INDONESIË 2012 Het is alweer 5 jaar geleden dat we onze eerste verre reis hebben gemaakt, 4 weken zuid-west Amerika met de camper en aansluitend New York. Enkele jaren terug hadden we ons al voorgenomen om nog een keer een verre reis te maken, maar dan zou de bestemming Indonesie worden, waarschijnlijk de laatste keer dat we nog met zijn vieren gaan (Jerry is alweer 19 jaar). In deze vakantie zijn we ook nog eens 25 jaar getrouwd, volgens het reisschema zitten we dan in Bandung en proberen we er een bijzondere dag van te maken. Een jaar geleden ben ik me via internet gaan verdiepen in de reisaanbieders van individuele reizen naar Indonesie, ik wilde niet helemaal op de bonnefooi reizen, maar ik wilde ook zeker niet met een grote groep op reis. Al snel belandde ik op de website van 333Travel en heb een afspraak met hun gemaakt. Hun aanbod is erg mooi, erg flexibel en ze zijn ook nog eens redelijk goedkoop en erg klantvriendelijk. Al snel was de boeking een feit en kon het aftellen beginnen. Zondag 8 juli Het belooft een lange reis te worden omdat we eerst met Maleysian Airlines naar Kuala Lumpur vliegen, dan overstappen op Garuda naar Jakarta en dan weer overstappen naar Medan, waar onze vakantie begint.
Maandag 9 juli Het overstappen in Kuala Lumpur ging wat rommelig, maar uiteindelijk gingen we gewoon op tijd weg. Aan boord kregen we heerlijke rijst met rendang voorgeschoteld. Het overstappen in Jakarta ging soepel, eenmaal aan boord nam ik rijst met vis (eigenlijk had ik helemaal geen honger). De vermoedheid begon ook al flink toe te slaan, vooral Dave had het helemaal gehad. Na de landing in Medan stond de gids en chauffeur al voor ons klaar, de gids heet Aripin en blijkt een hele gezellige, grappige en praatgrage man die ook wat Hollandse woorden beheerst, de chauffeur Rapi spreekt alleen Indonesisch. Na aankomst in hotel Garuda Plaza kregen we een welkomstdrankje. We gingen naar de kamers en na een flinke dut en een heerlijke douche zijn we gaan wandelen. Medan blijkt een ontzettende drukke en chaotische stad, overal brommers en auto’s die allemaal hun eigen gang gaan, vreemd dat er zo weinig aanrijdingen zijn. We gingen eerst een warenhuis binnen en later zijn we ergens gaan eten, de sateman was er nog niet dus hebben we andere dingen gegeten en ik heb er een cendol bij genomen (van mijn moeder is lekkerder !). We zijn toen een woonwijk ingewandeld en we hadden heel wat bekijks, de mensen zijn aardig en willen meteen weten waar we vandaan komen, Jerry en Davey worden vooral door de dames nagestaard ... Vervolgens zijn we teruggegaan naar de sateman en hebben daar sate sapi, ayam en nog een soort sate sapi met lontong gegeten. We zijn deze avond erg vroeg gaan slapen ...
Blz. 1
Dinsdag 10 juli De wekker gaat al om 06.45 omdat we vroeg op weg moeten, Aripin en Rapi staan om 08.15 al voor ons klaar. Het ontbijt was erg uitgebreid, bubur ayam, rijst, bami en allerlei gerechten. We maken eerst een korte tour door Medan en bezoeken de Mesjid Raya een grote moskee die van buiten veel mooier blijkt dan van binnen en we bekijken het paleis van de sultan, de Istana Maimoon. Vervolgens beginnen we aan een lange reis richting het Tobameer, als we eenmaal Medan hebben verlaten wordt het op de weg iets rustiger. Onderweg komen we ogen tekort, we stoppen even bij een rubberplantage en krijgen zomaar een demo hoe de rubber wordt afgetapt. Aripin geeft ons ook wat lekkere rambutan om te proeven. We eten ergens in een dorpje waar alleen de "locals" zitten (Padang food), we hadden weer veel bekijks, het eten vonden we niet meer dan redelijk, Jerry durfde wel alles te proeven, inclusief de babat ! Onderweg heeft Aripin ons van alles verteld over Indonesie, de natuur, de cultuur en ook over zijn eigen gezin. Hij is altijd erg enthousiast en weet ook echt erg veel, zijn grappige accent werkt wel een beetje op de lachspieren. Aangekomen in Prapat stappen we op de boot voor de oversteek naar Tuk-Tuk. Er zwemmen veel jongens in het meer en vragen of je een muntstuk in het water wilt gooien dat zij dan opduiken. Hotel Silintong is een heel mooi hotel met mooie grote kamers precies aan het meer. Aan het eind van de middag zijn we de straat af gaan lopen en hebben onderweg weer veel bekijks en aanspraak, vooral toen we pennen gingen uitdelen aan kinderen. We hebben ook een paar lekkere pisang gorengs gescoord en meteen opgegeten. Toen begon het enorm te regenen en moesten we ook snel schuilen, we zijn maar terug naar het hotel gerend, afgedroogd en in het restaurant gegeten. Het eten was erg lekker, sate ayam, rendang, nasi goreng, ayam goreng en gado-gado, inclusief drank waren we ongeveer 7 Euro p.p. kwijt. En het beef maar regenen... Woensdag 11 juli De wekker ging om 07.00 uur af omdat we wat dorpen gaan bezoeken met een boot. Het ontbijt bestond uit papaya, toast, gebakken ei, een plakje kaas en een worstje. Het was weer begonnen met licht regenen en dat ging een tijdje door, het was zelfs een beetje fris. Een boot waar misschien wel 150 man op kon stond helemaal voor ons alleen klaar, in het eerste dorp werden we meteen geconfronteerd met de commerciele kant van Samosir, heel veel verkopers die je continu aanspreken. Davey heeft een portemonnee gekocht en Mo een klein batakhuisje. De Batakkers zijn vrij luidruchtig en begroeten elkaar altijd met een luide "HORAS". We zijn een van de Batakhuizen binnen gegaan, dat als een soort museum was ingericht. In het volgende dorp (Simanindo) was een dansvoorstelling van een groep Batakkers, de dans stelde op zich niet zoveel voor, we hadden ook de indruk dat de dansers zelf er niet zoveel zin in hadden.
Blz. 2
We gingen lunchen op een klein eilandje waar we heerlijke nasi goreng istimewa en pisang goreng hebben gegeten. Het is hier natuurlijk vrij toeristisch en dat merk je ook aan de prijzen, alhoewel het voor ons nog erg goedkoop blijft. Inmiddels was de zon eindelijk gaan schijnen en werd het aangenaam warm. In het laatste dorp (ook weer heel veel souvenierswinkeltjes) stond een graf van een koning die heel erg geliefd was bij zijn volk omdat hij zich heel erg om hun bekommerde. Na wat foto's te hebben gemaakt zijn we terug gegaan naar ons hotel, inmiddels is het weer erg bewolkt dus we wachten maar af of we ergens anders kunnen eten. Het bleef droog en na wat gewandeld te hebben besloten we in een restaurantje om de hoek van het hotel te eten, we gingen voor babi pangang, babi kecap, gado gado, nog een babi-gerecht met ananas en iets met tahu en tempe. Het eten was echt vers en heerlijk, en dat voor ongeveer 4 Euro p.p. inclusief drinken. Donderdag 12 juli Toen de wekker afging stond er 06.45 op de display, ook vandaag weer vroeg uit de veren. We nemen vandaag afscheid van Samosir en nemen de boot die om 07.45 vertrekt. Op de boot raak ik in gesprek met wat oudere dames die benieuwd zijn naar wie wij zijn en waar we vandaan komen, ze zijn erg lollig en houden van grapjes. Ik doe mijn best met mijn bahasa en ze begrijpen mij goed maar ik versta niet alles van wat zij zeggen. Ik versta wel dat zij christenen zijn van de Pinkstergemeente en komen uit Aceh. Rapi was net klaar met zijn auto te wassen en we konnen beginnen aan een enerverende maar lange reis. We maakten een klim en hadden zo nog heel lang een mooi uitzicht op het prachtige Tobameer, we stopten even langs de weg omdat Aripin ons kruidnagel, koffie en kaneel wilde laten zien zoals dat daar gewoon langs de kant van de weg groeit. Steeds vaker zeggen we dat we boffen met deze gids, hij is grappig en vertelt ons echt van alles en hij is ook steeds erg waakzaam dat we niets vergeten enzo. Even later stoppen we bij een Batakhuis (de longhouse) waar vroeger de koning heeft gewoond, ook dit is erg mooi en interessant, er zijn nog een handvol andere toeristen, allemaal Nederlanders. We stappen na 10 minuten weer in om de reis voort te zetten, onderweg zien we veel mensen in een groep aan het werk langs de kant van de weg, dit heet "potong royong". De volgende stop is bij een waterval en ook hier horen we veel landgenoten, van uit dit punt kunnen we ook nog een keer kijken naar het Tobameer. We rijden weer verder omdat we nog een lange reis voor de boeg hebben. Onderweg valt op dat er in dit gebied veel meer kerken zijn dan moskeeen, het Batakvolk is dan ook overwegend Christen. We zien ook erg veel straatvuil, en Aripin vindt het zelf ook schandalig, maar het is niet anders. Gelukkig worden wij niet snel autoziek want we worden om de haverklap heen en weer geschud door de slechte staat van de weg, echt overal enorme kuilen in het asfalt. Ik heb dan ook veel bewondering voor de chauffeur Rapi die ons moeiteloos overal door heen sluist, hij haalt in op momenten dat ik me afvraag of hij levensmoe is, maar na wat getoeter over en weer loopt het elke keer goed af.
