Informatie van Pensioenfonds

Pensioenblik  |  nr. 5  | november 2014  |  Deelnemers en gepensioneerden

Pensioenblik Informatie van Pensioenfonds

Rendement? Risico! Elk jaar staat op het Uniform ­Pensioenoverzicht (UPO) het ­pensioen dat u kunt bereiken. Krijgt u dat straks ook? Uw salaris is van invloed, de levens­ verwachting, de pensioenregeling én het rendement op het vermogen. Alleen als we ­beleggen is er kans op genoeg ­rendement. Risico’s horen daarbij. Er is geen garantie dat u, als u met ­pensioen gaat, precies het bruto jaar­ bedrag krijgt dat u dit jaar in uw UPO ziet staan. Het is natuurlijk geen uit de lucht gegrepen bedrag, maar er is zoveel van invloed op uw pensioen dat de kans dat het iets anders uitvalt, heel reëel is.

‘Als ik blijf werken zoals ik nu doe, krijg ik straks gewoon wat er op mijn UPO staat.’ Wij kunnen dat niet zomaar zeggen. Ook niet als je tot je pensioen hetzelfde blijft verdienen. Het hangt onder andere af van het vermogen dat het pensioen­ fonds heeft. Er moet genoeg geld in de pot zitten om iedereen te kunnen ­betalen wat er op zijn of haar UPO staat. De premies die werkgevers en ­werknemers samen betalen, vullen die pot maar voor een deel. En de werk­ gever betaalt niets extra’s meer.

‘Zet dat geld op een ­spaarrekening. Dan krijg je rente!’ Voor pensioenopbouw is rendement op het pensioenkapitaal noodzakelijk. Anders zou je minstens 30% van je ­inkomen moeten inleggen voor later en dat is niet op te brengen. Lang was de rente op een spaarrekening of staatsobligatie zo hoog dat je daarmee een redelijk pensioen kon opbouwen. Nu is de rente al jaren extreem laag. Beleggen, bijvoorbeeld in aandelen, is dus onvermijdelijk. De vraag is niet óf een pensioenfonds risico moet nemen, maar hoeveel risico het bestuur verant­ woord acht. Lees verder op pagina 3.

Opbouw pensioen

Jochie,

aan banden

geen schulden maken

4

Strengere regels? Pensioenfondsen krijgen vanaf 2015 te maken met weer strengere regels: het nieuwe Financieel Toetsingskader (FTK). Het kabinet wil hiermee meer zekerheid en stabiliteit bieden. Voor ons fonds en onze deelnemers heeft dat forse consequenties. De dekkingsgraad zal dalen en we moeten rekening houden met een hogere buffer. Vervelend, want gepensioneerden moeten dan langer wachten op een verhoging van hun pensioen. Hopelijk blijkt dat de nieuwe regels op lange termijn gunstig ­uitvallen, inderdaad meer zekerheid bieden en dat de jongeren van nu daarvan later kunnen profiteren. Wilt u weten wat deze nieuwe regels betekenen voor uw pensioen? In deze Pensioenblik schetsen we een beeld. Jaap Groen, Voorzitter Stichting Pensioenfonds ANWB

Belangrijke spelers in het veld

6

Opbouw pensioen aan banden Stel u bent 35 jaar en tot nu toe hebt u € 5.000 ouderdomspensioen in the pocket. U werkt bij de ANWB tot uw 67ste. Uw salaris: € 35.000 bruto per jaar. U gaat vanaf 2015 minder pensioen opbouwen dan eerder verwacht. Dat komt doordat de overheid de regels voor belastingvrij sparen voor pensioen aanpast. Een ­vergelijking:



Huidige regeling D

Na overheidsmaatregelen 2015

Pensioenleeftijd 67 67 Opbouwpercentage 2,15% 1,875% Franchise

€ 13.449

€

12.552

U bouwt nog op aan ouderdomspensioen:

€ 14.827

€ 13.469

€ 19.827

€

Uw ouderdomspensioen straks, bruto per jaar:

