ROLCONTAINER IN EEN NIEUW JASJE

Scriptie

IDE442 MATERIALISEREN

1999

ROLCONTAINER IN EEN NIEUW JASJE Renske van der Heide, Dennis Luijer, Michiel van der Boom & Jasper Touwen Begeleider: L.H. Langeveld Inhoudsopgave Samenvatting ..............................................................................................................................2 Summary .....................................................................................................................................2 Inleiding .......................................................................................................................................2 Opdracht ......................................................................................................................................2 Voorlopige probleemstelling .....................................................................................................2 Produktanalyse ...........................................................................................................................3 Productbeschrijving ..................................................................................................................3 Het plateau (de basis) ..............................................................................................................3 Zijwanden .................................................................................................................................3 Wielen .......................................................................................................................................4 Atributen ...................................................................................................................................5 Nestbare containers .................................................................................................................5 Gebruiksanalyse .........................................................................................................................5 Optredende trends ...................................................................................................................6 aankomst van product verpakt in collies· op pallets ............................................................6 Het gebruik in de detailhandel (Albert Heijn) ......................................................................6 Conclusie ..................................................................................................................................6 Definitieve probleemstelling ................................................................................................7 Displayfunctie van de container ...............................................................................................7 Concept vorming ........................................................................................................................7 Basis display ............................................................................................................................7 Concept 1 .................................................................................................................................8 Concept 2 .................................................................................................................................9 Concept 3 .................................................................................................................................9 Materiaalkeuze .......................................................................................................................10 Materialen ...............................................................................................................................10 Kunststof ...........................................................................................................................10 Metaal ................................................................................................................................10 Natuurlijke en synthetische vezels ....................................................................................10 Overige mogelijkheden .....................................................................................................11 Conclusie ................................................................................................................................11 Papierkeuze ...........................................................................................................................12 Vervaardigingstechnieken ......................................................................................................12 Bedrukkingtechnieken ............................................................................................................12 Flexodruk of flexografie .....................................................................................................12 Zeefdruk (Eng.: silkscreen) ...............................................................................................13 Bronnen .....................................................................................................................................13 Deskundigen ..........................................................................................................................13 Literatuur: ...............................................................................................................................13 Bijlage: bedrijfsbezoek verslag ...............................................................................................14 Gesprek met zwartwoud hoza ................................................................................................14 Het gesprek: ......................................................................................................................14 Gewonnen informatie en gesprekspunten gerangschikt naar onderwerp ........................14

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

TU

UT

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

UT

TU

© Faculteit Industrieel Ontwerpen

UT

1

Technische Universiteit Delft

Scriptie


1999

SAMENVATTING De rolcontainer wordt gebruikt om goederen van a naar b te vervoeren. Om de constant aanhoudende kostenreductie, die in de distributie wereld belangrijk is, te vervullen, zou het wenselijk zijn dat de container langer gebruikt wordt. Vanwege de stijgende differentiatie van goederen gekocht door de consument in de supermarkt, is de rolcontainer een zeer bekend beeld geworden in de supermarkten. Door de container als een reclamemedium te zien, zou deze ook in de supermarkt als een extra 'schap' gebruikt kunnen worden en hierdoor een extra functie krijgen. Er zijn een aantal basisconcepten gemaakt voor de rolcontainer, waarin deze de reclamefunctie kan vervullen. Deze concepten dienen alleen als handvat voor de (reclame)ontwerper. Uitgangspunt bij dit concept is dat het reclamemateriaal als een extra toe te voegen plaatmateriaal aan de container vast gemaakt wordt. Het materiaal dat gebruikt wordt voor het plaatmateriaal is karton. Dit wordt, afhankelijk van de hoeveelheid, gedrukt met ofwel het zeefdruk procédé ofwel flexodruk. SUMMARY A rolling container is used to move products from A to B in a specific distribution process. For reasons concerning the ongoing struggle for cost reduction, keeping the container in the distribution process for a longer period of time would be preferred. Because of rising differentiation of consumer goods bought in supermarkets, the container has become an all to familiar site. By placing the container into the function of commercial instrument, it will create the possibility to be used as extra shelf space. The container hereby receives an extra function. Several basic concepts have been made for the rolling container, where is can be used as a commercial strongpoint. These concepts serve their purpose as bases for the commercial designer. Main point of the concepts is the fact that the commercial material can be added to the container in cardboard material form. Commercial advertisement can be printed with either silk screen or flexo print, depending on print quantity. INLEIDING Er zijn miljoenen rolcontainers in Nederland in gebruik. De huidige rolcontainers worden ingezet voor intern transport, de toekomstige zal moeten dienen als carrier tussen producent en consument. Wij hebben de rolcontainer en zijn transportfunctie geanalyseerd. In eerste instantie hebben we gekeken naar de mogelijkheid om de distributieketen te verkorten, maar na de analyse kwamen we tot de conclusie, dat het verkorten van de keten praktisch niet haalbaar is. De redenen hiervoor komen later in dit verslag naar voren. We ons daarom gaan richten op het toekennen van een extra functie voor de rolcontainer: Het gebruiken als reclamestand in de supermarkt. OPDRACHT Analyseer de rolcontainer en zijn transportfuncties, maak een synthese van mogelijke oplossingen en beschrijf de materiaalkeuze en de fabricageprocessen voor een rolcontainer. Besteed ook aandacht aan het verkorten van de distributieketen van producent naar consument. Voorlopige probleemstelling Aan de hand van de opdracht hebben we een voorlopige probleemstelling geformuleerd: "Hoe kunnen we een rolcontainer ontwikkelen voor de supermarkt, waarin de producten met minimale overslag zo lang mogelijk in het distributieproces verpakt en getransporteerd kunnen worden?"


