Imagine the result. Analyse op gebiedsniveau

Imagine the result

Analyse op gebiedsniveau

Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

1/113

Definitieve versie 01/06/2013

04/005619

Gebiedsgerichte analyse

Inhoudstafel deelrapport Analyse op gebiedsniveau DEEL 1 1 2 3 4 4.1 4.2 DEEL 2 1 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 2 3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 signaalgebieden 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 4 DEEL 3 1 1.1 1.2 2 3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2

Inleiding gebiedsgerichte analyse ................................................................................... 5 Selectie gebieden............................................................................................................... 5 Scoping effectgroepen ...................................................................................................... 7 Referentiesituatie .............................................................................................................11 Leemten in de kennis ......................................................................................................13 Leemten en onzekerheden betreffende het studiegebied ................................................ 13 Leemten en onzekerheden betreffende de effectbepaling ............................................... 14 Kapelleveld II Aanvullende analyse .............................................................................17 Inleiding ............................................................................................................................17 Beknopte projectomschrijving ........................................................................................... 17 Algemene Situering........................................................................................................... 17 Huidige situatie ................................................................................................................. 17 Juridische context ............................................................................................................. 18 Scoping .............................................................................................................................19 Onderzoeksvragen en aandachtspunten ......................................................................23 Water – info voor de watertoets ........................................................................................ 23 Ruimtebeslag .................................................................................................................... 23 Verstoring .......................................................................................................................... 23 Suggestie naar ontwikkelingsperspectief vanuit fiche in kader van toetsing 24 Mens ................................................................................................................................. 25 Direct ruimtebeslag ........................................................................................................... 25 Verstoring .......................................................................................................................... 25 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 25 Natuur ............................................................................................................................... 30 Direct ruimtebeslag ........................................................................................................... 30 Verstoring .......................................................................................................................... 30 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 31 Conclusie ..........................................................................................................................33 Hoogbuul Aanvullende analyse ...................................................................................35 Inleiding ............................................................................................................................35 Projectomschrijving ........................................................................................................... 35 Algemene Situering........................................................................................................... 35 Scoping .............................................................................................................................41 Onderzoeksvragen en aandachtspunten ......................................................................45 Mens ................................................................................................................................. 45 Direct Ruimtebeslag.......................................................................................................... 45 Hindereffecten................................................................................................................... 46 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 47 Fauna en flora ................................................................................................................... 56 Direct Ruimtebeslag.......................................................................................................... 56 Hindereffecten:.................................................................................................................. 56 Water – info voor de watertoets ........................................................................................ 59 Landschap ........................................................................................................................ 59 Ruimtebeslag .................................................................................................................... 59 Verstoring .......................................................................................................................... 60


3/113


04/005619

4 DEEL 4 1 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 2 3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 4 DEEL 5 1 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 2 3 3.1 3.2 3.2.1 3.3 3.3.1 3.3.2 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 4 DEEL 6 DEEL 7 DEEL 8


Conclusie ..........................................................................................................................61 Kaatsbeek N702 Aanvullende analyse..........................................................................63 Inleiding ............................................................................................................................63 Projectomschrijving ........................................................................................................... 63 Algemene Situering........................................................................................................... 63 Huidige situatie ................................................................................................................. 63 Juridische context ............................................................................................................. 64 Scoping .............................................................................................................................65 Onderzoeksvragen en aandachtspunten ......................................................................69 Water – info voor de watertoets ........................................................................................ 69 Mens ................................................................................................................................. 71 Ruimtebeslag .................................................................................................................... 71 Hindereffecten................................................................................................................... 71 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 72 Natuur ............................................................................................................................... 79 Ruimtebeslag .................................................................................................................... 79 Hindereffecten................................................................................................................... 79 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 81 Landschap ........................................................................................................................ 82 Ruimtebeslag .................................................................................................................... 82 Hindereffecten................................................................................................................... 82 Netwerkeffecten ................................................................................................................ 82 Conclusie ..........................................................................................................................83 EBEMA – aanvullende analyse .......................................................................................85 Inleiding ............................................................................................................................85 Projectomschrijving ........................................................................................................... 85 Algemene Situering........................................................................................................... 86 Huidige situatie ................................................................................................................. 86 Juridische context ............................................................................................................. 86 Scoping .............................................................................................................................89 Aandachtspunten en onderzoeksvragen ......................................................................93 Water – ino voor de watertoets ......................................................................................... 93 Mens ................................................................................................................................. 93 Netwerken ......................................................................................................................... 93 Natuur ............................................................................................................................. 101 Ruimtebeslag .................................................................................................................. 101 Netwerken ....................................................................................................................... 102 Landschap ...................................................................................................................... 106 Ruimtebeslag .................................................................................................................. 106 Verstoring ........................................................................................................................ 106 Netwerken ....................................................................................................................... 106 Conclusie ........................................................................................................................109 Zwaaikom Ranst Afzonderlijk planMER ....................................................................111 Zolder Lummen Zuid Afzonderlijk planMER .............................................................111 Genk Zuid-Oost Afzonderlijk planMER ......................................................................113


4/113


04/005619

DEEL 1 1


Inleiding gebiedsgerichte analyse

Selectie gebieden

Zoals aangegeven in het algemene inleidende deelrapport, is het uitvoeren van een gebiedsgerichte milieubeoordeling van alle planonderdelen niet nodig. Binnen dit planMER is • voor drie van de vier onbesliste terreinen (cfr beslispunt 7 van het besluit van de Vlaamse Regering dd 23/04/2004) een gebiedsgerichte uitwerking op planniveau opgenomen. Het betreft de gebieden Zwaaikom Ranst, Zolder Lummen Zuid en Genk Zuid-Oost. Voor het gebied Zwartenhoek, dat eveneens is opgenomen in beslispunt 7, is een afzonderlijke mer-procedure doorlopen en reeds afgerond. De geïntegreerde afzonderlijke planMER’s voor de gebieden Zwaaikom Ranst, Zolder Lummen Zuid en Genk Zuid Oost zijn opgenomen in de respectievelijke delen 6 tem 8 van dit gebiedsgerichte deelrapport. • voor 4 gebieden die reeds als industriegebied zijn bestemd (cfr beslispunt 3 van het besluit van de Vlaamse Regering dd 23/04/2004) is een gebiedsgerichte uitwerking opgenomen. Het betreft gebieden waarvoor een herstructurering of inbreiding is voorgesteld, maar waarvoor bij verdere realisatie mogelijk project-MER plichtige activiteiten kunnen plaatsvinden (bv ontbossing >3ha) óf waarbij de realisatie kan leiden tot betekenisvolle milieueffecten en geen bijkomende studies zijn uitgevoerd om deze effecten in kaart te brengen. De diepgang van uitwerking is beperkter dan deze voor de drie onbesliste terreinen uit voorgaand punt. Voor deze gebieden is de focus gelegd op aandachtspunten en mogelijke milderende maatregelen. De gebiedsgerichte analyses voor deze gebieden zijn opgenomen in delen 2 tem 5 van dit gebiedsgerichte deelrapport. • voor de overige gebieden van beslispunt 7, beslispunt 3, beslispunt 5 en beslispunt 6 zijn afzonderlijke procedures, al dan niet met afzonderlijke milieuonderzoeken lopende of afgerond (GRUP, vergunningsaanvraag, screening, projectMER, planMER, passende beoordeling, D). Voor deze gebieden is in dit deelrapport geen informatie opgenomen. Een meer uitgebreide verantwoording omtrent de selectie van de gebieden is opgenomen in het algemene deelrapport hoofdstuk 3.2.


5/113


04/005619

2


Scoping effectgroepen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de mogelijke relevante effectgroepen die bij de milieubeoordeling per bedrijventerrein moeten beschouwd worden. Het betreft een algemeen overzicht van alle mogelijke effectgroepen voor al de gebieden waarvoor een gebiedsgerichte analyse is doorgevoerd. Afhankelijk van de specifieke context zullen de opgesomde effectgroepen meer of minder relevant zijn voor de afzonderlijke gebieden. Bij de effectgroep ‘verlies of creatie van functies’ werd het effect ‘creatie functie industrie’ niet vermeld vermits dit evident de doelstelling is van de realisatie van het ENA. De effectcluster ‘direct ruimtebeslag’ wordt toebedeeld aan de exploitatiefase. Zoals gesteld bevat de tabel enkel de relevante effectgroepen. Hiervoor werd een preliminaire scoping uitgevoerd waarbij volgende uitgangspunten werden gehanteerd: • milieueffecten die optreden ten gevolge van de werkzaamheden in het kader van de aanleg en invulling van het bedrijventerrein worden niet in beschouwing genomen; de effectgroepen die ontstaan tijdens de aanlegfase zijn doorgaans van tijdelijke aard en in het kader van dit plan-MER van ondergeschikt belang; de mate van bijkomende verharding zou op zich een criterium kunnen zijn maar we gaan ervan uit dat er – conform de regelgeving terzake – voldoende infiltratievoorzieningen en bufferbekkens worden voorzien om significante effecten inzake verdroging en wateroverlast te voorkomen; wat de effectgroep trillingshinder betreft beschikken we over onvoldoende informatie om in te schatten in hoeverre trillingshinder kan optreden, zodat deze effectgroep niet verder wordt behandeld; ook effectgroepen zoals verontreinigingen ten gevolge van calamiteiten tijdens de exploitatiefase worden niet besproken op niveau van dit plan-MER; ze bieden namelijk geen enkele toegevoegde waarde naar de globale besluitvorming. • effecten tengevolge van direct ruimtebeslag worden besproken onder de exploitatiefase; • de mate van landschappelijke inpassing is op zich ook een criterium maar hieromtrent beschikken we in deze fase over onvoldoende informatie, zodat deze effectgroep niet verder wordt meegenomen; wordt wel meegenomen bij opgave milderende maatregelen; • omtrent de mogelijke creatie van nieuwe habitats in of rond het bedrijventerrein en de mate waarin deze eventueel een natuurverbindingsfunctie kunnen vervullen hebben we geen informatie; deze effectgroep wordt dan ook niet verder beschouwd; wordt wel meegenomen bij opgave milderende maatregelen. Voor de gebiedsanalyse van de drie onbesliste terreinen is voor elke effectgroep (direct ruimtebeslag, verstoring en netwerkeffecten) een bespreking per receptor (natuur, landschap en mens) opgenomen. Voor een toelichting van de toegepaste methodiek bij deze effectbespreking wordt verwezen naar de respectievelijke hoofdstukken (delen 6, 7 en 8 van dit deelrapport). Informatie mbt de watertoets is deels opgenomen onder de bespreking van de receptoren, maar aanvullend gebundeld onder een paragraaf met informatie tbv de watertoets. Voor de 4 nader te onderzoeken terreinen (beperktere diepgang dan planMER) is per gebied aan de hand van beschikbare informatie (bestaande studies, terreinbezoeken, bestaande plannen, D) in tabelvorm de scoping naar relevantie van effectgroepen verder uitgewerkt. Resultaat hiervan is de formulering van onderzoeksvragen en aandachtspunten. Specifiek naar deze onderzoeksvragen en aandachtspunten werd verder onderzoek uitgevoerd en waar relevant maatregelen voorgesteld.


7/113


04/005619

EFFECTCLUSTERS Direct ruimtebeslag


CRITERIA SCOPING Verstoring

Netwerkeffecten

Verdwijnen functies (wonen,

Geluidsverstoring (industrie en verkeer),

Ruimtelijke versnippering functies

Aanwezigheid functies ter hoogte van plangebied (ook

recreatie, landbouw,

luchtverontreiniging (industrie en

Wijziging bereikbaarheid

functies in het kader van waterbeheersing zijn van

waterbeheersing, D)

verkeer),geurhinder, lichthinder, visuele

belang bv. overstromingsgebied)

verstoring, wijzigingen

Aard bedrijvigheid (naar emissiekarakteristieken, naar

verkeersleefbaarheid

verkeersgenererend effect)

Receptor Mens

(woonwerkverkeer, goederentransport)

Wijze van inrichting/zonering van bestaand en gepland terrein Kwetsbaarheid grondwater, oppervlaktewater Aanwezigheid bewoning in omgeving Bereikbaarheid site voor goederenverkeer en woonwerkverkeer (ontsluitingsmogelijkheden, files, D) Bereikbaarheid site voor openbaar vervoer Verkeersleefbaarheid omgeving (bv. passages doorheen dorpskern) Mate waarin wordt bijgedragen aan modal shift

Receptor Landschap Verlies van onroerend erfgoed,

Visuele verstoring

Aantasting landschappelijke

Aanwezigheid belangrijke erfgoedwaarden

archeologisch erfgoed,

Landschappelijke inpassing

connectiviteit

(landschapsatlas, beschermde monumenten en

landschapsstructurerende

landschappen, archeologisch erfgoed), ter plaatse of

elementen, positieve blikvangers

in onmiddelijke omgeving Mate waarin positieve blikvangers verdwijnen Mate waarin planzone deel uitmaakt van landschappelijk geheel

Receptor Natuur Verlies waardevolle habitats en Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

Geluidsverstoring

Wijziging ecologische connectiviteit 8/113

Aanwezigheid waardevolle habitats en Definitieve versie 01/06/2013

04/005619

EFFECTCLUSTERS


CRITERIA SCOPING

soorten

Verstoring door menselijke

(doorsnijden, versnipperen

verstoringsgevoelige soorten

Creatie nieuwe habitats

aanwezigheid

ecologisch waardevolle gebieden)

Mate waarin planzone deel uitmaakt van ruimer

(reeds bij voorbereidende

ecologisch waardevol gebied (bv. ecologische

werkzaamheden)

corridor)

Deels herstel ecologische connectiviteit door inbreng natuurverbindingszones


9/113


04/005619

3


Referentiesituatie

Bij de gebiedsgerichte uitwerking van de vier nader te onderzoeken terreinen (delen 2 t.e.m. 5) is geen expliciete omschrijving van de referentiesituatie opgenomen. Indirect is, in de mate van relevantie, wel een beknopte toelichting van de referentie opgenomen bij de scoping naar relevantie van effectgroepen. Hierbij is zowel rekening gehouden met de bestaande (huidige) toestand als met de gewenste situatie. Deze benadering wordt voldoende geacht ifv de doelstelling van de gebiedsgerichte analyse, met name het in beeld brengen van onderzoeksvragen en aandachtspunten. Een meer uitgebreide uitwerking van de referentiesituatie zou een vollediger beeld geven van de huidige (en toekomstige) situatie, maar geen wezenlijke meerwaarde inhouden tov de doorgevoerde scoping en bespreking. Voor de gebiedsgerichte analyse van drie onbesliste terreinen op planniveau (delen 6, 7 en 8 van dit deelrapport) is wel een meer uitgebreide omschrijving van de referentiesituatie opgenomen. Hierbij is, wat betreft de receptordisciplines Fauna-Flora en Landschap in hoofdzaak een beschrijving van de huidige situatie opgenomen. Waar relevant zijn eveneens de potenties van het gebied en omgeving opgenomen. Specifiek voor de abiotische disciplines geluid en lucht evenals voor het mobiliteitsaspect is als tweede referentiesituatie het referentiejaar 2020 in beeld gebracht. Deze toekomstige referentiesituatie veronderstelt dat het globale ENA is gerealiseerd, uitgezonderd de drie onbesliste terreinen. Beschrijving van de referentie 2020 maakt het mogelijk om in de effectbespreking voor de ontwikkeling van de specifieke gebieden abstractie te maken van evoluties die op langere termijn verwacht worden (zoals verbeterde verkeersdoorstroming / verbetering wagenpark waardoor emissie van verkeer en geluidsverstoring beperkt worden, D).


11/113


04/005619


4

Leemten in de kennis

4.1

Leemten en onzekerheden betreffende het studiegebied

Algemeen kan voor de beschrijving van de referentiesituatie zelden met zekerheid worden ingeschat hoe de omgevingsfactoren zullen evolueren. De effectbeoordeling kan hierdoor enigszins over- of onderschat worden na aftoetsing met de referentiesituatie. De kennis van de disciplines bodem en water heeft volgende leemten: • De kennis voor de bodem- en waterkwaliteit in Vlaanderen is onvolledig en bestaat uit momentopnamen. De reële huidige situatie is dus steeds in bepaalde mate afwijkend van de gekende situatie op het moment van de metingen • Gedetailleerde bodemkenmerken (bv doorlaatbaarheden) zijn onbekend en door hun ruimtelijke variabiliteit niet volledig te bepalen • De debieten/afvoercapaciteiten van de waterlopen zijn niet exact gekend Deze leemte is ondervangen door, op basis van meer algemene kenmerken (overstromingsrisico, bodemkaart, D) de focus te leggen op mogelijke knelpunten en maatregelen die effecten kunnen vermijden. De kennis van de receptor fauna en flora heeft volgende typische leemten: • Het voorkomen van vegetaties en fauna is steeds een momentopname of combinatie van verschillende inventarisaties en zal dus nooit volledig zijn. • Het gebruik van de verschillende ecotopen door fauna als verbindingszone of corridor is moeilijk te bepalen en zal een experteninschatting zijn. Deze zal deels op waarnemingen gebaseerd zijn doch ook deels steunen op de algemene kennis van de deskundige. De receptor landschap heeft de typische leemte dat de archeologische potentie van een gebied per definitie ongekend is. In het kader van de beslissing van de Vlaamse Regering dd 23/04/2004 werd een actieschema en een tijdspad uitgestippeld. Met betrekking tot de uitvoering van de opties in het ENA is onder meer actie 13 geformuleerd: archeologische erfgoedzorg. Naar aanleiding van deze actie is een werkgroep samengesteld onder leiding van het Departement RWO & Agentschap R-O Vlaanderen – Onroerend Erfgoed. Deze heeft als taak de archeologische erfgoedzorg in het plannings- en uitvoeringsproces te coördineren met als doel te komen tot een vroegtijdige afstemming zodat timing en uitvoering van een project niet in het gedrang komen. In functie hiervan is een stappenplan voorgesteld: • Stap 1: terreininventarisatie: bureaustudie, veldkartering, boringen, proefsleuven/putten. Noodzakelijk om de archeologische waarde van een terrein in te schatten en keuzes te maken naar beheer (behoud in situ), opgraving of vrijgave van terreinen. Afwegen economische kost en alternatieven voor archeologisch beheer. • Stap 2: opgraving + basisrapportage: indien een vindplaats bedreigd wordt door de ontwikkeling van het terrein kan deze op voorhand opgegraven worden (= behoud ex situ). De opgravingsgegevens worden minimaal verwerkt (basisrapportage). • Stap 3: vrijgave van terrein (door Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed)


13/113


04/005619

4.2


Leemten en onzekerheden betreffende de effectbepaling

Voor de effectgroep geluidsverstoring moet men rekening houden met volgende leemte in de kennis: • Welke specifieke bedrijven zich op de terreinen zullen vestigen is niet gekend en zal pas na inrichting / vrijgave van de terreinen bekend worden. Bovendien is op langere termijn een wisseling van het type activiteiten mogelijk (bv als gevolg van herlocalisatie bedrijven, fallissementen, D). Er kan dan ook niet concreet aangegeven worden welke installaties/geluidsbronnen aanwezig zullen zijn. Immers in de meeste gevallen kunnen activiteiten op een regionaal bedrijventerrein eerder geluidsarm zijn, maar er zijn ook activiteiten die zeer luidruchtig kunnen zijn zoals bijv. breekwerven e.d. Het effect van de invulling van het bedrijventerrein baseert zich daarom op basis van kengetallen en is eerder een benadering op macroniveau. De berekende geluidsniveaus voor de invulling blijven dus indicatief. Voor de effectgroep luchthinder bestaat volgende leemte: • Bij de opmaak van het plan-MER is ongekend welke bedrijven zich zullen vestigen. Dit brengt met zich mee dat de emissies van toekomstige bedrijven ongekend zijn. Voor de effectbespreking binnen de discipline lucht (specifieke kontaminanten, geur) is dit een leemte in de kennis. Voor de effectgroep visuele verstoring bestaat volgende leemte: • Doordat momenteel nog geen exacte inrichting van het gebied gekend is, kunnen de effecten op landschap slechts algemeen besproken worden. • De (inter-)subjectieve effecten op de beleving door recreanten en omwonenden Bovenstaande betreffen telkens leemten met betrekking tot verstoringsaspecten. Om met deze leemten om te gaan en te anticiperen op mogelijke verstoring naar de omgeving, wordt in de effectbespreking de nadruk gelegd op maatregelen zoals milieuzonering, plaatsen van geluidsbermen, D en niet zozeer getracht het effectief te verwachten geluidsniveau / luchtkwaliteit / D in te schatten.


14/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Genk Zuid Oost


15/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Kapelleveld II

DEEL 2

Kapelleveld II Aanvullende analyse

i

BELANGRIJKE NOOT

Dit terrein behoort bij de categorie van voorgenomen inbreidingen. Aanbevelingen of maatregelen die vanuit voorliggende milieubeoordeling worden aangegeven, dienen voor dit gebied dus gezien te worden als milderende maatregelen die doorwerken naar de vergunningverlening of louter als aandachtspunten voor de inrichting van het gebied. Daarnaast kunnen ook beleidsaanbevelingen vernoemd zijn (bijv. flankerende maatregelen omwille van cumulatieve effecten).

1

Inleiding

1.1

Beknopte projectomschrijving

Project: Inbreiden op bestemd bedrijventerrein. Aandachtspunt bij dit gebied is de ontsluiting. Vanuit de ENA-studie wordt gesteld dat een verbeterde én exclusieve ontsluiting van Kapelleveld II een randvoorwaarde is voor inbreiding. Dit dient mee bekeken te worden met een ontsluiting voor het nieuwe bedrijventerrein Wommelgem-Ranst. Beoogd aantal ha : 15 ha. Gemeente: Wommelgem Een oplossing van ontsluitingsvoorstel is in grote mate afhankelijk van de globale studie voor het grootschalige bedrijventerrein Wommelgem - Ranst ten noorden van de Q8. Er werd een ontsluitingsconcept voor ontwikkeling van het bedrijventerrein Wommelgem-Ranst uitgewerkt ter hoogte van het tankstation Q8. Dit moet nog verder worden onderzocht in de studie rond de ontwikkeling en ontsluiting van Wommelgem – Ranst. Deze studie is lopende.

1.2

Algemene Situering

Zie kaart 13.1: Situering en juridisch & beleidsmatig kader

1.2.1

Huidige situatie

Het bedoelde gebied bevindt zich aan de zuidzijde van de E313 te Wommelgem ten oosten van het open afrittencomplex van Wommelgem en aansluitend aan het reeds ingevulde bedrijventerrein van Kapelleveld I (cf. kaarten 13.1 en 13.2).


17/113


04/005619


1.2.2

Juridische context

In het gebied

Omgeving gebied

Regionaal bedrijventerrein met

industriegebied, reservegebieden

openbaar karakter

voor ambachtelijke bedrijven en

Ruimtelijk Gewestplan

kmo's, woongebieden met landelijk karakter, woonuitbreidingsgebied, agrarisch gebied RUP’s

-

-

APA’s/BPA’s

-

Kapelleveld (29/07/1991);

SBZ

-

+/- 600m Habitatrichtlijngebied

VEN

-

>1 km

Bos- en/of natuurreservaat

-

> 600 m

Andere

-

-

2e categorie: Rollebeek; Diepe

2e categorie: Rollebeek; Diepe

Beek, Keerbeek

Beek, Keerbeek

3e categorie: Dorpsbeek

3e categorie: Dorpsbeek

Beschermingen

-

- Hofke Moons en omgeving

Landschapsatlas

-

Relictzone : Vallei van de Grote

Natuur

Water Onbevaarbare waterlopen

Landschap

Schijn, kasteeldomeinen en bosgebieden


18/113


04/005619


2

Scoping

Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

WATER Feitelijk ruimteverlies op terrein:

Verstoring waterhuishoudkundig systeem door verlies waterbergende functie, verhardingen in valleigebied en

In het noorden van gebied Kapelleveld 2, waar de Keerbeek en de

versnelde afvoer van hemelwater

Diepebeek samenvloeien, ligt effectief overstromingsgevoelig gebied.

Door inname van het noordelijk gelegen overstromingsgevoelig gebied verliest het terrein zijn functie als

De waterlopen volgen nog dezelfde loop als herkenbaar op historisch

waterbergingsgebied. Bijkomende verhardingen zorgen voor een versnelde afvoer van hemelwater

kaartmateriaal.

Het grondwater is kwetsbaar voor verontreiniging.

Aandachtspunten en onderzoeksvragen:

De kans op vervuiling ten gevolge van de bedrijvigheid wordt geregeld via de milieuwetgeving. Op planniveau

- Kan verlies aan waterbergingsgebied gecompenseerd worden?

wordt hier niet op ingegaan. Bovendien is de specifieke aard van de bijkomende bedrijvigheid gedurende deze fase van het onderzoek nog niet gekend.

- Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de oeverzones Onderzoeksvragen en aandachtspunten - Maatregelen dienen genomen zodat hemelwater niet versneld wordt afgevoerd.

MENS Direct ruimteverlies planologisch gezien? NEEN.

Risico op (milieu)hinder:

Mobiliteitseffecten

Het gaat om de ontwikkeling van een terrein (17 ha.) dat volgens het

Het voorliggend bedrijventerrein zit ingesloten tussen de lintbebouwing langs de Keerbaan en de

Voor heel het ENA is een modellering gebeurd op macroniveau.

gewestplan bestemd is als regionaal bedrijventerrein met openbaar

Wijnegemsteenweg (woonlinten in het gewestplan deels bestendigd als 50 m woongebied en deels als 50 m

Deze dient geïnterpreteerd om uitspraken te doen op microniveau.

karakter, weggeoriënteerde bedrijvigheid. Het sluit aan bij een bestaand

woongebied met landelijk karakter) en de E313.

Hierbij worden de volgende onderzoeksvragen behandeld:

bedrijventerrein (Kapelleveld 1).

Ten zuiden van de Keerbaan ligt het woonuitbreidingsgebied Kallement. In het GRS wordt dit gebied aangeduid als langetermijnreserve.

Aandachtspunten en onderzoeksvragen

Feitelijk ruimteverlies op terrein? JA

Het te ontwikkelen terrein ligt op beperkte afstand van de kern van Wommelgem.

wonen:

De ontwikkeling van een bedrijventerrein vormt een bedreiging voor de zonevreemde woningen en de

• •

2 (zonevreemde) woningen liggen binnen het plangebied

werken: Agrarisch grondgebruik (en landbouwzetel).

- Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

Volgens de afbakening vallen de tuinen van de huizen langs de Keerbaan deels in het plangebied.

•

landbouwzetel.

- Wat zijn de te verwachten verkeersintensiteiten?

- Kan de verkeersleefbaarheid gegarandeerd blijven of zijn extra Onderzoeksvragen en aandachtspunten

maatregelen nodig?

- Wat is de haalbaarheid van een bedrijventerrein gegeven de bestaande woonlinten en inname van

- Kan de verkeersveiligheid gegarandeerd blijven of zijn extra

woonuitbreidingsgebieden? Welke verstoring is te verwachten? Welke maatregelen zijn noodzakelijk om de

maatregelen nodig?

leefbaarheid te garanderen?

- Is de bereikbaarheid met het openbaar vervoer voldoende of zijn er maatregelen nodig?

Op de overzichtskaart met de herbevestigde agrarische gebieden die werd voorgelegd tijdens de overlegronde met gemeenten, provincies en belangengroepen in april en mei 2008

In het licht van de mogelijke ontwikkeling van de ENA zoekzone

werd het terrein niet aangeduid als HAG.

moet ernstig werk worden gemaakt van een doordacht openbaar vervoersaanbod voor toekomstige en bestaande bedrijvigheid langs


de E313.

