Ineke zorgt voor haar (veel) oudere man We hebben nog steeds een leuk huwelijk

Mantel Maggezien

Gratis tijdschrift voor Utrechtse mantelzorgers • voorjaar 2014

Van je familie moet je het (niet) hebben Als je in je eentje voor de zorg opdraait

Veranderingen in zorg en welzijn Nieuws & uitstapjes voor Utrechtse mantelzorgers



Ineke zorgt voor haar (veel) oudere man



‘We hebben nog steeds een leuk huwelijk’

Voorjaar 2014 1

Team Mantelzorg Utrecht

Steunpunt Mantelzorg Wat kan Steunpunt Mantelzorg Utrecht voor u betekenen? Zorgen voor de ander, dat doe je gewoon… maar soms is een beetje hulp meer dan welkom. Steunpunt Mantelzorg biedt steun aan mantelzorgers en aan professionals.

Margriet Tiemersma

Habiba Chrifi

Ans van den Berg

Pien Krolis

Rob van Asch

Mariska Hoencamp

2

2

MantelMaggezien MantelMaggezien

Inhoud

Wat is mantelzorg? Mantelzorgers bieden hulp aan iemand met wie ze een persoonlijke band hebben. Daarbij gaat het niet om alledaagse verzorging, zoals bijvoorbeeld voor een gezond kind. Mantelzorgers zorgen vaak langdurig en intensief voor een naaste. Juist omdat mantelzorg uit liefde wordt gegeven, is het moeilijk om grenzen te stellen wanneer het te veel wordt. Toch is dat wel belangrijk. Als mantelzorgers goed voor zichzelf zorgen, kunnen ze de zorg voor de ander beter volhouden. Lotgenotencontact Nederland telt ongeveer 1,7 miljoen mantelzorgers. Wilt u ervaringen uitwisselen met andere mantelzorgers? Bezoek dan eens onze gespreksgroepen of informatiebijeenkomsten. Als u zorgt voor iemand met dementie, kunt u ook terecht in de Utrechtse Alzheimer Café’s of in het Alzheimer Theehuis. Op onze website www.u-centraal.nl vindt u onder Activiteiten een actueel overzicht van al deze bijeenkomsten. Even bijtanken Soms wilt u misschien even vrij zijn van de zorg. Wij organiseren ieder jaar de zogenaamde ‘respijtdagen’. Tijdens deze uitstapjes kunt u ontspannen en even loskomen van de zorgsituatie. Daarnaast organiseren we ieder jaar in november de Dag van de Mantelzorg. Tijdens deze dag zetten we zoveel mogelijk Utrechtse mantelzorgers in het zonnetje!

Steunpunt Mantelzorg Utrecht www.u-centraal.nl/mantelzorg tel. 030 – 236 17 40

Informatie, advies en hulp bij regeltaken Als mantelzorger heeft u te maken met veel papierwerk en procedures. Hebt u hierbij hulp nodig? Of hebt u vragen, bijvoorbeeld over financiële tegemoetkomingen, thuiszorg, zorgverlof, het persoonsgebonden budget of hulpmiddelen? Met dit soort vragen mag u ons altijd bellen. Soms verwijzen we u dan door naar het wijkteam van U Centraal bij u in de buurt. Deze wijkteams hebben ook inloopspreekuren waar u zo kunt binnenlopen. Ondersteunende gesprekken Langdurige zorg is soms zwaar. Wat doet het met uzelf? Hoe houdt u het vol? Wilt u er eens met iemand over praten? Voor een persoonlijk gesprek kunt u ook terecht bij de wijkteams van U Centraal. MantelMaggezien Bent u mantelzorger en wilt u dit tijdschrift en uitnodigingen voor onze activiteiten ontvangen? Geef dan uw naam en adres door aan het Steunpunt Mantelzorg. Graag noteren wij ook voor wie u zorgt en welke aandoening deze persoon heeft zodat wij u gerichte uitnodigingen kunnen sturen.

Kort nieuws

4

Zorg en welzijn anno 2014

5

Van je familie moet je het hebben

6

Organisatie in beeld: Per Saldo

9

Utrechtse mantelzorgers vertellen

10

Mantelzorger en…

12

Veranderingen in het Utrechtse welzijnswerk

14

AMWAHT

16

Terugblik Dag van de Mantelzorg

18

Agenda

19

Colofon

6 Als iemand ziek wordt, heeft dat niet alleen gevolgen voor het leven van de patiënt. Voor de familie verandert er ook van alles. Wie neemt bijvoorbeeld de zorg op zich? Een interview en informatie.



10

MantelMaggezien is een uitgave van Steunpunt Mantelzorg Utrecht, onderdeel van U Centraal. Het verschijnt tweemaal per jaar en is gratis voor alle mantelzorgers in de gemeente Utrecht. Jaargang 10, voorjaar 2014 Oplage: 2500.

In zorg en welzijn vinden ingrijpende veranderingen plaats. Wij vroegen Utrechtse mantelzorgers: wat betekent dit voor u?

16

Steunpunt Mantelzorg Utrecht wordt gesubsidieerd door de gemeente Utrecht. Tekst: Eva-Maria den Balvert, Ans van den Berg, Annet Reusink, Ontwerp en lay-out: Puck Grafisch Ontwerp Drukwerk: Drukwerkconsultancy

Steunpunt Mantelzorg voor professionals en organisaties Steunpunt Mantelzorg Utrecht fungeert ook als lokaal kenniscentrum voor Utrechtse professionals. We bieden ondersteuning, kennisdeling en consultatie aan bijvoorbeeld ouderenadviseurs en praktijkondersteuners van huisartsen.

U Centraal www.u-centraal.nl (kijk voor adressen en spreekuren van de wijkteams onder www.u-centraal.nl/spreekuren) tel. 030 – 236 17 70

Steunpunt Mantelzorg Utrecht Kromme Nieuwegracht 50 3512 HK Utrecht 030 - 236 17 40 [email protected] www.u-centraal.nl/mantelzorg

Foto’s: Catharijneconvent, Nationale Beeldbank en Janita Sassen (cover)

Tijdens de AMWAHT opleiding leren (voornamelijk allochtone) mantelzorgsters hoe ze lotgenotengroepen moeten opzetten en begeleiden. ‘Voor veel vrouwen is zo’n bijeenkomst de enige manier om aan informatie te komen.’ Voorjaar 2014

3

Nieuws

Kort nieuws nieuws

Zorg en welzijn anno 2014

Bijzondere tentoonstelling Vanaf 13 september 2014 kunt u in het Museum Catharijneconvent terecht voor een heel bijzondere tentoonstelling over ‘naastenliefde’. De expositie brengt de geschiedenis van de naastenliefde in Nederland in beeld, van de Middeleeuwen tot nu. Dat gebeurt niet op de manier waarop u dat verwacht in een museum. Naast het bekijken van indrukwekkende kunstwerken, kan de bezoeker ook in gesprek met levende objecten. Dit zijn ervaringsdeskundigen met een bijzonder of inspirerend verhaal. Het museum is nog op zoek naar deze ‘levende objecten’ oftewel de mensen die zich inzetten als vrijwilliger of mantelzorger. Lijkt het u wat om als ervaringsdeskundige mee te doen aan dit bijzondere project? Of hebt u geen tijd om levend object te zijn, maar wilt u wel graag uw verhaal delen met anderen? Kijk dan op www.catharijneverhalen.nl of stuur een mail aan Marieke Wickham: [email protected].