Blz. 3
We stoppen nu in een dorp waar nog traditionele batakhuizen staan die ook nog bewoond zijn, we worden uitgenodigd door een soort stamhoofd om zijn woning binnen te gaan. Via een bamboetrap treden wij zijn huis binnen en worden uitgenodigd om te gaan zitten. We kijken nieuwsgierig rond in het enorme huis en proberen wat (met behulp van Aripin) te converseren. De man blijkt al 92 jaar te zijn en vertelt de oorlog actief te hebben meegemaakt. Hij heeft gevochten tegen de Japanners en later tegen de Nederlanders. Zijn vrouw zit naast hem en is voortdurend sereh aan het kauwen, haar gebit ziet er
ronduit smerig uit. Voordat we gaan, delen we nog wat pennen en lollies uit aan de kinderen. We zijn een enorme ervaring rijker en 30.000 rupiah armer, voor niets gaat de zon op ... Het is inmiddels 3 uur en we gaan nog even lunchen, rijst met rendang en martabak. We liggen achter op schema dus we slaan het bezoek aan de fruitmarkt maar over, ook omdat we net ons buik weer vol hebben gegeten. Onderweg maakt Aripin nog even kopietjes van onze paspoorten en tickets, deze zijn nodig voor de tickets van het apenreservaat. Het wordt inmiddels donker en het wordt duidelijk dat we veel later zijn dan gepland. De autoreis was erg lang en eigenlijk hadden we er ook genoeg van, toen zei Aripin ineens dat het nog maar 10 minuutjes rijden was, geukkig maar. Bij aankomst pakten we onze spullen en liepen onze gids achterna, omdat het donker was hadden we geen idee waar we waren, wat wel opviel was de vochtige hitte, alsof je in Burgers Bush was. Ineens moesten we via een touwbrug over een snelstromende rivier, er stond "maximum 6 pers." en we waren met z'n vijfen en 4 rugzakken, maar we haalden wiebelend de overkant. Toen waren we ineens in een soort resort met allemaal huisjes (Bukit Lawang cottages) we moesten eerst naar de receptie om in te schrijven en de sleutels te halen. Het zag er allemaal echt heel mooi en jungleachtig uit, overal kwamen allerlei dierengeluiden vandaan. Toen we onze cottage binnengingen vielen we om van verbazing, echt mooie ruime kamers met grote bedden en klamboes. Toen werden we gevraagd om naar de junge-badkamer te gaan, deze was echt
geweldig, aan de ene kant toilet en douche en aan de andere kant een echte jungle met planten, bamboe etc. Toen Mo kwam kijken schoot er ineens een tokeh door de junglebadkamer en glipte naar buiten via een spleet. De vermoeidheid van de (te) lange reis was ineens verdwenen en woorden schoten ons te kort omdat we van de ene verbazing in de volgende verbazing vielen. Even opfrissen en dan wat eten, we genoten van bami, mie, soto ayam en voor Dave friet met kip en acar, we namen nog een grote fles bier mee om nog even op de veranda op te drinken. We spraken ook nog met de ranger van het park met wie we morgen de toer maken, hij heet Ruslan Nasoetion.
Blz. 4
Hij maakt met ons de toer dat om 08.00 zal beginnen, dus om 07.15 aan het ontbijt, dus om 06.45 de wekker, dus Davey weer als laatste klaar ... Ruslan zegt niet te kunnen garanderen dat we echt de orang oetans zullen zien, maar in ieder geval wel een aantal andere apen zoals makkaken en bavianen. Na weer wat gelachen te hebben met de dames en "heer"van de bediening zijn we naar de kamers gelopen, hebben het biertje opgedronken en vervolgens naar bed. Het is nu 23.45, over 7 uur gaat de wekker, het is hier vochtig en warm, geen airco maar wel een fan die meer lawaai maakt dan koelte afgeeft. Maar toch voelen we ons heel erg happy hier, we hebben al veel beleefd en eigenlijk is de vakantie nog maar net begonnen. . . selamat tidur! Vrijdag 13 juli Na het ontbijt staan Ruslan en Aripin ons vogens afspraak om 08.00 op te wachten om de jungle in te gaan, we hebben allemaal een lange broek en goede schoenen aangetrokken. Ruslan heeft een echte ranger-outfit, aan de ene kant van zijn lichaam een heel groot mes en aan de andere kant een bidon. Toen ik hem Rambo noemde moest hij lachen en zei dat Rambo staat voor "RAya Monyet BOhorok" De wandeling start vanaf het hotel, een kilometertje omhoog en dan staan we voor de ingang van het park waar Ruslan ons nog even er aan herinnert dat we goed naar hem moeten luisteren en zijn aanwijzingen moeten opvolgen. Al snel zien we de eerste groep apen, die erg tam overkomen, we kunnen ze met de hand wat stukjes banaan voeren. Even verderop komen we een volgende groep apen tegen die wat minder vriendelijk zijn en we worden verzocht ze in ieder geval niet aan te raken. Ruslan laat ons een boom zien waar hele stukken vanaf zijn gerukt, het blijkt te zijn gedaan door een beer dat op zoek was naar honing, de beren die hier voorkomen zijn niet zo groot maar wel "bere"sterk. We lopen over een trail maar zo nu en dan wijken we hier vanaf en krijgen we ook echt het gevoel in de jungle te zijn met al die lianen en blubber. In het gebied komen ook cobra’s (ular sendok) voor en ook spinnen maar deze zijn niet giftig. Ruslan maakt regelmatig geluiden om de orang utans te activeren, want daar zijn we eigenlijk voor gekomen. Op een gegeven moment dacht Ruslan in de verte er een gezien te hebben, het bleken 2 gibbons te zijn. Niet lang daarna was het toch raak, een kleine orang oetan die naar ons toe kwam en die konden we met de hand voeren. Zijn moeder was hoog in de bomen, we konden af en toe een glimp van haar opvangen. We stonden daar met een aantal andere bezoekers, natuurlijk overwegend Nederlanders. Na een tijdje gingen we zitten op een open plek, Aripin zocht wat grote bladeren waar we op konden zitten en Ruslan begon een ananas te schillen die we daar gezellig samen op aten. We zaten gezellig te kletsen over van alles en nog wat, met name over de islam en de ramadan en ook over de jeugd en het gebruik van alcohol en drugs. Onderweg zien we ook nog een aantal mierennesten tegen de stam van de bomen aangeplakt, ook 2 grote pauwen die je eigenlijk niet in een jungle verwacht kwamen we nog tegen. In dit park leven ongeveer 7000 orang oetans, waarvan we er vandaag 2 hebben gezien maar het park is bijna net zo groot als een kwart van Nederland,. Om ca. 11.00 uur gingen we weer richting hotel, we gingen nog even naar de rivier waar Jerry en Dave nog even een duik namen en na een koele douche pakten we in en lunchten we nog even in het hotel om vervolgens weer richting Medan te rijden. Weer in hotel Garuda Plaza probeerden we te skypen met Nederland wat helaas niet lukte, dan
Blz. 5
maar wat Facebooken. We gingen weer eten waar we de 1e dag ook hadden gegeten, we gingen nu voor martabak, tumis en natuurlijk sate, Davey had een Big Mac menu ... Zaterdag 14 juli Om 06.00 werden we gewekt door de wake-up call van de receptie, we waren echter al lang wakker omdat we slecht sliepen door o.a. het lawaai van buiten. Na het ontbijt gingen we om 07.00 naar het vliegveld omdat we de vlucht van 08.45 hebben. Mo had nog 2 T-shirts die te klein waren voor Jerry en Davey meegenomen en gaf ze aan Aripin voor zijn zonen, hij was er zichbaar erg blij mee. Aangekomen bij de luchthaven namen we afscheid van Rapi, Aripin ging mee naar binnen om nog voor ons van alles te regelen. Voordat Aripin vertrok moesten we nog een evaluatieformulier invullen waarop ik toen pas zag dat hij niet Aripin maar Arifin heet ! Maar ja, die F en V spreken ze nu eenmaal graag uit als een P.
