Imagine the result
Hervergunning en uitbreiding van Flanders Expo Project-MER - Eindversie
Artexis
Projectnummer BE0113.000378 | Maart 2015
2/320
OPDRACHTGEVER
BE0113.000378
Artexis Maaltekouter 1 9052 Gent Dhr. Freddy Hebbrecht Dhr. Wim Verstockt
KBO en VE-nr
KBO 0427.328.649 VE 2.027.122.430
PROJECTOMSCHRIJVING Hervergunning en uitbreiding Flanders Expo Project-MER - Eindversie
OPDRACHTNEMER
ARCADIS Belgium nv Posthofbrug 12 2600 Berchem BTW BE 0426.682.709 RPR ANTWERPEN ING 320-0687053-72 IBAN BE 38 3200 6870 5372 BIC BBRUBEBB
Contactpersoon Telefoon Telefax E-mail Website
Frank Van Daele +32 3 328 06 47 +32 3 328 62 87
[email protected] www.arcadisbelgium.be
3/320
BE0113.000378
Inhoudsopgave Leeswijzer 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.5 3.5.1 3.5.2 3.5.3 3.5.4 3.5.5 3.5.6 3.5.7 3.5.8 4 4.1 4.2 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 5 5.1 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5
...........................................................................................................................................15 Inleiding ............................................................................................................................17 Initiatiefnemer en exploitatieadres .................................................................................... 17 Korte beschrijving van het project ..................................................................................... 17 Toetsing aan de project-MER plicht .................................................................................. 17 Doel van het project-MER ................................................................................................. 18 Team van deskundigen..................................................................................................... 19 Ruimtelijke, administratieve, juridische en beleidsmatige situering van het project21 Ruimtelijke situering .......................................................................................................... 21 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden ................................................................ 21 Matrix juridische en beleidsmatige randvoorwaarden ...................................................... 21 Voorbije en verdere besluitvormingsprocedure ................................................................ 31 Het project ........................................................................................................................37 Situering projectgebied ..................................................................................................... 37 Motivering project .............................................................................................................. 37 Doelstelling project ............................................................................................................ 38 Projectbeschrijving ............................................................................................................ 38 Infrastructuur en inrichting van het terrein ........................................................................ 38 Aanlegfase ........................................................................................................................ 47 Exploitatie ......................................................................................................................... 48 Alternatieven ..................................................................................................................... 51 Locatiealternatieven .......................................................................................................... 51 Doelstellingsalternatieven ................................................................................................. 52 Inrichtingsalternatieven ..................................................................................................... 52 Programma alternatieven ................................................................................................. 53 Faseringsalternatieven...................................................................................................... 53 Ontsluitingsalternatieven .................................................................................................. 53 Uitvoeringsalternatieven ................................................................................................... 54 Nulalternatief ..................................................................................................................... 54 Bepaling referentiesituatie, geplande situatie en ontwikkelingsscenario’s ..............55 Referentiesituatie .............................................................................................................. 55 Geplande situatie .............................................................................................................. 55 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................... 55 Ontwikkelingen Flanders Expo - Fase 2 ........................................................................... 56 Ontwikkeling The Loop in uitvoering van het RUP SDW-5 Handelsbeurs ....................... 56 Ontwikkelingen in de ruimere buurt met (mogelijks) een impact op het wegennetwerk .. 57 Methodologie milieubeoordeling ...................................................................................59 Algemeen plan van aanpak .............................................................................................. 59 Werkveldafbakening voor de effectbespreking (scoping) ................................................. 59 Mens - mobiliteit ................................................................................................................ 59 Geluid en trillingen ............................................................................................................ 60 Lucht ................................................................................................................................. 60 Bodem ............................................................................................................................... 60 Water................................................................................................................................. 60
4/320
5.2.6 5.2.7 5.2.8 5.3 5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4 6 6.1 6.1.1 6.1.2 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.4 6.4.1 6.4.2 6.5 6.5.1 6.5.2 6.6 6.6.1 6.6.2 6.7 6.7.1 6.7.2 7 7.1 7.1.1 7.1.2 7.1.3 7.1.4 7.1.5 7.1.6 7.1.7 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4
BE0113.000378
Fauna en flora ................................................................................................................... 61 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ............................................................. 61 Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid ............................................................ 61 Ingreep-effectentabel ........................................................................................................ 62 Opbouw disciplines ........................................................................................................... 62 Afbakening studiegebied .................................................................................................. 62 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................... 62 Effectbeschrijving en -beoordeling .................................................................................... 62 Milderende maatregelen ................................................................................................... 63 Referentiesituatie .............................................................................................................65 Mens-mobiliteit .................................................................................................................. 65 Afbakening van het studiegebied ...................................................................................... 65 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................... 66 Geluid en trillingen ............................................................................................................ 89 Afbakening van het studiegebied ...................................................................................... 89 Juridisch en beleidsmatig kader ................................................................................... 90 Beschrijving van de referentiesituatie .......................................................................... 94 Lucht, energie en klimaat ................................................................................................ 113 Afbakening van het studiegebied .................................................................................... 113 Juridische en beleidsmatige context ............................................................................... 114 Beschrijving huidige luchtkwaliteit 2012 ......................................................................... 116 Beschrijving van de referentiesituatie 2015 .................................................................... 120 Bodem ............................................................................................................................. 127 Afbakening van het studiegebied .................................................................................... 127 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................. 127 Water............................................................................................................................... 131 Afbakening van het studiegebied .................................................................................... 131 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................. 131 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ........................................................... 139 Afbakening van het studiegebied .................................................................................... 139 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................. 139 Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid .......................................................... 147 Afbakening van het studiegebied .................................................................................... 147 Beschrijving van de referentiesituatie ............................................................................. 147 Effectbespreking ............................................................................................................153 Mens – mobiliteit ............................................................................................................. 153 Effectbeschrijving en beoordeling – Methodologie ......................................................... 153 Effectbeschrijving en beoordeling - exploitatiefase ........................................................ 159 Effectbeschrijving en beoordeling - Aanlegfase ............................................................. 178 Nulalternatief ................................................................................................................... 178 Ontwikkelingsscenario’s - Volledige ontwikkeling The Loop (2030) ............................... 179 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 180 Milderende maatregelen ................................................................................................. 182 Geluid en trillingen .......................................................................................................... 189 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 189 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 210 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 210 Milderende maatregelen ................................................................................................. 211
5/320
7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.4.4 7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.5.4 7.6 7.7 7.7.1 7.7.2 7.7.3 7.7.4 7.8 7.8.1 7.8.2 7.8.3 7.8.4 8 9 10 10.1 10.2 10.3 11 12
BE0113.000378
Lucht, energie en klimaat ................................................................................................ 213 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 213 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 227 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 227 Milderende maatregelen ................................................................................................. 229 Bodem ............................................................................................................................. 231 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 231 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 234 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 234 Milderende maatregelen ................................................................................................. 235 Water............................................................................................................................... 237 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 237 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 247 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 248 Milderende maatregelen ................................................................................................. 248 Fauna en flora ................................................................................................................. 251 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ........................................................... 253 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 253 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 255 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 256 Milderende maatregelen ................................................................................................. 256 Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid .......................................................... 257 Effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................................. 257 Ontwikkelingsscenario’s.................................................................................................. 265 Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling ................................................................ 266 Milderende maatregelen ................................................................................................. 267 Grensoverschrijdende effecten ....................................................................................269 Tewerkstelling en investering ......................................................................................271 Kennisleemten, monitoring en evaluatie .....................................................................273 Leemten en onzekerheden betreffende het studiegebied .............................................. 273 Leemten en onzekerheden betreffende de effectbepaling ............................................. 273 Leemten en onzekerheden betreffende de effectbeoordeling ........................................ 274 Integratie en eindsynthese ...........................................................................................275 Bijlagen ...........................................................................................................................285
7/320
BE0113.000378
Lijst met figuren Figuur 2.2.1: Kaart uit het Masterplan site Flanders X-Po .............................................................................. 31 Figuur 2.2.2: Kaart uit het RUP SDW-5 Handelsbeurs met aanduiding van zone 8 ....................................... 32 Figuur 3.1.1: Situering projectgebied ............................................................................................................... 37 Figuur 3.4.1 Schematische plattegrond van de beurshallen met toegangen en onderlinge verbindingen ..... 38 Figuur 3.4.2: Inrichting terrein in de huidige situatie ........................................................................................ 40 Figuur 3.4.3: Detail rioleringsplan .................................................................................................................... 41 Figuur 3.4.4: Geschematiseerd Masterplan Riolering (rood = DWA, blauw = RWA) ...................................... 42 Figuur 3.4.5: Inrichting terrein in de toekomstige situatie bij realisatie fase 1 ................................................. 45 Figuur 3.4.6 Concept voor de rioleringen op Flanders Expo ........................................................................... 50 Figuur 6.1.1 Invloedsgebied N43 in functie van de bereikbaarheid Flanders Expo ........................................ 65 Figuur 6.1.2: Afbakening studiegebied Mobiliteit ............................................................................................. 66 Figuur 6.1.3 Locatie genomen foto’s in functie van bereikbaarheid Flanders Expo ....................................... 67 Figuur 6.1.4 Bovenlokale functionele fietsroutes (www.gisoost.be) ................................................................ 70 Figuur 6.1.5 Huidig fietsroutes van en naar The Loop .................................................................................... 72 Figuur 6.1.6 Dubbele kruising tram - ringweg (bron: www.googlemaps.com) ................................................ 75 Figuur 6.1.7 Huidige bereikbaarheid openbaar vervoer (bron: Technum) ...................................................... 76 Figuur 6.1.8 Huidige bereikbaarheid met de wagen (bron: Technum) ............................................................ 77 Figuur 6.1.9 Interne ontsluiting The Loop ........................................................................................................ 78 Figuur 6.1.10 Ligging parkings The Loop ........................................................................................................ 79 Figuur 6.1.11 Bezetting tram 1 tijdens de ochtendspits .................................................................................. 82 Figuur 6.1.12 Bezetting tram 1 tijdens de avondspits ..................................................................................... 82 Figuur 6.1.13 Model The Loop doorrekeningen ochtendspits 2015 (bron: Technum) .................................... 83 Figuur 6.1.14 Model The Loop doorrekeningen avondspits 2015 (bron: Technum) ....................................... 84 Figuur 6.2.1: Studiegebied Geluid en trillingen ............................................................................................... 89 Figuur 6.2.2 Situering meetlocaties geluid ...................................................................................................... 95 Figuur 6.2.3: Aanduiding meetlocaties op gewestplan .................................................................................... 96 Figuur 6.2.4: Indeling van de windrichtingen (geluidsmetingen) ..................................................................... 98 Figuur 6.2.5: LAeq,dag contouren huidig verkeersgeluid .............................................................................. 104 Figuur 6.2.6: LAeq,avond contouren huidig verkeersgeluid .......................................................................... 104 Figuur 6.2.7: LAeq,nacht contouren huidig verkeersgeluid ........................................................................... 104 Figuur 6.2.8: Lden contouren huidig verkeersgeluid ..................................................................................... 104 Figuur 6.2.9 Strategische geluidsbelastingkaart - wegverkeer - Lden ............................................................ 108 Figuur 6.2.10 Strategische geluidsbelastingkaart - wegverkeer - Lnight ......................................................... 109 Figuur 6.2.11 Strategische geluidsbelastingkaart - spoorverkeer - Lden ........................................................ 110 Figuur 6.2.12 Strategische geluidsbelastingkaart - spoorverkeer - Lnight ....................................................... 111 Figuur 6.3.1: Studiegebied Lucht - ingezoomd .............................................................................................. 113 Figuur 6.3.2: Studiegebied Lucht – ruimere situering voor modellering ........................................................ 114 Figuur 6.3.3 NO2 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³) .................... 117
8/320
BE0113.000378
Figuur 6.3.4 PM10 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³) ................... 118 Figuur 6.3.5 PM10 - Aantal overschrijdingen van de daggemiddelde waarde, gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in #)................................................................................................................................. 118 Figuur 6.3.6 PM2,5 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³) .................. 119 Figuur 6.3.7 EC - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2009) (in µg/m³) ...................... 119 Figuur 6.4.1: Studiegebied Bodem ................................................................................................................ 127 Figuur 6.4.2: Percelen met (potentiële) verontreinigingen ............................................................................ 128 Figuur 6.5.1: Studiegebied Water .................................................................................................................. 131 Figuur 6.5.2: Situering meetpunten VMM waterkwaliteit ............................................................................... 132 Figuur 6.5.3: Situering vergunde grondwaterwinningen ................................................................................ 136 Figuur 6.5.4: Zoneringsplan VMM ................................................................................................................. 137 Figuur 6.6.1: Studiegebied Landschap, bouwkundige erfgoed en archeologie ............................................ 139 Figuur 6.6.2: Bouwkundig erfgoed ................................................................................................................. 141 Figuur 6.6.3: Archeologische sites ................................................................................................................ 142 Figuur 6.6.4: Foto’s van het studiegebied ..................................................................................................... 144 Figuur 6.6.5: Aanwezige groenstructuren...................................................................................................... 144 Figuur 6.6.6: Structuurschets voor de Zuidelijke mozaïek ............................................................................ 145 Figuur 6.7.1: Studiegebied Mens – ruimtelijke aspecten, hinder en gezondheid .......................................... 147 Figuur 6.7.2: Aanwezige functies binnen het studiegebied ........................................................................... 149 Figuur 7.1.1 Bereikbaarheid site voor de verschillende vervoersmodi .......................................................... 174 Figuur 7.2.1: LAeq,dag contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs ....................................................................................................................................................................... 195 Figuur 7.2.2: LAeq,avond contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs .............................................................................................................................................................. 195 Figuur 7.2.3: LAeq,nacht contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs .............................................................................................................................................................. 195 Figuur 7.2.4: Lden contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs .. 195 Figuur 7.2.5: Verschilkaart voor het verkeersgeluid voor de nacht .............................................................. 196 Figuur 7.2.6: Verschilkaart voor het verkeersgeluid voor LDEN .................................................................. 196 Figuur 7.2.7: Aanduiding meet- en evaluatiepunten 2000............................................................................. 199 Figuur 7.2.8: Aanduiding meetlocaties 10 november 2012 ........................................................................... 201 Figuur 7.2.9: plattegrond met meetpunten omgeving tijdens I Love Techno (rode pijl is de richting van het geluidssysteem en het podium) ..................................................................................................................... 202 Figuur 7.2.10: Nummering van de hallen bij Flanders expo .......................................................................... 202 Figuur 7.2.11: selectie van meetpunten omgeving bij mogelijke oosten- tot zuidenwind ............................. 205 Figuur 7.2.12: selectie van meetpunten omgeving bij mogelijke noorden tot westenwind ........................... 205 Figuur 7.5.1: Grondwaterverlaging na 1, 7, 14 of 28 dag(en) in fijn zand ..................................................... 238 Figuur 7.5.2: Grondwaterverlaging na 1, 7, 14 of 28 dag(en) in kleiig zand ................................................. 239
9/320
BE0113.000378
Lijst met tabellen Tabel 1.5.1: Externe deskundigen ................................................................................................................... 19 Tabel 2.2.1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden ........................................................................... 22 Tabel 3.4.1: Energie- en gasverbruik 2012 ..................................................................................................... 43 Tabel 3.4.2: Productie groene stroom 2012 .................................................................................................... 43 Tabel 5.3.1: Ingreep-effectmatrix..................................................................................................................... 62 Tabel 5.4.1: Algemeen significantiekader........................................................................................................ 63 Tabel 6.1.1 Overzicht huidige aantal parkeerplaatsen The Loop en beschikbaarheid voor Flanders Expo ... 79 Tabel 6.1.2 Overzicht capaciteit type trams (bron: Technum)......................................................................... 81 Tabel 6.1.3 Belasting wegen tijdens de maatgevende ochtendspits met een gemiddelde beurs (zonder uitbreiding Flanders Expo) ............................................................................................................................... 85 Tabel 6.1.4 Belasting hoofdwegen tijdens de maatgevende avondspits met een gemiddelde beurs (zonder uitbreiding Flanders Expo) ............................................................................................................................... 85 Tabel 6.1.5 Totaal aantal beursdagen per weekdag en per parkeerbehoefte ................................................ 87 Tabel 6.2.1: Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht (Bijlage 2.2.1 van Vlarem II) .......................... 90 Tabel 6.2.2: Gedifferentieerde referentiewaarden voor wegverkeersgeluid ................................................... 92 Tabel 6.2.3: Beschrijving van de langdurige metingen ................................................................................... 97 Tabel 6.2.4: LA95,1h-waarden langdurige meting en beoordeling met milieukwaliteitsnormen .................... 99 Tabel 6.2.5: Beoordeling Lden en Lnight van de langdurige metingen ......................................................... 100 Tabel 6.2.6: Beschrijving van de meetlocaties van de ambulante metingen van maart 2014 ...................... 102 Tabel 6.2.7: LA95,T-waarden (met T=15 minuten) ambulante metingen en beoordeling met milieukwaliteitsnormen................................................................................................................................... 102 Tabel 6.2.8: Vergelijking tussen de berekende en gemeten waarden .......................................................... 105 Tabel 6.2.9: Vergelijking tussen de berekende en gemeten waarden ter hoogte van de langdurige metingen ....................................................................................................................................................................... 105 Tabel 6.2.10: Vergelijking berekend huidig verkeersgeluid met gedifferentieerde referentiewaarden ......... 106 Tabel 6.3.1: Geldende en toekomstige luchtkwaliteitsdoelstellingen ............................................................ 116 Tabel 6.3.2: Emissies van het wegverkeer in de referentiesituatie 2015 (zonder Flanders Expo) ............... 121 Tabel 6.4.1: Geologische opbouw ................................................................................................................. 127 Tabel 6.5.1: Beoordelingsklassen PIO en BBI .............................................................................................. 133 Tabel 6.5.2: PIO en BBI-waarden .................................................................................................................. 133 Tabel 6.5.3: Hydrogeologische opbouw ........................................................................................................ 134 Tabel 6.5.4: Overzicht vergunde grondwaterwinningen ................................................................................ 135 Tabel 6.5.5: Overzicht watertoetskaarten ...................................................................................................... 136 Tabel 6.7.1: Stand van zaken van RUP SDW-5 Handelsbeurs .................................................................... 148 Tabel 7.1.1: Overzicht effectgroepen ............................................................................................................ 154 Tabel 7.1.2: Beoordelingskader relaties langzaam verkeer op de site ......................................................... 155 Tabel 7.1.3: Beoordelingskader relaties langzaam verkeer rondom Flanders Expo..................................... 155 Tabel 7.1.4: Beoordelingskader relatie met openbaar vervoer op de site van Flanders Expo ..................... 156 Tabel 7.1.5: Beoordelingskader relatie met openbaar vervoer op de site van The Loop ............................. 157
10/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.6: Beoordelingskader auto- en vrachtwagenverkeer in onmiddellijke omgeving van de site Flanders Expo ............................................................................................................................................................... 158 Tabel 7.1.7: Beoordelingskader auto- en vrachtwagenverkeer op Pégoudlaan en aantakkingen met E40 en R4 .................................................................................................................................................................. 159 Tabel 7.1.8 Kencijfers gemiddelde Flanders Expo beurs (o.b.v. MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)) ............................................................................................................................................. 161 Tabel 7.1.9 Huidig gemiddeld mobiliteitsprofiel ............................................................................................. 162 Tabel 7.1.10 Gemiddeld aantal bezoekers en personeel per 100m² beursoppervlakte op 12 van de 117 dagen na realisatie The Link ......................................................................................................................... 162 Tabel 7.1.11 Gemiddeld aantal bezoekers en personeel per 100m² beursoppervlakte na realisatie The Link ....................................................................................................................................................................... 162 Tabel 7.1.12 Gemiddeld mobiliteitsprofiel na realisatie The Link én Hal 10 ................................................. 163 Tabel 7.1.13 De parkeerbehoefte/verkeersgeneratie van de 10 drukste beurzen in 2013 ........................... 163 Tabel 7.1.14 Aandeel attractie en productie van de verkeersgeneratie per dag gedurende 3 spitsmomenten (ochtendspits weekdag, avondspits weekdag, zaterdagmiddagspits) .......................................................... 164 Tabel 7.1.15 Verkeersgeneratie tijdens de spitsmomenten in de referentiesituatie (o.b.v. beurzen 2013) en in de geplande situatie (na realisatie Hal 10 en The Link) voor gemiddelde en piekbeurzen........................... 166 Tabel 7.1.16 Verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten 2015 voor realisatie project ...................... 167 Tabel 7.1.17 Verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten 2015 na realisatie project ......................... 167 Tabel 7.1.18 Extra verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten ten gevolge van de bouw van de The Link en Hal 10 ................................................................................................................................................ 167 Tabel 7.1.19 Verdeling verkeer van en naar Flanders Expo ......................................................................... 168 Tabel 7.1.20 Intensiteiten op wegen rond Flanders Expo tijdens ochtendspits weekdag 2015 vóór en na realisatie project ............................................................................................................................................. 169 Tabel 7.1.21 Intensiteiten op wegen rond Flanders Expo avondspits weekdag 2015 vóór en na realisatie project ............................................................................................................................................................ 170 Tabel 7.1.22 Parkeerbehoefte Flanders Expo na realisatie Hal 10 en The Link ........................................... 172 Tabel 7.1.23 Conclusies parkeerbehoefte ..................................................................................................... 173 Tabel 7.1.24 Effecten op de site The Loop ................................................................................................... 180 Tabel 7.1.25 Effecten op de site Flanders Expo ........................................................................................... 181 Tabel 7.2.1: Significantiekader Wegverkeer .................................................................................................. 190 Tabel 7.2.2: Significantiekader industriegeluid .............................................................................................. 191 Tabel 7.2.3: Verband effectbeoordeling en milderende maatregelen ........................................................... 192 Tabel 7.2.4: Te verwachten geluidsniveaus i.f.v. de afstand (bron: MER Oosterweelverbinding). ............... 193 Tabel 7.2.5: Vergelijking toekomstig verkeersgeluid met gedifferentieerde referentiewaarden .................... 195 Tabel 7.2.6: Vergelijking met het huidige verkeer zonder evenement en het toekomstige verkeer met een gemiddelde beurs .......................................................................................................................................... 196 Tabel 7.2.7: Beoordeling akoestisch onderzoek 2000 .................................................................................. 198 Tabel 7.2.8: Gecorrigeerde geluidsniveaus rond 4 uur. ................................................................................ 200 Tabel 7.2.9: Berekend ontvangstniveau van de verschillende hallen in dB(A) ter hoogte van de verschillende evaluatiepunten ............................................................................................................................................. 204 Tabel 7.2.10: Beoordeling van het specifieke geluid per hal ......................................................................... 207 Tabel 7.3.1: Significantiekader lucht .............................................................................................................. 213
11/320
BE0113.000378
Tabel 7.3.2: Beoordelingskader m.b.t. effecten op luchtkwaliteit (jaargemiddelden) .................................... 214 Tabel 7.3.3: Emissies van het wegverkeer per etmaal binnen het studiegebied - Vergelijking van de emissies toe te schrijven aan de activiteiten van Flanders Expo met deze van de referentiesituatie (2015) .............. 216 Tabel 7.3.4: Bijkomende verkeersstromen en verkeersemissies ten gevolge van Hal 10 en The Link Ochtenspits .................................................................................................................................................... 217 Tabel 7.3.5: Bijkomende verkeersstromen en verkeersemissies ten gevolge van Hal 10 en The Link Avondspits ..................................................................................................................................................... 217 Tabel 7.3.6: Evaluatie immissiebijdragen NO2 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo ................ 220 Tabel 7.3.7: Evaluatie immissiebijdragen PM10 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo............... 223 Tabel 7.3.8: Evaluatie immissiebijdragen PM2,5 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo .............. 225 Tabel 7.4.1: Significantiekader bodemkwaliteit ............................................................................................. 231 Tabel 7.4.2: Kwantificering van het bodemgebruik ....................................................................................... 233 Tabel 7.4.3: Significantiekader zettingen....................................................................................................... 233 Tabel 7.5.1: Significantiekader zettingen....................................................................................................... 239 Tabel 7.5.2: Significantiekader grondwaterstroming ..................................................................................... 240 Tabel 7.5.3: Significantiekader grond- en oppervlaktewaterkwantiteit .......................................................... 240 Tabel 7.5.4: Significantiekader grond- en oppervlaktewaterkwaliteit ............................................................ 241 Tabel 7.5.5: Significantiekader afvoer- en infiltratiekarakteristieken ............................................................. 244 Tabel 7.5.6: Significantiekader overstromingsregime ................................................................................... 246 Tabel 7.7.1: Significantiekader landschapswaardering en belevingswaarde ................................................ 253 Tabel 7.7.2: Significantiekader erfgoedwaarden (archeologie) ..................................................................... 253 Tabel 7.7.3: Significantiekader perceptieve kenmerken ................................................................................ 254 Tabel 7.8.1: Significantiekader functiewijziging ............................................................................................. 257 Tabel 7.8.2: Significantiekader hindereffecten .............................................................................................. 258 Tabel 7.8.3: Significantiekader gezondheidseffecten .................................................................................... 262 Tabel 10.3.1: Eindsynthese ........................................................................................................................... 275
13/320
BE0113.000378
Lijst met bijlagen Bijlage 1: Handtekeningen ............................................................................................................................. 287 Bijlage 2: Kaarten- en Figurenbundel ............................................................................................................ 289 Bijlage 3: Geraadpleegde bronnen ................................................................................................................ 291 Bijlage 4: Tabel parkeerbehoefte Flanders Expo in 2013 ............................................................................. 293 Bijlage 5: Alternatieve referentiesituatie opgenomen in MER-ontheffing veld 12 ......................................... 297 Bijlage 6: Alternatieve rekenwijze Verkeersgeneratie Flanders Expo ........................................................... 301 Bijlage 7: Verkeersemissies - Gehanteerde emissiefactoren ........................................................................ 303 Bijlage 8: Meetresultaten oorspronkelijk omgevingsgeluid in MPl1 en MPl2 ................................................ 305 Bijlage 9: Meetresultaten ambulante geluidsmetingen .................................................................................. 307 Bijlage 10: Berekend huidig verkeersgeluid (met immi 2013) ....................................................................... 309 Bijlage 11: Berekend toekomstig verkeersgeluid tijdens een gemiddelde beurs (met immi 2013) ............... 311 Bijlage 12: Meetrapporten in het kader van het muziekevenement “I Love Techno” (2000 en 2012) .......... 313 Bijlage 13: Akoestisch onderzoek Flanders Expo – Deel A : “meting I Love Techno”, 8 november 2014 (dBcontrol) ..................................................................................................................................................... 315 Bijlage 14: Akoestisch onderzoek Flanders Expo – Deel B : “geluidsoverdracht naar omgeving”, 15 december 2014 (dBcontrol) ........................................................................................................................... 317
15/320
BE0113.000378
Leeswijzer Het project-MER bestaat uit 11 hoofdstukken en bijlagen. Kaarten zijn in bijlage opgenomen. Hoofdstuk 1: Inleiding Geeft een korte situering van het project, de toetsing aan de MER-plicht, de initiatiefnemer van het project, de coördinator van het MER en de samenstelling van het team van deskundigen. In dit hoofdstuk wordt tevens duidelijk welke disciplines in het MER behandeld zullen worden. Daarnaast wordt in hoofdstuk 1 aangegeven hoe de m.e.r.-procedure verloopt. Hoofdstuk 2: Ruimtelijke, administratieve, juridische en beleidsmatige situering Dit hoofdstuk geeft in eerste instantie een ruimtelijke situering van het project. In dit hoofdstuk worden tevens de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden besproken met hun relevantie in het kader van het project. Tot slot wordt de administratieve voorgeschiedenis besproken met de relevante processtappen en rapporten die in het kader van het voorliggend project genomen zijn, lopende of goedgekeurd zijn en wordt het verdere besluitvormingsproces kort toegelicht. Hoofdstuk 3: Projectbeschrijving Dit hoofdstuk gaat van start met een afbakening van het project en het projectgebied. De motivering voor en doelstelling van het project wordt aangegeven. Nadien volgt een bespreking van het project en de verschillende projectonderdelen. Tot slot wordt aangehaald in welke mate alternatieven in dit MER meegenomen worden. Hoofdstuk 4: Bepaling ontwikkelingsscenario’s
referentiesituatie,
geplande
situatie
en
Dit hoofdstuk geeft een definitie van wat er verstaan wordt onder referentiesituatie en geplande situatie. Daarnaast worden ook de ontwikkelingsscenario’s beschreven die in rekening gebracht zullen worden. Hoofdstuk 5: Methodologie milieubeoordeling Hoofdstuk 5 start met een algemeen plan van aanpak voor de milieubeoordeling met o.a. een ingreep-effect matrix waarin de mogelijke effecten tijdens de constructiefase en de exploitatiefase worden weergegeven. Nadien wordt per discipline een beschrijving gegeven van de methodiek die zal gehanteerd worden voor de beschrijving van de referentiesituatie, de beschrijving en beoordeling van de milieueffecten en de formulering van milderende en/of compenserende maatregelen. Waar mogelijk wordt reeds een beknopte beschrijving van de referentiesituatie gegeven. Hoofdstuk 6: Referentiesituatie Dit hoofdstuk bespreekt voor de relevant geachte disciplines de referentiesituatie. Hoofdstuk 7: Effectbespreking Dit hoofdstuk geeft effecten en voorgestelde maatregelen weer per discipline. Hoofdstuk 8: Grensoverschrijdende effecten Dit hoofdstuk geeft aan of er grensoverschrijdende effecten verwacht worden. Hoofdstuk 9: Tewerkstelling en investering Hierin wordt de tewerkstelling en investeringskost van het project weergegeven.
16/320
BE0113.000378
Hoofdstuk 10: Kennisleemten, monitoring en evaluatie. In hoofdstuk 10 komen de kennisleemten aanbod en worden eventueel voorstellen voor monitoring en evaluatie beschreven. Hoofdstuk 11: Integratie en eindsynthese Dit hoofdstuk geeft de eindsynthese van het MER weer. Hoofdstuk 12: Bijlagen Dit hoofdstuk bevat de bijlagen met de kaartenbundels, literatuurlijst, gedetailleerde meetresultaten (geluidsmetingen) en de meest relevante gebruikte emissiefactoren en meetverslagen.
17/320
1
Inleiding
1.1
Initiatiefnemer en exploitatieadres
BE0113.000378
De gegevens van de initiatiefnemer voor de opmaak van dit project-MER (o.m. exploitatieadres) zijn: Artexis Maaltekouter 1 9052 Gent Contactpersoon i.v.m. MER: Wim Verstockt (REI Consult) Contactpersoon milieu en veiligheid: Freddy Hebbrecht (Artexis) KBO nr: 0427.328.649 VE nr: 2.027.122.430
1.2
Korte beschrijving van het project Het project-MER wordt opgesteld in het kader van de hervergunningsaanvraag voor de activiteiten van Flanders Expo. Daarnaast kan naar aanleiding van het RUP SDW-5 Handelsbeurs op de zone waar Flanders Expo gelegen is een extra oppervlakte van 40.000 m² BVO1 bebouwd worden. Hieraan wordt gedeeltelijk invulling gegeven met: de bouw van een bijkomende beurshal ‘Hal 10’, de bouw van een verbindingsgebouw (The Link) tussen de bestaande gebouwen 3, 5, 7, 8 en de nieuwe Hal 10, de herinrichting van de verharde parking rond de expohallen tot een toegankelijke en leesbare ‘Tarmac’. Deze uitbreidingen zullen ongeveer 8.000 m² BVO innemen, waardoor er dus nog ongeveer 32.000 m² BVO overblijft voor toekomstige uitbreidingen. Deze uitbreidingen (Hal 10, The Link en Tarmac) zullen tevens beschouwd worden in het project-MER.
1.3
Toetsing aan de project-MER plicht Het m.e.r.-besluit van 10 december 2004 (BS 17.02.2005) verdeelt MER-plichtige projecten in 3 categorieën: een 1 categorie van projecten is steeds onderworpen aan de MER-plicht (bijlage I van voornoemd m.e.r.-besluit), ste
voor een 2 categorie dient in principe eveneens een project-MER opgesteld te worden. Er kan echter via een gemotiveerd verzoek ontheven worden van de MER-plicht (bijlage II van voornoemd m.e.r.-besluit). de
Voor een derde categorie van projecten (bijlage III van voornoemd m.e.r.-besluit, door wijziging bij art. 18 B.Vl.Reg. 1 maart 2013, B.S. 29 april 2013) dient minstens een project-mer-screening te gebeuren.
1
BVO = brutovloeroppervlakte
18/320
BE0113.000378
Op basis van de voorziene vloeroppervlakte en de verkeersgenererende werking kan gesteld worden dat voor het voorliggend project de volgende rubrieken van bijlage II van het MER-besluit van toepassing zijn:
rubriek 10b) Stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen: o
met betrekking tot de bouw van 1.000 of meer woongelegenheden, of
o
met een brutovloeroppervlakte van 5.000 m³ handelsruimte of meer, of
o
met een verkeersgenererende werking van pieken van 1.000 of meer personenauto-equivalenten per tijdsblok van 2 uur.
rubriek 13a) Wijziging of uitbreiding van projecten van bijlage I, II of III, waarvoor reeds een vergunning is afgegeven, die zijn of worden uitgevoerd, wanneer die wijziging of uitbreiding op zich voldoet aan de in bijlage II genoemde drempelwaarden, voor zover deze bestaan (niet in bijlage I opgenomen wijziging of uitbreiding).
Voor voorliggend project – dat onder de milieueffectrapportage plicht volgens Bijlage II valt – kan in principe een gemotiveerd verzoek tot ontheffing worden ingediend. De initiatiefnemer verkiest echter om direct een project-MER op te stellen.
1.4
Doel van het project-MER De bedoeling van het project-MER is om na te gaan in welke milieueffecten het voorgenomen project kan resulteren, en welke maatregelen moeten getroffen worden of wenselijk zijn om negatieve effecten te vermijden of te milderen. Het MER en de goedkeuringsbeslissing moeten bij de vergunningsaanvraag gevoegd worden.
19/320
1.5
BE0113.000378
Team van deskundigen Tabel 1.5.1 geeft een overzicht van de erkende MER-deskundigen die als externe deskundigen optreden in dit dossier. Tabel 1.5.1: Externe deskundigen MER-discipline
Erkend MERdeskundige
EDA-code
Vervaldatum erkenning
Coördinatie en discipline lucht
Frank Van Daele
MER/EDA/435
geldig voor onbepaalde duur
Bodem
Kathleen Nysten
MER/EDA/583/V2
geldig voor onbepaalde duur
Geluid en trillingen
Patrick Pans
MB/MER/EDA/557/V-1
geldig voor onbepaalde duur
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Mieke Deconinck
MB/MER/EDA/590
geldig voor onbepaalde duur
Mens - mobiliteit
Adel Lannau
MB/MER/EDA-611
geldig voor onbepaalde duur
Mens – ruimtelijke aspecten
Erik Vermeiren
MER/EDA-467-V3
geldig voor onbepaalde duur
Water en mens – gezondheid
Paul Vanhaecke
MB/MER/EDA/018V-4
geldig voor onbepaalde duur
De deskundigen werden bijgestaan door volgende medewerkers:
Pieter-Jan Kröhle en Bart Meert: Mens - Mobiliteit
Hanne Carlens: Coördinatie, Bodem, Water, Landschap, Mens – Ruimtelijke aspecten
Ann Himpens: Geluid
Anne Temmerman: Lucht
Frank Van Daele: Mens – Gezondheid
Hilde De Lembre: Bodem
21/320
BE0113.000378
2
Ruimtelijke, administratieve, juridische en beleidsmatige situering van het project
2.1
Ruimtelijke situering Het projectgebied situeert zich aan de ZW-zijde van de stad Gent, ten zuiden van de Ringvaart, op de terrein van Flanders Expo (Maaltekouter 1 te Gent). Het projectgebied is cartografisch gesitueerd op alle kaarten in de bijgevoegde kaartenbundel.
2.2
Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden
2.2.1
Matrix juridische en beleidsmatige randvoorwaarden De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden, inclusief een korte omschrijving en relevantie voor het project, zijn terug te vinden in Tabel 2.2.1.
22/320
BE0113.000378
Tabel 2.2.1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Randvoorwaarde
Toelichting
Relevant
Verwijzing
Het projectgebied is volledig gelegen binnen RUP SDW-5 Handelsbeurs. Voor de omgeving van het projectgebied zijn delen van het gewestplan wel nog relevant.
Nee
Zie gewestplan, kaart 3 in de kaartenbundel
het RUP SDW-5 Handelsbeurs werd op 29 januari 2007 definitief vastgelegd door de gemeenteraad van de stad Gent. Het projectgebied ligt volgens het RUP in zone 8, zone voor handelsbeurs en aanverwante (grootschalige) activiteiten. Andere zones die binnen de interne ringweg (The Loop) gelegen zijn, zijn een zone voor recreatie en detailhandel ten zuiden van de handelsbeurs (zone 7), een zone voor kantoren (zone 6) en een zone voor kantoorachtigen en korte verblijfplaatsen (zone 3).
Ja
Zie § 2.2.2
De Vlaamse Codex ruimtelijke ordening geeft aan voor welke ingrepen een stedenbouwkundige vergunning noodzakelijk is. Voor het plaatsen van vaste constructies zijn stedenbouwkundige vergunningen noodzakelijk. Ook voor aanmerkelijke reliëfwijzigingen zoals elke aanvulling, ophoging, uitgraving of uitdieping die de aard of functie van het terrein wijzigt maar ook voor bouwwerken en het plaatsen/verbouwen/afbreken van inrichtingen, is een stedenbouwkundige vergunning nodig. Dit MER dient bij de vergunningsaanvraag voor de bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte (Tarmac) gevoegd te worden.
Ja
Zie § 1.4
Het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning en de uitvoeringsbesluiten VLAREM I en II, vormen samen de basis van het Vlaamse milieubeleid. VLAREM I legt vast voor welke activiteiten een milieuvergunning vereist is. VLAREM II bevat de milieukwaliteitsnormen waarop de overheid haar vergunningenbeleid moet afstemmen, een overzicht van overgangsbepalingen voor het toepassen van nieuwe milieuvoorwaarden op bestaande bedrijven, algemene en sectorale milieuvoorwaarden en milieuvoorwaarden voor niet VLAREM I opgenomen inrichtingen en activiteiten.
Ja
Bespreking in de relevante disciplines (oa geluid)
RUIMTELIJKE PLANNING Gewestplan
Ruimtelijk uitvoeringsplan Handelsbeurs
(RUP)
SDW-5 Zone 8
Vlaamse Codex ruimtelijke ordening
MILIEUHYGIENE Decreet betreffende de milieuvergunning (28/06/1985) en uitvoeringsbesluiten: Vlaams Reglement betreffende de milieuvergunning – VLAREM I en VLAREM II (01/06/1995)
23/320
Randvoorwaarde
Toelichting
BE0113.000378
Relevant
Verwijzing
Flanders Expo zal een (her)vergunning aanvragen voor de exploitatie van haar activiteiten, namelijk het organiseren beurzen en andere evenementen, de uitbating van een restaurant, …, alsook voor de aanwezige technische installaties (stookinstallaties, opslagtank, transformatoren, …). Daarnaast vraagt Flanders Expo voor sommige activiteiten die gekoppeld zijn aan bepaalde beurzen of evenementen tijdelijke vergunningen. De Vlaremvoorwaarden zijn uiteraard van toepassing op de toekomstige ontwikkeling Bodemsaneringsdecreet (22/02/1995) en uitvoeringsbesluit Vlarebo (05/03/1996)
Het bodemsaneringsdecreet en de uitvoeringsbesluiten ervan regelen de bodemwetgeving in Vlaanderen. Er bevinden zich binnen het projectgebied percelen die een bodemonderzoek hebben ondergaan en waar verontreiniging is teruggevonden. De bouwfase zal aanleiding geven tot grondverzet en mogelijk tot bemalingen. Deze kunnen een impact hebben op eventueel aanwezige verontreinigingen. De constructie en exploitatie kunnen aanleiding geven tot mogelijke bodemverontreiniging in geval van calamiteiten.
Ja
Bespreking in de disciplines bodem en water
Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen ‘Vlarema’ (01/06/2012)
Bij de aanleg van de infrastructuur en gebouwen kunnen mogelijk materialen vrijkomen die bij hergebruik onder de VLAREMA-reglementering vallen.
Ja
Bespreking in de disciplines bodem
Algemeen bouwreglement van de Stad Gent (01/01/2013)
Het algemeen bouwreglement bevat onder meer bepalingen omtrent de verplichting tot het plaatsen van een hemelwaterput bij bouwen of herbouwen, de gescheiden afvoer van afvalwater en hemelwater en de verplichting tot het beperken en vertragen van de afvoer van hemelwater naar het openbaar domein. Momenteel wordt het merendeel van het hemelwater, afkomstig van het projectgebied, geloosd in de riolering of in een bufferbekken ten noorden van het projectgebied. Er wordt geen hemelwater gebruikt. De nieuwe gebouwen binnen het projectgebied zullen aan de voorschriften opgenomen in het algemeen bouwreglement van de stad Gent dienen te voldoen.
Ja
Bespreking in discipline water
de
Besluit van 1-10-2004 "houdende vaststellingen van een gewestelijke Stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater" (8/11/2004 met wijziging van 05/07/2013)
Dit besluit bevat randvoorwaarden m.b.t. het installeren van regenwaterputten, het infiltreren en bufferen met vertraagde afvoer. De Vlaamse Regering heeft op 5 juli 2013 een nieuwe verordening hemelwater definitief goedgekeurd. De nieuwe verordening is een aanzienlijke verstrenging: Elke constructie of verharding groter dan 40 m² zal aan de verordening moeten voldoen; De meeste constructies zullen over een infiltratievoorziening moeten beschikken; Nieuwe gebouwen en woningen groter dan 100 m² zullen een hemelwaterput van minimum 5.000 liter moeten voorzien. Voor percelen kleiner dan 250 m² wordt een uitzondering gemaakt en bij beperkte uitbreiding en verbouwing is geen nieuwe put
Ja
Bespreking in discipline water
de
WATER
24/320
Randvoorwaarde
Toelichting
BE0113.000378
Relevant
Verwijzing
vereist; Bij nieuwe verkavelingen zullen collectieve infiltratievoorzieningen verplicht worden. De nieuwe verordening trad in werking op 1 januari 2014, voor de dossiers die vanaf die datum worden ingediend. Voor de dossiers, ingediend voor 1 januari 2014 blijft de verordening uit 2004 van toepassing. Decreet Integraal Waterbeheer (09/07/2003) en Besluit tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets (20/07/2006)
Dit decreet regelt het integraal waterbeleid. Enkele van de doelstellingen van dit decreet zijn: De bescherming, de verbetering of het herstel van oppervlaktewater- en grondwaterlichamen op zo’n wijze dat uiterlijk tegen 22/12/2015 een goede toestand van de watersystemen wordt bereikt; Het beheer van hemelwater en oppervlaktewater zo organiseren dat overtollig hemelwater bij voorkeur op een vertraagde wijze via het oppervlaktewaternet wordt afgevoerd en dat verdroging wordt voorkomen; Een van de instrumenten om deze doelstellingen te bereiken is de ‘watertoets’, waarin moet nagegaan worden of een plan of activiteit een schadelijk effect heeft op watersystemen. Voor MER-plichtige activiteiten dienen in het MER de nodige elementen aangereikt te worden voor de uitvoering van de watertoets. Het in werking getreden uitvoeringsbesluit geeft de lokale, provinciale en gewestelijke overheden, die een vergunning moeten afleveren, richtlijnen voor de toepassing van de watertoets. Grenzend aan het projectgebied ligt een uitgebreide zone “mogelijk overstromingsgevoelig” nabij de Ringvaart. Het projectgebied zelf valt net buiten deze zone. Nabij de Grietgracht ligt tevens een kleine zone “effectief overstromingsgevoelig”. Ter hoogte van de Grietgracht ligt ook een zone “recent overstroomd gebied”.
Ja
Bespreking in discipline water
Beschermingszone rond waterwingebieden (24/01/1984)
Het projectgebied is niet gelegen in een zones die is aangeduid ter bescherming van de waterwinningen.
Nee
Geen bespreking
Milieukwaliteitsnormen oppervlaktewateren, waterbodems en grondwater (21/05/2010)
Het Besluit van de Vlaamse Regering van 21/05/2010 wijzigt het Besluit van de Vlaamse Regering van 06/02/1991 houdende vaststelling van het Vlaams Reglement betreffende de milieuvergunning en het Besluit van de Vlaamse Regering van 01/06/1995 houdende de algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne, voor wat betreft de milieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewateren, waterbodems en grondwater. Waterlopen die mogelijk door het project beïnvloed kunnen worden, zijn de Grietgracht en de Boesbeek.
Ja
Bespreking in discipline water
Decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (21/10/1997 met wijziging 19/07/2002)
Het decreet Natuurbehoud legt de algemene doelstellingen van het natuurbeleid in Vlaanderen uit. Basisprincipes zijn het stand-still-principe en het voorzorgsprincipe. In het decreet wordt het Vlaams Ecologisch Netwerk toegelicht. Er bevinden zich geen natuurwaarden binnen het projectgebied.
Nee
Geen bespreking
de
verdere
de
verdere
25/320
Randvoorwaarde
BE0113.000378
Toelichting
Relevant
Verwijzing
Besluit van de Vlaamse regering houdende maatregelen ter uitvoering van het gebiedsgericht natuurbeleid of het ‘Maatregelenbesluit’ (21/11/2003)
Het maatregelenbesluit omvat o.a. algemene bepalingen betreffende natuurrichtplannen en speciale beschermingsvoorschriften voor VEN-gebieden. Het projectgebied ligt niet in VEN-gebied. Op ca. 1,3 km ten noordwesten ligt het VEN-gebied “De Vallei van de Beneden-Leie”.
Nee
Zie kaart 9
Ramsar Conventie ter bescherming van voor watervogels belangrijke gebieden (1971)
De Conventie van Ramsar betreft de bescherming van watervogels. Er komen in de nabije omgeving van het projectgebied geen Ramsargebieden voor.
Nee
Geen bespreking
verdere
Conventie van Bern (20/04/1989) (behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijk milieu)
De Bern Conventie behandelt het behoud van wilde flora en fauna en hun natuurlijke habitats, in het bijzonder de soorten waarvan het behoud een samenwerking tussen verschillende landen vereist. Binnen het projectgebied bevinden zich geen zones met specifieke natuurwaarden.
Nee
Geen bespreking
verdere
Bonn verdrag inzake bescherming van trekkende wilde diersoorten
Het Verdrag van Bonn stelt bepalingen inzake de bescherming van bepaalde trekkende wilde diersoorten. Er bevinden zich geen natuurwaarden binnen het projectgebied.
Nee
Geen bespreking
verdere
Erkende en natuurreservaten
Vlaamse
Vlaamse of erkende reservaten zijn terreinen die van belang zijn voor het behoud en de ontwikkeling van het natuurlijk milieu. Deze gebieden zijn aangewezen of erkend door de Vlaamse regering. Er bevindt zich geen Vlaams of erkend reservaat in de onmiddellijke omgeving van het projectgebied.
Nee
Geen bespreking
verdere
Bosdecreet (13/06/1990 met wijziging 17/07/2002)
Het bosdecreet regelt het behoud, de bescherming, aanleg en het beheer van bossen en geeft tevens bepalingen in het kader van kappingen, vergunningsvoorwaarden en compensatieregeling. Er bevindt zich geen bos in het projectgebied.
Nee
Geen bespreking
verdere
Natuurinrichting
In de nabije omgeving van het project is geen natuurinrichtingsproject lopende of uitgevoerd.
Nee
Geen bespreking
verdere
Het decreet regelt de bescherming, het behoud, de instandhouding, het herstel en het beheer van het archeologisch patrimonium. Tevens worden de archeologische opgravingen georganiseerd en gereglementeerd. Het decreet voorziet in advies met bindende maatregelen. Voor archeologische vondsten geldt een meldingsplicht bij de afdeling Monumenten en landschappen.
Ja
Meer gedetailleerde bespreking in de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
NATUUR
LANDSCHAP Decreet houdende Bescherming van het Archeologisch Patrimonium van 30 juni 1993 (B.S. 15/09/1993) gewijzigd bij decreet van 18 mei 1999 (B.S. 08/06/1999) en 28 februari 2003
26/320
Randvoorwaarde
Toelichting
(B.S. 24/03/2003)
Het project ligt in een zone waar verschillende archeologische sites terug te vinden zijn volgens de centrale archeologische inventaris (CAI). Er zijn op deze locatie onderzoeken uitgevoerd die verschillende archeologische sporen opleverden.
Beschermde monumenten, en/of dorpsgezichten ‘Decreet 03/03/1976 met wijzigingen 1993, 1995 en 2001. Bescherming van landschappen (Decreet 16/04/2001 met wijziging 21/12/2001)
BE0113.000378
Relevant
Verwijzing
Monumenten, landschappen, stads- en dorpsgezichten kunnen wettelijk beschermd worden. Op Kaart 11 is de ligging van dit bouwkundig erfgoed weergegeven. Er zijn geen beschermingen in het projectgebied. Het meest nabijgelegen beschermd monument is de Heilige Sacramentskapel, gelegen op ca. 250 m ten zuiden van het projectgebied. Op deze afstand wordt geen effect op bouwkundig erfgoed verwacht.
Nee
Geen verdere bespreking – zie ook kaart 11
Europese Conventie van Malta (La Valetta, 1992)
Het Vlaams archeologisch beleid is gebaseerd op de Europese standpunten uit het Verdrag van La Valletta. Dit verdrag werd in België geratificeerd op 8 oktober 2010 en is op 9 april 2011 ook effectief in werking getreden. De Vlaamse wetgeving rond archeologie steunt op de zorgplicht, die impliceert dat de eigenaar of de gebruiker zijn verantwoordelijkheid moet opnemen om de archeologische erfgoedwaarden die zich op hun gronden bevinden te bewaren en te beschermen en ze voor beschadiging en vernieling te behoeden. Er wordt in de eerste plaats gestreefd naar het behoud van de sites in situ, wat een inschakeling van archeologie in de vroegste fasen van de ruimtelijke planning vereist. Daar waar behoud in situ niet mogelijk is, is het enige mogelijke alternatief een preventief archeologisch onderzoek van de bedreigde sites. Voor de situatie binnen het projectgebied wordt verwezen naar de opmerking hierboven.
Ja
Meer gedetailleerde bespreking in de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Ruilverkaveling
Het projectgebied ligt niet in de nabijheid van een ruilverkavelingsproject
Nee
Geen bespreking
verdere
Landinrichting
Het projectgebied ligt binnen de afbakening van het landinrichtingsproject ‘Leie en Schelde’. Voor het projectgebied zelf is geen specifiek inrichtingsplan opgesteld. Dit is ook niet het geval voor de onmiddellijke omgeving.
Nee
Geen bespreking
verdere
Landschapsatlas
In de landschapsatlas worden gebieden aangeduid met een hoge waarde aan gaafheid (ankerplaatsen) of grote concentratie aan relicten (relictzones). Deze zones genieten geen wettelijke bescherming, maar op termijn worden beheersplannen opgesteld. Daarnaast worden ook lijn- en puntrelicten aangeduid. In de omgeving van het projectgebied zijn geen relictzones, ankerplaatsen, lijnrelicten of puntrelicten gelegen.
Nee
Geen bespreking
verdere
Regionaal landschap
Het projectgebied ligt niet in een Regionaal Landschap.
Nee
Geen bespreking
verdere
27/320
Randvoorwaarde
BE0113.000378
Toelichting
Relevant
Verwijzing
Besluit van de Vlaamse Regering van 22/7/2005 inzake de evaluatie en de beheersing van het omgevingsgeluid en tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 1/6/1995 houdende de algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne
Dit besluit zet de Richtlijn 2002/49/EG van het Europese Parlement en de Raad van 25/6/2002 inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai om door titel II van het VLAREM aan te passen. Er wordt rekening mee gehouden in het project-MER
Ja
Bespreking in discipline geluid
de
Gedifferentieerde referentiewaarden discussienota LNE (2008)
Op basis van een voorbereidende consensustekst van de Vlaamse Overheid voor milieukwaliteitsdoelstellingen voor de parameters Lden en Lnight werd door LNE, AWV, NMBS en MOW een discussienota opgesteld betreffende gedifferentieerde referentiewaarden voor weg- en spoorverkeer. Het specifiek geluid dient vergeleken te worden met deze gedifferentieerde referentiewaarden in afwachting van een wettelijk toetsingskader en vervangen de richt- en maximale waarden opgenomen in het ontwerp-KB van 1991.
Ja
Bespreking in discipline geluid
de
(publicatie
Betreffende de luchtkwaliteitsnormen. Dit is de nieuwe kaderrichtlijn lucht die de bestaande kaderrichtlijn en 3 dochterrichtlijnen lucht vervangt, waarin nu ook grens- en streefwaarden voor PM2,5 vastgelegd worden. De in het MER te berekenen concentraties zullen worden getoetst aan de geldende grenswaarden bepaald in de Europese wetgeving.
Ja
Bespreking in discipline lucht
de
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) (1997)
De ruimtelijke structuurplannen vormen een basis voor de realisatie van de gewenste 1. ruimtelijke structuur, die geleidelijk aan wordt gerealiseerd door ruimtelijke uitvoeringsplannen (die de gewestplannen vervangen). Het Grootstedelijk gebied Gent is geselecteerd als stedelijk gebied en economisch knooppunt. Pégoudlaan is geselecteerd als primaire weg I (verbindende functie tussen de A10 (Brussel – Oostende) en de R4 (ring rond Gent)).
Ruimtelijk Structuurplan Oost-Vlaanderen (2004)
Het projectgebied situeert zich volgens het Ruimtelijk Structuurplan Provincie OostVlaanderen I in de deelruimte ‘het Oost-Vlaams kerngebied’, met een globale en specifieke ontwikkelingsvisie.
GELUID
LUCHT Richtlijn 11/06/08)
2008/50/EG
BELEIDSPLANNEN
Provincie
Gewenste mobiliteit en lijninfrastructuren voor het Oost-Vlaams kerngebied: optimaliseren van interne en externe bereikbaarheid.
2. Ja
Ja
Bespreking in de discipline mobiliteit en mogelijks mens, ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
Bespreking in de discipline mens, ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
28/320
BE0113.000378
Randvoorwaarde
Toelichting
Relevant
Verwijzing
Ruimtelijk Structuurplan Gent (2003)
Site Flanders Expo valt binnen de deelruimte ‘De zuidelijke mozaïek’. De site E40 Handelsbeurs biedt gefaseerde ontwikkelingsmogelijkheden voor grootschalige evenementen die niet in de binnenstad thuishoren, een omkaderende horeca die eveneens de binnenstad geen concurrentie aandoet, een pakket aan middelgrote en grote niet-loketgebonden kantoren, een belangrijk pakket aan kantoorachtigen en – in de zuidzijde – grootschalige detailhandel op regionaal niveau. De site van Flanders Expo kruist geen groenassen. Buiten het projectgebied, langs de andere zijde van de Ringvaart, de Kortrijksesteenweg en de spoorweg, lopen wel 3 groenassen.
Ja
Bespreking in de discipline mens, ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
Afbakening grootstedelijk gebied Gent (definitief goedgekeurd op 16 december 2005)
In dit plan geeft de Vlaamse Regering aan binnen welke afbakeningslijn zij het stedelijk gebied Gent wil zien ontwikkelen. Bovendien maakt zij bestemmingswijzigingen en inrichtingsvoorschriften voor 32 stedelijke projecten. Het gaat om nieuwe ruimte voor wonen, werken, verkeersinfrastructuur en groengebieden. In het GRUP staat site The Loop aangeduid als grootstedelijk multifunctioneel ontwikkelingsgebied. De site richt zich op kantoren, technologische bedrijvigheid, culturele massamanifestaties en grootschalige kleinhandel met regionale uitstraling. Het gebied is niet opgenomen als deelproject. De Kortrijksesteenweg is aangeduid als één van de 3 concentratiezones voor grootschalige kleinhandel.
Ja
Bespreking in de discipline mens, ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
Mobiliteitsplan Vlaanderen
Het mobiliteitsplan “Naar een duurzame mobiliteit in Vlaanderen” werd in juni 2001 afgerond en het tot doel om de mobiliteit te beheersen, de milieuvervuiling en milieuhinder terug te dringen en de bereikbaarheid en de leefbaarheid van steden en dorpen te garanderen. Bij de relevante elementen uit het mobiliteitsplan Vlaanderen kan vermeld worden dat het oneigenlijk gebruik van woonstraten door zwaar verkeer vermeden moet worden door een efficiënte lokalisatie van bedrijventerreinen.
Ja
Bespreking discipline mobiliteit
in de mens-
Mobiliteitsplan Gent (2003)
Het Gentse wegennet wordt in het mobiliteitsplan verder gecategoriseerd, voortgaand op de categorisering zoals uitgewerkt in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (voor de hoofd- en primaire wegen) en het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan van de provincie OostVlaanderen (voor de secundaire wegen). De gewenste openbaar vervoerstructuur uit het mobiliteitsplan baseert zich grotendeels op de resultaten van de openbaar-vervoerstudie voor de Gentse regio “Perspectief 2025” (november 2002). In het mobiliteitsplan Gent wordt een gewenste openbaar vervoer structuur voorgesteld.
Ja
Bespreking discipline mobiliteit
in de mens-
MOBER ‘The Loop’ en bijhorende parkeermanagementstudie (2014)
In het kader van de geplande ontwikkelingen op de site The Loop wordt door Technum een MOBER opgemaakt. Dit MOBER bouwt verder op een aantal van de krijtlijnen die in voorgaande studies zijn uitgetekend en vult aan waar nodig. Het doel is om de site optimaal bereikbaar te maken voor de verschillende modi, om een maximale ontwikkeling mogelijk te maken.
Ja
Bespreking discipline mobiliteit
in de mens-
29/320
Randvoorwaarde
Toelichting
BE0113.000378
Relevant
Verwijzing
Ja
Bespreking in de relevante disciplines (oa landschap, mens)
De effectbespreking van mobiliteit zal rekening houden met de conclusies en aanbevelingen van dit MOBER. Masterplan Flanders Expo (2013)
Er is een masterplan voor Flanders Expo in opmaak door het studiebureau OMGEVING. Het doel van deze studie is de uitwerking van een visie, concepten en een gewenst toekomstbeeld dat voldoet aan de eisen die gesteld zijn door Flanders Expo. Het organiseren van beurzen en evenementen dient immers te voldoen aan welbepaalde eisen met betrekking tot uitstraling, bereikbaarheid en logistiek. Daarenboven is de site gesitueerd in een gebied waar de komende jaren heel wat ontwikkelingen zijn gepland. Op deze toekomstige situatie tracht het masterplan ten volle in te spelen. Het masterplan en inrichtingsschetsen zullen uiteindelijk vertaald worden in een ontwikkelingsplan. De effectbespreking zal rekening houden met de principes aangereikt in het masterplan.
31/320
2.2.2
Voorbije en verdere besluitvormingsprocedure
2.2.2.1
Voorbije besluitvormingsprocedure en administratieve voorgeschiedenis
BE0113.000378
In december 2006 werd het RUP SDW-5 Handelsbeurs afgewerkt en op 29 januari 2007 werd dit definitief vastgelegd door de gemeenteraad van de stad Gent. Het raamwerk voor de ontwikkeling voorzien in het RUP werd onderzocht (periode mei 2003 tot einde 2005) en vastgelegd in het Masterplan site Flanders Expo 2. Het Masterplan werd getoetst aan de stedenbouwkundige en technische randvoorwaarden vanuit het Ruimtelijke Structuurplan Vlaanderen en het Ruimtelijk Structuurplan Gent (RSG). 2.2.2.1.1
Masterplan site Flanders X-Po In het Masterplan werd het gebied verdeeld in een aantal velden waarvoor ontwikkelingsmogelijkheden werden bepaald. Flanders Expo is gelegen op velden 9 en 10. Deze indeling in velden werd mits enkele wijzigingen en een andere nummering overgenomen in het RUP (zie verder).
Figuur 2.2.1: Kaart uit het Masterplan site Flanders X-Po
2
Stad Gent, Departement Technische Diensten, Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning, Masterplan site Flanders X-po, KCAP Architects and Planners i.s.m. Arcadis Gedas.
32/320
2.2.2.1.2
BE0113.000378
RUP SDW-5 Handelsbeurs De volgende 5 aspecten zijn de essentiële dragers voor de ontwikkelingsvisie en vormen de onderbouw voor het RUP SDW-5 Handelsbeurs: 1. Een neutrale en duurzame ruimtelijke structuur met flexibiliteit van invulling die in fases gerealiseerd wordt; 2. Het creëren van netwerken op verschillende niveaus; 3. Een zonering met een aantal thematische en programmatische zones voor de ontwikkeling van een palet specifieke milieus; 4. Een centrumgebied als identiteitsdrager van de hele site; 5. Synergie tussen de diverse programma’s per fase. De volgende krachtlijnen vormen de basis voor de gewenste stedenbouwkundige ontwikkeling van dit gebied: Eénduidige ontsluiting van de zone met scheiding lokaal en doorgaand verkeer; Een lusvormige parkingtoegang ordent de ruimte; Goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer; Kern met grootschalige grootstedelijke functies; De plint brengt samenhang in de ruimte tussen losse bouwvolumes; Westelijke torenrij beeldbepalend voor de site.
Zone z8
Figuur 2.2.2: Kaart uit het RUP SDW-5 Handelsbeurs met aanduiding van zone 8
33/320
BE0113.000378
Het projectgebied ligt in zone 8 (aangeduid op Figuur 2.2.2). Het onderhavig project dient aan de onderstaande stedenbouwkundige voorschriften van het RUP te voldoen:
Hoofdbestemming voor deze zone is de functie van handelsbeurs.
Nevenbestemmingen intrinsiek verbonden aan deze beursactiviteiten zoals foyer, horecaruimten, congres- en receptieruimte, polyvalente ruimten, bedrijfskantoren, circulatieruimten, opslagruimten en andere dienstgebouwen zijn eveneens toegelaten.
(Grootschalige) nevenfuncties die nauw aanleunen bij beursactiviteiten namelijk een concert- of evenementenhal, radio-en televisiestudio’s worden eveneens hieronder gerekend.
Al deze hoofd- en nevenbestemmingen samen mogen een brutovloeroppervlakte van 40.000 m² innemen bovenop de bruto-vloeroppervlakte aan beursgebouwen en andere functies die reeds aanwezig zijn in de zone op het ogenblik van de inwerkingtreding van dit RUP (van deze 40.000 m² wordt door de nu geplande uitbreiding met Hal 10 en The Link ongeveer 8.000 m² ingenomen, zodat in de toekomst nog ongeveer 32.000 m² kan worden uitgebreid).
Wanneer reeds bestaande gebouwen die zich reeds in deze zone bevinden worden vervangen kan het aantal m² van deze gebouwen opgeteld worden bij de toegelaten uitbreidingen.
Een deel van het programma voorzien in zone 7b mag ook in de zone voor handelsbeurs (z8) gerealiseerd worden namelijk maximaal 20% van het programma en dit zowel globaal als per functie. Dit is enkel maar toegelaten in functie van een ontwikkeling van zone 7b en mag er niet los van staan. Het programma dat in zone z8 wordt voorzien wordt in mindering gebracht van het programma van zone z7b. De inplanting van één of meerdere parkeergebouwen is eveneens toegelaten.
Een parkeergebouw voor P&R binnen de bestaande tramlus is toegelaten. Dit zal niet hoger zijn dan vier bouwlagen en rekening houden met het terminusgebouw van de tramlijn en de ontwikkelingen op het aanpalende dek.
Wat betreft de inplanting en bebouwing van zone 8 zijn de volgende voorschriften opgenomen:
Ten aanzien van de rooilijn van de Adolphe Pégoudlaan wordt er een minimum afstand van 8 m aangehouden. De totale hoogte van de gebouwen binnen deze zone wordt beperkt tot 25 m. Deze hoogte is te rekenen vanaf het maaiveld.
Voor deze zone zal er op het vlak van de architectuur en het functioneren van de publieke ruimte extra aandacht gaan naar het front tussen deze zone en de zone 7.
De bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte (Tarmac) vormen de eerste fase voor invulling van het programma voor zone 8. Fase 2 dat een verdere invulling omvat met detailhandel, kantoren... is nog niet concreet uitgewerkt en vormt zodoende ook niet het voorwerp van deze studie.
34/320
BE0113.000378
De ontsluiting verloopt volledig via de interne ringweg (Loop). In het gebied worden voldoende parkeerplaatsen voor de aanwezige functies voorzien en ook P&R voorzieningen nabij de tramlijn die op termijn uitgebreid wordt om het volledige gebied te bedienen. Alle in dit gebied aanwezige parkeerplaatsen (ev. excl. de P&R) worden collectief beheerd via een parkeermanagement zodat deze zo beperkt mogelijk blijven in aantal en zo efficiënt mogelijk kunnen worden benut. Aan beide zijden van de Adolphe Pégoudlaan wordt er een plint gerealiseerd waaronder een belangrijk deel van de parkeerbehoefte kan worden opgevangen en waarboven een aantal functies worden ingeplant waartussen een attractieve publieke ruimte wordt gerealiseerd. De voorzijde van de handelsbeurs wordt actief bij deze publieke ruimte betrokken. Langs de westzijde van de Adolphe Pégoudlaan en tegen de autosnelweg wordt er toegelaten om een aantal hoge gebouwen in te planten conform de bepalingen van het GRS Gent. 2.2.2.2
Huidige vergunningen Aan nv Flanders Expo werd in januari 1996 een milieuvergunning verleend om een inrichting te exploiteren, gelegen op de percelen kadastraal bekend onder Gent (SintDenijs-Westrem) Afdeling 15, sectie A, perceelnummers 172/c, 175/a, 184/2/c, 239/4/c, 239/4/d, 239/y/2, 239/z/2, 259/g/2, 259/h/2, 259/k/2, 259/r, 259/z, 299/f, 299/g, 299/h, 299/k aan de Maaltekouter te Gent, met als voorwerp de volgende rubrieken:
3.6.1: Het lozen van normaal huishoudelijk afvalwater in de openbare riolering via septische putten en een vetafscheider
12.2.1: Eén transfo van 250 kVA, één tijdelijke transfo van 800 kVA en 5 transfo’s van 1000 kVA.
12.2.2: Eén transfo van 1250 kVA
16.3.2.2: Een compressor van 56 kW, koelgroepen en luchtbehandelingstoestellen met een vermogen van 85 kW
16.7.2: Gasopslag in verplaatsbare recipiënten o
25 x 20 l propaan
o
1 x 40 l acetyleen
o
1 x 20 l argon
o
x 70 l halon
o
Tijdelijke opslag van propaangas in een verplaatsbare tank van 1000 l
17.3.6.1.b: Een bovengrondse tank van 1250 l voor de opslag van stookolie en een ondergrondse, enkelwandige tank van 3000 l voor de opslag van stookolie
32.2.2: Schouwburg, variététheater en feestzaal met speelruimte
32.2.3: Zalen voor niet-gemotoriseerde sportmanifestaties
43.1.3: o
2 stookinstallaties (Hal 1 - 7) van 2325 kW elk
o
1 stookinstallatie (Hal 8) van 1860 kW
o
1 stookinstallatie (foyer Hal 8) van 174 kW
o
2 stookinstallaties (voorgebouw) van 538 kW elk
o
1 stookinstallatie (loods) van 145 kW
o
1 stookinstallatie (luchthavengebouw) van 110 kW
35/320
o
stookinstallaties (Hal 1) van 95 kW
o
1 stookinstallatie (Hal 8) van 7 kW.
BE0113.000378
Deze milieuvergunning werd verleend voor een termijn van 26 september 1996 tot 25 september 2016. Voor een zaal voor indoor motorsportmanifestaties (rubriek 32.2.4) en het stallen van meer dan 25 autovoertuigen en/of aanhangwagens, andere dan personenwagens (rubriek 15.1.2) werd de milieuvergunning geweigerd. Naast de hierboven vermelde milieuvergunning heeft Flanders Expo voor bepaalde activiteiten voor sommige beurzen of evenementen tijdelijke vergunningen gevraagd en bekomen. Het betreft vooral de muziekevenementen die een 4-tal keer per jaar plaatsvinden. Voor deze evenementen wordt als bijzondere voorwaarde doorgaans (onder meer) een geluidmeetcampagne opgelegd. 2.2.2.3
Verdere besluitvormingsprocedure Aan te vragen vergunningen Momenteel beschikt Flanders Expo over een milieuvergunning tot 25 september 2016. Voor een verdere exploitatie van de huidige activiteiten zou in principe een hervergunning aangevraagd moeten worden tussen maart en september 2015. De milieuvergunning zal hierbij aangepast worden voor enkele rubrieken (regularisatie). Het gaat hierbij vooral over het aantal en type van opslagtanks, transfo’s, … . Tevens zal de uitbating van het restaurant mogelijk in de milieuvergunning van Flanders Expo opgenomen worden aangezien de samenwerking met de huidige restauranthouder wordt stopgezet. Ook voor de geplande uitbreidingen en wijzigingen die in dit MER geëvalueerd worden (The Link, Hal 10, wijzigingen Tarmac) zijn aanpassingen aan de milieuvergunning nodig (bvb. extra stookinstallatie, …). Deze aanpassingen aan de milieuvergunning dienen echter tegen april 2015 te worden bekomen, daar volgens de planning dan met de bouwfase zal gestart worden. Wellicht zal gevraagd worden om de milieuvergunningsaanvraag voor de hervergunning enkele maanden voor maart 2015 te mogen indienen, gebundeld met de uitbreidingen en wijzigingen die in dit MER geëvalueerd worden. Dit moet voorkomen dat het dossier voor de hervergunning en het dossier voor de uitbreidingen met enkele maanden verschil apart moeten worden ingediend en behandeld. Volgens de bij opmaak van dit MER beschikbare gegevens, zullen volgende rubrieken worden opgenomen in de milieuvergunningsaanvraag (hieronder volgt ter informatie een voorlopige lijst van rubrieken, die later nog zal worden aangevuld):
3.3: Lozen van niet in Rubriek 3.6 begrepen huishoudelijk afvalwater in openbare riolen
12.2.1 en 12.2.2: 9 reeds bestaande transformatoren met een individueel nominaal vermogen variërend tussen 250 en 1000 kVA en 1 reeds bestaande transfo van 1250 kVA; eventueel bijkomende transformator(en) voor restaurant, Hal 10 en/of The Link (technische gegevens zijn nog te bepalen)
16.3: Compressor(en), koelgroep(en), luchtbehandelingstoestel(len), airconditioningsinstallatie(s), … (oplijsting met vermogens is in opmaak)
36/320
BE0113.000378
16.7.2: Gasopslag in verplaatsbare recipiënten van propaan, butaan, acetyleen, argon, halon, CO2, … voor max. 10 000 l (hoeveelheid per product wordt later nader gespecifieerd)
17.3.6.1.b: Een dubbelwandige bovengrondse tank van 2 500 l voor de opslag van stookolie
17.4: Opslag van gevaarlijke stoffen in verpakkingen kleiner dan 25 kg of liter en in totaal maximaal 5000 kg of liter.
