IN 2018 STAAT HIER EEN COMPLEET NIEUW RADBOUD

VEERTIENDAAGS INFORMATIEBLAD VAN HET UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM ST RADBOUD JAARGANG 33 NUMMER 4 9 MAART 2007

‘IN 2018 STAAT HIER EEN COMPLEET NIEUW RADBOUD’ Foto: Flip Franssen

‘We zijn ontzettend blij met de goedkeuring van de minister voor Tranche 2, want nu kunnen we de bouw in één adem afmaken. In het eindplaatje, rond 2018, staat hier een compleet nieuw Radboud. De gebouwen aan de Philips van Leijdenlaan (KNO/ Oogheelkunde) maken plaats voor groen, waarachter de UMCgebouwen oprijzen. Lange loopafstanden behoren straks tot het verleden.’ JANNIE MEUSSEN

De goedkeuring voor Tranche 2 is binnen. En dat is volgens directeur Huisvesting Felix van Baal een feestje waard. ‘Toen november 1994 de goedkeuring voor Tranche 1 binnenkwam, goed voor 610 miljoen gulden, benadrukte staatssecretaris Simons dat we niet voor 2015 terug mochten komen. Dat betekende dat we slechts de helft van de bouwplannen konden aanpakken.’ Parkeergarage, onderwijsgebouw, researchtoren, P-Oost en Q-gebouw, het is allemaal al gerealiseerd. En ook de huidige bouwprojecten vallen nog onder Tranche 1. De aanbesteding van P-west en R, waarin onder meer de OK’s en IC’s komen, is in volle gang. De bouw start naar verwachting de tweede helft van dit jaar. Rond 2010 is Tranche 1 afgerond. Van Baal:

Pagina 5 Kunst in het Radboud

STEM T/M

21 MAART

Pagina 8 OR-verkiezingen

‘Daarna zouden we tot 2015 moeten wachten met vervolgstappen. Dat is niet wenselijk, vonden wij. Want de gebouwen van KNO/Oogheelkunde, Orthopedie en Neurologie liggen qua logistiek in zo’n uithoek, dat is heel inefficiënt. Bovendien zijn ze zo verouderd dat onderhoud nodig is. Daarom hebben we in 2004 een vervroegde aanvraag ingediend voor Tranche 2.’ Hij wijst op een hoge stapel klappers. ‘Nadat we onze plannen onlangs persoonlijk hebben toegelicht, heeft VWS ze goedgekeurd. We mogen nu al vanaf 2010 verder gaan, direct na oplevering van P-west en R. Daarvoor is een bedrag van 275 miljoen euro toegewezen.’ Dit jaar gaat een commissie onder leiding van de afdeling Planontwikkeling van Bedrijf Huisvesting binnen het Radboud herijken hoe de vervolgstappen eruit gaan zien, want inzichten zijn veranderd. ‘We moeten bijvoorbeeld rekening houden met nieuwe strategische visies, zoals de professionalisering van patiënten- en ketenlogistiek, een gewijzigd laboratoriummodel maar bijvoorbeeld ook met de samenwerking met Dekkerswald. Zeker is dat we de flanken gaan slopen en de gebouwen aan het Geert Grooteplein, die vrijkomen als de OK’s, IC’s, laboratoria en beeldvormende afdelingen de nieuwbouw betrekken. Dichtbij de nieuwbouw verrijst daarna een verpleeggebouw voor neurosensorische specialismen en nieuwbouw voor interne geneeskunde. De skyline aan de Philips van Leijdenlaan zal drastisch veranderen. De gebouwen van KNO/Oogheelkunde en Orthopedie maken plaats voor groen.’ Rond juli 2007 komt er een bouwkeet op het Geert Grooteplein te staan voor de bouwdirecties. ‘Op de onderverdieping gaan we een bouwinformatiecentrum inrichten, zodat medewerkers, omwonenden en andere belangstellenden de bouwactiviteiten op de voet kunnen volgen.’ ■

Pagina 10 Verbeterslag bij Centraal Dierenlaboratorium

Pagina 13 Biomedische Wetenschappen en Geneeskunde geaccrediteerd

RADBODE 4 - 2007

INHOUD 3

Beleid Nieuwe richtlijnen voor veilig verkeer Gevaarlijke situaties in gangen onderverdieping voorkomen

AGENDA 13

Oecumenische vieringen

Onderwijs BMW en Geneeskunde geaccrediteerd Bij Geneeskunde loftuitingen voor de medisch professionele vorming van de student. Bij Biomedische Wetenschappen wordt de accreditatie gezien als opstap om Europees te excelleren.

4

Interview Kunst en de zin van aankopen Een interview met kunstcoördinator UMC St Radboud Daan Van Speybroeck.

8

OR-verkiezingen

UITSLAG WOENSDAG

De 41 kandidaten stellen zich voor. Schriftelijk stemmen is mogelijk tot en met woensdag 21 maart.

21 MAART 10

Onderzoek Verbeterslag Centraal Dierenlaboratorium Het CDL beantwoordt weer volledig aan de eisen voor verantwoord en zorgvuldig proefdieronderzoek.

15 Opinie Het betoog Wetenschappelijke fraude komt vaker voor dan wij denken. Het bevoegd gezag van afdelingen, UMC’s en universiteiten moeten toezien op preventieve maatregelen en bij gevonden fraude zorgvuldig handelen, benadrukt prof.dr. John Overbeke.

En verder...

Start outreachproject, Nieuwsladder 3 PIPpagina 6 In bedrijf: Verkiezingen UMC-raad, Onderscheiding Oostendorp, Sponsoracties, Maria Hopman adviseur vierdaagse 7 Maatschappelijke verantwoordelijkheid bij coördineren bevolkingsonderzoek, prijzen en benoemingen 11 Column buitenland 13 Lancet-editorial, Geen jicht door plaspillen, Mensen, Beroepscode, Stelling, Kleine boodschap 14 Oude idealen in nieuwe zorgmarkt, In memoriam 15 Actueel, Jennertje 16

Om 10.00 uur in het personeelsrestaurant. 11 maart, voorganger pastor Wim Smeets, 18 maart, voorganger Els Groeneveld, 25 maart, voorganger Wim Smeets.

PAOG Informatie over alle paog-cursussen en – bijeenkomsten zijn te vinden op www.umcn.nl/paog. • 12 maart Nieuwe inzichten en behandelstrategie voor CRPS-1 (Post-traumatische dystrofie), voor o.a. chirurgen, anesthesiologen, revalidatieartsen. • 13 maart 39e Regionale Nascholingsavond Anesthesiologie: Anesthesie bij laparoscopie, voor anesthesiologen (i.o.). • 13 t/m 16 maart VRA 1e jaars cursus Klinische epidemiologie en Statistiek 2007, voor 1e jaars AGIO’s revalidatiegeneeskunde. • 14 maart ‘Back to normal’ of ‘Back to life’ sub-acute en chronische individuele zorg na CVA, bestemd voor o. a. fysiotherapeuten, paramedici, verpleegkundigen en verzorgenden. • 14 t/m 28 maart Regionale Onderwijsdagen Interne Geneeskunde Nijmegen 2007/2008 (RODIN), voor internisten i.o., AIO’s in vooropleiding tot deelspecialist. • 14 maart e.v. Scholingsprogramma Traumaregio Oost 2007, voor o.a. traumatologen, chirurgen en IC-artsen. • 15 maart Peri-operatieve zorg: een grote zorg – Schadepreventie, voor o.a. verpleegkundigen, anesthesieassistenten. • 16 maart ECHO-geleide Perifere Zenuwblokkades voor anesthesiologen. • 16 maart Psychiatrie, simuleren en ziektewinst voor bedrijfs- en verzekeringsartsen.

• 18 en 19 maart PACO-NU: Laparoscopie in vivo, verplicht onderwijs voor 1e en 2e jaars arts-assistenten regio Utrecht-Nijmegen. • 21 maart Nascholing psychiatrie ‘Borderline persoonlijkheidsstoornis’.

Diversen 12 maart Lezing ‘Complementaire therapie bij kanker’ georganiseerd door de WIG. Aanvang: 19.30 in het Studiecentrum. Reserveer een kaartje via [email protected] of voorverkoop 12 maart 12.30-13.30 bij de kantine Studiecentrum (1,00 euro, aan de deur 1,50). Zie ook www. ru.nl/wig.

13 maart De afdeling Epidemiologie, Biostatistiek en HTA organiseert van 16.00 - 17.00 uur een seminar met als gastspreker, Prof.dr. Rudolf Kaaks, hoofd Division of Cancer Epidemiology, Cancer Research Center, Heidelberg. De titel van de Engelstalige presentatie is ‘Energy balance and cancer; epidemiologic observations and possible endocrine mechanisms’. Locatie: Lammerszaal, Studiecentrum, route 86.

KUNST

14 maart Cursus Praktische Stralingshygiëne voor medewerkers die met straling werken en hun kennis willen opfrissen. De voormiddag is bedoeld voor laboratoriummedewerkers en in de namiddag zijn de toestelmedewerkers aan de beurt. Tijd: 9.00-12.00 uur en 13.30-16.30 uur. Informatie en aanmelden: Pieternel van Heijst, staf P&O, tel. 10645.

20 maart Halfjaarlijkse voorlichtingsavond niertransplantatie/nierdonatie. Locatie: Lammerszaal, Studiecentrum, route 86 van 18.45-21.20 uur.

21 maart

Foto: Jan van Teeffelen

Als er in de kunstcollectie van het UMC St Radboud een werk is dat ingaat op de verhouding tussen de medische wereld en kunst, is het wel De schilder gewond van Jean Le Gac. Daar zien we de schilder – de steeds terugkerende figuur in Le Gacs oeuvre – opgenomen in een verzorgingstehuis. Bij een ongeval aan het hoofd gewond geraakt, verloor hij zijn geheugen. De behandelend arts vroeg aan de verpleegster hem verf, penselen en doek te geven, in de hoop dat, wanneer hij gaat schilderen, hij op het spoor van zijn herinneringen komt. Het mag ech-

ter niet onmiddellijk baten, maar de arts meent dat men geduld moet hebben. Waarvoor de kunst in de medische wereld niet allemaal kan en moet dienen, en dit aan de orde gesteld in een tekening. Kan de Commissie Beeldende Kunst zich een meer inspirerend kunstwerk tot motto voor haar opdracht nemen?! Jean Le Gac, De gewonde schilder is de meest recente aankoop van de CBK UMC St Radboud. De tekening heeft nog geen definitieve plek gekregen. DVS

2

Bijeenkomst ‘Praat mee over je CAO, nu en in de toekomst’ van 16.00-17.30 uur in Majoor A-zaal, 2e verdieping Studiecentrum (route 95). Op 1 juni 2007 loopt de huidige cao voor de UMC’s af. ABVAKAO-FNV wil daarom graag met medewerkers in gesprek gaan over de nieuwe CAO. Gaat u voor bijvoorbeeld leeftijdsbewust personeelsbeleid, loonsverhoging, een goede combinatie van arbeid en zorg of juist iets anders. Tevens willen wij van gedachten wisselen over vernieuwing seniorenregelingen, mogelijke overgang van het ABP naar het PGGM en modernisering van de CAO in de toekomst. Aanmelden is niet nodig. Meer informatie: ABVAKABO-FNV consulent Ine Bergervoet, tel.: 19454, mail: [email protected], www.ru.nl/abvakabo.

22 maart Studentensymposium ‘Orgaantransplantatie’. Ook artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers zijn van harte welkom. Sprekers zijn mw. dr. A.H.M.M. Balk, cardioloog Thoraxcentrum Erasmus MC en dhr. W. Hordijk, transplantatiecoördinator UMC St Radboud. Aanvang: 19.00 uur met koffie en thee in de Hippocrateszaal. Om 21.15 uur wordt afgesloten met een borrel. Toegang is gratis.

BELEID

RADBODE 4 - 2007

NIEUWSLADDER

Nieuwe richtlijnen voor veilig verkeer

Matrix van start op 2 april Op 2 april vindt de invoering plaats van Matrix, het nieuwe geïntegreerde softwaresysteem voor inkoop, logistiek, financiën, projectadministratie en planning & control. Gebruikers van het systeem worden in de eerste maanden van 2007 hiervoor getraind. Iedereen die nu bestellingen doet met een model-8 bon, financiële systemen raadpleegt, projecten registreert of begrotingen en budgetten controleert, maakt straks direct of indirect gebruik van Matrix. Voor het laatste nieuws en achtergrond over Matrix, zie intranet, ingang ‘medewerker’, button ‘matrix’. In Radbode 5 (23 maart) zal een bijsluiter zitten over Matrix, alle deelprojecten en de samenhang daartussen.

Werkgeversbijdrage levensloop ten onrechte ingehouden

Eén van de regels is dat medewerkers alleen goedgekeurde, veilige steps mogen gebruiken. De gangen op de onderverdieping van het Radboud worden door medewerkers veel gebruikt om zo snel mogelijk van A naar B te kunnen. Omdat hier ook allerlei logistieke processen plaatsvinden, levert dat vaak onveilige situaties op. Om de ‘verkeersveiligheid’ te handhaven, zal vanaf 15 maart een aantal richtlijnen gelden die door alle medewerkers nageleefd moeten worden. ‘Het drukke verkeer van fietsen, steps, karretjes, voetgangers en trucks heeft al tot enkele incidenten geleid,’ vertelt Aart Plas, veiligheidskundige (Arbo- en Milieudienst). ‘Door de richtlijnen weten medewerkers wat wel en niet mag, en worden gevaarlijke situaties voorkomen.’ Een belangrijke richtlijn is dat het patiëntentransport altijd voorrang heeft. ‘Dit is met name van toepassing bij gebruik van de liften’, aldus Plas. ‘Het is niet meer dan fatsoenlijk dat je patiënten in een bed hun privacy gunt en zelf de lift verlaat.’ Daarnaast is het de bedoeling dat voetgangers de onderverdieping zoveel mogelijk vermijden. ‘Transport en voetgangers op één gang leveren te veel gevaarlijke situaties op. Maak, als dat kan, gebruik van de begane grond.’ Een andere maatregel is dat fietsen niet meer is toegestaan. ‘Medewerkers mogen alleen

Foto: Frank Muller

goedgekeurde, veilige steps gebruiken. Een step rijdt langzamer dan een fiets en is veiliger omdat je er in een gevaarlijke situatie makkelijker vanaf kunt stappen’, licht Plas toe. ‘Deze steps zijn te koop via afdeling Inkoop. De kleine stepjes die je nu nog veel ziet, zijn te gevaarlijk.’ Alleen medewerkers die daartoe bevoegd zijn, mogen de elektrotrucks besturen. ‘Zij hebben allemaal een rijvaardigheidstest afgelegd’, zegt Plas. ‘Ook hebben alle trucks straks een snelheidsbegrenzer, van 10 kilometer per uur. Meeliften op een truck die daar niet op ingericht is, mag niet meer.’ Alle maatregelen gelden voor het hele UMC. Bestaande verkeersregels worden zoveel mogelijk gehandhaafd: rechts heeft voorrang, links inhalen et cetera. Vanaf 15 maart worden medewerkers die zich niet aan de richtlijnen houden, daarop aangesproken. Op dinsdag 20 en woensdag 21 maart wordt dat gedaan door acteurs, die verkeersbrigadier spelen. Ook komen er posters en borden in het Radboud om de verkeersveiligheid onder de aandacht te brengen. Plas: ‘We gaan er vanuit dat iedereen snel vertrouwd is met de maatregelen, en inziet dat we zo zorgen voor een veiliger Radboud, voor medewerkers én voor patiënten.’ GM De richtlijnen zijn ook in te zien op KWINT: document 1.06, Interne verkeersveiligheid.

