In de Gazastrook woedt een machtsstrijd

nIeuws uIt

Juli 2015 / 5775

t d e o w k o o r t In de Gazas een machtsstrIjd

Nr.

7

Jezus komt spoedig... ...verwacht u Hem? spreker Dato Steenhuis Leiding Teun van Ommen

Woensdag 7 oktober 2015

Woensdag 28 oktober 2015

Chr. Geref. Kerk Berkenhovenstraat 9 • Aalten

Kerksgebouw DorpsHerberg Dr. Schutlaan 2 • Nunspeet

inloop 19:30 begin 20:00

Middernachtsroep

+ boekentafel over dit onderwerp + gespreksmogelijkheid

Editorial

gELIEfdE vrIEndEn van IsraEL

10

4

24

Coverstory: In de Gazastrook woedt een machtsstrijd POLITIEK

6

Korte berichten

7

Netanjahu‘s riskante coalitie

8

De angstaanjagende gevolgen van een atoomverdrag

10

Het ware gezicht van BDS MaaTsChaPPIj

11

Korte berichten

12

Scandinavische Joden kopen woningen in Tel Aviv

13

‘Inspanningen’ rond de Joodse sabbatsrust

14

Problemen in de Israëlische maatschappij WETEnsChaP

16

Korte berichten

17

Achter het stuur sms’jes schrijven mogelijk gemaakt

18

Met vruchten te hoog cholesterol overwinnen

19

Kan de ondergang van een cultuur zich ook in de moderne tijd herhalen?

20

Assaf Harofehs vooraanstaande positie in de neurologie

22

BIjBEL: De zeven beloften van God voor Israël

Het wordt steeds meer zo dat je vanwege de zogenaamde politieke correctheid de waarheid niet meer mag zeggen. Dit geldt vooral ook voor wat betreft de verschillende godsdiensten. Natuurlijk is een bepaalde mate van wederzijds respect niet meer dan fatsoenlijk, maar als je de klaarblijkelijke feiten niet meer bij de naam mag noemen, hebben we in de omgang met elkaar een alarmerend stadium bereikt. Als bijvoorbeeld de Koran zegt dat het niet Jezus Christus was die aan het kruis is gestorven, maar iemand die op Jezus leek, dan is dat een uitspraak die in flagrante tegenspraak staat met het Nieuwe Testament en een van de belangrijkste grondwaarheden van het christelijk geloof is. Een van de belangrijkste feestdagen binnen de islam is het zogenaamde Offerfeest. Men denkt er dan aan terug dat God de gehoorzaamheid van Abraham op de proef stelde en hem opdroeg zijn zoon Ismaël ten offer te brengen. Het Oude Testament zegt ons echter dat het Izak was en niet Ismaël. Overigens noemt de Koran niet eens een naam, maar spreekt slechts van de zoon; maar tegenwoordig zegt de islam dat daar niet Izak, maar Ismaël mee wordt bedoeld. Ook hier gaat het om een van de grondwaarheden van het Oude Testament, die door de huidige islam wordt tegengesproken. Dit zijn maar twee voorbeelden die laten zien dat de Koran en de islam op veel punten recht tegenover de uitspraken van de Bijbel staan. En er is aanleiding tot zorg als een prediker van het Woord van God niet meer ondubbelzinnig voor de waarheden van de Bijbel mag opkomen als hij niet wil riskeren dat hij uit al zijn functies – vooral de politieke – wordt gezet, zoals onlangs Rainer Wagner, een predikant in Duitsland, overkwam. Ook voor wat betreft het jodendom eist de zogenaamde politieke correctheid tegenwoordig dat je bepaalde dingen niet zegt. Toen iemand me jaren geleden een keer vroeg of ik wist waar het antisemitisme vandaan kwam, antwoordde ik dat God een plan met Zijn volk Israël heeft en dat satan, de tegenstander van God, dit plan telkens weer probeert te verijdelen. Daarop kreeg ik de tegenwerping: “Nee hoor, het antisemitisme komt uit het Nieuwe Testament, ik heb het zelf gelezen!” Het klopt wel dat het Nieuwe Testament uitspraken doet waar Joden niet blij mee kunnen zijn. En men heeft van Joodse zijde wel eens censuur van het Nieuwe Testament geëist. Maar als je de zaak zo bekijkt, is het Oude Testament nog veel ‘antisemitischer’. Als je bijvoorbeeld Leviticus 26, Deuteronomium 28 tot 32 of de waarschuwingen van de profeten bekijkt, moet je zeggen dat het Oude Testament vanuit die optiek veel ‘vijandiger is tegen de Joden’ dan het Nieuwe Testament. Dan zou je eindeloos blijven censureren. Het stemt je werkelijk tot nadenken dat de waarheid van Gods Woord steeds meer gerelativeerd wordt en men er steeds minder naar vraagt. Paulus voorspelde met het oog op de tijd van de wederkomst van de Heer Jezus al dat de mensen de liefde voor de waarheid op zouden geven (2 Thes. 2:7-10). En dan schrijft hij: “En daarom zal God hun een krachtige dwaling zenden, zodat zij de leugen geloven” (vs. 11). Is dat niet wat er vandaag al aan de gang is? Men schuift de waarheid van Gods Woord bewust aan de kant en men timmert een eigen waarheid in elkaar. Het duidelijkst wordt dit zichtbaar bij het homohuwelijk, dat tegenwoordig door de staat en door kerken gelegaliseerd wordt. En wee je gebeente als je er iets van zegt. Voor ons die in de waarheid van de Schrift geloven, krijgt met het oog op dit in twijfel trekken van Gods Woord de uitspraak in 2 Petrus 1:19 des te meer betekenis. Daar staat namelijk: “En wij hebben het profetische woord, dat vast en zeker is, en u doet er goed aan daarop acht te slaan als op een lamp die schijnt in een duistere plaats, totdat de dag aanbreekt en de morgenster opgaat in uw hart.” In het vasthouden aan Zijn volkomen zekere Woord groet u hartelijk met shalom, uw

Nieuws uit Israël | 07/2015

3

COvErsTOry

COvErsTOry

In dE gazasTrOOK WOEdT

d j I r T s s T h C a M n EE

4


COvErsTOry

H

Het Midden-Oosten is al vier jaar in oproer. Alles is in beweging geraakt, en beslist niet ten goede. De hele regio schijnt in de chaos weg te zinken. Ook in de Gazastrook is het niet rustig, maar chaos is daar nog niet uitgebroken, alhoewel de situatie zich lijkt toe te spitsen. Sinds enige tijd wordt er aan de politieke en de militaire machtspositie van Hamas gerammeld. Geografisch gezien is de Gazastrook een overzichtelijk gebied. De machtsstructuren kun je er tot nu toe best geordend noemen. Hier woedt geen machtsstrijd met wapengeweld, zoals in Irak, in Syrië en de laatste tijd ook in Jemen. In die landen wordt verbitterd gevochten door verschillende islamitische stromingen. In de Gazastrook heb je die stromingen ook en daardoor komen ook daar zulke confrontaties voor, maar beslist niet op zo’n dramatische schaal als in de zojuist genoemde landen. In de Gazastrook heeft de heersende groep, Hamas, de situatie altijd nog in de hand. Maar als je de inzichten van de Israëlische inlichtingendiensten moet geloven, zijn de vooruitzichten dat dit zo blijft niet al te best. En dat geeft Israël veel kopzorg, want men heeft er vooral belang bij dat het aan de zuidgrens rustig blijft. En dat betekent ook, zo absurd als het mag klinken: liever Hamas aan de macht dan anderen. De situatie in de Gazastrook is gecompliceerd. Hamas is een radicaalislamitische organisatie binnen de soennitische stroming. Voor chaos hoef je niet eens naar andere groeperingen te kijken, want zelfs binnen Hamas woedt er weer eens een machtsstrijd. De politieke en militaire vleugels van Hamas zijn met elkaar aan het worstelen. De politieke arm van Hamas wil graag meer toenadering tot het soennitische Saoedi-Arabië, en wel om religieus-ideologische redenen, maar ook om voor de Gazastrook en ten gunste van zichzelf een deur naar de wereld te openen. Men zoekt naar nieuwe wegen om bij grootschaliger terreurorganisaties betrokken te raken. Daarentegen heeft de militaire arm van Hamas, de Isadin el Kassam brigades, een ander, belangrijker doel: oorlog tegen Israël. De militaire arm van Hamas is verantwoordelijk voor het graven van de terreurtunnels. Bovendien runt deze

arm trainingskampen en bevordert men terreurcellen en –structuren, ook in het buitenland. Nog onlangs werd bekend dat de militaire arm van Hamas trainingskampen in Maleisië heeft, waar Palestijnen worden opgeleid in het hanteren van wapens en in terroristische gevechtsmethoden. Verder weten de Israëlische geheime diensten dat de militaire arm van Hamas een commandocentrale in Turkije heeft. Dergelijke activiteiten kosten heel veel geld. De financiële bron is Iran. Op dit moment nemen de spanningen binnen Hamas toe. Dat heeft ook met de laatste oorlog te maken. Een deel van Hamas presenteert deze als een succes, de anderen zijn bijzonder ontevreden. En daarmee is het zelfs binnen de organisatie niet rustig, ofschoon dit niet tot scheuringen lijkt te leiden. Hamas weet heel wel dat als het werkelijk openlijk onderling verdeeld is, de krachten die van buitenaf aan de machtspositie van Hamas zitten te trekken, een heel goede kans hebben om succesvol te zijn. Al geruime tijd worstelt Hamas op politiek niveau met een andere radicale organisatie die eveneens tot de soennitische stroming behoort. Dat zijn de jihad salafisten, die met de terroristische vereniging Islamitische Staat vereenzelvigd worden. Het schijnt dat deze organisatie in de Gazastrook steeds meer aanhangers krijgt. Om te voorkomen dat de organisatie te sterk wordt heeft Hamas onlangs tientallen leiders gearresteerd en een moskee die in het middelpunt van het leven van deze salafisten stond, verwoest. Als reactie daarop beschoten de salafisten onder andere een trainingskamp van Hamas met mortiergranaten. En dat was, zo dreigden de leiders van de organisatie die nog op vrije voeten waren, nog maar het begin. Vermoedelijk zou Hamas opgelucht ademhalen als dit hun enige probleem was. Maar in de Gazastrook gaat het er heel wat wanordelijker aan toe. Sinds enige tijd laat namelijk een tot de sjiitische stroming behorende radicaalislamitische organisatie steeds vaker van zich horen. Deze organisatie met de naam A-Sabrin staat ideologisch dichtbij Iran en wordt van daaruit ook met omvangrijke ‘giften’ gesteund. A-Sabrin (wat in het Nederlands ‘geduld’ bete-

