Huurdersmagazine Stadgenoot Zesde jaargang | maart 2013 nummer 1
Jij een broek, ik een trui In de ruilwinkel is alles voor nop
Stadgenoot over de kabinetsplannen ‘Ik ben er behoorlijk pissig over’
De crisis in een nieuw jasje
Wonen voor € 800 in het centrum Kán dat in Amsterdam?
inhoud
mijn geuzenveld
‘Je bent zo in de polder’
20
Tweedehandswinkel in Noord
De hoge prijs van de crisis Wie betaalt die eigenlijk?
11
Column Aaf Over ‘haar’ daklozenkrantverkoper
23
Balen, of toch niet? Hoe u de crisis ervaart
12
28
Huur niet betaald? Op huisbezoek met Huurincasso
Een buitenkansje Wonen voor € 800 in het centrum
Daardoor zullen de huurprijzen van sociale woningen omhoog moeten. Een doorn in ons oog, zo vertellen Stadgenootbestuurder Marien de Langen en huismeester Oktay Alkan op pagina 20. Het is niet alleen kommer en kwel. Een economische crisis biedt ook perspectieven. ‘De crisis biedt je de kans om alles anders te gaan doen’, hoorde ik cabaretier Lebbis laatst zeggen. ‘Never waste a good crisis’ werd meteen het uitgangspunt van Stadgenoot bij het vaststellen van de plannen voor de komende jaren. We gaan niet álles, maar wel sommige dingen anders doen. Zo richten we ons, naast de lagere inkomens, vooral op de middeninkomens en de ‘jonge stedelingen’: twee groepen die moeilijk aan een huis kunnen komen in Amsterdam. We bieden meer betaalbare vrijesectorhuurwoningen aan, zoals we
30
Zo komen we de crisis (een beetje) door
‘Dag Stadgenoot!’ Ook wij moeten inkrimpen
woord vooraf
Crisis: vloek of zegen? Het zal u niet ontgaan zijn. Het is crisis. Terwijl een paar jaar geleden nog een enkeling er last van had, begint het nu voor heel veel mensen echt vervelend te worden. Ik zie het om me heen. Pas afgestudeerden die moeilijk aan een baan komen, freelancers die het aantal opdrachten zien slinken, en mensen met een jaarcontract die zich zorgen maken of hun contract nog wel wordt verlengd… Ook bij Stadgenoot merken we de crisis. Er worden minder woningen verkocht, waardoor we minder geld hebben om te investeren in nieuwbouw. Ook onze eigen organisatie moet inkrimpen (oud-collega Dennis de Jong vertelt op pagina 30 waarom hij wegging bij Stadgenoot). En dan heeft het kabinet-Rutte II ook nog eens besloten dat corporaties zo’n 1,7 miljard euro per jaar moeten betalen aan de staatskas.
15
Bespaartips
onlangs hebben gedaan met de woningen in nieuwbouwcomplex Ode (p. 28). Deze woningen zijn verhuurd aan jongeren tot 30 jaar, voor zo’n € 800,- per maand. Niet alleen wij hebben onze strategie aangepast, ook veel andere mensen zijn door de crisis innovatief geworden. Zo heeft ruilwinkel The Novel in Bos en Lommer zijn deuren geopend (p. 16) en heeft ondernemer Anita Swanenburg met haar tweedehandskledingwinkel in Noord een gat in de markt ontdekt, zo vertelt ze op pagina 10. Never waste a good crisis. Ik vind het de meest optimistische slogan in deze sombere tijden. Laten we er iets moois van maken!
1
1 Balkon
3 Plein ’40-’45
4 Rondje Sloterplas
Louis: ‘Het fijnste aan deze woning is het balkon. Dat is enorm groot en vind je in de binnenstad echt nergens. Vanuit hier heb je prachtig uitzicht en aan de horizon zie je zelfs Haarlem liggen. We wonen hier nu al tien jaar, maar genieten elke dag weer van de ruimte en ’s zomers van de zon, die de hele dag naar binnen schijnt.’
Theresia: ‘Op het plein voor het winkelcentrum is bijna de hele week markt. Je hebt er vrijwel alles. Ik ben echt een kijker en vind het leuk om er rond te slenteren en naar de rommeltjes te kijken die er liggen uitgestald. Zoals huishoudelijke spulletjes.’
Louis: ‘Als het mooi weer is stappen we op de fiets en rijden we langs de Sloterplas. Halverwege kiezen we een fijn bankje uit waar we even pauze nemen, en dan kijken we naar het water. Het is echt een leuke plek waar van alles te doen is. Zoals kanovaren. Een aanrader, want vanuit een bootje ervaar je de omgeving heel anders!’
2 Visboer
5 Jaarmarkt
Louis: ‘Ik verzorg de weekbladen voor de bewoners van onze etage, en breng ook altijd een exemplaar naar Haringhandel Hans, op het Lambertus Zijlplein. Dan schenkt Hans me een kopje koffie in voor de moeite en kletsen we wat. Het is daar erg gezellig en je kunt er lekkere kibbeling eten en heerlijke haring. En in de zomer staat er een klein terras voor de deur.’
Theresia: ‘Soms hangt er een heel dorps sfeertje in de buurt. Zoals tijdens de Jaarmarkt op het Kruisherenpad, die door stadsdeel Nieuw-West, Eigenwijks en Stadgenoot ’s zomers wordt georganiseerd. Dan is het gezellig druk en staan er overal kraampjes. En voor de kinderen zijn er veel leuke dingen te doen. Het is een soort Koninginnedag, maar dan midden in de zomer.’
6 Polder
6 Haarlemmerweg
Anthony Moddermanstraat
W. Ripperdastraat
5 3 2
Louis: ‘Als je een stukje gaat fietsen ben je zo in de polder. Ik heb nog meegemaakt dat Geuzenveld niet bestond en het hele gebied polder was. Ik heb daar goede herinneringen aan. Mijn vriendjes op de basisschool woonden in de polder, waar overal kassen stonden. Ik weet nog dat er vaak overschotten groenten en fruit waren en dan liep ik met mijn armen vol komkommers en tomaten naar huis.’
Burgemee ster Röellst raat
De Savorn in Lohman straat
Helene van Santen, Eindredacteur Stadleven.
Slote rmee rlaan
10
Gat in de markt
Louis en Theresia Lubbers verhuisden in 1968 van de Jordaan naar Geuzenveld. Even wennen, zou je zeggen. Maar ze voelden zich er meteen thuis en genoten vanaf dag één van de ruimte, de stilte en de buurt. Sinds 2003 wonen ze in een driekamerwoning in de Wigbolt Ripperdastraat, een fijne woning met vrij uitzicht. ‘Dat torentje in de verte is Haarlem.’
4
Reageren? Mail naar
[email protected] Wilt u ook vertellen over uw buurt? Mail naar
[email protected]
Tekst Yvonne Polman | Fotografie Hans van der Vliet & Hollandse Hoogte
Fotografie Hans van der Vliet
2
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
3
kort nieuws
kort nieuws
Nieuw gezondheidscentrum in Holendrecht
Stadgenoot werkt samen met stichting Gezondheidscentra Amsterdam ZuidOost (GAZO) aan plannen voor een nieuw gezondheidscentrum in Holendrecht. GAZO heeft nu twee locaties in Holendrecht-West, maar wil graag haar gezondheidsdiensten op één plek huisvesten. Stadgenoot heeft dankzij medewerking van de bewoners ruimte op de begane grond van seniorencomplex De Drecht gereserveerd voor dit nieuwe centrum. Een nieuw gezondheidscentrum kan een waardevolle toevoeging zijn voor de bewoners van De Drecht en een enorme impuls betekenen voor winkelcentrum Holendrecht (meer hierover in de volgende Stadleven). De verbouwing van De Drecht start op 1 september, mits GAZO haar huidige panden aan de Nieuwlandhof en Millingenhof heeft verkocht.
4
Stadleven 1 | 2013
Deense minister bezoekt de Transvaalbuurt
Automatische incasso
Geisers vervangen door HR-ketels In zo’n drieduizend woningen van Stadgenoot staan nog open verbrandingstoestellen, zoals geisers, gaskachels en oude CV-ketels. Het gaat met name om woningen die volgens eerdere plannen gesloopt zouden worden om plaats te maken voor nieuwbouw, maar daar is door de economische crisis geen geld meer voor. Hoewel de toestellen jaarlijks worden onderhouden door onze installateurs, is er bij open verbrandingstoestellen een groter risico op koolmonoxide. Daarom wil Stadgenoot ze vervangen door hoogrendementsketels. In alle complexen waarvan de sloopplannen met minstens tien jaar zijn uitgesteld, worden de geisers en kachels vervangen. Uiteraard hebben wij daar een akkoord van de bewoners voor nodig. Indien dit voor uw woning geldt, ontvangt u van ons nader bericht. Eind 2014 moeten de open verbrandingstoestellen vervangen zijn. Alle woningen met geisers worden tot dan toe zoveel mogelijk voorzien van een CO (koolmonoxide)melder. De kosten hiervoor neemt Stadgenoot voor haar rekening.