Veranderingen in zorg en welzijn volgen elkaar in hoog tempo op. In MantelMaggezien proberen we u zo goed mogelijk op de hoogte te houden alles waarmee u als mantelzorger te maken hebt. Hieronder zetten we een aantal belangrijke wijzigingen in 2014 voor u op een rijtje.

Genezing van de blinde te Jericho (detail) Meester van de Manna-inzameling, ca. 1475. Museum Catharijneconvent Utrecht

Goed vertegenwoordigd Verliest degene voor wie u zorgt langzaam maar zeker de regie over zijn leven, bijvoorbeeld door dementie of psychiatrische problematiek? Dan kan het nodig zijn dat iemand hem of haar vertegenwoordigt bij het nemen van belangrijke beslissingen. Meestal wordt deze rol vervuld door een partner of naast familielid. Om als vertegenwoordiger te kunnen optreden moet soms het nodige worden geregeld. De nieuwe website www.goedvertegenwoordigd.nl is de wegwijzer als u te maken hebt met vertegenwoordiging van naasten die zelf niet (meer) wilsbekwaam zijn. Plusgids Utrecht De afgelopen tijd er van alles veranderd in de Utrechtse welzijnswereld. Oude organisaties zijn opgeheven, nieuwe opgericht, namen en telefoonnummers veranderd. Al deze veranderingen zijn verwerkt in de nieuwe Plusgids. Dit is de wegwijzer voor ouderen, chronisch zieken, mensen met een handicap en hun mantelzorgers in Utrecht. De gratis gids wordt verspreid via buurthuizen, woonzorgcentra, gezondheidscentra en bibliotheken in Utrecht. Ook kunnen mensen de Plusgids afhalen bij U Centraal aan het Pieterskerkhof 16 in Utrecht.

Bikkels! Wassen, strijken, iemand uit bed halen en zorgen dat het eten op tafel staat. Niet het eerste waar je aan denkt bij een kind. Toch is het voor veel jonge mantelzorgers de dagelijkse werkelijkheid. Van 2 maart t/m 13 april wordt de tweede serie Bikkels uitgezonden bij Villa Achterwerk. In deze indrukwekkende serie maakt u telkens kennis met een andere ‘bikkel’ die een naaste verzorgt. Iedere zondag om 9.35 uur op Nederland 3. Of via www.uitzendinggemist.nl

Evaluatie MantelMaggezien Wij danken u hartelijk voor het invullen van het evaluatieformulier dat bij het vorige MantelMaggezien zat. Het blijkt dat u met name de informatieve artikelen en nieuwsberichten waardeert. De bloemenbonnen zijn gegaan naar:A. Dam en de Zusters Augustinessen. 4

MantelMaggezien

Eigen risico In 2014 is het verplicht eigen risico van uw zorgverzekering verhoogd van € 350 naar € 360. Lagere inkomens worden via de zorgtoeslag gecompenseerd. Het verplicht eigen risico in de basisverzekering geldt niet voor de huisarts, verloskundige zorg en kraamzorg. WMO In Nederland kennen we de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO). Deze wet is erop gericht dat iedereen zolang mogelijk op een goede manier thuis kan blijven wonen en meedoet in de samenleving. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente. Dat betekent dat de gemeente ervoor moet zorgen dat professionals op het gebied van welzijn goed samenwerken om u te ondersteunen. Wel is het de bedoeling dat mensen (ook mantelzorgers!) steeds meer gebruik gaan maken van hun eigen netwerk en van de hulp van vrijwilligers. Indien nodig kunt u bij de gemeentelijke WMO terecht voor huishoudelijke hulp (vanaf 2015 alleen voor mensen met een laag inkomen), hulpmiddelen in huis en hulp bij vervoer. Daarnaast heeft de gemeente wat extraatjes voor mensen met een laag inkomen: - de U-pas, waarmee mensen een bedrag krijgen voor sport, eettafels, schoolactiviteiten voor kinderen, bibliotheek, musea of cursussen. - reserveringstoeslag voor 65-plussers die langer dan drie jaar een laag inkomen hebben - bijzondere bijstand voor bepaalde noodzakelijke kosten (lening / gift). In 2015 wordt de taak van de gemeente uitgebreid. Op pagina 14 en 15 kunt u meer lezen over deze veranderingen in het Utrechtse welzijnswerk. De WMO in Utrecht is bereikbaar op tel. 030 – 286 95 00 en via www. utrecht.nl/wmo

Langer thuis wonen Ouderen met een lichte zorgvraag die na 1 januari 2014 zorg aanvragen, krijgen die ondersteuning voortaan thuis. In plaats van een zorgzwaartepakket 3 (ZZP VV3) krijgen zij een indicatie voor thuiszorg. Deze mensen kunnen als dat nodig is gebruik maken van voorzieningen zoals de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (zie hiernaast). Heeft u al een licht zorgzwaartepakket (ZZP 1 of 2)? Dan verandert er voor u niets. Bijstand & mantelzorg. Volgens nieuwe, strengere regels moeten bijstandsgerechtigden straks een iets ‘terugdoen’ voor de uitkering die ze ontvangen. Tijdens de bespreking van deze nieuwe bijstandsregels in december jl. verklaarde staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken dat mantelzorg zonder meer wordt geaccepteerd als tegenprestatie. Betaling Pgb Ontvangt u een persoonsgebonden budget (pgb)? In de loop van 2014 wordt het zogenaamde trekkingsrecht ingevoerd. Het zorgkantoor maakt het persoonsgebonden budget dan over aan de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB betaalt uw zorgverle-

ners nadat de budgethouder daartoe opdracht heeft gegeven. De overheid voert het trekkingsrecht geleidelijk in. In de eerste maanden van 2014 wordt het systeem getest. In de loop van 2014 hoort u wanneer het systeem voor u gaat gelden. Uw zorgkantoor laat u dit minstens twee maanden van tevoren weten. Per 1 januari 2015 geldt voor iedere pgb-houder het trekkingsrecht. Kortdurende herstelzorg aangepast Vanaf 1 januari 2014 konden patiënten voor kortdurend herstel na een ziekenhuisopname niet meer naar een verzorgingshuis. Hierdoor ontstonden onmiddellijk problemen in de doorstroom vanuit de ziekenhuizen. Staatssecretaris Van Rijn heeft de maatregel daarom aangepast. Kortdurende herstelzorg in verzorgingshuizen is vanaf half februari weer mogelijk voor maximaal drie maanden. Het gaat om een tijdelijke maatregel, voorlopig alleen voor 2014. Met ingang van 2015 vinden opnieuw ingrijpende veranderingen plaats op het gebied van (vergoeding van) zorg en welzijn. Hierover leest u meer in het najaarsnummer van MantelMaggezien

