INFORMATIEBROCHURE Kinderdagverblijf Mickey. Je gunt het íeder kind!

INFORMATIEBROCHURE

Kinderdagverblijf Mickey…. Je gunt het íeder kind! Versie: Juni 2014

Inhoudsopgave Voorwoord

pagina 2

1. Algemene informatie

pagina 3

2. Doelstellingen en beleid

pagina 7

3. Van aanmelding tot plaatsing

pagina 8

4. Ouders

pagina 9

5. Onze visie op kinderopvang

pagina 12

6. De visie van Emmi Pikler

pagina 17

7. De visie van Maria Montessori

pagina 19

8. Team kinderdagverblijf Mickey

pagina 21

9. De opbouw en de grootte van (stam)groepen

pagina 23

10. Primaire zorg

pagina 26

11. De babygroep

pagina 27

12. De dreumesgroep

pagina 28

13. De peutergroep

pagina 29

Bijlage 1: Ziektebeleid

pagina 33

Bijlage 2: Hoofdluisbeleid

pagina 35

Bijlage 3: Traktatiebeleid

pagina 36

Bijlage 4: Wenbeleid oudere baby, dreumes of peuter

pagina 38

Tot slot

pagina 40

Gedicht Het kind centraal

pagina 41

Voorwoord Voor u ligt de informatiebrochure van kinderdagverblijf Mickey. Wij bieden opvang aan kinderen van 10 weken tot 4 jaar. In deze brochure, die vooral bedoeld is voor nieuwe ouders*, staan onder meer onze doelstellingen en visie en hoe die in de praktijk van alledag gestalte krijgen. U vindt o.a. informatie over de dagelijkse zorg, onze visie en werkwijze, het team, de route van aanmelding tot plaatsing en de wijze waarop wij oudercontacten onderhouden. Mijn naam is Manja Haze, directeur van kinderdagverblijf Mickey. Nadat ik in 1992 mijn studie aan de PABO had afgerond, was er op dat moment in het onderwijs weinig uitzicht op een vaste aanstelling. Daarom besloot ik om zelf een werkomgeving te creëren met de doelgroep waar ik altijd al affiniteit mee had: het jonge kind. Na een half jaar van voorbereiding is Mickey op 1 september 1993 van start gegaan. In de loop der jaren is het kinderdagverblijf uitgegroeid tot een professioneel kinderdagverblijf met 38 kindplaatsen (met een vergunning voor maximaal 43 kinderen) waar kwaliteit van zorg voorop staat. Als directeur ben ik mij blijven verdiepen in de pedagogiek van het jonge kind. Ik train en coach eveneens andere kinderdagverblijfteams in Nederland door middel van workshops en trainingen. Ik heb mijn ervaringen in een boek beschreven om pedagogisch medewerkers te inspireren om anders/bewuster naar het kind, de pedagogische omgeving en naar zichzelf te kijken. Voor ouders is het ook een erg interessant boek om te lezen. De titel is: ‘Het kind centraal in de kinderopvang’, met als ondertitel ‘Opvoeden vanuit respect en contact’ (2012, uitgeverij SWP). De kwaliteit van zorg zien wij bij Mickey zeer breed. Het betreft enerzijds de letterlijke verzorging die respectvol en liefdevol plaatsvindt en anderzijds de kwaliteit van de leidsters** ten aanzien van de pedagogische omgeving en de pedagogische benadering in contact met jonge kinderen. Leidsters bieden het kind op de eerste plaats veiligheid en geborgenheid en een fijne plek om te zijn. Tevens zorgen zij ervoor dat de omgeving waarin de kinderen spelen, aantrekkelijk en uitdagend is voor de kinderen. Zij observeren kinderen en sluiten aan bij de individuele behoeften waar mogelijk. De reden waarom wij het zo belangrijk vindt om zeer zorgvuldig met alle facetten aangaande het jonge kind om te gaan, is dat de eerste jaren van het leven van een mens heel bepalend zijn voor het verdere leven. In de eerste drie jaren groeien de hersenen het snelst. Hoe meer positieve ervaringen een kind opdoet met diverse dingen die het ontdekt in zijn omgeving, des te meer verbindingen er worden gelegd in zijn hersenen in deze periode. Daarom is een liefdevolle, ontspannen omgeving waarin het kind met respect wordt benaderd van een niet te onderschatten waarde. Dit geldt zowel voor de omgeving van het kinderdagverblijf als voor de thuisomgeving. Een omgeving die het kind uitdagingen biedt om zelf te ontdekken en te ervaren met al zijn zintuigen waarbij het kind wordt begeleid door een betrokken opvoeder op momenten dat dit nodig is. Een omgeving waar sprake is van écht contact met degene die hem verzorgt en waar het op andere momenten zelf kan spelen en onderzoeken. Een plek waar het zichzelf kan en mag zijn, waar het spelenderwijs leert en waar het zelfvertrouwen en zelfstandigheid ontwikkelt. Manja Haze, Directeur kinderdagverblijf Mickey, montessori-kinderopvang

*In deze brochure wordt gesproken over ‘ouder(s)’. Hiermee worden ook de eventuele verzorgers van het kind bedoeld. **In deze brochure wordt gesproken over leidsters omdat wij voornamelijk werken met vrouwelijke medewerkers. De officiële term voor een leidster is ‘pedagogisch medewerk(st)er’ maar deze term is vrij lang in o.i. onpersoonlijker.

Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

2

1. Algemene informatie 1.1 Bedrijfsgegevens Kinderdagverblijf Mickey Oelerweg 32 b 7555 GT Hengelo Tel.nr. algemeen: 074 - 291 38 38 Tel.nr. babygroep en atelier: 074 – 291 38 41 Tel.nr. dreumesen peutergroep: 074 – 291 38 17 Faxnummer: 074 - 291 38 30 Website: www.kdvmickey.nl E-mailadres algemeen: [email protected] E-mailadres directeur: [email protected]

1.2 Leidinggevenden bij Mickey De dagelijkse leiding is in handen van Manja Haze en Nancy Maduro. Ouders kunnen met vragen en/of opmerkingen, wat betreft organisatorische zaken, bij Manja en Nancy terecht. Zij doen samen de planning van de kinderen en beiden informatiegesprekken en intakegesprekken. Nancy houdt zich o.a. bezig met allerlei administratieve zaken, zoals contracten, de betalingen, offertes, mutaties. Manja richt zich vooral op: beleidszaken, o.a. het pedagogisch beleid, en de interne begeleiding van de leidsters zoals coaching etc. Tevens biedt zij leidsters ondersteuning bij hulpvragen bij kinderen. Manja verzorgt daarnaast de informatiegidsen, nieuwsbrieven, ouderavonden en de Mickeykrantjes. Voor pedagogische vraagstukken kunnen ouders zich tot Manja richten.

1.3 Website kinderdagverblijf Mickey We hebben een overzichtelijke website, www.kdvmickey.nl, waar ouders en andere geïnteresseerden veel informatie kunnen vinden over onze werkwijze en algemene informatie. Op de website staan telkens recente foto’s van allerlei gebeurtenissen zoals: Sinterklaas, Kerst, een schoolreisje etc. en ook een impressie van ons kinderdagverblijf. De meeste foto’s zijn alleen voor onze ouders te bezichtigen op beveiligde sites. Op onze website staat ook een kalender waarop ouders kunnen zien wanneer we gesloten zijn en wanneer er ouderavonden, informatieavonden, open dagen etc. plaatsvinden. Alle documenten voor ouders zijn te lezen op http://www.kinderdagverblijfmickey.nl/ouders/documenten/

1.4 Huisreglement en algemene plaatsingsvoorwaarden Het kinderdagverblijf heeft zowel de algemene afspraken met ouders - omtrent de plaatsing van het kind - als praktische zaken die van belang zijn voor het kinderdagverblijf, in een tweetal documenten vastgelegd. Dit zijn:  Algemene Plaatsingsvoorwaarden kinderdagverblijf Mickey;  Huisregels voor ouders kinderdagverblijf Mickey. De ouders ontvangen deze documenten tegelijk met het plaatsingscontract. Met de ondertekening van het plaatsingscontract gaan zij akkoord met de inhoud van deze twee documenten.

1.5 Betaling De betaling van de ouderbijdrage verloopt via een automatische incasso. Het maandelijkse bedrag wordt begin van iedere maand van uw bankrekening afgeschreven. Incidentele rekeningen worden eveneens door Mickey geïncasseerd. Het IBAN-bankrekeningnummer van kinderdagverblijf Mickey is NL06ABNA059.34.07.555, Oelerweg 32b, 7555 GT Hengelo O. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

3

N.B. Bij ziekte van het kind, vakantie of andere redenen van afwezigheid gaat de betaling gewoon door.

1.6 Openingstijden Kinderdagverblijf Mickey is 51 weken per jaar iedere werkdag geopend van 07.30 tot 18.15 uur. Tussen Kerst en Oud en Nieuw en de vrijdag na Hemelvaart is Mickey gesloten. Op Goede Vrijdag en 5 december sluiten wij om 16.30 uur. Kerstmiddag sluiten we om 15.00 uur (indien deze dag niet binnen onze Kerstvakantie valt). Verlenging van een kwartier voor en na de openingstijden zijn mogelijk in overleg met de leiding.

1.7 Brengen en halen De brengtijden zijn van: 07.30 - 09.00 uur De haaltijden zijn van: 16.15 - 18.15 uur Toegang tot het pand Ouders ontvangen een pasje, waar een borg van € 15,- voor moet worden betaald. Met dit pasje kunt u het pand van Mickey binnenkomen. Het pasje moet voor het slot worden gehouden, waarna de knop van het slot kan worden open gedraaid. Ophalen kind Het kan gebeuren dat u als ouder niet in de gelegenheid bent om uw kind(eren) te komen halen en dit door iemand anders wil laten doen. Om te kunnen waarborgen dat het kind met de juiste persoon mee gaat is het de plicht van u als ouder om de leidster(s) te informeren als iemand anders het kind komt ophalen. De persoon die uw kind(eren) komt ophalen, kan aan de zijkant van het pand, aan de voordeur, aanbellen. Voor te laat ophalen is een speciaal beleid Te laat ophalen. Zie bij documenten op onze website.

1.8 Incidentele opvang Bij Mickey kan tevens gebruik worden gemaakt van incidentele opvang tegen betaling. De mogelijkheid hiertoe wordt bepaald door de bezetting van de groepen. Er zijn soms dagdelen die niet helemaal vol zitten, waardoor er ruimte is voor incidentele opvang. Dit geldt alleen voor kinderen die bij Mickey zijn ingeschreven. Voor vragen hierover kunt u bij uw groepsleidster terecht. Voor de kosten van de incidentele opvang ontvangen ouders aan het begin van de maand, volgend op die waarin de incidentele opvang plaatsvond, een factuur genaamd ‘Incidentele Opvang’. Indien ouders dringend incidentele opvang willen hebben, omdat zij bijvoorbeeld een begrafenis of crematie moeten bijwonen, zal zoveel mogelijk worden getracht om aan dit verzoek te voldoen. Helaas lukt het niet altijd om het kind dan te plaatsen. We moeten ons namelijk conformeren aan (wettelijke, landelijke) regels die gelden voor de kinderopvang; dit om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen.

1.9 Wachtlijst Als alle beschikbare kindplaatsen bezet zijn, komt het kind op een wachtlijst te staan. Bij plaatsing wordt rekening gehouden met de volgende criteria:  Een intern kind (kind dat al bij Mickey is geplaatst of een zusje of broertje van een kind dat al bij Mickey is geplaatst) heeft op de wachtlijst voorrang op een extern kind;  De plaats op de wachtlijst (inschrijfdatum);  De plaatsingsmogelijkheid (afhankelijk van de leeftijd/groep van het kind); Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

4

 

Een extra dag of plaatsing van een extern kind gaat vóór een dag die ouders graag geruild zien; Meerdere dagen opvang gaat voor een enkele dag opvang.

1.10 Structurele hele dagopvang Dit is structurele opvang voor kinderen vanaf tien weken tot vier jaar, waarbij kinderen op vaste dagdelen per week komen. Om een vertrouwensband met de kinderen te krijgen en te behouden, vinden wij het belangrijk dat kinderen bij voorkeur minimaal twee dagen per week bij Mickey verblijven. Kinderdagverblijf Mickey verzorgt voornamelijk hele dagen kinderopvang. Hierdoor heerst er veel rust in de groepen omdat leidsters hun aandacht kunnen blijven richten op de kinderen. Tevens bouwen leidster en kind veel gemakkelijker een hechte band op als een kind een hele dag aanwezig is. Als de planning het toelaat kan er gekozen worden voor een halve dag (meestal alleen op woensdag of vrijdag) naast hele dagen. Eén dag opvang is mogelijk, maar is afhankelijk van de planning. Bij voorkeur mogelijk op woensdag en vrijdag.

1.11 De oudercommissie Kinderdagverblijf Mickey heeft een oudercommissie. Deze commissie bestaat uit minimaal 4 en maximaal 6 ouders. Deze vergadering is openbaar. Regelmatig wordt de directeur uitgenodigd door de oudercommissie om een deel van de oudercommissievergadering bij te wonen, opdat zij vragen kan beantwoorden of informatie kan verschaffen. Tevens zien wij het als een plicht om de ouders van de oudercommissie als eerste op de hoogte te stellen van nieuwe ontwikkelingen. De Oudercommissie heeft informatierecht en een belangrijke adviesfunctie m.b.t. o.a. zaken aangaande het pedagogisch beleid, de openingstijden en de ouderbijdrage. Een andere functie van de oudercommissie is het ondersteunen van diverse activiteiten zoals: Sinterklaas, Kerst, maar ook als er een ouderavond, open dag of een feest is. Het is belangrijk voor het kinderdagverblijf te weten wat er bij ouders die het kinderdagverblijf bezoeken leeft. Wat vinden ouders belangrijk? Wat zou er bij Mickey veranderd/verbeterd kunnen worden?

1.12 Risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid Jaarlijks wordt er een risico-inventarisatie voor veiligheid (RIV) en gezondheid (RIG) uitgevoerd door de leidsters en de leidinggevenden. Het team inventariseert jaarlijks alle risico’s van Mickey m.b.t. veiligheid en gezondheid geïnventariseerd. Dit is per ruimte gedefinieerd. Jaarlijks wordt dit plan opnieuw geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. Als er zich tussentijds zaken voordoen, zoals ongevallen etc. dan worden deze z.s.m. bekeken en wordt hier, indien noodzakelijk, een plan van aanpak voor geschreven. Alle (kleine) ongevallen die voorkomen bij kinderen of volwassenen worden geregistreerd. Deze RIV- en RIG-inventarisaties liggen ter inzage in de folderhouder in de gang beneden links van het informatiebord.

1.13 Brandpreventie Kinderdagverblijf Mickey heeft een brandpreventieplan dat ter inzage ligt op het kantoor. Behalve ons brandplan staan ook de plattegronden van het gebouw beschreven. In het pand zijn op verschillende plaatsen plattegronden van de vluchtwegen aanwezig. Hierop staan de nooduitgangen aangegeven. Eenmaal per jaar wordt vindt er een inspectie door de brandweer plaats en houden we een brandpreventie-oefening. Het hele pand is met een brand- en inbraakinstallatie beveiligd.

