ik vind de aardeleuk!

ik vind de aarde leuk! het duurzame magazine

Hoe duurzaam ben jij?

Doe de test! pagina 3

Met seizoenskalender voor groenten en fruit

pagina 8 en 9

Boordevol interessante tips en weetjes!

eenmalig duurzaam magazine van OKRA regio Antwerpen

t r e f p u n t 55+

ik vind de aarde leuk! / 2

Inhoud

Hallo!

Doen

! Crea c

Beste lezers, Lieve OKRAleden,

Culinair

w

Weetje

Samen met jullie heb ik nu een jaar gewerkt rond het centrale thema ‘Ik vind de aarde leuk!’. OKRA wil hiermee aandacht vragen voor het belang van duurzaamheid, en vooral ook zelf - op alle niveaus - een aantal concrete stappen zetten. OKRA activeert haar 1.200 lokale trefpunten en meer dan 200.000 leden met het project “Ik vind de aarde leuk!”. Bewust leven met aandacht voor zowel mens als milieu zodat we de mogelijkheden van latere generaties niet beknotten en onze planeet koesteren. Daar gaan we voor! Alle informatie kunnen jullie vinden op www.ikvinddeaarde leuk.be. Dit magazine heb ik gemaakt om jullie de vele mogelijkheden te tonen die er zijn om samen duurzaam te genieten van het leven. Dat willen we tenslotte toch allemaal! Jullie kunnen hier de belevenissen ontdekken van onze gedreven Low Impact Woman* Mia Sampermans en leuke verhalen vinden over de activiteiten die andere OKRA-trefpunten al georganiseerd hebben. Bovendien staat het ‘Ik vind de aarde leuk!’-magazine boordevol nuttige tips, interessante weetjes, heerlijke recepten, grappige spelletjes en nog veel meer. Ik hoop dat we er met dit magazine in slagen om jullie te inspireren zodat jullie goesting hebben om nog een jaar met duurzaamheid aan de slag te gaan. Het moeten zeker niet allemaal grote gebaren zijn. Alle kleine beetjes helpen om samen te bouwen aan een betere wereld! Ik vind de aarde leuk! Jullie toch ook?

Eveline Volckaerts

pagina 3 / Hoe milieubewust ben jij? Doe de quiz! pagina 4 / De Kringwinkel Op zoek naar een winteroutfit pagina 5 / Tweedehandsmarkt Vegetarische hapjes pagina 6 / Naar het ecohuis Lekker eten in het eco-café pagina 7 / Tien tips voor thuis Verklaring van labels pagina 8 en 9 / Groente- en fruitkalender pagina 10 / Smikkelen en smullen pagina 11 / Duurzame crea pagina 12 / Op stap met Natuurpunt pagina 13 / Oxfam Wereldwinkels + quiz pagina 14 / Kruiswoordraadsel, strip en raadsels

WEDS

TRIJD

Zoek het blauwborstje!

(*) Een Low Impact (Wo)Man is een persoon die tracht om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen door een aantal aanpassingen te doen in zijn/haar manier van leven. Low Impact Personen kiezen zeer bewust voor duurzame alternatieven op vlak van eten en drinken, energieverbruik, transport, … OKRA koos in het kader van het jaarthema in elke regio een Low Impact Vrijwilliger.

Dit schattige vogeltje is nauw verwant met het roodborstje en bekend voor zijn geweldige zangtalent. België heeft het blauwborstje zelfs afgevaardigd om deel te nemen aan ‘Eurosong for birds’ enkele jaren geleden. En raad eens? Het vogeltje behaalde de tweede plaats! Ergens in dit magazine zit het blauwborstje verstopt. Heb je hem ontdekt? Stuur dan snel de vindplaats naar OKRA regio Antwerpen, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen, met vermelding van je naam, adres en telefoonnummer en win een pakket vol lekkers van de Oxfam Wereldwinkel! De wedstrijd loopt tot 1 maart 2014.


Hoe milieubewust ! ben jij? Doe de quiz Hoe denk jij over het milieu? In deze test kan je aangeven in hoeverre je het eens bent met enkele stellingen over het milieu. Er zijn geen goede of slechte antwoorden. Het gaat om jouw mening! A B C D

w

Wat is jouw score? Tel hier uit! A=5 / B=3 / C=2 / D=0

38 - 50 punten Heel erg milieubewust. Je bent heel erg milieubewust, super! Jou zal niemand betrappen Helemaal mee eens op het weggooien van afval in de Mee eens natuur. Van grote fabrieken krijg jij Niet mee eens een misselijk gevoel en zolang het Helemaal niet mee eens kan, blijf jij trouw aan je fiets. Je vindt dat de aarde beschermd moet blijven 1/ Het illegaal lozen van zodat ook de volgende generaties chemisch afval moet strenger ervan kunnen genieten. Ga zo door! bestraft worden 25 - 37 punten 2/ We moeten net als Duitsland Best wel milieubewust. en Engeland zorgen dat we zo Je bent best wel milieubewust en snel mogelijk overstappen op goed op weg om de wereld schoon en leefbaar te houden. Af en toe zonne-energie vergeet je nog wel eens om het licht 3/ Voor het milieu wil ik best wat uit te doen of de verwarming lager te draaien. Maar je bent op de goede vrije tijd opofferen weg en als je in de toekomst nog 4/ Ik breng glaswerk waar geen beter op het milieu let, dan begint een beter milieu bij jou! statiegeld op zit, naar de glasbak 13 - 24 punten 5/ Als het aan mij lag, zou ik Een beetje milieubewust. Je bent een beetje milieubewust. Je vaker stappen of met de fiets gaan i.p.v. met de auto. probeert er soms wel op te letten, maar meestal ben je niet met het 6/ Ik ben best bereid om de milieu bezig. Toch is het belangrijk verwarming in de winter niet dat we allemaal goed met de wereld hoger dan 18°C te zetten. om ons heen omgaan. Probeer eens wat vaker de fiets te nemen en gooi 7/ Ik laat het licht alleen branden geen afval op straat. Zo kan je je op in ruimtes waar ik moet zijn. allerlei manieren meer milieuvriendelijk gedragen. 8/ Door milieuvervuiling dreigt de wereld voor volgende generaties onleefbaar te worden. 0 - 12 punten Helemaal niet milieubewust. 9/ Ik werk graag mee aan het Jij bent helemaal niet milieubewust. gescheiden inzamelen van oud Je let niet op het scheiden van afval papier, oude batterijen e.d. en laat zonder problemen het licht branden als je een ruimte verlaat. 10/ Ik ben bereid meer te betalen Het interesseert je weinig dat voor een milieuvriendelijk natuurgebieden verdwijnen en verproduct schillende diersoorten uitsterven. Of misschien toch wel? Jij leeft toch ook graag in een schone wereld? Het is verstandig om je houding ten opzichte van het milieu te verbeteren Bron: www.schooltv.be