18.469

Toch hetzelfde pensioen? Wilt u een pensioen zoals u dat voorheen nog kon verwachten? Dat kan, maar dan moet u wel zelf actie ondernemen. Wij lichten twee opties toe: 1. U zou ervoor kunnen kiezen om langer door te werken. Hoe later het pensioen ingaat hoe hoger het p ­ ensioen is dat kan worden ­opgebouwd. 2. U zou ook kunnen sparen in de zogenaamde derde pijler. Dat is extra ­pensioen dat u vrijwillig spaart. Bijvoorbeeld in een ­lijfrente of in een levens­ver­ zekering.  

Hoe ouder u bent, hoe meer pensioen u al hebt opgebouwd en hoe minder ­pensioen u opbouwt onder de nieuwe regels. Voor jonge deelnemers in ons fonds is de impact hiervan het grootst.  

Grotere kans op ­verlaging pensioen Is de dekkingsgraad van ons fonds op 31 december 2014 lager dan 104,4%, dan moeten we vanaf 2016 per direct de pensioenen ­verlagen. De ­overheid stelt deze regel in voor alle pensioenfondsen in Nederland. De verlaging die nodig is mag wel over tien jaar ­uitgesmeerd worden. Hierdoor zal de verlaging niet zo groot zijn.  

Nieuwe pensioen­ regelingen nog niet afgerond In tegenstelling tot eerdere berichten is er per 1 januari 2015 nog geen nieuwe pensioenrege­ ling bij Pensioenfonds ANWB te verwachten. Staatssecretaris Klijnsma heeft onlangs een brede maatschappelijke discussie gestart over de toekomst van het pensioenstelsel. Zodra deze is afgerond, bekij­ ken de werkgevers ANWB, Unigarant en Logicx wat de beste mogelijkheden zijn. Wij houden u uiteraard via de websites www.pensioenfondsanwb.nl en 1.nu op de hoogte. 

Kleinere kans op stijging pensioen Bent u met pensioen, dan v­ erkleinen nieuwe regels van de overheid de kans dat uw pensioen zal stijgen. De overheid verplicht pensioen­fondsen op verschillende m ­ anieren om voorzichtiger te zijn. De ­dekkingsgraad zal hier­ door in 2015 dalen. Deze zal niet zo snel hoog genoeg worden om uw ­pensioen te kunnen verhogen.  

Vervolg van voorpagina.

‘Beleggen is gokken.’ Gokken betekent in het wilde weg iets doen. Dat is beleggen voor ons zeker niet. We laten ons adviseren door ING IM, onze ­vermogensbeheerder. De dagelijkse monitoring ligt bij het Bestuursbureau en bij de ­afdeling ­vermogensbeheer van de ANWB. We denken in de BalansRisico AdviesCommissie (BRAC) goed na over het risico. Alleen door risico te nemen, heb je kans op een mooi ­rendement. Het is steeds balanceren tussen die twee.

Wat leverde ­beleggen op? Een ton ontwikkelde zich bij Pensioenfonds ANWB vanaf 2009 als volgt:

Jaar Bedrag

‘Mijn pensioen blijft toch zeker wel op peil?’ Dat is de vraag. Het risico dat het bestuur neemt met het vermogen van het fonds komt erop neer dat het zou kunnen dalen tot 85% van wat nodig is om alle pensioenen tot in lengte van jaren te kunnen betalen. De kans dat dit risico optreedt is erg klein. Maar ook kleine risico’s komen voor. En dan dalen de pensioenen met 20%.

‘De economie herstelt weer en dan stijgen de pensioenen wel weer.’ Dat hopen we allemaal, maar we weten het niet. En stijgen de pensioen­ bedragen, dan is het vervolgens de vraag wat de waarde is van die ­bedragen. Kunt u er over tien jaar nog hetzelfde van kopen als nu? Waarschijnlijk niet, want inflatie is van alle tijden.  