kent) runt overwegend liefdadigheidsinstellingen, maar verkondigt sinds enige tijd eveneens politieke opvattingen en zou ook niets tegen militaire activiteiten hebben, maar zo ver zijn ze nog niet. Hun woordvoerders laten zich vooral in de Palestijnse media horen om de Saoedische aanvallen in Jemen te veroordelen en het optreden van Iran gerechtvaardigd te verklaren. A-Sabrin, dat soortgelijke structuren vertoont als de Libanese Hezbollah militie, gaat in de media intussen ook tegen de Egyptenaren tekeer. En dat gebeurt allemaal terwijl Hamas nog altijd aan de touwtjes trekt en samen met andere organisaties die elkaar niet kunnen uitstaan van Iran geld ontvangt. Israël houdt deze gang van zaken zeer nauwlettend in de gaten. Dat hoeft men echt niet te benadrukken. Evenmin hoeft men uit te leggen dat Israël de interne ontwikkelingen in de Gazastrook met toenemende bezorgdheid gadeslaat. Hoe absurd het ook mag klinken, maar Israël geeft er de voorkeur aan dat Hamas aan de macht blijft. “Niemand van ons is gelukkig met Hamas, maar Hamas heeft op het moment de teugels van de Gazastrook in handen en eerlijk gezegd is Hamas, als je om je heen kijkt, het minste kwaad”, zei niet zo lang geleden de commandant van het Israëlische zuidelijke commando van de IDF, generaal Sammy Turgeman. “Geen van de andere organisaties is in staat om de teugels over te nemen. Dat zou chaos betekenen. Dan is het mogelijk dat Israel en zijn leger geen andere keus meer overblijft dan orde op zaken te stellen.” Verder is generaal Turgeman van mening: “Israël is verplicht de huidige status quo te verwelkomen. Per slot van rekening heerst er wel rust. We moeten naar rust streven, maar voor het blijven van die rust wel op de koop toe nemen dat het van tijd tot tijd tot gewelddadige confrontaties komt. Daar hoeven we geen illusies over te hebben. Toch geloof ik, nu we afgelopen zomer nog een oorlog hebben gevoerd, dat we voor een langere periode rust zullen kunnen genieten.” We hoeven er slechts aan toe te voegen dat de interne machtsworstelingen in de Gazastrook al enkele malen tot raketbeschietingen hebben geleid. Want hoe kunnen islamisten hun macht nu beter demonstreren… Zwi Lidar Nieuws uit Israël | 07/2015

5

POLITIEK

ErdOgan drOOMT van IsLaMITIsChE vErOvErIng van jEruzaLEM Toen in Turkije honderdduizenden mensen de verovering van Constantinopel vierden, zei de Turkse president Erdogan, zo meldde Deniz Yücel op welt.de, enthousiast in zijn toespraak: “Verovering betekent sultan Saladin; betekent in Jeruzalem de vlag van de islam weer te laten wapperen”.

NAI∎

hEzBOLLah grOOTsTE gEvaar vOOr IsraëL Israëls hoogste leiders hebben toegegeven dat de Hezbollah militie het grootste regionale gevaar voor Israël vormt. Nadat het Israëlische leger een Syrisch wapentransport naar Hezbollah had verhinderd, plaatste de militie springstofladingen aan de grens met Israël. Daarmee had men elkaar weer om de oren geslagen, maar men weet dat Hezbollah dikwijls weken of zelfs maanden op het juiste moment van vergelding wacht, zodat Israël paraat blijft. AN∎

argEnTInIë sTELT jOOdsE sLaChTOffErs aansLag sChadELOOs In 1994 kwamen bij een aanslag op het Joodse gemeentecentrum in het Argentijnse Buenos Aires 85 mensen om het leven en raakten er zo’n 300 gewond. Meer dan twintig jaar later heeft de Argentijnse regering de nabestaanden en gewonden eindelijk financiële schadeloosstelling toegekend, die ongeveer net zo hoog moet worden als die welke de slachtoffers van de Argentijnse militaire dictatuur hebben ontvangen. AN∎

EngELsE LEs vOOr IsraëLs nIEuWE ParLEMEnTarIërs Na hun beëdiging ontvingen ongeveer 50 Knesset afgevaardigden een spoedcursus ‘Hoe druk ik me in het Engels adequaat uit?’ De parlementariërs werden in het kader van een workshop met het belangrijkste vocabulaire vertrouwd gemaakt, maar kregen ook tips om allerlei soorten interviews in deze vreemde taal beter af te handelen. Zo’n cursus voor afgevaardigden is er al een tijdje. AN∎

6


nETanjahu BEhOOrT TOT dE POLITIEKE TOP 100 Het blad Time heeft Israëls herkozen premier Netanjahu opnieuw in de lijst van de 100 meest invloedrijke politici van de wereld opgenomen. Ex-premier Ehud Barak, onder wie Bibi als jonge officier heeft gediend, schreef het artikel over zijn persoon. Hij is doelgericht en gefocust en heeft in principe “gelijk voor wat betreft Iran en Israëls riskante buren”. Barak spaarde de oud-nieuwe regeringsleider overigens niet met zijn kritiek. AN∎

jIMMy CarTErs anTI-IsraëL hOudIng De voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter had opnieuw een reis naar Gaza gepland, hoewel hij daar enkele jaren geleden slechts dankzij de Israëlische inlichtingendienst aan een aanslag was ontsnapt. Hij wilde ook een ommetje naar Israël maken, maar premier Netanjahu en president Rivlin weigerden een ontmoeting met hem. De reden: Carter prijst de ‘vredesbemoeienissen’ van Hamas de hemel in, terwijl hij Israël oorlogsdrijverij verwijt. Tenslotte zei Carter zijn bezoek aan het Midden-Oosten helemaal af. AN∎

POLITIEK

nETanjahu duur vOOr BELasTIngBETaLEr Netanjahu is niet alleen vanwege de nieuwe coalitie afspraken een regeringsleider die de belastingbetaler duur komt te staan. Na zijn herverkiezing werd bekend dat alleen al twee korte reizen – naar de VS om het Congres toe te spreken en naar Parijs voor de rouwmars na de aanslagen daar – 9,3 miljoen sjekel (zo’n 2,2 miljoen euro) hebben verslonden. AN∎

61 59 nIEuWE rEgErIng

COaLITIE

OPPOsITIE

haMas WInT sTudEnTEnvErKIEzIngEn Hamas heeft de verkiezingen van het studentenparlement aan de hogeschool Bir Zait in Ramallah gewonnen. Opnieuw zijn waarnemers er zeker van dat het hierbij overwegend niet om een adhesiebetuiging aan de radicale doelstellingen van deze islamistische organisatie gaat, maar veeleer om een protest tegen de stagnatie die Fatah en de leiding van de Palestijnse Autoriteit brengen. AN∎

zOrgEn OM rELaTIE IsraëL-vs De crisis tussen Israël en de VS schijnt zich toe te spitsen en gaat veel verder dan de persoonlijke antipathie van de beide regeringsleiders. Niet alleen in Israël zijn veel mensen bezorgd, want ook in de VS bleek uit een nieuwe peiling dat 67% van de Amerikanen van mening is dat Obama achter Israël moet gaan staan en het dient te steunen. Slechts 20% is het met hem eens. AN∎

nETanjahu‘s rIsKanTE COaLITIE 34, 61 en 59, dat zijn de getallen die tenslotte zullen bepalen hoe lang Israels nieuwe regering aan de macht blijft.

J

Jeruzalem – Na de vorming van de nieuwe regering ziet het er momenteel meer naar overleven uit dan naar regeren. De vraag is hoe lang Netanjahu aan de macht zal weten te blijven met een coalitie die uit partijen met verschillende ideologische achtergronden en slechts 61 parlementariërs bestaat. Want 61 zetels betekent bij 120 Knesset leden een oppositie van 59 leden. Dus de meerderheid die Netanjahu heeft om te regeren is bijzonder klein. Er hoeven maar twee parlementariërs in de coalitie dwars te gaan liggen en Netanjahu heeft een probleem. De vraag is ook hoe Netanjahu, die met zijn Likoed partij ongewoon sterk uit de verkiezingen tevoorschijn kwam, eigenlijk wil regeren. Hij mag de afgevaardigden die hem aan een meerderheid hebben geholpen, op geen enkele manier voor het hoofd stoten. Meer nog, hij moet hen te vriend houden, zodat ze niet weglopen. Als je dan ook nog bedenkt dat hier partijen met verschillende doelstellingen aan

de coalitietafel zitten, wordt bijna elke stemming een potje beven. Dat zijn geen hypothetische scenario’s, maar dit werd al tijdens de onderhandelingen over de coalitie duidelijk. Netanjahu beschikt met 34 zetels over de sterkste partij in de Knesset. Bij de evaluatie van de blokken na de verkiezingen was duidelijk dat rechts en zijn directe bondgenoten met 67 zetels over een solide meerderheid beschikten. Maar de euforie over de verkiezingsoverwinning van Netanjahu en het succes van de rechts-conservatieve en religieuze blokken vervloog snel. Netanjahu moest hard onderhandelen om zijn coalitie bij elkaar te kunnen krijgen. Hij moest de hem beschikbare tijd tot het laatste moment benutten en liep bijna toch nog stuk. Want slechts 48 uur voor de afloop van de voor de vorming van een regering beschikbare tijd liep Avigdor Liberman met zijn partij Jisrael Beteinu weg. Daarmee gaven op het laatste moment zes parlementariërs Netanjahu een rode kaart. Dit was Nieuws uit Israël | 07/2015

7

POLITIEK

Ondanks een regering in het zadel ligt het spel nog helemaal open. waarschijnlijk een vorm van wraak van Liberman op Netanjahu. Liberman is er niet blij mee dat de ultraorthodoxe partijen aan de coalitie deelnemen. Juist aan hen had Netanjahu grote concessies gedaan op het punt van hete hangijzers, zoals ultraorthodoxen in het leger en beperking van de subsidies aan vrome gezinnen die niet in de arbeidsmarkt zijn geïntegreerd. En dus worden de komende weken besluiten van de vorige regering, waar Liberman aan heeft deelgenomen, teruggedraaid. Voor Liberman was toen de maat vol. Dat Liberman op het laatste moment wegliep moet ertoe geleid hebben dat er een regelrechte uitverkoop heeft plaatsgevonden. De in nood geraakte Netanjahu moet niet alleen aan veel eisen hebben toegegeven, maar – regelrecht op de knieën gedwongen – met alle gestelde eisen hebben ingestemd om toch nog een coalitie te kunnen samenstellen en in het ambt van premier te kunnen blijven. Door deze situatie zijn veel belangrijke en invloedrijke posten onder zijn coalitiepartners verdeeld. Ettelijke Likoed parlementariërs bleven met lege handen staan. Hoewel Likoed als sterkste partij uit de verkiezingen kwam, zijn belangrijke posten naar anderen gegaan. En dat heeft de stemming in de partij zwaar gedrukt. Toch is men er in kringen van Likoed zeker van dat Netanjahu aan de macht zal blijven. Op de achtergrond zijn stemmen te horen die voor een uitbreiding van de coalitie pleiten. Dit schijnt een van de wezenlijk tactische redenen te zijn waarom Netanjahu de post van minister van Buitenlandse Zaken tot nu toe nog niet bezet heeft. Het kan een prestigieuze troefkaart zijn om bijvoorbeeld Herzog en Livneh met hun Zionistische Unie aan boord te halen. Sommigen geloven dat Netanjahu ook om nog heel andere redenen in deze richting denkt, namelijk gezien de internationale en veiligheidspolitieke situatie. Herzog heeft intussen zijn hart eens stevig gelucht over de hele situatie. De verkiezingsresultaten waren voor hem en zijn partij frustrerend en ook de samenstelling van de coalitie is hem een doorn in het oog. “Dit is een slechte regering. Ik ga er zeker niet aan deelnemen

