Dinsdag 27.09.2011
PUZZEL MEE EN WIN!
Lees De Pers met PressReader
MAAK DEZE WEEK KANS OP een verblijf in recreatiecentrum Heumens Bos in het Rijk van Nijmegen
depers.nl
Download PressReader en lees de krant op tablets en smartphones gratis (registratie verplicht) X PressReader.com
DAGELIJKS WINNEN Een puzzelpakket van Sanders Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Oeps! Troonrede en beschouwingen vol foutjes
....
Pagina 6
Ik maak je morgen #dood GETTY IMAGES/BEELDBEWERKING DE PERS
Kinderen bedreigen elkaar via Twitter. Iedereen is boos en iedereen wijst naar iemand anders. Want wie is er eigenlijk verantwoordelijk?
....
Onze beweging waait niet over, de politiek moet gaan luisteren.
....
Saoedische vrouwen mogen stemmen. Pagina 7
Crisis nr. zoveel
‘SCHONELEVER,LEKKERLEVEN!’
Zelfs het Griekse voetbal gaat nu naar de filistijnen.
....
Pagina 20
Berry Blaster drink je ’s ochtends om de reinigende werking van de lever te ondersteunen, afvalstoffen te doen verwijderen en de dagelijkse vetverbranding te doen verhogen. Je doet 1 à 2 dopjes siroop in een glas, koud water erbij, en je hebt een lekkere detox. Wanneer de lever op volle toeren draait, is het lichaam minder geneigd om afvalstoffen en vetten op te slaan in de cellen onder de huid. En dat zie je terug in de spiegel.
Iedere 300 ml Berry Blaster fles is voldoende voor 30 kleine of 15 grote detox-momenten. Thuis lezen? www.vitamins.nl Berry Blaster kost € 17,95 en is te verkrijgen bij Kruidvat, Etos, De Tuinen en alle drogisterijen.
M T ili ip eu v Ce an nt ra al
Pagina 3
Maak kans op gratis vloerisolatie
‘Vloerisolatie, dat voelt goed!’ Wilt u het in huis lekker warm hebben deze winter? Denk dan eens aan vloerisolatie.
Daarmee wordt uw huis een stuk behaaglijker. Dat voelt niet alleen goed, het scheelt ook verwarmingskosten: gemiddeld 175 euro per jaar. Vul het Advies op Maat van Milieu Centraal in om na te gaan wat u kunt besparen. Nu maakt u bovendien kans op gratis vloerisolatie! www.milieucentraal.nl/isoleerjevloer
www.milieucentraal.nl Alles over energie en milieu in het dagelijks leven
09:30 uur
11:00 uur
20:45 uur
Wonen Het Centraal Bureau voor de Statistiek komt met de huizenprijzen.
Trrrriiiinnnngggg! Officieel startsein voor de Kinderpostzegelactie 2011.
Voetbal Ajax speelt uit tegen Real Madrid in de Champions League.
2
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Eerst
Antidepressiva werken voor geen meter. En toch kopen we ze massaal. Pagina 10
Onze jongens gaan Assen aanvallen
Cartoon Argus
Alweer volop pepernoten in de winkel
#Krijgsmacht
Het Nederlandse leger is bezig aan de grootste oefening van de afgelopen decennia. Gewoon in eigen land. Het moet allemaal een stuk zuiniger dan vroeger. Redactie binnenland Amsterdam
Defensie is gisteren begonnen met de grootste militaire oefening die de laatste vijftien jaar in Nederland is gehouden. Aan de operatie, Falcon Autumn, doen 2.500 militairen mee, 300 voertuigen en 15 gevechts- en transporthelikopters. De oefening, die tot en met 7 oktober duurt, begint bij Arnhem en speelt zich vooral af in de provincie Drenthe.
Groenland wil een eigen grondwet
Simpeler systeem voor alimentatie valt goed
Kopenhagen Een ruime meerderheid van de volksvertegenwoordiging van Groenland wil een eigen grondwet en zal de regering van het eiland op 6 oktober officieel vragen met het schrijven ervan te beginnen. Groenland maakt deel uit van Denemarken. Zowel voorals tegenstanders zien het komende parlementaire verzoek als een stap naar algehele onafhankelijkheid.
Den Haag Een veel simpeler systeem voor de kinderalimentatie valt goed in de Tweede Kamer. Het eenvoudige rekenmodel waar VVD en PvdA aan werken, kan rekenen op instemming van CDA en D66. Met het model kunnen scheidende ouders online uitrekenen wie wat financieel bijdraagt aan de opvoeding van de kinderen. Daarbij geldt een minimum van 600 euro per ouder per jaar.
Turkije facebookt Israëlische militairen
Rokers zouden meer premie moeten betalen
Istanbul De Turkse geheime dienst heeft met behulp van Facebook een lijst opgesteld met 174 namen van Israëlische militairen die vorig jaar betrokken waren bij de aanval op het schip de Mavi Marmara, dat hulpgoederen voor de Gazastrook vervoerde. Negen Turkse burgers kwamen daarbij om het leven en ongeveer dertig mensen raakten gewond. Dat schrijft het dagblad Sabah, dat de lijst met namen én foto’s gisteren publiceerde.
Den Haag Bijna 55 procent van de Nederlanders vindt dat rokers en zware drinkers meer zorgpremie zouden moeten betalen. Bijna een kwart is voorstander van een hogere zorgpremie voor mensen die onvoldoende bewegen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het Nederlandse zorgstelsel is nu gebaseerd op solidariteit; iedereen betaalt dezelfde premie voor de basiszorgverzekering.
Start up
X Meer puzzelen? Zie pagina 18
© SANDERS-PUZZELLAND
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer.
6 1 5
3
3
6 1 5 2
Half miljoen Duitsers is internetverslaafd
Amsterdam Harry Muskee, de frontman van bluesband Cuby + Blizzards, is op 70-jarige leeftijd overleden. Hij leed aan kanker. Cuby + Blizzards was een band uit Grolloo en wordt gezien als een van de belangrijkste Nederlandse muziekgroepen uit de jaren zestig. Ook Herman Brood was enige tijd lid van de band. In 2009 verscheen het laatste album, geproduceerd door Daniel Lohues.
Berlijn Meer dan een half miljoen van de ongeveer 81 miljoen inwoners van Duitsland is verslaafd aan het internet. Van de meisjes rond 15 jaar heeft een op de vijf het gebruik van het wereldwijde netwerk niet in de hand. Dat meldde de belangrijkste Duitse regeringsdeskundige voor verslavingen op grond van een onderzoek dat twee universiteiten in het oosten van het land hebben uitgevoerd.
televisietoespraak bereid te zijn tot een vreedzame machtsoverdracht en vervroegde verkiezingen. Eerder die dag schoten zijn regeringstroepen nog op een grote menigte demontranten. FOTO: REUTERS
Samsung wil alle iPhones in Nederland de winkel uit #Patenten
Harry ‘Cuby’ Muskee na ziekbed overleden
zeer uitdagend en gevarieerd programma waarin vrijwel alle onderdelen van ons optreden aan bod komen. En voor het eerst in lange tijd komt de gehele brigade weer op de mat’. Morgen wordt als hoogtepunt een gecombineerde ‘aanval’ door de lucht en over de grond uitgevoerd op het TT-circuit bij Assen, dat als denkbeeldig vliegveld fungeert. In twee golven worden parachutisten boven het circuit gedropt en komen helikopters in actie, terwijl over de weg grondtroepen oprukken. Burgers kunnen volgens Defensie de komende tijd actief worden benaderd door patrouillerende militairen. Schrik dus niet wanneer er ineens een parachutist in uw achtertuin staat.
En Saleh zit er nog steeds
In Sanaa, de hoofdstad van Jemen, gingen gisteren opnieuw tienduizenden anti-regeringsdemonstranten de straat op. Daarbij eisten ze het aftreden van president Ali Abdullah Saleh. Die meldde zondag in een
1
Mini-sudoku
De krijgsmacht moet 650 miljoen euro bezuinigen, boven op een bestaand tekort van 350 miljoen. Defensie ziet zich genoodzaakt 10.000 man de laan uit te sturen. En dus wordt er nu alvast goedkoop geoefend. ‘Om op transport, huur van oefenterreinen en buitenlandtoelages te besparen, is er voor gekozen om zo’n grootschalige oefening in Nederland te houden’, meldt de website van Defensie. Het is ook voor het eerst in jaren dat de hele luchtmobiele brigade weer gezamenlijk optreedt. Dat was lang niet mogelijk, omdat voortdurend één van de bataljons in het buitenland opereerde. Daarover toonde brigadegeneraal van Wiggen, zich verheugd. ‘Deze oefening biedt een
Technologiebedrijven Apple en Samsung bevechten elkaar wereldwijd in de rechtzaal. En Nederland maakt deel uit van het strijdtoneel. Redactie economie Amsterdam
De rechtbank in Den Haag doet op 14 oktober uitspraak in het kort geding dat Samsung heeft aangespannen tegen Apple. Het Koreaanse technologiebedrijf verzocht de rechter gisteren om een verbod op de verkoop, handel en import van alle iPhones en iPads van
Bekentenis Van der Sloot op tv
Apple die gebruikmaken van 3Gtechnologie. De bedrijven zijn sinds april verwikkeld in tal van patentzaken die wereldwijd worden uitgevochten. De rechtbank in Den Haag zal in de periode tot en met 17 november van dit jaar nog vier zaken tussen de kemphanen behandelen. Het Koreaanse concern stelde gisteren dat Apple een licentie had moeten kopen voordat het bedrijf de iPhone in 2007 hier op de markt bracht. Apple’s Nederlandse advocaat, Rutger Kleemans, bracht daar tegenin dat Samsung tot 2010 nooit een licentie vereiste.
Lima De Peruaanse nieuwszender RPP heeft beelden uitgezonden van Joran van der Sloot tijdens een verhoor door de politie. De Nederlander antwoordt ‘ja’ op de vraag of hij Stephany Flores om het leven bracht. Van der Sloot wordt ervan beschuldigd dat hij de Peruaanse op 30 mei vorig jaar in zijn hotelkamer in Lima vermoordde. Toen zij uit emails opmaakte dat hij hoofdverdachte is in de verdwijning van de Amerikaanse Natalee Holloway in mei 2005 op Aruba, kregen ze ruzie. Zij sloeg hem op het hoofd, waarna hij haar eerst hard op haar neus raakte en vervolgens wurgde, aldus Van der Sloot in de video.
Zeemansgraf
Flitsfaal
Spannender Madurodam
De satelliet die dit weekend op aarde zou neerstorten, heeft voor weinig spektakel gezorgd. Het ding is waarschijnlijk in zee geplonsd.
Een ‘vooruitstrevende’ nieuwe flitspaal langs een Belgische snelweg heeft nog geen enkele geldige boete opgeleverd. Het ding blijkt lastig te ijken.
Madurodam krijgt volgend jaar een metamorfose. Het park, dat dan zestig jaar bestaat, belooft meer ‘informatie en actie’.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Het begint thuis. Zal het je een worst wezen of kijk je mee?
Eerst
Jelle Egas Raad van Korpschefs
3
‘Morgen: 9 mm door je kop’ #Dreigtweets Het versturen van een dreigtweet is ondertussen bijna net zo normaal geworden als iemand gedag zeggen. Ouders, scholieren en politie wijzen naar elkaar. ‘Wat had je dan gedacht, dat onze kinderen engelen zijn?’ Julien Althuisius Amsterdam
‘Mam, de neef van Darryl is er en hij wil me zo steken’. ‘Help’. ‘S.O.S’. ‘Hij is heel boos’. Het zijn hulpkreten die de 13-jarige Cynthia tijdens de schoolpauze aan haar moeder sms’t. Cynthia zit in de schoolkantine als ze ziet dat de neef van Darryl – een jongen die haar al enige tijd bedreigt – ook in de kantine is. In principe niet zo raar, ware het niet dat die neef helemaal niet meer op de desbetreffende school zit en dus ook niet in de kantine thuis hoort. Cynthia verschuilt zich achter een leraar en weet zo weg te vluchten voordat de jongen haar heeft gezien. De moeder van Cynthia schakelt de politie in. Uiteindelijk loopt het met een sisser af. De jongens die Cynthia hebben bedreigd, worden ter verantwoording geroepen en er volgt een gesprek tussen ouders, schoolleiding en politie. Er loopt inmiddels een zaak tegen de jongens. Einde verhaal. Het had alleen misschien niet zo ver hoeven te komen. Cynthia werd naar eigen zeggen afgeperst door twee jongens. De moeder van Cynthia kwam de jongens tijdens de zomervakantie toevallig tegen in de metro en confronteerde ze met hun gedrag. Dat werkte averechts: de Twitter-account van Cynthia werd vervolgens overspoeld met dreig-
40 procent gepest Uit onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen blijkt dat 4 op de 10 kinderen digitaal gepest wordt. 4 procent zegt zich zelf schuldig te maken aan cyberpesten.
Vijf jaar geleden, dus voor Twitter, werd er al campagne gevoerd tegen digitaal pesten. PATRICK POST/ HOLLANDSE HOOGTE
deze maand anders aan. Op het moment dat duidelijk werd dat twee meisjes (14 en 15) van de school via Twitter bedreigd werden, schakelde het ONC onmiddellijk de politie in. Een jongen van 16 werd aangehouden, maar kort daarna vrijgelaten. Doordat er veel onrust op de school ontstond door de aanwezigheid van de politie, besloot het bestuur de leerlingen naar huis te sturen. Het fenomeen ‘dreigtweets’ is ondertussen bijna dagelijkse kost geworden: het Sint-Maarten College in Maastricht stuurde vorige week een zeventienjarige jongen van school die bij wijze van proef dreigtweets had verstuurd. Hij schreef onder meer: ‘Iedereen gaat dood op het Sint Maartenscollege in Maastricht. Daar zorg ik morgen voor’. In maart werd een 13-jarige jongen uit Groningen aangehouden omdat hij via Twitter had aangekondigd zijn school op te blazen en in februari verwierf de 17-jarige Charlotte Bouwman landelijke roem doordat ze openlijk via Twitter een bomaanslag plande op onder andere het Stedelijk Gymnasium in Amersfoort.
zoon of dochter totaal vrij en zal het je allemaal een worst zijn, of vind je het belangrijk dat je meekijkt. Daar begint het.’ Volgens Egas hanteert de politie geen landelijke richtlijn of
protocol. ‘Je moet het zelf in kunnen schatten, het hoort echt bij politiewerk en vakmanschap.’ Egas wijst wel naar de verantwoordelijkheid die de scholen zelf moeten
nemen. ‘Trek je dat wat buiten schooltijd gebeurt naar binnen? Daar wordt verschillend mee omgegaan.’ Er is inderdaad ook voor de scholen geen landelijke richtlijn hoe er met digitaal dreigen of pesten moet worden omgegaan. ‘Gebruik gewoon je gezonde verstand’ is het advies van Martin van de Bogaerdt van de Vereniging van Openbare en Algemeen Toegankelijke Scholen (VOS/ABB). ‘Je zal nooit kunnen tegenhouden dat er tweets verstuurd worden. Maar docenten, ouders en leerlingen moet je laten zien hoe je met sociale media moet omgaan.’ Bamber Delver, directeur van de Stichting de Kinderconsument, doet er een schepje bovenop. ‘Heel veel scholen zijn naïef, die denken dat hun scholieren dat niet doen. Ze moeten zich bewuster worden van wat er allemaal kan. Meng je op Twitter, houd steekproeven. Die onzichtbaarheid van dreigen of pesten is de grootste reden dat het kan gebeuren.’ Maar net als Jelle Egas vindt Delver dat ook de ouders hun oogkleppen moeten afwerpen. ‘Wat had je dan verwacht? Dat onze kinderen engelen zijn?’