Ontsporing in vroeg stadium signaleren De medewerkers van de heelkundige verpleegafdelingen A30 en A40 en de IC zijn er klaar voor. Met ingang van 2 april start daar het zogenaamde Outreachproject. Wanneer een patiënt na een operatie dreigt te ontsporen, kunnen de verpleegkundigen voortaan het Medical Emergency Team (MET) oppiepen. Binnen twintig minuten probeert dit IC-team de patiënt op de verpleegafdeling te stabiliseren. Op de verpleegafdelingen A30 en A40 ontsporen circa vijf patiënten per maand na een operatie. Dat blijkt uit meting in 2006. ‘Dat proces gaat heel geleidelijk, maar kan fatale gevolgen hebben,’ vertelt Maurice Peters, hoofdverpleegkundige H20. ‘Deze patiënten kunnen uiteindelijk een ademhalings- of hartstilstand krijgen.’ Om dit te voorkomen gaat nu het Outreachproject draaien. ‘Dat is erop gericht om die ontsporing in een vroeg stadium te signaleren, want dan kun je er adequaat op inspelen.’ Verpleegkundigen meten daarom voortaan de risicovolle patiënten eenmaal per dienst op een aantal criteria: ademhalingsfrequentie, zuurstofsaturatie, hartslagfrequentie, bloeddruk, urineproductie en bewustzijnsverlies. Maar ook het niet-pluisgevoel weegt mee. Want niet alles valt te meten, volgens Peters. ‘Soms kunnen de waarden goed zijn, maar toch ‘ruikt’ de verpleegkundige onheil, omdat de patiënt bijvoorbeeld erg transpireert of onrustig is.’ Ook in dat geval kunnen zij

zonder tussenkomst van de afdelingsarts het Medical Emergency Team oppiepen, bestaande uit een ervaren intensivist en IC-verpleegkundige. ‘We streven ernaar dat de patiënt vervolgens binnen twintig minuten weer stabiel is. Door bijvoorbeeld extra vocht of medicatie toe te dienen. Mocht dat geen effect hebben dan gaat de patiënt mee naar de IC.’ Verpleegkundigen van A30 en A40 hebben de afgelopen maand geleerd hoe zij de criteria kunnen meten en in welke situaties zij het MET acuut kunnen oproepen of om een aanvullend consult kunnen vragen. Ook de ICmedewerkers die in het MET gaan meedraaien zijn geïnstrueerd. Het project is in nauwe samenwerking met de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) opgezet en uitgewerkt via het lectoraat Acute Intensieve Zorg. Friede Simmes, docent/onderzoeker van de HAN, is zeer te spreken over de samenwerking: ‘Het brengt theorie en praktijk dicht bij elkaar; binnen ons onderwijs krijgt deze methode van vroegsignalering nu ook aandacht. Bovendien maakt het onze studenten onderzoeks-minded omdat zij zijn betrokken bij de uitvoering van het onderzoek dat aan het Outreachproject is gekoppeld.’ ‘Als de resultaten positief zijn, kunnen we de nieuwe werkwijze wellicht doortrekken naar andere verpleegafdelingen,’ aldus Peters. JM

3

In januari is de werkgeversbijdrage levensloop 2006 uitbetaald aan alle medewerkers. Bij vierduizend medewerkers is deze bijdrage in februari ten onrechte weer ingehouden. Het is technisch niet mogelijk gebleken deze fout te herstellen voor de betaling van de salarissen over de maand februari. In maart zal het ten onrechte ingehouden bedrag aan werkgeversbijdrage levensloop 2006 weer worden uitbetaald. De medewerkers die het betreft zijn persoonlijk geïnformeerd.

Muziek in de pauze De Personeelsvereniging Radboud organiseert vanaf maart muziek tijdens de lunchpauze. De korte concerten zijn gratis toegankelijk voor alle medewerkers en studenten van het UMC St Radboud en de Radboud Universiteit. Het eerste optreden wordt op 26 maart verzorgd door het pianoduo Sebastiaan Oosthout en Kimberly Harrison. Het eerstvolgende concert erna vindt plaats op maandag 23 april. Tijd: 12.45-13.15 uur in de PV-ruimte van het Gymnasion.

Arbeidsongeschiktheid Arbeidsongeschiktheid kan iedereen overkomen. En door de beperkingen van de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) wordt het risico van forse inkomensachteruitgang bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en onvoldoende werken alleen maar groter. De medewerker kan daardoor met een groot inkomensverlies te maken krijgen. Het UMC St Radboud heeft ter voorkoming van dit risico de bestaande collectieve overeenkomst, via assurantietussenpersoon Akkermans Van Elten, met OHRA aangepast. Medio maart wordt aan medewerkers een informatieset toegezonden over de veranderde wetgeving en de verzekeringsmogelijkheden. Er worden ook twee informatiebijeenkomsten georganiseerd. Akkermans Van Elten en OHRA zullen daarbij een presentatie verzorgen en vragen beantwoorden. Donderdag 22 maart, 11.3012.30 uur, en maandag 26 maart, 16.00-17.00 uur. Locatie: Lammerszaal in de prekliniek (route 86).

Patiëntenfolders gebruiksvriendelijker op website De patiëntenfolders worden sinds kort op de website van het UMC St Radboud gepresenteerd per specialisme. Voorheen moesten patiënten zoeken onder onderzoek of behandeling. Nu is het veel gebruiksvriendelijker. De patiënt kan binnen het specialisme zoeken naar de folder die voor hem of haar bestemd is. Zie www.umcn.nl/patiënt/folders.

INTERVIEW

KUNST

EN DE ZIN VAN AANKOPEN

Foto’s: Jan van Teeffelen

4

RADBODE 4 - 2007

Kunst in het UMC St Radboud? Is het opsmuk, een mooie financiële investering of geeft kunst mensen een kans te ontsnappen aan hun misère of aan de waan van de dag? Een interview met kunstcoördinator UMC St Radboud Daan Van Speybroeck. ‘Soms brengt kunst bij mensen een glimlach teweeg.’ NELLEKE DINNISSEN

Als student liep Daan Van Speybroeck in zijn vrije uurtjes al galerieën af. Kunst intrigeerde hem; gaf hem stof tot nadenken. ‘Sommige werken raken je, andere helemaal niet. Waarom niet?’ Van huis uit filosoof is kunst voor Van Speybroeck iets om te overpeinzen, om de zin ervan te achterhalen en om het onbegrijpelijke te duiden. Hij laat zich daarbij graag inspireren door geestverwanten als Deleuze en Foucault: filosofen die schreven over kunst. Niet dat hij de lof zal zingen over alle kunst. Van Speybroeck: ‘Soms doet kunst je niets. Leg het dan opzij en zwijg. Zeg niet meteen dat iets niet deugt. In de hedendaagse kunst gebeurt zoveel wat ik ook niet begrijp. Luister en informeer eerst, dat kan je ogen openen. Sommige kunst is ook aan mij niet besteed. En wil ik er toch iets over kwijt, dan liefst op een aangename manier.’ Op z’n Van Speybroecks dus: betrokken, begaan, bevlogen en goedlachs. Vraag hem zijn oordeel over een werk en met zijn zangerige Vlaamse tongval kan hij in poëtische taal, zelfs over een stuk dat hem niet zint, een lyrische beschouwing geven. Heel onverbloemd zegt hij ook: ‘Ach ja, met kunst moet je mensen niet lastig vallen. Dring het niet op.’ En opmerkingen als: dat kan mijn kind van drie ook, pareert hij minzaam met: ‘Laat jouw kind dat dan maar even doen.’ Achter Van Speybroeck staat een kunstcommissie van tien leden, allen UMC-medewerkers met uiteenlopende functies. Soms valt een aankoopvoorstel bij de commissie niet in vruchtbare aarde en moet hij het met spijt laten gaan. ‘Dan ben ik wel eens drammerig en kom ik er nog wel eens op terug’, zegt hij grinnikend.

‘Kunst kan troost bieden, kunst kan iema nd blij maken en hem laten ontsnappen aan de dagelijkse misère’

Kunst in een UMC moet voor Van Speybroeck een bijna tastbaar, visuele relatie hebben met de medische wereld. ‘Kunst in het Radboud gaat over kwetsbaarheid, kracht, lijden, pijn en dood. Over levensvragen die bij medewerkers, bij studenten en patiënten spelen. Iemand die plots in een ziekenhuis belandt zal zich afvragen: waarom ik, zo’n brave jongen? In een ziekenhuis wordt de mens geconfronteerd met eindigheid. Kunst kan troost bieden, zoals ook Christus aan het kruis zin gaf aan het lijden van mensen, kan kunst laten zien dat in het leven niet alles vanzelf gaat. Kunst kan iemand blij maken en hem laten ontsnappen aan de dagelijkse misère.’ Zoals het een filosoof betaamt eerst alles in twijfel te trekken en vervolgens op zoek te gaan naar waarheid en zingeving, zo neemt Van Speybroeck in zijn zoektocht naar de juiste collectie voor het Radboud een “afwezig” werk als centraal uitgangspunt. Een museaal stuk, dat hij wel op klein formaat door de kunstenaar heeft laten natekenen. Een kunstwerk van Jean le Gac “Le peintre blessé”. Waarom als kern voor de collectie een kunstwerk dat onbereikbaar is? ‘Juist in het onbereikbare zorgt een gedroomde ideale collectie ervoor dat de ambitie groot is en dat de zienswijze wordt aangescherpt’, aldus de filosofische uitleg van Van Speybroeck. (zie over dit werk pagina 2).

In deze rubriek vertellen medewerkers over een bijzondere ervaring tijdens hun werk in het UMC St Radboud. Een ongewoon en persoonlijk verhaal. Dit keer een verhaal van seniorverpleegkundige Marijke ten Dam, Maag, Darm en Leverziekten.

Slechtnieuwsgesprek ‘Op onze afdeling kwam een oudere man met verschillende klachten binnen. Na een paar dagen waren alle onderzoeken afgerond. Hij bleek een ernstig uitgezaaide kanker te hebben. Ik zou ’s middags samen met de arts, als de echtgenote er was, het slechtsnieuwsgesprek voeren. Om vier uur vindt op de afdeling altijd de overdracht plaats. Ik zou zelf nog het slechtsnieuwsgesprek afhandelen met de arts. Daarna zou ik mijn collega’s verslag uitbrengen over de zorg van de patiënt.

Kunst in een UMC moet voor Van Speybroeck een bijna tastbaar, visuele relatie hebben met de medische wereld.

Verbrokkeling Kunst laat zien dat in het leven niet alle paden zijn geëffend. Het dagelijkse leven is slechts een oppervlakkige laag, waaronder niet alleen levensenergie, maar ook dramatiek, tragiek, neergang en de verbrokkeling van de mens schuilgaat, meent Van Speybroeck. ‘In kunst wordt die zichtbaar.’ Franse kunstenaars drukken heel bewust een stempel op de collectie van het Radboud, waar Van Speybroeck een duidelijke verklaring voor heeft. ‘Scholing is op Franse academies doorspekt met existentiële vragen, vragen die bij uitstek in een medische wereld spelen. In de Angelsaksische en Nederlandse kunst daarentegen, gaat het eerder over compositie van kleur, vlakverdeling en opbouw. Van Speybroeck kan daar in het UMC niet veel mee.Vooral de mens intrigeert hem. In zijn visie is de mens verbrokkeld. ‘Zo zitten we de ene dag in een vliegtuig, een volgende vakantie trekken we met paard en wagen door het platteland. De mens participeert aan immens uiteenlopende werelden.’ In het werk van Vincent Corpet openbaart zich die verbrokkeling. Op ronde doeken laat hij geïsoleerde lichaamsdelen zien. Van Speybroeck vergelijkt dit fenomeen met de medische wetenschap, waar mensen voor slechts één orgaan of één lichaamsdeel in behandeling zijn. ‘Zonder moraliserend te zijn, kunnen de werken van Corpet inspireren om over het lichaam na te denken’, verklaart hij.

Vertaalslag Le peintre blessé

HET MOMENT

Dit jaar gaat de kunstcommissie haar aandacht richten op de medische faculteit. ‘Daar kunnen wij ons meer permitteren en veel abstracter en intellectueler met kunst bezig zijn, wat niet wil zeggen dat ongeschoold zijn een belemmering is om van kunst te genieten. Het kunstwerk van Carole Benzaken in de centrale as bij het kinderziekenhuis brengt met bewegende beelden bij veel mensen een glimlach teweeg. Dat zie je niet vaak in een ziekenhuis waar mensen zich ernstig, soms vertrokken van pijn of verdriet voortbewegen. Maar in het ziekenhuis moeten we wel heel voorzichtig zijn, omdat kunst een gevoelige snaar kan raken.’ Van Speybroeck trekt zich regelmatig terug in zijn kamer, waar hij kunst bestudeert, waar hij zich laaft aan kunst, waar hij zich laat inspireren om scherp te blijven voor aankopen en om een goede gesprekspartner te kunnen zijn in de eigenzinnige kunstwereld. Waar hij publicaties voorbereidt en regelmatig werkt aan kunstopdrachten. ‘Kunst moet iets zeggen over de medische wereld. Bij een kunstopdracht maak ik die vertaalslag. Soms baart me dat wel eens zorgen en vraag ik me af, begrijpen die twee werelden elkaar wel? Daar kan ik wel eens van wakker liggen. Pas als het af is weet ik of de klik er was.’ ■ Daan Van Speybroeck gaat in Radbode op pagina 2 de kunstrubriek verzorgen. Bij een kunstobject uit de UMCcollectie zal hij iedere keer de betekenis en de relatie met het UMC St Radboud laten zien.

5

De man zat toen wij binnenkwamen op de rand van het bed. We gingen bij hem en zijn echtgenoot zitten en de arts besprak met hen de uitkomsten van de onderzoeken. Die waren ronduit somber. De kanker was helemaal uitgezaaid, behandeling had geen enkele zin. De patiënt reageerde verdrietig. Het gesprek was nog niet eens helemaal afgerond of de patiënt zakte in elkaar. Binnen hooguit twee minuten was hij dood. “Hij overlijdt nu”, hoor ik de arts nog zeggen. We legden hem op bed. Zijn vrouw pakte zijn hand vast en zei: “Ga maar jong.”

‘Hij was geen man voor een ziekbed’ De man was, gezien zijn ziekte, nog in redelijke conditie. ‘s Ochtends had ik hem nog geholpen met douchen en aankleden, geen man die binnen korte tijd zou overlijden. Het ging allemaal zo snel. Ik hield de vrouw goed in de gaten, ze was erg emotioneel, maar raakte niet in paniek. Ze bleek achteraf al een sterk vermoeden te hebben dat de uitslag negatief zou zijn. De situatie was zo onwerkelijk. Onder onze ogen voltrok zich in ijl tempo de dood. Van een slechtnieuwsgesprek moesten we schakelen naar stervensbegeleiding. Ik ging terug naar mijn collega’s, ik zou immers deze patiënt nog overdragen. Ik zie nog steeds de gezichten voor me, toen ik vertelde wat er aan de hand was. De arts en ik waren er erg van onder de indruk en hebben met z’n tweeën de afloop geëvalueerd. Hadden we alles gedaan wat we moesten doen? Reanimeren? Er was nog niet over gesproken en ook nog niets van opgenomen in het patiëntendossier. “Het was goed zo”, had de vrouw met stellige zekerheid gezegd. De patiënt en ook de echtgenote hadden dat niet gewild. “Hij was geen man voor een ziekbed”, vertelde ze ons. Medisch gezien was het ook het best. Erg was dat de rest van de familie plots voor een voldongen feit stond en geen afscheid had kunnen nemen.’ Nelleke Dinnissen

PIPpagina

Vacatureladder Administratief en secretarieel

De volledige vacaturetekst kunt u vinden op internet: www.umcn.nl/vacatures. Alle vacatures zijn ook te zien op het presentatiebord van het Personeels Informatie Punt. Vacatures met een sterretje* zijn alleen bestemd voor medewerkers van UMC St Radboud. De sluitingsdatum voor de vacatures is 23 maart 2007, tenzij anders aangegeven op de vacaturepresentatie.