1.14 Inspectie GGD Jaarlijks komt een inspecteur van de GGD Twente op bezoek bij alle kinderdagverblijven in Hengelo om te controleren of er wordt voldaan aan de eisen zoals gesteld in de Wet Kinderopvang. Naar aanleiding van dit bezoek en van de gecontroleerde documenten ontvangen we een inspectierapport. Dit rapport staat op onze website vermeld en ligt ter inzage in de gang beneden. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

5

1.15 Kinderopvangtoeslag en registratienummer Sinds 2005 keert de Belastingdienst een tegemoetkoming uit aan ouders voor de kosten van kinderopvang. De hoogte van de tegemoetkoming is afhankelijk van het inkomen. Indien u als ouder werkt voor een werkgever dan wordt automatisch 1/6 deel per werkgever (dus 2/6 = 1/3 deel voor tweeverdieners met twee werkgevers) aan u vergoed. Om precies te weten hoeveel u, naast deze ‘werkgeversbijdrage’, moet betalen aan ouderbijdrage kunt u kijken op www.toeslagen.nl. Wij staan als erkend kinderdagverblijf ingeschreven in het landelijk register kinderopvang. Ons registratienummer is: 218732910. U heeft dit nummer nodig voor de belastingdienst i.v.m. de kinderopvangtoeslag.

1.16 VOG’s Alle leidsters, stagiaires en vrijwilligers (die langer dan 3 maanden bij ons zijn) dienen een Verklaring Omtrent Gedrag te overleggen alvorens zij hun functie mogen uitoefenen.

1.17 Protocollen en reglementen Kinderdagverblijf Mickey heeft diverse protocollen, reglementen en beleidsstukken geschreven. In deze informatiebrochure vindt u ons:  Wenbeleid (zie hoofdstuk 2)  Ziektebeleid (zie bijlage 1)  Hoofdluisbeleid (zie bijlage 2)  Traktatiebeleid (zie bijlage 3) Tevens hebben wij de vele andere reglementen, protocollen en beleidsstukken beschreven waarvan er een aantal te lezen zijn op onze website. Deze protocollen/beleidstukken liggen ter inzage op het kinderdagverblijf op het kantoor en een aantal in de gang beneden links naast het informatiebord. Tevens staan veel beleidsstukken en protocollen op onze website onder de kop ‘Informatie’. Voorbeelden van deze protocollen/beleidstukken zijn: Pedagogisch beleid, Ouderparticipatie & Klachtenregeling, Protocol (vermoeden) kindermishandeling, Reglement Oudercommissie en UVbeleid.


6

2. Doelstellingen en beleid 2.1 Algemene doelstellingen Algemeen  Het bieden van opvang aan kinderen van tien weken tot vier jaar.  Het voorzien in een goede, dagelijkse verzorging van het kind, waarbij hygiëne een eerste vereiste is.  Het creëren van een thuissituatie door o.a. een gezellige inrichting.  Het geven van een aanvulling op de thuissituatie door kinderen, onder deskundige begeleiding, in groepsverband samen te brengen in speciaal voor hen gecreëerde ruimten.  Het onderhouden van een goed contact met de ouders. Pedagogisch  Het bieden van geborgenheid, veiligheid, rust, reinheid en regelmaat in de groep.  Het opbouwen van een liefdevolle relatie, positieve aandacht en waardering voor elk kind.  Zorgdragen dat het kind contact krijgt met andere kinderen, waarbij kinderen leren omgaan met elkaars culturele, sociale en fysieke achtergrond.  Het kind stimuleren dat het leert delen met anderen.  Het bieden van een optimale, pedagogisch verantwoorde begeleiding waar voldoende ruimte moet zijn voor de individuele ontwikkeling van ieder kind afzonderlijk.  Het aanbieden van uitnodigende materialen en situaties waardoor het kind zich zowel taalkundig, cognitief, zintuiglijk, sociaal-emotioneel, creatief, ritmisch als motorisch kan ontplooien.  Het begeleiden van het kind in zijn ontwikkeling naar zelfstandigheid waarbij het verantwoordelijkheid leert dragen voor zichzelf en anderen en met respect met zichzelf, de ander en zijn omgeving leert omgaan.

2.2 Visie kinderdagverblijf Mickey Kinderdagverblijf Mickey noemt haar visie behoeftegerichte kinderopvoeding. De opvang die zij biedt is veel meer dan opvang, vandaar dat de term opvoeding beter past. Binnen de visie en werkwijze van Mickey staan de behoeften van het kind centraal. Leidsters sluiten zo goed mogelijk aan bij deze behoeften. Onze algemene visie staat beschreven in hoofdstuk 5. De belangrijkste aspecten uit de visie van Emmi Pikler en Maria Montessori maken onderdeel uit van onze totale visie. In hoofdstuk 6 staat de visie van Pikler beschreven en in hoofdstuk 7 de visie van Montessori.

2.3 Pedagogisch Beleidsplan De wijze waarop getracht wordt de pedagogische doelstellingen te realiseren staat beschreven in ons Pedagogisch Beleidsplan (zie onze website). In het Pedagogisch Beleidsplan wordt vooral nader ingegaan op zaken als onze visie op kinderopvang, onze visie op opvoeden, het pedagogisch klimaat, veiligheid, hygiëne etc. Ook zijn alle verschillende ontwikkelingsgebieden nader uitgewerkt in het beleidsstuk ‘De ontwikkelingsgebieden’. Dit beleidsstuk is onderdeel van het Pedagogisch Beleidsplan. De directeur Manja Haze heeft zelf een boek geschreven over de visie en werkwijze zoals er bij Mickey wordt gewerkt. In dit boek wordt het pedagogisch handelen gedetailleerd beschreven. Daarom kan het boek tevens als onderdeel van het pedagogisch beleid worden beschouwd. Het boek heet ‘Het kind centraal in de kinderopvang’ met als ondertitel: ‘Opvoeden vanuit respect en contact’. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

7

3. Van aanmelding tot plaatsing 3.1 Aanmelding Het aanmelden van een kind gebeurt als volgt. De ouders hebben in eerste instantie telefonisch of mondeling contact met het kinderdagverblijf. De leidinggevende beoordeelt of de plaatsing die de ouders wensen plan-technisch haalbaar is. Als dit het geval is volgt een informatiegesprek. Tijdens dit gesprek ontvangen ouders een aanmeldingsformulier. Als ouders besluiten om hun kind bij Mickey op te geven, dienen ze het aanmeldingsformulier binnen enkele dagen te retourneren. Pas dan wordt een kindplaats gereserveerd. Als de ouders het aanmeldingsformulier ingevuld hebben geretourneerd aan Mickey, worden de gegevens overgenomen op een plaatsingscontract. Dit contract wordt in tweevoud opgestuurd naar de ouders. Zodra wij een ondertekend plaatsingscontract hebben ontvangen is er sprake van een definitieve plaatsing. Meestal gaat de plaatsing over een kind dat nog geboren moet worden. Wij verzoeken de ouders om na de geboorte de naam van het kind en de geboortedatum door te geven d.m.v. een geboortekaartje. Na de geboorte kan de definitieve ingangsdatum worden bepaald. Dit kan een paar weken eerder of later zijn dan de opgegeven datum. Voorafgaand aan de plaatsing wordt altijd een intakegesprek gepland.

3.2 Intakegesprek en gewenningsprocedure van een baby Wij bellen ouders circa een maand voor de plaatsing op en plannen dan een datum voor het intakegesprek. Dit gesprek vindt circa 1 à 2 weken voor de definitieve plaatsing plaats. Dit gesprek duurt circa een uur en vindt plaats op het kantoor op de 2de verdieping van ons kinderdagverblijf. In dit gesprek worden allerlei gegevens van het kind geïnventariseerd. Deze informatie is van belang voor de leidsters gedurende de periode dat het kind een bepaalde groep bezoekt. Ook krijgen ouders de gelegenheid om vragen te stellen en kunnen zij hun persoonlijke wensen kenbaar maken. Eventueel vindt er nogmaals een rondleiding door het gebouw plaats als één van de ouders de rondleiding tijdens het informatiegesprek heeft gemist. Op het dagdeel dat het intakegesprek plaatsvindt, mag het kind een dagdeel gratis komen wennen. Het is belangrijk dat één van de ouders die dag bereikbaar is zodat het kind kan worden opgehaald mocht dat wenselijk zijn. Een ouder die dat wil mag de eerste paar keer even in de groep blijven voordat het afscheid neemt van zijn kind. Een ouder kan tussendoor telefonisch informeren hoe het met zijn kind gaat. Voor elke groep is een apart nummer beschikbaar. Dit telefoonnummer staat voorin in deze informatiegids. Aan het eind van de dag krijgen ouders een mondelinge overdracht hoe het die dag is gegaan met het kind. Na ongeveer 6 à 8 weken vindt meestal een evaluatiegesprek plaats. Tijdens dit gesprek vertelt een groepsleidster wat de bevindingen zijn van de eerste weken. Ouders zijn uiteraard van de meeste zaken al op de hoogte via de dagelijkse, mondelinge overdracht en de schriftelijke overdracht in de map of het schriftje van het kind. Alleen de baby- en de dreumesgroep werken met een map/schrift. Mochten er ouders zijn die tussendoor een gesprek met de leidsters willen hebben, dan kan hiervoor een afspraak worden gemaakt.

3.3 Gewenningsperiode van oudere baby, dreumes of peuter Een oudere baby – vanaf circa 8 maanden – , dreumes of peuter die voor de eerste keer komt, heeft vaak in het begin nogal moeite om te wennen. Een oudere baby, dreumes of peuter is zich al heel bewust van een andere omgeving met andere mensen. Wij vinden het erg belangrijk om hier heel zorgvuldig mee om te gaan. In bijlage 4 kunt u ons wenbeleid lezen voor deze kinderen.


8

4. Ouders 4.1 Wat moeten ouders meebrengen en wat niet Inbegrepen zijn:  vers fruit  drinken  broodmaaltijd  flesvoeding voor de baby  crackers/soepstengels etc.  luiers

Niet inbegrepen zijn:  speciale voeding als het kind minder dan drie dagen komt  warme maaltijd  babyfles

Wij raden ouders aan om het volgende mee te nemen:  een pyjama en eventueel een slaapzak (alleen als het kind op het kinderdagverblijf slaapt);  eventueel een speen en/of knuffel;  een tandenborstel (alleen voor peuters) als ouders willen dat het kind tussendoor zijn tanden poetst op het kinderdagverblijf;  pantoffels (alleen voor peuters);  reservekleding. De reservekleding kan bestaan uit:  1 à 2 setjes schoon ondergoed (voor kinderen die bezig zijn met zindelijk worden is 2 stel ondergoed aan te raden);  1 stel schoon bovengoed;  1 paar sokken. Iedere dreumes en peuter heeft een eigen mandje, voorzien van naam, waar de ouders bovenstaande spullen kunnen neerleggen. Op deze manier wordt voorkomen dat kleding wordt verwisseld. Tevens krijgt ieder kind een postvakje toegewezen waarin o.m. het volgende wordt gelegd: het schriftje, de maandelijkse rekening, een tekening van uw kind, een nieuwsbrief en andere informatie. Omdat we het milieu een warm hart toedragen bieden wij ouders de gelegenheid om de luierafval van huis mee te nemen en in de luiercontainer achter het pand te deponeren. Ouders kunnen aan de leidsters de speciale wegwerpzakken vragen die hiervoor gebruikt dienen te worden. Deze regeling geldt voor zowel Mickey-ouders als voor ouders die in de buurt van Mickey wonen.

4.2 Medewerking ouders Wij zouden het prettig vinden als ouders het groepsgebeuren respecteren door o.a. zacht te praten in de gang, in de groepsruimte en buiten. We vinden het belangrijk dat het groepsgebeuren zo weinig mogelijk wordt gestoord tijdens brengen haalmomenten zodat andere kinderen lekker verder kunnen gaan met dat waar ze mee bezig zijn. U zult merken dat leidsters daarom ook op zachte toon met u zullen communiceren. Tevens willen wij ouders vragen om de voor- en achterdeur en de traphekjes elke keer te sluiten en dit vervolgens te controleren. Doordat een kind bij ons regelmatig met zand, water, verf, klei etc. in aanraking komt, is het handig om uw kind niet de nieuwste/mooiste kleren aan te trekken als het naar Mickey gaat. Een jong kind moet een beetje vies kunnen en mogen worden. Bij baby’s is prettig zittende kleding erg fijn. Kleding waarin het kind gemakkelijk kan bewegen en spelen. Ouders ontvangen bij de plaatsingsovereenkomst onze ‘Huisregels voor ouders’. Deze staan ook beschreven in onze jaarlijkse informatiegids die elk jaar in augustus uitkomt. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

9

4.3 Oudercontacten 

De eerste keer dat wij uitgebreid kennismaken met de ouder(s) is bij het intakegesprek. Dit gesprek vindt plaats circa een week voor het kind voor het eerst naar het kinderdagverblijf gaat. Het intakegesprek wordt meestal gevoerd met een leidinggevende. Zij kunnen ouders veel achtergrondinformatie geven. Bovendien zal voor ouders hierdoor de stap naar het kantoor hopelijk laagdrempelig zijn. De leidinggevenden vinden het belangrijk om iedereen, ouders en kinderen, persoonlijk te kennen. Als het kind eenmaal geplaatst is, zal het contact met de leidinggevenden minimaal zijn. Voor vragen kunt u altijd bij hen terecht.



Bij het brengen, kunnen ouders informatie over hun kind doorgeven. Bijvoorbeeld hoe het kind heeft geslapen, hoe laat het een volgende voeding moet hebben en overige bijzonderheden.



Omdat er niet altijd uitgebreid tijd voor een gesprek zal zijn bij het brengen en halen, houden leidsters voor de baby’s en dreumesen een map of schriftje bij. Voor de baby's wordt hier iedere dag in geschreven. Bij de dreumesen één keer per twee weken. Hierin staat hoe het kind gegeten, gedronken en geslapen heeft, wat het allemaal heeft gedaan en informatie over zijn ontwikkeling. De ouders kunnen deze map of dit schriftje mee naar huis nemen en er zelf ook dingen in schrijven; bijvoorbeeld als er bijzondere, leuke of verdrietige dingen zijn voorgevallen. Leidsters kunnen hier dan op inspelen. De peuterleidsters houden een verzamelmap bij van de peuters. Ouders worden uitgenodigd voor de volgende individuele gesprekken met de leidster: Babygroep:  na ca. 6 à 8 weken ontvangen ouders een evaluatieformulier over het kind. Ouders kunnen gebruik maken van de mogelijkheid voor een evaluatiegesprek;  als een kind circa 6 maanden is ontvangen ouders een ontwikkelingsschema over het kind. Ouders kunnen gebruik maken van de mogelijkheid voor een evaluatiegesprek;  voor de overgang naar de dreumesgroep ontvangen ouders het ‘babyrapport’. Ouders worden uitgenodigd voor een eindgesprek. Dreumesgroep:  na 4-6 maanden ontvangen ouders een ontwikkelingsschema over het kind. Ouders kunnen gebruik maken van de mogelijkheid voor een evaluatiegesprek;  als het kind circa 20 maanden is ontvangen ouders een (digitaal) tussenevaluatie-formulier met de vraag om deze in te vullen.  voor de overgang naar de peutergroep ontvangen ouders het ‘dreumesrapport’. Ouders worden uitgenodigd voor een eindgesprek. Peutergroep:  na circa 8 weken ontvangen ouders het eerste ‘peuterrapport’. Ouders kunnen gebruik maken van de mogelijkheid voor een evaluatiegesprek;  als het kind circa 3 jaar is ontvangen ouders ‘peuterrapport 2’. Ouders kunnen gebruik maken van de mogelijkheid voor een evaluatiegesprek;  als het kind bijna 4 jaar is ontvangen ouders ‘peuterrapport 3’. Ouders worden uitgenodigd voor een afsluitend gesprek. Dit laatste ‘rapport’ wordt, met toestemming van de ouders, ook naar de basisschool gestuurd. Tevens ontvangen ouders een (digitaal) eindevaluatie-formulier.