@doodsbedreiging tweets. ‘Ik ga je moeder zoveel pijn laten lijden dat ze smeekt om vergiffenis, + ik ga lekker genieten’. De school kan volgens de directeur in eerste instantie weinig doen, omdat de dreigementen zich buiten de school hebben afgespeeld. Dat geeft te denken: inderdaad is het conflict opgelaaid in de zomermaanden toen de school dicht was, maar de dreigementen vinden hun oorsprong – en eventuele gevolgen – wel in de klaslokalen en kantines. De school is van mening dat de kwestie juist is afgehandeld; de moeder van Cynthia vindt dat de school tekort is geschoten en de situatie verkeerd heeft ingeschat. Het Oranje Nassau College in Zoetermeer pakte het begin
De Twitter-account van @doodsbedreiging houdt bij hoeveel mensen elkaar via Twitter de hersenen inslaan. Teksten als ‘wacht wacht morgen heb je school toch? ik sta paraat, 9mm door je kanker kop!’ zijn meer regel dan uitzondering in de timeline van @doodsbedreigingen. De mensen achter het account vinden dat er te weinig aandacht besteed wordt aan bedreigingen via internet. Maar zoals het voorbeeld van Cynthia laat zien, is het ook niet altijd even duidelijk welke instantie geraadpleegd moet worden. De scholen? De ouders? Of toch meteen naar de politie – die vaak betere dingen te doen heeft dan optreden tegen wat spierballentaal. ‘Het begint in de opvoeding thuis’, zegt Jelle Egas, woordvoerder van de Raad van Korpschefs. ‘Laat je je
Student? Abonneer je nu op nrc.next en krijg 50 euro cash op je rekening Ga naar
nrcnext.nl/50
Iets te voortvarend
De allerstilste
Hèhè, eindelijk
Een vrouw in een ziekenhuis in Rio de Janeiro bracht twee uur door in het mortuarium voordat haar dochter ontdekte dat ze nog leefde.
De Spanjaard Jaime Jurio is het beste levende standbeeld ter wereld. Hij won dit weekend het WK Living Statues in Arnhem.
De eerste Dode Zee-rollen zijn sinds vandaag op internet te zien. Vijf van de zeven rollen staan online, waaronder het boek Jesaja.
s n e g r Ne er g i l e d r o vo
!
GROENTE EN FRUIT Zoetig!en sapp 10 voor
1,
Conference handperen ± 1.5 kilo, elders 1.97
750 gram !
49
4 voor
2 voor
Page Pak 12 rollen elders 8.58
4·(
Spruiten Net à 750 gram, elders 1.19
Big Pizza Diverse smaken. elders 10.68
5,
1 kilo!
99
Trostomaten ± 10 stuks, elders 2.39
Per stronk
Kitekat Pak 12 zakjes of zak 2 kilo, elders 3.99
1·(
3 voor
Verkade koekjes Diverse soorten. elders 4.47
2,
39
Broccoli Stronk ± 450 gram, elders 99
Heerlijk zoet! 750 gram ! Muskaat druiven
1P
Bak 750 gram, elders 2.29
3 voor
Fles of pak 1.5 liter elders 3.75
Spaarlamp elders 1.99
2,
99
Nutella Pot 400 gram elders 2.49
1fi( Set 3 paar
Sokken Dames of heren. elders 5.95
2·(
Acties geldig t/m 1 oktober
Crystal Clear
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Wij willen geen islamitische scholen in Fryslân.
Eerst
Het programma van de Friese PVV
Pinokkio
‘Friese PVV agendeert islamisering niet’ Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected]
u weet zetten wij onderwerpen als hoofddoekjes en islamisering niet op de agenda.’
Menno van den Bos Amsterdam
Het vijftien pagina’s tellende programma van de Friese PVV richt zich sterk op de eigen regio. Enkele bekende PVV-punten als meer politie en harde aanpak van criminaliteit zijn er desondanks wel terug te vinden. Ook het bestrijden van linkse hobby’s komt voorbij. Daarentegen lijken de bij uitstek als PVV-typisch geziene punten als de strijd tegen islamisering en hoofddoekjes aanvankelijk te schitteren door afwezigheid. Toch zijn er enkele programmapunten die ermee te maken hebben. ‘Ambtenaren, Statenleden en Gedeputeerden dragen geen boerka of een hoofddoekje’, valt te lezen in het hoofdstuk Ons bestuur. Dat is minder fel dan het voorstel om hoofddoekjes te belasten, zoals in het landelijke PVV-partijprogram staat, maar er wordt dus niet geheel over gezwegen. Dan islamisering. Eén van de hoofdpunten van de Friezen is: geen extra asielzoekerscentra in de provincie. Een concrete link met islamisering wordt hier echter niet gelegd.
Wat is waar?
Wat is de bewering? ‘De PVV Friesland zet onderwerpen als hoofddoekjes en islamisering niet op de agenda.’
Wie zegt dat? Jelle Hiemstra, de fractievoorzitter van de PVV Friesland.
Waar zegt hij dat? In een uitzending van Omrop Fryslân afgelopen vrijdag.
Hoe zat het ook alweer? Sinds begin dit jaar kent ook Friesland een eigen PVV-fractie. Voorzitter daarvan is oud-VVD’er Jelle Hiemstra. Na afloop van het beruchte ‘doe eens normaal’-debat in de Tweede Kamer nam een geïrriteerde Hiemstra afstand van de toon van landelijk leider Geert Wilders. De fractievoorzitter voegde daar aan toe dat de PVV Friesland een eigen koers vaart. ‘Zoals
Red de wereld, houd het bij twee kinderen
Niet waar / Deels waar / Waar
Elders in het programma staat te lezen: ‘De PVV wil dat er geen nieuwe moskeeën bijkomen in Fryslân. Islamitische scholen hebben we niet in Fryslân, wat de PVV betreft blijft dit ook zo.’ Wederom wordt er niet gesproken over ‘islamisering’ – zoals dat wel gebeurt in het landelijke programma. Tot slot wordt in het programma geprotesteerd tegen ‘islamitische (sekse) apartheid jegens vrouwen’. Buiten het program hebben de Friese PVV’ers zich voor zover bekend niet geroerd over islamisering of hoofddoekjes. Tijdens de presentatie van de statenleden had alleen Wilders het over een ‘exorbitante instroom (...) van de islam’. De statenleden hielden het in hun reacties bij provinciale problemen. Ook in nieuwsberichten op de website is niets te vinden.
Eindoordeel De PVV in Friesland ageert wel degelijk tegen islamitische instellingen, maar spreekt niet letterlijk over islamisering. Hoofddoekjes worden wél letterlijk genoemd. De uitspraak van Hiemstra is dus deels waar. De fractieleider was zelf helaas onbereikbaar voor commentaar.
Ex-BVD’er onthult doofpotstrategie #Doofpot
De binnenlandse inlichtingendienst heeft verschillende onderzoeken naar corruptie binnen de overheid bewust niet uitgevoerd. Dat beweert Paul Herrie, oud-medewerker van de BVD. Merel van Leeuwen Amsterdam
‘Toen we in onderzoeken op aanwijzingen stuitten van corruptie binnen de overheid, ging de deksel op de put. Op voorhand werd gezegd dat het contrastrategieën uit het criminele milieu waren.’ Dat zegt Paul Herrie, voormalig agent van de Binnenlandse Veiligheidsdienst in het boek Spion in de onderwereld; Opkomst en ondergang van geheim agent Paul H. van Harry Lensink en Marian Husken, dat donderdag verschijnt. Herrie werkte van 1979 tot 2000 bij de dienst die nu bekendstaat als de AIVD. Hij kwam in 2006 in het nieuws toen De Telegraaf staatsgeheimen onthulde, die afkomstig waren van de AIVD. Herrie zou de stukken hebben gelekt en werd veroordeeld tot twee jaar celstraf wegens schending van het staatsgeheim. Hij heeft altijd ontkend en is in afwachting van het oordeel van de Hoge Raad.
What you can do? Stop at two! Ondernemer Dolf Kars wil een wereldwijde discussie over een maximalisering van twee kinderen per gezin. Anne-Martijn van der Kaaden Amsterdam
Dat is de Plus van Zilveren Kruis
Den Haag Ouders kunnen in de toekomst nog maar beperkt met terugwerkende kracht kinderopvangtoeslag krijgen. Nu kan dat nog over een langere periode, maar minister Henk Kamp van Sociale Zaken wil dat, om fraude tegen te gaan, beperken tot de lopende maand en de maand daarvoor. Kamp heeft daarover een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd.
Bestuur ECB sluit een renteverlaging niet uit
Veel van de problemen waar we momenteel mee te maken hebben, worden simpelweg veroorzaakt door te veel mensen op aarde, aldus Dolf Kars. Uit verbazing over de moeilijke aanpak en weinig concrete uitkomst van milieutoppen ontstond het idee voor 2saveourfuture, een weblog over vrijwillige geboortebeperking.
Frankfurt Bestuurder Ewald Nowotny van de Europese Centrale Bank (ECB) sluit een verlaging van het belangrijkste rentetarief niet uit. De ECB pint zich nooit van tevoren vast op een rentebeslissing, zo benadrukte de centrale bankier. En renteverlagingen kunnen daardoor niet uitgesloten worden, voegde hij toe. ‘Het hangt allemaal samen met toekomstige ontwikkelingen.’
Bewustwording De blog is vooral bedoeld als bewustwordingscampagne. ‘Het idee is niet dat overheden en leiders een maximum van twee kinderen verplicht opleggen, maar dat er een wereldwijde discussie wordt gevoerd over het onderwerp. Dat mensen onderzoek doen naar de beste aanpak en liefst dat politici het als programmapunt opnemen.’ Kars is in het dagelijks leven ondernemer. ‘Dit doe ik er gewoon naast. Op een gegeven moment kom je tot de conclusie dat je niet alleen moet genieten van het moment dat we hier zijn, maar ook gaat nadenken over hoe we gaan afremmen.’ Mensen met drie of vier kinderen mogen daar volgens Kars best wel eens op aangekeken worden. Zelf heeft hij er twee.
Herrie deed voor de dienst onderzoek naar de groep rond crimineel Mink Kok en de mogelijke verwevenheid van onder- en bovenwereld en corruptie bij opsporingsinstanties. Met de komst van oud-politiechef Sybrand van Hulst als hoofd van de AIVD in 1997 trad de politie toe tot de dienst en dat zorgde volgens Herrie voor een cultuuromslag. Herrie en zijn collega’s kregen in die periode aanwijzingen dat ambtenaren jarenlang behulpzaam zijn geweest bij drugshandel. Het zou gaan om cocaïnesmokkel waarbij de groep rond Mink Kok een rol zou hebben gespeeld. Als Herrie meer wil weten, wordt hij teruggefloten door Van Hulst. Ook wil hij verder met het onderzoek naar een mogelijk pedofielennetwerk waar hoge justitieambtenaren bij betrokken zouden zijn. Van Hulst besluit het onderzoek te staken. Volgens Herrie het bewijs dat men zelfs in staat is de dienst te manipuleren. ‘De policy van de BVD was altijd: als er informatie binnenkomt, moet het worden gedubbeld, zodat je kan bepalen of het wel of niet klopt. Als die kansen niet worden gegeven, blijven die verhalen in de lucht hangen. En blijven ook de twijfels.’
Kamp pakt fraude opvangtoeslag aan
Zoekt u hulp in huis na uw ziekenhuisopname? Onze Zorgregelaar helpt bij het vinden van de juiste zorg.
#2saveourfuture
5
Zoekt u hulp in huis na uw ziekenhuisopname? Aangepast vervoer voor uw kind? Een traplift voor uw moeder? De Zorgregelaar helpt u bij het vinden én regelen van de juiste zorg. Of het nu voor uzelf is, of voor iemand anders. Kijk op www.zilverenkruis.nl/zorgregelaar of bel met een van onze zorgregelaars op 0900-5566768 (lokaal tarief).
ISAF doodde sinds mei al 450 Afghaanse taliban Bagram De internationale troepenmacht ISAF en Afghaanse militairen hebben sinds mei meer dan 450 vijandelijke strijders gedood in het oosten van Afghanistan. Meer dan 300 strijders zijn gevangengenomen. Volgens de ISAF brachten de coalitietroepen de radicaalislamitische taliban en en het extremistische Haqqaninetwerk ‘zware klappen’ toe.
Jonge verzuimers
Stamcel bij?
Gevaar voor de gezondheid
Mensen onder de 30 melden zich twee keer zo vaak ziek op het werk. Volgens ondervraagden is dit het gevolg van hun ongezonde leefstijl.
Klanten van een Britse plastische-chirurgiekliniek die bijbetalen, kunnen hun stamcellen laten invriezen om toekomstige ziektes te bestrijden.
Roken is ook op zeer korte termijn slecht voor je, bewees een 44-jarige Amerikaanse. Zij liep tegen een rijdende trein toen ze haar sigaret aanstak.
6
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Het kabinet kapt een gebied zo groot als de provincie Utrecht.
Eerst
Marianne Thieme snapt het niet helemaal.
#Pinokkio De Troonrede op Prinsjesdag en de urenlange Algemene Politieke Beschouwingen bevatten zoveel onwaarheden, dat de Pinokkio-rubriek te klein werd bevonden. Een overzicht.
Bea, Rutte en Thieme zitten ernaast Marcia Nieuwenhuis Den Haag
‘Leden van de Staten-generaal. Ons land maakt economisch moeilijke tijden door’, zo begon koningin Beatrix de Troonrede op Prinsjesdag met een waarheid als een koe. Maar dan zegt ze: ‘De schuldencrisis in Europa kan ook onze economie raken.’ Dat is te eufemistisch uitgedrukt, want de Europese schuldencrisis raakt ons al. Nederland levert al een bijdrage aan noodfondsen opgericht om EU-landen met financiële problemen te helpen. Bovendien geven we ook indirect steun aan zwakkere eurolanden. Zo dokt ons land ook een deel van de steun die Griekenland, Ierland en Portugal ontvangen.