Betaalt u uw huur door middel van automatische incasso? Dan is het handig om te weten dat bij weigering van de maandelijkse afschrijving, u voortaan alleen nog een brief ter herinnering krijgt. Daar zit geen acceptgirokaart meer bij. Als uw bank drie keer achter elkaar de incasso weigert, dan beëindigt Stadgenoot eenzijdig de machtiging voor automatische incasso en ontvangt u weer maandelijks een acceptgirokaart.
@020Stefanie twitterde:
'k Heb vaak geklaagd over de woningbouw, (en terecht), maar de medewerker van vandaag verdient een compliment voor de service! @stadgenoot
Volg ons ook op Twitter:
@stadgenoot
Of ‘like’ onze Facebookpagina:
www.facebook.com/stadgenoot
Nieuw: Basis Kwaliteit Keuring Stadgenoot is bezig met het controleren en op orde brengen van de basiskwaliteit van al haar woningen. Woningen van huurders met een serviceabonnement hebben we in 2012 gekeurd tijdens de jaarlijkse APK en waar nodig op orde gebracht. De 20.000 woningen zonder serviceabonnement gaan we in 2013 en 2014 bezoeken. Er wordt tijdens deze zogenoemde Basis Kwaliteit Keuring (BKK) op 25 punten gecontroleerd. We onderzoeken bijvoorbeeld of het sluitwerk nog wel goed werkt in de toegangsdeuren, of de traptreden niet versleten zijn en of geen sprake is van optrekkend of doorslaand vocht in de slaapkamers. Als u geen serviceabonnement hebt, krijgt u dit jaar een brief van ons over de geplande keuring door een van onze medewerkers. Als uw woning niet aan onze basiskwaliteit voldoet, zullen we een plan opstellen hoe we de woning kunnen verbeteren. Dat kan betekenen dat we later opnieuw langs komen om werkzaamheden uit te voeren. Daar zijn voor u dan geen kosten of huurverhoging aan verbonden.
De Deense minister van Wonen, Carsten Hansen, heeft begin dit jaar een werkbezoek gebracht aan de Transvaalbuurt in Oost. ‘Ik heb gehoord dat er in Amsterdam veel geslaagde projecten zijn op het gebied van wijkaanpak en integratie, zoals hier in de Transvaalbuurt’, aldus Hansen. ‘Ik wilde graag zien hoe jullie dit voor elkaar hebben gekregen.’ Volgens de minister is de Transvaalbuurt vergelijkbaar met veel wijken in Deense steden, zoals Kopenhagen. ‘Denemarken en Nederland staan wat dat betreft voor dezelfde uitdagingen.’ Al ruim vijf jaar werken stadsdeel Oost, woningcorporaties Eigen Haard, Ymere, Rochdale en Stadgenoot, welzijnsorganisatie Dynamo en politie samen met bewoners en ondernemers in de wijkaanpak ‘Transvaalbuurt steeds beter’. De buurt is sindsdien flink verbeterd, zo is de wijk veel groener geworden. Tijdens het werkbezoek kreeg minister Hansen een rondleiding door de Transvaalbuurt, waar medewerkers van het stadsdeel, de verschillende corporaties en de buurtbewoners vertelden over de wijkaanpak. ‘De samenwerking tussen de verschillende partijen is indrukwekkend’, aldus Hansen. ‘En vooral de manier waarop de buurtbewoners meewerken aan de plannen. Als je een wijk wilt veranderen, moet je de mensen zelf ook meekrijgen.’
Huurverhoging na Woonakkoord Het zal u niet ontgaan zijn. In Den Haag is een Woonakkoord gesloten. Bij het ter perse gaan van deze Stadleven waren de exacte gevolgen nog niet bekend, maar de grote lijnen staan vast. Zo komt er een inkomensafhankelijke huurverhoging aan. De afgelopen jaren stegen de huren mee met de inflatie. Nu komt daar, afhankelijk van het inkomen, een percentage bij. De huurverhoging gaat er (inclusief inflatiecorrectie) waarschijnlijk zo uitzien: Huishoudinkomen tot € 33.000 per jaar
+ 4,0% € 33.000 - € 43.000
+ 4,5% Inkomen meer dan € 43.000
+ 6,5% Wat uw huurverhoging wordt, krijgt u vóór 1 mei per brief te horen. De verhoging gaat per 1 juli 2013 in. Voor alle duidelijkheid: corporaties krijgen van de Belastingdienst door in welke inkomenscategorie een huishouden valt, niet hoe hoog het inkomen precies is. De corporaties mogen deze informatie niet voor andere doeleinden gebruiken. Stadgenoot
5
buurt in beeld
buurt in beeld
Niet slopen? Opknappen maar! Het oeuvre van de schrijver Louis Couperus (1863-1923) is met klassiekers als Eline Vere en De stille kracht een stuk imposanter dan de straat die Amsterdam naar deze Haagse schrijver vernoemde. We zijn in Slotermeer, in een buurt waar veel straten de namen van grote schrijvers dragen. Tekst Gijs Coffeng | Fotografie Hans van der Vliet
Duplexwoningen bepalen het gezicht van de Louis Couperusstraat. De kleine woningen hebben net een onderhoudsbeurt gehad. Dat is anders dan was voorzien. ‘Aanvankelijk was het plan alle duplexwoningen in dit buurtje, waar de Louis Couperusstraat bij hoort, te slopen’, zegt gebiedsbeheerder Marc van Eldik, ‘maar daar is nu geen geld meer voor. Dus kunnen we alleen maar onderhouden. Maar je ziet, het
‘Studenten hebben een positieve invloed op de leefbaarheid’ 6
Stadleven 1 | 2013
oogt allemaal weer fris.’ Op het pleintje voor de BuurtEntree is het druk met auto’s. Niet vanwege het gratis parkeren, maar omdat even verderop de moskee wordt bezocht. ‘In 2009 zijn we hier begonnen met het aantrekken van andere groepen huurders. We merkten dat de leefbaarheid afnam. Er was veel instroom van buurtbewoners met veel sociale en psychische problemen’, zegt Marc. Huismeester Mike Letterboom vult aan: ‘Er was criminaliteit, illegale onderhuur. Maar het stadsdeel, de politie en Stadgenoot hebben toen de handen ineen geslagen om de overlast aan te pakken. Hierdoor is op korte termijn een groot aantal woningen leeg gekomen. In maart van dat jaar is burgemeester Cohen hier langs geweest om met eigen ogen te zien hoe de buurt ervoor stond.’ Dat resulteerde onder andere in het besluit om actief in te zetten op instroom van een andere doelgroep. Adviseur Wonen Eveline Embregts: ‘Van de 700 duplexwoningen worden er nu 150 bewoond door studenten.’
studenten beter op hun gedrag aan te spreken en ook mondiger in het aanspreken van anderen op overlastgevend gedrag. Wat wel jammer is, is dat de meeste studenten pas aan het einde van hun studie hier komen en er dus maar kort wonen. Om hier een woning te kunnen huren, moet je namelijk een behoorlijke woonduur hebben opgebouwd.’ De woningen worden verhuurd met een campuscontract, wat betekent dat de student na zijn studie de woning moet verlaten en plaats moet maken voor een nieuwe student. Die korte woonduur maakt het moeilijk om echt commitment met de buurt op te bouwen. ‘Maar daarentegen hebben de studenten de buurt ook echt wat te bieden’, zegt Marc. ‘Er zijn studenten die helpen op de Noordmansschool als voorlezer/ begeleider van leerlingen met een achterstand. En zijn er op sommige plekken weer meer contacten tussen buren onderling gekomen. Tja, en dan moeten we die fietsen in het straatbeeld, waar wel eens over wordt gemopperd, maar voor lief nemen.’ >
Studenten Die keuze voor studenten was snel gemaakt. In Amsterdam is al jaren te weinig huisvesting beschikbaar voor duizenden studenten die op zoek zijn naar goede en betaalbare woonruimte. De kleine en relatief goedkope duplexwoningen in de Couperusbuurt lenen zich hier uitstekend voor. ‘Onze ervaring is bovendien dat studenten een positieve invloed hebben op de leefbaarheid in een buurt’, zegt Eveline. ‘De ‘zwakke’ instroom is gestopt en daarnaast zijn Stadgenoot
7
buurt in beeld
buurt in beeld
‘Hoeveel talen zouden hier gesproken worden?’