07570* 07630* 07517 07626* 07627*

FLEX U bent verpleegkundige met een parttime aanstelling in het UMC St Radboud en wil af en toe bij andere specialismen ervaring opdoen? Neem voor meer informatie contact op met FLEX, (024) 361 03 03 of [email protected]

Techniek en laboratorium 07491 Klinisch moleculair geneticus, Antropogenetica, 36 uur, Schaal 10 07625* Klinisch fysicus in opleiding, Klinische Fysica Radiotherapie, 36 uur, Schaal 10 07649* Analist, Pathologie, 36 uur, Schaal 7 07604* Analist, Orthodontie en Orale Biologie, 36 uur, Schaal 5

Vrijwilliger Wilt u als vrijwilliger aan de slag? Bel dan de coördinator Vrijwilligerswerk van het UMC St Radboud, (024) 361 53 28.

Beleid en staf

Medisch 07644 07135 07617 07145 07622 06913 04961 07606* 07637*

Managementassistent, Clusterbureau CAIO, 32 uur, Schaal 7 Secretaresse, Orthodontie en Orale Biologie, 21,6 uur, Schaal 6 Managementassistent, Bureau Ondersteuning, 36 uur, Schaal 6 Datamanager, Kindergeneeskunde, 8-12 uur, Schaal 5 Administratief medewerker, Urologie, polikliniek, 36 uur, Schaal 5

07632 Senior financial controller, Financieel Economisch Beleid & Control, 36 uur, Schaal 12 07633* Stafadviseur electrotechniek, Huisvestingsadvies en Ondersteuning, 36 uur, Schaal 11 07545 Medewerker Ontwikkeling Digitale Leer Omgeving, Onderwijs- en Studentenzaken, 32-36 uur, Schaal 10 07613* Onderwijskundig medewerker, Dienst Studiezaken Tandheelkunde, 18 uur, Schaal 9 07642* Coördinator Debiteurenadministratie, Debiteurenadministratie, 36 uur, Schaal 8

Chef de Clinique, Radiologie, 40-48 uur, Schaal i.o. Patholoog, Pathologie, 40-48 uur, Schaal 97A, u.m.s. Kinderneuroloog, Neurologie, 32-38,4 uur, Schaal 95, m.s. Arts-assistent niet in opleiding, Cardio-thoracale chirurgie, 46 uur, Schaal 11A Arts-assistent niet in opleiding, Verloskunde en gynaecologie, 36,80 uur, Schaal 11A Arts-assistent niet in opleiding, Cardio-thoracale chirurgie, 46 uur, Schaal 11A Arts-assistent niet in opleiding, Kindergeneeskunde, 46 uur, Schaal 11A Verloskundige, Verloskunde & Gynaecologie, 32 uur, Schaal 10 Verloskundige, Verloskunde & Gynaecologie, 24 uur, Schaal 10

Dienstverlening 07619 07601* 07600* 07599*

Paramedisch 03182 NVZ Anesthesiemedewerker, Anesthesie, 18-36 uur, Schaal 8 07480 Tandartsassistent, Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde, 14,4 uur, Schaal 6

Dierverzorger, Centraal Dieren Laboratorium, 24 uur, Schaal 4 Logistiek medewerker BTS, Logistiek, 0 uur, Schaal 3 Logistiek medewerker AT&T, Logistiek, 24 uur, Schaal 3 Logistiek medewerker BTS, Logistiek, 24 uur, Schaal 3

Leren en werken 07241 Student HBOV-Duaal Verkort Traject, Staf Zorg, 32 uur, Schaal A*

Verpleegkundig en verzorgend 07605* IC-verpleegkundige Verkoeverkamer, Bedrijfseenheid Operatiekamers, 18-36 uur, Schaal 9A 07394* Diabetesconsulent, Polikliniek Interne Specialismen, 24 uur, Schaal 8B 07459 Researchverpleegkundige, Clinical Research Centre Nijmegen, 0-36 uur, Schaal 8B 06964* Verpleegkundige i.o. tot dialyse verpleegkundige, Dialyse, 32 uur, Schaal 6/7 07233 FLEX Verpleegkundige, FLEX, 0-36 uur, Schaal 6/7 07598* Verpleegkundige, Neurologie, 30,3-36 uur, Schaal 7 07618* Verpleegkundige, Neurologie, 32-36 uur, Schaal 7 07614* Verpleegkundige, Poli Dermatologie, 32 uur, Schaal 7 07579 Verpleegkundige, Clinical Research Centre Nijmegen, 0-36 uur, Schaal 7 07616* Verpleegkundige, Neurochirurgie, 32 uur, Schaal 7 07608* Verpleegkundige, Geriatrie, 32-36 uur, Schaal 7 07647* Verpleegkundige, Neurologie, 30,3-36 uur, Schaal 7

PIP nieuws Openingstijden PIP: maandag t/m donderdag van 11:30 tot 14:00 en van 15:00 tot 17:00 uur en vrijdag van 11:30 tot 14:00 uur. Telefoon (024) 361 91 66. Routenummer 536. Internet: medewerker ➔ pip on line, e-mail: [email protected]. Kijk voor actueel PIP nieuws ook eens op PIP on line, Actueel!

Vacature Projectmedewerker Benchmarking OK In het project Benchmarking OK werken de acht universitair medische centra (UMC’s), in opdracht van de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra, samen. De UMC’s beogen betere prestaties op de OK, door van elkaar te leren over de integrale bedrijfsvoering van operatiekamercomplexen. Projectleider Arjan van Hoorn van het Erasmus MC zoekt hiervoor versterking in de vorm van een projectmedewerker. Aan de hand van een onderzoeksplan gaat de medewerker zelfstandig aan de slag met gegevensverzameling, analyses en presentaties van de bevindingen op allerlei terreinen zoals OK-planning, verbruik en doel van materiaal en inzet van personeel. Geïnteresseerd? Neem voor de gehele vacaturebeschrijving of meer informatie contact op met dhr. Arjan van Hoorn, projectleider Benchmarking OK, (010) 463 23 61. De vacaturebeschrijving ligt ook bij het Personeels Informatie Punt in de map op tafel.

Onderwijs en onderzoek 07316 Hoogleraar restauratieve Tandheelkunde, Preventieve en Curatieve Tandheelkunde, 36 uur, Schaal 16 07640* Wetenschappelijk onderzoeker, Verloskunde en Gynaecologie, 18 uur, Schaal 12 07638* Biostatisticus, Epidemiologie en Biostatistiek, 28,8-36 uur, Schaal 11/12 05449 Docent Tandheelkunde, Preventieve en Curatieve Tandheelkunde, i.o. uur, Schaal 10/11 07110 Tandarts, Tandheelkunde, 16-40 uur, Schaal 10/12 07102 Tandartsdocent, Tandheelkunde, 16-40 uur, Schaal 10/11 07643* Wetenschappelijk onderzoeker, Mond- Kaak- en Aangezichtschirurgie, 36 uur, Schaal 10 07568 Postdoc, Tumor Immunologisch Laboratorium (TIL), 36 uur, Schaal 10 07569 Postdoc, Tumor Immunologisch Laboratorium (TIL), 36 uur, Schaal 10 07492 Wetenschappelijk onderzoeker, Sociale Geneeskunde, 28,8 uur, Schaal 10 07635* Wetenschappelijk onderzoeker, Kwaliteit van Zorg, 21,6 uur, Schaal 10 07634* Wetenschappelijk onderzoeker, Kwaliteit van Zorg, 21,6 uur, Schaal 10 07470 Trialarts, Clinical Research Centre Nijmegen, 0-36 uur, Schaal 10 07631 Wetenschappelijk onderzoeker, Kwaliteit van Zorg, 25-28 uur, Schaal 10 07522 PhD-student, Physiology, 36 uur, Scale 10A 07518 PhD-student, Physiology, 36 uur, Scale 10A 07513 PhD-student, Physiology, 36 uur, Scale 10A 07516 PhD-student, Physiology, 36 uur, Scale 10A 07648* PhD-student, Biochemie, 36 uur, Schaal 10A 07646* PhD-student, Biochemie, 36 uur, Schaal 10A 07645* PhD-student, Biochemie, 36 uur, Schaal 10A 07607* Onderzoeker in opleiding, Radiologie, 36 uur, Schaal 10A 07144 Docent gynaecologisch onderzoek, Onderwijsinstituut, 2,41 uur, Schaal 7 07641 Onderwijs- en onderzoeksassistent, Anatomie, 36 uur, Schaal 7 07623 Studentassistent, Neurologie, 10-15 uur, Schaal 6 07464 Polikliniekassistent, Clinical Research Centre Nijmegen, 0-36 uur, Schaal 5

Cursus RSI-Contactpersoon RSI-contactpersonen kunnen op 19 april van 09.00 tot 12.30 uur deelnemen aan de cursus RSI-Contactpersoon. Als aanspreekpunt voor collega’s leren zij vaardigheden in signaleren en oplossen van problemen op RSI-gebied. Tijdens de cursus komen de volgende onderwerpen aan bod: • Herkennen en bespreekbaar maken van de RSI risico’s • Inzicht in (preventie) maatregelen • Vaardigheid in communicatie en omgaan met weerstand Informatie en aanmelding bij: Pieternel van Heijst, T 361 06 45, [email protected] De cursus wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie van het Europees Sociaal Fonds.

De inhoud van deze pagina valt onder verantwoordelijkheid van Staf P&O.

6

IN BEDRIJF

RADBODE 4 - 2007

Nieuwbouw

Verpleegkundigen in nagebootste nieuwe OK In het UMC St Radboud is onlangs een mock-up opgesteld van de nieuwe OK van het R-gebouw. Dit is een model op ware grootte van de toekomstige operatiekamer. Medewerkers van de OK (zie foto) kunnen zich zo een goede voorstelling maken van de ruimte, de afmetingen en de positionering van de verschillende onderdelen hierin. Hun bevindingen worden gebruikt om tot een optimale inrichting van de nieuwe OK’s te komen. GM

Winter

Sloop Radboud in de sneeuw

Van een barre boze winter is dit jaar geen sprake. Toch was er één dag waarop de witte vlokken uit de lucht vielen, en het Radboud zich hulde in het wit. Het leverde dit plaatje van de sloop in de sneeuw op. (Foto: Jan Lintsen)

Vierdaagse

Advies van een fysioloog Maria Hopman, fysioloog van het UMC St Radboud, is gevraagd lid te worden van een adviesgroep voor de Vierdaagse. Vorig jaar overleden twee vierdaagselopers op de eerste dag en veel mensen werden door de extreem hoge temperatuur onwel en moesten naar een ziekenhuis worden overgebracht. De vierdaagsecommissie Hermans besloot om een bredere commissie in het leven te roepen waarvan een meteoroloog, een psycholoog en een fysioloog deel uitmaken. Een inspanningsfysioloog doet onderzoek naar reacties van het menselijk lichaam op inspanning onder verschillende omstandigheden. Hopman kan als fysioloog de commissie adviseren over wat wel en niet verantwoord is. Zij wil ook rechtstreeks het publiek aanspreken. ‘Mensen weten vaak niet hoeveel ze moeten drinken. Langzame marathonlopers blijken bijvoorbeeld vaak bij elk drinkpunt veel te drinken en raken daardoor overvuld. Hyponatriëmie is dan het gevolg, waarbij natrium in het bloed teveel is verdund. ’Al meerdere malen vonden marathonlopers door teveel drinken de dood. Veel vocht en daarmee gepaard gaande hyponatriëmie veroorzaakt hersenoedeem (vocht), merkbaar door hoofdpijn en misselijkheid. ‘Maar dit zijn ook de verschijnselen bij uitdroging’, zegt Hopman. ‘Het is dan moeilijk inschatten, wat er daadwerkelijk aan de hand is.’ Op grond van duur, intensiteit en temperatuur kan Hop-

man mensen adviseren over de hoeveelheid vochtconsumptie die nodig is onder verschillende omstandigheden. Zij benadrukt dat vierdaagselopers niet te vergelijken zijn met marathonlopers. ‘Er is nooit echt onderzoek gedaan naar mensen die gemiddeld zeven uur onderweg zijn. Dat maakt het wat lastiger.’ Daarom wil Hopman tijdens de vierdaagse metingen verrichten, zoals hartfrequentie, temperatuur en urineconcentratie. ‘Plas je heel weinig en is de kleur geel/oranje dan heb je te weinig gedronken. Is de urine juist waterig, dan kan het vochtgebruik minder.’ Op grond van deze gegevens kunnen mensen direct een advies krijgen, maar Hopman wil hiermee ook een database opbouwen. ‘Doe je dat tien jaar lang steekproefsgewijs, kijkend naar welke populatie jong, oud, Japanner of Nederlander, dan heb je fantastische data voor onderzoek. Daar moet je als vierdaagsecommissie naar streven.’ Is zo’n zware adviesgroep niet wat overdreven? Hopman vindt van niet. ‘Het gaat hier om 48.000 mensen, die uit alle hoeken van de wereld worden ingevlogen, over mensen die het hele jaar door trainen. Bovendien betreft het een zware inspanning en is het niet de eerste keer dat er doden zijn gevallen bij de vierdaagse. Dan is een professionele adviesgroep echt wel op zijn plaats.’ ND

Sponsors gezocht

Fooienpot voor goed doel? De afgelopen weken kwamen er bij Radbode diverse mails van medewerkers binnen, met het verzoek aandacht te besteden aan sponsoractiviteiten voor een goed doel. Marieke Bosman, verpleegkundige Reumatologie/Algemene Interne geneeskunde, vertrekt in mei naar Bosnië. Ze gaat daar met 120 mensen in het dorpje Karaula een basisschool opknappen en activiteiten ondernemen met kinderen. Het is een project in samenwerking met de Stichting Bosnian Child. De deelnemers betalen zelf een eigen bijdrage van 300 euro. Daarnaast zoeken ze sponsors. Belangstellenden kunnen meer informatie vinden op de site www.hans4bosnianchild.nl. Wie vanuit het Radboud wil sponsoren kan mailen naar: M.Bosman@ cisvpl.umcn.nl. Bosman: ‘Misschien zijn er afdelingen die bijvoorbeeld tijdelijk de fooienpot willen opsparen voor dit doel?’ Pauline Verdijk van Tumorimmunologie vraagt aandacht voor het KWF: Alpe d’HuZes+1 evenement. Dit is een initiatief van een groep mensen voor een grootscheepse inzamelactie voor het KWF door zeven keer op één dag gesponsord de alpe d’Huez te beklimmen. Verdijk: ‘Vorig jaar was het een succes, toen is er 370.000 euro bij elkaar gefietst. Dit jaar gaan ze voor een bedrag van 666.666 euro.’ Ook voor dit doel zijn sponsors welkom: meer info op www.alpe-dhuzes.nl. Rob in den Bosch wees op de Roparun, de langste nonstop estafetteloop ter wereld van Parijs naar Rotterdam (start 26, 27 mei in Parijs, finish 28 mei Coolsingel Rotterdam). Hij doet daar samen met een collega van het Universitair Longcentrum Dekkerswald aan mee met een team van Running Nijmegen. In den Bosch: ‘De opbrengst komt ten goede aan zaken die het leven van mensen in een terminale fase kunnen veraangenamen.’ Potentiële sponsors kunnen voor meer informatie terecht op www. runningnijmegen.nl. Meer informatie is ook verkrijgbaar via www.roparun.nl. JM

Onderscheiding

prof.dr. Rob Oostendorp

Foto: Jan van Teeffelen

Op vrijdag 2 maart nam het UMC St Radboud met het symposium ‘Over de horizon van de paramedische zorg’ afscheid van prof.dr. Rob Oostendorp, bijzonder hoogle-