Waarom is bio duurder? Bio staat voor een landbouwsysteem dat zorgvuldig omspringt met de aarde, plant, dier en mens. Door radicaal andere keuzes vervuilt de biolandbouw de bodem en het water niet of duidelijk minder. Er zijn veel factoren die de prijs van een bioproduct omhoog duwen: de kleinschaligheid van de sector, hogere bijkomende kosten (bv. meer ruimte voor de dieren), lagere opbrengsten (bv. trager vetmesten van dieren), intensiever werk (bv. mechanische onkruidbestrijding) en bijkomende kosten van de controle op bio. (bron: www.biomijnnatuur.be)

Ruik opnieuw Ruik opnieuw met je naïeve neus de geur van gras Voel weer echt met je bevroren vel de zoete zomerzon Luister goed met je oor in de knoop naar het lied in het lover En kijk eens helder met je blinde blik in het rond, in het rond Dan geef ik jou - handen open, ogen dichtje reuk en je tast terug je horen en zien terug de aarde terug Nooit meer laten vallen! Thomas Hessels


Kringwinkel

Op zoek naar een winteroutfit in de Kringwinkel Als Low Impact Woman staat Mia altijd klaar om het goede voorbeeld te geven. Na zoveel positieve verhalen over de Kringwinkel gehoord te hebben, vond Mia dat het tijd was om er zelf eens te gaan snuisteren, met succes!

Het is heerlijk grasduinen in de Vlaamse Kringwinkels. Je vindt er alles wat je zoekt en nog veel meer: die prachtige gouden kader, die leuke sixties lampjes, dat kastje uit grootmoeders tijd, die poppetjes waar de kleinkinderen zo dol op zijn... Al meer dan 15 jaar zorgt de Kringwinkel ervoor dat bruikbare en waardevolle goederen niet op de afvalberg belanden. Ze schenken aandacht aan het milieu, maar dragen ook hun steentje bij aan de sociale economie. Mensen die moeilijk een job vinden omwille van hun lage scholingsgraad of vreemde origine, krijgen een kans in de Kringwinkel.

6/1

0

7/10 Wat een heerlijk zachte jas! En zo lekker warm! Voor deze prijs zou ik hem zeker meenemen, alleen is hij eigenlijk net een beetje te krap. Ik zoek nog even verder.

Het kleedje zit makkelijk en past goed aan. Ik hou ook wel van de vrolijke kleur. Vooral de combinatie met het jasje vind ik mooi! Dit is eigenlijk wel meer iets voor de zomer, dus laat ik het maar hangen.

Rondleiding in het depot

9/1

0

Mijn voorkeur gaat uit naar deze outfit! De verschillende tinten bruin passen goed samen. Als ik even een klein rekensommetje maak, merk ik dat alles wat ik nu draag slechts € 38,5 kost! En dat nog wel met een echte bonten muts erbij. Wat een koopje!

10/10 Wauw, deze sportschoenen zitten comfortabel! Die kan ik goed gebruiken om te gaan wandelen als het niet te koud is. En die lichtroze kleur is helemaal mijn smaak! Ze kosten amper € 5,5, dus neem ik ze mee! Op naar de kassa!

Mia houdt een blog bij. Je kan haar doen en laten volgen op www.ikvinddeaardeleuk.be/blog/mia-sampermans

Originaliteit is niet duur, maar hoe komen al die leuke spulletjes toch in de Kringwinkels terecht? Dat onderzocht OKRA-trefpunt O.L.V. Van Smarten in Merksem! “We brachten een bezoekje aan het centraal magazijn, waar gids Jan ons een rondleiding gaf doorheen alle sorteerafdelingen en herstelateliers om zo kennis te maken met de werking van de Kringwinkel Antwerpen. Het was een heel interessante namiddag en aan het enthousiasme te zien, ben ik er zeker van dat de OKRA-leden er ook van genoten hebben. Weer een geslaagde duurzame en leuke activiteit dus!” Voel je het al kriebelen en wil je met je trefpunt ook eens rondkijken in het centraal magazijn van de Kringwinkel in Merksem? Neem dan contact op met Vera Maas om een rondleiding te reserveren via: T 03 217 25 10

e-mail: [email protected] website: www.dekringwinkelantwerpen.be


Vegetarische hapjes

Het principe van een tweedehandsmarkt steunt op hergebruik en de achterliggende gedachte dat je iemand anders plezier kan doen met kleding, glazen, dekens, speelgoed enz. waar je zelf geen belang meer aan hecht en dat je anders toch maar zou weggooien. Het draagt dus zeker ook bij aan het verkleinen van de afvalberg.

Edegem Elsdonk had de eer om als eerste OKRA-trefpunt de enige echte Low Impact Woman van Regio Antwerpen, Mia Sampermans, te verwelkomen in hun clublokaal.

Een tweede krachtig aspect ligt in de bestrijding van armoede. Armere mensen kunnen voor een appel en een ei degelijke spullen kopen op de tweedehandsmarkt en de opbrengst gaat naar voedselpakketten. Daarbovenop biedt het hen ook de kans om hun sociale contacten te onderhouden en een praatje te maken met vrijwilligers of andere bezoekers als ze daar nood aan hebben. Parochie Sint-Antonius organiseert 4 maal per jaar een tweedehandsmarkt op de Paardenmarkt in Antwerpen. Gerda Struyf, gewestbegeleidster van OKRA, neemt samen met enkele andere vrijwilligers de organisatie en ondersteuning op zich, een hele opdracht! “Ongeveer 25 jaar geleden is alles begonnen met één klein kraampje en nu is het uitgegroeid tot een heuse tweedehandsmarkt die voor ieder wat wils te bieden heeft: van elektronische apparaten, tot schoenen, handtassen, servies, kinderspeelgoed en kleding.