Licht, lucht, ruimte Even later lopen we door de buurt. Opvallend veel groen, open veldjes en hoge bomen geven het woonbuurtje een sympathiek karakter. Met de fietsen valt het wel mee, vind ik. Hier zie je de bedoeling van de architect terug. De Louis Couperusbuurt was ooit onderdeel van het grote stadsuitbreidingsplan van net voor en net na de Tweede Wereldoorlog. De Westelijke Tuinsteden, waaronder Slotermeer, moesten vooral functioneel gebouwd worden, volgens de principes van het Nieuwe Bouwen. Licht, lucht en ruimte waren de belangrijkste kenmerken. Vandaar dat vele groen en vandaar ook de Sloterplas en het Sloterpark die op zomerse dagen voor recreatie zorgen.
Feestkleding Verder is dit een rustig woonbuurtje. Weinig horeca, weinig winkels. Onder de nabijgelegen Louis Couperusflat, die binnenkort een flinke opknapbeurt krijgt, is een kleine winkelstrip. ‘Maar de winkels zijn nauwelijks te verhuren’, zegt Marc. ‘Boodschappen doe je hier op Plein ’40-’45.’ Alleen de Italiaanse bakker vindt nog gretig aftrek bij de scholieren van het Nova Col8
Stadleven 1 | 2013
lege. En de kleine supermarkt met Turkse pizza’s is ook in trek. De mooiste winkel van het stripje ligt op de hoek. Kleurrijke etalages tonen prachtige Marokkaanse feestkleding. De woningen in de Louis Couperusflat worden gerenoveerd, zodat het energielabel omhoog gaat naar label B en de balkons worden vergroot. ‘En dan moeten ze er weer dertig jaar tegen kunnen.’
Tuinenproject We lopen verder naar de Tienhovengracht. Posters van de bewonerscommissie wijzen erop dat veel bewoners in de buurt tegen sloop waren. ‘Mensen met een minimum inkomen zitten hier gebakken met zo’n lage huur’, zegt Eveline. ‘Maar er zijn ook genoeg mensen die hier al hun hele leven plezierig wonen en helemaal niet weg willen.’ De Tienhovengracht heeft de allure van Amsterdam-Zuid. Aan weerzijde bomen, een brede brug die naar de Burgermeester Fockstraat leidt. ‘Deze buurt is nog lang niet klaar. Natuurlijk blijven we bezig. Ook als de middelen beperkter zijn. Zo doen we het tuinenproject, waarbij we op kosten van Stadgenoot de tuintjes en dus het aanzien van de buurt verbeteren. En ook meteen de
zichtlijnen zodat de sociale controle en veiligheid wordt vergoot. Dat project begon met een plantenmarkt voor de deur van de BuurtEntree. Mensen konden gratis plantjes afhalen’, vertelt Marc. En Mike vult aan: ‘En we hebben afgelopen voorjaar in samenwerking met de politie een popnagelactie georganiseerd. Kon je je nummerbord laten vastnagelen, zodat het niet gestolen wordt.’
Melting pot Ik rijd de buurt uit, richting Plein ’40-’45. ‘Het kloppend hart van de buurt’, belooft Mike me. ‘Iedereen komt daar zijn boodschappen doen. Er is elke dag markt.’ Plein ’40-’45, ik ken die naam, maar ik ben er nooit geweest. Ik beland in een stroom van verkeer. Zo rustig als het was in de Louis Couperusstraat, zo druk is het hier. Scooters aan weerzijde, auto’s op stoepen, publiek met plastic tasjes, papier van de markt, bestelbusjes. Iedereen komt hier samen in een krakelende melting pot. Hoeveel talen zouden hier gesproken worden? Dit is het kloppend hart, of om het bij Couperus te houden: dit is misschien wel de stille kracht van Slotermeer. Stadgenoot
9
de ondernemer
column
Aaf Brandt Corstius
Anita Swanenberg (46, rechts op foto), eigenares tweedehandswinkel Van Schoen tot Hoed: ‘Ik had al klanten voordat mijn winkel in september vorig jaar openging. De mensen hier in Amsterdam-Noord vinden het een fantastisch initiatief en winkelen er vrolijk op los. Voor een heel zacht prijsje kun je hier je hele garderobe samenstellen. Het duurste wat hier hangt zijn de jassen, die kosten vijf euro per stuk. De armoede in deze buurt is vrij zwaar. Veel gezinnen zitten in de schuldsanering. Een tweedehandskledingwinkel bleek dan ook een gat in de markt te zijn. Ik run de winkel samen met mijn dochter Mendy (19). Ik wilde graag iets voor en mét haar doen. Mendy heeft een beperking, maar bloeit in mijn zaak helemaal op. We zijn tevens een soort buurthuis geworden. Mensen komen graag langs voor een gezellig praatje en een bak koffie. Voorlopig verkoop ik alleen vrouwenkleding, maar ik zou niets liever willen dan uitbreiden met bijvoorbeeld kinderkleding. Maar het huren van een groter pand kost belachelijk veel geld. Dat kan ik me helaas nog niet veroorloven. Ik zal het voorlopig moeten doen met vijftien vierkante meter. Heb je mooie kleding die je weg wilt doen, stop het in een vuilniszak en breng het hierheen. Voor een volle zak geef ik je vijf euro. Natuurlijk moet de kleding er wel netjes uitzien. Vodden met de kattenharen er nog op, hoef ik niet te hebben. Ik check ook altijd op kwaliteit. De kleding die ik verkoop is beslist top! De naam van mijn winkel kwam net zo spontaan in me op als het idee om deze winkel te beginnen. Ik wilde in ieder geval iets met ‘hoed’ in de naam. Mijn vader droeg altijd een hoed. Hij is inmiddels overleden en ik beschouw de naam ook als eerbetoon aan mijn vader. In de zaak hangt aan de muur heel symbolisch een hoed. Deze is niet te koop. De rest wel!’ Katrijpstraat 97 Amsterdam
(1975) is columniste en schrijfster. In haar vaste column in Stadleven schrijft ze over haar leven in de stad.
Dakloze
‘Een tweedehandswinkel bleek een gat in de markt’
Een paar jaar geleden bezocht ik de begrafenis van mijn lokale daklozenkrantverkoper, om er een stukje over te schrijven. Natuurlijk had ik er ook heen kunnen gaan zonder dat ik er meteen een stukje over schreef, maar ik vond het een goed onderwerp. In het stukje beschreef ik de door acht mensen bezochte, zeer ingetogen begrafenis, en de verhalen die er werden verteld, en vooral het levensveranderende inzicht dat het me opleverde: dat je echt geld aan daklozenkrantverkopers moet geven, omdat ze echt dakloos zijn, en vaak nog honderden aanverwante problemen hebben waar je als passant geen idee van hebt. Ik word nog steeds weleens op dat stukje aangesproken door mensen die deze verkoper zelf hebben gekend, of die zijn krantje kochten. Zoals de vrouw die mij laatst aansprak op een feestje. Zij kende de verkoper van de opvang waar ze vrijwilligerswerk deed, en vertelde me dat hij door zijn drank- en drugsprobleem vaak de opvang niet haalde, en dan ’s nachts in de kou maar onder een auto sliep. Hij was een heel klein, rank mannetje, en ik stelde me voor hoe hij onder een auto sliep. Het was geen prettige visualisatie. Tegenwoordig staat er een grote, bonkige daklozenkrantverkoper bij mijn Albert Heijn. Hij heeft een snor en bolle wangen, en ik denk dat hij Russisch is. Zijn accent klinkt als iets uit Oost-Europa. Hij glimlacht bijna altijd, en ik geef hem bijna altijd een euro of vijftig cent. Onze Albert Heijn heeft scanners waarmee je zelf je boodschappen kunt scannen, en die zijn soms op. Dan heerst er paniek onder de klanten, want o jee, misschien moeten ze wel even op een nieuwe scanner wachten! (Ik schrijf dit heel ironisch op, maar ik hou zelf ook niet van wachten op een scanner.) Dan komt er altijd een medewerkster aangerend met twee blauwe manden vol scanners, en die begint dan paniekerig de scanners in de houders bij de ingang te doen. De daklozenkrantverkoper snelt dan altijd toe, en helpt haar. Ik geloof niet dat hij daar geld voor krijgt, of zelfs een overgeschoten pak biscuitjes; hij doet dat gewoon. Omdat hij een aardige man is. Dat zie je. Zijn verhaal ken ik niet; zijn problemen ook niet. Ik weet niet of hij het type is dat het ’s nachts niet redt om naar de opvang te gaan. Het maakt me niet uit; hij staat daar bij elke weeromstandigheid zijn krant te verkopen, dus hij heeft het geld nodig. En dat krijgt hij dan ook, van mij.