2


Scriptie


1999

PRODUKTANALYSE Productbeschrijving Eigenlijk is een container niets meer dan een plateau met daaraan zijwanden op wielen. Het uiterlijk van de rolcontainer is in de afgelopen 10 jaar nauwelijks veranderd. De materialen en de hierbij behorende constructieveranderingen zijn wel met de tijd meegegaan. De levensduur van een rolcontainer varieert van vier tot tien jaar. Dit is natuurlijk sterk afhankelijk van de handelswijze en het gedrag van de gebruiker. Zo zal bijvoorbeeld een boer de rolcontainer met zeer veel beleid behandelen, terwijl een container in het distributiecentrum behandeld wordt als wegwerpvoorwerp. Het plateau (de basis) Het plateau wordt op dit moment gemaakt van hout, kunstof of metaal. De materiaalkeuze is afhankelijk van de eisen en wensen van de afnemer en is daarom nooit vast bepaald. Hout wordt gebruikt wanneer de afnemer een goedkoop plateau wil, wat gemakkelijk te repareren is (en vrijwel overal toepasbaar). In vergelijking tot een kunststof of metalen plateau blijft het oppervlakte van een houten plateau niet lang nat, wat voordelig kan zijn voor de lading. Indien men gebruikt maakt van een houten plateau is de buitenste rand van hardhout en de binnenste gedeelte van vuren. De twee verschillende materialen hebben hun eigen doeleinden. Het vuren wordt vanuit een financieel oogpunt gebruikt en het hardhout zorgt voor stevigheid voor en achter de rolcontainer. Tegen onontkoombare optredende klappen en resulterende uitstekende stukjes materiaal die eventuele verwondingen kunne veroorzaken.

Figuur 1

De gebruikte kunststoffen voor de rolcontainer plateaus zijn vaak goed te reinigen en zijn duurzamer dan hun organische tegenhangers, maar de vervaardigings- en onderhoudskosten van kunststof zijn aanzienlijk hoger dan dat van hout. Het plateau dient namelijk bij beschadiging in zijn geheel te worden vervangen vanwege constructieve redenen en veiligheid tijdens gebruik. Een ander optredend probleem is dat het klemsysteem van de hekken uitlubbert bij repeterend gebruik, zodat de hekken niet meer correct vast blijven aan het plateau. Tenslotte is er nog metaal. Goedkoper dan kunststof vanwege lagere standaard fabricagekosten en omdat er relatief minder materiaal nodig is dan bij kunststof plateaus. Een metalen plateau kan bij teveel beschadigingen gaan roesten, ondanks het feit dat het gegalvaniseerd staal is. Indien wenselijk zijn er specifieke aanpassingen mogelijk voor de preciezere eis van de gebruiker: Ventilatiegaten in de bodem (voor hygiëne) , antislipdoppen om de wrijvingcoëfficiënt van het product op het plateau te vergroten ( tegen wegglijden of wandelen), stootbumpers op de hoeken van de rolcontainers (opvagen vanklappen tijdens gebruik) om er maar een paar te noemen. Zijwanden De zijwanden bestaan uit standaard staf materiaal met een diameter van 19 mm en een dikte van 1.5mm. De tussen-gelaste massieve stalen draden vormen samen met het holle stalen stafmateriaal de zijwanden van de rolcontainer. Deze kunnen aan het plateau worden vast gelast voor een permanente verbinding. Bevestiging van de zijwand met een klemsysteem biedt


3


Scriptie


1999

meer vrijheid. Rolcontainers met een wand klemsysteem kunnen gedemonteerd en gestapeld worden. Op deze manier nemen de containers minder ruimte in beslag in een magazijn / opslag. Een nadeel van de klemhekken is dat de beugels na veel gebruik glad worden of uitbuigen en niet meer goed klemmen. De materialen die gebruikt worden voor de hekken zijn aluminium en staal. Als standaard materiaal wordt gegalvaniseerd staal voor de hekken gebruikt. Dit standaard staal wordt op twee manieren gegalvaniseerd: elektrolytisch of thermisch. Thermisch galvaniseren is een goedkoper proces, maar het afwerkingresultaat is van mindere kwaliteit. Er ontstaan namelijk scherpe randen en druipers. Er zijn ontluchtingsgaten nodig en het heeft een dof uiterlijk. Indien de rolcontainer er visueel aantrekkelijk uit zou moeten zien, kan men elektrolytisch galvaniseren. Dit proces is echter aanzienlijk duurder en de bescherming tegen corrosie is minder voordelig. Aluminium wordt met name toegepast, wanneer de rolcontainer licht, duurzaam en roestvrij moet zijn. Een goed voorbeeld hiervan zijn bloemenveilingcontainers . Er is en wordt ook geëxperimenteerd met RVS als stafmateriaal, maar dit blijkt al snel erg kostbaar te zijn. Wielen Een rolcontainer bevat meestal twee bokwielen(voor en achteruit) vooraan en twee zwenkwielen (voor het sturen) achter. Een zwaar beladen container is beter te besturen met twee zwenkwielen dan met vier vanwege de restrictie op de uitwijking van de container. De container kan alleen van achter worden gestuurd. De levensduur van een zwenkwiel is korter vanwege een dynamischer belasting op het wiel en de ophanging. Ze zijn ook duurder dan bokwielen. Indien men de rolcontainer moet kunnen draaien in een kleine ruimte of er een zeer grote wendbaarheid nodig is, kan men vier zwenkwielen onder een container plaatsen voor optimale verrijdbaarheid.

