Artikelen maart 2008 De psychologie van de religieuze ervaring. Een voorlopige analyse van 109 interviews / JACQUES JANSSEN. // In: Streven. - 75 (2008) nr. 3, p. 217-229 Trefwoorden: PSYCHOLOGIE, RELIGIE Samenvatting: Terwijl het institutionele kader van de religie vervaagt, geniet de religieuze ervaring een toenemende belangstelling. Hier wordt een inhoudsanalyse gepresenteerd van religieuze ervaringen, zoals die in interviews staan opgetekend. Er rijst een duidelijk beeld uit op: het gaat om uitzonderlijke, gedateerde, onverwachte ervaringen waarin het emotionele evenwicht van het dagelijks bestaan doorbroken wordt en waaruit de kracht wordt geput het leven met hernieuwde moed aan te gaan. Blijft de vraag wat hier religieus aan is. -------------------------------------------------------------------------------Met hart en ziel. Augustinus over onderwijs / VINCENT HUNINK. // In: Streven. - 75 (2008) nr. 3, p. 195-203 Trefwoorden: ATTITUDE VAN ONDERWIJSGEVENDE, ROL VAN DE ONDERWIJSGEVENDE Samenvatting: Onderwijsproblemen zijn van alle tijden. Ook in de Oudheid werd er druk over nagedacht. De vierde-eeuwse kerkvader Augustinus gaat in een traktaat over geloofsonderwijs voor beginners uitvoerig in op onderwijskundige vragen. Daarbij richt hij zich op de rol en houding van de leraar. Liefde en bevlogenheid van de leraar zijn essentieel voor goed onderwijs. Augustinus’ suggesties lijken ook in de eenentwintigste eeuw relevant. -------------------------------------------------------------------------------Dat kan toch geen toeval zijn! Achtergronden en kritische kanttekeningen bij intelligent design / JÜRGEN FRANÇOIS. // In: Collationes. - 38 (2008) nr. 1, p. 5-30 Trefwoorden: BIOLOGIE, GELOOF, THEOLOGIE, WETENSCHAPSTHEORIE Samenvatting: Naast deze achtergronden en situering van intelligent design, wijst de auteur (theoloog) op de onhoudbaarheid van deze theorie (en van het creationisme) vanuit wetenschappelijke hoek. Hij besluit dat intelligent design aan de scheppingstheologie geen goede dienst bewijst, tenminste als men in het theologiseren rond een scheppende God een ernstige confrontatie met de wijsgerige en religieuze implicaties van wetenschappelijke bevindingen niet uit de weg gaat. -------------------------------------------------------------------------------Heeft de wetenschap Intelligent Ontwerp nodig? / CHRISTOFFEL WAELKENS. // In: Collationes. - 38 (2008) nr. 1, p. 31-43 Trefwoorden: BIOLOGIE, GELOOF, RELIGIE, WETENSCHAPSTHEORIE Samenvatting: De auteur, eminent sterrenkundige aan de K.U. Leuven, stelt dat men in natuurwetenschappelijke kringen a priori vrij allergisch is voor ‘Intelligent Design’ omdat men gewoon is gevolgen te begrijpen vanuit oorzaken, en niet omgekeerd. Het lijkt verder ook een gebrek een ambitie, zelfs een abdicatie, om tekortkomingen in ons actuele begrijpen van sommige processen op te lossen door een aan de wetenschappen vreemd principe te introduceren. Na afweging van de verschillende argumenten komt ook hij tot de conclusie dat de wetenschap ‘Intelligent Ontwerp’ niet nodig heeft. -------------------------------------------------------------------------------Overwegingen bij de eerste brief van Paulus aan de Tessalonicenzen / KOOS VERHOOF. // In: Collationes. - 38 (2008) nr. 1, p. 45-60 Trefwoorden: BIJBEL, GELOOF, KATHOLICISME, THEOLOGIE