Tekst Wendy Dekker | Fotografie Wout Jan Balhuizen
10
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
11
reportage
reportage
Wel hulp, maar geen kant-enklare oplossing
Huurachterstand in cijfers 2012 Aantal huisbezoeken
1.413
Aantal huurders op het inloopspreekuur
182
Aantal huurders met huurachterstand
2.046 huurders van Stadgenoot
‘Een huurachterstand? Maar mijn uitkeringsinstantie maakt mijn huur elke maand rechtstreeks aan jullie over.’ De huurder bij wie Richarno Bohr onverwacht voor de deur staat, is oprecht verbaasd. Richarno is een van de incassomedewerkers van Stadgenoot. Eén of twee keer per maand gaan zij op huisbezoek bij een aantal huurders met een huurachterstand. Onaangekondigd. ‘Dat blijkt het beste te werken.’ Tekst Erwin Rooyakkers Een regenachtige ochtend in januari. Tien uur, op het parkeerterrein van Stadgenoot aan de Sarphatistraat. Ik stap in de auto bij Richarno. Als verslaggever van Stadleven loop ik een ochtendje met hem mee. We gaan langs een aantal adressen in Bos en Lommer. ‘Mijn zeven collega’s en ik hebben elk een eigen gebied waarvoor we verantwoordelijk zijn’, begint hij te vertellen. We staan te wachten voor het rode stoplicht op de Prins Hendrikkade. ‘Wij zorgen ervoor dat iedereen elke maand de huur betaalt. Staat de huur op de eerste van de maand niet op 12
Stadleven 1 | 2013
onze rekening, dan sturen we een betalingsherinnering. Als we het geld dan nog niet ontvangen proberen we telefonisch in contact te komen.’
Zelf verantwoordelijk Inmiddels rijden we langs het water over de Haarlemmerweg. Bij de Bos en Lommerweg slaan we linksaf. Richarno vertelt verder: ‘Mijn collega’s en ik zijn geen boemannen. Een woningcorporatie is een maatschappelijke organisatie. Wij zijn er niet om het de mensen moeilijk te maken.
Wij snappen best dat het soms lastig is om de huur op te brengen. Vooral in deze tijden van bezuinigingen. En daarom willen wij proberen te helpen bij het vinden van een oplossing. Maar huurders zijn zélf verantwoordelijk.’ Richarno’s manager, Mark de Bilde, benadrukt dat ook. Hem spreken we later.
Kaartje in de bus Om half elf zijn we aangekomen bij het eerste adres op een lijst met dertig huurders. Voordat Richarno aanbelt, legt hij snel nog even het doel van deze huisbezoeken uit: ‘Bij mensen die een huurachterstand van twee maanden hebben, gaan we langs. Overdag, ‘s avonds en in enkele gevallen zelfs op zaterdag. Niet altijd om kant-en-klare oplossingen aan te reiken al proberen we natuurlijk altijd mee te denken. Maar ook om hen bewust te maken dat het betalen van de huur belangrijk is. Wat natuurlijk ook geldt ook voor gas, elektra en water.’ Na twee keer bellen wordt er nog niet opengedaan. Richarno: ‘Mijn ervaring is dat ongeveer twee derde van de mensen bij wie we onaangekondigd langsgaan niet thuis
is of niet open doet. Bij hen doen we een kaartje in de bus. Daarop staat dat ik langs ben geweest om over hun huurachterstand te praten. Bijna alle mensen die dat kaartje in hun brievenbus vinden, bellen nog dezelfde dag of de dag erna naar ons kantoor. Dan hebben we ons doel bereikt.’
Verrast en opgelucht Bij het tweede adres waar Richarno aanbelt, doet de bewoonster open. We mogen binnenkomen. ‘Ik kom even met u praten over uw huurachterstand. Mag ik vragen hoe het komt dat u de huur niet heeft kunnen betalen?’ De vrouw is verrast en opgelucht dat er iemand van Stadgenoot langskomt. Ze legt uit dat ze een tijdje opgenomen is geweest en dat haar uitkering tijdelijk is stopgezet. Haar dochter maakt de huur altijd over. Met Richarno spreekt ze af dat ze haar dochter naar Stadgenoot laat bellen. ‘Dat komt wel goed’, concludeert hij als we het trappenhuis verlaten. Bij de volgende twee adressen weer geen gehoor. Op het vijfde adres komen we wel weer binnen. De huurder is een jongeman, die verbaasd is dat hij een huurachterstand heeft. ‘Geen grote’, vertelde Richarno >
Percentage huurders met huurachterstand
6% van totaal aantal huurders Stadgenoot
Aantal ontruimingen
91 woningen van Stadgenoothuurders
Percentage ontruimingen
0,26% van totaal aantal woningen van Stadgenoot
Stadgenoot
13
reportage
klantenservice
me op straat al. ‘De huur wordt elke maand keurig betaald. Alleen is het bedrag dat steeds wordt overgemaakt te laag.’ De huurder legt uit: ‘Mijn DWI-consulente maakt de huur altijd over. Ik wist niet dat de huur al een tijdje is verhoogd. Dat heb ik dus ook niet aan haar doorgegeven.’ Hij belooft het in orde te maken en wij gaan weer verder.
Ogen en oren
‘We zijn er niet om het de mensen moeilijk te maken’
Op het laatste adres van deze ochtend gaan de alarmbellen bij Richarno rinkelen. Volgens de man die opendoet is er geen huurachterstand. Maar hij belt meteen met de vrouw die de huur altijd overmaakt. Zij zit in het buitenland en zegt dat de huur de dag ervoor is overgemaakt. Als we weer buitenstaan, vraagt Richarno wat me opviel. Ik begrijp niet waar hij op doelt. ‘Die man had het niet over zijn vrouw of vriendin die hij ging bellen. Ik vermoed dat hij het appartement illegaal onderhuurt. Dat ga ik straks vanachter mijn pc uitzoeken.’ Tijd voor een pauze. We lopen even binnen bij het kantoor van de huismeester van Stadgenoot aan het Mercatorplein. ‘Als ik in de buurt ben van een huismeesterskantoor, ga ik altijd even langs. Zij zijn de ogen en oren van de buurt. We houden elkaar op de hoogte van wat er speelt.’ Na een half uurtje gaat Richarno verder met zijn huisbezoeken. Ik ga weer richting de Sarphatistraat, waar ik nog even praat met zijn manager, Mark de Bilde.
Meer dan een nummer ‘Mensen waarderen dat we langskomen, heb je dat gemerkt?’ is Marks eerste vraag aan mij. Hij heeft gelijk. Mensen zijn aangenaam verrast. Mark: ‘We zijn een incassoafdeling. Dan heb je per definitie al een negatief imago. Maar wij doen er echt zoveel mogelijk aan om met onze huurders in contact te komen. Als het buiten iemands schuld om even niet lukt om de huur op tijd te betalen, dan willen wij meedenken over een oplossing.’ Het mes snijdt trouwens aan twee kanten: ‘Door op huisbezoek te gaan, leren onze medewerkers huurders en hun woonsituatie kennen. Onze huurders zijn mensen, geen huurcontractnummers.’ Tot slot benadrukt Mark dat Stadgenoot nauw samen-
Vroeg Eropaf DWI, alle Amsterdamse woningcorporaties en instellingen voor maatschappelijke dienstverlening werken samen in Vroeg Eropaf. Doel is huisuitzettingen voorkomen door mensen met een beginnende huurachterstand op te zoeken. DWI-projectleider Jan Siebols: ‘Als mensen financiële
problemen hebben, moeten ze zelf hulp zoeken. Maar ongeveer de helft doet dat niet. Deels omdat ze niet weten waar ze terechtkunnen. Deels uit schaamte. Corporaties doen al veel zelf. Maar er zijn ook huurders met veel verschillende problemen. Alleen een betalingsregeling is voor hen niet voldoende om uit de schulden te komen en te blijven.
werkt met een aantal schuldhulpinstanties. Doras, actief in Amsterdam-Noord, is er daar één van. Saskia van Rij van Doras: ‘Via Vroeg Eropaf (zie kader - red.) geeft Stadgenoot een aantal huurders in Amsterdam-Noord met twee maanden huurachterstand aan ons door. Wij gaan bij die mensen op huisbezoek. We brengen de financiën in kaart, stellen een plan van aanpak op en geven begeleiding. Daarbij kijken we ook naar wat er eventueel nog meer speelt. Waaróm kan iemand zijn rekeningen niet betalen? Dit gaat dus verder dan alleen schuldhulpverlening. Vandaar dat er ook altijd een maatschappelijk werker mee op huisbezoek gaat. Het gaat om het totaalplaatje.’