Figuur 2

Tot nu toe werd er Nylon gebruikt voor deze wielen. Dit is een hard materiaal (Dit betekent een kleine wrijvingscoëfficiënt met het contactoppervlak), wat duurzaam is en goedkoop. Nylon wielen hebben alleen als nadeel dat ze een hoop herrie veroorzaken. Mede door de geluidshinder is men gaan experimenteren met nieuwe materialen. Men gebruikt nu ook wel gevulkaniseerd rubber als wielmateriaal. Of wielen met een polyamide kern waar een rubberen band eromheen zit. Deze wielen maken minder geluid, maar zijn ook duurder en hebben een grotere aanloopkracht nodig. Dit houdt in dat het contactoppervlak van de wielen met de grond groter is waardoor de wrijving met de grond een stuk groter. Het in gang brengen van een volgeladen rolcontainer is dan zwaarder. Dit kan problemen opleveren met de ARBO-wetgeving omdat er een vaste hoeveelheid kilo's is vastgesteld die een persoon mag trekken of duwen per werkdag. De wielen hebben vaak standaardmaten van 100 en 125 mm. De zwaarder belaste (heavy duty) wielen worden gesmeerd met vet dat tot -14 C bruikbaar blijft. Rotzooi tussen de wielen wordt voorkomen door afdekkapjes en door afdichting van de naaf van het wiel. Het blijkt dat containers met kapotte wielen binnen het gebruiksproces vaak weer opnieuw gebruikt worden in plaats van gerepareerd, waardoor de container onhandelbaar wordt.


4


Scriptie


1999

Atributen Om te voorkomen dat de hekken naar buiten toe uitwijken bij een overladen situatie, kunnen er rubberen spanbanden gebruikt worden. Bij uitladen van de rolcontainer blijkt dat de rubberen banden met grote snelheid tegen de gebruiker aan kunnen schieten. Losmaken van de banden wanneer ze onder spanning staan kan dus een zeer gevaarlijke situatie creëren. Om dit te voorkomen zijn er ook andere banden in omloop: Dit zijn banden die grotendeels uit canvas bestaan met een klein stukje rubber. Het elastisch vermogen van deze banden is een stuk kleiner waardoor het gevaar van wild losschieten wordt geëlimineerd. Om oneigenlijk gebruik, zoals het voorttrekken in plaats van duwen, tegen te gaan, heeft men duwbeugels ontwikkeld. Deze beugels zijn op ellebooghoogte bevestigd aan de zijwanden en bevorderen het correct gebruik van de container. Om meer containers in een keer handmatig of gemechaniseerd te verplaatsen is er een koppelsysteem ontwikkeld. Hiermee kan door middel van onderling verbindende haken een trein van containers tegelijk worden verplaatst. Dit voorttrekken kan via een haak, die bevestigd wordt aan een geleiding systeem onder de vloer. Containers worden vaak te zwaar beladen, omdat de containers 'te sterk' zijn. Hierdoor kunnen de containers niet op schouderhoogte vastgepakt worden omdat ze dan kunnen kantelen door een te hoog zwaartepunt. Dit symptoom wordt bestreden door een zogenaamde sleepketting, maar die blijft vanwege de extra moeite nogal eens in de kast. Nestbare containers Nestbare containers zijn containers die men in elkaar kan rijden zoals het al bekende principe van de winkelwagentjes. Dit heeft als voordeel, dat men op een snelle manier ruimte bespaart in een korte tijd. Een nadeel echter is dat de nestbare containers minder stijf zijn vanwege hun inklapbare componenten. Dit kan tijdens het gebruik resulteren in een ongewenste inklap. Ruwer gebruik van rolcontainers kan beter worden geïncasseerd door de standaard containers dan de nestbare container.

Figuur 3

Figuur 4

Er zijn twee verschillende nestbare containers. De wielen zitten ofwel aan de zijwanden ofwel aan de bodem vast. De containers waarvan de wielen aan de bodem vastzitten hebben afneembare klemhekken. Dit zijn de standaard klemhekken, die ook gebruikt worden bij de niet nestbare containers. GEBRUIKSANALYSE De rolcontainer wordt het meest intensief gebruikt in de distributieketen tussen de fabrikant, distributiecentrum, (eventueel) tussenhandelaar en detaillist. Het laden vindt plaats in het distributie centrum, waar de container handmatig of machinaal van twee kanten kan worden beladen. Afhankelijk van het product wordt de container eventueel nog voorzien van plasticfolie voor bescherming. Hierna vindt de rolcontainer met lading zijn weg naar de klanten c.q. afvaardigingen van de food non-food ketens. Eenmaal aangekomen bij de tussenhandelaar of detaillist wordt de rolcontainer uitgeladen op de plaats waar het product zich op dat moment moet bevinden. Een lege rolcontainer wordt daarna opzijgezet en zal moeten wachten tot de volgende lading zijn weg naar de tussenhandel vindt, zodat hij wederom terug zal worden gevoerd naar het distributie centrum. Deze vicieuze cirkel zal zich herhalen totdat de rolcontainer om een of andere reden zijn dienst niet meer kan vervullen.