Iedereen die geïnteresseerd is, mag een kijkje komen nemen, zowel leden van OKRA als niet-leden zijn welkom. Het loont zeker de moeite om eens tot op de Paardenmarkt te komen en te snuisteren tussen de leuke spulletjes. Bovendien wordt de opbrengst van de tweedehandsmarkt aan het goede doel geschonken om er voedselpakketten mee te maken. Nog een tip: kom zeker op tijd want door het grote succes zijn er altijd veel gegadigden!” Wil je graag eens een bezoekje brengen aan de tweedehandsmarkt op de Paardenmarkt of lijkt het je leuk om mee te helpen bij de organisatie? Dan kan je altijd contact opnemen met Gerda Struyf via: T 03 236 58 86 / 0479 58 71 66 e-mail: [email protected] Of neem met je OKRA-trefpunt of gewest het heft in eigen handen en organiseer zelf eens een tweedehandsmarkt. Succes verzekerd!

Het kleine groepje deelnemers zorgde vanaf het eerste moment voor een gezellige sfeer en zo kreeg ook iedereen de kans om mee in debat te treden of een taak op zich te nemen bij het klaarmaken van de vegetarische hapjes. Spontaan ontstonden er kleine gesprekjes over de belevenissen van de leden rond duurzaamheid en wisselde iedereen leuke ideeën uit. Na een gezellige babbel was de tijd gekomen om de handen uit de mouwen te steken en samen vegetarische hapjes te maken. Iedereen was het er unaniem over eens: héérlijk! En dat allemaal in een handomdraai, met vegetarische en biologische producten en tussendoor een vrolijke noot. Een succesformule voor een levendige en smakelijke namiddag! Om jullie te laten kennismaken met de veelzijdigheid van een lekker vegetarisch hapje, vinden jullie in dit magazine alvast het recept van de courgetterolletjes die ze in Edegem maakten.

Wil je graag een originele duurzame namiddag organiseren in je trefpunt, maar weet je niet goed hoe? Nodig Mia eens uit en stel samen met haar een programma op waar de leden voor staan te springen! Net zoals in Edegem Elsdonk kan Mia haar ervaringen met jullie komen delen en daarna een workshop vegetarische hapjes begeleiden. Een andere mogelijkheid is een interview met Mia door een OKRA-lid in combinatie met een duurzaam kaartspel, een ludiek filmpje van het ‘meest duurzame trefpunt’ in Jette, een ‘Ik vind de aarde leuk!’-quiz enz. De mogelijkheden zijn eindeloos en het enige wat je moet doen, is contact opnemen met Mia via Sanne De Cock en Katrien Van Aken van OKRA Regio Antwerpen. Veel succes!

c

Tweedehandsmarkt


Naar het Ecohuis! Wil je meer weten over duurzaamheid in Antwerpen? Ben je geïnteresseerd in ecologisch wonen en leven in de stad? Dan ben je bij het Ecohuis aan het juiste adres! Het regiobestuur van OKRA Antwerpen ging er op verkenning, begeleid door een professionele gids. “We maakten kennis met met de expo ‘Meer doen met minder’ en kregen nuttige tips rond isolatie, waterverbruik, milieuvriendelijke kleding en nog veel meer… We namen ook een kijkje op het groendak en mochten genieten van een (h)eerlijke lunch met gezonde hapjes en drankjes in het Eco-café!” Elke bezoekersgroep kan bij reservatie de interesses en behoeften van de deelnemers aangeven zodat de gids specifieke accenten kan leggen tijdens de rondleiding, bijvoorbeeld

c

Lekker eten in het Eco-café

Een vegetarische maaltijd met biologische ingrediënten is een heerlijk alternatief voor onze oude vertrouwde lunch. Low Impact Woman Mia ontdekte het zelf in het Eco-café. Ze testte een vegetarische wok met een oosters tintje en de suggestie van de dag: victoriabaars met olijvenpuree en kerstomaatjes. Hier deelt ze haar smaakervaring met jullie! Vegetarische wok - €10,50 Mooie presentatie van de kleurrijke wok in een wit diep bord. Ik zie veel verse groenten: sliertjes courgette, reepjes gele, groene en rode paprika,

extra aandacht voor duurzame materialen om te (ver)bouwen of een langer bezoek aan de tuin. Het is ook mogelijk om met een trefpunt deel te nemen aan een sessie ‘Slim Sparen’ of ‘Proper Poetsen’. Naargelang de sessie die je kiest, worden er tips en trucjes om te besparen besproken of leer je hoe te poetsen met gezonde, milieuvriendelijke en toch goedkope producten. Voor de sportievelingen onder ons is een ‘Ecocyclo fietsdagtrip’ ook een leuk idee. Deze gezellige dagtocht koppelt de mooiste plekjes van Antwerpen aan ecovriendelijke bezienswaardigheden en initiatieven rond duurzame ontwikkeling. Aan jullie de keuze!

kapotte spullen binnenbrengen. Dat kan gaan van een mixer die niet meer mixt tot de knuffel van een kleinkind met een losse poot of een wiebelend kastje. Materiaal en gereedschap zijn aanwezig. Deskundigen zoals naaister, elektrieker, fietsenmaker, timmerman... helpen bij het repareren. Twee vliegen in één klap: je neemt je gemaakte fiets, beer of tafeltje weer mee naar huis en hebt misschien genoeg geleerd om het de volgende keer zelf te repareren!

Tip: Geregeld worden er vanuit het EcoHuis interessante workshops en infosessies georganiseerd, waaronder ook het ‘Repair Café’. In een Repair Café is iedereen welkom. Elke bewoner van Antwerpen kan

Turnhoutsebaan 139, 2140 Borgerhout

ajuin en volgens mij herken ik ook paksoi. Bij de eerste hap merk ik al dat het een pittig gerechtje is! De koriander en sojasaus zorgen voor een uitgesproken oosterse smaak, maar daar hou ik wel van. De smeuïge rijst maakt het helemaal af. Deze maaltijd is zijn prijs waard en zeker voor herhaling vatbaar. Victoriabaars met olijvenpuree en kerstomaatjes - €14,50 De suggestie van de dag, dat kan niet slecht zijn hé! Die donkergrijze puree ziet er wel een beetje raar uit. Het zijn waarschijnlijk de zwarte olijven die voor deze kleur zorgen. Zo te proeven is het een mix van groene en zwarte olijven, heel lekker! De kerstomaatjes voegen een aangename frisheid aan het gerecht toe en zorgen voor een vrolijke toets.

