Rk i
interview
‘Ik wilde de perfecte man zijn, om die ene imperfectie te corrigeren’
Zonder NOS-decor zag Nederland Wie is de Mol?-kandidaat Rik van de Westelaken (44) van een heel andere kant. Grappig, sexy, los. Ook privé is hij de laatste jaren minder serieus geworden. ‘Ik leg de lat nog altijd hoog, maar accepteer nu dat niet alles volgens mijn strenge, stralende ideaal kan lopen.’ Interview Gijs Groenteman Fotografie Roger Neve
Styling Marjolein Mos fotografie-assistentie Daniel Thomassen Haar en Make-Up Fabienne Jansen Beeldbewerking House of Retouch Met dank aan Miriam@MIRacoli, Hotel Locanda Al Colle, Villa Benelli & Bagno Costanza
38 jan
Jasje H&M T-Shirt Mads Nørgaard Broek Mads Nørgaard Hoed Mads Nørgaard jan 39
interview
De afspraak voor dit interview stond om half elf, maar die wilde Rik van de Westelaken (44) graag iets verzetten, zodat hij eerst nog kon sporten. En als we beginnen, verontschuldigt hij zich – zó fanatiek is hij nou ook weer niet, maar ja, hij voelt zich nou eenmaal beter als hij zijn rondjes door het Amsterdamse Vondelpark heeft gerend.
Rik in het kort
Rik van de Westelaken (Vlaardingen, 1971) groeit met een jongere broer en zus op in Maassluis, Hoogblokland en Uden in Noord-Brabant. Als 17-jarige begint hij zijn televisiecarrière bij omroep Kersenland in Uden om vervolgens Bestuurskunde in Leiden en Communicatiewetenschap in Amsterdam te studeren. In 1996 gaat hij aan de slag als redacteur, verslaggever en presentator op de nieuwsredactie bij de Amsterdamse omroep AT5; in 1999 begint hij bij het NOS Journaal, waar hij nog steeds werkzaam is als verslaggever en presentator. In 2007 nomineert Esquire hem voor Best Geklede Man. Rik is te zien in twee speelfilms: Zomerhitte (2008) en Spion van Oranje (2009). In 2015 doet hij mee aan (en wint hij) Wie is de Mol? Momenteel werkt hij met mede Mol-kandidaat Marlijn Weerdenburg aan een filmscript. Rik heeft een relatie. 40 jan
Dat hij sportief is weet de oplettende tv-kijker inmiddels wel. We hebben hem kunnen volgen in Wie is de mol? Van de Westelaken is al jaren een groot fan van het programma. Al zijn hele leven verslindt hij thrillers, en dichter bij een whodunnit-in-je-eigen-leven kun je niet komen als je aan De Mol meedoet. Maar het NOS Journaal, waar hij al vijftien jaar werkt, is een formele omgeving. Meedoen aan zo’n losbandig programma, dat mocht niet van zijn vorige bazen. Maar vorig jaar kreeg hij ineens toestemming, en zagen wij een heel ander type dan de gereserveerde nieuwslezer. ‘Twee miljoen mensen zien mij toch vrijwel elke dag het nieuws lezen, ik dacht dat ik wel een beetje bekend was. Maar dat bleek niet zo te zijn: de reuring om het Journaal is vrijwel nihil. Behalve dat ik de zakelijke nieuwsjournalist ben, houd ik ook van een spelletje en een grap. Ik neem het leven niet al te serieus, ondanks mijn werk. Misschien is dat wel de reflex die ik in het dagelijks leven heb ontwikkeld: af en toe de boel de boel te laten, soms heel hard te lachen, anders ga je wel met een erg zwaar gemoed door het leven.’