5


Scriptie


1999

Optredende trends Er vind binnen de consumenten goederenmarkt een enorme differentiatie plaats. Ten eerste doordat de industrie zich meer richt op de kleinere gezinnen (meerdere volumeverpakkingen) en meer inspeelt op de specifieke wensen van consumenten (naast gewone vla, is er nu ook chocolade vla, ajax-vla, dubbelvla, superlight-vla). Daarnaast probeert de fabrikant in te spelen op de gezondheidstrend van de consument (Calcium plus melk en sinasappelsap met vitamine C en vruchtvlees). Er ontstaan hierdoor steeds meer langzaam lopende producten. De detaillist wil hierom minder in voorraad hebben en probeert de afleverfrequentie te verhogen. In een container worden dus steeds minder dezelfde producten geladen en steeds meer kleine hoeveelheden van verschillende eenheden geladen. Hierdoor ontstaat de onmogelijkheid dat de fabrikant de containers makkelijk kan inladen en direct bij de detaillist kan afleveren en wordt de taak van het distributiecentrum steeds groter. Men probeert de overslag in het distributieketen te minimaliseren. Dit onder andere door invoering van collo-moduul (standaardisatie van maten voor de verpakkingsindustrie). Omdat men zich niet altijd aan dit standaardformaat houdt, zijn de containers lastig te beladen. Het gebruik binnen het distributiecentrum: aankomst van product verpakt in collies· op pallets Het lossen van de vrachtwagen controleren van aangekomen goederen als product weinig wordt afgenomen, wordt het product overgestapeld op magazijnpallets (ruimtebesparing) pickorder van de detaillist wordt verwerkt lege containers van de detailhandel worden in elkaar gezet containers worden volgens de pickorder geladen de containers worden vervoerd op een heftruck met versmalde vorken rolcontainer wordt in folie gewikkeld voor bescherming en tegen diefstal container wordt de vrachtwagen ingereden Het gebruik in de detailhandel (Albert Heijn) container wordt uit vrachtwagen gereden (Laadklep is verlaagt zodat deze niet telkens op en neer hoeft) de container wordt van buiten naar binnen gereden de container wordt door de winkel gereden en de collies worden bij de juiste schappen neergezet de containers gaan terug naar het magazijn waar deze uit elkaar gehaald worden of in elkaar gereden (nestbare containers). de collies worden uitgepakt en de produkten worden in de schappen uitgestald Conclusie De eerste conclusie die we genoodzaakt waren te trekken is dat de rolcontainer voor dit proces op zich uit ontwikkeld is, ten minste met de nu bekende technieken en materialen. Er zouden nog wel op ergonomisch gebied verbeteringentjes kunnen worden uitgevoerd, zoals: gewichtsbeperkende maatregelenen het verbeteren van het laden (zodat er minder hoeft worden gebukt). Maar dit zijn minimale verbeteringen en leken ons minder interessant. Bovendien kwam er in de gesprekken met experts naar voren dat veranderingen aan het standaard model van de rolcontainer moeilijk worden doorgevoerd. Wanneer de gebruiker er zelf om vraagt kunnen de rolcontainers zeer gemakkelijk worden aangepast aan elke gewenste eis of wens. Dit gaat natuurlijk wel gepaard met de nodige stijging in kosten, wat het over het algemeen voor velen onaantrekkelijk maakt. Aangezien we algemener bezig zijn en geen klant hebben, zullen we ook niet deze richting ingaan. Ten tweede blijkt het verkorten van de keten praktisch niet haalbaar te zijn en blijkt de voorlopige probleemstelling niet zinnig. We hebben daarom besloten ons te gaan richten op een extra functie voor de container: De container gebruiken als reclamestand in de supermarkt.


6


Scriptie


1999

Bij dit probleem wordt toch nog enigszins gekeken naar het elimineren van het apart vullen van de producten in de schappen van de supermarkt. Wat toch kan worden beschouwd als overslag. Definitieve probleemstelling "De huidige functie van de rolcontainer in de supermarkt, namelijk het overbrengen van de producten van de rolcontainer naar de schappen, zien uit te breiden." De nieuwe functie moet bewerkstelligen, dat de producten in de supermarkt niet meer uit de container gehaald hoeven te worden en dat de container als een kant en klaar verrijdbaar schap dienst doet. DISPLAYFUNCTIE VAN DE CONTAINER De huidige verschijningsvorm van de container vormt bij de luxere supermarkten een doorn in het oog. De containers zijn vaak smerig en zien er afgeleefd uit. Daarnaast heeft de container een nasmaak van industrie en stimuleert niet de koopdrift. Daarom tonen de luxere supermarkten de conventionele rolcontainer zo min mogelijk aan de klanten. Wil de rolcontainer in de supermarkt gebruikt worden, dan zal het uiterlijk van de rolcontainer moeten wijzigen. Wij denken hierbij aan een bekleding, die aan de huidige container vast gemakt kan worden. Deze bekleding zou gebruikt kunnen worden voor reclamedoeleinden. De reclamezuil die zo ontstaat zou goed voor kortdurend reclame acties in de supermarkt gebruikt kunnen worden. Nu is het moeilijk een rolcontainer met een type product te vullen, met uitzondering van bulkgoederen (zie trends). Doordat het reclameproducten betreft, is de kans groter, dat de rolcontainer met één type product gevuld kan worden. Reclameproducten hebben immers een kortere doorlooptijd. Een ander voordeel is, dat de introductie van een nieuw product vergemakkelijkt wordt. Omdat supermarkten een te kort hebben aan schapruimte (zie trends) zal voor een nieuw product, zolang het niet zeker is, dat dit product aanslaat, niet snel ruimte gemaakt worden. Door een container met display materiaal aan te leveren, kan in een supermarkt snel en gemakkelijk getoetst worden of het product aanslaat bij de consument en in het assortiment opgenomen zal moeten worden. Een voorbeeld: Neem een product dat net nieuw op de markt komt en waarvan nog niet duidelijk is hoeveel hiervan zal worden verkocht binnen een bepaald tijdstrekking. De inkoop hoeveelheden van het betreffende product zijn dan nog niet bekend. De rolcontainer samen met een reclame add-on (display) wordt bij de distributeur samengesteld en in zijn geheel toegestuurd aan een supermarkt. De displaycontainer zal gebruikt worden als transportmiddel en tevens aanprijzer van het product. CONCEPT VORMING Voor het verkennen van deze functie zijn wij gestart met een brainstormsessie. Het resultaat van deze brainstormsessie resulteerde in een aantal richtingen van display functie. Na een zorgvuldige filtering van deze richtingen bleven een aantal mogelijkheden over die we verder hebben uitgediept tot een aantal mogelijke concepten. De verkenning van de mogelijkheden van de display van de container hebben we uitgewerkt in de vorm van schetsen. Hier kwam naar voren dat er veel mogelijkheden zijn voor de vorm van de display. Door deze grote vormvrijheid was het logischer om een soort basis concept te maken die verder ingevuld kan worden door een reclame ontwerper / bureau. Basis display De hoofdfunctie van deze basis is het verbergen van de transport aard van de container en het isoleren van de display functie. Er zullen dus een aantal vaste plekken voor reclame ruimtes gemaakt moeten worden op de rolcontainer. Dit zal worden gecombineerd met het wegwerken van transport onderdelen (de wielen met de basis). De keuze voor het totaal of gedeeltelijk wegwerken van de zijwand wordt aan de reclame ontwerper overgelaten. Er zal in ieder geval een reclame plaats op de zijkant aanwezig moeten zijn die bij de consument genoeg teweeg zal brengen om naar de losstaande display te lopen.