Voor meer informatie over rondleidingen, sessies, het ‘Repair Café’ of andere workshops kan je contact opnemen met het EcoHuis via: T 03 217 08 11

e-mail: [email protected] website: ecohuis.antwerpen.be

De victoriabaars is goed gebakken en zacht van smaak. Persoonlijk zou ik de vis sterker kruiden zodat deze beter afsmaakt. Nu vind ik het nogal flets, maar zeker niet slecht hoor. Om te drinken, koos ik voor een biologische lycheelimonade. De Bionade Lychee heeft een aangename sprankeling en is minder zoet dan andere fruitsappen. Dat maakte het perfect om te combineren met de verschillende gerechten. Het drankje is het allerlekkerst als het fris (of met ijsblokjes) geserveerd wordt. Meer info? T 03 663 36 56

Turnhoutsebaan 139, 2140 Borgerhout

www.eco-cafe.eu [email protected]


Tien tips voor thuis

w

Verklein met deze eenvoudige tips je ecologische voetafdruk. 1 / Eet één dag per week (of meer) vegetarisch. Per dag verorberen Belgen samen namelijk 655.214 dieren! Een OKRAlid dat vanaf zijn 3de levensjaar gemiddeld 6x/ week vlees en 1x/ week vis op het menu zet, zal aan het einde van zijn leven 1.649 dieren hebben opgegeten, waarvan: - 0,32 paarden en veulens - 5,59 runderen en kalfjes - 7,28 schapen en geiten - 26,8 konijnen en wild - 46,4 varkens - 47,7 vogels (geen kippen) - 984 kippen - 532 vissen Dat is een heleboel! Zelfs Albert Einstein zei vele jaren geleden al: “Niets kan onze gezondheid en het voortbestaan van het leven op aarde zoveel helpen als de evolutie naar een vegetarische levenswijze.” Dus doe mee en kies vaker voor een maaltijd zonder vlees of vis, maar met lekkere alternatieven! (bron: www.evavzw.be)

2 / Neem deel aan Dikketruiendag. Op 14 februari 2014 zetten we met z’n allen de verwarming 1 graadje lager. Zo zetten we het belang van de reductie van broeikasgassen in de kijker en verminderen we onze CO2uitstoot met 7%.” 3 / Vermijd sluipverbruik. Zet je huishoudelijke apparaten echt ‘uit’ als dat kan en niet op standby. In

w

Een beetje uitleg Dit label helpt je om producten te herkennen die een verminderde milieuimpact hebben gedurende hun volledige levensduur. Vanaf de verwerking van het ruwe materiaal, tot de productie, het gebruik en het recycleren ervan. Dit label is erkend in heel Europa en kan je op verschillende producten terugvinden, behalve op voeding en medicatie. Hiermee worden producten aangeduid die vervaardigd zijn uit ecologisch en biologisch textiel, katoen of papier.

de standby-stand wordt er namelijk ook energie verbruikt. Televisie en computer behoren tot de belangrijkste sluipverbruikers. Door ze uit te schakelen kan je per jaar meer dan €50 besparen! 4 / Kies voor het seizoen. De teelt van seizoensgroente en –fruit kost veel minder energie dan de soorten die buiten het seizoen in verwarmde kassen zijn geteeld. In het midden van dit magazine vind je een groenten- en fruitkalender die je kan helpen om bewust te kiezen voor de juiste soorten! 5 / Probeer verpakkingsafval te verminderen. Dit kan je bijvoorbeeld doen door producten met onnodige verpakkingen te vermijden, een boodschappentas mee te nemen naar de winkel zodat je geen plastiek zakje nodig hebt en zoveel mogelijk verpakkingsmateriaal te recycleren. 6 / Maak gebruik van gerecycleerd of milieuvriendelijk papier. Ecologisch verantwoord papier kan je o.a. herkennen aan één van de volgende labels:

7 / Opteer voor een waterbesparende douchekop. Door de grotere weerstand kun je hiermee aardig wat water besparen zonder aan comfort in te boeten. Door een normale douchekop stroomt gemiddeld 8,7 liter water per minuut en bij een waterbesparende douchekop is dat maar 5 liter. De Forest Stewardship Council streeft naar een verantwoord bosbeheer wereldwijd, volgens strikte sociale, ecologische en economische criteria. Papier- en houtproducten die hieraan bijdragen, zullen dit label dragen. Dit Franse label geeft aan dat het om een product gaat dat uit meer dan 95% biologische bestanddelen bestaat. Bovendien gebeurt de productie of de verwerking binnen de EU. Producten die dit label dragen voldoen aan strikte vereisten die als

8 / Geen aluminiumfolie Gebruik zo weinig mogelijk (of helemaal geen) aluminiumfolie. Aluminiumfolie is een geval apart. De productie ervan slokt gretig energie en grondstoffen. Bovendien is het ook niet recycleerbaar. Je kiest dus beter voor een milieuvriendelijk alternatief. 9 / Lege batterijen Gooi lege batterijen en versleten herlaadbare batterijen nooit zomaar in de vuilnisbak. De vzw BEBAT zamelt alle types gebruikte batterijen in om de grondstoffen daarna opnieuw een nuttige toepassing te geven. Vandaag zijn er meer dan 20 000 inzamelpunten waar je alle soorten batterijen gratis kan deponeren: supermarkten, fotowinkels, speelgoedwinkels, containerparken, apothekers enz. (Voor meer informatie kan je kijken op www.bebat.be) 10 / Let op met vis. Vanuit het standpunt van de gezonde voeding wordt aangeraden om vis te eten. Maar ook hier mag men niet overdrijven, want de visvoorraden raken uitgeput omdat het volume dat nu gevist wordt de jaarlijkse reproductie overschrijdt. Op dit moment is 75% van de visvoorraden van onze aarde in gevaar: dat is het geval met de tonijn, de heilbot, de kabeljauw, de schelvis, de zwaardvis en de tong. Eet daarom de vissoorten die niet overbevist zijn (bv. grijze garnaal, sprot, knorhaan, haring, oester, koolvis, zeebarbeel, meerval, tilapia, enz.) of, beter nog, diegene die het label hebben van de Marine Stewardship council (MSc).

doel hebben kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid te garanderen voor de komende generaties. De processen die gebruikt mogen worden om de grondstoffen te verwerken tot een product dienen ecologisch verantwoord te zijn. Een positieve manier om producten te kopen uit solidariteit met de producenten ervan. Dit label duidt op eerlijke handel en geeft aan dat de opbrengst van de verkoop gedeeltelijk wordt gebruikt om het leven van producenten uit het Zuiden die het moeilijk hebben te verbeteren.