9 = 10 Iets verderop zegt de koningin nog iets opmerkelijks als ze beschrijft hoe de overheid probeert ‘het beste’ uit mensen en bedrijven te halen. ‘Dit gebeurt bijvoorbeeld door ondernemerschap en wetenschap actief bij elkaar te brengen in tien topsectoren, die een uitstekende uitgangspositie hebben op de wereldmarkt.’ Het rare is dat vicepremier Maxime Verhagen, minister voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, pas in een brief aan de Kamer nog sprak over ‘negen topsectoren’. ‘Het kabinet kiest voor negen sectoren waar Nederland door zijn ligging en geschiedenis sterk in is: water, agrofood, tuinbouw, hightech, life sciences, chemie, energie, logistiek en creatieve industrie.’ Vraag is dus: waar haalt Bea de tiende sector vandaan? En over welke sector hebben we het? ‘Het is 9 + 1: de hoofdkantoren van internationale ondernemingen’, laat directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst Henk Brons weten. Alleen: een sector is een benaming voor alle bedrijven samen die actief zijn in een bepaalde categorie producten of diensten, dus die vlieger gaat niet op en Verhagen heeft dus gelijk. Maar, houdt Brons vol: ‘Het is net als de negen andere een speerpunt van beleid dat gericht aandacht krijgt...’ Saillant detail: uiteraard bespreekt de premier de tekst van de Troonrede met de koningin, maar de tekst wordt vastgesteld door de voltallige ministerraad. De minister-president schrijft een voorlopige tekst op basis van bijdragen van de andere ministers. En in deze paragraaf klinkt duidelijk de hand van CDA-bewindsman Verhagen door.
Dag dennenbosjes Ook tijdens de 22 uur durende Politieke Beschouwingen gaat strooien met getallen niet altijd goed. Nog voordat premier Rutte toe is aan natuur, komt Partij voor de Dierenvoorvrouw Marianne Thieme al naar het spreekgestoelte. Ze is not amused dat hij natuur behandelt onder het kopje ‘overige’ en stelt: ‘Dit kabinet is van plan om een natuurgebied ter grootte van de gehele provincie Utrecht weg te kappen.’
Op zoek naar een nieuwe rekenmachine: koningin Beatrix, premier Rutte en Marianne Thieme. FOTO’S: ANP, HOLLANDSE HOOGTE
Rutte noemt het juist ‘prachtig hoe wij Nederland planologisch hebben ingericht’, zo zag hij naar eigen zeggen toen hij een helikoptertochtje maakte. Dat zou Thieme ook eens moeten doen. Typisch Rutte. Maar nu de feiten. In de jaren negentig is besloten tot de aanleg van de ecologische hoofdstructuur (EHS) van ruim 725.000 hectare, die in 2018 af zou zijn. Dit kabinet heeft besloten dat te beperken tot 600.000 hectare, die pas in 2021 af is. Het verschil: 125.000 hectare, de provincie Utrecht komt daar met 138.000 hectare aardig dichtbij. Maar er komt dus minder
natuur bij. Dat is iets anders dan dat er een oppervlakte ter grootte van Utrecht wordt gekapt. Foutje! Maar gekapt wordt er wel. Om de EHS volledig te maken worden gronden buiten dat gebied verkocht, om grond er binnen aan te kopen voor meer biodiversiteit. De te verkopen grond betreft vaak dennenbosjes, die na verkoop tegen de vlakte kunnen.
Hoi Wajongers Bij de cijfers over de Wajong, de wet voor arbeidsongeschikte jonggehandicapten, gaat het ook mis. Volgens Rutte komen ‘per dag zestig jongeren
in de Wajong terecht’. Een tikkeltje overdreven, zo blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor Statistiek: het waren er in 2010 17.800, oftewel nog geen 49 per dag. PvdA-Kamerlid Hans Spekman twittert dan dat ook de bewering van Rutte (bij niet ingrijpen groeit de Wajong van 200.000 naar 400.000) ‘onjuist is’. ‘Na herziening wet 2009 is de groei er uit.’ Maar ook dat is niet waar. Per saldo steeg het aantal Wajongers vorig jaar met ruim 13.000 naar 205.000. Stijgen doet het aantal Wajongers dus nog steeds, alleen niet zo heel hard meer.
En dan is er nog een clash van Rutte en SP-leider Emile Roemer over de stijging van de zorgpremie. Als we de premier mogen geloven, stijgt de bijdrage die ‘modale inkomens in Nederland aan de zorg leveren’ ‘van 400 naar 800 euro als de heer Roemer aan de macht zou zijn’. Ook dat is onzin , volgens de doorrekening van het Centraal Planbureau. Daarin staat dat de lagere inkomens en middeninkomens er juist op vooruit gaan bij het SP-voorstel. Pas bij een jaarsalaris vanaf 80.000 euro bruto gaan mensen flink meer betalen. Op zo’n salaris zou Jan Modaal jaloers zijn.
Smak, tjomp, slik
Eerste bijbel op de maan
Vreemde sextoy
Wetenschappers hebben een nieuwe aandoening ontdekt: mensen die niet tegen eetgeluiden kunnen. ‘Het drijft ze tot waanzin.’
Enkele astronauten met geldnood die ooit op de maan waren, veilen nu allerlei zaken die ze ooit op hun reizen meenamen. Zoals een bijbeltje.
Een man in Ghana is bevrijd van een veiligheidsspeld. Het ding was op de een of andere manier in zijn jongeheer terechtgekomen.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Deze concessies hebben we op zak, nu willen we meer.
Eerst
Fawaziah Bakr Hoogleraar in Riyad
Girl power in Saoedi-Arabië #Revolutievirus
Saoedische vrouwen nemen het voortouw in de roep om hervormingen. ‘De doos van Pandora gaat open!’ Eva Ludemann Amsterdam
Ze mogen nog altijd niet zelf naar de stembus rijden, maar het is een begin: vrouwen in Saoedi-Arabië mogen bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen in 2015 hun stem uitbrengen. Ze mogen zich zelfs verkiesbaar stellen en kunnen door de koning in zijn adviesraad, de Majlis Al-Shura, worden benoemd. Dat verkondigde koning Abdullah zondag nogal onverwacht. ‘Het komt door ons. Wij hebben onze stem tegen de mannen verheven’, zegt tv-presentatrice Muna Abu Sulayman. ‘Eindelijk kan een vrouw straks haar visie op kwesties laten horen. En ook heel belangrijk: vrouwen in de Shura kunnen over een paar jaar aanpassing eisen van wetten die vrouwonvriendelijk zijn.’ De Saoedische vrouwenemancipatiebeweging deint mee op de golf van politieke veranderingen in de regio. ‘De doos van Pandora gaat open en hij kan niet meer dicht!’, zegt de
Knot heeft nog hoop voor Griekenland #Euro
DNB-topman Klaas Knot spreekt ferme taal. Volgens hem is Griekenland nog niet verloren. Redactie economie Amsterdam
De president van De Nederlandsche Bank (DNB), Klaas Knot, wil dat begrotingszondaars automatische sancties opgelegd krijgen en een dwingend herstelprogramma moeten ondergaan. De besluitvorming daarover moet komen te liggen bij een onafhankelijke Europese begrotingsautoriteit. Dat zegt hij in het huismagazine van DNB. Volgens Knot bleek het Europese Stabiliteits- en Groeipact toen het erop aankwam ‘een lachertje’. ‘De beslissing over sancties tegen landen die zich niet aan de regels houden, ligt namelijk bij de regeringen. Daarom moet de besluitvorming daarover weg bij de politiek en worden neergelegd bij een onafhankelijke Europese budgettaire autoriteit.’ Verder zei Knot dat de enige structurele oplossing voor de Griekse crisis is dat de Grieken hun staatshuishouding op orde brengen. Dat betekent effectiever belastingen heffen, minder uitgeven en markten hervormen. De DNB-topman ziet Griekenland niets als een verloren zaak. ‘Als Griekenland zijn economie privatiseert, wordt de staatsschuld tot beheersbare proporties teruggebracht’, stelt de DNB-president.
22.600 Waar blijf je, Hillary? Bijna 23.000 Saoedische vrouwen hebben een online petitie ondertekend, waarin ze de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Clinton vragen hun revolutie te steunen.
schrijfster Lubna Hussain triomfantelijk op de blog SaudiWomenforDriving. Dit is dé site waar Saoedische vrouwen elkaar sinds zo’n vijf maanden vinden in hun roep om meer vrijheden en rechten in de extreem patriarchale Saoedische maatschappij. Want daar begon het allemaal mee: de gedurfde actie van Manal al-Sharif, die beelden van zichzelf op YouTube zette, waarop is te zien hoe ze een auto bestuurde.
Lente Binnen no time was het filmpje een hit: vrouwen mogen in het streng gesegregeerde Saoedi-Arabië geen auto besturen, omdat ze zich dan ongezien naar plaatsen kunnen begeven, om er mannen te ontmoeten, zo vrezen de puriteins islamitische autoriteiten. Inmiddels zijn ook op Facebook allerlei groepen verschenen met namen als ‘Women2Drive’ en ‘Women’s Right to Drive in KSA’, waarop vrouwen wordt opgeroepen vooral achter het stuur te gaan zitten. Veel vrouwen zien het verbod op autorijden als het symbool van hun uitsluiting van de maatschappij. Saoedi-Arabië ontsnapt niet aan de Arabische Lente. Net zoals in Egypte en Tunesië de dictaturen niet
7
Manal al-Sharif zondigt in een YouTube-filmpje: ze rijdt in een auto.
houdbaar waren, is erosie van de alomvattende dominantie van de Saoedische man onvermijdelijk. ‘Onze beweging waait niet over’, waarschuwt de Saoedische activiste Wajiha al-Huweider. ‘De tijden veranderen, de politiek moet naar de mensen gaan luisteren.’ Veel Saoedi’s wantrouwen de maatregel van de koning: ze denken dat deze is bedoeld om de aandacht af te leiden van andere eisen van het volk. Demonstranties van Saoediërs die de afgelopen maanden eisten dat de leden van de Masjlis Al-Shura gekozen worden in plaats van benoemd, werden hard uiteengeslagen. Maar als het Saoedische koningshuis en het religieuze establishment denken dat ze nu de vrouwen tevreden hebben gesteld, hebben ze het mis. ‘Deze concessies van de koning hebben we op zak, nu willen we meer’, zegt Fawaziah Bakr tegen AlJazeera. Bakr is hoogleraar in Riyad. ‘Deze Arabische Lente heeft ons, vrouwen, eindelijk een stem gegeven.’
Chinezen pakken voedselboeven aan © 2011 KPMG N.V., alle rechten voorbehouden.
Neem de vijf grootste management consultants in gedachten.
Peking In China zijn de afgelopen maanden 2.000 mensen opgepakt en 5.000 bedrijven gesloten die de regels voor voedselveiligheid overtraden. Dat heeft een speciale werkgroep laten weten. De autoriteiten voeren al vijf maanden een campagne tegen slecht voedsel. Sinds juli zijn tientallen mensen veroordeeld, van wie een tot de dood, voor de verkoop van vergiftigd varkensvlees.
Compensatie voor zes jaar onterechte tbs Leeuwarden Een man die zes jaar onterecht in een tbs-kliniek zat krijgt daarvoor compensatie. Zijn advocaat Hans Anker en het Openbaar Ministerie (OM) zijn het daarover eens geworden. De partijen hebben afgesproken geen nadere mededelingen te doen over de compensatie, ook niet of het om een financiële vergoeding gaat. Dat heeft Anker bekend gemaakt.
Nederlanders zijn tegen dubbele nationaliteit
Fout.
Den Haag Een ruime meerderheid van de Nederlanders, meer dan 60 procent, vindt dat bij het verkrijgen van een Nederlands paspoort een tweede paspoort moet worden afgestaan. Dat blijkt uit onderzoek en cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Als het gaat om ministers vindt zelfs 70 procent dat die geen dubbele nationaliteit mogen hebben.
kpmg.nl/pitch
Medicinale maden
Undie run
Kameleodil
Onderzoekers hebben geconcludeerd dat wonden beter genezen wanneer ze behandeld worden met maden in plaats van scalpels.
Duizenden mensen renden dit weekend in hun ondergoed door Salt Lake City om te protesteren tegen de conservatieve wetten in de staat Utah.
Een krokodil in de Australische stad Geelong verkleurde afgelopen week van groen naar oranje. ‘Snappy’s’ waterfilter bleek stuk.
8
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Hij wordt ingeruild voor een vrije jongen met een gare bus.
Eerst
Column Tommy Wieringa
Gouden handdruk
ens, nog niet zo lang geleden, was de postbode mijn venster op de wereld – elke dag kon hij het verlossende woord brengen, het bericht dat mijn leven in gunstige richting zou doen kantelen. Meestal was hij er rond het middaguur, als hij later was probeerde ik wel te werken, maar waren mijn oren gespitst op de auto, de man, de enveloppe. Het verlossende woord kwam nooit, alles bleef bij het oude; de postbode vertegenwoordigde een eeuwige belofte. Later dan de meesten kreeg ik email. De postbode verloor een beetje van zijn glans. Dat was het begin. Te-
E
rugdenkend kun je de indruk krijgen van een stroomversnelling, wezenlijke transformaties die zich onder je ogen voltrokken, maar die slechts in retrospectief begrepen konden worden. Mijn postbode verdween van de ene op de andere dag. Hij werd vervangen door een zij, het bestelbusje maakte plaats voor een scooter. Vaak is deze postbode niet als zodanig te herkennen. Zij heeft een voorkeur voor fleecetruien, alleen op koude, natte dagen draagt ze het zwartoranje uniformjasje. De vaste bezorgtijd bestaat al lang niet meer. Ergens tussen twaalf en zeven is het nu. Als er
al bezorgd wordt. Het lijkt soms of zij de poststukken een paar dagen opspaart, om alles dan in één keer te bezorgen. Na al die jaren maakt ze nog altijd geen onderscheid tussen huisnummers met en huisnummers zonder toevoeging. Soms bestuurt iemand anders de scooter en zit zij in amazonezit achterop. Soms is ze er helemaal niet en is het haar minderjarige dochter die bezorgt. Deze zomer verenigde onze postbode soms het nuttige met het aangename door onze brieven en kaarten met een bootje te bezorgen, bestuurd door een jon-
geman, haar zoon, of de vriend van haar dochter. We raden maar wat. Van een ander, minder lichtzinnig kaliber is de man die de pakketten bezorgt. Weer of geen weer, hij is altijd als werknemer van het postbedrijf te herkennen. Als ik niet thuis ben, verbergt hij het pakketje (boeken, altijd boeken) op een afgesproken geheime plaats. Als de gordijnen nog dicht zijn, belt hij niet aan maar doet een briefje in de bus waarop staat dat het pakketje op de geheime plaats ligt. Soms schrijft hij er groeten bij. Vorige week kreeg hij te horen dat na vijftien jaar zijn freelance-
contract niet wordt verlengd. Hij wordt ingeruild voor een vrije jongen met een fleecetrui en een gare bus, die de pakketjes voor de helft bezorgt. Onze postbesteller was er erg droevig over, hij nadert de vijftig, hij kreeg een maand loon mee. Hij hoopt machinist bij het spoor te kunnen worden. Zijn bus is nog niet afbetaald. Diezelfde dag was in de krant te lezen dat zijn baas bij vertrek een gouden handdruk van 2,6 miljoen euro meekreeg. Tot zover de zegeningen van het neoliberalisme.