Ligt de zwaarmoedige kant op de loer bij jou? ‘Ik ben geen zorgeloos zondagskind, het leven is voor mij een aaneenschakeling van vallen en opstaan. Sinds een paar jaar probeer ik makkelijker in het leven te staan. In 2008 deed ik verslag van de Paralympische Spelen in China. De dag dat ik terugkwam kreeg ik last van een darmontsteking. Toen dat een week had geduurd ging ik ermee naar de huisarts. Die wist niet precies wat er aan de hand was en keek het iets te lang aan. Ik ging wel twaalf keer per dag naar de wc en viel alsmaar af. Toen pas werd duidelijk dat het op veel meer gebieden misging. Mijn oog raakte ontstoken, mijn enkels, mijn knieën. Ik had reactieve artritis, een reactie van mijn lijf, dat zo uitgeput was, zo afgevallen, dat het het niet meer aankon. Ik kon zelfs niet meer lopen en werd onmiddellijk opgenomen in het ziekenhuis. Ik was in paniek, zag mijn toekomst in duigen vallen. Levensbedreigend was het niet, maar ik had een chronische patiënt kunnen worden. Ik las lotgenotenplatforms op internet – nooit doen, want dan krijg je alle horrorscenario’s voorgeschoteld. Kan ik ooit nog met mijn vrienden op stap, werken, gaat dit over? Mijn hele bestaan stond ineens op losse schroeven. Uiteindelijk viel het mee en was ik in vier maanden hersteld. Maar toch, ineens word je geconfronteerd met je kwetsbaarheid, met de betrekkelijkheid van het leven. Het heeft me veranderd, ik had altijd grootse dromen over hoe het leven moet zijn. Die heb ik nog altijd, maar daar is een diep besef bij gekomen: het leven is wat ik nú leef, het werk waar ik dagelijks naartoe ga, de vrienden die ik nu heb. Ik werd er met mijn neus op gedrukt dat ik in het nu moest gaan leven. Het is een cliché, maar het was wel hard nodig. Ik moest dingen gaan loslaten.
Hemd H&M David Beckham Bodywear Bokshandschoenen Privébezit jan 41
interview
Jasje Boss Overhemd Polo by Ralph Lauren Jeans Levi’s Rechts: Kamerjas The English Hatter Pyjamabroek Marc O’Polo 42 jan
interview
‘Mijn moeder schreef vroeger brieven aan dictators voor Amnesty International; mijn vader heeft de smeltjus uitgevonden’ jan 43
interview
Eigenlijk is mijn leven één groot proces van minder streng worden. En dan vooral: minder streng voor mezelf. Ik ben mijn ergste criticus. Als een nieuwsuitzending niet naar mijn volledige zin ging, kon ik heel boos zijn op mezelf. Ik leg de lat nog altijd hoog, maar ik accepteer nu dat niet alles volgens mijn strenge, stralende ideaal kan verlopen.’
Vind je het moeilijk om dingen luchtig te beschouwen? ‘Wat ik doe in mijn werkende leven, móet nut hebben. Als ik RTL Boulevard zou presenteren, of een schaamteloze productverkoper zou zijn waar niemand anders beter van werd dan ikzelf, zou ik me daar ongemakkelijk bij voelen. Geen idee waar dat vandaan komt, maar ik heb het altijd al gehad. Als je bepaalde talenten hebt, moeten die ingezet worden voor een hoger doel dan je eigen portemonnee of je eigen rotzooi de wereld in slingeren. Er zitten bepaalde principes in mij verankerd, waar ik niet van kan loskomen. Er zijn bijvoorbeeld weleens gesprekken geweest met een commerciële televisiezender. Dan zit ik daar te praten, loop naar buiten en denk: het kan wel, maar ik bén dit niet, als ik dit ga doen, kan ik mezelf niet meer recht in de spiegel aankijken. Er zit een trots in mij, die heeft er altijd al gezeten. Alsof ik vind dat ik meer moet betekenen en mezelf niet mag uitverkopen – het klinkt nu bijna narcistisch. Vroeger, en dat is misschien wel waar al mijn drive vandaan komt, had ik het idee dat ik niet oud zou worden. Dus dingen moesten nú gebeuren, en meteen goed, want voor je het wist kon het voorbij zijn. Het sloeg natuurlijk nergens op, maar het is een gevoel dat heel lang bij me is geweest. De dood als aandrijver van mijn jachtige leven. Mijn homoseksualiteit speelt daar ook een rol in. Ik voelde me in de minderheid, met altijd de dreiging van sociale isolatie als ik het zou vertellen. Als ik nou maar heel goed mijn best doe, dacht ik, vinden de mensen het vast niet erg dat ik zo ben. Ik wilde de perfecte man zijn, om die ene imperfectie te corrigeren.’
Waarom zag je je homoseksualiteit als een imperfectie?