31.1.2°: Groepen voor elektriciteitsproductie (max. 500 kW) die bij een aantal evenementen worden gebruikt
32.1: Inrichtingen met muziekactiviteiten
32.2.1: Bioscopen
32.2.2: Schouwburgen, variététheaters, zalen voor niet gemotoriseerde sportmanifestaties, polyvalente zalen en feestzalen met een speelruimte
43.1.3: o
2 stookinstallaties (voorgebouw) van 538 kW elk
o
3 stookinstallaties (Hal 1 - restaurant) van 95 kW elk
o
3 stookinstallaties (Hal 1 - 7) van 2 x 2325 kW en 1 x 390 kW
o
5 stookinstallaties (Hal 8) van 1900 kW, 174 kW (foyer, burelen), 2 x 6,9 kW (boilers poort 84/85) en 120 kW (resto Hal 8)
o
eventueel bijkomende stookinstallatie(s) voor Hal 10 en/of The Link (technische gegevens zijn nog te bepalen)
Naast deze permanente milieuvergunning vraagt Flanders Expo (of meestal de organisator van de beurs of het evenement) voor bepaalde activiteiten voor sommige beurzen of evenementen tijdelijke vergunningen aan. Dit zal ook in de toekomst wellicht blijven voorkomen. Het betreft bvb. enkele grote muziekevenementen, een tijdelijke slachtvloer voor het offerfeest (vergunning door stad Gent), … . Alle relevante milieueffecten die verwacht worden voor de aangevraagde rubrieken, zowel uit de permanente als uit de tijdelijke vergunningen, zullen beschouwd worden in het project-MER. Er zal ook een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd worden voor de bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte (Tarmac). Het decreet Ruimtelijke Ordening geeft aan voor welke ingrepen een stedenbouwkundige vergunning noodzakelijk is. Het betreft o.a elke aanvulling, ophoging, uitgraving of uitdieping die de aard of functie van het terrein wijzigt maar ook bouwwerken en het plaatsen/verbouwen/afbreken van inrichtingen. Het goedgekeurde MER moet samen met de beslissing van de Dienst Mer bij de aanvraag voor de stedenbouwkundige vergunning en voor de milieuvergunning worden gevoegd. 2.2.2.4
Resterende inspraakmogelijkheden Bij de verdere procedure is nog inspraak mogelijk tijdens het openbaar onderzoek in het kader van de aanvraag voor de stedenbouwkundige vergunning en de milieuvergunning.
37/320
3
Het project
3.1
Situering projectgebied
BE0113.000378
Het projectgebied bevindt zich op de site van Flanders Expo te Gent (Kaart 1 en Kaart 2en is gesitueerd op de figuur hieronder (rode contour). Het wordt begrensd door de volgende straten: Adolphe Pégoudlaan (verder Pégoudlaan genoemd), Maaltekouter en Bovenhove.
Figuur 3.1.1: Situering projectgebied
3.2
Motivering project Naast een hervergunning van de activiteiten van Flanders Expo kadert het project ook in de uitwerking van het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) SDW-5 Handelsbeurs te Gent. In dit RUP is opgenomen dat op de zone waar Flanders Expo gelegen is een extra oppervlakte van 40.000 m² BVO gebouwd kan worden. Artexis heeft het plan opgevat om de in het RUP geboden mogelijkheden tot uitbreiding in te vullen, zij het in verschillende fasen – ten einde de groei en de continuïteit van de activiteiten van Flanders Expo – het organiseren van beurzen en evenementen – te verzekeren voor de toekomst. De bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte (Tarmac) betreffen de eerste fase van invulling van het RUP voor wat de site van de handelsbeurs betreft. Deze eerste fase zal ongeveer 8.000 m² BVO innemen. In een tweede fase zal aanvullend een vastgoedproject ontwikkeld worden. Deze tweede fase, die nog ongeveer 32.000 m² BVO kan omvatten, wordt niet mee onderzocht in het MER. Cumulatieve effecten van alle ontwikkelingen op de site, inclusief de deze van de 2 fase, zijn (op plan-niveau) reeds onderzocht in het plan-MER in het kader van het RUP SDW-5 Handelsbeurs.
38/320
3.3
BE0113.000378
Doelstelling project Er wordt een hervergunning voor Flanders Expo aangevraagd aangezien de huidige milieuvergunning komt te vervallen op 25 september 2016 en men de activiteiten wenst verder te zetten. De doelstellingen van de uitbreiding zijn de volgende: Het verbindingsgebouw (The Link) tussen de hallen 3, 5 en 7 en de Hal 8 en (de toekomstige) Hal 10 wordt gebouwd om de flexibiliteit voor het gebruik van de hallen te vergroten. Dit verbindingsgebouw moet er voor zorgen dat hallen die vandaag niet afzonderlijk kunnen gebruikt worden, in de toekomst wel afzonderlijk kunnen verhuurd worden voor beurzen en/of evenementen. Dit moet toelaten om gelijktijdig meerdere (kleinere) beurzen te kunnen laten doorgaan of minstens om tijdens het doorgaan van één beurs in de ene hal een andere beurs in (een) andere hal(len) te kunnen opbouwen of afbreken. De bouw van een bijkomende (multifunctionele) hal, Hal 10, moet de capaciteit van het beurscomplex uitbreiden. Het verbeteren van de kwaliteit van de omliggende terreinen moet de afwikkeling van zowel het logistiek verkeer als van de door het RUP gevraagde parkeerfaciliteiten duidelijker, vlotter en efficiënter maken.
3.4
Projectbeschrijving
3.4.1
Infrastructuur en inrichting van het terrein
3.4.1.1
Huidige situatie
3.4.1.1.1
Algemeen Flanders Expo werd in 1985 opgericht. Het complex werd opgetrokken op de terreinen van het pas gesloten vliegveld Sint-Denijs-Westrem. In mei 1987 werden met de derde editie van Flanders Technology de expositiehallen officieel geopend.
Figuur 3.4.1 Schematische plattegrond van de beurshallen met toegangen en onderlinge verbindingen
39/320
BE0113.000378
Flanders Expo biedt momenteel ongeveer 54.000 m² infrastructuur en omvat (zie ook Figuur 3.4.1):
8 tentoonstellingshallen met allerlei technische faciliteiten: o
Hal 1 (19.152 m², 11,5 m vrije hoogte), is de grootste en centraal gelegen hal. Vanuit deze hal zijn er doorgangen naar 6 zijhallen. Aan de ingang bevindt zich een foyer met kassa's en vestiaires.
o
Hallen 2 tot 7 (6 x 4.032 m², 6,5 m vrije hoogte): aan weerszijden van hal 1 liggen zes (2 x 3) zijhallen. Elke reeks van drie zijhallen (resp. 2-4-6 en 3-5-7) staat onderling in verbinding met elkaar en beschikt over een aparte toegang met kassa’s in resp. hallen 2 en 3. De 6 zijhallen staan in verbinding met Hal 1. Hallen 3 en 7 zijn via een overdekte, afgesloten verbindingsgang ook verbonden met Hal 8.
o
Hal 8 (10.735 m², 13 m vrije hoogte) heeft een nagenoeg vierkante beursvloer en is het beste geschikt voor grote shows. Deze hal is voorzien van een speciale geluidsmuur aan de oostzijde, die de interne akoestiek verbetert en de geluidsuitstraling naar de omgeving beperkt. Hal 8 heeft een afzonderlijke toegang met kassa’s en foyer en is verbonden met hallen 3 en 7.
een event- en seminariecentrum (in het foyer/voorgebouw) met 7 zalen voor seminaries, events, opleidingen, vergaderingen, recepties, feesten, …;
restaurants in de gebouwen zelf (self-service restaurant in Hal 1, self-service restaurant in Hal 8 en bistro-infrastructuur in hal 5).
Het gebouw heeft verschillende aparte ingangen zodat meerdere evenementen tegelijkertijd georganiseerd kunnen worden. De ruimte rond de hallen binnen het projectgebied is nagenoeg volledig verhard en overwegend ingenomen door parkeerplaatsen. Op het terrein dat eind 2013 in erfpacht was van Flanders Expo zijn er in de huidige situatie ongeveer 519 parkeerplaatsen. Op een aangrenzend perceel dat volgens de huidige verwachtingen in 2014 in erfpacht zal komen van Flanders Expo (westelijk deel van parking 5A) zijn er momenteel ca. 180 parkeerplaatsen. Op de terreinen van The Loop rondom Flanders Expo zijn een groot aantal parkeerplaatsen voorzien, die o.m. door bezoekers van Flanders Expo kunnen worden gebruikt. Deze worden sinds 01/01/2013 beheerd door een centraal parkeermanagement. De evolutie van het aantal parkeerplaatsen in de toekomst op alle omliggende terreinen is momenteel onderwerp van een MOBER en parkeermanagementstudie voor de site van The Loop (Technum i.o.v. stad Gent). De resultaten hiervan worden gebruikt in dit MER (zie discipline Mobiliteit).
40/320
BE0113.000378
Figuur 3.4.2: Inrichting terrein in de huidige situatie
Elk jaar worden er meer dan 140 beurzen en vergaderingen, evenementen en conferenties georganiseerd. Jaarlijks worden er zo’n 2,5 miljoen bezoekers ontvangen. 3.4.1.1.2
Waterhuishouding Er wordt vanuit het projectgebied door Flanders Expo enkel huishoudelijk afvalwater en hemelwater afgevoerd. Om voor welbepaalde evenementen het afvalwater op correcte wijze af te voeren gaat men op volgende manieren te werk:
Afvalwater, dat niet als huishoudelijk afvalwater kan worden beschouwd, lokaal opvangen en met een zuigwagen opzuigen, zodat dit kan worden afgevoerd voor externe verwerking. In de voorbije jaren is dit op deze wijze uitgevoerd voor de tijdelijke slachtvloer naar aanleiding van het Offerfeest.
Indien verontreinigd hemelwater of kuiswater ontstaat op de parking en dus opgevangen wordt in de hemelwaterriool, wordt dit overgepompt naar de afvalwaterriool. Deze werkwijze is van toepassing op evenementen zoals de Horse Expo, waarbij op de parking of tussen de gebouwen activiteiten plaatsvinden (bvb. stallen van paarden). Na afloop wordt het terrein schoongeveegd en vervolgens afgespoten. Deze werkwijze garandeert dat er geen mest of andere afvalstoffen geloosd worden. Er wordt van uitgegaan dat het afvalwater dat dan afgevoerd wordt, qua samenstelling (afbreekbaarheid, afwezigheid gevaarlijke of persistente stoffen, …) goed vergelijkbaar is met huishoudelijk afvalwater.
Het huishoudelijk afvalwater wordt samen met mogelijk verontreinigd hemelwater (laaden loszones) geloosd in de openbare riolering. Het lozingsdebiet wordt niet gemeten. De riolering van Flanders Expo sluit aan op het rioleringsstelsel van de Poortakkerstraat en de woonwijken van Sint-Denijs-Westrem. Het terrein van IKEA sluit aan op de riolering langs de Kortrijksesteenweg. Het afvalwater wordt gezuiverd in de RWZI van Gent (3,5 km ten noorden), die een basiscapaciteit heeft van 207.000 IE (inwonerequivalenten).
41/320
BE0113.000378
Het riolerings- en grachtenstelsel werd in het Masterplan Riolering The Loop (2007) gedimensioneerd in functie van de verwachte afvoerbehoeften. Het ontwerprioleringsplan werd gemodelleerd in samenwerking met TMVW en waar nodig bijgestuurd. Op de onderstaande figuur is een detail van het rioleringsplan van Flanders Expo weergegeven. De septische putten (S), vetafscheider (V) en KWS-filters zijn erop aangeduid.
Figuur 3.4.3: Detail rioleringsplan
Er wordt geen hemelwater hergebruikt. De sanitaire cellen worden gevoed met leidingwater. Het hemelwater afkomstig van de daken wordt via RWA-riolen en open grachten vertraagd afgevoerd naar de Ringvaart (conform het masterplan van de riolering van The Loop). Net voor de lozing in de Ringvaart bevindt zich ten oosten van het knooppunt R4B402 in veld 3 een bovengronds bufferbekken, dat voor een vertraagde afvoer zorgt. Het bufferbekken is opgesplitst in 2 delen, met name:
een eerste deel (voorbezinkbekken) met een buffercapaciteit van ± 1.030 m³;
een tweede deel met een buffercapaciteit van ± 2.350 m³.
De totale buffercapaciteit bedraagt 3.380 m³. Flanders Expo (veld 9) en velden 3, 5 en 10 wateren af naar dit bufferbekken (zie Figuur 3.4.4). Alle andere velden van The Loop wateren af naar een gracht/riool die ten westen van het knooppunt R4-B402 uitmondt in de Ringvaart. Tussen de westelijke ringweg en de Poortakkerstraat gebeurt de hemelwaterafvoer grotendeels in een open gracht, die voor de nodige buffercapaciteit zorgt.
42/320
BE0113.000378
Figuur 3.4.4: Geschematiseerd Masterplan Riolering (rood = DWA, blauw = RWA)
Ook het hemelwater afkomstig van de wegenis wordt op dezelfde wijze afgevoerd naar de Ringvaart. Enkel het water dat opgevangen wordt op de recent aangelegde verharde toegangsweg (enkel voor voetgangers) tussen de tramhalte en de inkom van Flanders Expo, wordt lokaal ondergronds gebufferd. In het kader van de renovatie van de sanitaire cellen op de site werd onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van hemelwaterrecuperatie (Henk Pijpaert, 8 september 2010). Op basis van de cijfers van het huidig waterverbruik op jaarbasis enerzijds en de theoretische benadering van de vraag anderzijds, werd de hoeveelheid water die jaarlijks nodig is voor het spoelen van toiletten en urinoirs geraamd op 5.440 m³/jaar. Er werd berekend dat een nuttige dakoppervlakte van 10.000 m² voldoende is om te voldoen aan deze vraag. Het water afkomstig van de daken zou daartoe gecollecteerd moeten worden in een opslagreservoir van 300 m³. Daar er echter geen geschikte locatie voor dit opslagreservoir werd gevonden werd dit idee niet uitgevoerd.
43/320
3.4.1.1.3
BE0113.000378
Energiebeheer In de onderstaande tabel wordt het energieverbruik weergegeven voor 2012. De verwarming van de gebouwen van Flanders Expo gebeurt met gas. Het gasverbruik is tevens opgenomen in de onderstaande tabel. Tabel 3.4.1: Energie- en gasverbruik 2012 Elektriciteit jan
feb
maa
apr
mei
jun
verbruik dag (kWh)
236.291 152.716
103.161
31.185
11.952
14.080
verbruik nacht (kWh)
78.240
88.897
74.869
43.420
36.949
34.532
verbruik weekend (kWh)
115.214 94.152
97.584
24.043
11.226
12.557
jul
aug
sep
okt
nov
dec
verbruik dag (kWh)
10.876
11.292
77.853
234.658 279.645 79.824
verbruik nacht (kWh)
30.316
30.052
42.787
79.720
42.281
133.169 144.051 49.005
verbruik weekend (kWh)
11.622 7.010 afname energie exposanten (kWh) 709.050 totaal verbruik (kWh)
105.586 50.864
3.390.729
Gas verbruik (kWh)
jan
feb
maa
apr
mei
jun
308.490 jul
1.095.275 aug
473.121 sep
311.140 okt
136.302 nov
28.775 dec
447
7.094
181.715
468.674
363.568
verbruik (kWh)
10 totaal verbruik (kWh) 3.374.611
Er wordt groene stroom opgewekt met behulp van zonnepanelen op het dak (panelen zijn eigendom van een derde partij). De productie hiervan in 2012 wordt weergegeven in de onderstaande tabel. Tabel 3.4.2: Productie groene stroom 2012 jan
feb
maa
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
opgewekte energie GSC 1 (kWh) 5.290
9.907
22.692
24.740
40.416
34.914
39.494
41.818
28.498
15.225
6.418
3.561
opgewekte energie GSC 2 (kWh) 5.148
9.381
22.436
24.684
40.624
35.531
40.356
41.984
28.486
15.014
6.274
3.465
opgewekte energie GSC 3 (kWh) 6.016
11.410
25.878
28.019
45.786
39.918
44.641
47.407
32.246
17.247
7.266
4.016
opgewekte energie GSC 4 (kWh) 5.417
10.439
22.986
24.769
40.528
35.350
40.314
42.347
28.945
15.512
6.587
3.665
opgewekte energie GSC 5 (kWh) 3.905
8.000
18.605
20.917
34.574
30.221
34.460
36.083
23.142
12.625
5.041
2.724
subtotaal (kWh)
25.776
49.137
112.597
123.129
201.928
175.934
199.265
209.639
141.317
75.623
31.586
17.431
totaal (kWh)
1.363.362
Daarnaast werden in het verleden reeds enkele studies en projecten i.v.m. relighting uitgevoerd, waardoor het energieverbruik voor verlichting werd teruggedrongen. De verlichting van de parking (tarmac) zal vernieuwd worden bij de heraanleg (zie § 3.4.3.5 op blz 51). In januari 2014 werd een verwarmingsaudit uitgevoerd van de verwarmingsinstallatie (2 stookketels) van het administratief voorgebouw van Flanders Expo (zie paragraaf 7.3.1.3.3).
44/320
3.4.1.1.4
BE0113.000378
Opslagtanks De opslagtanks die vermeld worden in de huidige milieuvergunning, namelijk een bovengrondse stookolietank van 1.250 l en een ondergrondse, enkelwandige stookolietank van 3.000 l, zijn momenteel niet meer functioneel. De bovengrondse tank werd verwijderd en de ondergrondse tank werd opgeschuimd. Er is een nieuwe bovengrondse dubbelwandige stookolietank (2.500 l) geplaatst met lekdetectie en overvulbeveiliging. Deze tank wordt gebruikt voor de bevoorrading van heftrucks, … .
3.4.1.1.5
Afval Op de site is in 2005-2006 een nieuw containerpark aangelegd voor het scheiden van de afvalstoffen met het oog op het afzonderlijk afvoeren ervan. Dit park is onder meer voorzien van een afzonderlijk opvang van hemelwater (en eventuele lekvloeistoffen). Deze waterstroom wordt via een bezinkput en koolwaterstofafscheider geleid en vervolgens samengevoegd met het overige afvalwater.
45/320
3.4.1.2
BE0113.000378
Geplande situatie (na realisatie fase 1) De geplande situatie zoals voorzien in het project (= fase 1) wordt geschetst in onderstaande figuur:
Plattegrond met benaming gebouwen en projectonderdelen
Projectonderdelen
Gebouw 3
Gebouw 2
Gebouw 4
Gebouw 6
Gebouw 1
Gebouw 5
Tarmac
Gebouw 8
Gebouw 7
Meest recente plattegrond (januari 2014) met inplanting van The Link en Hal 10
Figuur 3.4.5: Inrichting terrein in de toekomstige situatie bij realisatie fase 1
The link
Room 10
46/320
BE0113.000378
Er wordt een verbindingsgebouw (The Link) voorzien tussen de gebouwen 3, 5, 7 en 8. Een bijkomende hal wordt gebouwd (Hal 10). Daarnaast wordt de omliggende ruimte heringericht (Tarmac). Binnen het projectgebied (gebied dat naar verwachting in 2014 in erfpacht komt van Flanders Expo) worden in de geplande situatie volgens de huidige plannen ongeveer 900 parkeerplaatsen voorzien. 3.4.1.2.1
The Link Het verbindingsgebouw of ‘The Link’ verbindt de bestaande hallen 3, 5, 7 en 8 en de nieuwe Hal 10. Dit nieuwe gebouw is smaller dan de bestaande ruimte tussen de hallen (23 m i.p.v. 30 m). In de verbinding (tussenruimtes) tussen het Linkgebouw en Hal 10 en tussen het Linkgebouw en Hal 8 wordt een zone voorzien met extra functies: restaurant, vestiaire, sanitair, berging, ... Het gebouw heeft bij benadering de volgende afmetingen : Het Linkgebouw heeft een oppervlakte van 4.000 m², de tussenruimtes zijn 260 m² (t.h.v. Hal 10) en 500 m² (t.h.v. Hal 8). Het dak overdekt een ruimere zone : +/- 210 x 23 m. Hoogte: 9 m. Ondergronds wordt enkel een regenwaterput ten behoeve van regenwaterrecuperatie en buffering voorzien. The Link zal ten noorden en ten zuiden een ingang hebben. De aparte huidige ingangen van hal 3 en hal 8 zullen hierdoor niet meer worden gebruikt. Dit verbindingsgebouw dat deels dienst doet als transitzone, moet resulteren in een efficiënter gebruik van de verschillende aanpalende gebouwen. Het gebouw fungeert tevens als onthaalgebouw en er kunnen eigen evenementen of bv. recepties plaatsgrijpen. Het is de bedoeling dat vrachtverkeer via The Link de binnenruimtes tussen de verschillende gebouwen kan blijven bereiken in functie van de logistiek voor de geplande activiteiten.
3.4.1.2.2
Hal 10 Hal 10 moet voor een capaciteitsuitbreiding zorgen zodat grotere beurzen en evenementen ook op de site terecht kunnen. De afwerking van deze hal zal vergelijkbaar zijn met de bestaande hallen. Hal 10 wordt niet opgetrokken als concertzaal. Muziekevenementen zoals die nu doorgaan op de site, zullen in de toekomst wel kunnen blijven plaatsgrijpen in de beurshallen. De afmetingen van het gebouw zijn de volgende : +/- 73 m x 45 m. Het gebouw heeft een oppervlakte van ongeveer 3.500 m². De binnenhoogte bedraagt 9 m, de buitenhoogte is ongeveer12 m.
47/320
3.4.1.2.3
BE0113.000378
Tarmac De Tarmac betreft de zone binnen het projectgebied, buiten de bestaande en geplande bebouwing. Het betreft een zone met wegenis en parkings, en een groenzone in de rand. Het doel is dat de Tarmac zo ingericht wordt dat hij, afhankelijk van de noodzaak, kan gebruikt worden voor diverse activiteiten zoals laad- en losactiviteiten (bij opstellen en weghalen van een beurs), specifieke evenementen, parking (tijdens beurzen), … Er werd overwogen om voor de Tarmac doorlatend asfalt te gebruiken, zodat hemelwater doorheen het asfalt in de bodem kan infiltreren. Deze mogelijkheid is voorlopig niet weerhouden. Vanwege de frequente laad- en losactiviteiten zal men de riolering van zones waar vrachtwagens gestationeerd kunnen zijn voorzien worden van een KWSafscheider. Indien er waterdoorlatend asfalt wordt voorzien kan deze afscheiding niet meer geschieden en dringt mogelijks vervuild water in de bodem. Het aantal en de positie van deze KWS-afscheiders dient nog te worden bepaald. Het is de bedoeling om één asfaltsoort op het terrein te gebruiken welke naar alle waarschijnlijkheid niet waterdoorlatend zal zijn. De groenzone rond het terrein wordt voorzien als beplante zone die meewerkt in de waterbuffering van het complex. Het is de bedoeling dat de groenzone een nieuwe identiteit geeft aan de site en de rand ervan scherp definieert. Het type beplanting en de werking als (water)buffer, zijn nog niet concreet uitgewerkt. Binnen het projectgebied zijn in de geplande situatie volgens de huidige plannen ca. 900 parkeerplaatsen voorzien op de Tarmac (zie paragraaf 7.1.2.3).
3.4.1.2.4
Andere wijzigingen Parallel met de geplande uitbreiding met Hal 10 en The Link zal de gevelbeplating van alle bestaande hallen worden vernieuwd. Hierdoor zullen alle bestaande en nieuwe gevels dezelfde afwerking krijgen. Men gaat uit van een beplating met geprofileerde staalplaat ('bardage') met grote golf (gegalvaniseerd en gelakt; basiskleur is donkergrijs, met kleuraccenten).
3.4.2
Aanlegfase
3.4.2.1
Duur Volgens de huidige planning is het de bedoeling om de verschillende projectonderdelen in eenzelfde fase te realiseren. De aanlegfase zal verschillende maanden in beslag nemen. Hieronder wordt een inschatting gemaakt van de uitvoeringsduur voor de verschillende projectdelen:
Hal 10: 6 tot 10 maanden;
The Link: 10 tot 14 maanden;
de Tarmac: 4 tot 8 maanden;
de herbeplating van de bestaande gebouwen: 2 tot 4 maanden.
De grootste ingreep betreft de bouw van de Link. De overige werken zullen parallel in die uitvoeringsfase van 10 tot 14 maand lopen. Hierbij dient ook opgemerkt te worden dat de bovenstaande uitvoeringstermijnen louter indicatief zijn en afhankelijk zullen zijn van geplande evenementen van Flanders Expo
48/320
BE0113.000378
tijdens de uitvoeringsperiode. Er wordt echter gestreefd om de werken op een zo kort mogelijke termijn uit te voeren door een doorgedreven studie en werfvoorbereiding. 3.4.2.2
Grondverzet Het grondverzet in functie van de regenwateropvang en -buffering en de funderingen wordt op ongeveer 2.000 m³ geraamd.
3.4.2.3
Bemalingen Uit een sonderingsrapport blijkt dat een uitgraving van 1 verdieping mogelijk is zonder grondwaterbemaling. Dit wordt in dit MER verder geëvalueerd.
3.4.3
Exploitatie
3.4.3.1
Geplande activiteiten In de beursgebouwen vinden grootschalige activiteiten plaats als beurzen, studieinfodagen, overheidsexamens, festiviteiten, … . Dit zal ook zo zijn in de geplande situatie. De aard van de mogelijke activiteiten wijzigt niet. De capaciteit van de site zal evenwel toenemen door de bouw van Hal 10 en The Link. De toename van de verkeersstromen op een beursdag als gevolg van Hal 10 en The Link wordt bepaald in de discipline Mens-Mobiliteit. Op basis hiervan wordt ook, waar relevant, in de andere disciplines (geluid, lucht, mens, …) de toename van emissies en/of effecten geëvalueerd. Het gros van de activiteiten heeft plaats van half september tot half december en tijdens de maanden januari, februari en maart. Daarbuiten hebben sporadisch activiteiten plaats. Het aantal dagen met beurzen of evenementen vertoont beperkte schommelingen van jaar tot jaar en bedroeg 117 in 2013 (referentiejaar). Dit aantal zal in de komende jaren niet noemenswaardig wijzigen, daar de interessante maanden voor beurzen onveranderd blijven. Indien de beurskalender optimaal zou kunnen worden ingevuld, zijn maximaal 134 dagen met (beurs)activiteiten mogelijk.3
3.4.3.2
Ontsluiting De ontsluiting van de site van de handelsbeurs wordt bepaald in het algemeen mobiliteitsplan van The Loop dat door de stad gestuurd wordt. De concrete ontsluiting voor vrachtverkeer en voor bezoekers op het terrein zelf wordt momenteel nog op punt gesteld. De ontsluiting van de site wordt in het hoofdstuk ‘Mens-mobiliteit’ (zie paragraaf 6.1.2) in detail besproken voor de verschillende gebruikers (voetgangers, fietsers, openbaar vervoer, wagens, …).
3
In de discipline lucht zal de evaluatie van de effecten van de activiteiten van Flanders Expo op de luchtkwaliteit gebeuren op basis van 134 beursdagen (realistische worst case). De impact op de luchtkwaliteit wordt geëvalueerd op jaarbasis, waardoor het aantal beursdagen hierin een bepalende factor is. Voor de disciplines die de effecten evalueren op een dag met beursactiviteit (mobiliteit, geluid, …) hangt de evaluatie niet af van het aantal beursdagen. De geëvalueerde effecten doen zich voor op de beursdagen en niet op de dagen zonder activiteit.
49/320
3.4.3.3
BE0113.000378
Waterhuishouding Hemelwater van daken van de nieuwe gebouwen (Link, Hal 10) wordt opgevangen in functie van hergebruik. De totale dakoppervlakte van The Link en Hal 10 bedraagt 8.260 m². Conform de gewestelijke stedenbouwkundige verordening bedraagt het volume van de hemelwaterput minimaal 50 liter per m² horizontale dakoppervlakte. Voor het dakoppervlak van The Link en Hal 10 komt dit overeen met een volume van 413 m³. Momenteel wordt een hemelwaterput van 600 m³ voorzien (nr. 6 op Figuur 3.4.6). Dit volume kan echter nog geoptimaliseerd worden in functie het aantal toiletten en het gebruik. Het opgevangen hemelwater zal gebruikt worden voor de nieuwe toiletten in The Link en Hal 10 en eveneens voor de bestaande toiletten in Hal 8. Daar men het hemelwater van de nieuwe daken plant te recupereren, wordt op deze daken geen groendak voorzien. Het hemelwater dat op de bestaande daken wordt opgevangen wordt in de huidige situatie via de riolering naar een bufferbekken ten noorden van de site geleid. Er werd bekeken of dit hemelwater ook kon worden opgevangen voor hergebruik. Het aansluiten van het bestaande sanitair van de hallen 1 tot 7 op gerecupereerd hemelwater bleek moeilijk realiseerbaar en is daarom niet weerhouden. Aan de hemelwaterafvoer van de bestaande daken wordt niets gewijzigd. De parking van Flanders Expo wordt uitgevoerd in asfalt alwaar het regenwater wordt opgevangen in lijngoten. De totale asfaltoppervlakte bedraagt 40.126,66 m². Dit komt volgens de gewestelijke stedenbouwkundige verordening overeen met een volume van de infiltratie- of buffervoorziening van 1.003 m³ en infiltratieoppervlakte van 1.605 m². Er zal geen infiltratievoorziening aangelegd worden maar enkel hemelwaterbuffers. Deze afwijking op de hemelwaterverordening is door de initiatiefnemer besproken met de stad Gent. De uiteindelijke plannen zullen nog voor bouwaanvraag ter bespreking/goedkeuring voorgelegd worden. Tussen de parking en de tramsporen die rondom de site lopen wordt er een open buffervoorziening (nr. 4 op Figuur 3.4.6) voorzien in de groenzone. Deze buffering wordt gedimensioneerd op 300 m³. De rioleringsbuizen kunnen 160 m³ bufferen. Om te voldoen aan de hemelwaterverordening wordt er nog een extra ondergronds bufferbekken (nr. 5 op Figuur 3.4.6) gedimensioneerd. Het gaat hier om de resterende 544 m³. De overloop van de hemelwaterput en de buffervoorzieningen zijn aangesloten op het bufferbekken in veld 3 van The Loop.
50/320
BE0113.000378
Figuur 3.4.6 Concept voor de rioleringen op Flanders Expo
De riolering van de site van Flanders Expo zal aangepast worden naar een gescheiden rioleringsstelsel. Hierbij zal getracht worden om de bestaande leidingen zoveel als mogelijk te recupereren en worden aanpassingen doorgevoerd die nodig zijn om te voldoen aan de geldende wetgeving. Er wordt op 3 plaatsen een verbinding gemaakt met de bestaande riolering. Op de eerste plaats (nr 1 op Figuur 3.4.6) wordt er een overstortput voorzien met een vertraagde afvoer naar de bufferbekkens van the Loop, Op plaats 2 en 3 (nr 2 en 3 op Figuur 3.4.6 resp.) wordt er een overstort voorzien op de bestaande riolering. Deze vermazing zal bij een calamiteit zorgen dat er geen hinder op de site zal optreden doordat de overstorten in werking treden. Alle goten die zich tussen of op 10 m langs de gevels van de hallen bevinden worden aangesloten op een slib- en olievanger (KWS-afscheider). Dit zijn namelijk de zones waar wordt geladen en gelost door exposanten. Wat dit punt betreft gaan wij ervan uit dat in geval van het plaatsen van dieren op de site deze meestal worden geplaatst in de hallen. Het waterafvoersysteem van de hallen is aangesloten op de afvalwaterriolering. Indien er bij evenementen dieren op de Tarmac geplaatst worden, worden hiervoor de nodige voorzieningen getroffen: houtschilfers/stro/… zodat de fecaliën achteraf verwijderd kunnen worden. Het kuiswater dat hierna ontstaat op de parking, wordt
51/320
BE0113.000378
opgevangen in de hemelwaterriool. De KWS-afscheiders zullen – zij het beperkt – bijdragen in het opvangen van eventuele verontreiniging. Het opgevangen kuiswater wordt vervolgens overgepompt naar de afvalwaterriool. Er wordt van uitgegaan dat het afvalwater dat dan afgevoerd wordt, qua samenstelling (afbreekbaarheid, afwezigheid gevaarlijke of persistente stoffen, …) goed vergelijkbaar is met huishoudelijk afvalwater. 3.4.3.4
Energiebeheer Voor koeling en verwarming van Hal 10 worden nog verschillende opties bekeken. Er wordt gedacht aan lucht-lucht-warmtepompen. De hallen hebben in het algemeen slechts zeer beperkt verwarming nodig en koeling is meestal mogelijk door ventilatie met buitenlucht (zie paragraaf 3.5.3). Er worden momenteel geen bijkomende zonnepanelen voor elektriciteitsproductie op de nieuwe daken voorzien. De bestaande daken zijn reeds voorzien van zonnepanelen, in eigendom van derden. Gezien de financiële problemen van de eigenaar van de zonnepanelen (failliet verklaard) is er momenteel geen interesse voor uitbreiding van het aantal panelen.
3.4.3.5
Verlichting Op de parking worden verlichtingsmasten van variabele hoogte voorzien (5-20 m). Voorlopig is nog geen keuze gemaakt tussen hogedruknatriumlampen en LED. De uiteindelijke bepaling van de verlichtingsarmaturen zal worden bepaald door functionaliteit (onderhoud), levensduur, verbruik en esthetiek. Het is de intentie om armaturen te voorzien die een evenwicht vinden tussen voldoende verlichting (veiligheid) en kostprijs (aankoopprijs en verbruik). Door de Kwaliteitscommissie Architectuur en Monumentenzorg van de stad Gent wordt tevens gevraagd na te denken over het aanlichten van de hallen in functie van veiligheid en esthetiek. Een concreet werkingsregime is ook nog niet uitgewerkt maar er zal, net als bij de opstelling van de verlichtingsmasten, rekening gehouden worden met een minimale belasting voor de omgeving.
3.5
Alternatieven
3.5.1
Locatiealternatieven Het project geeft invulling aan de verderzetting van de activiteiten van Flanders Expo op de huidige locatie en aan de realisatie van het RUP SDW-5 Handelsbeurs te Gent. Zodoende worden in dit MER geen locatiealternatieven beschouwd.
52/320
3.5.2
BE0113.000378
Doelstellingsalternatieven Tijdens de uitwerking van het project werd aanvankelijk bestudeerd om de zone aan de zuidkant van Flanders Expo (huidige ontvangsgebouw en adminstratief voorgebouw en de aanpalende zones) in te vullen. Deze piste werd verlaten omdat het nog onduidelijk is hoe de zone tussen Flanders Expo en de huidige vestiging van Ikea (het zogenaamde Veld 12) zal ingevuld worden door de ontwikkelaar, eigenaar van deze zone. In het RUP is voorzien dat deze zone o.a. wordt ingevuld met een retailproject, een aantal leisure activiteiten en kantoren. Ook een grote parking moet op deze locatie zijn thuis vinden. Er werd in 2010 een MER opgemaakt (“Project MER Ontwikkeling van Veld 12 van project The Loop”, Soresma) waarin hieraan een concretere invulling werd gegeven. Tot op vandaag is het voor Flanders Expo onvoldoende duidelijk hoe dit project en meer bepaald de verbinding tussen de plannen op Veld 12 en de gebouwen van Flanders Expo ingevuld gaan worden. De ontwikkeling van Flanders Expo in deze zone (fase 2) wordt zodoende momenteel niet verder meegenomen. De cumulatieve effecten van fase 1 en 2 op de site van Flanders Expo, samen met de andere ontwikkelingen van het RUP SDW-5 Handelsbeurs te Gent, zijn reeds cumulatief beschouwd in het plan-MER voor het RUP. Dit onderzoek wordt in dit project-MER niet opnieuw gevoerd. In dit MER worden aldus geen doelstellingsalternatieven beschouwd.
3.5.3
Inrichtingsalternatieven Tijdens de uitwerking van het project werd nagegaan of het verbindingsgebouw op een hoogte van 6 meter boven maaiveld niveau gebouwd kon worden. Dit idee werd verlaten omwille van de hoge kostprijs en omwille van praktische bezwaren, maar ook omdat in het oorspronkelijk plan voorzien was dat dit gebouw rondom het complex zou lopen en ook de andere hallen zou ontsluiten. Dit laatste idee is niet verder opgevolgd omdat de hallen 1, 2, 4 en 6 niet afzonderlijk dienen ontsloten te worden. De optie om de hallen te verwarmen met geothermie werd onderzocht. Rekening houdend met het feit dat:
de hallen hoofdzakelijk gebruikt worden in de periode september – april;
bij het gebruik als expositie/evenementen de interne warmtelast groter is dan de verliezen waardoor er bijna altijd gekoeld of verkoeld moet worden;
de koeling moet gebeuren door middel van ventilatie met verse lucht, afdrijven van gebruikte lucht;.
het aantal beursdagen relatief klein is (ten opzicht van bv. een kantoorbezetting);
is de investering van een geothermisch veld echter niet rendabel. Het warmtegebruik en dus ook het aantal draaiuren is immers beperkt (maar heeft wel een piek). Bovendien benadert de gemiddelde temperatuur van de lucht in de periode september – april de grondtemperatuur waardoor geothermie geen grote rendementswinst oplevert. En er wordt reeds zoveel als mogelijk met free-cooling4 gewekt.
4
Free-cooling of vrije koeling kan bijna altijd toegepast worden wanneer op het moment van de koelbehoefte de
buitenlucht kouder is dan 18°C.
53/320
BE0113.000378
De voorgestelde ontwikkelingen op het terrein van Flanders Expo passen binnen het RUP en het opgemaakt plan-MOBER The Loop van de stad Gent. Er wordt echter in het huidige project maar een beperkt deel van het in totaal toegelaten 40.000m² bruto vloeroppervlakte gerealiseerd. In dit MER worden aldus geen inrichtingsalternatieven beschouwd.
3.5.4
Programma alternatieven Programma-alternatieven zijn mogelijk als er nog een zekere keuze is voor de verdeling van de te ontwikkelen oppervlakte tussen verschillende functies zoals woningen, winkels, recreatie, horeca, kantoren, … . In dit project-MER is er voor het projectgebied geen dergelijke keuzemogelijkheid (enkel “handelsbeurs en aanverwante grootschalige activiteiten”, zoals is vastgelegd in het RUP SDW-5 Handelsbeurs), waardoor er geen programma-alternatieven worden beschouwd.
3.5.5
Faseringsalternatieven De bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte (Tarmac) betreffen de eerste fase van invulling van het RUP voor wat de site van de handelsbeurs betreft. De tweede fase omvat de verdere uitbreiding van de infrastructuur van Flanders Expo, zoals voorzien in het RUP SDW-5 Handelsbeurs, afgestemd op de ontwikkelingen op de aanpalende velden (vooral Veld 12). Deze afstemming kan vandaag nog onvoldoende worden uitgewerkt en wordt daarom later afzonderlijk verder bestudeerd (voor de tweede fase van de ontwikkelingen op de site van Flanders Expo zal in de toekomst wellicht een afzonderlijk project-MER moeten worden opgemaakt). Er wordt in 2 fasen gewerkt om enerzijds op korte termijn de groei en de continuïteit van de activiteiten van Flanders Expo te verzekeren en anderzijds op middenlange termijn de afstemming van de plannen op de site van Flanders Expo met de plannen op de aanpalende velden mogelijk te maken. Andere faseringsalternatieven worden in dit MER niet beschouwd.
3.5.6
Ontsluitingsalternatieven Flanders Expo is één van de activiteiten die op The Loop gesitueerd zijn. De ontsluiting van de site is vastgelegd door de inrichting van The Loop, zoals bepaald in het RUP SDW-5 Handelsbeurs op basis van de MOBER en MER studies die aan het RUP voorafgingen. Deze ontsluiting is deels gerealiseerd, maar er is voorzien dat deze in de komende jaren nog verder wordt uitgewerkt (afwerking van de Loop-ringweg, op termijn uitbreiding van de tramlijn, …). Momenteel is een MOBER en parkeermanagementstudie voor de site van The Loop (Technum i.o.v. stad Gent) in opmaak. Hierin worden de voorziene ontsluiting en parkeermogelijkheden van The Loop geëvalueerd, rekening houdend met de meest recente gegevens van de verschillende ontwikkelingen in het gebied. Op basis van deze studies kan zo nodig worden bijgestuurd. In dit MER worden geen alternatieven voor de ontsluiting bestudeerd. Waar mogelijk wordt wel gebruik gemaakt van de gegevens van de lopende MOBER en parkeermanagementstudie voor The Loop, waarvan een ontwerpversie beschikbaar is.
54/320
3.5.7
BE0113.000378
Uitvoeringsalternatieven Er zijn voor dit project geen belangrijke uitvoeringsalternatieven. Wel wordt voor bepaalde aspecten geëvalueerd of, als milderende maatregel, een alternatieve uitvoering kan worden voorgesteld. Het betreft vooral aspecten die bij opmaak van dit project-MER nog niet in detail zijn uitgewerkt zoals type verwarming, detailuitwerking van hemelwaterbuffering, … . Waar relevant worden in dit MER aanbevelingen onder de vorm van milderende maatregelen voor deze aspecten geformuleerd.
3.5.8
Nulalternatief Een nulalternatief is de meest waarschijnlijk te achten ontwikkeling die zal plaatsvinden in geval het project niet wordt uitgevoerd. Hierbij zal rekening gehouden worden met de ontwikkelingsscenario’s die beschreven worden onder paragraaf 4.3. Relevante effecten van het nulalternatief zullen bij de betreffende disciplines in het project-MER op een kwalitatieve wijze worden toegelicht.
55/320
4
Bepaling referentiesituatie, ontwikkelingsscenario’s
4.1
Referentiesituatie
BE0113.000378
geplande
situatie
en
Als referentiesituatie voor de effectbepaling wordt uitgegaan van de situatie vóór de bouw van Hal 10 en The Link en de herinrichting van de omliggende ruimte. Voor de referentiesituatie wordt gebruik gemaakt van de meest recente beschikbare gegevens. Dit is voor de meeste disciplines het jaar 2013. Voor de disciplines waarvoor dit relevant is wordt de situatie net vóór de bouw van het project (2015) als referentiesituatie beschouwd. Voor de disciplines waar dit niet relevant is, zal er geen verschil worden gemaakt tussen 2013 en 2015 (zie Hoofdstukken 5 en 6).
4.2
Geplande situatie De geplande situatie is de toestand van het studiegebied tijdens en na de uitvoering en ten gevolge van de realisatie van het project, zoals het vastgelegd is in de projectbeschrijving en zonder rekening te houden met eventuele uit deze studie voortvloeiende milderende maatregelen. Onder hoofdstuk 5 wordt per discipline aangegeven op welke manier de geplande situatie zal beschreven worden, welke effectgroepen hierbij aan bod komen en hoe de effecten zullen worden beoordeeld.
4.3
Ontwikkelingsscenario’s Als ontwikkelingsscenario wordt vooreerst globaal de autonome evolutie beschouwd. Hierbij worden de toekomstige milieuomstandigheden ingeschat op basis van huidige tendensen, wetgeving en beleidsvoornemens. Dit scenario is slechts een inschatting van de toekomstige situatie en zal bijgevolg oppervlakkiger beschreven worden. Ook de bepaling van de effecten ten opzichte van het ontwikkelingsscenario zal kwalitatiever gebeuren dan voor de referentiesituatie. Enkele relevante autonome ontwikkelingen zijn: De verbetering van de waterkwaliteit waterkwaliteitsdoelstellingen te behalen;
door
verdere
zuiveringen
om
de
Een toename van het personenverkeer met toename van het fileprobleem; Een verbetering van dieselmotoren door de Europese regelgeving met stillere en zuiverdere motoren als gevolg; Een verdichting van de stedelijke gebieden ten gevolge van het huidige beleid inzake ruimtelijke ordening; Significante toename openbaar vervoer ten koste van afname autoverkeer. Daarnaast zijn een aantal concrete gestuurde ontwikkelingen in de omgeving van het projectgebied reeds in zekere mate gekend. Het detailniveau van de ontwikkelingen, de timing die aangehouden zal worden, de zekerheid van uitvoering, e.d. kunnen wel verschillen.
56/320
BE0113.000378
Volgende ontwikkelingsscenario’s zijn relevant in het kader van voorliggend project: Ontwikkelingen Flanders Expo - Fase 2; Ontwikkeling The Loop; Ontwikkelingen in de ruimere buurt die een impact zullen hebben op het wegennetwerk.
4.3.1
Ontwikkelingen Flanders Expo - Fase 2 Het project dat het voorwerp vormt van het project-MER omvat enkel de ontwikkelingen in de zone van Flanders Expo die gepland zijn in de eerste fase (uitbreiding en gedeeltelijke herinrichting terrein Flanders Expo). In een tweede fase zal verdere invulling gegeven worden aan de ontwikkeling vooropgesteld in het RUP voor deze zone. In de tweede fase is in deze zone een vastgoedontwikkeling gepland. In het RUP wordt bovendien gesteld dat voor de zone van Flanders Expo bijna 1818 parkeerplaatsen moeten worden voorzien, wanneer de volledige voorziene uitbreiding wordt gerealiseerd. Deze ontwikkelingen van fase 2 worden niet als afzonderlijk ontwikkelingsscenario meegenomen in dit MER. Zij vormen immers reeds een onderdeel van de totale ontwikkeling voorzien voor The Loop (zie volgende paragraaf).
4.3.2
Ontwikkeling The Loop in uitvoering van het RUP SDW-5 Handelsbeurs De geplande ontwikkelingen binnen het gebied van de Handelsbeurs zitten vervat in het RUP SDW-5 Handelsbeurs. Voor het gebied begrepen binnen de ‘zone voor projectontwikkeling (zO)’ is in het RUP het volgende maximale programma voorzien: 155.000 m² kantoren, zonder loketfunctie; 150.000 m² kantoorachtigen; 69.000 m² detailhandel en aan recreatie gerelateerde detailhandelsfuncties (= retail) complementair aan de binnenstad en de cultuurcluster; 40.000 m² recreatiefuncties (= leisure) complementair aan de binnenstad en de cultuurcluster; 40.000 m² ten behoeve van een mogelijke uitbreiding van de handelsbeurs (bovenop de reeds bestaande beursfuncties); 33.500 m² kortverblijfwonen; 65.000 m² permanent wonen; Het potentieel te vloeroppervlakte.
realiseren
programma
bedraagt
aldus
552.500
m²
bruto
Het project dat het voorwerp uitmaakt van dit MER zit in voornoemde ontwikkelingen inbegrepen. De voorziene ontwikkeling in Zone 9a en b van het RUP (zone voor lokale bedrijven aan de westgrens van het RUP-gebied buiten de interne ringweg) zit evenwel niet vervat in bovenstaand programma, daar het buiten de afbakening van de ‘zone voor
57/320
BE0113.000378
projectontwikkeling (zO)’ is gelegen. In deze zone is ruimte voor 48.000 m² lokale bedrijven. De ontsluiting van deze zone is voorzien via de Poortakkerstraat en de ringweg van The Loop. In functie van cumulatieve effecten is in principe het maximale programma voor de hele site van de The Loop relevant, voornamelijk in functie van mobiliteit en de hiervan afgeleide disciplines. Eerdere studies hebben de effecten van deze totaliteit evenwel reeds in beeld gebracht. Momenteel is een MOBER en parkeermanagementstudie voor de site van The Loop (Technum i.o.v. stad Gent) in uitvoering om de voorheen uitgevoerde studies te actualiseren. Dit project-MER zal deze cumulatieve situatie niet opnieuw bestuderen, maar verwijzen naar de resultaten van de eerdere studies en naar de ontwerpversie van de lopende studie.
4.3.3
Ontwikkelingen in de ruimere buurt met (mogelijks) een impact op het wegennetwerk Volgende infrastructuurmaatregelen en ontwikkelingen in de ruimere omgeving op de korte termijn bepalen mee de toekomstige referentiesituatie 2015 waarbinnen de verkeersafwikkeling van het project zal gebeuren na realisatie 5: Sluiting R4-zuid: wegwerken “missing link” tussen de Zwijnaardsesteenweg en de Hundelgemsesteenweg, Project Gent-Sint-Pieters: gedeeltelijke herinrichting en uitbreiding van het SintPietersstation, Realisatie enkele grootschalige kantoor- en woonprojecten aan Sint-Pietersstation, Ontwikkelingen aan de Ghelamco Arena (Arteveldestadion): verder ontwikkeling van de omgeving met detailhandel, leisure, kantoren en kantoorachtigen. Deze ontwikkelingen worden in functie van de bepaling van de toekomstige referentiesituatie meegenomen voor de discipline mobiliteit (en afgeleide disciplines).
5
Bron : SORESMA, 2010, Project-MER ontwikkeling velden 12 oost en west The Loop
59/320
5
Methodologie milieubeoordeling
5.1
Algemeen plan van aanpak
BE0113.000378
De milieubeoordeling wordt thematisch opgevat, wat wil zeggen dat de milieueffecten per MER-discipline bekeken worden. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen: de mobiliteitsaspecten (dit deel zal qua inhoud en opbouw tevens voldoen aan het ‘Richtlijnenboek MOBER’) de abiotische disciplines: -
geluid
-
lucht
-
bodem
-
water
de biotische of receptordisciplines: -
fauna en flora (in voorliggend geval wordt deze discipline als niet relevant beschouwd – zie § 5.2.6)
-
landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
-
mens (ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid)
Voor de discipline ‘klimaat’ wordt het energiegebruik besproken in de projectbeschrijving en worden de emissies van broeikasgassen (i.c. CO 2) geëvalueerd in de discipline ‘lucht’ (bvb. energie-efficiënte verwarming ter beperking van rookgasemissies, die zowel broeikasgassen bevatten als polluenten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid). Klimaateffecten worden in dit MER niet besproken, daar deze zich op mondiale schaal voordoen en de invloed van dit project hierop verwaarloosbaar is. Voor de discipline ‘licht, warmte en stralingen’ wordt eventuele hinder van de verlichting van gebouwen en parkings besproken in de discipline mens – ruimtelijke aspecten, hinder en gezondheid. Er worden van het project geen effecten verwacht voor de aspecten warmte of stralingen. Het deel mens-mobiliteit wordt als afzonderlijke deeldiscipline opgevat aangezien dit onderdeel belangrijke input moet aanleveren voor de effectbepaling in de disciplines lucht en geluid. De overige aspecten van de discipline mens moeten dan weer informatie krijgen van o.a. de disciplines lucht en geluid. Voor een goede leesbaarheid van het project-MER zal het deel mens-mobiliteit voorafgaand aan de abiotische disciplines bestudeerd worden en vormen de overige aspecten binnen de discipline mens het laatste onderdeel van de milieubeoordeling.
5.2
Werkveldafbakening voor de effectbespreking (scoping)
5.2.1
Mens - mobiliteit In de constructiefase zal werfverkeer de site bedienen. Er dient bekeken te worden hoe dit cumuleert met de huidige verkeerssituatie.
60/320
BE0113.000378
In de exploitatiefase kan het project een belangrijke impact hebben op het aspect mobiliteit. Het MER gaat deze impact na en bekijkt hoe de eventuele negatieve effecten van het gemotoriseerd vervoer tot een minimum beperkt kunnen worden. De effecten zullen enerzijds afgetoetst worden naar bereikbaarheid van de site en efficiëntie van het verkeerssysteem en anderzijds naar de effecten op de receptor mens. Ook het aspect parkeren is relevant.
5.2.2
Geluid en trillingen Het aspect geluid is relevant voor de aanlegfase enerzijds (zij het op kwalitatieve wijze) en de gebruiksfase. Het MER bekijkt in welke mate de realisatie van het project een impact heeft op het akoestische klimaat in de omgeving. Tijdens de gebruiksfase worden vooral het geluid vanwege het verkeer en vanwege muziekevenementen als mogelijk relevant beschouwd voor effecten in de omgeving. Trillingshinder wordt niet relevant geacht.
5.2.3
Lucht Het aspect lucht is eveneens relevant in de aanlegfase en de gebruiksfase. Het betreft vooral verkeersemissies, alsook eventueel werfemissies en emissies van gebouwverwarming.
5.2.4
Bodem Het MER gaat na of er aandachtspunten zijn m.b.t. de bodemkwaliteit en bodemgebruik zowel in de aanlegfase als de exploitatiefase. Wat betreft de exploitatiefase wordt het risico op zettingen beschreven. Gezien de huidige toestand van het terrein zijn effectgroepen als structuurbederf en verdichting niet relevant.
5.2.5
Water Uit een sonderingsrapport blijkt dat er voor de bouw van de uitbreiding geen bemaling nodig zou zijn. Dit zal verder nagegaan worden in het MER. Indien er geen bemaling nodig blijkt, wordt er geen risico op zettingen verwacht ten gevolge van de wijziging van het grondwaterpeil. Zodoende wordt dit aspect niet in dit project-MER behandeld. Indien er toch bemaald dient te worden, wordt de invloedstraal van de bemaling ingeschat. Vervolgens worden alle effecten in rekening gebracht die kunnen optreden bij bemalingen, zoals risico op zettingen, wijziging van grond- en oppervlaktewaterkwantiteit, wijziging van grond- en oppervlaktewaterkwaliteit, verdroging van omliggende natuurgebieden. Wat betreft de exploitatiefase worden ook de risico’s op verontreiniging van het grond- en oppervlaktewater ingeschat en wordt nagegaan of de grondwaterstroming beïnvloed wordt door geplande ondergrondse constructies. De bestaande verharde terreinoppervlakte en de uitbreiding ervan gaan gepaard met effecten op de afvoer- en infiltratiekarakteristieken van het hemelwater. Er zal nagegaan worden of op gepaste wijze rekening gehouden wordt met geldende regelgeving en met de principes van integraal waterbeheer. Hierbij worden zowel de verhardingen en dakoppervlaktes die reeds aanwezig zijn in de bestaande situatie als de bijkomende
61/320
BE0113.000378
verhardingen en dakoppervlaktes in rekening gebracht. Indien het project niet voldoende concreet is om na te gaan of er aan de vereisten voldaan wordt, zal het MER aangeven welke randvoorwaarden gelden. De realisatie van verharde oppervlakken veroorzaakt een toename van het afstromend hemelwater en bijgevolg ook een snellere waterafvoer naar de waterlopen indien dit afstromende water niet ter plekke wordt gebruikt, geïnfiltreerd of onvoldoende wordt gebufferd. Dit kan een effect hebben op het afvoergedrag van deze waterlopen en op zijn beurt overstromingen induceren of versterken. Ook de inname van overstromingsgebied heeft een impact op het overstromingsregime.
5.2.6
Fauna en flora De biologische waarderingskaart (kaart 8) geeft aan dat er in de noordoosthoek van het projectgebied een biologisch waardevolle zone gelegen is, alsook op enkele aangrenzende terreinen. Uit de orthofoto (Kaart 2) blijkt echter dat de BWK ter hoogte van het projectgebied en directe omgeving achterhaald is. De aangegeven waardevolle zones zijn ingenomen door infrastructuur die in het recente verleden werd aangelegd (interne ringweg van The Loop, …). In de directe omgeving van het projectgebied zijn ook geen speciale beschermingszones of VEN-gebieden gelegen (Kaart 9). Het dichtstbijzijnde gebied bevindt zich op ca. 1,5 km ten noordwesten. Het betreft het GEN-gebied ‘De vallei van de Beneden-Leie’ dat tevens aangeduid is als erkend natuurreservaat. In het kader van dit MER wordt de discipline fauna en flora op het eerste zicht niet relevant geacht. Wanneer echter uit de discipline water blijkt dat de invloedstraal van een eventuele bemaling buiten het projectgebied reikt, tot in waardevolle gebieden voor natuur, zal dit effect alsnog beschouwd worden onder de discipline fauna en flora.
5.2.7
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie De aanwezigheid van de gebouwen van Flanders Expo heeft een invloed op het landschap. Met de realisatie van 2 bijkomende gebouwen en de herinrichting van de omliggende ruimte zal het uitzicht in zekere mate veranderen en dit tijdens de aanleg- en exploitatiefase. Het MER zal zowel de huidige als de toekomstige situatie en de effecten ervan op het landschap in beeld brengen. Hierbij wordt aandacht besteed aan de perceptieve kenmerken, landschapswaardering en belevingswaarde. Voor de aanlegfase wordt tevens nagegaan of er verlies van erfgoedwaarden optreedt. Hieronder vallen ook de effecten op archeologie.
5.2.8
Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid Het MER bekijkt of het project een impact heeft op het ruimtelijk functioneren, enerzijds binnen het gebied en anderzijds in relatie tot de omgeving. Op basis van de abiotische disciplines wordt nagegaan of er hinder of gezondheidsproblemen verwacht kunnen worden. Wat betreft hinder worden de volgende aspecten relevant geacht: rustverstoring door een toename van menselijke aanwezigheid, door verhoging van de geluidsniveaus of door verlichting van de gebieden, visuele hinder en stofhinder.
62/320
5.3
BE0113.000378
Ingreep-effectentabel Tabel 5.3.1: Ingreep-effectmatrix Aanlegfase (klaarmaken van het terrein, bouwfase)
Exploitatiefase
Mens – mobiliteit
Mobiliteitseffecten
Mobiliteitseffecten
Geluid en trillingen
Beïnvloeding geluidsklimaat
Beïnvloeding geluidsklimaat
Lucht, energie en klimaat
Beïnvloeding luchtkwaliteit
Beïnvloeding luchtkwaliteit
Bodem
Wijziging bodemkwaliteit
Wijziging bodemkwaliteit
Wijziging bodemgebruik
Wijziging bodemgebruik Risico op zettingen
Water
(Wijziging grondwaterpeil)
Wijziging grondwaterstroming
(Risico op zettingen)
Wijziging grond- en oppervlaktewaterkwaliteit
(Wijziging grond- en oppervlaktewaterkwantiteit) (Wijziging grond- en oppervlaktewaterkwaliteit) Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Wijziging afvoer- en infiltratiekarakteristieken Wijziging overstromingsregime
Wijziging landschapswaardering en belevingswaarde
Wijziging landschapswaardering en belevingswaarde
Vernietiging erfgoedwaarden (archeologie)
Wijziging perceptieve kenmerken
Wijziging perceptieve kenmerken Mens - ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
Hindereffecten
Functiewijziging
Netwerkeffecten
Hindereffecten Gezondheidseffecten Netwerkeffecten
5.4
Opbouw disciplines
5.4.1
Afbakening studiegebied Het studiegebied wordt gedefinieerd als het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de milieueffecten en dat afhankelijk is van de invloedssfeer van de milieueffecten. Het studiegebied is m.a.w. het gebied waarbinnen mogelijke effecten kunnen optreden.
5.4.2
Beschrijving van de referentiesituatie Voor elke discipline wordt een beschrijving van de referentiesituatie of huidige situatie opgenomen.
5.4.3
Effectbeschrijving en -beoordeling Voor elke discipline worden de mogelijke effecten geëvalueerd. Zowel de bouw- of aanlegfase als de exploitatiefase wordt hierbij in beschouwing genomen. Toetsings- en beoordelingskaders zullen worden geput uit milieuhygiënische wetgeving, uit beleidsdocumenten of uit Best Practices (bvb. MER-richtlijnenboeken).
63/320
BE0113.000378
Binnen elke discipline zal voor de effectbeoordeling in globo een 7-delige schaal als significantiekader gebruikt worden. Per discipline wordt dit beoordelingskader verder concreet ingevuld. Afhankelijk van de beschouwde effectgroep kan een opdeling in minder beoordelingsklassen gebruikt worden. Desgevallend kan van onderstaande structuur afgeweken worden zo concrete significantiekaders gelden op basis van specifieke richtlijnenboeken. Tabel 5.4.1: Algemeen significantiekader Significantie niveau
Omschrijving
Milderende maatregel
Significant positief
Er treedt een permanent positief effect op dat groot in omvang is.
Niet van toepassing
Matig positief
Er treedt ofwel een permanent positief effect op dat klein in omvang is ofwel een tijdelijk positief effect dat groot in omvang is.
Niet van toepassing
Beperkt positief
Er treedt een tijdelijk positief effect op dat klein in omvang is.
Niet van toepassing
Verwaarloosbaar
Er treedt geen effect op.
Niet van toepassing
Beperkt negatief
Er treedt een tijdelijk negatief effect op dat klein in omvang is.
Geen specifieke maatregelen
Er treedt ofwel een permanent negatief effect op dat klein in omvang is ofwel een tijdelijk negatief effect dat groot in omvang is.
Milderende maatregelen
Er treedt een permanent negatief effect op dat groot in omvang is.
Milderende maatregelen
Matig negatief
Significant negatief
5.4.4
vereist bovenop de bestaande regelgeving
wenselijk
vereist
Milderende maatregelen Het luik milderende maatregelen omvat een opsomming van alle relevante maatregelen ter voorkoming of ter vermindering van negatieve effecten en ter bevordering van positieve effecten.
65/320
6
Referentiesituatie
6.1
Mens-mobiliteit
6.1.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Flanders Expo en The Loop zijn voornamelijk bereikbaar via de R4 en de E40. Op een meer lokale schaal (regio Deinze, De Pinte, Sint-Martens-Latem en een beperkt deel uit Gent) zijn The Loop en Flanders Expo het gemakkelijkst te bereiken via de N43 – Kortrijksesteenweg. Om van de N43-Kortrijksesteenweg de site The Loop te kunnen bereiken dient men echter wel de op- en afrit van de E40 te gebruiken, er is geen aparte verbinding. In verschillende mobiliteitsstudies werd echter besloten dat de N43 niet als aanrijroute mag gebruikt worden en dat enkel de R4 en E40 geschikt zijn voor de ontsluiting van de site The Loop. Wanneer men van elders komt zijn de R4 en de E40 de meest aangewezen routes om de site van Flanders Expo te bereiken. De grootste mobiliteitseffecten zullen zich voordoen bij beurzen met een bovenregionaal tot Vlaamse aantrekkingskracht (dan komen de meeste bezoekers met de wagen). Op dat moment zal voornamelijk de E40 en R4 als aanrijroute gebruikt worden. Het aandeel verkeer via de N43-Kortrijksesteenweg zal verwaarloosbaar klein zijn ten opzichte van verkeer dat via de overige routes de site bereikt. De mobiliteitseffecten van de Kortrijksesteenweg worden dan ook verder niet berekend.
The Loop
N43
Invloedsgebied N43 ifv bereikbaarheid The Loop
Figuur 6.1.1 Invloedsgebied N43 in functie van de bereikbaarheid Flanders Expo
Op basis van bovenstaande bevinding wordt de N43 – Kortrijksesteenweg dan ook niet opgenomen in het studiegebied voor de discipline mens – mobiliteit. Het studiegebied omvat de volledige site The Loop inclusief de aantakking met de R4 en de E40 (zie Figuur 6.1.2).
66/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.2: Afbakening studiegebied Mobiliteit
6.1.2
Beschrijving van de referentiesituatie
6.1.2.1
Huidige bereikbaarheid De huidige bereikbaarheid wordt kwalitatief in beeld gebracht voor de verschillende modi. Hiervoor wordt o.a. gebruik gemaakt van foto’s genomen tijdens een terreinbezoek op 23 april 2014.
67/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.3 Locatie genomen foto’s in functie van bereikbaarheid Flanders Expo
Bereikbaarheid te voet De bereikbaarheid van The Loop als voetganger laat te wensen over. The Loop kan slechts via 2 straten bereikt worden:
Derbystraat: Een verhard pad verbindt The Loop met de Derbystraat. Dit pad is toegankelijk voor fietsers en voetgangers en kruist de ringweg gelijkgronds ter hoogte van de tramoversteek. Dit fiets/voetpad maakt de verbinding met de ingang van Flanders Expo en Ikea.
68/320
Foto 1 Derbystraat
BE0113.000378
Foto 2 Voetgangersoversteek over ringweg in verlengde van Derbystraat
Parallel aan de busbaan voor veld 16, is een voetpad aangelegd. Dit voetpad ontsluit de wooneenheden van veld 16 voor voetgangers en zorgt hiernaast voor de verbinding tussen de bushalte en Veld 12O. Het voetpad wordt momenteel echter gebruikt als parkeerstrook.
Foto 3 Voetpad langs busbaan
Buchtenstraat: Deze straat verzorgt de verbinding van Sint-Denijs-Westrem met The Loop. Deze straat heeft echter momenteel geen voetpaden en wordt tevens als een sluiproute gebruikt om The Loop te bereiken met de wagen.
Foto 4 Buchtenstraat
De woningen op veld 16 zijn enkel aan de tramoversteek bereikbaar vanaf het binnengedeelte van de ringweg. Onderstaande foto toont echter aan dat er wel degelijk voetgangers oversteken op plaatsen waar hiervoor niets voorzien is.
69/320
BE0113.000378
Foto 5 Informele oversteekplaats voor voetgangers ter hoogte van Ikea
Op de site zelf zijn voetgangersdoorsteken en voetgangerstunnels aanwezig om de relatie vanuit de verschillende parkings met de reeds aanwezige functies mogelijk te maken. Het gaat om onderstaande infrastructuren:
Tunnel onder de Pégoudlaan tussen veld 8 en veld 9. Deze bestaande voetgangerstunnel maakt de verbinding tussen de parkings ten westen van de Pégoudlaan en de site van Flanders Expo. Deze tunnel is breed uitgevoerd en heeft een zachte helling om de vele bezoekers van Flanders Expo op een veilige en comfortabele manier aan de overzijde van de Pégoudlaan te brengen.
Foto
6
Tunnel
onder
Pégoudlaan
(oostzijde)
Foto
7
Tunnel
onder
Pégoudlaan
(westzijde)
Tunnel tussen veld 5W en veld 8. De voetgangerstunnel tussen veld 5W en veld 8 is een recentere tunnel die aan de zijde van veld 5W enkel toegankelijk is via een trappenpartij. In het kader van integrale toegankelijkheid voldoet deze tunnel dus niet.
Foto 8 Toegankelijkheid tunnel tussen 5W
Foto 9 Toegankelijkheid tussen 5W en 8
en 8 aan noordzijde
aan zuidwestzijde
70/320
BE0113.000378
Tunnel tussen veld 5O en veld 9. De voetgangers- en fietstunnel tussen veld 5O en veld 9 is recent gerealiseerd om de relatie te leggen tussen de (toekomstige) noordelijke tramhalte en veld 5O en veld 3. Deze tunnel is zowel voorzien van trappen als van toegangshellingen.
Foto 10 Tunnel tussen velden 5O en 9
Op de site van Flanders Expo zelf zijn verschillende voetpaden. Voornamelijk de verbindingen met de parkings zijn goed voorzien. Bereikbaarheid per fiets Voor de bereikbaarheid van The Loop per fiets wordt verwezen naar fietsinfrastructuur langs de belangrijkste wegen. De R4, geselecteerd als hoofdroute binnen het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, beschikt over vrijliggende fietspaden. De Beukenlaan en de N43 – Kortrijksesteenweg, die als bovenlokale functionele fietsroutes fungeren, zijn voorzien van aanliggende en/of vrijliggende fietspaden. Ook maakt een bovenlokale fietsroute de verbinding van de knoop R4 x Pégoudlaan met het Sint-Pietersstation.
Figuur 6.1.4 Bovenlokale functionele fietsroutes (www.gisoost.be)
71/320
BE0113.000378
Langs de Kortrijksesteenweg, die in het bovenlokale functionele fietsroutenetwerk van de provincie werd geselecteerd als bovenlokale functionele fietsroute, zijn aanliggende fietspaden aanwezig. Tussen het fietspad en de rijweg of de parkeerstrook is een veiligheidszone van 50cm aanwezig. Ter hoogte van de op- en afrit is recent een dubbelrichtingsfietspad aangelegd wat de bereikbaarheid van The Loop voor fietsers ten goede komt.
Foto 11 Kortrijksesteenweg
In de Beukenlaan zijn zowel aanliggende verhoogde als vrijliggende fietspaden aanwezig.
Foto 12 Beukenlaan
72/320
BE0113.000378
Parallel aan de R4 is een breed dubbelrichtingsfietspad aanwezig. Vanaf dit fietspad wordt de relatie gelegd naar The Loop via fietswegen. Voor het kruisen van de B402 (Pégoudlaan) en de op- en afritten naar de R4 zijn fietstunnels voorzien.
Foto 13 Doorsteek voor fietsers tussen fietspad R4 en Poortakkerstraat
Naast de fietsinfrastructuur langs de grote assen, zijn uiteraard ook de fietsverbindingen die gevormd worden tussen de site en de omgeving van belang. Onderstaande figuur toont de 3 fietsroutes tussen de site The Loop en haar omgeving. De fietsroutes vanaf de R4 en de Kortrijksesteenweg zijn bewegwijzerd. De verbinding van de Beukenlaan is niet bewegwijzerd en komt uit op de Poortakkerstraat. Vanaf daar is het niet duidelijk wat de beste route is voor fietsers naar Flanders Expo.
?
Figuur 6.1.5 Huidig fietsroutes van en naar The Loop
73/320
BE0113.000378
De verschillende routes zijn niet over de hele lengte bewegwijzerd en zodoende ontbreekt de bewegwijzering op sommige kruispunten. De fietsinfrastructuur zelf is van slechte kwaliteit.
Foto 14 Fietsroute tussen R4 en Flanders Expo
Foto 15 Fietsroute tussen R4 en Flanders Expo
(1)
(2)
Foto
vanaf
Foto 17 Weg enkel voor lokaal verkeer (niet
Kortrijksesteenweg aan overzijde. Het is echter
16
Aangeduide
route
toegankelijk voor fietsers, hoewel de kortste
onduidelijk waar deze verder loopt
route naar Ikea en het zuiden van de site)
De autobruggen over de Pégoudlaan zijn niet toegankelijk voor fietsers.
Foto 18 Toegankelijkheid noordelijke brug voor voetgangers en fietsers
Op de site van Flanders Expo zelf zijn fietsenstallingen gelegen aan de hoofdingang (110 plaatsen voor Hal 3 en 20 aan zijde AVS. Tevens is een oplaadpunt voor elektrische fietsen voorzien (voor 10 fietsen).
74/320
Foto 19 Fietsenstallingen Flanders Expo voor
BE0113.000378
Foto 20 Laadpunt voor elektrische fietsen
Hal 3
Bereikbaarheid met het openbaar vervoer NMBS Het dichtstbijzijnde NMBS Station is het station Gent-Sint-Pieters. Het station ligt ten noorden van het projectgebied, in vogelvlucht op 1,6km van Flanders Expo. Als voetganger of fietser dient hier evenwel een route van ongeveer 2,7 km te worden gevolgd. Het station van Gent-Sint-Pieters beschikt over een groot aanbod aan treinen in de verschillende windrichtingen. Het is hiernaast ook een belangrijk knooppunt voor de bussen (stadsbussen én regionale bussen) en trams van De Lijn. De Lijn Tramlijn 1 maakt de verbinding tussen Flanders Expo en Gent-Sint-Pieters en maakt de verbinding in 8 minuten. Tramlijn 1 verbindt Flanders Expo ook nog verder met het centrum van Gent (22 minuten tot Korenmarkt) en verder tot in Evergem (52 minuten). Flanders Expo is de terminus. Tijdens de spitsmomenten rijdt deze tramlijn met een frequentie van 5 minuten, buiten de spits om de 6 à 7 minuten. Na 20u30 daalt de frequentie naar 20 minuten. De meeste tramtoestellen op lijn 1 zijn van het type Hermelijn en hebben een capaciteit van 74 zitplaatsen + 176 staanplaatsen. Momenteel kruist de tram de drukke ringweg rond The Loop wat gezien de hoge frequentie van de tramverbinding een grote impact heeft op de doorstroming op de ringweg.
75/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.6 Dubbele kruising tram - ringweg (bron: www.googlemaps.com)
Behalve tramlijn 1 stoppen ook volgende buslijnen aan Flanders Expo:
Buslijn 76: Wachtebeke – Lochristi – Gent – De Pinte: o
Buslijn 77: Beervelde – Lochtristi – Gent – Deinze: o
2 bussen per uur per richting; 1 bus per uur per richting;
Buslijn 78: Lokeren – Lochtristi – Gent – Zevergem: o
1 bus per uur per richting.
Langs de Beukenlaan rijden ook nog bussen 34, 35 en 36, samen goed voor een maximale frequentie van 3 bussen per uur. Alle bovenstaande buslijnen bedienen ook Gent Sint-Pietersstation.