- In welke mate treedt ruimtebeslag op ten opzichte van de woonfunctie

Noot gemeente: Als suggestie aan hogere overheden kan ter hoogte

(effectief verdwijnen van huizen, deel van de tuinen). Op welke manier

van het rondpunt aan de E313 en het Q8 station P&R worden

kan het effect eventueel vermeden of gemilderd worden. Waar is

voorzien in combinatie met een nieuwe openbare vervoerlijn of

compensatie (onteigening vereist)

snelbuslijn op de E313. De gemeente denkt hierbij aan een carpoollijn tussen Silsburg en het Q8-station in combinatie met gebiedsontsluitende buslijnen.


19/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

Risico op aantasting verkeersleefbaarheid:

Versnippering functies:

Aansluiting van dit te ontwikkelen gebied op het hoger wegennet stelt problemen. De toekomstige ontsluiting moet

rol van de landbouw? Proces herbevestiging agrarische gebieden

worden gekoppeld aan de ontsluitingsconcepten die worden uitgewerkt voor de totaliteit van de bestaande

nog niet ver genoeg gevorderd.

bedrijventerreinen in de onmiddellijke omgeving (Kapelleveld 1, Hoge Keer, Ter Straten) en desgevallend drijventerrein Wommelgem-Ranst.

Op de overzichtskaart met de herbevestigde agrarische gebieden die werd voorgelegd tijdens de overlegronde met gemeenten, provincies en belangengroepen in april en mei 2008 werd het terrein niet aangeduid als HAG.

FAUNA & FLORA Feitelijk ruimteverlies van complex van waardevolle en minder

Risico op verstoring van het aquatisch ecosystemeen en het rechtstreek van waterlichamen afhankelijk

Versnippering van natte ecologische corridor

waardevolle elementen:

terrestrische ecosysteem.

De Keerbeek verbindt het boscomplex van Ranst met de Bossen van

Min of meer centraal in het gebied ligt een biologisch waardevol bosje

Ter hoogte van de samenvloeiing van de Diepebeek en de Keerbeek ligt effectief overstromingsgevoelig gebied

de Schijnvallei.

(ca. 280 are populierenaanplant op vochtige grond met elzen- en/of

dat gekenmerkt wordt door biologisch (minder) waardevolle elementen (knotwilgenrij, rietzone, moerraszegge, D).

wilgengroei). In het zuidoosten ligt nog een klein bosje biologisch

Door aanleg van infrastructuur en andere niet-natuurlijke elementen in en langsheen de twee waterlopen kan de

waardevol loofhoutaanplant (excl. Populier) met gemengd loofhout (ca.

natuurlijke werking van het watersysteem worden verstoord.

- Nagaan of ecologische corridor doorsneden wordt en in welke mate

25 are). Tenslotte wordt het oostelijk gedeelte van het gebied grotendeels aangeduid als een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen met soortenarm permanent cultuurgrasland en een bomenrij met dominantie van wilg (Salix sp.).

Onderzoeksvragen en aandachtspunten

versnippering optreedt Onderzoeksvragen en aandachtspunten - O.b. v. de effecten op het watersysteem na te gaan welke verstoringseffecten (verdroging/vernatting) verwacht worden op fauna en flora

Opmerking:

- Aangeven welke maatregelen noodzakelijk zijn om kwalitatieve verstoring (eutrofiëring) tegen te gaan.

Dit verlies aan waardevolle ecotopen is evenwel een rechtstreeks gevolg van het invullen van de gewestplanbestemming, i.e.

Risico op verstoring van fauna & flora in nabijgelegen natuurbeschermingsgebied.

industriegebied. Er kan dus gesteld worden dat het verlies in deze zone

Het Groot Schijn ontvangt haar water via o.a. de Diepebeek. Delen van de vallei van het Groot Schijn zijn zeer

een beleidsbeslissing is die reeds eerder genomen is. Voor de

kwetsbaar voor verdroging en eutrofiëring. De vallei van het Groot Schijn is deels beschermd als erkend

aantasting van natuurwaarden buiten gebieden met een groene

natuurreservaat.

bestemming (SBZ, VEN, natuurreservaten) geldt geen compensatieregeling zoals dat wel het geval is voor ontbossingen. Volgens boskartering: 22 567.75m² bos (ca.2.3ha) geen ontbossingsMER vereist

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - Ecologisch verlies in beeld te brengen

LANDSCHAP Feitelijk verlies landschapswaarden:

Landschapsvisuele verstoring

Versnippering landschapsecologische verbindingen

Het gebied van Kapelleveld is gesitueerd binnen het traditionele

Het gebied leunt aan bij de E313, die de directe omgeving van het gebied structureert. Naast de wegenis zijn er de

De waterlopen volgen nog hun historische loop.

landschap van de Zuiderkempen, meer bepaald het Land van Kontich-

Diepebeek en de Keerbeek, waterlopen die duidelijk herkenbaar zijn op historische kaarten.

Ten noorden van de E313 zorgt industrieterrein ervoor dat de vallei

Ranst. Een ruim gebied ten oosten van het open afrittencomplex van Wommelgem is reeds ingenomen door bedrijventerreinen, die gelegen zijn tussen de E313 en de bebouwde kern van Wommelgem.

evenwel slechts beperkte ruimte krijgt. Op microniveau moet gezegd dat de intrinsieke landschappelijke kwaliteit van het landschap eerder beperkt is.

Op mesoschaal kan gesteld dat er via het gebied van kapelleveld

Een rij knotbomen kan op zich als waardevol beschouwd worden, maar drukt in dit geval niet echt haar stempel op

nog enigszins een openruimteverbinding bestaat tussen het

Het gebied Kapelleveld 2 is nog grotendeels gevrijwaard, al is het wel

het totaalbeeld van het landschap. De landschappelijke verstoring moet vooral gezien worden als de

landbouwgebied rond de Heyaardstraat en het Zevenbergbos ten

enigszins geïsoleerd en ingesloten gelegen door de E313 in het

belevingskwaliteit voor de bewoners van de aanpalende straten.

zuiden van de E313 enerzijds, en het openruimtegebied van de Keer

Noorden, de Wijnegemsteenweg en ingevuld bedrijventerrein in het Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

20/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

westen, de Keerbaan met woonlint in het Zuiden en eveneens de

en de vallei van het Groot Schijn anderzijds. Versnipperende

Keerbaan, bewoning en tuinbouwactiviteiten aan de oostzijde.

elementen in deze verbinding zijn een bedrijvenlint ten noorden van

Het tussengebied is het gebied van samenvloeiing van de Keerbeek en

de E313 en de bewoning langs de Keerbaan ten zuiden van de

de Diepebeek. Het betreft een nat gebied dat effectief overstroomt en

E313. De potentiële functie als verbindingsgebied hangt ook samen

hoofdzakelijk grasland als bodemgebruik kent. Een groot perceel is ook

met de invulling en inrichting van het mogelijke bedrijventerrein

bebost. Het betreft hier een halfopen landschap.

Wommelgem-Ranst.

Op de landschapscomposietkaart (kaart 13.2) zijn de volgende Momenteel is reeds een sterke versnippering aanwezig.

elementen aangeduid in het gebied: - Valleigebied, in gebied tussen woonpercelen langs de Keerbaan en de E313, gespaard gebleven van bebouwing. Hierbij kan opgemerkt worden dat de waterlopen nog hun loop volgen zoals aangegeven op e

kaarten uit de 19 eeuw. - Plaggenbodems in zone tussen 2 waterlopen

Op microniveau moet gezegd dat de intrinsieke landschappelijke kwaliteit van het landschap eerder beperkt is. Een rij knotbomen kan op zich als waardevol beschouwd worden, maar drukt in dit geval niet echt haar stempel op het totaalbeeld van het landschap.

Er zijn geen archeologische gegevens gekend van binnen het gebied. Om de mogelijke schade op het archeologisch patrimonium tot een minimum te beperken, is de actiefiche 13 opgesteld. Voor een beschrijving van de milderende maatregelen m.b.t. archeologisch erfgoed wordt verwezen naar deze actiefiche.

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - Kunnen de voornaamste landschapswaarden behouden blijven? Het gaat hier voornamelijk om het valleigebied en de waterlopen (cf. onderzoeksvragen water).


21/113


04/005619


3


3.1

Water – info voor de watertoets

3.1.1

Ruimtebeslag

3.1.1.1

Kan verlies aan waterbergingsgebied gecompenseerd worden?

De gemeente Wommelgem maakt deel uit van het bekken van de Beneden-Schelde en bevindt zich in het deelbekken van het Groot Schijn. Het Groot Schijn is een onbevaarbare waterloop 1e categorie. Het bedrijventerrein ligt volledig langs de linkeroever van het Groot Schijn en wordt doorsneden door 2 waterlopen van 2de categorie: de Keerbeek en de Diepebeek (resp. VHAG 3125 en VHAG 3535). De Diepebeek is afkomstig van Vremde. Op haar rechteroever ontvangt ze - ter hoogte van het terrein Kapelleveld 2 - één zijbeek, de Keerbeek, die van Ranst-agglomeratie komt. Vervolgens stroomt de Diepebeek af naar het Groot Schijn. De zone langs de waterlopen en het noorden en oosten van het terreinzijn effectief overstromingsgevoelig. Het is niet wenselijk dat het waterbergend vermogen van de vallei verder wordt aangetast. Inname van het resterende openruimtegebied zal bovendien niet alleen het waterbergend vermogen verkleinen, maar tevens voor een versnelde afvoer zorgen. Op het terrein zelf zijn er geen compensatiemogelijkheden voor dit verlies aan waterbergingsvermogen. Stroomafwaarts zijn er langs de waterloop eveneens effectieve overstromingsgebieden ingetekend. Vanuit waterhuishoudkundig oogpunt wordt het resterend openruimtegebied van Kapelleveld best gevrijwaard. Wordt toch beslist om het gebied (deels) in te nemen dient hoe dan ook aandacht besteed aan overstromingsvrij bouwen en compensatie voor waterberging. 3.1.1.2

Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de oeverzones

De loop van de beide waterlopen is duidelijk herkenbaar op historische kaarten. Vanuit waterhuishoudkundig oogpunt is het wenselijk om de waterlopen evenals de oeverzone te vrijwaren. Bijkomend willen we volgende passage uit het GRS aanhalen : Uit GRS Wommelgem:Actie W1.5: Behoud en herstel overstromingszones Natuurlijke overstromingszones (winterbeddingen) behouden en waar mogelijk herstellen. Dit kan onder andere door het opleggen van minimale bouwafstanden, het voorbehouden van de oeverzones als buffer) of groenzones langs de waterloop, het aankopen van oeverstroken, beheersovereenkomsten met landbouwers,D en “Indien de ENA zoekzone te Wommelgem en Ranst effectief tot ontwikkeling komt en met de omvang die momenteel wordt voorzien – wat bijkomende ontsluitingsmogelijkheden inhoudt - rijst de vraag of een volledige ontwikkeling van Kapelleveld 2 nog nodig is. Deze vraag stelt zich temeer daar het terrein gevoelig is voor overstromingen door de samenvloeiing van de Diepebeek en Keerbeek en de nodige natuurwaarden kent. De gemeente doet de suggestie aan het gewest om in het gebied Kapelleveld 2 de ruimte die nodig is om negatieve effecten op de waterhuishouding tegen te gaan - conform de regelgeving inzake integraalwaterbeheer - te herbestemmen naar natuur en bosgebied, indien de ENA zoekzone daadwerkelijk wordt ontwikkeld. “ 3.1.2

Verstoring

3.1.2.1

Maatregelen dienen genomen zodat hemelwater niet versneld wordt afgevoerd.

Er moet hoe dan ook voldaan worden aan de stedenbouwkundige verordening en in dit geval aan de strengere lozingsnormen door de waterbeheerder, m.b. de provincie, opgelegd. Voor de buffering en lozing van hemelwater op haar waterlopen, hanteert de provincie de volgende normen voor wat de lozing betreft op Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

23/113


04/005619


waterlopen waarlangs overstromingen optreden: een buffervolume van 340 m³/ha en een lozingsdebiet van 5l/s/ha. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. Bij de concrete projectuitwerking moet de nodige aandacht gaan naar hergebruik.

3.1.3

Suggestie naar ontwikkelingsperspectief vanuit fiche in kader van toetsing signaalgebieden

Het bekkenbestuur heeft voor dit gebied een fiche goedgekeurd i.k.v. de toetsing van signaalgebieden. In deze fiche wordt een suggestie naar ontwikkelingsperspectief gedaan.

Voor deelgebied 1 wordt een herbestemming voorgesteld naar een bestemming die verenigbaar is met de functie van actuele waterberging. We denken hierbij aan een openruimtebestemming. De huidige bestemming ‘regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter’ is hydrologisch niet verantwoord. Een planologische ruil kan het verlies aan bedrijventerrein compenseren. Deelgebied 2 heeft een beperkte impact vanuit het watersysteem en heeft vanuit die optiek de beste kans op duurzame ontwikkeling. Door de beperkte oppervlakte en omsluiting door beide waterlopen en woongebied is de ontsluiting een mogelijk knelpunt. Een eventuele ontwikkeling mag het huidig waterbufferend vermogen van de gronden niet hypothekeren (oa bepalingen gewestelijke stedenbouwkundige verordening voor hemelwater, geen ophogingen, minimale bodemverharding,D). Voor deelgebied 3 moet een afweging gemaakt worden of een inrichting als regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter mogelijk of wenselijk is mits de strenge randvoorwaarden om verlies aan waterbuffering tegen te gaan. Hierbij dienen ook andere factoren mee in beschouwing genomen, zoals planologische context (omgeven door woongebied en woongebied met landelijk karakter), omvang van het resterende te ontwikkelen gebied, ontsluiting van het gebied,D


24/113


04/005619


3.2

Mens

3.2.1

Direct ruimtebeslag

3.2.1.1

In welke mate treedt ruimtebeslag op ten opzichte van de woonfunctie (effectief verdwijnen van huizen, deel van de tuinen). Op welke manier kan het effect eventueel vermeden of gemilderd worden. Waar is compensatie (onteigening vereist)

Bij inname van het volledige gebied zullen een 2-tal huizen en een landbouwzetel moeten verdwijnen. Het plangebied reikt ook tot net achter de huizen van de Keerbaan. Hierna wordt voorgesteld om een minimale buffer aan te houden ten opzichte van de huizen. Hierbij zullen de tuinen gespaard kunnen worden.

3.2.2

Verstoring

3.2.2.1

Wat is de haalbaarheid van een bedrijventerrein gegeven de bestaande woonlinten en inname van woonuitbreidingsgebieden? Welke verstoring is te verwachten? Welke maatregelen zijn noodzakelijk om de leefbaarheid te garanderen?

Indien nieuwe bedrijven in Kapelleveld 2 worden ingericht, dan kan dit wellicht bijkomende hinder veroorzaken naar de aanpalende woonstraten. Om effecten op gedetailleerde wijze te bepalen en beoordelen zijn meer concrete gegevens van inrichting en bedrijfsactiviteiten noodzakelijk. Op kwalitatieve wijze kan wel een inschatting gemaakt worden. Het aanpalende gebied is reeds als industriezone in gebruik. De E313 vormt de noordelijke grens van het industriegebied. De huidige geluidskwaliteit wordt overwegend bepaald door de E313. Door de inname en configuratie van het gebied kunnen de bedrijfsgebouwen een bijkomende akoestische buffer vormen van het woonlint t.o.v. de E313 waardoor geluidshinder vanwege verkeer op E313. Bij de invulling van het gebied is het van belang om milieuzonering toe te passen, waarbij de meest hinderlijke bedrijven en de interne ontsluiting het verst van de bewoning voorzien worden bij inrichting en uitgiftebeleid. Het openruimtegebied van Kapelleveld 2 vormt geen visuele of akoestische buffer naar de woonstraten, maar geeft wel enigszins een landelijk karakter aan de woonlinten. Bij inname verdwijnt dit. Achter de huizen van de Keerbaan kan een afstandsbuffer het toekomstige bedrijventerrein enigszins ‘op afstand’ te houden.

3.2.3

Netwerkeffecten

3.2.3.1

Wat zijn de te verwachten verkeersintensiteiten?

Om een uitspraak te kunnen doen over de effecten van de inbreiding op de capaciteit, de verkeersleefbaarheid en de verkeersveiligheid, wordt er een inschatting gemaakt van de huidige en toekomstige verkeersintensiteiten. Om het effect van de inbreiding van Kapelleveld 2 op de verkeersstromen te kunnen interpreteren dient de bijdrage van dit terrein bepaald te worden. Hierbij is het belangrijk op te merken dat de netto bijkomende oppervlakte voor het bedrijventerrein mogelijk kleiner zal zijn nadat de milderende maatregelen vanuit de andere disciplines in rekening zijn gebracht. De effecten ten gevolge van de bijkomende verkeersgeneratie zullen in dat geval minder groot zijn. Indien er maatregelen voortkomen uit de beschrijving van de netwerkeffecten voor de receptor mens op basis van de ‘maximale’ bijkomende oppervlakte, zal de noodzaak van deze maatregelen dan ook worden herbekeken in functie van een eventueel kleinere netto bijkomende oppervlakte.


25/113


04/005619


Tabel 1: Gebruikte gegevens verkeersverdeling Kapeleveld (I & II)1 Bruto max opp bijkomend

Gewenst type bedrijvigheid

Netto max opp bijkomend

Bijk tewerkstelling

Vrachtvervoer (voertuigbewegingen/da g)

Personenvervoer (voertuigbewegingen/da g)

17.0

gemengd regionaal

13.1

655

432

825

Dagverdelingen dienen gekend te zijn om de spitsuurintensiteiten om te kunnen rekenen naar dagintensiteiten. Van het Vlaams Verkeerscentrum werden in functie van deze omrekeningen dagverdelingen bekomen voor personenwagens en vrachtwagens en dit voor zowel snelwegen als het onderliggende wegennet. Zo kan er een uurverdeling beschouwd worden voor het plangebied. Deze is in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 2: Gegevens uurverdeling Kapelleveld

U0

U1

U2

U3

U4

U5

U6

U7

U8

U9

U10

U11

personenwagens

8

5

4

4

5

15

29

54

58

45

40

39

vrachtwagens

3

4

4

6

9

17

26

29

27

27

27

27

U12

U13

U14

U15

U16

U17

U18

U19

U20

U21

U22

U23

personenwagens

42

46

47

53

62

65

58

45

32

27

26

16

vrachtwagens

26

27

28

30

29

25

18

14

11

8

6

4

Hoe deze waarden meespelen bij de effectenbepaling wordt besproken in de volgende paragrafen 3.2.3.2

Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

De te verwachten bijkomende verkeersgeneratie t.g.v. de inbreiding is aanzienlijk en heeft een impact op het lokale wegennet: indien er geen infrastructurele ingrepen plaatsvinden, stelt de ontsluiting naar het hoger wegennet een probleem (ook voor de verkeersleefbaarheid en -veiligheid: zie verder). Om deze reden wordt het toekomstige ontsluitingsconcept voor Kapelleveld II gekoppeld aan de ontsluitingsconcepten die worden uitgewerkt voor de totaliteit van de bestaande bedrijventerreinen in de onmiddellijke omgeving (Kapelleveld 1, Hoge Keer, Ter Straten) en het nieuwe bedrijventerrein Wommelgem-Ranst. De voorgestelde ontsluitingsstructuur voor Kapelleveld II (gecombineerd met Kapelleveld I) is gebaseerd op het voorstel tot ontsluiting van Kapelleveld – Hoge Keer – Wommelgem-Ranst – Ter Straten (zie Figuur 1). Hierbij wordt het verkeer van/naar de bestaande bedrijventerreinen Kapelleveld I en Doornveld en van/ naar het te ontwikkelen bedrijventerrein Kapelleveld II naar het nieuwe complex ‘Q8’ geleid, langs een weg parallel aan de E313/E34. De ontsluiting van de bedrijventerreinen is volledig losgekoppeld van de lokale wegenis in Wommelgem (m.u.v. woon-werkverkeer op bepaalde plaatsen). De vorm en de locatie van het 1

Gebruikte kengetallen: Kengetallen vrachtvervoer voor: - ‘watergebonden’ 16 bewegingen/ha/etmaal - ‘gemengd regionaal’ 33 bewegingen/ha/etmaal Kengetallen personenvervoer voor: ‘watergebonden’ 10 personen/ha (geschatte tewerkstelling)*0.9 (bezettingsgraad) *0.7 (aandeel autoverkeer in het totale vervoer) *2 (aankomst en vertrek) ‘gemengd regionaal’ 50 personen/ha (geschatte tewerkstelling)*0.9 (bezettingsgraad) *0.7 (aandeel autoverkeer in het totale vervoer) *2 (aankomst en vertrek) Kengetallen zijn afkomstig uit ‘verkeersgeneratie woon- en werkgebieden, vuistregels en kengetallen gemotoriseerd verkeer’, CROW, publicatie 256, oktober 2007.


26/113


04/005619


complex ‘Q8’ zijn indicatief, en afhankelijk van het inrichtingsvoorstel voor het bedrijventerrein WommelgemRanst.

Figuur 1: Voorstel tot ontsluiting Kapelleveld

Ook het mobiliteitsplan Wommelgem-Wijnegem vermeldt dat de ontsluiting van Kapelleveld preferentieel via een toegangscomplex op de E313 autosnelweg ter hoogte van de Q8 te Ranst gebeurt. Dit zal slechts mogelijk zijn indien hiervoor een ruimtelijk uitvoeringsplan wordt opgesteld (gewestplanwijziging benodigd). Bij dit scenario moet de verwachte verkeersgeneratie voor Kapelleveld dus ook in rekening worden gebracht bij de dimensionering van het open afrittencomplex. 3.2.3.3

Kan de verkeersleefbaarheid gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

Het GRS Wommelgem vermeldt dat er zich reeds in de huidige situatie ‘grote problemen i.v.m. verkeersveiligheid en –leefbaarheid’ voordoen. De ontwikkeling van Kapelleveld II zal de situatie enkel verergeren, indien er geen werk wordt gemaakt van een verbeterde ontsluiting van de bedrijventerreinen. In ieder geval dient het toekomstige ontsluitingsconcept voor Kapelleveld II te worden gekoppeld aan de ontsluitingsconcepten die worden uitgewerkt voor de totaliteit van de bestaande bedrijventerreinen in de onmiddellijke omgeving (Kapelleveld 1, Hoge Keer, Ter Straten) en het nieuwe bedrijventerrein Wommelgem-Ranst. 3.2.3.4

Kan de verkeersveiligheid gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

Gezien de Oelegemsteenweg, de Uilenbaan en de Wijnegemsteenweg zijn geselecteerd als functionele fietsroute, dient er voldoende aandacht te worden besteed aan hun vormgeving om de veiligheid van de gebruikers te garanderen. In de huidige situatie is de Oelegemsteenweg uitgerust met 2x1 verhoogde fietspaden, de Uilenbaan met een vrijliggend dubbelrichtingsfietspad en de Wijnegemsteenweg met 2x1 aanliggende fietspaden. Ook de Nijverheidsstraat-Koralenhoeve is uitgerust met 2x1 aanliggende fietspaden. Voor de functionele fietsroutes langs de Oelegemsteenweg, de Uilenbaan en de Wijnegemsteenweg veroorzaakt de herstructurering geen specifieke bijkomende conflictpunten tussen langzaam en gemotoriseerd verkeer. De aanwezigheid van deze fietsroutes dient wel mee te spelen bij de keuze van een ontsluitingsstructuur voor Kapelleveld, gekoppeld aan de ontsluitingsconcepten die worden uitgewerkt voor de totaliteit van de bestaande bedrijventerreinen in de onmiddellijke omgeving.


27/113


04/005619


In het algemeen kan er gesteld worden dat de ontwikkeling van Kapelleveld II de verkeersveiligheidssituatie in Wommelgem enkel zal verergeren, indien er geen werk wordt gemaakt van een verbeterde ontsluiting van de bedrijventerreinen. 3.2.3.5

Kunnen bestaande fietsroutes functioneel blijven?

Het al of niet blijvend functioneren van de fietsroutes langs de Oelegemsteenweg, de Uilenbaan en de Wijnegemsteenweg hangt af van de keuze van de ontsluitingsstructuur. Eventuele verplaatsingen van functionele fietsroutes mogen echter niet gepaard gaan met het creëren van een te grote omrijfactor. 3.2.3.6

Is de bereikbaarheid met het openbaar vervoer voldoende of zijn er maatregelen nodig?

Het bestaand OV-netwerk (bussen De Lijn) is weergegeven in Figuur 2. De halte ‘Wommelgem Dorp’ bevindt zich op ca. 1 km van het kruispunt Wijnegemsteenweg x Koralenhoeve. De halte wordt bediend door de volgende buslijnen: • Lijn 140 Wijnegem - Mortsel - UZA - Hoboken Polderstad: 1 bus/u, 2 bussen/u tijdens spitsperiodes; • Lijn 141 Wijnegem - Mortsel - UZA - Crematorium - Hoboken Polderstad: 1 bus/u, 2 bussen/u tijdens spitsperiodes; • Lijn 243 Broechem - Boechout - Hove – Kontich: 1 bus voor/na schooltijd • Lijn 244 Wommelgem - Deurne Zuid – Rooseveltplaats: 2 bussen/u • Lijn 420 Herentals - Massenhoven - Broechem – Antwerpen: 1 bus/u, meerdere bussen/u tijdens spitsperiodes • Lijn 421 Zandhoven - Viersel - Broechem – Antwerpen: 1 bus/u • Lijn 423 Lier - Emblem - Broechem – Antwerpen: 1 bus/u • Lijn 429 Wommelgem Industrie – Antwerpen: 1 bus vóór, 2 bussen na schooltijd • Lijn 945 Wommelgem - Ranst - Schilde – Wijnegem: belbus De haltes ‘Wommegem Swinkelsstraat’ (op ca. 600m van het kruispunt Wijnegemsteenweg x Koralenhoeve) en ‘Wommelgem ‘Uilenbaan’ (aan het kruispunt Wijnegemsteenweg x Uilenbaan) worden ook bediend door lijnen 140, 141 en 945. De halte ‘Wommelgem Brug’ en het oostelijkd deel van Kapelleveld worden bediend door de lijn 429.


28/113


04/005619


Figuur 2: Openbaar vervoer netwerk thv Kapelleveld

Voor de toekomstsituatie wordt er uitgegaan van een status-quo in de lijnvoering en frequentie van de busverbindingen, gezien de toekomstige ontwikkelingen/aanpassingen niet gekend zijn. Er wordt dus uitgegaan van een worst case scenario (geen aanpassingen). In dat geval kan de bereikbaarheid van Kapelleveld II met het openbaar vervoer als volgt worden geanalyseerd: • De frequentie van de busverbindingen die halthouden bij de beschreven haltes is voldoende hoog; • De afstand tot de haltes, specifiek de halte ‘Wommelgem Dorp’, is te groot op een significante modal shift te verwezenlijken.

Als milderende maatregelen op gebiedsniveau kan er gedacht worden aan: • Het voorzien van een bijkomende halte voor buslijnen 140, 141 en 945 ter hoogte van het kruispunt Wijnegemsteenweg x Koralenhoeve (en dus naast Kapelleveld II) • Het uitbreiden van de lijn 429 naar het oostelijk deel van het bedrijventerrein Kapelleveld (en dus ook Kapelleveld II )


29/113


04/005619


3.3

Natuur

3.3.1

Direct ruimtebeslag

De ecologische waarden in het gebied zijn gebonden aan de waterlopen en het natte karakter van de vallei. Het gebied kent geen specifiek beheer en is overwegend in landbouwgebruik. Aldus kan gesteld dat de potentiële waarde hoger is dan de actuele. Enkel vanuit het oogpunt van het rechtstreeks ruimtebeslag wordt de inname van het gebied niet echt als een knelpunt gezien. Wel is het belangrijk dat de waterlopen en een ruime oeverzone behouden blijven.