7


Scriptie


1999

De basis voor deze display zal zeer eenvoudig te monteren / demonteren moeten zijn in verband met het snelle karakter van aanbiedingen in een supermarkt omgeving. Bevestigingen in de vorm van lijm of nieten worden het liefst gemeden vanwege extra werk en scheuren op zwakke plekken. Wanneer men toch losse onderdelen gebruikt voor een display, is het slimmer om gebruik te maken van diversen insteektechnieken waar geen extra materiaal nodig is om de verbinding te maken. De basisdelen worden plano aangeleverd en kunnen na uitvouwen over de container heen worden geschoven. Zodoende is de rolcontainer verdwenen en is er een reclame display ontstaan. De containers worden bij de distributeur gevuld. In de supermarkt hoeft men alleen het plastic eraf te halen en eventuele afdekstukken om de basis te zetten en er is een verplaatsbaar verkooppunt ontstaan. Te plaatsen door heel de winkel. Hieronder zullen een aantal concepten voor de betreffende display uiteen worden gezet. Concept 1

Figuur 5

Wanneer producten minder goed stapelbaar zijn kunnen de zijwanden op de container blijven staan voor de nodige versteviging van de display. Denk hierbij aan flessen en ander breekbaar materiaal. Voor de wanden kan simpelweg een overschuifbare hoes worden gebruikt, die de display tegelijkertijd voorziet van reclame en zorgt voor het visueel aantrekkelijke aspect.


8


Scriptie


1999

Concept 2

Figuur 6

Voor goed stapelbare en over het algemeen lichte produkten kunnen de wanden van de container afgehaald worden en zal het plateau dienen als basis voor de display. Op deze manier is het aan te prijzen produkt van allle kanten te aanschouwen Het plateau dient nu alleen nog te worden verandert in 'aanprijs eiland'. Hiervoor kan wederom een zeer eenvoudige constructie dienen als basis. De basis kan worden ingevult naar idee van de ontwerpers (in dit geval rond). Concept 3

Figuur 7

Zeer lichte artikelen die los stapelbaar zijn zoals bijvoorbeeld chipszakken, creëren een mogelijkheid voor het gebruik van de rolcontainer. De zakken worden bijna altijd vervoerd in kartonnen dozen die of als display dozen worden gebruikt (met afscheurbare fronten voor directe toegang naar het product)of meteen weggegooid worden. Direct in de winkel te plaatsen gevulde displays, met reclame aan de zijkanten, is een typische situatie voor de rolcontainer.


9


Scriptie


1999

Materiaalkeuze Omdat het een reclameactie betreft is het wenselijk, dat de kostprijs van het concept zo goedkoop mogelijk is. De kostprijs wordt bepaald door de materiaalkosten, de vervaardigingskosten, de bedrukkingkosten en de kosten van de eindassemblage. De prijs per gewicht van het materiaal is het belangrijkste criterium, omdat deze het grootste gedeelte van de uiteindelijke kostprijs bepaalt. Ook de vervaardigingskosten zijn bepalend voor de uiteindelijke kostprijs en zijn dus een belangrijk criterium voor de keuze van het materiaal. De bedrukkingkosten zijn van minder belang, omdat deze onderling niet veel verschillen. Met de eindassemblage bedoelen we het in elkaar zetten van het concept en het bevestigen van het concept aan de rolcontainer. Zo is het vouwen van een plano kartonnen display veel eenvoudiger, dan het aan elkaar schroeven van metalen platen. De assemblagekosten vormen dus het vierde keuzecriterium. Een belangrijk criterium is ook de recyclebaarheid van het materiaal. Aangezien het jasje van de container een "wegwerpproduct" wordt, is het wenselijk, dat het materiaal zo goed mogelijk te recyclen is. Het vijfde criterium wat van belang is voor de materiaalkeuze, is de bedrukbaarheid van het materiaal. Op het product moeten teksten, logo's en andere afbeeldingen afgebeeld kunnen worden die de consument moeten prikkelen tot de aankoop van het produkt, het materiaal moet dus zo goed mogelijk te bedrukken zijn. Het zesde criterium is het gewicht van het materiaal per volume. De rolcontainerindustrie heeft nu al problemen met de ARBOwet, omdat containers vaak te zwaar beladen worden. Hierom is het wenselijk, dat het produkt zo licht mogelijk is. We hebben kunststoffen, metalen, natuurlijke en synthetische vezels met elkaar vergeleken om het beste materiaal te kunnen kiezen. Materialen Kunststof PE, PP en PVC zijn per gewichtseenheid de goedkoopste kunststoffen. Deze drie materialen zijn echter nog steeds duurder dan ongelegeerd staal en natuurlijke materialen zoals papier en jute. Kunststofplaat kan worden gesneden, gestanst en gebogen. Dit zijn goedkope vervaardigingstechnieken. PVC wordt niet gebruikt in de verpakkingsindustrie, omdat het verbranden van PVC slecht is voor het milieu. PE en PP zijn ze goed te recyclen. Gelakt zijn deze materialen, echter slecht te recyclen, omdat het scheiden van de lak en de kunststof een zeer lastig proces is. . Biologisch afbreekbare kunststoffen zijn op dit moment nog erg kostbaar. PP is een beter te bedrukken dan PE, omdat PE eerst een oppervlaktebehandeling nodig heeft, voordat het bedrukt kan worden. Een voordeel van kunststof is, dat het soortelijk gewicht heel laag is. Metaal Laagkoolstofstaal komt van de metalen het meest in aanmerking, omdat dit metaal goedkoop is. Laagkoolstofstaal is goedkoper dan kunststof. De vervaardigingstechnieken voor laagkoolstofstaalplaat zijn gelijkwaardig aan de vervaardigingstechnieken voor kunststofplaat: snijden, stansen en buigen. Bij het snijden van metaalplaat onstaat echter scherpe randen, waardoor nabewerkingen noodzakelijk zijn. Men wil immers niet, dat de consumenten en de werknemers van de supermarkt zich snijden aan deze scherpe randen. Deze nabewerkingen brengen extra kosten met zich mee Het recyclen van gelakt metaal is makkelijker dan het recyclen van gelakt kunststof. Omdat lak afbranden van het metaal goedkoper is dan lak scheiden van kunststof. Evenals kunststoffen zijn metalen goed te bedrukken. Metalen zijn echter t.o.v. kunststoffen zwaar. Zeer lichte metalen zoals magnesium komen niet in aanmerking, omdat ze veel te duur zijn. Natuurlijke en synthetische vezels Papier, hout en jute zijn de goedkoopste materialen. De vervaardigingskosten van papier zijn het laagst. Papier is immers het meest eenvoudig te bewerken: snijden is minder bewerkelijk dan zagen en veel minder bewerkelijk dan naaien. Als het concept gemaakt is van papier, dan kan het concept plano aangeleverd worden: het concept kan in zijn geheel aangeleverd worden en hoeft dan alleen nog in elkaar gevouwen te worden. Hierdoor liggen de assemblagekosten