8


en ga al helemaal niet voor reddingsboei voor Netanjahu spelen”, zei hij. Toch gelooft men bij Likoed in de mogelijkheid dat Herzog en Livneh zich bij de regering zullen aansluiten. Er is doorgesijpeld dat geheime onderhandelingen in die richting wijzen. In het openbaar hoor je er echter niemand over. Bovendien schijnen er pogingen ondernomen te worden om enkele ontevreden leden van de oppositiepartijen te overreden hun partij de rug toe te keren en een nietgebonden vereniging op te richten, die zich dan bij de regering kan aansluiten. Dat is weliswaar gecompliceerd, maar niet onmogelijk en, zoals zoveel in de Israëlische politiek, niet onjuist. Ondanks een regering in het zadel ligt het spel dus eigenlijk nog helemaal open. Er ligt hier een parallel met een ingrijpende gebeurtenis in de Israëlische politiek en geschiedenis: in 1977 won Likoed onder Menachem Begin de verkiezingen voor de Knesset en vormde hij een regering die eveneens slechts 61 zetels had. Hoezeer deze coalitie daarom wankel te noemen was, het was wel Likoed onder Begin die het land een nieuw tijdperk binnenleidde toen de onderhandelingen met Egypte vooruitgang boekten en tenslotte tot een vredesverdrag leidden. Zal ook Netanjahu ondanks zijn smalle regeringscoalitie iets soortgelijk baanbrekends tot stand brengen? Hij staat nu voor de vierde keer aan het hoofd van een Israëlische regering. Netanjahu is een met alle wateren gewassen politicus gebleken, want hij heeft de meest uiteenlopende crises weliswaar niet altijd met bravoure overwonnen, maar wel overleefd en is in het zadel gebleven. Overigens moeten we wel opmerken dat hij niet Begin is. Likoed is onder Netanjahu met meer dan een kwart van alle Knesset zetels dan wel de grootste partij, maar in 1977 behaalde Likoed de legendarische hoeveelheid van 43 zetels. Dit schonk Begin een volkomen ander uitgangspunt ten opzichte van zijn coalitiepartners. Bovendien koesteren enkele partijgenoten van Netanjahu behoorlijk wat wrok tegen hem. Daarom zijn veel mensen van mening dat de 34ste regering van Israël niet lang zal bestaan.

ZL∎

IraansE aansPraKEn

dE angsTaanjagEndE gEvOLgEn van EEn aTOOMvErdrag Israël, de verenigde Staten en Saoedi-Arabië zullen de eigenlijke verliezers van een atoomverdrag met Iran zijn.

T

Teheran – De grond langs de Perzische Golf beeft, net als in de rest van het MiddenOosten. Het komende atoomverdrag met Iran verandert alles radicaal. Oude loyaliteiten gaan als holle klanken teloor. Traditionele bondgenootschappen vallen uiteen. Politieke agenda’s worden door elkaar gegooid. Slechts weinigen profiteren van deze situatie. Velen in de regio komen gewond uit dit scenario tevoorschijn. En onder de verliezers bevinden zich zelfs de Verenigde Staten. Er is maar één winnaar, en die triomfeert nu al – Iran. Het opheffen van de sancties zal de economie een enorme zet geven, wat sterk tot de stabiliteit van het regime zal bijdragen, omdat de burgers tevredener zullen zijn. Bovendien betekent de erkenning van Iran als land op de drempel van het atoomtijdperk prestige en brengt het een enorm militairstrategisch voordeel met zich mee. Iran verheft zich door zo’n verdrag tot een regionale supermacht. Iran is een typisch sjiitisch land. In Jemen, een land dat geopolitiek gezien

POLITIEK

gunstig gelegen is, grijpen de sjiitische Huthi rebellen naar de macht. In het allang uiteengevallen Irak grijpen sjiieten eveneens steeds meer naar de macht, en in Syrië zit met de aleviet Bashar al Assad nog altijd een heerser op de troon die een alliantie met sjiitische krachten onderhoudt. In Libanon laat de sjiitische Hezbollah militie nog steeds zijn macht gelden en bepaalt het de agenda van de staat. De lijst van de verliezers is daarentegen een stuk langer. Alle Arabische Golfstaten zijn als gematigd soennitisch te rangschikken. Dat geldt ook voor Jordanië en Egypte. Toch staat er bovenaan de lijst van de grote verliezers uitgerekend een macht die niet regionaal is: de VS. De compromissen die de supermacht VS met het steeds machtiger wordende Iran sluit, geven de regering Obama een slecht imago. Zoals wel vaker gebeurd is, openbaart zich hier de zwakte van deze Amerikaanse regering. Daarmee boet de supermacht enorm aan invloed in de regio in. Dat was de reden waarom Obama erop bedacht was om de politieke heerserstop van de Golfregio naar de VS uit te nodigen. Maar nog voordat de sjeiks in Camp David bijeenkwamen, leunde Obama met nog een uitspraak uit het raam: “De dreigingen waar deze Golfstaten intern worden geconfronteerd zijn veel erger dan de dreiging van Iran”. De Saoedische koning begreep de duidelijke hint. Hoewel hij de uitnodiging had aangenomen, liet hij de Amerikanen 24 uur voor de topontmoeting weten dat hij niet zou komen. Sommigen van zijn beste vrienden deden net als hij en zo kwamen er tenslotte maar twee regeringsleiders naar deze ‘topconferentie’. Obama weigert een regionaal bondgenootschap tegen Iran op te bouwen en neemt genoegen met de toezegging de veiligheid van de Golfstaten door de levering van kwalitatief hoogwaardige

militaire goederen te garanderen. En alsof hij nog eens zout in de wond wilde strooien, meende hij op de afsluitende persconferentie dat een militaire samenwerking met de VS niet ten koste van Iran zou gaan. Daarmee manoeuvreerden de VS zichzelf in feite buiten spel wat hun positie in het Midden-Oosten betreft. De vertegenwoordigers van de Golfstaten glimlachten weliswaar vriendelijk, maar wijdden zich meteen aan het veiligstellen van de eigen belangen, zonder verder met de VS rekening te houden. Volgens reservegeneraal Amos Jadlin, die tegenwoordig op het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies van de universiteit van Tel Aviv werkzaam is, kan deze politieke lijn van de VS tot gevolg hebben dat Saoedi-Arabië zich in de toekomst meer richting Pakistan gaat oriënteren om op nucleair gebied met dit land te gaan samenwerken. Verder gelooft Jadlin dat Egypte en Turkije dit ook zullen gaan doen. Elke macht in het MiddenOosten zal vooral voor de eigen belangen gaan, zonder daarbij naar vermeende verdragspartners te kijken. Ook Israël kunnen we een van de verliezers noemen. Het op handen zijnde verdrag negeert de Israëlische bedenkingen tegen een nucleair toegerust Iran. De militaire optie die Israël lange tijd steeds weer in het vooruitzicht heeft gesteld, is niet meer relevant. Bovendien versterkt een verbeterde positie van Iran de conventionele dreiging van de as IranSyrië-Hezbollah, waarmee Israël direct voor zijn noordelijke huisdeur te maken heeft. Vanuit Israëlische optiek maken de Saoedische nucleaire aspiraties het scenario in het Midden-Oosten alleen maar gecompliceerder en neemt vooral de kans toe dat atoomwapens in verkeerde handen vallen. Daarnaast kan de Amerikaanse belofte om de Golfstaten met militaire goederen te steunen bepaalde

militair-strategische voordelen van Israël tenietdoen. En dus staat Israël voor een groot dilemma: enerzijds zet een sterker wordend Iran het evenwicht in het MiddenOosten volkomen op zijn kop, anderzijds betekent een verdere bewapening van de Saoedi’s en de sjeiks aan de Golf een verzwakking van de status van Israël. De Amerikaanse president Obama heeft in elk geval wel voor wat geruststelling gezorgd: hij heeft het verzoek van de Golfstaten om gevechtsvliegtuigen van het type F-35 te mogen kopen, geweigerd en heeft Israël daarmee formeel eens niet van achteren aangevallen, want Israël heeft al 33 van deze vliegtuigen à 100 miljoen dollar gekocht. Israël moet nog eens 17 F-35 gevechtsvliegtuigen krijgen, sommige tegen gunstiger voorwaarden, zogezegd als schadevergoeding voor het verdrag met Iran. In Israël hopen politici, militairen en deskundigen vurig dat de VS tot bezinning komen en hun invloed in het MiddenOosten niet zelf nog verder ondermijnen. Intussen wordt een oud-nieuw scenario opnieuw waarschijnlijker: een nauwer bondgenootschap tussen de Golfstaten, Egypte, Jordanië en Israël. Voorlopig loopt een dergelijk bondgenootschap stuk op de Palestijnen. Ofschoon de chaos in het Midden-Oosten het thema soevereine staat Palestina naar de marge heeft verdrongen, zorgt een andere internationale speler ervoor dat dit onderwerp niet helemaal van de agenda verdwijnt. De Europese Unie blijft op een hervatting van de onderhandelingen en concrete vooruitgang hameren. Tegen deze achtergrond kan geen enkel Arabisch land het zich permitteren om in enigerlei vorm een verbond met Israël aan te gaan. Met andere woorden, de EU draagt er op die manier in aanzienlijke mate aan bij dat de stabiliteit aan de Perzische Golf en in het Midden-Oosten als geheel wankelt. ZL∎


9

POLITIEK

haaT TEgEn IsraëL

hET WarE gEzIChT van Bds De internationale organisatie BDS, die het uithangbord van de Israël boycot is, is vaak in het nieuws. Nu heeft een incident de ware bedoelingen van die organisatie blootgelegd.