3.3.2

Verstoring

Gegevens over de precieze verandering in geluid- en luchtkwaliteit ontbreken. Men kan echter wel de kwetsbaarheidskaarten gebruiken om een indruk te krijgen van de mogelijke effecten. Volgens de kwetsbaarheidskaart voor geluid is het gebied weinig kwetsbaar voor verstoring. Dit hangt sterk samen met de nabijheid van de E313.

Ten noorden van de E313 is een ruime zone wel kwetsbaar. Deze gebieden zullen evenwel eerder onder invloed staan van de snelweg dan van het bijkomende bedrijventerrein van Kapelleveld 2. 3.3.2.1

Effecten in het verticale vlak (windmolens)

Met betrekking tot de eventuele mogelijkheid om in het betrokken gebied windmolens te plaatsen, kunnen de volgende studies aangehaald worden: -

Windplan Vlaanderen Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines INBO

Windplan Vlaanderen In het Windplan Vlaanderen worden mogelijke inplantingsplaatsen voor windturbines in Vlaanderen weergegeven. Hierbij wordt rekening gehouden met ondermeer windaanbod, plaatsconfiguraties,


30/113


04/005619


landschappelijke inpassing, netinpassing, milieuvoorwaarden en vogelbeschermingsgebieden. Op basis van de beschikbare ruimtelijke informatie werd een analyse van het grondgebied uitgevoerd. Het grondgebied werd verdeeld in vier klassen. Klasse 0 kan worden beschouwd als zijnde harde uitsluitingen. Klasse 1 betreft de gebieden die vanuit het bestaande wettelijk kader het gemakkelijkst kunnen vergund worden. Deze klasse bevat vooral industrie gebieden en zones voor openbaar nut. Klasse 2 bevat voornamelijk landbouwgebieden die omwille van het open karakter zeer goed geschikt zijn. Landschappelijk waardevol agrarisch gebied valt onder klasse 3. Naast deze verschillende klassen zijn op de kaart ook buffergebieden ingetekend van 250 m rond woningen en groen- of natuurgebieden en 500 m ten opzichte van vogelrichtlijngebieden. Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines INBO De Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines is een dynamisch beslissingsondersteunend instrument rond de risico’s voor vogels en vleermuizen bij geplande windturbines in Vlaanderen. De atlas is opgemaakt door het INBO. In deze risicoatlas is Vlaanderen op basis van verschillende deelkaarten opgesplitst in gebieden met risicoklassen 0 tot 3 (laag tot hoog risico). De risicoatlas vogels-windturbines kan beschouwd worden als een startpunt in de analyse en beoordeling van geplande windturbines. Een verdere impactanalyse op project- of planniveau zal moeten onderzoeken of de effecten werkelijk aanzienlijk (significant) kunnen zijn voor de belangrijke natuurwaarden. Situering t.o.v. Windplan Vlaanderen en de Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines Vlaamse risico-atlas windturbines INBO GZO

Risicoklasse 1

vogels-

Windplan Vlaanderen (zie legende onder de tabel) Woonbuffer

Betekenis : Mogelijk risico

Windplan Vlaanderen sluit dit gebied uit voor windmolens omwille van de nabijheid van woongebieden. Mbt de Vlaamse risico-atlas kan gesteld dat een risico mogelijk geacht wordt. Op basis van deze eerste analyse kan gesteld dat de inplanting van windturbines niet wenselijk lijkt. Een verdere impactanalyse op projectniveau zal moeten onderzoeken of de effecten aanzienlijk (significant) kunnen zijn.

3.3.3

Netwerkeffecten

Bij inname van het gebied wordt de verbinding van het boscomplex van Ranst met het ecosysteem van de Schijnvallei doorbroken. Zeker in het geval er een nieuw bedrijventerrein komt aan de noordzijde van de autosnelweg is deze verbinding belangrijk daar in dat geval reeds een groot openruimtegebied tussen de bossen van Ranst en de Schijnvallei verdwijnt. Daarom wordt voorgesteld om de oostelijke zijde van het gebied langs de Keerbeek, en het confluentiegebied met de Diepebeek te vrijwaren.


31/113


04/005619


4

Conclusie

Zowel vanuit waterhuishoudkundig als ecologisch oogpunt wordt voorgesteld om de oostelijke zone van het gebied Kapelleveld 2 (waterlopen en oeverzones, confluentiegebied, overstromingsgebied) te vrijwaren. Het gevaar bestaat immers dat: - bij inname van waterbergingsgebied wateroverlastproblemen naar elders verplaatst worden - een natte natuurverbinding verloren gaat. Vanuit waterhuishoudkundig oogpunt kan als bijkomend argument aangehaald worden dat het GRS bovendien beoogt om overstromingsgebieden te vrijwaren. Hierbij moet wel gesteld dat bij vrijwaring van bovenstaand deel een koppeling van de nieuwe ontsluitingsinfrastructuur van de bedrijvenzones ten zuiden van de E313 (=resterende terrein van Kapelleveld II en Kapelleveld I) ter hoogte van het eventuele ontsluitingscomplex ter hoogte van het huidige tankstation (cf. bedrijventerrein Wommelgem-Ranst) sterk bemoeilijkt wordt. Hoe dan ook moeten bij de inname van (een deel van) het terrein volgende aandachtspunten en aanbevelingen in overweging genomen worden: • Aandacht voor de nodige buffering van hemelwater en zo nodig compensatie voor inname effectief overstromingsgebied • Inpassing van de waterlopen met behoud oeverzones • Wordt toch beslist om het gebied (deels) in te nemen dient hoe dan ook aandacht besteed aan overstromingsvrij bouwen en compensatie voor waterberging. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. • Bij de inrichting van het terrein moet gestreefd naar een optimale combinatie ontsluiting-inrichting bedrijfsterreinen, zodat de verstoring naar de omliggende bewoning minimaal is (i.e. interne ontsluiting zo dicht mogelijk bij E313 voorzien). • milieuzonering toepassen t.o.v. de aanpalende woonzones en –linten. Hierbij dienen de grootste hinderbronnen nabij de E313 voorzien te worden; de minder hinderlijke activiteiten het dichtst bij de bewoning. Hier kan ook reeds aangehaald worden dat er bij de inrichting van het terrein voor gezorgd kan worden dat de bedrijfsgebouwen als een akoestisch scherm werken ten aanzien van het verkeerslawaai van de E313. Dit kan er voor zorgen dat wat verstoring door verkeerslawaai betreft de toekomstige situatie beter uitvalt dan de huidige toestand. Een mogelijke invulling van de buffer tussen bewoning en bedrijfsgebouwen is in bijlage schematisch voorgesteld. • Milderende maatregelen moeten getroffen worden om de geluidshinder vanwege industriële activiteiten tov de woonlinten effectief te milderen: brongerichte maatregelen, configuratie bedrijfsgebouwen, volumeberm • Het voorzien van een bijkomende halte voor buslijnen 140, 141 en 945 ter hoogte van het kruispunt Wijnegemsteenweg x Koralenhoeve (en dus naast Kapelleveld II) • Het uitbreiden van de lijn 429 naar het oostelijk deel van het bedrijventerrein Kapelleveld (en dus ook Kapelleveld II )


33/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Hoogbuul

DEEL 3

Hoogbuul Aanvullende analyse

i

BELANGRIJKE NOOT Dit terrein behoort bij de categorie van voorgenomen herstructureringen. Aanbevelingen of maatregelen die vanuit voorliggende milieubeoordeling worden aangegeven, dienen voor dit gebied dus gezien te worden als louter aandachtspunten voor de inrichting van het gebied of beleidsaanbevelingen.

1

Inleiding

1.1

Projectomschrijving

Project: Herstructurering van reeds bestemde bedrijventerreinen en optimaliseren van het versnipperd ruimtegebruik. Transformeren van nabij het kanaal gelegen kavels naar watergebonden kavels. De ontsluiting van het terrein en de eigendomsstructuur werden reeds opgegeven als potentiële knelpunten. De gewenste ontwikkeling is deels gericht op watergebonden bedrijvigheid en het optimaliseren van de ligging aan het kanaal. Gemeente: Olen

1.2

Algemene Situering

Zie kaart 14.1: Situering en juridisch & beleidsmatig kader


35/113


04/005619


1.2.1.1

Huidige situatie

Het plangebied bevindt zich ten noordoosten van de dorpskern van Olen, tussen de E313 en het Albertkanaal. De volledige site is bestemd als industriegebied en is grotendeels gerealiseerd. Uit GRS (informatief gedeelte) Binnen het industriegebied langs het Albertkanaal zijn de bestaande reserves zo goed als uitgeput. (D) Toch kennen de industriegebieden langsheen het Albertkanaal in Olen enkele zonevreemde situaties. De ontwikkelingsopties die genomen worden aangaande de ontwikkeling van het economisch netwerk van het Albertkanaal zullen bepalend zijn voor de toekomstperspectieven van deze zonevreemde functies. (D) (p.69) In de randzone van de bedrijvigheid bevinden zich twee woonwijken, Neerbuul en Schaatsbergen. Beide zijn lintvormige uitlopers van respectievelijk de woonkernen Onze- Lieve-Vrouw en Centrum. Verspreid over de deelruimte bevinden zich 6 van de 17 clusters met zonevreemde woningen, samen goed voor een derde van het aanbod (44 t.o.v. 139). Een kleine doch cultuurhistorisch belangrijke cluster daarbij is de restant van het oude gehucht ‘Buul’ dat grotendeels heeft moeten wijken voor het Albertkanaal. Op deze plek is nog duidelijk de centraal gelegen langgevelhoeve bewaard gebleven, alsmede het concentrisch wegenstelsel er rond. Momenteel vormt het vooral het zwaartepunt van de weekendverblijven in de zone Boskant en biedt in die zin ook potenties als knoop binnen een toeristisch-recreatief netwerk. Op enkele plekken binnen de industriezone treffen we nog reservegebieden voor bedrijvigheid aan, waarvan het grootste (±8ha) ten zuiden van de Industrielaan; zij kennen momenteel een landbouwgebruik. De ontsluiting tussen de bedrijven en de snelweg E313 is goed. Ten zuiden van het Albertkanaal gebeurt de ontsluiting via de Industrielaan naar de N152 of naar de N19 (Geel). Ten noorden van het kanaal takt men via Neerbuul en Hoogbuul eveneens aan op de Industrielaan, of sluit men via de N13 aan op de N152, de Herentalse ring of de N19.


36/113


04/005619


Figuur 3: Huidige structuur (bron: GRS Olen)


37/113


04/005619


1.2.1.2

Juridische context

In het gebied

Omgeving gebied

Gewestplan 17 Herentals - Mol (KB

Gewestplan 17 Herentals - Mol (KB

28/07/1978)

28/07/1978)

Industrieterrein

Agrarisch gebied - woongebied met

Zone voor ambachtelijke bedrijven

landelijk karakter – bosgebied –

en KMO’s

bufferzone – zone voor


Door een besluit van de Vlaamse

verblijfsrecreatie

regering van 24 juli 1996 werden volgende zones van het gewestplan gewijzigd: ligging: smalle reservatiestrook tussen Albertkanaal en E313 bestemming: de overduk “reservatiestrook” werd verwijderd aangezien de Industrielaan aangelegd is RUP’s

APA’s/BPA’s

Olen:

Olen:

RUP Industrielaan - E313

RUP Industrielaan - E313

(01/09/2005)

(01/09/2005)

-

-

-

De site ligt op 5,5 km van een

Natuur SBZ

vogelrichtlijngebied. Het dichtstbijzijnde HRL-gebied bevindt zich op 4km VEN

-

Het dichtstbijzijnde VEN-gebied bevindt zich op 2,9km


-

Het dichtstbijzijnde reservaat bevindt zich op 2,9km

Andere

-

-

Niet geklasseerd: Stapkensloop

3e categorie: Stapkensloop (VHAG

(VHAG 9153)

9153)


Niet geklasseerd: Stapkensloop (VHAG 9153) Landschap Beschermingen

-

Monument: Houten windmolen Noordkasteel


38/113


04/005619


landschapsatlas


Bosgebied Olen; Bos- en

Bosgebied Olen; Bos- en

akkercomplex Diependaal,

akkercomplex Diependaal,

Doffen en Molekens

Doffen en Molekens

39/113


04/005619


2

Scoping

Zie Kaart 14.2: Referentiesituatie Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

MENS Direct ruimteverlies planologisch gezien? NEEN

Risico op (milieu)hinder?

Impact op bereikbaarheid functies/mobiliteit? Is er versnippering van

Het gaat om een herstructurering (9 ha op totaal van 144ha) binnen een

Ten gevolge van het optimaliseren van het versnipperd ruimtegebruik (ca. 9 ha), zullen er bedrijven bijkomen

functies?

bestaand bedrijventerrein dat volgens het gewestplan bestemd is als

op het terrein. Het terrein is begrensd door de E313 in het zuiden en het Albertkanaal in het noorden. Ten

Bijkomende belasting wegennet (N19, verbinding Geel – Westerlo)

industriegebied (deels watergebonden, deels via de weg). Er is dus in

oosten en ten westen van het bedrijventerrein ligt een woongebied met landelijk karakter. Beide woonzones

kan barrièrewerking tot gevolg hebben, er worden echter

principe geen effect op andere functies.

zijn van het bedrijventerrein afgeschermd door een bufferzone. In de directe omgeving (aan de overzijde van

doorstromingsmaatregelen voorzien aan het open afrittencomplex

de E313) liggen de woonkernen Olen en Oevel.

(realisatie 2010 – 2012).

Feitelijk ruimteverlies op terrein? JA wonen: Er zijn een aantal zonevreemde woningen op terrein in 2002. Een

Bijkomende watergebonden bedrijvigheid kan afbreuk doen aan de attractiviteit en de continuïteit van de hoofdfietsroute.

Het plangebied is op dit ogenblik vrij versnipperd. Het doel van de herinrichting is om ruimtegebruik te optimaliseren. Er wordt geen

woning op het te herstructureren gedeelte werd opgekocht door een bedrijf. Aangezien het gebied reeds in belangrijke mate bebouwd is en aangeduid werd als industrieterrein, wordt niet

:

negatief effect verwacht op het ruimtelijk netwerk van functies.

ingegaan op de beeldkwaliteit van het gebied t.o.v. omwonenden. De twee woonlinten, resp. ten oosten en ten westen van het terrein, zijn immers afgeschermd van het industrieterrein door een bufferzone. Deze zones zijn op heden nog niet ingericht als volwaardige buffer. Lange achtertuinen nemen in zekere zin wel deze functie op. Het gebied in het westen van het industrieterrein is bovendien nog niet ontwikkeld als industrieterrein. Bij

Onderzoeksvragen en aandachtspunten -

autonome ontwikkeling de capaciteit van de ontvangende

een verdere invulling van het gebied kan een volwaardige buffer hier wel nodig zijn.

wegen niet? -


-

recreatie: Het Albertkanaal is geselecteerd als hoofdfietsroute op Provinciaal niveau. Een functionele fietsroute gaat via Hoogbuul doorheen het bedrijventerrein. (VVW Olen). Er zijn een aantal zonevreemde recreatieve

-

dan niet opgenomen zullen worden is echter een leemte in de kennis.

-

-

Is er een significante impact te verwachten op het fietsverkeer binnen het terrein? Kunnen de bestaande

Dienen luchtkwaliteit/ geluidsklimaat gedetailleerd in beeld gebracht worden? Indien nieuwe bedrijven

fietsroutes blijven bestaan? Aandacht voor veilige

ten westen van Hoogbuul worden ingericht, t.h.v. landbouwgebied, dan kan dit wellicht bijkomende

functionele fietsroute en oversteekplaatsen. Bij

hinder veroorzaken naar woonwijk Schaatsbergen. In welke mate kan deze impact voorkomen of

watergebonden bedrijvigheid mogelijkheid voor alternatieve

gemilderd worden?

fietsroute bekijken.

Welke buffer moet behouden blijven ten opzichte van de bestaande woningen? Is de reeds

-


Is er een significante impact te verwachten op het vlak van verkeersleefbaarheid naar omwonenden? Is er een significante impact te verwachten op de recreatieve functie van de fietsroute langsheen het kanaal?

landbouw: aan de westzijde van terrein ligt een zonevreemd landbouwgebied.

Is er een significante impact te verwachten van luchtvervuiling en/of geluidsverstoring naar de nabijgelegen woonzones (woonwijk Schaatsbergen en woonlint Neerbuul)?

bijkomende bedrijven (9ha)?

alle kavels aan het water ingenomen zullen worden door watergebonden bedrijvigheid, zullen deze recreatieve functies verdwijnen. Welke kavels al

Mobiliteitseffecten op woonstraten in de omgeving bekijken?

aanwezige bufferzone langsheen de woonlinten voldoende breed, rekening houdend met de

functies in het plangebied gelegen zoals een waterski en vissersclub. Indien

Overstijgt de verkeersgeneratie in combinatie met de

-

is er mogelijks een negatieve impact op de veiligheid van omwonenden?

Aangezien het project ten voordele van de industriële infrastructuur werd opgesteld, wordt de impact op industrie hier niet verder besproken.


Wat is het effect op de woonfunctie. Hoeveel woningen (al dan niet zonevreemd) moeten verdwijnen?

-

Aandacht voor behoud fietsroute.

-

Is het verlies aan landbouwgronden belangrijk?


41/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

WATER en BODEM De Lange Loop (niet-geklasseerde waterloop) doorkruist de westelijke zijde

Verstoring waterhuishoudkundig systeem door bijkomende verhardingen en versnelde afvoer van hemelwater

van het gebied .

Bijkomende verharding kan zorgen voor een versnelde afvoer van hemelwater. De gewestelijke hemelwaterverordening waakt over het bufferend en infiltrerend vermogen van het gebied. Aangezien de

Het plangebied heeft een zandbodem waarvan een deel reeds verstoord is

bodem infiltratiegevoelig is en niet overstromingsgevoelig kan men stellen dat dit risico zeer beperkt is. Dit

en aangeduid wordt als antropogeen. Er kan een eventuele inname zijn van

aspect wordt dan ook niet verder besproken. Er dient alleszins voldaan te worden aan de gewestelijke

gronden die momenteel nog als landbouwgrond in gebruik zijn. Aangezien er

verordening hemelwater die op het moment van de implementatie van het plan van toepassing is.

geen bijzondere bodemwaarden in het gebied aanwezig zijn en de gronden

Ook kan hier aangegeven worden dat er volgens de principes van het integraal waterbeheer moet ingezet

ten dele reeds verstoord zijn, worden er geen aanzienlijk effecten verwacht.

worden op hergebruik van hemelwater en maximaal gestreefd moet worden naar infiltratie.


Aandachtspunt: risico op verstoring van de grondwaterwaterkwaliteit

- Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de

Het grondwater in het studiegebied is zeer kwetsbaar voor verontreiniging (Ca1). De watervoerende laag

oeverzones. Welke milderende maatregelen moeten opgenomen worden om

bestaat uit zand. De deklaag is gelijk aan of minder dan 5 m diep en/of zandig en de onverzadigde zone heeft

de waterloop op een ecologisch verantwoorde manier te integreren in het

een dikte van maximaal 10 m.

industrieterrein.

Het gebied ten westen van het bedrijventerrein is PIDPA-waterwingebied, dat samen met het gedeelte ten noorden van het kanaal deel uitmaakt van het GNOP-actiegebied Doffen. Het industriegebied valt buiten de beschermingszones voor het waterwingebied. Dit blijft echter wel een aandachtspunt.

De kans op vervuiling ten gevolge van de bedrijvigheid wordt geregeld via de milieuwetgeving. Op planniveau wordt hier niet op ingegaan. Bovendien is de specifieke aarde van de bijkomende bedrijvigheid gedurende deze fase van het onderzoek nog niet gekend.

FAUNA & FLORA Feitelijk ruimteverlies van complex van waardevolle en enkele zeer

Verstoring

Risico op verzwakking van ecologische connectiviteit

waardevolle elementen:

De gevoeligheid van de bestaande waardevolle percelen is vrij beperkt aangezien het grotendeels om

Door herstructurering van het industrieterrein Hoogbuul verdwijnen

Vooral centraal en aan de westzijde van het gebied liggen enkele biologisch

ingesloten waarden gaat, reeds omgeven door industrie. Het industrieterrein bedraagt nu reeds 148 ha. Het is

mogelijks een aantal ecologische stapstenen tussen het

waardevolle tot zeer waardevolle elementen. Zo zijn er nog enkele kleine

dan ook de vraag in welke mate een herstructurering die plaats moet maken voor 9 ha bijkomend

natuurgebied Teunenberg ten zuiden van Albertkanaal (i.e. Olense

restanten terug te vinden van ecologisch zeer waardevolle zure mesofiele

bedrijventerrein veel bijkomende verstoring zal veroorzaken.

duinrug met bosstructuur) en het open landschap en de bosstructuur

bossen (eiken-berkenbos). Volgende elementen zijn aangeduid als biologisch waardevol: - aanplant van Grove den met laag struikgewas

ten noorden van Albertkanaal (landbouwgebied Doffen, Boskant en Schambraken). Hierdoor raakt het natuurgebied Teunenberg


- kapvlakte

geïsoleerd tussen industrie- en woonzones.

gevoeligheid van de blijvende bosfragmenten voor verstoring door vermindering van geluid- en / of luchtkwaliteit?

industrieterrein is nu wellicht al beperkt door de verspreide inplanting

- ruigte op voormalig akkerland / opgehoogde. vergraven terrein

-

Is er mogelijks een impact naar de randen toe (natuurgebied ten zuiden van het industrieterrein).

- mesofiel hooiland (glanshaververbond)

-

Welke impact heeft een verdere bosversnippering op de kwaliteit van de overblijvende restanten

- struisgrasvegetatie op zure bodem met struik- of boomopslag

Echter, de corridorfunctie van de bosfragmenten binnen het van de bedrijven in het terrein en de verstoring die verkeer en industrie op deze gebieden veroorzaken.

binnen en buiten het industrieterrein?

- naaldhoutaanplant (niet Grove den)

-

- populierenaanplant op droge grond met struikgewas

-

Zijn er binnen het terrein meer geschikte percelen die de historische bosstructuur minder aantasten? Zijn er ecologisch waardevolle bermen langsheen Albertkanaal (corridors) die verdwijnen door transformatie van kavels (gelegen nabij het kanaal) naar watergebonden kavels?

Opmerking: Dit verlies aan waardevolle ecotopen is een rechtstreeks gevolg van het invullen van de gewestplanbestemming, i.e. industriegebied. Er kan dus gesteld worden dat het verlies in deze zone een beleidsbeslissing is die Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

42/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

reeds eerder genomen is. Voor de aantasting van natuurwaarden buiten gebieden met een groene bestemming (SBZ, VEN, natuurreservaten) geldt geen compensatieregeling zoals dat wel het geval is voor ontbossingen.

Volgens boskartering: een totaal van ca. 262514m² bos (26.25ha)

Er is

een ontbossingsMER nodig, afhankelijk van welke terreinen ontwikkeld worden


Welke natuurwaarden zullen verdwijnen bij ontwikkeling van Hoogbuul?

-

Zijn er ecologisch waardevolle bermen of andere corridors langsheen het Albertkanaal die verdwijnen door transformatie van kavels gelegen aan het kanaal naar watergebonden bedrijfsterreinen?

-

Een aandachtspunt bij de ontwikkeling van 9 ha industriegebied is dat het vegetatiebesluit te allen tijde gerespecteerd moet worden.

LANDSCHAP Feitelijk ruimteverlies

Risico op verstoring gaafheid en esthetische waarde van relictzone ‘Bosgebied Olen’

Er zijn geen landschappelijke netwerken die door inname van

De meeste noordelijk gelegen tip van de relictzone ‘Bosgebied Olen’ valt

Het industriegebied grenst aan, en vormt gedeeltelijk een onderdeel van de relictzone ‘Bosgebied Olen’.

gronden op het industrieterrein verstoord worden. De

samen met een deel van het industrieterrein Hoogbuul.

Samen met de noordelijker gelegen relictzone ‘Bos- en akkercomplex Diependaal, Doffen en Molekens’ vormt

landschappelijke connectiviteit wordt niet aangetast door de

Een eventuele inname van deze bospercelen zou dus een inkrimping van de

het ‘Bosgebied Olen’ een krans van bos- en akkerland rond het verstedelijkte Herentals en de dorpskern Olen.

herstructurering.

relictzone betekenen. Uit de beschrijving van de relictzone blijkt dat de

De inname door de industriesite Hoogbuul aan de rand van het Bosgebied Olen, is verdere aantasting van de

gaafheid van dit noord-oostelijk deel te relatieveren is. Het gebied is “niet

open ruimte.

Wel zal aan de landschappelijke ervaring van de oevers van het kanaal kort doorbroken worden door een eventuele verlegging van

meer zo gaaf wegens aanpassing vroeger wegenpatroon en industriële verkaveling.”

Aangezien het plangebied afgesneden is van de rest van de relictzone door de E313 is de landschappelijke

het fietspad. Door een goede inrichting van het fietspad kan men

(bron: http://geovlaanderen.agiv.be)

verstoring ten gevolge van het verdwijnen van dit deel van de relictzone beperkt. De landschappelijke

echter vermijden dat de route verminderd in beeldkwaliteit en kan

Vanuit landschappelijk oogpunt heeft de directe omgeving van Hoogbuul

verbinding met het plangebied is veeleer virtueel, maar laat verkeer op de autosnelweg wel het typische

men de visuele beleving zelfs verrijken. Zo kan het fietspad gebruik

hoofdzakelijk het karakter van een nieuw landschap van bedrijventerreinen

landschap ervaren. Behoud is dus wenselijk, al kan men bij het innemen van de gronden niet spreken van een

maken van de groene buffers langs het industrieterrein.

tussen de E313 en het Albertkanaal. De inname van deze zone is dan ook

belangrijk negatief effect wat betreft landschap.

geen belangrijk negatief effect voor het landschap. Uit de beschrijving van de relictzone blijkt ook dat in het oostelijk deel een


archeologische vondst gedaan werd. Er is een zone gevonden met een

- Het bedrijventerrein ligt in de omgeving van het landinrichting ‘Merode en omgeving’. Is er een impact te

protohistorisch grafveld op 'Schaatsbergen'.

verwachten naar dit project toe door de herinrichting van het industrieterrein?

Er is geen bouwkundig erfgoed gelegen binnen het plangebied.


Hoe kan een eventuele impact op het archeologisch erfgoed vermeden worden?


43/113


04/005619


3


3.1

Mens

3.1.1

Direct Ruimtebeslag

3.1.1.1

Wat is het effect op de woonfunctie. Hoeveel woningen (al dan niet zonevreemd) moeten verdwijnen?

Er wordt geen woongebied ingenomen. De woningen die mogelijks zouden verdwijnen zijn alle binnen industriegebied gelegen. Veelal betreft het woningen die dateren van voor 1962 of bedrijfswoningen die naderhand afgesplitst werden van het bedrijf. Hoewel deze woningen zonevreemd zijn, zijn ze niet in die hoedanigheid opgericht. Indien deze woningen gesloopt worden, heeft dit een negatieve impact op de woonfunctie. IOK heeft twee zonevreemde woningen opgekocht. Deze woningen zijn reeds gesloopt. Over de andere woningen in het gebied is geen informatie gekend.

