t f e e h e r r e v e o h n I d e o l v n i g n i r e s i l digita e l e n o i s s e f o r p e op d ? e i f a r g o t o f s w u e ni Maike Pluijgers 1606041
DREAM DISCOVER DO DOCENT: MADRIS DURIC 2014-2015 | PERIODE B COMMUNICATION & MULTIMEDIADESIGN
"I'll survive in this profession because I have skills, I'm a storyteller in images; my compositions are better than most people's. Just because you've got a microprocessor in your computer doesn't make you a writer. And just because you've got an Instagram app on your phone you aren't a great photographer." - Antonio Olmos
2
Inleiding
Iedereen heeft tegenwoordig een smartphone en is er verslaafd aan. De selfies vliegen je om de oren. Maar wat voor invloed hebben smartphones en andere vormen van digitalisering eigenlijk op het vak professionele nieuwsfotografie? En hoe zorgen we ervoor dat dit vak niet verdwijnt? Ik volg op dit moment de minor Fotojournalistiek & Beeldredactie. De wisselwerking tussen de digitalisering en de fotografie heeft mijn interesse gewekt en daarom wil ik graag mijn opinie en de opinie van anderen delen middels het schijven van een essay. In dit essay hoop ik antwoord geven op de volgende hoofdvraag:
In hoeverre heeft de digitalisering invloed op de professionele nieuwsfotografie? Om een duidelijk antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag zijn de volgende onderzoeksvragen uitgewerkt: 1. Wat wordt er verstaan onder professionele nieuwsfotografie? 2. Welke vormen van digitalisering zijn van toepassing op professionele (nieuws)fotografie? 2.1 Wat houdt digitalisering in? 2.2 Wat is de invloed van smartphones op professionele (nieuws)fotografie? 2.3 Wat is de invloed van Instagram op professionele (nieuws)fotografie? 2.4 Wat is de invloed van platformen voor amateurfotografie op professionele (nieuws)fotografie? 3. Wat is de mening van professionele nieuwsfotografen over de opkomst van de amateurfotografie? 4. Wat is de mening van beeldredacties over de opkomst van amateurfotografie? De voor en nadelen van de digitalisering op het gebied van fotografie zullen worden uiteengezet. Ook geef ik de meningen van verschillende fotografen en andere experts binnen dit vakgebied. Uiteindelijk is getracht om in de conclusie een duidelijk antwoord te formuleren op de hoofdvraag.
3
In hoeverre heeft digitalisering invloed op de professionele nieuwsfotografie? Professionele fotografie Om antwoord te kunnen geven op mijn hoofdvraag zal ik eerst antwoord moeten krijgen op de vraag wat er precies wordt verstaan onder professionele fotografie. Wanneer ben je eigenlijk een professioneel fotograaf? Jim Pickerell, in 1963 begonnen als freelance fotojournalist, heeft hier zijn eigen methode voor bedacht. Eerst gaat hij opzoek naar de betekenis van het woord ‘professional’: “participating for gain or livelyhood in an activity or field of endeavor often engaged in by amateurs”. Uiteindelijk is zijn mening dat een professioneel fotograaf iemand is die leeft van het maken van foto’s. Een amateur kan ook bergen met geld verdienen maar foto’s maken zal niet zijn hoofd inkomen zijn (Pickerell, 2011). We kunnen dus spreken, met in ons achterhoofd de methode van Jim, dat wanneer je fotografie meer als je hobby ziet en je hier niet je inkomen uit genereerd, je jezelf geen professioneel fotograaf kan noemen. Met alleen een dikke camera en een groot ego kom je er niet.