2009

€ 113.400

13,4%

2010

€ 119.977

5,8%

2011

€ 116.834 -2,62%

2012

€ 126.648

8,4%

2013

€ 138.932

9,7%

Extreem slechte jaren kunnen roet in het eten gooien. Dat is het risico dat we lopen. 2008 was zo’n slecht jaar. Als we dat jaar aan het lijstje hadden ­toegevoegd, waren we in 2013 ­uitgekomen op € 107.762.  

‘Als ik straks met pensioen ga, is er niets meer over.’ Er is een kans dat het pensioen dat u aan het eind van de rit krijgt, lager is dan wat er nu als ‘te verwachten ­pensioen’ op uw UPO prijkt. We vinden het belangrijk dat u zich dit realiseert. We nemen dat risico ook bewust, omdat het samenhangt met de kans op een beter pensioen. Aan de andere kant is die kans klein. De kans dat er straks voor u helemaal niets meer is, is nog veel kleiner.

Rendement

Een lager pensioen – risico’s Niet alleen het rendement ­beïnvloedt uw pensioen. Ook andere zaken vormen een risico voor uw pensioen: • • • • • •

uw salaris kan dalen; u kunt werkloos worden; u gaat eerder met pensioen; u gaat scheiden; de overheid beperkt de opbouw van pensioen; de overheid bepaalt dat u, bij een salaris van een € 100.000 of meer, geen pensioen meer opbouwt over het meerdere; • de rente blijft extreem laag; hierop komen we in een ­volgende uitgave terug.

 | Pensioenblik | nr. 5 | november 2014 | 3 |

‘Jochie, geen

Stijgt uw pensioen in 2015?

schulden maken’

Bent u met pensioen, dan verwachten wij niet dat uw pensioen stijgt in 2015. Daarvoor is niet genoeg geld in kas. Eind september was de dekkingsgraad van Pensioenfonds ANWB 103,1%. Er was dus € 1,031 in kas voor elke euro die er tot in lengte van jaren nodig is om de pensioenen te betalen. Het fonds heeft daarmee een dekkingstekort. Pas als de dekkingsgraad stijgt tot 110% kan het bestuur uw pensioen verhogen met een deel van de inflatie. Dat is de voor­ waarde die geldt voor het verhogen van uw pensioen. Dekkingsgraad 150 125 100 75 50 25 0

dec. 2013 104,7%

mrt. 2014 106,5%

juni 2014 107,0%

sep. 2014 103,1%

de gewenste dekkingsgraad de minimale dekkingsgraad die De Nederlandsche Bank van Pensioenfonds ANWB eist: 104,4%

Volg de ontwikkeling van de dekkingsgraad op www.pensioenfondsanwb.nl. 

Wat is uw ­pensioen waard? Met € 1.000 koopt u vandaag meer dan over tien jaar. Doorgaans wordt geld immers minder waard. De inflatie is op dit moment laag, rond de 1,0%. Stijgt uw pensioen in enig jaar niet, maar is er wel inflatie, dan daalt dus de waarde van uw pensioen. Stel in 2008 had u € 1.000. Door de inflatie sindsdien was dat bedrag in 2013 nog € 907 waard.

Hoe langer met pensioen, hoe meer koopkracht ingeleverd Was u bijvoorbeeld al in 2003 met pensioen, dan hebt u in totaal 12,76% ingeleverd. Puur doordat uw pensioen niet of niet helemaal is meegestegen met de inflatie.  

|4|

Jerry van Vreeswijk (68) heeft 18 jaar gewerkt als verkoopleider van ANWB Media en is inmiddels gepensioneerd. Van Vreeswijk komt goed rond van zijn pensioen, maar heeft wel altijd bewuste keuzes gemaakt. Geen kinderen, maar veel reizen en carrière maken. ‘Wij zijn de generatie babyboomers en hebben veel geluk gehad.’ Wat is uw financiële achtergrond? ‘Ik ben onderaan de ladder begonnen op cruiseschepen en van daaruit ben ik verder gegroeid. Ik heb altijd mijn kansen benut, maar ik heb ook leiding­ gevenden gehad die mij de ruimte ­daarvoor hebben gegeven: Jaap Groen, Kees de Jong en Henk van Drunen. Wat mijn financiële situatie betreft ben ik iemand van de oude stempel: even normaal doen. Ik ben een Utrechtse jongen, en ben opgevoed met de uit­ spraak: “jochie, geen schulden maken”. Armoede hebben we vroeger wel gekend, maar we komen nu goed rond van ons pensioen.’