Bij aankomst in Jakarta werden we opgewacht door Frans, onze gids voor de komende dagen, hij is geboren en getogen in Jakarta maar van Molukse afkomst. Frans spreekt Nederlands hoewel hij er nooit geweest is. De chauffeur heet Michael en komt uit Timor. We worden meteen naar hotel Santika gebracht, een mooi hotel met een mooi restaurant en een mooi zwembad. Het is nog vroeg in de middag, dus we besluiten te voet naar Plaza Indonesia te gaan, aan de Jalan Thamrin. We moeten een rivier over maar weten niet waar de brug is, dus besluiten we langs de rivier te lopen totdat we de brug zien. Zonder het te beseffen belanden we in een arme kampong, mensen in kleine huisjes die met de verkoop van kleine spulletjes en eten en drinken wat geld proberen te verdienen. De mensen bezitten eigenlijk heel erg weinig, maar wat ze wel hebben is vriendelijkheid, ze lachen vaak naar je en soms hoor je ineens "Hello mister, how are you?". Het ruikt er ook niet echt fris door de open riolen, opeens zien we de brug en we steken over. We komen ineens in een hele drukke en chaotische markt terecht, de chaos is compleet als brommers en auto's gewoon over de markt rijden tussen de mensen door. Als we eenmaal door de massa heen zijn hebben we het helemaal gehad met de drukte en de uitlaatgassen, met behulp van de plattegrond komen we waar we zijn moeten. We gaan echter niet Plaza Indonesia binnen maar Grand Indonesia, echt een hele grote en luxe mall. We gaan naar de 3e etage waar de eetgelegenheden zijn, er is van alles te krijgen, er is zelfs een KFC, maar ik besluit sate kambing te bestellen (niet te krijgen in Sumatra). We lopen nog wat rond en nemen een taxi naar het hotel, we lieten ons afzetten voor 80.000 rupiah. Zondag 15 juli Vandaag een dag voor onszelf, dus we besluiten wat langer te blijven liggen, om 10 uur nemen we een Bluebird taxi naar Jl. Kali Baru Timor, waar mijn ouders hebben gewoond, De bluebird heeft een taximeter en de kosten zijn veel lager dan de andere taxi's. We lopen de straat in en gaan naar nummer 75, ik neem wat foto’s en wat video-opnames.
Blz. 6
Davey vindt het duidelijk niks, die kampongs, de stank en de voortdurende drukte. We lopen nu richting Monas en het laatste stukje pakken we een bajay, niet te geloven maar met wat wurmen passen we er met z'n vieren in. Bij de Monas lopen we wat rond en raken in gesprek met een Nederlands sprekende verkoper, hij vertelt ons dat de wachttijd 4 uur is om naar boven te gaan. We besluiten dan maar even bij te komen door ergens in de schaduw in het gras te zitten. We lopen richting het paleis van de president maar zien bijna niets omdat je niet op de stoep voor het paleis mag lopen. We gaan vervolgens naar de Istiqlal moskee (weer een stukje met de bajay) en na ons gewassen te hebben gaan we de gebedsruimte in, het is echt een heel grote moskee dat plaats biedt aan vele duizenden moslims. We willen nu naar Plaza Indonesia en nemen de bajay, nu moesten we zelfs met z'n vieren achterin en mocht er niemand voorin (was erg krap !). Een beetje gewinkeld en toen maar weer eten in Indonesia Grand, daarna met de Bluebird naar het hotel waar Jerry en ik nog even gingen zwemmen. In de straat van het hotel was een Holland Bakery waar we wat broodjes hebben gehaald omdat we geen zin hadden in een grote maaltijd, de broodjes waren lekker maar ik denk niet dat je ze ergens in Nederland tegen zult komen. Maandag 16 juli Stipt om 08.00 uur staat Frans ons op te wachten. Hij wilde meteen door naar Bogor maar wij vertelden hem dat op het programma staat dat we eerst naar Sunda Kelapa en het oude Batavia zouden gaan. Na wat mokken gaat Frans akkoord en zien we toch de oude haven waar de grote oude prauwen staan, in het oude Batavia staat cafe Batavia, echt een ontzettend mooie grand cafe, helemaal ingericht naar de oude koloniale tijd. We pakken nu de snelweg naar Bogor, helaas is deze bus wat ouder
Blz. 7
en rammelt meer en de motor maakt ook veel meer lawaai dan de vorige bus. We krijgen steeds meer het gevoel dat we op Sumatra echt verwend waren met Aripin en Rapi ... In Bogor is het weer een drukte van jewelste, toen we er 23 jaar geleden waren was het zo'n rustige mooie stad, nu beheersen ook hier de claxons en files het straatbeeld. We wandelen even door de botanische tuin van waaruit je ook een goed beeld hebt op het voormalige paleis Buitenzorg. De reis gaat verder naar Bandung, onderweg zie je alleen maar mensen, auto’s en brommers, je beseft nu echt dat Java het dichtst bevolkte eiland ter wereld is. Als we op de puncakpas zijn beland met zijn mooie theevelden (het is hier vrij fris) gaan we onderweg nog lekker eten in een goed restaurant. Even later gaat het ook nog eens regenen en het is al donker als we aankomen in het mooie hotel Sukajadi. Omdat het maar 10 minuten lopen is gaan we nog even naar het bekende winkelcentrum Paris van Java, het is erg mooi en luxe, en we gaan eten bij Burger King ... Als je de dure malls bezoekt zie je veel Chinese Indonesiers, zij behoren immers vaak tot een hogere klasse en hebben meer te besteden. Frans vertelde dat de Indonesier de Chinezen dankbaar zijn, omdat zij door hun ondernemingszin de economie flink stimuleren. Dinsdag 17 juli Vandaag zijn we 25 jaar getrouwd !!! En dit was eigenlijk de reden om er een bijzondere vakantie van te maken, en tot nu toe zijn we daar goed in geslaagd. Geen bezoek, geen feest, geen lang zal ze leven, maar lekker met z’n vieren ver weg. Om 08.00 uur stonden Frans en Michael klaar om ons naar de Tangkuban Parahu te brengen, deze vulkaan is nog actief en dat ruik je daar ook wel. Het is daar redelijk druk, maar ook door de enorme aantal verkopers en verder zie en hoor je ook daar veel Nederlanders. Gelukkig voor Davey hadden ze hier een toilet, want hij moest ineens heel nodig en het kwam eruit als water. Al de hele vakantie hebben ze beide veel bekijks, maar nu waren het 2 jonge homo’s die dolgraag met hun op de foto wilden, Jerry en Davey keken niet echt blij ... Na de vulkaan reden we door naar een theefabriek, helaas was er die dag geen produktie, de hallen waren leeg en stil, alleen de poetsers waren aktief. We kregen een rondleiding van iemand van de fabriek met een Donald Duck stem, tussen het rochelen en spugen door probeerde hij in slecht Engels wat te vertellen over de verwerking van de theebladeren tot grove thee, dat in balen wordt doorverkocht. Aan het einde werden we getrakteerd op een kopje lekkere verse thee en Mo heeft daar ook nog 2 pakken thee gekocht voor thuis. Vervolgens op weg naar Ciater waar we in warme bronbaden even hebben gezwommen. Omdat we vandaag op een bijzondere plek wilden eten heb ik in Nederland een restaurant opgezocht in de buurt, en zo kwam ik achter een restaurant dat net buiten Bandung ligt