Tommy Wieringa is auteur.
Anonymous slaat weer toe Damascus Het internationale hackerscollectief Anonymous heeft ingebroken op websites van de dictatuur in Syrië en daar lijsten geplaatst met namen van slachtoffers van het regime sinds het begin van de volksopstand in maart. Dat meldde de Arabische nieuwszender Al-Jazeera gisteren. Het ging onder meer om de websites van de ministeries van Transport en Oudheden en Musea en om de sites van grote steden waaronder de hoofdstad Damascus en Homs, een bolwerk van de oppositie tegen het bewind van president Bashar al-Assad. Naast de namen van de slachtoffers werden ook de data genoemd waarop zij stierven, en hun leeftijden. De actie werd zondag uitgevoerd. De namen stonden enige tijd op de websites, later slaagden de overheidsdiensten erin de teksten te verwijderen. Volgens de Verenigde Naties zijn er in de afgelopen maanden al zeker 2.700 mensen om het leven gebracht in Syrië.
We doen liefst zaken dichtbij Amsterdam Dat Nederlanders de handelaren van de wereld zijn is een achterhaald idee. Nederlandse bedrijven die internationaal actief zijn, doen eigenlijk vooral zaken binnen Europa. Opkomende markten blijven een ondergeschoven kindje. Dit blijkt uit klantenonderzoek van ING Commercial Banking, dat gisteren werd gepubliceerd. Ondanks de lagere economische groeiverwachtingen in Europa richten de meeste Nederlandse bedrijven die internationaal actief zijn, zich nog steeds hoofdzakelijk op deze regio, en dan met name op Duitsland en België. Slechts 36 procent van de internationaal actieve bedrijven doet zaken in Azië, tegen 88 procent in Europa. Overigens ondervinden Nederlandse klanten van ING de meeste concurrentie ook uit Europa. Het leeuwendeel van hun rivalen komt uit Nederland of Duitsland. Van de concurrentie is minder dan 10 procent afkomstig uit China.
Gezichtsverlies
Gedachten lezen
Sneaky peak
Een Amerikaanse vrouw heeft een nieuw gezicht gekregen. De vorige versie was nogal verminkt na een schietpartij van haar ex-man.
Nieuwe hersenscanners kunnen gedachten van mensen die plaatjes bekijken, omzetten in wazige, maar gelijkende beelden.
De website Techcrunch.com legt uit hoe je simpel alvast de nieuwe Facebook-timeline kunt uitproberen door je voor te doen als bouwer van apps.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Een rustige dingo betekent: geen pacemaker in de zaal.
Weten
Lyn Watson Australian Dingo Foundation
9
Vraag aan de wetenschap
Waarom hebben katten staarten, en sommige rassen juist géén staart?
Vooraanstaande wetenschappers beantwoorden vragen van lezers U heeft een vraag? Ga naar www.depers.nl/vraagteken
men slapende cheetah. Bij katten die zonder staart geboren worden zien we een aanpassing in het evenwichtsorgaan, om zo toch ‘normaal’ te kunnen functioneren. Katten die hun staart kwijtraken, door een ongeluk of amputatie, zijn daarna een stuk voorzichtiger.’
Antwoord van de lezer:
Claudia Wolschrijn, van de faculteit Diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht:
‘Een volwassen kat kan uitstekend zonder staart. Maar een jong katje kan niet zonder. Het urenlang achter de eigen staart aan jagen is de perfecte training van het jachtinstinct. Haar staartje is haar personal trainer.’ (Felix van der Grindt) ‘Onze poes Belle heeft geen staart meer, nadat die tussen de schuifdeur klem zat. Ze klimt nog in de hoogste bomen maar sindsdien rent ze een stuk sneller naar buiten als we de schuifdeur openzetten. We zeggen hier thuis dan ook dat de staart vooral bedoeld is om katten af te remmen.’ (Peter Vermeijden) Meer lezersantwoorden op www.depers.nl/vraagteken
‘De staart is een bijzonder handige vliegenverjager. Verder wordt de staart gebruikt als communicatiemiddel (denk aan de dikke staart die getoond wordt door bange of boze katten) en is een staart handig als balanceerstok. Katten zijn dol op klimmen in bomen en zitten in dakgoten. Bij het klimmen gebruiken ze hun staart om hun evenwicht te bewaren. Dit is ook gedrag dat in de natuur voorkomt; denk aan de in bo-
‘Vraagteken’ wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de nationale wetenschapsfinancier.
Schizofrenie-genen ontdekt (heel veel)
Uitlaatgassen kunnen infarct veroorzaken
Amsterdam Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van Danielle Posthuma van de Vrije Universiteit heeft ruim duizend genen gevonden die verband houden met schizofrenie. Dat is teleurstellend veel, maar de ontdekking biedt aanknopingspunten voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen schizofrenie.
Londen De Britse onderzoeker Jeremy Pearson heeft gewaarschuwd dat een flinke dosis smerige uitlaatgassen direct hartinfarcten kan veroorzaken. Het verhoogde risico duurt tot ongeveer zes uur na het inademen van de kwalijke stoffen, daarna daalt het weer. Of het hart daadwerkelijk last krijgt van uitlaatgassen, hangt af van zijn algehele conditie.
Volgende week:
De ooit zo geminachte dingo is geen hond en ook geen wolf. Maar wat dan wel? AFP
Worden de hersenen van de mens nog steeds groter?
Dit is dus niet zomaar een wilde hond #Dingo
Op de Australische dingo werd ooit genadeloos gejaagd. Lyn Watson zet zich in voor het behoud van dit bijzondere dier. Walter Heijder Amsterdam
‘Niemand van jullie heeft een pacemaker.’ Zelfverzekerd kijkt Lyn Watson de leden van onze groep een voor een aan. Verbaasd kijkt iedereen haar aan. ‘Wie van jullie heeft een pacemaker?’ vraag ze dan. Iedereen kijkt om zich heen. Inderdaad, niemand steekt zijn hand op. Lyn Watson is de directeur van de Australian Dingo Foundation. Op haar terrein, in Toolern Vale, 50 kilometer van Melbourne, lopen enkele tientallen dingo’s rond. En over die dieren wil ze graag alles vertellen.
e 41,-
Aboriginals 000,-
1 rijs e Zilverp
o
per kil
2513
De dingo is de enige wilde hondachtige van Australië (of misschien moeten we zeggen was, totdat de Britten in 1855 de vos introduceerden). In geschiedenisboekjes staat te lezen dat de dingo ongeveer vijfduizend jaar geleden door de mens naar Australië is gebracht, maar Lyn houdt het voor mogelijk dat de dingo eerder kwam. En op eigen kracht. ‘Maar de dingo is toch gewoon de verwilderde huishond van de Aboriginals?’ probeert iemand in de groep. ‘O ja?’ zegt Lyn, ‘Kun je dit ook met jouw hond?’ Resoluut loopt ze naar een tafel waarop
een dingo al die tijd braaf heeft zitten wachten. Lyn pakt zijn kop en draait die 120 graden bovenlangs naar achteren, richting staart. Weer die verbaasde blikken. Lyn legt uit dat het skelet van een dingo veel flexibeler in elkaar zit dan dat van welke huishond dan ook. De dingo heeft een extra richel op zijn achterhoofd, voor de aanhechting van spieren die het hoofd helemaal naar achter kunnen trekken. Maar als de dingo geen verwilderde huishond en ook niet een ondersoort van de wolf van het noordelijke halfrond is, wat is de dingo dan wel? Lyn heeft haar antwoord klaar: ‘Een unieke soort, die het zowel wild als tam goed doet en daarom onze aandacht en onze bescherming verdient.’ Die bescherming laat erg te wensen over. Toen de Europeanen kwamen, met hun kuddes schapen, zagen die in de dingo vooral een bedreiging voor hun vee. Dus werd de aanval ingezet. Nog steeds zien veel boeren en overheidsorganen de dingo als een pest, een plaag die bestreden moet worden. In sommige delen van Australië staat er een boete van maximaal 30.000 euro op het vrijlaten en voeren van dingo’s, en is het houden van een dingo als huisdier verboden. Maar Toolern Vale ligt in de staat Victoria, en daar is de dingo sinds 2008 een beschermde diersoort. Geen dag te laat, want door de intensieve jacht waren er in Victoria maar honderd zuivere dingo’s over. Gelukkig krijgt
ze steeds meer erkenning voor haar werk. In de Keep Australia Beautiful competition van dit jaar ging de prijs in de categorie Protection of the Environment van de staat Victoria naar de Australian Dingo Foundation. Trots laat Lyn de prijs zien.
Onzichtbare grens En er is meer goed nieuws voor de dingo. Australische wetenschappers werken aan de productie van kunstmatige dingo-urine. Met die urine zou het mogelijk moeten zijn om een onzichtbare grens te trekken waar dingo’s (en verwilderde honden) niet overheen willen gaan, zodat ze weg kunnen worden gehouden van schapen. Een vergelijkbaar onderzoek wordt momenteel uitgevoerd in Botswana, om de uiterst zeldzame Afrikaanse wilde hond uit de buurt van de mens te houden. Die ooit zo geminachte dingo heeft dezelfde bescherming verdiend. Rustig, zelfverzekerd kijkt de dingo ons aan. ‘Hoe wist u eigenlijk dat niemand hier een pacemaker heeft?’ vraagt iemand. ‘Dingo’s kunnen onze hartslag horen’, legt Lyn uit. ‘Als iemand een onnatuurlijke hartslag heeft, dan wordt de dingo op de tafel onrustig. Een rustige dingo betekent altijd: geen pacemaker in de zaal.’ Twintig paar ogen richten zich weer op de dingo. Verbazing maakt plaats voor bewondering. Een dier dat op afstand je hartslag kan horen. Dat is inderdaad geen gewone hond.
Dat belooft wat!
Dat klinkt goed!
Was het maar een zeehond...
Haaien hebben een gevoelige neus. Ze kunnen bloed uit het kleinste wondje al op vele honderden meters afstand ‘ruiken’ en gaan er dan meteen op af.
Haaien hebben gevoelige oren. Ze kunnen de (laagfrequente) trillingen van een zwemmer op één kilometer afstand horen, en gaan er dan meteen op af.
Maar eenmaal oog in oog met een zwemmende mens zien de meeste haaien af van een aanval. Een mens is niet lekker. Haaien vallen bijna nooit mensen aan.
10
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Twijfel over antidepressiva is omgeslagen in ongeloof.
Perspectief
Wie is hier nou
gek? #Depressief Antidepressiva zijn zeer populair en werken niet of nauwelijks. Houdt de farmaceutische industrie ons al twintig jaar voor de gek?
Marcel Hulspas
V
oor wat de perceptie betreft, maken de antidepressiva zware tijden door. Zo opent psychiater Peter Kramer op 9 juli een groot essay in The New York Times. Voor wetenschappers functioneert deze krant als een soort nationale roeptoeter: het is voor hen dé plek om de natie te waarschuwen, en het Goede Pad te wijzen. Er is dus blijkbaar iets aan de hand met antidepressiva. Maar Kramers uitspraak mag gerust het understatement of the year heten. Antidepressiva zijn al twintig jaar een ongekend commercieel succes. In het Westen stijgt het gebruik nu al vele jaren met rond de 6 procent per jaar. Het aantal Nederlandse gebruikers ligt rond de miljoen; in de Verenigde Staten ligt het rond de 25 miljoen. Maar diezelfde antidepressiva liggen al twintig jaar zwaar onder vuur. En dan gaat het echt om veel meer dan alleen de perceptie. Ze werken niet, of nauwelijks. Dat werd
toen al geroepen; die roep klinkt steeds harder. Bovendien zijn ze wellicht verslavend en potentieel gevaarlijk. En ondertussen blijft het aantal slikkers stijgen, elk jaar opnieuw. Dat Peter Kramer voor antidepressiva in de bres springt, is te begrijpen. Hij heeft een reputatie te verliezen. Hij is de gevierde auteur van Listening to Prozac, het boek dat in 1993 een revolutie veroorzaakte in de psychiatrie. Dat was een kritiekloze lofzang op fluoxetine (merknaam: Prozac), een nieuw antidepressivum dat veel beter zou zijn dan al zijn voorgangers. Veel effectiever, veel minder bijwerkingen. Kramer voorspelde in zijn boek een samenleving waarin niemand meer depressief hoefde te zijn, en geestelijk geluk voor iedereen binnen handbereik was. Dat Utopia is helaas nooit gearriveerd. In plaats daarvan lijkt er een ware depressie-epidemie te zijn losgebarsten, waarbij miljoenen geestelijk afhankelijk zijn geworden van pillen die volgens veel deskundigen niet effectiever zijn dan placebo’s. ‘Kan het waar zijn?’, vraagt Kramer
retorisch in de NYT. ‘Kunnen medicijnen die jaarlijks door een op de tien Amerikanen worden geslikt, medicijnen die de aanpak van geestesziekten hebben veranderd, een hoax zijn, een vergissing?’
antidepressiva vergeleken werd met een placebo. Kirsch ontdekte dat het effect van een nep-pil op depressieve klachten aanzienlijk was – wat geen wonder mag heten: dergelijke klachten zijn immers subjectief en zeer ver-
Vloedgolf Listening to Prozac veroorzaakte een ware vloedgolf aan depressieve cliënten die aanklopten bij de huisarts, allen verlangend naar dat nieuwe wondermiddel. Een heilzame doorbraak van een taboe – en ook het begin van de gouden jaren voor producent Eli Lilly, al werd het bedrijf spoedig door concurrenten belaagd, met andere ‘revolutionaire’ antidepressiva. Maar of die ‘nieuwe generatie’ antidepressiva (zie kader) nu werkelijk zo veel deed, daar werd eigenlijk al vanaf dag één aan getwijfeld – en die twijfel is twintig jaar later omgeslagen in regelrecht ongeloof. Die omslag is voor een groot deel het werk van de Britse psycholoog Irving Kirsch. Vijftien jaar geleden verzamelden hij en zijn collega’s een aantal studies waarbij het effect van
47 % Vrouwen zijn vaker down Bijna één op de twee Nederlandse vrouwen kent fases van depressiviteit en/of angst. Bij mannen is dat 28 %.
anderlijk, dus zijn ze zeer beïnvloedbaar door allerlei niet-relevante factoren, te beginnen met het feit dat men bij een dokter is geweest, en een pil slikt. Wat Kirsch veel interessanter vond, was dat het effect van de échte antidepressiva nauwelijks bo-
ven dat van de placebo’s uitsteeg. Hij besloot zich er verder in te verdiepen, en vroeg bij de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) álle studies op die de producenten van zes antidepressiva hadden laten uitvoeren; dit om een zogenoemde meta-analyse uit te kunnen voeren (een onderzoek waarbij de resultaten van eerdere onderzoeken worden ‘opgeteld’). Het probleem was namelijk dat hij tot dan toe slechts kon beschikken over gepubliceerde onderzoeken. Producenten voeren veel meer onderzoek uit, maar als een studie geen fraai resultaat oplevert, verdwijnen de ongewenste cijfers vaak diep in een la. Om hun medicijn op de markt te brengen hebben ze echter toestemming van de FDA nodig, en daarbij zijn ze verplicht om alle door hen uitgevoerde onderzoeken, ook de nietgepubliceerde, over te dragen. Overigens is de FDA de beroerdste niet: tegenwoordig zijn twee volgens de regelen der kunst uitgevoerde, positief uitvallende studies al voldoende om een medicijn goedgekeurd te krij-
Volksziekte
Crash op hoogtepunt
Opa is lekker stil vandaag
Naar schatting zeven op de honderd mensen krijgen na hun achttiende levensjaar een of meer keren last van depressieve klachten.
