“DE BINNENKANT VAN HET LEVEN GEEFT KLEUR AAN DE ZIEL ZOALS DE ZIEL HET LEVEN KLEURT”
IMPULSMIDDAG voor pastores en vrijwilligers in het pastoraat WOENSDAG 10 NOVEMBER 2010 25 jaar Seniorenpastoraat in Haarlem Ontwikkelingen en aandachtspunten bij het werken met ouderen.
1
Haarlem, 16 september 2010 Geachte pastores en vrijwilligers, Het Seniorenpastoraat van het Dekenaat Haarlem heeft ruim 25 jaar gebruik kunnen maken van een stafkracht binnen het RK Dekenaat Haarlem. Dit markeren wij met een impulsmiddag op woensdag 10 november van 13.00 - 17.00 uur, waarin wij u door middel van workshops, handvatten aanbieden ter vormgeving van een goed seniorenpastoraat. U ontvangt deze uitnodiging om in te schrijven voor de impulsmiddag omdat u òf: • pastor bent in het Dekenaat Haarlem • werkzaam bent als geestelijk verzorger • vrijwilliger bent in het pastoraat • lid bent van een bezoekgroep of mét ouderen werkt • een cursus heeft gevolgd op het gebied van ouderenbezoekwerk • deel hebt genomen aan de twee jarige vormings- en toerustingscursus • contacten heeft met of een relatie bent van het Seniorenpastoraat Dekenaat Haarlem • belangstelling heeft getoond voor een van de activiteiten van het Seniorenpastoraat • omdat wij vermoeden dat deze middag u zal aanspreken WAAR? De impulsmiddag wordt gehouden in het parochiecentrum van de Parochiegemeenschap Schoten, Lingestraat 1, 2025 RC Haarlem (achter de Mariakerk die haar hoofdingang aan de Rijksstraatweg heeft). 2
PROGRAMMA
13.00 - 13-30 u
Ontvangst met koffie/thee en inschrijving
13.30 - 14.00 u
Opening door dagvoorzitter Diaken dr. Stan Baars, coördinator van het Dekenaat Inleiding door drs. Roos van Rijen, seniorenpastor
14.00 - 15.00 u
Workshops ronde I
15.00 - 15.15 u
Wisseling workshopdeelnemers Tevens gelegenheid voor kopje koffie/thee
15.15 - 16.15 u
Workshops ronde II
16.15 - 17.00 u
Plenair afsluiting met een drankje Verzameling reacties van deelnemers Doorstart Dekenale Beleidscommissie Seniorenpastoraat door Piet Bonfrer, voorzitter Muzikaal intermezzo door Marjoke Keek , sopraan Rudy van der Werff, pianiste Slotwoord door Deken Ton Cassee
17.00 u
Sluiting
3
Er is keuze uit 6 workshops. U kunt aan twee daarvan deelnemen. A. Kees Scheffers Levensvragen van ouderen B. Hans van Wijk Levenslijnen C. Joke Litjens De kunst van het loslaten D. Gert Toes "Mijn moeder weet mijn naam niet meer..." E. Wout Huizing Mijn leven in kaart F. Miny Potze Sprookjes en de tweede levenshelft Per workshop maximaal 12 deelnemers.
DE WORKSHOPS Workshop A Levensvragen van ouderen Door: drs. Kees Scheffers, geestelijk verzorger, pastor en catecheet, werkzaam als staflid bij het Centrum Ouderen en Levensvragen (COL) in Nijmegen. Hij traint vrijwilligers in het ‘omgaan met levensvragen van ouderen’. Welke levensvragen hebben ouderen? Ouder worden en wijzer worden? Enkele handvatten in het omgaan met levensvragen van ouderen! Wat hebben ouderen nodig en wat mogen ouderen van de kerken en de samenleving verwachten?
Workshop B Levenslijnen Door: drs. Hans van Wijk, parochiepastor in Haarlem Noord. Beeldtaal helpt onze weg door het leven herkennen. Soms pieken en dalen, dan weer perioden van donker en licht. Maar ook strijd en overgave, opgaven én genade. In het samen kijken naar het schilderij van Eric Wijnands en het vertellen van de eigen ervaringen op onze levensweg blijken we veel te kunnen delen.
4
Workshop C De kunst van het loslaten Door: drs. Joke Litjens leidt als kleine zelfstandige de ‘Werkplaats voor de Ziel’. Ze was voorheen mediapastor. Loslaten en bewaren. Ouder worden vraagt voortdurend om los te laten. Soms doe je dit met gemak. Soms is het erg lastig, pijnlijk en verdrietig. Wat helpt om los te kunnen laten? Wat belemmert het loslaten? Bewust stilstaan biedt inzicht, verheldering en handvatten. De kunst van loslaten is te leren en te ontwikkelen.