Lente

Zomer

Maart

April

Mei

Juni

Juli

Augustus

aardappelen bloemkool groene selder knolselder paddenstoelen pastinaak pompoen prei raap radijs rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren spinazie spruiten uien veldsla witlof wittekool wortelen

aardappelen andijvie bloemkool groene selder paddenstoelen prei raap raapstelen radijs rode biet spinazie uien witlof

andijvie asperges bloemkool doperwtjes groene selder koolrabi kropsla paddenstoelen prei raap raapstelen radijs spinazie spitskool uien warmoes wortelen

aardappelen andijvie artisjok asperges bloemkool broccoli doperwtjes groene selder koolrabi kropsla paddenstoelen prei prinsessen -bonen raap radijs savooikool spinazie spitskool tomaten uien venkel warmoes wortelen

aardappelen andijvie artisjok aubergine bleekselder bloemkool broccoli chinese kool courgette doperwtjes groene selder komkommer koolrabi kropsla paddenstoelen paprika prei prinsessen -bonen radijs rode biet rodekool savooikool snijbonen spinazie spitskool tomaten uien venkel warmoes wittekool wortelen

aardappelen andijvie artisjok aubergine bleekselder bloemkool broccoli chinese kool courgette groene selder knolselder komkommer koolrabi kropsla maïs paddenstoelen paprika pompoen prei prinsessen -bonen radijs raapstelen rode biet rodekool savooikool snijbonen spinazie spitskool tomaten uien warmoes wittekool wortelen

********

*****

mango pompelmoes rabarber sinaasappelen

********

aardbeien pompelmoes rabarber sinaasappelen

appelen mango pompelmoes rabarber sinaasappelen

Gebruik deze handige groente- en fruitkalender om per maand te ontdekken van welke groenten en vruchten je kunt genieten. Probeer de voedselkilometers zoveel mogelijk te beperken. Kies steeds die groenten en vruchten die het dichtst bij huis zijn gekweekt. Lees het etiket!

Meer info en seizoensrecepten: www.groentekalender.be

********

aardbeien abrikozen frambozen kersen nectarines perziken rabarber rode bessen sinaasappelen zwarte bessen

********

aardbeien abrikozen appelen bramen frambozen kersen mango nectarines perziken rabarber rode bessen zwarte bessen

********

aardbeien abrikozen appelen bramen druiven frambozen kersen mango meloenen nectarines peren perziken pruimen zwarte bessen

Herfst

Winter

September Oktober

November

December Januari

aardappelen andijvie artisjok aubergine bleekselder bloemkool broccoli chinese kool courgette groene selder knolselder komkommer koolrabi kropsla maïs paddenstoelen paprika pompoen prei prinsessen -bonen raap raapstelen radijs rammenas rode biet rodekool savooikool snijbonen spinazie spitskool tomaten uien venkel warmoes wittekool wortelen

aardappelen andijvie bleekselder bloemkool broccoli chinese kool courgette groene selder knolselder mango paddenstoelen pastinaak pompoen prei raap rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren spruiten uien veldsla venkel witlof wittekool wortelen

aardappelen andijvie groene selder knolselder paddenstoelen pastinaak pompoen prei raap rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren spruiten uien veldsla witlof wittekool wortelen

********

appelen bananen bramen druiven frambozen kiwi’s mango meloenen nectarines peren perziken pompelmoes pruimen

aardappelen andijvie artisjok aubergine bleekselder bloemkool broccoli chinese kool courgette groene selder knolselder koolrabi kropsla paddenstoelen paprika pastinaak pompoen prei prinsessen -bonen raap raapstelen radijs rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren snijbonen spinazie spitskool spruiten tomaten uien veldsla venkel witlof warmoes wittekool wortelen

********

appelen bananen bramen druiven frambozen kiwi’s mandarijnen mango meloenen pompelmoes peren

********

appelen bananen druiven kiwi’s mandarijnen peren pompelmoes sinaasappelen

********

appelen bananen kiwi’s mandarijnen mango peren pompelmoes sinaasappelen

aardappelen knolselder paddenstoelen pastinaak pompoen prei raap rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren spruiten uien veldsla witlof wittekool wortelen

********

appelen bananen mandarijnen mango peren pompelmoes sinaasappelen

Februari aardappelen groene selder knolselder paddenstoelen pastinaak pompoen prei raap rammenas rode biet rodekool savooikool schorseneren spruiten uien veldsla witlof wittekool wortelen

********

appelen bananen mandarijnen mango peren pompelmoes sinaasappelen

Waarom kiezen voor seizoensgroenten? Als je eet wat het seizoen te bieden heeft en kiest voor biologische en lokale producten, dan heeft jouw maaltijd slechts een kleine impact op het milieu en verklein jij je ecologische voetafdruk. 1. Je bespaart energie. Energie die anders zou gaan naar het vervoer van groenten, het stoken van serres, het aandrijven van koeling, … Zo dring je mee de CO2-uitstoot terug. 2. Je kiest voor plaatselijke productie en dus voor de lokale economie. 3. Je krijgt weer een band met de natuur en de seizoenen. 4. Je eet groenten en fruit vrij van chemische bestrijdingsmiddelen.

sinaasappelen

5. En vooral: seizoensgroenten en -fruit zijn verser, ze hebben vaak meer smaak en een grotere voedingswaarde.


c

Smikkelen en smullen

Met deze eenvoudige receptjes tover je zo iets heerlijks op tafel...