Blz. 8
maar erg bekend is vanwege de ligging en de entourage, "Kampung Daun". Frans zou op ons wachten en na het eten naar het hotel brengen, maar daarna moesten ze nog helemaal terug naar Jakarta. We boden daarom aan om met de taxi terug te gaan zodat zij nu naar Jakarta konden gaan. We namen afscheid van Frans en Michael en gingen naar het restaurant. Toen we daar aan kwamen moesten we even wachten en werden toen naar onze plek gebracht, het restaurant is volledig buiten, voorzien van heel veel planten en je hoort ook het water van een riviertje stromen. Elke plek is volledig afgezonderd van de andere plekken, via een trapje kom je op een verhoging waar een tafel staat en daarom heen kussens, je zit dus gezellig op de grond. Als je bediening nodig hebt sla je met een stok op een holle bamboe buis dat aan het afdakje hangt. Het menu is erg uitgebreid en de prijzen vallen erg mee, Davey gaat voor een sirloin steak en de rest neemt gerechten zoals nasi goreng, gado gado, loempia, sate kambing, sate ajam en bebek, we namen zelfs een nagerecht, es kopior, cendol, kue pisang en Jerry had iets met cassave. Toen we al een tijdje klaar waren met eten moet Davey ineens een scheet laten en omdat hij zich daar aardig thuis voelde liet hij hem gewoon gaan, helaas was hij vergeten dat hj aan de dunne zat dus behalve lucht kwam er ook veel, nee heel veel vocht uit. Wij met z'n drieen kregen de slappe lach en Davey geneerde zich rot en wist niet wat hij moest doen. Met een sjaal van Mo om zijn middel liep hij naar het toilet waar hij zijn zwembroek maar weer aandeed, de vieze poepbroeken gingen in een afgesloten plastic zak mee naar het hotel. We hebben hier dus heerlijk maar vooral gezellig gegeten, dit restaurant kan ik iedereen aanraden. Toen we naar huis wilden moesten we een taxi bestellen, maar omdat deze uit Bandung moest komen moesten we een half uur wachten. Aangekomen in het hotel gingen we nog even beneden wat drinken, we bestelden nog pisang goreng en loempia, avondeten sloegen we over omdat de lunch nog niet verteerd was. Vandaag vroeg naar bed omdat we al om 06.00 uur worden opgehaald om de trein van 07.00 te halen voor de lange reis (7 uur) naar Yogyakarta.
Woensdag 18 juli Om 05.20 gaat de wekker, we hadden ontbijtpakketten besteld zodat we in de trein kunnen ontbijten. Toen ik bij Jerry en Davey in de kamer wilde checken hoever ze waren bleek hun wekker niet te zijn afgegaan en moesten ze ineens haasten, gelukkig hadden ze de avond tevoren gedouched. Toch waren we ruim op tijd beneden waar we werden opgewacht door een tijdelijke gids die ons alleen naar het station zou begeleiden, bij aankomst in Yogyakarta worden we weer opgewacht door een volgende gids die dan een paar dagen bij ons blijft. Het moet gezegd worden, de service van 333Travel is uitstekend. Alles wordt voor ons gedaan, ook het in- en uitchecken en de hotels zijn tot nu toe echt erg mooi en sfeervol. De treinreis gaat vrij vlot, voordat je het weet zijn de 7,5 uur weer voorbij, in de trein is eten en drinken ruimschoots verkrijgbaar. Jerry kocht op een stationnetje onderweg een kleine portie sate met nasi goreng, aan het stokje zat echter geen vlees maar iets wat we niet thuis konden brengen, het was helaas ook niet te eten. Vooral het 1e gedeelte van de reis was erg mooi, veel sawahs tegen de heuvels aangelegd, als je deze reis onderneemt is het verstandig om links te gaan zitten want daar zijn de bergen en de rijstvelden. Wat opvalt in deze treinreis is de rust, geen auto's en brommers en claxons en files, gewoon lekker en comfortabel rechtdooor boemelen.
Blz. 9
Aangekomen in Yogyakarta staat onze gids Melvin ons op te wachten, nadat we ons aan elkaar hadden voorgesteld wisten we het al, dit is een leuke gids, er was meteen een klik ! Hij is geboren en getogen in Surabaya maar heeft ook jaren in Vlaardingen gewoond, hij spreekt dus goed Nederlands. Net als Frans is hij van Molukse afkomst, hij vertelt leuk en is echt grappig, hij doet ons erg aan Johny (Koningstein) denken. We gaan meteen door naar hotel Puri Artha, een mooi hotel in Balinese stijl afgewerkt, op bepaalde tijden speelt een kleine gamelanorkest in de lobby. We rusten even uit en gaan dan wat wandelen, maar in de directe omgeving is niet veel te beleven, we kopen wel wat kue lapis, kue ambon, loempia en nog wat lekkers. Als we terug zijn gaan de jongens even zwemmen en daarna terug naar de kamers, we eten ‘s-avonds in het hotel, maar voor het eerst valt het eten wat tegen. Donderdag 19 juli Het onbijt in het hotel was erg uitgebreid, ik heb eerst wat gudek gegeten en toen een beetje bubur ayam. Melvin wachtte ons op in de lobby om 09.00 uur, hij is veel relaxter dan de andere gidsen die meteen wilde vertrekken maar vandaag hoeven we ook niet zo ver te rijden. Omdat we morgen naar Temanggung willen heeft Melvin aangeboden om met hun busje te gaan, we onderhandelen wat over de prijs en maken een deal, gelukkig maar, dan hoeven we dat niet meer uit te zoeken. We beginnen in de voormalige kazerne Vredenburg waar we een heel interessante rondeiding krijgen van een gids, die zelfs even voor ons het Indonesische volkslied begon te zingen. Hij vertelde ons veel zaken over de koloniale periode, de Japanse bezetting en de korte tijd daarna. Het museumgedeelte ziet er erg verzorgd uit. We stappen weer in en gaan nu naar de kraton waar we ook weer een rondleiding krijgen van een gids, het wordt meteen duidelijk dat de negende sultan erg populair was bij het volk. Hij heeft een hele tijd in Nederland gewoond en gestudeerd, omdat hij als sultan een hele lange naam heeft kreeg hij al snel de bijnaam "Henk". We zagen ook nog een gamelanorkest met een mooie danseres in aktie. De huidige sultan heeft 5 dochters, dus geen troonopvolger waardoor zijn jongste broer automatisch zijn opvolger zal worden. Na de kraton bezoeken we een batikfabriek met ook hier weer een rondleiding van een gids, Melvin heeft niet al te veel te doen omdat de rondleidingen steeds door een plaatselijke gids worden gedaan. Het is lunchtijd en we eten in een tentje genaamd "Tante Lies", ik neem een heerlijke tahu telor en we hebben weer heerlijk gegeten en gedronken voor circa 3 Euro p.p.