Voorjaar 2014 5

Als iemand ziek wordt, heeft dat niet alleen gevolgen voor het leven van de patiënt. Voor de familie verandert er ook van alles. Wie neemt bijvoorbeeld de zorg op zich? En wat moet je doen als die (mantel)zorgtaken niet eerlijk verdeeld zijn? Het verhaal van Esther en advies hoe je moet omgaan met lastige familiekwesties in tijden van zorg. Esther (37): ‘Zo op het oog kom ik uit een gewoon, goed gezin. Vader werkte hard, moeder was thuis voor de kinderen. Mijn zus en ik hebben allebei keurig gestudeerd. Hoewel alles volgens het boekje ging, kijk ik met gemengde gevoelens terug op mijn jeugd. We waren niet echt een warm gezin. Het was altijd meestal stil bij ons thuis, zeker als mijn vader er was. Hij verafschuwde herrie – en mijn moeder deed alles om het hem naar de zin te maken. Geboortedorp Mijn zus en ik gingen allebei jong het huis uit. Zij verhuisde naar het zuiden des lands om daar te gaan studeren en

moeilijker maar zorgde nog gewoon goed voor zichzelf en voor mijn vader. Vanaf het begin heeft mijn vader niet echt willen zien dat er wat aan de hand was met mijn moeder. Praten over zijn gevoelens deed hij sowieso nooit. Problemen bestonden voor hem eenvoudigweg niet, ook niet toen het twee jaar geleden ineens snel bergafwaarts ging met mijn moeder. Ze klaagde nooit en vroeg niet om hulp, maar het was overduidelijk dat ze steeds minder kon. Zo kwamen haar taken een voor een op mijn bord terecht. Het begon met boodschappen doen en de was, maar al snel lukte koken en schoonmaken ook niet meer. Geen

Huishoudster Natuurlijk heb ik in die periode meermalen mijn zus gebeld. In het afgelopen jaar is ze welgeteld twee keer langsgekomen. Ik herinner me nog dat mijn vader tijdens een van die bezoeken euforisch was over een boek dat ze voor hem meebracht. Een boek! Moet je kijken wat ik daar dag in dag uit binnenbracht... Ik voelde me bijna de huishoudster. Aan de ene kant was ik woedend. Ik voelde me zo in de steek gelaten. Mijn eigen gezin, mijn baan – ik was continu aan het puzzelen om voor alle partijen te voldoen. Tijd voor mezelf had ik praktisch niet. En wat deed zij? Niets. Haar luxe, georganiseerde leventje

‘Ik had het zo graag samen met mijn zus gedaan’ vond na haar studie een mooie baan. Ze trouwde en kreeg twee kinderen. Zelf ben ik ook getrouwd, wij hebben drie kinderen. Ik ben altijd in mijn geboortedorp blijven wonen; mijn man komt hier ook vandaan. Hoewel mijn zus en ik geen hekel aan elkaar hebben, zoeken we elkaar ook niet op. We zijn altijd al verschillende types geweest. Zij is heel ambitieus; haar werk gaat voor alles. Haar zoons gaan vier dagen per week naar de crèche; daar heeft ze helemaal geen moeite mee. Ik houd ook van mijn werk, maar voor mij is mijn privéleven toch altijd nog net een tikkie belangrijker. Bergafwaarts De problemen begonnen vijf jaar geleden toen mijn moeder de diagnose MS (multiple sclerose) kreeg. In het begin viel het nog wel mee. Ze liep wat

6

MantelMaggezien

probleem, ik deed het allemaal graag. Maar wat mij wel dwarszat, was dat er nog steeds nergens over gepraat werd. Keer op keer probeerde ik de kwestie aan te kaarten bij mij vader. Het was alsof ik tegen een muur praatte. Hij reageerde gewoon niet. Behalve als ik opperde hulp in te schakelen; dan werd hij furieus. Geen vreemden in zijn huis en daarmee basta. Intussen had mijn moeder meer zorg nodig dan ik haar kon bieden. Met drie kleine kinderen en een baan kon ik onmogelijk 24 uur per dag voor haar klaarstaan. Dat was eigenlijk wel nodig. Aankleden lukte niet meer en ze viel steeds vaker. Telkens als ik langsging, was ik bang voor wat ik zou aantreffen. Op haar slechte dagen lag ze ’s middags soms nog in bed.

ging gewoon door, terwijl ik de hete kolen uit het vuur kon halen. Aan de andere kant wist ik: mijn zus bedoelt het niet kwaad. Het is geen onwil, maar onvermogen. Ze ís gewoon zo; ze lijkt op mijn vader. Problemen wil ze niet zien, dus op een of andere wonderlijke manier drong de ernst van deze verdrietige situatie ook niet echt tot haar door. Als ik haar dat probeerde uit te leggen, reageerde ze uitsluitend met praktische oplossingen. Zei: “Daar heb je toch professionals voor? Niks van papa aantrekken. Gewoon thuiszorg inschakelen.” Misschien had ze gelijk, maar het was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Via de huisarts is het me uiteindelijk gelukt mijn vader over te halen om hulp van buitenaf te accepteren. Gek genoeg was hij er binnen de kortste keren aan gewend om mensen van de thuiszorg over de vloer te

Voorjaar 2014

7

thema

Van je familie moet je het (niet) hebben

Organisatie in beeld:

Geïnterviewde vertelt haar verhaal onder een andere naam; Esther is een pseudoniem.

‘Haar luxe, georganiseerde leventje ging gewoon door, terwijl ik de hete kolen uit het vuur kon halen’

Expertisecentrum Familiezorg Klaartje van Montfort is directeur van het Expertisecentrum Familiezorg: ‘Als iemand ziek wordt, heeft dat voor de familie vaak grote gevolgen. Zowel op emotioneel, praktisch als financieel gebied moet er van alles gereorganiseerd worden. Zeker als er sprake is van intensieve zorg, verloopt dat niet altijd zonder slag of stoot. Vrijwel alle mantelzorgers die bij ons aankloppen, zoeken hulp bij het regelen van de zorg. Wij zien véél mantelzorgers zoals Esther. Ze draaien alleen op voor de zorg en dreigen overbelast te raken.’ Is er een verklaring voor dat deze situatie zo vaak voorkomt? ‘Gemakzucht, een drukke baan, karakter; het kan allemaal een rol spelen bij de verdeling van de taken. Maar de reden waarom iemand het laat afweten, is eigenlijk niet eens zo heel belangrijk. Waar het om gaat, is dat je je realiseert dat het meestal niet gaat om een nieuwe situatie. De positie die je hebt in het gezin, ontstaat al in je jeugd. Vanwege de mantelzorg-situatie worden de onderlinge relaties wél ineens pijnlijk duidelijk.’