Digitalisering Een ander belangrijk woord in de hoofdvraag is, voordat we overgaan op het beantwoorden van de hoofdvraag, ook wat uitleg verschuldigd. Namelijk digitalisering. Digitalisering is een erg breed begrip en het is iets wat al erg lang speelt. Digitalisering kent vele vormen, maar niet alle vormen van digitalisering hebben betrekking op de hoofdvraag in dit essay. Digitalisering wordt gedefinieerd als het omzetten van analoge in digitale gegevens zodat het o.a. op de computer kan worden gezet en vervolgens gekopieerd en verstuurd kan worden (Woorden.org). De vormen van digitalisering die in dit essay worden besproken zijn; de invloed van smartphones, de invloed van platformen voor amateurfotografie en de invloed van Instagram.
4
Smartphones Dus wat voor invloed hebben smartphones op professionele fotografie? Een hele hoop! Het eerste wat opvalt wanneer is, zodra je googled op de woorden “smartphones” en “fotografie” komen er voornamelijk artikelen met titels naar voren als: “Tips voor het fotograferen met je smartphone” en “Zo maak je nog betere foto’s met je mobieltje”. Smartphone gebruikers worden er dus op aangestuurd om betere foto’s te maken. Smartphones zijn makkelijk in gebruik, bijna iedereen heeft er een en tegenwoordig beschikken ze over camera’s van erg hoge kwaliteit. Dit is ook te zien aan de verkoopgetallen. In 2013, werden er meer dan één biljoen smartphones verkocht. In dezelfde periode is de verkoop van digitale camera’s met 36 procent gezakt (Taylor, 2014). Wat de fotografie van smartphones zo populair heeft gemaakt is het feit dat je mensen niet alleen kan vertellen, door middel van tekst, waar je bent, maar ook, door middel van een foto, kan laten zien waar je bent (Technologer, 2012). Ik gebruik zelf ook de camera op mijn smartphone voor het fotograferen in het dagelijkse leven. Echter wanneer ik op vakantie ben, gebruik ik toch sneller mijn digitale camera om er zeker van te zijn dat het een mooie foto wordt. Daarnaast is het ook nog eens leuk om met een grote camera om je nek rond te wandelen. Figuur 1 Iemand maakt een foto met zijn camera op zijn mobiel, zoals iedereen tegenwoordig vaak doet (Pim, 2012).
5
Platvormen voor Amateurfotografie & Beeldredacties Op het gebied van nieuwsfotografie is het gebruik van de smartphone een lastiger verhaal. Want wanneer gebruikt een nieuwsplatform een foto gemaakt door een professioneel fotograaf en wanneer een foto afkomstig van een mobieltje? Voor het ANP, het Algemeen Nederlands Persbureau, (www.anp.nl) blijft de professioneel fotograaf toch erg belangrijk. De fotografen die eerst in vaste dienst waren bij het ANP zijn allemaal freelancers geworden, wel vaak nog voor het ANP. Het ANP wilt vast blijven houden aan de standaarden voor foto’s van hoge kwaliteit. Deze standaarden kunnen eigenlijk alleen bereikt worden door een professioneel fotograaf. De slagzin voor de criteria van een goede foto die Groeneveld, adjunct directeur van ANP producties, gebruikt is: “hard to get, hard to copy, hard to beat and hard to ignore” (Steen, 2013). Ook moeten de foto’s die een professioneel fotograaf maakt van een hoge kwaliteit zijn en moeten ze snel geleverd worden. Dit kan natuurlijk nog wel eens een lastig verhaal zijn wanneer het een item in het buitenland betreft. Toch is dit niet te voorkomen. Ook maakt het ANP wel eens gebruik van burgerfoto’s. Ze werken namelijk samen met het user generated platform NUfoto.nl. NUfoto.nl mag de foto’s van deze fotografen gratis gebruiken en zij geven de fotografen een plek voor hun portfolio en naamsbekendheid. Het ANP gebruikt echter alleen de foto’s van de fotografen van NUfoto.nl waarvan ze weten dat ze betrouwbaar zijn en goed werk afleveren. Het ANP vertelt dat ze alleen Figuur 2 Het usergenerated foto platform NUfoto.nl (Nufoto.nl, 2014).