Blz. 10
Nu op weg naar de Borobudur, een enorme Boeddhistische tempel uit de 8e eeuw dat al enkele malen is herbouwd en gerestaureerd. Wat niet zo prettig is zijn de vele verkopers die om je heen zwerven en moeilijk loslaten, jammer maar ook hier is de commercie belangrijk. De rondleiding wordt vanzelfsprekend - verzorgd door een lokale gids die ons het verhaal uitlegt dat als een boek rondom de Borobudur in de stenen is gekerft, ik maak hier veel foto's ook omdat het uitzicht van boven heel erg mooi is. We maken ook de traditionele rondes op de bovenste niveaus en raken de Boeddha aan in de stoepa op de bovenste ring. Een tweetal Javaanse meisjes lopen al een tijdje te giechelen naar Jerry en Davey en na een tijdje hebben ze de moed verzameld om te vragen of ze met hun op de foto mogen, ze zijn daarna als een kind zo blij. Weer in het hotel aangekomen nemen we snel een douche en gaan dan even shoppen op Jalan Malioboro, we eten (de eerste keer) bij Mcdonalds. Buiten raak ik nog even in gesprek met een Indonesier van Molukse afkomst die meteen over Simon Tahamata en Giovanni van Bronckhorst begint te praten. Ik koop nog snel voor sluitingstijd een CD van Raisa, toen ik haar muziek in Bandung hoorde heb ik snel haar naam opgeschreven met de bedoeling een CD van haar te kopen. Morgen gaan we naar Temanggung, helaas zijn Gerard en Sri dan al naar Bali, we zullen wel zien wie we daar tegenkomen en of we ons verstaanbaar kunnen maken. Vrijdag 20 juli Om 08.15 stappen we bij Wahid in (Melvin gaat niet mee) richting Temanggung, onderweg gaan we door Magelang wat ook een vrij grote stad is. Na circa 1,5 uur rijden komen we in Temangung aan, met behulp van een beknopte beschrijving weten we dessa Gyanti te vinden, We vragen aan een mevrouw in een winkeltje naar het huis van Pa Tjip, en ze wijst ons de weg. Na een paar minuten lopen staan we voor een groot huis, de voordeur staat open maar aan de over kant waar Pa Yan en zijn vrouw Yasmin (zij passen op Gerards huis als hij er niet is) wonen is wel iemand thuis, het blijkt Yasmin te zijn. Heel leuk dat ze ons herkent, ze is echt heel lief en brengt ons naar het huis van Gerard. Zijn huis is echt heel groot met een zwembad in de huiskamer, en een flink aantal logeerkamers, in de keuken zie ik ook een fles Grand Marnier en een fles jenever staan. We krijgen lekkere thee en even later komt ineens Bambang binnenlopen, echt leuk om hem na 23 jaar weer eens te zien en een paar keer hebben we weer herinneringen van de tijd bij restaurant Djawa opgehaald. Hoewel hij slechts 1 jaar in Nederland heeft gewoond spreekt hij nog steeds redelijk Nederlands en hij spreekt het alleen als er Nederlanders in het dorp zijn. Even later komt ook Pa Yan binnenlopen, hij kwam net van de vogelmarkt, Pa Yan is net hersteld van een ernstige ziekte waarvoor hij enkele weken in het ziekenhuis heeft gelegen. Voor Gerards hu is staan trouwens een flink aantal bloemen en verderop zitten mannen aan een lange tafel, het blijkt dat er pas een meisje van 3 is overleden aan hepatitis.
Blz. 11
Yasmin vertelt dat vandaag Nunu en Aadje zijn aangekomen vanuit Bali en samen met Oppie zitten ze in het huis van Oppie. Bambang loopt met ons naar hun huis omdat we hun even willen verassen, ze weten namelijk niet eens dat wij daar ook zijn. Als we binnenlopen zijn ze inderdaad stomverbaasd om ons te zien, we zitten daar erg gezellig te kletsen en vertellen dat we nog even naar dessa Seroyo willen om naar de moeder van Surami te gaan. Omdat het te ver is om te lopen worden er brommers geregeld en Mo gaat bij Bambang achterop, Jerry alleen en Davey bij mij achterop. Het is wel wennen om links te rijden maar wel erg avontuurlijk zo met de brommer door de dessa toeren. Natuurlijk was ook de moeder van Surami heel aangenaam verrast om ons te zien, we hebben er thee gedronken en omdat Bambang als tolk fungeerde konden we ook nog met haar praten. Nadat we afscheid en fotos hadden genomen gingen we nog even naar de sawah van Gerard en toen weer terug naar zijn huis waar Yasmin heerlijke soto ayam had gemaakt. Nadat we ook hier afscheid hadden genomen reden we weer naar Oppie om de brommers terug te brengen. Na een hele gezellige dag waren we om ca. 18.00 weer in het hotel, we pakten onze rugzakken in en deden die alvast in het busje omdat wij morgen met de trein naar Surabaya reizen terwijl Melvin en Wahid met het busje gaan.
Zaterdag 21 juli De wekker gaat weer erg vroeg omdat we om 06.00 uur worden opgehaald om de trein van 07.15 te halen, terwijl het ritje naar het station nog geen kwartiertje duurt. Automatisch ga ik in de 1e klasse zitten (net als de treinreis van Bandung naar Yogya) maar later blijkt dat Melvin tickets voor de economy klasse heeft gekocht, en ineens zaten we dus op veel hardere banken i.p.v. luxe stoelen, toen we 5 uur later in Surabaya aankwamen had ik dus ook een flinke zere kont. Maar het mag de pret niet drukken, Melvin is gewoon een prettige gast die je niets kwalijk wilt nemen, ook niet als hij weer iets uitlegt door gewoon een verhaaltje vanaf zijn mobieltje voor te lezen. Hij laat ons een deel van zijn stad zien waar hij erg trots op is, we gaan lunchen in Hari Hari waar we heerlijk en uitgebreid gegeten hebben (voor circa 4 Euro p.p.). In dit restaurant (waar iedereen Melvin kent) was net een vergadering van Indische mensen die daar wonen, hun gesprekken gaan deels in Nederlands en deels in Indonesisch. Na het eten gingen we naar achter om te roken en toen kwamen een aantal van die oudere Indo's daar ook bij zitten, het was ineens echt gezellig en er werd veel gelachen (o.a. om Ricky Resolles). We gingen nu de auto weer in richting de Bromo, maar onderweg stopten we even bij een hele grote kroepoekwinkel en namen een paar zakken mee. Eenmaal aangekomen in de Bromo Cottages (net voor het donker werd) zijn we de huisjes ingegaan (ruim maar eenvoudig en somber ingericht).