Wat kun je doen als je toch iets wilt veranderen aan je positie binnen het gezin? ‘Mensen die het gevoel hebben dat ze alleen opdraaien voor de zorg zijn vaak boos. Heel boos. Dat is begrijpelijk en je moet die woede ook uiten. Maar het brengt je geen stap dichter bij de oplossing. De enige manier om iets te veranderen is: de situatie bespreekbaar maken. Praten. Vertel je familie wat je op je hart hebt.’ Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. ‘Veel mensen vinden het inderdaad ingewikkeld om écht met elkaar in gesprek te gaan. Soms zijn ze bang voor hun eigen emoties of ze komen uit een familie waar mensen niet gewend zijn om met elkaar te praten. Vaak helpt het al enorm om niet met het beschuldigende vingertje te wijzen. Houd het bij jezelf. Zeg niet: jullie laten me in de steek. Maar: voor mij is dit een moeilijke situatie. Ik wil samen met jullie naar een oplossing zoeken. Als dat niet werkt, adviseer ik mensen met klem om hulp te zoeken. Denk niet: mijn familie is nu eenmaal zo. Ik moet de situatie maar accepteren want er is toch niks aan te doen. In bijna alle gevallen is er wél wat aan te doen. Je kunt het alleen zelf niet meer zien omdat je tot over je oren in de ellende zit. Een hulpverlener helpt je afstand te nemen waardoor je oog krijgt voor nieuwe mogelijkheden.’ Maar dan moet je familie wel openstaan voor die nieuwe mogelijkheden. ‘Familieleden zijn het meestal over een ding wél eens: degene die ziek is, moet goede zorg krijgen. Wij zien dat mensen elkaar in dat gemeenschappelijke doel uiteindelijk vrijwel altijd vinden. Dáár zit de opening tot gesprek.’ Komt u er met uw familie niet uit en hebt u behoefte aan hulp of advies? In uw wijk kunt u terecht bij de sociaal werkers van U Centraal. Kijk voor meer informatie op www.u-centraal.nl of bel 030 – 236 17 70

8

MantelMaggezien

Heeft u zorg nodig? Dan kunt u hiervoor een indicatie aanvragen bij het CIZ of de gemeente. Als u inderdaad recht heeft op zorg, kunt u kiezen voor Zorg in Natura of voor een persoonsgebonden budget (pgb). Bij Zorg in Natura komt er een professional van een thuiszorgorganisatie bij u langs. Als u kiest voor een pgb beslist u zelf wie voor u gaat zorgen en regelt u de betaling hiervan ook zelf. Belangenvereniging Per Saldo helpt daarbij. Stans Damen werkt nu 5 jaar bij Per Saldo. Ze kijkt terug op een roerige periode en het einde van de onrust lijkt nog niet in zicht. Stans: ‘Een paar jaar geleden werd het pgb helemaal afgeschaft. Daarna kwam het pgb weer terug. Nu kan iedereen die recht heeft op zorg, weer een pgb aanvragen. Tot zover is het nog simpel. Wat het tegenwoordig zo ingewikkeld maakt, is dat dat de toegang tot zorg voortdurend verandert. Wie vorig jaar nog recht had op zorg, is daar nu soms ineens deels zelf verantwoordelijk voor. En volgend jaar is het wéér anders, want dan worden grote hervormingen doorgevoerd. ‘ Het gevolg van al deze veranderingen is volgens Stans dat veel mensen door de bomen het bos niet meer zien. ‘Bij Per Saldo zien we dat mensen in de war raken van al die wijzigingen. Het nare is dat ze vaak te kampen hebben met ziekte. Ze hebben al grote zorgen en dan moeten ook nog eens strijd leveren voor goede zorg. Veel mensen verliezen hierdoor de moed. Ze krijgen een soort gelatenheid over zich. Zo van: het zal allemaal wel, laat maar zitten. Begrijpelijk, vind ik. Vanwege de situatie waarin ze zitten, kunnen ze soms niet eens een week vooruit kijken. Laat staan dat ze op lange termijn dingen kunnen overzien. Maar het is ook jammer. Mensen lopen soms hulp mis waarmee hun leven een stuk aangenamer zou zijn.’ Waardevol instrument Per Saldo ondersteunt haar leden zo goed mogelijk in de zoektocht naar financiering en hulp. ‘We proberen voor hen het bos door de bomen zichtbaar te maken’, zegt Stans. ‘Naast individuele hulpverlening zijn we ook actief op politiek niveau. Achter de

schermen zijn we keihard bezig om het pgb zo goed mogelijk overeind te houden in de hervormingen. Landelijk, bij de zorgverzekeraars en in de gemeenteraden laten wij politici zien wat voor een waardevol instrument het pgb is.’ Stans ziet om zich heen veel mensen die enorm gebaat zijn bij een pgb. ‘Met een pgb kun je zelf je zorgverleners uitkiezen’, vertelt ze. ‘Daarbij is jouw agenda het uitgangspunt. In overleg zet je mensen in op de momenten dat jij ze nodig hebt. Dat levert vrijheid en zelfstandigheid op. Neem bijvoorbeeld mijn collega Hans. Hij heeft een hoge dwarslaesie. Als hij ’s ochtends in Utrecht een cursus moet geven, moet

hij om 5 uur zijn bed uit. Vind jij maar eens een thuiszorgorganisatie die je op zo’n tijdstip helpt! Daarom heeft Hans een pgb. Hiermee betaalt hij een begeleider die bij hem in de straat woont en hem ’s ochtends op weg helpt. Ideaal. Een ander voorbeeld. Voor een kind met autisme is het heel vervelend en onrustig als er telkens andere begeleiders over de vloer komen. Met

een pgp kan zo’n gezin zelf een vaste begeleider regelen.’ Informatie Als u geen lid bent van Per Saldo kunt u uw vragen over pgp eenmalig voorleggen aan een consulent van Per Saldo. De organisatie is van maandag t/m donderdag bereikbaar van 10.00 tot 17.00 uur op 0900 - 742 48 57 (€ 0,20 per minuut). Leden hebben bij Per Saldo een streepje voor. Zij kunnen deelnemen aan cursussen en workshops en aanspraak maken op persoonlijke begeleiding van een consulent. Voor € 45,50 per jaar kunt u lid worden. Meer informatie: www.persaldo.nl.

Wilt u gebruik maken van het aanbod van Per Saldo? Dan is het wel noodzakelijk dat u het beheren van een pgb goed onder de knie hebt. Habiba Chrifi of Ans van den Berg van het Steunpunt Mantelzorg kunnen u ook meer vertellen over alles wat er komt kijken bij het beheren van een pgb.

Voorjaar 2014 9

In beeld

hebben. Hij houdt gewoon niet van veranderingen, dat is het. Voor mij is het een enorme opluchting om te weten dat er nu goed voor mijn moeder gezorgd wordt. Ik kom langzamerhand weer toe aan mijn eigen dingen. Fijn, maar ook moeilijk. Nu ik niet meer de hele dag aan het rennen ben, komt er ruimte vrij voor emoties. Het is niet eens zozeer teleurstelling of boosheid over alles wat er gebeurd is. Ik voel vooral verdriet. De zorg voor mijn moeder… ik had het had zo graag samen met mijn zus gedaan.’

Per Saldo

Roerige tijden Het zal u niet ontgaan zijn: in zorg en welzijn vinden momenteel ingrijpende veranderingen plaats. De afgelopen tijd vroegen we Utrechtse mantelzorgers: wat betekent dit voor u? ‘Ik zag laatst op tv een vrouw met een handicap die van de gemeente te horen kreeg dat haar hulphond wel huishoudelijke klusjes kon gaan doen. Nou vráág ik je… Ze verzinnen tegenwoordig de gekste dingen om te bezuinigen!’

‘In ons huis moeten hoognodig een paar dingen worden aangepast. Waar moet ik dat aanvragen? Ik zie door de bomen het bos niet meer.’

‘Ik hoop dat ik in de toekomst voor hulp nog terecht kan bij echte mensen. Voor computers ben ik te oud en te bibberig.’ ‘Laatst had ik een sociaal werker over de vloer. Hij was zelf ook een beetje hoteldebotel door al die veranderingen.’