Foto 21 Bushalte aan de Arteveldetoren (KBC-
Foto 22 Bushalte aan busbaan door veld 16
toren)
Foto 23 Voetgangerssluis tussen P&R-parking en tramhalte
Foto 24 Tramhalte Flanders Expo
76/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.7 Huidige bereikbaarheid openbaar vervoer (bron: Technum)
Bereikbaarheid met de wagen The Loop is erg goed bereikbaar met de wagen. De site wordt via de B402-Pégoudlaan (primaire weg type I) meteen verbonden met de R4 (primaire weg type II richting west, primaire weg type I richting oost) en de A10/E40 (hoofdweg). Het knooppunt tussen de E17 en de E40 ligt op 3 km van de knoop Pégoudlaan x E40. Voor verkeer vanuit SintMartens-Latem, De Pinte, Deinze en een beperkt deel van Gent kan vanaf de Pégoudlaan ook de N43 – Kortrijksesteenweg (Secundaire weg type III) bereikt worden. Deze verbinding speelt voor Flanders Expo (bovenregionale aantrekkingskracht) echter een minder grote rol dan voor de overige functies (meer regionale of lokale aantrekkingskracht). Naast bovenstaande ontsluitingsmogelijkheden kan de site in de huidige situatie ook bereikt worden via de route Beukenlaan-Maaltenaard-Buchtenstraat-Poortakkerstraat en de route Kortrijksesteenweg-Bijenstraat-Poortakkerstraat (zie groene routes op Figuur 6.1.9), die (deels) ook als sluiproute worden gebruikt. Deze sluiproutes zijn vandaag mogelijk maar is door de aanpassingen aan de site The Loop slechts voor een erg bepaald aantal verkeersstromen interessant. Wagens die in de Poortakkerstraat moeten zijn waren vroeger aangewezen op de Maaltenaard-Buchtenstraat of de Bijenstraat, door de aangepaste ontsluiting van de site The Loop is deze weg nu gemakkelijker bereikbaar via de ringweg The Loop. De route Maaltenaard-Buchtenstraat is bovendien niet bereikbaar voor voertuigen groter dan 2m10.
77/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.8 Huidige bereikbaarheid met de wagen (bron: Technum)
Binnen The Loop is een ringweg voorzien die alle functies (inclusief parkings) ontsluit. Deze ringweg (2 rijstroken in één richting) sluit op 2 punten aan op de B402 - Pégoudlaan waarbij over een zone van ± 500 m een weefbeweging kan gemaakt worden. Er zijn hier plaatselijk 4 rijstroken per richting om deze weefbeweging te faciliteren.
78/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.9 Interne ontsluiting The Loop
Bijlage 1
Bijlage 3
Bijlage 2
Foto 25 Aansluiting PégoudlaanBijlage op R44
Foto 26 Sluiproute via Buchtenstraat
79/320
BE0113.000378
Parkeeraanbod Flanders Expo kan vandaag de dag over in totaal 4.921 parkeerplaatsen beschikken voor de organisatie van beurzen. Hiervan zijn er echter slechts 519 parkeerplaatsen in eigendom van Flanders Expo. De andere parkeerplaatsen (met uitzondering van parking 4) zijn in beheer van het Mobiliteitsbedrijf van de stad Gent. Daarnaast zijn er nog een aantal parkeerplaatsen toegewezen aan andere actoren op The Loop, die daardoor normaal nooit beschikbaar zijn voor Flanders Expo. Onderstaande tabel verduidelijkt dit. Deze overige functies, naast Flanders Expo, beschikken ten allen tijde over een voldoend aanbod aan parkeerplaatsen. Aan die functies wordt nooit een tekort opgemeten. Tabel 6.1.1 Overzicht huidige aantal parkeerplaatsen The Loop en beschikbaarheid voor Flanders Expo Aantal parkeerplaatsen VELD Veld RUP Flanders Mobil. Masterplan Andere Expo Bedrijf P1 Naast Ikea, prioritair toegewezen aan Ikea 12O 7b 544 P1 Naast Ikea 12O 7b 324 Photel Z van Fl.Expo / O van Pegoudln 12O 7b 200 P2 Z van Fl.Expo / W van tramlus 12O 7b 200 P VIPgrasveld Z van hal 3 / N van P2 9 8 0 Ptram Binnen tramlus (P+R) 10/12O 8/7b 120 P4 Z van Hal 8 / O van Hal 3 10 8 194 P4 O van hal 8 11 11 221 P5 N van Hallen 1, 7 / Z van Loopringweg 9 8 325 P5 N van Hallen 8 / Z van Loopringweg 10 8 180 P5 N van Loopringweg / W van VMM / O van Pegoudln 5O 4a 800 P6 W van Pegoudln 13 3b 606 P7 W van Pegoudln 8/12W/14 6a/7c/6b 1481 P7 W van Pegoudln 8 6a 590 totaal 519 4402 864 Aantal in eigendom van Flanders Expo 519 Aantal ter beschikking voor beurzen in Flander Expo 4921 Parking
Locatie
Figuur 6.1.10 Ligging parkings The Loop
Status prioritair toegewezen aan Ikea Hotel Eventueel aan te leggen VIP-parking P+R tramlus + Kantoren FE concessie Fl. Expo / wordt ingenomen door Hal 10 ! in te nemen door wegenis (zone z11) in 2016 of zo op deel dat al in concessie is huidig aantal plaatsen op deel dat nog in concessie te krijgen is
Aantal ter beschik
80/320
BE0113.000378
Binnen de site The Loop is een parkeeraanbod van 1271 parkeerplaatsen voorzien bij Ikea. Hiernaast is vandaag een totale capaciteit van 5.785 parkeerplaatsen op de volledige site van The loop beschikbaar aan maaiveldparkings. Van deze 5.785 zijn er echter 544 voorbehouden voor Ikea, 200 voor het hotel Holiday Inn en 120 voor de P&R aan de tram. Er blijven dus 4.921 parkeerplaatsen over voor de organisatie van beurzen in Flanders Expo.
Foto 27 Parkeerautomaat maaiveldparkings in beheer van stad Gent
Bereikbaarheid voor goederenvervoer Voornamelijk bij de opbouw en afbraak van beurzen rijden tal van vrachtwagens van en naar de site van Flanders Expo. Er is een dienstweg rond het oostelijk deel van The Loop (dus rondom Ikea en Flanders Expo) vanaf waar men de verschillende functies kan bedienen, zo ook Flanders Expo. Vanaf deze weg kan men met de vrachtwagen tot aan de verschillende hallen om zo de belevering te doen waar nodig. Indien er zich tijdelijk erg veel vrachtwagens aandienen, worden deze eerst naar één van de parkings geleid die tijdelijk als vrachtwagenparking wordt ingericht.
6.1.2.2
Huidig gebruik van de bestaande infrastructuren Voetgangers en fietsers Over het huidige gebruik van de aanwezige fiets- en voetgangersinfrastructuur zijn geen gegevens bekend. Momenteel zullen voetgangers op de site zich voornamelijk begeven tussen Ikea en de tramhalte en tussen Flanders Expo en de tramhalte. Overige voetgangersrelaties zullen zich vandaag erg beperkt voordoen. Voor fietsrelaties kan verwacht worden dat de belangrijkste relaties deze zijn tussen de R4 en de site Flanders Expo/Ikea en de Kortrijksesteenweg. Overige fietsrelaties zullen vandaag minimaal zijn. Openbaar vervoer De tramlijn 1 wordt voornamelijk bediend door trams van het type Hermelijn. Deze hebben elk een capaciteit van 74 zitplaatsen en 176 staanplaatsen. De maximumcapaciteit van een Hermelijn is dus 250 passagiers. Rekening houdend met een minimum aan comfort voor de reizigers wordt echter beter rekening gehouden met een praktische maximumcapaciteit van 180 passagiers. Naast de bediening met een
81/320
BE0113.000378
Hermelijn wordt de lijn ook af en toe bediend door een PPC-tram met beperktere capaciteit.
Tabel 6.1.2 Overzicht capaciteit type trams (bron: Technum) Type
Zitplaatsen
Staanplaatsen
Theoretische
Praktische
maximumcapaciteit
maximumcapaciteit
Hermelijn
74
176
250
180
PPC-tram
54
46
100
80
Er rijden tot 12 trams op de spitsuren wat een praktische maximumcapaciteit van 180 x 12 = 2.160 passagiers per uur betekent. Uit een bezettingsonderzoek van Techum blijkt dat de tram tijdens de ochtendspits richting Flanders Expo en rond 16u30 richting Gent-Sint-Pietersstation reeds volzet is. Dit kan verklaard worden door de aanwezigheid van enkele scholen gelegen aan de Kortrijksesteenweg net vóór Flanders Expo. Het gaat om de BenedictusPoort campus Maria Middelares en Don Bosco Technisch Instituut Sint-Denijs-Westrem.
82/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.11 Bezetting tram 1 tijdens de ochtendspits
Figuur 6.1.12 Bezetting tram 1 tijdens de avondspits
Er werden in totaal 650 reizigers per spitsuur geteld. Rekening houdend met de capaciteit van het volledig uur, komt dit neer op een bezetting van de zitplaatsen met 73% (ochtendspits) en 69% (avondspits). Weginfrastructuur Op basis van het model The Loop (bron: draftversie Parkeermanagementstudie The Loop, januari 2014) kunnen de intensiteiten worden gevisualiseerd voor de R4, de E40, de Pégoudlaan, en de ringweg The Loop in 2015 (referentiesituatie net voor realisatie van het project). In het verkeersmodel werd voor deze situatie rekening gehouden met de realisatie van het project Gent-Sint-Pieters en de sluiting van de R4 in Merelbeke. In dit model zit voor de referentiesituatie 2015 ook een gemiddelde Flanders Expo beurs vervat.
83/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.13 Model The Loop doorrekeningen ochtendspits 2015 (bron: Technum)6
6
In de MER-ontheffing van veld 12 wordt een andere referentiesituatie gebruikt, een korte beschrijving van de verschillen is in bijlage opgenomen. Deze andere cijfers beïnvloeden de conclusies van het MER Flanders Expo niet.
84/320
BE0113.000378
Figuur 6.1.14 Model The Loop doorrekeningen avondspits 2015 (bron: Technum)7
Uit de doorrekeningen met het model blijkt dat de bezetting van de R4 en E40 tijdens de ochtend- en avondspits vandaag en in de referentiesituatie 2015 reeds zeer hoog zijn. Vanaf 80% kan nog moeilijk aan de maximale snelheid gereden worden. Vanaf 90% is er vertraagd verkeer, vanaf 95% is er sterk vertraagd tot stilstaand verkeer, vanaf 100% is er stilstaand verkeer met zware congestie. Op de Pégoudlaan zijn de intensiteiten relatief laag. Ongeveer 50% van de capaciteit is benut. De ringweg The Loop bestaat uit veel verschillende segmenten met verschillende intensiteiten. Er werd gekozen verder te werken met de hoogste voorkomende intensiteit per halve ringweg en per spitsmoment. Voor de Westelijke ringweg is dit 40 pae tijdens de ochtendspits en 590 pae tijdens de avondspits, voor de Oostelijke ringweg is dit 150 pae tijdens de ochtendspits en 1010 pae tijdens de avondspits. Het drukste segment (1010 pae) is slechts 28,1% bezet. Op de ringweg is dus steeds een minimale theoretische restcapaciteit van 70% aanwezig.
7
In de MER-ontheffing van veld 12 wordt een andere referentiesituatie gebruikt, een korte beschrijving van de verschillen is in bijlage opgenomen. Deze andere cijfers beïnvloeden de conclusies van het MER Flanders Expo niet.
85/320
BE0113.000378
Tabel 6.1.3 Belasting wegen tijdens de maatgevende ochtendspits met een gemiddelde beurs (zonder uitbreiding Flanders Expo)
Locatie R4 - noordwest R4 - zuidwest R4 – zuidoost R4 – noordoost E40 – richting Brugge oost E40 – richting Brussel oost E40 – richting Brugge west E40 – richting Brussel west Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting R4 Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting E40 Pégoudlaan 2 rijstroken richting R4 Pégoudlaan 2 rijstroken richting E40 Ringweg The Loop oost Ringweg The Loop west
Theoretische capaciteit 3600 3600 3600 3600 5770 5770 5770 5770 6400 6400 3600 3600 3600 3600
telling 2009 2510 2430 1340 1650 5080 5280 3400 4300
69,7% 67,5% 37,2% 45,8% 88,0% 91,5% 58,9% 74,5%
model 2015 2210 2680 1840 2070 4480 5120 3980 4300 1190 1340 1080 1300 150 40
The
loop
61,4% 74,4% 51,1% 57,5% 77,6% 88,7% 69,0% 74,5% 18,6% 20,9% 30,0% 36,1% 4,2% 1,1%
Legende: Geel = 80 à 90% = doorstroming blijft behouden, maar mogelijk niet aan de toegelaten, maximale snelheid. Oranje = 90 à 100% = vertraagd tot sterk vertraagd verkeer. Rood = > 100% = stilstaand verkeer.
Tabel 6.1.4 Belasting hoofdwegen tijdens de maatgevende avondspits met een gemiddelde beurs (zonder uitbreiding Flanders Expo)
Locatie R4 - noordwest R4 - zuidwest R4 – zuidoost R4 – noordoost E40 – richting Brugge oost E40 – richting Brussel oost E40 – richting Brugge west E40 – richting Brussel west Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting R4 Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting E40 Pégoudlaan 2 rijstroken richting R4 Pégoudlaan 2 rijstroken richting E40 Ringweg The Loop oost Ringweg The Loop west
Theoretische capaciteit 3600 3600 3600 3600 5770 5770 5770 5770 6400 6400 3600 3600 3600 3600
telling 2009 2480 1980 910 2140 4930 5410 4630 3680
68,9% 55,0% 25,3% 59,4% 85,4% 93,8% 80,2% 63,8%
Legende: Geel = 80 à 90% = doorstroming blijft behouden, maar mogelijk niet aan de toegelaten, maximale snelheid. Oranje = 90 à 100% = vertraagd tot sterk vertraagd verkeer. Rood = > 100% = stilstaand verkeer.
model 2015 3180 2540 2090 2640 4640 5570 4320 4360 2200 2130 1840 1770 1010 590
The
loop
88,3% 70,6% 58,1% 73,3% 80,4% 96,5% 74,9% 75,6% 34,4% 33,3% 51,1% 49,2% 28,1% 16,4%
86/320
BE0113.000378
Parkeerbehoefte Voor de huidige situatie kan aangenomen worden dat de parkeerbehoefte van Ikea en het KBC-kantoor het huidige aanbod niet overschrijdt. De parkeerbehoefte voor Flanders Expo varieert sterk van beurs tot beurs. In 2013 ging er op 117 dagen een activiteit door in Flanders Expo (zie bijlage 4). Hiervan zijn de meest voorkomende beursdagen zaterdag en zondag (samen goed voor 45% van de beursdagen), maar ook tijdens de week zijn er regelmatig activiteiten in Flanders Expo. @
Uit de parkeerbehoefte gedurende het jaar blijkt dat slechts op 16 dagen (=14 % van 117 dagen) per jaar de 85%-parkeerbezettingswaarde overschreden wordt. Bij een parkeerbezetting kleiner dan 85% is er geen of nauwelijks parkeerzoekverkeer waardoor voertuigen vlot een parkeerplaats vinden. Indien deze waarde overschreden wordt ontstaat er parkeerzoekverkeer wat ongunstig is voor de verkeersleefbaarheid van de omgeving en de verkeersveiligheid op de parking. @
Op jaarbasis zijn er op 11 dagen zelfs op alle maaiveldparkings samen onvoldoende parkeerplaatsen. Bezoekers zijn dan genoodzaakt zich op parkings in de buurt te parkeren (bv parking Sint-Pietersstation). Deze absolute piekdagen (8 dagen in 2013) doen zich voor tijdens de BIS-beurs (2 dagen), Horeca-Expo (4 dagen) en Agriflanders (2 dagen). In 2013 gebeurde dit 3 x op zondag en telkens 1 x op maandag, dinsdag, woensdag, vrijdag en zaterdag. Het is dus niet zo dat de grootste piekmomenten zich enkel in het weekend voordoen. @
Opmerking:
Van een 13-tal beursdagen in 2013 zijn geen gegevens beschikbaar voor de parkeerbehoefte (zie bijlage 4). Voor de meeste van deze dagen ligt de parkeerbehoefte laag, waardoor geen maatregelen genomen zijn voor parkeergeleiding. Voor enkele muziekevenementen die ‘s avonds en ’s nachts plaatsvinden is de parkeerbehoefte echter juist zeer groot (met shuttle-diensten voor parkeren buiten de site). Het betreft volgens Flanders Expo in 2013 de evenementen Bassleader, I Love Techno en Foute Party. Hoewel van deze evenementen geen concrete gegevens voor de parkeerbehoefte beschikbaar zijn, tellen we ze hier wel bij de evenementen met een zeer grote parkeerbehoefte. Van de 13 beursdagen waarvan geen gegevens bekend zijn werden er 10 toegekend aan de categorie “parkeerbehoefte zeer laag” en 3 aan de categorie “parkeerbehoefte >100%” van 4921.
87/320
BE0113.000378
Tabel 6.1.5 Totaal aantal beursdagen per weekdag en per parkeerbehoefte
parkeerbehoefte zeer laag * parkeerbehoefte < 519 parkeerbehoefte 51985% van 4921 parkeerbehoefte 85%100% van 4921 parkeerbehoefte >100% van 4921 totaal per dag van de week % van totaal aantal beursdagen * : geen gegevens bekend
6.1.2.3
ma
di
wo
do
vr
za
zo
totaal per parkeerbehoefte
1 2
2 3
2 3
1
1 2
2 1
2 2
10 14
8,5% 12,0%
8
5
5
9
13
18
19
77
65,8%
0
0
0
2
1
2
0
5
4,3%
1
1
1
0
1
4 **
3
11
9,4%
12
11
11
12
18
27
26
117
10,3%
9,4%
9,4%
10,3%
15,4%
23,1%
22,2%
% van totaal aantal beursdagen
** : incl. 3 muziekevenementen op een zaterdagavond (en -nacht)
Conclusie bestaande toestand De site is erg goed bereikbaar met openbaar vervoer en de wagen. Er zijn ruim voldoende parkeerplaatsen ter beschikking, en op 91% van de beursdagen doet er zich dan ook geen parkeerprobleem voor. De bereikbaarheid per fiets en te voet is momenteel nog vrij slecht. De routes zijn van slechte kwaliteit, zijn niet goed bewegwijzerd en volgen niet de kortste route voor de gebruikers. In de huidige situatie bedragen de verkeersintensiteiten op de hoofdwegen reeds op bepaalde momenten en op bepaalde segmenten 90% van de capaciteit. Vanaf 90% is er vertraagd verkeer, vanaf 95% is er sterk vertraagd tot stilstaand verkeer, vanaf 100% is er stilstaand verkeer met zware congestie.
89/320
6.2
Geluid en trillingen
6.2.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Het studiegebied voor de discipline geluid en trillingen wordt afgebakend enerzijds door de voorgeschreven beoordelingslocaties van Vlarem en anderzijds door de mogelijke invloedsfeer van het verkeersgeluid ten gevolge van het project. Voor de beoordeling van de effecten naar mens wordt het studiegebied afgebakend tot aan de woningen of woonkernen die binnen de invloedsfeer liggen van het specifieke geluid van het project. Binnen een geluidsrelevante afstand van het project bevinden zich geen waardevolle natuurgebieden zodat geluidseffecten naar fauna en flora niet worden besproken.
Figuur 6.2.1: Studiegebied Geluid en trillingen
De verkeersstromen uit de discipline mobiliteit werden voor de geluidseffecten beschouwd binnen de afbakening op bovenstaande figuur. Het betreft het verkeer op de E40, R4, B402 (A. Pégoudlaan) en de Loop-ringweg (H. Crombezlaan en L. Biériotlaan). Binnen deze afbakening werd ook rekening gehouden met alle relevante gebouwen en andere elementen die de geluidsdispersie kunnen beïnvloeden.
90/320
6.2.2
BE0113.000378
Juridisch en beleidsmatig kader In dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven betreffende het beoordelingskader dat wordt gehanteerd bij de beschrijving van de geluidseffecten. Een onderverdeling wordt hierbij gemaakt in het beoordelingskader voor de beschrijving of beoordeling van de kwaliteit van het omgevingsgeluid (verder genoemd “geluidskwaliteit”) en het beoordelingskader voor wegverkeersgeluid. De geluidskwaliteit wordt beoordeeld aan de hand van het wettelijk kader van Vlarem. Het wegverkeersgeluid wordt beoordeeld op basis van bestaande ontwerpteksten of – richtlijnen en een besluit van de Vlaamse Regering.
6.2.2.1
Geluidskwaliteit volgens Vlarem II In bijlage 2.2.1 van Vlarem II zijn milieukwaliteitsnormen opgenomen voor geluid in open lucht. Het geluidsdrukniveau wordt hierbij uitgedrukt in LA95,1h. Deze parameter geeft het niveau weer dat in 95% van de meetduur wordt overschreden. De aanduiding “1h” geeft aan dat de meetduur telkens één uur moet bedragen. Deze parameter werd gekozen omdat hij een goede indicatie geeft van het aanwezige “achtergrondgeluid” en dus van de totale geluidskwaliteit in de omgeving. De milieukwaliteitsnormen zijn afhankelijk van het gebied (zoals aangeduid op gewestplannen, bijzondere plannen van aanleg, …) en van de periode (dag/avond/nacht). In Tabel 6.2.1 worden deze milieukwaliteitsnormen weergegeven.
Tabel 6.2.1: Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht (Bijlage 2.2.1 van Vlarem II) Gebied
Milieukwaliteitsnormen in dB(A) in open lucht Overdag
‘s Avonds
‘s Nachts
1° Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie
40
35
30
2° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van industriegebieden niet vermeld sub 3° of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen
50
45
45
3° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden, tijdens de ontginning
50
45
40
4° Woongebieden
45
40
35
5° Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens de ontginning
60
55
55
5bis° Agrarische gebieden
45
40
35
6° Recreatiegebieden, uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie
50
45
40
7° Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd
45
40
35
8° Bufferzones
55
50
50
9° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens de ontginning
55
50
45
Opmerking: Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van toepassing.
91/320
6.2.2.2
Wegverkeerslawaai
6.2.2.2.1
Situering
BE0113.000378
Voor wegverkeerslawaai bestaat er in Vlaanderen nog geen definitieve wetgeving. Met betrekking tot het wegverkeerslawaai zijn er twee bestaande ontwerpwetteksten (ontwerp-KB 19918 en ontwerptekst verkeersgeluid 1998) waarin richt- en grenswaarden worden voorgesteld ter hoogte van geluidsgevoelige bestemmingen (woningen). Daarnaast werd op Europees niveau de richtlijn 2002/49/EG inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai opgesteld waarin wordt beoogd om een gemeenschappelijke aanpak te bepalen om op basis van prioriteiten de schadelijke gevolgen, hinder inbegrepen, van blootstelling aan omgevingslawaai te vermijden. Hierin worden de geluidsbelastingsindicatoren L den (day-evening-night) en Lnight gehanteerd. Elke lidstaat dient voor elk type geluidsbron (weg, spoor, luchtvaart, industrie) zelf grenswaarden vast te leggen voor Lden en Lnight. Een definitief toetsingskader voor Lden en Lnight bestaat nog niet. Er is wel een discussienota beschikbaar opgemaakt door de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE waarin gedifferentieerde referentiewaarden zijn opgenomen voor Lden en Lnight. Deze gedifferentieerde referentiewaarden vervangen de richt- en maximale waarden opgenomen in het ontwerp KB van 10/07/1991. 6.2.2.2.2
Discussienota 19/09/2008 Door de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE is in 2008 een consensustekst opgemaakt waarin gedifferentieerde referentiewaarden zijn opgenomen voor Lden9 en Lnight10. Deze gedifferentieerde referentiewaarden vervangen de richt- en maximale waarden opgenomen in het ontwerp KB van 10/07/1991. De consensustekst gaat uit van twee types “principiële referentiewaarden”:
Een principiële referentiewaarde voor nieuwe situaties die inhoudelijk verwijst naar het optreden van grootschalige hinder en slaapverstoring en waarnaar wordt gerefereerd voor het beheersen van nieuwe ontwikkelingen. Lden = 55 dB en Lnight = 45 dB Een principiële referentiewaarde voor bestaande situaties die inhoudelijk verwijst naar het optreden van grootschalige ernstige hinder, ernstige slaapverstoring en gezondheidseffecten en waarnaar wordt gerefereerd voor het beheersen van bestaande situaties. Lden = 65 dB en Lnight = 55 dB
8
Volgens het MER-richtlijnenboek is ondertussen een toetsing aan het ontwerp KB van 1991 niet meer gebruikelijk. Voor een beoordeling van het verkeersgeluid worden de gedifferentieerde referentiewaarden voor Lden en Lnight gebruikt uit de consensustekst van de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE.
9
L Aeq ,d a g L Aeq ,a vo n d 5 L Aeq ,n a ch t 10 1 10 10 12 *10 10 4 *10 Lden 10 * log 8 *10 24
Waarin: • LAeq,dag: het A-gewogen gemiddelde geluidsniveau over de verschillende dagperiodes (07u00-19u00); • LAeq,avond: het A-gewogen gemiddelde geluidsniveau over de verschillende avondperiodes (19u00-23u00); • LAeq,nacht: het A-gewogen gemiddelde geluidsniveau over de verschillende nachtperiodes (23u00-07u00). 10 De Lnight-waarde komt overeen met het gemiddelde geluidsniveau over de verschillende nachtperiodes (LAeq,nacht).
92/320
BE0113.000378
Deze principiële referentiewaarden worden gedifferentieerd tot “gedifferentieerde referentiewaarden” op basis van de categorisering en functie van de weg. Er worden drie groepen onderscheiden:
Hoofd- en primaire wegen: op deze wegen wordt prioriteit gegeven aan bereikbaarheid Secundaire wegen: op deze wegen wordt prioriteit gegeven aan de verkeersleefbaarheid Lokale wegen: op deze wegen wordt prioriteit gegeven aan de leefbaarheid
In functie van de gestelde prioriteiten voor de drie wegcategorieën worden de referentiewaarden vastgelegd. De gedifferentieerde referentiewaarden voor L den en Lnight worden weergegeven in Tabel 6.2.2. Voor een vergelijking van het verkeersgeluid met de referentiewaarden wordt het verkeersgeluid bepaald op de meest blootgestelde gevels van de woningen en volgens de voorschriften van Bijlage I van de Europese Richtlijn 2002/49/EG. Tabel 6.2.2: Gedifferentieerde referentiewaarden voor wegverkeersgeluid wegcategorie
situatie
L den
L night
55
45
60
50
bestaande wegen
70
60
nieuwe woonontwikkeling
55
45
nieuwe wegen
55
45
>55
>45
nieuwe woonontwikkeling hoofd- en primaire wegen nieuwe wegen
secundaire wegen bestaande wegen
stand-still 65
55
nieuwe woonontwikkeling
55
45
nieuwe wegen
55
45
>55
>45
lokale wegen bestaande wegen
stand-still 65
55
opmerkingen
-
De referentiewaarden worden met 5 dB verhoogd voor de beoordeling van het geluidsniveau bij woningen die: - ofwel over minstens één gevel beschikken waarop de geluidsbelasting meer dan 20 dB lager is dan de referentiewaarde; - ofwel over minstens één gevel beschikken die niet wordt blootgesteld aan een geluidsbelasting boven de referentiewaarden én voorzien zijn van voldoende isolatie op alle gevels die wél worden blootgesteld De referentiewaarden worden met 5 dB verhoogd voor de beoordeling van het geluidsniveau bij woningen die: - ofwel over minstens één gevel beschikken waarop de geluidsbelasting meer dan 20 dB lager is dan de referentiewaarde; - ofwel over minstens één gevel beschikken die niet wordt blootgesteld aan een geluidsbelasting boven de referentiewaarden én voorzien zijn van voldoende isolatie op alle gevels die wél worden blootgesteld aan
De consensustekst geeft wel aan dat enkel naar de referentiewaarden kan worden “verwezen” zonder dat daarmee al gezegd is welke (wettelijke) implicatie een overschrijding van deze waarden moet hebben. 6.2.2.3
Muzieklawaai Vanaf 1 januari 2013 moet een muziekactiviteit, naast de Vlarem normen voor omgevingsgeluid, ook voldoen aan de geluidsnormen in de inrichting (om gehoor van de mensen in de inrichting te beschermen).
6.2.2.3.1
Geluidsnormen in de inrichting Conform de nieuwe ‘geluidsnormen in de inrichting’ worden de muziekactiviteiten ingedeeld op basis van het maximaal geluidsniveau in de inrichting (LAeq,15min,binnen < 100 dB(A), < 95 dB(A) of < 85 dB(A)). Afhankelijk van het maximaal geluidsniveau binnen
93/320
BE0113.000378
in de inrichting dient er al dan niet een melding of een milieuvergunning aangevraagd te worden.
In het geval het geluidsniveau 95 dB(A) < LAeq,15min,binnen < 100 dB(A), betreft het een ingedeelde inrichting klasse 2 en is er een milieuvergunningsaanvraag (rubriek 32.1.2°) alsook een akoestisch onderzoek (voor nieuwe inrichtingen) nodig.
In het geval het geluidsniveau 85 dB(A) < LAeq,15min,binnen < 95 dB(A), betreft het een ingedeelde inrichting klasse 3 en is er een meldingsplicht (rubriek 32.1.1°) . De specifieke geluidsbijdrage van de inrichting in de omgeving (ter hoogte van dichtstbijzijnde woning ) dient te voldoen aan de Vlarem omgevingsnormen. Deze Vlarem-beoordeling kan via geluidsmetingen in een akoestisch onderzoek gebeuren.
In het geval het geluidsniveau LAeq,15min,binnen < 85 dB(A), betreft het een niet-ingedeelde inrichting (hoofdstuk 6.7 van Vlarem). Er zijn geen geluidsnormen voor het specifieke geluid van de inrichting in de omgeving van toepassing.
In alle 3 de gevallen kan het college van burgemeester en schepenen strengere normen (zowel in de inrichting als in de omgeving) opleggen. Flanders Expo is een ingedeelde inrichting klasse 3 (meldingsplicht: rubriek 32.1.1). Conform de nieuwe geluidsnorm (vanaf 01/01/2013) kan Flanders Expo een uitzondering aanvragen bij het college van burgemeester en schepenen om toch muziekactiviteiten te laten doorgaan met een geluidsniveau LAeq,15min,binnen > 95 dB(A). De muziekactiviteit is gekoppeld aan een bijzondere gelegenheid en vindt plaats in een schouwspelzaal waarin cumulatief aan volgende criteria wordt voldaan:
maximaal 12 gelegenheden per jaar, maximaal 2 gelegenheden per maand, het totaal van deze gelegenheden mag zich maximaal over 24 kalenderdagen per jaar spreiden (als een muziekactiviteit avonduren en morgenuren van de daarop volgende kalenderdag omvat, worden tweekalenderdagen geteld). Geluidsniveau in de inrichting:>95dB(A)LAeq,15min en <100dB(A)LAeq,60min ter hoogte van de meetplaats: meten (LAeq,15min of LAeq,60min) en registreren(LAeq,60min) van het geluidsniveau, Visuele indicatie geluidsniveau, gratis ter beschikking stellen van oordopjes;
geluidsniveau in de omgeving: geen normen tenzij opgelegd door het college van Burgemeester en schepenen; .
de inrichting moet voldoen aan de van toepassing zijnde algemene en sectorale Voorwaarden van VLAREM met uitzondering van hoofdstuk 4.5;
het college van burgemeester en schepenen kan mits motivatie in de toelating zowel Strengere normen voor het geluidsniveau (zowel in de inrichting als in de omgeving van de inrichting) als andere bijzondere voorwaarden opleggen.
Flanders Expo vraagt voor bepaalde activiteiten voor sommige beurzen of evenementen een dergelijke tijdelijke vergunning aan. Het betreft vooral de muziekevenementen die een 4-tal keer per jaar plaatsvinden. Voor deze evenementen wordt als bijzondere voorwaarde doorgaans (onder meer) een geluidmeetcampagne opgelegd. De bijzondere voorwaarden van de recente tijdelijke vergunning voor ‘I Love Techno’ op 9 november 2013 waren: 1.
Het toegelaten geluidsniveau tijdens het evenement bedraagt:
94/320
2.
6.2.2.3.2
102 dB(A) als LAeq,15 minuten
100 dB(A) gemeten als LAeq,60 minuten
BE0113.000378
Soundchecks zijn toegelaten aan de geluidsniveaus vermeld in voorwaarde 1 en moeten gebeuren binnen volgende venstertijden:
vrijdag 8 november 2013: tussen 16 en 20 uur
zaterdag 9 november 2013: tussen 12 en 19 uur
3.
De geluidsniveaus gelden ter hoogte van de mixtafel;
4.
De organisator moet voor elke zaal waar elektronisch versterkte muziek gespeeld wordt een permanente geluidsmonitoring doen, onder supervisie van een Vlarem erkend deskundige in de discipline geluid. De geluidsniveaus worden on-line ter beschikking gesteld van de politie. Daags na het evenement moeten de geregistreerde geluidsniveaus overgemaakt worden per e-mail aan de milieudienst van de Stad Gent (
[email protected]).
5.
De organisator moet de buurtbewoners per brief op de hoogte brengen van de geplande activiteit. De organisator vermeldt in de brief een telefoonnummer waarop de buurtbewoners bij overlast tijdens de activiteit contact kunnen opnemen. In geval van klachten zal dit nagegaan worden. De organisator geeft dit telefoonnummer ook vooraf door aan de politie.
6.
De organisator moet gehoorbescherming voor eenmalig gebruik kosteloos ter beschikking stellen aan alle bezoekers van het evenement.
Geluidsnormen in de omgeving Voor ingedeelde inrichtingen (klasse 2 en klasse 3) zijn de bestaande voorwaarden uit hoofdstuk 4.5 in Vlarem II en de bijlagen 4.5.1 tot en met 4.5.6 van toepassing. De beoordeling gebeurt op basis van de bestemming op het gewestplan, het tijdstip van de exploitatie en de aard van de inrichting (bestaande of nieuwe inrichting). Daar Flanders Expo reeds van vóór 1993 vergund was, wordt de inrichting als een “bestaande inrichting” beschouwd. De geluidsimmissie van een “bestaande inrichting” dient de voorwaarden te respecteren vastgelegd in Afdeling 4.5.4 van Vlarem II. Voor niet-ingedeelde inrichtingen en voor muziekactiviteiten die een toelating ontvingen van het college van burgemeester en schepenen om bij bijzondere gelegenheden (beperkt tot maximaal 12 keer per jaar) af te wijken van de voor hen geldende maximale geluidsnormen in de inrichting, gelden deze Vlaremomgevingsnormen NIET. Het college van burgemeester en schepenen kan wel zelf voorwaarden opleggen met betrekking tot hinder in de omgeving. De Vlarem-omgevingsnormen blijven WEL geldig voor die inrichtingen die een afwijking aanvragen voor activiteiten van maximaal 3 uur tussen 12:00 en 24:00 uur. (Voor de muziekactiviteit “I love techno”, die langer duurt dan 3 uur, zijn aldus de Vlaremomgevingsnormen niet van toepassing. Van muziekactiviteiten bij Flanders Expo die maximaal 3 uur duren zijn geen gegevens bekend).
6.2.3
Beschrijving van de referentiesituatie
6.2.3.1
Methodiek Het huidige geluidsklimaat wordt beschreven op basis van:
95/320
BE0113.000378
1. Langdurige en ambulante omgevingsmetingen; 1. Akoestisch model (IMMI) voor het wegverkeersgeluid. 2. Bestaande geluidstudies over het geluidsklimaat tijdens muziekevenementen Metingen De omgevingsmetingen worden uitgevoerd op oordeelkundig gekozen meetlocaties rekening houdende met de richtlijnen van VLAREM en het MER-richtlijnenboek voor de discipline “geluid en trillingen” (versie 2011). De meetpunten worden aangeduid op onderstaande Figuur 6.2.2 met: 2 punten voor langdurige omgevingsmetingen (MPl1-2) en 4 punten voor ambulante omgevingsmetingen (MPa1-4). De meetduur van de langdurige omgevingsmetingen bedraagt 7 opeenvolgende dagen. De ambulante omgevingsmetingen worden uitgevoerd over een meetduur van 15 minuten. De geluidsmetingen worden uitgevoerd ter bespreking van het oorspronkelijke omgevingsgeluid zonder de aanwezigheid van muzikale evenementen in de bestaande gebouwen van Flanders Expo.
MPa2
MPl2
MPa4
MPl1 MPa1
MPa3
Figuur 6.2.2 Situering meetlocaties geluid
Modellering Met het akoestisch model (IMMI) wordt het wegverkeersgeluid gesimuleerd wat in het studiegebied de overheersende geluidsbron is (vlakbij E40 en R4). Hierbij wordt gebruik gemaakt van de verkeersgegevens uit de mobiliteitsstudie die uitgevoerd wordt in het kader van dit MER. Er worden geluidskaarten gegenereerd van het actuele wegverkeersgeluid11.
11
Voor de berekening van het actuele wegverkeersgeluid wordt rekening gehouden met het gemiddeld mobiliteitsprofiel (zie hfdst. mobiliteit). Het mobiliteitsprofiel van Flanders Expo is namelijk sterk variërend. Afhankelijk van het type en de grootte van de evenementen/beurzen komen er veel of weinig bezoekers of personeel naar de site en afhankelijk van het type beurs komen deze bezoekers eerder met het openbaar vervoer, met de wagen of met de fiets. Het mobiliteitsprofiel van Flanders Expo is dus voor elke beurs anders.
96/320
BE0113.000378
De beschrijving van het huidige geluidsklimaat wordt aangevuld met een bespreking op basis van de goedgekeurde geluidsbelastingskaarten voor het weg- en spoorverkeer voor de agglomeratie Gent. Een beschrijving wordt gegeven van het huidige geluidsklimaat (zonder de aanwezigheid van muziekevenementen) op basis van een vergelijking met de milieukwaliteitsnormen van Vlarem II en de gedifferentieerde referentiewaarden voor het verkeersgeluid (langdurige omgevingsmetingen). Bestaande geluidstudies Een beknopte beschrijving van het geluidsklimaat bij muziekevenementen in de bestaande gebouwen van Flanders Expo wordt op kwalitatieve wijze voorzien op basis van bestaande studies in de effectbeschrijving (zie paragraaf 7.2.1.3.2). 6.2.3.2
Gemeten omgevingsgeluid Het huidige omgevingsgeluid in de omgeving wordt geanalyseerd op basis van langdurige en ambulante omgevingsmetingen. De meetlocaties worden oordeelkundig gekozen op relevante locaties zodat een zo volledig mogelijk beeld wordt verkregen van het oorspronkelijke geluidsklimaat in de onmiddellijke omgeving van Flanders Expo. Twee meetlocaties (MPl1 en MPl2) worden voorzien voor een langdurige meting van 7 opeenvolgende dagen en de overige meetlocaties (MPa1, MPa2, MPa3 en MPa4) worden voorzien voor ambulante metingen gedurende 15 minuten tijdens de dagperiode. De meetlocaties worden aangeduid op een luchtfoto in Figuur 6.2.2 en op het gewestplan in Figuur 6.2.3. Figuur 6.2.3: Aanduiding meetlocaties op gewestplan
De metingen worden verricht conform de richtlijnen van Vlarem en met meetapparatuur die voldoet aan de eisen gesteld voor klasse 1-instrumenten volgens de IEC-normering. Voor en na elke meting werden de meetketens met behulp van een aangepaste ijkbron geijkt volgens de aanwijzingen van de fabrikant. Het oorspronkelijke omgevingsgeluid wordt geanalyseerd volgens de akoestische grootheden: LAeq,T, LA1,T, LA5,T, LA10,T, LA50,T1h en LA95,T. Voor de langdurige metingen wordt een meetperiode (T) van 1 uur aangehouden en voor de ambulante metingen wordt een meetperiode (T) aangehouden van 15 minuten. Voor de beschrijving van de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid worden de gemeten LA95,T-waarden vergeleken met de milieukwaliteitsnormen van VLAREM-II. Voor de beschrijving van het huidige verkeersgeluid in het studiegebied wordt een vergelijking gemaakt van de langdurige omgevingsmetingen met de gedifferentieerde referentiewaarden voor Lden en Lnight (die zijn opgenomen in een consensustekst opgemaakt door de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE in 2008).
97/320
6.2.3.2.1
BE0113.000378
Langdurige geluidsmetingen Twee langdurige geluidsmetingen (MPl1 en MPl2) werden uitgevoerd gedurende één volledige week van maandag 24-03-2014 tot en met maandag 31-03-2014. Meetlocatie, -omstandigheden en -resultaten De meetlocaties voor de langdurige omgevingsmetingen (MPl1 en MPl2) werden voorgesteld in de kennisgeving en goedgekeurd door de dienst MER. De meetlocaties werden gekozen ter hoogte van de dichtst bijzijnde woningen. De meetlocaties van de langdurige omgevingsmetingen worden aangeduid op een luchtfoto in Figuur 6.2.2 en op het gewestplan in Figuur 6.2.3. De meetlocaties worden gedetailleerd beschreven in Tabel 6.2.3. Tabel 6.2.3: Beschrijving van de langdurige metingen
Meetpunt
Omschrijving
MPl1
Locatie
Is gelegen ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen ten zuidoosten van Flanders Expo. De meter stond in de achtertuin van een appartementsgebouw gelegen langs de Putkapelstraat 155-157 te Gent.
Inkleuring gewestplan
Woongebied
Vlarem-gebied
2 = woongebied op minder dan 500 m van industriegebied of gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen
Meetapparatuur
SVAN 957 (serienr. 23256)
Meetperiode
Van maandag 24 maart t.e.m. maandag 31 maart 2014
Locatie
Is gelegen ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen ten noordwesten van Flanders Expo. De meter stond in de achtertuin van een woning gelegen langs de Stijn Streuvelslaan 31 te Gent.
Inkleuring gewestplan
Woongebied
Vlarem-gebied
2 = woongebied op minder dan 500 m van industriegebied of gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen
Meetapparatuur
SVAN 945 (serienr. 5059)
Meetperiode
Van maandag 24 maart t.e.m. maandag 31 maart 2014
MPl2
Alle meetresultaten worden weergegeven in Bijlage 8. Bij elk meetuur wordt de windsnelheid en –richting aangegeven. De indeling van de windrichtingen gebeurt
98/320
BE0113.000378
volgens acht sectoren zoals aangegeven in onderstaande figuur. De meteorologische gegevens werden ontleend aan het KMI-station van Semmerzake.
Bijlage 8: Meetresultaten oorspronkelijk omgevingsgeluid in MPl1 en MPl2
Indeling windrichtingen van
tot
Noord (N)
337,5°
22,5°
Noordoost (NO) Oost (O)
22,5°
67,5°
67,5°
112,5°
Zuidoost (ZO) Zuid (Z)
112,5°
157,5°
157,5°
202,5°
Zuidwest (ZW) West (W)
202,5°
247,5°
247,5°
292,5°
Noordwest (NW)
292,5°
337,5°
Figuur 6.2.4: Indeling van de windrichtingen (geluidsmetingen)
Beschrijving van de kwaliteit van het omgevingsgeluid Voor de beschrijving van de kwaliteit van het oorspronkelijke omgevingsgeluid wordt het gemeten omgevingsgeluid vergeleken met de milieukwaliteitsnormen van Vlarem II. Hiertoe wordt gesteund op de Vlarem-gemiddelde LA95,1h-waarden respectievelijk voor de dag-, avond-, en nachtperiode. Metingen waarbij de windsnelheid groter dan 5m/s bedroeg of waarbij er neerslag viel, werden niet weerhouden. De Vlarem-middeling voor de dag-, avond- en nachtperiode wordt als volgt uitgevoerd: •
Dag: rekenkundig gemiddelde van alle voor elk uur bepaalde LA95,1h- waarden tussen 07u00 en 19u00;
•
Avond: rekenkundig gemiddelde van alle voor elk uur bepaalde LA95,1h-waarden tussen 19u00 en 22u00;
•
Nacht: rekenkundig gemiddelde van de laagste vier waarden van alle voor elk uur bepaalde LA95,1h-waarden tussen 22u00 en 07u00.
Een overzicht van de Vlarem-gemiddelde LA95,1h-waarden van het omgevingsgeluid in de meetpunten gedurende de volledige meetperiode van minimum 7 opeenvolgende dagen wordt weergegeven in Tabel 6.2.4. In de tabel wordt een vergelijking gemaakt met de milieukwalitietsnormen van Vlarem. De “rode” waarden duiden op een overschrijding en de “groene” waarden duiden op een onderschrijding van de milieukwaliteitsnorm.
99/320
BE0113.000378
Tabel 6.2.4: LA95,1h-waarden langdurige meting en beoordeling met milieukwaliteitsnormen
Meetpunt MPL1
maandag 24 en 31/03/2014 dinsdag 24/03/2014 woensdag 25/03/2014 donderdag 26/03/2014 vrijdag 27/03/2014 zaterdag 28/03/2014 zondag 29/03/2014 weekgemiddelde weekendgemiddelde milieukwaliteitsnorm Meetpunt MPL2
maandag 24 en 31/03/2014 dinsdag 24/03/2014 woensdag 25/03/2014 donderdag 26/03/2014 vrijdag 27/03/2014 zaterdag 28/03/2014 zondag 29/03/2014 weekgemiddelde weekendgemiddelde milieukwaliteitsnorm
Vlarem-gemiddelde LA95,1h waarde dagperiode avondperiode nachtperiode 07u-19u 19u-22u 22u-07u 48,8 42,9 38,6 46,3 45,7 39,8 47,5 44,9 39,1 46,1 43,4 38,1 47,2 48,3 39,6 45,0 44,8 40,4 42,4 42,5 39,8 47,1 45,0 39,1 43,7 43,7 40,1 50 45 45 Vlarem-gemiddelde LA95,1h waarde dagperiode avondperiode nachtperiode 07u-19u 19u-22u 22u-07u 46,1 44,8 40,9 49,8 48,0 43,9 44,4 44,3 39,4 48,2 45,5 41,2 46,4 45,1 43,3 48,6 49,0 45,1 44,5 43,6 44,7 47,0 45,5 41,9 46,6 46,3 45,1 50 45 45
Cursief: er waren geen resultaten van elk uur van de beoordelingsperiode beschikbaar Alle waarden in dB(A)
Op basis van de resultaten van de langdurige omgevingsmetingen kan geconcludeerd worden dat: •
ter hoogte van meetpunt MPl1 o
•
tijdens de dag- en nachtperiode voldoet de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid in de week en in het weekend ruim aan de milieukwaliteitsnorm; o tijdens de avondperiode schommelt het huidige omgevingsgeluid net rond de milieukwaliteitsnorm (het weekgemiddelde ligt net op en het weekendgemiddelde net onder de milieukwaliteitsnorm). Op dinsdag en vrijdag wordt de MKN net niet gehaald; o het omgevingsgeluid ter hoogte van MPl1 wordt hoofdzakelijk bepaald door het verkeersgeluid. ter hoogte van meetpunt MPl2 o o
tijdens de dagperiode voldoet de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid in de week en in het weekend ruim aan de milieukwaliteitsnorm; tijdens de avondperiode schommelt het huidige omgevingsgeluid rond de milieukwaliteitsnorm. Het week- en weekend gemiddelde ligt net boven de
100/320
o
o
BE0113.000378
milieukwaliteitsnorm. Op maandag, woensdag en zondag wordt de MKN net gehaald, op de overige dagen niet; tijdens de nachtperiode voldoet de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid in de week ruim aan de milieukwaliteitsnorm en in het weekend wordt de milieukwaliteitsnorm net niet gehaald; Enkel op één dag wordt de MKN net niet gehaald (+0,1 dB(A)); het omgevingsgeluid ter hoogte van MPl2 wordt hoofdzakelijk bepaald door het verkeersgeluid en het nabijgelegen spoor.
Beschrijving van het verkeersgeluid Voor de beschrijving van het verkeersgeluid worden de Lden- en Lnight-waarden vergeleken met de gedifferentieerde referentiewaarden die zijn opgenomen in een consensustekst opgemaakt door de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE in 2008. De Lden- en Lnight-waarde wordt weliswaar over de desbetreffende meetperiode van 8 dagen bepaald i.p.v. over een gans jaar zoals de Europese Richtlijn 2002/49/EG voorschrijft. Gezien de meetpunten MPl1 en MPl2 zich nabij een bestaande lokale weg bevinden, zijn, op basis van de categorisering en functie van de weg, de “gedifferentieerde referentiewaarden” voor bestaande lokale wegen van toepassing (LDEN = 65 dB(A) en Lnight = 55 dB(A)) (zie Tabel 6.2.2). De beoordeling van het verkeersgeluid op basis van de langdurige meting wordt weergegeven in Tabel 6.2.5. De “rode” waarden duiden op een overschrijding en de “groene” waarden duiden op een onderschrijding van de gedifferentieerde referentiewaarden Lden en Lnight... Tabel 6.2.5: Beoordeling Lden en Lnight van de langdurige metingen
gedifferentieerde Gemiddelde LAeq,1h waarde (dB(A)) referentiewaarden nachtperiode= dagperiode avondperiode Lnight LDEN LDEN Lnight Meetpunt 07u-19u 19u-23u 23u-07u (dB(A)) dB(A) dB(A) MPL1 56,8 54,7 48,4 58,0 65 MPL2 68,3 67,7 59,3 69,7 65
55 55
Op basis van de resultaten van de langdurige omgevingsmeting kan geconcludeerd worden dat: •
ter hoogte van meetpunt MPl1 o
•
in MPl1 ligt Lden- en Lnight-waarde lager dan de gedifferentieerde referentiewaarden voor bestaande lokale wegen. ter hoogte van meetpunt MPl2 o o
In MPl2 ligt Lden- en Lnight-waarde hoger dan de gedifferentieerde referentiewaarden voor bestaande lokale wegen. het omgevingsgeluid ter hoogte van MPl2 wordt hoofdzakelijk bepaald door het verkeersgeluid en het nabijgelegen spoor.
101/320
BE0113.000378
De meetresultaten van MPl2 komen overeen met de meetresultaten die beschreven staan in de project-MER ontwikkeling velden 12 oost en west The Loop daterende van november 2010 door Seresma. Daar werd volgende paragraaf geschreven: “Aan de woning in de Stijn Streuvelslaan 33 wordt het omgevingsgeluid uitgedrukt in LAeq,1h hoofdzakelijk bepaald door het treinverkeer. Tijdens een weekdag bedraagt het LAeq,1h in de ochtend ongeveer 69 dB(A) om tijdens de middag te dalen tot 64 à 65 dB(A). Ook ’s avonds en ’s nachts blijft het LAeq,1h hoog door de goederentreinen. Deze geluidsniveaus zijn representatief voor de woningen die op dezelfde afstand tot de spoorlijn zijn gelegen. “ 6.2.3.2.2
Ambulante geluidsmetingen Voor de beschrijving van het huidige geluidsklimaat werden aanvullend ambulante geluidsmetingen van 15 minuten uitgevoerd op 4 locaties. Op maandag 31 maart 2014 werd tijdens de dagperiode (tussen 7u en 19u) gemeten. Meetpunt, -omstandigheden en -resultaten Er werd in de dagperiode op 4 meetpunten gemeten. De meetpunten situeren zich ter hoogte van de nabijgelegen woningen en straten binnen het studiegebied. De meetlocaties (MPa1, MPa2, MPa3 en MPa4) worden aangeduid op een luchtfoto in Figuur 6.2.2 en op het gewestplan in Figuur 6.2.3. De meetlocaties werden voorgesteld in de kennisgeving en goedgekeurd door de dienst MER. De meetlocaties worden gedetailleerd beschreven in Tabel 6.2.6. De metingen werden telkens gedurende 15 minuten uitgevoerd waarbij de microfoon zich op 2 m boven het plaatselijk maaiveld bevond en minstens op 4 m van elke gevel. Tijdens de metingen werden de waarden van de volgende grootheden bepaald: •
LAeq,T : het A-gewogen equivalent geluidsniveau is een maat voor het beschouwde fluctuerende geluid. De discontinue geluidsbelasting gedurende een periode T wordt omgerekend naar het niveau van een continu geluid met dezelfde geluidsbelasting.
•
LA95,T: het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 95% van de observatieperiode T wordt overschreden. Het is een maat voor het overwegend heersende achtergrondgeluidsniveau. Alhoewel de duurtijd van de metingen niet overeenkomt met de bepalingen in VLAREM II, kunnen deze meetresultaten indicatief getoetst worden aan de verschillende richtwaarden en milieukwaliteitsnormen.
Alle meetresultaten worden weergegeven in Bijlage 9. Bijlage 9: Meetresultaten ambulante metingen
102/320
BE0113.000378
Tabel 6.2.6: Beschrijving van de meetlocaties van de ambulante metingen van maart 2014 Meetpunt Locatie Ligging volgens Vlarem Hoek Jean Baptiste De Ghellincklaan enLouis Delebecquelaan. Ter hoogte woongebied op minder dan 500 m van de nabijgelegen woningen van industriegebied of gebied voor ten zuidwesten van Flanders gemeenschapsvoorzieningen en MPa1 Expo 2 openbare nutsvoorzieningen Ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten noordwesten van Flanders Expo. De meter stond ter woongebied op minder dan 500 m hoogte van de woning in de van ambachtelijke bedrijven en MPa2 Beukenlaan 76 3 KMO's gebied voor handelactiviteiten en grootschalige culturele activiteiten Hoek Hélène Dutrieulaan thv (code 1014 = bedrijvenzone 1 bushalte Bovenhowe 204920 volgens digitale codering van nabij het woongebied ten gewestplan). Dit wordt bijgevolg als MPa3 zuiden van Flanders Expo 5 industriegebied beschouwd. Ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten oosten van Flanders Expo. woongebied op minder dan 500 m De meter stond ter hoogte van industriegebied of gebied voor van de woning in dePoolsegemeenschapsvoorzieningen en MPa4 Winglaan 33 2 openbare nutsvoorzieningen
LAeq,T LA95,T MKN dag naam meting meetduur (dB(A)) (dB(A)) (dB(A))
@C2
00:15:51
77,9
58,8
50
@C3
00:15:21
56,2
43,1
50
@C1
00:15:05
63,5
58,5
60
@C0
00:15:16
51,7
49
50
Beschrijving van de kwaliteit van het omgevingsgeluid Voor de beschrijving van de kwaliteit van het oorspronkelijke omgevingsgeluid wordt het gemeten omgevingsgeluid vergeleken met de milieukwaliteitsnormen van Vlarem II. Een overzicht van de LA95,T-waarden (met T = 15 minuten) van het omgevingsgeluid in de meetpunten gedurende de dag- en de nachtperiode wordt weergegeven in Tabel 6.2.7. In de tabel wordt een vergelijking gemaakt met de milieukwalitietsnormen van Vlarem II. De “rode” waarden duiden op een overschrijding en de “groene” waarden duiden op een onderschrijding van de milieukwaliteitsnorm. Tabel 6.2.7: LA95,T-waarden (met T=15 minuten) ambulante metingen en beoordeling met milieukwaliteitsnormen
Gemeten Milieukwaliteitsn Meetpunt LA95,T (dB(A)) orm dag (dB(A)) MPa1 58,8 50 MPa2 43,1 50 MPa3 58,5 60 MPa4 49 50
Op basis van de resultaten van de ambulante omgevingsmetingen kan er geconcludeerd worden dat de milieukwaliteitsnorm voor de dag in de meetpunten MPa2, MPa3 en MPa4 gehaald wordt. In meetpunt MPa1 wordt de milieukwaliteitsnorm niet gehaald. Het omgevingsgeluid wordt ter hoogte van MPa1 vooral bepaald door het verkeersgeluid en door het spoorweggeluid. Tijdens de ambulante meting reden er enkele treinen voorbij.
103/320
6.2.3.3
Huidig verkeersgeluid (berekend)
6.2.3.3.1
Modellering
BE0113.000378
Voor de beschrijving van het huidige verkeersgeluid (zonder het verkeer t.g.v. Flanders Expo) a.d.h. van een modellering wordt beroep gedaan op het akoestische rekenmodel IMMI (versie 2013). De modellering van het verkeersgeluid is noodzakelijk om de geluidsimpact te kunnen bepalen van het bestemmingsverkeer voor Flanders Expo. De berekening van de geluidsoverdracht van bron naar ontvanger gebeurt conform ISO 9613. De berekening van de geluidsemissie van het wegverkeer gebeurt conform de Nederlandse Standaard Rekenmethode II (SRM II) voor wegverkeersgeluid, zoals beschreven in de handleiding “Reken- en meetvoorschrift wegverkeerslawaai 2002” met aanpassing van de wegdekcorrectiefactoren voor Vlaanderen. Bij de modelberekeningen voor de geluidsemissie van het wegverkeer en de geluidsoverdracht van de bron (wegverkeer) naar de omgeving wordt rekening gehouden met: •
Verkeersintensiteiten:
Voor de verkeersintensiteiten wordt uitgegaan van de gegevens van de discipline mobiliteit. De PAE verkeersintensiteiten waren beschikbaar voor de ochtend en de avondspits voor de E40, de R4, de Pégoudlaan, de Crombezlaan en de Louis Blériotlaan binnen het studiegebied. Op basis van Car-Vlaanderen werden de ochtend- en avondspitsen omgezet naar uur intensiteiten voor vrachtwagens, lichte vracht en personenauto’s. •
Snelheden:
Voor de verkeerssnelheid wordt de wenssnelheid bij zogenaamde “free flow” aangehouden. •
Wegbedekking:
Voor alle beschouwde wegen wordt uitgegaan van het referentiewegdek (zonder wegdekcorrectie) dat overeenkomend met SMA-B, SMA-C, AB-1B, AB-4C en dubbellaags chemisch uitgewassen beton (0/6.3). •
Terreinreliëf:
het studiegebied wordt als vlak beschouwd. •
Gebouwen/woningen:
Om de reflecties en/of afscherming van gebouwen in rekening te brengen, zijn alle gebouwen binnen het studiegebied ingevoerd. Voor de gebouwen wordt een hoogte aangehouden van 7 m. Voor alle gebouwen wordt gerekend met 1 dB absorptieverlies bij reflectie. •
Bodeminvloed:
De invloed van het maaiveld (bodem) tussen de geluidsbron en receptor wordt beschouwd door een geluidsabsorptie- of reflectiecoëfficiënt van de bodem in rekening te brengen. Voor het ganse studiegebied wordt een absorptiecoëfficiënt van “0,5” aangehouden (0 = harde reflecterende bodem, 1 = zachte absorberende bodem). •
Vegetatie:
Vegetatie wordt niet in rekening gebracht. •
Luchtdemping:
Als berekeningsparameters voor de luchtabsorptie wordt een temperatuur van 10 °C en een luchtvochtigheid van 70 % aangehouden volgens ISO 9613.
104/320
•
BE0113.000378
Geluidscherm:
De aanwezige geluidschermen ter hoogte van de E40 worden mee in het model gebracht. 6.2.3.3.2
Geluidskaarten Het verkeersgeluid in de huidige situatie (zonder het verkeer t.g.v. Flanders Expo) wordt voorgesteld door middel van een geluidscontourenkaart. De geluidscontouren zijn opgemaakt voor een hoogte van 4 m (relatief) t.o.v. maaiveldhoogte via een raster van 25 m bij 25 m12. Het verkeersgeluid wordt gepresenteerd aan de hand van de geluidscontouren voor de volgende geluidsbelastingsindicatoren: •
LAeq,dag = equivalent geluidsniveau gedurende de dagperiode (7u - 19u)
•
LAeq,avond = equivalent geluidsniveau gedurende de avondperiode (19 - 23u)
•
LAeq,nacht (Lnight) = equivalent geluidsniveau gedurende de nachtperiode (23u 7u)
•
Lden = gemiddeld dag-, avond- en nachtniveau overeenkomstig de Europese Richtlijn 2002/49/EG.
De geluidskaarten voor het huidige verkeersgeluid worden gegeven in Figuur 6.2.5, Figuur 6.2.6, Figuur 6.2.7 en Figuur 6.2.8. Het berekend verkeersgeluid ter hoogte van de meet- en evaluatiepunten wordt weergegeven in Bijlage 10.
Bijlage 10: Berekend huidig verkeersgeluid (met immi 2013)
Figuur 6.2.5: LAeq,dag contouren huidig verkeersgeluid
Figuur 6.2.6: LAeq,avond contouren huidig verkeersgeluid
Figuur 6.2.7: LAeq,nacht contouren huidig verkeersgeluid
Figuur 6.2.8: Lden contouren huidig verkeersgeluid
6.2.3.3.3
Vergelijking van het model met de metingen De vergelijking van de berekende waarden met de gemeten waarden wordt uitgevoerd in de meetpunten MPl1, MPa3 en MPa4. De meetpunten MPl2, MPa1 en MPa2 worden niet vergeleken daar ter hoogte van deze meetpunten het omgevingsgeluid mede door de aanpalende spoorweg bepaald wordt. Tabel 6.2.8 geeft de vergelijking weer van de gemeten LAeq,T meetwaarde (met T=15 min voor de ambulante metingen en T=60 min voor MPl1 en MPl2) met de berekende LAeq,dag waarde. Ter hoogte van de meetpunten MPl1 en MPl2 werden er langdurige metingen uitgevoerd en kunnen bijgevolg ook de avond-, nacht- en LDEN- waarden vergeleken worden (zie
12
Strikt genomen wordt in het MER-richtlijnenboek voor een Project-MER weginfrastructuur een raster van 10m bij 10m voorgeschreven voor de opmaak van de geluidscontouren. Een grotere rasterafstand (25m bij 25m) kan verantwoord worden om de volgende redenen: 1) de geluidscontourkaarten in voorliggende MER worden enkel gebruikt om een effect te bepalen via verschilkaarten, 2) de geluidscontourkaarten worden niet gebruikt om het aantal woningen of inwoners per contour te bepalen, 3) de kleinste afstand tussen de gemodelleerde weg en de dichtstbijzijnde woningen bedraagt 75 à 100 m
105/320
BE0113.000378
Tabel 6.2.9). Tabel 6.2.8: Vergelijking tussen de berekende en gemeten waarden
Meetpunt Gemeten LAeq,T dag* Berekende LAeq,dag Verschil (dB(A)) (dB(A)) MPl1 56,8 58,5 1,7 MPl2 68,3 55,6 -12,7 MPa1 77,9 69,5 -8,4 MPa2 56,2 52,7 -3,5 MPa3 63,5 64,3 0,8 MPa4 51,7 54,8 3,1 *: met T=15 min voor de ambulante metingen en T=60min voor de lange metingen
Tabel 6.2.9: Vergelijking tussen de berekende en gemeten waarden ter hoogte van de langdurige metingen
Gemeten Berekende LAeq,T dag* LAeq,dag Verschil (dB(A)) (dB(A)) dagperiode 56,8 58,5 1,7 avondperiode 54,7 54,2 -0,5 nachtperiode=Lnight 48,4 49,9 1,5 LDEN (dB(A)) 58,0 58,5 0,6 dagperiode 68,3 55,1 -13,2 avondperiode 67,7 52,3 -15,4 nachtperiode=Lnight 59,3 48,1 -11,2 LDEN (dB(A)) 69,7 56,7 -13,0
Meetpunt Periode MPL1
MPL2
Zoals reeds aangehaald wordt het gemeten omgevingsgeluid ter hoogte van de meetpunten MPl2, MPa1 en MPa2 mede bepaald door het treingeluid op de nabijgelegen spoorweg. In deze meetpunten is het berekend verkeersgeluid steeds lager dan het gemeten. De meetpunten MPl1, MPa3 en MPa4 bevinden zich nabij wegen waarvan de verkeersgegevens beschikbaar waren en gemodelleerd werden. In deze meetpunten kan het berekende verkeersgeluid vergeleken worden met het gemeten omgevingsgeluid. Bij vergelijking van deze beide waarden is het verschil maximaal 3 dB(A). Op basis van deze vergelijkingspunten wordt aangenomen dat het model een betrouwbaar referentiekader vormt voor de verdere effectbeoordeling. Het model wordt namelijk enkel gebruikt voor de vergelijking van wegverkeergeluid ten gevolge van Flanders Expo en niet voor het totale geluid (inclusief spoorweggeluid…). Opmerkingen: De berekende geluidscontouren voor het verkeersgeluid verderaf van de gemodelleerde wegen, mogen niet als absolute waarden beschouwd worden. Verderaf zal het verkeersgeluid namelijk mee bepaald worden door nabijgelegen straten die niet mee gemodelleerd werden (de verkeersgegevens waren niet beschikbaar).
106/320
6.2.3.3.4
BE0113.000378
Beschrijving van het gemodelleerde huidige verkeersgeluid Voor de beschrijving van het gemodelleerde verkeersgeluid worden de Lden- en Lnightwaarden vergeleken met de gedifferentieerde referentiewaarden die zijn opgenomen in een consensustekst opgemaakt door de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van LNE in 2008. Gezien de meetpunten MPl1, MPl2, MPa2 en MPa4 zich nabij een bestaande lokale weg bevinden, zijn op basis van de categorisering en functie van de weg, de “gedifferentieerde referentiewaarden” voor bestaande lokale wegen van toepassing (LDEN = 65 dB(A) en Lnight = 55 dB(A)) (zie Tabel 6.2.2). De meetpunten MPa1 en MPa2 bevinden zich respectievelijk ter hoogte van de E40 en het op- en afrittencomplex. Deze meetpunten bevinden zich bijgevolg nabij een bestaande hoofd- en primaire weg. Op basis van de categorisering en functie van de weg zijn de “gedifferentieerde referentiewaarden” LDEN = 70 dB(A) en Lnight = 60 dB(A) van toepassing (zie Tabel 6.2.2). De beoordeling van het gemodelleerde verkeersgeluid wordt weergegeven in Tabel 6.2.10. De “rode” waarden duiden op een overschrijding en de “groene” waarden duiden op een onderschrijding van de gedifferentieerde referentiewaarden Lden en Lnight.
Tabel 6.2.10: Vergelijking berekend huidig verkeersgeluid met gedifferentieerde referentiewaarden
Meetpunt LDEN
Lnight
dB(A)
dB(A)
MPl1 MPl2 MPa1 MPa2 MPa3 MPa4
58,5 56,7 71,1 54,3 65,9 56,3
49,9 48,1 62,5 45,7 57,3 47,7
gedifferentieerde referentiewaarden LDEN Lnight dB(A) dB(A) 65 65 70 65 70 65
55 55 60 55 60 55
Uit de gemodelleerde LDEN en Lnight waarden volgt dat in nagenoeg alle evaluatiepunten, met uitzondering van MPa1, de gedifferentieerde referentiewaarden niet overschreden worden. Ter hoogte van MPa1 worden de gedifferentieerde referentiewaarden net overschreden. De overschrijding ligt echter binnen de nauwkeurigheid van het model waardoor er geen uitspraak kan gedaan worden. Hier dient wel opgemerkt te worden dat ter hoogte van MPa1 de E40 ongelijkvloers over de Jean Baptiste De Ghellincklaan loopt. Deze ongelijkvloerse doortocht werd niet gemodelleerd daar deze zich aan de rand van het projectgebied bevindt. Het model wordt namelijk enkel gebruikt voor de vergelijking van wegverkeergeluid ten gevolge van Flanders Expo en niet voor het totale geluid. 6.2.3.4
Referentiesituatie volgens de geluidsbelastingskaarten Een beknopte beschrijving van het bestaande omgevingsgeluid wordt gegeven aan de hand van de strategische geluidsbelastingskaarten voor het weg- en spoorverkeer voor de agglomeratie Gent volgens RL 2002/49/EG. De kaarten worden hierna weergegeven. Het omgevingsgeluid in het studiegebied (paarse omlijning) wordt in belangrijke mate gekenmerkt door het wegverkeer op de E40, R4 en B402 en de spoorlijn in het westen
107/320
BE0113.000378
van het studiegebied. De Lden waarde van het wegverkeer situeert zich voor het grootste gedeelte van het studiegebied tussen 55 dB(A) (centraal in het studiegebied) tot 65 dB(A) aan de randen van het studiegebied (in de directe omgeving van E40, R4 en B402). De Lnight waarde van het wegverkeer (centraal in het studiegebied) ligt lager dan 50 dB(A). Naar de randen van het studiegebied (in de directe omgeving van E40, R4 en B402) neemt de Lnight waarde toe tot ca. 60 dB(A). De spoorlijn heeft een geluidsimpact tussen een Lden waarde van 55 dB(A) à 65 dB(A) en een Lnight waarde van 50 à 60 dB(A) in de westelijke helft van het studiegebied.
108/320
Figuur 6.2.9 Strategische geluidsbelastingkaart - wegverkeer - Lden
BE0113000378
109/320
Figuur 6.2.10 Strategische geluidsbelastingkaart - wegverkeer - Lnight
BE0113000378
110/320
Figuur 6.2.11 Strategische geluidsbelastingkaart - spoorverkeer - Lden
BE0113000378
111/320
Figuur 6.2.12 Strategische geluidsbelastingkaart - spoorverkeer - Lnight
BE0113000378
113/320
6.3
Lucht, energie en klimaat
6.3.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Daar het voornaamste effect voor de discipline lucht de impact van de verkeersemissies is, wordt het studiegebied afgestemd op het studiegebied voor de discipline mobiliteit. Het studiegebied betreft aldus de wegenis en de routes waarop zich de mobiliteitseffecten van het project mogelijks doen gevoelen. Het betreft de Ringweg van The Loop en de aansluiting op het hoger wegennet (Pégoudlaan, R4 en E40). Onderstaande figuur zoomt in op het studiegebied.
Figuur 6.3.1: Studiegebied Lucht - ingezoomd
Om de modelleringen binnen dit studiegebied correct uit te voeren, worden de betreffende wegen tot op enige afstand buiten dit studiegebied beschouwd: Pégoudlaan, tussen R4 en E40; R4, tussen Drongensesteenweg en E17 13; E40, tussen Deinsesteenweg en E17. Op onderstaande figuur is tevens de zone binnen 200 m van de beschouwde wegen aangegeven (witte lijnen), waarbinnen de relevante impact van verkeersemissies wordt verwacht. De modellering omvat echter ook de tussenliggende en omliggende zones.
13
In de discipline mobiliteit werden verkeersmodelleringen uitgevoerd op de R4 tussen de Drongensesteenweg en de Maaltebruggestraat. en dus niet tot de E17. Om te vermijden dat de modelstop t.h.v. de Maaltebruggetsraat zou resulteren in een vertekende luchtkwaliteit ter hoogte van het projectgebied, wordt voor de discipline lucht de verkeerstroom op de R4 verder beschouwd tot de E17.