Heeft u moeite met de huur betalen? Bij deze instanties kunt u terecht voor hulp bij het vinden van een oplossing: Centrum: CentraM (020) 557 33 33 www.centram.nl Noord: Doras (020) 751 06 10 www.doras.nl Oost: Dynamo (020) 460 93 00 www.dynamo.nl Zuid: PuurZuid (020) 570 62 62 www.puurzuid.nl Zuidoost: MaDi (020) 314 16 18 www.madizo.nl West: CentraM (020) 557 33 00 www.centram.nl Nieuw-West: SEZO (020) 667 51 00 www.sezo.nl
Die gevallen geven de corporaties aan ons door. Vroeg Eropaf gaat dieper in op de problemen. We bieden niet alleen schuldhulpverlening, maar helpen ook om de oorzaak van de schulden weg te nemen.’ De Vroeg Eropaf-medewerkers merken dat mensen soms niet weten dat ze recht hebben op toeslagen voor huur en zorg. En
dat ze zelfs geen AOW hebben aangevraagd. ‘Een professionele hulpverlener in huis is dan al vaak het begin van de oplossing.’ In 2012 heeft Vroeg Eropaf 2.317 meldingen gekregen via de Amsterdamse woningcorporaties. In 2011 was dat nog 1.785. Bij 70 procent van de meldingen komt Vroeg Eropaf in gesprek met de betreffende personen.
Geld besparen doe je zo! In tijden van economische crisis moeten we allemaal op de kleintjes letten. Er zijn allerlei manieren om in het dagelijks leven geld te besparen. Zes tips. Tekst Helene van Santen
1
2
Doe één keer in de week boodschappen, waarbij u alles haalt wat u nodig hebt voor de hele week. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mensen die vaker naar de supermarkt gaan geneigd zijn om meer producten te kopen. Hetzelfde geldt voor mensen die hun boodschappen bij verschillende supermarkten halen, omdat het vlees bij de één goedkoper is en pasta bij de ander. Dat klinkt als slim koopjesjagen, maar in de praktijk blijkt dat je uiteindelijk toch duurder uit bent: hoe vaker je een supermarkt binnenwandelt, hoe meer je geneigd bent om meer in je kar of mandje te leggen.
Door te besparen op je energierekening help je niet alleen je eigen portemonnee een handje, maar ook het milieu. Als je bijvoorbeeld de kachel voortaan één graad lager zet, kun je zo’n € 65 per jaar besparen. En wie consequent de verwarming lager zet als hij/zij gaat slapen of de deur uitgaat, kan wel € 200 per jaar besparen. Gloeilampen vervangen door energiezuinige lampen scheelt een gemiddeld gezin zo’n € 65 per jaar op de energierekening, net als alle elektronische apparaten echt úit zetten (en niet op standby) als je ze niet gebruikt. En door de stekker van de mobiele telefoonoplader uit het stopcontact te trekken zodra de telefoon opgeladen is, bespaar je ook energie. Twee minuten
korter douchen dan je normaal gesproken doet, levert eveneens zo’n € 65 per jaar op. En als je ook nog gebruik maakt van een waterbesparende douchekop, bespaar je daarmee nog eens € 60 per jaar. Om te kijken wat u kunt besparen, kunt u een simpele en snelle test doen op www.nibud.nl.
3
4
Veel mensen zijn dubbel verzekerd. Voor vakanties wordt vaak apart een reisverzekering afgesloten, terwijl veel mensen die kosten al hebben gedekt met een doorlopende reisverzekering. Ook zit er soms een overlapping in de reis- en de zorgverzekering. Sommige medische kosten worden bijvoorbeeld al gedekt in de zorgverzekering, die door veel mensen dubbel verzekerd worden met een ongevallenverzekering bij de reisverzekering. Het kan dus verstandig zijn om uw lopende verzekeringen eens door te lichten.
Houd in een huishoudboekje al je inkomsten en uitgaven bij. Door alles op te schrijven, krijg je een duidelijk overzicht en zie je al snel op welke uitgaven je het beste kunt bezuinigen. Heeft u een smartphone? Dan kunt u uw uitgaven bijhouden in een gratis applicatie, zoals eyeWally, een mobiel huishoudboekje (gratis te downloaden in de iTunesstore en Android Market).
5
6
Als je inkomen onder het modaal ligt, heb je (mogelijk) recht op verschillende toeslagen van de overheid. Denk aan huurtoeslag, zorgtoeslag en -als je kinderen hebt- kinderbijslag, kinderopvangtoeslag of kindgebonden budget. Je kunt bijvoorbeeld een tegemoetkoming krijgen in de schoolkosten van uw kinderen tussen 12 en 18 jaar. Wilt u weten waar u recht op heeft? Kijk dan op www.nibud.nl.
Willen je kinderen graag op een sportclub of de muziekschool, maar kun je het je niet veroorloven? Of heb je moeite met het betalen van de activiteiten op en buiten de school van je kinderen? Op veel scholen is er een speciaal fonds opgericht waaruit deze activiteiten kunnen worden betaald. Ook kun je in sommige gevallen een toeslag van de overheid krijgen zodat je kinderen (tot 18 jaar) een sport kunnen beoefenen of kunnen deelnemen aan culturele activiteiten. Er zijn ook landelijke instanties die zich hiervoor inzetten, zoals Stichting Leergeld (www.leergeld.nl) en het Nationaal Fonds Kinderhulp (www.kinderhulp.nl).
Klantenservice 020 - 511 80 00
[email protected] www.stadgenoot.nl
Tekst Helene van Santen
14
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
15
fotoreportage
fotoreportage
Crisis?Grijp je kans! Door de crisis zijn veel nieuwe initiatieven in de stad ontstaan. Van een ruilwinkel in Bos en Lommer tot een moestuin aan de Zuidas. Tekst Helene van Santen | Fotografie Masha Ru | Wout Jan Balhuizen | Hollandse Hoogte
The Novel is een ruilwinkel en buurtstudio in één. In de winkel in Bos en Lommer kun je tweedehandskleding ruilen en een gratis kopje koffie drinken. Zo leren buurtbewoners elkaar beter kennen. www.bookstoreproject.nl
16
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
17
fotoreportage De Voedselbank is in 2005 opgericht en krijgt steeds meer aanmeldingen. In Amsterdam maken 1500 gezinnen gebruik van de voedselhulp.
fotoreportage Op de Zuidas wordt niet alleen hard gewerkt in de torenhoge kantoren, maar zitten veel mensen ook met de handen in het groen. De moestuin is booming in Amsterdam.
Geld besparen? Kluscursussen als fietsenmaker groeien in populariteit. Als je zelf goed kunt klussen, scheelt dat weer in de portemonnee.
Morgensterren, op zoek gaan naar bruikbare spullen bij het vuilnis, bestaat al jaren. Soms zijn er mooie spullen tussen het grofvuil te vinden.
We gaan steeds vaker in eigen land op vakantie. Voor een kampeervakantie hoef je zelfs de stad niet uit. Amsterdam telt verschillende stadscampings, zoals die van Zeeburg.
18
Stadleven 1 | 2013
Breien is dankzij de crisis weer helemaal terug van weggeweest. Er bestaan tientallen breiclubs in Nederland. Ook voor mannen, maar de meeste breiclubs worden nog altijd door vrouwen bezocht.
Stadgenoot
19
interview
interview
‘We laten onze huurders niet in de kou staan’ Het regeerakkoord zal ingrijpende gevolgen hebben voor huurders en verhuurders. Dat is de afgelopen tijd wel duidelijk geworden. Juist op plekken waar wonen een impuls nodig heeft, is de onzekerheid groot. Stadgenootbestuurder Marien de Langen ging poolshoogte nemen en sprak met huismeester Oktay Alkan in Geuzenveld, een buurt waar mooie plannen in de kiem worden gesmoord, maar waar de crisis ook kansen laat zien. Tekst Gijs Coffeng | Fotografie Jan Freriks Woningcorporaties gaan een heffing betalen van 1,7 miljard euro per jaar. Daardoor zullen de huren verhoogd moeten worden en blijft er nauwelijks geld over om te investeren in nieuwbouw. Ook bij Stadgenoot zijn de gevolgen voelbaar.
als wij de andere Dudokhaken hebben opgeknapt. Het wachten is op de bouwvergunning. De hekken staan er al.’ ‘Het is belangrijk dat er iets in een buurt gebeurt’, zegt Oktay. ‘Als mensen straks zien dat er hier gerenoveerd gaat worden, hebben ze het gevoel dat hun buurt erbij hoort.’