‘De buurman stelde voor om samen het onkruid te wieden. Mijn tuintje ziet er weer piekfijn uit en het was nog gezellig ook.’

‘Iedereen heeft het opeens over “Eigen Kracht”. Kan iemand mij vertellen hoe je je sterk moet voelen als je tot over je oren in de schulden zit?’

‘De situatie groeide me boven het hoofd. Uiteindelijk heb ik besloten mijn zoon om hulp te vragen. Hij reageerde heel enthousiast. Dat had ik nooit verwacht.’

‘Eigenlijk vind ik het niet langer verantwoord dat mijn man nog thuis woont. Ik ben gewoon te oud om hem te verzorgen. Maar ja, waar moet hij heen?’

10 10

MantelMaggezien MantelMaggezien

‘Die vrouw aan de telefoon zei dat ik mijn kinderen om hulp moest vragen. Zij hebben toch ook geen tijd?’

‘Iedere dinsdagmiddag komt hier een vrijwilliger om met mijn vrouw te wandelen. Ik vind het heerlijk dat ik dan even mijn gang kan gaan.’

Voorjaar 2014 11

Mantelzorger en… nog steeds gelukkig getrouwd! Interview

NAAM: Ineke Ludikhuize (57) Privé: Getrouwd, een volwassen zoon (uit een eerdere relatie) Zorgt voor: Haar echtgenoot Willem (91)

“

Werkt: Was directeur. Heeft vorig jaar ontslag genomen om voor haar man te zorgen.

‘Wim was al in de 70 toen wij een relatie kregen. Hij heeft me destijds keer op keer gewaarschuwd: Ineke, doe dit nou niet. Nog even en dan moet je voor me zorgen. Ik zat daar niet zo mee. Je weet nooit hoe het loopt. Bovendien was het in het begin ook best handig, zo’n oudere man. Wim was al met pensioen. Hij had dus alle ruimte om voor mijn - toen nog jonge - kind te zorgen. In die tijd kon ik rustig werken.’ Mooi ‘Nu is Wim 91. Hij is licht krakkemikkig. Overdag scharrelt hij wat door het huis en doet zijn dingen. Hij is snel moe. In

organisatie Passage en deed daarnaast vrijwilligerswerk. Al met al had ik een druk leven. Dat beviel me prima totdat het met Wim bergafwaarts ging. Zoiets gaat geleidelijk. Als ik thuiskwam, trof ik de sporen van de dag aan. Een bordje hier, een hoopje kleren daar – hij zag ook niet meer dat er dingen op de grond vielen. Soms moest hij naar een arts in het ziekenhuis. Dan nam hij zijn IPad mee zodat hij het gesprek kon opnemen. Als we ‘s avonds de opname samen afluisterden, bleek vaak dat hij lang niet alles had geregistreerd wat er gezegd was. Langzaam maar zeker werd mij duidelijk: dit gaat zo niet langer. Hij heeft meer hulp nodig. We

als mediator en ik schrijf een inspiratieboek voor mantelzorgers. Deze dingen komen bijna als vanzelf op mijn pad wat voor mij bevestigt dat ik een goed besluit heb genomen. Tot nu toe heb ik geen moment spijt gehad. Ik realiseer me wel dat ik gemakkelijk praten heb. Wim is gezegend met een goed verstand en hij gaat mee met de tijd. We hebben nog steeds een heel leuk huwelijk – al verandert het fysieke aspect natuurlijk wel. Mensen praten niet zo gemakkelijk over seksualiteit. Ik vind het belangrijk om daar open over te zijn. Seksueel gezien is het op een dag afgelopen, maar op gebied van intimiteit en nabijheid komen wij

‘Met de liefde tussen ons is het beslist nog niet gedaan’

Een stapje terug ‘Tot vorig jaar werkte ik vier dagen per week. Ik was directeur bij vrouwen

12

MantelMaggezien

hadden natuurlijk thuiszorg kunnen inschakelen, maar dat wilde ik niet. Waarom zouden iemand inhuren als ik het werk ook kan doen? Ik besloot mijn baan op te zeggen. Wim was het daar beslist niet mee eens. Straks sta je met lege handen, zei hij. Dat is waar. We leven nu van zijn pensioen, maar als hij er straks niet meer is, heb ik inderdaad niets meer. Toch maak ik me daar niet druk om. Ik heb in mijn leven wel vaker moeten rondkomen van heel weinig geld. Een stapje terug doen, is voor mij geen probleem.’ Intimiteit en nabijheid ‘Stoppen met werken beschouw ik vooral als een nieuwe kans. Naast de zorg voor Wim volg ik nu een opleiding

niets tekort. Sterker nog: we raken elkaar meer aan dan ooit! Vanwege de verzorging kan dat namelijk niet anders. En het heeft ook wel wat, op deze manier. Ik bedoel: je kunt iemand clean onder de douche zetten. Wassen, spoelen en klaar. Wij doen dat anders. Wij maken samen van zo’n wasbeurt iets fijns. Met de liefde tussen ons is het beslist nog niet gedaan.’

“

het dagelijks leven is hij bij zo’n beetje alles op mij aangewezen. Ik bereid zijn eten op een speciale manier zodat het wat gemakkelijker naar binnen glijdt. Aankleden en douchen kan hij zelf, maar dat kost hem uren. Hij wordt daar doodmoe van, dus het is gewoon handiger als ik hem help. Of ik het zwaar vind? Welnee. Totaal niet. Ik weet al heel lang dat Wim waarschijnlijk als eerste van ons tweeën gaat. Om hem nu op een fijne manier naar zijn einde te begeleiden, dat is toch niet tragisch? Integendeel. Ik vind het juist heel mooi om deze fase samen te beleven.’

Foto’s: Janita Sassen, Amersfoort

Bent u mantelzorger en wilt u ook in deze rubriek vertellen hoe u de zorg combineert met de rest van uw leven? Bel of mail ons dan! Ans van den Berg, [email protected], tel. 030 – 236 17 40

Voorjaar 2014

13

Zorg & welzijn voor Utrechtse mantelzorgers thema

Veranderingen in 2014 en 2015

Dit jaar zult u er veel over horen: de overgang van zorgtaken van de overheid en provincie naar de gemeenten. Wat betekent dit voor Utrechtse mantelzorgers? U krijgt antwoord op veel gestelde vragen. We zetten ook vast voor u op een rijtje hoe het in de nabije toekomst in Utrecht geregeld is op het gebied van zorg en welzijn. ‘Ik heb het soms best moeilijk met de zorg voor mijn zieke partner. Graag zou ik hierover met iemand willen praten.’ Hoe houd ik het vol? Dat vraagt bijna iedere mantelzorger zich weleens af. Met deze vraag kon u altijd aankloppen bij Steunpunt Mantelzorg Utrecht. Dat mag nog steeds. Maar u kunt nu ook in uw eigen wijk terecht bij U Centraal*. In diverse wijken van Utrecht houden sociaal werkers van U Centraal regelmatig spreekuren. In 2015 worden de taken van de wijkteams overgenomen door buurteams. Een buurtteam is een team van hulpverleners met kennis en ervaring op verschillende gebieden. In sommige wijken is al een buurtteam actief. Als dat in uw wijk het geval is, dan zal U Centraal u naar het buurtteam doorverwijzen. ‘Ik heb hulp en advies nodig bij het regelen van mijn geldzaken. Waar kan ik terecht?’ Met vragen over geldzaken, zoals bijvoorbeeld een pgb, belastingaangifte of toeslagen, kunt u ook aankloppen bij U Centraal*. Uw sociaal werker helpt u verder en vult indien nodig samen met u de benodigde papieren