6
burgerfotografie gebruiken als de foto echt iets toevoegt en iets bijzonders laat zien. Zoals Groeneveld dan ook zegt is burgerfotografie geen bedreiging maar een aanvulling (Steen, 2013). Ook in het onderzoek van De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en De Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs (NVF) over de positie van de fotojournalistiek in Nederland, komt naar voren dat foto’s van amateurs nauwelijks worden gebruikt door professionele bureau’s, met uitzondering van rampen en ongelukken waarbij geen professioneel beeld op het eerste moment beschikbaar is (Pleijter & Gierstberg, 2011).
De professionele fotograaf Maar wat vinden de professionele fotografen hier zelf eigenlijk van? Zoals ik al zei in de inleiding volg ik de minor fotojournalistiek & beeldredactie en heb ik een van mijn leraren, Gert-Jan Peddemors (Persoonlijke communicatie, 13 dec 2014), gevraagd om zijn mening te geven over amateurfotografie. Hij zegt: “Als je alleen een mobiele telefoon bij je hebt als er iets belangrijks gebeurt gebruik die dan! Soms kan je beter met een kleinere camera fotograferen om geen last te krijgen in vervelende omstandigheden. Zo heb ik expres in een sloppenwijk in Ghana met mijn mobiel gefotografeerd. Ik denk niet dat de professionele fotograaf verdwijnt, maar hun traditionele markt (kranten en tijdschriften) worden kleiner, waardoor er minder budget is voor fotografie.” Is de mobiele fotografie dan een concurrentie voor de professionele nieuwsfotograaf? “Voor grote, onverwachte gebeurtenissen moet je geluk hebben en dan is de amateur meestal het eerste aanwezig. Zo’n foto kan dan van grote waarde zijn. Toch zie ik dat feitelijk niet echt als concurrentie, want een professional had die foto niet kunnen maken.” Het is dus zoals al eerder gezegd, een aanvulling. In het onderzoek van de NVJ en NFV over de positie van de fotojournalistiek in Nederland hebben verschillende professionele fotografen hun mening gegeven over hoe zij denken over de positie van zichzelf ten opzichte van de amateurfotograaf (Pleijter & Gierstberg, 2011). De helft van de beroepsgroep ziet een bedreiging in de opkomst van amateurfotografen. Zestig procent spreekt van broodroof en vijftig procent ziet fotograferende burgers als serieuze
7
concurrentie. Vaak zien de professionele fotografen zichzelf als kwalitatief beter maar vaak winnen de amateurfotografen op het gebied van snelheid en actualiteit als het gaat over nieuwsfoto’s. De nieuwswaarde van amateurfoto’s is daardoor groter dan die van professionele foto’s. Ook komt het ethisch besef naar voren binnen dit onderzoek. Vijfenzestig procent van de professionele fotografen vindt dat burgerfotografen geen ethische grenzen kennen. Zij zeggen dat de amateurfotograaf ‘sensatiebezoekers’ en ‘respectloos voor slachtoffers’ zijn. Cornelis Maarten Corbijn van Wilenswaard is fotograaf, schrijver en regisseur en heeft ook zijn mening over de toekomst van de professionele fotografie. Hij gelooft dat er een groep fotografen komt die iets heel specifieks kan. “De meeste fotografen kunnen namelijk of goed fotograferen of goed foto’s bewerken. De toekomst van de fotografie ligt bij de fotografen die de combinatie van die twee perfect onder de knie krijgen” (Penelope, 2013).