Blz. 12
Morgenochtend moeten we om 03.45 klaar zijn voor een kopje thee en om 04.00 uur stappen we in de jeep die ons naar de Bromo brengt. Zondag 22 juli De wekker gaat erg vroeg af en na het drinken van een kop thee stappen we een oude jeep in, we zitten achterin tegenover elkaar (als in een ME-busje) en de beenruimte is erg beperkt. Omdat de weg in een hele slechte staat is worden we heen en weer geslingerd, het was een vervelend ritje (ook omdat het nog pikdonker en erg koud was). Onderweg zien we steeds meer jeeps en uiteindelijk waren het er misschien wel meer dan honderd. Het laatste stukje lopen we en het wordt steeds drukker, ik koop nog even een muts om mijn kale kop een beetje warm te houden. We zoeken allemaal een mooi plekje voor de zonsopkomst maar dat valt niet mee met die drukte (waar komen al die Nederlanders vandaan?). Als de zon dan opkomt begint iedereen te fotograferen en te filmen, het is dan ook een mooi spektakel. Na verloop van tijd zien we ook de contouren van de Bromo, en voordat je het weet is het daglicht overal aanwezig. het wordt rustiger en ik maak nog veel foto's. We drinken nog even wat thee en ik eet een pisang goreng, Jerry wordt steeds stiller en heeft het erg koud. We dalen nu af via een nog slechtere weg richting de Bromo die we gaan beklimmen, niet te paard maar gewoon te voet. Melvin is slim en blijft lekker bij de jeep op ons wachten. Eerst wandelen naar de Bromo en dan via 250 treden naar boven, onderweg krijg je erg veel vulkaanas in je ogen en moet je het regelmatig uit je ogen wrijven. Aan de rand gekomen kun je de krater in kijken, maar het uitzicht naar de andere kant (waar de jeeps staan) is eigenlijk veel mooier. Na de afdaling gaan we terug naar het hotel waar we ontbijten, het eten is niet zo smaakvol en Jerry vond vooral de nasi goreng niet zo lekker. Onderweg richting Kalibaru wordt Jerry ziek, hij moet flink overgeven en Melvin denkt dat hij wagenziek is en vraagt Wahid om wat rustiger te rijden. In Kalibaru zitten we in hotel Margo Utomo, sfeervol en schoon maar geen airco, TV en WiFi. Bij aankomst in het hotel blijkt Jerry ook nog flinke diarree te krijgen en het is duidelijk dat hij echt iets verkeerds gegeten heeft. Mo en ik gaan snel wat eten in het hotel en we besluiten dat Mo bij Jerry gaat slapen en Davey bij mij. Jerry moet nog vele malen naar de badkamer en hij loopt van boven en van beneden helemaal leeg, een pil tegen de diarre wilt hij echter niet innemen. De ramadan is trouwens gisteren begonnen, dit merk je het meest aan het lawaai dat al voor zonsopkomst uit de minaretten van de moskeeen komt, maar ook de kleine eettentjes aan de kant van de weg zijn overdag gesloten. Volgens Melvin duurt dit niet langer dan 1 week omdat de mensen toch hun brood moeten verdienen en omdat niet iedereen het vasten zo lang volhoudt, water en fruit blijft overigens volop verkrijgbaar. Morgen gaan we naar Bali en nemen dus afscheid van Java en Melvin... Maandag 23 juli Om 08.30 worden we opgehaald na een slechte nachtrust (lawaai van de moskee's, koeien die loeien, de treinen die vroeg rijden. tokeh's en Jerry die nog veel moet overgeven). Van Melvin krijgen we wat
Blz. 13
bladeren van een Jambu-boom waar Jerry op moet kauwen en zuigen, dit zal in ieder geval de diarree moeten stoppen. We maken een wandeling met een gids door het veld achter het hotel waar we allerlei gewassen zien, Jerry keert halverwege terug omdat hij het conditioneel nog niet aan kan. We gaan de auto in richting Bali, onderweg stoppen we als we een vrouw zien die in een rijstveld aan het werk is, ze is de rijst uit de padi aan het slaan, Mo mag het even proberen over te nemen. We nemen ook nog even een kijkje in een fabriekje waar dit proces automatisch gebeurt, de rijst gaat uit de padi rechtstreeks in grote balen. We zetten de reis voort en ik stel voor om niet meer stops te maken maar gewoon door te rijden richting Banyuwangi om verderop de veerboot naar Bali te nemen. Bij de haven worden we al opgewacht door de nieuwe gids Mustra (een Balinees) en de chauffeur Wahyan. We nemen innig afscheid van Melvin en Wahid en we krijgen Melvin's emailadres om wat foto's op te sturen. De overtocht duurt circa 45 minuten en dan nog een halfuurtje naar het hotel, wat meteen opvalt is dat de wegen hier veel beter zijn en er is veel minder verkeer, heerlijk ! De gids Mustra is een Balinees van 37 jaar, maar ziet er veel jonger uit, hij heeft 2 zoons van 13 en 3 jaar oud. Onderweg legt hij van alles uit over de verschillende kasten in Bali, erg interressant. Het hotel is erg mooi en ligt net buiten het dorp, lekker aan zee. Jerry gaat meteen zijn bed in om bij te slapen. Wij gaan lunchen en opeens zie ik in het restaurant een flinke rat lopen ... Omdat we geen handdoeken hadden ben ik naar de receptie gelopen en ineens hoor ik mijn naam roepen, en ik zie ineens John, Hedy en Jessy staan, erg toevallig !!! Ze waren op zoek naar een hotel en gelukkig waren er hier nog veel huisjes vrij en konden ze zelfs nog wat van de prijs afkrijgen. Ze krijgen een huisje recht tegenover ons en 's-avonds eten we gezellig wat bij ons huisje (eten en bier gehaald in een warong aan de overkant). Het was erg gezellig maar we lagen toch allemaal weer op tijd in ons bed. Dinsdag 24 juli Om 08.00 gaan we met Mustra naar het nationaal park waar we met een lokale gids een mangrovebos in gaan, op de parkeerplaats wemelt het van de apen. Het mangrovebos grenst aan de zee, maar kan daar goed groeien omdat het al het zout uit het water kan filteren en via de onderkant van de bladeren weer afvoert. We zien veel mooie bijzondere vogels en de grond zit vol met gaten waar de krabben zich verbergen, ze zijn erg schuw en je ziet ze alleen vanaf grote afstand en dat is de reden waarom de gids een verrekijker heeft meegenomen. Vervolgens gaan we naar het naastgelegen mansoonbos waar het veel droger en warmer is, de bladeren zijn vanwege de droogte van de bomen af en het lijkt wel op herfst in Nederland. In dit bos hangen erg veel lianen en we spelen om de beurt voor Tarzan ...
Blz. 14
We bezoeken vervolgens 2 tempels en in de laatste tempel wemelt het weer van de apen. Mustra zet ons af bij een warong bij het hotel waar we heerlijke ikan bakar gaan eten als lunch, ook Jerry kan weer smullen na 2 dagen erg ziek te zijn geweest. Vervolgens lekker afkoelen in het zwembad en vanaf 15.00 komen John, Hedy en Jessy er bij. 's-Avonds gaan we met z'n allen met een busje van het hotel op zoek naar een lekker restaurantje, de chauffeur zet ons af bij een warong waar volgens hem de sate kambing het lekkerst is, ik krijg echter het gevoel dat de eigenaresse een goede bekende van hem is. Tijdens het eten slaakt Mo ineens een kreet en ze wijst naar een rat die boven onze hoofden op een richel loopt, dan blijkt ineens dat het maar liefst 3 ratten zijn die ons de stuipen op het lijf jagen. Eigenlijk willen we zo snel mogelijk weg, ook omdat het eten lang niet zo lekker is als dat we gehoopt hadden. We rekenen af en gaan op zoek naar een ander restaurant omdat we alleen nog maar wat sateetjes hadden gegeten. Onderweg gaan we nog wat winkelen en Davey koopt wat vuurwerk om later af te gaan steken. Als we in een restaurant gaan zitten geeft Jerry aan erg moet te zijn en we laten de chauffeur komen om Jerry alvast op te halen, dan blijkt dat de chauffeur de echtgenoot is van de dame van het restaurant (toevallig !). Het eten is erg lekker en goedkoop, als we naar huis gaan ligt Jerry al te slapen en we liggen er zelf ook weer redelijk op tijd in (als het bier op is). Woensdag 25 juli Nadat we eerst afscheid hebben genomen van John, Hedy en Jessy gaan we weer met de rugzakken naar de volgende bestemming (Ubud), onderweg stoppen we bij de Git-Git waterval. Na een wandeling van enkele honderden meters langs een rijstveld en vele souvenirwinkels zien we de enorme waterval. Ik maak veel foto’s, Mo en Dave gaan lekker pootjebaden in het koude water. We vervolgen de reis via Bedugul waar we de mooie Ulun Danu tempel bezoeken dat volledig in het water ligt van het Bratan meer (deze tempel staat afgebeeld op het 500.000 INR biljet). Bedugul ligt vrij hoog en daarom is het hier ook niet zo warm. Een mooi park is hier aangelegd met mooie bomen en even verderop kun je ook op de foto (tegen betaling uiteraard) met grote kalongs, slangen of roofvogels. De volgende stop is bij een verderop gelegen pasar, er is echter helemaal niets aan (te toeristisch), maar we hebben wel voor het eerst sate kelinci (konijnnevlees) gegeten. In Ubud aangekomen (waar het verkeer weer redelijk druk is vergeleken met noord-Bali) gaan we direct naar het hotel Sahadewa (erg sfeervol en erg vriendelijk personeel). ’s-Avonds wandelen we via het apenbos richting het centrum, de vele winkeltjes zijn wederom veel van hetzelfde, er zijn veel toeristen en ook hier zitten de stoepen vol grote gaten waar je zomaar in kunt
