In het kort naam De Tuinerie wat voor soort tuin bezoektuin ingedeeld in zeven tuinkamers, met borders op kleur. Sinds 1995 Waar Kolham, Groningen Grootte 1200 m2 Grondsoort zandgrond, maar al sterk verrijkt. Het paars-roze perk met de Rosa ‘May Queen’.
De Tuinerie in het Groningse Kolham
Bourgondische
borders
De tuin van Alie Stoffers ziet er weelderig uit: rijkbloeiende klimrozen, imposante hosta’s en volle, kleurrijke borders. Maar vergis je niet, hier is iemand aan het werk die precies weet wat ze doet en hoe ze het wil hebben. Tekst Cora Westerink Fotografie De Tuinerie
“Druk, druk, ja dat kun je wel zeggen! Er moet nog veel gebeuren voor er groepen kunnen komen”, vertelt Alie Stoffers terwijl we het lange klinkerpad, dat de spil vormt van de tuin, helemaal aflopen naar achter in de tuin. ”Ik ben een perfectionist. Alles moet kloppen, het moet er gastvrij en schoon uitzien. Als ik zelf een tuin bezoek, verwacht ik hetzelfde. Daarom ligt de lat zo hoog.” Het ziet er niet naar uit dat ze eronder lijdt. Als Alie begint te praten over haar tuin, loopt ze over van enthousiasme. Over haar liefde voor weelderige borders bijvoorbeeld. “Borders mogen van mij best een beetje over the top zijn. Ik hou van Bourgondisch. In mijn tuin bereik ik dat door tussen de vaste planten mijn ‘strooigoed’ te planten, rijkbloeiende eenjarigen voor het wow-effect. Cosmea is daar erg geschikt voor, een favorietje van mij.” Alie streeft naar een tuin met een stevige ruggengraat. Stoere, betrouwbare planten die het goed doen op de grondsoort en de plek waar ze staan. Zonminnende planten in de zon, schaduwplanten in de schaduw. Goed kijken naar wat de plant wil. Dat geeft gezonde, sterke groeiers. Daartussen kunnen best eens wat ‘botanische rariteiten’, zoals Alie dat noemt. Planten die zichzelf nog moeten bewijzen. Maar als de basis goed is, mis je deze planten niet als ze wegvallen. Hetzelfde geldt voor kortbloeiende blikvangers. Als voorbeeld noemt ze de oosterse papaver. “Plant die niet in groepen bij elkaar. Ze bloeien kort en als ze klaar zijn heb je een gat in de border. Zet er hier en daar één tussen.
2011 JUlI/augustus
101
Boven: In de kruidentuin trekt een sierpeer met prachtig grijsgroen blad de aandacht. Links: Elke tuinkamer heeft een goed evenwicht tussen hoog en laag. Rechtsboven: schaduwminnende planten sieren de muurfontein. Rechtsonder: Een obelisk met clematis zorgt voor een luchtig effect.
‘Mensen beginnen vaak lukraak met slakkenkorrels te gooien, maar eigenlijk moeten ze zich eerst eens verdiepen in het leven van een slak’ Ze komen beter tot hun recht én de border blijft intact.” Opvallend in de tuin is de compositie in elke tuinkamer. Niet zo gek als je weet dat Alie haar carrière begonnen is als etaleur en ook de fotovakschool heeft gedaan. Er is een goed evenwicht tussen hoog en laag, waardoor elke border diepte krijgt en groter lijkt. Er is slim gebruik gemaakt van kleine bomen, die goed opgekroond kunnen worden, zodat ze vorm behouden. In de tuinkamer bij het huis is dat de Pyrus salicifolia ‘Pendula’, een sierpeer met licht hangende takken en prachtig smal grijsgroen blad. “Kijk, als je daar een grijsbladige Artemisia schmidtiana ‘Nana’ onder poot, dan spiegelt het en vormt het een eenheid. Daar hou ik van!”
102
BUITENLEVEN
In de kruidentuin onder de sierpeer staat een verzameling muntplanten. Alie plukt een blaadje van de Mentha piperita citrata ‘Chocolate’. “Proef maar, net After Eight! ”
Favoriete schuilplek In het hostastraatje geeft een Cornus Kousa de hoogte aan. Hij zorgt voor halfschaduw voor de planten aan zijn voeten. “Hosta’s worden vaak gescheurd. Niet meer doen! Deze wordt straks één meter hoog en anderhalve meter in doorsnede. Een imposante verschijning!” Over hosta’s en slakken heeft Alie ook wel wat te vertellen. “Mensen beginnen vaak lukraak met slakkenkorrels te gooien, maar eigenlijk moeten ze zich eerst eens verdiepen in het
Het dak van het tuinhuis is bedekt met de weelderig bloeiende Rosa ‘Bobby James’, een rambler met halfgevulde crèmewitte rozen.
leven van een slak. Waar houdt hij zich op? Een buxus is bijvoorbeeld een favoriete schuilplek. Een hostaperk met een buxushaagje erom is dus vragen om moeilijkheden. Kies voor soorten die afgeleid zijn van de Hosta sieboldiana, zoals de ‘Elegans’ en de ‘Big Daddy’, die zijn minder smakelijk dan een zachte groen-witte.” In het paars-roze perk tilt een Rosa ‘May Queen’ de roestbruine obelisk met zijn polsdikke stam bijna uit de grond. Daar is een stokje voor gestoken door de rozensteun stevig te verankeren. De rijkbloeiende ‘May Queen’, met komvormige middelgrote roze rozen, is het letterlijke hoogtepunt van deze border, die verder is ingeplant met flox, lavatera, salvia, geraniums en dahlia’s. “De dahlia’s trek ik altijd voor. In maart plant ik ze in potten met verwarmde potgrond. Ik leg de zakken desnoods een poos op de vloerverwarming in de badkamer. De knollen poot ik ondiep en daarna maak ik ze goed nat. Ze gaan dan de kas in en in mei heb ik de eerste knoppen. Ze vlammen dan in de hoogzomerborder. Dat heb ik liever dan dat ze nog moeten komen als de borders het allermooiste al hebben gehad.”