Instagram Wat erg belangrijk is binnen de fotografie is social media, waar onder een erg belangrijke namelijk, Instagram. Wat is de definitie van Instagram? Guy Prives, een fotograaf, zegt het zo: “It allows participants to shoot, edit and share photos with users of the application through the personal world of each one of us. The network allows us to react and give feedback in the form of “Likes” and comments” (Prives, z.d.). Guy Prives vertelt dat hij sinds het begin van Instagram foto’s van zijn mobiel en foto’s van zijn camera op Instagram plaatst. Hij vindt het leuk om zijn werk en zijn persoonlijke leven te delen door middel van foto’s. Hij is erg positief over Instagram, het geeft namelijk de amateurfotograaf een plek om creatief bezig te zijn en zichzelf te ontwikkelen als fotograaf. Ook is het een plek waar amateurs van elkaar kunnen leren. Guy gaat de laatste tijd vaker zonder zijn grote camera op pad omdat hij zich ook op het gebied van mobiele fotografie wil ontwikkelen (Prives, z.d.).
8
Zach Sutton, freelance fotograaf, vertelt over de voordelen en nadelen van Instagram in de professionele wereld. Zach gebruikt Instagram om zijn persoonlijke leven te laten zien aan zijn doelgroep. Ook maakt hij foto’s van de plekken waar hij fotografeert, als een soort achter de schermen idee. Wat een groot voordeel is, is dat je je werk kunt laten zien op Instagram en je zo een hele nieuwe doelgroep bereikt. Wanneer je je zelf op de markt wil brengen, wordt er vaak Figuur 3 Het Instagram account van Guy Prives waar hij o.a. een foto heeft geplaatst van The Rolling Stones (Prives, 2014). gezegd dat je actief moet worden op de verschillende social media. Zo kan je je zelf weergeven en promoten. Dus waarom niet ook op Instagram? Zach verteld dat er ook nadelen als professioneel fotograaf aan Instagram zitten. Zo wordt de kwaliteit van je werk een stuk minder. Een foto met een iPhone is kwalitatief minder sterk en de opties om te bewerken zijn minder breed (Sutton, 2013). Jeremy Cowert, professioneel fotograaf, is erg positief over Instagram. Hij is er van overtuigd dat pro’s veel kunnen leren van jonge frisse fotografen die gebruik maken van Instagram (Sutton, 2013). Ook zijn er fotografen die niet overtuigd zijn over het gebruik van Instagram zoals Ed Kashi, VII photo member. Wat hem zorgen maakt is het feit dat er weer een middel bij is gekomen waar je foto’s kan delen zonder dat er inkomsten uit voort komen. Dit is iets wat hem beangstigd als fotograaf. Toch gebruikt hij het wel en meent hij dat zijn publiek erg hard groeit (Laurent, 2012).
9
Conclusie
Ondanks alle invloeden zoals Instagram, NUfoto.nl en de hele smartphone fotografie ben ik van mening dat de professionele fotografie nooit zal verdwijnen. Daarvoor zijn de foto’s die gemaakt worden met een digitale camera van te hoge kwaliteit in vergelijking met die van een mobiel. Er zullen altijd professionele fotografen blijven die hun brood verdienen aan fotografie, dit aantal wordt echter steeds minder. Dit komt door de komst van de steeds grotere groep van amateurfotografen die graag hun bijdrage willen leveren aan de samenleving. Door middel van social media en platforms als Nufoto.nl wordt hun bijdrage binnen de nieuwsfotografie ook nog eens gewaardeerd. Hierdoor zal de amateurfotografie steeds blijven groeien en zullen er af en toe foto’s worden gebruikt van amateurfotografen door beeldredacties. Op dit moment is dit nog ‘af en toe’, ik hoop voor de professioneel fotografen dat dit zo blijft en dat amateurfotografie binnen het nieuws altijd een aanvulling zal blijven en het nooit zal gaan overnemen. Ik begrijp dat professionele fotografen de amateurfotografen als een grote bedreiging zien en het als broodroof bestempelen, echter denk ik dat zij het moeten zien als een aanvulling en niet als een bedreiging. Het is namelijk goed en leuk om te zien dat er zoveel mensen het vakgebied van fotografie waarderen en er zelf achter proberen te komen wat zij zelf goed kunnen. Door app’s als Instagram komen amateurs er achter dat ze fotografie erg leuk vinden en dan uiteindelijk het vak zullen gaan beoefenen. Het antwoord op de hoofdvraag In hoeverre heeft de digitalisering invloed op de professionele nieuwsfotografie? is dat de digitalisering een erg grote invloed heeft en in de toekomst ook nog gaat hebben op de professionele (nieuws) fotografie. Er komen steeds meer middelen waardoor de amateur meer kansen krijgt om waardering te ontvangen voor zijn of haar werk, ook voornamelijk binnen de nieuwsfotografie. Als professioneel fotograaf moet je er voor zorgen dat je onderscheidend en uniek blijft in jouw vakgebied en zo zal het vak professionele fotografie nooit volledig kunnen verdwijnen.