S

Sydney – Twee Australische academici geloven dat je allang niet meer hoeft te speculeren over de eigenlijke bedoelingen van de organisatie BDS (Boycot, Desinvesteringen en Sancties), en ze hebben dat voor de hele wereld schriftelijk uitgedokterd. BDS is een internationale campagne die sinds juli 2005 loopt en teruggaat op een oproep van Palestijnse ngo‘s. In de eisencatalogus van BDS staat onder andere dat de “bezetting en kolonialisering van al het bezette Arabische land vanaf juni 1967 inclusief Oost-Jeruzalem” beëindigd moet worden, de nederzettingen opgegeven en de Israëlische versperringen opgeruimd dienen te worden. Verder dient eraan gewerkt te worden dat het zogenaamde recht op terugkeer voor de Palestijnse vluchtelingen en hun nakomelingen in praktijk wordt gebracht. Sindsdien hebben allerlei organisaties, verenigingen en bekende persoonlijkheden zich bij de oproep van BDS aangesloten. Als je de eisen leest, lijkt het in de kern om de Israëlische presentie op de Westbank en om de Israëlische nederzettingen in Judea en Samaria te gaan. Critici hebben aan de hand van verschillende analyses echter telkens geprobeerd te bewijzen dat de doelen van de beweging zeer veel verder gaan. BDS heeft de kritiek dat het bijdraagt aan de delegitimering van Israël altijd van

de hand gewezen. Ook het verwijt dat de organisatie de jarenlange consensus van een tweestatenoplossing ondermijnt is steeds weer van de hand gewezen. Maar zoals Philip Mendes en Nick Durenfurth inmiddels hebben aangetoond, gaat het BDS niet eens om de verbetering van Palestijnse mensenrechten en gerechtigheid, maar om de bevordering van een Palestijnse staat als enige staat in het land. Met andere woorden, het gaat om de afschaffing van de Joodse staat ten gunste van een ‘Groot-Palestina met een Arabische meerderheid’. De beide Australiërs argumenteren als volgt: alleen al de eis van BDS op het recht van terugkeer voor de Palestijnen zou, als je het consequent doordenkt, de opheffing van Israël betekenen. “De terugkeer van Palestijnse vluchtelingen en hun miljoenen nakomelingen zou in Israël heel zeker tot bloedvergieten en echt niet tot vrede leiden. Zo’n scenario zou voor de Joodse bevolking betekenen dat het een machteloze minderheid wordt, en dat weerspreekt de opzet van de tweestatenoplossing volkomen”, schrijven ze in een artikel waarin ze vooral refereren aan de activiteiten van een Australische hoogleraar die een fel voorvechter van BDS is. Aan de hand van het gedrag van professor Jake Lynch van het Centrum voor Vredes- en Conflictstudies van de

Pa WIL IsraëL uIT dE fIfa LaTEn uITsLuITEn Opnieuw doet de Palestijnse Autoriteit pogingen om Israël uit het Wereldvoetbalbond FIFA te laten uitsluiten. Ongeveer een jaar geleden was men met deze pogingen gestopt. Nu worden ze door de voorzitter van het Palestijnse sportcomité Jibril Rajoub opnieuw geforceerd. De PA klaagt namelijk dat Israël de Palestijnse voetbalactiviteiten hindert.

AN∎

10


universiteit van Sydney hebben de beide auteurs van het artikel aangetoond hoe huichelachtig de zogenaamd slechts tegen de Israëlische nederzettingenpolitiek gerichte activiteiten zijn. Lynch had als BDS activist namelijk een tijdje geleden een ontmoeting met professor Dan Avon van de Hebreeuwse universiteit te Jeruzalem geweigerd, toen deze Australië bezocht. Als reden had hij opgegeven dat Avon als Israëli met een Israëlische universiteit in contact stond. Dat Avon op geen enkele manier met rechts in Israël in verband te brengen is, omdat hij totaal geen voorstander is van de Israëlische nederzettingenpolitiek – integendeel – deed er niet toe. De Israëlische politicoloog geldt als voorstander van tolerantie, vreedzame conflictoplossing en gelijkwaardigheid voor Joodse en Arabische burgers van Israël. Hij is dikwijls het doelwit van kritiek uit de rechtse hoek in Israël. Toch valt BDS dergelijke en andere Israëlische persoonlijkheden aan. Men bombardeert hen met verwijten en noemt hen racisten. En dat doet men ook met bekende Israëlische voorstanders van vrede als Amos Oz, A. B. Jehoshua en Uri Avnery. Daarmee laat BDS zijn ware gezicht zien, zo vinden de Australiërs: men boycot alle Israëli’s, en wel vanwege hun nationale identiteit, die vanuit het oogpunt van BDS het beste spoedig niet meer bestaat. AN∎

MaaTsChaPPIj

jErusaLEMsE sOLIdarITEIT MET arMEEnsE vOLK In de Oude Stad van Jeruzalem luidden op een afgesproken tijdstip alle kerkklokken tegelijk. Elke kerkklok klonk 100 keer uit solidariteit met het Armeense volk, dat de 100ste verjaardag van zijn genocide onder Turkse heerschappij herdacht. Israël telt circa 5000 Armeense inwoners, die bijna zonder uitzondering in Jeruzalem wonen. Israëlische vertegenwoordigers namen ook deel aan de herdenkingen in Armenië. AN∎

araBIsChE LEErLIngEn WILLEn IsraELIsChE EIndExaMEns Terwijl de overwegend Arabische bevolking van Oost-Jeruzalem steeds weer afstand neemt van Israël, zowel door politieke uitlatingen als door gewelddadige aanvallen, zie je op de scholen een trend de andere kant op: steeds meer Arabische leerlingen in Oost-Jeruzalem melden zich aan voor de Israëlische eindexamens om dankzij de hogere standaard betere kwalificaties voor hun verdere opleiding te kunnen tonen. Daarnaast valt onder Israëlische Arabieren meer en meer de trend waar te nemen om eindexamen in het vak Hebreeuws te doen. AN∎

aMErIKaansE sTadsBEsTurEn dOEn MEE aan jOrdaan PrOjECT Er gaan 144 Noord-Amerikaanse stadsbesturen een financiële bijdrage leveren aan het herstelproject van de Jordaan. Onder andere als ‘vredes- en milieu initiatief’ vindt men het van bijzondere betekenis, juist ook vanwege de geschiedenis van de rivier als doopplaats voor christenen. AN∎

nEPaL Israël was als een van de eerste landen in Nepal ter plekke om met een grote bergingsploeg en met de modernste middelen naar overlevenden in de puinhopen te zoeken. Daarnaast zette het Israëlische leger een veldlazaret op waarin enkele duizenden als gevolg van de aardbeving gewonde personen behandeld zijn. Er zijn levensreddende operaties uitgevoerd en er werd bij een heel aantal geboorten assistentie verleend. AN∎

IsraëLs huLP In BOvEngEMIddELd gOEd rEgEnsEIzOEn Het is voor Israël een uitstekend regenseizoen geweest. Veel plaatsen in het noorden en midden van het land registreerden 25 tot 40 procent meer regen dan normaal. Opmerkelijk was dat in het bijzonder Jeruzalem, Beersheba en Sodom aan de zuidkant van de Dode Zee na vele jaren in het winterseizoen 2014/2015 bovengemiddeld veel regen noteerden. Ook het Meer van Galilea heeft deze natte zegen goed gedaan. AN∎

uLTraOrThOdOxEn En dE dIEnsTPLIChT De opnieuw aan de regering deelnemende ultraorthodoxe partijen hebben in het kader van het coalitieverdrag de regelingen over de dienstplicht van strenggelovigen terug weten te draaien. Maar uit peilingen blijkt dat ultraorthodoxe mannen die al dienen dankbaar zijn dat ze zich beroepskwaliteiten kunnen toe-eigenen die het hun later mogelijk maken om hun gezin te onderhouden. Ook het percentage strenggelovige vrouwen die zich voor de dienst met het wapen melden, is de laatste jaren sterk gestegen.

AN∎


11

MaaTsChaPPIj

nIEuWE araBIsChE PEnsIOns In hET nOOrdEn van IsraëL Met name in het noorden van Israël komen er in Arabische dorpen nieuwe zakelijke initiatieven op: pensions die vooral door Arabische vrouwen (moslims en christinnen) gerund worden. Aan de ene kant willen ze bezoekers meer laten zien van het leven in de regio en in hun culturen, aan de andere kant willen ze een nieuwe en beter opgezette toeristische infrastructuur in de buurt van veel christelijke plaatsen aanbieden. AN∎

sTrIjd OM saBBaTsrusT In Jeruzalem wordt de sabbatsrust extreem streng aangehouden. Toch telt de stad een seculiere bevolking die op enige vrije dag graag iets zou willen ondernemen, maar zonder auto nergens komt omdat het openbaar vervoer rust. Na een privé-initiatief rijden er sinds enkele weken in ieder geval op de centrale wegen minibusjes. De seculiere bevolking is enthousiast, de strenggelovige inwoners van de stad hebben gezegd dat ze er de strijd mee zullen aanbinden. AN∎

anTIsEMITIsME

sCandInavIsChE jOdEn KOPEn WOnIngEn In TEL avIv Ze kijken intussen naar Israël. De reden: het toenemende antisemitisme in hun vaderland.

EEn vrOuWELIjKE arTs uIT KOPEnhagEn: “IK WILdE nIET TErugKIjKEn En dan MEzELf MOETEn vErWIjTEn nET EEndEr gEhandELd TE hEBBEn aLs vEEL jOdEn In duITsLand In dE 30-Er jarEn van dE vOrIgE EEuW”.

T

Tel Aviv – Het was een kwestie van tijd. Hoewel deze Joden ondanks het toenemende antisemitisme benadrukten dat ze Scandinavië als hun thuis bleven zien, begon er onder hen in alle stilte een groeiende vraag naar onroerend goed in Israël. Israëlische makelaars nemen al een tijdje waar dat er steeds meer aanvragen uit Frankrijk, België, Engeland en Duitsland binnenkomen. En nu schijnt het de in Scandinavië levende Joden eender te vergaan: ze voelen zich niet meer veilig en zoeken naar opties, al was het maar voor het uiterste geval dat... In Scandinavië schijnt de drastische groei van de islamitische gemeenschappen er ook toe bij te dragen. Het gaat allang niet meer om de ‘gebruikelijke aanvallen’ zoals geschonden kerkhoven en synagogen. Veeleer voelen de Joden zich, aangezien er hele buurten met een islamitisch karakter zijn, niet meer veilig om als Jood herkenbaar te zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor Malmö en Oslo. Weliswaar gaat het al een hele tijd zo, maar na de aanslag op de synagoge in Kopenhagen schijnt er in het bewustzijn van de Joodse gemeenschap van Scandinavië iets veranderd te zijn. De

12


regering van Denemarken verkondigde dan wel dat “Joden een integraal bestanddeel van onze maatschappij zijn”, maar aan de kant van de getroffenen wijst de groeiende belangstelling voor onroerend goed in Israël op een veranderende houding. Hoewel de Joden van Scandinavië niet perse werkelijk opstaan en gaan, is de staat Israël als “veilige haven van het Joodse volk” wel in hun bewustzijn gekomen. “Er bestaat enorm veel belangstelling”, zo meldde de eigenares van een makelaardij, “van klanten uit Zweden, Noorwegen en Denemarken, die of een woning willen kopen, of belangstelling hebben voor een huurwoning, kennelijk om hier eerst eens goed rond te kijken. Dat is een volledig nieuw fenomeen. Vroeger hadden we gewoon geen klanten uit deze landen.“ Een Jodin uit Stockholm zei tegen de Israëlische pers: “Ik ben hier omdat mijn gevoel me zegt dat het er niet beter op wordt. Integendeel, want het antisemitisme is de laatste jaren toegenomen. Het gevoel dat je vijandig bejegend wordt is intussen heel erg aanwezig. Veel leden van de Joodse gemeenschap in mijn land kijken, alhoewel ze in Zweden

geboren zijn, inmiddels richting Israël.” Dit wordt ook bevestigd door Shay Falber, die bij het Joods Agentschap als vicedirecteur verantwoordelijk is voor de betrekkingen in de diaspora: “Er is bij de Joden in de Scandinavische landen inderdaad iets veranderd, grondig veranderd. We spreken hier nog niet over dramatische cijfers van belangstellenden om alija te maken, maar het aantal personen dat tot nu toe emigratie naar Israël heeft overwogen, is gezien de geringe omvang van deze Joodse gemeenschappen zeer veelzeggend.” Een vrouwelijke arts uit Kopenhagen heeft de consequenties al getrokken. Begin dit jaar werd haar duidelijk dat ze zichzelf niet langer voor het lapje moest houden, want haar vaderland is veranderd. “Ik wilde niet terugkijken en dan mezelf moeten verwijten net eender gehandeld te hebben als veel Joden in Duitsland in de 30-jaren van de vorige eeuw. Destijds zeiden ze dat vast wel mee zou vallen. Ik wil geen nieuwe holocaust uit de fles laten komen, maar ik heb er toch de voorkeur aangegeven om het tenminste in Israël te gaan proberen.” ML∎

MaaTsChaPPIj

gOdsdIEnsT In OnzE TIjd

‘InsPannIngEn’ rOnd dE jOOdsE saBBaTsrusT Joden en heidenen die in Jezus Christus geloven, zijn in Gods eeuwige sabbatsrust ingegaan (Heb. 4). Tot op de dag van vandaag proberen Joden deze rust op eigen kracht te bereiken.