10


Scriptie


1999

bij papier lager dan bij metaal en kunststof, waar de verschillende platen aan elkaar geschroefd, geklikt of gelijmd moeten worden. Papier, jute en hout zijn ook gelakt goed te recyclen. Bij hout kan de lak afgebrand worden. Papier is het best recyclebare materiaal. In de supermarkt wordt voornamelijk gebruik gemaakt van karton, zodat een papier afvalcontainer reeds aanwezig is. Voor metaal-, kunststofplaat en overige materialen moeten nieuwe afvalcontainers gereserveerd worden. Bij papier hoeven de lak en het materiaal niet gescheiden te worden, omdat het papier gebleekt wordt. Ook om deze reden is papier het meest geschikt als men kijkt naar het criterium recyclebaarheid. Deze materialen zijn tevens goed te bedrukken. Papier het "mooiste" uiterlijk, als men kijkt naar de materialen zonder nabewerkingen. Jute heeft een heel eigenzinnige uitstraling, maar dit is niet geschikt voor alle reclames. Papier en jute hebben het voordeel dat hun gewicht per volume zeer laag is. Hout is van deze drie materialen de meest kostbare en de zwaarste. Synthetische vezels zijn duurder dan natuurlijke vezels Overige mogelijkheden Andere oplossingen ontstaan wanneer er gedacht wordt aan een basisoppervlak van een duurzaam materiaal. Dan zou er bijvoorbeeld gebruik gemaakt kunnen worden van statische folie, stickers, posters en magneet- of prikbord. Statische folie is een folie dat door statische lading vast blijft 'kleven' op een ondergrond. Het kan bedrukt worden, net als de stickers en posters. Ook kan gedacht worden aan een billboard-systeem. Hierbij wordt de reclameposter ingelijst. Een groot nadeel wordt gecreëerd door de vormvrijheid van deze oplossingen. Dit is namelijk geringer en als er een ander vorm oplossing gewenst is, is dit zeer duur. Vanwege deze reden kijken we niet verder naar dit soort mogelijke oplossingen. Conclusie Om de materialen te vergelijken hebben we deze in een tabel tegen de criteria uitgezet. We hebben rekening gehouden met de gewenste oplage (10.000 tot 50.000) en zijn er vanuit gegaan dat alles uit plaatmateriaal gemaakt wordt. Voor het bepalen van de recyclebaarheid, hebben we rekening gehouden. Materiaal

Soortelijk gewicht (kg/dm 3 )

prijs

bedrukbaarheid recyclebaarheid

bewerkingskosten

0.96

goedkoop

goed

goed

goedkoop

goedkoop

goed

slecht

goedkoop

0.9

goedkoop

goed

redelijk

goedkoop

Laag 7.9 koolstofstaal

goedkoop

goed

goed

goedkoop

RVS

8

duurder

goed

redelijk

zeer duur

Al

2.8

duur

goed

goed

goedkoop

Hout

0.7-1.2

goedkoop

goed

goed

duur

Papier (ribkarton)

0.7-1.2

zeer goedkoop

zeer goed

zeer goed

zeer goedkoop

Jute

n.v.t.

zeer goedkoop

goed

goed

zeer duur

Nylon

n.v.t.

duurder

goed

goed

P

PE PVC PP

P

Tabel 1 Materiaaleigenschappen bij een oplage van 10.000-50.000.