Zoals al bij de gewenningsprocedure staat vermeld, is het altijd mogelijk om vaker een afspraak voor een gesprekje met een leidster te maken. Dit kan ook als het verder prima gaat met het kind. Het komt ook voor dat leidsters graag een gesprek met ouders willen over de ontwikkeling


10

van het kind. Dit kan n.a.v. een ontwikkelingsschema of ‘rapportje’ zijn of als de leidster dit op een ander moment van belang acht. 

Eén keer per jaar vindt er op iedere groep een filmavond plaats. Op zo’n ouderavond wordt een film getoond van de kinderen die op dat moment in die groep komen. Ouders krijgen door deze film niet alleen hun kind te zien, maar krijgen tevens een duidelijk beeld geschetst van hoe een Mickeydag er op die groep concreet uitziet. De directeur is meestal aanwezig tijdens deze avonden en vertelt diverse achtergronden a.d.h.v. de getoonde beelden.



Bij de dreumesen peutergroep is er ieder jaar in november een knutselavond i.v.m. Sinterklaas.



Af en toe wordt er in de groepen een kijkochtend/middag georganiseerd, waarbij ouders het ‘echte’ reilen en zeilen van hun kind in de groep kunnen meemaken. Geïnteresseerde ouders kunnen hier ook zelf om vragen.



Regelmatig komt er een nieuwsbrief uit met belangrijke zaken voor de ouders.



In de gang beneden en op het prikbord boven kunt u eveneens belangrijke informatie vinden. Meestal zijn dat gegevens die voor die dag of die week voor ouders van belang zijn.



In de folderhouder in de gang beneden (en/of op de plank in de keuken beneden) staan belangrijke beleidsstukken en protocollen.



Er is een Oudercommissie bij Mickey (zie Algemene informatie).

4.4 Afspraken/handtekeningen ouders Inentingskaart tonen Wij hebben als beleid dat er alleen kinderen worden toegelaten die worden ingeënt tegen kinderziekten. Iedere keer dat uw kind is ingeënt, dient u het inentingsboekje mee te nemen en tonen aan de leidster van uw kind. Zij tekent dit af op een speciaal daarvoor gemaakt formulier. Dit is om te voorkomen dat er geen kinderen bij Mickey komen, die niet worden ingeënt. Handtekening privacywet I.v.m. de wet op de privacy dienen ouders ermee in te stemmen als hun kind op een foto of film gezet wordt die ook door derden kan worden gezien. Als ouders dit goed vinden, moeten zij een handtekening zetten voor akkoord op het intakeformulier. Geheimhouding Bij Mickey geldt een geheimhoudingsplicht (beroepsgeheim) voor alle leidsters, leidinggevenden, invalkrachten, huishoudelijke hulpen, vrijwilligers en stagiaires. Dat betekent dat er geen informatie over kinderen, ouders, medewerkers van Mickey aan anderen direct of indirect gegeven mag worden. Dit staat o.a. beschreven in de ‘Huisregels voor leidsters’ en in de ‘Huisregels voor stagiaires’. Handtekening buikligging I.v.m. wiegendood, moeten ouders een handtekening zetten als zij willen dat hun baby op de buik gelegd wordt als het gaat slapen. Zonder deze handtekening mogen leidsters baby’s niet op hun buik laten slapen. Handtekening medicijngebruik Als ouders willen dat kinderen medicijnen toegediend krijgen door een leidster dan moeten ouders hier eerst voor tekenen op het intakeformulier. Dit hoeft niet als het gaat om homeopathische druppeltjes.


11

5. Onze visie op kinderopvang In dit hoofdstuk staan diverse aspecten uit onze visie nader toegelicht. In hoofdstuk 6 en 7 staan de visies van Emmi Pikler en Maria Montessori beschreven welke onderdeel zijn van onze visie en werkwijze. U zult in die hoofdstukken wat overlap vinden met informatie uit dit hoofdstuk.

5.1 Algemeen In eerste instantie vinden wij het erg belangrijk dat uw kind zich thuis voelt in het kinderdagverblijf. Dit trachten wij te bewerkstelligen door het kind een veilige omgeving te bieden door: vaste leidsters op elke groep in een groep met dezelfde kinderen per dagdeel/dag. We proberen een vertrouwensrelatie met het kind op te bouwen, dusdanig dat het kind zich geborgen en op z’n gemak voelt bij ons. Een kind moet eerst veilig gehecht zijn alvorens het zich kan richten op andere kinderen of zijn omgeving. Omdat de meeste kinderen vanaf circa drie maanden bij ons komen, verloopt dit proces over het algemeen heel natuurlijk. Kinderen die wat ouder zijn als ze voor het eerst bij Mickey komen, wennen langer alvorens ze vast bij ons komen. Deze ouders blijven de eerste paar keren bij het kind in de groep of in de buurt. Wij zien een kinderdagverblijf als een plek waar een deel van de verzorging en opvoeding van het kind wordt overgenomen waardoor opvoeding deels een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders en kinderopvang is. Vandaar dat wij ook proberen om de kinderen bepaalde regels, normen en waarden bij te brengen. Tevens vinden we het belangrijk om zoveel mogelijk rekening te houden met het eet-, drinken slaapritme van de kinderen zoals ze dit thuis gewend zijn (dit geldt voornamelijk voor de baby's). In het intakegesprek worden allerlei details met de ouder(s) besproken. Ouders kunnen in dit gesprek tevens aangeven wat zij essentiële voorwaarden vinden in de opvoeding, zodat leidsters hier zoveel mogelijk op aan kunnen sluiten. De leidsters leveren een bijdrage aan het proces waarin een kind zich individueel en in zijn eigen tempo ontwikkelt. Voor een groot deel verloopt dit proces op natuurlijke wijze. Een voorbereide omgeving die het kind uitdaging biedt is hierbij een voorwaarde. Leidsters zullen kinderen in dit proces observeren en materialen aanbieden die hen weer zullen prikkelen; die uitnodigen tot verder onderzoeken, experimenteren en ervaren met alle zintuigen en met het hele lijf. Een voorbereide omgeving is een omgeving die zo is ingericht dat deze zo goed mogelijk aansluit bij de leeftijd, ontwikkeling, behoefte en interesses van kinderen. Het is een omgeving waarover elk detail is nagedacht. Alles is met zorg voorbereid. Een voorbereide omgeving is een leerrijke omgeving waar kinderen spelenderwijs tot ontwikkeling komen op een zo natuurlijk mogelijke wijze. Bij Mickey wordt gewerkt met horizontale groepen. Dit is een bewuste keuze. Meer hierover kunt u lezen in hoofdstuk 9.

5.2 Het sociale aspect Naast het vrije spel, individuele aandacht en begeleiding wordt er binnen ons kinderdagverblijf veel aandacht besteed aan het sociale aspect. Kinderen komen op het kinderdagverblijf telkens in aanraking met andere kinderen. Leidsters begeleiden dit proces, zodat een kind leert om met of naast een ander kind te spelen, met een ander te delen, op zijn beurt te wachten etc. Eveneens worden activiteiten aangeboden in groepsverband. Samen eten is hier een wezenlijk onderdeel van. Tevens worden er ook regelmatig activiteiten aangeboden, zoals: een


12

(kring)spel, een boek voorlezen, samen dansen of muziek maken, het vieren van een verjaardag of afscheid nemen. Het meedoen aan de activiteiten is niet verplicht, maar we zullen wel proberen om de kinderen te stimuleren om hier aan deel te nemen. Regelmatig wordt er individueel iets samen met een kind gedaan of in kleine groepjes. Daarnaast begeleidt of helpt een leidster een kind indien dit gewenst is.

5.3 Respect voor het kind en positief opvoeden Uitgangspunt bij Mickey is dat kinderen serieus worden genomen en dat er respectvol met hen wordt omgegaan op een positieve en soms neutrale wijze. Bij ongewenst gedrag keuren leidsters het gedrag van het kind af en niet het kind zelf. Hierbij is geen afkeuring te zien in de houding of gezichtsuitdrukking van de leidster. De leidster benadert dit zo neutraal mogelijk. Het kind moet immers nog van alles leren. ‘Fouten’ maken hoort hierbij. Belangrijk is wel om heldere regels en grenzen te stellen. Dit biedt een kind rust, voorspelbaarheid en duidelijkheid. Leidsters communiceren op een positieve wijze met de kinderen. Er worden veel ik-boodschappen gegeven aan de kinderen (Gordonmethode). Leidsters verwoorden zoveel mogelijk gedrag dat wenselijk is. Kinderen horen het woord ‘niet’ vaak niet bewust, waardoor ze juist het gedrag gaan vertonen dat jij als volwassene liever niet wilt zien. I.p.v. “We rennen niet in de gang,” zeggen leidsters bij voorkeur: “We lopen rustig in de gang.” Een andere manier is om peuters te vertellen welk gedrag moet stoppen en welk gedrag je wél wilt. Bij voorkeur heel concreet geformuleerd zodat het jonge kind de instructie begrijpt. Bijvoorbeeld: “Pieter, stop met gillen. Als je gewoon praat, kan ik je verstaan.” De belangrijkste reden waarom wij gebruik maken van zoveel mogelijk positieve bewoordingen en van de Gordonmethode is dat wij het van essentieel belang vinden dat kinderen een positief zelfbeeld ontwikkelen. Door kinderen positief te benaderen, zijn er over het algemeen minder conflicten tussen de opvoeder en het kind, omdat het kind duidelijker begrijpt waarom bepaald gedrag niet gewenst is. Vanaf de peuterleeftijd is deze vorm van communicatie zeer goed toepasbaar, hoewel we het op eenvoudige wijze ook gebruiken in de communicatie met dreumesen. We nemen kinderen ook in hun emoties serieus. Kinderen huilen soms als hun ouders weggaan als ze worden gebracht. In zo’n situatie vinden wij het belangrijk om dit verdriet van het kind serieus te nemen. We zullen niet snel zeggen: “Nou, zo erg is het niet, veeg je tranen snel af, mama komt heel snel weer terug”. Wij geven de voorkeur om bijvoorbeeld te zeggen: “Ik snap dat je verdrietig bent. Je vindt het niet leuk hè dat mama weggaat? Zullen we even naar mama gaan zwaaien?” Het kind zal zich begrepen voelen en zijn emoties worden niet gebagatelliseerd. Uit onderzoek is het belang gebleken dat kinderen uiting mogen geven aan hun gevoelens.

5.4 Het vrije spel en zelfoplossend denken Een ander belangrijk uitgangspunt is het vrije spel, waarin kinderen leren om zelf keuzes te maken met wat, met wie en waar het wil spelen. De groepen zijn zo ingericht dat er verschillende hoeken en plaatsen zijn, zodat kinderen ongestoord met iets bezig kunnen zijn. De ruimtes zijn zo ingericht dat ze enerzijds qua veiligheid voldoen aan de eisen voor desbetreffende leeftijdsgroep en anderzijds volop uitdaging, en dus leermogelijkheden, bieden. Kinderen zien en leren ook veel van Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

13

elkaar. Ze ontdekken zoveel zelf als ze daar de ruimte voor krijgen. Dit ontdekken gaat natuurlijk met vallen en opstaan. We willen als volwassen onze kinderen vaak voor alles behoeden, terwijl minder prettige ervaringen ook leren betekent. Daarom gunnen wij het kinderen ook om ‘fouten’ te maken, want dan leren ze hoe ze het anders kunnen/moeten doen. Kinderen kunnen vaak meer dan wij denken. Peuters kunnen bijvoorbeeld vaak zelf kleine conflicten oplossen. Natuurlijk hebben ze daar ook regelmatig onze begeleiding in nodig, maar als wij kinderen te vaak de kans ontnemen om iets zelf op te lossen, ontnemen we zo ook de kans om te groeien op dit gebied. We maken ze dan afhankelijk van ons waardoor ze minder op zichzelf leren vertrouwen. Voor baby’s is het belangrijk dat er veel ruimte is om zich te kunnen bewegen. Daarom liggen, zitten en spelen de baby’s bij ons veel en vaak op een grote, stevige speelmat. De allerjongsten liggen geregeld in de box, maar zodra ze iets ouder zijn, mogen ook zij op de mat liggen, waarbij ze ruimte krijgen om zich volop vrij te bewegen en ze hun omgeving kunnen ontdekken met materialen afgestemd op hun leeftijd en behoeften. Dit sluit aan bij de visie van de kinderarts Emmi Pikler (www.pikler.nl) in wiens filosofie wij ons erg goed kunnen vinden bij de baby’s en dreumesen. In het volgende hoofdstuk zal hier meer over worden beschreven. Dreumesen hebben ruimte nodig om het lopen en kruipen te oefenen. Als ze eenmaal stevig kunnen lopen, sjouwen ze het liefst met allerlei materialen of verzamelen dezelfde of verschillende voorwerpen. Voor hen is alles één enorme ontdekkingsreis. Daarom is de omgeving voor hen bij Mickey zo ingericht dat ze dit kunnen. Peuters krijgen hun eigen interesses; ze krijgen steeds meer fantasie, hun fijne motoriek wordt meer geoefend en ze ontdekken dat je dingen bijvoorbeeld kunt seriëren en ordenen. Ze ontdekken nog volop met al hun zintuigen. Het montessorimateriaal sluit hier nauw bij aan. Ze voelen zich al best groot en willen meehelpen en de volwassenen imiteren met huishoudelijke bezigheden. Daarom is het van groot belang dat ze hiertoe de mogelijkheid krijgen. Voor alle leeftijden geldt tijdens het vrije spel dat kinderen zelf bepalen:  met wat ze spelen  met wie ze spelen  waar in de ruimte en soms in welke ruimte ze willen spelen (bij de peuters geldt dit voor het open deurenbeleid en spelen op de gang)  wanneer ze met iets willen spelen  hoe lang ze met iets willen spelen Het is niet telkens de volwassene die alles voor het kind bepaalt. Het kind heeft op deze momenten zelf invloed. Dit geeft een kind zelfvertrouwen. Het maakt het kind ook minder afhankelijk van de volwassene.

5.5 Zelfstandigheid Door handelingen zelf te doen en door zelf te ervaren, worden kinderen zelfstandig. De weg naar zelfstandigheid gaat in stapjes. Een baby is als hij geboren wordt totaal afhankelijk van zijn opvoeder(s). Naarmate het kind ouder wordt kan het steeds meer zelf. De koppigheidsfase – ook wel peuterpuberteit genoemd – hangt samen met het steeds meer zelf willen doen van een peuter. Je hoort een kind in deze periode regelmatig “zelf doen” zeggen. Dit vergt geduld van de opvoeder, want niet alles gaat even snel als het kind iets zelf doet en lang niet altijd op de manier zoals de opvoeder dit het liefst zou zien. Het kind heeft tijd voor nodig om dingen zelf te doen en vertrouwen van opvoeder. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

14

Door steeds meer handelingen zelf te doen wordt het kind steeds minder afhankelijk van de volwassene en nemen zijn gevoel van eigenwaarde en zijn zelfvertrouwen toe. Bij Mickey laten wij kinderen die dingen zelf doen die het zelf kán doen. Een peuter die zijn jas zelf aan kan trekken, zullen we in vervolg altijd zelf zijn jas zelf aan laten trekken. Door dit telkens te doen oefent en verfijnt het kind zijn handelingen. Handelingen rondom het aan- en uitkleden, eten en drinken lenen zich bij uitstek voor de zelfstandigheidsontwikkeling. Een oudere baby kan bijvoorbeeld zelf zijn sok uittrekken als de leidster de sok over zijn hak en het grootste deel van zijn voet heeft getrokken. De meeste dreumesen kunnen hun sokken zelf uittrekken, soms met een beetje hulp van de leidster die de sok over hun hak trekt. Ook kan een oudere dreumes vaak al zijn sokken in zijn schoenen stoppen als je dit vraagt. De peuter trekt zijn schoenen en sokken zelf uit en stopt zijn sokken zelf in zijn schoenen. Kinderen kiezen bij Mickey zelfstandig waarmee ze willen spelen. Peuters leren we datgene waar ze mee gespeeld hebben op te ruimen.