7

raar Paramedische Wetenschappen. Uit handen van de burgemeester van Wijchen heeft hij een koninklijke onderscheiding ontvangen; hij werd benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. De 40-jarige loopbaan van Oostendorp laat zien hoe hij zijn horizon heeft verbreed en verlegd van fysiotherapeut, manueel-therapeut, naar opleider, docent, revalidatiewetenschapper, onderzoeker, wetenschappelijk directeur en hoogleraar. Als medegrondlegger van het Nederlands Paramedisch Instituut (NPi) en het Paramedisch OnderzoekCentrum van het UMC St Radboud verbreedde en verlegde hij de horizon van de fysiotherapie. Ook keek hij over die horizon heen naar de samenhang van paramedische disciplines met andere wetenschapsgebieden. GM

Verkiezingen UMC-raad

Kandidaten gevraagd Nauw betrokken bij onderzoek en onderwijs, duidelijke ideeën over de manier waarop deze taken binnen een UMC zouden moeten worden uitgevoerd? Zou u uw geluid graag laten doordringen tot op het niveau van de Raad van Bestuur? Dan is het lidmaatschap van de UMCRaad iets voor u. De driejarige zittingsperiode van de huidige UMC-raad loopt ten einde. Voor de tweede keer vinden er verkiezingen plaats. Belangstellende medewerkers van het UMC St Radboud kunnen zich tot 30 april kandidaat stellen voor de 24 zetels. Voorwaarde is dat ze betrokken zijn bij één of meer van de kerntaken onderwijs/opleiding en onderzoek. Dat geldt ook voor de verpleegkundigen, paramedici en laboratoriummedewerkers die zitting willen nemen in de raad. De zittingsperiode voor arts-assistenten en junioronderzoekers is 18 maanden in plaats van 3 jaar. De UMC-Raad is – evenals de Ondernemingsraad - een advies- en medezeggenschapsorgaan, maar de doelstelling van de UMC-raad is het bewaken en bevorderen van een geïntegreerd beleid en kwaliteit op het gebied van de kerntaken onderwijs en onderzoek. De UMC-Raad spreekt slechts dán over patiëntenzorg als er een direct verband is met onderwijs en/of onderzoek. De UMC-Raad wijst vier vertegenwoordigers aan voor de Universitaire Gezamenlijke Vergadering. De afgelopen vergadercycli heeft de raad zich onder meer gebogen over het onderwijsmiddelenverdeelmodel, het managementcontract, de begroting, diverse leerstoelen en het ICT-masterplan. ‘Het is belangrijk dat medewerkers over dergelijke zaken meepraten,’ benadrukt ambtelijk secretaris mr. Antoinette de Vries. ‘Afdelingen krijgen compensatie met 0.1 fte per UMC-raadslid. Dat is ongeveer de inzet die wij van een kandidaat verwachten.’ Kandidaten kunnen zich tot 30 april aanmelden. Stemmen is vervolgens mogelijk tussen 8 en 22 juni. Belangstelling? Ga op intranet naar de button medezeggenschap en klik door naar UMC-raad. JM Kiesgroepen De UMC-Raad bestaat uit 24 leden. Er wordt met kieskringen gewerkt, om zo een evenwichtige verdeling van zetels over het gehele UMC te bewerkstellingen. De zetels zijn onderverdeeld in de volgende categorieën: • 12 zetels academische professionals: - 6 zetels uit de klinische specialismen, waarvan: 3 hoogleraren, 1 per soort specialisme (chirurgisch, beschouwend, ondersteunend) en 3 stafleden (eveneens 1 per soort specialisme). - 4 zetels uit het niet-klinische cluster, waarvan 2 hoogleraren en 2 stafleden. - 2 zetels uit het tandheelkundig cluster, waarvan 1 hoogleraar en 1 staflid. • 6 zetels studenten: op voordracht van de Studentenraad, verdeeld over de 3 opleidingen (geneeskunde, biomedische wetenschappen, tandheelkunde), met dien verstande dat van elke studierichting tenminste één student vertegenwoordigd is. • 6 zetels VAP (verpleegkundigen/arts-assistenten/paramedici-laboratoriumpersoneel): 2 zetels verpleegkundigen, 2 zetels arts-assistenten/ junioronderzoekers, 2 zetels paramedici – laboratoriumpersoneel – overig.

REPORTAGE Lijst 1: Nu’91 (9 kandidaten)

Lijst 2: ABVAK ABO (8 kandidaten)

2

1  vlnr: Hanneke Santegoets, Willem van Ballegooyen, Gabriël van Heusden, Marc Snippert, Joop Henkelman, Jan van Boekholt, Margreet Centen (niet op de foto Astrid Stuth en Henk Gerrits). De afgelopen 3 jaar waren de leden van Nu’91 erg actief binnen de OR. We hebben veel belangrijke onderwerpen kritisch gevolgd en adviezen gegeven. Denk daarbij aan Fuwavaz, nieuwbouw, parkeerproblemen, woon/werkverkeer en problemen rond het hartcentrum. In alle vaste commissies; Sociaal Beleid, FOA (financiën, Organisatie, Automatisering), O&O&O (onderzoek, onderwijs en opleidingen), VWGM en Bouw waren leden van Nu’91 vertegenwoordigd. Door een goede onderlinge samenwerking hebben we de onderwerpen kunnen verdelen. Mede daardoor kregen ze de nodige aandacht en meer diepgang. De komende periode zullen wij samen met onze leden in de Onderdeelcommissies kritisch meekijken naar de uitvoering van diverse reorganisaties. We willen open staan voor iedereen binnen ons huis. We streven naar een optimale samenwerking van de hele medezeggenschap en de bestuurders. Het is van groot belang dat onze inbreng wordt gehoord. Onze insteek is: Kijk naar inhoud en visie en verspil geen onnodige tijd aan procedures. Wij vragen niet alleen alle verpleegkundigen op ons te stemmen, maar ook alle andere medewerkers. En wie op ons gaat stemmen: volg ons kritisch en spreek ons aan! Kom met ideeën, zorgen, signalen en vragen. Wij willen goed luisteren naar onze achterban! Samen staan we sterk.

Lijst 6

 vlnr: Patty Meijer (Longziekten), Louis Hoofd (Fysiologie), Mieke Winterink (Radiologie), Philip Schönberger (Radiologie), Hans Elvers (Sociale Geneeskunde), Laurenske Roeterdink (Intensive Care), Ineke Doreleijers (Staf Info), Jeroen Hopman (Kindergeneeskunde). Wederom heeft ABVAKABO een prima lijst kunnen samenstellen; oude rotten met ruime ervaring in medezeggenschap (goed voor de continuïteit) naast nieuwe enthousiaste leden met nieuwe visies en kwaliteiten. Ze kunnen voor hun OR-werk terugvallen op een sterke bond, die ze op de hoogte houdt van belangwekkende ontwikkelingen en ze ondersteunt bij vragen. ABVAKABO is breed vertegenwoordigd en krijgt daardoor uit alle hoeken relevante informatie. ABVAKABO heeft de afgelopen periode bewezen in de OR pal te staan voor het personeel: gratis parkeren, een goed fietsplan, docentprofessionalisering, scherp toezicht op handhaving CAO-regels, privacy en veiligheid. Enkele punten uit ons nieuwe verkiezingsprogramma zijn: stimuleren van vast werk, vaststellen van werktijden in goed onderling overleg, werk naar werk bij reorganisaties conform het sociaal beleidskader, scholingsgaranties rondom Radboudcompetenties, een gezond arbeidsmilieu, goede invulling van leeftijdsbewust kwaliteitsbeleid van junior tot senior en goede medezeggenschap door en voor alle personeelsleden. Meer informatie op: http://www.kun.nl/abvakabo/.

OR-VERKIEZINGEN

Lijst 7

7

De driejarige zittingsperiode van de huidige OR loopt af. Nieuwe verkiezingen dus. Er zijn 41 kandidaten beschikbaar voor 25 Zetels. Op deze pagina stellen ze zich voor. Schriftelijk stemmen is mogelijk tot en met woensdag 21 maart. Vanaf 14.00 uur worden die dag de stemmen geteld. De uitslag komt zo snel mogelijk op intranet te staan. De nieuwe raad treedt 1 mei aan.

6

 Els van der Kop In ’77 begon ik de opleiding tot radiodiagnostisch laborant, waardoor ik met patiënten en allerlei mensen van de organisatie te maken kreeg (de röntgen komt overal!). In 1999 kreeg ik er een tweede functie bij: kwaliteitsmedewerker. Hierdoor zag ik de organisatie van een andere kant. Sinds mei 2005 zit ik in de onderdeelcommissie van het cluster Ondersteunende Specialismen. Ik vind dat de daadkracht in het Radboud soms ver te zoeken is, terwijl er wél goede initiatieven zijn. Gelukkig zit er nu een stijgende lijn in. Ik wil in de OR door medezeggenschap proberen de Raad van Bestuur aan te spreken op die daadkracht. Vind jij ook dat dat moet? Stem dan op mij.

 Peter Francissen Ik werk bij radiodiagnostiek. Na 25 jaar in het ziekenhuis op diverse afdelingen gewerkt te hebben, wil ik via de OR mijn ervaringen omzetten in een bijdrage aan de organisatie. Mijn speciale aandacht gaat uit naar de oudere werknemer die zijn rol, functie en activiteiten door de jaren heen heeft moeten bijstellen. De wisselwerking tussen werknemer en werkgever dient een nieuwe stimulans te krijgen. Constructief meedenken is mijn devies. Naar mijn mening is het belangrijk dat men met een gezonde dosis humor en doorzettingsvermogen bereiken kan wat men wil.

Foto’s: Jan van Teeffelen

Lijst 9

9

LIJST 8

 Charles Schijf Ik werk als gynaecologisch oncoloog en sinds oktober 2005 als klachtencoördinator in het UMC St Radboud. Medezeggenschap is een goed recht. Ook voor medici is het van belang om vanuit de OR mee te denken, mee te praten, te adviseren en daar waar mogelijk in te stemmen met de vele onderwerpen die passeren: huisvesting, arbeidsomstandigheden, parkeerbeleid, loopbaanperspectief, agressie en traumaprotocol, jaargesprekken, uitwerking ‘Kiezen voor morgen’ en hotelservice, waaronder de schoonmaak. Niet voor niets werd kort geleden de opmerking gemaakt: “Als het in een ziekenhuis niet schoon is, is het moeilijk te geloven dat de kwaliteit van de zorg op orde is.” Ons UMC St Radboud moet voor iedere werk-

Lijst 10

10  Kees van de Velde Een goede OR wil ervoor zorgen, dat er voor álle medewerkers een goede werkomgeving is. Hierbij is kennis van de organisatie en van de Wet op de Ondernemingsraden van groot belang. Verder moet je met de mensen in de organisatie kunnen praten: uit de verpleging, de schoonmaakdienst, de postbezorgers en noem maar op. Ik loop al wat langer mee en heb een aantal zaken al eens voorbij zien komen. Dus: stem op mij.

8

nemer binnen de organisatie een plezierige werkplek zijn, zodat zowel wij als onze patiënten en hun gasten weer trots kunnen zijn. Zodat we allen met de voorzitter van de RvB kunnen zeggen: “Daar is heilige grond”.

8

 Diana van Tuijl Ik werk hier 18 jaar als verpleegkundige. Ik stel me verkiesbaar voor de Ondernemingsraad, omdat ik het belangrijk vind dat iemand van de werkvloer op een positieve en kritische wijze meedenkt in ontwikkelingen en durft te verwoorden wat de mogelijke gevolgen voor medewerkers en patiënten zijn. Ik wil begrijpen waarom veranderingen nodig zijn, maar ook kunnen aangeven wat er misschien niet goed in voelt voor medewerkers. Ik ben geïnspireerd door meneer Lohman, maar wil wel toetsen of zijn woorden ook daden worden. Ik zie deelname in de Ondernemingsraad als een zeer verantwoordelijke taak.

RADBODE 4 - 2007 Lijst 3: CNV Publieke Zaak

Lijst 5

Lijst 4: LAB Laboratoria en Analisten Belang (11 kandidaten)

3

5  Sietske Claassen Realistisch zijn. Niet meer beloven dan je waar kunt maken. Wat mij betreft heb ik één belofte: met plezier mijn uiterste best doen om ieders belang te behartigen.

Lijst 11

 Trees Postulart Als telefoniste ben ik ruim 30 jaar werkzaam bij het UMC St Radboud. Mijn eerste periode in de OR van 3 jaar is bijna voorbij. Door de kennis die ik heb opgedaan is mijn inzicht in de organisatie van het UMC gegroeid. Ik wil me graag een volgende periode inzetten voor de belangen van medewerkers en het UMC St Radboud.

4  Van beneden naar boven telkens vlnr: Gerard Pesman (ACE), Irma Versleyen-Loe (LK&N), Ronald van Vliet (AKC), Mieke Bergers(LD erm), Carlo Raijmakers (AKF), Tom Hoofd van Huijsduijnen (ACE), Anneke Punt-van der Zalm (IVF), Ine Mamor-Cornelissen (PA), Liesbeth Wintjes(LK&N), Chris van den Brink (ABTI), Jeannette Oosterwijk-Wakka (URL-NCMLS). Wij willen de analisten en laboratoria beter op de kaart zetten! Verschillende kandidaten van lijst 4 zijn nu al actief binnen de OR, onderdeelcommissies, analistenberoepsvereniging NVML en vakbond ABVAKABO. We zijn niet tevreden over de aandacht die het analytisch- en onderzoekspersoneel in de medezeggenschap krijgt. Met ruim 1100 medewerkers zijn we de op één na grootste beroepsgroep, werkzaam binnen de patiëntendiagnostiek en onderzoek. De centralisatie van laboratoria in 2007 gaat gepaard met een grote reorganisatie. Het zogenaamde Toekomstig Lab Model (TLM) vraagt in de OR een vakinhoudelijke inbreng. Verder willen we initiatieven ontwikkelen op het gebied van: beter perspectief voor analisten in doorgroei van functie en salaris, -verder ontwikkelen van de functiegroep Analytisch Personeel in FuwaVaz, mobiliteit bevorderen van medewerkers tussen laboratoriadisciplines, aanstellingsbeleid van onderzoekers, informatievoorziening naar de werkvloer en vice versa. Binnen de laboratoria zien we de apothekersassistenten, dokterassistenten, ondersteunend personeel, biotechnici en onderzoekers als onze bondgenoten. Wij stimuleren zaken als: leeftijdsbewust personeelsbeleid, opleidingsplannen en POP’s (Persoonlijk Ontwikkeling Plan), CAO à la carte, voldoende parkeergelegenheid voor medewerkers en het project ‘fietsen met Beleid.’ Met jullie steun maken wij er werk van! Info: [email protected]

Lijst 13

11

13

 Ellen van Lier Ik ben 26 jaar en werk vanaf 1999 in het Radboud. Tijdens mijn opleiding HBO-V duaal heb ik op verschillende afdelingen binnen diverse clusters gewerkt. Sinds 2003 werk ik met veel plezier als IC Neonatologieverpleegkundige. Het werk in de OR spreekt mij erg aan. Ik wil graag meer weten over het reilen en zeilen in de organisatie en daar ook mijn mening over vormen en deze naar buiten brengen. Mijn motto: er valt altijd wel iets te verbeteren!

Lijst 12

12

 Willem Ijsenbrandt Ik werk bij de staf Financieel Economische Zaken. Het is van belang dat ook de ondersteunende diensten een stem krijgen in de medezeggenschap. Er staat veel te gebeuren in organisatorische en financiële zin. Bezuinigingen, ombuigingen en een cultuuromslag moeten ons bedrijf weer gezond maken. Graag wil ik hier aan meewerken en zorgen dat de belangen van de medewerkers en het bedrijf in balans blijven. Extra aandacht wil ik geven aan een juiste toepassing van procedures bij reorganisaties en daarbij mogelijke personele gevolgen. Ook het onderwijs en onderzoek verdienen een optimale ondersteuning en financiering. Verder heb ik speciale aandacht voor vervoer- en parkeerbeleid. Graag sta ik open voor suggesties en ideeën die ik in de OR kan inbrengen.