Huren omhoog
Tweedeling
‘Hoe we het ook wenden of keren, het zal betekenen dat de huren omhoog gaan’, zegt Marien de Langen. ‘Een verhuurdersheffing klinkt mooi, maar uiteindelijk betaalt de huurder natuurlijk de rekening. Wat daarvan precies de gevolgen zullen zijn, is nog onduidelijk.’ ‘Maar’, vult Oktay aan, ‘ik hoor en zie wel dat mensen nu al moeite hebben met rondkomen.’
De Dudokhaken zijn een mooi voorbeeld van moderne stadsvernieuwing. Een combinatie van grote en kleinere appartementen, huur en koop. ‘De sociale cohesie is er enorm toegenomen’, weet Oktay. ‘Mensen zijn er bijvoorbeeld zelf begonnen met het inrichten en bijhouden van een deel van de gemeenschappelijke voortuintjes.’ Marien: ‘Overal waar wij gesloopt hebben, hebben we gemengd wonen teruggeplaatst. We stevenen met het nieuwe regeerakkoord weer af op een situatie waarbij alleen nog de rijken in het centrum kunnen wonen en de armen aan de rand van de stad. Daar ben ik echt pissig over. Als je geen menging aanbrengt, maak je mensen en buurten kwetsbaar. Het is niet goed als kinderen uit armere gezinnen niet in contact komen met kinderen uit andere milieus of andere opleidingsniveaus. Die tweedeling lijkt me vreselijk.’ >
Geen nieuwbouw, wel renoveren Geuzenveld is een buurt waar nog veel te doen is. Een buurt die een kleine tien jaar geleden nog bijna een no-go-area was, maar waar inmiddels mooie resultaten zijn geboekt met stadsvernieuwing en vormen van gemengd wonen (een combinatie van sociale huur- en koopwoningen in één wijk). ‘Stadgenoot heeft, met het regeerakkoord in het achterhoofd, duidelijke keuzes moeten maken. Het belangrijkste is dat we hebben gezegd: we geven geen euro minder uit aan woningverbetering en onderhoud. We kunnen de mensen die bij ons wonen niet in de kou laten staan. Dus we blijven renoveren, hoewel we kritische overwegingen zullen maken. De andere kant is dat we geen nieuwbouwprojecten meer uitvoeren. Daar hebben we nu een streep onder gezet. Het kan gewoon niet meer.’
Erbij horen Oktay zegt: ‘Ja, mensen hebben veel vragen. Over sloop, renovatie. Er zitten hier grote gezinnen in een te kleine woning die gerenoveerd zou worden. Die mensen willen snel weg. En ik moet helaas steeds vaker nee verkopen. Als mensen vragen of ze al weg kunnen of wanneer ze stadsvergunningsurgent worden, dan weet ik dat gewoon niet. Ik heb geen extra informatie over sloop en renovatie. Planningen worden steeds aangepast. Mensen accepteren het wel, maar het is niet leuk.’ Hij wijst naar de overkant, waar een deel van de veelbesproken Dudokhaken leeg staat. ‘Gaat die renovatie nou nog door?’ Marien kan hem geruststellen. ‘We hebben een projectontwikkelaar gevonden die het complex gaat opknappen, op dezelfde manier 20
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
21
interview
reportage
‘Die tweedeling… Ik ben er echt pissig over’
Balen
van de crisis. Of niet? Tekst Erwin Rooyakkers | Fotografie Jan Freriks
Studenten
Wraakactie
Menging is er in Geuzenveld ook op een andere manier. Veel woningen die op de nominatie staan voor sloop of renovatie worden tijdelijk bewoond door studenten of jongeren. ‘Studentenwoningen zijn schaars’, zegt Oktay. ‘Zij kunnen zo voor een lage huur een appartement bemachtigen.’ ‘Het blijft toch Amsterdam’, vult Marien aan. ‘Wij hebben geen leegstand. Dit is geen Parijs of Londen. Je woont hier prettig. En voor studenten zijn deze oude woningen een prima start om de stad binnen te komen.’ ‘En je zit zo in het centrum’, zegt Oktay. ‘De tram heeft hier zijn eindpunt. Met dertig minuten zit je in de stad op een terrasje.’
Geuzenveld was het grootste herstructureringsgebied van Stadgenoot. Door de wijziging van de plannen zal een deel van die herstructurering niet plaatsvinden of uitgesteld worden. ‘Kijk’, zegt Marien, ‘dat het overal een beetje pijn doet, vind ik logisch. En ik wil ook best toegeven dat er in de glorietijd misschien te mooie plannen zijn gemaakt. Het kan gelukkig ook allemaal wel wat minder. Maar als ik kijk naar wat de politiek van ons vraagt, heb ik soms het idee dat het hier gaat om een collectieve wraakactie op woningcorporaties. Er zijn dingen misgegaan bij andere corporaties, die nu worden aangegrepen om de hele sector eens om de oren te slaan. Ik vind het heel gevaarlijk. En eerlijk gezegd valt het me tegen van de PvdA en de VVD, de partijen waar veel van onze huurders op hebben gestemd.’
Leefbaarheid blijft belangrijk Toch neemt dat niet weg dat de crisis voelbaar is in de buurt. Oktay zegt dat inwoning steeds vaker voorkomt. ‘Mensen komen niet weg, dus blijven langer thuis wonen. Ook zie je dat meer mensen in één woning gaan wonen. En de verloedering neemt toe. Door de onzekerheid of er wel of niet wat aan hun woning gaat gebeuren, doen mensen zelf ook minder. Dat komt de leefbaarheid niet ten goede.’ ‘Leefbaarheid blijft een aandachtspunt voor Stadgenoot’, zegt Marien. ‘Hoewel het in het regeerakkoord nauwelijks gaat over die rol van een corporatie, blijven wij investeren in projecten in de buurt, samen met de bewoners. Ook de huismeesters hebben daarin een taak. Een deel van de servicekosten is voor het salaris van de huismeester. Leefbaarheid kost maar een paar procent van de totale begroting.’ 22
Stadleven 1 | 2013
Bijna niemand ontkomt volledig aan de crisis. Maar de een heeft er meer last van dan de ander. Drie Amsterdammers vertellen openhartig over hun financiële situatie. En hoe zij de crisis beleven.