Blz. 15
vallen als je niet goed uitkijkt. We eten in een klein restaurantje dat via een steegje bereikbaar is en lopen daarna via een andere weg weer terug naar het hotel. Donderdag 26 juli Om 08.00 uur staan Mustra en Wahyan klaar om ons wat van de omgeving van Ubud te laten zien. We gaan eerst naar een grote atelier waar veel werken hangen van lokale schilders, de doeken zijn van verschillende formaten en diverse schildertechnieken zijn gebruikt. De man die ons de rondleiding gaf vertelde regelmatig dat alles te koop is en dat we mogen afdingen, Mo en ik zagen meteen een hele mooie schilderij van een vrouw die vanuit een deuropening stond te kijken. Toen we de vraagprijs echter hoorden van 15.000 Euro’s zagen we af van verdere onderhandelingen … Na nog even in een batikfabriek te zijn geweest gingen we kijken naar een Barongdans, de hoofdpersoon is Sahadewa en toevallig zitten we in het gelijknamige hotel Sahadewa in Ubud. De dans is mooi, maar eigenlijk kan ik niet wachten om de kecakdans te zien die volgens mij veel bekender en spectaculairder is, Mustra beweert echter dat de Barong toch voor de Balinees belangrijker is. Na de dans gaan we naar een zilversmederij in Celuk en daarna na een atelier van houtsnijwerk waar de mooiste houten kunstwerken te zien zijn die allemaal uit één stuk hout zijn gesneden. Met sommige werken zijn de kunstenaars langer dan 1 jaar bezig voordat het klaar is. Vervolgens weer naar 2 tempels, de 1e is de Goa Gajah en de 2e is de Pura Tirtha Empul waarvan met name de 2e erg mooi en groot is. In de buurt van Ubud stoppen we nog om foto’s te maken van de natuur, de sawah’s zijn heel erg mooi groen en je raakt niet uitgekeken. Bij terugkomst in het hotel nemen we definitief afscheid van Mustra en Wahyan, Mo geeft Mustra 2 T-shirts mee voor zijn zoon waar hij erg blij mee is. Omdat hij morgen naar een crematie in zijn dorp moet kan hij ons morgen niet begeleiden naar Benoa. Ik krijg zijn mailadres zodat ik hem wat foto’s kan toesturen. Ook Mustra was een hele goede gids, zijn Nederlands is erg goed voor iemand die het pas minder dan 1 jaar aan het leren is, en hij gaf ons ook heel veel nuttige informatie over Bali en de Balinezen. Ik maak gebruik van een Balinese massage van 1 uur, lekker ontspannend. Het is niet zo dat al je pijntjes en klachten hierdoor verdwijnen, daarvoor moet je toch echt naar de fysio. Balinese massage is puur voor de ontspanning en daardoor is het ook belangrijk dat je tijdens de massage niet gaat kletsen ofzo, maar gewoon ontspannen en het laten gebeuren. We gaan richting centrum om te eten, we vinden het hier veel minder gezellig dan wat we aanvankelijk gedacht hadden en na het eten in een wat luxer restaurant gaan we weer richting hotel. Vrijdag 27 juli We worden vandaag om 12.00 opgehaald, maar we staan vroeg op om even met een taxi naar de markt te gaan. We kopen wat souvenirs en hebben het dan wel gezien omdat het weer veel van hetzelfde is, en het wil maar niet lukken om een zwarte sarong voor Jerry te vinden (hij besluit dan maar om er thuis zelf één te maken). We gaan naar Monkey Forrest omdat Jerry en Dave hier nog graag even naar toe willen. Hier zitten erg veel brutale apen die precies weten waar de bananen zitten, er wordt ook
Blz. 16
duidelijk verteld om geen bananen in tassen te verstoppen want ze bijten alles open om er bij te kunnen. Omdat ik wat last van mijn rug had ben ik eerder naar het hotel gegaan. Om 12.00 werden we opgehaald om naar Benoa te gaan, de “gids” was niet echt spraakzaam en de chauffeur zweeg helemaal van begin tot eind. Na 1,5 uur rijden kwamen we in het hotel in Benoa aan, en voor het eerst heb ik geen fooi gegeven omdat ik meer het gevoel had in een taxi te zitten i.p.v. in een bus met een gids van Pacto. Tot nu toe gaven we de gidsen ongeveer 50.000 INR per dag, en de chauffeur ongeveer de helft daarvan, maar omdat we zo tevreden waren over de gidsen heb ik het bedrag flink naar boven afgerond en natuurlijk hebben Arifin en Mustra ook nog T-shirts gekregen. Het hotel in Benoa is erg groot en mooi van opzet, we krijgen weer 2 grote kamers vlak naast elkaar en we kunnen zelfs binnendoor naar elkaars kamer toe. We installeren onszelf in de kamers en gaan vervolgens naar het prachtige zwembad met een grote bar in het water. Voor de lichaamsbeweging gaan we ook even badmintonnen, tafeltennissen en poolen. ’s-Avonds gaan we naar een BBQ in de tuin van het hotel waar we zoveel kunnen eten als we willen, tijdens het eten is er een Legongdans dat wordt begeleid door een gamelanorkest. Aan het eind treden nog 2 gezellige Batakzangers op met een breed repertoire van Bataksongs tot Elvis Presley en zelfs Franse chansons. Aan het eind van de avond lopen we richting strand (aan de andere kant van de weg) en zien een hoop vissersbootjes drijven die waarschijnlijk morgenochtend weer uit gaan varen. Zaterdag 28 juli De dag begint met vrij veel bewolking en zelfs enige regen, dus we besluiten te gaan winkelen in het grote winkelcentrum "Bali Collection". Onderweg haalt de bus ook nog mensen op van andere (vaak heel grote) hotels. Het winkelcentrum is vrij groot en open, het is dus geen mall maar meer een winkelstraat met veel restaurants en verder veel winkels met kleding, houtsnijwerk, eigenlijk weer veel van hetzelfde. Inmiddels is de zon flink gaan schijnen en is het vrijwel onbewolkt, nadat we daar gelunched hebben zijn we om 15.00 weer terug in het hotel. Om 16.30 worden we door een taxi opgehaald om naar Uluwatu te gaan waar een voorstelling van de kecakdans wordt gehouden. Uluwatu ligt op een rots aan de kust en de zonsondergang is daar erg mooi om te zien. De kecakdans is erg spectaculair om te zien en te horen met veel zang en dans, tot het eind blijf je boeiend kijken naar dit schouwspel. Als de dans is afgelopen vragen we de chauffeur om ons af te zetten bij restaurant Bumbu Bali in Benoa, ik had veel goeds van dit restaurant gehoord en wilde er graag gaan eten. We hebben er geen seconde spijt van gehad, de sfeer in het restaurant is erg goed, hele vriendelijke bediening, een zeer uitgebreide menukaart en de smaak van het eten is fantastisch. De prijs is wel veel hoger dan in alle andere
Blz. 17
restaurants, hier hebben we omgerekend voor zo'n kleine 20 Euro p.p. gegeten en gedronken maar het was de moeite en het geld wel waard.
Zondag 29 juli Vandaag gaan we niet veel doen behalve zwemmen en zonnen. Ik was vroeg wakker en hoorde dat ze buiten al vroeg aan het sproeien waren, toen ik de gordijnen opendeed bleek dat het flink regende ! In de loop van de ochtend stopt het met regenen en komt de zon een klein beetje door. Dave en ik nemen een heerlijke Balinese massage van 1 uur en daarna nemen we met z'n vieren een lekkere lunch bij het zwembad. 's-avonds hebben we in het hotel gegeten. Maandag 30 juli Om 06.00 uur worden we opgehaald met een busje van de Blue Water Express dat ons met een snelboot naar Lombok zal brengen. Lombok, het laatste eiland, het laatste hotel van deze vakantie, Lombok is dus ons toetje ! In de snelboot wordt er nog even rondgegaan met snoepjes en pillen tegen zeeziekte, later blijkt waarom... De boot gaat inderdaad vrij snel en maakt regelmatig flinke klappen op het water , er wordt gelukkig maar 1 van de reizigers echt zeeziek. Na 2 uur varen maken we eerst een tussenstop op Gili Trawangan om daar mensen af te zetten, het is daar ontzettend mooi en het water is kraakhelder. Aangekomen op Lombok valt meteen op hoe rustig en mooi het daar is. Palmbomen, geen wolkje aan de lucht en de wegen zijn allemaal onlangs geasfalteerd en er is echt heel weinig verkeer op dit mooie eiland. Met een busje gaan we naar hotel Santosa dat midden in Senggigi ligt, vlak aan zee. Het blijkt echt het mooiste hotel van de hele vakantie te zijn, erg luxe, een gigantisch zwembad met een gezonken bar, heel vriendelijk personeel en grote en schone kamers. We hebben weer een kingsize bed en voor het eerst een flatscreen TV, we hebben hier regelmatig naar de Olympische spelen gekeken omdat hier erg veel badminton wordt uitgezonden. Om 14.00 begint al de happy hour bij het zwembad en na een grote bier Bintang is het lekker slapen bij het zwembad. Het avondeten doen we buiten het hotel, we boeken alvast een bootje om overmorgen naar de Gili's te gaan om te snorkelen, we gaan niet naar de bekende Gili-eilanden, maar naar Gili Nanggu waar het veel rustiger is. Voor morgen hebben we ook alvast 3 scooters gehuurd waarme we het eiland willen verkennen.