Samenvatting: De auteur brengt geen commentaar, maar enkele overwegingen bij de eerste brief van Paulus aan de Tessalonicenzen, geïnspireerd door de colleges die de filosoof Martin Heidegger aan deze brief heeft gewijd. Hoewel de brief aan de Tessalonicenzen opgevat kan worden als een gelegenheidsgeschrift, kan hij ook gelezen worden als een systematische behandeling van de eigen aard en betekenis van het christelijke geloof, dan wel het menselijke leven. -------------------------------------------------------------------------------Isodorus van Sevilla. Bruggenbouwer tussen oud en nieuw / PIERRE TROUILLEZ. // In: Collationes. 38 (2008) nr. 1, p. 61-82 Trefwoorden: GODSDIENST, KATHOLICISME, MIDDELEEUWSE GESCHIEDENIS Samenvatting: Pierre Trouillez brengt een boeiende bijdrage over de erudiete, ruim belezen veelschrijver Isidorus (geboren ca 560 A.D. en overleden in 636), die in 600 bisschop werd van de stad Sevilla en via zijn pastorale ambt een belangrijke bijdrage leverde tot de vereniging van Hispano-Romeinene en Visigoten rond het driespan ‘koning – volk – vaderland’. -------------------------------------------------------------------------------Liturgie vieren tussen moralisering en 'didactisme' / JORIS POLFLIET. // In: Collationes. - 38 (2008) nr. 1, p. 83-101 Trefwoorden: KATHOLICISME, RELIGIE Samenvatting: De auteur stelt dat wij het vaak moeilijk hebben met de gratuïteit en “nutteloosheid” van de liturgie. Nog steeds leeft de neiging om de liturgie nuttig te willen maken, om haar te instrumentaliseren en ten dienste te stellen van andere doeleinden. In het bijzonder bestaat de verleiding om vieringen aan te grijpen als kansen tot ethische opvoeding en geloofsonderricht. Men heeft in dit verband reeds gesproken over een “moralisering” van de liturgie en over een verenging van haar didactische karakter tot “didactisme”. -------------------------------------------------------------------------------Denken en spreken over geloof en wetenschap. Kroniekrecensie Collationes. - 38 (2008) nr. 1, p. 103-109
/
PIERRE TROUILLEZ.
//
In:
Trefwoorden: GELOOF, THEOLOGIE, WETENSCHAP Samenvatting: Bespreking van het boek 'Niet los van God? Geloof en wetenschap' (onder redactie van D. Pollefeyt en E. De Boeck). -------------------------------------------------------------------------------Hoe religieus zijn postbabyboomers? / JORIS DELPORTE. // In: Tertio. - 9 (2008-2009) nr. 420, p. 1 en 7-9 Trefwoorden: GELOOF, JONG-VOLWASSENE, KATHOLICISME, RELIGIE Samenvatting: Hoe zit het met de religiositeit van de postbabyboomers? Een verkenning van de Amerikaanse en de Europese situatie leert alvast dat de kerk aan beide zijden van de oceaan baat heeft bij een ondernemend jongerenbeleid. De Amerikaanse godsdienstsocioloog Robert Wuthnow daagt religieuze leiders in de Verenigde Staten uit zich te bezinnen over hun rol in de begeleiding van de zoekgeneratie. Volgens de Belgische godsdienstsocioloog Staf Hellemans moeten kerkgemeenschappen met een gedifferentieerd aanbod naar buiten treden dat appelleert aan de Europese jongeren. http://www.tertio.be/archief/2008/T420/T420-do1.htm en http://www.tertio.be/archief/2008/T420/T420do2.htm --------------------------------------------------------------------------------
Alledaags ontmoeten. Over grenzen van religies heen / ROEL VAN OOSTEN, [ET AL]. // In: TGL. - 64 (2008) nr. 1, p. 3-99 Trefwoorden: ISLAMISME, KATHOLICISME, RELIGIE, SAMENLEVING Samenvatting: In de nieuwe samenleving moet het christendom zijn plaats delen met verschillende andere religies waarvan de Islam de belangrijkste is. Zelfs wie zich inzet om de ander in openheid te benaderen zal nog wel eens een gevoel van kramp ervaren. Goede wil alleen volstaat niet. Dit nummer brengt een waaier van ervaringsberichten waarin zowel enkele pijnpunten als hoopgevende belevingen worden verwoord. Wanneer de ervaring aan het woord komt, blijkt dat de kramp soms lost en samenleven meer ontspannen geworden is. -------------------------------------------------------------------------------De God van Vermeersch bestaat niet / MARCEL VERHELST. // In: Basis. - 115 (2008) nr. 4, p. 10 