463 A 463 463 A A

473 H H 473 H

459 459 AA

460 460 BB

479 479 BB

470 C C 470

630 C 630 C

GELA DE LAN

469 A 469 A A 468 468 A A

478 478 B B

473 473 FF

T 472 472 TT 470 D 470 D 470

477 N N

474 474 474 KK

467 467 AA

465 465 VV

AN

471 471 G G 22 471 X 471 471 X X 471 466 466 N N 22

628 A 628 628 A A

HOOG

471 471 C C 22

550 550 550 LL

471 471 VV

466 H 466 H 22

629 629 AA

BUU L

551 M M 551 552 552 KK 555 555 AA

558 KK 558

R 557 557 R R

558 558 LL 625 625 D D

V 553 553 V V 549 K

557 557 S S 557

626 Y 626 Y 625 625 EE 626 626 626 W W 22

C 557 557 C C

558 D 558 D D 558 560 560 560 B B

545 545 FF 558 G G 558 G 558 545 545 C C 558 558 FF

625 FF 625 625

L 549 549 LL

L 552 552 552 LL

556 556 M M

625 625 C C

550 550 H H

542 542 LL

626 626 PP 22

548 548 545 E 545 E

545 D 545 545 D 546 546 AA 542 542 PP

H 549 549 H H

STOKTBERG

631 631

461 461

462 462

547 547 AA 525 525 AA

Figuur 4: Woningen opgekocht door IOK

3.1.1.2

Aandacht voor behoud fietsroute.

Bij de ontwikkeling van de watergebonden bedrijvigheid kan het fietspad eventueel onderbroken worden. Het gaat hier om een fietsroute op provinciaal niveau. Het verdwijnen ervan zou dan ook een belangrijk negatief effect hebben op het bovenlokale fietsnetwerk. Het fietspad zou dan plaatselijk omgeleid kunnen worden.


45/113


04/005619


3.1.1.3

Is de impact van het verlies aan landbouwgronden belangrijk negatief?

Er zijn geen landbouwzetels gelegen in het plangebied (bron: GRS Olen). De landbouwpercelen die binnen het plangebied gelegen zijn, zijn geen huiskavels. Gezien de beperkte oppervlakte die hier verloren gaat en het feit dat deze graslandpercelen reeds in belangrijke mate door bebouwing omgeven zijn, wordt het effect als licht negatief beoordeeld. Er moeten passende maatregelen uitgewerkt worden voor de landbouwer/ pachter. Dit zal in latere fase geconcretiseerd worden.

3.1.2

Hindereffecten

3.1.2.1

Is er een significante impact te verwachten van luchtvervuiling en/of geluidsverstoring naar de nabijgelegen woonzones (woonwijk Schaatsbergen en woonlint Neerbuul)?

Indien nieuwe bedrijven in het westen van het plangebied worden ingericht, dan kan dit bijkomende hinder veroorzaken voor de woonwijk Schaatsbergen. Om deze effecten in detail te bespreken zijn de correcte gegevens nog niet voorhanden. Op kwalitatieve wijze kan wel een inschatting gemaakt worden van het effect. Het gebied is reeds als industriezone in gebruik en de E313 vormt de zuidelijke grens van het industriegebied. De geluidskwaliteit wordt bepaald door deze twee elementen. Men kan dan ook veronderstellen dat de beperkte bijkomende bedrijvigheid geen significante invloed zal hebben op de huidige situatie. De bedrijven moeten bovendien voldoen aan de milieuwetgeving. De gevoelige zones bevinden zich ten oosten en westen van het terrein. Het gaat telkens om woonlinten met landelijk karakter. Om de geluidsbelasting naar deze zones toe te minderen, kan men de meest geluidsbelastende bedrijven in het midden van het terrein voorzien. De minder belastende of ‘stille’ activiteiten kunnen dan als buffer meewerken aan de woonkwaliteit ter hoogte van de woningen. Door deze zonering toe te passen, kan men de draagkracht van de omgeving voor bedrijvigheid vergroten. 3.1.2.2

Welke buffer moet behouden blijven ten opzichte van de bestaande woningen? Is de reeds aanwezige bufferzone, ten westen en ten oosten, langsheen de woonlinten voldoende breed, rekening houdend met de bijkomende bedrijven (9ha)?

De bufferzones zijn tussen de 30 en de 60m breed. Dit is een behoorlijk brede zone die als koppelgebied ontwikkeld kan worden, ter versterking van bijvoorbeeld de ecologische structuur. Aangezien 9 ha een eerder beperkte oppervlakte is in vergelijking met de totale oppervlakte van het industriegebied (148 ha), wordt ingeschat dat de voorziene bufferzones volgens het gewestplan kunnen volstaan, mits een kwalitatieve inrichting. 3.1.2.3

Is er mogelijks een negatieve impact op de veiligheid van omwonenden?

Er zijn geen Seveso bedrijven gelegen op het terrein. In een RVR-rapport op planniveau werd de kansrijkheid van de terreinen voor inplanting van Seveso-bedrijven geëvalueerd. Hoogbuul werd hierbij niet onderzocht aangezien het gaat om een herstructurering van het bedrijventerrein met een beperkte toename aan bedrijvigheid (9 ha). Gezien de beperkte oppervlakte die hier beschikbaar is en de nabijheid van twee woonlinten is het weinig waarschijnlijk dat zich hier Seveso bedrijven zouden vestigen. 3.1.2.4

Is er een significante impact te verwachten op het vlak van verkeersleefbaarheid naar omwonenden?

Dit aspect wordt beschreven bij de bespreking van de netwerkeffecten mens - verkeer


46/113


04/005619


3.1.2.5

Is er een significante impact te verwachten op de recreatieve functie van de fietsroute langsheen het kanaal?

De beleving van de route zal gewijzigd worden, maar dit is niet noodzakelijk een negatief effect. Er moet echter gewaakt worden over de beeldkwaliteit, veiligheid en signalisatie van de route. Deze zou via bestaande wegenis omgeleid kunnen worden of via de buffergebieden lopen. Op dit ogenblik zijn onvoldoende gegevens gekend om hier een uitspraak over te doen. Een ander aspect waarmee rekening gehouden moet worden bij de aanleg/ het behoud van de fietsroute is de geluidskwaliteit op de route. De huidige bedrijvigheid zorgt voor een vermindering van de geluidskwaliteit. Afhankelijk van de aard van de bedrijvigheid is dit ook zo na de kantooruren en dus tijdens het recreatieve gebruik van de fietsroute. Door het fietspad te verleggen kan het bovendien in de directe omgeving komen te liggen van de E313. Aangezien de toekomstige ligging van het fietspad niet gekend is, kan hier geen eenduidige uitspraak over gedaan worden. Het behoud of een eventuele heraanleg van deze provinciale route wordt best bekeken in samenspraak met de provincie.

3.1.3

Netwerkeffecten

3.1.3.1


Om een uitspraak te kunnen doen over de effecten van de herstructurering op de capaciteit, de verkeersleefbaarheid en de verkeersveiligheid, wordt er een inschatting gemaakt van de huidige en toekomstige verkeersintensiteiten. De volgende wegen in de buurt van het plangebied worden hiervoor beschouwd: • Industrielaan – Nijverheidsstraat (‘Kanaalweg’ parallel aan Albertkanaal – toekomstige primaire weg II) • Hoogbuul (lokale weg II) • Neerbuul – Moleneinde (lokale weg II) Bij deze intensiteiten dient de volgende kanttekening geplaatst te worden: hoewel de ordes van grootte overeenstemmen met de verkeersstromen in de referentiesituatie, dient men steeds in het achterhoofd te houden dat de waarden zijn gegenereerd door een macromodel Ze kunnen dus niet op dezelfde manier behandeld worden als waarden gegenereerd door een micromodel, waarbij er een detaillering van de plaatselijke resolutie of zone-indeling en van het infrastructuurnetwerk heeft plaatsgevonden, en de output is gekalibreerd met plaatselijke tellingen. Om de effecten toch te kunnen bespreken en beoordelen wordt de bijkomende verkeersgeneratie voor Hoogbuul afzonderlijk bepaald en bijkomend toegevoegd aan de waarden uit de verkeersmodellering. Hierbij is het belangrijk op te merken dat de netto bijkomende oppervlakte voor het bedrijventerrein mogelijk kleiner zal zijn nadat de milderende maatregelen vanuit de andere disciplines in rekening zijn gebracht. De effecten ten gevolge van de bijkomende verkeersgeneratie zullen in dat geval minder groot zijn. Indien er maatregelen voortkomen uit de beschrijving van de netwerkeffecten voor de receptor mens op basis van de ‘maximale’ bijkomende oppervlakte, zal de noodzaak van deze maatregelen dan ook worden herbekeken in functie van een eventueel kleinere netto bijkomende oppervlakte.


47/113


04/005619


Tabel 3: Gebruikte gegevens verkeersverdeling Hoogbuul2 Bruto max opp bijkomend

Gewenst type bedrijvigheid

Netto max opp bijkomend

Bijk tewerkstelling

Vrachtvervoer (voertuigbewegingen/da g)

Personenvervoer (voertuigbewegingen/da g)

9,0

deels watergebonden (1,7ha.), deels gemengd regionaal (7,3 ha.)

6.9

294

206

371

Omdat het macromodel een spitsuurmodel is, dienen de dagverdelingen gekend te zijn om de spitsuurintensiteiten om te kunnen rekenen naar dagintensiteiten. Van het Vlaams Verkeerscentrum werden in functie van deze omrekeningen dagverdelingen bekomen voor personenwagens en vrachtwagens en dit voor zowel snelwegen als het onderliggende wegennet. Zo kan er een uurverdeling beschouwd worden voor het plangebied. Deze is in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 4: Gegevens uurverdeling Hoogbuul

U0

U1

U2

U3

U4

U5

U6

U7

U8

U9

U10

U11

personenwagens

4

2

2

2

2

7

13

24

26

20

18

18

vrachtwagens

2

2

2

3

4

8

13

14

13

13

13

13

U12

U13

U14

U15

U16

U17

U18

U19

U20

U21

U22

U23

personenwagens

19

21

21

24

28

29

26

20

14

12

12

7

vrachtwagens

12

13

13

14

14

12

9

7

5

4

3

2

Na middeling van de spitsuurintensiteiten worden deze aan het netwerk toegevoegd, op basis van een expertinschatting: • 40 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de westelijke Kanaalweg (richting N152 Herentals – E313 complex 22) • 40 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de oostelijke Kanaalweg (richting N19 Geel – E313 complex 23) • 10 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de N13 (via Neerbuul) • 5 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar Olen-centrum (via Hoogbuul) • 5 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar Oevel (via Moleneinde) Op de interne wegenis wordt de verdeling van de intensiteiten als volgt verondersteld (ontsluiting via deze wegen):

2



48/113


04/005619


• 40% (= (40+40)/2%) van het bestemmingsverkeer rijdt over de Kanaalweg tussen Hoogbuul en Moleneinde • 25% (= 40/2+5%) van het bestemmingsverkeer rijdt over het zuidelijke deel van Hoogbuul, 10% over het noordelijke deel • 25% (= 40/2+5%) van het bestemmingsverkeer rijdt over het zuidelijke deel van Moleneinde, 10% over het noordelijke deel Dit leidt uiteindelijk tot de volgende, gecorrigeerde tabel met spitsuurintensiteiten. In de tabel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west. Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak. Tabel 5: Spitsuurintensiteiten Hoogbuul

2020 ochtendspits

avondspits

wagens

vracht

wagens

vracht

24

3

30

3

51

5

30

10

23

6

68

5

227

11

426

11

246

9

94

3

266

12

118

13

200

5

205

9

201

5

38

3

Kanaalweg Richting oost kruispunt Hoogbuul (bij gem.)

kruispunt Moleneinde (Oevel) bij gem.

Richting west

kruispunt Moleneinde (Oevel) bij gem.

kruispunt Hoogbuul (bij gem.)

Hoogbuul


49/113


04/005619


2020 ochtendspits

avondspits

wagens

vracht

wagens

vracht

339

13

551

30

317

13

625

27

314

14

621

28

500

8

140

8

503

9

144

9

496

7

238

12

646

14

611

29

322

13

742

30

306

14

796

29

142

0

463

18

375

3

279

9

315

8

231

5

290

7

238

5

428

11

588

22

Richting oost

kruispunt Kanaalweg (bij gem.)

kruispunt Neerbuul-Moleneinde Richting west kruispunt Neerbuul-Moleneinde

kruispunt Kanaalweg (bij gem.)

Neerbuul-Moleneinde Richting zuid

kruispunt Hoogbuul

kruispunt Kanaalweg

Richting noord

kruispunt Kanaalweg

kruispunt Hoogbuul

Op basis van deze waarden werden de onderstaande effectbepalingen uitgevoerd.


50/113


04/005619


3.1.3.2

Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig? In ondstaande tabel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west. Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak.

Tabel 6: Verloop intensiteiten 2007 vs. intensiteiten 2020

2007

2020

ochtendspits

avondspits

ochtendspits

avondspits

wagen s

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

40

2

72

9

24

3

30

3

134

3

13

7

51

5

30

10

87

2

120

2

23

6

68

5

167

6

283

6

227

11

426

11

314

12

281

19

246

9

94

3

159

8

96

6

266

12

118

13

104

3

133

3

200

5

205

9

2

0

4

0

201

5

38

3

Kanaalweg Richting oost kruispunt Hoogbuul

kruispunt Moleneinde (Oevel)

Richting west

kruispunt Moleneinde (Oevel)

kruispunt Hoogbuul

Hoogbuul Richting oost


51/113


04/005619


2007

2020

ochtendspits

avondspits

ochtendspits

avondspits

wagen s

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

319

13

362

11

339

13

551

30

225

12

423

14

317

13

625

27

225

12

423

14

314

14

621

28

107

1

147

42

500

8

140

8

107

1

147

42

503

9

144

9

210

5

275

45

496

7

238

12

282

4

390

43

646

14

611

29

182

6

381

9

322

13

742

30

167

6

422

6

306

14

796

29

125

0

275

0

142

0

463

18

321

1

244

2

375

3

279

9

438

8

414

16

315

8

231

5

415

9

436

20

290

7

238

5

633

18

721

25

428

11

588

22

kruispunt Kanaalweg

kruispunt NeerbuulMoleneinde Richting west kruispunt NeerbuulMoleneinde

kruispunt Kanaalweg

Neerbuul-Moleneinde Richting zuid

kruispunt Hoogbuul

kruispunt Kanaalweg

Richting noord

kruispunt Kanaalweg

kruispunt Hoogbuul

De capaciteit van de wegvakken van de Kanaalweg, Hoogbuul en Neerbuul-Moleneinde relevant voor dit MER is afhankelijk van:


52/113


04/005619


• de capaciteit van de wegvakken zelf; • de capaciteit van de kruispunten en hun wederzijdse beïnvloeding. Voor de capaciteitstoets van de wegvakken wordt er een ondergrens van 1000 pae/u/rijstrook als capaciteit beschouwd. In 2007 wordt de maximale intensiteit bereikt op het wegvak van Moleneinde ter hoogte van de kanaalbrug 3 richting noord in de avondspits (771 pae/u ). Dit leidt tot een verzadigingsgraad van 77%, wat aanvaardbaar is. In 2020 wordt de maximale intensiteit bereikt op het wegvak van Moleneinde tussen het kruispunt met de Kanaalweg en Hoogbuul richting zuid in de avondspits (854 pae/u). Dit leidt tot een verzadigingsgraad van 85%, wat aanvaardbaar is. Hierbij dient opgemerkt te worden dat, in 2020, de Kanaalweg mogelijkerwijze wordt losgekoppeld van Moleneinde en Hoogbuul omwille van zijn functie als primaire weg II. In dit geval liggen de intensiteiten op de Kanaalweg hoger, maar de intensiteiten op Moleneinde en Hoogbuul lager dan hier beschreven. Er worden drie kruispunten beoordeeld op capaciteit: Kanaalweg x Hoogbuul, Kanaalweg x Moleneinde en Hoogbuul x Moleneinde/Neerbuul. De eerste twee kruispunten zijn in de huidige situatie (provisoir) lichtengeregeld, wat erop duidt dat er reeds problemen zijn m.b.t. capaciteit en/of verkeersveiligheid. Indien de Kanaalweg wordt heraangelegd om zijn functie als primaire weg II naar behoren te kunnen vervullen, dienen deze kruispunten in ieder geval te worden heraangelegd of afgesloten. De bespreking van deze kruispunten valt dus buiten de effectenbeschrijving voor het gebied Hoogbuul en dient te gebeuren in een eventuele streefbeeldstudie voor de Kanaalweg4. Het kruispunt Hoogbuul x Moleneinde/Neerbuul is in de huidige situatie voorrangsgeregeld (voorrang voor as Hoogbuul-Neerbuul). Er is nagegaan of VRI of een rotonde in 2020 noodzakelijk zijn, wanneer men uitgaat van de piekuurintensiteiten – de vuistregels vindt men in bijlage. Aan de hand van de vuistregels blijkt dat er voor het kruispunt Hoogbuul x Moleneinde/Neerbuul nood is aan ofwel VRI, ofwel een enkelstrookssrotonde, gezien de toekomstige piekbelasting op het kruispunt 5. 3.1.3.3


De verkeersleefbaarheid wordt beoordeeld a.d.h.v. een inschatting van de oversteekbaarheid die samengaat met de verkeersintensiteiten op de wegen. De oversteekbaarheid wordt beoordeeld gebruik makend van de methode beschreven in bijlage Om de oversteekbaarheid te kunnen kwalificeren, wordt er een onderscheid gemaakt tussen een 2x1 zonder middengeleider en een 2x1 met middengeleider: • 2x1 zonder middengeleider: de 2x1 bestaat uit 2 rijbanen met een breedte van 3,25 m. De totale breedte bedraagt 6,50 m. Voor een oversteeksnelheid van 1 m/s bedraagt het nodige hiaat om over te steken 6,5 m x 1 m/s= 6,5 s.

3

Pae = personenautoequivalent (personenwagen = 1 pae/u, vrachtwagen = 2 pae/u) Merk op dat er hier niet wordt uitgaan van een ‘loskoppeling’ van de Kanaalweg van het lokale wegennet (hetgeen zou betekenen dat beide kruisingen ongelijkgronds zouden verlopen), zoals voorgesteld in het voorkeursscenario op programmaniveau. Er is hier gekozen voor de intensiteiten uit het scenario ‘Business-as-usual 2020’ voor het macromodel, omdat in dit scenario de wegen Hoogbuul , Neerbuul en Moleneinde zwaarder belast worden (hogere intensiteiten). 5 Ondertussen is de beslissing genomen dat het kruispunt heraangelegd zal worden. 4


53/113


04/005619


• 2x1 met middengeleider: de 2x1 bestaat uit twee rijbanen met een breedte van 3,25 m gescheiden door een doorlopende middengeleider. Deze middengeleider dient voldoende breed te zijn opdat de ruimtelijke en verkeerskundige functie kan nagestreefd worden. Door het aanbrengen van de middengeleider wordt de oversteek opgedeeld in twee oversteken met hiaat benodigd 3,25 s. De onderstaande tabel toont de gemiddelde wachttijd en de hieraan gekoppelde kwalificatie van de oversteekbaarheid voor de geselecteerde wegen. Er wordt telkens uitgegaan van het wegvak met de hoogste piekuurintensiteit. Tabel 7: Kwalificatie oversteekbaarheid Ochtendspits

Avondspits

2x1 met

2x1 zonder

2x1 met

2x1 zonder

middengeleider

middengeleider

middengeleider

middengeleider

Gem.

Kwali-

Gem.

Kwali-

Gem.

Kwali-

Gem.

Kwali-

wacht-

ficatie

wacht-

ficatie

wacht-

ficatie

wacht-

ficatie

tijd (s)

tijd (s)

tijd (s)

tijd (s)

Neerbuul

0-5

Goed

10-15

Matig

0-5

Goed

15-30

Slecht

Moleneinde

0-5

Goed

5-10

Redelijk

0-5

Goed

10-15

Matig

Hoogbuul

0-5

Goed

10-15

Matig

0-5

Goed

10-15

Matig

Er kan dus geconcludeerd worden dat zowel Neerbuul, Moleneinde als Hoogbuul met een middenberm dienen te worden uitgerust ter hoogte van de beveiligde oversteekplaatsen voor langzaam verkeer De Kanaalweg dient als primaire weg II preferentieel te worden uitgerust met ongelijkvloerse kruisingen voor langzaam verkeer. 3.1.3.4


Gezien Neerbuul, Moleneinde en Hoogbuul zijn geselecteerd als functionele fietsroute, en de Kanaalweg is geselecteerd als alternatieve functionele fietsroute, dient er voldoende aandacht te worden besteed aan hun vormgeving om de veiligheid van de gebruikers te garanderen. In de huidige situatie is de Kanaalweg uitgerust met een 2x1 aanliggend fietspad (geen markeringen), Moleneinde en Neerbuul met een 2x1 verhoogd fietspad en Hoogbuul met een vrijliggend dubbelrichtingsfietspad aan de noordzijde. Het jaagpad langs het Albertkanaal is geselecteerd als hoofdroute. Voor de functionele fietsroutes langs Neerbuul, Moleneinde en Hoogbuul veroorzaakt de herstructurering geen specifieke bijkomende conflictpunten tussen langzaam en gemotoriseerd verkeer. De verhoogde verkeersintensiteiten op beide wegen vragen echter wel om een aangepaste herinrichting, specifiek van het kruispunt Hoogbuul x Moleneinde/Neerbuul (dient ook te worden heringericht uit capaciteitsoogpunt – zie hoger) De Kanaalweg dient als primaire weg II preferentieel te worden uitgerust met ongelijkvloerse kruisingen voor langzaam verkeer, of ten minste met beveiligde oversteekplaatsen (ter hoogte van de kruispunten) Het fietsverkeer op de hoofdroute langsheen het Albertkanaal komt mogelijk in conflict met het verkeer gegenereerd door de watergebonden activiteiten. 3.1.3.5


Er bevinden zich 3 OV-haltes binnen het studiegebied:


54/113


04/005619


• ‘Olen Brug over E313’ ter hoogte van het kruispunt Hoogbuul x Industrielaan (‘Kanaalweg’); • ‘Olen Hoogbuul’ ter hoogte van het kruispunt Hoogbuul x Stokberg; • ‘Oevel Kapelleke’ ter hoogte van het kruispunt Moleneinde x Nijverheidsweg (‘Kanaalweg’) Al deze haltes worden bediend door de volgende lijnen: • Lijn 540 Herentals - Oevel – Westerlo: 1 bus/u, 2 bussen/u tijdens spitsperiodes • Lijn 542 Geel Industrie – Herentals: 1 bus voor/na schooltijd • Lijn 944 (Hulshout-Herselt-Olen-Westerlo): belbus De halte ‘Oevel Kapelleke’ wordt ook bediend door de lijn 214 (Poederlee - Geel Industrie) (frequentie: 1 bus/u voor/na schooltijd) Voor de toekomstsituatie wordt er uitgegaan van een status-quo in de lijnvoering en frequentie van de busverbindingen, gezien de toekomstige ontwikkelingen/aanpassingen niet gekend zijn. Er wordt dus uitgegaan van een worst case scenario (geen aanpassingen). In dat geval kan de bereikbaarheid van Hoogbuul met het openbaar vervoer als volgt worden geanalyseerd: • De frequentie van de busverbindingen die halt houden bij de beschreven haltes is voldoende hoog; • Er zijn voldoende haltes kortbij gelegen om een kleine modal shift te kunnen bereiken. 3.1.3.6


De functionele fietsroutes langs Neerbuul, Moleneinde en Hoogbuul kunnen blijven bestaan, mits het nemen van gepaste maatregelen (zie hoger). In hoeverre het fietsverkeer op de hoofdroute langsheen het Albertkanaal in conflict komt met het verkeer gegenereerd door de watergebonden activiteiten dient te worden onderzocht in een latere fase. Een permanente omleiding van de hoofdroute (langs de noordzijde van het kanaal of langs Hoogbuul en de Kanaalweg (Industrieweg) behoort tot de mogelijkheden. Een verplaatsing van de hoofdroute is echter niet wenselijk indien de verkeersveiligheid op de route niet in het gedrang komt door de ontwikkeling van watergebonden activiteiten.


55/113


04/005619


3.2

Fauna en flora

3.2.1

Direct Ruimtebeslag

3.2.1.1

Welke natuurwaarden zullen verdwijnen bij ontwikkeling van Hoogbuul?

De BWK-kaart geeft de ecologische belangrijkheid van verschillende percelen weer. Men kan aan de hand van deze kaart zien dat zich op het industrieterrein nog heel wat natuurwaarden bevinden. Deze kaart moet echter gerelativeerd worden: enkele percelen hebben niet meer hetzelfde ruimtegebruik als bij de opmaak van de kaart. Zo kan men op de luchtfoto zien dat een aantal percelen intussen ingenomen zijn door bedrijvigheid. Het effect dat de inname van 9 ha betekent met betrekking tot het verlies aan fauna en flora is gezien de versnippering van het gebied sterk afhankelijk van de locatie van de gronden. Er is een zuur mesofiel eikenbos gelegen ter hoogte van het kanaal. Indien dit zeer waardevolle ecotoop verdwijnt, kan men lokaal spreken van een matig negatief effect. Het effect wordt als matig beschouwd vanwege de beperkte oppervlakte en het ingesloten karakter van het perceel. 3.2.1.2

Zijn er ecologisch waardevolle bermen langsheen Albertkanaal (corridors) die verdwijnen door transformatie van kavels (gelegen nabij het kanaal) naar watergebonden kavels?

De BWK-kaart duidt de bermen aan als een complex van weinig waardevolle en waardevolle elementen. Het gaat om een soortenrijke, grazige berm. Bij de ontwikkeling van watergebonden activiteiten zal de berm wellicht plaats maken voor kades en een overslagzone . Gezien de geringe ecologische waarde van de berm kan men hier spreken van een licht negatief effect. De toekomstige fietsroute kan door een aangepaste ecologische inrichting deze verbinding opnemen. 3.2.1.3

Een aandachtspunt bij de ontwikkeling van 9 ha industriegebied is dat het vegetatiebesluit te allen tijde gerespecteerd moet worden.

Op de terreinen komt heide voor. Deze soortengroep wordt beschermd door het vegetatiebesluit. Bij het verlenen van de vergunningen moet dan ook nagegaan worden of er soorten aanwezig zijn op het terrein die beschermd worden door het vegetatiebesluit. Bij een onvermijdelijk verdwijnen van de vegetatie moet men de wettelijk vastgelegde procedure volgen.

3.2.2

Hindereffecten:

3.2.2.1

Hoe groot is de gevoeligheid van de blijvende bosfragmenten voor verstoring door vermindering van geluid- en / of luchtkwaliteit? Is er mogelijks een impact naar de randen toe (natuurgebied ten zuiden van het industrieterrein)?

Gegevens over de precieze verandering in geluid- en luchtkwaliteit ontbreken. Men kan echter wel de kwetsbaarheidskaarten gebruiken om een indruk te krijgen van de mogelijke effecten. Zo is duidelijk te zien dat wat ecologie betreft de meest gevoelige percelen zich in het noordwesten van het industrieterrein bevinden.