Blz. 18
Dinsdag 31 juli Om 09.00 staan de 3 scooters klaar, Davey gaat bij mij achterop en Mo en Jerry hebben een eigen scooter. Even is het wat onwennig, natuurlijk omdat we links moeten rijden maar ook omdat je nooit weet of je voorrang hebt of niet. Maar al snel blijkt dat het allemaal redelijk vanzelf gaat, gewoon meerijden met de stroom. We gaan zuidelijk langs de kustweg richting Mataram. Onderweg stoppen we bij een school omdat we een hoop spullen hebben dat we weg willen geven (oude T-shirts van Jerry en Davey, stoepkrijt, veel pennen en schriften en springtouwen), de kinderen zijn erg enthousiast en dankbaar maar helaas hebben we niet genoeg om iedereen wat te geven. Een paar onderwijzeressen en de concierge komen bij ons staan en maken een praatje (mix van Engels en Indonesisch). We gaan naar het centrum van Mataram en bezoeken daar een mall waar Davey een hoesje voor zijn mobiele telefoon koopt, er is een McDonalds en een KFC, maar vanwege de ramadan zijn ze gesloten. We rijden Mataram uit richting het zuiden en proberen zo dicht mogelijk bij de kust te blijven, we passeren een aantal dorpen waar blijkbaar niet zo vaak toeristen komen want we worden steeds nagestaard. Davey gaat nu zelf rijden (Mo bij mij achterop) en we nemen een zandweg bij een fabriek om op het strand te komen, het is echter een lange hobbelige weg maar na een tijdje wordt de weg weer verhard en komen we op het strand uit. Het strand is verlaten maar wel vol met zwerfvuil dat daar is achtergelaten. We besluiten terug te rijden richting Senggigi waar we gaan lunchen en omdat het nog vroeg is gaan we verder noordelijk langs de kust en Davey weigert de scooter terug te geven, Mo dus weer bij mij achterop… Jerry laat regelmatig zien niet bang te zijn en geeft flink gas als het kan, de weg is goed geasfalteerd maar wel bochtig en heuvelachtig. Als we de heuvel af gaan moet ik flink remmen om niet te snel te gaan en niet uit de bocht te vliegen, Mo vindt het allemaal een beetje eng worden, en Dave rijdt lekker op zijn gemak mee. Dave geeft aan dat zijn tank al bijna leeg is maar we zijn ver van de bebouwde kom verwijderd, maar langs de weg wordt daar benzine in flessen verkocht voor degene die ineens zonder benzine zitten. We kopen een liter per scooter en omdat er verderop een paar jongens zitten te kletsen geeft Mo daar de laatste T-shirts weg, ze zijn er duidelijk blij mee, vooral de jongen die het shirt met de afbeelding van Bruce Lee kreeg. Om een uur of 17.00 zijn we terug en brengen de scooters terug bij de verhuurder. ’s-Avonds gaan we naar een massagesalon waar we alle vier tegelijk gemasseerd worden, Jerry en Davey een Balinese lichaamsmassage en Mo en ik een rug-nek-schouder-behandeling. Het was lekker ontspannend, alleen Mo vondt het af en toe wat pijnlijk.
Blz. 19
Woensdag 1 augustus Om 08.30 worden we op het strand opgehaald om met een katamaran naar Gili Nanggu te gaan. Na de snorkels en zwemvliezen te hebben uitgezocht stappen we de boot in om 2 uur later bij het eiland aan te komen. Het is er inderdaad niet druk maar nauwelijks voet aan land of er komt al iemand met een bonnenboekje naar me toe omdat ik moet betalen voor het verbijf op het eiland, 15000 INR p.p. Het snorkelen gaat na wat gewenning heel goed, hele mooie vissen in prachtig helder water. Ook zeekomkommers en felblauwe zeesterren hebben we gezien. Na een tijdje gaan we naar een klein eilandje verderop waar helemaal niemand aanwezig is, het snorkelen gaat hier wat minder, maar het gevoel dat je de enige bent op dit eiland is wel apart. We gaan naar een volgend eilandje waar we gaan lunchen, op dit eiland is geen elektriciteit maar het eten wordt gekoeld door flinke ijsblokken. We eten verse geroosterde vis, gado-gado en nasi goreng tegen redelijk hoge prijzen (maar ja, het is het enige restaurant in de buurt). Omdat het weer 2 uur terugvaren is besluiten we om weer richting hotel te gaan, onderweg vallen we regelmatig in slaap (vooral Jerry en Davey) en ik verbrand mijn rug en schouders (zon, wind, zee en niet insmeren, eigen schuld !). Na flink gerust en lekker gedouched te hebben gaan we lounchen in het hotel en nemen cocktails omdat het Happy hour is. We zitten weer helemaal alleen in de louncheruimte, het is zowiezo erg rustig in alle hotels, voor een groot gedeelte heeft dit te maken met de ramadan omdat de islammieten dan niet in een hotel gaan zitten en ook zakenlui blijven dan liever op kantoor. Donderdag 2 augustus Onze laatste volledige dag van onze vakantie, we zijn het er allemaal over eens dat het een geweldige vakantie is waarin we van alles beleefd en gezien hebben en waar we nog erg vaak aan terug zullen denken.Voor vandaag geen plannen, helaas is het bewolkt en er valt zelfs even enige regen. We gaan bij de poolbar zitten en kletsen gezellig met Opicx, de barkeeper. De gesprekken zijn altijd gezellig maar ook leerzaam, de verschillen tussen de westerse cultuur en de Indonesische cultuur zijn vaak er groot en wekken zelfs regelmatig flinke verbazing. Zo vinden zij het vreemd dat er mensen zijn in Nederland die ongetrouwd zijn en toch samen kinderen hebben, en dat dat gewoon geaccepteerd wordt ! We bestellen wat eten en genieten van onze laatste lunch op Lombok. Ons avondeten is in restaurant “La Terraza”, een rare naam maar het eten is goed en ze hebben specialiteiten van Lombok op het menu. Ik regel nog een busje om ons de volgende dag naar het vliegveld te brengen. Morgen naar huis !
Blz. 20
Vrijdag 3 augustus We kunnen het rustig aan doen omdat we om 11.00 worden opgehaald. De bus gaat via Mataram en nog enkele tussenstops naar de nieuwe luchthaven op midden Lombok, vlucht GA433 vertekt om 14.35 en we komen om 15.25 (1 uur tijdsverschil) aan in Jakarta waar we pas om 20.30 weer vertrekken richting Amsterdam. Het wachten in Jakarta duurde erg lang … Eenmaal aan boord van de Airbus A330-200 kwam ik er achter dat de beenruimte wel erg krap was, het viel ook echt niet mee om wat te slapen. We stopten kort in Dubai waar we een half uur de benen mochten strekken en eventueel wat konden shoppen. Na een hele lange vermoeiende reis kwamen we om 08.45 we aan in Amsterdam waar Richard ons op kwam halen en om circa 12.00 uur waren we weer thuis in Eindhoven.
De vakantie in Indonesie is ons echt heel erg goed bevallen, we hebben er echt het maximale uit gehaald. Een betere manier om je 25-jarige huwelijk te vieren is er echt niet, en het was ook fijn om 4 weken lang je gezin lekker bij elkaar te hebben en het verveelde echt geen moment. Indonesie zit in onze roots en dat hebben we nu ook duidelijk gevoeld en ervaren, het is iets dat je vult met voldoening en vooral trots. Aan de Indonesiers merk je ook snel dat ze je niet zien als een gewone westerling, maar meer als een soort verre familie dat je eigenlijk nauwelijks kent, maar waarmee je wel iets gemeenschappelijks hebt, en dat zijn je roots.
Blz. 21