Trefwoorden: ATHEISME, BIJBEL, GELOOF Samenvatting: De vrijzinnige professor filosofie Etinne Vermeersch beweert dat de God van het christendom en de islam niet bestaat en dat hij dat kan bewijzen. Niet alle godsbeelden van de bijbel zijn adequaat: elke lezer kan er godsbeelden uithalen waarvan hij kan zeggen "Zo'n God bestaat niet". Dat zegt nog niets over het bestaan van God zelf, noch over zijn openbaring. Het al dan niet bestaan van transcendentie kan hij niet bewijzen, evenmin als gelovigen dat kunnen. -------------------------------------------------------------------------------Alister McGrath begrijpt christelijk antidarwinisme niet: ‘God is geen gatenstopper’ / EMMANUEL VAN LIERDE. // In: Tertio. - 9 (2008-2009) nr. 418, p. 5 Trefwoorden: BIOLOGIE, GELOOF, RELIGIE, WETENSCHAPSTHEORIE Samenvatting: 2009 wordt een Darwinjaar: Charles Darwin is dan 200 jaar geleden geboren en The origin of species wordt 150 jaar. Evolutieleer en geloof botsen vandaag meer dan ooit. Volgens theoloog Alister McGrath komt dat doordat het darwinisme van een wetenschappelijke theorie uitgroeide tot een levensbeschouwing. Zie http://www.tertio.be/archief/2008/T418/T418-sp2.htm -------------------------------------------------------------------------------Nieuwe katholieken in de tegenstroom. Van cultuurchristendom naar keuzechristendom VOLDER. // In: Tertio. - 9 (2008-2009) nr. 418, p. 1 en 7-9
/
JAN DE
Trefwoorden: GELOOF, KATHOLICISME Samenvatting: Meer dan 160 volwassenen in ons land bereiden zich voor op hun doopsel of vormsel in de paasnacht. Wie zijn die nieuwe katholieken? Enkele getuigenissen. Zie http://www.tertio.be/archief/2008/T418/T418-do1.htm -------------------------------------------------------------------------------Luc Maes over Gods Woord in de klas: ‘Bijbelverhalen zijn ontmoetingsplaatsen’ / EMMANUEL VAN LIERDE. // In: Tertio. - 8 (2007-2008) nr. 417, p. 14 Trefwoorden: BIJBEL, GODSDIENSTONDERWIJS, KATHOLICISME, VERHALEN Samenvatting: Luc Maes begeleidt op 22 en 23 februari 2008 in Averbode een bezinning voor onderwijsmensen onder het motto ‘leven in al zijn volheid’. De inspecteur-adviseur-coördinator voor het vak rooms-katholieke godsdienst schreef een gelijknamig cahier dat leerkrachten op weg zet bij het vertellen van Bijbelverhalen in de klas. --------------------------------------------------------------------------------
Waar zijn wij thuis in deze complexe samenleving? Een gesprek over de school als herberg / NICO DULLEMANS, TON ROUMEN. // In: Schoolbestuur. - 28 (2008) nr. 1, p. 10-11 Trefwoorden: GODSDIENSTONDERWIJS, IDENTITEIT, KATHOLIEK ONDERWIJS Samenvatting: Gesprek met de Vlaming dr. Bert Roebben, docent theologie, in Duitsland, aan het Institut für Katholische Theologie van de Universität Dortmund. Roebben was tot voor kort nog verbonden aan de Universiteit van Tilburg. De auteurs bezoeken hem naar aanleiding van zijn boek ‘Godsdienstpedagogiek van de hoop, grondlijnen voor religieuze vorming’, dat in 2007 verscheen. Zie: http://www.bondkbo.nl/files/schoolbestuur%20nummer%201%202008.pdf -------------------------------------------------------------------------------De krokus en de spiritualiteit / MARCEL VERHELST. // In: Basis. - 115 (2008) nr. 3, p. 36 Trefwoorden: GELOOF, KATHOLICISME Samenvatting: Wat is de relevantie van aswoensdag en de vasten in de eenentwintigste eeuw? -------------------------------------------------------------------------------De Happy Single: mythe of werkelijkheid? / KOLET JANSSEN. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, p. 2-9 Trefwoorden: ALLEENSTAANDE, KATHOLICISME, MAN-VROUW RELATIE Samenvatting: In de media wordt doorgaans een rooskleurig beeld opgehangen van alleenstaanden: ze zijn vrij en ongebonden en genieten uitbundig van hun uitgaans- en relatieleven. De werkelijkheid is ietwat genuanceerder. Leven zonder partner – als single of celibatair – heeft mogelijkheden maar ook moeilijkheden en beperkingen, net zoals het leven van mensen die gehuwd zijn of samenleven. -------------------------------------------------------------------------------Verveling - grondstemming van onze cultuur / HARRY SPEE. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, p. 10-16 Trefwoorden: GELOOF, MAATSCHAPPIJEN JONGERENPROBLEMEN, VERVELING, WAARDENONTWIKKELING Samenvatting: Eén element van de hedendaagse westerse cultuur is de verveling. Zij wordt zelfs de grondstemming van onze cultuur genoemd. Het gaat dan niet om een ‘niet weten wat te doen’ maar om een diepe bestaansverveling, een totale leegte, een gevoel van zinloosheid. Om dat gevoel te overwinnen, is een ommekeer in ons denken noodzakelijk. We moeten leren openstaan voor de echte waarde van mensen en dingen, die uitstijgt boven hun nuttigheidswaarde. Aandacht, stilte en verwondering kunnen ons leven en samenleven meer diepgang geven. -------------------------------------------------------------------------------Buitenlandse adoptiekinderen / LUT DEBROEY. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, p. 18-21 Trefwoorden: ADOPTIE, PROBLEEMGEDRAG, PUBERTEIT Samenvatting: Voor sommige ouders verloopt het grootbrengen van buitenlandse adoptiekinderen zonder noemenswaardige moeilijkheden. Vele anderen worden met ernstige conflicten en problemen geconfronteerd, vooral tijdens de puberteit van de kinderen. Dit artikel, gebaseerd op getuigenissen, gaat in op mogelijke oorzaken. -------------------------------------------------------------------------------Leven met MS / MIEKE VAN WEDDINGEN. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, p. 22-23
Trefwoorden: GELOOF, ZIEKTE Samenvatting: De auteur getuigt van haar leven met Multiple Sclerose en hoe ze, na een periode van ontkenning en opstandigheid, geleerd heeft haar beperkingen te aanvaarden en open te staan voor alles wat mensen en dingen haar nog bieden. Groeien, loslaten en liefhebben: dat is de essentie van haar leven. -------------------------------------------------------------------------------Het jaar van de interculturele dialoog / WILLY DECKERS. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, p. 26-32 Trefwoorden: DIVERSITEIT, EUROPESE UNIE, INTERCULTURALITEIT, SAMENLEVING Samenvatting: De Europese Unie heeft het jaar 2008 uitgeroepen tot het Jaar van de interculturele dialoog. Zowel de uitbreiding van de Europese Unie als de grote instroom van vreemde culturen heeft een enorme invloed op de algemene leefstijl en het denken van de bevolking. Willy Deckers wijst op het belang van de dialoog tussen mensen van verschillende culturen, het respect voor gemeenschappelijke waarden en de noodzaak om uitwisselingen en discussies aan te gaan. -------------------------------------------------------------------------------Met de woorden die Jezus ons geleerd heeft. Het Onzevader / MAURITS GILISSEN. // In: Mensen onderweg. - 110 (2008) nr. 1, Info 319, p. 1-8 Trefwoorden: BIJBEL, GELOOF Samenvatting: nfo 319 gaat dieper in op de twee versies van het Onzevader die we vinden bij Lucas en Matteüs. Maurits Gilissen bestudeert de oorsprong en de inhoud van dit gebed en gaat na wat de context ons kan vertellen over het bidden. In de volgende nummers zal hij de drie delen van het Onzevader verder analyseren: (1) de aanspreektitel Onze Vader, (2) de uw-beden die gaan over de dingen van God, (3) de beden die gericht zijn op onze menselijke noden. -------------------------------------------------------------------------------Katholieke identiteit en buitengewoon