Overhemd Mads Nørgaard Broek 10 Days Gympen Zespà Zonnebril H&M 44 jan
‘Dat kwam niet door mijn vader en moeder, die maakten er nooit een probleem van. Het zal in mezelf gezeten hebben. En zo’n schooltje in Brabant – ik ben opgegroeid in Uden – is ook niet echt de beste plek om dat soort gevoelens te erkennen. Toen ik achttien was en bestuurskunde in Leiden studeerde, kwam ik er definitief achter dat ik homo ben. In Brabant sluimerde het wel, maar toen vond ik zowel jongens als meisjes leuk. De enige homo’s die bekend waren, waren Albert Mol en André van Duin – geen rolmodellen waar ik iets mee kon. Ik had ook een homoseksuele biologieleraar, met zelfgebreide truien en een roze driehoek erop, een ontzettend aardige man die het heel goed bedoelde, maar ook niet iemand die ik als een voorbeeld kon zien. Tijdens seksuele voorlichting zei hij: “Mannen en vrouwen doen het met elkaar, maar mannen kunnen het ook met mannen doen.” De hele klas begon acuut braakgeluiden te
‘Er zijn gesprekken geweest met een commerciële zender, maar als ik dat doe, kan ik mezelf niet meer recht in de spiegel aankijken’ maken. En ik dus ook: gadverdamme! Ondertussen dacht ik: ja, dat kan natuurlijk óók! Ik ben geen rebel van nature, ik vind het niet per definitie prettig om mijn kont tegen de krib te gooien en ben altijd van het harmoniemodel geweest. Dan kan de druk van zo’n provinciale gemeenschap best groot zijn.’
Was het een euforisch gevoel toen je in Leiden woonde, los van Brabant, en tot het volle besef kwam dat je homoseksueel bent? ‘Nee, dat was pas het allereerste begin van de acceptatie. Ik was geen lid van een studentenvereniging, zat in colleges met honderdvijftig andere bestuurskundestudenten, van wie ik niemand leerde kennen. Buiten de colleges zat ik alleen op mijn kamertje, en dacht: wat dóe ik hier? Ik kon een klein beetje koken, maar was er geen held in. Boodschappen doen kon ik al helemaal niet, mijn eerste driehonderd gulden basisbeurs heb ik uitgegeven aan drop en stroopwafels. Ik had werkelijk geen idee waar ik mee bezig was. Op mezelf, de navelstreng van het gezin doorgeknipt, drop en stroopwafels op schoot, ging ik me afvragen wie ik eigenlijk was. En kwam ik tot de conclusie dat ik toch echt op mannen val. Na een tijd in jan 45
interview
‘Ook voor mezelf ben ik een betere vriend geworden; ik gun het mezelf om af en toe niets te hoeven’
T-Shirt Mads Nørgaard 46 jan
jan 47
interview
Hemd H&M David Beckham Bodywear Sportbroek H&M Schoenen Privébezit Bokshandschoenen Privébezit Cape Privébezit
Leiden kwam ik mannen tegen die wat ouder waren, goed in hun vel zaten, grappig, slim en mannelijk waren, én: homo. Toen viel het kwartje definitief, begon ik in te zien dat het geen straf hoefde te zijn. Ik leerde Brian kennen, de eerste jongen met wie ik zoende, en wij zijn negen jaar samen geweest. Het was een gelukkige tijd. Het verkennen van elkaar, het ontdekken – ik had geen idee. Tegenwoordig heb je internet, stuit je al op porno als je er niet eens naar zoekt, maar dat was toen totaal anders. Ik was zo groen als gras, had geen idee hoe mannen het eigenlijk met elkaar deden, en hoe het was om een man te voelen.’
Het gevoel dat je vroeg zou doodgaan en je homoseksualiteit, hebben die iets met elkaar te maken? ‘Ongetwijfeld. Toen ik een jaar of achttien was, was ineens, uit het niets, hiv alomtegenwoordig. En dus betekende homoseksualiteit niet alleen sociale uitsluiting, het werd ook geassocieerd met een griezelige, dodelijke ziekte. Al met al ontstond er in mij het gevoel dat alles perfect moest, en wel nú, dat falen geen optie was. Waardoor er een ongelooflijk ambitieus jongetje is ontstaan.’
Je zei dat je, voordat je de infectie kreeg, grootse dromen over het leven had. Welke? ‘Ik wilde boeken schrijven. Een filmscript maken. Talkshows presenteren. In journalistiek opzicht wilde ik álles, de hele wereld. Die ambities sluimeren nog altijd wel – al vind ik inmiddels dat er meer dan genoeg talkshows zijn – maar ik denk nu: het komt wel en anders komt het niet. Het heeft mij ruimte gegeven. Ik ben veel gelukkiger en minder jachtig geworden. Omdat ik rustiger in het leven sta ben ik ook een betere vriend voor de mensen om mij heen. Begripvoller. Ook voor mezelf ben ik een betere vriend geworden, ik gun het mezelf om af en toe niets te hoeven. Ik moest altijd zó veel – alle kranten lezen, alle opiniebladen, al het nieuws bijhouden – en dat was natuurlijk ook onzekerheid.’