Lijst 15

16 15  Jan Stroeken Het UMC St Radboud is een prachtige organisatie. Altijd zijn zaken in beweging; veel veranderingen. Dan is medezeggenschap belangrijk. In de OR wil ik de ondersteunende collega’s vertegenwoordigen. Ondersteuners zorgen ervoor dat de patiëntenzorg, het onderwijs en het onderzoek vlot verlopen. Collega’s van het Facilitair Bedrijf, Bedrijf Huisvesting, Staf Financieel Economische Zaken en Staf Informatievoorziening. Medewerkers van het Onderwijs- en Onderzoeksinstituut; stafmedewerkers, beheerders, projectleiders en medewerkers op clusterbureau’s. Zij zorgen dat de zaak op rolletjes loopt en blijft lopen. Ik kom op veel afdelingen. Dat is belangrijk voor de medezeggenschap. Mag ik rekenen op uw stem?

Lijst 14

 Muriël van der Weijde Ik ben hoofd Beheerszaken van de afdeling Geriatrie, binnen het NeuroSensorisch Cluster. Waarom denk ik medewerkers te kunnen vertegenwoordigen? Mijn dagelijks werk concentreert zich rondom alle aspecten van bedrijfsvoering en personeelszaken, twee belangrijke onderwerpen die ons allemaal aangaan. Mijn drijfveer om mee te willen doen is derhalve eenvoudig: met onze nieuwe Raad van Bestuur zal er tevens een nieuwe wind waaien in het UMC. Ik wil deze kans grijpen om als lid van de OR mee te praten, mee te beslissen, mee te denken, op basis van mijn motto: doe je voordeel met je oordeel!

Kijk ook op intranet: button OR-verkiezingen

Lijst 16

14

 Marijke van der Loo Nieuw voor de OR. Gezien mijn veelzijdige ervaring in dit bedrijf, zoals ook HRM, wil ik nu als ORlid nog meer betekenen voor mijn collega’s. Ik zet me graag in voor alle kwesties in de OR. Mijn speciale aandacht gaat uit naar beleid op gebied van kwaliteit en gezondheid. Naast de al bestaande aandacht voor gezondheid, bedoel ik hiermee meer specifiek: medewerkers gezond én fit houden! Ik weet zeker dat dit de kwaliteit van werk verhoogt. Vanwege mijn affiniteit met sport, denk ik ook aan meer structurele aandacht voor sportactiviteiten en bewegen. En daarnaast aan gezonde voeding in de bedrijfskantine. Ideeën genoeg!

9

 Peter Mast In 1990 ben ik mijn loopbaan gestart op het CKCL (het huidige AKC), na 3 jaar ben ik overgestapt naar het CHL. Hier heb ik als eerste analist gewerkt bij de unit algemene en speciale hematologie. Sinds eind 2005 ben ik werkzaam als ICT-coördinator bij het clusterbureau COS. Voor dit jaar staan er grote projecten op de planning, waaronder centralisering ICT werkplekbeheer en de invoering van het Toekomstig Lab Model (TLM). Centralisering ICT werkplekbeheer zal een grote impact hebben, ook voor de decentrale ICT medewerkers. Belangrijk is dat er gedurende deze periode een duidelijke communicatie van en naar de OR aanwezig is.

UITSLAG WOENSDAG

21 MAART

ONDERZOEK

UITSTEKEND RESULTAAT DOOR VERBETERSLAG CDL Alle hens aan dek. Dat was dagelijkse praktijk in het CDL na een officiële waarschuwing voor procedurefouten. Keihard is gewerkt aan het doorlichten van alle lopende proeven en het verbeteren van de organisatie rond dierproeven. Het resultaat van deze verbeterslag maakte op 1 maart indruk op de Inspectie (zie kadertekst). Het CDL beantwoordt weer volledig aan de eisen voor verantwoord en zorgvuldig proefdieronderzoek. MARTEN DOOPER

Geheel onverwacht kwam de kritiek van de Inspectie niet. Na haar aantreden als directeur van het Centraal Dierenlaboratorium (CDL), eind 2005, constateerde hoogleraar Proefdierkunde prof. Merel Ritskes - Hoitinga dat de procedures niet altijd volledig de wettelijke voorschriften volgden. ‘Je moet daarbij denken aan zaken als het niet op tijd aanvragen van een verlenging van de toestemming voor een proef’, licht Ritskes toe. ‘Voor ieder onderzoek met proefdieren moet de onderzoeker vooraf een vergunning aanvragen bij de Dierexperimentencommissie. In die vergunning staat precies beschreven hoeveel proeven er zullen plaatsvinden en binnen welk tijdsbestek. Zoals vaak bij wetenschappelijk onderzoek, kan het voorkomen dat het onderzoek ergens vertraging oploopt en de experimenten niet binnen de afgesproken periode worden afgerond. Officieel is het dan verplicht eerst een nieuwe vergunning aan te vragen voor de extra tijd. Het kwam soms voor dat de onderzoeker naliet deze nieuwe aanvraag in te dienen of al aan de slag ging voordat de nieuwe vergunning binnen was. Dat scheelt immers een maand wachten terwijl zo’n vergunning zelden wordt geweigerd. Begrijpelijk, maar niet volgens de regels. Een ander voorbeeld is dat onderzoekers hun proeven uiteindelijk iets anders uitvoeren dan in de vergunning omschreven staat. Bijvoorbeeld een extra bloedafname omdat inmiddels uit de literatuur gebleken is dat dat zinvol is. Te vaak werd dit geregeld via mondelinge afspraken met de CDLmedewerkers, terwijl een schriftelijke goedkeuring door de Dierexperimentencommissie of proefdierdeskundige vereist is.’

Streng toezien Al kort na haar aanstelling begon Ritskes daarom, in nauwe samenspraak met de Inspectie, met het inventariseren van de procedurele tekortkomingen en het opstellen van een verbeterplan. Toen in november 2006 de Inspectie het CDL officieel op de vingers tikte, greep Ritskes samen met de Raad van Bestuur deze gelegenheid aan om hier meer vaart achter te zetten. ‘We besloten om de verbeteringen versneld door te voeren. Daarvoor was het nodig tijdelijk geen nieuwe dierproeven uit te voeren om zo voldoende tijd vrij te maken om alle procedures tegen het licht te houden en waar nodig aan te scherpen. Dat heeft onder andere geleid tot het schrijven van nieuwe werkprotocollen die per 1 januari van kracht zijn. Medewerkers van het CDL worden nu veel eerder

‘CDL kan toekomst met vertrouwen tegemoet zien’ ‘De overtredingen bij het proefdieronderzoek die in november 2006 aanleiding waren voor een schriftelijke waarschuwing, zijn opgeheven. Het Centraal Dierenlaboratorium heeft goed zijn best gedaan en kan als men op deze wijze verder gaat de toekomst met vertrouwen tegemoet zien.’ Zo luidde op 1 maart 2007 na herinspectie van het CDL de eerste mondelinge reactie van de inspecteurs van de Centrale Handhaving Dierproeven van de Voedsel en Warenautoriteit (VWA). De beide inspecteurs toonden zich tevreden met de resultaten van het verbeterproces, temeer daar het CDL veel structurele verbeteringen heeft doorgevoerd om tekortkomingen in de toekomst te voorkomen. De VWA was onder de indruk dat het CDL in korte tijd zo’n grote omslag heeft gerealiseerd. Decaan prof. dr. Dirk Ruiter toonde zich blij en trots met de goede beoordeling. Namens de Raad van Bestuur sprak hij zijn grote waardering uit voor alle medewerkers van het CDL en de betrokken onderzoekers die zich enorm hebben ingespannen om dit te bereiken. Ruiter bedankte de inspectie voor de opbouwende kritiek. Hij realiseert zich dat het verbeterproces rond vervanging, vermindering en verfijning van proefdieronderzoek nooit klaar is. De kritische maar ook ondersteunende opstelling van de VWA daarbij wordt door het Radboud zeer op prijs gesteld. WV

Prof. Merel Ritskes – Hoitinga: ‘Het CDL beantwoordt weer volledig aan de eisen voor verantwoord en zorgvuldig proefdieronderzoek.’ Foto: Frank Muller

10

RADBODE 4 - 2007

actief ondersteunen en zelf wetenschappelijk onderzoek uitvoeren naar het optimaliseren van dierproeven, onder andere door het uitvoeren van zogeheten meta-analyses. Daarbij probeer je nieuwe wetenschappelijke inzichten te verkrijgen door bestaande literatuur tegen het licht te houden. Iets wat bij onderzoek bij patiënten al lang gebruikelijk is.’ Als voorbeeld van verfijning in de dierexperimenten noemt Ritskes de gewijzigde omgang met honden. ‘Tot voor kort gold als internationaal aanvaarde regel dat medewerkers niet mochten tuttelen met de honden. De hechting die daarmee gepaard gaat, zou verstorend kunnen werken op uitkomsten van de experimenten. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft echter aangetoond, dat het juist van belang is dat de honden eerst wennen en zich hechten aan de verzorgers. Dat leidt uiteindelijk tot meer dierenwelzijn en tot meer gelijkmatige en betrouwbare uitkomsten in de experimenten. Zowel de dieren als de onderzoeker hebben dus baat bij de nieuwe aanpak. Dergelijke vormen van voortschrijdend inzicht in de proefdierkunde proberen we steeds zo snel mogelijk door te voeren. Dat is soms wel wennen. De huidige omgang met de honden, bijvoorbeeld, staat haaks op wat jarenlang de verplichte gang van zaken was.’ ■

betrokken bij het ontwerpen van de onderzoeksopzet. Onderzoekers kunnen hierdoor al in een eerder stadium gebruik maken van de expertise van de CDL-medewerkers, hetgeen de kwaliteit van het onderzoek ten goede komt. Daarnaast zijn de nieuwe werkprotocollen zodanig ingericht dat het niet meer mogelijk is experimenten uit te voeren als de proef nog niet van A tot Z doordacht en gepland is. Medewerkers van het CDL zien daar nu streng op toe.’

Voortschrijdend inzicht De waarschuwing van de Inspectie bleek ook een extra stimulans van het onderzoek binnen het CDL naar de zogeheten drie V’s bij dierproeven: Vervanging, Vermindering en Verfijning. Ritskes: ‘We zijn wettelijk verplicht om bij iedere dierproef na te gaan of er maximaal recht wordt gedaan aan de drie V’s. Kan het onderzoek worden gedaan zonder dierproeven? Kan het met minder proefdieren? Kan het met minder ongerief voor de dieren? We hebben daarvoor ons 3V Research Centre opgericht dat onderzoekers hierbij ondersteunt. Het College van Bestuur en de Raad van Bestuur hebben vorig jaar geld vrijgemaakt waarmee we per 1 december 2006 een postdoc hebben kunnen aanstellen. Deze zal onderzoekers

‘Academisch ziekenhuis toont maatschappelijke verantwoordelijkheid bij coördineren bevolkingsonderzoek’

Foto: Frank Muller

Patholoog dr. Hans Bulten is sinds kort Regionaal Coördinerend Patholoog in drie regio’s die het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uitvoeren. Een taak die volgens hem het beste vanuit een academisch ziekenhuis kan worden uitgevoerd.

Patholoog dr. Hans Bulten is sinds kort Regionaal Coördinerend Patholoog in drie regio’s die het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uitvoeren. Jaarlijks wordt bij ruim 600 vrouwen in Nederland baarmoederhalskanker vastgesteld. Op een totaal van bijna 75.000 nieuwe gevallen van kanker, is baarmoederhalskanker dus maar een relatief kleine ziekte. ‘Daar staat echter tegenover dat in Nederland enkele duizenden vrouwen per jaar géén baarmoederhalskanker krijgen doordat de afwijkende cellen al in een vroegtijdig stadium ontdekt zijn’, voorziet Bulten de cijfers van de juiste context. Die vroegtijdige ontdekking is te danken aan het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker dat in Nederland in de jaren tachtig is ingevoerd. Vrouwen tussen de 30 en 60 jaar krijgen in het kader hiervan iedere vijf jaar het aanbod om een uitstrijkje te laten maken. ‘Bij het bevolkingsonderzoek zijn diverse instanties betrokken’, vertelt Bulten. GGD-en en huisartsen versturen uitnodigingen voor deelname, huisartsen en hun assistenten maken de uitstrijkjes en de daarvoor aangewezen pathologielaboratoria beoordelen de uitstrijkjes. Vervolgens sturen de laboratoria de uitslagen weer naar de huisartsen die vervolgens de vrouwen kunnen vertellen wat de bevindingen zijn. ‘Om het maken en

beoordelen van die honderdduizenden uitstrijkjes per jaar allemaal in goede banen te leiden zijn er in het verleden elf regionale stichtingen opgericht, waarbij in elke regio een zogeheten Regionaal Coördinerend Patholoog, kortweg RCP, erop toeziet dat alles goed verloopt’, vertelt Bulten. ‘Dat betekent onder andere jaarlijks controleren of de laboratoria wel volgens de richtlijnen werken, met de diverse betrokkenen regelmatig overleggen of, en zo ja op welke gebieden, er knelpunten optreden bij de uitvoering van het bevolkingsonderzoek en het op peil houden van de wetenschappelijke kennis over het onderwerp bij de betrokkenen bijvoorbeeld door symposia te organiseren.’ Onlangs heeft het ministerie van VWS besloten de elf regionale stichtingen geleidelijk samen te voegen tot vijf ‘landsdelen’. Bulten: ‘Dat zou efficiënter zijn, stelt de overheid. Diezelfde vijf landsdelen nemen dan ook de uitvoering op zich van andere grootschalige gezondheidsacties als het bevolkingsonderzoek naar borstkanker, het uitvoeren van de hielprik, de jaarlijkse griepprik enzovoort.’ In de Haagse plannen gaan de regio’s Oost (Arnhem-Nijmegen; de regio waar Bulten al RCP was), Stedendriehoek (Apeldoorn, Zutphen, Deventer) en Twente fuseren tot landsdeel Oost. ‘Toen de RCP-er van de twee aangrenzende regio’s stopte, kreeg ik het verzoek ook als RCP in deze twee regio’s aan te treden.’ Dat hij toehapte, heeft er onder andere mee te maken dat Bulten vindt dat een academisch ziekenhuis als standplaats van de RCP een meerwaarde heeft. ‘Om te beginnen kun je in een academisch ziekenhuis wat gemakkelijker mensen vinden die de RCP kunnen ondersteunen. In het Radboud staat een team van vier enthousiaste medewerkers, mw. A. Mulders, mw. R. Salet van de Pol, mw. J. Vedder en drs. B. Siebers, mij bij. Daarnaast sta je als patholoog in een academisch ziekenhuis toch wat dichter bij de wetenschappelijke ontwikkelingen, waardoor nieuwe inzichten sneller in te bouwen zijn in de richtlijnen voor het bevolkingsonderzoek. Zo doen we in het Radboud samen met het pathologielaboratorium in Eindhoven een door de EU en het RIVM gesubsidieerd grootschalig onderzoek naar de kosteneffectiviteit van de zogeheten dunnelaag cytologie. Dat is een methode waarbij de huisarts de afgenomen cellen van de baarmoederhals niet meer zelf op een glaasje smeert, maar waarbij de cellen in het laboratorium via een nieuwe techniek zeer gelijkmatig op het glaasje kunnen worden gebracht, hetgeen de beoordeling van het preparaat ten goede komt. Tenslotte vind ik dat je als academisch ziekenhuis met het RCP-schap ook je maatschappelijke verantwoordelijkheid toont. Het hoeft niet alleen maar high tech te zijn in de academische setting.’ MD

11

PRIJZEN EN BENOEMINGEN Cees Tack Met ingang van 1 februari is Cees Tack benoemd tot bijzonder hoogleraar Interne Geneeskunde in het bijzonder de Diabetologie.Tack is als internist/ senior staflid verbonden aan de afdeling Interne Geneeskunde en sinds 2003 hoofd van de Diabetessectie. De Diabetesvereniging Nederland wil met deze bijzondere leerstoel onderzoek op het gebied van diabetes stimuleren en bijdragen aan kennisverspreiding op het gebied van diabetologie.