De plannen in het kort Sloop/nieuwbouw valt vrijwel stil Wel woningverbetering en onderhoud Huren omhoog Leefbaarheid blijft aandachtspunt
1
Zie pagina 24
2
Zie pagina 25
3
Zie pagina 26
Stadgenoot
23
reportage
reportage
‘Mensen vinden de kracht in zichzelf terug’ 1
Ellie Goemans (57) werkt als manager interne organisatie voor de Voedselbank Amsterdam. Vrijwel dagelijks ondervindt zij de impact van de crisis. ‘Het afgelopen jaar is het aantal klanten van de Voedselbank met 25 procent gegroeid. Dat brengt het totaal in Amsterdam op 1.500 gezinnen.’ Lees verder op pagina 27
‘Ik lig er niet wakker van’ 2
Marlies van Sint Annaland (42) is moeder van Miko Ray (5) en Noah Maria (3 maanden). Ze runt een projectbureau voor toegankelijkheidsadvies. Als single moeder moet ze rond zien te komen van wat ze zelf binnenbrengt. Dat is niet altijd een vetpot, maar het lukt heel aardig. Lees verder op pagina 27
24
Stadleven 1 | 2013
Stadgenoot
25
reportage
reportage 1
‘Het scheelt dat ik handig ben’ 3
Anneke Snel-Meijer (66) woont sinds achttien jaar in De Liefde in Oud-West. Met een AOW’tje en het pensioen van haar man komt ze vrij moeiteloos rond. Het scheelt dat ze erg handig is met haar handen. Lees verder op pagina 27
26
Stadleven 1 | 2013
Vervolg pagina 24
Ellie: ‘Zeven jaar geleden is de Voedselbank opgericht. Onze klanten waren toen vooral gezinnen van wie de ouder of ouders niet goed met geld konden omgaan. Mensen met schulden die ze niet meer konden terugbetalen. Tegenwoordig zijn onze klanten veel diverser. We komen allerlei situaties tegen. Ondernemers met een eigen bedrijf dat failliet is gegaan, bijvoorbeeld. Voor hen zijn er weinig financiële regelingen. Ze zitten opeens zonder inkomsten, terwijl hun vaste lasten gewoon doorgaan. Ook zien we steeds meer stellen bij wie beide inkomens zijn weggevallen. En gescheiden mensen. Ze willen hun huis verkopen. Maar in de huidige woningmarkt is het bijna onverkoopbaar zonder er een grote restschuld aan over te houden. Er zitten echt veel schrijnende gevallen tussen. Soms worden we door een school gebeld. Die hebben dan gesignaleerd dat een kind al dagen zonder eten naar school komt. Een in de steek gelaten moeder heeft een tijdje nodig om een uitkering en dergelijke aan te vragen en toegewezen te krijgen. Tot dan heeft zij totaal geen inkomen en kan ze haar kinderen geen eten geven. De Voedselbank helpt trouwens niet met voedsel alleen. We hebben onder andere een training ontwikkeld, Op Eigen Kracht. Die training vergroot de assertiviteit van onze klanten en leert hen onder andere hoe ze hun (financiële) zaken op orde kunnen brengen en houden. Ook maken ze kennis met sociale instellingen en hulpverlenende instanties in hun buurt. De grootste kracht van de training en van de koffietafels bij de uitgiftepunten is dat mensen in contact komen met anderen in dezelfde situatie. Ze leren elkaar kennen, helpen elkaar en leren van elkaar. Er ontstaan allerlei initiatieven. Een groep vrouwen heeft bijvoorbeeld een naaigroepje opgericht en in Noord is een wandelgroep gestart. Een ander mooi voorbeeld is een clubje dat kleding verzamelt en sorteert voor klanten van de Voedselbank. Door met elkaar dingen te ondernemen, vinden mensen de kracht in zichzelf terug. Een aantal van onze klanten is vereenzaamd. Ze hebben geen contact meer met vrienden en familie. Die zijn het zat steeds geld te moeten uitlenen, dat niet kan worden terugbetaald. Door de contacten die ze bij de Voedselbank opdoen en de hulp die ze krijgen, breken ze uit hun isolement. Je ziet hen opbloeien.’ Meer weten over voedselpakketten, vrijwilligerswerk of doneren aan de Voedselbank? Bel (020) 638 44 77, of mail naar
[email protected].
2
Vervolg pagina 25
Marlies: ‘Het zijn pittige tijden, met een baby van drie maanden. Veel korte nachten. Ik ben single moeder, dus moet alles zelf doen. Ook geld binnenbrengen. Voor mijn tweede kindje heb ik geen kosten meer hoeven maken. Ik geef borstvoeding, dus nu ben ik alleen geld kwijt aan luiers. Mijn oudste is een ander verhaal. Die groeit heel snel. Dus hij heeft vaak nieuwe kleren en schoenen nodig. De maandelijkse huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden
‘Crisis of niet, je moet het leven vieren’ budget zijn een zegen. En eens per kwartaal ook nog kinderbijslag. Vreemd trouwens, dat je die ook ontvangt als je heel veel verdient. Daar kun je als regering toch makkelijk op bezuinigen? Ik huur een piepklein Hans-en-Grietjehuisje in de Schinkelbuurt. Dat kost me vijfhonderd euro per maand. Verder heb ik natuurlijk vaste lasten als verzekeringen en gas en licht. Gelukkig kan ik me nog steeds een auto veroorloven. Het valt me trouwens op dat ik de laatste tijd heel makkelijk een parkeerplek vind. Er zijn dus minder auto’s. Of dat aan de crisis ligt of de hogere parkeertarieven? Misschien een combinatie. Mijn inkomsten haal ik uit een eigen projectbureau. Ik adviseer winkels over hoe zij makkelijk toegankelijk kunnen worden voor ‘mensen op wielen’: rolstoelen, scootmobiels en kinderwagens. In de Haarlemmerstraat en aan de Haarlemerdijk, Rozengracht en het Osdorpplein zie je veel drempelplaten. Daar zit ik achter, samen met de gemeente. Dit jaar doe ik de Kalverstraat. Daar ben ik natuurlijk best trots op. Dat is wel eventjes de bekendste winkelstraat van Nederland. Als hobby run ik een internetwinkel, Liefdier.nl. Hier verkoop ik cadeautjes met een persoonlijk tintje rond het thema huisdieren. Ik weet het niet zeker, maar ik vermoed dat het door de crisis komt: ik heb nog nooit zo weinig bestellingen gehad als in het laatste kwartaal van 2012. Natuurlijk merk ik wel wat van de crisis. Maar ik lig er niet wakker van. En juist als ik niet veel te besteden heb, doe ik toch leuke dingen. Dat is goed tegen de stress. In december ben ik bijvoorbeeld met Miko en Noah naar Disney on Ice geweest. Een beetje duur, ja. Maar crisis of niet, je moet het leven vieren.’
3
Vervolg pagina 26
Anneke: ‘Tot mijn 47e heb ik altijd gewerkt. In 1994 ben ik gestopt om voor mijn man te zorgen. Voordat hij in 2002 overleed, is hij jarenlang ziek geweest. Dat begon in Overtoomse Veld. Erg spannend was het daar niet. Dus nu ik opeens hele dagen thuis was, wilde ik dichter bij het centrum wonen. Hier, tegenover het Bilderdijkpark, vonden we een mooi plekje. Vlak bij de Jordaan, waar ik ben opgegroeid. In mijn tijd was het ongebruikelijk dat vrouwen pensioen opbouwden. Tot mijn verrassing kreeg ik een paar jaar geleden bericht van een instantie. Ik had toch iets opgebouwd en dat wilden ze afkopen. Prima. Met dat geld ben ik twee weken naar Cuba geweest. Daar droomde ik al sinds 1965 van. Che Guevara, Castro... Cuba leek toen het paradijs op aarde. Dat bleek later wel anders te zijn. Maar ik ben er nu geweest, en die mensen daar zien er echt gelukkig uit. Ondanks de armoede. Ze zijn heel creatief, recyclen alles drie keer. Van de lipjes van frisdrankblikjes bijvoorbeeld, maken ze tasjes. Of ik zelf armoede heb gekend in de Jordaan? We hadden niet veel te besteden. Maar als kind zie je dat natuurlijk anders. Het was een armoedige buurt, met veel krotwoningen waarin je niet meer kon wonen. Veel vaders waren aan de drank. De mijne gelukkig niet.
‘Een hypotheek, dat zagen we niet zitten’ Eigenlijk heb ik me nooit zorgen gemaakt over geld. Ook niet nadat in ’94 mijn inkomen wegviel. Het scheelt al dat ik erg handig ben. Op mijn veertiende ben ik begonnen te werken als naaister in een confectieatelier. Ik maak nog steeds zelf kleren. En ik leuk oude kleding op. Ook mijn kussens, gordijnen en raampanelen heb ik zelf gemaakt. Net als mijn radiatorombouw. Ja, ik kan ook timmeren. Al wordt het allemaal wel wat minder nu ik ouder word. Mijn man en ik hebben nooit een huis willen kopen. Een hypotheek, dat zagen we niet zitten. Daar voelden we ons niet vrij bij. Om dezelfde reden heb ik ook nooit een uitkering aangevraagd. Al die verplichtingen die daar aan vastzitten... Hetzelfde met huurtoeslag. Heb ik ook niet. Ik zou nog liever gaan werken.’