56/113


04/005619


Figuur 5: kwetsbaarheid van natuurgebieden voor geluid

Er zijn dan ook geen belangrijk negatieve effecten te verwachten op het terrein door de beperkte toename aan bedrijvigheid. Aan de zuidoostelijke rand van het industrieterrein zijn een aantal percelen gelegen die weinig gevoelig zijn voor geluid. Het geluidsniveau zal hier bepaald worden door de E313. Aan de overzijde van het kanaal bevinden zich op enige afstand wel zones die kwetsbaar zijn. In het oosten is een klein gebied zeer kwetsbaar voor geluidstoename. Het ligt op ongeveer 200m van de zuidelijke oever van het kanaal. Door bijkomende watergebonden bedrijvigheid is het mogelijk dat de geluidskwaliteit ter hoogte van deze gebieden achteruitgaat. De invloed van het geluid op de westelijk gelegen percelen kan beperkt worden door een goede zonering toe te passen op de invulling van het terrein. Zo kunnen geluidsintensieve bedrijven eerder naar het zuiden georganiseerd worden, waar door de belasting van de E313 de geluidskwaliteit minder te beïnvloeden is. Ook voor de zones aan de overkant van het kanaal kan men eenzelfde principe toepassen. Om het oostelijke, zeer kwetsbare gebied te ontzien kan men de watergebonden activiteiten op afstand houden en de kade bijvoorbeeld minder ver doorstrekken. 3.2.2.2

Welke impact heeft een verdere bosversnippering op de kwaliteit van de overblijvende restanten binnen en buiten het industrieterrein?

De percelen zijn grotendeels versnipperd. Door het bebouwen van enkele bosrestanten wordt de versnippering verder gezet. Gezien het geringe belang van deze stapstenen en de beperkte inbreiding van het industrieterrein, vormt dit geen belangrijk negatief effect. Belangrijker is dat men de bosfragmenten met de grootste biologische waarden en de grootste aaneengesloten oppervlakten in ere houdt en daar door goed beheer de huidige natuurwaarden op het industrieterrein versterkt. 3.2.2.3

Zijn er binnen het terrein meer geschikte percelen die de historische bosstructuur minder aantasten?

Bij de vorige onderzoeksvraag werden criteria gegeven om te bepalen welke percelen best behouden blijven en welke men kan ontwikkelen. Bij het opstellen van de landschapscomposietkaart werd een analyse gemaakt van de historische bossen. Hieruit blijkt dat de belangrijkste bosfragmenten reeds op de


57/113


04/005619


Vandermaelenkaart aangeduid zijn. Het belangrijkste resterende fragment, bevindt zich ter hoogte van de Langel en ten noorden van het kruispunt Industrielaan- Hoogbuul. Ook hiermee kan bij de herstructurering rekening gehouden worden. 3.2.2.4




Windplan Vlaanderen In het Windplan Vlaanderen worden mogelijke inplantingsplaatsen voor windturbines in Vlaanderen weergegeven. Hierbij wordt rekening gehouden met ondermeer windaanbod, plaatsconfiguraties, landschappelijke inpassing, netinpassing, milieuvoorwaarden en vogelbeschermingsgebieden. Op basis van de beschikbare ruimtelijke informatie werd een analyse van het grondgebied uitgevoerd. Het grondgebied werd verdeeld in vier klassen. Klasse 0 kan worden beschouwd als zijnde harde uitsluitingen. Klasse 1 betreft de gebieden die vanuit het bestaande wettelijk kader het gemakkelijkst kunnen vergund worden. Deze klasse bevat vooral industrie gebieden en zones voor openbaar nut. Klasse 2 bevat voornamelijk landbouwgebieden die omwille van het open karakter zeer goed geschikt zijn. Landschappelijk waardevol agrarisch gebied valt onder klasse 3. Naast deze verschillende klassen zijn op de kaart ook buffergebieden ingetekend van 250 m rond woningen en groen- of natuurgebieden en 500 m ten opzichte van vogelrichtlijngebieden. Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines INBO De Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines is een dynamisch beslissingsondersteunend instrument rond de risico’s voor vogels en vleermuizen bij geplande windturbines in Vlaanderen. De atlas is opgemaakt door het INBO. In deze risicoatlas is Vlaanderen op basis van verschillende deelkaarten opgesplitst in gebieden met risicoklassen 0 tot 3 (laag tot hoog risico). De risicoatlas vogels-windturbines kan beschouwd worden als een startpunt in de analyse en beoordeling van geplande windturbines. Een verdere impactanalyse op project- of planniveau zal moeten onderzoeken of de effecten werkelijk aanzienlijk (significant) kunnen zijn voor de belangrijke natuurwaarden. Situering t.o.v. Windplan Vlaanderen en de Vlaamse risico-atlas vogels-windturbines Vlaamse risico-atlas windturbines INBO GZO

vogels-

Risicoklasse 0

Windplan Vlaanderen (zie legende onder de tabel) Klasse 1

Betekenis : Geen info of laag risico

Op basis van een eerste ruimtelijke analyse lijkt de inplanting van windturbines mogelijk in deze zone. Een verdere impactanalyse op projectniveau zal moeten onderzoeken welke randvoorwaarden hierbij nodig zijn.


58/113


04/005619


3.3


3.3.1.1

Welke milderende maatregelen moeten opgenomen worden om de waterloop op een ecologisch verantwoorde manier te integreren in het industrieterrein.

Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de vrijwaring van oeverzones. Ingrepen aan de waterloop dienen te gebeuren volgens de principes van natuurtechnische milieubouw (NTMB). 3.3.1.2

Andere aspecten mbt de info tbv de watertoets

Bijkomende verharding kan zorgen voor een versnelde afvoer van hemelwater. De gewestelijke hemelwaterverordening waakt over het bufferend en infiltrerend vermogen van het gebied. Aangezien de bodem infiltratiegevoelig is en niet overstromingsgevoelig kan men stellen dat dit risico zeer beperkt is. Volgens de principes van het integraal waterbeheer moet ingezet maximaal worden op hergebruik van hemelwater en maximaal gestreefd moet worden naar infiltratie. Er dient mbt infiltratie- en buffervolumes alleszins voldaan te worden aan de gewestelijke verordening hemelwater die op het moment van de implementatie van het plan van toepassing is. In de verstrengde verordening hemelwater (principieel goedgekeurd op 8 februari 2013) wordt aangegeven dat geïnfiltreerd moet worden waar dit mogelijk is. Bij infiltratie worden de volgende volumes en (relatieve) infiltratieoppervlaktes vooropgesteld (afhankelijk van de infiltratiecapaciteit) : Tabel 2 (T = 20 jaar) infiltratiecap. 20-50 mm/h (fijn zand) 50-100 >100

Minimale dimensioneringsvoorwaarden 400 m³/ha verharde oppervlakte (v.o.), inf.opp. van min. 4% vd v.o. 330 m³/ha vo en 4 % inf.opp. 250 m³/ha vo en 4 % inf.opp.

of 250 m³/ha vo en 20% inf.opp 250 m³/ha vo en 10% inf.opp

Blijkt uit infiltratieproeven dat de infiltratiecapaciteit kleiner is dan 20mm/h dan is buffering met vertraagde afvoer toegestaan. In dat geval geldt een uitloopdebiet van 20 l/s/ha en buffervolume van 250 tot 330 m³/ha, afhankelijk van de aard van de uitstroomconstructie en van de oppervlakte aan verhardingen. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. Het grondwater in het studiegebied is zeer kwetsbaar voor verontreiniging (Ca1). De watervoerende laag bestaat uit zand. De deklaag is gelijk aan of minder dan 5 m diep en/of zandig en de onverzadigde zone heeft een dikte van maximaal 10 m. Het gebied ten westen van het bedrijventerrein is PIDPA-waterwingebied, dat samen met het gedeelte ten noorden van het kanaal deel uitmaakt van het GNOP-actiegebied Doffen. Het industriegebied valt buiten de beschermingszones voor het waterwingebied. Dit blijft echter wel een aandachtspunt. De kans op vervuiling ten gevolge van de bedrijvigheid wordt geregeld via de milieuwetgeving. Op planniveau wordt hier niet op ingegaan. Bovendien is de specifieke aarde van de bijkomende bedrijvigheid gedurende deze fase van het onderzoek nog niet gekend.

3.4

Landschap

3.4.1

Ruimtebeslag

3.4.1.1

Hoe kan een eventuele impact op het archeologisch erfgoed vermeden worden?

Rekening houdend met de archeologische vondsten in de omgeving van het plangebied, is de kans reëel dat ook in het plangebied archeologische resten aanwezig zijn. Bij de aanleg/ herinrichting van het bedrijventerrein (funderingswerken) is er bijgevolg kans op schade aan het archeologisch erfgoed. Dit is een negatief effect.


59/113


04/005619


Om de mogelijke schade op het archeologisch patrimonium tot een minimum te beperken, is de actiefiche 13 opgesteld. Voor een beschrijving van de milderende maatregelen m.b.t. archeologisch erfgoed wordt verwezen naar deze actiefiche.

3.4.2

Verstoring

3.4.2.1

Het bedrijventerrein ligt in de omgeving van het landinrichting ‘Merode en omgeving’. Is er een impact te verwachten naar dit project toe door de herinrichting van het industrieterrein?

Het landinrichtingsproject grenst niet aan het plangebied en blijft ten zuiden van de E313. Er kan dan ook gesteld worden dat de herinrichting van het terrein geen input zal hebben op de ontwikkeling van het landinrichtingsproject.


60/113


04/005619


4

Conclusie

Mits voldaan wordt aan de gestelde voorwaarden, zullen zich geen aanzienlijke milieueffecten voordoen ten gevolge van de realisatie van het plan. Deze bespreking dient ter aanvulling van de bespreking op macro- en mesoniveau en doet enkel uitspraak over de mogelijke milieueffecten op microniveau. Vanuit de analyse worden volgende aandachtspunten geformuleerd: • Gepaste maatregelen ifv woningverlies en verlies landbouwgronden • Passende zonering van de geluidsbelastende gebieden rekening houdende met bewoning, recreatie en fauna en flora. • Behoud van en inrichting van de bufferzones als kwalitatief koppelgebied • Fietsroute continu houden, beeldkwaliteit en belevingskwaliteit van de fietsroute bewaken, Veiligheid van de fietsroute verzekeren en een goede signalisatie van de route voorzien • Behoud van de bosfragmenten met de grootste biologische waarde en de grootste aaneengesloten oppervlakte • Archeologie: actie nr. 13 van ENA volgen • De Kanaalweg dient als primaire weg II preferentieel te worden uitgerust met ongelijkvloerse kruisingen voor langzaam verkeer. of ten minste met beveiligde oversteekplaatsen (ter hoogte van de kruispunten) • Zowel Neerbuul, Moleneinde als Hoogbuul moeten met een middenberm worden uitgerust ter hoogte van de beveiligde oversteekplaatsen • Kruispunt Hoogbuul x Moleneinde/Neerbuul: nood aan een VRI of enkelstrooksrotonde • Kruispunten Hoogbuul x Kanaalweg en Moleneinde x Kanaalweg herinrichten i.f.v. doorstroming en verkeersveiligheid (uit voorkeursscenario op programmaniveau: voorstel voor ongelijkgrondse kruisingen i.f.v. verkeersleefbaarheid) • Ecologisch waardevolle inrichting van de fietsroute • Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de vrijwaring van oeverzones. Ingrepen aan de waterloop dienen te gebeuren volgens de principes van natuurtechnische milieubouw (NTMB) • Volgens de principes van het integraal waterbeheer moet ingezet worden op hergebruik van hemelwater en moet maximaal gestreefd worden naar infiltratie. • De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. • Er dient alleszins voldaan te worden aan de gewestelijke verordening hemelwater die op het moment van de implementatie van het plan van toepassing is.


61/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Kaatsbeek

DEEL 4

Kaatsbeek N702 Aanvullende analyse

i

BELANGRIJKE NOOT

Dit terrein behoort bij de categorie van voorgenomen inbreidingen. Aanbevelingen of maatregelen die vanuit voorliggende milieubeoordeling worden aangegeven, dienen voor dit gebied dus gezien te worden als milderende maatregelen die doorwerken naar de vergunningverlening of louter als aandachtspunten voor de inrichting van het gebied. Daarnaast kunnen ook beleidsaanbevelingen vernoemd zijn (bijv. flankerende maatregelen omwille van cumulatieve effecten).

1

Inleiding

1.1

Projectomschrijving

Project: De doelstelling van het project is: • Ontwikkeling van het inbreidingsgebied 14 van het Limburgs Poortgebied. Het gebied bevindt zich op de grens van Genk en Bilzen. Een deel van het gebied is reeds bestemd als industriegebied. • Voorzien van een ontsluiting naar de N702. Beoogd aantal ha : 15 ha. Gemeente: Genk, Bilzen De problematiek van de beek vormt een aandachtspunt.

1.2

Algemene Situering

Zie kaart 17.1 Situering en juridisch & beleidsmatig kader

1.2.1

Huidige situatie

Het bedoelde gebied bevindt zich aan de zuidzijde van de Henry Fordlaan te Genk (N702). Het gebied leunt in het oosten aan tegen een smalle strook ingevuld bedrijventerrein ten zuiden van de N702 en reikt aan de Westzijde nagenoeg tot aan de Kempenstraat. Het vormt ruimtelijk een onderdeel van het openruimtegebied tussen de N702 en Bilzen.


63/113

Ontw

04/005619


1.2.2

Juridische context

In het gebied

Omgeving gebied

Industriegebied

industriegebied, bosgebied, gebied


voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut RUP’s

-

Geen RUP’s direct palend aan het gebied

APA’s/BPA’s

-

Geen APA’s of PBA’s direct palend aan het gebied

Natuur SBZ

-

>1 km

VEN

-

>2 km


-

>2 km

Andere

-

-

2e categorie: Kaatsbeek (VHAG

2e categorie: Kaatsbeek (VHAG

8115)

8115)

Niet geklasseerd: zonder naam

Niet geklasseerd: zonder naam

(VHAG 8126)

(VHAG 8126)

Beschermingen

-

-

Landschapsatlas

-

-


Landschap


64/113

Ontw

04/005619


2

Scoping

Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

WATER De Kaatsbeek (waterloop 2de categorie – VHAG 8115) loopt langs de noordoostelijke rand van het

Verstoring waterhuishouding:

plangebied. De beek stroomt door bebost gebied.

Stroomafwaarts en –opwaarts liggen een grote NOG-zone en 2 kleinere zones die ook recent overstroomden (kaartlaag recent overstroomde gebieden 2011) .

Een niet-geklasseerde waterloop doorkruist het gebied

Stroomafwaartse NOG-zone ligt in parkgebied ‘Stegenwijerhout’. Stroomopwaarts van projectgebied ligt een recent overstroomd gebied

Volgens de watertoetskaart van 2012 is een groot deel van het plangebied effectief

(gelegen in industriegebied Genk-Zuid). Stroomafwaarts ligt een recent

overstromingsgevoelig.

overstroomd gebied ter hoogte van de Beverststraat. Door ruimte-inname van de Kaatsbeek en waterbergingsgebied in het plangebied (verharding) zal de


overstromingsgevoeligheid toenemen.

- Kan verlies aan waterbergingsgebied gecompenseerd worden?

De fysicochemische waterkwaliteit van de Kaatsbeek in de omgeving van het

- Aandacht dient besteed aan het behoud van de waterloop en de oeverzones

gebied is aanvaardbaar (1
Aandachtspunten en onderzoeksvragen: - Bijkomende verhardingen mogen niet resulteren in bijkomende wateroverlastproblemen - ruimte laten voor de waterloop. - Waterkwaliteit vrijwaren MENS Direct ruimteverlies planologisch gezien?:


Impact op bereikbaarheid functies:

NEE: het gaat om een inbreiding binnen een bestaand industrieterrein

De bossen ten noorden van Beverst en Schoonbeek vormen momenteel een

Voor heel het ENA is een modellering gebeurd op macroniveau. Deze dient

ruime groene buffer naar het industrieterrein van Genk Zuid.

geïnterpreteerd om uitspraken te doen op microniveau.

Feitelijk ruimteverlies op terrein:

- 1 woning bevindt zich op de grens, net buiten het plangebied


Wonen: één woning bevindt zich op de rand van het terrein, net buiten het plangebied

- Enkele woningen in de onmiddellijke omgeving (ten ZW, langsheen de Kempenstraat te Bilzen) van voorgesteld industrieterrein.

Recreatie: • •

Aandachtspunten en onderzoeksvragen - Wat zijn de te verwachten verkeersintensiteiten?

Functionele fietsroute langs N702. Bebost gebied: (deels) toegankelijk voor recreanten



- Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

Beperkt bijkomend (vracht)verkeer op bestaand wegennet, geen ontsluiting

- Kan de verkeersleefbaarheid gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen

naar het hoger wegennet door kernen. Ontsluiting naar E314: via N750 en

nodig?

N75, ontsluiting naar E313 via N76 (rond Diepenbeek).

- Welke functies gaan verloren door ruimte-inname?

- Kan de verkeersveiligheid gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?


- Is de bereikbaarheid met het openbaar vervoer voldoende of zijn er

- Welke hinder wordt verwacht voor omwonenden?

maatregelen nodig?

Versnippering functies: Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

65/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten Het bebost gebied wordt niet versnipperd gezien het direct ruimteverlies zich aan de rand, aansluitend op het bestaande bedrijfsterrein situeert.

FAUNA & FLORA Direct ruimteverlies:

Risico op verstoring van fauna&flora in aangrenzend bosgebied:

Risico op versnippering van ecologische corridor (vallei van de Kaatsbeek)

Het gaat om een inbreiding (15ha) binnen een bestaand industrieterrein

Het bosgebied ten zuiden van het bedrijventerrein (bossen Genk-

(in PRSPL = natuurverbinding nr. 28):

Op de bwk is het gebied grotendeels als zeer waardevol ingekleurd.

Zuid/Appelveld) is zeer kwetsbaar voor verzuring en kwetsbaar voor

Stroomopwaarts is de vallei van de Kaatsbeek reeds deels verhard thv.

eutrofiëring

industriezone Genk-Zuid. Dit zal in de toekomst nog versterkt worden bij

Een verdere ontwikkeling van het industriegebied Kaatsbeek N702 betekent

verdere ontwikkeling van terrein Genk-Zuid).

een extra druk op het reeds gevoelige ecotoop vanwege mogelijke

Het gebied van de Kaatsbeek N702 vormt een onderdeel van een bestaande

hinderaspecten (eutrofiëring, geluidshinder, lichthinder).

natuurverbinding,

Het bosgebied kent geen beschermingsstatus (SBZ/VEN)

Volgens de boskartering is voor de volledige invulling van het terrein een ontbossing van een kleine 15 ha vereist.

Bijkomende verharding

ontbossingsMER of ontheffingsdossier vereist

Aandachtspunten en onderzoeksvragen: - Worden relevante verstoringseffecten verwacht?


toenemende versnippering van de vallei

Kaatsbeek en negatief voor stroomafwaarts gelegen vallei van de Demer. Corridorfunctie van de Kaatsbeek (van Alberkanaal naar Demervallei) wordt verstoord. Aandachtspunten en onderzoeksvragen

- Vormt het verdwijnen van aanwezige natuurwaarden een knelpunt?

Risico op verstoring van fauna & flora in nabijgelegen

- Kwantificering ontbossing en compensatie nader uit te werken op projectniveau.

natuurbeschermingsgebied

- Resulteert de inname van het gebied in belangrijke mate in versnippering van of heeft het een negatief effect op aanwezige of potentiële

Natuurbeschermingsgebied heeft dubbel beschermd statuut:

natuurverbindingen?

- SBZ-H: Jekervallei en bovenloop van de Demervallei (BE 2200041) - VEN-gebied De Pomperik – Dorpsbeemden (GEN) Het natuurbeschermingsgebied ligt thv. Diepenbeek. Het natuurgebied herbergt oa. habitattype 6120 ‘gebied waar zeldzame orchideeën groeien’ en habitattype 6410 ‘grasland met Molinia op kalkhoudende (klei)bodem’ De waterloop Kaatsbeek loopt van het industriegebied Genk-Zuid/Kaatsbeek N702 naar het natuurbeschermingsgebied. Verstoring van de oppervlaktewaterkwaliteit/kwantiteit van de Kaatsbeek thv. industriegebied leidt mogelijks tot verstoring van waardevolle natuurelementen stroomafwaarts

Aandachtspunten en onderzoeksvragen: - Vormt de inname van het gebied een risico voor de natuurwaarden in stroomafwaarts gelegen natuurbehoudsgebied? LANDSCHAP Direct ruimteverlies:

Verstoring

Netwerken

Het projectgebied bevindt zich in het traditioneel landschap van het Demerland. Het betreft een

De bossen ten noorden van Beverst en Schoonbeek vormen momenteel een

De Kaatsbeek vormt een belangrijke verbinding tussen de zeer waardevolle

bosrijke omgeving tussen Genk en Schoonbeek/Beverst.

ruime groene buffer naar het industrieterrein van Genk Zuid.

valleigraslanden van het Echelwater en de omgeving van de Pomperik en de Dautewyers. Deze verbinding loopt bovendien nog verder langs de Demer in

Het gebied leunt enerzijds aan bij het industrieterrein van Genk. Anderzijds vormt het een onderdeel van een ruim boscomplex ten zuiden van de Henry Fordlaan.


Op de landschapscomposietkaart (kaart 17.2) zijn de volgende elementen aangeduid in het gebied:

- In welke mate wordt het landschap verstoord?

valleigebied

westwaartse richting tot aan de waardevolle Miserikbeekvallei. De vallei van de Kaatsbeek is op heel wat plaatsen reeds versnipperd geraakt door bebouwing. Momenteel blijft de inname door bedrijven beperkt tot de rechteroever van de beek.

Bos en heide.

Vanuit landschappelijk oogpunt vormt de Henri Fordlaan hier momenteel min of meer de fysieke scheiding tussen industrie en openruimtegebied. Deze Er zijn geen archeologische gegevens gekend van het gebied. Om de mogelijke schade op het Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

66/113

scheiding is niet strikt daar ten noorden van de Henry Fordlaan een aantal Definitieve versie 01/06/2013

04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

archeologisch patrimonium tot een minimum te beperken, is de actiefiche 13 opgesteld. Voor een

percelen langs de Slingerlaan momenteel nog bebost zijn (er bestaan

beschrijving van de milderende maatregelen m.b.t. archeologisch erfgoed wordt verwezen naar

evenwel reeds concrete invulling voor verschillende van deze percelen). Aan

deze actiefiche.

de zuid/zuidwest van de Henry Fordlaan zijn ook reeds bedrijven gevestigd op plaatsen waar er voldoende ruimte beschikbaar was tussen de weg en de Kaatsbeek.



- Welke landschapswaarden geen verloren?

- Worden landschapsecologische verbindingen aangetast?


67/113


04/005619


3


3.1


3.1.1.1

Kan verlies aan waterbergingsgebied gecompenseerd worden?

Een groot deel van het plangebied is op de watertoetskaart aangeduid als effectief overstromingsgevoelig. Op de kaart met recent overstroomde gebieden, versie 2011, is een nog ruimere zone ingetekend. Vanuit de principes van integraal waterbeheer is het niet wenselijk dat effectief waterbergingsgebied wordt ingenomen. Gebeurt dat wel, dan moet het ingenomen bergingsvolume minstens gecompenseerd worden. Compensatie van het ingenomen volume aan waterberging in het plangebied is niet evident, daar de kleinschalige vallei hier over de volledige breedte wordt ingenomen. Inname van de zone effectief overstroomd gebied is aldus niet wenselijk. 3.1.1.2

Effecten van bijkomende verhardingen op het waterhuishoudingssysteem. Is bijkomende wateroverlast mogelijk?

Bijkomende verhardingen zullen zorgen voor een versnelde afvoer van hemelwater. De gewestelijke hemelwaterverordening waakt over het bufferend en infiltrerend vermogen van het gebied. Stroomopwaarts van het te onderzoeken gebied, aan de Taunusweg, bevindt zich een recent overstroomde zone op de rechteroever van de Kaatsbeek. De overstromingen werden veroorzaakt door het vollopen van het wachtbekken langs de beek op die plaats. Stroomafwaarts ter hoogte van de Beverststraat is eveneens een recent overstroomde zone ingetekend. Ten gevolge van de wateroverlastproblemen langs de Kaatsbeek heeft de beheerder van de waterloop (provincie) de lozingsnormen op de beek verstrengd tot 2 à 5 l/s/ha. Bij inrichting van een bedrijventerrein moet voor de buffering van regenwater hieraan voldaan worden. Het vereiste buffervolume is afhankelijk van de terugkeerperiode die men wenst te hanteren. Bij een terugkeerperiode van 20 jaar kan een buffervolume met grootteorde van 400 à 500 m³/ha vooropgesteld worden, waarbij (geldeeltelijke) infiltratie de voorkeur geniet boven louter vertraagde afvoer. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. In het industriegebied ten noorden van de N702 (Slingerweg) is momenteel in de Slingerweg een gescheiden rioleringsstelsel aanwezig. De regenwaterafvoerleiding (RWA) loost het niet verontreinigde hemelwater op de Kaatsbeek. Voormelde verstrengde lozingsnorm van 2 tot 5 l/s/ha geldt ook voor deze lozing. De stad legt bedrijven die op de RWA aankoppelen een maximaal lozingsdebiet op van 10 l/s/ha. De extra buffering om de verstrengde lozingsdebieten te halen wordt op de gemeentelijke riolering voorzien. 3.1.1.3

Ruimte laten voor de waterloop

Op de historische composietkaart is de vallei ingetekend als een historisch stabiele kleinschalige vallei. In de praktijk is de vallei van de Kaatsbeek reeds redelijk versnipperd. In het plangebied stroomt de Kaatsbeek door bebost terrein, zij het deels aan de rand van industrieterrein. Het is belangrijk dat bij de (gedeeltelike) inname van het gebied niet alleen de waterloop maar ook de oeverzones bewaard blijven. Is dit niet haalbaar, dan moet overwogen worden om de waterloop te verleggen naar de rand van het geplande bedrijventerrein, wat in principe minder wenselijk is gezien dan behoud. 3.1.1.4

Waterkwaliteit vrijwaren

In het industriegebied van Genk-Zuid ten noorden van de N702 is momenteel enkel in de Slingerweg een gescheiden rioleringsstelsel aanwezig. Voor het overige is het stelsel in het industrieterrein gemengd, met Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

69/113


04/005619


ter hoogte van de H. Fordlaan een overstort op de Kaatsbeek. De stad Genk heeft de intentie om heel de industriezone van Genk-Zuid te ontkoppelen. De volledige afkoppeling zou kunnen gerealiseerd worden op een termijn van 5 à 6 jaar. Dit betekent een verbetering voor de Kaatsbeek daar het overstort hier te frequent in werking treedt. Voor het nieuwe terrein dient direct een gescheiden rioleringsstelsel voorzien te worden. Bij de uitwerking op projectniveau moet er op toegezien worden dat er geen verontreinigd water kan geloosd worden op de waterloop. Hemelwater van mogelijks verontreinigde terreinen mag niet ongezuiverd naar de waterloop afgevoerd worden.


70/113


04/005619


3.2

Mens

3.2.1

Ruimtebeslag

3.2.1.1

Welk functies gaan verloren?

Ten gevolge van de inname van het terrein gaat een bosoppervlakte van ongeveer 15 ha verloren. Deze oppervlakte zal moeten gecompenseerd worden. Tevens zal hiervoor een project-MER of ontheffing moeten worden opgemaakt. Aan de westrand van het terrein bevindt zich een woning. Deze valt net buiten het plangebied en kan aldus gespaard blijven.

3.2.2

Hindereffecten

3.2.2.1

Wordt hinder verwacht voor omwonenden van de bijkomende bedrijvigheid?