5.6 Begeleiding kinderen Leidsters proberen zoveel mogelijk aan te sluiten bij de ontwikkeling van ieder kind. Daarom worden er naast groepsactiviteiten ook individuele activiteiten met de kinderen gedaan. Als een bepaalde ontwikkeling van een kind wat achterloopt, zal een leidster het kind hierin extra stimuleren en begeleiden. Kinderen die voor zijn in hun ontwikkeling krijgen extra uitdagingen aangeboden. Leidsters observeren kinderen en maken aantekeningen van hun ontwikkeling. De conclusie van deze observaties zijn terug te vinden in de zogenaamde ‘baby-, dreumesen peuterrapporten’. Leidsters die vragen hebben over een juiste aanpak bij een bepaald kind schakelen de directeur in voor advies. Zij kijkt dan samen met de leidster naar het kind. Soms is even meekijken en erover praten voldoende, soms wordt er een stappenplan opgesteld. Ondanks alle liefde, geduld, begrip en energie die leidsters in hun werk leggen, kan het incidenteel voorkomen dat een kind zich niet echt prettig voelt op het kinderdagverblijf. Ook kan het voorkomen dat leidsters teveel tijd aan een individueel kind moeten besteden, waar het groepsgebeuren onder lijdt. Tevens komt het voor dat kinderen achter blijven in hun ontwikkeling. In deze gevallen zullen ouders worden uitgenodigd voor een gesprek (eventueel met de directeur) om samen tot een oplossing of manier van samenwerken te komen. Het kan zijn dat er door het kinderdagverblijf wordt voorgesteld om een deskundige naar het kind te laten kijken, zodat de leidsters (en ouders) deskundige suggesties krijgen voor de begeleiding van het kind. Zo’n observatie wordt meestal door een orthopedagoog gedaan. In gevallen dat een kind teveel tijd en aandacht van een leidster vergt, wat invloed heeft op het groepsgebeuren, is Mickey bevoegd het contract eenzijdig op te zeggen. Uiteraard is hier pas sprake van als meerdere methodieken zijn toegepast.

5.7 VVE-programma Uk en Puk Wij bieden kinderen het VVE-programma Uk en Puk aan. VVE betekent: voor- en vroegschoolse educatie. Dit wordt door de landelijke politiek en de gemeente Hengelo ondersteund. De meeste kinderdagverblijven in Hengelo werken met dit VVE-programma. VVE heeft als doel de totale ontwikkeling van kinderen te stimuleren waarbij het accent op de taalontwikkeling ligt. Leidsters krijgen via Uk en Puk een scala aan ideeën en activiteiten aangereikt om met de peuters te doen. Een VVE-programma is bij Mickey niet echt noodzakelijk, omdat de doelen waarvoor VVE ontwikkeld is, ruimschoots geïmplementeerd zijn in onze werkwijze. Dit is bij andere kinderdagverblijven veelal niet of minder het geval. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

15

Puk is een pop en een speelkameraadje van de kinderen. Hij maakt altijd wel iets mee wat de kinderen herkennen, zoals ziek zijn of een thema over eten. Hij kan troost bieden en is een vriendje. De peuterleidsters hebben hier ook een training voor gevolgd. Er zijn enkele themaweken per jaar rondom Puk. Puk is wel het gehele jaar bij de kinderen in de groep.


16

6. De visie van Emmi Pikler Kinderdagverblijf Mickey is geïnspireerd in haar pedagogische denkwijze door de kinderarts Emmi Pikler en heeft deze filosofie geïmplementeerd in haar visie en werkwijze bij de baby- en dreumesgroep. De visie van Pikler sluit naadloos aan bij de visie van Montessori, die haar visie voornamelijk heeft beschreven vanaf 2,5 jaar. Het kinderdagverblijf is een speciale omgeving. Het vergt een specifieke pedagogische visie om jonge kinderen binnen een groep te begeleiden en tot hun recht te laten komen. Emmi Pikler geeft hiervoor praktische en concrete aanwijzingen.

6.1 Pedagogische uitgangspunten Emmi Piklers benadering kenmerkt zich door twee principes: respect voor de behoefte aan een stabiele persoonlijke, liefdevolle band en respect voor de zelfstandige activiteiten van het kind. Vanuit deze principes ontstaat een derde: de noodzaak om het leven van het kind zinvol te organiseren. Er is een tijd voor rust en slaap; een tijd van wakker zijn in contact met de leidster die hem verzorgt. En een tijd om zelf actief bezig te zijn. Deze verschillende tijden worden zo georganiseerd dat het kind er optimaal van kan profiteren. Respectvolle verzorging De dagelijkse verzorging - eten, wassen, verschonen en aankleden - is een belangrijke bezigheid. Het is het moment om werkelijk samen te zijn en elkaar te leren kennen. Als de volwassene de tijd neemt om zich aan het tempo van het kind aan te passen, krijgt het kind de kans zich op de handelingen in te stellen en mee te doen aan het samenspel. Daardoor ervaart het, zo jong als het is, dat het invloed kan uitoefenen op situaties waar hij deel aan heeft. Dat vertrouwen vormt de basis voor zijn eerste sociale contacten. Vrije bewegingsruimte Tijdens het vrije spel beschikken kinderen over een ruimte die aangepast is aan zowel hun behoefte aan veiligheid als hun behoefte om te ontdekken. Er is speelmateriaal dat aansluit bij hun leeftijd en belangstelling. Kinderen hebben de mogelijkheid hun eigen interesse en behoefte te volgen, zonder dat een groepsleiding ingrijpt door hen aan te moedigen of een andere activiteit voor te stellen. De volwassene is in de buurt, maar beperkt zich tot oogcontact of bevestigende woorden. Dat helpt het kind uit te groeien tot een evenwichtig, opgewekt en zelfverzekerd mens.

6.2 Wat betekent dit concreet voor Mickey? 

Baby’s en dreumesen krijgen veel tijd en ruimte voor het vrije spel waarbij leidsters de kinderen observeren.  Baby’s en dreumesen krijgen veel materialen aangeboden die uitnodigen tot ontdekken en experimenteren, zoals: bakjes, mandjes en schaaltjes van diverse materialen, huishoudelijke materialen zoals: bekers, een vergiet, een wasmand of afwasbak etc. Deze materialen lijken misschien geen baby- of dreumesmateriaal maar kinderen kunnen er van alles mee ontdekken. Ze kunnen ze bekijken, voelen, proeven, de materialen hebben een binnen- en buitenkant; ze horen dat de materialen verschillend klinken als je ze op


17



 



 

de grond zet of gooit; ze ervaren dat je schaaltjes kunt stapelen, dat je er iets in kan doen en dat je verschillen kunt waarnemen in grootte, structuur, textuur, gewicht, kleur, spiegeling etc. Leidsters bieden kinderen telkens een uitdagende voorbereide omgeving. Zo biedt een babyleidster een baby van 2,5 maand een boerenzakdoek aan en een kind van 4 maanden bijvoorbeeld 4 à 5 speeltjes aan die qua kleur, grootte en materiaal verschillen en die goed hanteerbaar zijn voor een kind van die leeftijd. De oudere baby biedt ze meer van dezelfde materialen waarmee het kind kan combineren. Materialen staan voor een deel in de kast maar ook op diverse plekken in de ruimte om kinderen uit te nodigen de hele groep te verkennen. Dit biedt kruipers en lopers ook een motorische uitdaging. Bij de baby- en dreumesgroep staan materialen die ondersteunend zijn voor hun motorische ontwikkeling, zoals bijvoorbeeld een houten kruipplateau, trap of een labyrint waar kinderen zich aan op kunnen trekken en waar ze doorheen over overheen kunnen kruipen. Leidsters brengen kinderen niet in houdingen waarin kinderen niet uit zichzelf in kunnen komen. Zo zullen zij kinderen niet laten zitten als ze dat nog niet uit zichzelf doen. Dit omdat uit onderzoek is gebleken dat kinderen die zichzelf ontwikkelen in hun houdingen, veel meer balans en zelfvertrouwen opbouwen. Zij hebben een groter lichaamsbewustzijn wat heel belangrijk is voor hun verdere ontwikkeling. Tevens leren zij door een natuurlijke ontwikkeling beter bewegen, praten en denken. Leidsters nemen de tijd tijdens de verzorgingsmomenten. Er wordt niet gehaast. Er is tijd en ruimte voor het kind. Leidster en kind bouwen zo een intieme band op die belangrijk is voor de veilige hechting van het kind. De leidster zorgt voor een rustige houding en ontspannen, rustige handen. De leidster benoemt en verwoordt veel tijdens de verzorgingsmomenten. Hierdoor is er sprake van echte communicatie en wordt de taalontwikkeling automatisch gestimuleerd. De leidster bereidt het kind telkens voor op allerlei situaties. Een kind wordt niet opeens van de grond gepakt om het te verschonen, maar er wordt eerst contact gemaakt. De leidster nodigt het kind als het ware uit om met haar mee te gaan en benoemt dit ook. Dit gebeurt op een hele rustige manier zodat een kind dit tempo kan bijhouden en de handelingen en woorden van de leidster op zijn manier kan begrijpen.


18

7. De visie van Maria Montessori Bij Mickey is de pedagogiek van Maria Montessori grotendeels geïmplementeerd in de visie en werkwijze in de peutergroep. Tevens zijn er bij de peutergroep ook elementen terug te vinden van de filosofie van Emmi Pikler, de pedagogiek van Reggio Emilia en van het Positief Opvoeden.

7.2 Pedagogische uitgangspunten De visie van Montessori sluit zoals gezegd nauw aan bij die van Pikler. Ook Montessori gaat uit van de competenties van het kind ofwel van de kracht van het eigen kunnen van het kind. Als leidster begeleid je het kind in zijn proces naar volwassenheid. De leidster moet daarom ook vertrouwen hebben in het kind en dit vertrouwen uitstralen, waardoor het kind zelfvertrouwen ontwikkelt in zijn eigen kunnen. Kinderen kunnen vaak meer dan wij volwassenen denken. Belangrijk is om een omgeving voor de kinderen te creëren - in ons geval voor de peuters - die uitnodigend is voor hen. Kinderen moeten de mogelijkheid krijgen om met al hun zintuigen de wereld om zich heen te kunnen ontdekken. Het kind staat centraal. Het kind kan en mag kiezen waarmee het speelt/werkt waarbij het begeleiding krijgt als het dat nodig heeft. Om de juiste begeleiding te bieden is gerichte observatie van belang. De kern van het montessorionderwijs wordt vaak samengevat in Montessori’s uitspraak: "Help mij het zelf te doen". Uitgangspunt is dat een kind een natuurlijke, noodzakelijke drang tot zelfontplooiing heeft. Opvoeding, onderwijs én kinderopvang moeten onderkennen wat de behoeften van een kind op een gegeven moment zijn en daarop inspelen door de juiste omgeving en materialen te bieden. Bij de juiste omgeving hoort ook de manier waarop de opvoeder hierop inspeelt. Kinderen krijgen bij Mickey ook lesjes uit het dagelijks leven aangeboden, b.v.: ‘hoe draag ik een schaar’, ’hoe geef ik een plant water’, ‘hoe feliciteer ik iemand’ of ‘hoe was ik mijn handen’. Praktische dingen die handig zijn in het dagelijks leven. Materialenlesjes laten kinderen zien wat je met een bepaald werkje of materiaal kunt doen. Deze lesjes worden op een speelse wijze aangeboden voor kinderen die hierin geïnteresseerd zijn of als de leidster heeft geobserveerd dat dit het kind mogelijk kan helpen in zijn ontwikkeling.

7.3 Montessorimateriaal Met de oudere peuters werken wij, naast divers ander speel- en ontwikkelmateriaal, met montessorimateriaal. Dit zijn zintuiglijke en huishoudelijke materialen. Deze materialen prikkelen sterk de zintuigen van een kind, maar ook de fijne motoriek, de oog-hand-coördinatie, de zelfstandigheidsontwikkeling, de cognitieve ontwikkeling en de taalontwikkeling. Het materiaal dat wij bij Mickey hebben is door Maria Montessori speciaal ontwikkeld voor het jonge kind en is heel uitnodigend en leerzaam. De achterliggende gedachte bij Maria Montessori was om een kind te begeleiden bij zijn ontwikkeling. Hiertoe dient een kind een omgeving te worden geboden die de zelfwerkzaamheid bevordert, zodat het via eigen activiteit tot ontplooiing van zijn persoonlijkheid kan komen. Bij ieder materiaal staan enkele begrippen centraal, bijvoorbeeld bij de roze toren de begrippen groot en klein. Is het kind iets verder in zijn ontwikkeling, dan worden hier de begrippen groter – grootst aan toegevoegd en kleiner – kleinst. Andere voorbeelden van begrippen zijn: dik – dun, kort – lang, ruw – glad, zwaar – licht, hard – zacht. Kinderen leren niet slechts de abstract begrippen, maar maken door de materialen fysiek kennis met deze benamingen; ze Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

19

voelen en zien wat lang is en horen wat zacht is; ze ervaren de begrippen en hun tegenstellingen letterlijk aan den lijve. Het aanbieden van montessorimateriaal gaat in stapjes wat betreft de taalontwikkeling. Bij de jongste peuters wordt het materiaal eerst passief aangeboden en later actief. Ook vinden wij het van belang om kinderen vertrouwd te maken met diverse huishoudelijke taken. Peuters vinden het erg leuk om zelf de tafel te dekken, brood te smeren, ramen te lappen, schoenen te poetsen, af te wassen, te vegen, te schenken, te zeven, (op) te scheppen etc. Het aanbieden van dit soort activiteiten kan ook als montessoriaans worden bestempeld. Leidsters maken veel werkjes zelf de kinderen of stellen deze zelf samen. Peuterleidsters hebben een montessoricursus voor peuterleidsters gevolgd. Voor extra informatie, zie de links en filmpjes op onze website www.kdvmickey.nl.

7.4 Wat betekent de visie van montessori concreet voor de peuters van Mickey?                 

Kinderen worden serieus genomen en met respect behandeld. Een leidster luistert echt naar wat het kind te zeggen heeft; Kinderen doen datgene zelf wat ze zelf kunnen; Kinderen worden uitgenodigd om zelf een oplossing te bedenken voor kleine dilemma’s en niet voortdurend afhankelijk te zijn van een volwassene; Kinderen krijgen het vertrouwen, de ruimte en tijd van de leidster om dingen zelf te ontdekken en te doen; Kinderen ontwikkelen zelfvertrouwen door wat ze zelf doen; Kinderen leren met succeservaringen en minder succesvolle ervaringen om te gaan; Kinderen krijgen duidelijke grenzen en kaders geboden en leren met deze regels en grenzen om te gaan; Kinderen krijgen de gelegenheid om te bepalen met wat ze spelen, met wie, waar in de ruimte, en hoe lang (hier zitten uiteraard grenzen aan); Kinderen werken zoveel mogelijk met ‘echte’ materialen; Kinderen krijgen de ruimte om zich te ontwikkelen in eigen tempo en in eigen interesses; Kinderen hebben een rijk aanbod aan materialen om mee te ontdekken, te ervaren en te werken; Kinderen mogen de leidster meehelpen met allerlei dingen als ze dat willen; Kinderen krijgen een rijk taalaanbod aangeboden en worden uitgenodigd om zelf te praten; Kinderen helpen andere kinderen vaak uit zichzelf vanuit een intrinsieke motivatie; Kinderen leren spelenderwijs op elkaar te wachten en te delen; Kinderen krijgen door de leidster diverse activiteiten aangeboden; Kinderen leren hun eigen grenzen verkennen.