De symptomen van een zware depressie zetten meestal in tussen het 25e en 35e levensjaar. Vrouwen lopen twee keer zoveel risico als mannen.
Naarmate mensen ouder worden, neemt de kans op depressieve klachten toe, maar de kans dat dit wordt opgemerkt en behandeld, daalt.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Miljoenen zouden gebaat zijn bij een slim placebo zonder bijwerkingen.
Perspectief
11
Depressiviteit
Nog steeds zoeken naar de oorzaak
JOR-ID.COM
gen – ongeacht de berg negatieve studies die wellicht opgetast ligt. De FDA weigerde aanvankelijk mee te werken; Kirsch moest dreigen met de Freedom of Information Act. Ten slotte ontving hij ruim veertig grote studies, inclusief de voor de producenten minder welgevallige. Al rekenende ontdekte Kirsch dat het verschil met placebo’s nog kleiner was dan hij had gedacht, en dat het effect van de Prozac-achtigen niet verschilde van dat van andere behandelingen die officieel geen effect zouden moeten hebben, zoals hormonen, opiaten en kruidenmiddeltjes. Wat is hier aan de hand? Bewijst dat beetje resterend effect (nét meer dan placebo) dat de antidepressiva toch iets doen? Kirsch gelooft van niet. Placebo’s hebben geen bijwerkingen. Wanneer iemand merkt dat hij last heeft van bijwerkingen, weet hij dus dat hij geen placebo maar het echte medicijn heeft gekregen en dat heeft invloed. Vandaar dat kruiden ook nét iets hoger scoren dan placebo. In studies waarbij antidepressiva
werden vergeleken met zogenoemde actieve placebo’s, die de kwaal niet beïnvloeden maar wél bijwerkingen hebben, valt het verschil in effect tussen beide namelijk compleet weg.
Geen verschil Een reeks andere studies heeft Kirschs keiharde conclusies inmiddels onderschreven. Zo is er de meta-analyse van Joanna Moncrief uit 2005. Ook zij concludeerde dat antidepressiva nauwelijks meer doen dan placebo’s. Ook Moncrief verwierp het idee dat ze bij zwaar depressieve gevallen wellicht wél iets uit zouden halen. En vorig jaar verscheen een meta-analyse van Robert De Rubeis, waarbij nauwgezet gelet was op welke studies er mee mochten doen, en ook De Rubeis constateert het: nauwelijks tot geen verschil met placebo. Langzaam neemt de storm van kritiek nu dreigende vormen aan. Deze zomer publiceerde de New York Review een essay van Marcia Angell waarin ze fel uithaalt naar antidepressiva. Het was vooral dát essay dat Peter Kramer naar de pen deed grij-
pen, want Marcia Angell is niet zo maar iemand: ze was jarenlang hoofdredacteur van het Journal of the American Medical Association, hét medische toptijdschrift in de VS. Als mensen als Angell zich tegen antidepressiva keren, wordt het tijd voor tegenactie. De industrie heeft zich in antwoord op de al jaren klinkende kritiek teruggetrokken op het standpunt dat het effect van antidepressiva bewezen zou zijn bij mensen met zware depressiviteit (hetgeen wordt aangevochten) en dat het ‘dus’ redelijk is te denken dat ze ook bij gemiddelde en lichte depressieve klachten iets uitrichten. En natuurlijk zijn er genoeg psychiaters die zweren dat ze positieve effecten hebben gezien – waarbij ze dus liever vertrouwen op hun subjectieve klinische ervaring dan op statistische analyses. Maar als de kritische onderzoekers gelijk hebben, zouden miljoenen net zo gebaat zijn bij een slim, actief placebo. Zonder nare bijwerkingen. Antidepressiva zijn wellicht verslavend. De industrie ontkent dit,
De nieuwe generatie pillen staat bekend als de SSRI’s, een afkorting die betekent dat ze de heropname en afbraak vertragen van de neurotransmitter (signaalstof) serotonine in het brein. De oude generatie antidepressiva (de TCA’s) deed hetzelfde maar dan voor veel meer neurotransmitters. De bij Prozac ingesloten theorie luidde dat depressiviteit veroorzaakt werd door een gebrek aan serotonine in het brein, dus die vertraagde afbraak zou moeten helpen. En omdat SSRI’s specifiek serotonine aanpakten en geen andere neurotransmitters, zouden ze minder bijwerkingen vertonen. En kon je er meer van innemen. Dat was het verkooppraatje. Inmiddels weten we dat dit onzin is. Mensen met depressieve klachten hebben helemaal niet te weinig serotonine in hun brein. De hele theorie dat depressiviteit veroorzaakt wordt door een teveel of een tekort aan wat voor neurotransmitter dan ook,
maar gezien het feit dat het om psychoactieve stoffen gaat (zoals alcohol en drugs) is dat alleen maar logisch. Verder wordt al vrijwel vanaf het begin gewaarschuwd dat ze zouden leiden tot gewelddadige uitbarstingen. Daarover gaan veel vreselijke verhalen rond, maar onderzoek naar dit effect heeft nog steeds geen harde conclusie opgeleverd. De discussie hierover is fel. Toen de Groningse hoogleraren Trudy Dehue en Kees van Grootheest in 2009 aandacht vroegen voor deze mogelijke bijwerkingen van antidepressiva, brak een storm van kritiek los. Veel psychiaters vinden dergelijke horrorverhalen zéér ongepast; dan kom je aan hun goed belegde boterham (al tonen ze zich uiteraard vooral bezorgd om het welzijn van hun cliënten).
Verslavend Ook al zouden antidepressiva niet werken, verslavend zijn en agressief maken: we komen niet meer van ze af. Mondige patiënten met depressieve klachten willen nu eenmaal
ligt op de vuilnishoop der medische geschiedenis. Als SSRI’s al iets doen, dan heeft dat met serotonine niks te maken. Als er een (bescheiden) effect bestaat, dan hangt dat mogelijk samen met het feit dat deze stoffen de emoties dempen. De mate waarin iemand last heeft van depressiviteit (en in hoeverre dat tijdens de test verandert) wordt vastgesteld aan de hand van de zogenoemde Hamilton-schaal, waarbij ook gekeken wordt naar bijzaken als onrust en slaapproblemen. Als SSRI’s het gevoelsleven afvlakken, verbeteren deze aspecten. Maar met de kern van de zaak heeft dat natuurlijk niets te maken. Sommige onderzoekers vermoeden dat de positieve effecten van antidepressiva bij zeer ernstig depressieve patiënten mogelijk worden veroorzaakt door dat afvlakken. De patiënt wordt daardoor socialer en wellicht gevoeliger voor placebo-effecten veroorzaakt door zorg en aandacht.
geen placebo’s en geen goedbedoelde adviezen om wat meer sociaal verkeer op te zoeken. Ze willen echte pillen. En de academische strijd rond de effectiviteit kan nog vele decennia worden voortgezet, zonder enig zicht op een heldere uitkomst. Merkwaardig genoeg geeft Peter Kramer aan het slot van zijn bijdrage in The New York Times de critici voor een groot deel gelijk. Hij wijst erop dat hij in Listening tot Prozac al schreef dat psychotherapie ‘de meest effectieve aanpak blijft bij milde depressie en angst’, en hij herhaalt dat pillen vooral geschikt zijn voor de verwijdering van ‘blokkades naar zelfgenezing’. Ook hij lijkt een lesje te hebben geleerd. De vraag is in hoeverre dit compromis hout snijdt. Hoe meer we te weten komen over antidepressiva, hoe meer het duidelijk wordt dat de producenten ons een rad voor ogen draaien. De al twintig jaar aanhoudende opmars van de antidepressiva, tegen de groeiende wetenschappelijke kritiek in, bewijst het failliet van het huidige medisch-commerciële systeem.
Blue planet
Meer dan je kunt dragen
Kop op!
Over tien jaar zal depressiviteit, na hart- en vaatziekten, de meest voorkomende medische klacht op deze planeet zijn geworden.
Depressiviteit komt zeer vaak voor bij kankerpatiënten, en bij mensen die een beroerte of een hartinfarct hebben overleefd.
Antoine Bodar, Bennie Jolink, Woody Allen, J.K. Rowling, Jim Carrey, Naomi Campbell, en Hugh Laurie: allemaal slachtoffers van depressiviteit.
12
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Een grote tuin of terras is niet eens nodig. ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL
Column
EV of verbranding? p dit moment nemen EV’s (elektrische voertuigen) maar een paar procent van de markt in. Verbrandingsmotoren zullen nog steeds meer dan 80% van de auto’s aandrijven in 2020. Vandaag beschikken zij echter over een efficiëntie van slechts 30%, dus er is nog veel ruimte voor verbetering. Mazda onderkent deze mogelijkheden en richt zich met de vernieuwende SKYACTIV-technologie op verbrandingsmotoren, met slechts één doel: de ideale verbranding. SKYACTIV onderstreept de compromisloze toewijding van het bedrijf aan het verbeteren van milieuvriendelijke duurzaamheid en veiligheid, zonder in te boeten aan rijplezier, het basiskenmerk van de auto’s van het merk, dat in 2007 zijn ‘Duurzame Zoom-Zoom’-strategie definieerde. Daarin staat dat alle Mazda-auto’s in 2015 30% efficiënter moeten zijn dan in 2008. Dit komt overeen met 23% afname in brandstofverbruik en daarmee ook de CO2uitstoot. EV of verbranding? Dat laatste dus.
O
Jur Raatjes Directeur pr, Mazda Motor Nederland
Gratis thuisbezorgd
Met z’n allen in het buitenbad #HotTub
Een manier om stress te verlichten, is baden in een warm bad: kaarsjes aan en heerlijk hemels wegzweven. Maar de ultieme manier om echt te ontspannen, is baden in een houtgestookte HotTub: deze manier van baden gaat tot ver terug in de oudheid. Redactie Betere Wereld Amsterdam
De afgelopen 25 jaar is het gebruik van houtgestookte baden alleen maar toegenomen. In het verleden werden de baden van hout gebruikt, omdat er niets anders was. Nu worden de houtgestookte baden gebruikt om heerlijk te ontspannen, te onthaasten en te ontstressen, of gewoon voor het samenzijn. Naast het gezondheidsaspect, is het milieu een aspect om goed naar te kijken. Het gebruik van een HotTub is milieuvriendelijker dan andere buitenbaden van dit type. Zo wordt er voor de reiniging en desinfectie gebruik gemaakt van chloorvrije middelen, en heeft de gebruiker bij een natuurlijk gebruik van de tub geen last van bijvoorbeeld algengroei. De milieuaspecten van de HotTub zijn ongetwijfeld een extra voordeel in de beslissing om voor dit buitenbad te kiezen.
Onthaasten Een grote tuin of terras is niet eens nodig, zelfs op een kleine ruimte kan de tub geplaatst worden. Voor iedereen die graag geniet en de tijd wil nemen voor een ontspannen bad, is deze manier van baden zeer geschikt. Het ritueel van het klaarmaken en warm stoken is al rustgevend en geeft het gevoel van onthaasten.
Buitenbaden zijn er in aluminium, kunststof en misschien wel het mooiste: hout.
Het Brabantse bedrijf HOTTUBSelect maakt gebruik van de nieuwste trends en ontwikkelingen die gebruikt worden in met name Scandinavië. Diverse Scandinavische producenten, marktleiders in hun branche met jarenlange ervaring in het ontwikkelen, produceren en testen, hebben het bedrijf speciaal geselecteerd als leverancier. De medewerkers zijn opgeleid in Finland en Zweden en hebben de knowhow, ervaring én de servicedienst om klanten in Nederland en daar buiten goed te kunnen adviseren en helpen. De buitenbaden komen in diverse soorten: van hout, aluminium of kunststof en zelfs inbouw- of ingraafmodellen. Allemaal zó uitgerust dat het bedrijf uit Odiliapeel houtgestookte ba-
den levert die zeer gebruiksvriendelijk zijn. Een goede HotTub in combinatie met de passende accessoires is onderhoudsarm, warmt zeer snel op, heeft een lange levensduur en is een sieraad in de tuin. Test zelf de modellen uitgebreid in de showroom in Odiliapeel, of win er eentje!
Mail en win E-mail je gegevens en motivatie waarom jij de gelukkige mag zijn, naar
[email protected] en maak kans op een complete houtgestookte HotTub. www.hottubselect.nl. www.debeterewereld.nl, volg ons via Twitter: @debeterewereld of kijk op Facebook en YouTube.
Wijnpakket Bordeaux 6 met goud bekroonde rode topwijnen
Betalen en bezorging De levertijd bij bestelling met de onderstaande bon is 10 werkdagen.Levertijd bij bestelling via onze webwinkel is 5 werkdagen. Vanaf vier dozen betaalt u geen verzendkosten. Bij minder dan vier dozen draagt u € 5,95 bij. Bij vragen over uw bestelling kunt u bellen met de Klantenservice op telefoonummer: 0900 - 2021352 (€ 0,45 per gesprek). Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per e-mail door te geven. Bon Wijnpakket Bordeaux Hierbij bestel ik: ___ (aantal) x dozen (6 flessen) Wijnpakket Bordeaux à € 59,95 per doos. VOORLETTERS
VOORNAAM
NAAM
Bordeaux is zonder twijfel één van de meest gerenommeerde wijnstreken ter wereld. Uit deze wijnstreek selecteerden wij voor u zes prachtige topwijnen die stuk voor stuk met een Gouden Medaille zijn bekroond. De wijnen zijn verpakt in een wijnkist.
M
ADRES POSTCODE
V
HUISNUMMER PLAATS
TELEFOON
Specificatie opgenomen wijnen:
Château de Cappes - Bordeaux AC 2007 Fruitig en robuuste wijn, imponerend van smaak met veel rood fruit. Château La Jalgue - Bordeaux AOC 2008 Château Balan - Bordeaux AOC 2008 Prachtige wijn, imponerend van smaak, streelt het gehemelte en Verfijnde wijn, geconcentreerd en gestructureerd smaak met aangename tannines. bevestigt de reputatie van deze topwijn. Château Les Maurines - Bordeaux AOC 2009 Château Laforet Pimouget - Bordeaux AOC 2009 Volle en krachtige wijn. Smaak en veel kracht geven aan de wijn Evenwichtige stevige, vlezige wijn met een aangename volle smaak. zijn rijkdom. Adviesprijs € 99,95 Château Leytrie - Bordeaux AOC 2008 Harmonieuze en eerlijke wijn, een echte geniet wijn. Lezersprijs € 59,95
depers.nl/webwinkel categorie wijnen
E-MAIL GEBOORTEDATUM Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven.