Courgetterolletjes met ricottavulling Ingrediënten (voor 4 personen) - 1 courgette, in lange dunne plakken gesneden - 2 eetlepels olijfolie - citroensap - zout Voor de vulling: - 60 g yofu (sojayoghurt) - 2 eetlepels cashewnotenpasta (verkrijgbaar bij de biowinkel) - 1 theelepel groentebouillon, in poedervorm - enkele druppels tabasco - 2 eetlepels amandelpoeder - 1,5 eetlepel verse basilicum, in stukjes gescheurd Bereiding - Doe de courgetteplakken in een kom. - Meng de olijfolie met een beetje citroensap en wat zout en giet over de courgetteplakken. Meng even met de handen en laat marineren terwijl je de vulling maakt. - Meng alle ingrediënten voor de vulling met de mixer tot een gladde massa. - Smeer wat vulling over elke plak courgette en rol op. Plaats in de koelkast tot het hapje geserveerd wordt. TIP! Voor een warm hapje kan je de courgetteplakken ook grillen en de gevulde rolletjes nog even in de oven plaatsen tot ze opgewarmd zijn.

Wrap met wortel en hummus Ingrediënten (voor 2 wraps) - 1 winterpeen of peterseliewortel - 2 gewone wortels - 1 bakje tuinkers - 125 g sojascheuten - verse tijm - verse bieslook, fijngehakt - 2 tortilla’s / wraps - 200 g hummus (kikkererwtenpuree) Bereiding - Schil de winterpeen en de wortels en rasp ze. - Knip wat tuinkers uit het bakje en meng het met het mengsel van wortels. Kruid goed af met peper, zout, tijm en bieslook naar eigen smaak. - Warm de wraps wat op in een pannenkoekenpan en besmeer ze vervolgens met wat hummus. - Leg wat wortelmengsel in het midden van de wrap, vouw de boven- en onderkant over de vulling en rol de wrap stevig op. TIP: Je kan wat (gerookt) paprikapoeder toevoegen voor extra pittigheid.


Is kraantjeswater wel gezond?

w

Kraantjeswater dat wordt geleverd door een drinkwatermaatschappij is een goed gecontroleerd en kwaliteitsvol product. Ongefilterd kraantjeswater bevat veel calcium en magnesium, twee mineralen die je lichaam nodig heeft. Je hebt dus zeker geen ontkalker nodig als je kraantjeswater wilt drinken. Goed om te weten: drink nooit warm water van de kraan, want warm water bevat meer metalen zoals zink, nikkel en koper. (bron: http://www.libelle.be/lifestyle/235157/kraanwater-drinken-kan-dat)

Duurzame crea ! Creatief omspringen met spulletjes die je niet meer gebruikt, is een leuke en milieuvriendelijke bezigheid. Bovendien is het resultaat vaak verrassend mooi! Kijk maar naar de originele werkjes van het OKRA-trefpunt in Boechout. En probeer het zeker zelf ook een keer, want het is echt niet moeilijk!

Originele bloempot Met een beetje creativiteit tover je een versleten schoen om tot een originele bloempot!

Vogelvoederfles Wat heb je nodig? - plastiek fles - twee houten lepels - scherp mesje - stuk touw Hoe maak je het? - Teken een sterretje (± 1 cm) op de zijkant van een plastiek fles, ongeveer 10 cm van de onderkant. - Draai de fles 90 graden en teken nog een sterretje op 5 cm van de onderkant. - Teken een cirkeltje van 2,5 cm tegenover elk sterretje. - Gebruik een scherp mesje om de lijnen van het sterretje en de cirkels uit te snijden. - Schuif het handvat van een houten lepel eerst door elk gaatje en dan door het sterretje ertegenover. - Haal de dop van de fles en maak er een gaatje in om het touw door te steken zodat de fles later kan opgehangen worden. - Vul het tenslotte met vogelzaad en plaats de vogelvoederfles in een boom.

Pollepel plantjes Laat je fantasie de vrije loop en maak van die oude pollepel een houder voor een klein plantje of een minibloemstuk!

Anders poetsen?

w

Onze kasten met schoonmaakproducten puilen uit. Voor ieder oppervlak of elke huishoudelijke taak hebben we een ander “wondermiddel”. Deze gespecialiseerde producten kosten handenvol geld en zijn dikwijls overbodig. Bovendien zijn ze vaak gemaakt van stoffen die schadelijk zijn voor onze omgeving. Modern poetsen met oude producten “Vroeger was het beter” horen we dikwijls. Dit is niet altijd waar, maar er zit wel een grond van waarheid in. Azijn, soda en bruine of groene zeep waren vroeger de drie basisproducten voor de schoonmaak. Terugkeren naar vroeger kan natuurlijk niet en is ook niet de bedoeling. Toch kunnen we veel van de producten in onze schoonmaakkast perfect vervangen door de oude middeltjes of door milieuvriendelijke producten, zonder aan kwaliteit in te boeten. Wat is “echt” proper? Het idee dat alles bacterievrij en steriel schoon moet zijn is iets van deze tijd. Laat je niet leiden door reclame voor allerlei producten. Wist je dat een kwartier na het schoonmaken de bacteriële toestand alweer dezelfde is als voor het poetsen? Het veelvuldig schoonmaken met desinfecterende middelen maakt de bacteriën bovendien weerbaarder waardoor we alsmaar zwaardere middelen moeten gebruiken. Als je het sanitair (en de rest van het huis) regelmatig onderhoudt, heb je deze middelen niet nodig. Gebruik ze wel als er bij je thuis een overdraagbare ziekte heerst. (bron: ecohuis.antwerpen.be)


Natuurpunt Natuurpunt is een organisatie die zich inzet voor natuurbehoud in Vlaanderen. Ze werken samen met hun leden en vrijwilligers om bedreigde planten, dieren, biotopen en landschappen te beschermen. Dat doet Natuurpunt door natuurgebieden te kopen en te verzorgen, beleidsmakers te overtuigen en mensen in contact te brengen met de schoonheid van en kennis over de natuur via vorming en acties. Verschillende OKRAtrefpunten hebben in het kader van ‘Ik vind de aarde leuk!’ al genoten van hun aanbod! Ecologisch-culinaire wandeling Deze wandeling kan perfect omschreven worden als een dynamische ontdekkingstocht vol leuke anekdotes, leerrijke weetjes en heerlijke versnaperingen, met professionele begeleiding. Natuurpunt-gids Joeri Cortens nam OKRA-trefpunt