20

8. Team kinderdagverblijf Mickey 8.1 De leidsters bij Mickey Bij Mickey is een vast team met leidsters die allemaal op een vaste groep werken op vaste dagen. De meeste leidsters werken al meer dan 10 jaar bij Mickey. We kennen weinig verloop in het team waardoor alle leidsters (bijna) alle kinderen kennen. Gediplomeerde beroepskrachten Mickey werkt alleen met gediplomeerde leidsters met minimaal een MBO-diploma gericht op de kinderopvang. De meest voorkomende opleidingen zijn: SPW (Sociaal Pedagogisch Werk) niveau 3 en 4 - voorheen AW (Agogisch Werk), LKC (Leidster KinderCentra) en KVJV (Kinderverzorging en Jeugdverzorging). Mensen met een HBO-opleiding gericht op kinderen, zoals een Pabo-opleiding van minimaal 3 jaar, mogen ook in de kinderopvang werken. Ervaring en kwaliteiten leidsters We selecteren de leidsters, naast hun kennis en ervaring, onder andere op: uitstraling, hoe bekwaam en warm ze zijn in de omgang met de kinderen, of ze in het team passen en in welke mate onze visie en werkwijze aansluiten bij hun kijk op kinderopvang en opvoeding. In de proeftijd van twee maanden wordt kritisch bekeken of de nieuwe leidster aan de door ons gestelde eisen voldoet. De directeur houdt o.a. door interne scholing, de leidsters up to date in hun functioneren. Werktijden leidsters De leidsters hebben tussen de middag een half uur pauze. Leidsters werken lange dagen (9,25 uur); het voordeel hiervan is dat fulltimers ‘slechts’ 4 dagen werken. We hebben hiervoor gekozen, opdat kinderen dezelfde gezichten zien op een dag en niet hoeven te dealen met wisseldiensten. Leidsters bij Mickey werken in principe minimaal 3 dagen. Uitzonderingen hierop zijn: leidsters die door een ziekteperiode hun uren/dagen weer opbouwen of weer reïntegreren; leidsters, die naast hun functie als leidster nog een andere taak uitvoeren; leidsters die tijdelijk minder werken omdat er niet meer werk voorhanden is; leidsters die een vrije dag opnemen. De meeste leidsters hebben 3 weken zomervakantie en vaak nog één week buiten de zomervakantie. Tussen de middag slapen de meeste kinderen. Dreumesen die op zijn, verblijven in hun eigen groepsruimte. Peuters die tussen de middag wakker zijn, zijn samen met 1 of 2 leidsters in de peutergroep beneden. Na de pauze gaan de peuters van het atelier naar hun eigen groepsruimte.

Baby- of dreumesleidster 1 * Baby- of dreumesleidster 2 Peuterleidster 1 Peuterleidster 2** Peuterleidster 3

Begintijd 7.30 uur 8.15 uur 7.30 uur 8.00 uur 8.30 uur

Eindtijd 17.15 uur 18.15 uur 17.15 uur 17.45 uur 18.15 uur

* Indien er slechts één leidster nodig is dan werkt zij van 7.30 tot 18.15 uur. **Als er slechts twee peuterleidsters werken, dan werkt peuterleidster 2 van 8.15 tot 18.15 uur. **Op dagen dat het atelier open is, is peuterleidster 2 degene die in de stamgroep “atelier” werkt.

Indien bij opening of afsluiting slechts één leidster nodig zou zijn, dan is er altijd een andere leidster of volwassene aanwezig in geval van calamiteiten.

8.2 De taken van de leidsters De leidsters van kinderdagverblijf Mickey hebben een veelzijdige taak. Voorop staat het verzorgen en opvoeden van de kinderen. Een andere taak bevat het op een pedagogisch verantwoorde manier omgaan met de kinderen en het aanbieden en/of begeleiden van activiteiten. Tevens moeten zij een Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

21

veilige omgeving weten te scheppen waar kinderen zich thuis voelen. Naast het begeleiden van de kinderen onderhouden leidsters de oudercontacten. Bovendien zullen zij moeten deelnemen aan ondersteunende activiteiten. Hieronder is puntsgewijs aangegeven wat dit concreet inhoudt: Verzorging en opvoeding van de kinderen:  Opbouwen van een liefdevolle, vertrouwde relatie met elk kind.  Aansluiten bij de behoeften en interesses van elk kind.  Stimuleren van de totale ontwikkeling.  Kinderen observeren en deze observaties juist interpreteren.  Zorgdragen voor een positief groepsklimaat.  Zorgen voor een veilige en hygiënische omgeving.  Afgestemde begeleiding en verschillende activiteiten (aan)bieden. Oudercontacten:  Ouders mondeling en via een map/schriftje (bij baby's en dreumesen) informeren over hun kind.  Ouders informeren over praktische zaken en de visie en werkwijze binnen de groepen  Open staan voor wensen, veranderingen e.d. van ouders.  Ouders advies geven over opvoedingsvraagstukken.  Oudergesprekken voeren en ouderavonden bijwonen. Ondersteunende activiteiten:  Registreren van gegevens van de kinderen.  Begeleiden van stagiaires.  Bijwonen van (sub)teamvergaderingen.  Beheer van spelmateriaal en voorraden.  Verantwoordelijk zijn voor het schoonhouden van de ruimten.  Zorgdragen voor de kwaliteit binnen het kinderdagverblijf.

8.3 Stagiaires Gedurende het schooljaar zijn er meerdere stagiaires bij Mickey. De meeste stagiaires werken minimaal 18 uur per week op vaste tijden. Hierdoor blijft de continuïteit gewaarborgd. Elke stagiaire wordt begeleid door een vaste (bege)leidster. De stagiaires moeten voor hun opleiding diverse opdrachten uitvoeren binnen hun stagegroep. Deels komen deze opdrachten vanuit school, deels vanuit Mickey. We proberen een stagiaire zoveel mogelijk in te delen in dezelfde groep. De stagiaires komen voornamelijk van de opleidingen MBO-SPW (Sociaal Pedagogisch Werk) niveau 3 en van het MBO-Helpende Welzijn niveau 2. De opleiding SPW leidt op tot leidster kinderopvang ofwel pedagogisch medewerk(st)er. De stagiaires van de opleiding ‘Helpende’ hebben voornamelijk een assisterende functie. Zij zijn een gedeelte van de tijd in de groep werkzaam en in de resterende tijd verrichten zij huishoudelijke taken. Stagiaires worden altijd als extra kracht ingezet en niet als beroepskracht. In verband met het vierogenprincipe is het prettig dat een leidster samenwerkt met een stagiaire wanneer ze alleen moet werken als er weinig kinderen zijn. Bij het vierogenprincipe gaat het erom dat er minimaal twee volwassenen in een groep aanwezig zijn; dit om kindermisbruik tegen te gaan. Deze wet gaat in per januari 2013.

8.4 Invalkrachten In eerste instantie wordt de afwezigheid van een leidster ingevuld door een collega. Het kan daarom zijn dat een dreumesleidster een (ziekte)dag van een babyleidster overneemt. In gevallen waarbij dat niet lukt, wordt een (vaste) invalkracht ingezet. We stellen ook kwaliteitseisen aan invalkrachten.


22

9. De opbouw en de grootte van de (stam)groepen 9.1 Horizontale groepen Kinderdagverblijf Mickey bestaat uit drie horizontale groepen; dat wil zeggen dat de groepen naar leeftijd zijn ingedeeld. Hier is om aantal redenen voor gekozen, namelijk:  op deze manier kunnen leidsters gerichter inspelen op het ontwikkelingsniveau van kinderen;  de veiligheid van de kinderen is beter gewaarborgd, omdat een dreumes of peuter tijdens zijn spel bijvoorbeeld een baby niet kan bezeren;  voor baby's wordt hierdoor tevens de rust gewaarborgd omdat zij niet omringd zijn door enthousiast spelende en ontdekkende dreumesen en peuters;  de dag kan beter worden gestructureerd, omdat alle kinderen vrijwel een zelfde ritme hebben.  voor dreumesen en peuters is het prettig dat hun spel of activiteit niet gehinderd wordt door jongere of oudere kinderen; hetzij door geluid (zoals bijv. een huilende baby), hetzij door gedrag.  de inrichting van de ruimten en de geboden activiteiten zijn op deze wijze aangepast aan de wensen en de behoeften van de kinderen in de betreffende leeftijdscategorie. Bij de babygroep ligt het accent vooral op rust, regelmaat, intimiteit en verzorging. De babygroep bestaat uit kinderen van tien weken tot ca.1 jaar. Bij de dreumesgroep ligt het accent van de kinderen voornamelijk op het ontdekken van de wereld waarbij leidsters de veiligheid zoveel mogelijk zullen waarborgen tijdens deze ontdekkingstocht. De dreumesgroep bestaat uit kinderen van ca. 1 tot ca. 2 jaar. Bij de peutergroep ligt de nadruk op het ontwikkelen van spel, het ontplooien van sociale, cognitieve en taalvaardigheden en het bevorderen van de zelfstandigheid en het doen van gezamenlijke activiteiten. Deze groep is wat meer heterogeen, omdat zowel twee- als driejarigen hier samenkomen. Er zijn twee peuterstamgroepen die gebruik maken van twee stamgroepruimtes: - De stamgroep montessori beneden voor kinderen van ca. 27 maanden tot 4 jaar - De stamgroep atelier boven voor kinderen van ca. 27 maanden tot 4 jaar Op bepaalde dagen is er slechts één groep omdat er dan minder kinderen zijn. Op deze dagen (geldt ook voor de vakanties) zullen de stamgroepen van de peuters samen gaan. Alle kinderen en leidsters kennen elkaar, waardoor dit geen consequenties heeft voor de emotionele veiligheid van kinderen.

9.2 Beroepskracht-kind ratio (BKR) Ten minste één groepsleidster wordt ingezet voor de begeleiding van gelijktijdig ten hoogste:  4 kinderen in de leeftijd van 0 tot 1 jaar of 5 kinderen als tenminste 1 kind 1 jaar oud is;  5 kinderen in de leeftijd van 1 tot 2 jaar of 6 kinderen als tenminste 1 kind 2 jaar oud is;  6 kinderen in de leeftijd van 2 tot 3 jaar  8 kinderen in de leeftijd van 3 tot 4 jaar Het aantal groepsleidsters bij een gemengde groep wordt bepaald volgens de Rekentool Kinderopvang http://1ratio.nl/


23

9.3 Stamgroepen Momenteel zijn er 38 (maximaal 44) kindplaatsen bij Mickey en bestaat de volgende indeling van 4 stamgroepen:  Stamgroep babygroep (boven  bovenaan trap linksaf): Maximaal 8 kinderen met twee leidsters als het kinderen tussen de 0 en 1 jaar betreft; maximaal 9 kinderen met twee leidsters als minimaal één kind 1 jaar oud is en maximaal 9 kinderen tussen de 0 en 1 jaar met 3 leidsters. De babygroep maakt gebruik van één stamgroepruimte. 

Stamgroep dreumesgroep (beneden  via achterdeur 4de deur, eerste groepsruimte, rechts): Maximaal 10 kinderen tussen de 1 en 2 jaar met twee leidsters; maximaal 11 kinderen waarvan tenminste één kind 1 jaar is of maximaal 12 kinderen met 3 leidsters. De dreumesgroep maakt gebruik van één stamgroepruimte. Er is een extra dreumesruimte tegenover de dreumesgroep. Deze ruimte behoort ook toe aan de dreumesgroep en kan daardoor beschouwd worden als een verlengstuk van de stamgroepruimte van de dreumesen. Deze ruimte is voor de oudere dreumesen. In deze ruimte hebben kinderen de beschikking over andere, uitdagende ontwikkelingsmaterialen die niet voor de jongste dreumesen zijn bestemd.



Stamgroep Montessori (beneden aan de straatkant): Maximaal 14 kinderen met twee leidsters of maximaal 16 kinderen met 3 leidsters. Deze ruimte bestaat uit twee gedeelten die zowel gezamenlijk als gescheiden gebruikt kunnen worden.



Stamgroep Atelier (boven  bovenaan trap rechtsaf): Is meestal alleen geopend op maandag, dinsdag en donderdag. Gemiddeld 5 of 6 kinderen en maximaal 7 kinderen met één leidster.

Baby’s en dreumesen zijn altijd in hun eigen stamgroep bij hun vaste leidster(s). In de wenperiode als een kind bijna overgaat naar een volgende groep, bezoekt het tijdelijk twee stamgroepen. Dit doen we om het wennen geleidelijk te laten verlopen en niet over grenzen van kinderen heen te gaan. Het kindbelang staat hierbij telkens voorop. Tevens kan het voorkomen dat de babygroep en dreumesgroep incidenteel wordt samengevoegd. In ons geval betekent dit, mocht dit voorkomen, dat de baby’s met een vaste stamgroepleidster samenkomen in de dreumesgroep waar dan eveneens een stamgroepleidster is. Elk subteam kent bij ons vaste leidsters: Het babyteam bestaat doorgaans uit 3 en maximaal uit 4 leidsters. Het dreumesteam bestaat doorgaans uit 3 en maximaal uit 4 leidsters. Het peuterteam bestaat uit 4 en maximaal uit 5 leidsters. Tijdens vakanties, ziekte en vrije dagen kan hier van worden afgeweken.

9.4 Open-deuren-beleid De peuters behoren tot de stamgroep montessori of tot de stamgroep atelier. Tijdens het vrije spel mogen peuters ’s morgens soms kiezen of ze graag naar het atelier gaan of beneden blijven. De leidsters zorgen dat dit zo eerlijk mogelijk verloopt. Het is niet zo dat kinderen tussendoor heen en weer mogen gaan. Dit om de rust en de veiligheid zoveel mogelijk te bewaken. Stamgroepkinderen eten in principe in hun eigen stamgroepruimte.


24

9.5 Overgang naar andere groep Als kinderen bijna de leeftijd hebben om over te gaan naar de dreumes- of peutergroep, gaan ze vooraf meerdere keren wennen in de nieuwe groep. Baby’s gaan rond circa 14 maanden over naar de dreumesgroep en dreumesen gaan rond de 27 maanden over naar de peutergroep. Het kan voorkomen dat een kind iets later of iets vroeger overgaat. We kijken namelijk niet alleen naar de kalenderleeftijd, maar ook naar de sociaal-emotionele, cognitieve en motorische ontwikkeling van een kind. Kinderen gaan meestal gedurende een maand voorafgaand aan de definitieve overgang één dag in de week wennen in hun nieuwe groep. Een baby- of dreumesleidster gaat de eerste keren even mee met het kind naar de nieuwe groep zodat er ook een vertrouwd iemand bij hem is.