Kunt u beter of slechter rond­ komen dan vijf jaar geleden? ‘We hebben ondertussen 1,5% ­ingeleverd op ons pensioen. We komen nog steeds goed rond, maar we denken nu zorgvuldiger na over onze uitgaven. We hebben nooit boven onze stand geleefd. We gaan graag op vakantie, maar proberen altijd iets te vinden van de beste kwaliteit tegen de laagste prijs.’

Had u vroeger verwacht dat pensioenen zo onder druk zouden komen te staan? ‘Nee, want pensioenen waren heilig. Pensioen, daar kon je op rekenen. Het is natuurlijk een teleurstelling wanneer dat niet meer zo is. De heilige huisjes van het pensioen zijn omver geschopt. Niemand had verwacht dat de economie zo zou verslechteren. Ik ben zelf niet boos, maar ik begrijp de boosheid van velen.’

Maakt u zich nu nog zorgen over uw inkomen? ‘Nee, ik ben wel zo realistisch om te denken dat ons pensioen niet snel geïndexeerd zal worden, dankzij ons kabinet. Daar ontkomen we niet meer aan. En van de andere kant, nu willen we nog veel reizen. Straks misschien niet meer. Maar ik weet maar al te goed dat we veel geluk en kansen in het leven hebben gehad en andere doelgroepen het beslist moeilijk gaan krijgen.’  

Stijgt uw opgebouwd pensioen? Natuurlijk stijgt voor iedereen die werkt het opgebouwd pensioen elk jaar, ­doordat er elk jaar een stukje bij komt. Maar wordt het pensioen dat al ­opgebouwd is dit jaar verhoogd?

ANWB Voor de ANWB is het nog niet bekend. De regel is dat het opgebouwd pensioen verhoogd wordt met de loonsverhoging die in de cao is afgesproken, maar de cao is nog niet rond. Het zou kunnen dat in de cao wordt afgesproken dat de eindejaarsuitkering omhoog gaat. Dat leidt dan niet tot een verhoging van het pensioen dat u al opgebouwd hebt.

‘Ik zorg wel

Logicx

voor mezelf’ Niels van Unnik (34 jaar) werkt sinds 3 jaar bij ANWB als public affairs ­adviseur. Hij is net getrouwd en heeft plannen om naar het buitenland te gaan als de loopbaan van zijn vrouw daar om vraagt. Zijn financiële situatie is flexibel: geen hypotheek, geen auto en dus weinig vaste lasten. Zijn ­pensioen? Daar is hij nog niet zo mee bezig. Hoe denkt u dat uw pensioen zich ontwikkelt?

Wat is het belangrijkste financiële issue dat nu uw aandacht vraagt?

‘Ik heb zelf eigenlijk het idee dat mijn pensioen niet meer heilig is. Dat het geld dat ik nu elke maand inleg, niet automatisch aan mij uitgekeerd wordt later. Er zijn zoveel verschillende ­factoren van buitenaf die invloed hebben op het pensioen. Ik hou er daarom geen rekening mee dat ik later iets krijg. Ik moet maar zien wat er gebeurt. Er zit heel veel geld in de pensioenpot, maar je hebt die pot niet in eigen beheer. Je hebt er totaal geen controle over.’