11


Scriptie


1999

Papierkeuze Boven de 165 g/m2 wordt papier karton genoemd, boven 600 g/m2 noemt men bord. Wij hebben gekozen voor drie mm dik golfkarton. Dit karton is het meest geschikt, wanneer men kijkt naar de materiaalstijfheid, de materiaalkosten, de vervaardigingskosten en de bedrukkingmogelijkheden. Vervaardigingstechnieken De vervaardigingstechnieken voor karton zijn: snijden, stansen en vouwen. Bij ribkarton is het van belang om rekening te houden met de ril van het karton om Dit zijn goedkope vervaardigingstechnieken. Bedrukkingtechnieken De keuze van de bedrukkingtechniek, wordt bepaald door vijf factoren: oplage, formaat, materiaal, verdere bewerkingen en het ontwerp. In het geval van ribboard (ook wel golfkarton genoemd) is het materiaalsoort het meest van belang. De meeste technieken maken een afdruk d.m.v. persen, waardoor het golfkarton ingedrukt wordt. De twee gangbare technieken voor het bedrukken van golfkarton zijn: zeefdruk en flexodruk. Dit zijn de goedkoopste oplossingen. Voor zeer eenvoudige bedrukking is flexodruk de meest geschikte techniek. Bij een complexere bedrukking zal al gauw overgestapt moeten worden naar zeefdruk. Een geheel andere mogelijkheid is het bedrukken van papier, wat later op het karton wordt aangebracht. Een nadeel is echter, dat er twee keer gesneden moet worden en dat er gelijmd moet worden. Een voordeel is, dat voor het bedrukken de offset-techniek gebruikt kan worden. Tevens kan men voor hele kleine oplages dan ook digitaal printen. Flexodruk of flexografie Flexodruk is te herkennen aan de typisch glanzende kleur van de inkt, die vooral bij schuin opvallend licht goed zichtbaar is. Drukmoet (reliëf door perskracht aan de achterkant van het bedrukte materiaal) treedt niet op, maar letters en lijnen vertonen wel duidelijke kraalranden, waarbij de inkt vlekkerig en onregelmatig is weggeperst. Het is geschikt voor veel materialen en het is niet nodig dat het oppervlak vlak is. Bij de nieuwe generatie flexopersen is het veelal mogelijk het drukwerk in één arbeidsgang af te werken, dus zonodig inclusief stansen, lamineren, perforeren, rillen en / of snijden. Een nadeel is, dat het cliché gemakkelijk vervormd. Daardoor is het vervaardigen van drukwerk van hoge kwaliteit bij flexografie niet mogelijk. Een cliché is een plaat waarop het negatief beeld van iets is aangebracht, zó dat daarvan afdrukken gemaakt kunnen worden. Proces Fexodruk is een directe druktechniek. De gedeelten die hoger liggen in de drukvorm worden ingeinkt en afgedrukt. De lager gelegen delen worden niet afgedrukt. De drukvorm is bij flexografie i.t.t. bij andere hoogdruktechnieken gemaakt van een flexibele rubbercliché. Vervanging van rubber door fotopolymeer levert een beter drukresultaat op. Ontwerpregels Bij het maken van ontwerpen en werktekeningen voor de flexografie moeten de volgende regels in ogenschouw worden genomen. Strakke contouren in een meerkleurenafbeelding kan men beter afzwakken in de lichtere deelkleuren en versterken in de donkerste kleur (meestal zwart). Soms is een extra overlapping van de deelkleuren aan te bevelen ter vermijding van hinderlijke pasverschillen. Tekst en lijnen moeten voorde werktekeningen wat fijner gemaakt worden dan het ontwerp voorschrijft. Letters met fijne schreven kan men beter niet toepassen. Subtiele kleurnuances moeten vermeden worden, omdat de rasterpuntgrootte moeilijk beheersbaar is. Foto's moeten extra contrastrijk zijn.


12


Scriptie


1999

Zeefdruk (Eng.: silkscreen) Zeefdruk wordt veel gebruikt voor (buiten)reclame of drukwerk op groot formaat. Het drukwerk heeft een zeer grote kleurechtheid en de inkten, zowel de glanzende als de matte, die gebruikt worden zijn zeer dekkend. Deze techniek is op bijna alle materialen te gebruiken. Evenals bij flexodruk treedt er geen drukmoet op. Men moet er rekening mee houden, dat de afbeeldingen altijd gerasterd zijn. Bij zeefdruk zijn weinig ontwerpregels, de vrijheid is zeer groot. Proces Zeefdruk is een doordruktechniek. De drukvorm, een zeefraam van nylongaas, laat inkt door op plaatsen waar het beeld moet komen en is afgedekt op plaatsen waar het onbedrukt moeten blijven. Het nylongaas wordt in een donkere ruimte voorzien van een lichtgevoelige laag. Deze lichtgevoelige laag, een diapositieve film, wordt daarna belicht. Waar delen belicht worden, wordt de lichtgevoelige laag hard en onoplosbaar. Op de niet belichte delen kan de lichtgevoelige laag met water worden afgespoeld. Het (positieve) beeld is nu zichtbaar op de zeef en daar laat het gaas de inkt door bij het afdrukken. Indien men textiel, zoals jute, wil bedrukken, kan met rotatiedrukmachines gebruiken. BRONNEN Deskundigen Van Leeuwen, K. (projectbegeleider op de afdeling R&D), Zwartwoud Hoza Hoendiep 272, 9745 EJ Groningen 050- 556 51 23 Th. Sulters (Hoofd algemene zaken), De Boer Unigro Wageningselaan 18, 3903 LA ,Veenendaal 0318- 51 93 12 De Wilde, T. (verpakkingsexpert), IO TUD Literatuur: Treebus, K.F(1991)Vormwijzer, 's-Gravenhage, SBU Uitgeverij Kandachar Dr.P.V. & van Mourik Dr.ir. P.(1996) Materialiseren, Delft, Technische Uiniversieteit Delft Van Mourik Dr.ir. P. & van Dam, Dr.ir. J.(1995), Materiaalkunde II, Delft, Technische Universieteit Delft. Verkerk, dr G.et al, (1986),BINAS, Groningen, Wolters-Noordhoff Industrieel Ontwerpen subfaculteit van de Technische Universieteit Delft, IDEmat(software)


