Inbreken in de klas… Werken aan een krachtige leeromgeving: lager onderwijs
Ronde ‘Krachtige leeromgeving’ Hulpmiddelen voor leerkrachten om een krachtige leeromgeving te creëren • • • •
Hoek 1 (01.10): Screeningsinstrument diversiteit Hoek 2 (01.08): Kindvolgsysteem Hoek 3 (01.02): Interactieve werkvormen Andere: GOK-materialen, GOK-navormingen, GOK-website (GOK-schrift, …)
Hoek 3: Interactieve werkvormen 1. 2. 3. 4.
Opwarmer/inleiding Kijkwijzer hoekenwerk Opdracht: ‘Schrijfhoek’ Bespreking in plenum
1. Opwarmer Wat is een krachtige leeromgeving? (via ABC) A Met de letters van het alfabet woorden zoeken die te maken hebben met krachtige leeromgeving Groepsopdracht 3 minuten tijd! Iedereen moet het eens zijn met wat er op de flap verschijnt B Rondlopen en elkaars flappen bekijken, enkel vragen stellen bij wat je niet begrijpt (3 minuten)
1. Inleiding Interactieve werkvormen maken deel uit van een krachtige leeromgeving. Variatie in werkvormen: Groeperingsvorm: duo’s, groepen van 3/4/5/... Verschillende werkvormen: (alg.) groepswerk, contractwerk, hoekenwerk (concr.) brainstorm, verdeelde info, spelvorm, case, filmfragment / luisterfragment, … Verschillende doelen
Waarom op zoek naar soepele organisatievormen? Lampschema
Leerpiramide (NTL Institute for Applied Behavioral Science)
Leerkracht = docent
Leerkracht = mediator
Luisteren
Transmissiemodel
Lezen Zien, horen (audiovisueel) Zien, horen (demonstratie) Erover praten Toepassen/doen Uitleggen aan anderen
Participatie model
Leergebiedoverschrijdende eindtermen Sociale vaardigheden
Zich op assertieve wijze voorstellen In omgang met anderen respect en waardering opbrengen Zorg opbrengen voor iets of iemand anders Hulp kunnen vragen en zich laten helpen Leiding kunnen geven en onder leiding kunnen meewerken Kritisch zijn en een eigen mening formuleren Zich discreet kunnen opstellen Ongelijk of onmacht toegeven, kritiek beluisteren en eruit leren Verbale en niet-verbale gespreksconventies naleven Kunnen samenwerken met anderen, zonder onderscheid van sociale achtergrond of etnische origine
Leergebiedoverschrijdende eindtermen Leren leren Verschillende informatiebronnen op hun niveau zelfstandig kunnen gebruiken. Samenhangende informatie kunnen verwerven en gebruiken Eenvoudige problemen systematisch en inzichtelijk oplossen Lessen, taken en opdrachten plannen en organiseren Eigen leerproces controleren en bijsturen Op hun niveau kunnen leren met: nauwkeurigheid, efficiëntie, wil tot zelfstandigheid, zelfvertrouwen, weerbaarheid, openheid, kritische zin.
2. Hoekenwerk ‘Hoekenwerk is een middel om een krachtige leeromgeving te creëren, maar niet elk hoekenwerk is krachtig.’
Hoekenwerk vs. contractwerk hoekenwerk in zuivere vorm: berust op vrij initiatief van kinderen contractwerk: vanaf het moment dat jij als leerkracht voor de kinderen gaat bepalen wat ze moeten doen hoekenwerk in de lagere school: meestal combinatie van hoeken- en contractwerk
Kijkwijzer HW / CW Functionaliteit?
Is het werken in hoeken een middel voor het bereiken van functionele doelen en niet louter een doel op zich?
Relevantie: wordt er gewerkt in de richting van de eindtermen?
Betrokkenheid?
Leiden de werkvormen bij alle kinderen tot intense mentale activiteit? Zijn de activiteiten uitdagend en voldoende open? Worden de betrokkenheidsbevorderende factoren optimaal ingezet?
Interactie en diversiteit?
Worden de leerlingen uitgenodigd om samen te werken op een interactieve wijze? Is er ruimte voor leerbevorderende interactie tussen leerkracht en leerling(en)? Biedt de activiteit voldoende ruimte om de eigen ervaringen aan te spreken?
3. Opdracht: ‘Schrijfhoek’ Met de kijkwijzer schrijftaken voor de schrijfhoek bekijken (5’): Welke schrijftaak voldoet aan de meeste voorwaarden van de kijkwijzer? Met welke schrijftaak wordt een krachtige leeromgeving gecreëerd?
4. Plenum Beste schrijftaken? Meerwaarde van kijkwijzer?
Meer weten? GOKschrift: nieuwbrief van het Steunpunt GOK Vormingsbrochure GOK-materialen (zie poster – materialenstand) www.steunpuntgok.be