BANK-/GIROREKENING HANDTEKENING Stuur de volledig in blokletters ingevulde bon in een envelop naar Webwinkel, ovv ‘Wijnen’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
De Pers gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.depers.nl treft u nadere informatie aan.
Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
13
Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
Column Mark Leenards
Europoly
e huidige situatie in Europa is te vergelijken met een zeer ingewikkeld potje monopoly waarbij niet alleen de bank en de medespelers in de gaten gehouden moeten worden, maar waarbij de spelregels continu veranderd worden door de eigenwijze vader. Daarnaast roept moeder continu dat het spelletje nu wel lang genoeg heeft geduurd en iedereen beter kan gaan slapen. De spelers op een rij: De ECB. De Europese Centrale Bank is ‘de bank’ en controleert daarmee de geldstromen in Europa. Als er geld naar Italië moet, dan doet de bank dat, met enige tegenzin. Enig nadeel: er is maar een beperkte hoeveelheid geld in het spel en bijdrukken kan alleen zolang iedere speler het daarmee eens is. Het EFSF (Europese noodfonds). Vrij parkeren. Griekenland. De speler die eigenlijk blut is, maar door medespelers geholpen wordt omdat ze nou eenmaal met z’n allen gezellig het spel wilden spelen. Italië. Een speler met best wat geld, maar ook veel schulden bij medespelers en de bank. De speler die medespelers graag beledigt en onder druk zet en tegelijkertijd zonder moeite de charmes in de strijd gooit bij de rijke zus. Als deze speler ermee stopt
D
De feestelijke heropening is pas twee maanden geleden. ANP
Gereanimeerd homocafé ligt alweer in diepe coma #Gaybar
Drie met veel bombarie geopende cafés moesten het homo-uitgaansleven in de Reguliersdwarsstraat doen herleven. Maar Havana, een van de drie, is na twee maanden alweer gesloten. Ruben Munsterman Stefan Vermeulen Amsterdam
Coen en Sander, de bekende radiodj’s van BNN, draaiden op 21 juli hun Homo 100-mix bij de feestelijke heropening van de befaamde homouitgaansstraat in Amsterdam. De Reguliersdwarsstraat zou vanaf dat moment weer het middelpunt worden van de Gay Capital die de hoofdstad zo graag wil zijn. Sinds de dood van Sjoerd Kooistra, ruim een jaar eerder, had het ooit zo bruisende uitgaansleven in de roze feeststraat zo goed als stilgele-
gen. Een groot deel van de cafés was in handen van de gevallen horecatycoon. Anderhalve maand voor de Gay Pride ging Havana weer open, tegelijk met de nieuwe zaken Eve en Ludwig II. Havana beloofde met spectaculaire feesten en een douchecabine waar ‘professionele dansers in mooie zwembroeken dansen’ de homostraat ouderwets spannend te gaan maken.
Advocaat Maar van die douchecabine is weinig gebruikgemaakt en de club stond kort na de opening vooral bekend om zijn onervaren barpersoneel, zo meldde de website Gay.nl afgelopen weekend. Met als gevolg dat de klanten wegbleven en de zaak twee maanden na de heropening de deuren alweer tijdelijk heeft moeten sluiten. Eigenaar Arno Eveleens zou hard op
zoek zijn naar nieuwe financiers. Een personeelslid zou met juridische stappen dreigen omdat de salarissen niet meer worden uitbetaald, zo vertelde een personeelslid aan Gay.nl. Voorlopig is de zaak alleen nog open voor feesten en partijen. Ingewijden bevestigen dat de zaak alweer dicht is. Eigenaar Eveleens reageert kortaf op vragen over de kwestie: ‘Wat er op die website staat klopt niet.’ Maar zijn kant van het verhaal wil hij niet kwijt. ‘Na overleg met mijn advocaat heb ik besloten om er verder niet op te reageren.’ Tijn Elferink, die betrokken was bij de heropening maar inmiddels niet meer actief is bij Havana, hoopt dat het nog goed komt. Er is een financier met geduld nodig, denkt hij. ‘De zaak heeft lang stilgelegen. Voor je het dan weer goed op gang hebt, daar gaat wat tijd overheen. Dat is waar Havana nu ook tegenaan loopt.’
Persis Hilton Verhuizen of eruit
Na TMF is ook MTV bijkans kaputt in Nederland a dochter TMF zal ook moeder MTV haar activiteiten in Nederland flink terugbrengen. MTV Networks Amsterdam, in augustus vierde de zender internationaal het 30-jarige bestaan, gaat een deel van de werkzaamheden, zoals het produceren van de Nederlandse vertalingen voor MTV en kinderzender Nickelodeon, respectievelijk vanuit Stockholm en Berlijn verzorgen. Maximaal twaalf werknemers zullen worden ontslagen. In een onlangs gehouden Townhall Meeting hebben medewerkers de keuze gekregen: naar Stockholm of Berlijn verhuizen of een toedeledoki. Bij MTV kon (of wilde)
N
gisteren niemand reageren. Woordvoerder Annemiek Stijl, die eerder het tv-afscheid van TMF manisch bleef ontkennen terwijl het toch echt een feit was, zat ziek thuis en ook directeur Laura Vogelsang was helaas niet aanwezig om ons van commentaar te voorzien. Een gistermiddag gemaild statement spreekt eufemistisch over het ‘fine tunen’ van de activiteiten, maar meldt ook dat de uitzendingen van in Nederland geproduceerde MTV Moneymaker, MTV Was Here en Nick Bat-
tle niet in gevaar komen. Die blijven in Amsterdam worden gemaakt, aldus het statement. Ook het relatief succesvolle Comedy Central NL blijft intact en houdt als standplaats A’dam Noord. Het Amerikaanse MTV startte in 1981 met het nummer Video Killed the Radio Star van The Buggles, maar internet bleek daarna de killer van de tvvideofabriek te zijn. In 1995 kwam het Nederlandse zusje TMF erbij. De eerste clip die toen werd uitgezonden was Too Much Love Will Kill You van Brian May. Niet te veel liefde, maar te weinig kijkers bleek de uiteindelijke doodsteek voor de muziekzender waar Marco Borsato altijd alle awards won.
is het spel zeker afgelopen. De Europese Commissie/ministerraad/EU-overlegorgaan. De eigenwijze vader die als enige de spelregels kent, maar deze verandert naargelang de situatie dat vereist. Heeft veel moeite het spel te winnen, ondanks deze voorrechten. De Duitse industrie. De Kalverstraat van het spel. Levert het meeste op voor de rijkste speler (Duitsland) die er wel bij gebaat is dat iedere speler nog op de straat kan komen. De Europese burger. De bezorgde moeder die het spelletje wel lang genoeg vindt duren. Verlangt terug naar ganzenborden. China. Koopt langzamerhand alle straten op, maar zou eigenlijk niet mee doen. De aandelenbeurzen. Ga direct naar de gevangenis. Indien u langs het UWV komt, ontvangt u geen inkomsten.
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund.
Tweet van de dag
#Madurodam wordt binnenkort verbouwd. Gemeente Den Haag laat 600 Poolse kabouters overkomen. Hey, ex-gymnastiekleraar Peter Heerschop tapt een mop.
BEL NU: DE LEKKERSTE TIENERS LIVE (18+)
(0,8pm)
0906-906.906.0 AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE! 0906-0145
Hoe is het toch met... Sly
Koblenko op wielen
Hilton in Bollywood
De ooit zo beroemde Sly Stone (van Sly & The Family Stone) is tegenwoordig dakloos. Hij leeft in een wit busje.
Victoria Koblenko twittert tegenwoordig over haar voet, die is gewond. Ze moet nu in een rolstoel (en op platte schoenen) naar Moskou.
Paris Hilton, de bekendste nietsdoener ter wereld, heeft een nieuwe ambitie: in een Bollywoodfilm spelen. Ze is er al voor gepolst.
Altijd 50% korting op de originele winkelprijs het gehele jaar door
OOGARTSENPRAKTIJK
KIDS
Zilch
Dutch Design Bakery
ARTIJ P E W U E I N Noa Noa A BELLISSIM Bellissima
Design Heroes
p/st. � 20,,3 stuks � 50 OP = OP
Corel Susana Lie
n sca ag! oogpen d s o Gra s de en d j ti
OPEN DAG Zaterdag 1 oktober 2011 van 10.00uur tot 16.00uur
Voor alle oogaandoeningen kunt u bij OPSIS terecht! Lvis
Openingstijden: Di t/m Za 10u-18u www.marqui-clothing.com
OPSIS is gespecialiseerd in: - Staaroperaties onder druppelverdoving - Behandeling van maculadegeneratie - Glaucoom (screening) met 3D OCT - Behandeling droge en natte ogen U bent van harte welkom op één van onze locaties:
MARQUI FASHION Rijnstraat 90
(Hoek Lekstraat)
Westelijk Halfrond 105 & 1183 HR Amstelveen
020-6442425
Bernhardlaan 170 D 1791 XJ Den Burg (Texel) Voor sommige keuzes heb je een keurmerk nodig
KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL
SWEETDEAL VAN DE DAG Geniet van de lekkerste roti van Amsterdam bij @Amorosa. Met Sweetdeal profiteer je van 50% korting op 2 porties roti kipfilet.
€ 9,-
IN PLAATS VAN € 18,-
GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL
HIGHLIGHTS • 2 porties roti kipfilet bij @Amorosa. • Surinaams eten en drinken in de Rivierenbuurt van Amsterdam. • De specialiteiten zijn Surinaamse broodjes, roti met kip, lam, rund, bakkeljouw, gamba`s, garnalen/ kouseband en tempe.
JE BESPAART
€ 9,-
50% KORTING
VOORWAARDEN • Exclusief bezorgkosten. • Alleen te koop op sweetdeal.nl. • De deal is 4 maanden geldig vanaf de dag van ontvangst. • Je ontvangt de voucher de eerste werkdag nadat de deal is afgelopen.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Het was best sneu, maar ik kon hem niet helpen.
15
Paul Reeskamp wees Boney M-’zanger’ Farrell de deur.
#Specialiseren Paul Reeskamp, topadvocaat bij Allen Overy, stapte over naar een kleiner, gespecialiseerd kantoor dat volledig gewijd is aan zijn passie: intellectueel eigendom. ‘Ik voelde me een voetballer op een hockeyvereniging.’
Zin in het volgende juridische knokpartijtje
Mark Koster/Follow The Money Amsterdam
‘Há, dát is ‘m dus’, zegt hij, terwijl hij het apparaat – een Samsung Galaxy II – besnuffelt dat zijn woorden opneemt. Deze in Duitsland al verboden telefoon is in Nederland nog verkrijgbaar, maar wordt bedreigd door concurrent Apple. Steve Jobs, de Apple-baas, heeft een rechtszaak aangespannen tegen de Zuid-Koreanen omdat hij meent dat de veegtechnologie in de Galaxy een rechtstreekse kopie is van iPhone, de Apple-succestelefoon. ‘Ja, dat is een mooie zaak’, glimt hij. Advocaat Paul Reeskamp staat volgende maand met een soortgelijke juridische kwestie in de rechtszaal. De raadsman moet telefoonmaker LG bijstaan, die er door concurrent HTC van wordt beschuldigd de technologie van de interne besturing (‘user interface’) onrechtmatig te hebben gestolen. ‘Als HTC gelijk krijgt zou dat kunnen betekenen dat enkele modellen van de LG-smartphones uit de winkels verdwijnen.’ En ook nu verschijnt er op het branie-achtige gezicht, dat wel iets wegheeft van acteur Willem Dafoe, een grijnsje. ‘Maar ik denk niet dat dat gaat gebeuren. LG beschikt over sterke kaarten.’ Reeskamp (50) is een van de meest gelouterde advocaten op het gebied van intellectueel eigendom van het land, maar kan na een kwarteeuw procederen nog steeds voorpret krijgen van een potje juridisch knokken. ‘Ja, dat zal iets te maken hebben met winnen of verliezen. Procederen blijft wat mij betreft het leukste aspect van het vak.’ De topdog van het internationale superkantoor Allen Overy stapte deze zomer over naar het kleinere Amsterdamse kantoor Klos Morel Vos & Schaap. De partner van Allen & Overy vertrok omdat hij zich wilde aansluiten bij een groep specialisten op zijn vakgebied, het intellectueel eigendom. ‘Ik was bij Allen Overy nog de enige ervaren IE-specialist. Aan de lunch gingen de gesprekken over soorten aandelen en de positie van de raad van commissarissen. De fusieen overnametak was de grootste praktijk van het kantoor, maar ik voelde me soms een voetballer in de kantine van een hockeyvereniging’, zegt hij. ‘Waarmee ik niet wil zeggen dat ik uit onvrede weg ben gegaan, in tegendeel’, haast hij zich te zeggen, ‘ik werd héél goed verzorgd.’ Reeskamp werkt bij zijn nieuwe kantoor onder meer samen met Jacqueline Schaap, de advocate die Peter R. de Vries altijd bijstaat in zijn gerechtelijke gevechten, Dirk Visser, de Leidse hoogleraar Intellectueel Eigendom, en Sven Klos, de ‘erudiete en creatieve’ (aldus vakgenoten) medeoprichter van het kantoor. Het nieuwe leven van de advocaat is back to the future. ‘Toen ik begon was IE in Nederland nog een vanzelf-
Paul Reeskamp: ‘Ik ben niet uit onvrede weggegaan, ik werd héél goed verzorgd.’ FRANK GROELIKEN
Uittocht
Klein is fijn Gespecialiseerde IE-advocaten bij grote kantoren stappen en masse over naar speciaalzaken. Joris van Manen, oud-partner bij De Brauw Blackstone, ging naar het nieuwe Europese IE-kantoor: Hoyng Monegier. Daarvoor startte Matthijs Kaaks samen met Marc de Boer, twee partners bij Nolan Van der List, al Boekx.
sprekend onderdeel van de grotere kantoren, nu is het een nichemarkt. Maar jouw IE-cliënten betalen wél mee aan de overhead van een kantoor, dat een dure infrastructuur in stand moet houden voor het runnen van grote internationale transacties.’
Kremlin-watcher Ondanks technologische innovaties blijft de essentie van veel zaken hetzelfde: van wie is het eigendom en gaat een ander daarmee vandoor? ‘Aan zo’n smartphone-kwestie zitten veel technische aspecten – soms moet je zelfs ingenieurs inschakelen om een zaak te doorgronden – maar dat mag niet afleiden van de vraag: is het octrooi terecht verleend? En wat
is er precies geclaimd?’ Het IE-recht is hersengymnastiek geworden voor juridische fijnproevers, merkt hij. ‘Je moet soms als een Kremlin-watcher te werk gaan om te kijken wat het Europese Hof van Justitie bedoelt met een bepaalde uitspraak.’ En met de opkomst van de nieuwe media wordt het eigendomsrecht steeds vaker opgeëist. Bloggers, freelancers en andere creatieven willen hun bedenksels beschermen. ‘Je ziet een nieuwe assertiviteit van mensen die zich bewust worden van de waarde van hun uitingen.’ Maar ondanks de toegenomen vraag zegt hij nog altijd ‘nee’ tegen klanten wanneer hij de zinloosheid inziet van een gang naar de rechter.