114/320
BE0113.000378
Figuur 6.3.2: Studiegebied Lucht – ruimere situering voor modellering
6.3.2
Juridische en beleidsmatige context
6.3.2.1
Mogelijk relevante polluenten De uitwerking van de effectgroep luchtverontreiniging zal betrekking hebben op de contaminanten die worden gerelateerd aan verkeersactiviteiten. De belangrijkste verontreinigende stoffen in relatie tot gezondheid, milieueffecten en overschrijding van de grenswaarden langs de Vlaamse hoofdwegen zijn stikstofdioxide (NO, NO2 en NOx), fijn stof (PM10, PM2,5 en EC) en koolstofdioxide (CO2). In mindere mate zijn ook VOS (benzeen), lood (Pb) en koolstofmonoxide (CO) van belang. Hieronder wordt een korte beschrijving gegeven van de relatie van de hier beschouwde parameters tot de luchtkwaliteit ten gevolge van de verkeersemissies (Milieurapport Vlaanderen, 2013). Fijn stof emissies kunnen zowel uitlaat als niet-uitlaat gerelateerd zijn. Uitlaatemissies van fijn stof worden veroorzaakt bij dieselmotoren. In de cilinderzones met een zeer hoge brandstofconcentratie en een zeer lage luchtconcentratie vindt een onvolledig verbranding plaats, met roetvorming tot gevolg. Niet-uitlaat emissies van fijn stof ontstaan door slijtage (remmen, banden en wegdek) en opwaaiing of resuspensie. Slijtage van banden brengt kleine rubberdeeltjes in de lucht. Slijtage van remmen brengt eveneens kleine metaaldeeltjes in suspensie. Door het contact tussen de weg en de banden wordt ook stof dat op de weg ligt terug in de lucht gebracht. Het aandeel van het wegverkeer in de emissie van totaal stof door transport was in 2010 78%. De laatste jaren wordt ook meer en meer de aandacht gevestigd op de fractie zwarte/elementaire koolstof (black carbon of BC/EC). Ze bestaat uit de fractie van fijne stofdeeltjes die bestaan uit koolstof met een donkere kleur die specifiek gevormd worden bij onvolledige verbrandingsreacties. Deze fracties worden vrijwel uitsluitend door menselijke activiteiten veroorzaakt. Beiden zijn een maat voor kankerverwekkende roetdeeltjes in de lucht. Zwarte/elementaire koolstof heeft naast die gezondheidseffecten
115/320
BE0113.000378
ook een directe invloed op de klimaatverandering door licht- en warmte-absorptie. In verstedelijkte gebieden is de emissie van EC sterk gelinkt met het verkeer, vooral van dieselvoertuigen. In 2010 was de helft van de EC-emissies afkomstig van transport. Van deze EC-emissies door transport was in 2010 93% toe te schrijven aan het wegverkeer (en dus 7% aan de andere verkeersmodi). Ook stikstofoxiden (NO en NO2) zijn belangrijke verkeer gerelateerde polluenten. Stikstofoxiden worden gevormd tijdens de verbranding in zowel benzine- als dieselmotoren. Door de hoge temperaturen die tijdens de verbranding bereikt worden reageren de in de lucht aanwezige stikstof (N 2) en zuurstof (O2) met elkaar. In de lucht worden NO en NO2 in elkaar omgezet onder invloed van zonlicht en ozon. Het wegverkeer was in 2010 verantwoordelijk voor 88 % van de NO 2-emissies door transport. Koolstofdioxide (CO2) is het belangrijkste broeikasgas en de emissie ervan is evenredig met het verbruik van de wagen. Benzinevoertuigen stoten meer CO2 uit vergeleken met dieselvoertuigen. Het wegverkeer was in 2010 verantwoordelijk voor 96 % van de CO2emissies door transport. Benzeen is een belangrijk deel van NMVOS met betrekking tot verkeer. De Europese richtlijn 98/70/EG beperkte onder meer het benzeengehalte van benzine. Het wegverkeer was in 2010 verantwoordelijk voor 90 % van de NMVOS-emissies door transport. Koolmonoxide (CO) is een kleur- reuk- en smaakloos gas en ontstaat bij een onvolledige verbranding van koolstof houdende substanties. Lood werd aan benzine toegevoegd om een hoger octaangetal te verkrijgen zodat de motor efficiënter werkt. Lood wordt in de motor verbrand, waardoor looddeeltjes vrijkomen (uitlaatemissies). Door opeenvolgende Europese richtlijnen die het loodgehalte in benzine aan banden leggen, daalden de uitlaatemissies van lood opvallend vanaf de jaren 90. Vanaf 2000 mocht alleen nog loodvrije benzine (<5 mg/l) verkocht worden in de EU. Sindsdien is de emissie van lood duidelijk verlaagd. Het aandeel van transport in de totale loodemissie in Vlaanderen bedroeg 15 % in 2010. Vandaag is slijtage van remmen een van de belangrijkste bronnen van loodemissies (niet-uitlaatemissies). Rekening houdend met de beschikbare emissiefactoren zijn de in dit rapport beschouwde parameters voor de verkeersemissies PM10, PM2,5, NO2, CO2 en benzeen. Voor de immissiebijdragen in het studiegebied worden de parameters PM10, PM2,5, NO2, en benzeen geëvalueerd (gezien CO2 geen lokaal milieueffect veroorzaakt – de effecten doen zich voor op globaal niveau – wordt voor deze polluent geen lokale immissiebijdrage berekend). 6.3.2.2
Geldende kwaliteitsdoelstelling/emissienormen Teneinde de kwaliteit van de omgevingslucht te evalueren voor elke relevante situatie, wordt deze getoetst aan de geldende en toekomstige normen en richtwaarden inzake luchtkwaliteit Deze normen en richtwaarden hebben tot doel: •
de gezondheid en het welzijn van de omwonenden te vrijwaren;
•
de hinder tot een minimum te beperken;
•
de verontreiniging van de verschillende milieucompartimenten binnen aanvaardbare grenzen te houden.
Onderstaande Tabel 6.3.1 geeft de geldende normen weer voor de mogelijk relevante polluenten.
116/320
BE0113.000378
Tabel 6.3.1: Geldende en toekomstige luchtkwaliteitsdoelstellingen Stof
Termijn
Waarde
uitmiddeling Stikstofdioxide
Uur
(NO2)
200 µg / m
3
(mag max. 18 keer per jaar worden
overschreden, komt overeen met percentiel-99,79) 3
Jaar
40 µg/ m
NOx (NO + NO2)
Jaar
30 µg / m (bescherming ecosystemen)
Fijn stof (PM10)
Dag
50 µg/ m
3
3
(mag max. 35 keer per jaar worden
overschreden, komt overeen met een rekenkundig gemiddelde vanaf 31,3 µg/m³)
Fijn stof (PM2,5)
3
Jaar
40 µg / m
Jaar
Streefwaarde: 25 µg / m vanaf 1 januari 2010
3
3
Jaargrenswaarde: 25 µg / m vanaf 1 januari 2015 3
Indicatieve grenswaarde : 20 µg / m vanaf 1 januari 2020 3
Benzeen
Jaar
5 µg / m
Koolmonoxide
8 uur
10.000 µg / m
3
(CO)
Voor de CO2 en EC-concentraties in de omgevingslucht bestaan er geen specifieke milieukwaliteitsnormen. Omwille van het feit dat de gezondheidseffecten van EC 10 keer sterker worden ingeschat dan voor PM2,5 (Janssen et al., 2011) kan een indicatieve norm van 2 µg/m³ naar voor worden geschoven. Er worden door Europa een aantal emissienormen opgesteld m.b.t. uitlaatgassen voor voertuigen. De Europese Commissie maakte recentelijk haar plan bekend rond de reductie van de CO2-uitstoot van personenwagens. Tegen 2020 moet de gemiddelde CO2-uitstoot van de gehele vloot van een autoconstructeur onder 100 g/km liggen, met een verplicht tussendoel van 130 g/km in 2015.
6.3.3
Beschrijving huidige luchtkwaliteit 2012
6.3.3.1
Methodologie Voor de beschrijving van de huidige luchtkwaliteit in de omgeving van het studiegebied wordt gebruik gemaakt van de resultaten van de “Life+ ATMOSYS: NO 2stedencampagne” (VMM). Deze door VMM en VITO uitgevoerde specifieke meetcampagne en ontwikkelde luchtmodellen maakt deel uit van het Life+ ATMOSYS project gefinancierd door de Europese Commissie. Het doel van het Life+ ATMOSYS project is om een geavanceerde website te ontwikkelen die gebruik maakt van de allernieuwste luchtkwaliteitsmodellen. Op de website van ATMOSYS worden jaargemiddelde luchtkwaliteitskaarten getoond. Momenteel is 2012 het meest recente jaar voor beschikbare kaarten van NO2, PM10 en PM2,5. Voor EC is dit 2009. Deze kaarten worden gebruikt in dit MER om de huidige luchtkwaliteit in het studiegebied te
117/320
BE0113.000378
beschrijven. Ze werden gemaakt, gebruik makende van de RIO-interpolatietechniek, gekoppeld aan IFDM, een bi-gaussiaans verspreidingsmodel. 6.3.3.2
Stikstofdioxide (NO2) In Figuur 6.3.3 is de huidige NO2 concentratie (2012) ter hoogte van het studiegebied in kaart gebracht. Deze figuur toont aan dat de concentratie NO2 duidelijk verhoogt langs de wegas van grote verkeersassen (E40, E17, R4). Langs de E40 en E17 komen in het studiegebied overschrijdingen (tot 50 µg/m³) van de norm van 40 µg/m³ voor tot op 150 à 300 m van de wegas (in alle windrichtingen, behalve in zuidwestelijke richting vanaf de wegas). Verder van deze wegassen komen binnen het studiegebied geen overschrijdingen voor. Concentraties variëren van 21 tot 40 µg/m³. Ter hoogte van Flanders Expo zelf bedragen de NO2-concentraties 31 à 35 µg/m³.
Figuur 6.3.3 NO2 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³)
6.3.3.3
Fijn stof (PM10) Figuur 6.3.4 en Figuur 6.3.5 tonen respectievelijk de jaargemiddelde PM10-concentratie (2012) en het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde norm voor PM10 (max. 35 dagen overschrijding). Hieruit blijkt dat de jaargemiddelde norm voor PM10 nergens in het studiegebied wordt overschreden. Ze bedragen overal tussen 26 en 30 µg/m³. Nergens binnen het studiegebied komen er meer dan 35 overschrijdingen van de dagwaarde van 50 µg/m³ voor. In het grootste gedeelte van het studiegebied worden er tot 30 overschrijdingen per jaar gemodelleerd. Dichter bij de wegas van de E40, de N43Kortrijksesteenweg en de R4 en ten oosten van het projectgebied (tussen E40 en E17) komen wel tot max. 35 overschrijdingen per jaar voor.
118/320
BE0113.000378
Figuur 6.3.4 PM10 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³)
Figuur 6.3.5 PM10 - Aantal overschrijdingen van de daggemiddelde waarde, gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in #)
6.3.3.4
Fijn stof (PM2,5) Figuur 6.3.6 toont dat de gemiddelde PM2,5 concentratie (2012) overal binnen het studiegebied tussen 16 en 20 µg/m³ ligt. Dit betekent dat de huidige norm van 25 µg/m³ overal wordt gerespecteerd. De toekomstige norm van 20 µg/m³ (vanaf 2020) wordt wel benaderd, maar niet overschreden.
119/320
BE0113.000378
Figuur 6.3.6 PM2,5 - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2012) (in µg/m³)
6.3.3.5
Elementaire koolstof (EC) Figuur 6.3.7 toont dat de jaargemiddelde EC concentratie (2009) binnen het grootste gedeelte van het studiegebied max. ca. 1,6 µg/m³ bedraagt. Rond de wegas van de E40, de E17, de N43-Kortrijksesteenweg en een aantal belangrijke knooppunten op de R4 zijn er concentraties tot ca. 2 µg/m³. In het volledige studiegebied wordt de vooropgestelde norm van 2 µg/m³ (lokaal nipt) gerespecteerd.
Figuur 6.3.7 EC - Jaargemiddelde gemodelleerd binnen Life+ ATMOSYS (2009) (in µg/m³)
120/320
6.3.4
Beschrijving van de referentiesituatie 2015
6.3.4.1
Methodologie
BE0113.000378
Daar de verkeersemissies voortdurend aan veranderingen onderhevig zijn, vooral door veranderingen in de vlootsamenstelling en in de uitstoot van de voertuigmotoren door de steeds strenger wordende emissie-eisen die aan voertuigmotoren worden gesteld, is het voor de discipline lucht van belang de luchtkwaliteit voor de referentiesituatie bij aanvang van het project (2015) te bepalen. Daarvoor gebruiken we, zoals hieronder toegelicht, de berekeningstechnieken, emissiefactoren en modelleringen, die voor Vlaanderen zijn voorgeschreven. 6.3.4.1.1
Emissies door het verkeer Relevante parameters voor verkeersemissies zijn NO 2, PM10, PM2,5, benzeen, en CO2. De emissies van het wegverkeer kunnen worden bepaald aan de hand van het model IFDM traffic. IFDM Traffic berekent emissies op basis van Mimosa 4.3 model( 14). Met deze emissiefactoren wordt zowel rekening gehouden met uitlaatemissies als de nietuitlaat emissies (slijtage van het wegdek, banden, remmen en resuspensie of opwaaien van stof). Voor fijn stof worden de totale emissies (zowel uitlaat als niet-uitlaat) als één gerapporteerd. De gehanteerde emissiefactoren zijn opgenomen in Bijlage 7. Er zijn in het model emissiefactoren beschikbaar voor 2010 (huidige situatie), 2015 of 2020. IFDM berekent geen emissies voor benzeen. Deze waarde kan worden afgeleid als fractie van de VOS-emissies op basis van de VMM jaarrapporten, waarbij emissies benzeen = 0,041*emissies VOS.
6.3.4.1.2
Berekening van de verwachte luchtkwaliteit Om meer in detail een beeld te krijgen van de luchtkwaliteit m.b.t. NO2, PM10 en PM2,5 worden de totale verkeersstromen op de in de discipline mobiliteit beschouwde wegsegmenten doorgerekend met het model IFDM Traffic. Voor de referentiesituatie worden de globale verkeersstromen gemodelleerd zonder deze van Flanders Expo in beschouwing te nemen. Voor NO 2 wordt hier tevens nagegaan wat de bijdrage van het verkeer is tot de luchtkwaliteit. EC wordt niet gemodelleerd met IFDM Traffic. Uit metingen blijkt dat EC en NO 2 concentraties, afkomstig van lokaal verkeer, een sterke correlatie vertonen en dat de ECbijdrage tot de omgevingsconcentratie ongeveer 10% is van die van NO 2. De input die in het IFDM model wordt ingegeven bestaat per door te rekenen scenario uit een wegenbestand en (enkel waar van toepassing) een tunnelbestand. Voor de gemodelleerde situaties wordt gerekend met volgende roosterparameters (niet voorgeprogrammeerd): •
regulier rooster: afstand tussen de roosterpunten: 60 m;
•
niet regulier rooster: afstand tss loodlijnen 250; min afstand 30m en max afstand 400m.
In het wegenbestand, worden volgende parameters opgenomen: Lambert coördinaten van het wegsegment, aantal lichte en zware vrachten per wegsegment uitgedrukt in aantal per uur tijdens de avondspits (17-18u), wegtype (1=autosnelweg, 2= landelijk en 3= stedelijk), de free-flow snelheid (in km/h) en hoogte van de weg ten opzichte van het maaiveld. Deze laatste parameter geldt enkel voor het aanduiden van bruggen/viaducten, 14
Richtlijnenboek lucht – emissiefactoren uit het MIMOSA-model (MIMOSA 4.3)
121/320
BE0113.000378
voor andere wegen wordt in het model geen rekening gehouden met het verschil in hoogte tussen het maaiveld en de weg. Als snelheid wordt in IFDM de free-flow snelheid ingegeven. Er wordt gerekend met de in het model aanwezige achtergronden en meteo-waarden en de vlootsamenstelling die in het model aanwezig is. De in het model aanwezige achtergronden zijn gebaseerd op officiële emissiescenario’s voor Europa en Vlaanderen. IFDM berekent emissies op basis van MIMOSA-4.3, dat op zijn beurt emissiefactoren van de Copert IV methodologie gebruikt. Met deze emissiefactoren wordt zowel rekening gehouden met uitlaatemissies als de niet-uitlaat emissies (slijtage van het wegdek, banden, remmen en resuspensie of opwaaien van stof). De resultaten van IFDM m.b.t. luchtkwaliteit worden per parameter a.d.h.v. een kaart weergegeven. 6.3.4.2
Emissies door het verkeer In onderstaande tabel worden de verkeersemissies weergegeven van het gemodelleerde globale verkeer op de beschouwde wegen in het studiegebied (zonder het verkeer gegenereerd door Flanders Expo) voor de referentiesituatie 2015.
Tabel 6.3.2: Emissies van het wegverkeer in de referentiesituatie 2015 (zonder Flanders Expo) Parameter NO2
108,9
PM10
18,2
PM2,5
13,3
CO2
90.536
Benzeen
6.3.4.3
Totale verkeersemissie (ton/j)
0,78
Verwachte luchtkwaliteit in de referentiesituatie 2015 en immissiebijdrage door het verkeer NO2 Voor de referentiesituatie 2015 (zie Kaart 6.3.1) worden er binnen het projectgebied nergens overschrijdingen van de jaargrenswaarde voor NO 2 (40 µg/m³) gemodelleerd. De concentraties zijn lager dan 35 µg/m³. Buiten het projectgebied zijn de concentraties het hoogst langs de wegas van de Pégoudlaan, de E40 en de R4. Ter hoogte van de E40 komen systematisch overschrijdingen van 40 µg/m³ voor. Heel lokaal zijn daar concentraties boven 50 µg/m³ gemodelleerd (max. 55,1 µg/m³). De overschrijding doet zich binnen het studiegebied als volgt voor (zie Kaart 6.3.1):
De overschrijding doet zich voor over de breedte van de E40 (ca. 40 m) en in een strook van 20 à 40 m aan de noordoost-zijde van de E40. Verder van de wegas (50-100 m) variëren de concentraties tussen 30 en 35 µg/m³. Op nog grotere afstand blijven de concentraties onder 30 µg/m³. In de zuidoosthoek van het studiegebied, waar de R4 en de E40 parallel op enkele tientallen meter van elkaar lopen (tussen brug Oudenaardsesteenweg en Knooppunt R4-E40-E17) is de zone van de overschrijding breder. Hier wordt ze maximaal 140 m breed en beslaat daarmee de breedte van de E40, de zone
122/320
BE0113.000378
tussen de E40 en de R4, de breedte van de R4 op de zuidoever van de Ringvaart en maximaal de helft van de breedte van de Ringvaart. Op de R4 zijn alle concentraties tussen 30 en 35 µg/m³ gemodelleerd. Langs de Pégoudlaan is er slechts heel lokaal een overschrijding gemodelleerd (centraal op de Pégoudlaan). Daar variëren bijna alle NO2-concentraties tussen 30 en 40 µg/m³ op de wegas. Vanaf ca. 50 m van de wegas blijven de concentraties lager dan 30 µg/m³.
Kaart 6.3.1: IFDM - Jaargemiddelde NO2 concentratie referentiesituatie 2015 in μg/m³
Op Kaart 6.3.2 wordt weergegeven wat de invloed van het verkeer in de referentiesituatie 2015 is voor NO2, door de jaargemiddelde concentratie te verminderen met de verwachte achtergrondconcentratie in 2015. Het effect van het verkeer op de luchtkwaliteit is vooral waarneembaar langs de wegas van de gemodelleerde verkeerswegen R4, E40 en Pégoudlaan. Hier dient opgemerkt dat enkel de verkeersstromen in deze straten werden gemodelleerd, terwijl er op omliggende wegen in werkelijkheid eveneens verkeer aanwezig is. Waar de effecten van deze wegen verwaarloosbaar zijn, kunnen andere wegen een invloed hebben. De interpretatie van het verkeerseffect is dus enkel representatief voor de stroken langs de gemodelleerde verkeersassen.
123/320
Kaart
6.3.2:
IFDM
-
Jaargemiddelde
BE0113.000378
NO2
concentratie
referentiesituatie
2015
minus
achtergrondconcentraties in μg/m³
PM10 Voor de referentiesituatie 2015 (zie Kaart 6.3.3) worden er binnen het projectgebied nergens overschrijdingen van de jaargrenswaarde voor PM10 (40 µg/m³) gemodelleerd. De concentraties zijn lager dan 35 µg/m³. Buiten het projectgebied zijn de concentraties het hoogst langs de wegas van de Pégoudlaan, de E40 en de R4. Ter hoogte van de E40 komen systematisch overschrijdingen van 40 µg/m³ voor. Heel lokaal zijn daar concentraties boven 45 µg/m³ gemodelleerd (max. 49,5 µg/m³). De overschrijding doet zich binnen het studiegebied als volgt voor (zie Kaart 6.3.3):
De overschrijding doet zich voor over de breedte van de E40 (ca. 40 m) en in een strook van 20 à 40 m aan de noordoost-zijde van de E40. Verder van de wegas (50-200 m) variëren de concentraties tussen 30 en 35 µg/m³. Op nog grotere afstand blijven de concentraties onder 30 µg/m³.
In de zuidoosthoek van het studiegebied, waar de R4 en de E40 parallel op enkele tientallen meter van elkaar lopen (tussen brug Oudenaardsesteenweg en Knooppunt R4-E40-E17) is de zone van de overschrijding breder. Hier wordt ze maximaal 120 m breed en beslaat daarmee ongeveer de breedte van de E40, de zone tussen de E40 en de R4 en de breedte van de R4 op de zuidoever van de Ringvaart.
Op de R4 zijn alle concentraties tussen 30 en 35 µg/m³ gemodelleerd. Langs de Pégoudlaan is er nergens een overschrijding gemodelleerd. Hier variëren de PM10concentraties tussen 30 en 40 µg/m³ op de wegas. Vanaf ca. 100 m van de wegas blijven de concentraties lager dan 30 µg/m³.
124/320
BE0113.000378
Kaart 6.3.3: IFDM - Jaargemiddelde PM10 concentratie referentiesituatie 2015 in μg/m³
PM2,5 Voor de referentiesituatie 2015 (zie Kaart 6.3.4) worden er binnen het projectgebied of het studiegebied nergens overschrijdingen van de huidige jaargrenswaarde voor PM 2,5 (25 µg/m³) gemodelleerd. Binnen het projectgebied variëren de concentraties tussen 20 en 22,5 µg/m³. In het overige deel van het studiegebied variëren ze van 19 tot 23,2 µg/m³. De hoogste waarden komen voor ter hoogte van de wegas van de E40. De toekomstige norm van 20 µg/m³ (vanaf 2020) wordt in 2015 dus nog wel overschreden in het grootste deel van het studiegebied.
Kaart 6.3.4: IFDM - Jaargemiddelde PM2,5 concentratie referentiesituatie 2015 in μg/m³
125/320
BE0113.000378
Benzeen Op basis van de verhouding tussen benzeen en PM10-emissies, worden geen overschrijdingen van de grenswaarde van 5 µg/m³ verwacht binnen het studiegebied voor de referentiesituatie 2015. De verwachte maximale concentratie bedraagt 2,1 µg/m³.
127/320
6.4
Bodem
6.4.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Het studiegebied komt, voor wat de discipline bodem betreft, overeen met het projectgebied. Het studiegebied is gesitueerd op onderstaande figuur (rode contour).
Figuur 6.4.1: Studiegebied Bodem
6.4.2
Beschrijving van de referentiesituatie
6.4.2.1
Geologie Het projectgebied is gelegen in de zandstreek, meer bepaald in het Vlaamse Vallei gebied. Op basis van boorprofielen van de Databank Ondergrond Vlaanderen kan de volgende geologische opbouw bepaald worden. Tabel 6.4.1: Geologische opbouw Diepte
Formatie
Lid
0-10 m-mv
Quartaire afzetting
Quartaire afzetting
10-26 m-mv
Formatie van Tielt
Lid van Egem
>26 m-mv
Lid van Kortemark
Het Quartair is verschillende meters dik. Onder het Quartair dagzoomt de Formatie van Tielt. Dit is een mariene lithostratigrafische eenheid, die over het algemeen bovenaan bestaat uit een zeer fijn zand, maar naar onder toe overgaat in een zeer fijn zandige
128/320
BE0113.000378
grove silt. De Formatie van Tielt wordt van boven naar onder onderverdeeld in het Lid van Egem en het Lid van Kortemark. Het Lid van Egem bestaat uit glimmer- en glauconiethoudend zeer fijn zand, afgewisseld met dunne kleilagen. Het Lid van Kortemark is kleihoudend. 6.4.2.2
Bodemopbouw Het projectgebied situeert zich volgens de bodemkaart overwegend op antropogene bodems, meer bepaald bodemserie OB (Bebouwde zone) (Kaart 4). In het noordoosten is een klein deel van het projectgebied op de bodemkaart nog aangeduid als Zdp (Matig natte zandbodem zonder profiel). Hierbij dient aangehaald dat de bodemkaart hier achterhaald is. Ook hier gaat het in realiteit om een antropogene bodem.
6.4.2.3
Bodemkwaliteit In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Gent wordt een deel van de terreinen van Flanders Expo vermeld als verontreinigde percelen.
Figuur 6.4.2: Percelen met (potentiële) verontreinigingen15
Volgens de databank van de OVAM16 zijn er binnen het projectgebied enkele bodemonderzoeken gebeurd: dossiernr. 7382 (laatste OBO 1998); dossiernr. 7393 (laatste OBO 2014). Dit dossier bevat ook 2 beschrijvende bodemonderzoeken. In het kader van de overdracht van gronden van Stad Gent aan het AG SOB werd een actualisatie doorgevoerd van de bodemonderzoeken op velden 9 en 16 (OVAM-dossiers 7382 en 7393). De bodemkwaliteit wordt beschreven aan de hand van dit onderzoek. Op veld 9, ten westen van het projectgebied, werden verhoogde concentraties waargenomen van arseen, nikkel, koper, zink en minerale oliën, maar telkens onder 80% van de bodemsaneringsnorm. Dit perceel mocht volgens het OBO verwijderd worden uit het register van verontreinigde gronden en een BBO werd niet nodig geacht.
15 16
Bron: gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Gent Het dossier 50453 werd niet terug gevonden op het geoloket van OVAM.
129/320
BE0113.000378
Op veld 16, ten zuidoosten van het projectgebied, is een historische grondverontreiniging met PAK’s teruggevonden. Hier werd wel een BBO uitgevoerd. De PAK’s zijn vermoedelijk afkomstig van de activiteiten van het voormalig vliegveld (tussen 1950 en 1985) of van gallo-romeinse brandgraven. Er werd een risico-evaluatie uitgevoerd, die aangaf dat er geen risico uitgaat voor plant, dier, mens of risico op verspreiding, zodat de verontreiniging geen ernstige bedreiging vormt. Samenvattend kan gesteld worden dat de bodem van het projectgebied zelf wellicht ook licht verhoogde concentratie van verontreinigende stoffen bevat, vnl. veroorzaakt door de vroegere vliegveldactiviteiten, maar dat deze normaliter geen ernstige bedreiging vormen. 6.4.2.4
Bodemgebruik Het bodemgebruik in het projectgebied bestaat uit de huidige expohallen en de wegenis en parkeerplaatsen eromheen.
131/320
6.5
Water
6.5.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Het studiegebied betreft in eerste instantie het eigenlijke projectgebied. Daarnaast worden ook de dichtstbijzijnde waterlopen tot het studiegebied gerekend. In onderstaande figuur wordt het studiegebied indicatief aangegeven (groene cirkel).
Figuur 6.5.1: Studiegebied Water
6.5.2
Beschrijving van de referentiesituatie
6.5.2.1
Oppervlaktewater
6.5.2.1.1
Hydrografie Voor de situering van de hydrografie wordt verwezen naar de Vlaamse Hydrografische Atlas. Het projectgebied ligt op de grens van twee deelbekkens: Gentse binnenwateren (deel van het Bekken van de Gentse Kanalen); Beneden-Leie (deel van het Leiebekken). In het projectgebied zelf bevinden zich geen waterlopen. Ongeveer 200 m ten de noordoosten ligt de Grietgracht, een waterloop geklasseerd als 2 categorie met de provincie Oost-Vlaanderen als beheerder. De Grietgracht mondt uit in de Ringvaart die op ongeveer 500 m ten noorden en oosten van het gebied loopt, geklasseerd als bevaarbaar onder het beheer van W&Z. Op minder dan 400 m ten westen ligt de Boesbeek, een niet-geklasseerde waterloop (beheer door aangelanden-gemeente/stad). Deze beek mondt uit in de Leie, die verder ten noordwesten ligt. De Leie is geklasseerd als bevaarbaar onder het beheer van W&Z. De Leie en de Ringvaart kruisen elkaar.
132/320
6.5.2.1.2
BE0113.000378
Oppervlaktewaterkwaliteit Op de Grietgracht wordt de waterkwaliteit opgemeten in een meetpunt van de VMM te ‘Sint-Denijs-Westrem, Poolse-Winglaan’ (nr. 781300). Op de Ringvaart ligt opwaarts van het projectgebied het meetpunt ‘Zwijnaarde, Buitenring Zwijnaarde, Heerweg-Noord’ (nr. 782000) en afwaarts het meetpunt ‘Sint-DenijsWestrem, Buitenring Drongen, Beukenlaan’ (nr. 781000).
Meetpunt 781000
Meetpunt 781300
Meetpunt 782000
Figuur 6.5.2: Situering meetpunten VMM waterkwaliteit
De waterkwaliteit wordt synthetisch in kaart gebracht aan de hand van de Prati-index voor zuurstofverzadiging (PIO) en de Belgisch Biotische Index (BBI). De Prati-index of PIO is een index die gemeten zuurstofwaardes omrekent naar een fysico-chemische kwaliteitsindex. Zowel zuurstoftekort (veroorzaakt door microbiële afbraak van verontreiniging), als zuurstofverzadiging (veroorzaakt door algenbloei t.g.v. eutrofiëring) is nefast voor de Prati-index. De PIO-index wordt uitgedrukt op een schaal van 0 (beste kwaliteit) tot 10 (slechtste kwaliteit) (zie Tabel 6.5.2). De BBI is een ecologische kwaliteitsindex voor een waterloop, die wordt beoordeeld op basis van de aanwezigheid van macro-invertebraten. De BBI wordt weergegeven op een schaal van 0 (slechtste kwaliteit) tot 10 (beste kwaliteit) (zie Tabel 6.5.2).
133/320
BE0113.000378
Tabel 6.5.1: Beoordelingsklassen PIO en BBI PIO
Beoordeling
BBI
Kwaliteit
0-1
Niet verontreinigd
9-10
Zeer goed
> 1-2
Aanvaardbaar
7-8
Goed
> 2-4
Matig verontreinigd
5-6
Matig
> 4-8
Verontreinigd
3-4
Slecht
> 8-10
Zwaar verontreinigd
0-2
Zeer slecht
De in de databank van de VMM beschikbare PIO- en BBI-waarden in de 3 meetpunten zijn opgesomd in onderstaande tabellen.
Tabel 6.5.2: PIO en BBI-waarden Meetpunt
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
781300 Grietgracht
-
6.34
7.23
-
-
-
-
782000 Ringvaart opwaarts
4.76
4.91
4.58
3.50
3.23
2.79
3.26
781000 Ringvaart afwaarts
-
-
-
-
-
-
-
781300 Grietgracht
4
-
-
-
-
-
-
782000 Ringvaart opwaarts
5
5
-
-
-
-
-
781000 Ringvaart afwaarts
-
5
-
-
-
-
-
PIO-waarden
BBI-waarden
De meetwaarden duiden een “verontreinigde” toestand aan en een “slechte” biotische kwaliteit voor de Grietgracht. Er zijn evenwel slechts meetresultaten beschikbaar tot 2006. De meetwaarden op de Ringvaart geven in 2004-2006 een “verontreinigde” toestand aan en een “matige” biotische kwaliteit. De PIO-waarden duiden echter op een verbetering gedurende de volgende jaren waarbij de toestand evolueert van “verontreinigd” naar “matig verontreinigd”. 6.5.2.1.3
Oppervlaktewaterkwantiteit Er zijn geen debiets- of capaciteitsgegevens gekend van de Grietgracht en Boesbeek. Daar een gedeelte van de vallei in de huidige situatie staat ingekleurd als risicozone voor overstromingen en daar volgens de provincie in het verleden reeds wateroverlast heeft plaatsgevonden t.h.v. de bewoning, kan er van uit worden gegaan dat er mogelijks onvoldoende reservecapaciteit beschikbaar is. De Ringvaart wordt daarentegen niet verwacht capaciteitsoverschrijding of toenemende debieten.
kwetsbaar
te
zijn
voor
134/320
6.5.2.1.4
BE0113.000378
Overstromingsgevoeligheid In het oosten overlapt het projectgebied met een gebied dat van nature overstroombaar is vanuit de waterloop. Kaart 6 en 7 geven een beeld van de overstromingsgevoeligheid van het projectgebied en omgeving. Kaart 6 geeft de risicozones weer evenals recent overstroomde gebieden. Kaart 7 geeft de watertoetskaarten weer. Op geen van beide kaarten is het projectgebied ingetekend als een effectief overstromingsgebied of als een risicozone. Langs de Grietgracht is een zone als recent overstroomd gebied ingetekend. Op de watertoetskaart is een deel van deze zone als effectief overstromingsgevoelig ingetekend. Op de watertoetskaart is de zone tussen dit effectief overstroomd gebied en het projectgebied als mogelijk overstromingsgevoelig ingetekend.
6.5.2.2
Grondwater
6.5.2.2.1
Hydrogeologie Bij sonderingen die werden uitgevoerd ter hoogte van de nieuwe bruggen over de Pégoudlaan (mei 2009) en op het terrein van IKEA (september 2006) werd het grondwater vastgesteld op geringe diepte, namelijk 1 tot 1,5 m onder maaiveld (projectMER ‘Ontwikkeling Veld 12 van project The Loop, 2010, Soresma). Volgens een recente sondering uitgevoerd door Artexis in 2013 in het kader van voorliggend project zou het grondwater ter hoogte van het projectgebied echter dieper zitten. Het grondwater werd vastgesteld op minimum op 1,5 m onder maaiveld en gemiddeld op 3,1 m onder maaiveld. Vermits deze metingen gebeurden in nauwe en onbeschermde sondeergaten hebben ze louter een indicatieve waarde. Op basis van boorprofielen van de Databank Ondergrond Vlaanderen kan de volgende hydrogeologische opbouw afgeleid worden voor het projectgebied:
Tabel 6.5.3: Hydrogeologische opbouw Diepte
Beschrijving
Aquiferbeschrijving
0-10 m-mv
Quartaire afzetting
Zandige deklagen
10-26 m-mv
Lid van Egem (Formatie van
Ieperiaan aquifer
Tielt) >26 m-mv
Lid van Kortemark (Formatie
Ieperiaan aquitard
van Tielt)
Gelet op de algemene helling van het terrein en het vroeger natuurlijk verloop van de afwatering, is de grondwaterstroming (zuid)oost-(noord)west gericht, nl. in de richting van de Leie. 6.5.2.2.2
Grondwaterkwetsbaarheid Het volledige projectgebied situeert zich in een zone waarvan het grondwater als zeer kwetsbaar werd ingetekend. Dit betekent dat de watervoerende laag uit zand bestaat, er geen deklaag aanwezig is en de onverzadigde zone 10 meter of minder dik is.
135/320
6.5.2.2.3
BE0113.000378
Vergunde grondwaterwinningen In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de vergunde grondwaterwinningen die volgens de Databank Ondergrond Vlaanderen aanwezig zijn binnen een straal van 1,5 km van het projectgebied. Tabel 6.5.4: Overzicht vergunde grondwaterwinningen Nr
1
2
Exploitant
Hogeschool
Don
Gent
Onderwijs-
Botermarkt
Jozef
centrum
Gent
Kluyskensstraat
Naamse
2, Gent
steenweg
Bosco
3
4
Stad Gent
Sint-Camillus 1,
vzw Beukenlaan
20,
Gent 37,
Heverlee X
103.397
102.971
103.283
101.275
Y
191.808
190.449
190.448
190.875
Diepte (m-mv)
43,5
33,0
15,0
50,0
Vergund aantal
1
1
1
1
Aquifer-
Ieperiaan
Ieperiaan Aquifer
Ieperiaan Aquifer
Ieperiaan Aquifer
beschrijving
Aquifer
Periode
23/08/’01
22/05/’03
29/05/’08
28/06/’01
vergunning
22/08/’21
30/11/’14
29/05/’28
20/04/’15
Vergund
25
-
6
55
4.500
8.000
560
17.500
putten
-
-
-
dagdebiet (m³) Vergund jaardebiet (m³)
De bovenstaande vergunde grondwaterwinningen zijn gesitueerd op Figuur 6.5.3.
-
136/320
BE0113.000378
Figuur 6.5.3: Situering vergunde grondwaterwinningen
Het projectgebied bevindt zich niet in de beschermingszone van een grondwaterwinning. 6.5.2.3
Watertoetskaarten De watertoetskaarten zijn terug te vinden in de kaartenbundel op kaart 7. Tabel 6.5.5: Overzicht watertoetskaarten Erosiegevoelige
Het studiegebied is niet erosiegevoelig.
gebieden Grondwaterstromings-
Het studiegebied overlapt met een kleine zone zeer gevoelig voor
gevoelige gebieden
grondwaterstroming, de rest van het gebied is aangeduid als matig gevoelig voor grondwaterstroming.
Hellingenkaart
Het studiegebied is grotendeels vlak
Infiltratiegevoelige
Het studiegebied is overwegend als infiltratiegevoelig ingetekend.
bodems Overstromingsgevoelige
Het studiegebied is grotendeels niet overstromingsgevoelig.
gebieden
Langs de Ringvaart zijn echter mogelijks overstromingsgevoelige gebieden aanwezig. Veld 6 en 11 van The Loop is deels effectief overstromingsgevoelig.
Winterbedkaart
Het studiegebied ligt niet in het winterbed van een rivier.
137/320
6.5.2.4
BE0113.000378
Zoneringsplan Op het zoneringsplan is het projectgebied nog gesitueerd in collectief te optimaliseren buitengebied. In werkelijkheid behoort het projectgebied tot het zuiveringsgebied van de RWZI van Gent (3,5 km ten N), die een basiscapaciteit heeft van 207.000 IE (inwonerequivalenten). De riolering van Flanders Expo sluit aan op het rioleringsstelsel van de Poortakkerstraat en de woonwijken van Sint-Denijs-Westrem. Het terrein van IKEA sluit aan op de riolering langs de Kortrijksesteenweg.
Figuur 6.5.4: Zoneringsplan VMM
139/320
6.6
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
6.6.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Het studiegebied wordt bepaald door het projectgebied en ruimere omgeving van de site van de Handelsbeurs. Het studiegebied is indicatief aangegeven op onderstaande figuur (groene contour). Op meso- en macroniveau wordt evenwel een ruimer gebied besproken, zodat het projectgebied in een ruimer kader kan worden gezien. Dit zowel voor wat de beschrijving van de huidige situatie betreft alsook van de (cultuur)historiek.
Figuur 6.6.1: Studiegebied Landschap, bouwkundige erfgoed en archeologie
6.6.2
Beschrijving van de referentiesituatie
6.6.2.1
Macroniveau Traditioneel landschap Het projectgebied ligt in het traditionele landschap van ‘Zandig Leie-Schelde-interfluvium’. Dit is een overwegend vlak landschap met een kenmerkend microreliëf gevormd door landduinen. Talrijke kasteelparken komen voor en er zijn relicten aanwezig van het coulissenlandschap met knotbomen. Wijdse vergezichten ontbreken door de sterke compartimentering door bebouwing en begroeiing. Deze typische kenmerken komen evenwel niet voor binnen het studiegebied.
140/320
6.6.2.2
BE0113.000378
Mesoniveau Relictzone, ankerplaats, lijnrelicten, puntrelicten Binnen het studiegebied van het project zijn geen relictzones, ankerplaatsen, lijnrelicten of puntrelicten gelegen (Kaart 10). De relictzone “Leievallei van Gent tot Deinze” en het lijnrelict “De Leie met inbegrip van de oude Leiearmen” bevinden zich op 800 m ten noordwesten. De relictzone “Kasteelparken Zwijnaarde” bevindt zich op 800 m ten zuiden van het projectgebied. Op dezelfde locatie ligt tevens de ankerplaats “Kastelensite Zwijnaarde” met de kastelen aangeduid als puntrelict. Beschermd erfgoed De enige bescherming binnen het studiegebied van het project is de Heilige Sacramentskapel in de Putkapelstraat. Er is echter geen visuele link tussen dit beschermd monument en het projectgebied. Op 460 m ten oosten ligt het beschermd monument ‘Maaltepark’ met de omheiningsgracht en het kasteel. In de omgeving van dit park is een Amberboom aangeduid als beschermd monument. De Kastelensite op 800 m ten zuiden van het projectgebied is aangeduid als beschermd landschap. Bouwkundig erfgoed Binnen het projectgebied is er geen bouwkundig erfgoed. Er liggen wel enkele sites in het studiegebied. De meest nabije zijn gesitueerd op onderstaande figuur en Kaart 11. Geen van deze heeft een visuele link met het projectgebied.
141/320
BE0113.000378
Figuur 6.6.2: Bouwkundig erfgoed
Archeologisch erfgoed Er zijn verschillende archeologische sites in en rondom het projectgebied terug te vinden in de Centraal Archeologische Inventaris (CAI). De vroegste toevalsvondsten op de de ste terreinen dateren al van de 19 en begin 20 eeuw. Bij aanleg van de hallen en parkings van Flanders Expo op het voormalig vliegveld in de jaren 1980 werd onderzoek uitgevoerd door de Vakgroep Archeologie van de Universiteit Gent, wat belangrijke vondsten opleverde. Maar heel wat relicten werden ook vernietigd zonder onderzoek. Op de site werden enkele nederzettingssporen uit de metaaltijden, waaronder een gebouwplattegrond uit de late bronstijd aangetroffen, alsook Romeinse erven bestaande uit hoofdgebouwen, waterputten en andere erfconstructies en een Romeins grafveld ingeplant langs een wegtracé en een middeleeuwse nederzetting. In het kader van de herontwikkeling van de site van Flanders Expo wordt er sinds 2007 preventief door De Logi en Hoorne archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de verschillende ontwikkelingsdossiers. Het onderzoek is nog steeds lopende (www.archeotheloop.be).
142/320
BE0113.000378
Figuur 6.6.3: Archeologische sites
6.6.2.3
Microniveau Landschapsvisuele beschrijving Landschappelijk gezien wordt de site van Flanders Expo gekenmerkt door expohallen omgeven met parkeerterrein. De volgende 3 belangrijke morfologische elementen zijn er te onderscheiden: In de eerste plaats, het tot voor enkele jaren van op de snelweg E40 zichtbare, Forumgebouw. De glazen koepel, aan beide zijden geflankeerd door twee balken kantoren, was het uithangbord voor de handelsbeurssite en lange tijd onderdeel van het logo. Door de nieuwe ontwikkelingen rondom de site (Arteveldetoren en IKEA) is dit gebouw zijn stedenbouwkundige rol als ‘landmark’ compleet verloren en heeft het op vandaag vooral een functionele rol te vervullen. Een tweede en grootste component van de handelsbeursgebouwen wordt gevormd door de hallen zelf. De grote Hal 1 met zijn zijhallen 2-7 vormen een symmetrisch geheel dat via een koppelconstructie verbonden is met het Forumgebouw. De gevels van de hallen worden gekenmerkt door een opeenvolging van poorten en deuren van diverse afmetingen en kleuren. Een laatste component van de Artexis gebouwencluster wordt gevormd door de later gebouwde Hal 8. Deze hal bezit een compleet andere morfologie, ze is vierkant en heeft een visueel nadrukkelijk aanwezige geluidswand richting interne rondweg en aanpalende woonwijk. Naast de gebouwen in functie van de beursactiviteiten bevinden zich op het terrein nog 2 gebouwen die functioneel niet tot de cluster van beursgebouwen behoren maar morfologische en ruimtelijk zo dicht met de beurshallen verbonden zijn dat ze stedenbouwkundig éénzelfde geheel vormen. Het betreft het Holiday Inn hotel en de infrastructuren van de regionale zender AVS met studio’s en kantoren. Tenslotte bevinden zich op vandaag nog 3 te vermelden gebouwen in de ruime omgeving van de handelsbeurssite. In eerste plaats is dit het tramgebouw. Het gebouw is een vrij opvallend driehoekig gebouw dat zich richt naar de beursgebouwen. Een tweede
143/320
BE0113.000378
belangrijk gebouw op de site is het IKEA gebouw. Met meer dan 20.000 m² grondoppervlakte is dit een grootschalig gebouw op de site van de The Loop dat zich richt naar de E40. Tot slot is er ook nog de Arteveldetoren die met zijn 118,5 m momenteel een landmark langs de E40 vormt.
Foto 1
Foto 2
Foto 3
Foto 4
Foto 5
Foto 6
Foto 7
144/320
Foto 8
BE0113.000378
Foto 9
Figuur 6.6.4: Foto’s van het studiegebied
Naast de vele harde en bebouwde structuren op de site van Flanders expo zijn ook her en der enkele opgaande groenstructuren aanwezig. Op de parking en langs de Pégoudlaan zijn een aantal lijnvormige groenstructuren aanwezig. Aan de voorzijde van het Forumgebouw en Hal 8 zijn grasvlakten aanwezig. In het westen van het studiegebied zijn nog restanten van het vroegere landbouwgebied aanwezig. Tussen de Flanders Expo site en de wijk Maalte bevindt zich een beboste bufferzone.
Opgaande groenstructuren
Lage groenstructuren
Figuur 6.6.5: Aanwezige groenstructuren
Binnen het projectgebied zelf zijn geen natuurlijke waterlopen aanwezig. In het noordoosten van het studiegebied stroomt de Grietgracht, die uitmondt in de Ringvaart (een 55 m breed kanaal, gegraven in de jaren ’50-’60). Dit kanaal vormt de noordelijke grens van het studiegebied. Het studiegebied wordt omringd en doorsneden door verkeersinfrastructuren: ten westen de spoorweg Gent – Kortrijk/Ronse, ten noord(oosten) de R4 (parallel aan de Ringvaart), ten zuidoosten de Kortrijksesteenweg (N43) en ten zuidwesten de E40. Dwars door het gebied loopt de Pégoudlaan (B402).
145/320
6.6.2.4
BE0113.000378
Gewenste landschappelijke structuur vanuit het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Gent Wat betreft de gewenste landschappelijke structuur van de ‘Zuidelijke mozaïek’ waartoe Flanders Expo behoort wordt in het GRS Gent het landschappelijk opwaarderen en herstructureren vooropgesteld. Hiervoor dienen groene dwarsrelaties tussen de bestaande en nieuwe fragmenten van de mozaïek ingebracht te worden. De kastelensite ten zuiden van Flanders Expo en de valleien aan de randen en de groene ring en groenassen spelen hierbij als elementen van de natuurlijke structuur een belangrijke rol.
Figuur 6.6.6: Structuurschets voor de Zuidelijke mozaïek
Als bakens in de ‘Zuidelijke mozaïek’ worden nieuwe markante torens met een hoogte van circa 27 bouwlagen gerealiseerd, met name torens parallel aan het spoor in de Flanders Expo site die de westelijke torenrij vervolledigen en (suggestie) verder 1 in de oostelijke ontwikkelingsas nabij E40 (aan R4-knooppunt in Merelbeke). De Arteveldetoren is intussen reeds gerealiseerd.
147/320
6.7
Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
6.7.1
Afbakening van het studiegebied
BE0113.000378
Het studiegebied wordt bepaald door het projectgebied, en bij uitbreiding de ruimere omgeving van The loop en de meest nabijgelegen woonwijken. De aanduiding van het studiegebied op de onderstaande figuur is bijgevolg slechts indicatief.
Figuur 6.7.1: Studiegebied Mens – ruimtelijke aspecten, hinder en gezondheid
6.7.2
Beschrijving van de referentiesituatie
6.7.2.1
Bestemmingen volgens het gewestplan en RUP Binnen het studiegebied is het RUP SDW-5 Handelsbeurs van toepassing. De visie van het RUP, gaat uit van leisure, retail, expo en werk in het hart van het gebied met daarnaast in de rand ook nog van wonen en natuur. Ten opzichte van oudere bestemmingsplannen bezit dit RUP een bijzondere mate van flexibiliteit op 2 niveaus. ste de Een 1 betreft de fasering in tijd. De 2 vorm van flexibiliteit zit vervat in de mogelijkheid om het programma uit te wisselen tussen verschillende bestemmingszones. De site van Flanders Expo is gelegen in zone 8. De hoofdbestemming is volgens het RUP zone voor handelsbeursactiviteiten. De nevenbestemming verbonden aan de beursactiviteiten (<= 50%) is horeca, congres en receptieactiviteiten, polyvalente ruimten, bedrijfskantoren, circulatieruimte, opslagruimten en andere dienstgebouwen, concert- en evenementenhal en radio - tv. In totaal mag ten opzichte van wat er op de dag van de goedkeuring van het RUP bestond 40.000 m² extra bruto vloeroppervlakte bijgebouwd worden.
148/320
BE0113.000378
In de aangrenzende zone 7 kan 22.000 m² detailhandel, 30.000 m² recreatie, 22.500 m² kantoorfuncties en 5.000 m² kortverblijf gerealiseerd worden. Doordat het RUP een beperkte uitwisseling van programma toelaat tussen zones onderling van maximum 20%, kan in principe 15.900 m² van het programma van zone 7 gerealiseerd worden in zone 8. Achterliggend idee hier is om een kwalitatieve stedenbouwkundige afwerking van het front van de handelsbeurs te verkrijgen en om de samenhang met de publieke ruimte op het dek te bewerkstelligen. In totaal mag er in zone 8 tot 55.900 m² (40.000m² + 15.900m²) bijkomend programma worden gerealiseerd. De maximum toelaatbare hoogte daarbij is 25 m. Het bijbouwen van parkeerruimte is toegelaten zowel op maaiveldniveau als in een parkeergebouw. Congresactiviteiten zijn als nevenactiviteit toegelaten (<= 50%). Voor de kaart uit het RUP SDW-5 Handelsbeurs wordt verwezen naar Figuur 2.2.2. In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van welke delen van het RUP SDW-5 Handelsbeurs reeds zijn ingevuld of nog gerealiseerd moeten worden. Tabel 6.7.1: Stand van zaken van RUP SDW-5 Handelsbeurs Symbool
Bestemming
Stand van zaken
Zone voor wonen
Gerealiseerd
Zone voor wonen en kantoorachtigen
Nog verder in te vullen
Zone
voor
kantoorachtigen
en
Nog te realiseren
kortverblijfwonen Zone voor kantoorachtigen
Nog verder in te vullen
Zone voor kantoorachtigen, wonen en
Nog verder in te vullen
natuur Zone voor kantoren
Nog verder in te vullen
Zone voor recreatie en detailhandel
Nog verder in te vullen
Zone voor handelsbeurs en aanverwante
Fase 1 betreft het voorliggend project,
(grootschalige) activiteiten
fase 2 zal op lange termijn gerealiseerd worden.
Zone voor lokale bedrijven
Grotendeels gerealiseerd, nog verder in te vullen in het noorden
Zone voor natuur
Gerealiseerd
Op Figuur 6.7.2 worden de huidige functies aanwezig binnen het studiegebied aangeduid. Ze worden toegelicht in de onderstaande paragrafen.
149/320
BE0113.000378
21
Figuur 6.7.2: Aanwezige functies binnen het studiegebied
recent gebouwde appartementen
150/320
6.7.2.2
BE0113.000378
Functies Wonen Tussen de Kortrijksesteenweg en de projectsite is een residentiele woongebied gesitueerd. Hier bevinden zich zowel villa’s als vrij grootschalige villa-appartementen. Hier en daar werd de woonfunctie reeds vervangen door kleinschalige kantooractiviteiten. Ten westen van de spoorlijn Gent – Kortrijk/Ronse is ook een woongebied gelegen. Hier zijn voornamelijk ééngezinswoningen aanwezig. Werken Centraal in het projectgebied bevinden zich de beurshallen (Hal 1 tot en met 7 met Hal 8 aan oostelijke zijde). Aan de voorzijde van het Flanders Expo complex bevindt zich een hotel (Holiday Inn) en de televisiestudio’s van het regionale televisiestation Audio Video Studio (AVS). Verder naar het zuiden bevindt zich een vestiging van IKEA. Rondom deze functies liggen uitgebreide gelijkgrondse openluchtparkings (circa 6.000 parkeerplaatsen). Er is tevens een tramhalte aanwezig. Ten westen van het projectgebied, tussen de spoorweg Gent – Kortrijk/Ronse en de Poortakkerstraat bevindt zich een KMO-zone die – vooral in het zuidelijk deel– zo goed als volzet is. Naast groothandels- en dienstverlenende bedrijven zijn er ook vrij veel kantoorgebouwen aanwezig die maken dat dit bedrijventerrein er niet echt uitziet als een traditionele KMO-zone maar veeleer als een gebied voor economische activiteiten met een multifunctioneel karakter. Het grasveld dat grenst aan de KMO-zone wordt nog onderhouden door een landbouwer, maar heeft geen wezenlijk landbouwkundig belang meer. Ten zuiden van het projectgebied bevinden zich binnen het op- en afritcomplex 14 SintDenijs-Westrem van de E40 kantoor- en handelsfuncties waaronder de recent gebouwde KBC Arteveldetoren. In het oosten zijn langs de Kortrijksesteenweg verschillende handelsfuncties gelegen. Hier bevindt zich ook het kantorencomplex Maaltecenter. In het noorden en het westen van het studiegebied zijn nog braakliggende terreinen aanwezig waardoor gesteld kan worden dat het gebied The Loop in de actuele toestand ruimtelijk en functioneel onderbenut is. Recreatie Heel wat van de beurs- en concertactiviteiten van Flanders Expo zijn gericht op het grote publiek, deze zijn te catalogeren onder de noemer leisure (ontspanningsfaciliteiten). Hal 8 van Flanders Expo werd vooral gebouwd in functie van muziekevenementen zoals bijvoorbeeld “I love techno” maar wordt bij grote beurzen eveneens ingeschakeld in het systeem van de andere hallen. Deze hal heeft een visueel nadrukkelijk aanwezige geluidswand richting interne rondweg en aanpalende woonwijk.
151/320
BE0113.000378
In de omgeving van het projectgebied bevinden zich de volgende parken: ten noorden Overmeers, ten noordwesten het Maaltepark en ten zuiden het Parkbos. Overmeers is een stukje natuur vlakbij het station van Gent Sint-Pieters. Wandelaars kunnen via de Sint-Denijslaan het park betreden. Het nabijgelegen Maaltepark is geselecteerd als een van de portalen van het Parkbos, aangeduid als één van de 4 groenpolen van Gent. Het Parkbos zelf betreft een gebied van bijna 1.200 ha, gelegen tussen de Ringvaart, de Kortrijksesteenweg, de autosnelweg E17 en de woonkern van De Pinte. Van oudsher zijn in het gebied talrijke kasteelparken en cultuurhistorisch interessante kastelen aanwezig. 6.7.2.3
Leefkwaliteit, gezondheid en woonkwaliteit In het projectgebied en in het gebied The Loop als geheel is geen bewoning aanwezig (op de concièrgewoning van Flanders Expo na). Verspreid tussen de bedrijven van bedrijventerrein Poortakker bevinden zich in de Poortakkerstraat en de Buchtenstraat in totaal 13 woningen met 41 inwoners op 21/10/2005. Ten zuidoosten van het projectgebied telden de zijstraten van de N43 (Kortrijksesteenweg), zijnde de Putkapelstraat, de Derbystraat, de Poolse Winglaan en de B. Blanchaertlaan, samen 222 gezinnen met 350 inwoners. De wijk Maalte als geheel telt ca. 800 inwoners. De wijk Steenaarde (ten westen van de spoorweg en ten noorden van de E40) telt ca. 1000 inwoners en de dorpskern van Sint-Denijs-Westrem (ten westen van de spoorweg en ten zuiden van de E40) ca. 1800 (project-MER ‘Ontwikkeling Veld 12 van project The Loop’ (2010) Soresma). Qua kwetsbare locaties in de omgeving van het projectgebied zijn te vermelden:
GO! Medisch pedagogisch instituut De Oase, Voskenslaan 362 te Gent, 800 m ten noordoosten
Technische school Don Bosco, 600 m ten zuidoosten;
Ziekenhuis Maria Middelares met verpleegstersschool, 600 m ten oosten;
Schoon in & na ziekenhuis, Poolse-Winglaan 27 te Gent, 400 ten oosten
Opvang baby’s en peuters, Witje Wiebel, Kortrijksesteenweg 1026 te Gent, 600 m ten oosten
Opvang baby’s en peuters, Babbiebaloe, Kortrijksesteenweg 1027 te Gent, 600 m ten oosten
Opvang baby’s en peuters, KDV Maaltecenter, Derbystraat 100 te Gent, 400 m ten zuidoosten
Psychiatrische kliniek Sint-Camillus, Beukenlaan 20 te Gent, 1000 m ten westen.
Alhoewel de afstanden tot het projectgebied relatief beperkt zijn, bevinden zich in alle richtingen bebouwing en infrastructurele barrières tussen het projectgebied en de kwetsbare locaties (de spoorlijn Gent – Kortrijk/Ronse en het bedrijventerrein Poortakker in westelijke richting, de wijk Maalte en Kortrijksesteenweg in (zuid)oostelijke richting en de Ringvaart/R4 in noordoostelijke richting). De E40, de Ringvaart/R4, de N43 en de B402 zijn belangrijke bronnen van luchtverontreiniging ten aanzien van de bewoners in de omgeving. Volgens de modelleringen van de luchtverontreiniging (zie hoofdstuk lucht) is er een overschrijding van de luchtkwaliteitsnorm voor NO2 in een zone tot op 150 à 300 m aan de NO-zijde van de E40.
152/320
BE0113.000378
Deze verkeerswegen zijn tevens belangrijke geluidsbronnen. Het geluid van de E40 wordt wel in belangrijke mate afgeschermd door geluidsschermen, waardoor het L denniveau t.h.v. de meest nabije woningen “slechts” 60 à 65 dB(A) bedraagt. Volgens de dosisrespons-formule van Miedema komt dit overeen met 10% tot 16% ernstig gehinderden. Langs de B402 en de R4 komt quasi geen bewoning voor. Daardoor komt de meeste hinder voor langs de Kortrijksesteenweg (wijk Maalte) en langs de spoorweg Gent – Kortrijk/Ronse (wijk Steenaarde), waar geen afscherming aanwezig is. De oostelijke Ringweg (voor het verkeer IKEA en Flanders Expo) wordt ten opzichte van de nabije woningen in de wijk Maalte afgeschermd door een geluidswal, die opgelegd werd in het plan-MER van het RUP Handelsbeurs. 6.7.2.4
Gewenste ruimtelijke structuur vanuit het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Gent In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Gent wordt voor site Flanders Expo volgende gedetailleerde en expliciete ontwikkelingsvisie geformuleerd: “Het gebied van Flanders Expo functioneert op stedelijk en (boven)regionaal niveau als evenementensite voor grootschalige informatieve, culturele, recreatieve en commerciële manifestaties die niet in de binnenstad of kernstad passen en als hoogwaardige vestigingsplaats voor de kantoorachtigen van de nieuwe kennisbedrijvigheid. Ook andere, (deels) autogerichte middelgrote en grote kantoren zonder loketfunctie kunnen er ingeplant worden. Vanuit complementariteit met de binnenstad en de cultuurcluster wordt in dit gebied geen stedelijke funshoppingsfunctie uitgebouwd; ondersteunende horeca is er wel op zijn plaats. Op Flanders Expo kan een detailhandelszone (categorie I) ingeplant worden, die gelegen is aan de E40/R4/afrit Pégoudlaan.”
153/320
7
Effectbespreking
7.1
Mens – mobiliteit
7.1.1
Effectbeschrijving en beoordeling – Methodologie
7.1.1.1
Algemene aanpak
BE0113.000378
Bij de effectbeoordeling wordt er gekeken naar de effecten op de verschillende vervoerswijzen (langzaam verkeer, openbaar vervoer, auto- en vrachtverkeer). Hierbij wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen hetgeen binnen het projectgebied gebeurt (site Flanders Expo) en het verkeersnetwerk in de omgeving (site The Loop). De referentiesituatie wordt zoveel mogelijk beschreven op basis van gegevens uit bestaande studies. De effecten in fase 1 worden berekend door de extra verkeersgeneratie van de uitbreiding bij de huidige situatie op te tellen. De effecten op lange termijn (volledige ontwikkeling van The Loop) worden reeds in andere studies (plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) beschreven. Er wordt dan ook naar deze studies verwezen en de belangrijkste conclusies met betrekking tot het projectgebied worden in dit project-MER samengevat. Hiervoor wordt dan ook verwezen naar het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) die momenteel uitgevoerd wordt door Technum in opdracht van stad Gent. De beschikbare conclusies op lange termijn uit het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) worden samengevat in dit project-MER. 7.1.1.2
Beoordelingskader In de evaluatie wordt het projectgebied getoetst aan de duurzaamheidsdoelstellingen. Hierbij gaat niet alleen aandacht uit naar het gemotoriseerd verkeer, maar ook naar het openbaar vervoer en de zwakke weggebruikers. Bij deze evaluatie worden de geplande ontwikkelingen en de daaraan gekoppelde verkeersgeneraties van het project afgewogen ten opzichte van de wegcapaciteit en de mogelijkheden van de omgeving. Er wordt zowel gekeken naar de referentiesituatie als naar toekomstige situaties waarbij de milderende maatregelen uitgevoerd zijn. De criteria die gebruikt worden voor de beoordeling van de verschillende effectgroepen worden weergegeven in onderstaande tabel.
154/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.1: Overzicht effectgroepen Effectgroep
Criterium
Methodiek
Langzaam verkeer op de site van Flanders Expo
De relaties met het bovenliggend netwerk kunnen versterkt of gereduceerd worden door de geplande ontwikkeling en voorzieningen op de site.
Kwalitatieve beoordeling van de aantakking en impact op het bovenliggend netwerk.
Langzaam verkeer in The Loop
De ligging en kwaliteit van de geplande ontwikkelingen en de kwaliteit van de aangelegde voorzieningen.
Hiervoor wordt input gehaald uit het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en de MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)
De relatie met vervoer op de Flanders Expo
De openbaar vervoersrelaties, bereikbaarheid van de haltes.
Kwalitatieve inschatting van de effecten op de bereikbaarheid van de haltes.
The
Er wordt nagegaan hoe de kwaliteit (comfort, aanbod, bereikbaarheid, frequentie…) van het openbaar vervoer ten gevolge van het project wijzigt.
Hiervoor wordt input gehaald uit het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en de MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)
Auto- en vrachtwagenverkeer in onmiddellijke omgeving van de site Flanders Expo
Afwikkelingskwaliteit van de site op de The Loop en de wijze van aantakken van parkings.
Kwalitatieve beoordeling verkeersstromen. Kwantitatieve beoordeling van de intensiteiten op de ringweg van The Loop
Auto- en vrachtwagenverkeer op Pégoudlaan en aantakkingen met E40 en R4
Het effect van de nieuwe ontwikkelingen op het hoger gelegen wegennet
Hiervoor wordt input gehaald uit het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en de MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)
openbaar site van
Openbaar vervoer naar Loop
Het effect van het project op het bestaande netwerk voor langzaam verkeer wordt bekeken. Hierbij wordt nagegaan wat de bijdrage is van het project op het lokale en bovenlokale netwerk. Voor de beoordeling van het effect worden onderstaande beoordelingskaders gebruikt. Verder worden er aanbevelingen geformuleerd die bijdragen tot een zo optimaal mogelijke afwikkeling van verkeer. Dit kunnen zowel verkeerstechnische maatregelen (bv. aanpassingen aan bestaande kruispunten) als ruimtelijke maatregelen zijn die de leesbaarheid, de verkeersveiligheid en de verkeersleefbaarheid verhogen.
155/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.2: Beoordelingskader relaties langzaam verkeer op de site Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Interpretatie
Kwalitatieve interne relaties en directe
Significant positief
Belangrijk positief effect
aansluiting op structurerende routes in
(meerwaarde)
de omgeving. Kwalitatieve interne relaties en de
Matig positief
Duidelijk positief effect
Beperkt positief
Beperkt positief
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of
verbinding met nabijgelegen functies kan veilig verlopen. Voetgangers/fietsersnetwerk
beperkt
tot enkele doorsteken en de verbinding met nabijgelegen functies kan veilig verlopen. Voetgangers/fietsnetwerk valt samen met autonetwerk maar de infrastructuur
verwaarloosbaar effect
is veilig en kwalitatief. De verbinding met nabijgelegen functies kan veilig verlopen Voetgangers/fietsnetwerk valt samen
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect,
met autonetwerk maar de infrastructuur
aanvaardbaar, geen milderende
is
maatregelen nodig.
veilig.
nabijgelegen
De
verbinding
functies
kan
met veilig
verlopen Er bestaan belangrijke barrières voor
Matig negatief
Duidelijk negatief effect,
de aansluiting op nabijgelegen functies
milderende nodig op middellang
of voor de interne verbindingen binnen
of lange termijn.
het de site van Flanders Expo. Er bestaan belangrijke barrières voor
Significant negatief
Belangrijk negatief effect,
de aansluiting op nabijgelegen functies
milderende maatregelen op
en voor de interne verbindingen binnen
korte termijn vereist
de site van Flanders Expo.
Tabel 7.1.3: Beoordelingskader relaties langzaam verkeer rondom Flanders Expo Beoordelingscriteria Een bestaande missing link in het bovenlokaal
netwerk
wordt
Effectbeoordeling
Interpretatie
Significantpositief
Belangrijk
op
positief
(meerwaarde)
kwalitatieve wijze gerealiseerd. Een bestaande missing link in het
Matig positief
Duidelijk positief effect
Beperkt positief
Beperkt positief
bovenlokaal netwerk wordt op een veilige manier gerealiseerd. Een bestaande missing link in het lokaal netwerk wordt op een veilige manier gerealiseerd.
effect
156/320
BE0113.000378
Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Interpretatie
Er worden geen nieuwe verbindingen
Verwaarloosbaar
Geen,
gemaakt, noch bestaande verbindingen
neutraal
of
verwaarloosbaar effect
verbroken. De kwaliteit en/of veiligheid van een
Beperkt negatief
Beperkt
negatief
effect,
bestaande link in het lokaal netwerk
aanvaardbaar, geen milderende
wordt verminderd.
maatregelen nodig.
Een bestaande link in het lokaal
Matig negatief
netwerk wordt verbroken.
Duidelijk
negatief
effect,
milderende nodig op middellang of lange termijn.
Een bestaande link in het bovenlokaal
Significant negatief
netwerk wordt verbroken.
Belangrijk
negatief
effect,
milderende
maatregelen
op
korte termijn vereist
Verder wordt er ook onderzocht wat het effect is van de ontwikkeling van het project op de doorstroming en bereikbaarheid van het openbaar vervoer. Dit aspect heeft vooral effect op het voor- en natransport van het openbaar vervoerssysteem. Hierbij wordt ook gekeken naar de kwaliteit die aangeboden wordt aan de gebruiker. Is de frequentie voldoende hoog? Zijn de haltes voldoende bereikbaar? Deze aspecten hebben vooral impact op de appreciatie van het openbaar vervoer door de gebruikers. Deze aspecten worden kwalitatief omschreven en beoordeeld volgens onderstaande beoordelingskaders. Tabel 7.1.4: Beoordelingskader relatie met openbaar vervoer op de site van Flanders Expo Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Interpretatie
Vlot bereikbare bus- en tramhaltes
Significant positief
Belangrijk positief effect
(loopafstand <500m, geen barrières), aangename
route,
(meerwaarde)
duidelijke
zichtrelatie tussen site en halte. Vlot
bereikbare
haltes
<500m,
beperkte
aangename
route,
(loopafstand
Matig positief
Duidelijk positief effect
Beperkt positief
Beperkt positief
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of
barrières),
geen
duidelijke
zichtrelatie tussen site en halte Vlot
bereikbare
<500m,
haltes
beperkte
aangename
route,
(loopafstand
barrières), geen
geen
duidelijke
zichtrelatie Beperkt bereikbare halte tussen 500m en 650m.
verwaarloosbaar effect
157/320
BE0113.000378
Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Interpretatie
Moeilijk bereikbare haltes (loopafstand
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect,
>650m, geen barrières), aangename
aanvaardbaar, geen milderende
route.
maatregelen nodig.
Moeilijk bereikbare haltes (loopafstand >650m,
beperkte
barrières),
Matig negatief
geen
Duidelijk negatief effect, milderende nodig op middellang
aangename route.
of lange termijn.
Moeilijk bereikbare haltes (loopafstand
Significant negatief
Belangrijk negatief effect,
>650m, barrières), geen aangename
milderende maatregelen op
route.
korte termijn vereist
Tabel 7.1.5: Beoordelingskader relatie met openbaar vervoer op de site van The Loop Effectbeoordeling
Beoordelingscriteria Het project verbetert de doorstroming
Significant positief
van het openbaar vervoer aanzienlijk door
het
creëren
van
een
Interpretatie Belangrijk positief effect (meerwaarde)
vrije
bedding. Het project verbetert de doorstroming
Matig positief
Duidelijk positief effect
Beperkt positief
Beperkt positief
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of
van het openbaar vervoer door een duidelijke afname van de intensiteiten op de (nieuwe) OV route. Een lokaal knelpunt op een OV route wordt verbeterd. Er
zijn
geen
noemenswaardige
wijzigingen op OV routes ten gevolge
verwaarloosbaar effect
van het project. Er ontstaat een lokaal knelpunt op een
Beperkt negatief
OV route.
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen milderende maatregelen nodig.
Het
project
doorstroming
vermindert van
het
de
Matig negatief
openbaar
Duidelijk negatief effect, milderende nodig op middellang of
vervoer door een duidelijke toename
lange termijn.
van de intensiteiten op de (nieuwe) OV route. Het
project
doorstroming
vermindert van
het
de
openbaar
vervoer door een duidelijke toename van de intensiteiten op de (nieuwe) OV route met (een toename van de) filevorming tot gevolg.
Significant negatief
Belangrijk negatief effect, milderende maatregelen op korte termijn vereist
158/320
BE0113.000378
De interne bereikbaarheid voor gemotoriseerd verkeer beoordelen we aan de hand van de te verwachte parkeerdruk en de doorstroming op de routes van en naar de belangrijkste interne attractiepolen. Ook de efficiëntie waarbij voertuigen naar de verschillende parkeerplaatsen geleid worden, wordt in acht genomen. Voor de impact op de R4 en E40 wordt verwezen naar de resultaten van het plan-MER RUP SDW-5 Handelsbeurs (2006) en het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie). Tabel 7.1.6: Beoordelingskader auto- en vrachtwagenverkeer in onmiddellijke omgeving van de site Flanders Expo Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Interpretatie
Verkeer wordt erg efficiënt van de openbare
Significant
Belangrijk positief effect
weg naar de verschillende parkings geleid, de
positief
(meerwaarde)
Matig positief
Duidelijk positief effect
Beperkt positief
Beperkt positief
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of
parkeerbezettingsgraad is steeds onder de 85%.
Verkeer wordt matig efficiënt van de openbare weg naar de verschillende parkings geleid, de parkeerbezettingsgraad is steeds onder de 85%.
Verkeer
wordt
beperkt
efficiënt
van
de
openbare weg naar de verschillende parkings geleid, de parkeerbezettingsgraad is steeds onder de 85%.
Verkeer
wordt
beperkt
efficiënt
van
de
openbare weg naar de verschillende parkings
verwaarloosbaar effect
geleid, de parkeerbezettingsgraad is steeds onder de100%.
Verkeer wordt niet efficiënt van de openbare
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect,
weg naar de verschillende parkings geleid, de
aanvaardbaar, geen
parkeerbezettingsgraad
milderende maatregelen
is
steeds
onder
de100%.
nodig.
Verkeer wordt niet efficiënt van de openbare
Matig negatief
Duidelijk negatief effect,
weg naar de verschillende parkings geleid, de
milderende nodig op
parking biedt op piekmomenten onvoldoende
middellang of lange
(maximaal 5 jaar) parkeerplaatsen.
termijn.
Verkeer wordt niet efficiënt van de openbare
Significant
Belangrijk negatief effect,
weg naar de verschillende parkings geleid, de
negatief
milderende maatregelen
parking
biedt
op
gemiddeld
onvoldoende parkeerplaatsen.
genomen
op korte termijn vereist
159/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.7: Beoordelingskader auto- en vrachtwagenverkeer op Pégoudlaan en aantakkingen met E40 en R4 Beoordelingscriteria
Effectbeoordeling
Het project doet de verkeersstromen in de omgeving duidelijk afnemen.
Significant positief
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Het project veroorzaakt een beperkte afname van verkeersstromen zodat de afwikkeling van de omliggende wegvakken, rotondes en kruispunten vlotter verloopt.
Matig positief
Duidelijk positief effect
Het project veroorzaakt geen toename, bestaande verkeersstromen worde beter afgewikkeld. De afwikkeling van de omliggende wegvakken, rotondes en kruispunten verloopt beperkt vlotter.