J

Jeruzalem – In het jodendom begint de dag ‘s avonds. De officiële rustdag, de sabbat, begint op vrijdag tegen de avond en duurt tot de erop volgende zaterdagavond. Omdat het Joodse volk zich al sinds Oudtestamentische tijden aan het sabbatgebod houdt (Ex. 20:11; Deut. 6:12-15), ook in de ballingschap, is de sabbatsrust een wijd en zijd bekende bijzonderheid van het jodendom geworden. Religieuze Joden verrichten op die dag niet alleen geen werk, ze zien ook van het reizen af. Ze leggen op sabbat alleen bepaalde afstanden af, maar in geen geval met een vervoermiddel. Het dagelijks leven moet tot rust komen, wat voor strenggelovige Joden betekent dat ze zich aan 39 werkverboden houden. Men schrijft niet, raakt geen geld aan en bespeelt ook geen muziekinstrumenten. Terwijl op werkdagen geldt dat je door te werken iets nieuws of een nieuwe situatie creëert, gaat het er op sabbat om dit juist niet te doen. Strenggelovige Joden doen al h e t werk in huis vóór de sabbat. Ze scheuren vóór de sabbat zelfs toiletpapier in losse stukken, zodat er niet iets nieuws wordt gemaakt en deze belangrijke accessoire toch klaarligt. In strenggelovige kringen zijn er op sabbat ook geen ijsklontjes, want als die smelten maken ze water. Omdat vuur op sabbat verboden is, kookt men in strenggelovige Joodse huishoudens niet. Want

toen de elektriciteit in de 19de eeuw haar intrede deed, breidde men het vuurverbod ook tot dit gebied uit, zodat men geen elektrische apparaten mag gebruiken. Ultraorthodoxe Joden schroeven zelfs het lampje in hun koelkast los, zodat er geen licht gaat branden als ze op sabbat de koelkast opendoen. Het lampje geeft namelijk licht en warmte en dat staat gelijk aan vuur. Dankzij onze moderne tijd is er op sabbat echter toch warm eten, want voorbereide gerechten warm gehouden worden op zogenaamde sabbatplaten, die van tevoren aan het elektriciteitsnet worden gekoppeld. Water voor een hete drank komt uit grote thermosflessen of speciale waterketels voor de sabbat, die de temperatuur automatisch op hetzelfde niveau houden. Het zal dus duidelijk zijn dat religieuze Joden weliswaar geen elektrische schakelaars bedienen, maar op sabbat wel gebruik maken van de voordelen van elektriciteit. In strenggelovige kringen hangen de elektrische circuits aan sabbatschakelaars; liften stoppen automatisch op elke verdieping. Gehoorapparaten mag je gebruiken mits ze vóór de sabbat zijn aangezet. En als een gebouw slechts via een elektronisch aangestuurde deur te betreden is, mag je achter een niet-Jood door die deur, op voorwaarde dat hij daardoor geen tweede keer opengaat. Orthodoxe rabbijnse wetenschappers hebben al veel moderne innovaties gepresenteerd om problemen op te lossen, zoals de kwestie van het gebruik van elektronische apparatuur op medisch en

paramedisch gebied. Om veel oplossingen wordt verhit gedebatteerd; sommigen prijzen ze de hemel in, andere orthodoxe stromingen wijzen ze van de hand. Momenteel loopt er in Israël zo’n discussie over een ‘kosjere lichtschakelaar’. Deze ontwikkeling, die het mogelijk maakt om op sabbat gericht elektriciteit te gebruiken terwijl de halacha (Joodse religieuze voorschriften) toch worden gehouden, is een uitvinding uit de VS die de ontwikkelaars ervan revolutionair noemen. Twee aspecten zijn interessant: binnen enkele dagen na de publicatie wist men door middel van crowdfunding voldoende kapitaal bijeen te vergaren om in productie te kunnen gaan, en daarnaast zouden veel vooraanstaande orthodoxe rabbijnen zich positief over dit idee hebben uitgelaten. Desalniettemin bleef kritiek natuurlijk niet uit. In principe is duidelijk dat elke regel zijn uitzonderingen heeft. In dit geval is het de zogenaamde grammaregel, waarbij het gaat om de vraag of iets indirect wordt veroorzaakt of bevestigd – dan mag het namelijk. Juist in het kader van de vraag of het op sabbat licht mag worden, vult deze maas in de wet met zijn mogelijke oplossingen hele boekdelen. Het Israëlische Zomet instituut, dat zich voor talloze dergelijke uitvindingen vooral op het gebied van de geneeskunde en de veiligheid verantwoordelijk stelt, kwam met bezwaren en wees op soortgelijke innovaties uit het verleden, die door erkende rabbijnse autoriteiten waren afgewezen. Het zal dus pas na verloop van tijd blijken of deze schakelaar inderdaad kosjer is. AN∎


13

MaaTsChaPPIj

dIsCrIMInaTIE

PrOBLEMEn In dE IsraëLIsChE MaaTsChaPPIj Israël is een immigratieland, waar veel verschillende culturen, mentaliteiten en tradities op elkaar botsen. De moeilijke integratieverhalen van sommige gemeenschappen laten een van de scherpere kantjes van de Israëlische maatschappij zien.

J

Jeruzalem – In Israël leven mensen uit meer dan 120 landen. Volgens de statistieken van het Israëlische leger stamden de rekruten van het jaar 2014 uit 70 andere landen dan Israël. Oriëntaalse Joden – dus Joden die hun wortels in landen als Marokko, Libië, Egypte, Iran, Irak, Jemen en Turkije hebben – maken naar schatting zo’n 42% van de Joodse bevolking van Israël uit. Een andere grote groep vormen de Joden uit de landen van de vroegere Sovjetunie; zij zijn met iets meer dan een miljoen op een bevolking van 8,3 miljoen burgers. Bovendien zijn er nog twee groepen belangrijk binnen de Joodse gemeenschap van Israël, niet zozeer getalsmatig dan wel wegens hun rol in de maatschappij. Dat zijn enerzijds de asjkenazische Joden, die een Europese achtergrond hebben (Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Roemenië, Polen enz.), en anderzijds de Joden die hun wortels

in Ethiopië hebben en met rond de 130.000 personen een van de kleinste etnische groepen van de Joodse maatschappij vormen. Dat is het huidige etnische gebouw van de Joods-Israëlische maatschappij. Bij de stichting van de staat in 1948 zag dat er geheel anders uit. Asjkenazische Joden vormden toen de overweldigende meerderheid. De leiders van de maatschappij vóór het uitroepen van de staat (of het nu op het gebied van de politiek, de economie, het leger of de cultuur was) kwamen uit Polen, Rusland en de West-Europese landen. Zij gaven de toon aan en volgden een heldere ideologie. Ze wilden in Eretz Israel een nieuwe Joodse gemeenschap opbouwen, die zich duidelijk moest onderscheiden van het imago van de Joden in de diaspora, die men als gedegenereerd en parasitair

42%

van de Joodse bevolking van Israël bestaat uit Oriëntaalse Joden.

130.000

van de 8,3 miljoen inwoners hebben hun wortels in Ethiopië.

14


beschouwde. De toonaangevende zionistische arbeidersbeweging streefde naar een ideale ‘nieuwe Hebreeër’. Om de Joodse maatschappij te versterken en na de stichting van de staat een land met een Joodse meerderheid op te bouwen was het noodzakelijk dat Joden uit het buitenland immigreerden. Omdat deze beweging zich tegen ‘de Aziatische cultuur’ afzette, zouden de Europese Joden ideale immigranten zijn geweest, maar Europa lag in puin en ook de mensen hadden veel schade geleden. Na de holocaust moest de zionistische leiding vaststellen dat de overlevenden niet aan het ideaal van de ‘nieuwe Hebreeër’ beantwoordden. Dat gold al helemaal voor Oriëntaalse Joden. Het zelfbeeld van de toenmalige zionistische leiding, dat een Europees stempel droeg, hield Joden uit Arabische landen op afstand. David Ben Gurion heeft meer dan eens gezegd: “We zijn als Europeanen hierheen gekomen. We hebben onze wortels in de Oriënt en daar zijn we naar teruggekeerd. Maar in ons dragen we de cultuur van Europa.” Aanvankelijk vormden beide groepen (Oriëntaalse en Europese Joden) na 1948 de overweldigende meerderheid van de immigranten. Ook al waren veel overlevenden van de holocaust zwaar getekende mensen, ze droegen toch ook de cultuur van Europa in zich mee. Bij de Oriëntaalse Joden was dit heel anders. Velen van hen vinden het vandaag de dag nog altijd een ernstige degradatie, zoals het asjkenazische establishment hen na hun immigratie behandelde. Oriëntaalse Joden kregen meestal door de socialistischcentralistische regering voorgeschreven in welke steden (afgelegen en in de provincie) ze zich mochten vestigen. En tijdens hoogtepunten van de massale immigratie moesten ze in opvangkampen leven, vaak niet alleen jarenlang, maar