Workshop D "Mijn moeder weet mijn naam niet meer..." Door: ds. Gert Toes, geestelijk verzorger in De Platein, een verpleeghuis waar persoonlijke zorg wordt geboden aan mensen die moeten leren leven met dementie. Een oude bekende wereld verdwijnt en een nieuwe onzekere wereld moet worden verkend. Dat is lastig voor zowel degene die de ziekte overkomt als voor de partner en familie. De workshop gaat over een beter begrip van de situatie. U krijgt tips aangereikt in het omgaan met dementerende mensen.
5
Workshop E Mijn leven in kaart Door: drs. Wout Huizing, stagebegeleider en supervisor aan het Baptisten Seminarium. Tevens is hij stafmedewerker bij Reliëf, de landelijke christelijke vereniging van zorgaanbieders. En één van de studieleiders van de Masterclass ‘Ouderen in perspectief’’ aan de Theologische Universiteit Kampen. “Ik zou er wel een boek over kunnen schrijven”, is een veel gehoorde uitdrukking als ouderen over hun leven vertellen. Waarom ook niet? In de workshop maakt u kennis met de achtergrond van en het werken met de methode “Mijn leven in kaart”, een methode voor het maken van een levensboek op maat.
Workshop F Sprookjes en de tweede levenshelft Door: mevrouw Miny Potze heeft een eigen bedrijfje. Zij begeleidt docenten. Zij heeft sinds lange tijd belangstelling voor de diepere zin van mythen en sprookjes. We kunnen sprookjes zien als verhalen die gaan over de reis van de mens door het leven, worstelend met basale menselijke dilemma’s. In de workshop gaat het over de niet zo bekende sprookjes met mensen van rijpere leeftijd in de hoofdrol. Uit deze sprookjes kunnen we de ontwikkelingstaken van mensen in hun tweede levenshelft afleiden. Het (onder)kennen van deze taken kan ertoe bijdragen dat deze levensfase als zinvoller en daarmee als gelukkiger wordt ervaren.
6
“VERLICHTE OGEN” Heer, U weet beter dan ik dat ik ouder word en op een dag oud zal zijn. Behoed mij voor de dodelijke gewoonte te denken dat ik over elk ding en bij elke gelegenheid iets meen te moeten zeggen. Bevrijd mij van het verlangen de problemen van iedereen te willen oplossen. Maak mij nadenkend maar niet humeurig; behulpzaam maar niet bazig. Ik heb zoveel wijsheid opgedaan dat het wel jammer lijkt die niet helemaal op te gebruiken, maar U weet, Heer, dat ik ten laatste maar weinig vrienden en vriendinnen behoef. Houd mijn geest vrij zodat ik mij niet eindeloos verlies in kleinigheden. Geef mij vleugels voor waar het werkelijk om gaat. Verzegel mijn lippen als het gaat over mijn pijn en mijn leed. Die nemen toe en van jaar tot jaar zal ik er meer over willen praten. Ik waag het u niet te vragen mij zoveel genade te geven dat ik er blij mee kan zijn om het verhaal van andermans pijn te horen. Maar help me het te verdragen met geduld. Ik waag U niet te vragen dat mijn geheugen beter wordt; maar wel dat mijn nederigheid groeit en mijn eigenwijsheid afneemt als mijn herinneringen niet stroken met de herinneringen van anderen. Leer me de glorieuze les mij -bij tijd en wijle- te kunnen vergissen. Zorg er voor dat ik vriendelijk blijf. Ik wil geen heilige zijn -sommige heiligen zijn zo moeilijk om mee samen te wonenmaar een verzuurd mens is zichzelf tot last. Geef me het vermogen goede dingen te zien op plaatsen waar ik ze niet verwacht en talenten bij mensen bij wie ik die niet had voorzien. En geef mij de genade, Heer, hun dat dan ook te zeggen. Onbekende kloosterlinge uit de zeventiende eeuw vertaling Herman Andriessen
7
Aanmelding, informatie en inschrijving U kunt zich op maandag, dinsdag en woensdag aanmelden bij het RK Dekenaat Haarlem, Nieuwe Groenmarkt 12, 2011 TW Haarlem, telefoon 023-5342397 of per e-mail via
[email protected] met vermelding van naam, adres, woonplaats, telefoonnummer en e-mailadres. U kunt zich ook opgeven bij Roos van Rijen, Turfakker 18, 1541 TM Koog aan de Zaan. Telefoon 075-6167827, e-mail:
[email protected] Bij uw aanmelding dient u uw voorkeur aan te geven voor de twee workshops waaraan u wilt deelnemen. Wij proberen een ieder te bieden wat mogelijk is, maar wanneer een workshop is vol geboekt, zijn wij genoodzaakt mensen anders in te delen. Geef daarom ook uw derde en vierde keuze aan. Aanmeldingen worden gehonoreerd in volgorde van binnenkomst. Eén week vóór de impulsmiddag ontvangt u een bevestiging van uw inschrijving. Het inschrijfgeld bedraagt € 10,=. Gaarne contant te voldoen aan de zaal.
8