Beperkt positief
Beperkt positief
De bijkomende verkeersstromen vanuit het project veroorzaken geen merkbaar effect op de omliggende kruispunten.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
De bijkomende verkeersstromen vanuit het project veroorzaken een duidelijke toename van de verzadigingsgraad maar zonder echte capaciteitsproblemen op de omliggende wegvakken, rotondes en kruispunten.
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen milderende maatregelen nodig.
De bijkomende verkeersstromen vanuit het project veroorzaken sterke hinder op de omliggende wegvakken, rotondes kruispunten.
Matig negatief
Duidelijk negatief effect, milderende nodig op middellang of lange termijn.
De bijkomende verkeersstromen vanuit het project veroorzaken sterke hinder op de omliggende wegvakken, rotondes kruispunten. Hierbij wordt de capaciteit overschreden.
Significant negatief
Belangrijk negatief effect, milderende maatregelen op korte termijn vereist
7.1.2
Effectbeschrijving en beoordeling - exploitatiefase
7.1.2.1
Generatie verkeer Flanders Expo
Interpretatie
Flanders Expo is een erg piekgevoelige site. Het mobiliteitsprofiel is voor elke beurs anders. Enerzijds verandert het aantal bezoekers van dag tot dag, soms met schommelingen van 100 tot 1000-den bezoekers. Anderzijds is de aantrekkingskracht van beurs tot beurs verschillend. Sommige beurzen trekkenbezoekers aan op een eerder lokale schaal, andere hebben een aantrekkingskracht op bovenlokaal niveau en nog andere op niveau van Vlaanderen. Tenslotte is ook de modal split voor elke beurs verschillend. Zo zullen bezoekers van Horeca Expo eerder de wagen nemen dan bezoekers van I Love Techno. Bovenstaande maakt het héél moeilijk om een correct beeld te geven van de verkeersgeneratie van een typesituatie voor Flanders Expo, deze is namelijk van dag tot dag totaal verschillend. Er wordt daarom voorgesteld om enerzijds te rekenen met een
160/320
BE0113.000378
gemiddeld mobiliteitsprofiel (zoals deze ook in het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) is beschreven) en anderzijds enkele piekbeurzen te bespreken. Toekomstige verkeersgeneratie van een gemiddelde beurs Conform de ontwerpversie van het MOBER The Loop 2013-2014, wordt hieronder eerst het mobiliteitsprofiel van een gemiddelde beurs beschreven. The Link zal er voor zorgen dat de gebouwen beter benut kunnen worden. In situaties waarbij vandaag de dag slecht één of enkele hallen gebruikt wordt/worden, zal The Link niet leiden tot meer verkeer. In situaties waarbij vandaag de dag 8 hallen gebruikt worden, zal de The Link enkel leiden tot een betere interne circulatie tussen de verschillende beurshallen. De beursoppervlakte en dus het potentieel aantal bezoekers neemt hierdoor m.a.w. niet toe. Het is pas in situaties waarbij vandaag de dag 7 beurshallen in gebruik zijn omwille van verschillende beurzen die tegelijk doorgaan, dat de The Link ervoor kan zorgen dat ook Hal 8 in de toekomst zal gebruikt worden. Van de 117 beursdagen in 2013 waren er 12 dagen waarop beurszaal 8 niet in gebruik was en alle andere hallen wel. Voor deze 12 dagen zal het mobiliteitsprofiel dus stijgen door het bouwen van de The Link, voor de overige dagen niet. Op vraag van de stad Gent is in Bijlage 6 ook een korte berekening opgenomen van de verkeergeneratie indien men het mobiliteitsprofiel van Flanders Expo zou behouden (niet verhogen owv The Link) en zou toepassen op de volledige oppervlakte (inclusief The Link). De berekeningen tonen aan dat een beperkte toename (5-7%) van de verkeersgeneratie bekomen wordt. Aangezien de toename beperkt is en tijdens de opmaak van dit MER (richtlijnen) werd afgesproken te rekenen met een aangepast mobiliteitsprofiel, dat rekening houdt met de verschillende functies van Hal 10 en The Link, werden de berekeningen hier niet aan aangepast. Voor een gemiddelde beurs worden onderstaande kencijfers gebruikt (o.b.v. MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)). De aanwezigheidspercentages worden (conform het plan-MOBER) toegepast. Voor werknemers en standhouders wordt zo in rekening gebracht dat er steeds een deel werknemers/standhouders in verlof/ziek/op vergadering zijn.
161/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.8 Kencijfers gemiddelde Flanders Expo beurs (o.b.v. MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)) weekdag Werknemers/
weekenddag
Bezoekers
standhouders Aantal/100m² bvo
Werknemers/
Bezoekers
standhouders
1,5
11
1,5
12
Aanwezigheidspercentage
90%
100%
90%
100%
Modal split auto
70%
70%
70%
70%
Modal split OV
15%
15%
15%
15%
Modal split fiets/te voet
15%
15%
15%
15%
voertuigbezetting
1,15
1,8
1,15
2
Vandaag bedraagt de totale oppervlakte van Flanders Expo 54.000m². Dit betekent onderstaande gemiddelde verkeersgeneratie.
162/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.9 Huidig gemiddeld mobiliteitsprofiel weekdag Werknemers/ standhouders Generatie
van
weekenddag Bezoekers
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
personen
(bezoekers/werknemers)
810
5940
810
6480
Aantal aanwezigen
729
5940
729
6480
autobestuurders)
444
2310
444
2268
Generatie OV
109
891
109
972
Generatie fiets/te voet
109
891
109
972
Generatie
auto's
(enkel
De totale bruto vloeroppervlakte is vandaag 54.000m². Na de realisatie van de The Link zal dit gemiddelde stijgen. Hal 8 heeft een oppervlakte van ±10.300m² Bij 12 van de 117 beursdagen kan dus verwacht worden dat 10.300m²/54.000m² extra bezoekers en personeel zal aanwezig zijn. Met andere woorden voor 12 dagen nemen de kencijfers met 19% toe. Het gemiddelde profiel van deze 12 dagen per jaar wordt hieronder weergegeven.
Tabel 7.1.10 Gemiddeld aantal bezoekers en personeel per 100m² beursoppervlakte op 12 van de 117 dagen na realisatie The Link weekdag Werknemers/
weekenddag Bezoekers
standhouders Aantal/100m² bvo
1,8
Werknemers/
Bezoekers
standhouders 13,1
1,8
14,3
Omdat dit zich slechts op 12 van de 117 beursdagen per jaar voordoet, zal het huidige gemiddelde mobiliteitsprofiel beperkt stijgen. Tabel 7.1.11 Gemiddeld aantal bezoekers en personeel per 100m² beursoppervlakte na realisatie The Link Weekdag Werknemers/
weekendag Bezoekers
standhouders Aantal/100m² bvo
Werknemers/
Bezoekers
standhouders
(1,5x105)+(1,8x12)/117
(11x105)+(13,1x12)/117
(1,5x105)+(1,8x12)/117
(12x105)+(14,3x12)/117
= 1,5
= 11,2
= 1,5
= 12,2
Door de realisatie van Hal 10 met een oppervlakte van 3.500m² stijgt de totale beursoppervlakte van 54.000m² naar 57.500m², de gebruikte kencijfers blijven echter dezelfde. Door de bouw van de The Link (4.000m²) neemt de totale oppervlakte toe tot
163/320
BE0113.000378
61.500m². Omdat The Link zelf niet als beurshal gebruikt zal worden, maar wel als circulatieruimte wordt voor de berekening van het mobiliteitsprofiel met de 57.500m² oppervlakte rekening gehouden. Na realisatie van Hal 10 en de The Link ontstaat onderstaande gemiddelde verkeersgeneratie:
Tabel 7.1.12 Gemiddeld mobiliteitsprofiel na realisatie The Link én Hal 10 weekdag Werknemers/ standhouders
Bezoekers
weekenddag Werknemers/ standhouders
Bezoekers
Generatie van personen (bezoekers/werknemers)
863
6440
863
7015
Aantal aanwezigen
776
6440
776
7015
autobestuurders)
473
2504
473
2455
Generatie OV
116
966
116
1052
Generatie fiets/te voet
116
966
116
1052
Generatie
auto's
(enkel
Toekomstige verkeersgeneratie van een individuele (piek)beurs Van elke beursdag van 2013 is in Bijlage 4 de parkeerbehoefte opgenomen. Deze parkeerbehoefte kan eenvoudigweg gelijkgesteld worden aan de autoverkeersgeneratie, aangezien de meeste beurzen bezoekers voor meerdere uren aantrekken en één parkeerplaats niet door meerdere bezoekers gebruikt wordt. Als worst-case kunnen we aannemen dat de toename van de parkeerbehoefte voor elke beurs recht evenredig zal zijn aan de toename van de beursoppervlakte. De beursoppervlakte neemt toe met 6,5% (van 54.000 m² naar 57.500m²). Het verbindingsgebouw speelt daarin geen rol aangezien deze er voor zorgt dat de extra Hal 10 en Hal 8 ook effectief kunnen gebruikt worden. Deze toename dient als een absoluut worst-case scenario beschouwd te worden. Voor beursdagen waarop vandaag slechts een beperkt deel van de hallen in gebruik zijn, zal de bouw van Hal 10 voor weinig of geen extra verkeer zorgen. Op dagen dat alle hallen in gebruik zijn, wordt niet verwacht dat de toename van het aantal bezoekers evenredig zal zijn met de toename van de beursoppervlakte. Onderstaande lijst bevat de 10 drukste beursdagen van 2013 17 (piekbeurzen).
Tabel 7.1.13 De parkeerbehoefte/verkeersgeneratie van de 10 drukste beurzen in 2013
Dag van de
Huidige
Berekende
(worst-case)
parkeerbehoefte/
parkeerbehoefte na realisatie
week
Datum
Naam beurs
verkeersgeneratie
Hal 10 en corridor
vrijdag
11/okt/2013
BISbeurs
7669
8167
17
Voor 13 van de dagen met beurzen/evenementen in 2013 zijn geen gegevens beschikbaar van de parkeerbehoefte (zie bijlage 4). Hiervan zijn er 3 muziekevenementen die op zaterdagavond (en nacht) doorgaan, die wel een grote parkeerbehoefte vertegenwoordigen (zie Tabel 6.1.5 in paragraaf 6.1.2.2). Deze zijn hier bij gebrek aan concrete gegevens niet opgenomen. Gezien deze evenementen geen verkeer genereren tijdens de spitsmomenten, zijn ze voor de evaluatie van de verkeersintensiteit minder relevant.
164/320
Dag van de
BE0113.000378
Huidige
Berekende
(worst-case)
parkeerbehoefte/
parkeerbehoefte na realisatie
week
Datum
Naam beurs
verkeersgeneratie
Hal 10 en corridor
zondag
13/jan/2013
Agriflanders
6950
7402
woensdag
20/nov/2013
Horeca expo
5477
5833
zondag
17/nov/2013
Horeca expo
5408
5760
maandag
18/nov/2013
Horeca expo
5301
5646
dinsdag
19/nov/2013
Horeca expo
5285
5629
zaterdag
12/jan/2013
Agriflanders
5264
5606
zondag
13/okt/2013
BISbeurs
5113
5445
zaterdag
16/mrt/2013
Sfeer+Ateljee+Sjacher
4875
5192
vrijdag
11/jan/2013
Agriflanders
4771
5081
Verkeersgeneratie tijdens de spitsmomenten In het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) wordt uitgegaan van onderstaande verkeersgeneratie tijdens de spitsmomenten. Met attractie wordt verkeer bedoeld dat naar de site rijdt, met productie verkeer dat wegrijdt van de site.
Tabel 7.1.14 Aandeel attractie en productie van de verkeersgeneratie per dag gedurende 3 spitsmomenten (ochtendspits weekdag, avondspits weekdag, zaterdagmiddagspits) Weekdag Ochtendspits
Zaterdag Zaterdagmiddagspits
Avondspits
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
Attractie
15%
2%
6%
15%
5%
20%
Productie
0%
0%
34%
20%
2%
15%
In het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) wordt voor de zondag geen de de berekeningen gemaakt, toch zijn de 2 en de 4 drukste dag van het jaar een zondag. Op zondag kan echter aangenomen worden dat het niet-beurs-gebonden verkeer minder intens is en de wegen in de omgeving erg rustig zijn, waardoor deze piekdag in het beursverkeer niet samenvalt met een piek in het ander, niet-beurs-gerelateerd verkeer. Er wordt met andere woorden aangenomen dat de zondagspits van Flanders Expo samen met de bestaande verkeersdrukte op zondag in de omgeving steeds kleiner is dan de som van de zaterdagspits samen met de bestaande verkeersdrukte in de omgeving op zaterdag en de weekdagspits samen met de bestaande verkeerssituatie tijdens de week in de omgeving. Indien we bovenstaande percentages toepassen voor de gemiddelde verkeersgeneratie en de drukste werkdag en drukste zaterdag van 2013 dan bekomen we onderstaande verkeersgeneratie. Uit de berekening van de gemiddelde autogeneratie blijkt dat 16% van de wagens naar Flanders Expo afkomstig zijn van personeel en 84% van bezoekers. Als
165/320
BE0113.000378
we er van uitgaan dat deze percentages ook voor de drukste beurzen van toepassing zijn kunnen we samen met de info uit Tabel 7.1.14 de verkeersgeneratie voor een piekbeurs en een gemiddelde beurs berekenen.
166/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.15 Verkeersgeneratie tijdens de spitsmomenten in de referentiesituatie (o.b.v. beurzen 2013) en in de geplande situatie (na realisatie Hal 10 en The Link) voor gemiddelde en piekbeurzen Weekdag Ochtendspits Werknemers/ standhouders
Zaterdag Zaterdagmiddagspits
Avondspits
Bezoekers
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
Werknemers/ standhouders
Bezoekers
16% x 7669 x
84% x 7669
16% x 7669 x
84% x 7669
16% x 5264 x
84% x 5264
15%
x 2%
6%
x 15%
5%
x 20%
184
129
74
966
42
884
16% x 7669 x
84% x 7669
16% x 7669 x
84% x 7669
16% x 5264 x
84% x 5264
0%
x 0%
34%
x 20%
2%
x 15%
0
0
417
1288
17
663
16% x 8167 x
84% x 8167
16% x 8167 x
84% x 8167
16% x 5606 x
84% x 5606
15%
x 2%
6%
x 15%
5%
x 20%
196
137
78
1029
45
942
16% x 8167 x
84% x 8167
16% x 8167 x
84% x 8167
16% x 5606 x
84% x 5606
0%
x 0%
34%
x 20%
2%
x 15%
0
0
444
1372
18
706
444 x 15%
2310 x 2%
444 x 6%
2310 x 15%
444 x 5%
2268 x 20%
67
46
27
347
22
454
444 x 0%
2310 x 0%
444x 34%
2310 x 20%
444 x 2%
2268 x 15%
0
0
151
462
9
340
473 x 15%
2504 x 2%
473 x 6%
2504 x 15%
473 x 5%
2455 x 20%
71
50
28
376
24
491
473 x 0%
2504 x 0%
473 x 34%
2504 x 20%
473 x 2%
2455 x 15%
0
0
161
501
9
368
PIEKBEURS Referentiesituatie Attractie
-
absolute
piekbeurs Referentiesituatie Productie
-
absolute
piekbeurs Geplande Attractie
situatie
-
absolute
piekbeurs Geplande Productie
situatie
-
absolute
piekbeurs
GEMIDDELDE BEURS Referentiesituatie Attractie
-
gemiddelde
beurs Referentiesituatie Productie
-
gemiddelde
beurs Geplande
situatie
Attractie
gemiddelde
-
beurs Geplande
situatie
Productie
gemiddelde
beurs
-
De effecten van de extra hal en The Link betreffen het verschil tussen de verkeersgeneratie net na de realisatie van het project (geplande situatie eind 2015) en de verkeersgeneratie in de referentiesituatie net voor de realisatie van het project (begin 2015), zoals in onderstaande tabellen weergegeven.
167/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.16 Verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten 2015 voor realisatie project Ochtendspits
Avondspits
Zaterdagmiddagspits
Attractie
313
1040
926
Productie
0
1706
680
Attractie
113
373
476
Productie
0
613
349
absolute piekbeurs
gemiddelde beurs
Tabel 7.1.17 Verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten 2015 na realisatie project Ochtendspits
Avondspits
Zaterdagmiddagspits
Attractie
333
1107
987
Productie
0
1816
724
Attractie
121
404
515
productie
0
662
378
absolute piekbeurs
gemiddelde beurs
Tabel 7.1.18 Extra verkeer van Flanders Expo op de spitsmomenten ten gevolge van de bouw van de The Link en Hal 10
7.1.2.2
Weekdag Ochtendspits
Avondspits
Zaterdag Zaterdagmiddagspits
Extra verkeer
Attractie
20
68
60
absolute piekbeurs
Productie
0
111
44
Extra verkeer
Attractie
8
31
39
gemiddelde beurs
productie
0
49
29
Toedeling netwerk Het verkeer van en naar de site The Loop met de wagen zal voornamelijk via de E40 komen aangezien de meeste beurzen een bovenlokale aantrekkingskracht hebben. Door het doortrekken van de R4 en de verbinding van de E17 met de R4, zal een deel van het regionale en bovenlokale verkeer via de R4 zijn route vinden. Op die manier wordt de drukke E40 ontlast.
168/320
BE0113.000378
Flanders Expo heeft voor de meeste beurzen een aantrekkingskracht op niveau van Oost- en West-Vlaanderen en eerder beperkt ook op de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Op basis hiervan worden volgende routes aangenomen per regio: -
West-Vlaanderen Noord
20%
-> E40 NW
-
West-Vlaanderen Zuid
20%
-> E17 ZW -> E40 ZO
-
Oost-Vlaanderen NW
10%
-> 5% via E40 NW, 5% via R4 NW
-
Oost-Vlaanderen ZW
10%
-> E17 ZW -> E40 ZO
-
Oost-Vlaanderen ZO
10%
-> 5% via R4 ZO, 5% via E40 ZO
-
Oost-Vlaanderen NO
10%
-> 5% via R4 ZO, 5% via E40 ZO
-
Antwerpen
10%
-> 5% via R4 ZO, 5% via E40 ZO
-
Vlaams-Brabant
10%
-> 5% via R4 ZO, 5% via E40 ZO
Onderstaande tabel, die per route de verdeling weergeeft tussen toekomend en wegrijdend verkeer, is een ruwe aanname, aangezien voor elke beurs een ander publiek wordt aangetrokken en de herkomst van de bezoekers sterk verandert. Aangezien vanaf de E17 de R4 richting Flanders Expo kan bereikt worden, maar in de andere richting niet, verschilt de verdeling van het wegrijdend verkeer richting E17-Antwerpen van het toekomend verkeer komende van Antwerpen. Er wordt aangenomen (net zoals in het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie)) dat 60% van de bezoekers zich ten oosten van de Pégoudlaan parkeert, en 40% ten westen.
Tabel 7.1.19 Verdeling verkeer van en naar Flanders Expo Toekomend verkeer
Wegrijdend verkeer
Via E40 NW
25%
25%
Via E40 ZO
50%
60%
Via R4 NW
5%
5%
Via R4 ZO
20%
10%
Pégoudlaan richting R4
75%
15%
Pégoudlaan richting E40
25%
85%
ringweg oost
75%
60%
ringweg west
40%
85%
Rekening houdend met bovenstaande verdeling doen zich onderstaande intensiteiten voor op de verschillende beschouwde wegsegmenten. Deze zijn grotendeels toe te schrijven aan verkeer dat los staat van Flanders Expo (kolom ‘Geen beurs’), en worden deels gegenereerd door de activiteiten van Flanders Expo.
169/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.20 Intensiteiten op wegen rond Flanders Expo tijdens ochtendspits weekdag 2015 vóór en na realisatie project
Geen beurs
Voor realisatie project (zonder Hal 10 en The Link) Gemiddelde Piekbeurs beurs
Na realisatie project (met Hal 10 en The Link) Gemiddelde Piekbeurs beurs
3600
2210
61%
2210
61%
2210
61%
2210
61%
2210
61%
R4 - zuidwest
3600
2674
74%
2680
74%
2690
75%
2680
74%
2691
75%
R4 – zuidoost
3600
1840
51%
1840
51%
1840
51%
1840
51%
1840
51%
R4 – noordoost
3600
2047
57%
2070
58%
2110
59%
2072
58%
2114
59%
5770
4424
77%
4480
78%
4580
79%
4484
78%
4590
80%
5770
5120
89%
5120
89%
5120
89%
5120
89%
5120
89%
5770
3980
69%
3980
69%
3980
69%
3980
69%
3980
69%
5770
4272
74%
4300
75%
4350
75%
4302
75%
4355
75%
6400
1105
17%
1190
19%
1340
21%
1196
19%
1355
21%
6400
1312
20%
1340
21%
1390
22%
1342
21%
1395
22%
3600
995
28%
1080
30%
1230
34%
1086
30%
1245
35%
3600
1272
35%
1300
36%
1350
38%
1302
36%
1355
38%
3600
65
2%
150
4%
300
8%
156
4%
315
9%
3600
0
0%
40
1%
120
3%
43
1%
128
4%
Locatie
Theoretische capaciteit
R4 - noordwest
E40
–
richting
Brugge oost E40
–
richting
Brussel oost E40
–
richting
Brugge west E40
–
richting
Brussel west Pégoudlaan weefzone
4
rijstroken
richting
R4 Pégoudlaan weefzone
4
rijstroken
richting
E40 Pégoudlaan rijstroken
2
richting
R4 Pégoudlaan rijstroken
2
richting
E40 Ringweg
The
Loop oost Ringweg Loop west
The
Legende: Geel = 80 à 90% = doorstroming blijft behouden, maar mogelijk niet aan de toegelaten, maximale snelheid. Oranje = 90 à 100% = vertraagd tot sterk vertraagd verkeer. Rood = > 100% = stilstaand verkeer.
170/320
BE0113.000378
Tabel 7.1.21 Intensiteiten op wegen rond Flanders Expo avondspits weekdag 2015 vóór en na realisatie project
Geen beurs
Voor realisatie project (zonder Hal 10 en The Link) Gemiddelde Piekbeurs beurs
Na realisatie project (met Hal 10 en The Link) Gemiddelde Piekbeurs beurs
3600
3149
87%
3180
88%
3235
90%
3182
88%
3240
90%
R4 - zuidwest
3600
2521
70%
2540
71%
2573
71%
2542
71%
2577
72%
R4 – zuidoost
3600
2029
56%
2090
58%
2199
61%
2095
58%
2210
61%
R4 – noordoost
3600
2565
71%
2640
73%
2773
77%
2646
74%
2787
77%
5770
4453
77%
4640
80%
4973
86%
4655
81%
5007
87%
5770
5202
90%
5570
97%
6226
108%
5599
97%
6292
109%
5770
4167
72%
4320
75%
4593
80%
4332
75%
4621
80%
5770
4267
74%
4360
76%
4527
78%
4368
76%
4544
79%
6400
1828
29%
2200
34%
2864
45%
2230
35%
2931
46%
6400
1516
24%
2130
33%
3225
50%
2179
34%
3336
52%
3600
1468
41%
1840
51%
2504
70%
1870
52%
2571
71%
3600
1156
32%
1770
49%
2865
80%
1819
51%
2976
83%
3600
362
10%
1010
28%
2166
60%
1062
30%
2283
63%
3600
0
0%
590
16%
1785
50%
644
18%
1907
53%
Locatie
Theoretische capaciteit
R4 - noordwest
E40
–
richting
Brugge oost E40
–
richting
Brussel oost E40
–
richting
Brugge west E40
–
richting
Brussel west Pégoudlaan weefzone
4
rijstroken
richting
R4 Pégoudlaan weefzone
4
rijstroken
richting
E40 Pégoudlaan rijstroken
2
richting
R4 Pégoudlaan rijstroken
2
richting
E40 Ringweg
The
Loop oost Ringweg Loop west
The
Legende: Geel = 80 à 90% = doorstroming blijft behouden, maar mogelijk niet aan de toegelaten, maximale snelheid. Oranje = 90 à 100% = vertraagd tot sterk vertraagd verkeer. Rood = > 100% = stilstaand verkeer.
171/320
BE0113.000378
Voor de zaterdagmiddagspits en zondagmiddagspits zijn geen referentiemetingen beschikbaar. Het drukste moment van Flanders Expo in 2013 was op een vrijdag. Op zondag en zaterdag kunnen zich echter ook erg drukke momenten voordoen. Aangezien er kan verwacht worden dat er in het weekend meer restcapaciteit op de wegen is, zal het absolute piekmoment tijdens het weekend evenwel steeds lager zijn dan tijdens de week. Anders gezegd zal de combinatie van het verkeer van en naar Flanders Expo en Ikea en Veld 12 op zaterdag minder kritisch zijn dan de combinatie van Flanders Expo met woon-werk-verkeer in de spitsuren in de week. Het is dan ook voldoende om de piekmomenten tijdens de week te bekijken. Uit bovenstaande tabellen blijkt de invloed van de realisatie van Hal 10 en The Link zeer miniem tot zelfs verwaarloosbaar te zijn, zeker op de hoofdwegen (E40 en R4) waar de restcapaciteit het kleinst is. We evalueren het aandeel van de activiteiten van Flanders Expo (na de geplande uitbreiding met Hal 10 en The Link) in de intensiteiten op de omliggende wegen als volgt:
Ochtendspits: Verwaarloosbaar effect o
tijdens de ochtendspits genereren de activiteiten van Flanders Expo relatief weinig verkeer;
o
het aandeel in de verkeersintensiteit op de R4 en de E40 bedraagt 0 à 1 % voor gemiddelde beurzen en 0 à 3 % voor de absolute piekbeurs; dit geeft geen aanleiding tot noemenswaardige extra capaciteitsproblemen, zelfs met de beperkte restcapaciteit;
o
het aandeel in de verkeersintensiteit op de Pégoudlaan en de Loopringweg ligt iets hoger (tot 2% voor gemiddelde beurzen en tot 7 % voor de absolute piekbeurs); dit geeft geen aanleiding tot extra capaciteitsproblemen, mede door de ruime restcapaciteit op deze wegen.
Avondspits : Beperkt negatief effect o
tijdens de avondspits genereren de activiteiten van Flanders Expo een verkeersstroom, die beduidend groter is dan in de ochtendspits; bovendien is de restcapaciteit op de omliggende wegen tijdens de avondspits kleiner dan tijdens de ochtendspits;
o
het aandeel in de verkeersintensiteit op de R4 en de E40 bedraagt 2 à 7 % voor gemiddelde beurzen en 4 à 19 % voor de absolute piekbeurs;
op de wegsegmenten met een beperkte restcapaciteit geeft dit, vooral bij de piekbeurzen, aanleiding tot een toename van de (reeds aanwezige) capaciteitsproblemen;
bij gemiddelde beurzen zal de stijging van de verkeersintensiteit nauwelijks merkbaar zijn;
bij de piekbeurzen (10 à 20 dagen per jaar) kan dit, vooral voor het wegrijdend verkeer via de E40 richting Brussel (waar in de avondspits zeer regelmatig vertraagd verkeer optreedt), tot sterk vertraagd of stilstaand verkeer leiden;
172/320
o
7.1.2.3
BE0113.000378
gezien dit effect voor een gemiddelde beurs beperkt is en gezien het beperkt aantal piekbeurzen per jaar met een groter effect, evalueren we dit effect als beperkt negatief;
het aandeel in de verkeersintensiteit op de Pégoudlaan en de Loopringweg ligt hoger (tot ca. 20% voor gemiddelde beurzen en tot ca. 50 % voor de absolute piekbeurs); dit geeft evenwel geen aanleiding tot extra capaciteitsproblemen mede door de ruime restcapaciteit op deze wegen; enkel tijdens de absolute piekbeurs (1 dag/jaar) wordt op de Pégoudlaan richting E40 de 80 %-grens (verhouding intensiteit/capaciteit) net overschreden (pas vanaf 90 % wordt een verminderde doorstroming verwacht).
Parkeerbehoefte na uitbreiding Flanders Expo Bij de berekening van de parkeerbehoefte gaan we er van uit dat voor elke wagen naar Flanders Expo één parkeerplaats moet voorzien worden. Dit zal eerder een overschatting zijn aangezien bij sommige beurzen het verloop van bezoekers relatief groot is. Bij de beurzen met grote bezoekersaantallen zijn de bezoekuren meestal ook behoorlijk lang, waardoor de berekende parkeerbehoefte in die gevallen eerder een realistische inschatting zal zijn. Bij erg drukke beurzen wordt bovendien personeel ingezet om de vrijgekomen parkeerplaatsen te zoeken en bezoekers hiernaar toe te leiden. Ook op die momenten is er m.a.w. een zekere vorm van dubbel gebruik, het is alleen zeer moeilijk om hier zinvolle uitspraken te doen. Er wordt daarom als worst-case aangenomen dat het aantal verkochte parkeertickets gelijk staat aan het aantal nodige parkeerplaatsen. Op basis van dit uitgangspunt heeft Flanders Expo volgende parkeerbehoefte: Tabel 7.1.22 Parkeerbehoefte Flanders Expo na realisatie Hal 10 en The Link Parkeerbehoefte* Gemiddelde zaterdag
473+2455 = 2928
Gemiddelde weekdag
473+2527 = 3000
Grootste piekdag
8167
5de grootste piekdag
5646
10de grootste piekdag
5081
* Voor 13 van de dagen met beurzen/evenementen in 2013 zijn geen gegevens beschikbaar van de parkeerbehoefte (zie bijlage 4). Hiervan zijn er 3 muziekevenementen die op zaterdagavond (en nacht) doorgaan, die wel een grote parkeerbehoefte vertegenwoordigen (zie Tabel 6.1.5 in paragraaf 6.1.2.2). Deze zijn in deze extrapolatie naar de toekomstige situatie bij gebrek aan concrete gegevens niet opgenomen.
Op basis van een vloeroppervlakte van ongeveer 8 000 m² BVO voor Hal 10 en The Link en op basis van de in het RUP SDW-5 Handelsbeurs opgenomen norm van 1 te creëren parkeerplaats per 22 m² BVO aan extra gerealiseerde beurshallen, dient Flanders Expo voor de realisatie van Hal 10 en The Link 364 bijkomende parkeerplaatsen te creëren op haar terrein. Daarnaast dienen ook de parkeerplaatsen die verloren gaan op de plaats waar Hal 10 wordt voorzien elders op het terrein te worden voorzien. Flanders Expo kan dit alles doen door een reorganisatie van de parkeerplaatsen ten noorden van de hallen
173/320
BE0113.000378
1, 7 en 8 (Parking 5A) tijdens de herinrichting van de Tarmac, eventueel gecombineerd met een aan te leggen VIP-parking tussen de tram-keerlus en het ontvangstgebouw (zie Figuur 6.1.10 op blz 79). Na de realisatie van het gehele project (Hal 10, The Link en herinrichtingTarmac) zijn er dus (519 reeds bestaande + 364 te creëren =) 883 parkeerplaatsen op de site van Flanders Expo. Volgens de draftversie van de parkeermanagementstudie The Loop januari 2014, blijven in fase 1 – wat de ontwikkeling van velden 1, 3, 5O, 5W, 6 ,12O, 12W, 15, 16 en 18 betreft (dus veel meer dan wat in 2015 zal gerealiseerd zijn) - steeds 2538 maaiveldparkeerplaatsen ter beschikking van Flanders Expo. Op Veld 12O (geplande Design Outlet Center) zullen bovendien, afhankelijk van de druk, 430 à 1175 parkeerplaatsen ter beschikking kunnen gesteld worden van Flanders Expo. Bijgevolg zijn er na realisatie van fase 1 (dus ook in 2015) minimaal 3851 parkeerplaatsen ter beschikking voor beurzen in Flanders Expo (883+2538+430). Voor een gemiddelde zaterdag en een gemiddelde weekdag is dit ruim voldoende, voor de piekbeurzen moet (net als vandaag) een oplossing gevonden worden. Op basis van de tabel in Bijlage 4 (beursdagen in 2013, waarbij we rekening houden met 3 muziekevenementen, Bassleader, I Love Techno en Foute Party, die op zaterdagavond (en nacht) doorgaan, waarvoor geen concrete gegevens beschikbaar zijn, maar die wel een grote parkeerbehoefte vertegenwoordigen - zie Tabel 6.1.5 in paragraaf 6.1.2.2), blijkt het volgende:
Wanneer in 2015 Hal 10 en de The Link en de 364 parkeerplaatsen gebouwd zijn, doen zich net als in 2013 slechts op 11 van de 117 beursdagen parkeerproblemen voor die buiten The Loop dienen opgelost te worden.
Na de volledige realisatie van alle ontwikkelingen binnen fase 1 op The Loop (ten vroegste 2020) zal er op 21 van de 117 dagen per jaar een tekort aan parkeerplaatsen zijn.
Tabel 7.1.23 Conclusies parkeerbehoefte
Parkeerplaatsen van Flanders Expo
2013 (referentiesituatie)
Eind 2015 - Geplande situatie korte termijn (geen andere ontwikkelingen, wel Hal 10, The Link en 364 parkeerplaatsen)
2020 (volledige realisatie fase 1)
519
883
883
4921
5285
3851
11
11
21
9,4%
9,4%
17,9%
Totaal aantal parkeerplaatsen ter beschikking Aantal dagen parkeerbehoefte groter dan parkeeraanbod % van beursdagen met parkeerprobleem
174/320
7.1.2.4
BE0113.000378
Evaluatie verkeerssysteem Bereikbaarheid Bij de heraanleg van de Tarmac wordt ook de ontsluiting voor de verschillende vervoersmodi deels gewijzigd. Onderstaand ontsluitingsconcept is overeengekomen met het Stedelijk Ontwikkelingsbedrijf van de stad Gent (SOGent). Het wordt in onderstaande paragrafen verder toegelicht.
Figuur 7.1.1 Bereikbaarheid site voor de verschillende vervoersmodi
Door de bouw van The Link wordt een nieuwe noordelijke ingang (In) naast de reeds bestaande zuidelijke ingang (Iz) in gebruik genomen. Afhankelijk van het type beurs of beurzen die doorgaan zullen beide of slechts één ingang gebruikt worden. Wanneer de noordelijke ingang gebruikt wordt, worden hier 196 fietsenstallingen voorzien en wordt de tarmac voor deze ingang enkel toegankelijk voor fietsers en voetgangers (er kan op dat moment geen gemotoriseerd verkeer kruisen ter hoogte van de noordelijke ingang, op andere momenten kan dit wel).
175/320
BE0113.000378
De ontsluiting van de parkings 1.1, 1.2 en 2 zijn zodanig opgevat dat deze apart kunnen gebruikt worden. Er kan bijvoorbeeld op parking 2 geparkeerd worden bij een kleine beurs terwijl parking 1 gebruikt wordt om een volgende beurs op te bouwen. Hierbij worden de verkeersstromen volledig gescheiden, de ontsluiting van de parkings gebeurt dan uitsluitend ten zuiden. Andersom kan ook geparkeerd worden op parking 1.1 en 1.2 terwijl op parking 2 een beurs wordt opgebouwd. De ontsluiting gebeurt dan uitsluitende ten noorden. Los van de parkings kan ook ten westen laden en lossen plaatsvinden terwijl op de overige parkings geparkeerd wordt. De bereikbaarheid per vervoersmodus is als volgt:
Voetgangers: Door het organiseren van The Link als nieuwe ingang (afhankelijk van beurs tot beurs) kunnen de voetgangersstromen bij kleinere beurzen of bij de organisatie van verschillende beurzen beter georganiseerd worden. In het verlengde van The Link worden geen parkeerplaatsen voorzien om de toegankelijkheid via dit gebouw te benadrukken. Tussen de parkeerplaatsen worden dwarse voetgangersassen voorzien die de voetgangers naar de nieuwe ingang (The Link) moeten leiden. De brede toegangsweg voor voetgangers naar de ingang vertrekt in het verlengde van de tunnelmond van de reeds bestaande tunnel onder de ringweg.
Fietsers: Er worden geen interne fietspaden voorzien op de site van Flanders Expo. Fietsers naar de noordelijke ingang kunnen de tunnel nemen en via de brede toegangsweg (waar 196 fietsenstallingen voorzien zullen zijn) de noordelijke ingang bereiken. Hierbij dienen ze enkel ter hoogte van de interne parkingsontsluitingsweg ten noorden van de fietsenstalling gemotoriseerd verkeer te kruisen. De zuidelijke fietsenstalling (567 vaste fietsenstallingen) en zuidelijke ingang is bereikbaar via de zuidelijke kruising van de tram met de ringweg the loop. Deze ringweg zal via een sleuf de tram en dus fietsroute kruisen waardoor de kruising ongelijkvloers kan plaatsvinden. Gelijktijdig met de geplande werken op Flanders Expo zullen ook fietspaden aan de buitenzijde van de ringweg The Loop voorzien worden. Doorgaand fietsverkeer wordt dan ook niet meer op de site toegelaten. Hierdoor zijn er kleine fietsomrijroutes voor fietsers uit het zuiden naar de noordelijke parking en omgekeerd. Er worden in totaal 763 fietsenstallingen voorzien (567 vaste ten zuiden en 196 variabele ten noorden). Bij beurzen waarbij een grotere noodzaak en fietsenstallingen is, worden uiteraard bijkomende tijdelijke fietsenstallingen in de buurt van de ingangen voorzien.
Openbaar vervoer: Er worden geen aanpassingen doorgevoerd aan het aanbod voor openbaar vervoer. Er zal een toename zijn van 109 naar 116 gebruikers van het openbaar vervoer. Deze toename van 7 gebruikers per gemiddelde beursdag is verwaarloosbaar en heeft dan ook geen effect op de bediening van openbaar vervoer. Op piekbeurzen kan de toename meer stijgen. Hier worden vandaag reeds extra maatregelen getroffen (extra trams). In de toekomst, na realisatie van Hal 10 en The Link, zullen voor diezelfde beurzen opnieuw extra maatregelen nodig zijn.
Autoverkeer (zie ook tabellen Tabel 7.1.20 en Tabel 7.1.21 op blz 169-170): Om de flexibiliteit van de parkings te garanderen werden 2 uitritten extra gecreëerd, dit in overeenstemming met SOGent. Hierdoor kan het wegrijden van de site
176/320
BE0113.000378
beter georganiseerd worden. Het rijden naar de site verloopt zoals dit vandaag gebeurd. Het project verandert niets aan de huidige bereikbaarheid van de site voor autoverkeer. Er worden echter wel meer parkeerplaatsen voorzien op eigen terrein waardoor er iets meer voertuigen dichter bij de hallen zullen kunnen parkeren. Voor de meeste beurzen zal echter ook elders moeten geparkeerd worden, zo ook ten westen van de Pégoudlaan zoals vandaag het geval is. Op korte termijn blijft het totaal aantal parkeerplaatsen voldoende. Op langere termijn wordt fase 2 van The Loop gerealiseerd. Voor deze fase wordt een planMOBER opgemaakt. Hierin wordt gesignaleerd dat er zich na de realisatie van fase 2 enkele dagen per jaar, bij zeer grote evenementen, parkeerproblemen kunnen voordoen en dat een oplossing met afstandsparkeren noodzakelijk zal zijn. Concrete oplossingen zullen echter door de organisator van het event voorgesteld moeten worden, afhankelijk van de situatie. Het plan-MOBER stelt de enkele maatregelen voor per type beurs die nodig zullen zijn in 2 fase. Enkele van deze maatregelen worden reeds opgenomen voor huidige grote beurzen. Dit wordt verder behandeld in paragraaf 7.1.7: Milderende maatregelen. De intensiteiten op de E40 en R4 worden door de realisatie van Hal 10 en The Link minimaal beïnvloed tijdens de ochtendspits. De effecten zijn dan ook verwaarloosbaar. Tijdens de avondspits is de impact van Flanders Expo iets groter. Door de uitbreiding van Flanders Expo stijgt de bezettingsgraad van de hoofdwegen (E450 en R4) maximaal met 1%. Waar zich vandaag problemen voordoen, zullen zich in de toekomst m.a.w. ook nog problemen voordoen. Waar vandaag geen problemen zijn, zullen er na uitbreiding van Flanders Expo ook geen problemen zijn. De grootste problemen doen zich voor op de hoofdwegen (E40 en R4). Op de Pégoudlaan en de ringweg The Loop is na realisatie van de uitbreiding nog steeds voldoende capaciteit (ook bij de absolute piekbeurs). Tijdens een piekbeurs wordt de Pégoudlaan richting E40 voor 80% benut (zowel vandaag als na uitbreiding). Bij de realisatie van geplande ontwikkelingen op lange termijn kan verwacht worden dat hier fileproblemen voorkomen. de studie MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) bespreekt deze te verwachten problemen meer in detail. De situatie zoals ze zal worden gerealiseerd geeft invulling aan de gewenste voetgangers- en fietsroutes binnen de oostelijke lus die in het plan-MOBER “The Loop” worden uitgetekend. Voor de zone tussen Flanders Expo en IKEA (waar het DOC wordt gepland) vermeldt men dat de voetgangers- en fietsverbindingen moeten worden behouden of verbeterd, door ‘doorsteken’ doorheen deze zone te voorzien. Deze ‘doorsteken’ moeten worden geïntegreerd in het ontwerp door de ontwikkelaar(s) in deze zone. De huidige uitbreidingen van Flanders Expo (The Link en Hal 10) sluiten aan bij de bestaande hallen en laten alle mogelijkheden voor deze verbindingen open. Verbetering van fiets- en voetgangersverbindingen binnen de oostelijk lus is op termijn verder te bekijken in overleg met de andere initiatiefnemers / eigenaars (DOC, IKEA, …). Leefbaarheid Aangezien de omgeving van Flanders Expo vandaag reeds een verkeersomgeving is, is de impact op de verkeersleefbaarheid door het bijkomend programma van Hal 10 en The Link op zich beperkt. Op korte termijn zullen echter de zones voor kantoorachtigen en
177/320
BE0113.000378
kortverblijfwonen ten westen van de Pégoudlaan ingevuld geraken. De maaiveldparkings rondom zullen op die momenten nog steeds gebruikt worden bij middelgrote en grote beurzen op Flanders Expo. Mogelijke leefbaarheidshinder kan hierdoor ontstaan. Aangezien de verwachte toename van het verkeer echter beperkt is, zal ook de impact ervan op de verkeersleefbaarheid beperkt zijn. Dichter bij de site van Flanders Expo, aan de overzijde van de oostelijke ringweg, zijn woningen gerealiseerd. De beperkte toename van verkeer ten gevolge van de voorziene uitbreiding van Flanders Expo zal de leefbaarheid hier wellicht ook beperkt wijzigen. In het RUP en de bijhorende plan-MER werd een zekere menging van functies aan de ringweg the Loop voorzien, inclusief de eraan gekoppelde verhoging van de verkeersintensiteit en de impact op de leefbaarheid. Deze effecten zijn dus reeds in voorgaande evaluaties voor het studiegebied opgenomen en in principe bekend bij omwonenden. Verkeersveiligheid Voetgangers komende van de tramhalte komen niet in conflict met de grote autoverkeersstromen. Voetgangers en fietsers komende van buiten The Loop kruisen de ringweg vandaag op een ongelijkgrondse manier komende van de R4 maar gelijkgronds komende van de Kortrijksesteenweg. Wanneer de sleuf van de oostelijke ringweg gerealiseerd is, gebeurd dit ook hier ongelijkvloers. Door de minimale toename van verkeer zal de verkeersveiligheid slechts in beperkte mate negatief beïnvloed worden ten opzichte van de bestaande situatie. Er wordt op termijn een tramspoor voorzien rondom de oostelijke helft van de The Loop. De nieuwe ontsluitingen van de parking zullen dit tramspoor op 3 plaatsen kruisen. Om de flexibiliteit van de parkings te garanderen werden 2 uitritten extra gecreëerd, dit in overeenstemming met SOGent. Meer gelijkgrondse kruisingen tussen trams en autoverkeer heeft uiteraard gevolgen naar verkeersveiligheid. De scherpe hoeken tussen de uitritten en de tramsporen in combinatie met de bochten in de rijweg zorgen ervoor dat de zichtbaarheid van de tram voor autogebruikers niet goed is. Hierdoor wordt de verkeersveiligheid negatief beïnvloed. Gepaste maatregelen om autobestuurders aandachtig te maken voor het kruisen van trams zullen noodzakelijk zijn. Doorwaadbaarheid Op de site van Flanders Expo wordt bij de opbouw en afbraak van beurzen veel gemanoeuvreerd door kleine en grote vrachtwagens. Om die reden is het niet wenselijk om fietsers die de site willen doorkruisen, maar er zelf niet hoeven te zijn toe te laten. Om de veiligheid te garanderen worden fietsers die niet op Flanders Expo moeten zijn rondgeleid rond de site en niet over de site geleid. Door het inrichten van de site tot parking en het niet voorzien van bijkomende interne routes voor fietsers en voetgangers (vanwege de veiligheid) worden de grote omrijfactoren voor fietsers en voetgangers niet verminderd. Ten oosten van de oostelijke ringweg wordt een fietspad voorzien waardoor de omrijfactoren ten opzichte van de huidige situatie beperkt zijn. Calamiteiten Wanneer op de bevoorradingsweg zich een calamiteit zou voordoen is deze weg onderbroken en kan een groot deel van het doorgaand verkeer niet meer passeren. Door
178/320
BE0113.000378
de aanwezigheid van verschillende parkings kan hier tijdelijk een omrijroute over de parking worden voorzien.
7.1.3
Effectbeschrijving en beoordeling - Aanlegfase Het is de bedoeling de werken uit te voeren wanneer zich nauwelijks of geen beurzen voordoen om de hinder voor de beursbezoekers tot een minimum te beperken. Deze periode loopt van mei t.e.m. augustus. De werf zal integraal op eigen terrein georganiseerd worden waardoor géén hinder zal ontstaan op de ringweg The Loop. Enkel de interne wegen op het terrein van Flanders Expo zullen beïnvloed worden. De enige mobiliteitsimpact die de werf op de omgeving zal hebben is het aan en afrijden van vrachtwagens en arbeiders voor de werf. Er kan aangenomen worden dat deze aantallen verwaarloosbaar zijn in vergelijking met de verkeersstromen van een middelgrote of grote beurs. Tijdens de aanlegfase zijn de mobiliteitseffecten bijgevolg een pak lager dan tijdens beursdagen. De effecten voor fietsers en voetgangers zullen minimaal zijn aangezien er geen fiets of voetgangersroutes over de site van Flanders Expo lopen. Aangezien de mobiliteitseffecten tijdens de aanlegfase verwaarloosbaar klein zullen zijn in vergelijking met een gewone beursdag is het niet zinvol hiervoor gedetailleerde berekeningen uit te voeren. De site van Flanders Expo heeft reeds een goed aangeduide toegang voor zowel wagens (parking) als vrachtwagens (dienstweg). De eigenlijke werf zal slechts een deel van de site innemen. De bestaande toegangen zullen eveneens gebruikt worden voor het werfverkeer tijdens de aanlegfase, waardoor beveiliging en signalisatie van de werftoegang reeds grotendeels aanwezig is en hiervoor weinig of geen bijzondere extra voorzieningen nodig zullen zijn. Indien toch een beurs zou plaatsvinden tijdens de werken is bijzondere aandacht nodig om conflicten tussen werfverkeer enerzijds en parkeerzoekverkeer en zwakke weggebruikers van en naar de beurs anderzijds te vermijden. Daarom zal het ten allen tijde fysisch onmogelijk gemaakt worden dat voertuigen of zwakke weggebruikers zich binnen de werfzone kunnen begeven. Ook zullen leveringen van vrachtwagens naar de werf zo veel mogelijk plaatsvinden op momenten dat er geen beurs doorgaat. Het voorzien van een opslagruimte (indien nodig) biedt mogelijkheden om aan- en afvoer van goederen beter te sturen.
7.1.4
Nulalternatief Onder het nulalternatief wordt die situatie verstaan waarbij de activiteiten van Flanders Expo niet hervergund worden. Dit zal op korte termijn gunstige mobiliteitseffecten hebben omdat de verkeer- en parkeerdruk zal verminderen rondom de site. De beurzen zelf zullen echter niet verdwijnen en zullen andere locaties, voor vrijwel alle beurzen binnen Vlaanderen, moeten zoeken,. Hierdoor zal op korte termijn een verschuiving van de (mobiliteits)effecten van deze site naar één of meerdere andere sites ontstaan. Mogelijk naar andere Expohallen die op een minder bereikbare site gelegen zijn.
179/320
BE0113.000378
Het globale effect over de verschillende Vlaamse sites met Expohallen zullen hetzelfde blijven. Aangezien in het RUP SDW5-Handelsbeurs het terrein van Flanders Expo bestemd is als “Zone voor handelsbeurs en aanverwante (grootschalige) activiteiten” kan verwacht worden dat een gelijkaardige grootschalige ontwikkeling zich zal vestigen op de site, met een (gezien de locatie) verkeergeneratie van dezelfde grootteorde.
7.1.5
Ontwikkelingsscenario’s - Volledige ontwikkeling The Loop (2030) Momenteel werkt de stad Gent aan een MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie). Deze werd in januari 2014 reeds aan de verschillende actoren voorgelegd maar is nog niet afgerond. In deze nota wordt onderzocht wat de effecten en benodigde maatregelen zijn voor de volledige site The Loop, en dit zowel voor fietsers en voetgangers, als voor openbaar vervoer en autoverkeer. Ook het parkeerverhaal wordt uitvoerig besproken. Deze studie berekent de effecten voor de lange termijn (volledige ontwikkeling van The Loop). Aangezien de effecten op lange termijn van dit project-MER volledig passen binnen deze MOBER en Parkeermanagementstudie, wordt hiervoor verwezen naar deze studies. Gezien de studies nog in uitvoering zijn, kunnen in dit MER nog geen definitieve besluiten worden opgenomen. Hieronder worden wel enkele aanbevelingen gedaan die op lange termijn zeker een invulling zullen moeten krijgen (aan elk van deze aanbevelingen werd reeds gewerkt in de ontwerpversie van het MOBER The Loop 2013-2014:
Een duidelijk en volledig bereikbaarheidsplan voor fietsers en voetgangers waarbij zowel de bereikbaarheid vanaf de Beukenlaan, de R4 als de Kortrijksesteenweg op een veilige, duidelijke en kwalitatieve manier gerealiseerd wordt.
Ook de interne relatie tussen de terreinen voor fietsers en voetgangers dienen verbeterd te worden. De oversteekbaarheid van de Pégoudlaan en de ringweg is daarbij een belangrijk aandachtspunt.
The Link kan niet als publieke plaats gebruikt worden. Dit zou naar veiligheid (laden en lossen van vrachtwagens) en controleerbaarheid (wie passeert en wie bezoekt de hallen) een onverantwoorde keuze zijn. Bijgevolg kan de omloopfactor voor fietsers en voetgangers niet verminderd worden door een verbinding doorheen The Link. De route rondom Flanders Expo dient bijgevolg duidelijk en vlot te zijn.
Het volledige parkeeraanbod en de vraag wordt in de studie van de stad in detail besproken. De focus ligt hierbij echter op gemiddelde beurzen van Flanders Expo, piekbeurzen worden niet kwantitatief meegenomen. Sowieso zal bij piekbeurzen af en toe gebruik moeten gemaakt worden van parkings in de ruime omgeving. Als dit echter te vaak voorkomt zal dit de aantrekkingskracht van Flanders Expo onderuit halen en zullen grote beurzen mogelijks andere locaties zoeken. Er dient over gewaakt te worden dat een parkeertekort zich niet te vaak voor doet en het zoeken naar oplossingen met afstandsparkeren eerder een uitzondering dan de regel wordt.
180/320
BE0113.000378
Flanders Expo dient voor elke beurs een korte evaluatie te maken waarbij het aantal bezoekers en een inschatting van de modal split (het aantal bezoekers per fiets/ te voet, met het openbaar vervoer en de wagen) zijn opgenomen. Ook de voorgevallen problemen worden hierbij opgenomen. Door dit te monitoren, kan het herhaaldelijk voorkomen van bepaalde mobiliteitsknelpunten vermeden worden en kan uit ervaringen van vorige jaren geleerd worden welke maatregelen genomen moeten worden bij welke beurzen. Dit kan gaan over het extra inzetten van tramverbindingen, het extra plaatsen van fietsenstallingen, het voorzien van afstandsparkeren…
Voor milderende maatregelen op lange termijn wordt verwezen naar deze lopende MOBER en parkeermanagementstudie. Hier zullen tal van milderende maatregelen voor de ontsluiting van fietsers en voetgangers, parkeren en dergelijke meer opgenomen worden.
7.1.6
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Hieronder wordt een overzicht gegeven van de resultaten van de effectbeoordeling. We bespreken eerst de effecten op het niveau van de site The Loop van de referentiesituatie (bestaande activiteiten) en van de geplande situatie (geplande uitbreiding). Tabel 7.1.24 Effecten op de site The Loop
Effecten op niveau van The Loop
Effectbeoordeling Verwaarloosbaar
Interpretatie
Relaties langzaam
Huidige activiteiten:
verkeer
Voetgangers/fietsnetwerk valt grotendeels
verwaarloosbaar
samen met autonetwerk en is in
effect
Geen, neutraal of
ontwikkeling, parallel met de andere ontwikkelingen op The Loop. De verbinding met nabijgelegen functies kan veilig verlopen. Uitbreiding activiteiten:
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Er worden geen nieuwe verbindingen gemaakt, noch bestaande verbindingen verbroken. Relatie met
Huidige activiteiten:
openbaar vervoer
Vlot bereikbare bus- en tramhaltes.
Matig positief
Duidelijk positief effect
Regelmatige verbinding met de stad (station). Uitbreiding activiteiten: Er zijn geen noemenswaardige wijzigingen op OV routes ten gevolge van het project.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
181/320
Effecten op niveau van The Loop Auto- en
Huidige activiteiten - Ochtendspits:
BE0113.000378
Effectbeoordeling
Interpretatie
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Verwaarloosbaar tot beperkt negatief
Verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen milderende maatregelen nodig.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
vrachtwagenverkeer De activiteiten van Flanders Expo geven geen aanleiding tot (extra) capaciteitsproblemen Huidige activiteiten - Avondspits: De activiteiten van Flanders Expo geven tijdens piekbeurzen (10 à 20 dagen per jaar) aanleiding tot een toename van de ook zonder Flanders Expo reeds bestaande capaciteitsproblemen, vooral voor het wegrijdende verkeer via de E40 richting Brussel. Voor gemiddelde beurzen of andere wegsegmenten is het effect eerder verwaarloosbaar. Uitbreiding activiteiten: De bijkomende verkeersstromen vanuit het project veroorzaken geen merkbaar effect op de omliggende kruispunten.
De effecten van de voorziene uitbreiding van Flanders Expo zijn minimaal op korte termijn. Er zijn geen extra parkeerproblemen en de bestaande bereikbaarheid blijft bestendigd. Op lange termijn, wanneer The Loop volledig ontwikkeld wordt, zullen milderende maatregelen noodzakelijk zijn. Dit wordt momenteel bestudeerd in de planMOBER en parkeermanagementstudie The Loop van stad Gent. De meer lokale effecten op het de site van Flanders Expo vatten we hieronder samen. Tabel 7.1.25 Effecten op de site Flanders Expo Effecten op terrein Flanders Expo
Effectbeoordeling Verwaarloosbaar
Interpretatie
Relaties langzaam
Voetgangers/fietsnetwerk valt samen met
verkeer
autonetwerk maar de infrastructuur is veilig
Geen, neutraal of verwaarloosbaar
en kwalitatief. De verbinding met
effect
nabijgelegen functies kan veilig verlopen. Relatie met
Het reizigerspotentieel voor de tram en
openbaar vervoer
bussen neemt licht toe. Het project heeft
Beperkt positief
beperkt positief
Beperkt negatief
Beperkt negatief
voor het overige geen invloed op het openbaar vervoer. auto- en
Verkeer wordt niet efficiënt van de
vrachtwagenverkeer
openbare weg naar de verschillende
effect, aanvaardbaar,
parkings geleid, de parkeerbezetting gaat
geen extra
op maximaal 10 dagen per jaar boven de
milderende
100%. Coördinatie van vrachtwagen-
maatregelen nodig.
182/320
Effecten op terrein Flanders Expo
BE0113.000378
Effectbeoordeling
Interpretatie
stromen gebeurt via wachtparkings en waarborgsysteem
De effecten op de site van Flanders Expo zijn beperkt. De nabijheid van de tramterminus van tram 1, die een snelle en frequente verbinding maakt met Gent Sint-Pietersstation, is een sterke troef. Ook de ligging aan verschillende grote autosnelwegen (R4, E40 en E17) is een sterke troef voor het project. De bereikbaarheid voor fietsers en voetgangers kan echter nog verbeterd worden.
7.1.7
Milderende maatregelen Om de mobiliteitseffecten te milderen en waar mogelijk terug te dringen wordt een maatregelenpakket voorgesteld, dat tevens is afgestemd op het plan-MOBER van de stad Gent. Aangezien de maatregelen in het plan-MOBER voornamelijk nodig geacht worden bij een volledige ontwikkeling van de site The Loop (dus niet enkel Flanders Expo) en Flanders Expo voorlopig nog over een groot aandeel van de maaiveldparkings kan beschikken, worden niet alle maatregelen in de huidige fase nodig geacht. Een opvolging van onderstaande maatregelen wanneer meer parkeerplaatsen zullen verdwijnen zal noodzakelijk zijn. Onderstaande maatregelen worden nodig geacht, onafhankelijk van de grootte van de beurs:
Fietsenstallingen o
Er is geïnvesteerd in nieuwe fietsenstallingen met grotere capaciteit (2013) waarvan nu blijkt dat de capaciteit voldoende is: er zijn nu 120 + 20 = 140 stallingen. Daarnaast zijn er ook 6 fietsenstallingen voorzien voor elektrische fietsen.
o
Voor de toekomst worden nieuwe fietsenstallingen voorzien aan de uitgang van de fietsers/voetgangers tunnel in het noorden van de hallen en nieuwe fietsenstallingen nabij Hal 3 (tramhalte).
Wachtparkings en waarborgsysteem o
18
De grote stromen vrachtwagens bij opbouw en afbraak van beurzen worden gecoördineerd aan de hand van wachtparkings waar vrachtwagens zich aanmelden en vervolgens gefaseerd toegelaten worden op de site. Om de tijd dat een vrachtwagen effectief op de site aanwezig is te beperken wordt gebruik gemaakt van een waarborgsysteem18.
Monitoring
Vrachtwagens verzamelen op een wachtparking en worden opgeroepen om op een bepaald moment naar de hallen van de expo te komen om te lossen of te laden bij opbouw of afbraak. De chauffeur betaalt een waarborg voordat hij opgeroepen wordt. Van zodra de vrachtwagen opgeroepen wordt krijgt hij een bepaalde tijd toegewezen (bv. 2 of 3 uren) om te lossen of te laden. Indien hij binnen de gestelde tijdsduur niet de site van de hallen heeft verlaten en zich terug heeft aangeboden bij de persoon aan wie hij de borg heeft betaald, verliest hij zijn waarborg. Dit systeem dient om de mobiliteit op de site van de hallen efficiënter te laten verlopen (spreiding van aantal vrachtwagens op de site van de hallen) en te vermijden dat vrachtwagens allemaal tegelijk op de site zijn (chaos) of onnodig lang op de site blijven parkeren en zo plaats innemen van andere vrachtwagens die nog moeten laden of lossen.
183/320
o
BE0113.000378
Het is wenselijk bij elke beurs en per dag een opname te doen van het aantal bezoekers en een inschatting van de verdeling van bezoekers over de verschillende modi. Met deze monitoring kan in de gaten gehouden worden op welke momenten een tekort aan fietsenstallingen ontstaat, er extra trams moeten ingezet moeten worden, afstandsparkeren moet toegepast worden, …. Een jaarlijkse evaluatie van elke beurs kan de evolutie van die beurs over de jaren heen in kaart brengen en het effect van bepaalde maatregelen (bv tramticket koppelen aan toegangsticket) op de modal split beoordelen.
Onderstaande tabel lijst de maatregelen van het plan-MOBER op en de mate waarin deze vandaag en in de toekomst kunnen uitgevoerd worden. De grootte van de beurs en de specifieke kenmerken van een bepaalde beurzen zijn hierbij erg bepalend.
Maatregelen
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Er is op heden geen noordelijke toegang. Maar voor alle beurzen gebeurt dit reeds want voor grote beurzen worden meerdere ingangen gebruikt en alle simultane activiteiten hebben ook een afzonderlijke ingang.
De link zal voor een nog betere verspreiding zorgen van noord en zuid.
Voldoende aanbod aan fietsstallingen
140 fietsenstallingen aanwezig
Nieuwe fietsenstalling aan noordelijke voetgangerstunnel en tramstation
Fietsenstallingen gelegen nabij de ingangen en vlot bereikbaar vanaf het openbaar domein
Huidige fietsenstalling liggen naast de hoofdingang en langs de brede toegangsweg van de tramhalte naar de ingang
Nieuwe fietsenstallingen (2) liggen:
Toegangen Aparte toegangen voor een betere spreiding van de bezoekersstromen (noordelijke toegang Flanders Expo)
Fietsers en voetgangers
1. aan (nieuwe) noordelijke ingang van The Link, nabij de noordelijke voetgangerstunnel 2. nabij de huidige hoofdingang en de (nieuwe) zuidelijke ingang van The Link, naast de tramhalte
Lockers voor fietsers aan de fietsstallingen of in de gebouwen
Er zijn vandaag vestiaires. Voor heel wat beurzen worden extra cabines geplaatst met lockers.
Zelfde werkwijze.
184/320
BE0113.000378
Maatregelen
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Voorzien van een evenementenfietsstalling
“Doe aan Sport”: is het enige evenement waarvoor vandaag onvoldoende plaatsen aanwezig zijn. Hiervoor voorziet Artexis een tijdelijke uitbreiding voor 550 fietsen.
Extra uitbreiding aan noordelijke voetgangerstunnel en aan Hal 3. Indien de noodzaak voor extra fietsenstallingen voor een bepaalde beurs zich stelt worden extra fietsenstallingen voorzien. Het comfort van de bezoekers is hierbij prioriteit.
Faciliteiten voor fietsers: herstelmateriaal, vestiaire,…
Er is een fietsenherstelpunt aan het Sint-Pietersstation = bereikbaar met tram vanaf The Loop (fietsers mogen op tram).
Er zal een herstelkit voorzien worden aan de vesitiaires.
Voor de bestaande voetgangers/fietstunnel onder de Pégoudlaan (naar veld 8) is renovatie gewenst.
Enkel het noodzakelijke onderhoud door de eigenaar/beheerder van de tunnel onder deze gewestweg.
Renovatie is te bekijken met/door de eigenaar/beheerder van de tunnel.
Verbindingen en doorsteken doorheen het veld voorzien om wandel- en fietsafstanden te beperken en fietsroutes te optimaliseren
Vandaag is er een tijdelijke fietsroute voorzien binnen de oostelijke lus rondom de gebouwen van Flanders Expo tot aan IKEA.
Verbetering van fiets- en voetgangersverbindingen binnen de oostelijk lus is te bekijken in overleg met de andere initiatiefnemers / eigenaars (DOC, IKEA, …). De huidige uitbreidingen van Flanders Expo (The Link en Hal 10) sluiten aan bij de bestaande hallen en laten alle mogelijkheden voor deze verbindingen open.
Organisatie van kiss & ride locaties voor touringcars
Dit gebeurt reeds voor I Love Techno, Foute Party, BIS, Horeca Expo, Stratovani en AgriFlanders
Op korte termijn blijft de zelfde werkwijze gelden. In overleg met het mobiliteitsbedrijf zullen toeringcars naar K&R-zones, voorzien door het Mobiliteitsbedrijf, verwezen worden.
Verwijzen touringcars naar specifieke parkings voor touringcars
Dit gebeurt reeds voor alle beurzen
Dit zal voor alle beurzen blijven gebeuren.
Organisatie ophaal touringcars op afroep
Touringcars blijven op de site Flanders Expo tijdens bezoek aan beurzen
Zelfde werkwijze.
Combinatie ticket toegang + openbaar vervoer
Bij I Love Techno en alle door Artexis georganiseerde beurzen is bij de online ticketverkoop een combinatiemogelijkheid voorzien
Artexis blijft dit voor de eigen beurzen voorzien en promoot dit zo veel als mogelijk bij de externe organisatoren.
Collectief vervoer
185/320
BE0113.000378
Maatregelen
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Maximaal afstemmen beginen einduur evenement op het openbaar vervoer
Meeste beurzen zijn van 10u tot 18u (90%). Er is dus geen probleem voor de afstemming op het openbaar vervoer (tram rijdt om de 6 minuten op weekdagen en om de 12 minuten in het weekend).
Voor de meeste beurzen zal dit geen probleem blijven. Een aantal beurzen gaan echter ’s avonds door afstemming met het openbaar vervoer wordt gestimuleerd maar is niet voor elke beurs mogelijk.
Afstellen aanbod openbaar vervoer op de vraag
Dit gebeurt reeds voor Horeca Expo, I love Techno, Massa Cantus, Facts
Indien nodig wordt dit beurs per beurs onderhandeld met De Lijn.
Indien nodig inzetten van bijkomend openbaar vervoer: extra ritten, nachtbussen, …
Dit gebeurt reeds voor Horeca Expo, I love Techno, Massa Cantus, Facts
Indien nodig wordt dit beurs per beurs onderhandeld met De Lijn.
Onthaalpunt aan het station van Gent
Tijdens BIS, Horeca en AgriFlanders staat er een steward in de parkeergarage van het Sint-Pieterstation om de mensen op te vangen. Er is een duidelijk aangeduide directe tramlijn van het station naar Flanders Expo.
Zelfde werkwijze.
Organisatie collectief vervoer vanuit de organisatie + registratiedatabank
Er zijn links op website van Flanders Expo naar Carpooling.be en Taxistop aanwezig. Sommige organisatoren hebben dit ook op hun eigen website staan.
Dit initiatief zal uitgebreid worden, door het via de organisatoren voor meer beurzen te vermelden.
Organisatie eigen busvervoer
Dit wordt niet gedaan.
Op een shuttledienst na (zie volgend punt) wordt dit weinig haalbaar geacht.
Shuttledienst tussen afstandsparking en evenement
Dit gebeurt reeds voor AgriFlanders, BIS, Horeca Expo.
Waar nodig zal dit voor andere beurzen ingeschakeld worden.
Combinatie toegangsticket en openbaar vervoer
Bij I Love Techno en alle door Artexis georganiseerde beurzen is bij de online ticketverkoop een combinatiemogelijkheid voorzien
Artexis blijft dit voor de eigen beurzen voorzien en promoot dit zo veel als mogelijk bij de externe organisatoren.
Aanbieden van ticketcombinaties:
Bij I Love Techno en alle door Artexis georganiseerde beurzen is bij de online ticketverkoop een combinatiemogelijkheid voorzien
Artexis blijft dit voor de eigen beurzen voorzien en promoot dit zo veel als mogelijk bij de externe organisatoren.
Ticket combinatie
Basisticket: toegang + openbaar vervoer P-ticket: toegang + toegewezen parking
Toegewezen aanrijroute
186/320
BE0113.000378
Maatregelen
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Samen met het toewijzen van een parkeerplaats wordt de aangewezen aanrijroute meegedeeld
Dit gebeurt vandaag niet.
Kan zinvolle maatregel zijn. Overleg tussen Artexis en het Mobiliteitsbedrijf zullen echter noodzakelijk zijn aangezien het Mobiliteitsbedrijf verantwoordelijk is voor het verkeersgeleidingssysteem.
Exposanten krijgen steeds (voor alle beurzen) een gepersonaliseerd plan.
Taxi Het evenement melden bij een taximaatschappij en voldoende taxiplaatsen voorzien
Bij grote beurzen staan er steeds voldoende taxi’s op het terrein. Er is niet zo’n grote noodzaak door de goede tramverbinding met het station.
De planning van alle beurzen zal doorgestuurd worden naar de taximaatschappijen.
Inschatting van de parkeerbehoefte
Alle beurzen + specifiek overleg met Parkeermanager.
Zelfde werkwijze.
Monitoring van de parkeerbezetting.
Tijdens en na elke grote beurs wordt geëvalueerd.
Zelfde werkwijze.
Afspraken met de parkeermanager over het noodzakelijk parkeeraanbod.
Er is maandelijks overleg met de Parkeermanager.
Zelfde werkwijze.
Aanbieden van de parkeerplaatsen tegen een vergoeding
Exposanten betalen op voorhand via de hun toegestuurde factuur. De maaiveldparkings zijn in beheer van het mobiliteitsbedrijf.
De maaiveldparkings zijn in beheer van het Mobiliteitsbedrijf (overleg hierover zal noodzakelijk zijn).
Voorzien van parkeerplaatsen voor mensen met een beperking in de nabijheid van de toegang
Voorbehouden parkeerplaatsen zijn voorzien.
Op de verschillende delen van de parkings rondom de hallen zullen na de herinrichting van de Tarmac in totaal 48 voorbehouden parkeerplaatsen voorzien worden, telkens zo dicht mogelijk bij de toegangen.
Parkeerbeleid
Er is tevens permanentie van het Rode Kruis voor assistentie.
Tevens is er permanentie van het Rode Kruis voor assistentie. Handhaving wildparkeren
Is verantwoordelijkheid van de Stad Gent.
Zelfde werkwijze
Toewijzen parkeerplaatsen
Dit gebeurt op de eigen terreinen van Artexis. Voor de terreinen in beheer van het mobiliteitsbedrijf is dit ook wenselijk.
Zelfde werkwijze
Organisatie afstandsparkeren
Artexis organiseert dit momenteel.
Afspraken met mobiliteitsbedrijf hieromtrent zullen noodzakelijk zijn.
Signalisatie
187/320
BE0113.000378
Maatregelen
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Parkeerverwijzing naar beschikbaar aanbod
Niet aanwezig
Parkeerverwijzing met beschikbaar aanbod is wenselijk (overleg met de parkeermanager zal hiervoor noodzakelijk zijn).
Signalisatie afzetplaats touringcars
Niet aanwezig
Overleg met de parkeermanager zal hiervoor noodzakelijk zijn.
Duidelijke naamgeving van de parkings, rekening houdend met toegewezen parkeerplaatsen
Dit gebeurt door Artexis voor alle beurzen.
Overleg met parkeermanager hieromtrent is noodzakelijk.
Signalisatie voetgangersroutes naar het evenement
Van parking op Westelijke zijde van The Loop naar de hallen op oost.
Een verdere uitbreiding is wenselijk (overleg met de parkeermanager zal hiervoor noodzakelijk zijn).
Signalisatie naar de fietsstallingen
Scholen krijgen een plannetje voor “Doe aan Sport”. Er is een signalisatie naar de elektrische laadstations voor fietsen.
Fietsstallingen zullen met borden aangeduid worden.
Signalisatie afstandsparkeren
Gebeurt reeds voor AgriFlanders, Horeca Expo en BIS
Zal uitgebreid worden indien dit nodig wordt geacht voor bepaalde beurzen.
Signalisatie tussen de belangrijkste openbaar vervoerhaltes en het evenement
Digitale signalisatie wordt voorzien. Artexis werkt een signalisatieplan uit op haar site voor het leiden van mensen naar de punten waar ze moeten zijn. Ook The Loop zelf zal signalisatie voorzien vanaf het openbaar vervoer naar de diverse functies op de site.
Digitale signalisatie wordt voorzien.
Signalisatie van de opstapplaats van de busshuttle of het openbaar vervoer aan de afstandsparkings
Wordt voorzien voor AgriFlanders, Horeca Expo en BIS
Idem en alle andere beurzen die dit nodig zullen hebben.
Informatie verspreiden over de bereikbaarheid van de site voor alle modi op de website van het evenement
Dit gebeurt voor alle beurzen + erkenning van Flanders Expo op website “Slim Weg”.
Zelfde werkwijze
Informatie verspreiden over de bereikbaarheid van de site voor alle modi op promotiemateriaal en toegangstickets
Aanwezig op alle websites van alle beurzen.