MaaTsChaPPIj

rOEPEn van sChaPPIj vóór hET uIT aT Ma dE n va rs dE dE LEI WEsT-EurO POLEn, rusLand En dE uIT En aM KW aT sTa dE n dE TOOn aan. PEsE LandEn. zIj gavE

aanvankelijk ook nog eens in tenten, terwijl Joodse immigranten uit Europa in hotels in de grote steden werden ondergebracht. Dat schiep een gevoel van achtergesteld worden. Hoewel er veel tijd verstreken is en Oriëntaalse Joden op alle terreinen van de staat tot hoge posten zijn opgeklommen, is dit moeilijke hoofdstuk in de geschiedenis van de staat Israël aan de hand van het socio-economische totaalbeeld nog steeds na te gaan. Hier zij slechts één terrein nader genoemd: terwijl 43% van de asjkenazische Joden van de tweede generatie over een universitaire opleiding beschikt, ligt het percentage bij de tweede generatie van de Oriëntaalse Joden slechts op 20 procent. De jonge Russische immigranten tonen met bijna 40% afgeronde hoge opleidingen dat ze zich uitstekend hebben geïntegreerd. De uit Ethiopië geïmmigreerde Joden dragen met nauwelijks 18% de rode lantaarn. Toch is er sindsdien veel water door de Jordaan gestroomd. De groepen zijn qua identiteit verwaterd en de mensen hebben als Israëli’s ook unieke gemeenschappelijke identiteitsbepalende

kenmerken ontwikkeld en zijn ook gemengde huwelijken aangegaan. De angel van de achterstelling van vroeger leek overwegend te zijn verdwenen. Toch bleek uit een zeer actueel thema van de laatste verkiezingen dat de wonden niet genezen zijn. Toen er binnen het asjkenazische establishment enkele dubbelzinnige en vernederende opmerkingen vielen, was de geest weer uit de fles en raakte de Joodse maatschappij weer gespleten door onderwerpen als gelijkwaardigheid en gelijke kansen, verleden en heden. Na de verkiezingen kwam het thema discriminatie zelfs internationaal in het nieuws, toen de kleine gemeenschap van Ethiopische Joden van zich liet horen. Op internet circuleerde een film die liet zien hoe een blanke politieagent een donkerkleurige soldaat zonder enige zichtbare reden fysiek aanviel. De frustratie van de Ethiopische gemeenschap, die voor het grootste deel via twee grote, door de staat aangestuurde immigratieoperaties (Operatie Mozes in 1984/85 en Operatie Salomo in 1991) naar Israël is gekomen, is groot. Er lopen wel diverse staats- en privé-initiatieven om

deze gemeenschap bijzonder te steunen en verder te helpen, maar de resultaten zijn mager. Er zijn nog altijd grote cultuurverschillen merkbaar. Zo vertelde een jonge rekruut dat hij bij een gesprek met een superieur naar de grond keek, zoals het in zijn oude vaderland hoorde. De bevelvoerende officier daarentegen vatte dit op als respectloos gedrag – en toen hadden ze een groot probleem. De in Israël geboren generatie jonge, van Ethiopiërs afstammende Joden is gefrustreerd over de houding van de maatschappij als geheel. Men voelt zich buitengesloten op grond van huidskleur. Onlangs gingen ze met hun ontevredenheid de straat op. In Tel Aviv kwam het tot een demonstratie die in gewelddadigheden uitmondde. Toen niet veel later een hooggeplaatste ambtenaar van een burgerlijke stand in Israël zich van het leven beroofde als gevolg van een op Facebook gepubliceerd verwijt van discriminatie, werd de kwestie van discriminatie binnen de Joodse gemeenschap van Israël een nog veel heikeler middelpunt van het publieke gesprek. AN∎ Nieuws uit Israël | 07/2015

15

WETEnsChaP

IsraëL dOMInEErT TOP-100 LIjsT van dE BEsTE OndErnEMIngEn Herring is een lijst die vooraanstaande Europese bedrijven op het gebied van belangrijke uitvindingen opsomt. Israël domineert de dit jaar gepubliceerde lijst, want van de 100 bedrijven zijn er 19 Israëlisch. AN∎

EurOPEsE ruIMTEvaarTOrganIsaTIE hELPT jOOds InITIaTIEf De Europese Ruimtevaartorganisatie gaat helpen met de ontwikkeling van de juiste kist voor een Hebreeuwse Thora rol, die een groep met de naam TOTM (Torah to the Moon) zo snel mogelijk naar de maan wil overbrengen. AN∎

© www.wikipedia.org

Red

auTO uIT 3d PrInTEr Israël staat te boek als toonaangevend in de 3D printtechnologie. Twee met elkaar samenwerkende bedrijven hebben dat weer eens bewezen. De Israëlische vestiging van Autodesk en het nieuwe Israëlische bedrijf Massivit hebben belangrijke onderdelen van de eerste uit 3D printers te vervaardigen auto’s geprint. De auto wordt Strati genoemd.

AN∎

16


WETEnsChaP

nIEuWE TEChnOLOgIE

aChTEr hET sTuur sMs’jEs sChrIjvEn MOgELIjK gEMaaKT Een Israëlische ontwikkeling die oorspronkelijk voor blinden was gemaakt, maakt het mogelijk om een auto te besturen en tegelijkertijd tekstberichten te bewerken – zonder gevaar voor het verkeer.

R

Ramat haSharon – We kennen het allemaal wel: de auto voor ons raakt even uit de baan. Het had gemakkelijk tot een ongeval kunnen leiden. Als je zo’n auto inhaalt en een blik opzij riskeert, kun je nogal eens vaststellen dat de persoon achter het stuur met zijn of haar mobiel bezig is. Dat is onverantwoordelijk, want je brengt niet alleen jezelf, maar ook anderen in gevaar. Een innovatie van het Israëlische bedrijf Protect Ray kan hier misschien al gauw verandering in aanbrengen. Als je hun app RayGo

gebruikt, kun je tekstberichten oproepen en schrijven zonder je blik van de weg af te wenden. De app voor de smartphone is verbonden met een apparaatje dat als een klem op het stuur wordt bevestigd. Voorop deze kleine clip zit een goed bedienbaar kruis. Dat herkent dat men aan het rijden is, communiceert via Bluetooth met de mobiel en vertelt alleen in rustige rijsituaties verbaal over binnenkomende berichten. Zo krijgt de chauffeur sms’jes en andere tekstberichten voorgelezen.

Via de eenvoudige bediening van het kruis van de clip kun je antwoorden. Je stuurt dus tekstberichten zonder naar je mobiel te hoeven kijken of op meer dan een toets te moeten drukken, die sowieso net als de verschillende functiehendels aan het stuur van een moderne auto wordt bediend. Het bedrijf heeft zijn ontwikkeling natuurlijk allang laten patenteren. Het kapitaal voor de productiefase was snel bij elkaar. RayGo moet uiterlijk in oktober 2015 op de markt zijn. ML∎

nIEuWE PErsPECTIEvEn vOOr ELEKTrIsChE auTO’s Het Israëlische bedrijf Better Place, dat elektrische auto’s wilde gaan importeren, is stukgelopen. Maar inmiddels is er nieuws van het Israëlische bedrijf StarDot, dat het dankzij de modernste technologie mogelijk wil maken om de accu van een auto in slechts enkele minuten op te laden. Men heeft de eigen ontwikkeling van verkorte oplaadtijden voor smartphones als voorbeeld genomen. AN∎

BEErshEBa WOrdT CyBErsTad Beersheba ontwikkelt zich van de woestijnhoofdstad van de Negev tot de cyberstad van de woestijn, want al enkele jaren vestigen zich hier onder andere steeds meer hightech bedrijven met onderzoeks- en ontwikkelingscentra. Vele daarvan hebben goede contacten met de Ben Gurion universiteit, die van haar kant wereldfaam geniet op het gebied van cyberveiligheidsmaatregelen. AN∎

sCIEnCEfICTIOn MEnu uIT IsraëL Rishpon, een kleine moshav ten noorden van Tel Aviv, heeft zichzelf met een innovatie op de culinaire landkaart gezet: een apparaat ter grootte van een koffiezetapparaat produceert uit capsules met diepgevroren voedsel in slechts 30 seconden gerechten van rijst met kip of noedels tot en met desserts. Testers stelden vast dat dit aan sciencefiction films deed denken, maar dat de gerechten inderdaad goed smaakten. AN∎


17

WETEnsChaP

sTudIE

MET vruChTEn TE hOOg ChOLEsTErOL OvErWInnEn Uit een Israëlisch onderzoek blijkt: drie dadels en een granaatappel per dag kunnen het ontstaan van gezondheidsproblemen voorkomen die tot een beroerte of een hartinfarct leiden.

H

Haifa – In Deuteronomium 8:8 wordt de vruchtbaarheid van het land Israël beschreven: “Een land met tarwe en gerst, wijnstokken, vijgenbomen en granaatappels; een land met olierijke olijfbomen en honing…” Terloops zij opgemerkt dat er met “honing” dadelhoning bedoeld kan zijn, de in de antieke oudheid meest verbreide vorm van honing in het Midden-Oosten. In de loop der jaren hebben wetenschappers bewezen dat het genot van alle zeven hier genoemde voedingsmiddelen van eminent belang is voor de gezondheid van het menselijk lichaam. Het is al langer bekend dat zowel granaatappelsap alsook dadels de afzetting van vetten in de bloedvaten verhinderen. Uit een nieuwer in Israël gedaan onderzoek blijkt nu dat een combinatie van beide bestanddelen dit proces nog veel effectiever vermindert en zo het risico op een beroerte en een hartinfarct nog kleiner maakt. Onze bloedvaten kunnen onder andere door de afzetting van lipiden, waartoe ook cholesterol behoort, verstopt raken (arteriosclerose). Als ze zo geblokkeerd worden, kan het tot een beroerte of een hartinfarct komen. Beide ziekten behoren in Israël en in andere westerse landen tot de meest voorkomende doodsoorzaken. De zoektocht naar een antimiddel – chemisch of natuurlijk – is al jarenlang een van de belangrijkste ondernemingen van medici en farmaceuten overal ter wereld. Het laatste onderzoek stond onder leiding van de biochemicus Michael Aviram, die de afdeling voor onderzoek naar lipiden aan de medische faculteit van het Technion in Haifa leidt en daarnaast in het Ramban

18


ziekenhuis in die stad werkt. Aviram en zijn collega’s onderzochten de werking van de antioxidanten van de granaatappel en de dadel. De antioxidanten van de beide vruchten behoren tot verschillende groepen, maar werken wel ongeveer hetzelfde. En juist dat bracht Aviram op het idee om eens na te gaan welk effect het heeft als je ze gecombineerd tot je neemt. Het onderzoek wees uit: als je beide vruchten samen eet, wordt het genoemde effect behoorlijk versterkt. Aviram ontdekte zelfs dat een half glas granaatappelsap samen met drie dadels per dag de cholesterolwaarde met 28% verlaagt. “In de loop van 30 jaar hebben we zo’n 100 verschillende soorten vruchten en groenten onderzocht”, zo vat Aviram zijn wetenschappelijk onderzoek samen. “We hebben ons beziggehouden met de werking van de meest uiteenlopende bestanddelen en de laatste tijd vooral die elementen van de onderzochte vruchten en groentesoorten nader bekeken, die een uitwerking op lipiden en vooral cholesterol hebben. Op deze manier zijn we ook die bestanddelen van de granaatappel en de dadel op het spoor gekomen; meer nog, we konden erachter komen dat een combinatie van deze twee de gewenste uitwerking intensiveert.” Farmaceutische concerns die ook op natuurlijke producten gebaseerde producten op de markt brengen, zullen vast op deze inzichten reageren. ML∎

WETEnsChaP

hIsTOrIsChE WETEnsChaP

Kan dE OndErgang van EEn CuLTuur zICh OOK In dE MOdErnE TIjd hErhaLEn? Aan het einde van het tweede millennium v.Chr. verdwenen er in de regio tussen Egypte en Mesopotamië binnen een halve eeuw markante hoogstaande culturen. Onderzoekers weten nu meer over de redenen ervan en geloven dat ook onze moderne beschavingen niet voor dergelijke ondergangsscenario’s gevrijwaard zijn.