‘Op dit moment hebben mijn vrouw en ik best wel wat spaargeld. Ik loop ­dagelijks te piekeren over wat ik het beste met dat geld kan doen. Ik spaar niet met een duidelijk doel, maar meer omdat ik het fijn vind om flexibel te zijn. De spaarrente is heel laag en daarom denk ik erover na om aandelen te kopen. Daar kan ik dan later grond van kopen en een huis. Dat is eigenlijk ook een soort pensioenvoorziening.’

Denkt u wel eens na over uw pensioen? ‘Ja, uit persoonlijke interesse. Het systeem interesseert me, maar ik moet zeggen dat ik niet zo bezig ben met mijn eigen pensioen. Volgens mij bouw ik op in een middelloonregeling, en verder weet ik eigenlijk niets van mijn ­pensioenfonds. Ik heb wel eens mijn­ pensioenoverzicht.nl gecheckt, maar daar blijft het bij.’

Maakt u zich zorgen? ‘Nee, eigenlijk niet. Ik spaar zelf voor later en ook mijn ouders denken mee. Soms merk ik dat collega’s die bijna met gaan pensioen gaan zich veel zorgen maken. Ik ga er helemaal niet van uit dat ik iets krijg, en als ik iets krijg is het prima. Ik zorg wel voor mezelf.’  

Bij Logicx wordt uw opgebouwd ­pensioen dit jaar níet verhoogd. Ook hier is de regel dat het verhoogd wordt met de loonsverhoging die in de cao is ­afgesproken. Bij Logicx zijn de salaris­ sen per 1 januari 2014 met 5% ver­ hoogd, ter compensatie van de nieuwe pensioenregeling. Maar uw pensioen wordt hiermee níet verhoogd.

Unigarant of Garantex Werkt u bij Unigarant of Garantex dan is uw opgebouwd pensioen wél verhoogd. Met 1% per 1 januari 2014.  

Is uw pensioen hoog genoeg? Die vraag kunt u alleen zelf ­beantwoorden. Het ligt aan uw ­plannen en aan de manier waarop u na uw pensioen wilt leven. Wilt u weten hoe hoog uw inkomen wordt na pensionering? Check het op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Log in met uw DigiD en bekijk uw pensioen van Pensioenfonds ANWB, uw AOW en pensioen dat u misschien elders hebt opgebouwd. U ziet netto maandbedragen. Dat maakt het makkelijk om uw ­inkomen straks te vergelijken met uw salaris nu.  

 | Pensioenblik | nr. 5 | november 2014 | 5 |

Belangrijke spelers in het veld Pensioenfonds ANWB heeft een ­bestuur. Daarnaast zijn er nog meer organen bij ons pensioenfonds ­betrokken. Vanaf 1 juli 2014 is er een Raad van Toezicht en een nieuw Verantwoordingsorgaan. We stellen ze graag aan u voor.

Raad van Toezicht Het bestuur van Pensioenfonds ANWB heeft per 1 juli 2014 een Raad van Toezicht ingesteld. Deze bestaat uit drie externe, ­onafhankelijke leden. De taak van de Raad van Toezicht is toezicht houden op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken in het fonds. Met name erop toezien dat het bestuur de risico’s beheerst en de ­belangen van alle groepen in het fonds ­evenwichtig afweegt. De Raad van Toezicht legt verantwoording af aan het Verantwoordingsorgaan en de ­werkgever. Ook in het jaarverslag komt de Raad van Toezicht aan het woord. Deze personen vormen samen de Raad van Toezicht: (v.l.n.r.) Marien de Lint, Janwillem Bouma, voorzitter en Henri den Boer.