Deurne Rumoldus mee op sleeptouw door de natuur in en rond Herentals terwijl hij honderduit vertelde over de wondere wereld van de bloemen, planten, dieren... Onderweg maakten ze geregeld een tussenstop om te genieten van de mooie omgeving en van het lekkers uit de streek dat de gids uit zijn mouw toverde. Een aanrader voor wie zin heeft in een smakelijke wandeling vol verrassingen! In samenspraak met Natuurpunt kan deze duurzame activiteit ook in de buurt van jouw trefpunt georganiseerd worden. Zet je tanden in de natuur! Op ontdekkingstocht door de Kempense natuur terwijl iedereen ondertussen gezellig kan bijpraten bij een tasje koffie of thee. Een origineel concept dat op heel wat enthousiasme kon rekenen van de aanwezige OKRA-leden van trefpunt BerchemGroenenhoek.

Dit trefpunt koos ervoor om hun traditionele koffietafel om te toveren tot een bijzondere luister-, proef- en doe-activiteit. Ze nodigden de gedreven gids Joeri Cortens uit om zijn kennis over smaken van vroeger en nu, originele streekproducten, Kempense natuurgebieden met hun bewoners en nog veel meer met hen te delen. Doorheen zijn verhaal werden de aanwezigen getrakteerd op zelfgemaakte en bovendien ecologisch verantwoorde proevertjes, gemaakt door enkele lieve OKRA-leden. Het werd een zeer gezellige, leerrijke en bovendien duurzame namiddag! Voor meer informatie over de verschillende workshops: www.ikvinddeaardeleuk.be onder de uitdaging ‘Ontdek de natuur’. Voor reservaties: T 014 47 29 55 E-mail: [email protected]

Oxfam Wereldwinkel

Oxfam ijvert voor een rechtvaardige wereldhandel omdat iedereen recht heeft op een menswaardig leven. Eerlijke handel staat bovenaan op hun prioriteitenlijstje! Respect voor mens en milieu is hierbij van groot belang, maar ook duurzame partnerschappen met het zuiden, rechtvaardige handelsregels en goede omstandigheden voor producenten zijn cruciaal. De organisatie van Oxfam-Wereldwinkels steunt op de medewerking van vrijwilligers. Geregeld worden er acties, campagnes en vormingen georganiseerd om anderen warm te maken voor de problematiek van onrechtvaardige wereldhandel. Oxfam klopt ook aan bij overheden en bedrijven om hen te helpen in deze strijd. Maar bovenal

Quiz

Een duurzame activiteit organiseren, moet niet altijd veel geld kosten. Dat bewijst ook OKRA-trefpunt Elsdonk in Edegem. Dankzij een klein beetje opzoekwerk zijn ze er in geslaagd om de quiz die op de agenda stond een duurzamer karakter te geven! Om te testen hoe bewust de OKRAleden bezig zijn met de voetafdruk die ze achterlaten op onze aarde, hebben ze een ‘Ik vind de aarde leuk’-ronde toegevoegd om het jaarthema nog eens extra in de verf te zetten. Alle deelnemers hebben goed hun best gedaan, maar zoals bij elke wedstrijd, kan er maar een team als winnaar uit de bus komen. Zij werden beloond met een pakje

zullen jullie de Oxfam-Wereldwinkels kennen als verkopers van producten, afkomstig van eerlijke handel. Denk maar aan de Oxfam Fairtrade koffie, chocolade, vruchtensappen en andere gebruiks- en decoratievoorwerpen. Op verkenning Ter gelegenheid van de vernieuwde Oxfam-Wereldwinkel in Wuustwezel zijn de leden van het plaatselijke trefpunt een kijkje gaan nemen. “Na een korte eerste verkenning van de winkel leerden drie lieve vrijwilligsters ons wat meer over de organisatie Oxfam en de werking van de Wereldwinkels. We zagen bijvoorbeeld hoe de prijs van een pakje Oxfam-koffie bepaald wordt en kregen extra informatie over hun verschillende acties waar sommigen onder jullie zeker al over gehoord

lekkere biologische kokoskoekjes van de Wereldwinkel. Wil je je eigen kennis rond het thema ‘duurzaamheid’ eens testen of lijkt het je leuk om ook een quiz te organiseren met een ‘Ik vind de aarde leuk’-ronde in je OKRA-trefpunt? Dan vind je hieronder al een aantal vragen om je op weg te helpen (en de antwoorden natuurlijk)! Voor nog meer vragen, kan je educatief medewerkster Sanne contacteren via [email protected] of 03 220 12 83. Veel succes! 1: Hoeveel mensen lijden er aan overgewicht in de wereld? A 1/4 B 1/6 C 1/8 D 1/10 2: Eten we in België nu meer of minder vlees dan 50 jaar geleden? A 50% minder B 30% minder C evenveel D Bijna dubbel zo veel 3: Aan welk label kan je lokaal gekweekte groenten en fruit herkennen?

hebben vb. ‘Picknick je mee?’, ‘Smeer ze’ en ‘De pot op?’. Daarna kregen we per groepje een blad met enkele vraagjes over Wereldwinkelproducten zodat we de kans kregen om samen op ontdekking te gaan in de winkel en de verschillende producten beter te leren kennen. Tenslotte was er dan na de inspanning tijd voor ontspanning en mochten we gezellig samen smullen van verschillende wijnen, fruitsappen en lekkere proevertjes!” Ben je nieuwsgierig geworden naar de specialiteiten die de Wereldwinkel in jouw buurt te bieden heeft? Meer info op: www.oxfamwereldwinkels.be T 09 218 88 99

A Taxandria B Qualita C Flandria D Optima 4: Hoeveel energie kunnen we besparen door te koken met het deksel op de pot? A 5% B 25% C 45% D 65% 5: Stel dat iedereen er dezelfde voedingsgewoonte op na zou houden als een Belg. Hoeveel wereldbollen zouden we dan nodig hebben om al dat voedsel te produceren? A 2 B 3 C 4 D 5 6: Aan welk label kan je exotische producten herkennen, afkomstig uit eerlijke handel? A Max Havelaar B Fair Care C Globe Trade D Mondo De antwoorden staan op pagina 15.