in. U Centraal kan u ook in contact brengen met een vrijwilliger van het Steunpunt Mantelzorg die u onder bepaalde voorwaarden tijdelijk kan helpen met de pgb-verantwoording. ‘Hoewel iedereen heel lief is, merk ik dat mensen in mijn omgeving mijn situatie niet echt begrijpen. Graag zou ik ervaringen willen uitwisselen met andere mantelzorgers. Zij snappen misschien wél wat ik meemaak. Hoe kom ik met lotgenoten in contact?’ Steunpunt Mantelzorg Utrecht blijft gewoon groepen, voorlichtingen en activiteiten voor mantelzorgers organiseren. Denk bijvoorbeeld aan de Dag van de Mantelzorg, gespreksgroepen voor mantelzorgers van mensen met niet-aangeboren hersenletsel of dementie. De jaarlijkse respijtdagen blijven ook op het programma staan. Hier kunt u even lekker ontspannen en krijgt u bovendien advies. Als u bij ons staat ingeschreven, dan ontvangt u automatisch een uitnodiging. Wilt u zich inschrijven? Mail dan naar [email protected] en vermeld naam, adres, telefoonnummer, e-mail, geboortedatum, voor wie u zorgt en wat deze persoon heeft.

‘De zorg gaat 7 dagen per week door. Ik snak naar een beetje tijd voor mezelf.’ Als u behoefte hebt aan ondersteuning kunt u in uw eigen wijk terecht bij de sociaal werker van U Centraal*. Hij of zij kan u adviseren over de mogelijkheden op het gebied van thuiszorg, dagopvang, logeeropvang of een bezoekvrijwilliger. Zoekt u een bezoekvrijwilliger voor iemand met dementie, dan kunt u ook contact opnemen met de Bezoekdienst van U Centraal, 030-236 17 42 of [email protected] ‘We moeten een traplift in ons huis. Waar kan ik dat aanvragen? Voorzieningen en hulpmiddelen zoals een traplift, een pasje voor de regiotaxi of hulp bij het huishouden kunt u rechtstreeks aanvragen bij de gemeente Utrecht. Meer informatie vindt u op www.utrecht.nl/wmo. Heeft u geen internet, dan kunt u ook tijdens kantooruren een papieren aanvraagformulier aanvragen via 030 – 236 9500. Heeft u hulp nodig bij de aanvraag, dan kunt u terecht bij U Centraal.

MEER INFORMATIE • Wilt u meer informatie over de adressen en spreekuren van het buurt- of wijkteam bij u in de buurt? Kijk dan op www.u-centraal.nl/spreekuren of bel het centrale nummer 030-236 17 70. • Jongeren (tot 27 jaar) en gezinnen kunnen voor hulp en advies terecht bij JES 030. Kijk op www.jes030.nl, mail [email protected] of bel 030-236 19 61

14

MantelMaggezien

foto: Nationale Beeldbank

Het Utrechtse Model Vanaf 2015 zijn gemeenten voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de zorg aan volwassenen, ouderen en de jeugdzorg. Elke gemeente vult dat weer anders in. Utrecht heeft Het Utrechtse Model ontwikkeld. In dat model wordt onderscheid gemaakt tussen drie ‘soorten zorg’. 1. De stad (volwassenen) en Gewoon opvoeden (jeugd) Het levenspad is zelden eenvoudig. Iedereen komt onderweg kronkels en kruispunten tegen. We komen dus ook allemaal weleens op een punt dat we even niet meer weten hoe het verder moet. Gelukkig zijn er dan mensen die ons de weg kunnen wijzen. U kunt hierbij denken aan leerkrachten op school, familie, vrienden, buren en ook aan de sociaal makelaars in het buurthuis. Met wat (eenvoudige) hulp

en tips kunnen we weer verder. Deze soort hulp heet In het Utrechtse model voor volwassenen ‘De stad’ en bij de jeugd ‘Gewoon opvoeden’ . ‘De stad’ en ‘Gewoon opvoeden’ zijn de wat lichtere vormen van hulp die iedereen op z’n tijd nodig heeft. 2. Basiszorg Soms gebeurt zoveel tegelijk in het leven dat we tijdelijk hulp nodig hebben van een professional. De hulpverlener denkt mee, adviseert en helpt om dingen te regelen. Ondertussen blijven we wél zelf verantwoordelijk voor ons eigen leven en houden we zelf de regie. Deze soort zorg heet in het Utrechtse model de ‘Basiszorg’. Mensen die u in de basiszorg tegenkomt, zijn de huisarts en de sociaal werker. Voor basiszorg is geen indicatie nodig. U kunt gewoon binnenlopen of bellen.

3. Aanvullende zorg De hulpverleners in de basiszorg proberen u zo goed mogelijk te helpen. Als blijkt dat u meer hulp nodig heeft, dan bekijken zij samen met u wat er nodig is en regelen de indicatie voor meer zorg. In het Utrechtse model noemen we dit ‘Aanvullende zorg’. Hierbij kunt u denken aan dagverzorging, (medische) thuiszorg of opname in een zorginstelling. De gedachte achter het Utrechtse model is dat er een einde komt aan alle verschillende loketjes. De huisarts en/ of de sociaal werker zijn uw contactpersoon en helpen u verder. Het model is er ook op gericht de kosten van de zorg in de hand te houden. De basiszorg vangt zoveel mogelijk op, waardoor de (dure) aanvullende zorg alleen wordt ingezet als het echt nodig is.

Voorjaar 2014 15

Kennis en ervaring delen bij AMWAHT

‘Bij mijn familie kan ik mijn verhalen niet kwijt. Bij lotgenoten durf ik wel te zeggen wat ik echt voel.’

leeftijd is zo’n cursus de enige manier om aan informatie te komen.’