Dat heeft hij zijn hele carrière gedaan. In zijn jonge jaren zag hij ooit af van de verdediging van een zaak van wijlen Boney M-‘zanger’ Bobby Farrell. De playbackende danser claimde rechten (en dus inkomsten) over Boney M-nummers. ‘Het was best sneu, maar ik kon hem niet helpen, want hij bleek zelf niets gezongen te hebben.’ Soms laat hij ook zeer goedbetaalde deals lopen. Een heel rijke meneer wilde de juridische pitbull inschakelen om zijn echtscheiding te beslechten.‘Hij bood aan dat ik me op zijn kosten zou verdiepen in het echtscheidingsrecht. Mijn beste advies was toch om hem door te verwijzen naar een specialist.’
Pamela wil bij de VN
Lauryn Hill: kledingdief
Van Houtenstalker komt voor
Pamela Anderson wil ambassadrice van de Verenigde Naties worden. De Baywatch-ster wil wel eens laten zien dat ze ook brains heeft.
Een modemadam is pissig op zangeres Lauryn Hill. Die leende kleding voor een tournee in 2007 en hield de spullen. Ze wordt nu aangeklaagd.
Vorige keer ging het niet door, maar nu moet de stalker van Carice van Houten er toch aan geloven. Volgende week komt hij voor het hekje.
16
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Wat er na deze strijd rest, zullen inferieure inwoners zijn.
Uit & thuis Lezen
Adolf Hitler Führer
Dvd La Notte
Marcello Mastroianni in Mad Men 0.3 Dirk Koppes e Amerikaanse televisieserie Mad Men sleept keer op keer prijzen binnen voor zijn fraaie art direction. De strak gesneden pakken, de elegantje jurkjes, de eeuwige sigaretten: alles ademt de vergeten vroege jaren zestig, toen langharig hippietuig nog nergens te bekennen viel. Wie niet genoeg kan krijgen van jarenzestigdesign, moet voor the real thing kijken naar de film La Notte (1961). Daarin zwerven schrijver Marcello Mastroianni en zijn vrouw Jeanne Moreau door het heropgebouwde Milaan. Regisseur Michelangelo Antonioni wilde in deze film de afstandelijke modernistische architectuur van de Italiaanse industriestad combineren met het uitdovende huwelijk van Marcello en Jeanne. De film volgt het tweetal een etmaal lang, terwijl ze een stervende vriend bezoeken, zich vervelen in een nachtclub en een blingbling miljonairsfeestje met hun intellectuele aanwezigheid opluisteren. Veel afstandelijke blikken, vergeefse flirts (met Monika Vitti) en dwalen door een kale stad. Voor de hedendaagse kijker weinig actie maar wel een feestje van Italiaans design: prachtige Fiats, mooie maatkostuums (Mastroianni inclusief onberispelijke kuif) en tijdloos moderne flats. Afgewisseld met
D
een bezoekje aan een verouderd amusementspark, waar een West Side Story-achtige vechtpartij tussen twee groepen vetkuiven uitbarst. Curieus is een bezoek aan het ziekenhuis, waar de patiënt op zijn sterfbed champagne serveert. De verpleegster moedigt hem aan nog een glaasje te nemen. Mastroianni en Moreau waren in 1961 twee van Europa’s grootste filmsterren. Toch krijgen ze weinig ruimte om hun acteertalenten te showen. Regisseur Antonioni is vooral geïnteresseerd in de verkoeling tussen de echtelieden, die hij eerder zoekt in sfeerbeelden dan in emotionele close-ups. Een stuk afstandelijker dan Fellini, toch beweerde Antonioni films met zijn buik te maken, niet met zijn hoofd. Hitler reikt een medaille uit aan de 12-jarige Alfred Czech in de laatste dagen van zijn bewind. HOLLANDSE HOOGTE
Waarom vochten ze door? Michelangelo Antonioni La Notte Italiaanse tijdloze elegantie met auto’s en kostuums Weinig handelingen, geen plot en veel koelte
Verloren boek schrijver Rel om boek over Sherlock Holmes te koop onechte kinderen Amsterdam Het eerste boek van Arthur Conan Doyle is sinds gisteren te koop in Engeland. De Sherlock Holmes-schrijver schreef The Narrative of John Smith 128 jaar geleden. Het manuscript raakte echter op weg naar de uitgever verloren, waarna Conan Doyle het werk uit zijn hoofd herschreef. Hij deed alleen geen moeite voor publicatie.
Spakenburg Het bezoek dat Jannetje Koelewijn afgelopen zaterdag aan de Bruna in Spakenburg zou brengen, is afgelast. Haar boek De Hemel bestaat niet gaat over onechte kinderen in haar familie. Dit viel bij hen niet in goede aarde, waarop de familie bezwaar maakte bij de winkel. Koelewijn laat het er niet bij zitten en gaat naar de lokale omroep.
Omstreden memoires Assange gepubliceerd
REUTERS
Amsterdam Uitgeverij De Geus brengt 1 november de vertaling van de omstreden memoires van WikiLeaks-oprichter Julian Assange uit. Assange is tegen de publikatie en boos op zijn Britse uitgever Canongate. Volgens hem staan er dingen in die zijn zaken in de Verenigde Staten zouden schaden. De uitgeverij eist het voorschot terug, wat Assange weigert.
Nieuwe roman van Ivo Victoria gratis voor iPad
Drie damesdebutanten jagen samen op roem
Amsterdam De nieuwe roman Gelukkig zijn we machteloos van Ivo Victoria is gisteren verschenen als gratis e-book voor de iPad. Deze uitgave bevat ook het luisterboek, een videodagboek, soundscapes, de novelle K en videofragmenten met korte verhalen. Pas 6 oktober komt de papieren versie uit. De iPadversie is onder andere bedoeld als marketingtool.
Amsterdam Drie Nederlandse debutanten zijn een schrijverscollectief begonnen om hun eigen boek onder de aandacht te krijgen. Onder de naam De Jagers geven Deborah Klaassen, Eva Meijer en Sterre van Rossum literaire optredens op cultureel festival Crossing Border in Den Haag. De drie debutanten werkten toevallig bij dezelfde uitgeverij.
#HitlersKrieg
Hoe kan het dat de Duitsers tot de laatste snik achter Hitler bleven staan? Ian Kershaw verklaart het onverklaarbare. Arnold Karskens Amsterdam
De best gedocumenteerde oorlog ooit levert ieder jaar een stortvloed aan publicaties op. De gelauwerde Britse historicus Ian Kershaw toont met Tot de laatste man - Hitlers Duitsland 1944-1945 aan dat er altijd plaats is voor duiding van WOII. Dus niet het herkauwen van feitjes, maar het blootleggen van de bizarre mechanismes die het mogelijk maakten dat het Duitse volk tot het einde toe streed in de bloedigste oorlog die de mensheid ooit heeft gekend en dat het volk als één man achter Hitler bleef staan. Ook toen alle hoop was vervlogen. Kershaw vangt aan waar de strijd had moeten eindigen: de aanslag op Hitler door de hoge militair Claus von Stauffenberg op 20 juli 1944. De daad, die jammerlijk mislukte door een te zwakke bom, had zelfs een tegenovergesteld effect, legt de auteur uit. De steun voor Hitler groeide om-
dat de moordpoging als verraad aan het vaderland werd gezien terwijl vanuit het oosten de Sovjets en vanuit het westen de Amerikanen en Britten onhoudbaar oprukten. Patriottisch werd gehamerd op niet nog een oneervolle capitulatie zoals in 1918, het einde van de Eerste Wereldoorlog. De beestachtige verkrachtingen van Duitse vrouwen en meisjes door Sovjetsoldaten zaaiden angst die groter was dan de wil tot overgave. De Duitsers wilden ‘liever een verschrikkelijk einde dan een eindeloze verschrikking’. Ze werden op hun wenken bediend. Door het voortzetten van de oorlog werden Duitse steden nodeloos tot puinhopen herschapen. Zestig procent van alle geallieerde bommen op Duitsland viel na juli 1944.
Beulen Auteur Kershaw, die een reputatie hoog heeft te houden als het gaat om de Tweede Wereldoorlog, vulde een pil met 608 pagina’s. Een kritische eindredacteur had moeiteloos honderd pagina’s kunnen schrappen, want te vaak worden zaken herhaald. Maar de kern blijft razend interessant. De bestuursstructuren en de onderliggende mentaliteit waren fundamenteel om tot het einde te
vechten, luidt de conclusie van Kershaw. Niemand die opstond en zei: stoppen. Hij toont de politieke macht van de 42 ‘Gauleiters’, de regionale nazipartijvertegenwoordigers verspreid over het land, die elk verzet smoorden. Binnen het militair opperbevel was het niet veel beter. 1.250 Generaals ijverden tot op het laatst van de oorlog samen met nazikopstukken als Albert Speer en Martin Bormann om de gunst van de Führer. De repressie deed er een schepje bovenop. De beulen draaiden overuren. ‘Het moest voor elke soldaat duidelijk zijn dat het minste teken van insubordinatie met de dood werd gestraft.’ 20.000 Duitse militairen werden tijdens de Tweede Wereldoorlog terechtgesteld, tegen 48 in de Eerste Wereldoorlog. Onderhandelen zag Hitler als verlies en hij stelde dat de oorlog zou doorgaan zolang hij leefde. Op 9 mei werd dan toch de totale overgave getekend. Zonder Hitler natuurlijk, want die pleegde op 30 april zelfmoord. Zoals hij zelf zei: ‘Wat er na deze strijd overblijft, zullen hoe dan ook slechts de inferieure inwoners zijn, want de goede zijn allemaal gesneuveld.’
U mocht dit eigenlijk helemaal niet lezen #Poëzie Luceberts Unica waren nooit voor publicatie bedoeld, maar dat lijkt bijna onwaarschijnlijk. Persis Bekkering Amsterdam
Kun je de raadselachtige, associatieve poëzie van Lucebert (1924-1994) met behulp van close reading en een bibliotheek vol literatuur in het keurslijf van een coherente interpretatie dwingen? Zelf vond hij waarschijnlijk van niet. Ook wie lui is en zijn werk hardop voorleest, zal beto-
verd worden door de magie en het mysterie dat in zijn verzen woont. Maar bij het lezen van de Unica, de zeven (en een halve) persoonlijke boekjes voor vrienden en geliefden die nu voor het eerst in fac simile zijn uitgegeven, vraag je je toch af of minnares Frieda Koch of geadresseerde Bert Schierbeek wél wisten waar hij het over had met zinnen als ‘tellby toech terra’ of ‘Die Herder met die witte Kieuw en die Hieuw in de keel.’ Dat is tegelijkertijd het spannende aan de nieuwe, beeldschone uitgave van De Bezige Bij in samenwerking
met het Stedelijk Museum. Het was nooit de bedoeling dat deze handgemaakte werkjes onder de ogen van het publiek kwamen, en dat geeft het lezen een beladen, voyeuristisch genoegen. Anderzijds lijkt het onvoorstelbaar dat Lucebert de boekjes, met hun fascinerende tekeningen en typografie die de (veelal nog niet eerder gepubliceerde) gedichten omkransen, níét met het oog op een groter dan eenkoppig publiek heeft geknutseld. Deze juweeltjes (à 99 euro) blijf je herlezen, zonder en met het woordenboek.
Gedichten vertaald
Poëtische flashmob-dans
Gratis boek
De Argentijnse dichter Jorge Luis Borges kwam gisteren aan bod in de Balie in Amsterdam, omdat zijn Alle gedichten vorige week zijn gepubliceerd.
Die was gisteravond te zien in de Brusselse metro als start van het poëzieproject Transpoesie. Dichters lezen dan ook voor uit eigen werk.
Bibliotheken verstrekken vanaf 21 oktober Het leven is verrukkulluk van Remco Campert in het kader van de Nederland Leest Campagne.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Pink Floyd heeft een verband altijd ontkend.
Uit & thuis Video gids
VideoVolt Herbert Blankesteijn
Eindelijk is de zomer dan echt voorbij
Elke dag de beste video’s van het web
#Downloadvandedag Niet alleen gewone televisie wordt heel saai in de zomer, ook voor de downloaders valt er opeens een stuk minder te genieten. Zonder gêne leggen de Amerikanen zomaar maandenlang alle leuke series stil, en daarmee ook de aanvoer naar Europa. Alleen daarom al is Eztv.it zo’n fijne website. Daar kun je dagelijks controleren of er gisteravond nog iets leuks is uitgezonden in de VS, en vaak een paar uur later al de beste downloadlink vinden. De site gaat nog wel eens offline, maar zoeken op torrentsites op de naam Eztv werkt altijd. Rond deze tijd komt de stroom uitzendingen weer goed op gang
The Dark Side of Oz #Speelfilm Gisteren is het hele
oeuvre van Pink Floyd in digitaal opgepoetste vorm verschenen. Een hardnekkige urban legend wil dat er een verband is tussen het klassieke Floyd-album Dark Side of the Moon (1973) en de film The Wizard of Oz (1939). Als de muziek op het juiste moment wordt gestart, vallen gebeurtenissen in de film en de muziek verrassend samen. Op de videosite Vimeo staat een complete The Wizard of Oz waarbij het geluid is vervangen door de muziek van Pink Floyd. Het meest overtuigend is de storm die na een kwartier losbarst, precies als het nummer The Great Gig in the Sky begint. Als hoofdpersoon Dorothy een plank tegen haar hoofd krijgt en in droomtoestand raakt, wordt de muziek ook dromerig. Het eind van deze scène valt samen met het einde
van het nummer, waarna de film overgaat van zwartwit naar kleur en kant twee van de lp ( jaja) begint. Lijsten met overeenkomsten zijn op internet te vinden. Pink Floyd heeft een verband altijd ontkend. Hulde aan de rechthebbenden dat het bewijsmateriaal nu al vier jaar met rust
wordt gelaten. Iedereen kan zich zo een mening vormen en en passant Dark Side of the Moon nog eens helemaal horen.
01:41:47
Gezellig tussen de Hell’s Angels
Sexy geschiedenis van games
Onmogelijke stapels stenen
#Reclame Stel zoekt gereserveerde stoelen in bioscoop, die stampvol blijkt te zitten met Hell’s Angels. Wat doe je dan? Biercommercial heeft de vorm van een verborgen-camera-grap. Waarschijnlijk is het gespeeld, ook van de kant van de ‘nietsvermoedende’ bioscoopgangers. Maar dat is wel goed en geestig gedaan.
#Gaming Model Jo Garcia is Playboys
#Reportage Aan de waterkant zet de bejaarde kunstenaar Kent Avery ronde stenen los op elkaar. Zo weet hij complete kolommen te bouwen die op wonderbaarlijke wijze stabiel overeind blijven staan. Fijne rustgevende repo over de schoonheid van zinloos werk. Van een student van de Vancouver Film School.