Zelfde werkwijze
Communicatie
188/320
Maatregelen
BE0113.000378
Mate waarin dit vandaag reeds gebeurd
Mate waarin dit verder kan uitgewerkt worden voor bepaalde beurzen.
Campagne om duurzame verplaatsingsmodi te stimuleren
Dit is de verantwoordelijkheid van de beursorganisatoren. Op van Artexis staat de bereikbaarheid per fiets en openbaar vervoer aangeduid.
Zelfde werkwijze
Voordeel geven aan nietautogebruiker: uitdelen gadgets aan fietsers, gratis vestiaire voor fietsers en openbaar vervoergebruikers, gratis drankbon,…
Gebeurt vandaag niet.
Overleg met de parkeermanager zal noodzakelijk zijn.
Gebeurt vandaag niet.
Overleg met de stad Gent is noodzakelijk om rolverdeling mobiliteitscoördinator in kader van evenementen te bespreken.
Sensibilisering
Mobiliteitscoördinator Stel een mobiliteitscoördinator aan
189/320
7.2
Geluid en trillingen
7.2.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.2.1.1
Methodologie
7.2.1.1.1
Effecten
BE0113.000378
Effecten tijdens de bouwfase Voor de bouw van het bijkomende gebouw ‘Hal 10’, het verbindingsgebouw (the Link) tussen de bestaande gebouwen 3, 5, 7, 8 en 10 en de herinrichting van de verharde parking rond de expohallen moeten de toekomstige aannemers nog worden aangesteld. De aannemers hebben zelf - binnen een aantal randvoorwaarden – de vrijheid om de werkzaamheden te organiseren. Bijgevolg kunnen voor de effectbespreking tijdens de bouwfase slechts een aantal algemene elementen beschreven worden. Een exacte kwantitatieve bepaling op immissieniveau tijdens de aanlegfase is dus niet mogelijk, daar ondermeer de technische informatie van de verschillende werktuigen, de ligging van de werfzones, enz. nog niet of onvoldoende gekend zijn. Desalniettemin werd een inschatting gegeven van de geluidsniveaus van de verschillende werktuigen en werfverkeer op basis van gelijkaardige MER’s en werden aanbevelingen geformuleerd om de geluidsimpact tijdens deze fase maximaal te beperken. Daar het geluid van bouwwerken niet Vlarem-plichtig is, werd de geluidsbelasting tijdens de aanlegfase niet vergeleken met de geluidsnormen van Vlarem. Voor de beoordeling van de effecten werden de milieukwaliteitsnormen als hindermaat gehanteerd. Voor het geluid t.g.v. het werfverkeer wordt een kwalitatieve beschrijving gegeven aangevuld met aanbevelingen/randvoorwaarden. Effecten van het wegverkeer Op Flanders Expo is er 117 dagen per jaar een beurs met een wisselend aantal bezoekers. Het aantal beursdagen zal in de toekomst in dezelfde grootte-orde blijven en maximaal 134 per jaar bedragen. Gemiddeld bezoeken tijdens zo’n dag ca. 2300 wagens de site. Op ongeveer 50 van deze dagen bedraagt het aantal wagens echter minder dan 1000. Anderzijds loopt het aantal wagens op een tiental dagen op tot meer dan 5000. Voor de beoordeling van de geluidsimpact t.g.v. het wegverkeer wordt een representatieve situatie gekozen overeenkomend met gemiddeld 2300 wagens gedurende 134 dagen per jaar (37 % van de tijd). Dit zal de meest representatieve benadering geven voor de geluidsimpact t.g.v. het wegverkeer. De maximale beurssituatie (meer dan 5000 wagens per dag) komt slechts 3 % van de tijd voor en de minimale situatie (minder dan 1000 wagens per dag) komt slechts 14 % van de tijd voor. Uit de discipline mens-mobiliteit volgt dat de verkeersgeneratie na de uitbreiding (‘the Link’ en ‘Hal 10’) minder dan 10% zal stijgen bij een gemiddelde beurs. Een 10% stijging is akoestisch niet relevant. De geluidsimpact van de uitbreiding wordt enkel kwalitatief besproken en wordt niet gemodelleerd. Daar de voorliggende MER ook gebruikt zal worden voor de hervergunning van Flanders Expo zal het effect van het wegverkeer van de volledige site van Flanders Expo bepaald worden. De impact van het wegverkeer m.b.t. Flanders Expo wordt bepaald door de verkeerstoestand met Flanders Expo te vergelijken met de verkeerstoestand zonder Flanders Expo. Dit zal gebeuren op basis van het akoestische rekenmodel IMMI. Het huidige gemodelleerde verkeersgeluid zonder evenement (referentiesituatie) zal
190/320
BE0113.000378
vergeleken worden met het verkeersgeluid tijdens een gemiddelde beurs (na de uitbreiding van ‘the Link’ en ‘Hal 10’). De impact van het wegverkeer m.b.t. Flanders Expo wordt gepresenteerd d.m.v. verschilkaarten van het verkeersgeluid. De impact of de ernst van de geluidseffecten t.g.v. een gemiddelde beurs zal aangeduid worden via het significantiekader. Het significantiekader berust op een verhoging of verlaging in dB(A) van het berekende verkeersgeluid in de geplande situatie (met uitbreiding en met evenement) t.o.v. de referentiesituatie (zonder evenement). De beoordeling gebeurt op basis van onderstaand kader. Tabel 7.2.1: Significantiekader Wegverkeer Effectbeoordeling Zeer significant positief
Significant positief
Aanduiding +++
Verlaging van het verkeersgeluid met meer dan 6
(+3)
dB(A)
++ (+2)
Matig positief
Effect op het verkeersgeluid
+ (+1)
Verlaging van het verkeersgeluid met meer dan 3 dB(A) en t/m 6 dB(A) Verlaging van het verkeersgeluid met meer dan 1 dB(A) en t/m 3 dB(A)
Verwaarloosbaar
0
Verlaging/verhoging van het verkeersgeluid < 1 dB(A)
Matig negatief
-
Verhoging van het verkeersgeluid met meer dan 1
(-1) Significant negatief
Zeer significant negatief
--
dB(A) en t/m 3 dB(A) Verhoging van het verkeersgeluid met meer dan 3
(-2)
dB(A) en t/m 6 dB(A)
---
Verhoging van het verkeersgeluid met meer dan 6
(-3)
dB(A)
Effecten van muzikale evenementen Wanneer er geen muziekevenementen gepland zijn, zal het toekomstige geluidsklimaat (met de aanwezigheid van de 2 nieuwe hallen) vergelijkbaar zijn met het huidige geluidsklimaat (het omgevingsgeluid zal opgemeten worden). Daar Hal 10 en 'the Link' niet als concertzaal zullen functioneren, zal ook het geluidsklimaat tijdens een muziekevenement (na de uitbreiding) vergelijkbaar zijn met het huidige geluidsklimaat tijdens een muziekevenement. Daar de voorliggende MER ook gebruikt zal worden voor de hervergunning van Flanders Expo zal het effect van muziekevenementen in de hallen van Flanders Expo besproken worden ter hoogte van een aantal dichtbijgelegen woningen. De impact van de muziekevenementen wordt bepaald door de toestand van Flanders Expo mét muziekevenementen te vergelijken met de toestand van Flanders Expo zonder muziekevenementen. Dit zal gebeuren op basis van beschikbare geluidstudies die zijn uitgevoerd in het kader van muziekevenementen en een aanvullende akoestische studie
191/320
BE0113.000378
waarin de geluidsoverdracht van de verschillende hallen naar de omgeving werd bepaald. Voor de beschrijving van de impact van de muziekevenementen wordt het significantiekader voor industriegeluid gebruikt zoals gedefinieerd in het MERrichtlijnenboek van LNE (zie Tabel 7.2.2). Een specifiek significantiekader voor muziekgeluid bestaat er niet. Voor de beschrijving van de significantie van de geluidseffecten wordt uitgegaan van de invloed op de omgeving in combinatie met de vigerende wetgeving (Vlarem). Aangezien de significantie van een effect sterk afhangt van de evolutie van het omgevingsgeluid vóór en na uitvoering van een project, wordt deze parameter als belangrijkste beschouwd voor de beoordeling van het geluidseffect. Tabel 7.2.2: Significantiekader industriegeluid invloed op omgeving (*): tussenscore nieuw of verandering Lna - Lvoor = ΔLAX,T (effectscore) Lsp ≤ GW Lsp > GW
Eindscore na correctie bestaand Lsp ≤ RW
RW < Lsp ≤ RW+10
Lsp > RW+10
ΔLAX,T > +6
-3
-1
-3
-1
-2
-3
+3 < ΔLAX,T ≤ +6
-2
-1
-3
-1
-2
-3
+1 < ΔLAX,T ≤ +3
-1
-1
-3
-1
-1
-3
-1 ≤ ΔLAX,T ≤ +1
0
0
-1/-2 (**)
0
-1
-3
-3 ≤ ΔLAX,T < -1
+1
+1
-
+1
+1
-
-6 ≤ ΔLAX,T < -3
+2
+2
-
+2
+2
-
ΔLAX,T < -6
+3
+3
-
+3
+3
-
Legende Lsp = GW = RW = ΔLAX,T =
specifiek geluid grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van Vlarem II richtwaarde verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd met X :
- "N" parameter van statistische analyse [LAN,T]
met T :
- "eq" voor het equivalente geluidsdrukniveau [LAeq,T] van het omgevingsgeluid de duur in seconden
(*) bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande en nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking. (**) de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie). - voor niet Vlarem punten wordt enkel de tussenscore gebruikt en geen eindscore.
7.2.1.1.2
Milderende maatregelen Naargelang de significantie van de geluidsimpact van de verschillende projectingrepen worden milderende maatregelen beschreven. De milderende maatregelen worden via onderstaande tabel gekoppeld aan de hierboven beschreven significantiekaders.
192/320
BE0113.000378
Tabel 7.2.3: Verband effectbeoordeling en milderende maatregelen Effectbeoordeling
Milderende maatregelen
-3
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar
Zeer significant negatief
milderende maatregelen te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden. -2
Significant negatief
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen eventueel te koppelen aan de lange of langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
-1
Matig significant negatief
Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend maar indien de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden aangegeven dat er zich een probleem kan stellen dan dient de deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
0
Verwaarloosbaar
geen
+1
Positief
geen
+2
Zeer positief
geen
+3
Uitgesproken positief
geen
In de beschrijving van de milderende maatregelen worden ook – indien relevant – randvoorwaarden en/of aanbevelingen opgenomen. 7.2.1.2
Effecten tijdens de bouwfase
7.2.1.2.1
Bouwwerken Voor de bouw van het bijkomende gebouw ‘Hal 10’, het verbindingsgebouw (the Link) tussen de bestaande gebouwen 3, 5, 7, 8 en 10 en de herinrichting van de verharde parking rond de expohallen moeten de toekomstige aannemers nog worden aangesteld. De aannemers hebben zelf - binnen een aantal randvoorwaarden – de vrijheid om de werkzaamheden te organiseren. Bijgevolg kunnen voor de effectbespreking tijdens de bouwfase slechts een aantal algemene elementen beschreven worden. Een exacte kwantitatieve bepaling op immissieniveau tijdens de aanlegfase is dus niet mogelijk, daar ondermeer de technische informatie van de verschillende werktuigen, de ligging van de werfzones, enz. nog niet of onvoldoende gekend zijn. Desalniettemin zal een inschatting gegeven worden van de geluidsniveaus van de verschillende werktuigen en werfverkeer op basis van gelijkaardige MER’s en worden aanbevelingen geformuleerd om de geluidsimpact tijdens deze fase maximaal te beperken. De voorbereidende werken, in het bijzonder activiteiten die plaatsgrijpen voor het inrichten van de werfzones, alvorens het starten van de werken (het bouwrijp maken, de aanleg van de nieuwe parking, de bouw van de gebouwen, …) worden niet nader bestudeerd daar deze activiteiten geen noemenswaardige geluidsbelasting met zich meebrengen of beperkt zijn in duur. Men kan de geluidsbronnen onderverdelen volgens de aard van activiteiten die noodzakelijk zijn:
193/320
BE0113.000378
Voor het bouwrijp maken van het terrein (slopen, ophoging en nivellering) en voor de aanleg van de parking zullen grond-verzetmachines zoals bulldozers, hydraulische graafmachines en vrachtwagens ingezet worden; Voor de aanleg van de verhardingen zullen wals, betonverdeel- en betonafwerkmachines worden gebruikt; Voor de bouw van de gebouwen (the Link en Hal 10.) zijn o.a. bouwlieren, mobiele kranen… nodig; Voor het aan- of afvoeren van grond en materiaal dient men rekening te houden met de geluidsbijdrage van het werfverkeer.
Tabel 7.2.4 geeft het te verwachten maximale specifieke geluid van de belangrijkste geluidsbronnen in functie van de afstand tijdens de aanlegfase. Tabel 7.2.4: Te verwachten geluidsniveaus i.f.v. de afstand (bron: MER Oosterweelverbinding).
Werktuig
Geluids- te verwachten geluidsniveau i.f.v. de afstand van de bron in dB(A) vermogen (dB(A)) 10m 20m 30m 40m 50m 100m 150m 200m 250m 280 m 300m
Vrachtwagen, 108 hydraulische kraan Bulldozer, wals, grader, 110 asfaltverdeelmachine, afwerkingsmachine Bouwlier, mobiele 101 kraan
77
71
67
65
63
57
53
51
49
48
47
79
73
69
67
65
59
55
53
51
50
49
70
64
60
58
56
50
46
44
42
41
40
Daar het geluid van bouwwerken niet Vlarem-plichtig is, wordt de geluidsbelasting tijdens de aanlegfase niet vergeleken met de geluidsnormen van Vlarem. Voor de beoordeling van de effecten worden de milieukwaliteitsnormen als hindermaat gehanteerd. De milieukwaliteitsnormen houden rekening met de ligging van het gebied volgens het gewestplan en de periode (dag/avond/nacht). De woningen in het studiegebied bevinden zich volgens de gebiedsindeling van Vlarem ofwel in industriegebied (MKN-dag=60 dB(A)) of in een gebied op minder dan 500 meter van industriegebied of van een KMO gebied (MKN-dag=50 dB(A)) (de relevante milieukwaliteits-normen worden gegeven in Tabel 6.2.3 en Tabel 6.2.6). Wanneer de bouwwerken plaatsvinden op minder dan 100 à 280 m van de dichtstbijzijnde woningen kan de MKN van 50 dB(A) mogelijks overschreden worden (zie bovenstaande Tabel 7.2.4). Een aantal woningen langs de Derbystraat en Poolse Winglaan liggen binnen deze afstanden van de werfzone (vanaf ca. 120 m). De werktuigen werken echter niet continu en zullen zich verplaatsen in functie van de voortgang van de werken. Doch is het niet ondenkbaar dat bepaalde werken in de aanlegfase tijdelijk een overschrijding van de milieukwaliteitsnorm als gevolg kunnen hebben. Gezien het tijdelijke karakter en de typische werfsituatie (enke overdag, …) worden hiervoor geen maatregelen nodig geacht. 7.2.1.2.2
Werfverkeer De aan- en afvoerroutes van het werfverkeer zijn nog niet bekend. Een beoordeling van mogelijke geluidshinder is bijgevolg nog niet mogelijk. Alvast kunnen de volgende aanbevelingen gegeven worden teneinde zoveel mogelijk hinder te vermijden:
194/320
BE0113.000378
aan- en afvoerroutes van het vrachtwagenverkeer maximaal buiten de woonkernen kiezen;
snelheid van de vrachtwagens beperken in geluidsgevoelige omgeving (nabij woningen).
7.2.1.3
Effecten tijdens de exploitatie
7.2.1.3.1
Effect van Flanders expo op het verkeersgeluid (bij een gemiddelde beurs)
7.2.1.3.1.1
Aanpak m.b.t. de situatie voor en na de uitbreiding met Hall 10 en The Link Het mobiliteitsprofiel van Flanders Expo is sterk variërend. Afhankelijk van het type en de grootte van de evenementen/beurzen komen er veel of weinig bezoekers of personeel naar de site en afhankelijk van het type beurs komen deze bezoekers eerder met het openbaar vervoer, met de wagen of met de fiets. Het mobiliteitsprofiel van Flanders Expo is dus voor elke beurs anders. Uit de discipline mens-mobiliteit volgt dat de verkeersgeneratie na de uitbreiding (‘the Link’ en ‘Hal 10’) minder dan 10% zal stijgen bij een gemiddelde beurs. Een 10% stijging is akoestisch niet relevant19. Het is bijgevolg weinig opportuun om via een modellering de wijzigingen in de verkeersintensiteiten t.g.v. uitbreiding te kwantificeren. Het effect tussen het huidig wegverkeergeluid en het toekomstig wegverkeergeluid (na uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs bij Flanders Expo is te verwaarlozen. Daar de voorliggende MER ook gebruikt zal worden voor de hervergunning van Flanders Expo zal het effect van het wegverkeer van de volledige site van Flanders Expo bepaald worden. Hierbij gaan we als volgt te werk:
7.2.1.3.1.2
Enerzijds wordt de geluidsimpact van het wegverkeer bepaald tijdens een gemiddelde beurs, na de uitbreiding (‘the Link’ en ‘Hal 10’).
Anderzijds wordt de geluidsimpact van Flanders Expo bepaald door de toestand met Flanders Expo (tijdens gemiddelde beurs) te vergelijken met de toestand zonder Flanders Expo (referentiesituatie).
Toekomstig verkeersgeluid tijdens een gemiddelde beurs Het verkeersgeluid in de toekomstige situatie (met ‘Link’ en ‘Hal 10’) wordt voorgesteld door middel van een geluidscontourenkaart. De geluidscontouren zijn opgemaakt voor een hoogte van 4 m (relatief) t.o.v. maaiveldhoogte via een raster van 25 m bij 25 m20. In de modellering van het verkeersgeluid werd rekening gehouden met de toekomstige gebouwen ‘the Link’ en ‘Hal 10’. Voor de toekomstige verkeersintensiteiten bij een gemiddelde beurs wordt uitgegaan van de gegevens van de discipline mobiliteit. De geluidskaarten voor het verkeersgeluid met de aanwezigheid van Flanders expo (tijdens een gemiddelde beurs) worden gegeven in Figuur 7.2.1, Figuur 7.2.2, Figuur 7.2.3 en Figuur 7.2.4.
19
Wijzigingen van verkeersintensiteiten van minder dan 20% dienen volgens het richtlijnenhandboek geluid en trilling niet verder onderzocht te worden. 20 Strikt genomen wordt in het MER-richtlijnenboek voor een Project-MER weginfrastructuur een raster van 10m bij 10m voorgeschreven voor de opmaak van de geluidscontouren. Aangezien de geluidscontourkaarten in voorliggende MER enkel gebruikt worden om een effect te bepalen via verschilkaarten, kan een grotere rasterafstand verantwoord worden.
195/320
BE0113.000378
Het berekend verkeersgeluid ter hoogte van de meet- en evaluatiepunten wordt weergegeven in Bijlage 11.
Bijlage 11: Berekend toekomstig verkeersgeluid tijdens een gemiddelde beurs (met immi 2013)
Figuur 7.2.1: LAeq,dag contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs
Figuur 7.2.2: LAeq,avond contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs
Figuur 7.2.3: LAeq,nacht contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs
Figuur 7.2.4: Lden contouren toekomstig verkeersgeluid (met uitbreiding) tijdens een gemiddelde beurs
Voor de beschrijving van het gemodelleerde verkeersgeluid worden de Lden- en Lnightwaarden vergeleken met de gedifferentieerde referentiewaarden. De beoordeling van het gemodelleerde verkeersgeluid wordt weergegeven in Tabel 7.2.5. De “rode” waarden duiden op een overschrijding en de “groene” waarden duiden op een onderschrijding van de gedifferentieerde referentiewaarden Lden en Lnight. Tabel 7.2.5: Vergelijking toekomstig verkeersgeluid met gedifferentieerde referentiewaarden
Meetpunt LDEN
Lnight
dB(A)
dB(A)
MPl1 MPl2 MPa1 MPa2 MPa3 MPa4
60,0 57,2 71,2 54,7 67,1 56,8
51,4 48,6 62,6 46,1 58,5 48,2
gedifferentieerde LDEN Lnight dB(A) dB(A) 65 65 70 65 70 65
55 55 60 55 60 55
Hetzelfde besluit blijft geldig als bij het huidig verkeersgeluid (zonder evenement). In het toekomstig verkeersgeluid (met een gemiddelde beurs) worden enkel in het evaluatiepunt MPa1 de gedifferentieerde referentiewaarden net overschreden. De overschrijding ligt echter binnen de nauwkeurigheid van het model waardoor er geen uitspraak kan gedaan worden. Hier dient wel opgemerkt te worden dat ter hoogte van MPa1 de E40 ongelijkvloers over de Jean Baptiste De Ghellincklaan loopt. Deze ongelijkvloerse doortocht werd niet gemodelleerd daar deze zich aan de rand van het projectgebied bevindt. Het model wordt namelijk enkel gebruikt voor de vergelijking van wegverkeergeluid ten gevolge van Flanders Expo en niet voor het totale geluid.
196/320
7.2.1.3.1.3
BE0113.000378
Verschilkaarten De geluidsimpact van Flanders Expo wordt bepaald door de toestand met Flanders Expo (tijdens gemiddelde beurs) te vergelijken met de toestand zonder Flanders Expo (referentiesituatie zonder evenement). De impact van Flanders Expo op de omgeving wordt gepresenteerd d.m.v. verschilkaarten van het verkeersgeluid voor de relevante geluidsbelastingsindicatoren LDEN en LAeq,nacht. De impact of de ernst van de geluidseffecten t.g.v. Flanders Expo wordt aangeduid via het significantiekader zoals gegeven in Tabel 7.2.1. Het significantiekader berust op een verhoging of verlaging in dB(A) van het berekende verkeersgeluid in de geplande situatie met evenement t.o.v. de referentiesituatie (zonder evenement). Het effect op het omgevingsgeluid zal daarbij afhankelijk zijn van het aandeel van het verkeersgeluid op het omgevingsgeluid. De verschilkaart werd enkel voor LDEN en Lnight berekend en weergegeven in Figuur 7.2.5 en Figuur 7.2.6. Het geluidsmodel werd namelijk opgemaakt op basis van PAE verkeersintensiteiten in de ochtend- en avondspits. Vervolgens werd er overgegaan naar uur intensiteiten via dezelfde Car-Vlaanderen verdeling. Bijgevolg werd er voor elke beoordelingsperiode hetzelfde verschil berekend. De effecten worden visueel duidelijk gemaakt d.m.v. een kleurenschaal. Drie gradaties in groen voor het positieve effect (afname van het verkeersgeluid) en drie gradaties in bruinrood voor het negatieve effect (toename van het verkeersgeluid). Een verwaarloosbaar effect (afname of toename ≤ 1) wordt niet ingekleurd op de verschilkaart. Tabel 7.2.6 geeft het verschil voor de LDEN en de Lnight waarden weer van het huidige verkeer zonder evenement en het toekomstige verkeer met een gemiddelde beurs. Tabel 7.2.6: Vergelijking met het huidige verkeer zonder evenement en het toekomstige verkeer met een gemiddelde beurs Meetpunt
MPl1 MPl2 MPa1 MPa2 MPa3 MPa4
LDEN (dB(A)) Lnight (dB(A)) huidig verkeer toekomstig verkeer verschil huidig verkeer toekomstig verkeer verschil zonder evenement met evenement zonder evenement met evenement 58,5 60,0 1,5 49,9 51,4 1,5 56,7 57,2 0,5 48,1 48,6 0,5 71,1 71,2 0,1 62,5 62,6 0,1 54,3 54,7 0,4 45,7 46,1 0,4 65,9 67,1 1,2 57,3 58,5 1,2 56,3 56,8 0,4 47,7 48,2 0,4
Figuur 7.2.5: Verschilkaart voor het verkeersgeluid voor de nacht
Figuur 7.2.6: Verschilkaart voor het verkeersgeluid voor LDEN
De beschrijving van de effecten van Flanders Expo steunt op de verschilkaarten voor het verkeersgeluid tussen het huidige verkeer zonder evenement (referentiesituatie) en het toekomstige verkeer met een gemiddelde beurs. Ter hoogte van het projectgebied is het effect op het verkeersgeluid t.g.v. Flanders Expo enkel ter hoogte van de Ringweg (Blériotlaan en Crombezlaan) significant (verschil > 3 dB(A)). Hier bevinden er zich echter geen woningen. Volgens het model zou het
197/320
BE0113.000378
verkeersgeluid ca. 1 tot 3 dB(A) toenemen tot op een afstand van ca. 100 m van de as van de Ringweg. Hierin bevinden zich de 2 evaluatiepunten MPl1 en MPa3 alsook enkele appartementsgebouwen langs de Crombezlaan en langs de Putkapelstraat. Ter hoogte van deze woningen wordt er een matig negatief effect verwacht door het wegverkeer tijdens een gemiddelde beurs. Ter hoogte van de overige dichtstbijzijnde woningen (overige evaluatiepunten) wordt er een verwaarloosbaar effect (< 1 dB(A)) verwacht. Daar de gedifferentieerde referentiewaarden nagenoeg overal gerespecteerd worden (met uitzondering van MPa1 waar er in de referentiesituatie reeds een overschrijding aanwezig was) worden er geen milderende maatregelen voorgesteld. 7.2.1.3.2
Effect van de muzikale evenementen Naast het verkeersgeluid die de bezoekers of het personeel met zich meebrengt, kan het geluidsklimaat ook bepaald worden door muziek in de hallen. Het type en de grootte van de evenementen/beurzen die kunnen plaatsvinden in Flanders Expo is sterk variërend. Afhankelijk van het type en de grootte van de muzikale evenementen zal er veel of weinig muziek geproduceerd worden. Het geproduceerde muziekgeluid in Flanders Expo is dus voor elk evenement anders. 3 à 4 keer per jaar wordt er een muziek evenement georganiseerd, waarvoor Flanders Expo telkens een tijdelijke vergunning aanvraagt. Het grootste muzikale evenement in Flanders Expo is momenteel ongetwijfeld ‘I Love Techno’. We kunnen bijgevolg ‘I Love Techno’ als een worst case situatie beschouwen voor de bepaling van het geluidsklimaat bij muzikale evenementen in Flanders Expo. Tijdens evenementen van ‘I Love Techno’ (9 november 2013 en 8 november 2014) werd er in elke zaal waar elektronisch versterkte muziek gespeeld werd een permanente geluidsmonitoring uitgevoerd (onder supervisie van een deskundige in de discipline geluid). De geluidsniveaus werden online ter beschikking gesteld van de politie. De geregistreerde geluidsniveaus werden overgemaakt aan de milieudienst van de Stad Gent. Bijlage 12 en 13 geven de ter beschikking gestelde geluidstudies weer die in het kader van de muziekevenementen ‘I Love Techno’ (in 2000, 2012 en 2014) uitgevoerd werden:
Rapport A.9602.685N (Avitech Acoustics bvba, 2000)
Meetrapport: geluidsonderzoek Hal 8 en omgevingsmetingen (dB Control, 2012)
Akoestisch onderzoek Flanders Expo Deel A “meting I Love Techno” (dB Control, 2014)
Hieronder worden integraal de besluiten overgenomen van deze 3 geluidstudies. Bijlage 12: Meetrapporten in het kader van het muziek evenement “I Love Techno” (2000 en 2012) Bijlage 13: Akoestisch onderzoek Flanders Expo – Deel A : “meting I Love Techno”, 8 november 2014 (dBcontrol)
Naast de geluidstudies die in het kader van ‘I Love Techno’ werden uitgevoerd werd er ook een geluidstudie uitgevoerd waarbij de geluidsoverdracht naar de omgeving van elke hal werd bepaald. Bijlage 14 geeft deze akoestische studie weer.
198/320
BE0113.000378
Vervolgens zal in onderstaande hoofdstuk 7.2.1.3.2.2 op basis van de 4 beschikbare geluidstudies een besluit genomen worden over het geluidsklimaat bij muzikale evenementen. Bijlage 14: Akoestisch onderzoek Flanders Expo Deel B “geluidsoverdracht naar omgeving”, 15 december 2014 (dBcontrol)
7.2.1.3.2.1
Besluiten beschikbare geluidstudies Rapport A. 9602.685N (2000) In 2000 werd er in het kader van het evenement ‘I Love Techno’ een akoestisch onderzoek uitgevoerd. In 2000 vond ‘I Love Techno’ plaats in de hallen 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 7 (zie Figuur 7.2.7). Het binnengeluid werd gemeten ter hoogte van Hal 5 en Hal 1 tijdens het muziekevenement (I Love Techno). In Hal 1 en Hal 5 werd er binnen respectievelijk een gemiddelde LAeq gemeten21 van 93 en 104 dB(A). Buiten werd er ter hoogte van M5 (oostelijke richting) en M6 (noordelijke richting) gemeten (zie Figuur 7.2.7). In oostelijke richting kon er niet gemeten worden daar het achtergrondgeluid (nabij E40) te hoog was en de muziek niet hoorbaar was (afgeschermd door Hal 8 waar geen muziek in werd gespeeld en de wind waaide tijdens de meting ZO waarts). Ter hoogte van de meetpunten M5 en M6 werd het specifieke geluid van Flanders expo bepaald door het achtergrondgeluid (zonder muziek) logaritmisch af te trekken van het gemeten omgevingsgeluid met muziek. Vervolgens werd het specifieke geluid ter hoogte van de beoordelingspunten bepaald. Onderstaande tabel geeft de bekomen waarden en beoordeling weer.
Tabel 7.2.7: Beoordeling akoestisch onderzoek 2000 Beoordelings-
Locatie
Lsp
LAR,T*
punt
Vlarem Richtwaarde nacht
B5a
Sint-Denijslaan
48
53
45
B5b
Sint-Denijslaan
46
51
45
B6a
Stijn-Streuvelslaan
48
53
45
B6b
Maaltenaard/Beukenlaan
47
52
45
22
*: Er werd een correctie toegevoegd voor tonaal geluid..
Er werd besloten dat er in alle beoordelingspunten een overschrijding werd vastgesteld. Voor de punten B5a en B5b bedraagt de overschrijding respectievelijk 8 en 6 dB(A). Voor de punten B6a en B6b bedraagt de overschrijding respectievelijk 8 en 7 dB(A). In alle gevallen is de overschrijding kleiner dan 10 dB(A), waardoor een sanering niet verplicht is. Het is wel nodig om in het kader van artikel 4.5.1.1 te onderzoeken welke maatregelen kunnen genomen worden om tot een verder reductie te komen22. 21
Gemiddelde van de gemeten LAeq,15m die gemeten werden tussen 20:30 en 7:00) In het rapport A.9602.685N van 2000 werd er een correctie toegevoegd voor tonaal geluid. Uit de beschikbare spectrumanalyse kon er echter geen tonaal karakter vastgesteld worden conform de Vlarem definitie van tonaal geluid. Er dient ook opgemerkt te worden dat in 2000 de meetpunten zich in het Vlarem gebied2 bevonden waardoor de richtwaarden voor de nacht volgens bijlage 4.5.4 van Vlarem II 45 B(A) was. Volgens het huidige gewestplan bevinden de meetpunten zich in het Vlarem gebied 3 (op minder dan 500 m van KMO zone) waardoor de Vlarem nachtrichtwaarde 40 dB(A) is. Wanneer er rekening gehouden wordt met
22
199/320
BE0113.000378
B5b
B5a
B6b
M5 B6a M6
H6 H4 H2
H7
H1
H5 H3
H8
Figuur 7.2.7: Aanduiding meet- en evaluatiepunten 2000
Meetrapport: geluidsonderzoek Hal 8 en omgevingsmetingen (2012) In gezamenlijke opdracht van Live Nation en Artexis is door dBcontrol een geluidsonderzoek uitgevoerd rondom hal 8 van de Flanders Expo te Gent. Dit onderzoek is uitgevoerd in oktober 2012, voorafgaand aan het evenement ‘I Love Techno’ en tijdens ‘I Love Techno’ op 10 november 2012. Het eerste onderzoek (oktober 2012) kende 2 doelen: de geluidsisolatie van het gebouw hal 8 en daarmee mogelijke hinder in de omgeving plus de nagalmtijd in hal 8 bepalen. Het tweede onderzoek is uitgevoerd tijdens het evenement ‘I Love Techno’ en betrof specifiek de omgevingsmetingen in de nacht bij de dichtstbijzijnde woningen.
de huidige Vlarem nachtrichtwaarde (40 dB(A)) en het feit dat er geen tonaal karakter werd vastgesteld, dienen zowel het Lsp als de RW met 5 dB(A) verlaagd te worden waardoor het besluit gelijk blijft.
200/320
BE0113.000378
Conclusie isolatie en nagalm vanuit de test in oktober 2012 De gemeentelijke richtlijn van 101 dB(A) 23 in hal 8 kan gehaald worden zonder al te grote problemen in de omgeving. Aanbevelingen zijn een goede opstelling en vooral afregeling van de baskasten (een uitdaging voor de geluidsontwerper), zo min mogelijk (redelijkerwijs) aanstraling van de lange zijwand hal 8 richting parking zuid, wegfiltering van geluid onder 45 Hz, geluidstest op zaterdagmiddag en voldoende aandacht in de nacht voor geluidsmetingen bij de buren (actiepunt dBcontrol), wordt al elk jaar gedaan. De nagalm is extreem lang. Met dichte gordijnen (een must) wordt het beter maar nog lang niet genoeg. Zonder verdere maatregelen is het te hopen dat de zaal erg volstaat met publiek en dat het geluidsontwerp de zaak kan verbeteren. Conclusie metingen op 10 november 2012 tijdens ‘I Love Techno’ Tijdens ‘I Love Techno’ werd er rond 05u00 een korte meting gedurende 5 minuten uitgevoerd midden in hal 8 waar er een LAeq = 99,2 dB(A) gemeten werd (periode van de meting wordt in het rapport niet weergegeven) 24. De locaties van de buitenmetingen rondom het evenement ‘I Love Techno’ worden weergegeven in Figuur 7.2.8. De gemeten geluidsniveaus liggen rond 50 dB(A), soms iets hoger, soms iets lager. Rond 4 uur is het stoorgeluid het minste. Het gemeten omgevingsgeluid werd gecorrigeerd (door alleen het gebied van 40 Hz tot en met 250 Hz te beschouwen) voor dit stoorgeluid (vrijwel uitsluitend bestaande uit wegverkeer). De geluidsniveaus worden in onderstaande tabel voor de verschillende meetpunten weergegeven. Tabel 7.2.8: Gecorrigeerde geluidsniveaus rond 4 uur. Meetpunt
Locatie
Gemeten LAeq (dB(A))
gecorrigeerd
F-2
Derbystraat
50,8
48,9
B-1
Poolse Winglaan 21
49,6
44,6
B-2
Poolse Winglaan 4
50,8
48,8
Bij B-1 was het relatief iets stiller, minder bas en minder stoorgeluid. Dit komt door de afschermende werking van de achterwand25 van Hal 8 en de substuring van de lage frequenties (meer naar voren dan naar achteren). Ter hoogte van de meetpunten komen er gecorrigeerd geluidsniveaus van 45 tot 49 dB(A) voor. Bij de dB(C) metingen valt op dat de 50 Hz tertsband in veel gevallen bepalend is. Ook is er nog een relatief hoge bijdrage van de 40 Hz tertsband, met name ter hoogte van B-2 (Poolse Winglaan 4) en F-2 (Derbystraat). Het ARC-patroon (substuring) van de baskasten was afgestemd op 63 Hz. De bijdrage van 63 Hz is nergens dominant (zie de grafieken in het rapport in Bijlage 12).
23
De gemeentelijke richtlijn bedroeg jarenlang LAeq=101 dB(A) bij een meetperiode van 30 minuten. Sinds 2013 is dit vervangen door de Vlarem normering voor muziekgeluid 24 Vermoedelijk werd er op 10/11/2012 ook in de andere hallen muziek gespeeld. Uit de beschikbare gegevens kon niet achterhaald worden in welke hallen er muziek gespeeld werd en hoe hoog het geluidsniveaus in de verschillende hallen was. 25 De oostwand van hal 8 is uitgerust met een voorzetwand die een akoestische isolatie met zich meebrengt. Deze extra wand werd enkel aan de oostwand van hal 8 aangebracht daar de woningen in deze richting (meetpunten B) zich op kortere afstand van de hal bevinden.
201/320
BE0113.000378
In de middag (net vóór de start van ‘I Love Techno’) werd ook de nagalmtijd opnieuw e opgemeten. Het extra 4 gordijn heeft zijn werk gedaan. Ook waren er rondom het podium (met name achterkant) nog gordijnen toegevoegd. Het installeren van kleine bouwwerken (toren, tribune) breekt de lage tonen (lange golflengte), dit is te zien in de verbetering bij 63 en 125 Hz.
Figuur 7.2.8: Aanduiding meetlocaties 10 november 2012
Akoestisch onderzoek Flanders Expo Deel A “meting I Love Techno” (2014) Voorafgaand aan de geluidsmeting is er overleg geweest bij de dienst MER te Brussel op dinsdag 21 oktober 2014. Daarbij is het uitgebreide meetplan besproken. Ten behoeve van het onderzoek is er uitgebreid gemeten in en rondom Flanders Expo tijdens het evenement ‘I Love Techno’ van zaterdag 8/11/2014. Het doel van de meting was om de diverse geluidsniveaus vast te stellen, enerzijds binnen in de hallen van Flanders Expo (zendniveau) en anderzijds buiten in de omgeving (ontvangstniveau). De ligging van de meetpunten in de omgeving van Flanders Expo worden weergegeven in Figuur 7.2.9. De nummering van de hallen wordt weergegeven in Figuur 7.2.10.
202/320
BE0113.000378
Figuur 7.2.9: plattegrond met meetpunten omgeving tijdens I Love Techno (rode pijl is de richting van het geluidssysteem en het podium)
Figuur 7.2.10: Nummering van de hallen bij Flanders expo
203/320
BE0113.000378
Ter registratie van het zendniveau werd er gemeten in de hallen 4 en 8. Er mag worden verondersteld dat het geluidsniveau in hal 2 vrijwel gelijk is aan dat van hal 4 en dat de geluidsniveaus in hal 1 daar niet veel onder liggen. In de hallen 3, 5, 6 en 7 was er geen muziek. Meetresultaten zendniveaus De LAeq geluidsniveaus in hal 4 en hal 8 bedroegen respectievelijk 99 en 98 dB(A), gemiddeld over de gehele nacht. Er is voor elke seconde het 1/3 octaafbandspectrum gemeten en tevens per uur het LAeq. Voor een goed beeld is het (logaritmisch) gemiddelde van de gehele muziekperiode genomen, waarbij het eerste uur (aanloop, inloop) niet is meegerekend. Idem voor het spectrum (waarmee gerekend kan worden indien de overdrachtsfunctie naar de omgeving bekend is). Meetresultaten ontvangstniveaus De metingen in de omgeving bestonden uit 2 monitormetingen (MPL1 en MPL2) en ambulante metingen. Bij de ambulante metingen is op diverse punten rondom Flanders Expo gemeten (Figuur 7.2.9). De ambulante metingen geven (gecorrigeerde 26) geluidsniveaus aan tussen 41 en 47 dB(A). Dit is overeenkomstig eerdere metingen in voorgaande jaren. Ter hoogte van het serviceflat MayFlower wordt een geluidsniveau genoteerd tot 57 dB(A), dit is daadwerkelijk geconstateerd met pauzering voor autoverkeer en bezoekers. De verantwoordelijke bron was het basgeluid van hal 8 27. Het podium in hal 8 was toen uitzonderlijk rechtstreeks gericht op de serviceflat MayFlower. De geluidsniveaus bij het monitorpunt hoek Derbystraat-Putkapelstraat (MPL1) geven waarden tussen 53 en 57 dB(A) aan. Er is, behalve voor het frequentiegebied, niet gecorrigeerd voor incidentele verstoringen zoals trams, bussen, publiek. Dit hoge geluidsniveau is voor een groot deel afkomstig vanuit hal 8. De geluidsniveaus bij het monitorpunt Stijn Streuvelslaan (MPL2) geven waarden tussen 40 en 43 dB(A) aan in het midden van de nacht. De uitschieters (begin van de avond) gaan tot 51 dB(A), te wijten aan stoorgeluid. In de avond reden daar ook nog diverse treinen. Er is, behalve voor het frequentiegebied, niet gecorrigeerd voor incidentele verstoringen. Op verschillende tijdstippen en t.h.v. de meetlocaties MPL1, MPL2, aan het serviceflat Mayflower en in de Poolse Winglaan werd ook tonaal geluid waargenomen. De tonale componenten werden geregistreerd bij 50 Hz of 63 Hz. Akoestisch onderzoek Flanders Expo Deel B “geluidsoverdracht naar omgeving” (2014) In opdracht van Flanders Expo heeft dBcontrol tijdens diverse nachten in november en december 2014 een uitgebreide geluidsmeting uitgevoerd in en rond de hallen van Flanders Expo. Voorafgaand aan de geluidsmeting is er overleg geweest bij de dienst MER te Brussel op dinsdag 21 oktober 2014. Daarbij is het uitgebreide meetplan besproken. Het doel van de 26
Het stoorgeluid bestond in hoofdzaak uit wegverkeer in de omgeving, met name de E-40 (autoweg Gent-Oostende) en de R-4 (langs de Ringvaart van Gent) zorgden voor een hoog achtergrondgeluid. Het geluid van wegverkeer is spectraal goed te zien in de verhoging rondom 1 kHz in de meetgrafieken. Uit enkele metingen met- en zonder muziekgeluid is aangetoond dat de muziek vrijwel volledig in de frequentiebanden 25 Hz tot en met 315 Hz zit. De filtering voor stoorgeluid bestaat dan ook uit het weglaten van frequenties boven 315 Hz. 27 Er werd gedurende 5 minuten een tonaal geluid opgemeten om 02:15 ter hoogte van de serviceflat Mayflower (Derbystraat 20). In de 63 Hz tertsband werd er een tonaal karakter vastgesteld (de tertsband is ten minste 5 dB hoger dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden).
204/320
BE0113.000378
meting was om de diverse geluidsoverdrachten vast te stellen. Het betreft dan de geluidsniveaus binnen (het zogeheten zendniveau) en het geluidsniveau op een aantal punten in de omgeving (het ontvangstniveau). Hiervoor is een grote geluidsinstallatie gebruikt met diverse ruissignalen. Meetpunten De meetpunten in de omgeving worden weergegeven in Figuur 7.2.11 en Figuur 7.2.12. Er zijn 2 meetpunten overgenomen uit het MER onderzoek van Arcadis, meetpunten MPL1 (hoek Derbystraat-Putkapelstraat) en MPL2 (Stijn Streuvelslaan 31). Daarnaast is er rekening gehouden met de windrichting. Voor een overdrachtsmeting vanuit de hallen 2,4,6,1 richting MPL2 (Stijn Streuvelslaan) is er oostenwind tot zuidoostenwind nodig om binnen de meteo randvoorwaarden te blijven. Op basis van die voorkeurswindrichting is er een derde meetpunt gekozen bij de locatie Vijvermeerspark. Meet- en berekeningsresultaten Tijdens de overdrachtsmetingen kon op de meetpunten in de omgeving veelal het geluid hoger dan 250 Hz niet meer gehoord en gemeten worden vanwege het achtergrondgeluid. Dit ondanks het hoge ruisniveau binnen. Vanuit de gemeten overdrachtsfunctie kon met behulp van het vastgestelde spectrum tijdens ‘I Love Techno’ het theoretische ontvangstniveau worden berekend. In Tabel 7.2.9 is het eindresultaat van alle metingen en berekeningen weergegeven in matrix vorm. Voor elke bron (hal) is het berekende ontvangstniveau in dB(A) in de omgeving vermeld. Dit is uitgaande van een zendniveau van 99 dB(A) in een hal, met het spectrum zoals gemiddeld vastgesteld bij ‘I Love Techno 2014’. Hal 3 scoort het hoogst op meetpunt Derbystraat (MPL1) met een bijdrage van 56 dB(A), hal 8 komt daarna met een bijdrage van 52 dB(A. Op de Poolse Winglaan 90 is het hoogste niveau 50 dB(A) tengevolge van hal 8. Bij de overdrachtstest was het podium in hal 8 gericht op het westen, dus weg van de Derbystraat. De rest van de hallen is daar veel minder hoorbaar vanweg de afscherming van hal 8. Bij de Stijn Streuvelslaan zijn de niveaus veel lager, het hoogste is hal 2 met 43 dB(A). Bij het Vijvermeerspark komen de bijdragen niet hoger dan 35 dB(A) uit. Het beeld dat is ontstaan komt overeen met de verwachtingen. Hoe verder weg het meetpunt, hoe minder geluid. De hallen dichtbij een meetpunt scoren het hoogste. Tabel 7.2.9: Berekend ontvangstniveau van de verschillende hallen in dB(A) ter hoogte van de verschillende evaluatiepunten
205/320
BE0113.000378
Figuur 7.2.11: selectie van meetpunten omgeving bij mogelijke oosten- tot zuidenwind
Figuur 7.2.12: selectie van meetpunten omgeving bij mogelijke noorden tot westenwind
7.2.1.3.2.2
Besluit geluidsklimaat bij muzikale evenementen Op basis van de bevindingen uit de beschikbare geluidstudies kunnen volgende algemene conclusies aangehaald worden:
206/320
BE0113.000378
Flanders Expo is een ingedeelde klasse 3 inrichting (LAeq,15min,binnen < 95 dB(A), meldingsplicht rubriek 31.1.1) die voor elk muziekevenement een uitzonderlijke toelating aanvraagt bij het college van burgemeester en schepenen. Voor muziekactiviteiten die een toelating ontvingen van het college van burgemeester en schepenen om bij bijzondere gelegenheden (beperkt tot maximaal 12 keer per jaar) af te wijken van de voor hen geldende maximale geluidsnormen in de inrichting, gelden de Vlarem-omgevingsnormen NIET. Het college van burgemeester en schepenen kan wel zelf voorwaarden opleggen met betrekking tot hinder in de omgeving. De Vlarem-voorwaarden zijn WEL geldig voor activiteiten van maximaal 3 uur tussen 12:00 en 24:00 uur (zie hoofdstuk 6.2.2.3).
Flanders Expo is een bestaande inrichting waarvoor een overschrijding van < 10 dB(A) van de richtwaarde kan toegelaten worden voor zover voldaan is aan het BBT principe.
De meeste muziekevenementen vinden plaats in hal 8 en deze hal is reeds voorzien van een akoestisch geïsoleerde oostwand. Wanneer er in de overige hallen muziek wordt gespeeld, zal hal 8 (met akoestische wand) deels als geluidsbarrière fungeren naar de dichtstbij gelegen woningen.
Er wordt steeds onderzoek uitgevoerd (bv substuring) wanneer er een muziekevenement plaatsvindt.
De buitengevels van de bestaande gebouwen zullen in de toekomst herbeplaat worden met nieuwe geprofileerde staalplaten. Er zal bij deze herbeplating gekeken worden naar ontdreuning zodat de trilgeluiden van de metalen beplating niet worden overgezet.
In de volgende twee paragrafen wordt een aanvullende beschrijving gegeven van de geluidsimpact van de muziekevenementen op de onmiddellijke woonomgeving. Teneinde een kwantitatieve effectbeoordeling te kunnen geven, hebben wij ons gebaseerd op de Vlarem-normen. Er dient op gewezen dat de Vlarem-normen voor de muziekevenementen strikt genomen niet van toepassing zijn omdat Flanders Expo voor hun muziekevenementen telkens een uitzonderlijke toelating aanvraagt. Het college van burgemeester en schepenen van de stad Gent kan eventueel wel deze normen opleggen. Vlarem-beoordeling van de muziekevenementen Voor de “Vlarem-toetsing” worden de berekende immissieniveaus gehanteerd uit de studie van dBcontrol van 15 december 2014. Dit zijn de immissieniveaus van de verschillende hallen ter hoogte van de evaluatiepunten bij een zendniveau van 99 dB(A) per hal (Tabel 7.2.9). We bemerken hierbij dat de immissieniveaus werden berekend uit een energetische sommatie van de lage frequenties. De hogere frequenties (meestal vanaf 315 Hz) konden en werden niet in rekening gebracht vanwege het hoge achtergrondgeluid. Dit is te verantwoorden omdat het spectrum van het muziekgeluid van “I Love Techno” zich vrijwel in het frequentiebereik tussen 25 Hz en 315 Hz bevindt en de bijdrage van de hogere frequenties te verwaarlozen is.
207/320
BE0113.000378
In Tabel 7.2.10 wordt de beoordeling gegeven van het specifieke geluid van de verschillende hallen afzonderlijk naar hun meest kritische ontvanger (dichtsbijgelegen woningen en gemeten in meewindcondities). Uit de tabel kan besloten worden dat er vooral ter hoogte van de Derbystraat (MPL1) geluidsbijdrages worden berekend die boven de Vlarem nachtrichtwaarde liggen. De hallen die verantwoordelijk zijn voor de hogere waarden zijn de hallen 1 (1N en 1Z), 3 en 8. Voor hal 3 ligt de afzonderlijke geluidsbijdrage meer dan 10 dB(A) boven de Vlarem nachtrichtwaarde. In Tabel 7.2.10 wordt ook het maximaal gemeten immissieniveau gegeven tijdens het muziekevenement ‘I Love Techno’ van 8 november 2014. Tijdens het muziekevenement ‘I Love Techno’ werd muziek geproduceerd in hal 1 (N en Z), 2, 4 en 8. De geluidsimmissie bedroeg 56,8 dB(A) ter hoogte van de Derbystraat en komt hiermee ook meer dan 10 dB(A) boven de Vlarem nachtrichtwaarde uit. Het muziekevenement ‘I Love Techno’ kan als een worst case situatie beschouwd worden. In Tabel 7.2.10 wordt telkens de afzonderlijke geluidsbijdrage per hal (met een zendniveau van 99 dB(A) per hal) vergeleken met de Vlarem nachtrichtwaarde. Zoals bij ‘I Love Techno’ kan er muziek geproduceerd worden in verschillende hallen tegelijkertijd en zouden theoretisch de afzonderlijke geluidsbijdrages van de hallen logaritmisch opgeteld kunnen worden om de totale geluidsbijdrage te kennen. Echter dit is niet volledig correct gezien in de praktijk niet alle hallen op elk moment 100 % in bedrijf zijn en het zendniveau kan verschillen per hal.
Tabel 7.2.10: Beoordeling van het specifieke geluid per hal
Geluidsbron hal 2 hal 4 hal 6 hal 1N hal 1Z hal 7 hal 8 hal 5 hal 3 I Love Techno ( hal 1N, hal 1Z, hal 2, hal 4 en hal 8)
Meest kritische ontvanger Stijn Streuvelslaan Stijn Streuvelslaan Stijn Streuvelslaan Derbystraat Derbystraat Poolse Winglaan 90 Derbystraat Derbystraat Derbystraat
Derbystraat
MPL2 MPL2 MPL2 MPL1 MPL1 MPL1 MPL1 MPL1
Berekend Lsp (door Vlarem nacht Lvoor dBControl in richtwaarde* (achtergrondLna (Lvoor+Lsp) Lna-Lvoor dB(A)) dB(A) Verschil geluid in dB(A)) in dB(A) (dB(A)) Score** 41 45 -4 48,1 48,9 0,8 0,0 37 45 -8 45,8 46,3 0,5 0,0 36 45 -9 46,1 46,5 0,4 0,0 49 45 4 42,4 49,9 7,5 -2,0 46 45 1 40,6 47,1 6,5 -2,0 40 45 -5 46,3 47,2 0,9 0,0 52 45 7 47,5 53,3 5,8 -2,0 45 45 0 49,0 50,5 1,5 -1,0 56 45 11 47,1 56,5 9,5 -3,0
MPL1
56,8
45
11,8
44,0
57,0
13,0
-3,0
*: De Vlaremrichtwaarden zijn hier strikt genomen niet van toepassing **: De Score conform het significantiekader voor industriële projecten volgens het richtlijnenboek geluid en trillingen van LNE/dienst MER
Bespreking van het tonaal geluid bij muziekevenementen. Men spreekt over een tonaal karakter wanneer in het frequentiegebied van 50 Hz tot 10.000 Hz een tertsband ten minste 5 dB hoger is dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden. Het omgevingsgeluid werd tijdens ‘I Love Techno’ (8/11/2014) onderzocht op tonale componenten op basis van een 1/3 octaafbandanalyse van 25 Hz tot 10 000 Hz (zie akoestisch onderzoek Deel A in Bijlage 13). Er werd enkel een tonaal geluid opgemeten om 02:15 ter hoogte van de serviceflat Mayflower (Derbystraat 20). In de 63 Hz tertsband werd er een tonaal karakter vastgesteld (de tertsband is ten minste 5 dB hoger dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden). Ter hoogte van MPl1 werd er tijdens ‘I Love
208/320
BE0113.000378
Techno’ op verschillende tijdstippen in de 50 Hz tertsband een tonaal karakter vastgesteld. Ook in het akoestisch onderzoek naar “de geluidsoverdracht naar de omgeving” (Deel B in Bijlage 14) werd, op basis van een 1/3 octaafbandanalyse van 25 Hz tot 10 000 Hz, onderzocht of er tonale componenten voorkomen. Hierbij werd het berekend spectrum van ontvangst muziek (zie bijlage E tot M van deze akoestische studie) bekeken. Er werd enkel een tonaal geluid berekend ter hoogte van de Derbystraat wanneer er muziek in hal 1 Noord geproduceerd wordt. In de 63 Hz tertsband werd er een tonaal karakter vastgesteld (de tertsband is ten minste 5 dB hoger dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden). Door de aanwezigheid van deze tonale componenten dient bij de Vlarem-beoordeling in de voorgaande paragraaf rekening gehouden te worden met een penaliteit van 5 dB(A) op het berekende specifieke geluid ter hoogte van de Derbystraat. Effectbeoordeling van de muziekevenementen Voor de beschrijving van de impact van de muziekevenementen wordt het significantiekader voor industriegeluid gebruikt zoals gedefinieerd in het MERrichtlijnenboek van LNE (zie Tabel 7.2.2). Een specifiek significantiekader voor muziekgeluid bestaat er niet. Voor de beschrijving van de significantie van de geluidseffecten wordt uitgegaan van de invloed op de omgeving in combinatie met de Vlarem-wetgeving. Aangezien de significantie van een effect sterk afhangt van de evolutie van het omgevingsgeluid vóór (Lvoor) en na (Lna) uitvoering van een project, wordt deze parameter als belangrijkste beschouwd voor de beoordeling van het geluidseffect. Het geluidseffect wordt dus berekend uit: Lna – Lvoor. Voor het achtergrondgeluid (= Lvoor of het omgevingsgeluid zonder muziekbijdrage van Flanders Expo) worden de meetwaarden gebruikt uit de onderzoeken van dBcontrol in november/december 2014. Het omgevingsgeluid met muziekbijdrage van Flanders Expo (=Lna) is gelijk aan de sommatie van het achtergrondgeluid met de berekende geluidsimmissies van de hallen uit Tabel 7.2.9. De uiteindelijke impact (Lna – Lvoor) en impactscore wordt bepaald en weergegeven in Figuur 7.2.10. Volgens het gehanteerde significantiekader voor industriegeluid zou de geluidsimpact van de muziekevenementen op de onmiddellijike woonomgeving als volgt kunnen worden beschreven:
hallen 2, 4, 6 en 7 hebben een “verwaarloosbare” geluidsimpact op de woonomgeving;
hal 5 heeft een “matig significant” negatieve geluidsimpact op de woonomgeving van de Derbystraat;
hallen 1 (1N en 1Z) en 8 hebben een “significant” negatieve geluidsimpact op de woonomgeving van de Derbystraat;
hal 3 heeft een “zeer significant” negatieve invloed op de woonomgeving van de Derbystraat.
Voor het muziekevenement “I Love Techno” van 2014 zou, volgens het significantiekader voor industriegeluid, de geluidsimpact als “zeer significant” negatief kunnen worden
209/320
BE0113.000378
omschreven28. Het verschil tussen het omgevingsgeluid mét en zonder muziekbijdrage van ‘I Love Techno’ bedroeg ca. 13 dB(A). Dergelijk niveauverschil is zeer duidelijk hoorbaar/waarneembaar door het menselijk gehoor. Bovendien wordt het effect nog eens versterkt door de “herkenbaarheid” van muziekgeluid en mogelijke tonale componenten. Op basis van de bevindingen uit de onderzoeken van dBControl 2014 en bovenstaande redeneringen mogen we algemeen stellen dat de geluidsbijdrage tijdens muziekevenementen een significant tot zeer significant negatieve invloed heeft op de onmiddellijke woonomgeving van de Derbystraat. De geluidsimpact is hinderlijk en duidelijk hoorbaar/waarneembaar door het menselijk gehoor en wordt nog versterkt door de “herkenbaarheid” van muziekgeluid en mogelijke tonale componenten. Dergelijke muziekevenementen worden wel slechts enkele keren (4 maal) per jaar georganiseerd waardoor de “gemiddelde” geluidshinder relatief lager ligt. Er dient ook opgemerkt te worden bij de effectbepaling dat de bassen van het muziekgeluid (tijdens ‘I Love Techno’) voornamelijk geluid is in de lage tonen (laagfrequent geluid). Voor het meten en beoordelen van laagfrequent geluid en de hinder die er van kan uitgaan bestaat er momenteel nog geen kader in Vlaanderen 29. Dit maakt dat de eigenlijke hinder die uitgaat van het muziekgeluid in de lage tonen niet kan worden beschreven. Effecten van de beursevenementen Het organiseren van beursevenementen gaat normaliter niet gepaard met hoge geluidsniveaus. Vermoedelijk (gegevens hiervan zijn niet bekend) zal het binnenniveau zeker niet boven 85 dB(A) liggen tijdens beursevenementen. In vergelijking met een muziekevenement in hal 8 (binnenniveau 95 à 100 dB(A)) kan als indicatie voor een beursevenement aangenomen worden dat het geluidsimmissieniveau in de onmiddellijke omgeving minimaal 10 tot 15 dB lager zal liggen. Bij de eerste woningen (Derbystraat) zou dit neerkomen op maximaal ca. 40 dB(A). Het achtergrondgeluidsniveau tijdens de dagperiode ligt minstens 5 dB(A) hoger zodat mag gesteld worden dat het muziekgeluid bij een beursevenement geen significante invloed heeft. 7.2.1.3.2.3
Effect van de uitbreiding op het geluid bij muzikale evenementen Het verbindingsgebouw of ‘the Link’ verbindt de bestaande hallen 3, 5, 7 en 8 en het nieuwe gebouw 10. Hal 10 moet voor een capaciteitsuitbreiding zorgen zodat grotere beurzen en evenementen ook op de site terecht kunnen. Hal 10 wordt niet opgetrokken als concertzaal. Daar Hal 10 en 'the Link' niet als concertzaal zullen functioneren, zal het geluidsklimaat nagenoeg onveranderd blijven na de uitbreiding. Mogelijks zullen de bijkomende gebouwen het geluid afschermen naar de dichtstbijzijnde woningen ten oosten en ten
28
Voor het achtergrondgeluid tijdens ‘I Love Techno 2014’ werd de kortstondige meting rond 04:49 aan de Poolse Winglaan gebruikt toen de muziek heel even stilviel. Een achtergrondniveau van LAeq=44 dB(A) werd toen opgemeten Voor Vlaanderen is er momenteel een studie lopende met als doel het voorstellen van een meet- en beoordelingsmethodiek voor laagfrequent geluid en een normerend kader voor de beheersing van de hinder die er van kan uitgaan (ontwerp eindrapport versie 2 dd 19/11/2014 i.o.v. LNE). De studie is bedoeld om een instrument te geven aan milieu-inspectie ter beoordeling van de hinder veroorzaakt door laagfrequent geluid, zonder daarbij een specifieke bron te bepalen. Het voorgestelde beoordelingskader gaat hierbij enkel uit van metingen binnenshuis.
29
210/320
BE0113.000378
noordoosten toe (verbetering geluidsklimaat). Er wordt geen significant effect verwacht door de uitbreiding zodat het effect van muzikale evenementen in de toekomst (na de uitbreiding) nagenoeg hetzelfde zal zijn als in de huidige situatie.
7.2.2
Ontwikkelingsscenario’s Andere ontwikkelingen binnen The Loop die gepaard gaan met extra verkeer, kunnen cumulatieve effecten ten aanzien van verkeersstromen en dus ook voor het geluidsklimaat veroorzaken. Een evaluatie van de lange termijn ontwikkeling van de volledige Loop (bvb. horizon 2020 of 2030) moet rekening houden met diverse ontwikkelingen op de Loop, die los staan van de nu geplande hervergunning en beperkte uitbreiding van Flanders Expo. Dergelijke ontwikkelingen zouden ook een verdere meer substantiële uitbreiding van Flanders Expo kunnen inhouden (binnen het terrein van Flanders Expo kan volgens het RUP in totaal 40.000 m² vloeroppervlakte bijkomend worden gerealiseerd, waarvan nu ongeveer 8.000 m² wordt ingevuld met Hal 10 en The Link), waarop vandaag nog geen concreet zicht is. Voor deze ontwikkelingen werd reeds een plan-MER gemaakt bij opmaak van het RUP (plan-MER voor site Flanders X-po (voorontwerp RUP SDW-5 Handelsbeurs) te Gent, Soresma voor stad Gent, 2006). Parallel aan voorliggend MER is voor alle ontwikkelingen een nieuw Mober in opmaak, dat echter nog niet gefinaliseerd is. In het nieuwe Mober wordt het effect (verkeersstromen, parkeerbeheer, …) nagegaan op basis van de concrete invulling van de reeds gerealiseerd en de nog geplande ontwikkelingen. Daar het nieuwe Mober nog niet gefinaliseerd is zijn de verwachte verkeersstromen op langere termijn nog onvoldoende gekend om een zinvolle evaluatie te kunnen maken van de impact op het geluidsklimaat.
7.2.3
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Verkeersgeluid Ter hoogte van het projectgebied is het effect op het verkeersgeluid t.g.v. Flanders Expo enkel ter hoogte van de Ringweg (Blériotlaan en Crombezlaan) significant (verschil > 3 dB(A)). Hier bevinden er zich echter geen woningen. Volgens het model zou het verkeersgeluid ca. 1 tot 3 dB(A) toenemen tot op een afstand van ca. 100 m van de as van de Ringweg. Hierin bevinden zich enkele appartementsgebouwen langs de Crombezlaan en langs de Putkapelstraat. Ter hoogte van deze woningen wordt er een matig negatief effect verwacht door het wegverkeer tijdens een gemiddelde beurs. Ter hoogte van de overige dichtstbijzijnde woningen wordt er een verwaarloosbaar effect (< 1 dB(A)) verwacht. Muziekevenementen Op basis van 1) de bevindingen uit de akoestische onderzoeken van dBControl tijdens het muziekevenement “I Love Techno” en 2) het gehanteerde significantiekader voor industriegeluid mogen we algemeen stellen dat de geluidsbijdrage tijdens muziekevenementen zoals “I Love Techno” een significant tot zeer significant negatieve invloed heeft op de onmiddellijke woonomgeving van de Derbystraat. De geluidsimpact is hinderlijk en duidelijk hoorbaar/waarneembaar door het menselijk gehoor en wordt nog versterkt door de “herkenbaarheid” van muziekgeluid en mogelijke
211/320
BE0113.000378
tonale componenten. Dergelijke muziekevenementen worden wel slechts enkele keren (4 maal) per jaar georganiseerd waardoor de “gemiddelde” geluidshinder relatief lager ligt. Beursevenementen Het organiseren van beursevenementen gaat normaliter niet gepaard met hoge geluidsniveaus. Vermoedelijk (gegevens hiervan zijn niet bekend) zal het binnenniveau, rekening houdend met achtergrondmuziek, …) zeker niet boven 85 dB(A) liggen tijdens beursevenementen. Dergelijk muziekgeluid bij een beursevenement zal geen significante invloed hebben.
7.2.4
Milderende maatregelen Ten aanzien van het extra verkeersgeluid dat door Flanders Expo wordt teweeggebracht, worden geen milderende maatregelen voorgesteld. Er wordt enkel een significant negatief effect berekend t.h.v. de Ringweg waar er geen woningen aanwezig zijn. Bij muziekevenementen (zoals “I Love Techno”) heeft het muziekgeluid uit de hallen een significante tot zeer significante impact op de onmiddellijke woonomgeving van de Derbystraat. Dergelijke muziekevenementen worden wel slechts enkele keren (4 maal) per jaar georganiseerd waardoor de “gemiddelde” geluidshinder relatief lager ligt. De hallen die verantwoordelijk zijn voor de grootste impact zijn de hallen 1 (1N en 1Z), 3 en 8. De impact is duidelijk waarneembaar/hoorbaar door het menselijk gehoor en wordt nog versterkt door de “herkenbaarheid” van muziekgeluid en mogelijke tonale componenten. De impact en geluidshinder naar de woonomgeving tijdens dergelijke muziekevenementen kan verminderd worden door een aantal maatregelen uit te voeren of voorwaarden in acht te nemen: 1. Akoestische maatregelen/verbeteringen aan de bouwconstructie van de hallen met de grootste impact (hal 1, 3 en 8); 2. Beperking van het muziekgeluid in de hallen met de grootste impact (hal 1, 3 en 8); 3. De podia en meer bepaald de luidsprekers wegrichten van de Derbystraat; 4. Een gelijktijdige exploitatie van hal 1, 3 of 8 met andere hallen vermijden; 5. Combinatie van maatregel 1, 2 en 3; 6. Opmaak van een “geluidscontroleplan” voor elk muziekevenemnt waarvoor Flanders Expo een toelating aanvraagt bij het college van burgemeester en schepenen. In dit “controleplan” kunnen maximaal toelaatbare muziekniveaus worden opgenomen voor elke hal afzonderlijk in functie van de hallen die in exploitatie worden genomen voor het betreffende muziekevenement.
213/320
7.3
Lucht, energie en klimaat
7.3.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.3.1.1
Methodologie
7.3.1.1.1
Geëvalueerde aspecten
BE0111001654.0168
In deze discipline wordt aandacht besteed aan de evaluatie luchtverontreinigende componenten die kunnen ontstaan omwille van:
voor
de
•
verkeersgeneratie; hiervoor wordt voornamelijk aandacht besteed aan de meest milieurelevante stoffen NO2, PM10, PM2,5 en mindere mate benzeen en CO2 die binnen voorliggend project verwacht worden.
•
emissies van gebouwenverwarming; typische verbrandingsemissies kunnen bestaan uit de parameters NOX, CO en SO2. De mate waarin deze parameters worden geëmitteerd hangt af van de gebruikte brandstof.
•
emissies ten gevolge van de aanlegfase.
Er wordt een evaluatie gemaakt van de verwachte luchtkwaliteit op basis van gegevens (vlootsamenstelling, emissiefactoren, …) van het jaar 2015, waarbij volgende activiteiten van Flanders Expo worden geanalyseerd: •
•
Flanders Expo zonder uitbreiding: o
dit zijn de reeds bestaande activiteiten van Flanders Expo, waarbij Hal 10 en The Link nog niet zijn gerealiseerd;
o
dit scenario geeft aan wat de bijdrage van de activiteiten van Flanders Expo aan de luchtverontreiniging is in de referentiesituatie 2015, die zich zal verderzetten als de activiteiten hervergund worden.
Flanders Expo met uitbreiding met Hal 10 en The Link: o
dit scenario geeft aan wat de bijdrage van de activiteiten van Flanders Expo aan de luchtverontreiniging is, wanneer, naast de hervergunning ook de uitbreiding met Hal 10 en The Link wordt gerealiseerd.
De ontwikkelingsscenario’s worden kort toegelicht in paragraaf 7.3.2. 7.3.1.1.2
Significantiekader Voor de beschrijving van de effecten worden volgende criteria gehanteerd: Tabel 7.3.1: Significantiekader lucht Effectgroep
Criterium
Stofvorming tijdens de aanleg
Totale emissies (kg) en depositie (mg/m².dag)
Emissies
Emissiehoeveelheden (kg/jaar)
afkomstig
van
werfverkeer
gegenereerde wegverkeer tijdens de exploitatie
en
verwarming
van
de
geplande gebouwen Luchtkwaliteit
Immissiebijdrage (µg/m³) Bijdrage tot de norm (%)
Voor de effectevaluatie op basis van de gemiddelde immissiebijdrage (X) is het beoordelingskader van toepassing cf. het richtlijnenboek Lucht30 (Tabel 7.3.2). Er wordt tevens een link gemaakt met de in het richtlijnenboek gehanteerde scores, waarvoor 30
Versie 1.0, januari 2012, ANTEA 2012
214/320
BE0111001654.0168
telkens een koppeling met milderende maatregelen wordt gemaakt. Deze scores zijn echter enkel relevant voor de negatieve bijdragen. Op basis van de beoordeling van de effecten zal worden onderzocht welke maatregelen binnen het project de situatie eventueel kunnen verbeteren waar nodig en welke flankerende maatregelen vereist zijn. Voor de evaluatie van percentielwaarden geeft het richtlijnenboek volgend kader aan (tussen haakjes vermelden we het corresponderende significantieniveau volgens het Algemeen Significantiekader in dit MER): 0-1 % van de kwaliteitsnorm: geen aantoonbare impact/verwaarloosbare bijdrage (verwaarloosbaar effect); 1-5 % van de kwaliteitsnorm: beperkte bijdrage (beperkt negatief effect); 5-20 % van de kwaliteitsnorm: belangrijke bijdrage (matig negatief effect); > 20 % van de kwaliteitsnorm: zeer belangrijke bijdrage (significant negatief effect). Voor de percentielwaarden is de noodzaak om milderende maatregelen te onderzoeken door de deskundige te evalueren en te motiveren. 7.3.1.1.3
Milderende maatregelen Zo dit vanuit de beoordelingskaders noodzakelijk blijkt of zo dit wenselijk is, zullen milderende maatregelen voorgesteld worden. Tabel 7.3.2: Beoordelingskader m.b.t. effecten op luchtkwaliteit (jaargemiddelden)
Jaargemiddelde
Vertaling
Vertaling
Beoordeling bijdrage /
immissiebijdrage (X)
voor NO2 en
voor PM2.5
significantieniveau
PM10 (norm
(norm 25
effect
40 µg/m³)
µg/m³)
< - 4 µg/m³
< - 2,5 µg/m³
X < -10%van de
Zeer belangrijke
milieukwaliteitsnorm of
positieve bijdrage /
richtwaarde of toegelaten
Significant postief effect
Score
Koppeling met milderende maatregelen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
-1
Onderzoek naar milderende
aantal overschrijdingen -10% < X < -3% van de
-4 tot -1,2
-2,5 tot -0,75
Belangrijke positieve
milieukwaliteitsnorm of
µg/m³
tot µg/m³
bijdrage /
richtwaarde of toegelaten
Matig positief effect
aantal overschrijdingen -3% < X < -1% van de
-1,2 tot -0,4
-0,75 tot -
Beperkte positieve
milieukwaliteitsnorm of
µg/m³
0,25 µg/m³
bijdrage /
richtwaarde of toegelaten
Beperkt positief effect
aantal overschrijdingen -1% < X < +1% van de
-0,4 tot +0,4
-0,25 tot
Verwaarloosbare
milieukwaliteitsnorm of
µg/m³
+0,25 µg/m³
negatieve/positieve
richtwaarde of toegelaten
bijdrage /
aantal overschrijdingen
Verwaarloosbaar effect
X > +1% van de
+0,4 tot +1,2
+0,25 tot
Beperkte bijdrage /
milieukwaliteitsnorm of
µg/m³
+0,75 µg/m³
Beperkt negatief effect
maatregelen is minder dwingend
richtwaarde of toegelaten
tenzij de milieukwaliteitsnorm in
aantal overschrijdingen
de referentiesituatie reeds voor 80% ingenomen is
215/320
Jaargemiddelde
Vertaling
Vertaling
Beoordeling bijdrage /
immissiebijdrage (X)
voor NO2 en
voor PM2.5
significantieniveau
PM10 (norm
(norm 25
effect
40 µg/m³)
µg/m³)
X > +3% van de
+1,2 tot +4
+0,75 tot
Belangrijke bijdrage /
milieukwaliteitsnorm of
µg/m³
+2,5 µg/m³
Matog negatoef effect
BE0111001654.0168
Score
maatregelen
-2
Milderende maatregelen dienen gezocht te worden binnen het
richtwaarde of toegelaten
MER met zicht op implementatie
aantal overschrijdingen
op korte termijn
X > +10% van de
> + 4 µg/m³
milieukwaliteitsnorm of
> + 2,5
Zeer belangrijke
µg/m³
bijdrage /
richtwaarde of toegelaten
Significant negatief
aantal overschrijdingen
effect
7.3.1.2
Koppeling met milderende
-3
Milderende maatregelen zijn essentieel
Aanlegfase De aanlegfase is enkel relevant voor de realisatie van Hal 10 en The Link (uiteraard niet voor de hervergunning). De potentiële emissies ten gevolge van deze aanlegfase beperken zich tot de emissiebronnen van stof, verbrandingsgassen van machines en emissies tijdens het werfverkeer. Tijdens de aanlegfase worden volgende emissiebronnen onderscheiden: •
stofvorming ten gevolge van grondwerkzaamheden;
•
verbrandingsgassen ten gevolge van werfverkeer;
•
andere emissies ten gevolge van werfverkeer.