W

Washington, D.C. – Het waren Turkse regio Anatolië vertonen bijna alle vooruitstrevende technologie en ook zogenaamde hoogstaande culturen, monumentale architectuur verdwenen. nederzettingen verwoestingen. Tekenen die nederzettingsvormen en een In zijn publicaties wijst hij erop van de gewelddadige confrontatie lopen monumentale architectuur ontwikkelden dat de invasie van de zeevolken wel daarvandaan langs de kust naar Libanon die we nu nog kennen en die over een ingrijpend, maar geen definitief en via Akko, Jaffa, Ashdod, Ashkelon, vooruitstrevende schriftelijke doorslaggevend gebeuren is geweest. Gaza naar Egypte. Maar niet alleen de communicatie, regeringssystemen, leger, Als beslissende factor is enerzijds een kuststrook werd getroffen, ook steden handelsnetwerken en bloeiende culturen verweving van deze culturen met elkaar te als Hazor en Megiddo kregen ermee te beschikten. Dit gold destijds voor het noemen. Anderzijds zijn het natuurrampen, maken. Hoewel men weet dat deze ‘storm hele zuidelijke Middellandse Zee bekken aardbevingen en een droogteperiode van zeevolken’ enorme verwoestingen en het omspande Egypte, het heilige land die in deze tijd voorkwamen. Nieuw aan heeft aangericht, heeft men zich tot lang en Mesopotamië alsook de Egeïsche deze inzichten is op basis van onderzoek afgevraagd hoe het mogelijk was dat Zee met zijn eilandstaatjes. We kennen van twee Israëlische wetenschappers alle hoogstaande culturen van de regio allemaal de namen wel wel hoe massaal van de toen in het oog de omvang van de springende culturen droogteperiode “De bloeiende economieën en culturen van het late tweede in de genoemde regio, werkelijk is millennium v.Chr., die zich uitstrekten van Griekenland tot Egypte zoals het Babylonische geweest. rijk, het imperium Dafna Langen Mesopotamië, verdwenen tamelijk plotseling.” van de Hethieten in gut en Israel Kanaän en Syrië tot Finkelstein van de in het huidige Turkije universiteit van aanvankelijk “in duistere Middeleeuwen” toe, de Minoïsche en de Myceense Tel Aviv analyseerden in het kader van verzonken – zoals wetenschappers cultuur in het moderne Griekenland en een gemeenschappelijk onderzoek met het vaak noemen – en daarna voor het vanzelfsprekend het rijk van de farao’s in Thomas Litt van de universiteit van Bonn merendeel zelfs voor altijd verdwenen het land aan de Nijl. pollen uit het gebied rond het Meer van zijn. In de late Bronstijd, waarvan het begin Galilea. Dit onderzoek levert het bewijs De Amerikaanse hoogleraar Eric in 3300 v.Chr. wordt gedateerd, berichten voor uitspraken die men op kleitabletten Cline zegt hierover: “De bloeiende deze culturen over een vijand die via de uit Afek in Israël, Hattusa in Turkije, economieën en culturen van het late zee binnendrong. Deze nogal plotseling Emar in Mesopotamië en Ugarit in Syrië tweede millennium v.Chr., die zich op het toneel van de geschiedenis vindt: er heerste een grote droogte, die uitstrekten van Griekenland tot Egypte en optredende zeevolken brachten de tot een massale hongersnood leidde. Mesopotamië, verdwenen. Ze verdwenen hele regio in beroering. De inval en de De Israëlische onderzoekers konden tamelijk plotseling en bovendien allemaal verwoestingen die de zeevolken hebben aantonen dat deze droogteperiode met zijn tegelijk”, zo vatte de directeur van het aangericht worden aangetoond door ingrijpende omvang tussen 1250 tot 1100 Instituut voor Archeologie van de George archeologische vondsten en schriftelijke v.Chr. heeft plaatsgevonden. Washington universiteit het gebeuren getuigenissen, zoals een rekening en Zo kwam Cline tot de conclusie dat voor de Israëlische krant Haaretz samen. verantwoording en een grafmonument uit de definitieve ineenstorting van deze Daarnaast bracht hij nog meer aspecten de tijd van de Egyptische farao Ramses III, beschavingen in 1177 v.Chr. op een naar voren, die ook in zijn nieuwe boek evenals een bewaard gebleven brief van “perfecte storm van gebeurtenissen” valt te staan, dat in Amerika al een bestseller de heerser van de belangrijke havenstad herleiden. Het was een combinatie van een is: steden en handelsroutes werden Ugarit in het antieke Syrië, waarin hij invasie van buitenaf, interne opstanden, opgegeven, schriftsystemen, destijds zijn bondgenoten om hulp vraagt. In de aardbevingen en een tot hongersnoden Nieuws uit Israël | 07/2015

19

gEnEEsKundE

aLs jE BEdEnKT daT aardOLIE TEgEnWOOrdIg dEzELfdE WaardE hEEfT aLs BrOns In dE anTIEKE OudhEId, En aLs jE rEKEnIng hOudT MET hET fEIT daT OnzE MET ELKaar vErWEvEn sysTEMEn Thans gETuIgEn zIjn van In ELKaar grIjPEndE gEBEurTEnIssEn, nET aLs dEsTIjds In dE anTIEKE WErELd, dan Kan hET OOK Ons OvErKOMEn daT EEn CuLTuur TEn OndEr gaaT.

leidende klimaatverandering, die hier samenwerkten. Elk van deze hoogstaande culturen had over iedere gebeurtenis afzonderlijk heen kunnen komen, maar ze kwamen vlak na elkaar en zelfs binnen een behoorlijk korte tijd. De Amerikaanse onderzoeker maakt de gebeurtenissen aanschouwelijk door de afzonderlijke heerserssystemen met dominostenen te vergelijken. Valt er een dominosteen om die vlakbij een andere staat, dan gaan de andere ook. Het klassieke domino-effect dus. Maar wat professor Cline over onze tijd tegen Haaretz zei, baarde niet minder opzien: “In onze tijd schijnen we tegenover dezelfde problemen te staan als de beschavingen halverwege de 12de eeuw v.Chr.: klimaatverandering, honger, droogte, opstanden en aardbevingen”. En ook een storm van zeevolken ontbreekt niet, hoewel hij dit keer niet van zee komt… en zo somt Cline op: de klimaatverandering die we tegenwoordig wetenschappelijk observeren, de economische crisis in Griekenland, de interne opstanden in Libië, Syrië en Egypte en de politieke turbulentie in de regio Irak/Syrië. Dit alles is voor Cline een reden om een parallel tussen het plotselinge optreden van de zeevolken en van de Islamitische Staat te trekken. Als je bedenkt dat aardolie tegenwoordig dezelfde waarde heeft als brons in de antieke oudheid, en als je rekening houdt met het feit dat onze met elkaar verweven systemen thans getuigen zijn van in elkaar grijpende gebeurtenissen, net als destijds in de antieke wereld, dan is Cline van mening: “Dit kan ons ook overkomen; alleen kunnen wij nu op kennis bouwen en over instrumenten beschikken om niet passief tegenover zulke gebeurtenissen te blijven staan”. AN∎

20 Nieuws uit Israël | 07/2015

assaf harOfEhs vOOraansTaandE POsITIE In dE nEurOLOgIE

ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL

Het Assaf Harofeh ziekenhuis loopt wereldwijd gezien voorop met de drukkamerbehandeling en wordt door patiënten uit de hele wereld bezocht.

T

Tel Aviv – Veel mensen weten dat er een verband tussen juist ademen en gestructureerd denken bestaat. Maar bijna niemand had gedacht dat een behandeling met geconcentreerde zuurstof kan helpen om verwondingen van de hersenen te herstellen. De behandeling van neurologische verwondingen met een drukkamertherapie (hyperbare zuurstoftherapie) gaat terug op Shai Efrati, die gespecialiseerd is in de neurologie en in het Assaf Harofeh ziekenhuis leiding geeft aan de afdeling voor hyperbare geneeskunde. Een jaar of zeven geleden behandelde hij een patiënt die een beroerte had gehad met een drukkamertherapie. Dat leverde resultaten op die tevoren niet voor dit gebied bekend waren. Het procedé bleek effectief op een terrein waar men nog nooit aan een drukkamertherapie had gedacht. Het door Efrati bij de behandeling van deze patiënt behaalde resultaat revolutioneerde dit terrein, waarop de wetenschap deze therapiemogelijkheid nader ging onderzoeken. Het Instituut voor Drukkamertherapie van het Assaf Harofeh ziekenhuis werd een regelrecht pelgrimsoord voor artsen uit de hele wereld, die zich bezighouden met de neurologische rehabilitatiegeneeskunde. “Het heeft veel opzien gebaard en deskundigen uit de hele wereld zoeken ons intussen op om meer op dit gebied te leren en de uitwisseling met collega’s te zoeken”, verklaarde Efrati onlangs in een interview met de krant Haaretz, dat naar aanleiding van de inwijding van het nieuwe centrum voor drukkamergeneeskunde werd

afgenomen. De modernisering en de uitbreiding van dit centrum in het Assaf Harofeh ziekenhuis waren dankzij giften mogelijk geworden. En zo staan hier inmiddels twee drukkamers ter beschikking, waarin tot 40 patiënten tegelijk behandeld kunnen worden. Efrati, die elke dag zo’n 150 patiënten behandelt, legde in het interview ook uit dat het centrum van het Assaf Harofeh ziekenhuis het grootste ter wereld is. Zo’n drukkamer ziet er van buiten als een duikboot uit. Hij is zo ontworpen dat de binnendruk verhoogd kan worden om de patiënt onder deze veranderde druk via een ademmasker zuurstof toe te dienen, die vanwege de veranderde druk anders in het lichaam wordt opgenomen. Onder een verhoogde buitendruk lossen gassen (zoals zuurstof) in grotere hoeveelheden in vloeistof (zoals bloed) op dan in normale omstandigheden. Normaliter maakt zuurstof in opgeloste vorm maar een klein deel (ongeveer 1,5%) van de totale zuurstof in het bloed uit. Met de drukkamertherapie kan de concentratie aan opgeloste zuurstof wel tot het 20-voudige verhoogd worden. Op die manier kun je het totale zuurstofgehalte van het bloed met tot wel 30% laten toenemen. Zoals gezegd ontdekte Efrati deze behandelmogelijkheid enkele jaren geleden bij een min of meer spontane therapie van een patiënt die een beroerte had gehad. “Een patiënt die na zo’n medisch incident zes jaar lang een hand niet kon bewegen, was na één behandeling in de drukkamer weer in staat om zijn hand veelzijdig te gebruiken. Maar we hebben ook al patiënten met een beperkt

of zelfs verloren gegaan spraakvermogen gehad die tegenwoordig weer kunnen spreken”, zo berichtte Efrati. Efrati vond het echter ook belangrijk om op te merken dat dit geen wondermiddel tegen alle hersenbeschadigingen is. Want bij gedegenereerde hersencellen is het procedé geen optie. Het werkt alleen in het geval van beschadigde hersencellen die nog uitzicht op regeneratie hebben, wat dan in de vorm van de drukkamertherapie wordt bevorderd. De geconcentreerd toegevoerde zuurstof zet beschadigde hersencellen weer tot activiteit aan. Efrati doet op zijn vakgebied verder onderzoek. Zo heeft hij in het kader van een omvattend onderzoek onderzocht hoe de drukkamertherapie werkt bij patiënten die een hersenschudding hebben opgelopen en soms van geheugenstoornissen, concentratieproblemen of problemen met lezen te lijden hebben. Ook deze patiënten reageerden goed op een behandeling met de drukkamertherapie, en wel binnen enkele maanden intensieve behandeling. Zo verging het ook Shir Daphna-Tekoa, die een ernstig ongeval had gekregen en daarna met omvangrijke lees- en schrijfproblemen te maken kreeg. “Na een behandeling leek het wel alsof een hevige regenbui de lucht had gereinigd en een op de een of andere manier aanwezige sluier uit de weg had geruimd. Al na 20 behandelingen merkte ik dat er iets veranderd was. Mijn geheugen was weer helderder en de woorden waar ik eerst naar moest zoeken, kwamen weer vanzelf. Het is een bijzondere behandelmethode, die voor veel verschillende genezingsprocessen nuttig kan zijn.” ML∎ Nieuws uit Israël | 07/2015