Otto Boerman Dr. Otto Boerman is met ingang van 1 februari benoemd tot hoogleraar met als leeropdracht Radiochemie. Boerman is universitair hoofddocent Radiochemie en hoofd Preklinisch Onderzoek van de Afdeling Nucleaire Geneeskunde. In het UMC richt het radiochemische onderzoek zich op de ontwikkeling van radioactieve preparaten voor de karakterisering van tumoren en van ontstekingen/ infecties. Door de in Nijmegen ontwikkelde technieken kunnen tumoren in het lichaam niet alleen zichtbaar worden gemaakt, maar tevens worden behandeld.

Maria Hopman Met ingang van 15 februari is Maria Hopman benoemd tot hoogleraar op de profileringsleerstoel Integratieve Fysiologie. Zij is verbonden aan de afdeling fysiologie van CBEG.

Jan Kremer Met ingang van 15 februari is Jan Kremer benoemd tot hoogleraar op de profileringsleerstoel Voortplantingsgeneeskunde. Kremer zal als hoogleraar onder meer verder onderzoek doen naar oorzaken van onvruchtbaarheid en effectievere behandelmogelijkheden. Ook onvruchtbaarheid bij mannen en onderzoek naar veiligheid van ICSI-behandelingen behoren tot het onderzoeksterrein.

Winette van der Graaf Dr. Winette van der Graaf is met ingang van 1 maart benoemd tot hoogleraar met als leeropdracht Translationale Medische Oncologie. De translationele medische oncologie richt zich binnen de oncologie op de vertaalslag van (nieuwe) bevindingen onder andere in het laboratorium naar de patiënt en omgekeerd.

Promoties, oraties, afscheidsredes* • Promotie mw. drs. G. Drost, vrijdag 9 maart om 13.30 uur. Titel: High-density surface EMG. Pathophysiological insights and clinical applications • Promotie mw. drs. T.A.C. Nizet, dinsdag 13 maart om 13.30 uur. Titel: Induction of metabolic acidosis in chronic hypercapnic COPD patients • Promotie drs. ing. J.J.J.P. van den Beucken, donderdag 15 maart om 15.30 uur. Titel: DNA-based coatings in implantology. Utilization of structural properties of the DNA-molecule to modulate cell and tissue response • Oratie prof.dr. H.A.M. Marres, vrijdag 16 maart om 15.45 uur. Titel: zOrg om kanker • Promotie mw. ir. I. Dijkgraaf, donderdag 22 maart om 13.30 uur. Titel: Tumor targeting using v3 binding peptides and peptidomimetics: synthesis and biological evaluation • Oratie prof.dr. G. Fernández, donderdag 22 maart om 15.45 uur. • Promotie ir. J.A.F. Marteijn, vrijdag 23 maart om 13.30 uur. Titel: Triad1 and its role during myeloposis • Oratie prof.dr. G.J. van der Wilt, vrijdag 23 maart om 15.45 uur. Titel: Blinde vlekken. De rol van feiten en waarden in de evaluatie van medische technologie * Locatie: Radboud Universiteit, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2, tenzij anders vermeld.

Speciale behandeling Zeer aantrekkelijke courtagekortingen voor alle leden van de Personeelsvereniging

Oranjesingel 21 • 6511 NM Nijmegen T (024) 360 69 00 E [email protected] I www.beaufortmakelaars.nl

OR-verkiezingen kijk op www.umcn.nl

(SBOE
#VGGFU

Ùw huis onze Hoofdzaak

4NBBLWPM
WBO
PQCPVX ,PVE
CVGGFU .FFS
EBO

TPPSUFO
WMFFT
FO
WJT %JWFSTF
TBMBEFT
WMFFT
WJT
WFHFUBSJTDI

8BSN
CVGGFU /V
PPL
NFU
5IBJTF
XPL
FO
)PMMBOETF
HSJMMHFSFDIUFO

(SBOE
EFTTFSU 3VJNF
LFV[F
BBO
JKT
LPVEF
FO
XBSNF OBHFSFDIUFO

"BOCJFEJOH .BBOEBH
UN
7SJKEBH 4QFDJBMF
BSSBOHFNFOU
QSJK[FO
WPPS
HSPFQFO

Voor al uw touringcarvervoer!

3JKLTXFH

.PPL
…

…
XXXEFTDIBOTOM

-

Groepsvervoer Dagtochten Meerdaagse reizen Zakelijk vervoer

KAAIJ ADVOCATEN

Voor de persoonlijke aanpak

1E CONSULT (20 MIN.) GRATIS

FRANSESTRAAT 12 6524 JA NIJMEGEN

Munckhof Reizen Nijmegen Hogelandseweg 7, Nijmegen Tel. 024 377 24 27 [email protected] www.munckhofreizen.nl

Mr. Michaëla B.M. Kaaij, gecertificeerd NMI mediator Mr. Drs. H.A.M. Schouten TEL : (024) 324 59 37 Strafrecht, mediation, echtscheiding, alimentatie, omgangsregeling en andere familiezaken, huur, arbeid en ontslag, uitkering, consument en incasso.

assurantiën | pensioenen | hypotheken | financieel advies

Radboud Collectiviteit! Financieel voordeel voor alle (oud-)medewerkers van het UMC St Radboud Nieuwsgierig naar uw voordelen? Kom langs of bel de Radboudlijn: 0481-367077 U vindt ons in het UMC St Radboud op: maandag van 11.30 tot 17.00 uur en vrijdag van 9.00 tot 14.00 uur Locatie: Kamer 1.04, routenummer 526, 527 (vlakbij het PIP en FLEXPUNT)

Bespaar op uw verzekeringen!

Bespaar op uw hypotheek!

Het team van Akkermans Van Elten staat voor u klaar.

Het team van Alpha staat voor u klaar.

Maximale personeelskorting met de Radboud Collectiviteit: Verzekering

Collectieve + Pakket korting korting

Verzekering

Collectieve + Pakket korting korting

Hypotheekarrangement

Korting

• Auto

25%

+

10%*

• Doorlopende reis

15%

+

10%*

• Afsluitprovisie

25%

• Inboedel

25%

+

10%*

• Caravan

35%

+

10%*

• Makelaarscourtage

35%

• Woonhuis

15%

+

10%*

• Boot

10%

+

10%*

• Taxatiekosten

45%

• Combinatiedekking huiseigenaren

15%

+

10%*

• Aansprakelijkheid

30%

+

10%*

• Notariskosten

10%

• Kostbaarheden

15%

+

10%*

• Rechtsbijstand

10%

+

10%*

• Hoge kortingen op de rente

* 10% maximale pakketkorting

Direct meer weten? Bel onze speciale Radboudlijn: 0481-367077 op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur

Bereken zelf uw voordeel: Kijk op www.akkermansvanelten.nl gebruikersnaam: radboud wachtwoord: voordeel Onze website is ook bereikbaar via het intranet van het UMC St Radboud

12

Bespaar to t3 uw verzek 5% op er Bel de Ra ingen! dboudlijn : 0481-367 077!

ONDERWIJS

RADBODE 4 - 2007

BUITENLAND Eveline Snelders en Theo Plantinga lopen voor hun studie Biomedische Wetenschappen (master Pathobiologie) een onderzoeksstage bij het Karolinska Instituut in Stockholm.

Typisch Zweeds Wat verwacht je van tevoren nou van een sterk socialistisch land als Zweden? Noordelijk dus koud en sneeuw, goede voorzieningen, gelijkheid, de IKEA en natuurlijk knäckebröd! Eigenlijk hield het daar ook wel mee op voor ons. Op dit moment is de vierde maand van een acht maanden durende onderzoeksstage aangebroken bij het Karolinska Instituut te Stockholm. We hebben inmiddels dus wel een aardig beeld van de Zweedse normen en waarden. Wat ons het meest opvalt zijn de voorzieningen voor kinderen en hun ouders en het soms vergaand socialistisch denken. Ouders krijgen bijvoorbeeld samen maar liefst twee jaar zwangerschapsverlof! Daarbij is het erg gunstig dat flexibele werktijden geoorloofd zijn. Bij het Karolinska Instituut is het bijvoorbeeld heel normaal om om half tien binnen te komen en vervolgens eerst een kop koffie te drinken. Niet dat er niet hard gewerkt wordt, maar er is veel ruimte voor flexibiliteit en zaken zoals kinderopvang zijn in tegenstelling tot Nederland erg goed geregeld. De socialistische denkwijze is hier overduidelijk aanwezig. Zelfs in de kroeg wordt je niet bediend maar haal je zelf je drankje. De Zweden drinken over het algemeen niet op een doordeweekse dag, maar het is heel normaal om in het weekend volledig los te gaan. Ook moet je overal, maar dan ook echt overal een nummertje trekken en in de rij staan. Iedereen is gelijk, dus je wacht op je beurt en daarbij worden geen uitzonderingen gemaakt. Bij een groot instituut als Karolinska is het erg prettig werken voor buitenlanders, want ze zijn er in grote getale. Soms zijn de Zweden op een afdeling zelfs in de minderheid. Bovendien spreekt iedereen Engels. Verder verwacht je veel, zo niet meer regels dan in Nederland. In sommige gevallen is dit zeker waar, maar in andere gevallen helemaal niet. Een voorbeeld is het onderzoek met proefdieren. De voorzieningen zijn veelal hetzelfde en ook hier wordt er voor een project eerst een aanvraag ingediend die goedgekeurd moet worden. Het verschil is alleen dat er vooraf bepaald wordt hoeveel proefdieren gebruikt mogen worden. Meestal is het een groot project bestaande uit meerdere experimenten voor een aantal jaar, dus een behoorlijk aantal dieren. In de praktijk blijkt dan dat het heel normaal is om wat dieren bij je collega weg te plukken, mocht je er nog een aantal nodig hebben. Dit kunnen we ons in Nederland waarschijnlijk niet voorstellen. De zaken waar we ons nog het meest over verbazen zijn de leefgewoontes van onze internationale huisgenoten, die vanuit Chili, Zuid-Afrika, China of Europa deze kant op zijn gekomen. Vooral de Chinese keuken is voor niet-Chinezen een uitdaging om qua geuren te verdragen en voor mannen uit Bangladesh zijn man en vrouw toch echt niet gelijk. We zijn er dus achtergekomen dat andere culturen heel leuk kunnen zijn, maar als je deze tegenkomt bij je ontbijt, avondeten en bij het naar bed gaan is het soms even iets minder leuk. Niettemin is het een onvergetelijke ervaring: volle weekenden (want in zo’n grote stad is van alles te beleven), skiën en het beleven van Zweedse tradities.

Bij Geneeskunde waren er onder andere loftuitingen voor de medisch professionele vorming van de student. Bij BMW wordt de accreditatie gezien als opstap om Europees te excelleren. Foto: Flip Franssen

BMW en Geneeskunde geaccrediteerd: ‘Kwaliteit moet continu bewaakt worden’ De opleidingen Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen zijn begin januari geaccrediteerd. Dit betekent dat beide opleidingen officieel voldoen aan alle kwaliteitseisen. De accreditatie is zes jaar geldig. Bij Geneeskunde waren er onder andere loftuitingen voor de medisch professionele vorming van de student. Bij BMW wordt de accreditatie gezien als opstap om Europees te excelleren. ‘We spelen eredivisie, nu gaan we door naar de Champions League.’

GIJS MUNNICHS

De accreditatie is het officiële kwaliteitskeurmerk voor een universitaire opleiding: een voorwaarde om overheidsgeld te krijgen, voor het recht om erkende diploma’s af te geven en voor toekenning van studiefinanciering aan studenten. ‘Een formaliteit, maar wel iets dat je móet behalen’, vertelt prof.dr. Roland Laan, curriculumcoördinator Geneeskunde. ‘Bij de visitatie in 2003 kregen we al veel complimenten. In die zin verbaast de accreditatie ons niet.’ Hetzelfde geldt voor Biomedische Wetenschappen, die bij de visitatie in 2004 als beste BMW-opleiding van Nederland naar voren kwam. Prof.dr. Frans Russel, curriculumcoördinator: ‘We zijn apetrots. Nu de accreditatie binnen is, kunnen we nog meer onze ambities waarmaken.’ Begin dit jaar zijn beide opleidingen geaccrediteerd. De accreditatie is verleend door de NVAO, de NederlandsVlaamse Accreditatie Organisatie die alle universitaire opleidingen onder de loep neemt. Basis hiervoor is het visitatierapport van een externe beoordelingscommissie. Bij Geneeskunde en BMW zijn deze visitaties gedaan door een club van externe (bio)medisch hoogleraren en deskundigen van QANU (Quality Assurance Netherlands Universities).

Medisch professionele vorming Na de visitatie van Geneeskunde was gesteld dat er meer samenhang moest komen in de verschillende onderdelen van de opleiding. Maatregelen om die samenhang te versterken, zijn adequaat ingevoerd, staat in het accreditatierapport. Laan: ‘Zo hebben we positieve waardering gekregen voor de medisch professionele vorming die centraal staat in de opleiding, en voor de disciplineoverstijgende onderdelen.’ Ook waren er loftuitingen voor de vernieuwing in het centraal klinisch onderwijs in de masterfase. ‘Nieuw is dat er tussen de co-schappen vaker tussentijdse reflectie plaatsvindt dan vroeger’, licht Laan toe. Vanwege de BaMa-structuur moest een ‘additionele

13

visitatie’ plaatsvinden, zowel bij Geneeskunde als bij BMW. Voor deze aanvullende beoordeling heeft de commissie geen aparte bezoeken gebracht aan het Radboud. Laan: ‘Wel moesten we uitgebreide documentatie aanleveren van onze plannen met de BaMa-structuur. Omdat de opleiding gedeeld is in een bachelor- en een masterfase moet er voor beide fasen eindtermen opgesteld zijn. Bij Geneeskunde hebben we landelijk een voortrekkersrol gehad in het opstellen van de doelstellingen van de bachelorfase. Deze eindtermen zijn goedgekeurd en worden ook door andere UMC’s gebruikt.’ De accreditaties zijn zes jaar geldig, tot 2013. ‘Tot die tijd zullen we allesbehalve stilzitten’, zegt Laan. ‘Een heel belangrijk criterium in de accreditatie is dat er interne kwaliteitscontrole is voor de opleidingen. Bij Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen is daar veel aandacht voor. De kwaliteit wordt onder andere bewaakt door de onderwijsmanagementteams, met daarin een actieve rol voor de studenten. Sommige docenten ervaren de evaluatie van het onderwijs als bureaucratie, toch moet kwalitatief hoog onderwijs continu bewaakt worden.’