25

10. Primaire zorg 10.1 Eten en drinken De gezamenlijke maaltijden worden gezien als rustpunten op een dag, maar ook als een gezellig samenzijn. Voordat de maaltijd begint, worden er liedjes gezongen of wordt een verhaaltje voorgelezen. Ook mogen de kinderen zelf dingen vertellen die ze hebben meegemaakt. Iedere dag is er vers fruit dat voor de allerkleinsten wordt gepureerd. De oudere kinderen krijgen stukjes fruit. Er is iedere dag een variatie aan divers fruit. Bij het fruit krijgen de kinderen Roosvicee of Diksap. Bij de broodmaaltijd krijgen de kinderen altijd bruin brood. De eerste boterham die ze krijgen, is een gezonde boterham met bijvoorbeeld (smeer)kaas of (smeer)worst. De tweede boterham bij de peuters mag met zoetigheid. Bij de babygroep en de dreumesgroep worden alleen maar ‘gezonde’ boterhammen gepresenteerd. Bij het brood krijgen de kinderen een flesje of glas met melk, thee of sap.

10.2 Verschonen en toiletbezoek en zindelijkheid De jonge kinderen worden verschoond op een commode. Kinderen die kunnen staan, worden bij een plasluier zoveel mogelijk staand verschoond omdat kinderen op deze wijze makkelijker kunnen meewerken bij het aan- en uitkleden. Daarnaast is er bij het staand verschonen (waarbij de leidster op een laag krukje/stoeltje zit) veel meer sprake van gelijkwaardigheid tussen kind en leidster. Een kind ondergaat de verschoning niet zonder meer liggend, overgegeven aan de volwassene, maar is een actief participant die serieus genomen wordt. Leidsters begeleiden kinderen die op een potje plassen (meestal jongste peuters). Na het toiletbezoek leren kinderen hun handen te wassen. Als de kinderen (bijna) zindelijk zijn, stimuleren we hen om zoveel mogelijk zelf aan te geven wanneer ze naar het toilet moeten. Kinderen die zindelijk zijn, gaan zelf naar het toilet. Zindelijk worden kun je net als eten en slapen niet dwingen. Belangrijk is dat kinderen hierin niet worden gepusht. Kinderen worden op een gegeven moment zelf nieuwsgierig. Als kinderen vragen gaan stellen, dan zullen leidsters daar op ingaan. Kinderen worden af en toe uitgenodigd om te kijken in de wc of om zelf te proberen om op de wc te plassen.

10.3 Slapen op het kinderdagverblijf Kinderdagverblijf Mickey beschikt op de begane grond over twee slaapkamers. Hier slapen de dreumesen en de peuters. Op de eerste verdieping zijn twee babyslaapkamers voor de baby’s. Ieder kind heeft een vast bedje. Bij elk ander kind dat gebruik maakt van hetzelfde bedje, wordt het bedje eerst verschoond. Bij de baby’s heeft ieder kind zijn eigen ritme waardoor kinderen op verschillende tijden slapen. De jongste dreumesen slapen vaak nog twee maal per dag, ’s morgens en ’s middags. De oudere dreumesen en peuters slapen tussen de middag. Rond 12.00 uur gaan de kinderen naar bed. Er is een aparte dreumesen peuterslaapkamer. Een leidster blijft vaak in de slaapkamer tot de meeste kinderen slapen. Als er een kind slaapt wordt altijd de babyfoon aangezet die in de groep te horen is. Leidsters kijken geregeld op de slaapkamers.


26

11. De babygroep Bij de babygroep is de dagindeling per kind verschillend. Deze is afhankelijk van de voedings- en slaaptijden van de baby die ouders zelf aangeven. Daarnaast wordt er naar het kind zelf gekeken welke behoefte het heeft. Het fruit eten en de broodmaaltijd voor de oudere baby's vinden respectievelijk plaats rond 09.30 en 11.30 uur. Baby’s kunnen vanaf 7.30 uur worden gebracht. De regels rond brengen haaltijden worden in de babygroep flexibel gehanteerd, omdat er op de babygroep geen vaste dagindeling bestaat die voor alle kinderen hetzelfde is. Bij het brengen, bespreken ouders en leidsters de bijzonderheden rondom het kind. Bij baby’s is het belangrijk dat de leidsters op de hoogte zijn van wijzigingen in het voedings- en slaapschema, aangezien dit nog veelvuldig wijzigt en soms per dag verschilt. De jongere baby’s hebben vaak nog meer behoefte aan slaap dan de oudere baby’s. Wanneer baby’s ouder worden, begint hun dagindeling meer met elkaar overeen te stemmen. Elke baby slaapt in een eigen vast bedje bij Mickey. De babyleidsters zorgen voor een basisrust in de babygroep en creëren een harmonieuze sfeer. Verzorgingsmomenten zijn belangrijk voor het contact tussen kind en leidster. De leidster neemt hier alle tijd voor. Ze zorgt via haar handelingen dat ze een vertrouwensband opbouwt met het kind waarbij het kind onbewust ook dingen leert. Er is sprake van echte communicatie. Dit vraagt een rustige en alerte houding van de leidster. Ze volgt het kind o.a. in zijn bewegingen en initiatieven en sluit hier vervolgens weer op aan. Handelingen die een kind ondergaat worden zoveel mogelijk vooraf benoemd door een leidster zodat een kind wordt voorbereid. Hierdoor leert een kind te anticiperen op, te participeren en te coöpereren met allerlei handelingen, zoals tijdens het verschonen, aan- en uitkleden, eten en drinken. Naast het eten, slapen en diverse verzorgings- en contactmomenten met de leidster is er voor de baby gelegenheid om te bewegen en te spelen. Tijdens dit spel is het kind zelfontdekkend bezig: hoe voelt dit bakje? Wat kan ik ermee doen? Hoe kan ik bij dat interessante speeltje komen? Leidsters creëren een omgeving met speelmateriaal passend bij de ontwikkelingsfase en de behoeften en interesses van het kind. Voorbeelden van uitdagend spelmateriaal zijn: bakjes van diverse materialen, bekers, blokken, klim- en klautermateriaal, ballen van verschillende structuren. Baby’s worden bij voorkeur op de grond, op een grote speelmat in de groep gelegd waarbij ze ruimschoots de gelegenheid hebben om zich vrij te bewegen. Hierdoor leren ze hun eigen lichaam kennen en de mogelijkheden om zelf (zonder inbreng van een volwassene) tot rollen, tijgeren, zitten, kruipen, staan en lopen te komen. Een kind ontwikkelt hierdoor veel balans en lichaamsbeheersing wat het kind zelfvertrouwen geeft. Een kind dat zich veilig en vertrouwd voelt zal nieuwsgierig zijn naar zijn omgeving en op onderzoek uitgaan. De leidster stimuleert spelenderwijs de taalontwikkeling van het kind door talige activiteiten aan te bieden, zoals: voorlezen, liedjes zingen en het benoemen van objecten uit de omgeving. Ze herhaalt regelmatig bepaalde woorden en praat veel met de baby. De materialen, de vrije bewegingsruimte en de respectvolle verzorging bij jonge kinderen zijn grotendeels gebaseerd op de visie van kinderarts Emmi Pikler (voor meer informatie www.pikler.nl of op onze website www.kdvmickey.nl). Deze visie is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek onder honderden jonge kinderen. Wij hebben de belangrijkste aspecten uit de visie van Pikler geïntegreerd in onze werkwijze op de babygroep.


27

12. De dreumesgroep Vanaf de dreumesleeftijd hebben de kinderen een redelijk vast dagritme. Dit maakt de dag enigszins voorspelbaar. Deze voorspelbaarheid biedt kinderen veiligheid. De kinderen worden tussen 7.30 en 9.00 uur gebracht. Er vindt een korte overdracht met de ouder(s) plaats. Bij de dreumesgroep is de visie van Pikler zoveel mogelijk geïmplementeerd. De dreumes krijgt de gelegenheid om zelf iets te kiezen om mee te spelen. In de groepsruimte is er divers huishoudelijk materiaal. Dreumesen vinden dit geweldig. Ze kunnen hier zelf mee experimenteren en onderzoeken. Bakjes kunnen in en op elkaar gezet worden, maar je kunt er ook iets in doen. En als je tegen elkaar slaat, maakt het geluid. Hoe voelt het eigenlijk en hoe zien de details eruit? De dreumes oefent zich o.a. in het lopen, over dingen heen kruipen en in zijn evenwicht. Daarom zijn er in de dreumesgroep meerdere materialen voor deze grof-motorische ontwikkeling aanwezig zoals een rieten poef en een kruipplateau, een klimdriehoek en lage trap van hout. De leidster besteedt tussendoor persoonlijke aandacht aan de kinderen, voornamelijk tijdens verzorgingsmomenten. Tevens kan het zijn dat een ze een kind een boekje voorleest of iets samen met een kind doet als het kind dit wil. Oudere dreumesen kunnen soms ook iets creatiefs doen, zoals verven of kleuren. Rond 9.30 uur wordt er fruit gegeten en gedronken. Voordat de kinderen aan tafel gaan, worden de handen schoongemaakt. De kinderen krijgen een slab voor. Voordat de kinderen gaan drinken worden er meerdere liedjes gezongen of soms een boekje voorgelezen alvorens ze het liedje “Smakelijk eten” gaan zingen. De oudere dreumesen drinken uit kleine, stevige glazen. Na het fruit eten worden de handen en gezichten schoongemaakt. Kinderen worden uitgenodigd om hierbij te helpen. De kinderen worden verschoond indien nodig. Vervolgens gaan kinderen buiten spelen als het droog weer is. Rond 11.00 uur wordt er begonnen met het omkleden van de kinderen die tussen de middag slapen. De oudste kinderen proberen zich met behulp van de leidsters zoveel mogelijk zelf uit te kleden. Kinderen krijgen een schone luier. Rond 11.30 uur gaan de dreumesen brood eten. De kinderen worden gestimuleerd zelfstandig te eten en drinken. Na de maaltijd worden de kinderen die gaan slapen naar bed gebracht. Na het middagdutje, het verschonen en het aankleden wordt er gezamenlijk gegeten en gedronken. De kinderen krijgen diksap met een kleinigheid te eten erbij, zoals een soepstengel of rijstwafel. Kinderen die nog tweemaal per dag slapen, krijgen daar ook de gelegenheid voor. Vaak zijn dit de jongste kinderen uit de groep. Deze kinderen zijn veelal wakker als de andere kinderen tussen de middag liggen te slapen. Zo hebben ze alle rust en ruimte voor hun spel. Na het drinken ‘s middags, kunnen kinderen weer lekker spelen en ontdekken. Met mooi weer gaan de kinderen vaak nogmaals buiten spelen. Er is speciaal speelmateriaal buiten voor de dreumesen. Op verzoek van de ouders kunnen de kinderen warm eten bij Mickey. Meestal wordt er rond 16.30 uur begonnen met de warme maaltijden. De ouders brengen dit eten zelf mee. Voordat de kinderen worden opgehaald worden ze verschoond. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

28

13. De peutergroep 13.1 Algemene informatie over de peutergroep De peutergroep bestaat uit twee stamgroepen: de stamgroep montessori en de stamgroep atelier. Voor peuters vinden we het erg belangrijk dat zij een veelzijdigheid aan activiteiten en materialen krijgen aangeboden waaruit ze grotendeels zelf kunnen kiezen. Daarom werken we met een open-deuren-beleid op diverse momenten (zie H 9.4).

13.2 Activiteiten Onder activiteiten verstaan we bijna alles wat de kinderen doen. Leidsters (en soms stagiaires) bieden regelmatig een activiteit aan, bijvoorbeeld: een kringgesprek, een ‘materiaallesje’ – bijvoorbeeld hoe draag ik de blokken van de roze toren –, een ‘wellevendheidlesje’ – bijvoorbeeld ‘Hoe geef je iemand een hand’ of ‘Hoe draag je je stoel’ – , samen dansen, een verhaal voorlezen, een nieuw liedje leren etc. Kinderen worden hiervoor uitgenodigd, maar niet gedwongen. Leidsters bieden om verschillende redenen uiteenlopende activiteiten aan. Zo zijn er activiteiten die de zelfstandigheid van het kind bevorderen, de materiaalkennis vergroten of de sociale omgang stimuleren. Regels en grenzen kunnen zodoende duidelijk worden. Het gevoel van eigenwaarde kan worden versterkt en ontwikkeld. De concentratie van een kind kan worden gestimuleerd evenals de taalontwikkeling en de cognitieve ontwikkeling. Tevens kan een gevoel van saamhorigheid en veiligheid worden versterkt. Ook wordt de grote en kleine motoriek gestimuleerd bij bepaalde activiteiten. Andere activiteiten (= werkjes) worden door de kinderen zelf gekozen tijdens het vrije spel. De peutergroepen werken met themaweken. Tijdens deze themaweken komen telkens alle verschillende ontwikkelingsgebieden aan bod. Kinderen leren hierdoor al spelend en ervarend.

13.3 Vrij spelen Bij het vrij spelen zijn er diverse vormen van vrijheid. Kinderen mogen bijvoorbeeld kinderen kiezen met wat ze willen spelen of werken, met wie ze dit willen doen, waar ze willen spelen in de ruimte, of ze iets aan tafel of juist op de grond willen doen (dit is wel afhankelijk van het materiaal), staand of zittend, wanneer ze met iets willen spelen en hoe lang. Soms worden kinderen even op weg geholpen als ze dat nodig blijkt. Sommige kinderen weten direct waarmee ze willen spelen; sommige kinderen kijken een tijdje rond of willen even bij de leidster zitten. Ieder kind heeft hierin zijn eigen ritme en voorkeuren en dit respecteren we. Tijdens het vrije spel moeten kinderen zich wel aan bepaalde regels houden, zoals: speelgoed heel laten, respectvol met materiaal omgaan (niet gooien met materialen etc.), materialen (zoveel mogelijk) daarvoor gebruiken waarvoor ze zijn bedoeld. Een stoel is in de eerste plaats bedoeld om op te zitten; een trein van een paar stoelen maken mag ook, maar er voortdurend op staan niet, tenzij dit even nodig is om bijvoorbeeld iets te pakken. Als kinderen een klein conflict met elkaar hebben, laten we hen dit in eerste instantie zelf proberen op te lossen. Lukt dit niet, dan helpt de leidster door er o.a. met de kinderen over te praten. Een leidster probeert veelal samen met het kind of enkele kinderen een oplossing voor een conflict te bedenken. Als een kind met speelgoed wil spelen waar een ander kind mee speelt, dan kan het daar om vragen. Indien het andere kind het stuk speelgoed niet wil afstaan, dan zal het kind op zijn beurt moeten wachten of samen spelen als het andere kind dit goed vindt. De groepsruimtes en buiten-speelplaats zijn zo ingericht dat kinderen op verschillende plaatsen en in diverse hoeken kunnen spelen. Door het vrije spel leren kinderen om eigen keuzes te maken. Ze bepalen voor een groot deel met welk materiaal ze graag spelen, waar, wanneer, hoe lang en met wie.


29

Voor de leidsters is het vrij spelen een goed moment om kinderen te observeren en notities te maken.

13.4 Buiten spelen Als het weer het toelaat, gaan de peuters bij voorkeur 2x per dag buiten spelen. Soms kan het ook leuk zijn om even met een paraplu en/of met regenlaarzen naar buiten te gaan. We hebben een ‘UVbeleid’ waarin o.a. staat beschreven met welke temperatuur en op welke tijden er niet met de kinderen naar buiten wordt gegaan. Leidsters gaan geregeld wandelen met de kinderen en een enkele keer fietsen met een bakfiets. Peuters hebben ’s middags en tijdens vakanties de mogelijkheid om op het plein van de school ‘Onder ’t Kapje’ te spelen. Leidsters en kinderen lopen via de poort en het gangpad naar de Weustinkstraat, direct achter Mickey. Qua buitenmateriaal, bieden we net als binnen, een breed aanbod aan materialen aan, zodat kinderen volop keuze hebben en zich ook buiten spelenderwijs op meerdere ontwikkelingsgebieden ontplooien en tal van ervaringen opdoen.