Voor de bewoners van de Kempenstraat in de onmiddellijke omgeving van het plangebied kan de belevingskwaliteit afnemen. Momenteel is de omgeving, ondanks de beperkte afstand tot het industriegebied van Genk-Zuid, eerder landelijk en rustig. De inname van het plangebied brengt de bedrijven iets dichterbij. Wat verkeersleefbaarheid betreft worden geen grote effecten verwacht, daar de ontsluiting niet via de woonstraten, maar rechtstreeks op de Henry Fordlaan gebeurt. Voor de bewoners van de Kempenstraat en verder ook Diepenbeek en Bilzen speelt enigszins een psychologisch effect dat de industrie van Genk-Zuid een dichterbij komt. Een smalle strook die deel uitmaakt van de resterende groene long aan de zuidzijde van Genk zal hierbij verdwijnen (cumulatief effect). De industrie en het verkeer in de omgeving van Genk-Zuid zorgen voor luchtverontreiniging en milieuhinder van zeer uiteenlopende aard. Omdat een verhoogde milieudruk kan leiden tot milieuhinder en bijkomende gezondheidsproblemen, werd er voor de inwoners van Genk en de omliggende gemeenten recent reeds een milieu-gezondheidsenquête georganiseerd. Uit de ‘milieugezondheidsenquête Genk-Zuid 2007’ blijkt dat er in de ruimere buurt van het plangebied (deelgebied Langerlo uit de enquête) meer hinder gerapporteerd wordt voor wat betreft geluid en geur t.g.v. zowel verkeer als industrie dan in de controlegebieden die zich verder weg van het industriegebied van Genk-Zuid bevinden. Alle wijken in het industriegebied rond Genk rapporteren ook meer last van roet of stof door de industrie. 75% van de deelnemers aan de enquête vindt zijn algemene gezondheidstoestand goed tot zeer goed. In het controlegebied ligt dit percentage hoger. In de case gebieden is er een grotere bezorgdheid over de gezondheid in relatie tot industrie. Bij peiling naar het voorkomen van verschillende ziekten en aandoeningen kwamen alleen luchtwegaandoeningen meer voor in de case gebieden rondom Genk-Zuid tegenover de controle gebieden. Bij inname van het gebied moet de hinder naar de omwonenden minstens op de volgende manieren gemilderd worden: • toepassing milieuzonering, waarbij de meest lawaaierige inrichtingen zich zo veel mogelijk langs de Henry Fordlaan en zo ver mogelijk van de Kempenstraat bevinden. • Aan de westzijde (Kempenstraat) moet een groenbuffer voorzien worden of behouden blijven ten opzichte van de woning die aan de grens van het plangebied ligt. De bestaande


71/113


04/005619


3.2.2.2

Is er een significante impact te verwachten op het vlak van verkeersleefbaarheid naar omwonenden?

Voor het aspect oversteekbaarheid : zie onder netwerkeffecten mens - verkeer

3.2.3

Netwerkeffecten

3.2.3.1


Om een uitspraak te kunnen doen over de effecten van de inbreiding op de capaciteit, de verkeersleefbaarheid en de verkeersveiligheid, wordt er een inschatting gemaakt van de huidige en toekomstige verkeersintensiteiten. De volgende weg in de buurt van het plangebied worden hiervoor beschouwd: de N702 Henry Fordlaan (primaire weg II) Bij deze intensiteiten dient de volgende kanttekening geplaatst te worden: hoewel de ordes van grootte overeenstemmen met de verkeersstromen in de referentiesituatie, dient men steeds in het achterhoofd te houden dat de waarden zijn gegenereerd door een macromodel Ze kunnen dus niet op dezelfde manier behandeld worden als waarden gegenereerd door een micromodel, waarbij er een detaillering van de plaatselijke resolutie of zone-indeling en van het infrastructuurnetwerk heeft plaatsgevonden, en de output is gekalibreerd met plaatselijke tellingen. Om de effecten toch te kunnen bespreken en beoordelen wordt de verkeersgeneratie voor Kaatsbeek N702 afzonderlijk bepaald en bijkomend toegevoegd aan de waarden uit de verkeersmodellering. Hierbij is het belangrijk op te merken dat de netto bijkomende oppervlakte voor het bedrijventerrein mogelijk kleiner zal zijn nadat de milderende maatregelen vanuit de andere disciplines in rekening zijn gebracht. De effecten ten gevolge van de bijkomende verkeersgeneratie zullen in dat geval minder groot zijn. Indien er maatregelen voortkomen uit de beschrijving van de netwerkeffecten voor de receptor mens op basis van de ‘maximale’ bijkomende oppervlakte, zal de noodzaak van deze maatregelen dan ook worden herbekeken in functie van een eventueel kleinere netto bijkomende oppervlakte. Tabel 8: Gebruikte gegevens verkeersverdeling Kaatsbeek N7026 Bruto max

Gewenst type

Netto max

Bijk

Vrachtvervoer

Personenvervoer

opp

bedrijvigheid

opp

tewerk-

(voertuigbewegingen/da


bijkomend

stelling

g)

g)

11,6

578

381

728

bijkomend 15,0

gemengd regionaal

6



72/113


04/005619


Omdat het macromodel een spitsuurmodel is, dienen de dagverdelingen gekend te zijn om de spitsuurintensiteiten om te kunnen rekenen naar dagintensiteiten. Van het Vlaams Verkeerscentrum werden in functie van deze omrekeningen dagverdelingen bekomen voor personenwagens en vrachtwagens en dit voor zowel snelwegen als het onderliggende wegennet. Zo kan er een uurverdeling beschouwd worden voor het plangebied. Deze is in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 9: Gegevens uurverdeling Kaatsbeek N702

U0

U1

U2

U3

U4

U5

U6

U7

U8

U9

U10

U11

personenwagens

7

5

4

3

5

13

25

47

52

40

35

35

vrachtwagens

3

3

4

5

8

15

23

25

24

24

24

24

U12

U13

U14

U15

U16

U17

U18

U19

U20

U21

U22

U23

personenwagens

37

41

42

47

54

58

51

39

28

24

23

14

vrachtwagens

23

24

24

27

26

22

16

13

10

7

5

3

Na middeling van de spitsuurintensiteiten worden deze aan het netwerk toegevoegd, op basis van een expertinschatting: • 50 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de westelijke N702 (richting Hasselt / richting N76 Diepenbeek (E313 complex 30) • 50 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de oostelijke N702 (richting N750 Oosterring en N75 Europlalaan (E314 complex 32) • 100% van de personenwagens (bestemmingsverkeer)rijdt in de richting van het bedrijventerrein in de ochtendspits, 100% rijdt weg van het bedrijventerein in de avondspits • De vrachtbewegingen worden gelijk verdeeld verondesteld in de spitsperiodes (af- en aanrijdend vrachtverkeer = 50%) Dit leidt uiteindelijk tot de volgende, gecorrigeerde tabel met spitsuurintensiteiten. In de tabel wordt wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west. Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak.


73/113


04/005619


Tabel 10: Spitsuurintensiteiten Kaatsbeek N702

2020 ochtendspits

avondspits

wagens

vracht

wagens

vracht

312

108

769

118

287

108

797

118

765

94

365

105

740

94

393

105

Richting zuid

49

12

0

12

Richting noord

0

12

56

12

N702 Richting oost richt. kruispunt N76

kruispunt nieuwe ontsluitingsweg

richt. kruispunt N750 (Oosterring) Richting west richt. kruispunt N750 (Oosterring)

kruispunt nieuwe ontsluitingsweg

richt. kruispunt N76 Nieuwe ontsluitingsweg

Op basis van deze waarden werden de onderstaande effectbepalingen uitgevoerd. 3.2.3.2

Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig? In onderstaande tabel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west.

Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak.


74/113


04/005619


Tabel 11: Verloop intensiteiten 2007 vs. intensiteiten 2020

2007

2020

ochtendspits

avondspits

ochtendspits

avondspits

wagen s

vracht

wagen s

vracht

wagen s

vracht

wagen s

vracht

143

21

500

17

312

108

797

118

890

20

469

44

765

94

393

105

Richting zuid

49

12

0

12

Richting noord

0

12

56

12

N702 Richting oost vanaf kruispunt N76

richt. kruispunt N750 (Oosterring) Richting west vanaf kruispunt N750 (Oosterring)

richt. kruispunt N76 Nieuwe ontsluitingsweg

De capaciteit van de wegvakken van de N702 relevant voor deze MER is afhankelijk van: • de capaciteit van de wegvakken zelf; • de capaciteit van de kruispunten. De N702 is uitgevoerd als 2x2, met versmallingen tot 2x1 met afslagstroken aan de kruispunten (gelijkvloers). Voor de capaciteitstoets van de wegvakken wordt er een ondergrens van 1000 pae/u/rijstrook als capaciteit beschouwd In 2007 wordt de maximale intensiteit op de N702 bereikt op het wegvak richting noordwest in de 7 ochtendspits (930 pae/u ). Dit leidt tot een verzadigingsgraad van 42% op de stroken 2x2, en 93% op de stroken 2x1. In 2020 wordt de maximale intensiteit op de N702 bereikt op het wegvak richting zuidoost in de avondspits (1033 pae/u). Dit leidt tot een verzadigingsgraad van 52% op de stroken 2x2, en 103% op de stroken 2x1. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de N702 zal worden heringericht aan de hand van een streefbeeldstudie (N702-N750-N75). Hierin wordt voor het ganse tracé bekeken hoe de doorstroming (en de verkeersveiligheid) te verbeteren. Er dient ook te worden vermeld dat het hoge percentage vrachtverkeer dat gebruik maakt van de N702 in 2020, voornamelijk te wijten is aan het in het macromodel ingevoerde8 verbod voor vrachtverkeer +3,5t op de N76 ten noorden van het Albertkanaal (tussen Bosdel en de Zuiderring). Het vrachtverkeer zoekt zich in

7

Pae = personenautoequivalent (personenwagen = 1 pae/u, vrachtwagen = 2 pae/u) Het toekomstscenario waarvan de intensiteiten hier zijn weergegeven is gebaseerd op het voorkeursscenario, zoals beschreven op programmaniveau.

8


75/113


04/005619


dat geval een weg naar de E314 (complex 32) via de N702, de N750 en de N75. Indien dit verbod niet wordt ingevoerd, wordt ook de N76 Westerring gebruikt om de E314 (complex 31) te bereiken. Voor dit laatste scenario geeft het model een beduidend lagere output voor vrachtverkeer op de N702 dan hier weergegeven. Betreffende de kruispuntcapaciteiten wordt enkel het nieuwe kruispunt van de ontsluitingsweg van Kaatsbeek-N702 met de N702 beoordeeld. De bespreking van de kruispunten ten oosten (o.a. het kruispunt N702 x N730c Taunusweg) en ten westen (o.a. het kruispunt N702 x N76) van het plangebied valt buiten de effectenbeschrijving voor het gebied Kaatsbeek N702 en gebeurt in het kader van de streefbeeldstudies N702-N750-N75, N730c en N76. Voor het kruispunt nieuwe ontsluitingsweg x N702 is er nagegaan of VRI of een rotonde in 2020 noodzakelijk zijn, wanneer men uitgaat van de piekuurintensiteiten – de vuistregels vindt men in bijlage. Aan de hand van de vuistregels blijkt dat er voor het nieuwe kruispunt van de ontsluitingsweg van Kaatsbeek-N702 met de N702 geen nood is aan een VRI, een enkelstrooksrotonde is mogelijk. Gezien het belang van het verzekeren van de doorstroming op de N702 (uitvoeren van zijn functie als primaire weg II) zal er echter eerder voor een dubbelstrooksrotonde, of voor een ‘rechts in – rechts uit’ oplossing worden geopteerd. Het uiteindelijke kruispunttype wordt gekozen in de streefbeeldstudie. 3.2.3.3


De verkeersleefbaarheid wordt mede beoordeeld a.d.h.v. een inschatting van de oversteekbaarheid die samengaat met de verkeersintensiteiten. De N702 dient als primaire weg II preferentieel te worden uitgerust met ongelijkvloerse kruisingen voor langzaam verkeer (geen conflict). De oversteekbaarheid van de interne wegenis in het nieuwe bedrijventerrein is niet problematisch, gezien de verwachte verkeersgeneratie. De oversteekbaarheid van de wegenis in naburige woonwijken wordt niet negatief beïnvloed door de inbreiding van Kaatsbeek N702. 3.2.3.4


Gezien de N702 ter hoogte van Kaatsbeek is geselecteerd als functionele fietsroute, dient er voldoende aandacht te worden besteed aan de vormgeving om de veiligheid van de gebruikers te garanderen. In de huidige situatie is de N702 uitgerust met een 2x1 vrijliggend fietspad. Voor de functionele fietsroute langs de N702 veroorzaakt de inbreiding geen specifieke bijkomende conflictpunten tussen langzaam en gemotoriseerd verkeer. De verhoogde verkeersintensiteiten op de N702 vragen echter wel om een aangepaste herinrichting, gericht op veilige fietsvoorzieningen. De N702 dient als primaire weg II preferentieel te worden uitgerust met ongelijkvloerse kruisingen voor langzaam verkeer. Er kan een oversteekplaats worden ingericht ter hoogte van het kruispunt N702 x nieuwe ontsluitingsweg of elders, bijv. ter hoogte van de Slingerweg of de Taunusweg. De keuze is afhankelijk van de keuzes gemaakt i.v.m. de streefbeeldstudie en de ontsluitingsstructuur van het bedrijventerrein. 3.2.3.5


De functionele fietsroutes langs de N702 kan blijven bestaan, mits het nemen van gepaste maatregelen (zie hoger).


76/113


04/005619


3.2.3.6


Het bestaand OV-netwerk (bussen De Lijn) is weergegeven in Figuur 6. De dichtstbijzijnde haltes voor Kaatsbeek N702 zijn de volgende: • Genk Beverststraat’: ca. 800m vanaf kruispunt Slingerweg x N702 Henry Fordlaan. Deze halte wordt bediend door: -

Lijn 11 Maaseik-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 31 Houthalen-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 35 Hasselt-Genk: 1 bus voor/na werkshifts

• ‘Genk Aldebiezenstraat’: ca. 900m vanaf kruispunt Slingerweg x N702 Henry Fordlaan. Deze halte wordt bediend door: -

Lijn 36 Hasselt-Genk: 2 bussen/u

• ‘Genk Ford’: ca. 900m vanaf kruispunt Slingerweg x N702 Henry Fordlaan. Deze halte wordt bediend door: -

Lijn 8 Overpelt-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 9 Maasmechelen-Genk (lus): 1 bus voor/na werkshifts Lijn 10 Togeren-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 11 Maaseik-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 18 Bilzen/Kanne-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 31 Houthalen-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 33 Neerpelt-Genk: 1 bus voor/na werkshifts Lijn 35 Hasselt-Genk: 1 bus voor/na werkshifts

Figuur 6: Openbaar vervoer netwerk thv Kaatsbeek

Voor de toekomstsituatie wordt er uitgegaan van een status-quo in de lijnvoering en frequentie van de busverbindingen, gezien de toekomstige ontwikkelingen/aanpassingen niet gekend zijn. Er wordt dus uitgegaan van een worst case scenario (geen aanpassingen).


77/113


04/005619


In dat geval kan de bereikbaarheid van Kaatsbeek N702 met het openbaar vervoer als volgt worden geanalyseerd: • De frequentie van de busverbindingen die halthouden bij de dichtstbijzijnde haltes is voldoende hoog. • Maar, om een significante modal shift ten voordele van OV te kunnen bewerkstelligen, is de afstand tot de haltes te groot.

De volgende maatregelen op gebiedsniveau kunnen worden voorgesteld: Het voorzien van een extra halte voor de lijnen 11, 31 en 35 op de N730 ter hoogte van Kaatsbeek N702; Verderzetting van het projectmatig werken rond duurzame mobiliteit in Genk-Zuid


78/113


04/005619


3.3

Natuur

3.3.1

Ruimtebeslag

3.3.1.1

Vormt het verdwijnen van aanwezige natuurwaarden een knelpunt?

De bossen in het plangebied zijn als waardevol tot zeer waardevol aangeduid. Op de historische composietkaart is de vallei ingetekend als een historisch stabiele kleinschalige vallei. Een groot deel is bovendien aangeduid als gebied met concentratie biologisch waardevolle elementen, volgens 1e reeks BWK. Tegen de grens met het reeds ingevulde industrieterrein en langs de Henry Fordlaan bevindt zich een zeer waardevol eiken – berkenbos. Verder van de Henry Fordlaan overlapt het palngebied overwegend met naaldhout (Grove den). Plaatselijk komt heide voor. Dit verlies aan waardevolle ecotopen is het gevolg van het invullen van de huidige gewestplanbestemming, i.e. industriegebied. Er zou dus gesteld kunnen worden dat het verlies in deze zone een beleidsbeslissing is die reeds eerder is genomen. Zoals reeds gesteld betreft het hier evenwel net het meest waardevolle gedeelte van het studiegebied. De aantasting van de aanwezige natuurwaarden wordt daarom als negatief beschouwd. Een mogelijke milderende maatregel zou kunnen zijn dat de nodige aandacht moet gaan naar het voorzien/behouden van een bosbuffer in de rand van het industriegebied, waarbij naaldbossen in de buffer omgevormd worden naar gemengd of loofhout. De Kaatsbeek zou ter hoogte van het industrieterrein kunnen verlegd worden naar deze bosbuffer. Bij het verleggen van de beek moeten de principes van natuurtechnische milieubouw gevolgd worden.

3.3.2

Hindereffecten

3.3.2.1

Worden relevante verstoringseffecten verwacht?

Een beboste zone langs de Henry Fordlaan wordt omgezet in industriegebied. Hierdoor zal de verstoring verder in de resterende bospercelen doordringen. Bij inname van het gebied moet milieuzonering dusdanig toegepast worden dat geen inrichtingen met belangrijke akoestische verstoring mogen gelokaliseerd worden aan de zuidzijde, palend aan het resterende bosgebied. Gezien de eerder smalle zone die het plangebied inneemt, kan gesteld dat in deze zone beter geen inrichtingen voorzien worden met een belangrijke akoestische verstoring. Er zou kunnen opgelegd worden dat bij de vergunningsaanvraag van bedrijven een akoestische studie moet gevoegd worden waaruit blijkt dat de inrichting de akoestische kwaliteit in het achterliggend bosgebied niet verslechtert. Bovendien is het wenselijk dat in de rand van het bedrijventerrein een bosbuffer behouden/voorzien wordt. 3.3.2.2

Vormt de inname van het gebied een risico voor de natuurwaarden in stroomafwaarts gelegen natuurbehoudsgebied?

Er is nog geen zicht op de activiteiten die zich in het plangebied zullen vestigen. Als randvoorwaarde kan gesteld dat de inname van het gebied geen verslechtering van de waterkwaliteit van de Kaatsbeek met zich mag brengen. Afvalwater dient gescheiden afgevoerd. Hemelwater van mogelijks verontreinigde terreinen mag niet ongezuiverd naar de waterloop afgevoerd worden.


79/113


04/005619


3.3.2.3





Risicoklasse 2 Betekenis : Risico

vogels-

Windplan Vlaanderen (zie legende onder de tabel) Klasse 1 Betekenis : gebieden die vanuit het bestaande wettelijk kader het gemakkelijkst kunnen vergund worden

Volgens de kaarten van het windplan is het gebied in klasse 1 ingetekend. Dit is toe te schrijven aan het feit dat in het windplan wel buffers beschouwd wordenvoor natuurgebieden, maar niet voor bosgebieden. Volgens de Vlaamse risico-atlas houdt de plaatsing van windturbines hier risico’s in. Op basis van de indeling volgens het INBO wordt de inplanting van windturbines risicovol geacht. Op basis van deze eerste analyse kan gesteld dat de inplanting van windturbines niet wenselijk lijkt. Een verdere impactanalyse op projectniveau zal moeten onderzoeken of de effecten aanzienlijk (significant) kunnen zijn.


80/113


04/005619


3.3.3

Netwerkeffecten

Inname van het gebied zorgt voor een bijkomende versnippering in de vallei van de Kaatsbeek, die op de historische composietkaart als een historisch stabiele kleinschalige vallei omschreven wordt. Het valleigebied wordt hier gedeeltelijk ingenomen. De natte verbinding wordt daardoor doorsneden. Naast de natte verbinding is het plangebied op ruimere schaal ook gesitueerd op een belangrijke droge verbindingsas tussen de Maten en Munsterbos. Inname van het gebied vermindert enigszins de functionaliteit van deze verbinding. Om de natte verbinding te behouden is het wenselijk de beek te verplaatsen naar de buffer in de rand van het industrieterrein. De industriezone is immers te smal om de waterloop en haar oevers op het terrein zelf een volwaardige verbindingsfunctie te geven. Bij het verleggen van de beek moeten de principes van natuurtechnische milieubouw gevolgd worden. Wat de droge verbinding betreft moet vermeld dat voor een bebost gebied ten westen van de Taunusweg (Genk-Zuid fase II) reeds een ontheffingsdossier is opgemaakt voor de inrichting van een bedrijventerrein (OHPR0106). Deze geplande ontwikkeling legt reeds een sterke hypotheek op de droge verbinding.


81/113


04/005619


3.4

Landschap

3.4.1

Ruimtebeslag

3.4.1.1

Welke landschapswaarden gaan verloren?

Het plangebied maakt deel uit van een ruim bosgebied ten noorden van Schoonbeek. Het landschap is overwegend gesloten. Inname van het gebied zal de landschapsstructuur enigszins wijzigen. Een groot bebost gebied zal in de rand ingeknipt worden, en de plaats ruimen voor bedrijvigheid. Op de landschapscomposietkaart is de vallei van de Kaatsbeek ingekleurd als een historisch stabiele, kleinschalige vallei. Het waardevolle bos in het plangebied, is aangegeven als een gebied met concentratie van waardevolle elementen. Inname van het plangebied zorgt ervoor dat het valleigebied over de gehele breedte wordt ingenomen. Als milderende maatregel wordt voorgesteld om de waterloop (en vallei) te verplaatsen naar de buffer in de rand van het industriegebied, waarbij de verplaatste waterloop/vallei ruimtelijk de nieuwe grens kan vormen tussen bedrijvigheid en openruimtegebied. Zoals reeds gesteld moet het resterende bos in de rand omgevormd worden naar loofbos en moet de waterloop aangelegd worden volgens de principes van NTMB. .

3.4.2

Hindereffecten

3.4.2.1

In welke mate wordt het landschap verstoord?

De bossen ten noorden van Beverst en Schoonbeek vormen momenteel een ruime groene buffer voor het industrieterrein van Genk Zuid. Door inname van het plangebied, wordt een smal deel in de rand van deze buffer aangesneden. Door het gesloten karakter van het landschap zullen de visuele effecten over het algemeen niet zo ver reiken.

3.4.3

Netwerkeffecten

3.4.3.1

Worden landschapsecologische verbindingen aangetast

Zoals reeds gesteld zorgt inname van het gebied voor een bijkomende versnippering in de vallei van de Kaatsbeek. Mits de inname evenwel beperkt blijft tot het huidige paars bestemde gebied en er aandacht besteed wordt aan voldoende buffering in de rand en het oordeelkundig verplaatsen van de waterloop naar deze rand, dan kan de verbindingsfunctie van het gebied mogelijk behouden blijven


82/113


04/005619


4

Conclusie

Zowel vanuit het oogpunt van de waterhuishouding, vanuit ecologisch standpuntals vanuit het aspect landschap wordt de inname van het gebied als negatief ervaren: • Een groot deel van het gebied betreft effectief overstroomd gebied • waardevolle ecotopen gaan verloren • belangrijke natuur- en landschapsecologische verbindingen worden doorsneden/versmald • het gebied situeert zich in valleigebied • bij inname van het gebied zal de waterloop in een historisch stabiele kleinschalige vallei noodzakelijkerwijs in een strak keurslijf gestoken worden • er wordt ongeveer 15 ha bos aangesneden die deel uitmaken van een groot aaneengesloten bos in de directe nabijheid van het ruime industrieterrein van Genk Zuid. Vanuit de receptor mens moet gesteld dat (psychologische) effecten spelen naar de bewoners uit de ruime omgeving wegens het steeds verder uitdeinen van het ruime industriegebied ten zuiden van Genk. Vanuit de analyse worden volgende aandachtspunten geformuleerd: • Bij inrichting van een bedrijventerrein moet voor de buffering van regenwater aan de verstrengde normen van de provincie voldaan worden. Inname waterbergingsgebied wordt best vermeden of moet minstens gecompenseerd worden (wat niet evident is binnen het plangebied. • Voor het nieuwe terrein dient direct een gescheiden rioleringsstelsel voorzien te worden. Bij de uitwerking op projectniveau moet er op toegezien worden dat er geen verontreinigd water kan geloosd worden op de waterloop. • Ten gevolge van de wateroverlastproblemen langs de Kaatsbeek heeft de beheerder van de waterloop (provincie) de lozingsnormen op de beek verstrengd tot 2 à 5 l/s/ha. Bij inrichting van een bedrijventerrein moet voor de buffering van regenwater hieraan voldaan worden. Het vereiste buffervolume is afhankelijk van de terugkeerperiode die men wenst te hanteren. Bij een terugkeerperiode van 20 jaar kan een buffervolume met grootteorde van 400 à 500 m³/ha vooropgesteld worden, waarbij (geldeeltelijke) infiltratie de voorkeur geniet boven louter vertraagde afvoer. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. • voorzien/behouden van een bosbuffer omheen het industriegebied, waarbij naaldbossen in de buffer omgevormd worden naar gemengd of loofhout. • Waterloop verleggen naar de beboste bufferzone, en dit volgens de principes van NTMB • Gezien de eerder smalle zone die het plangebied inneemt, kan gesteld dat in deze zone beter geen inrichtingen voorzien worden met een belangrijke akoestische verstoring. Er zou kunnen opgelegd worden dat bij de vergunningsaanvraag van bedrijven een akoestische studie moet gevoegd worden waaruit blijkt dat de inrichting de akoestische kwaliteit in het achterliggend bosgebied niet verslechtert. . • Aan de westzijde (Kempenstraat) moet een brede groenbuffer behouden blijven of voorzien worden. • Het voorzien van een extra halte voor de lijnen 11, 31 en 35 op de N730 ter hoogte van Kaatsbeek N702; • Het voortzetten van het experiment voor collectief woon-werkverkeer in het kader van het project ‘Local Mobility Works’ van de stad Genk9, en het uitbreiden van het project naar het bedrijventerrein Kaatsbeek N702

9

Local Mobility Works – Eindrapport Mobiliteitsexperimenten (OCMW Genk et al., 2008), http://www.genkmobiel.be/


83/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Ebema

DEEL 5

EBEMA – aanvullende analyse

i

BELANGRIJKE NOOT

Dit terrein behoort bij de categorie van voorgenomen herstructureringen. Aanbevelingen of maatregelen die vanuit voorliggende milieubeoordeling worden aangegeven, dienen voor dit gebied dus gezien te worden als louter aandachtspunten voor de inrichting van het gebied of beleidsaanbevelingen.

1

Inleiding

1.1

Projectomschrijving

Project: Herstructurering bestaand bedrijventerrein. Aanpassen perceelstructuur i.f.v. betere bedrijfsvoering voor bestaand regionaal, watergebonden bedrijf (bestratingsmaterialen). De als paars bestemde zone heeft momenteel een oppervlakte van 32 ha. Circa 20,5 ha is effectief in gebruik. Hierbij zit ook 1,5 ha aan agrarisch gebied. Met de voorgestelde uitbreidingszone wordt een totale oppervlakte van 41,2 ha beoogd. Raming bijkomende bedrijfsoppervlakte: 13,5 ha Gemeente: Zutendaal


85/113


04/005619


1.2

Algemene Situering

1.2.1

Huidige situatie

Kaart 18.1 en 18.2. Het regionaal bedrijf Ebema ligt op het bedrijventerrein Genk-Zuid, in de Dijkstraat nr.3, te 3690 Zutendaal. Het bedrijf is gelegen langs het Albertkanaal en wordt thans ontsloten via het bedrijventerrein Genk-Zuid. Ebema vormt een geïsoleerde uitloper van de bedrijvigheid langs het Albertkanaal. Op 23 september 1997 heeft de Vlaamse regering het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) definitief goedgekeurd. Sinds de publicatie in het Belgisch Staatsblad van 21 maart 1998 is het RSV een bindend document. In het RSV wordt het netwerk van het Albertkanaal als primordiale ruimtelijk economische drager geselecteerd. Het bedrijventerrein Genk-Zuid maakt onderdeel uit van dit economisch netwerk.