13


Scriptie


1999

BIJLAGE: BEDRIJFSBEZOEK VERSLAG Gesprek met zwartwoud hoza Doel: informatie inwinning bij rolcontainer fabrikant Het gesprek: Dhr. K. van Leeuwen werkt als projectbegeleider op de afdeling R&D van de fabrikant Zwartwoud Hoza. Zwartwoud Hoza houdt zich bezig met vormgeving in metaal en middelen in de logistiek. Dhr. Van Leeuwen was voorheen bedrijfsleider van Kamet. Dit bedrijf is nu gefuseerd met Scholten, de belangrijkste afnemer van Kamet. Kamet Scholten is concurrent van Zwartwoud Hoza. Dhr. Van Leeuwen heeft reeds 25 jaar ervaring in deze branche. Gewonnen informatie en gesprekspunten gerangschikt naar onderwerp Wielen: Hout kan licht krimpen, waardoor speling kan ontstaan bij het aansluitpunten met het plateau. Rotzooi tussen de wielen wordt voorkomen door afdekkapjes en afdichting van de naaf. Meestal 2 bokwielen voor en 2 zwenkwielen achter Een te zwaar beladen rolcontainer wordt onhandelbaar met vier zwenkwielen. Zwenkwielen hebben een kortere levensduur en zijn duurder dan bok wielen. 100/125 mm zijn de standaard maten. Op aanvraag zijn andere maten verkrijgbaar, afhankelijk van de wensen van de afnemer. Maximaal gewicht per wiel: 500kg / 3 wielen = ongeveer 170kg per wiel, Rekening houdend met het feit dat één wiel bij zwaar beladen containers los kan komen van de grond Wiel ingesmeerd met vet dat tot -14 ?C bruikbaar blijft Materialen: nylon: hard, duurzaam, klein contactoppervlak met grond, herrie gevulkaniseerd rubber: zachter, groter contactoppervlak. waardoor aanloopkracht toeneemt, vervorming na lange tijd staan, minder herrie, laat strepen achter, duurder polyamide kern met een rubberen band eromheen Het plateau Welk materiaal gebruikt wordt voor het plateau, hangt af van de wensen van de afnemer. •

hout: gemakkelijk zelf te repareren door de afnemer, heel goedkoop, opp. blijft niet lang nat. Indien hout wordt gebruikt, dan is de buitenste rand van hardhout en het binnenste gedeelte van vurenhout.

•

kunststof: gemakkelijk te reinigen, duurzaam, maar kostbaar!!

•

metaal: veel goedkoper dan kunststof vanwege de fabricagemethode en omdat er minder materiaal nodig is dan bij kunststof. Indien goede ventilatie noodzakelijk is, wordt een open bodem geprefereerd. (bijvoorbeeld bij een Rol in container) Om de wrijving tussen de producten en het plateau te vergroten, gebruikt men antislipdoppen. Dit is bij hout niet nodig, omdat de wrijving groot genoeg is. Op de hoeken van de rolcontainers kunnen stootbumpers geplaatst worden, als de afnemer en het gebruik dit wensen. De zijwanden Stalen zijwanden zijn standaard. Staal kan op twee manieren gegalvaniseerd worden: thermisch of elektrolytisch. Thermisch is goedkoop, maar de afwerking is matig (scherpe randen, dof, druipers, ontluchtingsgaten). Elektrolytisch is duurder en wordt toegepast als het product een netter voorkomen moet hebben.


14


Scriptie


1999

Aluminium wordt toegepast op verzoek van de afnemer. Aluminium wordt met name toegepast, wanneer de rolcontainer licht, duurzaam en roestvrij moet zijn zoals bij de veilingcontainers die op de bloemenveiling gebruikt worden. De diameter van de buizen is standaard 19 mm en heeft een wanddikte van 1,5 mm. De spanbanden In principe worden rubberen banden gebruikt bij containers met twee of drie wanden, tenzij de afnemer andere (duurdere) banden wenst i.v.m. de veiligheid van zijn werknemers (rubberen banden kunnen in het gezicht van de gebruiker schieten). Duwbeugels Om duwen te stimuleren heeft men duwbeugels ontwikkelt. Oneigenlijk gebruik (zoals trekken, de rolcontainer aan de hand achter je aansleuren, zwenkwielen aan de voorkant) wordt zo vermeden. De duwbeugels zitten op elleboog hoogte. Melkcontainers De dikte van de buizen wordt bepaald door de grootte van de melkpakken. De containers zijn heel open vanwege het esthetische karakter van de container in de winkel en vanwege de noodzakelijke ventilatie. De hoogteniveaus kunnen eenvoudig weggeklapt worden. Men heeft geëxperimenteerd met roestvrijstaal, maar dit bleek veel te kostbaar. Nestbare containers Er zijn twee verschillende nestbare containers: de wielen zitten vast ofwel aan de zijwanden ofwel aan de bodem. De nestbare containers zijn iets minder stabiel. De nestbare containers zijn iets duurder, maar dit verschil wordt gemakkelijk terug verdiend door tijds- en ruimtebesparing. De rolcontainers zijn gemakkelijk in elkaar te rijden. Deze handeling kost weinig tijd en dus ook weinig arbeidskosten. De afneembare klemhekken zijn standaard, alleen de bodem is speciaal ontwikkeld voor deze nestbare containers. Aan elkaar koppelen Het is mogelijk rolcontainers aan elkaar te koppelen. Deze aan elkaar gekoppelde containers kan men in een keer handmatig of gemechaniseerd verplaatsen i.p.v. alle containers een voor een te duwen.


15


ROLCONTAINER IN EEN NIEUW JASJE

Recommend Documents