13.5 De ontwikkelingsgebieden Doordat kinderen bij Mickey een diversiteit aan activiteiten krijgen aangeboden, worden alle ontwikkelingsgebieden van kinderen al spelend ontwikkeld. Deze ontwikkelingsgebieden staan beschreven in ‘De ontwikkelingsgebieden’, een beleidsstuk dat onderdeel is van ons Pedagogisch Beleidsplan. Bij themaweken komen alle verschillende ontwikkelingsgebieden eveneens aan de orde.

13.6 De dagindeling Peuters kunnen tussen 7.30 en 9.00 uur worden gebracht. De leidster gaat naar het kind en de ouder toe om hen te begroeten en om eventuele bijzonderheden te horen van de ouder. De meeste kinderen willen bij het weggaan van de ouder graag nog even zwaaien. Meestal wordt er eerst vrij gespeeld in de groep. Soms wordt er rond 9.00 uur een kring gemaakt. De kinderen praten met de leidster over leuke, belangrijke of bijzondere gebeurtenissen en er wordt aandacht besteed aan het thema waarop op dat moment mee gewerkt wordt. Er worden ook andere activiteiten met de kinderen gedaan zoals: voorlezen, zingen, een kringspelletje of het geven van een ‘lesje’. Vanaf 9.30 uur is het tijd om fruit te eten. De peuters mogen vooraf meehelpen om het fruit klaar te maken. De peuters die al trek hebben, gaan aan tafel zitten bij een leidster of stagiaire. Peuters pakken zelf een schaaltje, een vork en een glas. Ze schenken zelf hun drinken in en scheppen fruit in hun schaaltje. Meestal kunnen de kinderen kiezen tussen twee soorten drinken. Kinderen die nog fijn aan het spelen zijn, pakken hun fruit iets later. Kinderen die klaar zijn, wassen hun schaaltje, vork en glas af. Ze wassen hun handen en mond en maken hun tafel schoon alvorens weer verder te spelen/werken. Kinderen die nog een luier om hebben, worden na het fruit verschoond. Kinderen die zindelijk zijn, geven zoveel mogelijk zelf aan als ze naar de wc moeten. Oudste peuters gaan veelal zelfstandig naar het toilet. Plasluiers worden altijd staand verschoond en poepluiers meestal liggend. Tussen 10.00 en 11.00 uur wordt er buiten gespeeld. Soms kunnen kinderen kiezen of ze buiten of binnen willen spelen. Eén leidster gaat dan naar buiten met een aantal kinderen en de andere Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

30

leidster blijft binnen. Vaak gaan alle kinderen naar buiten als het mooi/droog weer is. Rond 11.00 uur worden de kinderen die nog bij Mickey slapen omgekleed; de oudste kinderen proberen zich met hulp van de leidsters zoveel mogelijk zelf uit- en aan te kleden. Tussen 11.30 en 12.00 uur gaan de kinderen brood eten. Na het zingen van “Smakelijk eten” schenken kinderen hun melk in en smeren ze hun eigen boterham. De eerste boterham is met hartig beleg. De volgende boterham(men) mag/mogen met ‘zoet’ (o.a. chocoladepasta of appelstroop), tenzij anders aangegeven door de ouders. Na het brood eten ruimen kinderen hun gebruikte spullen op. Kinderen die ‘s middags naar huis gaan, worden verschoond. De kinderen die nog slapen, worden vervolgens naar bed gebracht. Elk kind dat gaat slapen heeft een schoon lakentje op het bed, dit in verband met de hygiëne. Peuters die niet gaan slapen, spelen samen in de groep. Als de leidster de groep ordent en/of schoonmaakt, mogen kinderen maximaal een half uur televisie kijken (een dvd die o.i. pedagogisch verantwoord is voor peuters). Kinderen mogen de leidster ook helpen of iets anders gaan doen. De kinderen slapen vaak tot maximaal 14.30 uur. Een kind dat wakker is, wordt uit bed gehaald. Het kind wordt eventueel verschoond en kleedt zich vervolgens aan onder begeleiding van de leidster of een stagiaire. Als iedereen is aangekleed – het is dan meestal 15.00 uur – gaan ze aan tafel. Eerst wordt er weer o.a. “Smakelijk eten” gezongen en vervolgens wordt er begonnen aan een glas roosvicee of thee of water. Bij het drinken krijgen de kinderen iets te eten, bijvoorbeeld een crackertje, ontbijtkoek of soepstengel. Na het eten en drinken maken de kinderen hun handen en gezichten schoon en gaan ze spelen in de groep of buiten. Om 16.30 uur wordt er begonnen met het warme eten. Het eten, dat de ouders zelf hebben meegebracht, wordt warm gemaakt in de magnetron. Kinderen eten alleen het warme eten bij ons en geen toetje. Dit i.v.m. de tijd en het feit dat kinderen relatief vroeg eten, waardoor ze niet zoveel trek hebben. Peuters eten in principe allemaal zelfstandig. De luiers van alle kinderen worden nog eens gecontroleerd en indien nodig verschoond. De eerste ouders komen dan binnen om hun kind op te halen.

13.7 Enkele regeltjes die wij peuters proberen bij te brengen       

Op je beurt wachten Voor het eten handen wassen Na het eten handen en gezicht wassen Respectvol met elkaar en materialen omgaan, o.a.: anderen geen pijn doen of dingen stukmaken Na toiletbezoek altijd handen wassen Opruimen wat je hebt gebruikt Op een juiste manier omgaan met materialen

13.8 De stamgroep montessori De montessoriruimte bestaat uit twee gedeeltes die door een deur gescheiden wordt. De deur staat regelmatig open, omdat wij het belangrijk vinden dat de kinderen zich in beide ruimtes (= de hele groep) kunnen begeven. De voorste ruimte – aan de straatkant – is de ruimte waar gegeten en gedronken wordt. Hier is tevens het keukengedeelte voor de leidsters en voor de kinderen. In dit gedeelte van de groep kunnen kinderen met verschillende soorten werkjes en materialen werken. De ruimte heeft verschillende kasten. Er zijn twee kasten met zintuiglijke (montessori)materialen; deels standaard montessorimaterialen voor peuters en deels Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

31

zelfgemaakte of zelf samengestelde zintuiglijke werkjes. Met deze materialen doen kinderen verschillende ervaringen op met hun zintuigen: waarnemen, voelen, horen, proeven en ruiken. Door deze materialen wordt ook de woordenschat van het kind vergroot. Leidsters introduceren woorden passend bij de materialen, bijvoorbeeld eenvoudige begrippen als groot en klein en dik en dun, maar ook moeilijkere begrippen zoals: groter – grootst, licht – donker, ruw – glad et cetera. Daarnaast is er een kast met huishoudelijke werkjes. Met deze werkjes kunnen peuters de volwassene imiteren en diverse ervaringen opdoen met motorische handelingen zoals: scheppen, schenken, zeven, trechteren, vegen, afstoffen en dergelijke. Tevens is er een kast voor creatieve activiteiten. Kinderen die dat willen, kunnen bij ons prikken, plakken, verven, knippen, tekenen en kleien. In het atelier zijn de creatieve mogelijkheden voor de kinderen nog uitgebreider. Alle kasten zijn zo ingericht dat kinderen zelf de materialen en werkjes kunnen pakken. In deze ruimte zijn twee lage tafels en een hoge tafel aanwezig. We vinden het belangrijk dat kinderen op hun eigen hoogte kunnen werken. In de voorste ruimte is ook een lees-rusthoek en een luisterhoek. In het andere gedeelte van de montessorigroep is een poppenhoek en een bouwhoek aanwezig. Eén hoek wordt telkens verschillend ingericht. Soms staat er een groot poppenhuis, soms een watertafel of een zandtafel en weer een andere keer een kleedje met verschillende open materialen waarbij de peuters hun vrije fantasie kunnen gebruiken. In deze ruimte is ook een kosmische kast. Hierin staan werkjes die te maken hebben met de natuur, zoals puzzels en werkjes van dieren en planten, de jaargetijden e.d. En tot slot is een kast met diverse materialen, zoals puzzels, insteekmozaïek, kralen rijgen e.d.

13.9 De stamgroep atelier Het atelier is meestal geopend op maandag, dinsdag en donderdag. In de zomervakantie is het afhankelijk van het aantal peuters dat er in totaal is of het op deze dagen wel of niet open is. Rond 8.30 uur gaat de leidster met de kinderen naar het atelier; soms gewoon met de vaste stamgroepkinderen en soms met een aantal andere kinderen die dit graag willen (open-deuren-beleid). Grenzend aan het atelier is een dakterras waar peuters tussendoor ook gebruik van kunnen maken. Het langere buiten spelen in de ochtend en middag vindt echter gewoon met de andere peuters beneden op het plein van Mickey of op het schoolplein achter Mickey plaats. Peuters die niet meer slapen tussen de middag, zijn ongeveer van 12.30 tot 14.30 uur beneden bij de andere peuters die eveneens niet slapen. Rond 17.15 uur – als er niet wordt buiten gespeeld op dat tijdstip – komt de leidster van het atelier met de peuters naar beneden. Naast de creatieve activiteiten die peuters ook beneden kunnen doen, zijn er in het atelier meer mogelijkheden voor de creatieve expressie. Kinderen kunnen er schilderen op een groot papier dat op het krijtbord hangt, ze kunnen krijten op een groot of klein bord of met water op het krijtbord schilderen. Naast werkje op het platte vlak, zijn er meer variaties voor driedimensionale werkjes met verschillende materialen; er worden bijvoorbeeld closetrolletjes, lege dozen, piepschuim, karton en kurk gebruikt. In het atelier wordt regelmatig iets samen met de leidster gekookt of gebakken en werken kinderen geregeld met brooddeeg, scheerschuim of andere soortgelijke uitnodigende activiteiten. In het atelier is ook een zand- watertafel, een kleine bouwhoek en diverse andere materialen voor als kinderen iets anders willen doen dan creatief bezig zijn. Informatiebrochure kinderdagverblijf Mickey

32

Bijlage 1: Ziektebeleid kinderdagverblijf Mickey Binnen kinderdagverblijf Mickey is een ziektebeleid opgesteld gerelateerd aan de voorschriften van de GGD. Als een kind bij ons ziek is of wordt, nemen we telefonisch contact op met de ouder(s). Soms is het telefoontje slechts informatief waarbij met de ouder(s) wordt overlegd over het verdere verloop. Een andere keer zal een kind moeten worden opgehaald. Voor ons is een kind ziek als het hangerig of lusteloos is, over pijn klaagt, een herkenbare kinderziekte heeft en/of een temperatuur heeft van boven de 38,5 graden. We proberen het eerst binnen het kinderdagverblijf op te lossen door het kind bijvoorbeeld (in bed) rust en extra aandacht te bieden tot de normale haaltijd. Als dat niet voldoende blijkt te zijn, en het kind herhaaldelijk om zijn ouders vraagt, dan bellen wij hen zo spoedig mogelijk. Als we bang zijn voor besmettingsgevaar vragen wij de ouders altijd om hun kind te komen halen. Dit is aan de orde bij bijvoorbeeld braken in combinatie met diarree, bij krentenbaard, e.d. Wanneer dienen ouders hun kind op te halen Indien een kind ziektebeelden vertoont zoals: koorts, hangerig zijn, lusteloosheid en/of huilerig, al dan niet in combinatie met een duidelijke kinderziekte, dan behouden wij ons het recht voor om het kind de toegang tot het kinderdagverblijf tijdelijk te ontzeggen. Tevens moeten kinderen worden opgehaald bij o.a.: ernstige diarree, soms bij ernstig ontstoken ogen (zie info hieronder), griep, hersenvliesontsteking, kinkhoest, koortslip, mond- en klauwzeer, rsvirus, valse kroep, griep. Hieronder staat een aantal beschrijvingen van ziekten en hoe we daar bij Mickey mee omgaan. Ontstoken ogen Er zijn twee soorten ontstoken ogen: 1. Ontstoken ogen in combinatie met verkoudheid: dan mag een kind wel bij Mickey blijven omdat de ontstoken ogen veroorzaakt worden door de verkoudheid. 2. Alleen ontstoken ogen: Deze vorm is heel besmettelijk. Als kinderen dit hebben dan krijgen ouders het advies om een zalfje bij de dokter te gaan halen. Bij ernstig ontstoken ogen zullen leidsters en/of leidinggevende(n) beoordelen en beslissen of het kind wel of niet bij Mickey mogen blijven of komen. Krentenbaard Bij krentenbaard worden ouders gebeld dat ze hun kind moeten komen ophalen. Ze moeten een zalfje halen bij de huisarts, de plekjes met zalf insmeren en de plekjes afplakken met een pleister. Daarna mag een kind weer komen op het kinderdagverblijf. Koorts Opmerking: Bij ons ligt de grens tussen verhoging en koorts bij 38,5 graden. Echter: heeft het kind alleen verhoging, en is het hangerig en huilerig, dan bellen we ook de ouders. Heeft een kind echter tussen de 38,5 en 39,5 graden koorts, maar het is opgewekt, dan geven we in overleg met de ouders eventueel een kinderparacetamol en zullen we het kind extra rust geven. Het kind hoeft dan niet noodzakelijkerwijs naar huis. Er is wel altijd overleg met de ouders. Niet lekker in orde Opmerking: Onder niet lekker in orde verstaan wij o.a.: het kind is hangerig, lusteloos, huilt veel, eet en drinkt niet of nauwelijks. Hierbij geldt dat, als een leidster voornamelijk met het ‘zieke’ kind bezig moet zijn en derhalve niet haar overige werkzaamheden op een goede manier kan verrichten, zij de ouder kan bellen om het kind zo spoedig mogelijk op te komen halen.


33

(Erge) pijn: keelpijn, hoofdpijn, buikpijn, oorpijn, tanden die doorkomen etc. Opmerking: Als de pijn niet al te erg blijkt, dan proberen we het kind (vaak in overleg met de ouders) op het kinderdagverblijf te houden. Als het kind symptomen van "niet lekker in orde" vertoont, in combinatie met pijn, dan zal het kind moeten worden opgehaald. Informatie waterpokken Ziektekiem: virus Incubatietijd: 14-21 dagen Symptomen: Kind wordt hangerig, heeft soms koorts en krijgt binnen enkele dagen bultjes (zoals muggenbulten) op zijn romp en hoofd. De bultjes veranderen in blaasjes, drogen in tot een korst en vallen na een paar dagen af. De blaasjes komen in golven na elkaar op, jeuken erg en zitten overal (in neus, oor, mond, op geslachtsdelen en/of tussen de haren). Sommige kinderen zijn er heel erg ziek van en anderen helemaal niet. Besmettelijkheid: 1 dag voordat de uitslag verschijnt tot alle blaasjes zijn ingedroogd. Besmettelijk via de lucht en direct contact. Kinderen met waterpokken worden gewoon toegelaten. Wij zijn niet toegerust op het verzorgen van zieke kinderen. Als een kind door ziekte niet kan komen, dienen ouders dit telefonisch door te geven tussen 7.30 en 9.00 uur. Bij ongelukken die eerste hulp behoeven en ernstige ongevallen gaan wij naar het Streekziekenhuis Midden Twente. Een collega zal in beide gevallen de ouders zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen. N.B. Voor nieuwe ziekten, epidemieën, zoals bijvoorbeeld de Mexicaanse griep, wordt op het moment dat dit speelt een nieuw beleid geschreven dat middels een nieuwsbrief kenbaar wordt gemaakt aan de ouders.