Meer weten? Op onze website www.pensioenfondsanwb.nl vindt u meer informatie. Kies voor ‘Algemene info/De Organisatie’ en u kunt lezen wie er lid zijn van het bestuur en van andere organen.

|6|

Verantwoordingsorgaan

Raad van Toezicht

Bestuur Verantwoordingsorgaan

Vanaf 1 juli 2014 heeft het fonds ook een nieuw Verantwoordingsorgaan (VO). Zij nemen de plaats in van de Deelnemersraad en het oude Verantwoordingsorgaan. Het VO geeft elk jaar een oordeel over het handelen van het bestuur. Dit doen ze aan de hand van het jaarverslag, de jaarrekening en andere informatie. Het VO mag ook advies geven, bijvoorbeeld over het beloningsbeleid. Het VO kan overleggen met de Raad van Toezicht. Zij mogen zelf bepalen hoe vaak dat gebeurt. Het VO vergadert ­minimaal 2 keer per jaar met het bestuur. Deze personen vormen samen het Verantwoordings­ orgaan: (Staand v.l.n.r.) John Alberts (namens deelnemers), voorzitter Jan Rijnveld (namens werkgever), Beno Koens (namens gepensioneerden) en Ewoud Benschop (namens deelnemers). (Zittend v.l.n.r.) Gert den Heijer (namens werkgever), Hanneke Grolman (namens ­deelnemers) en secretaris Sytze Venema (namens deelnemers).

Schematische weergave van Pensioenfonds ANWB.

Op de foto ontbreken Ton Groenewege (namens ­gepensioneerden) en Henk Boonstra (namens ­deel­nemers Unigarant/Logicx).

 | Pensioenblik | nr. 5 | november 2014 | 7 |

Uw vraag, ons antwoord Vragen over pensioen? U vindt veel informatie op www.pensioenfondsanwb.nl. U kunt ons ook bellen of een e-mail sturen: • Bouwt u nog pensioen op, dan belt u van maandag t/m donderdag naar: 088 - 269 8304, of u stuurt een e-mail naar [email protected]. • Bent u met pensioen, dan belt u op werkdagen naar 045 - 5763 487, of u stuurt een e-mail naar [email protected].

Ik ben sinds kort met pensioen en krijg minder dan in de toekenningsbrief stond. Hoe kan dat? Bruto is het bedrag gelijk; netto is het lager. Dat komt doordat u, als u met pensioen gaat, eerst nog het hogere belasting­tarief betaalt. Dit is hetzelfde tarief als toen u nog salaris kreeg. Pas als uw AOW ingaat, betaalt u het lagere belastingtarief dat voor ouderen geldt. In de toekenningsbrief staat het netto bedrag dat u krijgt zodra de AOW ingaat.

Kan ik mijn pensioen in één keer laten ­uitbetalen?

Hoe zorg ik ervoor dat mijn partner ­pensioen krijgt als ik overlijd?

Ja, dat kan als u twee jaar uit dienst bent of als u met pensioen gaat, en als uw pensioen lager is dan € 458,06 bruto per jaar (2014). In alle andere gevallen kan het niet.

Als u getrouwd bent of een geregistreerde partner hebt, heeft uw partner automatisch recht op partnerpensioen. Als u samenwoont, heeft uw partner niet automatisch recht op partnerpensioen. Meld uw partner dan zelf ­aan. Dat kan alleen als u en uw partner een samenlevings­ contract hebben opgesteld bij een ­notaris. U moet ook aan voorwaarden voldoen. Deze vindt u op www.pensioenfondsanwb.nl > medewerker > ­veranderingen privé > een partner en pensioen.

Moet een overlijden worden doorgegeven? Woont u in Nederland, dan hoeft dat niet. Het overlijden wordt gemeld bij de gemeente en de gemeente geeft het aan ons door. Als u in het buitenland woont, moet het wel aan ons doorgegeven worden.

Als u ná uw pensionering gaat samenwonen, uw partner registreert bij de gemeente of trouwt, heeft uw partner geen recht op partnerpensioen.

Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van Stichting Pensioenfonds ANWB. Aan de tekst kunt u geen rechten ontlenen. Rechten kunt u alleen ontlenen aan het officiële pensioenreglement van Pensioenfonds ANWB. | 8 | Adres: Stichting Pensioenfonds ANWB, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag.

ANWB.12.6.3

Sinds 1 oktober is Bert Nollen met pensioen; Henk van Drunen is sinds die datum directeur van Pensioenfonds ANWB.