Had je voordat je ziek werd ook van die ambitieuze ideeën over je persoonlijk leven?
48 jan
‘Op dat moment had ik twee lange relaties gehad en daar heb ik veel van geleerd. Mijn eerste relatie duurde negen jaar. Dat was ’m voor mij, dacht ik toen, nooit zou er meer iemand anders in mijn leven komen. Het is de naïviteit van de eerste liefde, de diepe overtuiging dat je dat wel klaar zult spelen met z’n tweeën. Totdat je tot de conclusie komt dat het er niet meer inzit, dat je goede vrienden bent geworden, maar geen geliefden meer. We waren elkaars eerste vriendje, maar wat is er eigenlijk nog meer? Het veranderde mijn hele beeld van de toekomst, omdat ik het stellige idee had dat ik oud ging worden met die man. Maar het leven bleek niet maakbaar, hoe erg we allebei ook ons best hadden gedaan. Bij mijn andere relaties – ik heb er nog een van vijf en een van drieëneenhalf jaar gehad – kon ik veel sneller afstand
‘Een relatie kan moeilijk worden en overgaan, die realiteit is allang bij me doorgedrongen’ nemen van het idee dat ik mijn ware liefde had getroffen. Ook al hadden we samen een huis gekocht, ook al hadden we vergaande plannen voor het een of het ander gemaakt. Ik ben ook daarin dus veel minder streng voor mezelf geworden: ik ben ook maar een mens, ik ben niet perfect, ik mag fouten maken.’
Ben jij een makkelijk iemand om een relatie mee te hebben? ‘Dat moet je aan hen vragen, maar ik denk het eigenlijk wel. Het duurt even, dat wel, want makkelijk verliefd word ik niet. Sinds acht maanden heb ik weer een vriend, we zijn erg gelukkig, en dat vind ik een soort wonder. Ik dacht eigenlijk dat ik mijn portie verliefdheden wel had gehad. Hoeveel geluk kun je hebben? Er zijn mensen die nóóit verliefd worden in hun leven, ik ben het al voor de vierde keer! Het voelt als een bonus. Ik ga mijn eigen weg en ik heb mijn eigen ruimte nodig. Ik kan heel goed alleen zijn – de hele dag in mijn eigen huis rommelen, beetje lezen, bellen, televisie kijken. Ik ben pas geleden twee weken alleen naar Thailand op vakantie geweest – heerlijk. Geen overlegmodel, niemand met wie ik rekening hoefde te houden. Er zit een loner in mij, absoluut. Als kind was ik al van het type: alleen op mijn kamertje stripboeken lezen, niemand die mocht binnenkomen. En zo ben ik in wezen nog steeds, ik heb rust nodig als tegenwicht van de hectiek, vroeger van het gezin – ik heb een jongere broer en zus –, tegenwoordig van de redactie.’ jan 49
interview
Links: Zonnebril Ray-Ban Jasje Emporio Armani Trui Every.day.counts Pak Suitsupply Overhemd Edwin Loafers Hugo Boss
‘Ik probeer niet wanhopig om jong te ogen. Ik verf mijn haar niet, ben niet overdreven met mijn uiterlijk bezig’ 50 jan
jan 51
interview
interview
‘Ik kreeg ineens reacties van meisjes van twaalf: “I love Justin Bieber en Rik van de Westelaken!”’ Zie je in jezelf meer je vader of je moeder? ‘Allebei wel. Mijn moeder was zo’n vrouw die vroeger in de bibliotheek al brieven zat te schrijven voor Amnesty International, aan dictators, dat ze onmiddellijk de politiek gevangenen moesten vrijlaten. Ze organiseerde benefietavonden. Mijn vader heeft echt dat serieuze, hij neemt het leven ernstig. Niet dat hij in zijn werk nou altijd hogere principes heeft nagejaagd. Ooit heeft hij de smeltjus uitgevonden, iets om trots op te zijn, maar je dient er geen hoger doel mee.’