De grootte van de emissies en de verspreiding ervan in het studiegebied worden door een groot aantal parameters beïnvloed (windsnelheid, weersomstandigheden, werkwijze, snelheid van voertuigen,….). De mate waarin stofvorming tijdens de aanlegfase significant wordt beschouwd door opwaaiing en neervallen, hangt af van een hele reeks omgevingsfactoren. Een eenduidige impactberekening hiervoor is bijgevolg moeilijk. De grootste beïnvloedende factoren zijn: deeltjesgrootte, windsnelheid, vochtgehalte en samenstelling. Bovendien heeft de manier waarop de werken uitgevoerd worden een zeer belangrijke invloed op de emissies. Er zijn m.b.t. de realisatie van Hal 10 en The Link onvoldoende gegevens voorhanden om een representatieve kwantificering uit te voeren voor de emissies ten gevolge van de stofvorming. De emissies van verbrandingsgassen door bouwmachines kunnen als verwaarloosbaar aanzien worden ten opzichte van de verkeersemissies in de omgeving. Bovendien wordt bij de implementatie van (toekomstige) Europese regelgeving ten aanzien van emissies door niet voor de weg bestemde mobiele machines, ten aanzien van dit aspect een verbetering verwacht ten opzichte van huidige bouwactiviteiten. De aanlegfase zal een werf omvatten voor twee beurshallen (resp. 4000 en 3500 m² vloeroppervlakte voor resp. The Link en Hal 10) en de heraanleg van de Tarmac. Het betreft een tijdelijk effect (enkel bouwfase). Gezien de beperkte afgelegde afstanden op een werfterrein en het (zeer) tijdelijke karakter van de verschillende werfactiviteiten (de werfmachines zoals graafmachines, kranen, asfalteermachines, … zijn, afhankelijk van het type, slechts enkele dagen tot enkele maanden actief op de site) worden de emissies van NOX, PM10, PM2,5 en CO2 afkomstig van werfverkeer (wagens, vrachtwagens, kranen, e.d.) tijdens de aanlegfase in vergelijking met emissies tijdens de exploitatiefase van
216/320
BE0111001654.0168
dergelijke inrichtingen verwaarloosbaar geacht. Ze worden bijgevolg niet afzonderlijk besproken. Voor de activiteiten die stofemissies kunnen veroorzaken (bvb. graafwerken; laden en lossen van bouwmaterialen in bulk) dienen de codes van goed prakrijk die de stofemissies beperken (valhoogte van materialen beperken, vrachtwagens niet overvullen, vrachtwagens afdekken voor stuifgevoelige materialen, …) te worden gerespecteerd. 7.3.1.3
Exploitatiefase
7.3.1.3.1
Verkeer - emissies Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Onderstaande Tabel 7.3.3 geeft, op basis van IFDM modellering (analoog aan de referentiesituatie), een overzicht van de emissies per jaar door wegverkeer in de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo”. Op basis van deze tabel wordt besloten dat voor de beschouwde polluenten de bijdrage van Flanders Expo nergens meer dan 1,1% bedraagt t.o.v. de referentiesituatie in 2015. De bijdragen aan de emissies variëren tussen 1,0 en 1,1 %.
Tabel 7.3.3: Emissies van het wegverkeer per etmaal binnen het studiegebied - Vergelijking van de emissies toe te schrijven aan de activiteiten van Flanders Expo met deze van de referentiesituatie (2015) Parameter
Totale verkeersemissie in de
Totale verkeersemissie in 2015
% aandeel in de emissies toe te schrijven
referentiesituatie 2015 zonder
met Flanders Expo (ton/j)
aan de activiteiten van Flanders Expo
Flanders Expo (ton/j)
t.o.v. referentiesituatie 2015
NO2
108,9
110,0
1,0%
PM10
18,2
18,4
1,1%
PM2,5
13,3
13,5
1,0%
90.536
91446,2
1,0%
0,78
0,8
1,0%
CO2 Benzeen
Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, De emissies ten gevolge van het wegverkeer voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link” wijken mogelijks af van de eerder besproken effecten “Hervergunning Flanders Expo” gezien hier bijkomende Hal 10 en The Link zullen worden gerealiseerd. Om hiervan een idee te krijgen baseren we ons op de gegevens uit de discipline mobiliteit. Hieruit blijkt dat de bijkomende verkeersstroom ten gevolge van de Hal 10 en The Link in de ochtendspits bijna overal minder dan 1% bedraagt, behalve voor de ringweg The Loop, waar de stijging tot 7,5% bedraagt (zie onderstaande Tabel 7.3.4). Merk op dat de stijging van 7,5% slechts 3 voertuigen betreft.
217/320
BE0111001654.0168
Tabel 7.3.4: Bijkomende verkeersstromen en verkeersemissies ten gevolge van Hal 10 en The Link - Ochtenspits Toegangsweg
Verkeer "Hervergunning Flanders Expo"
Verkeer "Hervergunning Flanders Expo met Hal 10 en The Link"
% wijziging in verkeersstroom en emissies ten gevolge van Hal 10 en The Link
R4 - noordwest
2210
2210
0,0%
R4 - zuidwest
2680
2680
0,0%
R4 – zuidoost
1840
1840
0,0%
R4 – noordoost
2070
2072
0,1%
E40 – richting Brugge oost
4480
4484
0,1%
E40 – richting Brussel oost
5120
5120
0,0%
E40 – richting Brugge west
3980
3980
0,0%
E40 – richting Brussel west
4300
4302
0,0%
Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting R4
1190
1196
0,5%
Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting E40
1340
1342
0,1%
Pégoudlaan 2 rijstroken richting R4
1080
1086
0,6%
Pégoudlaan 2 rijstroken richting E40
1300
1302
0,2%
Ringweg The Loop oost
150
156
4,0%
Ringweg The Loop west
40
43
7,5%
Voor de avondspits blijkt dat de bijkomende verkeersstroom ten gevolge van de Hal 10 en The Link op de R4 en E40 minder dan 1 % bedraagt, op de Pégoulaan 1 à 3 % en op de ringweg The Loop tot 9,2 % (zie onderstaande Tabel 7.3.5). Merk op dat de stijging op de ringweg The Loop slechts in de grootte-orde van 50 voertuigen per uur ligt. Tabel 7.3.5: Bijkomende verkeersstromen en verkeersemissies ten gevolge van Hal 10 en The Link - Avondspits Toegangsweg
Verkeer "Hervergunning Flanders Expo"
Verkeer "Hervergunning Flanders Expo met Hal 10 en The Link"
% wijziging in verkeersstroom en emissies ten gevolge van Hal 10 en The Link
R4 - noordwest
3180
3182
0,1%
R4 - zuidwest
2540
2542
0,1%
R4 – zuidoost
2090
2095
0,2%
R4 – noordoost
2640
2646
0,2%
E40 – richting Brugge oost
4640
4655
0,3%
E40 – richting Brussel oost
5570
5599
0,5%
E40 – richting Brugge west
4320
4332
0,3%
E40 – richting Brussel west
4360
4368
0,2%
Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting R4
2200
2230
1,4%
Pégoudlaan weefzone 4 rijstroken richting E40
2130
2179
2,3%
Pégoudlaan 2 rijstroken richting R4
1840
1870
1,6%
Pégoudlaan 2 rijstroken richting E40
1770
1819
2,8%
Ringweg The Loop oost
1010
1062
5,1%
Ringweg The Loop west
590
644
9,2%
We besluiten dat de toename van de verkeersintensiteit die het gevolg zal zijn van de bijkomende Hal 10 en The Link (zeer) beperkt is. Voor dergelijke kleine verschillen in verkeersintensiteit is het niet relevant om m.b.t. het effect op de luchtkwaliteit een onderscheid te maken tussen de situatie met Hal 10 en The Link of de situatie zonder deze geplande gebouwen.
218/320
BE0111001654.0168
Er kan worden besloten dat de verkeersemissies dus slechts in verwaarloosbare mate zullen toenemen door de geplande uitbreidingen. 7.3.1.3.2
Verkeer – verwachte luchtkwaliteit en immissiebijdrage Methodologie De berekening van de verwachte luchtkwaliteit gebeurt, zoals voor de referentiesituatie, met het IFDM Traffic model (algemene methodologie zie paragraaf 6.3.4.1.2). Het effect op de luchtkwaliteit van volgende verkeersstromen wordt nagegaan:
Effect ten gevolge van de verkeersstromen van de reeds bestaande (te hervergunnen) activiteiten van Flanders Expo; Effect tengevolge van de activiteiten na de uitbreiding met Hal10 en The Link.
Hierbij dient te worden opgemerkt dat het IFDM-traffic model berekeningen uitvoert uitgaande van de veronderstelling dat de verkeerssituatie niet wijzigt gedurende het gehele jaar. Deze aannames van het model is te verklaren doordat het model de impact op de luchtkwaliteit over een geheel jaar berekent, zodat deze kan worden getoetst aan de luchtkwaliteitsdoelstellingen die eveneen op jaarbasis (jaargemiddelde, aantal overschrijdingen per jaar) zijn geformuleerd. De beurzen en evenementen van Flanders Expo doen zich echter slechts gedurende ongeveer 134 dagen voor. Het IFDM-traffic model voorziet niet de mogelijkheid dat bepaalde verkeersstromen zich op slechts 134 dagen per jaar voordoen. Om de impact van de beursactiviteiten van Flanders Expo op de luchtkwaliteit zo correct mogelijk te evalueren werd als volgt te werk gegaan:
Een eerste modellering van het verkeer in het studiegebied op basis van de gegevens uit de discipline mobiliteit, waarbij de verkeersstromen van en naar Flanders Expo buiten beschouwing werden gelaten (zie referentiesituatie).
Een tweede modellering van het verkeer in het studiegebied op basis van de gegevens uit de discipline mobiliteit, waarbij de verkeersstromen van en naar Flanders Expo wel mee in beschouwing werden genomen. Er werd rekening gehouden met een gemiddelde beurs gedurende 365 dagen per jaar, wat zoals hoger werd toegelicht niet overeen stemt met de realiteit, daar er slechts gedurende ongeveer 134 dagen per jaar beurzen plaatsvinden.
Om tot een correcte evaluatie te komen werden voor de jaargemiddelde concentraties de verschillen tussen beide modelleringen gecorrigeerd met een factor 134/365. Ook voor de emissievrachten van het verkeer in het studiegebied met de activiteiten van Flanders Expo (zie Tabel 7.3.3) werd deze correctie toegepast. Daarnaast wordt nog een bijkomende correctiefactor gehanteerd. Uit de verkeersgegevens binnen discipline mobiliteit blijkt dat de avondspitsintensiteiten 17,9% van de totale etmaalintensiteiten vertegenwoordigen. De gehanteerde tijdsfactoren voor de omrekening van de avondspits naar etmaalgemiddelden in het IFDM model bedraagt 8% (gemiddelde voor highway, rural en urban). Hierdoor worden de verschillen tussen beide modelleringen bijkomend gecorrigeerd met de factor 8/17,9.
219/320
BE0111001654.0168
NO2 Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo” (zie Kaart 7.3.1) worden er binnen het projectgebied nergens overschrijdingen van de jaargrenswaarde voor NO 2 (40 µg/m³) gemodelleerd. De concentraties zijn lager dan 35 µg/m³. Buiten het projectgebied zijn de concentraties het hoogst langs de wegas van de Pégoudlaan, de E40 en de R4. Ter hoogte van de E40 komen systematisch overschrijdingen van 40 µg/m³ voor. Heel lokaal zijn daar concentraties boven 50 µg/m³ gemodelleerd (max. 55,4 µg/m³). De overschrijding doet zich binnen het studiegebied als volgt voor (zie Kaart 7.3.1):
De overschrijding doet zich voor over de breedte van de E40 (ca. 40 m) en in een strook van 20 à 40 m aan de noordoost-zijde van de E40. Verder van de wegas (50-100 m) variëren de concentraties tussen 30 en 35 µg/m³. Op nog grotere afstand blijven de concentraties onder 30 µg/m³. In de zuidoosthoek van het studiegebied, waar de R4 en de E40 parallel op enkele tientallen meter van elkaar lopen (tussen brug Oudenaardsesteenweg en Knooppunt R4-E40-E17) is de zone van de overschrijding breder. Hier wordt ze maximaal 140 m breed en beslaat daarmee de breedte van de E40, de zone tussen de E40 en de R4, de breedte van de R4 op de zuidoever van de Ringvaart en maximaal de helft van de breedte van de Ringvaart.
Op de R4 zijn alle concentraties tussen 30 en 35 µg/m³ gemodelleerd. Langs de wegas van de Pégoudlaan is er slechts heel lokaal een overschrijding gemodelleerd. Algemeen variëren de NO2-concentraties tussen 30 en 40 µg/m³ op de wegas. Vanaf ca. 100 m van de wegas blijven de concentraties lager dan 30 µg/m³.
Kaart 7.3.1: IFDM - Jaargemiddelde NO2 concentratie in de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo” in μg/m³
Uit Kaart 7.3.2 blijkt dat er voor de geplande situatie ‘Hervergunning Flanders Expo’ in vergelijking met de referentiesituatie 2015 verhogingen zijn in immissiebijdrage van het verkeer voor NO2. Onderstaande Tabel 7.3.6 geeft een evaluatie van de marginale immissiebijdragen ten gevolge van Flanders Expo.
220/320
Kaart 7.3.2: IFDM -
BE0111001654.0168
Verschilkaart jaargemiddelde NO2 concentratie: geplande situatie
“Hervergunning Flanders Expo”, minus referentiesituatie 2015
Tabel 7.3.6: Evaluatie immissiebijdragen NO2 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo Immissie-bijdrage NO2
Evaluatie effect
Locatie
0 – 0,4 µg/m³
Verwaarloosbaar
Het overgrote gedeelte van het studiegebied
0,4 – 1,2 µg/m³
Beperkt negatief
Langs de ringweg The Loop en langs de Pégoudlaan.
1,2 – 4 µg/m³
Matig negatief
Nergens binnen het studiegebied
> 4 µg/m³
Significant negatief
Nergens binnen het studiegebied
Op de locatie waar beperkte bijdragen zijn gemodelleerd, wordt in de referentiesituatie nabij de verkeerswegen meer dan 80% van de norm ingenomen voor NO 2 (zie Figuur 6.3.3). Milderende maatregelen dienen hier bijgevolg te worden gezocht (zie paragraaf 7.3.4). Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, Gezien de verwaarloosbare stijging in het aantal voertuigen voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, wordt verondersteld dat er geen waarneembare wijziging zal zijn m.b.t. de luchtkwaliteit ten opzichte van de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo”. De marginale bijdrage van het verkeer door Hal 10 en The Link is verwaarloosbaar. PM10 Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo” (zie Kaart 7.3.3) worden er binnen het projectgebied nergens overschrijdingen van de jaargrenswaarde voor PM 10 (40 µg/m³) gemodelleerd. De concentraties zijn lager dan 35 µg/m³.
221/320
BE0111001654.0168
Buiten het projectgebied zijn de concentraties het hoogst langs de wegas van de Pégoudlaan, de E40 en de R4. Ter hoogte van de E40 komen systematisch overschrijdingen van 40 µg/m³ voor. Heel lokaal zijn daar concentraties boven 45 µg/m³ gemodelleerd (max. 49,7 µg/m³). De overschrijding doet zich binnen het studiegebied als volgt voor (zie Kaart 7.3.3):
De overschrijding doet zich voor over de breedte van de E40 (ca. 40 m) en in een strook van 20 à 40 m aan de noordoost-zijde van de E40. Verder van de wegas (50-200 m) variëren de concentraties tussen 30 en 35 µg/m³. Op nog grotere afstand blijven de concentraties onder 30 µg/m³.
In de zuidoosthoek van het studiegebied, waar de R4 en de E40 parallel op enkele tientallen meter van elkaar lopen (tussen brug Oudenaardsesteenweg en Knooppunt R4-E40-E17) is de zone van de overschrijding breder. Hier wordt ze maximaal 120 m breed en beslaat daarmee ongeveer de breedte van de E40, de zone tussen de E40 en de R4 en de breedte van de R4 op de zuidoever van de Ringvaart.
Op de R4 zijn alle concentraties tussen 30 en 35 µg/m³ gemodelleerd. Langs de Pégoudlaan is er nergens een overschrijding gemodelleerd. Algemeen variëren de PM 10concentraties tussen 30 en 40 µg/m³ op de wegas. Vanaf ca. 100 m van de wegas blijven de concentraties lager dan 30 µg/m³. Daar de gemiddelde immissieconcentratie hoger ligt dan 31,3 µg/m³ (zie ook Tabel 6.3.1 op blz 116) wordt er verwacht dat er rond de wegas van de R4, E40 en Pégoudlaan telkens meer dan 35 overschrijdingen per jaar van 50 µg/m³ voorkomen, en dit tot op volgende afstanden:
E40 : 150 m ten zuidwesten en 250 m ten noordoosten van de E40. R4 (op beide oevers van de Ringvaart): 50 à 150 m ten zuidwesten en 50 à 200 m ten noordoosten van de Ringvaart/R4. In de zuidoosthoek van het studiegebied, waar de R4 en de E40 parallel op enkele tientallen meter van elkaar lopen (tussen brug Oudenaardsesteenweg en Knooppunt R4-E40-E17): 200 m ten zuidwesten van de E40, de zone tussen E40 en R4 en 250 m ten noordoosten van de R4/Ringvaart. Pégoudlaan: 100 m ten westen en 150 m ten oosten van de Pégoudlaan.
222/320
BE0111001654.0168
Kaart 7.3.3: IFDM - Jaargemiddelde PM10 concentratie in de geplande situatie “hervergunning Flanders Expo” in μg/m³
Uit Kaart 7.3.4 blijkt dat de immissiebijdrage van de verkeersemissies gegenereerd door de activiteiten van Flanders Expo in vergelijking met de referentiesituatie 2015 beperkt zijn voor PM10. Onderstaande Tabel 7.3.7 geeft een evaluatie van de marginale immissiebijdragen ten gevolge van Flanders Expo.
Kaart 7.3.4: IFDM - Verschilkaart jaargemiddelde PM10 concentratie: geplande situatie “hervergunning Flanders Expo”, minus referentiesituatie 2015
223/320
BE0111001654.0168
Tabel 7.3.7: Evaluatie immissiebijdragen PM10 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo Immissie-bijdrage PM10
Evaluatie effect
Locatie
0 – 0,4 µg/m³
Verwaarloosbaar
Het overgrote gedeelte van het studiegebied
0,4 – 1,2 µg/m³
Beperkt negatief
Langs de wegas van de Pégoudlaan (tot ca. 50m)
1,2 – 4 µg/m³
Matog negatoef
Nergens binnen het studiegebied
> 4 µg/m³
Significant negatief
Nergens binnen het studiegebied
Op de locaties waar beperkte bijdragen zijn gemodelleerd, wordt in de referentiesituatie ter hoogte van de verkeerswegen ongeveer 80% van de luchtkwaliteitsnorm voor het jaargemiddelde ingenomen voor PM10 (zie Figuur 6.3.4). Milderende maatregelen zijn hier bijgevolg relevant (zie paragraaf 7.3.4) Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, Gezien de verwaarloosbare stijging in het aantal voertuigen voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, wordt verondersteld dat er geen waarneembare wijziging zal zijn m.b.t. de luchtkwaliteit ten opzichte van de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo”. De marginale bijdrage van het verkeer door Hal 10 en The Link is verwaarloosbaar. PM2,5 Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo” (zie Kaart 7.3.5) worden er binnen het projectgebied of het studiegebied nergens overschrijdingen van de huidige jaargrenswaarde voor PM2,5 (25 µg/m³) gemodelleerd. Binnen het projectgebied variëren de concentraties tussen 20 en 22,5 µg/m³. In het overige deel van het studiegebied variëren ze van 19 tot 23,2 µg/m³. De hoogste waarden komen voor ter hoogte van de wegas van de E40. De toekomstige norm van 20 µg/m³ (vanaf 2020) wordt in 2015 dus nog wel overschreden in het grootste deel van het studiegebied.
224/320
BE0111001654.0168
Kaart 7.3.5: IFDM - Jaargemiddelde PM2,5 concentratie in de geplande situatie “hervergunning Flanders Expo” in μg/m³
Uit Kaart 7.3.6 blijkt dat de immissiebijdrage van de verkeersemissies gegenereerd door de activiteiten van Flanders Expo in vergelijking met de referentiesituatie 2015 verwaarloosbaar zijn voor PM2,5. Onderstaande Tabel 7.3.8 geeft een evaluatie van de marginale immissiebijdragen ten gevolge van Flanders Expo.
Kaart 7.3.6: IFDM - Verschilkaart jaargemiddelde PM2,5 concentratie: geplande situatie “hervergunning Flanders Expo”, minus referentiesituatie 2015 in μg/m³ IFDM
225/320
BE0111001654.0168
Tabel 7.3.8: Evaluatie immissiebijdragen PM2,5 ten gevolge van het verkeer door Flanders Expo Immissie-bijdrage PM2,5
Evaluatie effect
Locatie
0 – 0,25 µg/m³
Verwaarloosbaar
Binnen het volledige studiegebied
0,25 – 0,75 µg/m³
Beperkt negatief
Nergens binnen het studiegebied
0,75 – 2,5 µg/m³
Matig negatief
Nergens binnen het studiegebied
> 2,5 µg/m³
Significant negatief
Nergens binnen het studiegebied
Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, Gezien de verwaarloosbare stijging in het aantal voertuigen voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, wordt verondersteld dat er geen waarneembare wijziging zal zijn m.b.t. de luchtkwaliteit ten opzichte van de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo”. De marginale bijdrage van het verkeer door Hal 10 en The Link is verwaarloosbaar. Benzeen Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Op basis van de verhouding tussen benzeen en PM10-emissies, worden geen overschrijdingen van de grenswaarde van 5 µg/m³ verwacht binnen het studiegebied voor de referentiesituatie 2015. De verwachte maximale concentratie bedraagt 2,1 µg/m³. De immisiebijdrage wordt geschat op max. +0,059 µg/m³, wat een beperkte negatieve bijdrage is t.o.v. de norm van 5 µg/m³. De locaties van de negatieve bijdragen komen overeen met deze voor PM10. Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, Gezien de verwaarloosbare stijging in het aantal voertuigen voor de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, wordt verondersteld dat er geen waarneembare wijziging zal zijn m.b.t. de luchtkwaliteit voor benzeen ten opzichte van de geplande situatie “Hervergunning Flanders Expo”. De marginale bijdrage van het verkeer door Hal 10 en The Link is verwaarloosbaar. 7.3.1.3.3
Gebouwenverwarming – emissies en immissiebijdragen Effecten “Hervergunning Flanders Expo” Alle stookinstallaties functioneren op aardgas. De emissies (NO 2 en CO2) van de aanwezige stookinstallaties werden berekend op basis van het aardgasverbruik in 2012. De CO2-emissies bedragen ongeveer 680 ton/jaar. De NOx-emissies van de stookinstallaties (ca. 700 kg/jaar of 0,7 ton/jaar) liggen ruim onder de drempelwaarde voor de rapporteringsverplichting van het IMJV (50 ton/j). De e NO2-emissies door gebouwenverwarming bedragen minder dan 1/500 van de verkeersemissies. Hierdoor kan worden gesteld dat de immissiebijdrage door de emissies van gebouwenverwarming verwaarloosbaar is. Ze worden niet verder gekwantificeerd. In januari 2014 werd een verwarmingsaudit uitgevoerd van de verwarmingsinstallatie (2 niet-condenserende, atmosferische stookketels op aardgas) van het administratief voorgebouw van Flanders Expo. Hierbij werden volgende aanbevelingen gedaan: Ketels: o Daar de ketels ouder dan 25 jaar zijn is het vervangen ervan door een nieuwe
226/320
BE0111001654.0168
ketel (bvb. condensatieketel met beduidend hoger rendement) aangewezen. Regeling: o De ketels tijdens de zomerperiode volledig stilleggen, gezien ze enkel voor gebouwverwarming en niet voor sanitair warm water worden gebruikt. o Zich verzekeren dat de nachtverlaging de ganse verwarmingsinstallatie onderbreekt. o De instelling van de stooklijn verbeteren, daar deze wellicht te hoog is ingeregeld. Distributie: o Isoleren van alle kranen en kleppen. o De snelheid van de circulatiepomp aanpassen (verlagen) zodat het temperatuurverschil tussen de aan- en terugvoer van de kringen bij zeer lage buitentemperatuur (< 0 °C) meer dan 15 °C bedraagt. o Indien de circulatiepomp aan vervanging toe is, kiezen voor een type met variabele snelheid. Warmteafgifte: o Isolerende/weerkaatsende folie plaatsen op de buitenmuren achter de radiatoren. o Vervangen van de venstermuren achter de radiatoren door geïsoleerde opake muren. Voor de andere bestaande stookinstallaties, waarvan de meeste ongeveer even oud zijn (geplaatst midden jaren 80 bij de bouw van Flanders Expo) en op dezelfde wijze werden beheerd, dient eveneens te worden overwogen dezelfde maatregelen door te voeren. Voor de installaties die sterk verschillen van de stookketels van het administratief voorgebouw is het aangewezen een specifieke verwarmingsaudit uit te voeren, zodat hiervoor specifieke maatregelen en aanbevelingen kunnen worden geformuleerd.
Effecten “Hervergunning Flanders Expo, met Hal 10 en The Link”, Momenteel is nog niet beslist op welke wijze de gebouwenverwarming van Hal 10 en The Link zal worden gerealiseerd. Zowel extra stookketels op aardgas als alternatieve verwarmingstechnieken (bvb. lucht-luchtwarmtepompen die in de zomer ook als airco kunnen gebruikt worden) zijn mogelijk. Gezien deze hallen qua oppervlakte (samen ongeveer 8.000 m²) heel wat kleiner zijn dan de huidige hallen van Flanders Expo (54.000 m²), en de impact op de luchtkwaliteit van de bestaande emissies als verwaarloosbaar wordt beoordeeld, zal de impact van de eventuele bijkomende emissies door gebouwenverwarming voor Hal 10 en The Link eveneens verwaarloosbaar zijn. Wel blijft het noodzakelijk het bijkomende energiegebruik maximaal te beperken door een zuinige verwarmingsinstallatie te voorzien en de gebouwen conform de voorschriften te isoleren.
7.3.1.4
Nulalternatief Als nulalternatief kan aangenomen worden dat de activiteiten van Flanders Expo niet hervergund worden. Dit zal op korte termijn gunstige effecten hebben op de luchtemissies veroorzaakt door verkeer en stookinstallaties, gezien de verkeersstromen zullen afnemen en de stookinstallaties niet langer zullen opereren.
227/320
BE0111001654.0168
De beurzen zelf zullen echter niet verdwijnen en zullen andere locaties moeten zoeken. Hierdoor zal een verschuiving van de luchtkwaliteitseffecten van deze site naar andere sites ontstaan. Op langere termijn zijn de effecten dus niet gunstiger. Aangezien in het RUP SDW5-Handelsbeurs het terrein van Flanders Expo bestemd is als “Zone voor handelsbeurs en aanverwante (grootschalige) activiteiten” kan verwacht worden dat een gelijkaardige functie zich zal vestigen op de site. Op lange termijn komt dus een andere grootschalige ontwikkeling waarvan kan verwacht worden dat de impact op de lucht gelijkaardig is aan deze van Flanders Expo.
7.3.2
Ontwikkelingsscenario’s Andere ontwikkelingen binnen The Loop die gepaard gaan met extra verkeer, kunnen cumulatieve effecten ten aanzien van verkeersstromen en dus ook voor de luchtkwaliteit veroorzaken. Een evaluatie van de lange termijn ontwikkeling van de volledige Loop (bvb. horizon 2020 of 2030) moet rekening houden met diverse ontwikkelingen op de Loop, die los staan van de nu geplande hervergunning en beperkte uitbreiding van Flanders Expo. Dergelijke ontwikkelingen zouden ook een verdere meer substantiële uitbreiding van Flanders Expo kunnen inhouden (binnen het terrein van Flanders Expo kan volgens het RUP in totaal 40.000 m² vloeroppervlakte bijkomend worden gerealiseerd, waarvan nu ongeveer 8.000 m² wordt ingevuld met Hal 10 en The Link), waarop vandaag nog geen concreet zicht is. Voor deze ontwikkelingen werd reeds een plan-MER gemaakt bij opmaak van het RUP (plan-MER voor site Flanders X-po (voorontwerp RUP SDW-5 Handelsbeurs) te Gent, Soresma voor stad Gent, 2006). Paralell aan voorliggend MER is voor alle ontwikkelingen een nieuw Mober in opmaak, dat echter nog niet gefinaliseerd is. In het nieuwe Mober wordt het effect (verkeersstromen, parkeerbeheer, …) nagegaan op basis van de concrete invulling van de reeds gerealiseerd en de nog geplande ontwikkelingen. Daar het nieuwe Mober nog niet gefinaliseerd is zijn de verwachte verkeersstromen op langere termijn nog onvoldoende gekend om een zinvolle evaluatie te kunnen maken van de impact op de luchtkwaliteit.
7.3.3
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Voor de effectbeschrijving werden de emissies die toe te schrijven zijn aan de activiteiten van Flanders Expo getoetst aan de referentiesituatie 2015, waarbij de activiteiten van Flanders Expo buiten beschouwing werden gelaten. Voor de constructiefase, enkel relevant m.b.t. de realisatie van Hal 10 en The Link, worden geen significante effecten verwacht m.b.t. stofemissies of emissies van uitlaatgassen ten gevolge van het verkeer of van werfmachines. De emissies in de exploitatiefase ten gevolge van het verkeer dat toe te schrijven is aan de activiteiten van Flanders Expo bedragen tot 1,1% van het globale verkeer in de referentiesituatie 2015. Voor de geplande uitbreiding met Hal 10 en The Link wordt besloten dat deze, gezien de zeer beperkte bijkomende verkeersstromen, geen relevante stijging van de emissies zal veroorzaken.
228/320
BE0111001654.0168
De NO2-immissieconcentraties, rekening houdend met het verkeer van en naar Flanders Expo en met het globale verkeer, overschrijden de grenswaarde van 40 µg/m³ systematisch ter hoogte van de E40 en op enkele plaatsen op de wegas van de Pégoudlaan. Elders binnen het studiegebied worden geen overschrijdingen gemodelleerd. Algemeen komen de hoogste concentraties voor langs de wegas van de E40 (35-55,4 µg/m³), de R4 (30-35 µg/m³) en de Pégoudlaan (30-45 µg/m³). Vanaf een afstand van ca. 100 m van de wegas daalt de concentratie tot <30 µg/m³. De immissiebijdragen voor NO2 specifiek ten gevolge van Flanders Expo zijn het grootst langs de wegas van de toegangswegen R4, E40 en Pégoudlaan. Nergens wordt echter een belangrijke negatieve bijdrage gemodelleerd door Flanders Expo. De bijdrage is beperkt of verwaarloosbaar. Op de locatie waar een beperkte bijdrage is gemodelleerd, wordt in de referentiesituatie telkens meer dan 80% van de norm ingenomen voor NO 2. Milderende maatregelen dienen hier bijgevolg te worden gezocht (zie paragraaf 7.3.4). De PM10-concentraties, rekening houdend met het verkeer van en naar Flanders Expo en met het globale verkeer, overschrijden de grenswaarde van 40 µg/m³ systematisch ter hoogte van de E40. Elders binnen het studiegebied worden geen overschrijdingen gemodelleerd. Algemeen komen de hoogste concentraties voor langs de wegas van de E40 (35-49,7 µg/m³), de R4 (30-35 µg/m³) en de Pégoudlaan (30-40 µg/m³). Vanaf een afstand van ca. 300 m van de wegas daalt de PM10-concentratie tot <30 µg/m³. Er wordt verwacht dat er rond de wegas van de R4, E40 en Pégoudlaan telkens meer dan 35 overschrijdingen van 50 µg/m³ voorkomen tot op een afstand van ca. 400 m van de wegas. De immissiebijdragen voor PM10 ten gevolge van Flanders Expo zijn het grootst ter hoogte van de Pégoudlaan. De immissiebijdragen zijn daar beperkt. Elders wordt een verwaarloosbare immissiebijdrage gemodelleerd. Op de locaties waar beperkte bijdragen zijn gemodelleerd, wordt in de referentiesituatie ongeveer 80% van de norm ingenomen voor PM 10. Milderende maatregelen zijn hier bijgevolg relevant (zie paragraaf 7.3.4). De PM2,5-concentraties, rekening houdend met het verkeer van en naar Flanders Expo en met het globale verkeer, overschrijden nergens de grenswaarde van 25 µg/m³. De concentraties variëren tussen 19,1 en 23,2 µg/m³. De grootste waarden komen voor als enkele spots ter hoogte van de wegas van de E40. De immissiebijdragen voor PM2,5 ten gevolge van Flanders Expo zijn binnen het volledige studiegebied verwaarloosbaar. Milderende maatregelen zijn voor deze parameter niet noodzakelijk. Voor benzeen worden geen overschrijdingen van de grenswaarde van 5 µg/m³ verwacht binnen het studiegebied rekening houdend met het verkeer van en naar Flanders Expo en met het globale verkeer. De verwachte maximale concentratie bedraagt 2,1 µg/m³. Er worden enkel beperkte negatieve bijdragen verwacht langs de belangrijke wegassen. Milderende maatregelen zijn niet noodzakelijk. We merken nog op dat voor de allergrootste evenementen er parkeren op afstand wordt georganiseerd. Hierbij zal er een grotere spreiding van de emissies zijn, wat een (zeer beperkt) gunstig effect op de lokale luchtkwaliteit heeft.
229/320
7.3.4
Milderende maatregelen
7.3.4.1
Aanlegfase
BE0111001654.0168
Voor de activiteiten die stofemissies kunnen veroorzaken (bvb. graafwerken; laden en lossen van bouwmaterialen in bulk) dienen de codes van goed praktijk die de stofemissies beperken (valhoogte van materialen beperken, vrachtwagens niet overvullen, vrachtwagens afdekken voor stuifgevoelige materialen, …) te worden gerespecteerd. 7.3.4.2
Verkeersemissies Op basis van bovenstaande modelleringen worden voor NO 2, PM10 en benzeen van verwaarloosbare tot beperkte bijdragen gemodelleerd. Voor PM2,5 zijn er enkel verwaarloosbare bijdragen verwacht. In de referentiesituatie wordt voor NO 2 en PM10 telkens 80% van de grenswaarde ingenomen langs de wegassen van de R4, E40 en Pégoudlaan. Voor NO2 en in mindere mate PM10 dienen bijgevolg milderende maatregelen worden voorgesteld voor de concentraties langs de toegangswegen R4, E40 en Pégoudlaan. Dergelijke maatregelen zouden ook voor de andere polluenten (benzeen, …) leiden tot een verlaging van de effecten. Mogelijke maatregelen zijn de volgende:
7.3.4.3
Streven naar een gunstiger modal split. Hiervoor is een sturend beleid nodig. Het gaat hierbij zowel om het aanmoedigen van de alternatieven als om het ontmoedigen van het autogebruik. In de discipline mobiliteit werd reeds aangehaald dat de bereikbaarheid voor fietsers en voetgangers tot de site van Flanders Expo kan verbeterd worden;
Verder is het ook zeer wenselijk dat Flanders Expo goed ontsloten wordt door het openbaar vervoer. Deze maatregel is echter reeds vervuld. Sinds 2012 rijdt Tramlijn 1 van Evergem/ Wondelgem tot aan Flanders Expo en is het niet langer nodig om aan het station Gent-Sint-Pieters over te stappen op een pendelbus richting Flanders Expo. Tevens zijn er recent bijkomende buslijnen bijgekomen. Op dit vlak zijn er geen wezenlijke verbeteringen meer mogelijk.
Gebouwverwarming Uit een verwarmingsaudit van de 2 stookketels van het administratief voorgebouw (januari 2014) is gebleken dat het verwarmingssysteem op een aantal aspecten kan worden verbeterd. Het betreft het vervangen van de oude ketels. Daarnaast worden een aantal aanbevelingen gedaan voor het verbeteren van de regeling, distributie en warmteafgifte. De aanbevelingen van deze audit dienen, met het oog op energiebesparing, te worden uitgevoerd: Ketels: o Daar de ketels ouder dan 25 jaar zijn is het vervangen ervan door een nieuwe ketel (bvb. condensatieketel met beduidend hoger rendement) aangewezen. Regeling: o De ketels tijdens de zomerperiode volledig stilleggen, gezien ze enkel voor gebouwverwarming en niet voor sanitair warm water worden gebruikt. o Zich verzekeren dat de nachtverlaging de ganse verwarmingsinstallatie onderbreekt.
230/320
BE0111001654.0168
o De instelling van de stooklijn verbeteren, daar deze wellicht te hoog is ingeregeld. Distributie: o Isoleren van alle kranen en kleppen. o De snelheid van de circulatiepomp aanpassen (verlagen) zodat het temperatuurverschil tussen de aan- en terugvoer van de kringen bij zeer lage buitentemperatuur (< 0 °C) meer dan 15 °C bedraagt. o Indien de circulatiepomp aan vervanging toe is, kiezen voor een type met variabele snelheid. Warmteafgifte: o Isolerende/weerkaatsende folie plaatsen op de buitenmuren achter de radiatoren. o Vervangen van de venstermuren achter de radiatoren door geïsoleerde opake muren. Voor de andere bestaande stookinstallaties, waarvan de meeste ongeveer even oud zijn (geplaatst midden jaren 80 bij de bouw van Flanders Expo) en op dezelfde wijze werden beheerd, dient eveneens te worden overwogen dezelfde maatregelen door te voeren. Voor de installaties die sterk verschillen van de stookketels van het administratief voorgebouw is het aangewezen een specifieke verwarmingsaudit uit te voeren, zodat hiervoor specifieke maatregelen en aanbevelingen kunnen worden geformuleerd. Het is noodzakelijk het bijkomende energiegebruik (Hal 10, The Link) maximaal te beperken door een zuinige verwarmingsinstallatie te voorzien (condenserende ketels, lucht-luchtwarmtepomp, …) en de gebouwen conform de voorschriften te isoleren.
231/320
7.4
Bodem
7.4.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.4.1.1
Wijziging bodemkwaliteit
BE0111001654.0168
Significantiekader Tabel 7.4.1: Significantiekader bodemkwaliteit Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Significant positief
Sanering
van
Milderende maatregelen
verontreinigde
verspreidingsrisico
en
bodem
met
met
Nvt
humaan-
toxicologisch risico Matig positief
Sanering
van
verontreinigde
verspreidingsrisico
maar
bodem
zonder
met
Nvt
humaan-
toxicologisch risico of tegengaan van de verspreiding Beperkt positief
Sanering van verontreinigde bodem zonder
Nvt
verspreidingsrisico Verwaarloosbaar
Bij de werken wordt niet aan verontreinigde
Nvt
bodem geraakt of wordt het risico op het ontstaan van bodemverontreiniging beperkt door de gepaste voorzorgsmaatregelen te nemen Beperkt negatief
Bestaande
verontreiniging
verspreidingsrisico
en
zonder
zonder humaan-
Geen specifieke maatregelen vereist bovenop de bestaande regelgeving
toxicologische of ecologische risico’s blijft bestaan Matig negatief
Kans
op
verspreiding
bodemverontreiniging
of
ontstaan
zonder
van
Milderende maatregelen wenselijk
humaan-
toxicologisch of ecologische risico Significant negatief
Kans
op
verspreiding
bodemverontreiniging
of
ontstaan
met
van
Milderende maatregelen vereist
humaan-
toxicologisch of ecologische risico
Aanlegfase Calamiteiten tijdens de aanlegfase zoals lekkende brandstoftanks en/of lekkende olie- en brandstofleidingen van machines en voertuigen kunnen de bodemkwaliteit negatief beïnvloeden. Dit wordt matig negatief geacht. Vanuit de discipline bodem wordt daarom de volgende milderende maatregel opgelegd: Tijdens de aanlegfase dienen gepaste voorzorgsmaatregelen genomen te worden en dient gewerkt te worden met de best beschikbare technieken. Indien er toch een verontreiniging zou plaatsvinden, dient er passend opgetreden te worden om deze ongedaan te maken en om verspreiding ervan tegen te gaan. Op die manier wordt het effect op de bodemkwaliteit beperkt negatief tot verwaarloosbaar geacht.
232/320
BE0111001654.0168
Aanwezige verontreinigingen kunnen tijdens de aanlegfase als gevolg van graafwerken en/of bemalingen verspreid worden (zie ook discipline water). Via het wettelijk kader rond grondverzet en bodemverontreiniging wordt verspreiding van bestaande verontreinigingen tijdens de graafwerken en het ontstaan van nieuwe verontreinigingen door grondverzet maximaal vermeden. De vastgestelde verontreinigingen betreffen grondverontreinigingen (uitgezonderd een natuurlijke aanrijking met arseen in het grondwater) waarvan het risico op verspreiding beperkt is. Er worden bijgevolg geen aanzienlijke effecten op de bodemkwaliteit verwacht. Ook het transport van grond zal conform de wetgeving op het grondverzet (hoofdstuk 10 van het Vlarebo) uitgevoerd worden. Het volgen van deze wettelijke bepalingen is vanzelfsprekend een geldende randvoorwaarde. De toplaag van het uit te graven materiaal bestaat in het grootste deel van het projectgebied niet uit grond maar uit de bestaande verharding (asfaltbedekking en/of steenslag van de parkings). Bij het weghalen/uitbreken en afvoeren van dit materiaal zal voldaan worden aan de bepalingen van VLAREMA. De effecten van de grondwerken op de bodemkwaliteit kunnen als verwaarloosbaar beoordeeld worden. Exploitatiefase Tijdens de exploitatiefase kunnen nieuwe verontreinigingen ontstaan door incidenten, vooral ter hoogte van de opslagvoorzieningen (stookolietank, afvalpark, …) (matig negatief effect). Om bodemverontreiniging te vermijden zijn de volgende voorzorgsmaatregelen genomen:
De tanks die niet meer in gebruik zijn, werden verwijderd of gereinigd en opgeschuimd.
De nieuwe bovengrondse stookolietank betreft een dubbelwandige tank met lekdetectie en overvulbeveiliging.
Ter hoogte van de wegenis, parkings en de laad- en loszones bestaat ook een risico op lekkage van voertuigen (bvb. olielekken). Door deze zones aan te leggen in ondoorlatende materialen wordt een rechtstreekse doordringing van de verontreiniging in de bodem vermeden. Vanuit het aspect water is de aanleg van een parking in (semi)waterdoorlatend materiaal te verkiezen. Momenteel wordt gekozen voor een ondoordringbare verharding (zie paragraaf 3.4.1.2.3). Bij een semi-doorlatende verharding zou in theorie een indringing van de verontreiniging in de bodem mogelijk zijn. De ervaring leert echter dat ter hoogte van parkeerplaatsen weinig verontreiniging ontstaat. Wanneer brandstof of olie uit de geparkeerde wagens lekt en op de semi-verharde parkings/wegen terecht komt, zal een gedeelte ervan vervluchtigen. Daarnaast kan een gedeelte van de gelekte componenten ook biologisch worden afgebroken. Parkeerplaatsen zijn dan ook uit de lijst met Vlareboactiviteiten gehaald. Vanuit het aspect bodem is het dan ook aanvaardbaar dat de zones die enkel voor parking worden gebruikt (geen laad- en losactiviteiten, …) semi-doorlatend zouden worden verhard.
233/320
BE0111001654.0168
Gezien de milderende maatregelen die genomen worden ter hoogte van de opslagvoorzieningen en het beperkt risico op verontreiniging ter hoogte van de parkings, wordt het effect op de bodemkwaliteit als verwaarloosbaar beschouwd. 7.4.1.2
Wijziging bodemgebruik Significantiekader De wijzigingen in het bodemgebruik worden kwantitatief beschreven maar niet beoordeeld. De wijzingen worden wel beoordeeld onder de discipline mens. Aanlegfase Het grondverzet vindt enkel plaats in functie van de regenwateropvang en –buffering. Het grondverzet wordt op maximaal 2.000 m³ geraamd. In deze fase van het project kan niet gezegd worden of dit grondoverschot binnen het studiegebied hergebruikt kan worden. Het hergebruik dient in ieder geval te gebeuren conform de wetgeving op het grondverzet (hoofdstuk 10 van het Vlarebo). Exploitatiefase Het project beoogt de realisatie van een verbindingsgebouw (The link) en een bijkomende beurshal (Hal 10). Aangezien deze uitbreiding gepaard gaat met een gedeeltelijk inname van het parkeerterrein ten zuiden van Hal 8 wordt het terrein ten noorden van de beurshallen geoptimaliseerd als parkeerterrein. Tabel 7.4.2: Kwantificering van het bodemgebruik
Projectonderdeel
Huidig bodemgebruik
Toekomstig
Oppervlakte
bodemgebruik The Link
Doorgang in open lucht
Verbindingsgebouw tussen
4.000 m² (linkgebouw) +
tussen hallen 3, 5, 7 en 8
hallen 3, 5, 7 en 8 en Hal
760 m² (tussenruimtes)
Twee
10
verbindingsgangen
+
tussenruimte
met
(gesloten ) tussen resp.
restaurant,
hallen 3-8 en 7-8.
sanitair, berging, ...
Hal 10
Verhard parkeerterrein
Beursgebouw
Tarmac
Parkeerterrein in steenslag
Zone
en asfalt
parkings + groenzone in de
met
vestiaire,
3.500 m² wegenis
en
12.270 m²
rand
7.4.1.3
Risico op zettingen Significantiekader Tabel 7.4.3: Significantiekader zettingen
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Verwaarloosbaar
Bodem is niet gevoelig voor zettingen
Nvt
Beperkt negatief
Bodem is gevoelig voor zettingen maar er is
Geen specifieke maatregelen vereist
geen infrastructuur aanwezig die beïnvloed
bovenop de bestaande regelgeving
234/320
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
BE0111001654.0168
Milderende maatregelen
kan worden Significant negatief
Bodem is gevoelig voor zettingen en er is
Milderende maatregelen vereist
infrastructuur aanwezig die beïnvloed kan worden
Exploitatiefase In de exploitatiefase kunnen slappere, samendrukbare lagen onder invloed van een externe belasting in die mate worden samengedrukt, dat het gehele maaiveld licht naar beneden zakt. Klei en veen bevatten veel lucht en water en zijn daarom veel slapper en veel meer samen te persen dan zand. Het project omvat de bouw van 2 nieuwe gebouwen. Het risico op bodemzetting ten gevolge van deze constructies wordt ingeschat op basis van de aanwezige bodemtypes. Volgens de bodemkaart zijn ter hoogte van het projectgebied zandgronden aanwezig. Zand is een stevig materiaal dat niet echt samen te drukken is. Het zettingsrisico in zandgronden in de omgeving van de werken is dus klein. Voor de bouwwerken zullen ook nog de nodige stabiliteitsstudies worden uitgevoerd. Het effect wordt bijgevolg verwaarloosbaar geacht.
7.4.2
Ontwikkelingsscenario’s De kenmerken van de bodem zijn voor heel de site van The Loop vergelijkbaar, met name een dominantie van fijn, klei- of leemhoudend zand en de aanwezigheid van historische verontreinigingen afkomstig van de vroegere vliegveldactiviteiten. Andere ontwikkelingen binnen The Loop die gepaard gaan met uitgravingen, bijvoorbeeld ten behoeve van kelders en ondergrondse parkings, zullen eveneens moeten voldoen aan het wettelijk kader rond grondverzet en bodemverontreiniging. Er worden bijgevolg geen cumulatieve effecten ten aanzien van bodem verwacht ten gevolge van de geplande ontwikkelingsscenario’s.
7.4.3
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Het project beoogt de realisatie van 2 nieuwe gebouwen, die samen een oppervlakte van 8.260 m² innemen. Aangezien deze uitbreiding gepaard gaat met een gedeeltelijk inname van het parkeerterrein wordt het terrein ten noorden van de beurshallen (12.270 m²) geoptimaliseerd als parkeerterrein. Op het terrein zijn bodemverontreinigingen aanwezig. Het verspreidingsrisico van deze verontreinigingen is echter beperkt. Graafwerken en grondtransporten zullen daarnaast ook conform de wetgeving op het grondverzet (hoofdstuk 10 van het Vlarebo) uitgevoerd worden. Bij het weghalen/uitbreken en afvoeren van bestaande verharding (asfaltbedekking en/of steenslag van de parkings) zal voldaan worden aan de bepalingen van VLAREMA. Het volgen van deze wettelijke bepalingen beperkt het risico op de verspreiding van bodemverontreiniging. Milderende maatregelen dienen wel genomen te worden om calamiteiten tijdens de aanlegfase te vermijden. Tijdens de exploitatiefase wordt het risico op bodemverontreiniging ook beperkt geacht. Ter hoogte van de opslagvoorzieningen worden immers gepaste maatregelen genomen.
235/320
BE0111001654.0168
Zettingen worden niet verwacht gezien de samendrukbaarheid van zandgronden klein is. Voor de bouwwerken zullen ook nog de nodige stabiliteitsstudies worden uitgevoerd. De effecten ten aanzien van bodem worden bijgevolg verwaarloosbaar geacht, zowel voor de aanlegfase als de exploitatiefase, mits de nodige milderende maatregelen genomen worden.
7.4.4
Milderende maatregelen Om calamiteiten tijdens de aanlegfase te vermijden, dienen tijdens de werken wel gepaste voorzorgsmaatregelen genomen te worden en dient gewerkt te worden met de best beschikbare technieken. Indien er toch een verontreiniging zou plaatsvinden, dient er passend opgetreden te worden om deze ongedaan te maken en om verspreiding ervan tegen te gaan. De werken moeten ook steeds uitgevoerd worden conform het wettelijk kader rond grondverzet en bodemverontreiniging.
237/320
7.5
Water
7.5.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.5.1.1
Wijziging grondwaterpeil
BE0111001654.0168
Significantiekader De invloedstraal van de grondwaterverlaging wordt kwantitatief beschreven maar niet beoordeeld. Indien er een relevante grondwaterverlaging plaats vindt, zal deze beoordeeld worden onder de disciplines fauna en flora (omwille van verdroging van grondwaterafhankelijk vegetaties), landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie (omwille van invloed op bodemkundig erfgoed) en mens (omwille van verdroging en invloed op grondwaterwinningen). Aanlegfase Het grondwaterpeil ter hoogte van het projectgebied bevindt zich volgens beschikbare gegevens van voorgaande projecten (zie paragraaf 6.5.2.2.1) op 1 tot 1,5 m diepte. Op basis van deze gegevens kan vermoed worden dat bij uitgravingen in functie van de aanleg van de ondergrondse hemelwaterbuffer bemaling noodzakelijk zal zijn. De exacte diepte van de hemelwaterbuffer is momenteel nog niet gekend. Recente sonderingen uitgevoerd door Artexis gaven echter aan dat het grondwater dieper zit waardoor geen bemaling nodig zou zijn. Vermits deze metingen gebeurden in nauwe en onbeschermde sondeergaten hebben ze louter een indicatieve waarde. In het kader van het project-MER wordt daarom de worst case situatie onderzocht, namelijk de situatie waarbij toch bemaald dient te worden. Bij aanvang van de werken zal nagegaan en beslist worden of er al dan niet bemaald dient te worden. De impact van de mogelijke bemaling wordt berekend voor een bouwput die gemaakt wordt voor de ondergrondse hemelwaterbuffer. De uitgraving wordt geraamd op ca. 2,5 m diep, terwijl het grondwater verondersteld wordt zich op ca. 1 m onder maaiveld te bevinden. De verlagingsdiepte (de diepte waarover het grondwaterpeil moet verlaagd worden om de bouwput droog te houden) is gelijk aan het verschil tussen de onderkant van de fundering en het grondwaterpeil, vermeerderd met een noodzakelijk marge van 0,5 m. De verlagingsdiepte bedraagt dus 2 m. De grootte van de bemalingskegel is tevens afhankelijk van de bodemsamenstelling. Hoe grover het bodemmateriaal (bv. zand), hoe verder de invloed van de bemaling zich zal doen gevoelen. De ondergrond bestaat vnl. uit fijn zand tot leem- of kleihoudend zand. Er werd gerekend met een bemalingstijd van maximum 1 maand. De invloedstraal en het debiet van de bemaling werd met behulp van de volgende 31 32 formules volgens Edelman berekend:
Waar
31 32
en
als volgt kunnen definiëren zijn:
Bruggeman, G.A., 1999, "Analytical Solutions of Geohydrological Problems", RIVM, Elsevier Amsterdam, p.60-95. Analytisch afgeleid en dynamisch in de tijd
238/320
BE0111001654.0168
met: q = debiet per lengte-eenheid (m²/dag); = stijghoogte (m+ref); k = horizontale hydraulische doorlatendheid (m/dag); D = dikte watervoerende laag (m); t = bemalingstijd (dagen); µ = bergingscoëfficiënt; c1 = verlaging (m) ter hoogte van de bemaling; x = loodrechte afstand (m) ten opzichte van de bouwput. Op de onderstaande figuur wordt de grondwaterverlaging voorgesteld in fijn zand. De grondwaterverlagingscontour van 5 cm ligt voor een bouwput van 2,5 m diep en een grondwaterstand van 1 m na 28 dagen bemalen op 320 m van de bemalingsput.
Figuur 7.5.1: Grondwaterverlaging na 1, 7, 14 of 28 dag(en) in fijn zand
Op de onderstaande figuur wordt de grondwaterverlaging voorgesteld in kleiig zand. De grondwaterverlagingscontour van 5 cm ligt in deze situatie na 28 dagen bemalen op 130 m.
239/320
BE0111001654.0168
Figuur 7.5.2: Grondwaterverlaging na 1, 7, 14 of 28 dag(en) in kleiig zand
In werkelijkheid zal de grondwaterverlagingscontour van 5 cm zich na 28 dagen tussen 130 en 320 m van de bemalingsput bevinden. 7.5.1.2
Risico op zettingen Significantiekader Tabel 7.5.1: Significantiekader zettingen
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Verwaarloosbaar
Bodem is niet gevoelig voor zettingen
Nvt
Beperkt negatief
Bodem is gevoelig voor zettingen maar er is
Geen specifieke maatregelen vereist
geen infrastructuur aanwezig die beïnvloed
bovenop de bestaande regelgeving
kan worden Significant negatief
Bodem is gevoelig voor zettingen en er is
Milderende maatregelen vereist
infrastructuur aanwezig die beïnvloed kan worden
Aanlegfase Bodemzettingen kunnen optreden als gevolg van de grondwaterverlaging bij een bemaling. Wanneer een bemaling noodzakelijk blijkt, toont de bovenstaande berekening aan dat de grondwaterverlagingscontour van 5 cm in fijn zand tot 300 m kan reiken. De zandgronden in de omgeving van het projectgebied zijn echter weinig gevoelig voor zettingen. Het risico op bodemzettingen wordt bijgevolg verwaarloosbaar geacht.
240/320
7.5.1.3
BE0111001654.0168
Wijziging grondwaterstroming Significantiekader Tabel 7.5.2: Significantiekader grondwaterstroming
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Significant positief
Ondergrondse
Milderende maatregelen
constructies
grondwaterstroming
die
verstoren
de
Nvt
worden
verwijderd Verwaarloosbaar
Geen ondergrondse constructies of het
Nvt
grondwater is niet gevoelig voor verstoring Beperkt negatief
Significant negatief
Grondwaterstroming
wordt
beperkt
Geen specifieke maatregelen vereist
verstoord door ondergrondse constructies
bovenop de bestaande regelgeving
Grondwaterstroming wordt sterk verstoord
Milderende maatregelen vereist
door ondergrondse constructies
Exploitatiefase De ondergrondse constructies kunnen een barrière vormen voor de grondwaterstroming. De grondwaterstroming binnen het studiegebied is gericht richting van de Leie. De enige ondergrondse constructie die in het voorliggend project voorzien wordt, betreft een hemelwaterbuffer. De grondwaterstroming ter hoogte van deze constructie is matig gevoelig. Enerzijds kan er een opstuwend effect van het grondwater optreden stroomopwaarts de grondwaterstromingsrichting en anderzijds een verlaging van de stijghoogte stroomafwaarts de stromingsrichting. Gezien de buffer slechts beperkt is in omvang en niet reikt tot in een on- of slecht doorlaatbare laag, kan het grondwater ook onder en naast de buffer doorstromen. Het effect op de grondwaterstroming wordt bijgevolg als beperkt negatief beoordeeld. 7.5.1.4
Wijziging grond- en oppervlaktewaterkwantiteit Significantiekader Tabel 7.5.3: Significantiekader grond- en oppervlaktewaterkwantiteit
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Verwaarloosbaar
Geen of slechts beperkte en kortstondige
Nvt
afvoer bemalingswater naar het oppervlaktewater of geen of slechts beperkte en kortstondige verlaging van het grondwater Beperkt negatief
Tijdelijke afvoer naar het oppervlaktewater
Geen specifieke maatregelen vereist
waarbij de capaciteit van de waterloop niet
bovenop de bestaande regelgeving
overschreden wordt of tijdelijke verlaging van het grondwater waarbij geen grondwaterwinningen tijdelijk beïnvloed worden Significant negatief
Tijdelijke afvoer naar het oppervlaktewater waarbij
de
capaciteit
van
de
waterloop
mogelijks overschreden wordt of tijdelijke verlaging
van
het
grondwater
waarbij
Milderende maatregelen vereist
241/320
aanwezige grondwaterwinningen
BE0111001654.0168
beïnvloed
worden
Aanlegfase De grondwaterverlaging ten gevolge van een bemaling kan een invloed hebben op de waterbevoorrading van aanwezige grondwaterwinningen. Gezien de beperkte invloedstraal en diepte van de potentiële bemaling zullen de vergunde grondwaterwinningen aan de rand met het studiegebied geen invloed ondervinden van een mogelijke bemaling. Het effect op de grondwaterkwantiteit wordt verwaarloosbaar geacht. Wanneer het bemalingswater geloosd wordt in oppervlaktewater, impliceert dit een tijdelijke toename van de oppervlaktewaterkwantiteit. Met betrekking tot de lozing van het bemalingswater wordt er verwezen naar Vlarem II art. 6.2.2.1.2 § 5 namelijk dat nietverontreinigd bemalingswater bij voorkeur opnieuw in de bodem gebracht wordt. Wanneer het in de bodem brengen redelijkerwijze niet mogelijk is, moet dit nietverontreinigd bemalingswater geloosd worden in een oppervlaktewater of een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater. Het lozen in de openbare riolering is slechts toegestaan wanneer het conform de beste beschikbare technieken niet mogelijk is zich op een andere manier van dit water te ontdoen. Bij retourbemaling is er in principe geen invloed te verwachten op oppervlaktewater (verwaarloosbaar effect). Wanneer omwille van een hoge grondwaterstand retourbemaling technisch niet haalbaar is, kan het opgepompt debiet via de RWA-riolering afgevoerd worden naar de Ringvaart. Er wordt verwacht dat de tijdelijke lozing van het bemalingswater in de Ringvaart geen problemen stelt, gelet op het relatief beperkt debiet dat opgepompt zal moeten worden in verhouding tot de capaciteit van de Ringvaart. Het effect op de oppervlaktewaterkwantiteit wordt beperkt negatief geacht. De Grietgracht en Boesbeek hebben mogelijks onvoldoende reservecapaciteit. Het lozen van een bijkomende hoeveelheid water in deze waterlopen kan resulteren in significant negatieve effecten. Lozingen in de Grietgracht en Boesbeek dienen vermeden te worden waardoor de capaciteit van deze waterlopen bijkomend belast wordt (verwaarloosbaar effect).
7.5.1.5
Wijziging grond- en oppervlaktewaterkwaliteit Significantiekader Tabel 7.5.4: Significantiekader grond- en oppervlaktewaterkwaliteit
Aanlegfase Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Verwaarloosbaar
Geen
(gekende)
grondwaterverontreiniging
aanwezig
Nvt
binnen invloedstraal van bemaling of alvast zonder verspreidingsrisico Matig negatief
Grondwaterverontreiniging aanwezig met
Milderende maatregelen wenselijk
242/320
BE0111001654.0168
Aanlegfase Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
verspreidingsrisico, maar geen humaantoxicologische of ecologische risico’s Significant negatief
Grondwaterverontreiniging aanwezig met verspreidingsrisico
en
Milderende maatregelen vereist
humaan-
toxicologische of ecologische risico’s Exploitatiefase Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
Realisatie van het project gaat gepaard
Nvt
met een verbetering van de waterkwaliteit Verwaarloosbaar
Geen lozing van verontreinigd water op de
Nvt
waterloop of geen grote wijziging in de waterkwaliteit verwacht door het nemen van gepaste voorzorgsmaatregelen Matig negatief
Lozing Lozing
van gaat
verontreinigd niet
gepaard
water. met
Milderende maatregelen wenselijk
een
verslechtering van de waterkwaliteit in de mate dat het ecologische of humaantoxicologische risico’s inhoudt Significant negatief
Lozing
van
verontreinigd
Lozing
gaat
gepaard
met
water.
Milderende maatregelen vereist
een
verslechtering van de waterkwaliteit en mogelijk met ecologische of humaantoxicologische risico’s
Aanlegfase Bij bemalingen kunnen aanwezige grondwaterverontreinigingen aangezogen worden. Bij lozing van het bemalingswater in oppervlaktewater (al dan niet via een RWA-riolering) kan de kwaliteit hiervan aangetast worden. Er werden verhoogde concentraties aan verontreinigende parameters aangetroffen in de grond maar niet in het grondwater (uitgezonderd natuurlijke aanrijking met arseen). PAK’s in de grond vormen een verwaarloosbaar risico op verspreiding via het grondwater. Verder bodemonderzoek heeft aangewezen dat er geen risico is op verspreiding. Het risico op aanzuiging van grondwaterverontreinigingen bij een eventuele bemaling wordt bijgevolg verwaarloosbaar geacht. Er worden dan ook geen effecten op de oppervlaktewaterkwaliteit verwacht. Wijzigingen op de grondwaterkwaliteit kunnen ook optreden ten gevolge van het aantrekken van verontreinigd oppervlaktewater van waterlopen binnen de invloedstraal van de bemaling. Aantrekking van het water van de Ringvaart wordt niet verwacht gezien de onderlinge afstand tussen de Ringvaart en de bouwput (ca. 600 m) en de aanwezigheid van damplanken langs de Ringvaart. Effecten op de grondwaterkwaliteit door het vermengen
243/320
BE0111001654.0168
van verontreinigd oppervlaktewater met niet-verontreinigd grondwater zullen dan ook niet optreden. Het effect wordt beoordeeld als verwaarloosbaar. Bij het doorboren van ondoorlatende bodemlagen kunnen aanwezige grondwaterverontreinigingen zich verspreiden naar onderliggende bodem- en grondwaterlagen. De vastgestelde verontreinigingen binnen het projectgebied betreffen echter enkel grondverontreinigingen (uitgezonderd een natuurlijke aanrijking met arseen in het grondwater) waarvan het risico op verspreiding beperkt is. Er worden bijgevolg geen relevante effecten op de grondwaterkwaliteit verwacht. Het effect wordt beoordeeld als verwaarloosbaar. Exploitatiefase Het grondwater wordt binnen het studiegebied aangeduid als zeer kwetsbaar. Tijdens de exploitatiefase kunnen calamiteiten, vooral ter hoogte van de opslagvoorzieningen (stookolietank, afvalpark, …) aanleiding geven tot de verontreiniging van grond- en/of oppervlaktewater (significant negatief effect). Om dit te vermijden worden de volgende voorzorgsmaatregelen genomen:
De tanks die niet meer functioneel zijn, werden verwijderd of buiten gebruik gesteld.
De nieuwe bovengrondse stookolietank betreft een dubbelwandige tank met lekdetectie en overvulbeveiliging.
De waterstroom afkomstig van het containerpark, in principe enkel hemelwater, wordt afzonderlijk opgevangen en via een bezinkput en koolwaterstofafscheider geleid en vervolgens samengevoegd met het overige afvalwater.
Uit (geparkeerde) voertuigen op de wegenis, parkings en de laad- en loszones kunnen ook verontreinigende stoffen lekken (bvb. olielekken). Door deze zones aan te leggen in ondoorlatende materialen wordt een rechtstreekse doordringing van de verontreiniging in de bodem en vervolgens het grondwater vermeden. Maar zelfs bij parkings in (semi)waterdoorlatend materiaal blijkt de kans op verontreiniging beperkt te zijn (zie discipline bodem). Gezien de milderende maatregelen die genomen worden ter hoogte van de opslagvoorzieningen en het beperkt risico op verontreiniging ter hoogte van de parkings, wordt het effect op de grondwaterkwaliteit als verwaarloosbaar beschouwd. Het hemelwater afkomstig van de zones waar laden/lossen en parkeren van vrachtwagens plaatsvindt kan echter ook verontreinigende stoffen bevatten zoals minerale olie, PAK’s, Cu, Zn, …, dooizouten. Het afvloeiend hemelwater van deze zones wordt in een bufferbekken in veld 3 van The Loop opgevangen alvorens het geloosd wordt in oppervlaktewater, namelijk de Ringvaart Om effecten op de oppervlaktewaterkwaliteit te vermijden, worden in de zones waar door exposanten geladen en gelost wordt, alle goten aangesloten op een slib- en olievanger (KWS-afscheider). Deze zones bevinden zich tussen of op 10 m langs de gevels van de hallen. Op die manier wordt vermeden dat er gecontamineerd water via het bufferbekken in de Ringvaart terecht komt (verwaarloosbaar effect).
244/320
BE0111001654.0168
De oppervlaktewaterkwaliteit in de omgeving kan ook beïnvloed worden ten gevolge van de afvoer van afvalwater. Gelet op de aard van de activiteiten van Flanders Expo gaat het uitsluitend om huishoudelijk afvalwater. Uitzonderlijk voorkomende andere types afvalwater kunnen apart worden opgevangen, opgepompt en afgevoerd. Dit is de voorbije jaren enkel van toepassing op het afvalwater van de tijdelijke slachtvloer. Bij andere evenementen zoals bvb. Horse Expo waarbij op de parking of tussen de gebouwen activiteiten plaatsvinden (bvb. stallen van paarden) wordt het terrein na afloop schoongeveegd en vervolgens afgespoten. Kuiswater dat in de hemelwaterriool opgevangen wordt, zal overgepompt worden naar de afvalwaterriool. Er wordt van uitgegaan dat het afvalwater dat dan afgevoerd wordt, qua samenstelling (afbreekbaarheid, afwezigheid gevaarlijke of persistente stoffen, …) goed vergelijkbaar is met huishoudelijk afvalwater. Het afvalwater afkomstig van dieren die in de hallen geplaatst worden, is hoe dan ook aangesloten op de afvalwaterriolering. Het (huishoudelijk) afvalwater wordt volledig gescheiden van het hemelwater en via de Aquafin-collector in de Poortakkerstraat afgevoerd naar de RWZI van Gent. Aangezien het geproduceerde afvalwater pas in oppervlaktewater terecht komt na zuivering in de RWZI wordt er ten gevolge van de lozing van het huishoudelijk afvalwater geen verstoring van de oppervlaktewaterkwaliteit verwacht (verwaarloosbaar effect). 7.5.1.6
Wijziging afvoer- en infiltratiekarakteristieken Significantiekader Tabel 7.5.5: Significantiekader afvoer- en infiltratiekarakteristieken
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
Oppervlakte verhardingen wordt verminderd of
Nvt
bestaande oppervlakte verhardingen worden in overeenstemming
gebracht
met
de
stedenbouwkundige verordening of strengere opgelegde normen Verwaarloosbaar
Geen
wijziging
in
afvoer-
en
Nvt
infiltratiekarakteristieken Beperkt negatief
Significant negatief
Oppervlakte verhardingen neemt toe conform de
Geen specifieke maatregelen vereist
opgelegde normen
bovenop de bestaande regelgeving
Oppervlakte verhardingen neemt toe en niet
Milderende maatregelen vereist
voldaan aan verordening of andere opgelegde normen
Exploitatiefase De huidige afvoer van het hemelwater gebeurt conform het masterplan van de riolering van The Loop. In veld 3 van The Loop is er een bufferbekken aanwezig met een totale capaciteit van 3.380 m³ dat zorgt voor een vertraagde afvoer van het hemelwater. In dit bekken wordt niet enkel het hemelwater van Flanders Expo (veld 9) opgevangen maar ook van de velden 3, 5 en 10. Onder de recent aangelegde verharde toegangsweg tussen de tramhalte en de inkom is, conform de regelgeving, een beperkte lokale ondergrondse hemelwaterbuffering aanwezig (zie paragraaf 3.4.1.1.2).