1.2.2

Juridische context In het gebied

Omgeving gebied

Gewestplan 19 Hasselt - Genk

Gewestplan 21 St.-Truiden

(KB 03/04/1979)

(KB 05/04/1977)


Industriegebied en agrarisch gebied RUP’s

-

-

APA’s/BPA’s

-

-

-

geen Vogelrichtlijngebieden of

Natuur SBZ

Ramsar gebieden Habitatrichtlijngebieden: “Overgang Kempen-Haspengouw”, op minstens 350m van het plangebied VEN

-

VEN-gebied ‘Beekvalleien overgang Kempen-Haspengouw’ grenzend aan plangebied


-

-

Andere

-

-


Bezoensbeek (=Stalkerbeek), 2

de

categorie

Bezoensbeek (=Stalkerbeek), 2

de

categorie de

Zutendaalbeek, 3

categorie

de

Zutendaalbeek, 3

categorie

Landschap Beschermingen

beschermd dorpsgezicht ‘Omgeving

beschermd dorpsgezicht Omgeving

Suetendaelmolen’

Suetendaelmolen Kasteel “Edelhof” Beschermde landschappen:


86/113


04/005619


De pastorie van de Onze-LieveVrouwparochie en omgeving; • Gebied Groenendaal –Zangerhei te Munsterbilzen Landschapsatlas


relictzone ‘Bossen en kasteelparken

relictzone ‘Bossen en kasteelparken

te Munsterbilzen’

te Munsterbilzen’

87/113


04/005619


2

Scoping

Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

Direct ruimteverlies planologisch gezien? JA. het gaat deels om een


Mobiliteit

herstructurering binnen bestaand effectief industrieterrein (omvat één

Bijkomende bedrijvigheid EBEMA = opslagruimte. Dit type bedrijvigheid zal slechts een beperkte tot matige hinder

Voor heel het ENA is een modellering gebeurd op macroniveau.

bedrijf) + omzetten van 1,5 ha. agrarisch gebied, dat reeds in

veroorzaken naar omgeving.

Deze dient geïnterpreteerd om uitspraken te doen op microniveau.

MENS

ingenomen, naar industriegebied.


Bijkomend wordt een uitbreidingszone van +/- 5ha natuurgebied en 2 ha landschappelijk waardevol agrarisch gebied beschouwd.

Feitelijk ruimteverlies op terrein? JA wonen: geen

De recreatieve functie van het gebied wordt beperkt tot matig verstoord (zie netwerkeffecten): de ontbossing situeert zich aan de rand van het gebied, grenzend aan een speelbos en wandelroute.

Aandachtspunten en onderzoeksvragen - Wat zijn de te verwachten verkeersintensiteiten?

Visuele verstoring: verminderde attractiviteit van de functionele fietsroute langsheen Albertkanaal door inname open

- Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen

ruimte gebied (noordwestelijke zijde EBEMA)

nodig?

recreatie:

- Kan de verkeersleefbaarheid gegarandeerd blijven of zijn extra

- functionele fietsroute langs Albertkanaal en Bilzerweg (N730).


maatregelen nodig?

- beboste omgeving, wandelpaden binnen het bebost gebied, met

Het ontbossingsMER stelt: “Er worden geen problemen verwacht bij de ontsluiting van het bedrijventerrein” en “de

- Kan de verkeersveiligheid gegarandeerd blijven of zijn extra

wandelpaden en speelbossen grenzend aan bedrijventerrein.

bijkomende terreinen zullen geen extra vrachtwagenbewegingen met zich meebrengen.”

maatregelen nodig?

- Vlaamse fietsroute (jeugdherbergenroute) aan overzijde

Ontsluiting naar het hoofdwegennet niet via kernen. Naar E314 via N730/N750. Naar E313 via N702/N76 (rond

- Is de bereikbaarheid met het openbaar vervoer voldoende of zijn er

Albertkanaal.

Diepenbeek).

maatregelen nodig?

landbouw: geen

“Het in gebruik nemen van deze bijkomende terreinen zal volgens de initiatiefnemers geen extra vrachtwagenbewegingen met zich meebrengen, integendeel, Ebema verwacht in de toekomst steeds meer

Versnippering functies:


afgewerkte goederen per schip te transporteren.

- Wat is de impact op de recreatieve functie van het gebied (zie

De ontsluiting van het terrein voor het wegverkeer zal gebeuren via de bestaande Havenweg die aansluit op een

ruimteverlies zich aan de rand, aansluitend op het bestaande

effectgroep netwerken)?

gemeenteweg (de Dijkstraat) en vervolgens is ontsloten via de N730 (Zutendaal – Bilzen). De Dijkstraat is

bedrijfsterrein situeert.

Het bebost gebied wordt niet versnipperd gezien het direct

verkeerstechnisch aangesloten op de N730 via de Kanaalstraat. Dit is gerealiseerd doordat de Dijkstraat onder de N730 wordt geleid en vervolgens aan de westzijde toegang heeft tot de N730. Rekening houdend met de bestemming als industriegebied is in het kader van de verbredingswerken, het Albertkanaal ter hoogte van het terrein uitgerust met een kaaimuur voor het aanleggen van schepen en werd een havenweg geschikt voor industrieel verkeer aangelegd.” (uit ontbossingsMER). WATER Het bedrijventerrein is gelegen in de vallei van de Bezoensbeek. Twee

afwateringsplan N.V. Ebema: (uit ontbossingsMER)

waterlopen doorkruisen de projectsite: de Bezoensbeek

Bij neerslag stroomt het overtollige hemelwater van het terrein in de richting van het Albertkanaal, vermits het

(=Stalkerbeek) aan oostkant (2 de

westkant (3

de

categorie) en de Zutendaalbeek aan

categorie). De Bezoensbeek ontspringt op het Kempens

volledige terrein in zuidelijke richting afhelt. Een deel van dit afstromend water wordt afgevoerd naar de Zutendaalbeek, het merendeel komt uiteindelijk in het Albertkanaal terecht. Slechts een beperkt gedeelte van het

plateau en stroomt van het noordoosten naar het zuidwesten. Ter

hemelwater (oostelijk gedeelte van het bedrijfsterrein van Ebema met inbegrip van een gedeelte van de toekomstige

hoogte van het projectgebied onderkruist de Bezoensbeek het

uitbreiding die het voorwerp is van de ontbossingsMER) wordt afgevoerd in de richting van de Bezoensbeek, waar

Albertkanaal via een duikconstructie. 20 m voor de duiker stroomt de

het in eerste instantie in een buffer- en infiltratiebekken terecht komt (25 m x 2 m x 5 m = 250 m³) dat slechts bij

beek door een zandvang.

hevige neerslagbuien (via een knijpleiding) rechtstreeks overloopt naar de Bezoensbeek zelf. Het hemelwater dat momenteel nog rechtstreeks in de Bezoensbeek terechtkomt, zal in de toekomst volledig via het bufferbekken naar

De waterkwaliteitsdoelstelling van de Bezoensbeek en de

de Bezoensbeek worden afgevoerd.

Zutendaalbeek is viswaterkwaliteit. Beide beken behoren tot het

Met het oog op de voorziene uitbreiding van het industrieterrein, voorziet Ebema immers de verdere uitbreiding van

Demerbekken, dat op zijn beurt behoort tot het stroomgebied van de

de capaciteit van het bufferbekken op het terrein van de N.V. De Scheepvaart aan de overzijde van de


89/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

Dijle. Samen maken Demer en Dijle deel uit van het Scheldebekken.

Bezoensbeek. Het af te voeren water wordt via een bestaande collector over de duikconstructie naar het buffer- en

Beide beken voeden de vijvers van het natuurreservaat Munsterbos

infiltratiebekken gebracht. In het bekken is reeds een knijpleiding voorzien voor vertraagde afvoer van het

(het Munsterbos ligt ten NO van de dorpskern Munsterbilzen. Het is

hemelwater in dit bekken naar de Bezoensbeek (volgens de normen gesteld door de Provincie Limburg). Het huidige

een vijvergebied bestaande uit 9 terrasvijvers. Info:

bekken dient hiertoe te worden vergroot.

www.munsterbos.be) Risico toename overstromingsgevoelige gebieden: matig risco Stroomafwaarts van de Bezoensbeek, thv. het duikkunstwerk onder het Albertkanaal wordt op regelmatige tijdstippen met wateroverlast gekampt. Door ruimte-inname in vallei van de Bezoensbeek (verharding) zal overstromingsgevoeligheid toenemen. Als gevolg van dit gegeven heeft de provincie Limburg in de milieuvergunningen van de aanliggende bedrijven voorwaarden opgelegd aangaande het kwalitatieve waterbeheer. Deze voorwaarden hebben betrekking op : • beperking van de lozing naar de waterloop tot max. 5 l/s per ha aangesloten verharde oppervlakte; • verplichte voorziening van berging van minstens 150 m³/ha verharde oppervlakte.

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - In welke mate wordt het waterhuishoudingssysteem negatief beïnvloed? FAUNA & FLORA Feitelijk ruimteverlies van complex van (zeer) waardevolle

Risico op verstoring fauna en flora in de nabijgelegen/aangrenzende natuurgebieden

Risico op verstoring van de corridorfunctie

natuurelementen:

Door de verdere ontwikkeling van het industrieterrein verdwijnt voor een groot deel de buffer tussen het

Het Stelebos sluit aan bij andere grote bosgebieden op de steilrand

- Volgens versie 1 van de BWK omvat het gebied enkele biologisch

industriegebied en de biologisch zeer waardevolle, mesofiele graslanden in het oosten en een deel van het Stelebos

van het Kempens Plateau: Grote Heide, Neerharerheide, vallei van

waardevolle tot zeer waardevolle elementen. Zo ligt in het NW nog een

(biologisch waardevol) in het noorden. De mate van verstoring is sterk afhankelijk van type bedrijvigheid (opslag of

de Ziepbeek en Mechelse heide in de gemeenten Lanaken,

klein eiken- en berkenbosje + een zeer waardevolle houtkant. Nog

productie), ontsluiting via de weg (langs Watermolenweg en/of Dijkstraat) en breedte van de bufferzones.

Maasmechelen en As. Het projectgebied is geen belangrijke schakel

volgens versie 1 van de BWK bevindt zich in het OZ een aanplant Grove den met lage ondergroei (grassen en kruiden).

in de verbinding tussen deze gebieden onderling. Op basis van het ontbossingsMER kan gesteld dat er geen significante effecten van geluid verwacht worden.

De bwk is echter achterhaald. Een deel van het terrein is reeds

In de verbinding tussen het Stelebos met aanliggende bossen en het

ingenomen. zie update ontbossingsMER De bossen ten noord(oosten) van het projectgebied zijn zeer kwetsbaar voor verzuring en eutrofiëring. Verder industriële ontwikkeling in de omgeving (Genk-Zuid, Genk-Zuid-Oost, EBEMA,D) zullen verdere druk uitoefenen op In de ontbossingsMER werd reeds een voorstel tot boscompensatie

het ecosysteem.

Munsterbos ten zuiden van het Albertkanaal vormt het projectgebied (meerbepaald het centrale bosbestand en de open ruimte met KLE in NW) een belangrijke corridorfunctie (voor vogels). De belangrijkste barrière, het Albertkanaal, blijft echter behouden.

geformuleerd (p121-122)

Het projectgebied kan gezien worden als een trechtermonding, waar Inname van het bedrijventerrein resulteert in een verminderde infiltratie van regenwater en een verhoogde directe De visfauna van de Bezoensbeek is relatief arm aan soorten maar van

afvoer van regenwater. Gezien het bedrijventerrein afwatert in de richting van het Albertkanaal en naar verwachting

belang voor de bedreigde Beekprik (Bijlage II soort), en het minder

de grondwaterstroming ook in die richting zal gaan, zal deze verminderde infiltratie niet resulteren in een verdroging

algemene Bermpje.

van de nabijgelegen mesofiele graslanden en vochtige bossen die ten oosten van het bos op de rand van het Kempisch plateau zijn gelegen.

dieren langs moeten die zich - door het bos - zuidwaarts verplaatsen. Het belang van de corridorfunctie van het projectgebied kan toenemen indien er fauna-uitstapplaatsen in het Albertkanaal worden aangelegd (autonome ontwikkeling). Bovendien is de locatie erg geschikt voor het aanleggen van een oversteekplaats (voor o.a. ree,

In de directe nabijheid van het plangebied komen geen

eekhoorn en marterachtigen): op de plaats waar de vallei van de

Vogelrichtlijngebieden of Ramsar gebieden voor. Aan de noorden

Bezoensbeek doorsneden wordt door het Albertkanaal.

oostzijde van het industriegebied situeren zich de habitatrichtlijngebieden behorend tot de “Overgang KempenHaspengouw”, met name het deelgebied “Hesselsberg” (noorden) en Bezoensbeek (oosten).

Het plangebied zelf is niet opgenomen als VEN-gebied. Ten noorden en ten oosten van het plangebied, op enkele honderden meter, ligt het VEN-gebied ‘Beekvalleien overgang Kempen-Haspengouw’.


Risico op verstoring van het aquatisch ecosystemeen en het rechtstreek van waterlichamen afhankelijk terrestrische ecosysteem:

MAAR indien industrieterrein Genk Zuid-Oost (aan overkant

De Beekprik komt enkel voor in beken met goede water- en structuurkwaliteit. Naast beekbeheerswerken (o.a.

Albertkanaal) wordt gerealiseerd, dan wordt de corridorfunctie van

machinaal ruimen, rechttrekken en verdiepen) en migratieknelpunten (o.a. stuwen, molens) vormt vervuiling van

‘terrein EBEMA’ definitief verbroken!

beken (o.a. rioolwater, mest) de grootste bedreiging voor deze soort. Omwille van de hoge waterkwaliteitseisen van

DUS beslissing van het al of niet (verder) ontwikkelen van de

de soort, moet het water gedurende het hele jaar zuiver blijven.

bedrijventerreinen EBEMA en Genk-Zuid-Oost moet samen

Tijdens de exploitatiefase zal een deel van het projectgebied afwateren naar de Bezoensbeek . Gezien dit

gebeuren.

afstromend hemelwater betreft, vormt dit geen directe bedreiging voor de Beekprik.

90/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Er zijn geen Vlaamse of erkende natuurreservaten noch bosreservaten

Verstoring

Netwerkeffecten

Wel lek- en morsingsvoorkomende maatregelen opleggen. Dit werd voorzien in het ontbossingsMER dat recent is


opgesteld.

Worden belangrijke verbindingen aangetast?

gelegen in de omgeving van het projectgebied.

Volgende natuurgebieden situeren zich in de ruime omgeving van het projectgebied. • De Lieteberg, 3 delen ten noorden en oosten van het projectgebied; • De Deense Wijers ten zuidwesten van het projectgebied; • De Branderij en de Hoefaert ten zuiden en zuidoosten van het projectgebied. “Langs de noordzijde van de huidige exploitatie ligt een aarden wal als buffer, waarbij spontane verbossing optreedt. Het industrieterrein grenst ten noorden aan het domeinbos Stelebos (met naaldhoutbestanden: Grove den en Corsikaanse den) en langs de oostzijde gedeeltelijk aan een oude eikendreef (eigendom van de afdeling Bos en Groen). Verderop in het oosten ligt een open tot halfopen weidenlandschap ” Deze mesofiele graslanden zijn zeer waardevolle hooilanden met een graslandvegetatie die we kunnen typeren als bloemenrijk grasland. (uit ontbossingsMER) Ten zuiden van het Albertkanaal ligt het Munsterbos met daarin “De Staatsvijvers” die gevoed worden door de Bezoensbeek en de Zutendaalbeek en verderop de parken rond het kasteel van Groenendaal en het gebied Zangerheide in Munsterbilzen.

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - Welke waardevolle ecotopen gaan verloren?


91/113


04/005619


Direct ruimtebeslag

Verstoring

Netwerkeffecten

Feitelijk ruimteverlies verlies van waardevolle landschapselementen:

Risico op verstoring gaafheid en esthetische waarde van relictzone ‘Bossen en kasteelparken te Munsterbilzen’:

Landschappelijke connectiviteit:

Het volledige industrieterrein ligt binnen de relictzone ‘Bossen en

De betreffende relictzone is reeds deels verstoord door de bestaande industrie op de projectsite EBEMA.

Het bestaande bedrijventerrein snijdt in in een grote

kasteelparken te Munsterbilzen’.

Herstructurering en in het bijzonder de verdere ontwikkeling van de projectsite in zuidoostelijke richting (zoals

openruimteverbinding tussen de bossen van het Kempens Plateau

Het beschermd dorpsgezicht ‘Omgeving Suetendaelmolen’ valt deels

aangeduid op het gewestplan) betekent een verdere insnijding in de relictzone en verstoring van het landschap.

en Haspengouw verder zuidwaarts. Verdere invulling van het gebied

LANDSCHAP

doorknipt de verbinding van de Zutendaalbeek

samen met de projectsite. direct verlies van beschermd erfgoed

De verdere uitbreiding van het bedrijventerrein EBEMA in

Risico op verstoring gaafheid en esthetische waarde van beschermd dorpsgezicht ‘Omgeving Suetendaelmolen’: Door verdere ontwikkeling van het industrieterrein EBEMA wordt de instandhouding van het beschermd dorpsgezicht


- zoals vastgelegd bij besluit 1995/05/29 – gehypothekeerd.

- Wat is het effect op landschappelijke connectiviteit?

noordoostelijke richting bredere strook ten opzichte van het Albertkanaal) zal het hellingsprofiel van de rand van het Kempens Plateau wijzigen.

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - In hoeverre verstoort de uitbreiding van het bedrijventerrein EBEMA in NW het beschermd dorpsgezicht ‘Omgeving Suetendaelmolen’? Zie ook : direct ruimteverlies

In de ruime omgeving van het projectgebied zijn volgende landschappen beschermd: • De pastorie van de Onze-Lieve-Vrouwparochie en omgeving; • Gebied Groenendaal –Zangerhei te Munsterbilzen (procedure tot bescherming lopende) Volgende beschermde monumenten, stads- en dorpsgezichten situeren zich in de omgeving van het projectgebied: • De Suetendaelmolen; • Kasteel “Edelhof”

Onderzoeksvragen en aandachtspunten - wat is de impact op beschermd erfgoed door inname van gronden ten westen van de reeds ingevulde industrieterreinen van Ebema? - wat is de impact op landschap door inname van gronden ten oosten van de reeds ingevulde industrieterreinen van Ebema? - wat is de impact op landschap door verdere uitbreiding in noordoostelijke richting?


92/113


04/005619


3


3.1

Water – ino voor de watertoets

Het bedrijventerrein is gelegen in de vallei van de Bezoensbeek. Twee waterlopen doorkruisen plangebied: de Bezoensbeek (=Stalkerbeek) aan oostkant (2de categorie) en de Zutendaalbeek westkant (3de categorie). De Bezoensbeek ontspringt op het Kempens plateau en stroomt van noordoosten naar het zuidwesten. Ter hoogte van het plangebied onderkruist de Bezoensbeek Albertkanaal via een duikconstructie. 20 m voor de duiker stroomt de beek door een zandvang.

het aan het het

De waterkwaliteitsdoelstelling van de Bezoensbeek en de Zutendaalbeek is viswaterkwaliteit. Beide beken behoren tot het Demerbekken, dat op zijn beurt behoort tot het stroomgebied van de Dijle. Beide beken voeden de vijvers van het natuurreservaat Munsterbos (het Munsterbos ligt ten NO van de dorpskern Munsterbilzen. Het is een vijvergebied bestaande uit 9 terrasvijvers. Stroomafwaarts van de Bezoensbeek, thv. het duikkunstwerk onder het Albertkanaal wordt op regelmatige tijdstippen met wateroverlast gekampt. Door bijkomende verhardingen in de vallei van de Bezoensbeek zal de overstromingsgevoeligheid toenemen. Als gevolg van dit gegeven heeft de provincie Limburg in de milieuvergunningen van de aanliggende bedrijven voorwaarden opgelegd aangaande het kwalitatieve waterbeheer. Deze voorwaarden hebben betrekking op: • beperking van de lozing naar de waterloop tot max. 5 l/s per ha aangesloten verharde oppervlakte; • verplichte voorziening van berging van minstens 150 m³/ha verharde oppervlakte. Hierbij kan aanvullend gesteld dat het wenselijk is om in hergebruik van hemelwater te voorzien en om zo mogelijk hemelwater (minstens gedeeltelijk) af te voeren via infiltratie i.p.v. louter via vertraagde afvoer. Er dient bij implementatie van het plan en project aan de geldende verordening hemelwater voldaan te worden. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels. Het is ook belangrijk dat beide waterlopen ruimte krijgen. Het is daarom belangrijk dat niet alleen de waterlopen maar ook de oeverzones en beekbegeleidende KLE gespaard blijven.

3.2

Mens

3.2.1

Netwerken

3.2.1.1


Om een uitspraak te kunnen doen over de effecten van de herstructurering op de capaciteit, de verkeersleefbaarheid en de verkeersveiligheid, wordt er een inschatting gemaakt van de huidige en toekomstige verkeersintensiteiten. De volgende weg in de buurt van het plangebied worden hiervoor beschouwd: de N730 Bilzerweg (lokale weg I) Bij deze intensiteiten dient de volgende kanttekening geplaatst te worden: hoewel de ordes van grootte overeenstemmen met de verkeersstromen in de referentiesituatie, dient men steeds in het achterhoofd te houden dat de waarden zijn gegenereerd door een macromodel Ze kunnen dus niet op dezelfde manier behandeld worden als waarden gegenereerd door een micromodel, waarbij er een detaillering van de plaatselijke resolutie of zone-indeling en van het infrastructuurnetwerk heeft plaatsgevonden, en de output is gekalibreerd met plaatselijke tellingen.


93/113


04/005619


Om de effecten toch te kunnen bespreken en beoordelen wordt de verkeersgeneratie voor EBEMA afzonderlijk bepaald en bijkomend toegevoegd aan de waarden uit de verkeersmodellering. Hierbij is het belangrijk op te merken dat de netto bijkomende oppervlakte voor het bedrijventerrein mogelijk kleiner zal zijn nadat de milderende maatregelen vanuit de andere disciplines in rekening zijn gebracht. De effecten ten gevolge van de bijkomende verkeersgeneratie zullen in dat geval minder groot zijn. Indien er maatregelen voortkomen uit de beschrijving van de netwerkeffecten voor de receptor mens op basis van de ‘maximale’ bijkomende oppervlakte, zal de noodzaak van deze maatregelen dan ook worden herbekeken in functie van een eventueel kleinere netto bijkomende oppervlakte. Tabel 12: Gebruikte gegevens verkeersverdeling EBEMA10 Bruto max

Gewenst type

Netto max

Bijk

Vrachtvervoer

Personenvervoer

opp

bedrijvigheid

opp

tewerk-



bijkomend

stelling

g)

g)

10.4

104

172

131

bijkomend 13.5

watergebonden

Omdat het macromodel een spitsuurmodel is, dienen de dagverdelingen gekend te zijn om de spitsuurintensiteiten om te kunnen rekenen naar dagintensiteiten. Van het Vlaams Verkeerscentrum werden in functie van deze omrekeningen dagverdelingen bekomen voor personenwagens en vrachtwagens en dit voor zowel snelwegen als het onderliggende wegennet. Zo kan er een uurverdeling beschouwd worden voor het plangebied. Deze is in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 13: Gegevens uurverdeling EBEMA

U0

U1

U2

U3

U4

U5

U6

U7

U8

U9

U10

U11

personenwagens

1

1

1

1

1

2

5

9

9

7

6

6

vrachtwagens

1

2

2

2

3

7

10

11

11

11

11

11

U12

U13

U14

U15

U16

U17

U18

U19

U20

U21

U22

U23

personenwagens

7

7

7

8

10

10

9

7

5

4

4

3

vrachtwagens

10

11

11

12

12

10

7

6

4

3

2

2

Na middeling van de spitsuurintensiteiten worden deze aan het netwerk toegevoegd, op basis van een expertinschatting:

10



94/113


04/005619


• 90 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de noordelijke N730 (richting N750 Oosterring en het hoofdwegennet (E313/E314) • 10 % van het bestemmingsverkeer rijdt van/naar de zuidelijke N730 (richting Bilzen, en eventueel de Taunuslaan >>> veronderstelling dat de Oosterring als belangrijkste ontsluitingsweg van EBEMA blijft fungeren, en niet de Taunusweg – zuidelijke N730 (Munsterbilzen)) • 100% van de personenwagens (bestemmingsverkeer)rijdt in de richting van het bedrijventerrein in de ochtendspits, 100% rijdt weg van het bedrijventerein in de avondspits • De vrachtbewegingen worden gelijk verdeeld verondesteld in de spitsperiodes (af- en aanrijdend vrachtverkeer = 50%) Dit leidt uiteindelijk tot de volgende, gecorrigeerde tabel met spitsuurintensiteiten. (NB. De weergegeven waarden voor de Dijkstraat zijn de bijkomende intensiteiten t.g.v. de herstructurering) In de tabel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west. Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak. Tabel 14: Spitsuurintensiteiten EBEMA

2020 ochtendspits

Avondspits

wagens

vracht

wagens

Vracht

947

29

686

39

946

28

685

38

764

36

1217

34

756

31

1208

29

N730 t.h.v. EBEMA Richting noord vanaf Munsterbilzen

kruispunt dijkstraat

richting Zutendaal Richting zuid vanaf Zutendaal


richting Munsterbilzen


95/113


04/005619


2020 ochtendspits

Avondspits

wagens

vracht

wagens

Vracht

Richting oost

9

6

0

6

Richting west

0

6

10

6

Ontsluitingsweg EBEMA (Dijkstraat) (bijkomend!)

Op basis van deze waarden werden de onderstaande effectbepalingen uitgevoerd 3.2.1.2

Kan de doorstroming gegarandeerd blijven of zijn extra maatregelen nodig?