onderwijs / PIET RAES. // In: Perspectieven. - 69 (2007-2008) nr. 2, p. 10-11 Trefwoorden: BIJBEL, BUITENGEWOON ONDERWIJS, IDENTITEIT, VLAAMS SECRETARIAAT VAN HET KATHOLIEK ONDERWIJS Samenvatting: In een speech naar aanleiding van 75 jaar VVKBuO reflecteert de auteur op de katholieke identiteit van het buitengewoon onderwijs. Hij definieert op een boeiende en inspirerende wijze het begrip 'verbond' door te vertrekken vanuit het bijbelverhaal over de Ark van Noach. -------------------------------------------------------------------------------Veertigdagentijd. Een drukke tijd op school / JAN VANDER VELPEN. // In: Forum. - 39 (2008) nr. 2, p. 5-6 Trefwoorden: GELOOF, KATHOLIEK ONDERWIJS, ONTWIKKELINGSSAMENWERKING, SCHOOLPASTORAAL Samenvatting: Enkele dagen geleden is met Aswoensdag de Veertigdagentijd begonnen. In heel wat scholen is dit een drukke(re) tijd voor de pastoraal geëngageerde personeelsleden en leerlingen. Graag staat de VSKO-pastor even stil bij enkele aspecten, die deze periode uitzonderlijk en zinvol maken. -------------------------------------------------------------------------------Onderwijsmensen ontmoeten elkaar voor een vitaminekuur in Averbode / [S.N.]. // In: Forum. - 39 (2008) nr. 2, p. 37-38
Trefwoorden: GELOOF, RELIGIEUZE VORMING, VLAAMS SECRETARIAAT VAN HET KATHOLIEK ONDERWIJS, VORMING VAN ONDERWIJSGEVENDEN Samenvatting: Bezinningsaanbod voor onderwijsmensen van het VSKO en het bezinningscentrum van de abdij van Averbode. -------------------------------------------------------------------------------De VSKO-vlieger gaat OP! Grenzen overstijgen. Aanbod voor de vastentijd en de Goede Week / MIA VERBANCK. // In: Forum. - 39 (2008) nr. 2, p. 39-41 Trefwoorden: ONTWIKKELINGSSAMENWERKING, RELIGIE, SCHOOLPASTORAAL, VLAAMS SECRETARIAAT VAN HET KATHOLIEK ONDERWIJS Samenvatting: Jaar na jaar probeert het VSKO een visueel beklijvende invalshoek te vinden voor de 'sterke tijden', zoals men advent en vastentijd noemt. Aan de keuze gaat een heus denkproces vooraf dat het aanbod van andere christelijke organisaties in haar bedding mee opneemt. Zo is de vlieger in 2008 de metafoor voor de optocht naar Pasen,meteen een knipoog naar de campagne van Broederlijk Delen dat in 2008 focust op de levenskeuzes van mensen in Haïti. -------------------------------------------------------------------------------Noem docenten maar gewoon 'docenten'. Over coaching in het onderwijs / TACO VISSER. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 5-8 Trefwoorden: COACHING, GODSDIENSTONDERWIJS, ROL VAN DE ONDERWIJSGEVENDE Samenvatting: In zijn inleidende artikel plaatst de eindredacteur de nodige vraagtekens bij het thema coaching en waarschuwt voor te hooggespannen verwachtingen: coachen in het onderwijs is niet zo simpel als de trend suggereert. -------------------------------------------------------------------------------Waar wil jij met jouw leven antwoord op geven? Interview met coach, trainer en adviseur Jan Ausum / COCKY FORTUIN-VAN DER SPEK. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 10-13 Trefwoorden: COACHING, PEDAGOGISCHE BEGELEIDING, PERSONEELSBEHEER Samenvatting: In een interview vertelt Jan Ausum over zijn werk als trainer en coach bij het CPS. Daarnaast is hij ook personeelsbegeleider op het Meridiaan College te Amersfoort waarin hj zowel coach, trainer als adviseur van personeelsbeleid en opsteller van het scholingsplan is. -------------------------------------------------------------------------------Mentoring en andere vormen van peer coaching door leerlingen / KARIN VAESSEN. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 15-20 Trefwoorden: COACHING, LEERLINGBEGELEIDING, MEDELEERLING, PEER GROUP Samenvatting: Leerlingen worden steeds vaker ingezet om medeleerlingen te begeleiden in en rondom school. De auteur gaat in op verschillende vormen van deze 'peer coaching'. Aan het eind van het artikel geeft ze een aantal concrete tips, zoals: Zorg voor een goede inbedding van peer coaching in het gehele leerlingzorgsysteem en zie het als een aanvulling op de reguliere leerlingzorg. -------------------------------------------------------------------------------De school als microsamenleving. Wat peer support voor de school kan betekenen / ERIK LUIGIES. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 24-25
Trefwoorden: PEER GROUP, RELATIE SCHOLIER-SCHOLIER, SCHOOLCULTUUR, STAATSBURGERLIJKE VORMING Samenvatting: Het artikel gaat in op de mogelijkheden van 'peer support' in het onderwijs. De auteur ziet er een belangrijke bijdrage in aan de vormende waarde van de school. Een school die zich mede verantwoordelijk voelt voor de toekomst van de leerlingen, zal zich niet beperken tot het overdragen van kennis. Peer support heeft de bedoeling leerlingen verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de schoolsamenleving als geheel te leren dragen. -------------------------------------------------------------------------------Peer support. De nieuwe manier van samen leven op school / ANJA VAN ANDEL. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 26-30 Trefwoorden: PEER GROUP, RELATIE SCHOLIER-SCHOLIER, STAATSBURGERLIJKE VORMING, STAGE Samenvatting: Leerlingen die elkaar aanspreken op pestgedrag, elkaar helpen met het wegwijs maken in de school en elkaar bijles geven. Het gebeurt allemaal onder de naam 'peer support'. Hierbij begeleiden leerlingen uit de derde, vierde en vijfde klas brugklassers in de rol van gastheer/vrouw, vertrouwenspersoon, supervisor of conflictbemiddelaar. De auteur wijst op de mogelijkheid om peer support als maatschappelijke stage te laten gelden. -------------------------------------------------------------------------------Cochen is een vorm van pulling out. Gesprek met voorzitter VO-raad Sjoerd Slagter / PAUL BOERSMA. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 32-35 Trefwoorden: COACHING, PEDAGOGISCHE BEGELEIDING Samenvatting: De auteur sprak over het thema coaching met de voorzitter van de VO-raad, Sjoerd Slagter. In zijn werk als coach voor het CPS ging Slagter uit van waar mensen goed in zijn: "Echt coachen is niet een vorm van putting in maar van pulling out." Ook in zijn huidige functie kiest Slagter voor een coachende benadering. Als begeleider van processen rond de basisvorming en de tweede fase ontdekte hij dat er veel behoefte was een persoonlijke coaching. -------------------------------------------------------------------------------Socrates als coach. Een reflectie op de bijdragen over coaching / HUIB SCHWAB. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 37-41 Trefwoorden: COACHING, FILOSOFIE VAN OPVOEDING/ONDERWIJS Samenvatting: In deze slotbeschouwing licht de filosoof Huib Schwab een aantal van de thema-bijdragen rond coching door op hun impliciete mensbeeld. Schwab pleit voor een Socratische benadering van coaching. -------------------------------------------------------------------------------Theofictie / MARIJKE VAN DE HEL. // In: Narthex. - 8 (2008) nr. 1, p. 45-51 Trefwoorden: GODSDIENSTONDERWIJS Samenvatting: De auteur doet verslag van haar onderzoek naar de mogelijkheden van theofictie-projecten in het onderwijs. Ze concludeert dat een theofictie-project bij geen van de onderzochte levensbeschouwingen op bezwaren stuit. Theofictie is een niet bestaand woord dat is verzonnen naar analogie van het wel bestaande geofictie: fictieve geografie. --------------------------------------------------------------------------------