34

Bijlage 2: Hoofdluis Hoofdluis kan voorkomen op een kinderdagverblijf. Wij ondernemen de volgende stappen als er hoofdluis wordt geconstateerd. Voor meer informatie zie ons ‘Protocol hoofdluis’. Stap 1: Wanneer hoofdluis gemeld wordt door een ouder dient de betreffende leidster de leidinggevende(n) hiervan direct op de hoogte te stellen, waarna de leidinggevende(n) het gehele Mickeyteam informeert. Stap 2: Bij een melding van hoofdluis geeft de leidster hierover een briefje mee aan alle ouders van de betreffende groep. Het briefje verwijst naar de informatiegids. Bij meerdere meldingen (uit b.v. twee of drie verschillende groepen) komt er een bericht in de nieuwsbrief. Stap 3: Bekendmakingsborden zullen bij de zij- en achteringang worden opgehangen gedurende twee weken na een melding van hoofdluis. Stap 4: Het kinderdagverblijf kan verplichten jassen e.d. van een groep waar luizen heersen in een daarvoor bestemde zak aan de kapstok te hangen. Stap 5: Er zal een verkleedverbod gelden in de groepen. De verkleedspullen worden gewassen en niet gebruikt tijdens een hoofdluisepidemie. Eventueel worden de verkleedspullen gedurende 10 dagen in een plastic zak opgeborgen. Stap 6: Wanneer er hoofdluis wordt geconstateerd, worden de ouders/verzorgers van het betreffende kind direct geïnformeerd. Het kind dient dan te worden opgehaald en thuis te worden behandeld (zie voor behandeling hoofdstuk 2). Stap 7: Indien de ouders/verzorgers onverhoopt niet bereikbaar zijn, zal in eerste instantie het noodnummer worden gebeld. Het kind dient direct behandeld te worden met een luizendodende lotion, shampoo of spray om verdere besmetting te voorkomen. Na de behandeling mag het kind weer terug keren naar het kinderdagverblijf. Stap 8: Leidsters zullen, totdat er geen luizen en neten meer geconstateerd zijn bij de kinderen, dagelijks de haren controleren op luizen en/of neten middels een netenkam. Stap 9: Indien er behoefte aan informatie bestaat kan het kinderdagverblijf in overleg met de GGD een informatiebijeenkomst voor de ouders organiseren waarbij de GGD informatie over hoofdluis geeft. Stap 10: Als, ondanks zorgvuldige behandeling, hoofdluis aanwezig blijft op het kinderdagverblijf, kan de leidster de ouders/verzorgers naar de GGD verwijzen voor advies, onderzoek of een consult.


35

Bijlage 3: Traktatiebeleid kinderdagverblijf Mickey De eigen verjaardag is voor een kind een belangrijke gebeurtenis waar we uitgebreid bij stilstaan. Uw kind krijgt bij Mickey een mooie muts en er wordt natuurlijk uitbundig gezongen op elke verjaardag. En bij jarig zijn in onze cultuur hoort ook vaak het uitdelen van een traktatie. Dit is echter absoluut geen verplichting! Een baby is zich daar nog niet bewust van, maar een dreumes en vooral de peuters ervaren het als een spannend hoogtepunt als ze mogen trakteren. In de babygroep wordt niet getrakteerd bij Mickey, hooguit een kleine traktatie voor de leidsters als ouders dit graag willen. Met al die jarige kinderen, leidsters en stagiaires, gebeurt het natuurlijk vaak dat er iets getrakteerd wordt. Om die reden hebben wij een gezond traktatiebeleid ingevoerd. Daarmee willen we voorkomen dat de kinderen onnodig veel snoep binnen krijgen tijdens hun verblijf bij Mickey. Iedereen weet dat suikers slecht zijn voor de gezondheid en de tanden. Daarnaast zijn er steeds meer kinderen in Nederland die al op jonge leeftijd overgewicht hebben. Wij willen hier als team van een kinderdagverblijf bewust mee omgaan. Bij Mickey zelf maken we een uitzondering met Sinterklaas. Als Sinterklaas met zijn Pieten komt dan worden er natuurlijk pepernoten gestrooid en/of uitgedeeld. Ook worden er in die tijd wel eens pepernoten gebakken met de kinderen. Rondom een bepaald thema kan het voorkomen dat peuters een keer koekjes gaan bakken met de leidster. Eigenlijk is ons traktatiebeleid heel simpel: trakteer gezond! Kinderen mogen niet trakteren op traktaties waarin suikers zijn verwerkt. Ditzelfde geldt voor toegevoegde kleuren smaakstoffen. Als een kind toch een zoete traktatie meebrengt, wordt deze niet in de groep uitgedeeld en niet samen opgegeten. De traktatie wordt in dat geval weer mee terug gegeven naar huis. Wat ook niet getrakteerd mag worden is het volgende:  popcorn, ook geen zoute, in verband met het risico van verslikken in de maïskorrels  chips in alle varianten  cakejes, koekjes, taart(jes), muffins Wat mag een kind dan wel trakteren? Om u een beetje op weg te helpen hebben we hieronder een lijstje gemaakt met traktaties die kinderen wel kunnen uitdelen in de groepen: Ideeën traktaties dreumesgroep:  Fruit: (een combinatie van) mandarijn, banaan, druiven, meloen en/of appel  Rauwkost: komkommer, mini-tomaatjes, paprika  Rijstwafel  Rozijntjes  Soepstengels (met een zakdoek eraan is dat een leuke knapzak) U kunt bovenstaande dingen eventueel ook versieren, b.v. leuk inpakken of er met gekleurd karton een vrolijk dier of ander figuur opplakken. Dit vinden de kinderen vaak erg leuk. Ideeën traktaties peutergroep:  Traktaties zoals hierboven beschreven bij dreumesgroep  Fruit: (een combinatie van) mandarijn, banaan, druiven, meloen en/of appel  Doosje rozijntjes  Een blokje kaas


36



In de zomer: perenijsje zonder kleuren smaakstoffen

Naast eetbare traktaties, kunt u ook kiezen voor een klein (kindvriendelijk en veilig) aardigheidje voor peuters: een potlood, een stuk stoepkrijt, een tennisbal, bellenblazer etc. Maakt u alstublieft wel een keuze: óf een eetbare traktatie óf een niet-eetbare. Dus liever niet twee traktaties. Ook niet als uw kind 4 jaar wordt en het tegelijkertijd Mickey verlaat. Op internet zijn genoeg leuke ideeën te vinden. Google bij “Afbeeldingen” gezonde traktaties en u zult de leukste voorbeelden zien van traktaties die lekker én gezond zijn. Wij hopen dat u iets heeft aan de tips en willen nogmaals benadrukken dat het feit dat het kind iets mag trakteren dat er leuk uitziet, vaak al het grootste feest is. Het hoeft vooral niet veel te zijn. U kunt met vragen hierover ook altijd bij de leidsters terecht.


37

Bijlage 4: Wenbeleid oudere baby, dreumes of peuter Wenbeleid oudere baby, dreumes of peuter De ouder(s) komt/komen voordat het kind komt wennen voor het intakegesprek – bij voorkeur zonder kind. Dit gesprek vindt plaats enkele weken voor de definitieve plaatsing. Het wenschema wordt tijdens het gesprek met de ouder besproken. Dit schema heeft de ouder al eerder thuis ontvangen of via de mail. Dag 1 wennen (circa een uur): Ouder (slechts 1 ouder en niet beide ouders) en kind komen rond 9.00 uur. Op dit tijdstip zijn de meeste andere kinderen gebracht en zijn er geen andere ouders waardoor er redelijk veel rust heerst. Een prettig moment voor een kind dat een eerste keer komt wennen. Er is al afgesproken wie de hoofdleidster van het kind is. Deze leidster zal de wenperiode leiden en structureren en is aanspreekpunt voor de ouder.  De leidster vertelt aan de ouder wat van hem/haar wordt verwacht (ook de houding jegens het kind  kind niet pushen, kind zelf het initiatief laten nemen om van de ouder weg te gaan en speelmateriaal te pakken, dat jullie heel rustig en zacht pratend op de bank gaan zitten en dat jullie kijken wat het kind zoal doet/ziet etc.).  De ouder gaat met een leidster op de bank zitten en indien nodig geeft de ouder nog een toelichting op het intakeformulier dat de leidster in ontvangst neemt. De ouder krijgt een kop koffie of thee. De leidster vertelt nog wat bijzonderheden en praktische dingen over het groepsgebeuren. De ouder kan vragen stellen. Dit gebeurt zonder dat de groep hierdoor wordt gestoord.  Het kind wordt niet gepusht door de ouder of leidster, maar krijgt de tijd en ruimte om om zich heen te kijken en alleen te gaan spelen of iets te pakken als het dat zelf wil. De ouder (met of zonder leidster erbij) kan en mag met het kind in de groep lopen om het kind iets te laten zien.  Om half 10 gaan de kinderen aan tafel om fruit te eten. De ouder vraagt of het kind dit wil. Zo ja, dan mag het kind aanschuiven aan tafel en gaat de ouder bij het kind zitten. Zo nee, dan mag het kind lekker rustig alleen de ruimte gaan bekijken, onderzoeken en ontdekken als het dat wil. De ouder kan op de bank blijven zitten of samen en het kind volgen of iets samen met het kind gaan doen, bijvoorbeeld met de blokken etc.  Na circa een uur nemen ouder en kind afscheid. Dag 2 wennen (circa 2 uur):  Ouder en kind komen weer rond 9.00 uur. Ouder en kind gaan samen iets te spelen zoeken. Hier wordt de tijd voor genomen. Kind wordt niet gepusht.  Leidster zoekt een beetje toenadering. Kijken hoe het kind reageert. Positieve reactie, dan kan de leidster iets met het kind doen bij de ouder in de buurt. Nog afwachtende houding, dan niet forceren. Wel een lachje, iets zeggen tussendoor op lieve, rustige manier.  Kind en ouder schuiven aan aan tafel om fruit te eten. Ouder krijgt een kop koffie of thee. Kind krijgt net als de andere kinderen fruit.  De ouder verschoont na het fruit eten zijn/haar eigen kind.  Als het mooi weer is gaat de ouder mee naar buiten met het kind. Anders blijft de ouder met het kind bij het groepsgebeuren in de groep of gaat mee naar het ballenbad.  Ouder en kind nemen rond 11.00 uur afscheid.


38

Dag 3 wennen (circa 3 uur):  Zelfde stappen als bij dag 2 met de volgende dingen erbij:  Nu blijft het kind ook brood eten met de ouder erbij.  De ouder gaat een paar keer een kort moment weg uit het groepsgebeuren. De ouder informeert het kind hierover. B.v. toiletbezoek. Als kind echt mee wil, mee laten gaan. Niet forceren.  De leidster maakt voorzichtig iets meer contact met het kind. Dag 4 wennen (halve dag + slapen):  Zelfde stappen als bij dag 2 en 3. Nu wordt het kind echter ook omgekleed om naar bed te gaan. De leidster mag vragen aan het kind of zij dat mag doen met de ouder erbij.  De ouder brengt het kind zelf mee naar bed.  De ouder is aanwezig als het kind wakker wordt.  Als het van het kind mag, kleedt de leidster het kind aan.  Ouder en kind drinken iets samen met de andere kinderen.  Ouder en kind nemen afscheid. Dag 5 wennen (halve dag + slapen zonder ouder):  De ouder blijft ’s morgens een half uurtje en gaat dan weg. De ouder neemt duidelijk afscheid en zegt dat hij/zij het kind straks weer komt ophalen. De ouder is deze dag en dag 6 beschikbaar om het kind op ieder gewenst tijdstip op te halen.  Bij voorkeur wordt het kind na drinken ’s middags opgehaald.  De leidster schrijft in het schriftje hoe vandaag verloopt en maakt een klein verslagje over de eerste wendagen die ze ook in het schrift schrijft.  De leidster evalueert de dag met de ouder. N.B. De hoofdleidster doet als het kan alle verzorgingsmomenten. De andere leidster maakt uiteraard ook tussendoor wat contact met het kind. Dag 6 wennen (bijna hele dag zonder ouder):  Zelfde stappen als bij dag 5. Het kind blijft nog iets langer, maar wordt voor de drukte opgehaald tussen 16.00 en 16.30.  De andere leidster maakt iets meer contact met het kind. Zij kan ook een enkel verzorgingsmoment overnemen van haar collega. De hoofdleidster doet echter nog steeds de meeste verzorgingsmomenten.  De leidster evalueert de dag met de ouder.  Vervolgens bespreekt de leidster met de ouder of het kind vanaf dag 7 hele dagen kan komen of dat er een andere aanpak gewenst is. Mooi zou zijn dat als een kind bijv. 3 dagen komt, dat de vaste leidster er ook in de eerste twee weken is voor het kind. Dit zal het kind extra veiligheid bieden. Onderling kan in het belang van het kind wellicht geruild worden. Wat als het heel goed gaat de eerste paar keer? Dan zoveel mogelijk het schema nog aanhouden, omdat een kind na 1 of 2 keer vaak een kleine terugval krijgt en het kind door deze opbouw meer zelfvertrouwen opbouwt waardoor zijn basis beter is en de kans groter is dat het goed gaat bij Mickey. Een kind dat van een ander kinderdagverblijf komt, kan in overleg met de ouders iets sneller wennen, maar ook dan dient er zorgvuldig met het wennen van het kind om te worden gegaan.


39

Tot slot…… Hopelijk heeft dit informatieboekje u voldoende informatie verschaft om uw kind met een gerust hart naar ons toe te brengen mocht de keuze op Mickey vallen. Indien u nog geen informatiegesprek heeft gehad, belt u dan gerust voor een afspraak om nog een completer beeld van ons kinderdagverblijf te krijgen. Sfeer proeven is essentieel voor de juiste keuze van een kinderdagverblijf. Op onze website staat ook heel informatie te lezen over onze visie en werkwijze, zoals in ons pedagogisch beleidsplan. Het boek “Het kind centraal in de kinderopvang. Opvoeden vanuit respect en contact” geeft u naast een heel uitgebreid en concreet beeld van onze pedagogische manier van werken. Dit boek is geschreven door Manja Haze, de directeur van Mickey. We hopen dat uw kind een plezierige tijd tegemoet gaat, of al heeft, bij kinderdagverblijf Mickey en dat het contact tussen ouders, leidsters, kinderen, stagiaires en leiding eveneens prettig zal verlopen! Als er dingen zijn: vragen, opmerkingen, klachten, tips etc., aarzel dan niet om die met een leidster of met één van de leidinggevenden te bespreken. Uw zorg is onze zorg!

Namens team kinderdagverblijf Mickey,

Manja Haze Directeur montessori-kinderdagverblijf Mickey


40

Het kind centraal Ik heb ruimte nodig tijd een omgeving om te kunnen ontdekken wie ik ben te experimenteren onderzoeken wat ik met dingen kan met andere kinderen op mijn eigen wijze mijn eigen tempo Begrip respect heb ik nodig Liefdevolle verzorging aandacht vind ik fijn maar niet de hele tijd Help mij het zelf te doen ik kan meer dan jullie denken Schenk mij ruimte vertrouwen begeleid me in mijn avontuur Ik ben competent heb zelfvertrouwen Ik wil leren groeien ervaren Ik ben nieuwsgierig leergierig Ik ben ik goed zoals ik ben mooi compleet mens Auteur: Manja Haze


41

INFORMATIEBROCHURE Kinderdagverblijf Mickey. Je gunt het íeder kind!

Recommend Documents