Stadgenoot
27
zo wonen wij In deze rubriek laten huurders van Stadgenoot hun woning zien. Deze keer zijn we op bezoek bij Patrick van der Meer en Chaja Samuel. Zij huren sinds een paar maanden een tweekamerappartement in Ode. In dit nieuwbouwcomplex in het Oosterdokeiland (Centrum) verhuurt Stadgenoot vrijesectorhuurwoningen aan jongeren tot 30 jaar. Tekst Yvonne Polman | Fotografie Hans van der Vliet Patrick: ‘We woonden nog niet officieel samen, maar waren wel veel bij elkaar. In De Pijp, waar Chaja een appartement met een vriendin deelde. De locatie was erg leuk, maar na een tijdje toch wat krap voor ons tweeën. Dus gingen we op zoek naar iets groters.’ Chaja: ‘Via een vriend van ons hoorden we over het nieuwbouwcomplex Ode op Oosterdokseiland. Stadgenoot zou in dit gebouw dertig woningen verhuren in de vrije sector aan mensen tot 30 jaar met een middeninkomen. Kort na de bezichtiging van een aantal woningen werden we ingeloot voor dit appartement! We waren natuurlijk superblij en beseften dat we echt mazzel hadden omdat er heel veel aanmeldingen waren.’ Patrick: ‘Het is een lot uit de loterij; we wonen midden in de binnenstad op 85 m², en dat voor € 800,- exclusief. Waar in Amsterdam vind je dat tegenwoordig nog? En alles is spiksplinternieuw, energiezuinig en van deze tijd. We hebben bijvoorbeeld een luxe afzuiginstallatie in het plafond waardoor de lucht in huis automatisch wordt ververst.’ Chaja: ‘De meeste woningen in dit complex worden verhuurd aan mensen tussen de drieëntwintig en dertig jaar. We zitten allemaal in dezelfde levensfase en dat schept een band. Als we elkaar tegenkomen in de lift of op de gang kletsen we even en soms is er leuk huisfeestje. In de korte tijd dat we hier wonen leerden we al aardig wat mensen kennen.’ Patrick: ‘De locatie is natuurlijk super. We zitten naast het Centraal Station, op een paar minuten loopafstand van de Nieuwmarkt. En op de hoek is de Starbucks, ook fijn. Vanaf ons balkon kijk je naar de oude panden in de binnenstad. Maar ondanks de centrale ligging is het hier rustig, je hoort bijna niks. Heel relaxed.’ Chaja: ‘We wonen er nog maar net en moeten de boel nog een beetje aankleden. Qua inrichting en stijl hebben we dezelfde smaak, dus dat komt goed. We houden allebei van zowel vintage als nieuwe spullen. Juist die combinatie vinden we leuk. De meeste meubels hebben we gelukkig al. Zoals een mooie houten tafel in de woonkamer, die van mijn grootouders is geweest. En we hebben een nieuwe grote bank gekocht, waar je met z’n tweeën lekker languit op kunt liggen.’ Patrick: ‘Ondanks dat het huis nog niet helemaal af is, wonen we er al met heel veel plezier. Hoeveel jonge mensen zijn er niet op zoek naar een woning in Amsterdam? Dat wij deze kans hebben gekregen, is echt top. Stadgenoot, bedankt!’ 28
Stadleven 1 | 2013
zo wonen wij
‘We zitten allemaal in dezelfde levensfase en dat schept een band’
Stadgenoot
29
mijn werk
Het regeerakkoord treft Stadgenoot als woningcorporatie behoorlijk. Niet alleen ziet zij zich gedwongen te bezuinigen op onder andere nieuwbouwprojecten, maar noodgedwongen snijdt zij nu ook in eigen vlees. In anticipatie daarop besloot Dennis de Jong onlangs, na ruim twee jaar werkzaam te zijn geweest al Senior Controller bij Stadgenoot, zelf alvast op zoek te gaan naar een nieuwe baan. Als Senior Controller hield Dennis zich bezig met de beheersing van interne financiële informatiestromen. ‘Ik had het prima naar mijn zin bij Stadgenoot, ook in mijn functie. Ik ben goed in wat ik doe. Mijn sterkste punt is mijn communicatieve vaardigheid: het vertalen van financiële zaken naar een taal die iedereen begrijpt.’ Toch trok Dennis begin dit jaar voorgoed de deur achter zich dicht van het pand aan de Sarphatistraat. ‘Ook mijn collega’s vonden het jammer dat ik wegging. Maar ik vond het zelf de enige verstandige beslissing op dat moment.’ Dennis kreeg in september vorig jaar voor de derde keer een jaarcontract. En voorzag dat zijn contract in 2013 niet zou worden omgezet in een vaste aanstelling.
Stadgenoot verkoopt
‘Ik snap de noodzaak heel goed’
30
Stadleven 1 | 2013
En met de Starters Renteregeling is uw eigen huis nog dichterbij dan u denkt. Stadgenoot heeft een breed aanbod van scherp geprijsde woningen, zoals Loenermark 54 en Bilderdijkstraat 54G. Nog meer koopwoningen vindt u op stadgenoot.nl/wonen.
€ 139.000,-
kk
€ 189
.000,-
baan. ‘De gehele organisatie is nog meer gefocust geraakt op het kostenplaatje dat aan onze acties hangt. Als we iets gaan verhuren, wat zijn de opbrengsten dan? Om maar wat te noemen. Ook collega’s buiten onze financiële afdeling zijn zich er extra van bewust. Dat vind ik een erg goede ontwikkeling.’
kk
Loenermark 54 (Noord) 79 m² - 3 kamers
Geen stress Dennis is inmiddels begonnen met een nieuwe baan als Controller bij een commerciële vastgoedbelegger. ‘Ja, ook daar begin ik weer met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Maar geen stress. Sowieso ben ik niet zo van het lang vooruit plannen. Ik heb ook lange tijd gefreelancet. Dus ik ben vrij flexibel wat dat betreft.’ Tekst Wendy Dekker | Fotografie Hans van der Vliet
Extra bewust ‘In het najaar van 2012 ben ik nauw betrokken geweest bij het uitdenken van verschillende scenario’s voor Stadgenoot, nadat het regeerakkoord bekend was gemaakt. Wat zijn de mogelijke kosten, wat wordt er van ons verlangd en wat betekent dat voor ons als organisatie? Ik kon dan ook een zeer reële inschatting maken van het financiële plaatje. Ik snap de noodzaak om als organisatie over de hele linie kosten te besparen heel goed.’ Ondertussen trok Dennis zijn conclusies en solliciteerde naar een andere
De scherpste prijzen van Amsterdam
Stadgenoot in 3 woorden ‘Bevlogen, betrokken, sympathiek.’ Ik zou wel eens een dag willen ruilen met... ‘Minister Stef Blok. ik zou sommige dingen anders doen.’ Bezuinigen... ‘moet je vooral doen als het heel goed gaat. Het is dus niet altijd de beste optie.’ Over 5 jaar ben ik... ‘nog steeds gelukkig.’
Bilderdijk
straat 54G
(West) 64 m²
- 2 kamers
Loenermark 54 Met deze woning kiest u voor gemak en ruimte.
Bilderdijkstraat 54G In dit tweekamerappartement woont
U parkeert uw auto in een afgesloten parkeergarage en de woning is bereikbaar met een lift. Dit ruim opgezette driekamerappartement heeft aan de achterzijde een zonnig balkon op het zuiden waar u kunt genieten van het vrije uitzicht.
u nabij het centrum, het Bilderdijkpark en de Rozengracht. Geniet van deze voordelen voor een scherpe prijs! Deze woning is praktisch ingedeeld met handige bergruimte en een fijn balkon aan de achterzijde op het westen.
Starters Renteregeling: de sleutel naar uw eerste koophuis Bij Stadgenoot is het mogelijk een woning te kopen met de Starters Renteregeling. Dankzij de Starters Renteregeling krijgt u meer ruimte in uw portemonnee. Het basisprincipe is eenvoudig: Stadgenoot betaalt via Social Finance 20% van de maandelijkse hypotheekrente voor u, 10 jaar lang. Deze voorschotten zijn een lening en deze dient u dus terug te betalen. U mag deze onder
voorwaarden overigens wél bijna helemaal aftrekken van uw belastbaar inkomen. Uw maandelijkse hypotheeklasten zijn zo dus een stuk lager. Pas wanneer u de woning gaat verkopen, of na 30 jaar, betaalt u de voorgeschoten hypotheekrente terug. En alléén als uw huis meer waard is geworden. Kijk voor meer informatie op: www.stadgenoot.nl/startersrenteregeling
Stadgenoot
31
fotostrip
Crisis Nina & Ype
colofon
contactgegevens
Eindredactie Helene van Santen
Klantenservice 020 - 511 80 00
Vormgeving Milja Oortwijn Coverbeeld Wout Jan Balhuizen
E-mail
[email protected]
Website
www.stadgenoot.nl
Medewerkers Wout Jan Balhuizen, Gijs Coffeng, Aaf Brandt Corstius, Wendy Dekker, Ype Driessen, Jan Freriks, Hollandse Hoogte, Yvonne Polman, Erwin Rooyakkers, Hans van der Vliet Drukker Lecturis
Bezoekadres Sarphatistraat 370, 1018 GW Amsterdam
Stadleven is een uitgave van Stadgenoot. Het huurdersmagazine verschijnt
Postadres
vier keer per jaar. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van Stadgenoot worden gekopieerd en/of gebruikt. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.
Postbus 700, 1000 AS Amsterdam