In onderstaande tabel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de intensiteiten in de ochtend- en de avondspits, en verder in de intensiteiten personen- en vrachtwagens. Per weg wordt er nog een onderscheid gemaakt in de rijrichting: er staat aangegeven voor weke rijrichting de vermelde intensiteiten gelden - richting noord / richting zuid of richting oost / richting west. Bemerk dat de intensiteiten per wegvak worden aangegeven: de intensiteiten gelden dus voor de wegvakken tussen de kruispunten die staan aangegeven. Met andere woorden: de intensiteiten die ‘boven’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt oprijden; de intensiteiten die ‘onder’ een kruispunt vermeld staan zijn de hoeveelheden vracht- en personenwagens die op dat wegvak en in de aangegeven rijrichting het kruispunt verlaten. Het aantal intensiteiten dat ‘tussen’ twee kruispunten staat vermeld is afhankelijk van de hoeveelheid knopen die in het macromodel zijn opgenomen voor dat wegvak. Tabel 15: Verloop intensiteiten 2007 vs. intensiteiten 2020

2007

2020

ochtendspits

avondspits

ochtendspits

Avondspits

wagen s

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

640

11

678

33

947

29

686

39

640

11

678

33

946

28

685

38

544

22

833

20

764

36

1217

34

N730 t.h.v. EBEMA Richting noord vanaf Munsterbilzen


richting Zutendaal Richting zuid vanaf Zutendaal


96/113


04/005619


2007

2020

ochtendspits

avondspits

ochtendspits

Avondspits

wagen s

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

wagens

vracht

544

22

833

20

756

31

1208

29

Richting oost

9

6

0

6

Richting west

0

6

10

6


richting Munsterbilzen Ontsluitingsweg EBEMA (Dijkstraat) (bijkomend)

De capaciteit van het wegvak van de N730 relevant voor deze MER is afhankelijk van: • de capaciteit van de wegvakken zelf; • de capaciteit van de kruispunten Voor de capaciteitstoets van de wegvakken wordt er een ondergrens van 1000 pae/u/rijstrook als capaciteit beschouwd. In 2007 wordt de maximale intensiteit voor de N730 bereikt op het wegvak richting zuid in de avondspits (873 11 pae/u ). Dit leidt tot een verzadigingsgraad van 87%, wat aanvaardbaar is. In 2020 wordt de maximale intensiteit voor de N730 bereikt op het wegvak richting zuid in de avondspits (1285 pae/u). Dit betekent dat de weg in deze richting mogelijk oververzadigd zal zijn ter hoogte van de kanaalbrug (2x1). De invloed van de herstructurering van EBEMA op deze intensiteit is echter miniem, gezien de zeer beperkte extra verkeersgeneratie. Het ontbossingsMER voor EBEMA vermeldt dat zelfs de beperkte vrachtwagengeneratie, gebaseerd op extra in gebruik te nemen bedrijfsoppervlakte, een overschatting is: “Het in gebruik nemen van deze bijkomende terreinen zal volgens de initiatiefnemers geen extra vrachtwagenbewegingen met zich meebrengen, integendeel, EBEMA verwacht in de toekomst steeds meer afgewerkte goederen per schip te transporteren.” In de directe omgeving van het bedrijventerrein bevinden er zich twee kruispunten waarlangs het bestemmingsverkeer wordt ontsloten: het kruispunt N730 x Dijkstraat en het kruispunt N730 x N750 Oosterring. Het kruispunt N730 x N750 Oosterring is in de huidige situatie geregeld met conflictvrije verkeerslichten, hetgeen een verkeersveilige oplossing is. Indien er zich problemen zouden voordoen met de afwikkelingscapaciteit (zie hoger), dient deze kruispuntregeling mogelijk herbekeken te worden. Het kruispunt N730 x Dijkstraat is in de huidige situatie voorrangsgeregeld (voorrang voor N730). Er is nagegaan of VRI of een rotonde in 2020 noodzakelijk zijn, wanneer men uitgaat van de piekuurintensiteiten – de vuistregels vindt men in bijlage.

11

Pae = personenautoequivalent (personenwagen = 1 pae/u, vrachtwagen = 2 pae/u)


97/113


04/005619


Aan de hand van de vuistregels blijkt dat er voor het kruispunt N730 x Dijkstraat geen nood is aan een verkeersregelinstallatie. Indien er een rotonde wordt voorzien, dient het een dubbelstrooksrotonde te zijn gezien de intensiteiten op de N730 (mogelijk oververzadigd in 2020). Plaatsgebrek noopt echter tot andere oplossingen: • Behoud voorrangsregeling (conflicten met linksafslaande stromen) • een verkeersregelinstallatie (vraaggestuurd) • ‘rechts in-rechts uit’, waarbij er dient gekeerd te worden aan de rotonde N730 x Taunusweg • een nieuwe aantakking naar de Tiendenstraat en de N750 Oosterring 3.2.1.3


De verkeersleefbaarheid wordt beoordeeld a.d.h.v. een inschatting van de oversteekbaarheid die samengaat met de verkeersintensiteiten op de wegen. De oversteekbaarheid wordt beoordeeld gebruik makend van de methode beschreven in bijlage Om de oversteekbaarheid te kunnen kwalificeren, wordt er een onderscheid gemaakt tussen een 2x1 zonder middengeleider en een 2x1 met middengeleider: • 2x1 zonder middengeleider: de 2x1 bestaat uit 2 rijbanen met een breedte van 3,25 m. De totale breedte bedraagt 6,50 m. Voor een oversteeksnelheid van 1 m/s bedraagt het nodige hiaat om over te steken 6,5 m x 1 m/s= 6,5 s. • 2x1 met middengeleider: de 2x1 bestaat uit twee rijbanen met een breedte van 3,25 m gescheiden door een doorlopende middengeleider. Deze middengeleider dient voldoende breed te zijn opdat de ruimtelijke en verkeerskundige functie kan nagestreefd worden. Door het aanbrengen van de middengeleider wordt de oversteek opgedeeld in twee oversteken met hiaat benodigd 3,25 s. De onderstaande tabel toont de gemiddelde wachttijd en de hieraan gekoppelde kwalificatie van de oversteekbaarheid voor de N730. Gezien de beperkte bijkomende verkeersgeneratie van EBEMA schept de herstructurering geen oversteekbaarheidsprobleem op de Dijkstraat.


98/113


04/005619


Tabel 16: Kwalificatie oversteekbaarheid

Ochtendspits

N730

Avondspits

2x1 met middengeleider

2x1 zonder middengeleider

2x1 met middengeleider

2x1 zonder middengeleider

Gem. wachttijd (s)

Kwalificatie

Gem. wachttijd (s)

Kwalificatie

Gem. wachttijd (s)

Kwalificatie

Gem. wachttijd (s)

Kwalificatie

5-10

Redelijk

> 30

Zeer slecht

5-10

Redelijk

> 30

Zeer slecht

Er kan geconcludeerd worden dat de N730 in de toekomstige situatie voldoende oversteekbaar zal zijn, mits er een oversteekplaats met middenberm aanwezig is (middenberm is reeds aanwezig). 3.2.1.4


Gezien de N730 is geselecteerd als functionele fietsroute, dient er voldoende aandacht te worden besteed aan de vormgeving van de fietsvoorzieningen om de veiligheid van de gebruikers te garanderen. In de huidige situatie is de N730 uitgerust met een 2x1 vrijliggend fietspad (aanliggend t.h.v. de kanaalbrug). Voor de functionele fietsroute langs de N730 veroorzaakt de herstructurering geen specifieke bijkomende conflictpunten tussen langzaam en gemotoriseerd verkeer. De verhoogde verkeersintensiteiten op de N730 vragen echter wel om een aangepaste herinrichting, specifiek van het kruispunt N730 x Dijkstraat. 3.2.1.5


De functionele fietsroute langs de N730 kan blijven bestaan, mits het nemen van gepaste maatregelen (zie hoger). Er bevindt zich tevens een functionele fietsroute langsheen het Albertkanaal (zie bespreking Genk Zuid Oost) 3.2.1.6


Het bestaand OV-netwerk (bussen De Lijn) is weergegeven in Figuur 7. De dichtstbijzijnde haltes voor EBEMA zijn de volgende: • ‘Zutendaal Wit Paard’: ca. 400m vanaf het kruispunt Dijkstraat x N730. Deze halte wordt bediend door: -

Lijn 10 Genk-Tongeren: 1 bus/u, extra bussen voor/na schooltijd.

• ‘Munsterbilzen Taunusweg’: ca. 1,5 km vanaf het kruispunt Dijkstraat x N730. Deze halte wordt bediend door: -

Lijn 10 Genk-Tongeren: 1 bus/u, extra bussen voor/na schooltijd. Lijn 18 Genk/Bilzen-Kanne: 1 bus voor/na werkshifts.


99/113


04/005619


Figuur 7: Openbaar vervoer Netwerk thv EBEMA

Voor de toekomstsituatie wordt er uitgegaan van een status-quo in de lijnvoering en frequentie van de busverbindingen, gezien de toekomstige ontwikkelingen/aanpassingen niet gekend zijn. Er wordt dus uitgegaan van een worst case scenario (geen aanpassingen). In dat geval kan de bereikbaarheid van EBEMA met het openbaar vervoer als volgt worden geanalyseerd: • De frequentie van de busverbindingen die halthouden bij de dichtstbijzijnde halte (‘Zutendaal Wit Paard’) is voldoende hoog; • De afstand tot de halte is voldoende kort om een kleine modal shift te bereiken Desalniettemin kan als bijkomende maatregel het voortzetten van het projectmatig werken rond duurzame mobiliteit in Genk-Zuid worden voorgesteld


100/113


04/005619


3.3

Natuur

3.3.1

Ruimtebeslag

3.3.1.1

Welke waardevolle ecotopen gaan verloren?

Hieronder is de BWK weergegeven zoals geactualiseerd in het kader van een project-MER voor een effectieve uitbreiding van Ebema. Het plangebied zelf is overwegend als weinig waardevol ingekleurd. Uitzondering hierop vormt een oud naaldhoutbestand waarvoor het MER werd opgemaakt en de bosbestanden ten noorden van het huidige bedrijventerrein..

Biologisch zeer waardevol in de omgeving zijn oa. een eikenbestand, de eikendreef en mesofiele hooilanden. Bij invulling van het bestaande industriegebied gaat oa. een oud naaldhoutbestand verloren. De ontbossing zal resulteren in een permanent ecotoopverlies van 1,875 ha dennenbos. Hiervoor is in het ontbossingsMER een voorstel van compensatie uitgewerkt. De mesofiele graslanden ten oosten van het projectgebied zijn zeer waardevolle hooilanden met een graslandvegetatie die we kunnen typeren als bloemenrijk grasland. Typische plantensoorten zijn Gewoon reukgras, Veldzuring, Knolsteenbreek, Veldrus, Gestreepte witbol, Scherpe boterbloem, Gewone hoornbloem, Pinksterbloem, Grote vossenstaart en Kruipende boterbloem. De oppervlakte die binnen paars gebied gelegen is, bedraagt ongeveer 3 ha. De uitbreidingszone snijdt bebost gebied ten noorden van Ebema aan. De Grove dennenbestanden hier hebben in de ondergroei (vnl. in de randen) ook boomopslag van berk en eik. In de kruidlaag wordt oa. Bosbes aangetroffen. Deze bossen zijn waardevol. Ook in het westen van het plangebied langs de Zutendaalbeek gaan waardevolle natuurelementen (bomenrij langs de beek) verloren bij volledige inname van het gebied. .


101/113


04/005619


3.3.2

Netwerken

3.3.2.1

Worden belangrijke verbindingen aangetast?

Voor de situering van het plangebied binnen de ecologische structuur van het ruimere gebied, kan het volgende gesteld: Het projectgebied situeert zich aan de voet van de steilrand van het Kempens Plateau in de industriezone langs het Albertkanaal in de gemeente Zutendaal. Het maakt deel uit van een groot overgangsgebied van Kempen naar Haspengouw in de gemeenten Bilzen, Zutendaal en Lanaken. Dit overgangsgebied strekt zich uit over drie verschillende geografische bodemdistricten: de Kempen in het noorden, de Leemstreek in het zuiden en de Zandleemstreek centraal en in het westen. Het volledige industrieterrein ten oosten van de Rijksweg N730 (Bilzen-Zutendaal) ligt gekneld tussen uitgestrekte natuur- en bosgebieden op en rond de zuidelijke steilrand van het Kempens Plateau. Deze zijn: • Ten noorden en noordoosten van het projectgebied, in de Hoge Kempen, bevinden zich de naaldhoutbestanden van het Stelebos. Dit zijn voornamelijk bestanden van Grove den en in mindere mate van Corsikaanse den. Het Stelebos sluit aan bij andere grote bosgebieden op de steilrand: Grote Heide, Neerharerheide, vallei van de Ziepbeek en Mechelse heide in de gemeenten Lanaken, Maasmechelen en As. • Ten oosten is er een open tot halfopen weidenlandschap dat aansluit op de grote natuurgebieden van Hoefaart in het zuiden en Roelerheide en Pietersembos in het oosten, in de gemeenten Bilzen en Lanaken. • Ten zuiden van het Albertkanaal ligt het Munsterbos met daarin “De Staatsvijvers” die gevoed worden door de Bezoensbeek en de Zutendaalbeek en verderop de parken rond het kasteel van Groenendaal en het gebied Zangerheide in Munsterbilzen. Deze parkgebieden bevinden zich in Haspengouw. In de verbinding tussen het Stelebos en aanliggende bossen en het Munsterbos vormt het plantgebied en belangrijke schakel. De afstand tussen beide bossen is het kleinst ter hoogte van het plangebied. Als het volledig bos in het plangebied verdwijnt, verdubbelt deze afstand bijna van 250 m tot 450 m. In de verbinding tussen het Stelebos met aanliggende bossen en het Munsterbos ten zuiden van het Albertkanaal vormen de niet ingenomen delen van het plangebied en de aanpalende openruimtegebieden een belangrijke corridorfunctie (voor vogels). De belangrijkste barrière, het Albertkanaal, blijft echter bestaan. Het belang van de corridorfunctie van het plangebied kan toenemen indien er bijkomende ontsnipperingsmaatregelen worden genomen ter hoogte van het Albertkanaal (cf. ontsnipperingsstudie, bijv. fauna uitstapplaatsen). Gezien de ligging in een geheel van natuurgebieden en grote boscomplexen is het verdwijnen van het studiegebied een ecologische verarming aan de voet van de steilrand van het Kempens Plateau. Door de uitvoering van het plan verdwijnt voor een groot deel de buffer tussen het industriegebied en de biologisch zeer waardevolle, mesofiele graslanden in het oosten en een deel van het Stelebos (biologisch waardevol) in het noorden. Tevens wordt de ecologische corridor tussen het boscomplex Stelebos en de groene wal aan de overzijde van het Albertkanaal verkleind. Daarom is het wenselijk dat de concreet resterende groene verbindingen langs de Zutendaalbeek en de Bezoensbeek gevrijwaard worden. Indien industrieterrein Genk Zuid-Oost (aan overkant Albertkanaal) volledig wordt gerealiseerd, dan wordt de corridorfunctie van ‘terrein EBEMA’ definitief verbroken.


102/113


04/005619


De beslissing van het al of niet (deels) ontwikkelen van het bedrijventerrein Genk-Zuid-Oost en de herstructurering van het bedrijventerrein EBEMA is aan elkaar verbonden. Aanvullende info uit beleidsplannen en –visies Het Ruimtelijk Structuurplan Limburg werd goedgekeurd door de Provincie op 18/09/2002, en vervolgens bekrachtigd door de Vlaamse Regering bij Besluit van 12/02/2003 en is sinds 12/03/2003 van kracht. Visie op aanleg industrieterreinen De provincie ondersteunt in haar ruimtelijk structuurplan het belang van het Albertkanaal, als economisch netwerk naast andere economische netwerken (Midden Limburg en de Kempische As in het noorden van de provincie), als gebieden van uitzonderlijk belang voor de provinciale economie.(D) Daarom draagt de provincie vier gebieden voor. Het gebied in Zutendaal ten noorden van het Albertkanaal is hier niet bij. Reden voor deze niet selectie is dat het Albertkanaal in Zutendaal ook door gebieden met potenties voor recreatie, natuur en landschap loopt die daar primeren op de economische functie. Visie aangaande de gewenste ruimtelijk-natuurlijke structuur De gewenste natuurlijke structuur van Limburg bevat 10 natuurlijke systemen. De natuurlijk-fysische samenhang van die systemen dient volgens het PRSPL te worden versterkt. Het natuurlijk systeem dat relevant is in het kader van deze studie betreft dit van de “Tertiaire Kempen en depressies aan de zuidelijke plateaurand”.(D) Relevant hier is het deelsysteem langs de zuidoostelijke plateaurand, dit is van Hasselt tot Zutendaal. Het Ruimtelijk Structuurplan Limburg acht hier vrijwaring van bedreigde natuurverbindingen noodzakelijk. Voor het betreffende studiegebied is eveneens het GNOP van de gemeente Zutendaal relevant. Eén actie van het GNOP Zutendaal is de planologische bescherming van de Bezoensbeek. Het GNOP stelt voor om 4 ha landschappelijk en ecologisch waardevol landbouwgebied te beschermen door de wijziging van bestemming van deze industriezone naar landbouwgebied. Het betreft hier de percelen gelegen ten oosten van het projectgebied EBEMA. Gelijktijdig kan een aan te beplanten bufferzone voorzien worden en kunnen milieutechnische maatregelen uitgewerkt worden ten gunste van de (vis)fauna en flora in en aan het Albertkanaal. Als verantwoording voor deze actie wordt aangehaald dat de verdere ontwikkeling van de industriezone in oostelijke richting “nefast is voor de zeer waardevolle open ruimte, die de vallei van de Bezoensbeek omvat. Bovendien is het nog resterende niet bebouwde deel van deze zone niet ontsloten of bouwrijp. Door het zeer open landschap zal het nadelige effect van deze industriezone diep doordringen in de belangrijkste bos- en natuurgebieden van Zutendaal.”


103/113


04/005619


Figuur 8: Situering zones A tot D van de bufferstrook rondom het te ontbossen perceel (waarvoor project-MEr is opgemaakt) op het gewestplan en het kadaster.

Volgens de instructies van afdeling Bos en Groen en N.V. De Scheepvaart zullen de buffers rond de uitbreiding van het tasveld bijgevolg als volgt worden voorzien : • Zone A (grens met het Natuurgebied Stelebos): behoud van een strook van 15 m bos. Er wordt geen aarden wal aangelegd; • Zone B (grens met het landschappelijk waardevol agrarisch gebied en een oude eikendreef van 10 m breedte, in eigendom van de afdeling Bos en Groen) : in deze zone wordt een bufferzone behouden van 15 meter, exclusief de eikendreef. Er wordt geen aarden wal aangelegd; • Zone C (ligt in het verlengde van de zone B en vormt de interne grens van het industriegebied): behoud van een bosstrook die als visuele buffer dient ten opzichte van het aangrenzende industriegebied; breedte ca. 10 m. • Zone D (vormt eveneens een interne grens van het industriegebied, doch bevat op dit ogenblik geen boom- of struikopslag) : bedoeling is om door aanplant met inheemse boom- en struiksoorten een visuele buffer aan te leggen met een breedte van ca. 10 m, in het verlengde van de zone C tot aan de trekweg/jaagpad langsheen het Albertkanaal. De lengte van de bufferstrook, die minstens 15 m breed dient te zijn, bedraagt ca. 350 m (128 m + 220 m), waardoor de oppervlakte van de bufferstrook minstens 52 a 50 ca bedraagt. De te verharden oppervlakte bedraagt hierdoor 1 ha 87 a 50 ca.


104/113


04/005619


3.3.2.2





Risicoklasse 2

vogels-

Windplan Vlaanderen (zie legende onder de tabel) Natuurbuffer

Betekenis : Risico

Windplan Vlaanderen sluit dit gebied uit voor windmolens omwille van de nabijheid van natuurgebied. Vanuit de Vlaamse risico-atlas kan gesteld dat het plaatsen van windturbines hier risico’s inhoudt. Op basis van deze eerste analyse kan gesteld dat de inplanting van windturbines niet wenselijk lijkt. Een verdere impactanalyse op projectniveau zal desgevallend moeten onderzoeken of de effecten aanzienlijk (significant) kunnen zijn.


105/113


04/005619


3.4

Landschap

3.4.1

Ruimtebeslag

3.4.1.1

Wat is de impact op beschermd erfgoed door inname van gronden ten westen van de reeds ingevulde industrieterreinen van Ebema?:

Uit de analyse op macroniveau bleek: “ten noorden van het Albertkanaal wordt het resterend gebied tussen Ebema en de Bilzerweg best niet ingevuld, daar dit de vernietiging betekent van het beschermd landschap horend bij de Suetendaelmolen.” Het beschadigen van beschermd erfgoed is een zeer negatief effect. Het verder aantasten van de ruimte in de onmiddellijke omgeving van de molen zou leiden tot een niet te compenseren verlies. Het gaat hier dan in de eerste plaats om verlies van context en beeldwaarde. Indien de volledige oppervlakte ontwikkeld wordt, is er ook effectief directe inname van het beschermd dorpsgezicht. 3.4.1.2

Wat is de impact op het landschap door inname van gronden ten oosten van de reeds ingevulde industrieterreinen van Ebema?

Het aansnijden van het oostelijk gebied betekent een verder aansnijden van de open ruimte. De ernst hiervan schuilt vooral in de verdere aantasting van bestaande openruimteverbindingen. 3.4.1.3

Wat is de impact op landschap door verdere uitbreiding in noordoostelijke richting?

Bij verdere uitbreiding zal het bedrijventerrein insnijden in de rand van het Kempens Plateau. Vlakbij het bedrijventerrein loopt het reliëf zachtjes omhoog. Verderop wordt het steiler, zoals duidelijk aangegeven door de hoogtelijnen op de topografische kaart. Bij inname van het uitbreidingsgebied kan men er van uitgaan dat het terrein deels dient genivelleerd te worden, waardoor het natuurlijke reliëf dat de aanloop vormt naar het Kempens Plateau zal vernietigd worden en het reliëf aan de rand van het terrein abrupt zal wijzigen door het ontstane hoogteverschil. Een gronddam om het terrein visueel af te schermen, zoals nu rond het bestaande bedrijventerrein aanwezig is, zal zijn functie minder kunnen vervullen, daar het achterliggende terrein snel hoger gelegen is. Dit effect wordt als ernstig beoordeeld door de aantasting van het natuurlijk reliëf in aanloop naar het Kempens Plateau (geomorfologie) en de lagere effectiviteit van een gronddam als visuele buffer

3.4.2

Verstoring

3.4.2.1

In hoeverre verstoort de uitbreiding van het bedrijventerrein EBEMA in NW het beschermd dorpsgezicht ‘Omgeving Suetendaelmolen’?

Niet alleen gaat een deel van het beschermde dorpsgezicht verloren. Het resterende gedeelte wordt vanuit visueel oogpunt aangetast daar de bedrijvigheid bij volledige inname van het gebied tot tegen het resterende gedeelte zal reiken. Het visuele effect kan in beperkte mate gemilderd worden door aan de noordkant van het terrein buffergroen te voorzien. Inname van het zuidelijk gedeelte van het beschermde dorpsgezicht zal niettemin voor een aantasting zorgen van het resterende gedeelte.

3.4.3

Netwerken

3.4.3.1

Wat is het effect op landschappelijke connectiviteit?

Gebied Ebema bevindt zich aan de noordoostelijke zijde van het Albertkanaal en vormt een geïsoleerde uitloper van de bedrijvigheid langs het Albertkanaal. Op mesoniveau maakt het gebied van Ebema samen met het gebied Genk Zuid Oost onderdeel uit van een ruim openruimtegebied dat via de vallei van de Bezoensbeek verbinding maakt met de bossen van het Kempens Plateau enerzijds, en in zuidelijke richting met Haspengouw anderzijds. Plan-MER Economisch Netwerk Albertkanaal

106/113


04/005619


Gezien de nabijheid van grootschalige industriële bedrijvigheid te Genk, is het des te belangrijker dat bestaande waardevolle landschappelijke entiteiten en verbindingen gevrijwaard blijven. Vanuit landschappelijk oogpunt is het wenselijk dat de Bilzerweg als strenge grens voor verdere industriële ontwikkelingen gehanteerd wordt. In de praktijk is de bedrijvenzone Ebema evenwel reeds ten oosten van deze weg ingepland. Vanuit landschappelijk oogpunt is het ook wenselijk dat de bestaande reststrook langs de Zutendaalbeek behouden blijft zodat hier een groene verbinding blijft bestaan met de overzijde van het Kanaal.


107/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Zwaaikom Ranst

4

Conclusie

Zowel op ecologisch vlak, als op landschappelijk vlak veroorzaakt de ontwikkeling van het volledige terrein zoals afgebakend op de kaarten significant negatieve effecten: • een belangrijke openruimteverbinding wordt aangetast, m.b. via de Bezoensbeek en de Zutendaalbeek. • een beschermd landschap wordt deels aangesneden en visueel aangetast Volgende deelzones worden bij voorkeur gevrijwaard (voor nrs verwijzen we naar Figuur 8): • - Openruimtegebied rond de Bezoensbeek (4) • - Bosgebied ten noorden van Ebema (2’ en 3) • - Beschermd dorpsgezicht De inname van het bosgebied onderzocht in het MER (3’) en het bebost gebied in het noordwesten (zone 2) wordt aanvaardbaar geacht. Indien beslist wordt om het gebied verder in te vullen (uitbreidingen in zones 1, 2 en 3’), moeten er een aantal randvoorwaarden in acht genomen worden: • Ten noorden van het Albertkanaal wordt het resterend gebied tussen Ebema en de Bilzerweg best niet ingevuld, daar dit de vernietiging betekent van het beschermd landschap horend bij de Suetendaelmolen en een belangrijke verbinding volledig knipt. • Aandacht voor ontsnipperingsmaatregelen ter hoogte van de Bezoensbeek; • Voor het te ontbossen deel (voorwerp van het ontbossings-MER) dient de buffering zoals afgesproken te gebeuren; • niet alleen de waterlopen maar ook de oeverzones en beekbegeleidende KLE moeten gespaard blijven; • De beperking van de lozing naar de waterloop tot max. 5 l/s per ha aangesloten verharde oppervlakte; • verplichte voorziening van berging van minstens 150 m³/ha verharde oppervlakte; Hierbij kan aanvullend gesteld dat het wenselijk is om in hergebruik van hemelwater te voorzien en om zo mogelijk hemelwater (minstens gedeeltelijk) af te voeren via infiltratie i.p.v. louter via vertraagde afvoer. Er dient bij implementatie van het plan en project aan de geldende verordening hemelwater voldaan te worden. De infiltratie en/of buffering met vertraagde afvoer wordt bij voorkeur (deels) gebundeld voorzien op de bedrijventerreinen, en niet louter doorgeschoven naar individuele kavels.Aan de hand van de vuistregels blijkt dat er voor het kruispunt N730 x Dijkstraat geen nood is aan een verkeersregelinstallatie. Indien er een rotonde wordt voorzien, dient het een dubbelstrooksrotonde te zijn gezien de intensiteiten op de N730 (mogelijk oververzadigd in 2020). Plaatsgebrek noopt echter tot andere oplossingen: a) b) c) d) e)

Behoud voorrangsregeling (conflicten met linksafslaande stromen) een verkeersregelinstallatie (vraaggestuurd) ‘rechts in-rechts uit’, waarbij er dient gekeerd te worden aan de rotonde N730 x Taunusweg een nieuwe aantakking naar de Tiendenstraat en de N750 Oosterring Herinrichting is ook gewenst uit verkeersveiligheidsoogpunt (fietsers)

Als bijkomende maatregel kan het voortzetten van het projectmatig werken rond duurzame mobiliteit in Genk-Zuid worden voorgesteld


109/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Zolder Lummen Zuid

DEEL 6

Zwaaikom Ranst Afzonderlijk planMER

i

BELANGRIJKE NOOT Dit terrein behoort bij de categorie van voorgenomen locatieonderzoek voor mogelijke nieuwe bedrijventerreinen. Aanbevelingen of maatregelen die vanuit voorliggende milieubeoordeling worden aangegeven, doen dienst om met kennis van zaken van te verwachten milieueffecten een onderbouwde beleidsbeslissing te kunnen nemen tot al of niet aansnijden van deze gebieden.

DEEL 7

Zolder Lummen Zuid Afzonderlijk planMER

i



111/113


04/005619

Gebiedsgerichte analyse Zolder Lummen Zuid

DEEL 8

Genk Zuid-Oost Afzonderlijk planMER

i



113/113


Imagine the result. Analyse op gebiedsniveau

Recommend Documents