Recht tegenover de paars-roze bloemenzee ligt de vurige border. Daarin een paar notoire woekeraars als de pluimpapaver en de Lysimachia ciliata ‘Firecracker’, een wederik. Ook de geelbloeiende Lysimachia punctata weet wat wandelen is. “Een specieton zonder bodem is heel geschikt om woekeraars in te dammen. Kijk, nu zie je de randen nog, maar straks zie je daar niks meer van.”
Hortensia van oma Bij een tuin die zo doordacht is ingericht, is het bijna niet te geloven dat alle perken om de beurt helemaal leeggehaald worden om vervolgens opnieuw te worden ingeplant. “Elke border komt eens in de drie à vier jaar aan de beurt. Dan voeg ik gelijk even flink wat compost toe. De meeste planten scheur ik, zodat ze verjongen, maar ik kan ook heel goed weggeven. Want er komen steeds weer nieuwe variëteiten die weer sterker zijn, langer bloeien of beter tegen vorst kunnen. Vooral die lange bloeitijd spreekt mij erg aan. Zo heb ik alle Geranium ‘Johnson’s Blue’, die maar twee weken bloeit, vervangen door Geranium ‘Jolly Bee’. Maar de hortensia van mijn oma gaat nooit weg!”
2011 JUlI/augustus
103
Boven en midden: pluimpapaver vlamt in de hoogzomerborder. Rechts: Alie plantte onder de sierpeer in de kruidentuin verschillende soorten muntplanten.
Moestuin op kleur Onze rondgang langs de letterlijke hoogtepunten van de tuin brengt ons bij de sneeuwklokjesboom (Halesia), cadeau gekregen bij haar huwelijk. Met zijn maximale hoogte van zes meter is ook deze boom geschikt voor het creëren van hoogte in de border. Hij staat vlak bij het beeldbepalende tuinhuis waarvan het dak is bedekt met de weelderig bloeiende Rosa ‘Bobby James’, een rambler met halfgevulde crèmewitte rozen. En dan komen we bij het nieuwste project van Alie: de moestuin. Aan de zijkant staat het gloednieuwe kippenhok en de overgebleven ruimte is verdeeld in perken die rond een centraal pleintje zijn geschikt. Trots toont Alie de boogjes bij de toegangen. Langs de ene wordt een kruidenierspeertje geleid, langs de andere de Malus domestica ‘Red Lane’, met rood blad en rode appels met rood vruchtvlees. Maar dit is niet zo maar een groentetuin, o nee, dit is een boerenmoestuin op kleur! Rode snijbiet, gele bonen, paarse kapucijners, oranje paprika’s met daartussen dahlia’s om de kleuren te versterken. “Ik zaai voor in de kas, in potjes, zodat ik mooie gelijkvormige plantjes in nette rijtjes kan zetten.” In de moestuin brengt Alie graag haar tijd door. “Lekker grondig wieden en strak op kleur inplanten. Maar het bankje erbij is ook belangrijk. Want ik wil ook af en toe even kunnen zitten om ervan te genieten!”
Steel de stijl Om hoogte te creëren is een obelisk met clematis heel geschikt. Niet te massief, lekker luchtig. Zet er een paar in combinerende kleuren en met verschillende bloeitijden bij elkaar. Een clematis heeft bij wijze van spreken maar één vierkante centimeter grond nodig want hij wil omhoog. Resultaat: een langbloeiende eyecatcher! Zaai eenjarigen voor in de kas, in de bak of op de vensterbank. Gebruik ze overdadig als ‘strooigoed’ tussen de vaste planten, maar plant ze niet in groepen bij elkaar om te voorkomen dat er later weer lege plekken ontstaan. Zo krijg je mooie volle borders en het zo heerlijke wow-effect. Geschikte eenjarigen zijn: juffertje in ’t groen, cosmea, papaver. Het voortrekken van dahlia’s is een aanrader. Met hun opvallende bloemen geven ze welkome kleur- en vormaccenten in de hoogzomerborder. Er is nog een voordeel. Ze zijn minder gevoelig voor slakkenvraat dan wanneer ze zich in de volle grond zouden moeten redden. Experimenteer in een tuin met tuinkamers met de keuze voor de ‘muren’. Let op kleur en structuur, zodat
104
De Tuinerie
de achtergrond de gewenste sfeer onderstreept. Een
Vrouwenlaan Voor 12, Kolham
mooie grijze aanrader is de Pyrus salicifolia (wilgbladige
Tel. 0598-397009, www.de-tuinerie.nl
sierpeer), die goed te snoeien is en mooi bloeit. Om
Open tuin: 10 en 31 juli, 28 augustus, van 13-17 uur.
hem als haag in model te houden zul je zomersnoei
Gratis entree, tevens verkoop van planten en tuinaccessoires.
moeten toepassen en dat gaat helaas ten koste van de
Tuinclubs graag op afspraak.
sierpeertjes.
BUITENLEVEN