Hoe vind je het om ouder te worden? ‘Mijn huidige vriend is meer dan tien jaar jonger dan ik, mijn vorige vriend dertien. Blijkbaar val ik op mensen die fris en open in het leven staan. Verzuurd en cynisch vind ik niet aantrekkelijk. En ja, natuurlijk is het ook lastig om een relatie te hebben met iemand die jonger is. Want je weet: als dit twintig jaar duurt ben ik pensioengerechtigd en staat hij nog midden in het leven. Maar dat zien we dan wel weer. Mijn moeder heeft weleens gevraagd: “Jongen, waarom val je niet eens op een oude, rijke man?!” Was een grapje, maar ik begreep wat ze bedoelde. Het antwoord: geen idee. Het is nou eenmaal zoals het is. En als je met al die zorgen over de toekomst, al die mitsen en maren aan een verliefdheid begint, wordt het natuurlijk nooit wat. Een relatie kan moeilijk 52 jan
worden en overgaan, die realiteit is allang bij me doorgedrongen. Ook hier is het: genieten van wat we hebben en het zo goed mogelijk houden. Ik word heel gelukkig van deze man, en hij van mij, ik hoop dat dat nog een tijd zo blijft. Ondertussen probeer ik niet wanhopig om jong te ogen. Ik verf mijn haar niet, ben niet overdreven met mijn uiterlijk bezig. Ja, ik sport, maar dat is om in vorm te blijven, om me fit te voelen. Ik wil in goede conditie blijven. Ouder worden vind ik niet erg, maar ik voel er ook nog niks van. Als er gebreken komen, wordt het misschien moeilijker. De aftakeling die inzet, de dood die op de deur komt kloppen. Zo prominent als de dood vroeger in mijn gedachten aanwezig was, is-ie niet meer. Maar toch, in mijn achterhoofd speelt het nog altijd een rol. Toen we terugkwamen van Wie is de mol? was mijn eerste gedachte: Ik hoop dat ik de uitzendingen nog meemaak. Geen idee waar dat vandaan komt, maar blijkbaar is het besef van de eindigheid altijd bij me. Ik word er ook voortdurend mee geconfronteerd in het nieuws, en ik zoek het op door thrillers te lezen.’
Qua aftakeling valt het trouwens wel mee, je geldt nu als een sekssymbool. ‘Ik was stomverbaasd! Vierenveertig ben ik, come on! Om mee te gaan in de vaart der volkeren ging ik op Instagram, en toen kreeg ik ineens reacties van meisjes van twaalf die in hun profiel hadden staan: “I love One Direction, Justin Bieber en Rik van de Westelaken!” Ik heb besloten om maar te genieten van deze drie tellen aandacht en ik beschouw het als een compliment, maar je snapt dat ik natuurlijk niet oprecht kan geloven in mijn eigen hunk-schap. Nu zit het nog allemaal goed bij me, maar dat gaat natuurlijk instorten. De zwaartekracht doet heus zijn werk. Gek genoeg voel ik mezelf geen veertiger, meer een dertiger. Misschien omdat mijn leven sinds mijn achtentwintigste niet meer wezenlijk is veranderd: ik doe hetzelfde werk, ga af en toe uit, heb zo’n beetje dezelfde vrienden, die worden zo langzamerhand familie. Het klinkt misschien wat treurig, maar dat is mijn leven. De basis was af rond mijn dertigste, daarna is er wat reliëf bij gekomen, wat diepte, wat rimpeltjes en zijn er wat zwaarmoedigheden weggewerkt. Eigenlijk heb ik tot nu toe een vrij zorgeloos leven gehad. Geen grote drama’s, geen groot verlies, geen diep verdriet. Ik zie mezelf geen gezin stichten. Het is heerlijk om bij mijn broer of zus langs te gaan en mijn neefjes over me heen te laten klimmen, maar als er eentje een uur lang heeft geblèrd omdat hij zijn zin niet krijgt, vind ik het ook weer heerlijk om naar huis te gaan. Ik weet nu beter wie ik ben, wat ik waard ben, heb geen last meer van overcompensatie. De grote kunst is om te leren dealen met wie je bent. In je hoofd zit iemand die je wilt zijn, een ideaal dat niet te bereiken is. Dat waren de demonen in mijn hoofd die ik moest afschieten. Streng ben ik nog altijd op mezelf, dat gaat er nooit meer uit, maar het is milder dan vroeger.’
T-shirt Filippa K Zwemshort Lacoste jan 53