‘Ik wil mijn kennis graag doorgeven aan andere mantelzorgers’ Onlangs ging bij het Steunpunt Mantelzorg Utrecht weer een AMWAHT-opleiding van start. AMWAHT staat voor: Allochtone Mantelzorgers Werken Aan Hun Toekomst. De cursisten leren hoe ze lotgenotengroepen moeten opzetten en begeleiden. Iedere week komt een groep enthousiaste vrouwen bijeen. Een impressie van een vrolijke ochtend met een serieuze ondertoon. De deelneemsters vertellen…

‘Op de AMWAHT cursus heb ik geleerd dat zorgen voor een ander begint bij goed zorgen voor jezelf. We doen bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen Alleen als je goed bent voor jezelf, blijf je sterk genoeg om het vol te houden.’ ‘Ik zorg voor een kennis. Toen ik het moeilijk had, heeft hij me goed geholpen. Nu hij zelf ziek en oud is, ben ik er voor hem. Ik kook iedere dag zijn eten en help hem bij de dagelijkse verzorging. Voor mij is dat geen probleem. Ik houd ervan om mensen te helpen. Op die manier help ik ook mezelf. Om me heen zie ik soms vrouwen die veel medicijnen slikken en eigenlijk alleen nog maar op de bank liggen. Zo wil ik niet leven. Ik voel me gelukkig als ik actief ben en iets voor mensen kan betekenen. Dat kan alleen als je de taal kent. Daarom hoop ik bij AMWAHT ook wat te leren over de Nederlandse taal.’

is zwaar voor mijn vader, hij kan dit niet alleen. Mijn broer en zus helpen ook, maar de zorg komt vooral op mij neer. Logisch, want mijn ouders wonen bij mij in de straat. Ik vind het goed hoor, om voor iedereen te zorgen, maar ik ben wel kapot. Iedere avond val ik op de bank in slaap. Al 20 jaar lang ben ik alleen maar aan het uitladen. Inla-

‘Ik ben nu 40 jaar. Al meer dan de helft van mijn leven zorg ik voor anderen. Eerst voor mijn schoonouders. Nu voor mijn eigen moeder en voor mijn kinderen. Ik heb vier kinderen; twee van hen hebben een verstandelijke beperking. Mijn moeder heeft Alzheimer. Dat hebben we pas kort geleden ontdekt, maar ik denk dat ze het al veel langer heeft. Je kunt haar geen moment meer alleen laten. Ze wordt steeds agressiever. Het

‘Ik leer bij AMWAHT dat je ook “nee” kunt zeggen. Of iemand anders kunt vragen om ook eens iets te doen. Ik vind dat nog heel moeilijk. Als ik bijvoorbeeld mijn zus vraag om iets voor mijn moeder te doen, voel ik me meteen schuldig. Of ik ben bang dat ze het niet goed doet. Toch zal ik het moeten leren. Anders houd ik het zelf niet vol. En áls ik het geleerd heb, dan wil ik mijn kennis graag doorgeven

16 16

MantelMaggezien MantelMaggezien

aan andere mantelzorgers. Het is zo belangrijk om elkaar te helpen in deze situatie’. ‘Ik zit dag in dag uit in op mijn eentje in een moeilijke situatie. Dan ga je op een gegeven moment echt denken dat je de enige bent. Bij AMWAHT hoor ik verhalen van vrouwen die het net

‘Voor veel vrouwen van mijn leeftijd is een cursus als deze de enige manier om aan informatie te komen.’ den, daar komt het niet van. Op de AMWAHT cursus kan ik wel inladen. Voor het eerst in jaren doe ik iets voor mezelf.’

zo zwaar hebben als ik. Of soms nog zwaarder. Het is zo fijn om te weten dat ik niet alleen op de wereld ben.’ ‘Bij AMWAHT krijg ik informatie over allerlei onderwerpen. Ik leer bijvoorbeeld over ziektebeelden en aandoeningen: ADHD, schizofrenie maar ook suikerziekte, de ziekte van CROHN en Alzheimer. Veel dingen hoor ik voor het eerst. Hoe zou ik het moeten weten? Ik lees geen tijdschriften en internet. Dat kunnen mijn kinderen misschien, maar ik niet. Ik wil alles wat ik hier leer heel graag doorvertellen aan andere vrouwen. Voor veel vrouwen van mijn

‘Ik denk heel vaak: ik moet wel voor iedereen zorgen. Ik heb geen keuze. Mijn ouders vinden dat ook. Zij willen gewoon het liefste dat ik voor ze zorg. Maar bij AMWAHT leer ik nu toch om af en toe grenzen te trekken. Voor mezelf op te komen. Of het lukt om het ook thuis te doen? Ik weet het niet. Maar ik ga het in elk geval proberen.’ ‘Bij mijn familie kan ik mijn verhalen niet kwijt. Bij lotgenoten durf ik wel te zeggen wat ik echt voel. Ik heb daar zoveel aan gehad. Ik wil dit ook graag aan anderen geven. Ik hoop in de toekomst nog heel veel groepen mantelzorgers te begeleiden.’

AMWAHT Bij AMWAHT krijgen de vrouwen een half jaar theorie. Daarna lopen ze stage en krijgen een praktijkopdracht. In de hele stad Utrecht organiseren ze bijeenkomsten voor allochtone mantelzorgers. Het doel van de opleiding is om mantelzorgers te werven en te leren hoe je een groep lotgenoten begeleidt. De opleiding wordt in juni afgesloten met een certificaat. Daarmee kunnen de vrouwen (als vrijwilliger) aan de slag.

‘Ik ben nu 40 jaar. Al meer dan de helft van mijn leven zorg ik voor anderen’

Dag van de Mantelzorg 2013

Agenda

Op 10 november 2013 zitten 180 mensen aan tafel in het Utrechtse Vechthuis. Ze hebben allemaal een elastiekje in hun hand. Daarmee laten ze zien hoe hoog de spanning kan oplopen als je dag in dag uit voor een zieke naaste zorgt. In zo’n situatie is het heel belangrijk om de spanning af en toe wat te laten vieren. Dat is precies wat deze 160 Utrechtse mantelzorgers doen: even ontspannen. Vandaag is het hun dag. De Dag van de Mantelzorg. In Utrecht wordt deze festiviteit georganiseerd door Steunpunt Mantelzorg Utrecht en gefinancierd door de Gemeente Utrecht. Ieder jaar staat de dag in het teken van een thema. Ditmaal was dat: Yes we care! – oftewel: het samenspel tussen zorgprofessionals en mantelzorgers. Medewerkers van onder meer de Gemeente, Careyn en U Centraal waren naar het Vechthuis gekomen om te praten met mantelzorgers. ‘Erg prettig om nu eens rustig van gedachten te wisselen met mensen van allerlei instanties. Ik heb er echt wat van opgestoken’, aldus een van de aanwezigen. Naast deze serieuze noot was er uiteraard ook ruimte voor ontspanning en plezier. Na een heerlijke lunch werden de mantelzorgers verrast met een optreden van het theaterduo ‘Theater en Spel’. Aansluitend konden ze diverse workshops volgen en trad het kleurrijke koor ‘Nooit meer eenzaam’ op. De aanwezigen waren er even helemaal uit. ‘Ik vond het vanochtend lastig om de zorg voor mijn dochter aan een ander over te laten. Maar nu geniet ik volop.’

Alzheimer Café’s Het Alzheimer Café is een laagdrempelige ontmoetingsplaats voor mensen met (beginnende) dementie, hun mantelzorgers en andere belangstellenden. In Utrecht zijn op drie locaties Alzheimer Café’s. • Vleuten De Meern, Leidsche Rijn, Dorpsplein 1 in Vleuten, iedere tweede maandag van de maand (19.00 – 21.30). Meer informatie: tel. 030-286 93 70 • Theehuis Voorhoeve, Van Heuven Goedhartlaan 3 in Utrecht, iedere eerste woensdag van de maand (17.30 – 20.00 uur). Meer informatie: tel. 06-10 90 46 02 • Bartholomeus Gasthuis, Lange Smeestraat 40 in Utrecht, iedere vierde maandag van de maand (19.30 – 21.30 uur). Meer informatie: 06-22 51 14 16. Meer informatie over de thema’s van de bijeenkomsten vindt u op www.u-centraal.nl/activiteiten.