21

Colofon nIEuWs uIT IsraëL

BIjBEL

nEdErLand:

De zeven beloften van GoD voor Israël Deel 3. Een uniek volk door Burkhard Vetsch (1920–2008) In Romeinen 11:1-2 stelt de apostel Paulus de retorische vraag: “Ik zeg dan: Heeft God Zijn volk verstoten?”, en geeft meteen het antwoord: “Volstrekt niet! Ik ben immers ook een Israëliet, uit het nageslacht van Abraham, van de stam Benjamin. God heeft Zijn volk, dat Hij van tevoren kende, niet verstoten!” We hebben geen redenen om ons boven Israël te verheffen, want Romeinen 11:20 waarschuwt ons: “Heb geen hoge dunk van uzelf, maar vrees!” Integendeel, we houden van Israël omdat God het liefheeft en het vele beloften heeft gegeven, en omdat onze Verlosser een Israëliet is. Het zal voor Israël een unieke belevenis zijn als de Heer Jezus Christus als hun Mashiach en ook als onze Messias terugkomt. Israël zal dan pijnlijk erkennen wie het heeft doorstoken en zich bekeren: “Maar over het huis van David en over de inwoners van Jeruzalem zal Ik de Geest van de genade en van de gebeden uitstorten. Zij zullen Mij aanschouwen, die zij doorstoken hebben. Zij zullen over Hem rouw bedrijven, als met de rouwklacht over een enig kind; en zij zullen over Hem bitter klagen, zoals men bitter klaagt over een eerstgeborene” (Zach. 12:10). Dat zal Israëls nationale wedergeboorte tot gevolg hebben (vgl. Rom. 11:26-27). In Deuteronomium 33:29 wordt dit al aangeduid: “Welkgelukzalig bent u, Israël! Wie is zoals u? U bent een volk dat door de HERE verlost is. Hij is een schild en een hulp voor u, Hij is uw majesteitelijke zwaard; daarom zullen uw vijanden zich geveinsd aan u onderwerpen, en u zult hun hoogten betreden!” En de profeet Zacharia kondigt aan: “Zo zegt de HERE van de legermachten: In die dagen zal het gebeuren dat tien mannen uit alle talen van de heidenvolken vastgrijpen, ja, de

22 Nieuws uit Israël | 07/2015

®

punt van de mantel van een Joodse man zullen zij vastgrijpen, en zeggen: Wij gaan met u mee, want wij hebben gehoord dat God met u is!” (Zach. 8:23). “Zie, de Bewaarder van Israël zal niet sluimeren of slapen” (Ps. 121:4). Ja, de toekomst van Israël zal onbeschrijflijk heerlijk zijn, en Israël zal tot zegen voor alle volken worden. Mozes mag het in Deuteronomium 32:43 al visionair in het geloof uitspreken: “Juich, heidenen, Zijn volk! Want Hij zal het bloed van Zijn dienaren wreken. Hij zal de wraak laten terugkomen op Zijn tegenstanders, en Zijn land en Zijn volk verzoenen!” Er is echter wel een beperking: niet allemaal! Het geldt slechts voor een overblijfsel. Dat schrijft de apostel Paulus, door de Heilige Geest geïnspireerd, in zijn brief “aan allen die in Rome zijn, geliefden van God en geroepen heiligen” (hfdst. 1:7): “Niet omdat zij Abrahams nageslacht zijn, zijn zij allen kinderen. Maar van Izak zal uw nageslacht genoemd worden. Dat is: niet de kinderen van het vlees zijn kinderen van God, maar de kinderen van de belofte worden als nageslacht gerekend” (Rom. 9:7-8). De beloften voor Israël gelden alleen voor de Joden die Jezus Christus in het geloof aannemen en zo kinderen van de belofte worden. Zo zegt vers 27 van Romeinen 9: “En Jesaja roept over Israël uit: al zou het getal van de Israëlieten zijn als het zand van de zee, slechts het overblijfsel zal behouden worden” (vgl. Jes. 63:7-10). Daarom is er vandaag de oproep aan ons en aan allen die zich christen noemen om Israël in het geloof zegenend lief te hebben! Na de inleidende gedachten over het onderwerp willen we ons vanaf het volgende nummer met de zeven beloften van God voor het volk Israël bezig∎ houden.

Beth-shalom, Postbus 193, 3940 ad doorn telefoon 0343 477288 fax 0343 477447 E-mail: [email protected]

®

aBOnnEMEnTEn: Beth Shalom, Postbus 193, 3940 AD Doorn, tel. 0343 477288 Giften: IBAN NL27INGB0000094400 t.n.v. Beth-Shalom Doorn En extra: BIC: INGBNL2A Betalingen: Giro NL52 INGB 0000 4092 00 t .n.v. Middernachtsroep «Nieuws uit Israël» verschijnt ook in het Duits, Frans, Engels, Spaans, Portugees, Hongaars en Roemeens. Alleen in de betreffende landen. Abonnement Nederland en België: gratis, Vanuit Nederland naar andere landen in Europa: EUR 26.40, Buiten Europa en Suriname: EUR 31.80. ISRAëLREIZEN: Beth-Shalom-Israëlreizen: Postbus 193, 3940 AD Doorn tel. 0343 477288 GASTENHUIS IN ISRAëL: Beth-Shalom, P.O.B. 6208, Haifa 31060/Karmel Israël tel. 00972-4-83774-81 TESTAMENTAIRE BESCHIKKINGEN: (via een notaris) «Ik legateer vrij van rechten en kosten aan de Stichting: Zendingswerk Middernachtsroep statutair gevestigd te LEIDEN en geregistreerd onder nummer .41166018. bij de Kamer van Koophandel Rijnland, een bedrag van EUR…»

gedachtig aan het feit, dat alle menselijke kennis slechts onvolkomen is (1 Cor. 13:9), geven de auteurs voor eigen verantwoording hun persoonlijke visie weer auTEurs Initialen van de auteurs en bronvermeldingen in dit nummer: CM = Conno Malgo; FW = Fredi Winkler; ZL = Zwi Lidar Voor de inhoud van vreemde web-pagina’s waarnaar verwezen werd kunnen wij niet aansprakelijk worden gesteld. Wij verklaren hiermee uitdrukkelijk, dat op het tijdstip van het tot stand brengen van de link geen illegale inhoud op de verbonden websites herkenbaar waren. Op de actuele en toekomstige vormgeving, de inhoud of de auteursrechten van de verbonden sites hebben wij geen invloed. Voor illegale, foute of onvolledige inhoud en vooral voor schade, die uit het aanklikken of niet aanklikken van zulke aangeboden informatie ontstaat, is alleen de aanbieder van de site verantwoordelijk, naar wie verwezen werd, niet degene, die enkel via links naar de bewuste publicaties verwijst.

aar

b rijg

n

ndi

e ij Z

b

Een kleine brochure van Wim Malgo, goed om deze door te geven aan anderen. Er zijn ware christenen en naamchristenen, wedergeboren mensen en mensen die dat (nog) niet zijn. Velen, die zich in christelijke kringen bewegen, denken daar vaak helemaal niet over na. Dat kan noodlottig zijn!

lgo WiM Ma

eer w nu

erk w gs

sro

ht nac

r

e dd Mi

k ver p e

Ent ZEVEn K

EKEnEn

Va

EDErgE n EEn W

borEnE

Wat is het verschil en wat betekent “wedergeboren”? De auteur behandelt deze vragen aan de hand van de Heilige Schrift en geeft de uitgewerkte antwoorden weer in zeven punten. Daarmee geeft hij de lezer de mogelijkheid zichzelf te onderzoeken. Dat het veel vrucht op mag leveren!

7

autEur: uitVoEring: iSbn: bEStElnr.:

WiM Malgo gEniEt, 28 pagina‘S 9789066031814 567

Prjs:

€1.50

Heet hangijzer

Orgaandonatie

Orgaandonatie: ja of nee? In de hele wereld wordt er heftig over dit thema gediscussieerd. Ook na onze dood kunnen wij nog iets goeds doen, doordat wij onze organen afstaan, opdat andere mensen langer kunnen leven. Dat is tenminste de mening van veel artsen en leraren ethiek. Lees deze zeer aanbevelenswaardige en uiterst interessante, Bijbels gefundeerde stellingname over orgaandonatie. Auteurs: Dr. med. Peter Beck en Norbert Lieth, Peter Malgo, René Malgo, Fredy Peter Uitvoering: geniet, 16 pagina‘s / ISBN: 9789066031692

€ 1.50

Bestelnr.: 197169

gebonden • 659 pagina’s • ISBN: 978-94-9138-204-8 • € 17.50

Een nieuw boek van de auteur Hendrik Schipper stelt deze vraag opnieuw aan de orde. Is Israël nog wel Gods oogappel? Israël is bijna dagelijks in het nieuws. Berichten over acties van Palestijnen tegen Israël. Israël legt resoluties van de VN naast zich neer. Antisemitisme in de wereld neemt toe. Boycotacties tegen Israël. De staat Israël, is dat mensenwerk of Gods werk? De schrijver laat in zijn boek zien wat de Bijbel zegt over Gods plan met Israël. Een zeer actueel boek! “Israël Gods oogappel”, dit is de titel van het nieuwe boek. Een titel die niet door de schrijver is bedacht. In de Bijbel wordt een paar keer Israël op deze manier aangeduid. Een oogappel is een zeer gevoelig lichaamsdeel, dat bescherming nodig heeft. Israël is een gevoelig onderwerp, is dagelijks in het nieuws. Israël wordt geliefd en verguisd, bedreigd en vervolgd. Is eeuwenlang door de kerken beschouwd als een volk waarmee God afgedaan heeft. In de plaats van Israël kwam de kerk, het zogenaamde geestelijk Israël. Vandaag heeft bijna iedereen een mening over Israël. Dit bracht de auteur tot de vraag: “Wat zegt de Bijbel over Israël?” Hij ontdekte dat de Bijbel, het geschiedenisboek van Israël, heldere antwoorden geeft over het verleden, het heden en de toekomst van dit volk...

Bijna thuis is een praktisch boek. Het beschrijft de laatste periode van ons leven niet als een saaie etappe, maar als een periode van nieuwe kansen en uitdagingen. Het stimuleert oudere mensen om krachtige mensen te zijn.‘ Billy Graham, de wereldberoemde evangelist, prediker en schrijver, kijkt in dit ontroerende boek terug op zijn leven. Hij onderzoekt de uitdagingen van het ouder worden en put daarbij wijze lessen uit het Woord van God. Hij doet dat heel praktisch, en met de geestelijke rijkdom en wijsheid van iemand die een lang leven met God heeft gewandeld. Auteur:

Billy Graham

Uitvoering: ISBN: Bestelnr.: Prijs:

Paperback, 213 pagina‘s 9789059990197 199050, € 14,95

In de Gazastrook woedt een machtsstrijd

Recommend Documents