De ecologische avonturen van

Wieza en Wim

Rarara... 1 / Welk woord past in elk van de drie zinnen? Ik loop in de ..., terwijl ik de wolken ..., denk ik: het wordt een ... 2 / Wat reist de wereld rond, maar blijft altijd in een hoek? 3 / Het is bruin, gewapend en het zit in het bos. Wat is het? 4 / Het is geel en het vliegt tegen een muur, valt dood neer en vliegt weer weg. Wat is het? 5 / Het is groen en heeft een gewei. Wat is het? 6 / Het is groen en het drijft op het water. Wat is het? 7 / Het staat in de wei en het morst? Antwoorden: 1: natuur, na tuur, nat uur 2: een postzegel 3: rambi 4: een reïncarnarie 5: een dopherwtje 6:een andrijvie 7: een knoei

Kruiswoordraadsel 1. Een huis voor zoemende insecten die honing maken 2. Persoon die geen vlees eet 3. Hier kan je je eigen groenten kweken 4. Deze constructie genereert zonne-energie 5. Duurzaam alternatief voor water uit een plastiek fles 6. Afval scheiden 7. Iemand die oprecht begaan is met de leefomgeving leeft op deze manier 8. Deze vis eet je beter niet, hij is met uitsterven bedreigd! 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Heb je het woord dat we zoeken kunnen vinden? Stuur dan snel een kaartje met het antwoord en laat ons op een originele manier weten wat jouw beste duurzame tip is om de oplossing te doen! Ons adres: OKRA Regio Antwerpen, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen.


Wat is een ecologische voetafdruk?

w

Vruchtbare grond, fossiele brandstoffen, water, propere lucht, plaats om afval te stockeren,... het is allemaal slechts in beperkte mate beschikbaar. De ecologische voetafdruk geeft aan hoeveel oppervlakte er gebruikt wordt. We gebruiken wereldwijd meer dan de aarde aan kan en we zijn dus niet duurzaam bezig. Reken jouw voetafdruk uit op: www.ecolife.be/bereken-jeecologische-voetafdruk Antwoorden Quiz pag.13 1: A – 1/4 oftewel 1,6 miljard mensen! Dat is natuurlijk te wijten aan onze voedingsgewoonten die te veel vet, te veel vlees en te veel suiker bevatten, allemaal producten die te belastend voor onze aarde. Zeker als je weet dat er 840 miljoen mensen zijn die omkomen van de honger, terwijl onze aarde over meer dan genoeg capaciteit beschikt om iedereen te kunnen voeden. We zouden enkel wat duurzamer moeten eten. 2: D - We eten nu jaarlijks bijna dubbel zo veel vlees als 50 jaar geleden. Bijna 100 kg gemiddeld per persoon. Als iedereen zo veel vlees zou eten, zou de aarde niet groot genoeg zijn om al dat vlees te produceren! 3: C - Alle groenten en fruit met het Flandria-label komen uit Vlaamse familielandbouwbedrijven en moeten aan strenge kwaliteits- en milieunormen voldoen. 4: D - Door zo’n simpele handeling kan je een heleboel energie en geld besparen! 5: B - Dat betekent niet noodzakelijk dat we allemaal minder moeten gaan eten, maar liefst wel een beetje duurzamer. 6: A - Je ziet tegenwoordig veel exotische producten met het Max Havelaar-label. Door die te kopen, ben je er zeker van dat de lokale boeren een eerlijk loon kregen en in goede omstandigheden hebben kunnen werken.

Wat een planeet Wat een planeet. Zou dit de leukste zijn of zou er een bestaan één melkweg verderop, om allemaal naartoe te gaan? Wie weet. Maar moet het echt? We zijn eraan gehecht, die ouwe bol, al is ie vuil en veel te vol en één enorme keet, toch… wat een planeet. Uit “Wat een planeet” van Annie M.G. Schmidt

Verantwoordelijke Uitgever OKRA Regio Antwerpen Nationalestraat 111 2000 Antwerpen T 03 220 12 80 F 03 220 17 68 www.okra.be [email protected] Redactie Eveline Volckaerts Katrien Van Aken Sanne De Cock Vormgeving Ellen Koyen www.ellenkoyen.be

Vrienden van OKRA

Low Impact Man

Low Impact Woman

Steven Vromman

Mia Sampermans

De Wrikker Een magazine boordevol duurzaamheid, dat moet natuurlijk ook wel op een milieuvriendelijke manier tot stand komen. En wij vonden de perfecte kandidaat om ons daarbij te helpen: drukkerij De Wrikker in Berchem! Alle medewerkers van De Wrikker dragen duurzaamheid hoog in het vaandel. Ze gaan bewust om met water en energie, voeren een materiaal- en afvalbeleid dat rekening houdt met mens & natuur en er wordt met machines gewerkt die slechts een beperkte ecologische voetafdruk vertegenwoordigen. Zo kiest De Wrikker altijd voor gerecycleerd papier of papier met een ecolabel en voor inkten op vegetale basis, gemaakt van bijvoorbeeld sojaboon, lijnzaad of koolzaad. Op een deel van het dak van de drukkerij zijn ook zonnepanelen terug te vinden, een bewuste keuze voor hernieuwbare energie!

Uitgelezen?

Tip! Het loont zeker ook de moeite om eens binnen te springen bij De Wrikker. Je kan er namelijk leuk knutselmateriaal afhalen! Denk maar aan: dun en dik karton, papieroverschotten, snippers, dun opvulpapier enz.! Het restmateriaal van het drukken krijgt op die manier een tweede leven en de afvalberg wordt weer een beetje kleiner. DE WRIKKER Patriottenstraat 29, 2600 Berchem Tel.: 03 218 56 74 Fax: 03 230 57 75 E-mail: [email protected]

Geef het door aan een volgende. Met dezelfde hoeveelheid papier, vermenigvuldigen we het leesplezier…

ik vind de aardeleuk!

Recommend Documents