Europees excelleren Ook voor BMW is de accreditatie geen eindstation, aldus curriculumcoördinator Russel. Eén van de ambities is verdere internationale profilering van de opleiding. ‘We gaan van de eredivisie naar de Champions League. Om Europees te excelleren, is al een aantal maatregelen genomen. Zo is de master klaar om geheel in het Engels gedoceerd te worden. Docenten volgen momenteel een cursus onderwijs in het Engels geven. We streven in de komende vijf jaar ernaar dat 15 tot 20 procent van onze masterstudenten uit het buitenland komt. Het zou mooi zijn als we in de toekomst kunnen samenwerken met buitenlandse universiteiten en zo ook docenten kunnen uitwisselen.’ Internationalisering van de opleiding sluit aan op de praktijk. Russel: ‘De meeste BMW-studenten gaan het onderzoeksveld in. Een veld waarin ze internationaal werken en Engels de voertaal is.’ Daarnaast wil Russel de BMW-opleiding meer inbedden in het toponderzoek van het Radboud. ‘Het onderzoeksprofiel van de master moet een natuurlijke voorloper worden op een promotietraject.’ Rond 2011 zullen Geneeskunde en BMW opnieuw gevisiteerd worden. ‘Nu zijn we nog door een Vlaams-Nederlandse instantie beoordeeld; dit kan straks evengoed een Europese instantie worden’, zegt Russel. ‘Dat zou een goede ontwikkeling zijn. Bij BMW lopen we daar alvast op vooruit door onze opleiding internationaal op de kaart te zetten.’ ■

RADBODE 4 - 2007

MENSEN

Nieuwe beroepscode voor verpleegkundigen Onlangs is er voor verpleegkundigen en verzorgenden een nieuwe beroepscode uitgebracht, waarin staat omschreven welke normen en waarden gelden als uitgangspunt voor het handelen in deze beroepsgroep. Een hulpmiddel bij dilemma’s of ethische problemen. ‘De bestaande verpleegkundige beroepscodes waren sterk verouderd’, zegt Jacqueline de Leeuw, voorzitter van de VAR (Verpleegkundige Adviesraad) van het UMC St Radboud. ‘De Vereniging van Verpleegkundigen en Verzorgenden (V&VN) en Nu ’91 hebben de handen ineengeslagen en één nationale beroepscode opgesteld.’ De beroepscode gaat onder andere over het bijhouden van vaardigheden, verantwoordelijkheid, over veilige zorgverlening en kwaliteit van zorg. En hij omschrijft de relatie van verpleegkundigen en verzorgenden tot de zorgvragers, tot andere zorgverleners en tot de samenleving. De Leeuw: ‘Praktisch gezien kan de code verpleegkundigen en verzorgenden helpen bij verschillende problemen die zij tegenkomen in hun werk. Neem bijvoorbeeld verslaglegging. In de code staat dat ze zorgvuldig moeten omgaan met verslaglegging van gegevens over de zorgvrager in het dossier. Wat doe je als een patiënt jou vertrouwelijke informatie geeft waarvan je denkt dat die van belang is voor de behandeling en

Jinny Hiensch Op 15 februari is Jinny 25 jaar als verpleegkundige in dienst. Sinds 1988 werkt zij op de afdeling Neonatologie Intensive Care. In haar werk wordt ze zeer gewaardeerd door ouders van de pasgeborenen. Ook voor haar collega’s is zij een voorbeeld. Jinny heeft oog voor het totale verpleegkundige pakket binnen een IC- setting. In tijden van drukte weet zij de rust te bewaren en anderen de helpende hand te bieden. Ze heeft onlangs aangegeven dat zij het na 25 jaar welletjes vindt. Zij gaat ons binnenkort verlaten om zich te richten op een volgende fase in haar leven. Hiermee verliezen wij een zeer gewaardeerd collega. Ik wens haar namens alle collega’s van Neonoatologie succes voor de toekomst. Herman Hendriks Hoofdverpleegkundige Neonatologie IC

René Schenkels Op 1 maart heeft René Schenkels zijn dienstverband bij het UMC St Radboud beëindigd. In 1978 is hij begonnen als analist bij het laboratorium van Gynaecologie/Obstetrie. Vanaf 1988 tot 1997 heeft hij gewerkt bij het laboratorium voor Endocrinologie en Voortplanting en nadien bij de huidige afdeling Chemische Endocrinologie. Reeds vroeg in zijn loopbaan volgde hij een pittige opleiding hogere elektronica en zijn voorkeur voor de soldeerbout werd groter dan voor de pipet. Uiteindelijk solliciteerde hij naar de functie medewerker systeembeheer: een functie die hij vele jaren met plezier heeft vervuld maar die hij wegens gezondheidsproblemen nu helaas moet opgeven. Op 1 maart hebben we in besloten kring afscheid genomen. Zijn guitige blik en grote behulpzaamheid zullen we missen. Namens zijn collega’s van de afdeling Chemische Endocrinologie, Fred Sweep

Henk Stoltz Op 4 maart was Henk Stoltz hier 25 jaar in dienst. Het grootste deel hiervan heeft hij gewerkt binnen de Apotheek/Klinische Farmacie, op dit moment als administratief medewerker op de Bedrijfsadministratie/Secretariaat. Henk is een gewaardeerd lid van ons team en heeft zich met veel enthousiasme ingezet voor de organisatie. Hij heeft ervoor gekozen om zijn jubileum binnen de afdeling kring te vieren. Anja Jacobs-Gremmen, hoofd Bedrijfsadministratie/Secretariaat Remco de Jong, hoofd Apotheek/Klinische Farmacie

STELLING VAN DE WEEK Week 7 Ik vind dat esthetische of cosmetische chirurgie niet thuis hoort in een UMC, dus ook niet in ons nieuwe centrum voor aangezichtschirurgie. Eens 47 (20%) Oneens 176 (75%) Geen mening 12 (6%) Week 8 Ik vind PIP-online op het intranet een uitstekend informatiemiddel over personele aangelegenheden. Eens 154 (75%) Oneens 21 (10%) Geen mening 30 (15%)

Geen jicht door plaspillen In de bijsluiters van diuretica (plaspillen) staat dat het gebruik ervan kan leiden tot jicht. Jicht is een pijnlijke ontsteking van de gewrichten, veroorzaakt door de vorming van uraatkristallen in het gewricht. Artsen schrijven aan mensen met jicht dan ook liever geen plaspillen voor. Dat dit een overbodige voorzorgsmaatregel is, blijkt uit onderzoek van Hein Janssens en andere onderzoekers van het UMC St Radboud en ziekenhuis Rijnstate. Zij tonen aan, dat niet het gebruik van plaspillen leidt tot jicht, maar dat de jicht samenhangt met de hoge bloeddruk of de hart/vaatziekten, waarvoor de plaspillen voorgeschreven worden. De resultaten van het onderzoek staan in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van deze week. Janssens onderzocht nauwkeurig de gegevens van 3764 patiënten uit één apotheekhoudende huisartspraktijk. Hij vergeleek jichtlijders onder hen met een grote controlegroep en keek naar het gebruik van plaspillen en de diagnoses hoge bloeddruk, hartfalen en moycardinfarct. Een statistische analyse toonde weliswaar opnieuw een verband aan tussen jicht en plaspillen, maar maakte tevens duidelijk dat niet de plaspillen de boosdoeners zijn, maar dat het verband terug te herleiden is naar de redenen waarom de plaspillen worden voorgeschreven, waaronder hoge bloeddruk en myocardinfarct. De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat sommige mensen met hoge bloeddruk of hartproblemen ook jicht ontwikkelen, of ze nu plaspillen krijgen of niet. JG

Maria Melgers-Arends Maria Melgers-Arends viert dinsdag 27 maart haar 25-jarig dienstjubileum met een feestelijke borrel in café de Aesculaaf. Al die jaren werkt zij als analist op Pathologie en heeft daarbij verschillende werkeenheden aangedaan. Momenteel werkt ze op het laboratorium voor electronenmicroscopie, en dat is ook de werkplek waar haar hart ligt. Ze is een gezellige en enthousiaste medewerker die zich met volle energie inzet voor het werk en haar collega’s. Riki Willems, hoofdanalist Pathologie

Tita Nieuwenhuis Eind maart neemt Tita Nieuwenhuis, na een dienstverband van bijna 20 jaar, afscheid van het UMC St Radboud. Wij willen haar bedanken voor haar enorme inzet als seniorsecretaresse op de afdeling Heelkunde. Woensdag 28 maart is er van 16.00-17.30 uur een afscheidsreceptie voor Tita in de vergaderruimte van het A-gebouw, route 634. Een ieder die afscheid van haar wil nemen is van harte welkom. Namens staf en stafsecretariaat Heelkunde, Rob Bleichrodt

Marijke Plass-Derks Op 1 april gaat na 21 jaar dienstverband, Marijke PlassDerks gebruik maken van de pre-FPU regeling. Marijke is begonnen in de avondschoonmaak en na 5 jaar is zij als schoonmaakmedewerkster gaan werken op E20, waar zij tot op heden werkt. Wij wensen haar en haar familie het beste voor de toekomst. Marijke kiest ervoor om in besloten kring afscheid te nemen. Gerrit Jan Heeroma Interim hoofd afdeling Schoonmaak

zorgverlening? Met de beroepscode bij de hand kun je kijken welke weg je moet bewandelen. De code biedt geen oplossingen, wel aanknopingspunten. Hulpverleners kunnen de beroepscode naslaan in diverse praktijksituaties en daarover in discussie gaan.’ De code is er voor alle belanghebbenden en heeft een juridische waarde. Een reden om de oude te actualiseren, zegt De Leeuw. ‘Verwerkt zijn nu ook de Kwaliteitswet, de wet BIG (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) en de WGBO (Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst) waarin de verplichting tot het informeren van patiënten is omschreven.’ Binnen het onderwijs heeft de beroepscode een duidelijke plek in het curriculum. En studenten gebruiken deze vaak om in hun stage leerdoelen over kwaliteit van zorg te toetsen. De VAR adviseert hoofdverpleegkundigen de nationale beroepscode onder de aandacht te brengen bij verpleegkundigen. ‘Een aantal afdelingen hebben voor hun medewerkers de beroepscode al besteld. Alle verpleegkundigen die aangesloten zijn bij de V&VN en Nu ’91 krijgen de nationale beroepscode gratis. Anderen kunnen deze bestellen bij de V&VN of Nu ’91. ND

Lancet-editorial Onlangs leverden de hoogleraren Joost Drenth (maag-, darm- en leverziekten) en Freek Verheugt (cardiologie) in een editorial van The Lancet kritisch commentaar op een artikel over een cyclo-oxygenase 2 (COX-2) remmer. De uitnodiging van de redactie van dit toonaangevende wetenschappelijke weekblad is te beschouwen als een eervolle erkening van de deskundigheid van deze twee Radboud-medici. COX-2 remmers worden onder andere gebruikt als ontstekingsremmer bij artritis. Zij geven, aldus het artikel in The Lancet van 10 februari, minder vaak maagproblemen als bijwerking dan het bij artritis veel gebruikte diclofenac (een NSAID). Dat kan natuurlijk een belangrijke reden zijn om in plaats van diclofenac een COX-2 remmer voor te schrijven. Drenth en Verheugt vinden die conclusie echter te voorbarig. Het is gebruikelijk om aan patiënten, die gevoelig zijn voor maagproblemen, naast een NSAID ook een maagzuurremmer te geven. De hoogleraren betogen, dat eerst onderzocht moet worden hoe de vergelijking qua prijs en bijwerkingen uitpakt van de combinatie van een NSAID en maagzuurremmer enerzijds en een COX-2 remmer anderzijds. COX-2 remmers kwamen enkele jaren geleden in opspraak in verband met hart- en vaatproblemen. JG

KLEINE BOODSCHAP Gratis niet commerciële advertenties van medewerkers, vrijwilligers en studenten. Opgave bij het Voorlichtingscentrum in de hal van het ziekenhuis. Postadres: 511 Staf Concerncommunicatie, voorlichtingscentrum. E-mail: Voorlichting@ com.umcn.nl. Hieronder een klein gedeelte, op intranet (www.umcn.nl) vindt u alle advertenties. Opgave van (UMC)werkadres of (RU)studentnummer is vereist. Maximale lengte 20 woorden, goederen mogen niet duurder zijn dan g 700, -.

GEVRAAGD: Gemeubileerde woonruimte voor Braziliaanse gast, vanaf maart/april, voor maximaal 5 maanden. Reacties naar [email protected] of T (024) 361 40 17. Goede audio (tuner) versterker. Wil er voor betalen. Alvast dank! Freek Kinkelaar. [email protected].

AANGEBODEN: Gevonden: in de nieuwe overdekte fietsenstalling op 26-02-07 een Swatch horloge. Op te vragen via T (024) 358 31 99. De Waard tent, type Albatros, aankoop 1994, 20 weken gebruikt. T (024) 360 65 57.

Colofon Radbode is een tweewekelijks personeelsblad van het UMC St Radboud. Oplage: 13.000 Redactie: Nelleke Dinnissen, Jannie Meussen (eindredactie), Gijs Munnichs, Walther Verhoeven Aan dit nummer werkten mee: Marten Dooper, Joke Groeneveld, Daan Van Speybroeck, John Overbeke E-mail: [email protected], telefoon: 024-3613538 Correspondentie: UMC St Radboud, Postbus HB 9101, 6500 HB Nijmegen Vormgeving en lay-out: Puntkomma Creatieve Communicatie Druk: Wegener Nieuwsdrukkerij Gelderland Advertenties: Bureau van Vliet, 023-5714745, e-mail: zandvoort@ bureauvanvliet.com Klachten over de bezorging: Staf Communicatie: 024-3613528 of e-mail [email protected] Verschijningsdata zie intranet, button Radbode

14

OPINIE

RADBODE 4 - 2007

Wetenschappelijke oneerlijkheid: een ver-van-ons-bedshow Wetenschappelijke fraude komt vaker voor dan wij denken. Voor patiënten kan het nadelige gevolgen hebben. Het wordt vaak niet ontdekt en als het aan de orde wordt gesteld zijn klokkenluiders in het algemeen de verliezers. Het bevoegd gezag van afdelingen, UMC’s en universiteiten moeten toezien op preventieve maatregelen en bij gevonden fraude zorgvuldig (laten) handelen. Belangenconflicten dienen opzij te worden gezet, aldus prof.dr. John Overbeke in bijgaand betoog.

HET BETOOG Ook wetenschappers zijn mensen en zij gedragen zich soms niet anders dan niet-wetenschappers. Integriteit is van belang in de hele maatschappij, men moet tenslotte op elkaar kunnen vertrouwen. Wetenschappelijk wangedrag is van alle disciplines en van alle tijden, zoals door menigeen is aangetoond, maar in de biomedische wetenschappen kan het leiden tot verkeerde behandeling,

In memoriam Olga Reijnders-Warner Vrijdag 23 februari bereikte ons het droevige bericht van het overlijden van Olga Reijnders-Warner. Olga was reeds gedurende lange tijd werkzaam binnen het Cluster Tandheelkunde en vervulde sinds januari 2000 de functie van beheersfunctionaris bij de afdeling Parodontologie en Biomaterialen. Zij nam haar werk zeer serieus en vervulde haar taken op een eigen karakteristieke wijze. Kenmerkend was dat zij nooit haar goede humeur verloor, wat er ook gebeurde. Ook wist zij als geen ander de voor haar werk benodigde contacten te vinden en wanneer nodig ook te mobiliseren. Olga was reeds geruime tijd ziek. Ondanks het feit dat het verloop van haar ziekte gekenmerkt werd door continue tegenslagen, weerhield dit haar niet om haar beheerstaak met een positieve vastberadenheid voort te zetten. Daarbij klaagde zij nooit over de rampspoed die het leven voor haar in petto bleek te hebben. Tot de laatste week toe bleef zij betrokken bij alles wat er binnen de afdeling gebeurde. We verliezen in haar dan ook een zeer trouwe en toegewijde medewerkster en wensen haar naasten veel sterkte toe bij het verwerken van dit verlies. Prof.dr.John Jansen, Voorzitter afdeling Parodontologie en Biomaterialen

behandeling met ondeugdelijke middelen en daarom tot schade van patiënten. Het vertrouwen van de samenleving in het wetenschappelijk collectief kan hierdoor worden ondermijnd. Uiteindelijk zal dat consequenties hebben voor de financiering van wetenschappelijk onderzoek en dus ook voor individuele wetenschapsbeoefenaars. Hoe vaak wetenschappelijk wangedrag voorkomt is niet bekend. Het feit dat beroemdheden zoals Newton, Mendel, Pasteur, Freud en vele anderen vaak lang na hun dood zijn beticht van fraude of manipulatie van gegevens doet vermoeden dat het niet uitzonderlijk is. Dit wijst erop dat wangedrag pas laat of misschien zelfs helemaal niet wordt ontdekt. De laatste drie decennia zijn in de wetenschappelijke en algemene pers steeds meer gevallen van fraude, plagiaat en andere vormen van wetenschappelijke oneerlijkheid gepubliceerd, ook in Nederland. Het aantal boeken over dit onderwerp in het algemeen en over fraudezaken in het bijzonder vullen inmiddels een boekenplank van respectabele lengte. Er zijn talloze vormen van wetenschappelijk wangedrag, van misleidende subsidieaanvragen tot verzonnen patiëntengegevens, van onterecht auteurschap tot plagiaat. Opsporing is niet gemakkelijk en komt vaak toevallig tot stand. Ondanks externe controle bij klinische trials zijn ook daarbij ongerechtigheden meermalen geconstateerd. Ook over de oorzaken van wetenschappelijk wangedrag is niet al te veel bekend. Ze lijken onafhankelijk te zijn van cultuur en tijd. Het belang van te moeten publiceren is wellicht een belangrijke aanleiding, maar meer tijdloos zijn arrogantie, financieel gewin en persoonlijke belangen. Meestal zal het een combinatie van factoren zijn, die wetenschappers hun integriteit doet verliezen. En naar steeds duidelijker wordt kunnen opdrachtgevers en sponsoren belang hebben bij beïnvloeding van de integriteit van individuen of zelfs groepen onderzoekers. De beste manier om wetenschappelijke oneerlijkheid te voorkomen is preventie. Uiteraard zijn er maatregelen genomen door de overheid, bijvoorbeeld de wet Mensgebonden Onderzoek, door wetenschappelijke tijdschriften en door instituten zoals de KNAW. In 2001 is in het AMC de researchcode Onafhankelijk in wetenschap uitgebracht en inmiddels is er ook in het UMC St Radboud een dergelijk codicil in de maak. Toch is de beste preventie: gericht onderwijs aan studenten en onderzoekers, het scheppen van een onderzoeksklimaat waarin integriteit hoog in het vaandel staat en het aanpakken van overtreders, intern of extern. In het wetenschappelijk onderwijs en bij de begeleiding van wetenschappelijk onderzoek moet in ruime mate aandacht worden geschonken aan het vermijden van wangedrag, het voorkomen van onrechtmatige beïnvloeding, het vermijden van onethische contracten en het bevorderen om mogelijke frauduleuze handelingen aan het bevoegd gezag te melden. Hoofdonderzoekers, afdelingshoofden, directeuren van onderzoeksinstituten en decanen dienen een klimaat te scheppen waarin wangedrag niet voorkomt, waarin, als het voorkomt, het wangedrag wordt gemeld