10
Bronnenlijst
Jeffries S. (2013) The death of photography: are camera phones destroying an artform? Geraadpleegd op 4 december 2014. http://www.theguardian.com/artanddesign/2013/dec/13/death-of-photography-camera-phones Laurent O. (2012) The New Economics of Photojournalism: The rise of Instagram. Geraadpleegd op 13 december 2014. http://www.bjp-online.com/2012/09/the-new-economics-of-photojournalism-the-rise-of-instagram/ Nufoto.nl (2014) [Screenshot online afbeelding] Geraadpleegd op 16 december 2014. http://www.nufoto.nl/ Penelope (2013) Corbino: “De fotografiemarkt heft zichzelf op”. Geraadpleegd op 13 december 2014. http://www. frankwatching.com/archive/2013/07/09/corbino-de-fotografiemarkt-heft-zichzelf-op/ Pim, (2012) Fotograferen met je smartphone. [Online afbeelding] Geraadpleegd op 16 december 2014. http://www. wauz.nl/2012/08/17/fotograferen-met-je-smartphone/ Pleijter A., Gierstberg F. (2011) Fotojournalistiek in perspectief, Een onderzoek naar fotojournalisten en beeldredacties. Geraadpleegd op 13 december 2014. http://www.nvj.nl/docs/Fotojournalistiek_in_perspectief_-_ eindrapport_maart_2011.pdf
11
Prives G. (z.d.) Instagram and its Impact on the World of Photography. Geraadpleegd op 13 december 2014. http:// digital-photography-school.com/instagram-and-its-impact-on-the-world-of-photography/ Prives G. (2014) The Rolling Stones [Screenshot online afbeelding] Geraadpleegd op 16 december 2014. http:// instagram.com/p/o2qb3pI9fE/?modal=true Pickerell J. (2011) What Defines a Professional Photographer? Geraadpleegd op 9 december 2014. http://rising. blackstar.com/what-defines-a-professional-photographer.html Steen, v.d. S. (2013) Burgerfotografie is geen gevaar voor fotojournalisten, verschuivingen in de fotojournalistiek. Geraadpleegd op 4 december 2014. http://www.persinnovatie.nl/14604/en/burgerfotografie-is-geen-gevaar-voor Sutton Z. (2013) Using Instagram in the Professional World. Geraadpleegd op 4 december 2014. http://photography. tutsplus.com/articles/using-instagram-in-the-professional-world--photo-16775 Technologer, (2012) Smartphones and their influence on digital photography. Geraadpleegd op 4 december 2014. http://technologer.net/2012/07/19/smart-phones-and-their-influence-on-digital-photography/ Taylor B. (2014) How the smartphone defeated the point and shoot digital camera. Pcworld. Geraadpleegd op 4 december 2014. http://www.pcworld.com/article/2466500/how-the-smartphone-defeated-the-point-and-shootdigital-camera.html Woorden.org, Digitaliseren. Geraadpleegd op 9 december 2014. http://www.woorden.org/woord/digitaliseren
12