245/320
BE0111001654.0168
Ten gevolge van het bijkomend verharden (door de constructie van gebouwen, aanleg wegenis, parkings en publiek domein e.d.), kan enerzijds verdroging optreden door de beperkte mogelijkheden voor de infiltratie van hemelwater en anderzijds versnelde afvoer van het hemelwater naar de waterloop. Het project omvat de bouw van 2 nieuwe gebouwen waarvan The Link de verbinding vormt tussen de bestaande en nieuwe dakoppervlakte. Conform de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater dient er voor deze nieuwe gebouwen een hemelwaterput voorzien te worden voor hergebruik van het water. De grootte van deze put is afhankelijk van de grootte van de aangesloten horizontale dakconstructie (50 l/m²) en bedraagt maximaal 10.000 l tenzij aangetoond kan worden dat een groter nuttig hergebruik mogelijk is. Delen van de dakoppervlakte die voorzien zijn van een groendak moeten niet in rekening gebracht worden bij de dimensionering van de hemelwaterput. Voor het hemelwater dat niet kan worden hergebruikt, dient infiltratie te worden voorzien. Op de infiltratievoorziening dienen de volgende zaken aangesloten te worden: dakoppervlakken die niet zijn aangesloten op de hemelwaterput; de overloop van de hemelwaterput; verhardingen. De infiltratieoppervlakte van de infiltratievoorziening bedraagt minimaal 4 m²/100 m² afwaterende oppervlakte. Het buffervolume voor de infiltratie bedraagt minimaal 25 liter/m² afwaterende oppervlakte. Een buffervoorziening zonder infiltratie mag enkel worden voorzien indien: het goed gelegen is drinkwaterwingebied;
in
een
beschermingszone
type
I
of
II
van
een
infiltratie niet of slechts gedeeltelijk mogelijk is (hiervoor is een gemotiveerde afwijkingsaanvraag noodzakelijk). Het buffervolume bedraagt minimaal 25 l/m² afwaterende oppervlakte. De afwaterende oppervlakte van de buffervoorziening wordt bepaald naar analogie met deze van de infiltratievoorziening. Het deel van de afwaterende oppervlakte dat reeds is aangesloten op een infiltratievoorziening mag in mindering gebracht worden. Indien de afwaterende oppervlakte groter is dan 2.500 m² dient de buffervoorziening te worden uitgerust met een vertraagde afvoer met een maximaal ledigingsdebiet van 20 liter per seconde en per aangesloten hectare. In het Algemeen bouwreglement van de stad Gent worden een aantal klemtonen gelegd als aanvulling op en verfijning van de gewestelijke verordening: Er wordt specifiek vermeld dat onnodige verhardingen moeten worden voorkomen, en dat strikt noodzakelijke verhardingen waar nodig in waterdoorlatende materialen aangelegd moeten worden. Er wordt ook ingezet op hemelwaterputten en hergebruik van hemelwater bij grondige verbouwingen. Dit wijkt af van de verplichtingen op Vlaams niveau, die beperkt zijn tot nieuwbouw en herbouw. Er wordt sterk ingezet op groendaken, met de verplichting om een groendak aan te leggen op platte daken (helling < 15°) waarvoor hetzij geen hemelwaterput wordt geplaatst, hetzij minder hergebruik wordt gerealiseerd dan mogelijk is. De in 2012 ingevoerde verplichte aanleg van groendaken werd in 2014 wel bijgesteld zodat
246/320
BE0111001654.0168
bedrijven die weinig of geen hemelwater kunnen hergebruiken, op gemotiveerd verzoek vrijgesteld kunnen worden van deze verplichting. Er wordt ook aangegeven dat het verboden is om waterlopen of grachten te overwelven of in te buizen, geheel of gedeeltelijk te dempen, te beschoeien met materialen die de infiltratie van water naar de bodem kunnen tegenwerken, het stromingsprofiel van de waterloop of de gracht te wijzigen.” Bij de concretisering van het project is rekening gehouden met de bovenstaande bepalingen. Het hemelwater afkomstig van het dak van zowel Hal 10 als van de Link zal opgevangen worden in een hemelwaterput voor hergebruik. Er wordt geen groendak voorzien. Momenteel wordt een hemelwaterput met een volume van 600 m³ voorzien. Dit volume kan echter nog geoptimaliseerd worden in functie het aantal toiletten en het gebruik. Het water zal gebruikt worden voor een gedeelte van het bestaande sanitair (Hal 8) en voor alle nieuw sanitair in Hal 10 en the Loop. Het hemelwater dat van de parkings afstroomt, zal opgevangen worden in lijngoten. Rekening houdend met de totale asfaltoppervlakte van 40.126,66 m² dient er conform de gewestelijke stedenbouwkundige verordening een infiltratie- of buffervoorziening met een volume van 1.003 m³ en infiltratieoppervlakte van 1.605 m² voorzien te worden. Er zal geen infiltratievoorziening aangelegd worden maar enkel hemelwaterbuffers. Deze afwijking op de hemelwaterverordening is door de initiatiefnemer besproken met de stad Gent. De uiteindelijke plannen zullen nog voor bouwaanvraag ter bespreking/goedkeuring voorgelegd worden. Tussen de parking en de tramsporen die rondom de site lopen wordt wel een open buffervoorziening voorzien in de groenzone. Deze buffering wordt gedimensioneerd op 300 m³. De buffering van de rioleringsbuizen wordt geraamd op 160 m³. Om te voldoen aan de hemelwaterverordening wordt daarom nog een extra ondergronds bufferbekken gedimensioneerd. Het gaat hier om de resterende 544 m³. De overloop van de hemelwaterput en de buffervoorzieningen zijn aangesloten op het bufferbekken in veld 3 van The Loop. Gezien voldaan wordt aan de opgelegde normen wordt het effect op afvoer- en infiltratiekarakteristieken beperkt negatief beoordeeld. 7.5.1.7
Wijziging overstromingsregime Significantiekader Tabel 7.5.6: Significantiekader overstromingsregime
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
De waterbergingscapaciteit van het gebied neemt toe (er
Nvt
wordt extra waterbergingscapaciteit voorzien) Verwaarloosbaar
Geen wijziging in waterbergingscapaciteit
Nvt
Significant negatief
De waterbergingscapaciteit van het gebied neemt af (gedeelte
Milderende maatregelen
van het effectief beschikbaar waterbergings-volume wordt
vereist
247/320
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
BE0111001654.0168
Milderende maatregelen
ingenomen door andere functie)
Exploitatiefase Het projectgebied ligt hoger dan zijn omgeving en bevindt zich buiten overstromingsgebied. De infrastructuur van Flanders Expo impliceert bijgevolg geen ruimtebeslag op de waterbergingscapaciteit (verwaarloosbaar). De afwatering van de verhardingen binnen het projectgebied kan echter een invloed hebben op de ontvangende waterlopen en hun overstromingsregime. In de hemelwatertoets die bijgevoegd zal worden bij de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag dient aangetoond te worden dat er binnen het studiegebied voldoende maatregelen genomen worden om de afvoer van hemelwater te beperken. Door te voldoen aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater en het Algemeen Bouwreglement van de stad Gent kan geconcludeerd worden dat het hemelwater voldoende gebufferd kan worden zodanig dat er geen wijziging op het overstromingsregime verwacht wordt. Het effect is bijgevolg verwaarloosbaar.
7.5.2
Ontwikkelingsscenario’s Net als het voorliggend project op veld 9 en 10 moeten alle toekomstige projecten op de andere velden van The Loop voldoen aan de bepalingen van het Hemelwaterbesluit. Sommige delen van het studiegebied (veld 8 en delen van velden 1, 5 W+O en 18) zijn momenteel echter reeds verhard (opslagterrein, parking) zonder buffervoorzieningen. De toepassing van het Hemelwaterbesluit bij invulling van deze gebieden zal in principe zorgen voor een verbetering van de bestaande waterhuishouding. Het nog onbebouwde deel van veld 6 is effectief overstromingsgevoelig, dus hier moet bijzonder opgelet worden bij invulling met de voorziene lokale bedrijvigheid. Belangrijk is dat de mogelijks overstromingsgevoelige velden 01 en 05 west hydraulisch afgekoppeld worden van het openbaar rioleringsstelsel, zodat bij hoge waterstanden in de Ringvaart de overstromingen zich beperken tot deze velden en niet optreden in de rest van het gebied The Loop. Aan de noodoverlaten en “knijpen” zijn terugslagkleppen voorzien zodat ook terugstroming vanuit het openbaar rioleringsstelsel naar de bufferbekkens in de verschillende velden vermeden wordt. De riolering van The Loop sluit aan op het rioleringsstelsel van de Poortakkerstraat, Kortrijksesteenweg en de woonwijken van Sint-Denijs- Westrem. Het afvalwater wordt dus gezuiverd in een RWZI. In het Masterplan Riolering The Loop (2007) werd het riolerings- en grachtenstelsel bovendien gedimensioneerd in functie van de verwachte afvoerbehoeften. Het ontwerprioleringsplan werd gemodelleerd in samenwerking met TMVW en waar nodig bijgestuurd. De ontwikkelingsscenario’s buiten The Loop hebben normaliter geen cumulatieve effecten inzake oppervlaktewater met het project.
248/320
7.5.3
BE0111001654.0168
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Mogelijks dient een bemaling uitgevoerd te worden in functie van de aanleg van de ondergrondse hemelwaterbuffer. Uit het MER blijkt dat de impact van de bemaling beperkt is. Rekening houdend met de aanwezigheid van zandgronden, wordt de kans op zettingen dan ook klein geacht. Door de beperkte impact van de bemaling treden er ook geen effecten op naar grondwaterkwaliteit en -kwantiteit. Het lozen van bemalingswater in de Grietgracht en Boesbeek moet echter vermeden worden omwille van de mogelijks beperkte reservecapaciteit in deze waterlopen. Het bemalingswater kan wel geloosd worden in de Ringvaart. De ondergrondse hemelwaterbuffer heeft geen significante invloed op de grondwaterstroming gezien de buffer slechts beperkt is in omvang en niet reikt tot in een on- of slecht doorlaatbare laag. Tijdens de exploitatiefase wordt het risico op grondwaterverontreiniging beperkt geacht. Ter hoogte van de opslagvoorzieningen worden immers gepaste maatregelen genomen. Het hemelwater afkomstig van de zones op de Tarmac waar laden/lossen, parkeren van vrachtwagens kan echter wel verontreinigende stoffen bevatten. Daarom wordt het afstromend hemelwater van deze zones gezuiverd door middel van een slib- en olievanger alvorens het geloosd wordt in het bufferbekken in veld 3 van The Loop. Het (huishoudelijk) afvalwater wordt volledig gescheiden van het hemelwater en via de Aquafin-collector in de Poortakkerstraat afgevoerd naar de RWZI van Gent. Afvalwater afkomstig van evenementen op de Tarmac wordt steeds apart opgevangen, opgepompt en afgevoerd of geloosd in de DWA-riolering. Lozing in de RWA-riolen wordt op die manier vermeden. Het project voorziet hergebruik en buffering van het afstromend hemelwater. Via de hemelwatertoets wordt aangetoond dat er rekening gehouden wordt met de gewestelijke stedenbouwkundige verordening en het Algemeen Bouwreglement van de stad Gent. Op die manier worden ook geen effecten verwacht op ontvangende waterlopen en hun overstromingsregime. Mits de bovenstaande milderende maatregelen genomen worden, wordt het effect ten aanzien van water beperkt negatief tot verwaarloosbaar beoordeeld.
7.5.4
Milderende maatregelen De volgende maatregelen zijn (gezien het wetgevend kader) reeds geïntegreerd in het project:
Het nemen van gepaste maatregelen ter hoogte van risico activiteiten om bodemverontreiniging te vermijden.
Het voorzien van een gescheiden afvoer van afvalwater en aansluiting op RWZI.
Aantonen dat voldaan wordt aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater en het Algemeen Bouwreglement van de stad Gent.
Aansluiting van alle goten in de zones waar door exposanten geladen en gelost wordt op een slib- en olievanger (KWS-afscheider).
Apart opgevangen, oppompen en afvoeren van afvalwater afkomstig van evenementen op de Tarmac. Dit water wordt geloosd in de DWA-riolering.
Daarnaast dient ook de volgende milderende maatregel genomen te worden om effecten op water te vermijden:
249/320
Vermijden van lozingen in de Grietgracht en Boesbeek.
BE0111001654.0168
251/320
7.6
BE0111001654.0168
Fauna en flora Uit de discipline water blijkt dat de grondwaterverlagingscontour van 5 cm bij een eventuele bemaling beperkt blijft tot maximum 300 m en niet tot in waardevolle gebieden voor natuur reikt. Binnen het projectgebied zelf zijn geen waardevolle zones meer aanwezig. De discipline fauna en flora wordt in het kader van dit MER dus niet relevant geacht. Er wordt geen effectbespreking voor fauna en flora uitgevoerd.
253/320
BE0111001654.0168
7.7
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
7.7.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.7.1.1
Wijziging landschapswaardering en belevingswaarde Significantiekader Tabel 7.7.1: Significantiekader landschapswaardering en belevingswaarde
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
Opwaardering van de landschappelijke waarden
Nvt
en landschappelijke beleving Verwaarloosbaar
Geen aantasting van relicten, erfgoedwaarden of
Nvt
landschappelijke kenmerken met landschappelijke waarde Beperkt negatief
Landschapselementen
met
eerder
landschappelijke
waarde
beperkte worden
Geen specifieke maatregelen vereist bovenop de bestaande regelgeving
beschadigd/verwijderd/beïnvloed Significant negatief
Landschapselementen landschappelijke
met
aanzienlijke
waarde
Milderende maatregelen vereist
worden
beschadigd/verwijderd/ beïnvloed
Aanleg- en exploitatiefase Zoals aangegeven in de beschrijving van de bestaande toestand komen in het projectgebied en zijn directe omgeving geen elementen met bouwkundige of landschappelijke erfgoedwaarde voor. Door de aanwezigheid van visuele en fysieke barrières (E40, spoorweg, Ringvaart, lintbebouwing langs Kortrijksesteenweg) heeft het project geen invloed op het bouwkundig of landschappelijk erfgoed in de ruimere omgeving (Kastelensite Zwijnaarde, Leievallei,…). Er wordt bijgevolg geen aantasting van de landschapswaardering en belevingswaarde verwacht. Het effect wordt zowel in de aanlegfase als in de exploitatiefase verwaarloosbaar geacht. 7.7.1.2
Vernietiging erfgoedwaarden (archeologie) Significantiekader Tabel 7.7.2: Significantiekader erfgoedwaarden (archeologie)
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Verwaarloosbaar
Geen wijzigingen op het terrein of terrein reeds sterk
verstoord,
zodat
Milderende maatregelen
kans
op
Nvt
aantasting
bodemkundig erfgoed klein is Matig negatief
Terrein weinig verstoord en geen indicaties van
Milderende maatregelen wenselijk
voorkomen archeologisch erfgoed in de buurt Significant negatief
Terrein weinig verstoord en reële kans op aanwezigheid archeologisch erfgoed
Milderende maatregelen vereist
254/320
BE0111001654.0168
Aanlegfase Aangezien het projectgebied gelegen is binnen een site met archeologisch potentieel, is de kans groot dat er nog ongekend archeologisch erfgoed aanwezig is. Zelfs binnen de zones die momenteel bebouwd of verhard zijn, is er nog archeologisch potentieel. Op een aantal zones van The Loop is bij de ontwikkeling van de site immers een ophoging gebeurd bovenop de archeologisch interessante lagen waardoor de archeologisch interessante lagen nog goed bewaard kunnen zijn. Graafwerken en bemalingen in functie van het project kunnen dus leiden tot een wijziging of vernietiging van ongekend erfgoed. Dit wordt significant negatief beoordeeld. Archeologisch vooronderzoek wordt bijgevolg noodzakelijk geacht. Om vertragingen tijdens de aanlegfase te vermijden, dient het aspect archeologie zo vroeg mogelijk in de planningsfase geïntegreerd te worden. Zo kunnen duidelijke afspraken gemaakt worden en kan er voldoende tijd voorzien worden voor een eventueel archeologisch onderzoek, voorafgaand aan de werken. Er dient hiervoor contact opgenomen te worden met Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen en de dienst Stadsarcheologie van de stad Gent om te bepalen welke archeologische onderzoeken nodig zijn. Ook het archeologisch project- en adviesbureau De Logi en Hoorne kan gecontacteerd worden aangezien dit bureau een goede kennis van de site heeft. Het merendeel van de proefsleuven, wegkoffercontroles en opgravingen binnen The Loop door hen werd uitgevoerd. Door het bodemkundig erfgoed te documenteren alvorens het verloren gaat, wordt het effect gemilderd tot matig negatief.
7.7.1.3
Wijziging perceptieve kenmerken Significantiekader Tabel 7.7.3: Significantiekader perceptieve kenmerken
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Matig
Project zorgt voor visuele opwaardering van het
Nvt
tot
significant
positief
terrein in een voor het overige aantrekkelijke omgeving
Beperkt tot matig positief
Project zorgt voor visuele opwaardering van het
Nvt
terrein in reeds verstoorde omgeving Verwaarloosbaar
Beperkte zichtbare wijzigingen op het terrein
Beperkt negatief
Tijdelijke
visuele
hinder
aanlegwerkzaamheden
of
door
Nvt de
beperkte
Geen specifieke maatregelen vereist bovenop de bestaande regelgeving
landschapsvisuele impact in de exploitatiefase Matig negatief
Het project wordt ingebracht in een omgeving die
Milderende maatregelen wenselijk
visueel positief ervaren wordt Significant negatief
Het project wordt ingebracht in een omgeving met belangrijke landschappelijke waarde
Milderende maatregelen vereist
255/320
BE0111001654.0168
Aanlegfase De werkzaamheden tijdens de aanlegfase gaan gepaard met een verstoring van de perceptieve kenmerken. Ook de opslag van uitgegraven grond en materiaal zorgen voor visuele verstoring. De visuele invloedsfeer van de werken blijft echter beperkt tot de directe omgeving. Bovendien is de verstoring van tijdelijke aard. Het effect wordt daarom beperkt negatief geacht. Om de visuele hinder te beperken kan de werkzone afgeschermd worden. Overige specifieke maatregelen worden niet noodzakelijk geacht.
Exploitatiefase The Link wordt gerealiseerd tussen de bestaande gebouwen van Flanders Expo. De visuele impact van dit verbindingsgebouw wordt bijgevolg beperkt geacht. Hal 10 sluit aan bij de bestaande bebouwing. In de huidige situatie wordt het terrein er ingenomen door parkeerplaatsen waardoor de visuele kwaliteit beperkt is. De oprichting van Hal 10, conform met de architecturale voorschriften van het masterplan, kan de perceptieve kenmerken van de Flanders Expo site in de positieve zin wijzigen. Gezien de ligging ervan in de nabijheid van de hoofdtoegang (tramhalte, inrit gemotoriseerd verkeer, nabijheid ringweg, ed.) is het immers een belangrijke zichtlocatie. Parallel aan de bouw van The Link en Hal 10 zullen de gevels van alle bestaande gebouwen een nieuwe beplating krijgen. Hierdoor zullen de bestaande en nieuw gebouwen dezelfde afwerking hebben en zal het geheel van gebouwen een opfrissing ondergaan. De parkeerplaatsen zullen met de herinrichting van de Tarmac voornamelijk gepositioneerd worden aan de achterzijde van Flanders Expo. Hierbij zal tevens aandacht besteed worden aan de vergroening van de site. Er kan bijgevolg verwacht worden dat de uitstraling van Flanders Expo zal verbeteren door de realisatie van het project. De ontwikkelingen zijn bovendien in overeenstemming met de gewenste landschappelijke structuur van het GRS Gent. Het effect van het project ten aanzien van het stedelijk landschap wordt op korte termijn bijgevolg beperkt positief geacht.
7.7.2
Ontwikkelingsscenario’s Voor de geplande projecten op de andere nog niet ingevulde velden van The Loop zijn er geen significante effecten te verwachten op het vlak van bouwkundig of landschappelijke erfgoed, maar wel aanzienlijke effecten qua archeologie, waardoor archeologisch vooronderzoek noodzakelijk is op alle velden waar uitgravingen voorzien worden. De bijkomende kantoorgebouwen en appartementen versterken het beeld van The Loop als volwaardige nieuwe stadswijk en zorgen voor het verdwijnen van de resterende braakliggende en andere ‘vage’ gronden. De architecturale voorschriften voor deze ontwikkelingen worden vastgelegd in het masterplan ‘Flanders Expo’. Er kan verwacht worden dat mits het volgen van deze voorschriften de landschapsvisuele kwaliteit van het projectgebied zal verbeteren.
256/320
BE0111001654.0168
De cumulatieve effecten van de geplande ontwikkelingsscenario’s met het voorliggend project worden aldus als beperkt positief beoordeeld ten aanzien van het landschap.
7.7.3
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Er wordt geen aantasting van de bestaande landschapswaardering en belevingswaarde verwacht gezien in de directe omgeving geen elementen met bouwkundige of landschappelijke erfgoedwaarde voorkomen en geen zichtrelaties aanwezig zijn met andere elementen in ruimere omgeving. Visuele verstoring tijdens de werkzaamheden blijft beperkt tot de directe omgeving. Deze tijdelijke hinder kan beperkt worden door de werkzone af te schermen. Met het project zal op termijn de uitstraling van Flanders Expo verbeteren. De ligging van het projectgebied binnen een site met archeologisch potentieel maakt dat de kans groot is dat bij graafwerken en bemalingen (ongekend) archeologisch erfgoed wordt aangetast. Er dient bijgevolg een archeologisch vooronderzoek uitgevoerd te worden. Er kan geconcludeerd worden dat het project resulteert in verwaarloosbare effecten ten aanzien van de landschapswaardering en belevingswaarde. In de aanlegfase wordt het effect op de perceptieve kenmerken beperkt negatief geacht. Op termijn resulteert het project in beperkt positieve perceptieve kenmerken. Het permanent verlies van bodemkundig erfgoed (na de documentering ervan) wordt als matig negatief beoordeeld.
7.7.4
Milderende maatregelen Wat betreft het aspect archeologie dienen zo vroeg mogelijk in de planningsfase duidelijke afspraken gemaakt te worden met Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen en de dienst Stadsarcheologie van de stad Gent. Op die manier kan er voldoende tijd voorzien worden voor een eventueel archeologisch onderzoek, voorafgaand aan de werken. Ook het archeologisch project- en adviesbureau De Logi en Hoorne kan gecontacteerd worden aangezien dit bureau een goede kennis van de site heeft. Het merendeel van de proefsleuven, wegkoffercontroles en opgravingen binnen The Loop door hen werd uitgevoerd. Om de visuele hinder tijdens de aanlegfase te beperken kan de werkzone afgeschermd worden.
257/320
BE0111001654.0168
7.8
Mens – ruimtelijke aspecten, hinder, gezondheid
7.8.1
Effectbeschrijving en –beoordeling
7.8.1.1
Functiewijziging Significantiekader Tabel 7.8.1: Significantiekader functiewijziging
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
De functie ondervindt een duidelijk positief effect
Nvt
en kan zich uitbreiden of verbeteren Beperkt positief
De
functie
ondervindt
een
stimulans
of
Nvt
verbetering door het project maar dit doet zich slechts in beperkte mate voor Verwaarloosbaar
Er zijn geen significante wijzigingen te verwachten
Nvt
voor de functie Beperkt negatief
Matig negatief
De functie ondervindt hinder door het project
Geen specifieke maatregelen vereist
maar dit is slechts in beperkte mate
bovenop de bestaande regelgeving
De functie ondervindt sterke hinder en verdwijnt
Milderende maatregelen wenselijk
over delen van het gebied Significant negatief
De functie wordt zeer sterk gehinderd en/of
Milderende maatregelen vereist
verdwijnt nagenoeg volledig uit het gebied
Exploitatiefase Het opwaarderen van de ruimte tussen bestaande hallen 3, 5, 7 en 8 en de nieuwe Hal 10 tot een volwaardige en kwalitatieve toegangs- en verblijfsruimte komt het organiseren van de vele evenementen op Flanders Expo ten goede. Zo kan de directe interactie tussen de verschillende hallen vlotter verlopen. The Link kan tevens ingeschakeld worden voor de logistiek bij opbouw en afbraak van een beurs. Daarnaast wordt er ook een zone voorzien met extra functies: restaurant, vestiaire, sanitair, berging, ... Hal 10 moet voor een capaciteitsuitbreiding zorgen zodat grotere beurzen en evenementen ook op de site van Flanders Expo terecht kunnen. Deze hal zal een zeer multifunctioneel gebruik kennen maar zal niet gebruikt worden als concertzaal. Muziekevenementen zullen blijven plaatsvinden in Hal 8 die voorzien is van de nodige geluidsisolatie. De Tarmac wordt zodanig ingericht dat hij, afhankelijk van de noodzaak, gebruikt kan worden voor diverse activiteiten zoals laad- en losactiviteiten (bij opstellen en weghalen van een beurs), specifieke evenementen, parking (tijdens beurzen), … Deze multifunctionele invulling van de buitenruimte draagt bij tot een efficiënter gebruik ervan. Wat betreft het ruimtebeslag van de verschillende projectonderdelen wordt verwezen naar Tabel 7.4.2 onder de discipline bodem. Ten aanzien van de werking van Flanders Expo wordt het project uiteraard significant positief geacht. Door de onderlinge afstand en de aanwezigheid van talrijke fysieke en visuele barrières zijn de effecten ten aanzien van de woon- en kwetsbare functies in de omgeving enkel verkeersgerelateerd. De effecten ten gevolge van wijzigingen van leefkwaliteit worden
258/320
BE0111001654.0168
beschreven onder paragraaf 7.8.1.3. Het effect ten aanzien van de woonfuncties wordt beperkt negatief tot verwaarloosbaar beoordeeld. 7.8.1.2
Hindereffecten Significantiekader Tabel 7.8.2: Significantiekader hindereffecten
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Significant positief
Het
permanent
verminderen
Milderende maatregelen van
hinder
of
Nvt
of
Nvt
verstoring ter hoogte van kwetsbare locaties Matig positief
Het
permanent
verminderen
van
hinder
verstoring voor bewoners of andere gebruikers van de omgeving Beperkt positief
Het tijdelijk verminderen van hinder of verstoring
Nvt
(bijvoorbeeld door het tijdelijk moeten staken van sterk verontreinigende of hinderlijke activiteiten tijdens de aanlegfase) Verwaarloosbaar
Geen enkele wijziging t.o.v. bestaande situatie
Nvt
Beperkt negatief
Tijdelijke hinder of verstoring (geuremissies,
Geen specifieke maatregelen vereist
stofemissies, visuele verstoring, geluid en licht)
bovenop de bestaande regelgeving
die zich enkel zal voordoen over korte termijn, hetzij voor bewoners of voor andere gebruikers van de omgeving Matig negatief
Hinder of verstoring (geuremissies, stofemissies,
Milderende maatregelen wenselijk
visuele verstoring, geluid en licht) die zich permanent zal voordoen waarbij geen bewoners in kwetsbare locaties het slachtoffer van zijn Significant negatief
Hinder of verstoring (geuremissies, stofemissies,
Milderende maatregelen vereist
visuele verstoring, geluid en licht) die zich permanent zal voordoen (over lange termijn) waarbij onder meer bewoners in kwetsbare locaties het slachtoffer van zijn
Aanlegfase Tijdens de aanlegfase kan er tijdelijk hinder optreden. De volgende hinderaspecten kunnen optreden:
rustverstoring door verhoogde geluidsniveaus afkomstig van werfmachines en werfverkeer;
rustverstoring door een verlichting van de werfzone;
visuele hinder door de opslag van materiaal en uitgegraven gronden;
stofhinder.
259/320
BE0111001654.0168
Rustverstoring door een verhoogde geluidsniveaus In de discipline geluid wordt het specifieke geluid in de aanlegfase ten gevolge van de bouwwerken en het werfverkeer geëvalueerd. Het betreft een tijdelijk fenomeen dat tijdens bepaalde werffasen in de directe omgeving van de site en van de toegangswegen een zekere rustverstoring kan veroorzaken. Gezien het tijdelijk karakter van een werf, beoordelen we dit effect als beperkt negatief. Er werden voor de aanlegfase in de discipline geluid geen kwantificering van de effecten gedaan (geen geluidscontouren), waardoor dit ook voor deze discipline niet mogelijk is (bvb. aantal gehinderde woningen of inwoners). In de discipline ‘geluid’ zijn wel aanbevelingen gedaan om het werfgeluid waar mogelijk te beperken. Rustverstoring door een verlichting Mogelijks wordt er tijdens de aanlegfase voor zonsopgang of na zonsondergang gewerkt. Op deze momenten is een verlichting van de werf noodzakelijk. Dit kan aanleiding geven tot rustverstoring. Ter hoogte van het projectgebied worden de effecten echter verwaarloosbaar geacht. Er zijn in de bestaande situatie immers geen woonfuncties aanwezig die grenzen aan de werkzone. De woonfuncties ten oosten van het projectgebied worden afgeschermd door opgaande begroeiing. Er dienen geen milderende maatregelen te worden genomen. Visuele hinder Tijdens de aanlegfase hebben grote bouwkranen en graafmachines, grote hopen bouwmateriaal, aan- en afrijdende vrachtwagens en de opslag van bouwmateriaal een impact op de visuele perceptie van de omgeving. De visuele invloedsfeer van de werken blijft beperkt tot de directe omgeving van het projectgebied. Er zijn ook geen aanpalende woonfuncties aanwezig die rechtstreeks zicht hebben op de werken. Het effect ten aanzien van bezoekers van Flanders Expo of passanten wordt niet aanzienlijk geacht aangezien het over een tijdelijke verstoring gaat, die hoofdzakelijk in een periode met zeer weinig beursactiviteiten (mei-augustus) wordt gepland. De visuele hinder wordt beperkt negatief beoordeeld. De hinder voor bezoekers of passanten kan beperkt worden door de werkzone af te schermen. Overige specifieke maatregelen worden niet noodzakelijk geacht.
Stofhinder Stofhinder kan tijdens de aanlegfase optreden bij droog en warm weer ten gevolge van de uitvoering van grondwerken en de transportactiviteiten op de werf. Ook het laden en lossen van bouwmaterialen kan aanleiding geven tot opwaaiend en neervallend stof. De hinder die de omwonenden hiervan kunnen ondervinden zijn gezondheidsklachten maar ook het neerslaan van stof op de ramen, de was, wagens, … kan als hinderlijk ervaren worden.
260/320
BE0111001654.0168
Het effect wordt beperkt negatief geacht. Er zijn immers geen bewoners in kwetsbare locaties aanwezig die het slachtoffer van eventuele stofhinder zijn. De woonfuncties ten oosten van het projectgebied worden afgeschermd door opgaande begroeiing. Om de hinder voor andere omliggende functies te beperken dienen vergraven gronden die niet meteen kunnen worden afgevoerd, voldoende vochtig te worden gehouden door ze eventueel te besproeien. Op die manier wordt het effect verwaarloosbaar.
Exploitatiefase De hinderaspecten die tijdens de exploitatiefase kunnen optreden zijn
rustverstoring door een toename van menselijke aanwezigheid;
rustverstoring door een verhoging van de geluidsniveaus;
rustverstoring door een verlichting van het projectgebied;
visuele hinder.
Rustverstoring door een toename van menselijke aanwezigheid Inzake sociale veiligheid kan gesteld worden dat dankzij de mix van functies binnen The Loop vrijwel de klok rond menselijke activiteit op de site aanwezig is. Overdag zorgen vooral de activiteiten in de hallen van Flanders Expo samen met de winkels en kantoren in de overige delen van The Loop voor ‘leven’. ’s Avonds is er ook nog beweging op de site door late programma’s van Flanders Expo en leisure-activiteiten die voorzien worden binnen het toekomstige Veld 12. Alhoewel er geen woningen aanwezig zijn op de site, is het studiegebied ook ’s nachts niet volledig verlaten, dankzij de aanwezigheid van de shortstay (hotels). Deze mix van activiteiten past binnen de invulling die voor de site beoogd wordt. Er wordt bijgevolg geen significant effect wat betreft rustverstoring door menselijke aanwezigheid verwacht (verwaarloosbaar effect). Rustverstoring door een verhoging van de geluidsniveaus De voornaamste geluidsimpact in de exploitatiefase wordt verwacht van het wegverkeer en van muziekevenementen. In de discipline geluid werd de geluidsimpact van het project bepaald. Op Flanders Expo is er 117 dagen per jaar (2013) een beurs (of ander evenement), met een wisselend aantal bezoekers. Het aantal beursdagen zal in de toekomst in dezelfde grootte-orde blijven en maximaal 134 per jaar bedragen. Gemiddeld bezoeken tijdens zo’n dag ca. 2300 wagens de site. Op ongeveer 50 van deze dagen bedraagt het aantal wagens echter minder dan 1000. Anderzijds loopt het aantal wagens op een tiental dagen op tot meer dan 5000. De impact van het verkeersgeluid dat toegeschreven kan worden aan het verkeer van en naar Flanders Expo is verwaarloosbaar op de hoofdverkeerswegen (Pégoudlaan, E40, R4). Nabij de lokale toegangswegen en meer bepaald ter hoogte van een vijftal appartementsgebouwen langs de Crombezlaan en langs de Putkapelstraat wordt er een matig negatief geluidseffect verwacht (toename van 1 à 3 dB(A)) vanwege het wegverkeer tijdens een gemiddelde beurs.
261/320
BE0111001654.0168
Rekening houdend met: -
het zeer lokale effect (5-tal appartementsgebouwen),
-
het, niet dagelijks, maar wel vrij regelmatig optreden van dit effect (geschat op 50 à 80 dagen per jaar),
-
het matig negatief geluidseffect (toename van 1 à 3 dB(A)),
wordt dit hindereffect als beperkt negatief beoordeeld. Op Flanders Expo is er enkele dagen, meestal zaterdagen, per jaar (4-tal dagen in 2013) een muziekevenement met (luide) dansmuziek in de hallen. Hiervoor wordt telkens een tijdelijke milieuvergunning gevraagd, waardoor wel geluidsnormen in de hallen gelden, maar de gebruikelijke normen voor omgevingsgeluid niet gelden. Een dergelijke vergunning is volgens Vlarem II art.6.7.3 §3 maximaal 12 keer per jaar 33 mogelijk. Deze evenementen zijn hoorbaar in de nabije omgeving, vooral in de wijk tussen de site (Henri Crombezlaan) en de Kortrijksesteenweg (Poolse Winglaan, Putkapelstraat, Derbystraat, Bressers-Blanchaertlaan). Gezien het zeer tijdelijke karakter van dit effect wordt het als beperkt negatief beoordeeld. Rustverstoring door een verlichting van het projectgebied Het merendeel van de activiteiten zal enkel overdag of ’s avonds plaatsvinden. Om commerciële en veiligheidsredenen zullen de gebouwen en het omliggende terrein van Flanders Expo echter ook ’s nachts verlicht worden. De inplanting en het type lamp zijn nog niet bepaald. De inplanting zal afgestemd worden met stadsdiensten. In de bestaande situatie zijn er geen woonfuncties aanwezig die grenzen aan het projectgebied waardoor er geen storende impact verwacht wordt van de verlichting. Er wordt echter geadviseerd om de verlichting op de site sober en functioneel te houden en naar beneden te richten zodanig dat er een minimale belasting voor de omgeving optreedt. Op die manier wordt het effect van verlichting verwaarloosbaar geacht.
Visuele hinder Het doel van het project is de herinrichting van de bestaande site van Flanders Expo. Hierbij worden 2 nieuwe gebouwen voorzien die aansluiten aan de bestaande bebouwing. Daarnaast wordt tevens de omliggende ruimte heraangelegd. Voor de bespreking van de wijziging van de perceptieve kenmerken wordt verwezen naar de discipline landschap. In het masterplan ‘Flanders Expo’ worden de architecturale randvoorwaarden vastgelegd waaraan de geplande ontwikkelingen moeten voldoen. Op die manier kan verwacht worden dat de uitstraling van Flanders Expo zal verbeteren. Het effect wordt beperkt positief beoordeeld.
33
Vlarem II, art 6.7.3, §3 stelt onder meer dat cumulatief aan volgende criteria moet worden voldaan: a) maximaal 12 gelegenheden per jaar; b) maximaal 2 gelegenheden per maand; c) de sommatie van deze gelegenheden mag zich maximaal over 24 kalenderdagen per jaar spreiden (ingeval een muziekactiviteit avonduren alsook morgenuren van de daarop volgende kalenderdag omvat, worden 2 kalenderdagen geteld).
262/320
7.8.1.3
BE0111001654.0168
Gezondheidseffecten Significantiekader Tabel 7.8.3: Significantiekader gezondheidseffecten
Beoordeling effect
Beoordelingscriteria
Milderende maatregelen
Significant positief
Sterk positieve gezondheidseffecten ten gevolge van
Nvt
de
gemodelleerde
luchtkwaliteit
en/of
het
gemodelleerde geluidsklimaat Matig positief
Duidelijk positieve gezondheidseffecten ten gevolge van
de
gemodelleerde
luchtkwaliteit
en/of
Nvt
het
gemodelleerde geluidsklimaat Beperkt positief
Beperkt positieve gezondheidseffecten ten gevolge van
de
gemodelleerde
luchtkwaliteit
en/of
Nvt
het
gemodelleerde geluidsklimaat Verwaarloosbaar
Geen wijziging in kwaliteit leefklimaat
Beperkt negatief
Beperkt negatieve gezondheidseffecten ten gevolge
Geen specifieke maatregelen
van
vereist bovenop de bestaande
de
gemodelleerde
luchtkwaliteit
Nvt
en/of
het
gemodelleerde geluidsklimaat Matig negatief
regelgeving
Duidelijk negatieve gezondheidseffecten ten gevolge
Milderende
van
wenselijk
de
gemodelleerde
luchtkwaliteit
en/of
het
maatregelen
gemodelleerde geluidsklimaat Significant negatief
Sterk negatieve gezondheidseffecten ten gevolge van
Milderende
de
vereist
gemodelleerde
luchtkwaliteit
en/of
het
maatregelen
gemodelleerde geluidsklimaat
Exploitatiefase Gezondheidseffecten door blootstelling aan luchtverontreiniging In de discipline lucht wordt besloten dat het effect op de luchtkwaliteit door de gegenereerde verkeersemissies als gevolg van de activiteiten van Flanders Expo als volgt wordt beoordeeld:
Een beperkt negatieve impact voor de polluenten NO 2 en PM10 ter hoogte van de wegen op de site van The Loop:
Voor NO2 betreft het vooral de directe omgeving van de Pégoudlaan en op (maar niet buiten) de Loop-ringweg (zie Kaart 7.3.2). In deze zones is geen bewoning gelegen.
Voor PM10 betreft het enkel op de Pégoudlaan. Hier is geen bewoning gelegen.
Een verwaarloosbare impact voor de andere polluenten (PM2.5, benzeen, …).
Voor de voornaamste polluent NO2 lichten we de gezondheidseffecten hieronder meer in detail toe.
263/320
BE0111001654.0168
Gezondheidseffecten van NO2 Stikstofoxiden (NOx) is de verzamelnaam voor stikstofoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2). Stikstofoxiden ontstaan door oxidatie van stikstof uit de lucht bij verbrandingsprocessen op hoge temperatuur, zoals bijvoorbeeld in verbrandingsmotoren. Alhoewel de NOx-emissies de laatste jaren gedaald zijn, blijven de NO2-concentraties in stedelijke meetstations stagneren. De toenemende verdieselijking van het Belgische wagenpark is hiervoor verantwoordelijk. Naast sowieso hogere NOx emissies door diesels in vergelijking met benzinewagens, is ook de NO2/NO verhouding bij dieselwagens hoger waardoor de directe uitstoot van NO2 door het wegverkeer toeneemt. De invoering van de oxidatiekatalysator bij (diesel) personenwagens vanaf de EURO-3 norm en de invoering van CDPF-roetfilters (“Catalytic Diesel Particulate Filter”) bij vrachtwagens en bussen zorgen voor die hogere directe NO 2 uitstoot. Vanaf de invoering van de EURO-6 norm in 2014 zal de NOx-uitstoot van dieselwagens gevoelig dalen. De EURO-6 norm is immers strenger dan de momenteel geldende normen voor NOx-uitstoot. NO2 is een oxiderend gas dat irritatie aan de luchtwegen kan veroorzaken. In het algemeen zullen mensen weinig tot geen last van NO2 ondervinden tenzij de concentratie een aantal malen hoger is dan de huidige norm. Dan kan irritatie aan ogen, neus en keel optreden. Bronchiale reactiviteit treedt gewoonlijk op bij concentraties vanaf 1800 μg/m³ bij gezonde individuen en vanaf 200– 500 μg/m³ bij patiënten met astma of chronische obstructieve pulmonaire ziekte (Samoli et al., 2006). Bij blootstelling aan lagere concentraties NO2 wordt een lagere longfunctie waargenomen. Ook een toename van astma-aanvallen en ziekenhuisopnamen en een verhoogde gevoeligheid voor infecties komen voor. Bij een toename van de kortetermijnblootstelling met 10 μg/m³ werd epidemiologisch een verhoging van respiratoire en cardiovasculaire sterfte afgeleid met respectievelijk 0,38% en 0,40% (Samoli et al., 2006). Hoewel studies een negatief effect van NO2 op mortaliteit laten zien, is het onduidelijk of NO2 zelf een effect heeft op de gezondheid of dat deze stof alleen een goede gidsstof is voor het door verkeersemissies gedomineerde luchtverontreinigingsmengsel (Hoge gezondheidsraad, 2011). Gezondheidseffecten die in verband worden gebracht met NO2, worden met andere worden waarschijnlijk veroorzaakt door het gehele mengsel van luchtverontreinigende stoffen. Omdat NO2 zo sterk gerelateerd is aan het mengsel van verkeersgerelateerde verontreiniging en er ten gevolge van verkeersemissies wel degelijk negatieve gezondheidseffecten kunnen optreden, worden toch ook normen aan NO2-niveaus gekoppeld. Volgens recent onderzoek zouden er ook verhoogde ziekenhuisopnames en ademhalingssymptomen kunnen optreden bij concentraties die onder de huidige grenswaarden liggen (WHO, 2013).
Zoals kan worden afgelezen op Kaart 7.3.1 ligt de totale jaargemiddelde NO2concentratie (inclusief de emissies als gevolg van de activiteiten van Flanders Expo) t.h.v. de Loop-ringweg en de bewoning langs deze weg lager dan 30 µg/m³. Het aandeel van de activiteiten van Flanders in deze concentratie is ter hoogte van de weg beperkt (tussen 0,4 en 1,2 µg/m³) en ter hoogte van de woningen verwaarloosbaar (< 0,4 µg/m³). Deze concentraties liggen beduidend onder de WHO-richtwaarde (die ook de wettelijke Europese en Vlarem-norm is) van 40 µg/m³. Er zijn bijgevolg geen gezondheidseffecten te verwachten voor de omwonenden langs deze weg. Op Kaart 7.3.1 is ook te zien dat, zoals besproken in de discipline lucht, er wel een overschrijding van deze WHO-richtwaarde voor NO2 optreedt op en langs de E40. Mensen die op korte afstand van deze autosnelweg wonen kunnen dus gezondheidseffecten ondervinden. Het aandeel van de activiteiten van Flanders in deze
264/320
BE0111001654.0168
concentratie is echter verwaarloosbaar (minder dan 0,4 µg/m³). De activiteiten van Flanders expo veroorzaken dus ook langs de E40 geen relevante gezondheidseffecten. Gezien voor de andere polluenten Flanders Expo nergens in relevante mate bijdraagt tot relevante gezondsheidseffecten, verwijzen we voor deze polluenten naar de bespreking in de discipline ‘lucht’. Gezondheidseffecten door blootstelling aan geluid Zoals hoger beschreven, heeft het verkeersgeluid dat toegeschreven kan worden aan het verkeer van en naar Flanders Expo een zeker effect. Nabij de lokale toegangswegen en meer bepaald ter hoogte van een vijftal appartementsgebouwen langs de Crombezlaan en de Putkapelstraat wordt het effect op het geluidsklimaat als matig negatief geëvalueerd (toename van 1 à 3 dB(A)). Dit effect doet zich voor op dagen dat er beurzen of evenementen doorgaan die een zeker aantal wagens aantrekken, wat op 50 à 80 dagen per jaar het geval is. Daarnaast kan aangehaald worden dat enkele dagen per jaar (4-tal in 2013) er een muziekevenement wordt georganiseerd dat aanleiding geeft tot geluidshinder, ook ’s nachts. Gezien de vrij beperkte geluidstoename door het verkeer, het niet continue karakter van het verkeer van en naar Flanders Expo, en het sporadische karakter van de muziekevenementen zijn hieraan niet eenduidig bepaalde gezondheidseffecten te verbinden. Dat er geen kwetsbare bevolkingsgroepen (geen kinderdagverblijven, ziekenhuizen, …) beïnvloed worden is een pluspunt. Dat de invloed van het verkeersgeluid dat het gevolg is van Flanders Expo vrijwel uitsluitend overdag optreedt, beperkt eveneens de mogelijke gezondheidseffecten. Globaal beoordelen we het gezondheidseffect door blootstelling aan geluid als beperkt negatief. 7.8.1.4
Netwerkeffecten Voor de netwerkeffecten wordt verwezen naar de discipline mobiliteit.
7.8.1.5
Leefbaarheid Het RUP voorziet dat op de site The Loop ook een woonfunctie (permanent en kortverblijf) wordt ontwikkeld. In de aangrenzende wijken is deze functie reeds aanwezig. De activiteiten van Flanders Expo hebben (mogelijk) een invloed op de leefbaarheid van deze woonfunctie. In het RUP en de bijhorende plan-MER werd ervoor gekozen om een zekere menging van functies aan de ringweg the Loop te voorzien, inclusief de eraan gekoppelde verhoging van de verkeersintensiteit en de impact op de leefbaarheid. Deze effecten zijn reeds in voorgaande evaluaties voor het studiegebied opgenomen en in principe bekend bij omwonenden. Er werd geoordeeld dat de voordelen die een menging van functies oplevert opweegt tegen de nadelen (i.c. een invloed van de verkeer genererende activiteiten van The Loop op de leefbaarheid voor de bewoners). Concreet zal, gezien de verwachte toename van het verkeer door de geplande uitbreidingen van Flanders Expo vrijwel verwaarloosbaar is, de impact ervan op de verkeersleefbaarheid eveneens verwaarloosbaar zijn (zie ook paragraaf 7.1.2.4).
265/320
7.8.2
BE0111001654.0168
Ontwikkelingsscenario’s De ontwikkeling van The Loop wordt vanuit het masterplan ‘Flanders Expo’ en het RUP SDW-5 Handelsbeurs steeds als één geheel opgevat. De volledige invulling van de site wordt als gunstig beoordeeld, zowel qua gebruikswaarde als qua beeld- en belevingswaarde. De resterende onbenutte, laagwaardige terreinen komen daarbij immers te verdwijnen. Op termijn worden ten gevolge van de realisatie van het RUP SDW-5 Handelsbeurs langs de Henri Crombezlaan woon(- en kantoor)functies voorzien. Om in de toekomst ook geen lichthinder voor omwonenden te veroorzaken, dient men voor de verlichting van het terrein te werken volgens de best beschikbare technieken. Dit betekent dat verblinding door en verspreiding van licht tegengegaan wordt. Een aantal mogelijke maatregelen zijn34: 1. Aandacht voor de indeling of de oriëntatie van de ontwikkeling kan leiden tot minder hinderlijke situaties. 2. Aanpassing aan de plaats, hoogte en aantal van de masten. Een opstelling met meer lichtpunten en lagere masten kan leiden tot minder lichthinder. 3. Het aanbrengen van afschermkappen of louvers aan de lichtpunten. Dit kan het zicht op de bron soms volledig wegnemen of de lichtinval tot een aanvaardbaar niveau reduceren. Men moet er wel op letten dat de gelijkmatigheid en de verlichtingssterkte op het oppervlak blijven voldoen aan de gestelde eisen. 4. Het gebruik van asymmetrische armaturen met geringe inkijk (sterk asymmetrische projector).
5. Het aanbrengen van een schutting die het zicht op de lichtbron wegneemt. 6. Het limiteren van de gebruiksduur. Er kan rekening gehouden worden met o.a. omwonenden door de verlichting gedeeltelijk te doven vanaf een bepaald uur of te werken met bewegingssensoren. Dit heeft bovendien een gunstige invloed op het energieverbruik van de verlichting. Mits het volgen van de bovenstaande principes wordt het effect van de verlichting van het projectgebied verwaarloosbaar geacht.
Bij realisatie van het volledig programma van The Loop en de andere ontwikkelingsscenario’s ligt de verwachte toename van de immissieniveaus van NO2 en PM10/PM2,5 uiteraard een stuk hoger dan in dit MER voor de activiteiten van Flanders Expo werd geëvalueerd.
34
Zie ook de site van VITO: http://www.emis.vito.be/lichthinder
266/320
BE0111001654.0168
Volgens het Project-MER “Ontwikkeling Veld 12 van The Loop” (Soresma, 2010) zijn stijgingen van meer dan 1 μg/m³ voor NO2 te verwachten op de Ringweg-west (+5) en oost (+3), de B402-Pégoudlaan (+4) en de R4 in oostelijke richting (+2). Dit laatste is vooral het gevolg van het verschuiven van verkeer van de E40 naar de R4 na het wegwerken van de “missing link” in de R4, die inmiddels gerealiseerd is en in dit MER reeds werd doorgerekend. Voor fijn stof is enkel langs de B402-Pégoudlaan een toename van meer dan 1 (meer bepaald 2) μg/m³ te verwachten. Maar al de genoemde wegsegmenten hebben geen of een zeer beperkte woonfunctie, behalve de Ringweg-oost (woonproject WINGS). De leefruimte van deze appartementen (met balkon) bevindt zich evenwel aan de achterzijde van het gebouw. T.h.v. de N43 Kortrijksesteenweg zou de toename zich beperken tot 1 μg/m³ voor NO2 (+0 μg/m³ voor fijn stof). Dankzij de sluiting van de R4-zuid is de verwachte toename langs de E40-oost, het meest belaste wegsegment, eveneens beperkt tot maximaal +1 μg/m³. T.g.v. de veronderstelde daling van de achtergrondniveaus zouden bovendien de luchtkwaliteitsnormen overal gerespecteerd worden. Het verkeersgeluid neemt sterk toe op de B402, de Ringweg en de R4-oost (buitenoever) (+3 à +4 dB(A) t.o.v. de situatie met enkel het project op Veld 12), maar naar hinder en leefbaarheid toe, is enkel de Ringweg-oost t.h.v. de wijk Maalte relevant. Hier zorgt het project WINGS voor een sterke afscherming. T.h.v. de Kortrijksesteenweg beperkt de geluidstoename zich tot maximaal 0,3 dB(A). Langs de E40-oost neemt het geluid zelfs lichtjes af, dankzij de verschuiving van verkeer richting R4.
7.8.3
Conclusie effectbeschrijving en –beoordeling Ten aanzien van de werking van Flanders Expo wordt het project uiteraard positief geacht. Het opwaarderen van de ruimte tussen bestaande hallen 3, 5, 7 en 8 en de nieuwe Hal 10 tot een volwaardige en kwalitatieve toegangs- en verblijfsruimte komt het organiseren van de vele evenementen op Flanders Expo ten goede. Hal 10 moet voor een capaciteitsuitbreiding zorgen zodat grotere beurzen en evenementen ook op de site van Flanders Expo terecht kunnen. Deze multifunctionele invulling van de Tarmac draagt bij tot een efficiënter gebruik ervan. Door de onderlinge afstand en de aanwezigheid van talrijke fysieke en visuele barrières zijn de effecten ten aanzien van de woon- en kwetsbare functies in de omgeving voornamelijk verkeersgerelateerd. Verstoringseffecten tijdens de aanlegfase zoals rustverstoring door geluid en licht worden beperkt geacht omdat er geen woonfuncties grenzen aan de werfzone. Visuele hinder voor bezoekers of passanten van Flanders Expo kan beperkt worden door de werkzone af te schermen. Stofhinder kan vermeden worden door gepaste maatregelen te nemen. In de exploitatiefase vinden er binnen de site van the Loop een mix van activiteiten plaats. Die maken dat de site nooit volledig verlaten is. Er wordt echter geen significant effect wat betreft rustverstoring door menselijke aanwezigheid verwacht. De geluidshinder van het wegverkeer en van muziekevenementen in de exploitatiefase wordt als beperkt negatief beoordeeld. De effecten van het project op gezondheid hangen ook samen met de impact van het project op het geluidsklimaat. Daarnaast is de gezondheid van omwonenden ook gerelateerd aan de luchtkwaliteit. De activiteiten van Flanders expo veroorzaken echter wat betreft luchtverontreiniging geen relevante gezondheidseffecten.
267/320
BE0111001654.0168
Op termijn zal met het project de uitstraling van Flanders Expo verbeteren. Voor de verlichting van de site wordt geadviseerd om de verlichting sober en functioneel te houden en naar beneden te richten. Er kan geconcludeerd worden dat het beoogde project beperkt negatieve tot verwaarloosbare effecten heeft ten aanzien van mens. De projectingrepen verbeteren de uitstraling en werking van Flanders Expo waardoor er op termijn nog beperkt positieve effecten verwacht kunnen worden.
7.8.4
Milderende maatregelen De volgende milderende maatregelen dienen genomen te worden om effecten op mens te vermijden:
De verlichting op de site dient sober en functioneel gehouden te worden en naar beneden gericht te worden zodanig dat er een minimale belasting voor de omgeving optreedt.
Om stofhinder voor andere omliggende functies te beperken dienen vergraven gronden die niet meteen kunnen worden afgevoerd, voldoende vochtig te worden gehouden door ze eventueel te besproeien.
Om de visuele hinder tijdens de aanlegfase te beperken kan de werkzone afgeschermd worden.
269/320
8
BE0111001654.0168
Grensoverschrijdende effecten Het projectgebied is volledig op Vlaams grondgebied gelegen en op grote afstand van de lands- en gewestgrenzen. De dichtstbij gelegen grens is de Nederlandse grens op ruim 20 km ten noorden van de projectsite. Er worden bijgevolg geen grensoverschrijdende effecten verwacht.
271/320
9
BE0111001654.0168
Tewerkstelling en investering Artexis stelt ongeveer 60 personen te werk. Dit aantal zal hetzelfde blijven in de toekomst. Tijdens beurzen en evenementen zijn er tevens onderaannemers en huisleveranciers van Artexis actief. Het betreft, afhankelijk van de beursactiviteit, tussen 8 en 100 personen. Dit aantal zou in de toekomst (met Hal 10 en The Link) op bepaalde beursdagen kunnen stijgen met een 10-tal personen. Deze aantallen houden geen rekening met personen die rechtstreeks voor de organisatoren van de beurzen/evenementen op de site actief zijn zoals leveranciers van standmateriaal, standenbouwers, standhouders, … De investering voor het gehele project (Hal 10, The Link, Tarmac en nieuwe gevelbeplating voor alle gebouwen) wordt geschat op ongeveer 20 miljoen EUR.
273/320
10
Kennisleemten, monitoring en evaluatie
10.1
Leemten en onzekerheden betreffende het studiegebied
BE0111001654.0168
In de discipline mobiliteit is de doorrekening van de referentiesituatie 2015 gebaseerd op een model van 2007. Momenteel is echter een model 2013 in opmaak. Aangezien dit nog wordt opgemaakt, kon hierover niet beschikt worden voor dit project-MER. Er mag verwacht worden dat dit model op korte termijn zal worden afgewerkt, zodat de referentiesituatie 2015 correcter zal ingeschat kunnen worden op basis van recentere gegevens. De kennis van de discipline geluid en trillingen bestaat typisch uit de metingen die in het kader van de opmaak van het MER uitgevoerd worden. Dit is een representatieve meting doch slechts voor een beperkt aantal punten. De kennis van de discipline mens heeft een aantal typische leemten: de kennis van de huidige mobiliteit is slechts een momentopname en is zodoende een benadering van huidige realiteit; de gebruikswaarde van een grond door een individu (landbouwer, bewoner, recreant) zal nooit precies gekend zijn en dient door een deskundige ingeschat te worden. De kennis van de discipline landschap, monumenten en archeologisch erfgoed heeft de typische leemte dat de ongekende archeologische waarden per definitie ongekend zijn.
10.2
Leemten en onzekerheden betreffende de effectbepaling Mbt de mobiliteitseffecten bestaan de volgende leemten: Het resulterende mobiliteitsgedrag is slechts een benadering van de werkelijkheid en is gebaseerd op verschillende aannames, een vereenvoudigd model en experteninschatting. In het MOBER The Loop 2013-2014 (ontwerpversie) van de stad Gent worden effecten en maatregelen besproken voor de site The Loop op lange termijn. Aangezien de definitieve versie van dit document nog in opmaak is , kunnen de conclusies op lange termijn nog niet besproken worden in dit project-MER. Het heeft weinig zijn een eigen inschatting te maken van de volledige site van The Loop. Dit kan nooit zo nauwkeurig zijn als het MOBER die momenteel in opdracht van stad Gent wordt opgemaakt. Aangezien de effecten van de uitbreiding beperkt zijn ten opzichte van de huidige situatie kan ook op lange termijn verwacht worden dat mogelijke problemen niet zo zeer aan de uitbreiding van Flanders Expo te wijten zijn maar eerder aan het ontwikkelingsprogramma van de overige delen van de site The Loop. Voor de effectgroep geluidsverstoring bestaan de volgende leemten: Een meet- en beoordelingsmethodiek en normenkader voor laagfrequent geluid, m.a.w. geluid in de lage tonen zoals bijvoorbeeld de bassen van de dansmuziek
274/320
BE0111001654.0168
tijdens het muziekevenement “I Love Techno”, bestaat er vooralsnog niet. Daarmee was het niet mogelijk de eigenlijke hinder t.g.v. de bassgeluiden en de beheersing ervan te kunnen beschrijven. In Vlaanderen bestaat er vooralsnog geen wetgeving of normering omtrent verkeerslawaai hetgeen de beoordeling van de effecten bemoeilijkt. In het kader van dit MER wordt gewerkt overeenkomstig het Besluit van de Vlaamse Regering inzake de evaluatie en de beheersing van het omgevingslawaai d.d. 22/07/05 (BS 31/08/05). Hierin wordt omgevingslawaai gedefinieerd als schadelijk of ongewenst geluid uitgedrukt in Lden en Lnight. Wat schadelijk of ongewenst geluid is moet nog worden vastgelegd. Er zijn dus voor Vlaanderen nog geen normen of grenswaarden voor Lden en Lnight. Voor de effectgroepen luchtkwaliteit en waterkwaliteit bestaat de volgende leemte: Doordat de atmosferische emissies en de afvalwaterlozing (vooral) bestaan uit enerzijds rookgassen van gasgestookte installaties voor de gebouwverwarming en anderzijds afvalwater van sanitair en restaurant, zijn hiervan geen of slechts beperkte metingen beschikbaar. In het MER werd dit opgevangen door waar nodig de ontbrekende gegevens aan te vullen met typische waarden uit de literatuur. Op deze wijze kon een voldoende correcte (worst case) inschatting worden gemaakt, zodat de (zeer) beperkte effecten voldoende nauwkeurig werden geëvalueerd. Voor de effectgroep visuele hinder bestaat de volgende leemte: Voor geen van de receptoren kan een objectieve bepaling van het effect uitgevoerd worden.
10.3
Leemten en onzekerheden betreffende de effectbeoordeling De effectbeoordeling is een beoordeling van de effectsynthese. Enerzijds bevat de effectsynthese zelf reeds een zekere onzekerheid, anderzijds is het moeilijk om een volledig objectieve beoordeling te geven voor een bepaald effect. De eindbeoordeling is daardoor een expertenbeoordeling.
275/320
11
BE0111001654.0168
Integratie en eindsynthese In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de milieueffecten ten gevolge van het project en welke milderende maatregelen nodig zijn om de effecten te milderen. Indien de effecten reeds gemilderd worden door maatregelen die (gezien het wetgevend kader) reeds geïntegreerd zijn in het project, worden deze in cursief gezet.
Tabel 10.3.1: Eindsynthese Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
Mens – mobiliteit Effecten op de site The Loop Relaties langzaam verkeer
Huidige activiteiten:
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Matig positief
-
-
Matig positief
Voetgangers/fietsnetwerk valt
grotendeels
samen
met autonetwerk en is in ontwikkeling, parallel met de andere ontwikkelingen op
The
Loop.
verbinding
De met
nabijgelegen functies kan veilig verlopen. Uitbreiding activiteiten: Er worden geen nieuwe verbindingen
gemaakt,
noch bestaande verbindingen verbroken. Relatie vervoer
met
openbaar
Huidige activiteiten: Vlot
bereikbare
tramhaltes.
bus-
en
Regelmatige
276/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten verbinding
met
de
Beoordeling resterend effect
stad
(station). Uitbreiding activiteiten: Er
zijn
geen
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar tot beperkt negatief
Opvolging per beurs van aantal bezoekers en verdeling over vervoersmodi, als basis voor een evaluatie en bijsturing van de maatregelen die getroffen worden om de modal split te wijzigen.
-
Verwaarloosbaar tot beperkt negatief
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
noemens-
waardige wijzigingen op OV routes ten gevolge van het project. Autovrachtwagenverkeer
en
Ochtendspits: De
activiteiten
van
Flanders Expo geven geen aanleiding
tot
(extra)
capaciteitsproblemen Avondspits: De
activiteiten
Flanders
Expo
van geven
tijdens piekbeurzen (10 à 20
dagen
per
jaar)
aanleiding tot een toename van
de
Flanders bestaande
ook
zonder
Expo
reeds
capaciteits-
problemen, vooral voor het wegrijdende verkeer via de E40 richting Brussel. Voor gemiddelde
beurzen
of
andere wegsegmenten is het effect eerder verwaarloosbaar. Uitbreiding activiteiten:
277/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten De
bijkomende
Beoordeling resterend effect
verkeers-
stromen vanuit het project veroorzaken geen merkbaar effect op de omliggende kruispunten. Effecten op de site Flanders Expo Relaties langzaam verkeer
Voetgangers/fietsnetwerk
Verwaarloosbaar
Er zijn bijkomende
valt samen met autonetwerk
fietsenstallingen voorzien,
maar de infrastructuur is
zowel permanente stallingen
veilig
nabij de hoofdingang
en
kwalitatief.
De
verbinding met nabijgelegen
(tramhalte) als tijdelijke
functies kan veilig verlopen.
stallingen ten noorden van de
-
Verwaarloosbaar
hallen (worden weggehaald tijdens laad- en losperiodes). Relatie
met
openbaar
vervoer
Het reizigerspotentieel voor
Beperkt positief
-
-
Beperkt positief
Beperkt negatief
Coördinatie van
-
Beperkt negatief
de tram en bussen neemt licht toe. Het project heeft voor
het
overige
geen
invloed op het openbaar vervoer. Autovrachtwagenverkeer
en
Verkeer wordt niet efficiënt van de openbare weg naar
vrachtwagenstromen via
de verschillende parkings
wachtparkings en
geleid, de parkeerbezetting
waarborgsysteem
gaat op maximaal 10 dagen per jaar boven de 100% Algemeen
Dit MER bevat een tabel waarin de maatregelen van het plan-MOBER zijn opgelijst ter verbetering van de verschillende mobiliteitsaspecten en de mate waarin deze vandaag en in de toekomst kunnen uitgevoerd worden. De
278/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
grootte van de beurs en de specifieke kenmerken van bepaalde beurzen zijn hierbij erg bepalend. Het verder implementeren van deze, al deels aanwezige, maatregelen dient de komende jaren geregeld te worden opgevolgd en bijgestuurd, ook in functie van de ontwikkelingen binnen The Loop. Geluid en trillingen Verkeersgeluid van het
Bijdrage aan verkeersgeluid is
Matig tot significant
verkeer van en naar Flanders
significant negatief t.h.v. de
negatief effect
Expo op (gemiddelde)
lokale ringweg, en matig
beursdagen
negatief t.h.v. enkele
-
-
Matig tot significant effect
appartementsgebouwen Muziekevenementen (4 x per
Geluidshinder in de omgeving
Matig negatief effect
jaar)
als gevolg van de muziek is
per muziekevenement in overleg
(zeer) significant tijdens deze
met de stad in functie van de
evenementen, die echter
hallen die gebruikt zullen worden
slechts enkele keren per jaar
(akoetsische maatregelen en/of
voorkomen, mits telkens een
beperking muziekgeluid)
Matig negatief effect
Geluidscontroleplan te bepalen
vergunning wordt bekomen. Beursevenementen
Geluidshinder in de omgeving
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
Voor de activiteiten die
-
Verwaarloosbaar
als gevolg van geluid in de hallen (achtergrondmuziek, …) Lucht, energie en klimaat Emissies tijdens de
Effecten van rookgassen en
aanlegfase (werf)
opwaaiend stof
stofemissies kunnen veroorzaken (bvb. graafwerken; laden en lossen van bouwmaterialen in bulk) dienen de codes van goed prakrijk die de stofemissies beperken
279/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
(valhoogte van materialen beperken, vrachtwagens niet overvullen, vrachtwagens afdekken voor stuifgevoelige materialen, …) te worden gerespecteerd. Luchtkwaliteit: bijdrage van
Bijdrage aan de immissie-
het verkeer van en naar
concentratie van NO2 is enkel
Beperkt negatief effect
Streven naar een gunstiger model split – zie discipline
Flanders Expo aan de
t.h.v. de Pégoudlaan en de
mobiliteit
immissieconcentraties
Loop-ringweg beperkt. Buiten
-
Beperkt negatief effect
deze wegen is ze verwaarloosbaar. Bijdrage aan de immissie-
Beperkt negatief effect
Streven naar een gunstiger
concentratie van PM10 is
model split – zie discipline
enkel t.h.v. de Pégoudlaan
mobiliteit
-
Beperkt negatief effect
beperkt. Buiten deze weg is ze verwaarloosbaar. Bijdrage aan de immissie-
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
Voor energiebesparing:
-
Verwaarloosbaar
concentratie van PM2,5 en benzeen is verwaarloosbaar. Luchtkwaliteit:
Bijdrage aan immissie-
gebouwenverwarming
concentratie van de
2 stookinstallaties administratief
rookgasemissies van de
voorgebouw: aanbevelingen
gebouwenverwarming
van de verwarmingsaudit uitvoeren. Andere stookinstallaties: gelijkaardige aanbevelingen uitvoeren of specifieke verwarmingsaudit laten
280/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
uitvoeren. Nieuwe gebouwen: isoleren conform de voorschriften en een zuinige verwarmingsinstallatie voorzien. Bodem Wijziging bodemkwaliteit
Calamiteiten tijdens de
Matig negatief
aanlegfase
Gepaste voorzorgsmaatregelen
-
Beperkt negatief tot verwaarloosbaar
nemen en werken met de best beschikbare technieken + passend optreden bij een eventuele verontreiniging om deze ongedaan te maken en om verspreiding ervan tegen te gaan
Verspreiden van bestaande of
Wijziging bodemgebruik
Matig negatief
De werken uitvoeren conform
ontstaan van nieuwe
het wettelijk kader rond
verontreiniging tijdens
grondverzet en
graafwerken of exploitatiefase
bodemverontreiniging
2000 m³ grondverzet
-
De werken uitvoeren conform
-
Verwaarloosbaar
-
-
het wettelijk kader rond grondverzet en bodemverontreiniging Inname van 20.530 m² door
-
-
-
-
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
The link, Hal 10 en Tarmac Risico op zettingen
Zettingsrisico ten gevolge van grondbelasting
Water
281/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten Wijziging grondwaterpeil
Beoordeling resterend effect
-
-
-
-
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Beperkt negatief
-
-
Beperkt negatief
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Lozing van bemalingswater in
Verwaarloosbaar bij
Niet lozen in Grietgracht of
-
Verwaarloosbaar bij
oppervlaktewater
retourbemaling
Boesbeek
De invloedstraal van de bemaling ligt voor een bouwput van 2,5 m diep en een grondwaterstand van 1 m na 28 dagen tussen de 130 en de 320 m van de bemalingsput
Risico op zettingen
Zettingsrisico ten gevolge van grondwaterverlaging
Wijziging grondwaterstroming
Beperkte verstoring van grondwaterstroming door ondergrondse hemelwaterbuffer
Wijziging grond- en
Verstoren van
oppervlaktewaterkwantiteit
grondwaterwinningen
retourbemaling
Beperkt negatief bij
Beperkt negatief bij
lozing in Ringvaart
lozing in Ringvaart
Significant negatief bij lozing in Grietgracht of Boesbeek Wijziging grond- en
Lozen van grondwater in
oppervlaktewaterkwaliteit
oppervlaktewater Aantrekken van
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
oppervlaktewater Verspreiden van verontreinigd
282/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
grondwater Verontreiniging van
Significant negatief
Nemen van gepaste
grondwater via risico
maatregelen om
activiteiten
bodemverontreiniging te
-
Verwaarloosbaar
-
Verwaarloosbaar
-
Verwaarloosbaar
-
Verwaarloosbaar
-
Beperkt negatief
-
Verwaarloosbaar
vermijden Verontreiniging van
Matig negatief
oppervlaktewater via
Aansluiting van alle goten in de
hemelwater afkomstig van
zones waar door exposanten
parking en wegenis
geladen en gelost wordt op een slib- en olievanger (KWSafscheider)
Lozen van afvalwater
Verwaarloosbaar
Gescheiden afvoer van afvalwater en aansluiting op RWZI
Matig tot significant
Apart opgevangen, oppompen
negatief
en afvoeren van afvalwater afkomstig van evenementen op de Tarmac. Dit water wordt geloosd in de DWA-riolering Geen lozing in de RWA-riolen
Gering negatief
Aantonen dat voldaan wordt aan
Wijziging afvoer- en
Beperkte infiltratie en
infiltratiekarakteristieken
versnelde afvoer van
de gewestelijke
hemelwater ten gevolge van
stedenbouwkundige verordening
verhardingen
hemelwater en het Algemeen Bouwreglement van de stad Gent
Wijziging
Geen inname van
overstromingsregime
overstromingsgebied
Verwaarloosbaar
-
283/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten Versnelde afvoer van
Verwaarloosbaar
Aantonen dat voldaan wordt aan
hemelwater ten gevolge van
de gewestelijke
verhardingen
stedenbouwkundige verordening
Beoordeling resterend effect
-
Verwaarloosbaar
hemelwater en het Algemeen Bouwreglement van de stad Gent Fauna en flora Geen relevante discipline Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie Wijziging
Geen verstoring van
landschapswaardering en
bouwkundig of
belevingswaarde
landschappelijk erfgoed
Vernietiging erfgoedwaarden
Verstoring van
(archeologie)
ongedocumenteerd
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Significant negatief
Uitvoeren van een archeologisch
-
Matig negatief
vooronderzoek
archeologisch erfgoed bij graafwerken of bemalingen Wijziging perceptieve
Visuele verstoring tijdens de
kenmerken
aanlegfase Verbetering van de uitstraling
Beperkt negatief
Afscherming van de werkzone
-
Beperkt negatief
Beperkt positief
-
-
Beperkt positief
Significant positief
-
-
Significant positief
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Beperkt negatief
-
-
Beperkt negatief
van Flanders Expo Mens – ruimtelijke aspecten Functiewijziging
Uitbreiding en efficiënter ruimtegebruik
Hindereffecten
Rustverstoring door menselijke aanwezigheid Rustverstoring door
284/320
Aspect
Effecten
Beoordeling effect
Maatregelen en
BE0111001654.0168
Monitoring
aandachtspunten
Beoordeling resterend effect
verhoogde geluidsniveaus Rustverstoring door
Beperkt negatief
verlichting
Verlichting op de site sober en
-
Verwaarloosbaar
functioneel houden en naar beneden richten
Visuele verstoring tijdens de
Beperkt negatief
Afscherming van de werkzone
-
Beperkt negatief
Beperkt positief
-
-
Beperkt positief
Beperkt negatief
Vergraven gronden die niet
-
Verwaarloosbaar
aanlegfase Verbetering van de uitstraling van Flanders Expo Stofhinder
meteen afgevoerd kunnen worden dienen voldoende vochtig te worden gehouden door ze eventueel te besproeien Gezondheidseffecten
Gezondheidseffecten door
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
Beperkt negatief
-
-
Beperkt negatief
Verwaarloosbaar
-
-
Verwaarloosbaar
blootstelling aan luchtverontreiniging Gezondheidseffecten door blootstelling aan geluid Leefbaarheid
Verkeersleefbaarheid
Netwerkeffecten
Zie discipline mens - mobiliteit
320/320
BE0113.000378
Kantoren
www.arcadisbelgium.be
Berchem-Antwerpen
Hasselt
Gent
Posthofbrug 12
Eurostraat 1 bus 1
Kortrijksesteenweg 302
B-2600 Berchem
B-3500 Hasselt
B-9000 Gent
T +32 3 360 83 00
T +32 11 28 88 00
T +32 9 242 44 44
F +32 3 360 83 01
F +32 11 28 88 01
F +32 9 242 44 45
Brussel
Luik
Koningsstraat 80
Charleroi ème
B-1000 Brussel
26, rue des Guillemins, 2 étage
119, avenue de Philippeville
T +32 2 505 75 00
B-4000 Liège
T +32 71 298 900
F +32 2 505 75 01
T +32 4 349 56 00
F +32 71 298 901
B-6001 Charleroi
F +32 4 349 56 10 ARCADIS Belgium nv/sa BTW BE 0426.682.709 RPR BRUSSEL ING 320-0687053-72 IBAN BE 38 3200 6870 5372 SWIFT BIC BBRUBEBB
Maatschappelijke zetel Brussel Koningsstraat 80 B-1000 Brussel
(1) Adviesverlening, studie en ontwerp van gebouwen, infrastructuur, milieu en ruimtelijke ordening. Detachering van projectmedewerkers. Dit document is afgedrukt op 100% gerecycleerd papier. .