Foto: Flip Franssen

en adequaat wordt behandeld en waarin, bij vaststelling van wangedrag, ook gepaste maatregelen worden genomen. Bij het melden en afhandelen van wetenschappelijke fraude gaat nogal eens iets mis. Zo is meermalen gebleken – en niet alleen in de wetenschap – dat klokkenluiders, degenen die vermeende fraude melden bij het bevoegd gezag, uiteindelijk er slechter vanaf komen dan de daders zelf. Bij het bevoegd gezag is al snel een belangenconflict aan de orde: wie wil nou graag toegeven dat medewerkers of een afdeling de wetenschappelijke integriteit hebben geschonden? Bovendien kan de goede naam ernstig worden beschadigd. Daarom is het van belang dat naast preventie een integer systeem van beoordeling bestaat. En omdat al gauw andere belangen kunnen prevaleren boven het al dan niet vaststellen van fraude, moeten de verantwoordelijken voor de behandeling van gevallen van fraude bij voorkeur een onafhankelijke commissie of ombudsman inschakelen. Een commissie of ombudsman moet daarbij ook de mogelijkheden krijgen extern onderzoek te laten verrichten en daarvoor ook de financiën beschikbaar hebben. Daarbij blijft het bevoegd gezag verantwoordelijk voor de te nemen sancties (bijvoorbeeld ontslag), op basis van de onafhankelijke bevindingen en hun eigen integere oordeel. Het instellen van een ombudsman zou universitair breed kunnen geschieden. Wetenschappelijke fraude komt voor en dient zorgvuldig te worden behandeld. De integriteit van wetenschap en onderzoekers is van groot belang, voor henzelf en zeker ook voor de maatschappij als geheel. Zodra de gemeenschap haar vertrouwen verliest in de wetenschap, wordt die in haar bestaan bedreigd. ■ prof.dr. John Overbeke, chirurg n.p., medisch wetenschappelijke verslaglegging

Oude idealen in de nieuwe zorgmarkt Op 14 februari organiseerde de Medische Afdeling van het Thijmgenootschap, de Vereniging voor Wetenschap en Levensbeschouwing, het symposium “Oude idealen in de nieuwe zorgmarkt”. Centraal daarbij stond de vraag of het toenemende marktgericht denken in de gezondheidszorg een bedreiging vormt voor het instandhouden van ‘oude medische idealen’ of hiervoor juist nieuwe aanknopingspunten biedt. ‘Als belangrijkste oude ideaal stond tijdens het symposium centraal de Hippocratische opvatting dat de arts alles in het belang stelt van de patiënt en de arts-patiënt relatie niet belast wordt door zakelijke belangen’, blikt prof. Rob Holdrinet, hoogleraar Medisch Onderwijs en mede-organisator van het symposium, terug op de bijeenkomst. ‘Een van de sprekers, dr. Myriam Steemers – van Winkoop directeur van de Christelijke Vereniging van Zorgaanbieders, verklaarde dat ideaal vooral vanuit een

onderliggende religieuze, dan wel spirituele drijvende kracht. Zij toonde zich bezorgd over de nadruk die de huidige gezondheidszorg legt op het kostenaspect van de zorg. Daardoor dreigt volgens haar het levensbeschouwelijke aspect van de zorg en daarmee de essentie van zorg verloren te raken.’ Aan de andere kant kunnen er nieuwe kansen ontstaan voor invulling van oude idealen, stelt Holdrinet. ‘Het moderne marktdenken heeft gemeen met het oude zorgideaal, dat de patiënt als klant een meer centrale plaats in de zorg krijgt. Want het moet worden toegegeven; ook in afwezigheid van het marktdenken worden oude idealen veelal niet vervuld. Kwaliteit van zorg moet primair wel een zaak blijven van artsen en artsenorganisatie. Of zoals Jos Werner, voorzitter van de Eerste Kamerfractie van het CDA, het tijdens het symposium stelde. “Concurrentie in de zorg is best, maar dan wel graag concurrentie op basis van kwaliteit bij een vaste prijs, en niet concurrentie op basis van prijs.” De

15

grootste bedreiging van de nieuwe zorgmarkt ligt er volgens Werner in dat de belangen van artsen en hun patiënten, als ze niet oppassen, vermalen dreigen te worden tussen de molenstenen die de belangen van zorgverzekeraars, ziekenhuizen en industrie vormen.’ Het is daarom, vindt Holdrinet, zaak dat artsen als beroepsgroep duidelijk weten te maken wat het is dat hen tot ‘dokters’ maakt. ‘We moeten tegenwoordig meer dan ooit duidelijk maken wat het belang is van de arts-patiënt relatie voor de kwaliteit van de zorg. Zolang de professionele autonomie van de arts en daarmee de artspatiënt relatie overeind blijft, kunnen de oude idealen door het marktgericht denken juist een duw in de rug krijgen. Neem bijvoorbeeld de druk die de markt op de zorgverleners legt om meer klantgericht te werken en de organisatie efficiënt te laten verlopen. Als dat goed gebeurt zal dit de zorg voor de patiënt juist ten goede komen.’ MD

ACTUEEL

RADBODE 4 - 2007

Na een verzoek om ondersteuning bezocht Leo Ummels, consulent Infectiepreventie, van 3 tot en met 9 februari het ’s Lands Hospitaal te Paramaribo om mee te zoeken naar de oorzaak van de veelvuldig voorkomende infecties bij pasgeboren kinderen op de couveuseafdeling van het ziekenhuis. Wat hij aantrof was zowel een ernstig gebrek aan middelen als het ontbreken van voldoende basiskennis over hygiëne. Terug in Nederland wil hij zich inzetten om in de toekomst ’s Lands Hospitaal zowel materieel als met kennisoverdracht structureel te ondersteunen.

Consulent Infectiepreventie Leo Ummels zet zich in voor Surinaams ziekenhuis MARTEN DOOPER

Op de couveuseafdeling liggen 40 baby’s vlak op elkaar, hebben artsen hun werkruimte en worden de baby’s gevoed en gewassen. foto: Leo Ummels

Het balletje begon te rollen doordat kinderarts-infectiologe dr. Adilia Warris een seintje kreeg van een bevriend collega uit het ’s Lands Hospitaal te Paramaribo. Al sinds afgelopen najaar ontwikkelden veel baby’s die in het ziekenhuis geboren waren en opgenomen werden op de couveuseafdeling in korte tijd een infectie. Nadat in december een mogelijke oorzaak, met bacteriën verontreinigde zeepdispensers, was weggenomen, staken de infecties echter in januari weer in volle hevigheid de kop op. Snel inzetten van (zware) antibiotica voorkwam dat er ook daadwerkelijk kinderen kwamen te overlijden. ‘Toen men er in Paramaribo niet meer uitkwam, zocht het ziekenhuis via Adilia Warris contact met het UMC St Radboud’, vertelt Ummels. ‘Of wij op de een of andere manier hulp konden bieden?’ Dat bleek mogelijk. Na enig overleg en geregel stapte consulent Infectiepreventie Leo Ummels binnen een paar dagen in het vliegtuig naar Paramaribo. ‘Doel was dat ik in het ziekenhuis de hele gang van zaken rond de pasgeboren kinderen zou observeren in de hoop dat ik factoren zou kunnen aanwijzen die ten grondslag lagen aan de vele infecties. Iedereen, nou ja bijna iedereen, in het ziekenhuis bleek zeer gemotiveerd om hieraan mee te werken. Ik kreeg alle vrijheid om rond te kijken, foto’s te maken en met het personeel te praten.’ Wat Ummels zag veroorzaakte bij hem een flinke cultuurshock. ‘Het ’s Lands Hospitaal is een van de armste ziekenhuizen in Paramaribo. Het is gehuisvest in een ruim 100 jaar oud houten gebouw dat er niet al te best meer aan toe is. De couveuseafdeling bleek een ruimte van ongeveer 15 bij 15 meter waar 40 baby’s vlak op elkaar liggen, waar de artsen hun werkruimte hebben en

waar de baby’s gevoed en gewassen worden. Veel zaken die we in Nederland als vanzelfsprekend vinden, ontbreken. Bijvoorbeeld wasalcohol voor de handen en papieren doekjes om je mee af te drogen. Materialen die bedoeld zijn voor eenmalig gebruik, bijvoorbeeld de slangetjes om na de geboorte de luchtwegen mee uit te zuigen, worden noodgedwongen schoongemaakt en hergebruikt. Waarbij voor het schoonmaken bovendien vrijwel altijd veel te weinig ontsmettingmiddel wordt gebruikt. Mijn eerste indruk was: het is een wonder dat er niet al veel eerder grote problemen met infecties zijn opgetreden.’ Behalve een gebrek aan middelen constateerde Ummels ook een fors tekort aan kennis op het gebied van ziekenhuishygiëne. ‘Ik zag bijvoorbeeld dat een kind, via een keizersnede ter wereld gekomen, van de operatiekamer eerst naar de verloskamer gebracht werd om gewogen en gemeten te worden en vervolgens onvoldoende afgedekt over een tochtige gang naar de couveuseafdeling werd gebracht. Dit alles door een OK-verpleegkundige die gedurende al die tijd haar bebloede operatiehandschoenen nog aan had. De klinische lessen die ik die week een aantal keren heb gegeven, ben ik daarom maar begonnen bij Semmelweiss.’ Een week observeren maakte Ummels duidelijk dat de infectieproblematiek niet met één simpele maatregel voorgoed uit de wereld is te helpen. ‘Om te beginnen heeft het ziekenhuis natuurlijk meer geld nodig om bijvoorbeeld voldoende handenalcohol, wegwerpdoekjes en ander disposable materiaal te kopen en zodanige bouwkundige aanpassingen aan het ziekenhuis te maken

JENNERTJE

dat de kans op besmetting afneemt. Net zo belangrijk is echter dat het kennisniveau van de medewerkers op een voldoende hoog peil kan worden gebracht. De OK- verpleegkundige die haar handschoenen vergat uit te doen, bijvoorbeeld, gaf desgevraagd aan dat dit de eerste keer was dat zij een baby van de OK naar de couveuseafdeling moest brengen. Zij had geen enkele instructie ontvangen over hoe dat moest. Ook een basisregel als werken van schoon naar vuil, dat wil zeggen de geïnfecteerde kinderen het laatste verschonen om de kans op kruisbesmetting zo klein mogelijk te houden, was velen onbekend. Dat ging me, eerlijk gezegd wel aan het hart. Want het personeel was wel degelijk zeer gemotiveerd om er iets goeds van te maken. Het ontbreekt hen simpelweg aan kennis en middelen.’ Terug in Nederland heeft Ummels zich, daarin gesteund door Warris, dan ook voorgenomen te zoeken naar manieren om het Surinaamse ziekenhuis op een meer structurele basis de helpende hand toe te steken. ‘Ik ben om te beginnen de contacten die ik via mijn beroepsvereniging heb met fabrikanten van bijvoorbeeld dispensers voor handenalcohol of uitzuigkatheters gaan gebruiken om het Surinaamse ziekenhuis van meer middelen te voorzien. Verder wil ik proberen te regelen dat we vanuit het Radboudziekenhuis bijvoorbeeld tweemaal per jaar in Suriname cursussen in ziekenhuishygiëne gaan geven. Want je kunt wel eenmaal iets gaan vertellen, het werkt pas echt als er ook lokale mensen opgeleid worden bij wie die kennis tussen de oren gaat zitten. Zij kunnen de benodigde kennis vervolgens overdragen en in stand houden.’ ■

een gemiste kans voor onze Radboudianen om te laten zien wat wij in huis hebben. Ja ik weet het, dat was niet helemaal de opzet van de bijeenkomst, maar die had het kunnen zijn, als we geweten hadden wie …. Waarom? Waarom weten we niet wie er in het Radboud schildert, tekent, zingt, fotografeert? Is het geen geweldig idee om jaarlijks een tentoonstelling Radboudkunst te organiseren, waar medewerkers hun eigen werk kunnen presenteren. Je maakt mij niet wijs dat er van die 8500 mensen er niet minstens vijftig zijn die vaardig de (kunst)schilderkwast of de boetseerklei hanteren, of hun gevoel in speeksteen tot uitdrukking brengen. En dan de fotografen. Dat zijn er tallozen. Ook hun producten wil ik wel eens zien. Leuk toch, zo’n (h)erkenning? Hé, die zit op Verkoeverkamer, wat leuk dat die dat ook kan…. Is het niet goed voor onze Radboud-betrokkenheid om zulke dingen van elkaar te weten? In de zomer zijn er genoeg podia om je, bijvoorbeeld op het groene gras of bij Kindergeneeskunde, te presenteren met je koor, je band, je orkest of je toneelclub. Het Radboud barst namelijk van muziek- en ander podiumtalent. Alleen binnen Jenner’s cluster zitten al zo’n dertig muzikanten. Zes van hen vormen een clusterband en de rest laat zich bij promoties en andere feesten graag horen. En we hebben toch minstens één lid van het Nimweegs Soaptheater binnen onze gelederen? PV, misschien moeten we eens een kunstenclub in het Radboud oprichten.

Radboudkunst Ja, ook Jenner is wakker gekust door Kunst. Ons mooie ziekenhuis was het decor voor een feestje van kunstenmakers uit Nijmegen. Dat werd gevierd met een borrel in het restaurant en speeches van kunstenwethouder Hannie Kunst van Nijmegen, en onze eigen Emile. De makers van onze kerstkaarten, lichtkunstenaars, een levend standbeeld, beeldhouwers en schilders en natuurlijk de bobo’s, ze waren allemaal van de partij. Maar wat Jenner opviel was het Grote Gebrek aan gewone Radboudianen. Jenner, die toch al jáááren meeloopt in het Radboud, zag maar weinig bekende gezichten. 8500 medewerkers en nauwelijks belangstelling. Wat

16