Mantelzorgers van iemand met NAH Samen met de Algemene Hulpdienst van U Centraal geeft het Steunpunt Mantelzorg Utrecht informatie over allerlei dingen waarmee u als mantelzorger te maken kunt krijgen. Misschien kunnen de vrijwilligers van de Algemene Hulpdienst ook iets voor u betekenen? Wanneer en waar: maandagavond 19 mei in de Paraplu, Van Bijnkershoeklaan 10 in Utrecht. Meer informatie: Ans van den Berg, tel. 030-236 17 02

Marokkaanse mantelzorgers onder elkaar • Alzheimer Theehuis voor Marokkaanse vrouwen die zorgen voor iemand met dementie. Plaats: Drie Generatiecentrum, Bernadottelaan 23 in Utrecht Wanneer: september en december. • Gespreksgroep voor Marokkaanse vrouwen in Kanaleneiland: acht bijeenkomsten op donderdag middag van 23 oktober t/m 11 december met een uitje als afsluiting. Meer informatie: Habiba Chrifi, tel. 030-236 17 56

Gespreksgroep voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met NAH Ervaringen uitwisselen en kennis delen met lotgenoten. Deze groep is in maart gestart. Bij voldoende belangstelling start er na de zomer een nieuwe gespreksgroep. U kunt zich hiervoor nu vast opgeven. Meer informatie: Pien Krolis, tel. 030-236 17 53

Voorlichting over dementie in het Turks Voorlichtingsbijeenkomst voor Turkse mantelzorgers van iemand met dementie. Andere belangstellenden zijn ook welkom. De voertaal is Turks. Wanneer: donderdag 24 april 9.30 – 12.00 uur Waar: Drie Generatie Centrum, Bernadottelaan 23, Utrecht Meer informatie: Ans van den Berg, tel. 030-236 17 02

18 18

MantelMaggezien MantelMaggezien

Gespreksgroep voor mantelzorgers van iemand met dementie Ervaringen uitwisselen en kennis delen met lotgenoten. Deze groep is in maart gestart. Bij voldoende belangstelling start er na de zomer een nieuwe gespreksgroep. U kunt zich hiervoor nu vast opgeven. Meer informatie: Andrea Lehr, 030-236 17 54

Respijtdag juni In juni organiseert het Steunpunt Mantelzorg weer een dagje uit voor mantelzorgers. Op dit moment zijn de datum en inhoud hiervan nog niet bekend. Bent u abonnee van het MantelMaggezien, dan houden wij u op de hoogte. Meer informatie: Ans van den Berg, tel. 030-236 17 02.

Denk aan : tillen, handelingen rondom incontinentie en medicijngebruik. Wanneer: zeven bijeenkomsten van 9 september t/m 28 oktober, met als afsluiting een uitje. Meer informatie: Ans van den Berg, tel. 030-236 17 02. Dag van de Mantelzorg Op of rond 10 november is het weer de Dag van de Mantelzorg. In het volgende nummer van MantelMaggezien leest u meer over de plannen. We lichten vast een tipje van de sluier op. Het thema is in 2014: Allemaal verhalen. Vindt u het fijn of zinvol om uw verhaal met andere mantelzorgers delen? Mail ons dan! Steunpunt Mantelzorg Utrecht, Ans van den Berg, tel. 030-236 17 02 of [email protected]. Levensvreugde Het Bartholomeus Gasthuis en de Johanniter Hulpverlening organiseren het project Levensvreugde. Tijdens deze gratis bijeenkomsten in het Bartholemeus Gasthuis kunnen bezoekers in ongedwongen sfeer genieten van een ontspannen samenzijn. De middagen zijn bedoeld voor mensen die (om wat voor een reden ook) zo nooit konden genieten van uitstapjes. Iedere laatste vrijdag van de maand van 15.30 tot 17.00 uur. Meer informatie: [email protected] of tel. 030-231 02 54.

Praktische cursus voor mantelzorgers Samen met Zorgwacht organiseert het Steunpunt Mantelzorg de cursus Zorgen voor een ander, verzorging thuis. Op deze praktische cursus krijgen mantelzorgers informatie en leren ze ook handelingen uitvoeren.

Voorjaar 2014 19

agenda

Een tevreden terugblik

U Centraal is er voor u U Centraal biedt sociaal werk in de gemeente Utrecht, onder meer aan ouderen, chronisch zieken, gehandicapten en hun mantelzorgers. Heeft u hulp nodig of wilt u vrijwilligerswerk doen? Dan kunt u terecht bij onderstaande projecten.

Steunpunt Mantelzorg Utrecht (030- 236 17 40) Iedereen die langdurig en intensief voor een partner, ouder, kind, vriend of buur zorgt, is mantelzorger. Steunpunt Mantelzorg Utrecht voorziet mantelzorgers van informatie en organiseert (lotgenoten)bijeenkomsten en evenementen. Het Steunpunt fungeert ook als lokaal kenniscentrum voor Utrechtse professionals. We bieden ondersteuning, kennisdeling en consultatie aan bijvoorbeeld ouderenadviseurs en praktijkondersteuners van huisartsen. Algemene Hulpdienst Utrecht (030- 236 17 43) Vrijwilligers van de Algemene Hulpdienst verrichten hand- en spandiensten voor Utrechters die dat zelf niet meer kunnen en daar evenmin iemand voor kunnen inhuren. Denk aan boodschappen doen, begeleiding naar het ziekenhuis of tuinonderhoud. Bezoekdienst voor mensen met dementie (030- 236 17 42) Vrijwilligers van de Bezoekdienst bezoeken ouderen met dementie in de stad Utrecht. Zo nemen zij mantelzorgers even de zorg uit handen. BoodschappenPlusBus (030– 236 17 93) Voor iedereen die door ouderdom of een andere (lichamelijke) beperking niet zelfstandig boodschappen kan doen. De BoodschappenPlusBus biedt u vervoer en begeleiding bij een ritje naar een winkelcentrum of bij een dagje uit.

Buddyzorg Midden Nederland (030- 236 17 39) Buddy’s van Buddyzorg Midden Nederland bieden emotionele steun en praktische begeleiding aan mensen met een ernstige of levensbedreigende ziekte. Rechtstreeks (030- 236 17 41) Rechtstreeks bemiddelt tussen Utrechtse 50-plussers die samen activiteiten ondernemen om zo hun sociale netwerk te versterken. Maaltijdservice Utrecht (030 – 236 17 91) De chauffeurs van Maaltijdservice Utrecht brengen drie keer per week koelverse maaltijden bij mensen die door ziekte of handicap zelf niet kunnen koken. Netwerkcoach (030 – 236 17 43) Een netwerkcoach biedt stapsgewijze begeleiding aan mensen die graag wat actiever in het leven willen staan en/ of behoefte hebben aan meer sociale contacten. Financiën en Administraties (030 – 236 17 70) Financiën en Administraties biedt inwoners uit de stad Utrecht ondersteuning bij het op orde brengen van de (financiële) administratie. De ondersteuning wordt geboden door speciaal hiervoor opgeleide vrijwilligers.

Bij U Centraal werken professionals, vrijwilligers, mantelzorgers en de cliënt werken nauw samen. Wilt u meer informatie over onze projecten? Kijk dan op www.u-centraal.nl