00:01:39
‘gamer next door.’ Meestal bespreekt ze games op een min of meer feitelijke manier, al wordt elke gelegenheid aangegrepen om haar vormen te laten zien. Maar in deze Evolution of Gaming ligt de nadruk onverhuld op de erotiek. Zoveel mogelijk blote huid en een hoop gedoe met joysticks. 00:03:42
17
00:08:19
en zijn er nieuwe afleveringen van onder meer Modern Family, The Big Bang Theory en Parks and Recreation. Een aanrader is Community. Wie de vorige seizoenen heeft gemist, kan op de bekende sites ook nog alle oude afleveringen downloaden. Jorien Beukers
Effe geen cent te makken #Teruggevonden Het was de tijd van de bankencrisis. Steeds meer mensen stonden voor de onaangename verrassing van een werkloos bestaan. En de commerciëlen zouden de commerciëlen niet zijn als ze zelfs uit een crisisje geen slaatje wisten te slaan. Dus was daar in 2009 ineens het programma Effe Geen Cent Te Makken, de soap rond de familie Froger, behorend tot de nouveau riche van het Gooi, die een maand lang op bijstandsniveau zou gaan leven. Hier en daar kwam de serie – tussen de o-wat-zijn-arme-mensentoch-zielig-vibe door – nog best integer over, en de opbrengst ging naar het goede doel: de voedselbank. Gelukkig maar. Want toen
kwam de eurocrisis er overheen. Nu heeft RTL ook RTL Gemist, dus kunnen de slachtoffers van deze dubbeldip zich alsnog tot internet wenden voor een cursusje armoe. En waarschijnlijk heeft de voedselbank sinds Effe Geen Cent Te Makken nog wel een pakketje over. Pamela Wilhelmus
De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl PressReader Lees de krant met de app PressReader
Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl
Met exclusieve beelden!
Nederlands-Indië deel 2 Van tropische idylle tot harde realiteit Deze fantastische opvolger van deel 1 bevat maar liefst 7 nieuwe documentaires over de ontwikkeling van Nederlands- Indië naar Indonesie. Met uniek beeldmateriaal wordt één van de meest intrigerende hoofdstukken uit de vaderlandse geschiedenis indrukwekkend in beeld gebracht. • BALI • HET VREEMDE LEGER • TROPISCH NEDERLAND • SOLDAAT OVERZEE • BRENGERS VAN RECHT • EEN GROOT SOLDAAT GING HEEN EN VEILIGHEID • PACIFICATIESTRIJD OP JAVA
BON - NEDERLANDS-INDIË deel 2 Hierbij bestel ik: ___ x Nederlands-Indië deel 2* à € 14,95* Exclusief verzendkosten van € 2,95 . Levertijd met bon 10 werkdagen. Levertijd webwinkel 5 werkdagen. Klantenservice: 0900 - 2021352 (€ 0,45 p.g.) Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per mail door te geven.
VOORLETTERS NAAM ADRES POSTCODE TELEFOON E-MAIL
VOORNAAM M
V
HUISNUMMER PLAATS
GEBOORTEDATUM
Speelduur ca. 225 minuten, Nederlands ondertiteld.
Adviesprijs € 19,95
Lezersprijs € 14,95* * exclusief verzendkosten
depers.nl/webwinkel. categorie / dvd’s & games
Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven. BANK-/GIROREKENING*: HANDTEKENING*: Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Webwinkel, o.v.v. ‘Nederlands-Indië deel 2’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Ze vertelde me dat deze panty helemaal 3D geweven is.
Uit & thuis
!
Dit kunt u winnen: 1 x Weekend kamperen (incl. 4 pers.) in de periode vanaf 30 aug. 2011 tot 31 december 2011 incl. gebruik tennisbaan (waarde hoogseizoen À82,-) 1 x Week kamperen (incl. 4 pers.) in de periode vanaf 30 aug. 2011 tot 31 december 2011 (incl. gebruik tennisbaan waarde hoogseizoen À262,-) 2 x Weekend of midweek (incl. 4 pers.) van periode 30 aug. 2011 tot 23 december 2011 (incl. gebruik tennisbaan waarde hoogseizoen À285,-)
WIN! VANDAAG:
Maak 5x kans op een puzzelpakket van Sanders!
3
4
5
6
KERSVERS L---A-EAFGRAVEN A-E-R--RŸM-TOSS O-U-J-TVETLEREN E-S---NRITMEBOX
Cryptogram
1 3 4 5 8 6 9 2 7
5 9 2 4 7 3 6 1 8
6 4 7 3 5 8 1 9 2
T&O
8 2 3 9 1 4 7 5 6
9 1 5 6 2 7 8 4 3
OPLOSSINGEN
Het weer Vandaag en morgen
Zonnig einde van september
Horizontaal: 1. Pas geplukt fruit (8); 4. Gewezen aristocraten die aan de grond zitten (8); 6. Dauwfrisse poëzie (3); 7. Begin van de wedstrijd aan de andere kant van een schip (4); 9. Vruchtbaar studeren voor een medaille (8); 10. Ruimte voor een baby in cadans? (8). Verticaal: 1. Voor dit brigadiertje is het duidelijk voorbij (5,4); 2. Het gaat zo z'n gangetje met pa (7); 3. Ligplaats voor een dier (3); 5. Goed of slecht (7); 8. In dit schrift wordt een wapen voor niets gebruikt (5).
BEL 0909-5010701 OF SMS NAAR: 3553
5 4 1 6 2 3
2
Zweeds raadsel -A-N--G-STUG-RE -T-LEHAR Mini-sudoku YEN-R-FF 3 1 4 2 5 6 -R-GAARD 6 2 5 3 1 4 ZIEL-VEE 1 5 6 4 3 2 -S-EPODE 4 3 2 5 6 1 AKTE-NEL 2 6 3 1 4 5 STEELS
1
CRYPTOGRAM
Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl
Recreatiecentrum Heumens Bos is een mooie kindvriendelijke camping in het Rijk van Nijmegen. De landelijke sfeer van Heumens Bos en het natuurgebied ‘De Hatertse- en Overasseltse Vennen’ proeft u direct bij aankomst.
Een verblijf in recreatiecentrum Heumens Bos in het Rijk van Nijmegen t.w.v. €82 tot €285,-
7 6 8 1 9 2 4 3 5
A
weg, omdat ik geen idee heb wat 3D geweven dan precies betekent. Al jaren weven ze kousen, maar ineens moet het 3D? Ik heb haar maar niks gevraagd, want ik denk dat ze het zelf ook niet precies zou weten. Ze wist wel dat ze zo vaak mogelijk ‘3D geweven’ moest zeggen. Want dat zou, denk ik, indruk moeten maken. En, dat maakte het ook! Ook al begreep ik er werkelijk niks van. Vol trots legde ik de vele verpakkingen op de toonbank en mijn twee 3D geweven exemplaren bovenop. ‘3D geweven’, zei ik blij. De kassamevrouw reageerde niet. Waarschijnlijk wist zij al lang van het bestaan van de 3Dpanty. Of ze dacht, net als ik, dat 3D alleen voor de film is. Hoe dan ook: mocht u mij zien lopen, zet dan zo’n kek 3D-filmbrilletje op. Het kan namelijk zomaar zo zijn dat mijn benen nu levensecht lijken!
3 7 6 2 4 9 5 8 1
lles is tegenwoordig 3D. 3D-films, 3D-spelletjes, 3D-telefoons, 3D-televisies, 3D-foto’s Zo ook mijn kousen. Ja. Ik draag tegenwoordig 3D om mijn benen. Bij mijn jaarlijkse rondje winterkousen kopen, liep ik direct naar het merk waarvan ik weet dat de gaten en ladders lang weg blijven. Er stond een meisje van het merk bij de schappen. Dat was fijn, want ik kan nooit onthouden welke pantysoort ik wil en moet hebben. Zo’n meisje is dus reuze handig. Al snel had ik een exemplaar of veel in mijn hand, maar ik wilde nog een andersoortige. Het meisje nam me mee naar een hoek, waar op de verpakkingen van het merk New stond. Nou, dat is duidelijk, deze waren nieuw in pantyland. En ik wilde deze nieuwe, naast de, blijkbaar, ouwe meuk die ze me had aangepraat, uiteraard ook graag hebben. Het meisje kreeg een opgewonden, gekleurd gezicht, toen ze haar productkennis met me mocht delen. Ze vertelde dat deze panty helemaal 3D geweven is. 3D! He-le-maal! Een panty! Daardoor is het extra zacht. Dat zei ze. Ik begreep er echter nog steeds geen moer van. Gewoon-
WIN! DEZE WEEK:
ZWEEDS RAADSEL:
4 8 1 7 3 5 2 6 9
Driedimensionale benen
2 5 9 8 6 1 3 7 4
Lezerscolumn Marlies Brinkman
Marlies Brinkman trapt graag in een geinig verkooppraatje.
Sudoku (vorige week dinsdag)
18
ZO DOET U MEE Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010700 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon). De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
© Puzzelland/Leen Groeneveld
1
2
3
SUDOKU 2 3 8 4 9 5 7 8 4 9 6 7 B 1 1 8 4 2 4 6 5 5 2 3 4 9 3 C 1 A
4
5
6
7
8
9
10
6 9 2
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
7
A
B
C
Selectie tijdelijke OV wijzigingen: Leiden (bus) T/m 4 okt: Connexxion-lijnen 11, 12, 13, 14, 32, 39, 45, 48, 56, 169, 182, 186, 187 en 256. Halten Stadsbouwhuis, Korte Mare, Prinsessekade, Steenstraat, Kort Rapenburg, Lammermarkt en Nieuwe Beestenmarkt vervallen.
Een uitgave van Mountain Media BV
Amsterdam (tram) T/m 1 okt: GVB-lijn 7. Halten Marco Polostraat en Mercatorplein vervallen.
Website www.depers.nl
Rotterdam (bus) T/m 29 sep: RET-lijnen 63, 64. Halten Sonneburgh en Korperweg vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Distributie
[email protected] 088-0131836
Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596
Sales
[email protected] 088-0138801 Uitgever Ben Rogmans
(behorende tot Wegener Media)
Redactie
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Marketing
[email protected]
Art direction Koos Jeremiasse
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
De dag begint grijs met lage bewolking en lokaal nevel. In het zuiden en zuidwesten komt er snel ruimte voor de zon, de opklaringen breiden zich geleidelijk naar het noordoosten uit. Het wordt 18 graden (Wadden) tot 23 graden (zuiden).
Woensdag breekt de zon na het optrekken van het ochtendgrijs goed door. De wind is zwak uit het zuidoosten. Het wordt 20 graden aan zee tot lokaal 23 of 24 graden in het binnenland. Tot en met zaterdag blijft het zonnig.
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Het is belachelijk dat dit mogelijk is.
Sport
Steve McClaren snapt ons Nederlanders niet.
19
‘Wat doet die mafkees nou? Hij is verdomme van ons!’ #Verhuren
Spits Rick ten Voorde is de laatste in een lange rij huurlingen die belangrijk was in een wedstrijd tegen zijn werkgever. En dat vinden we in Nederland eigenlijk wel prima ook. Arjan Nowee Amsterdam
Je zult maar NEC-supporter zijn en zondag in het uitvak van RKC Waalwijk hebben gestaan. Dan zag je dat je club werd weggespeeld door nota bene een promovendus en een kwartier voor tijd de beslissende 2-0 om de oren kreeg. En alsof dat nog niet erg genoeg was, werd het doelpunt gemaakt door Rick ten Voorde. Inderdaad, de spits die bij jouw club onder contract staat en verhuurd is aan RKC. Voel je je dan gepest. Wat Ten Voorde deed – belangrijk zijn in een wedstrijd tegen zijn werkgever – gebeurt vaker in Nederland. Veel vaker. Bekende voorbeelden zijn Jan Vertonghen en Kees Luijckx. Vertonghen scoorde in 2007 voor RKC tegen werkgever Ajax in een wedstrijd die in 2-2 eindigde. Drie weken later werd PSV op doelsaldo kampioen ten
koste van Ajax. Ook AZ kon toen de titel grijpen, maar dat verloor met 3-2 van Excelsior, mede door sterk spel van de door AZ aan Excelsior verhuurde Luijckx. ‘Waar was die mafkees mee bezig? Hij is verdomme van ons!’, foeterde AZ-aanvoerder Stijn Schaars destijds. Het roept de vraag op waarom clubs in Nederland niet afspreken dat een verhuurde speler niet meedoet in wedstrijden tegen zijn werkgever. In Engeland is dat de normaalste zaak van de wereld. ‘En daar ben ik het volledig mee eens’, vertelde Engelsman Steve McClaren ons anderhalf jaar geleden toen hij nog trainer was van FC Twente. ‘Het is belachelijk dat dit mogelijk is. Temeer omdat de club die een speler heeft verhuurd, vaak ook nog eens een groot deel van zijn salaris betaalt.’
Verboden Het kan ook anders, bewees Real Madrid vorig seizoen. Zij verhuurden Royston Drenthe aan Hércules Alicante, maar niet voordat die club had ingestemd met een clausule die bepaalde dat het Hércules twee miljoen euro zou kosten om Drenthe op te
stellen tegen Real. U snapt dat hij beide wedstrijden tegen zijn werkgever niet bij de selectie zat. In Nederland dus niets van dat alles. Navraag bij de KNVB leert dat het verboden is om zulke afspraken te maken of clausules op te nemen. ‘Dat is met het oog op het sportieve verloop van de competitie’, zegt woordvoerder Nabil Ou-Aissa. ‘Wij vinden het competitievervalsing als een speler wel tegen club X mag spelen, maar niet tegen club Y.’ Met die regels kunnen de meeste Nederlandse clubs wel leven, weet Marcel Brands. De technisch manager van PSV is tevens voorzitter van het technisch platform van eredivisieclubs en ‘één, anderhalf jaar geleden’ kwam dit onderwerp ter sprake tijdens een bijeenkomst. ‘Op een enkeling na waren we het erover eens om niet aan te dringen op het aanpassen van de regels. Je verhuurt een speler zodat hij zich kan ontwikkelen en daar hoort een wedstrijd tegen zijn werkgever ook gewoon bij. Dan kan het weleens vervelend uitpakken, maar als je daar bang voor bent, moet je een speler maar niet binnen de eigen competitie verhuren.’
UEFA-voorzitter Michel Platini bezocht gisteren tijdens zijn inspectieronde langs de Oekraïense speelsteden voor het EK 2012 Donetsk. In maart had de UEFA zich nog bezorgd getoond over de voortgang van de werken. ‘Maar er is veel veranderd. Er zijn praktisch geen grote problemen meer’, aldus Platini. FOTO: EPA
Corruptie treft Roemeense voetbal
Feyenoord maanden zonder Kaj Ramsteijn
Boekarest Anti-corruptie-procureurs hebben verzocht om Vasile Avram, het hoofd van de Roemeense Centrale Scheidsrechter Commissie (CCA), onder voorarrest te plaatsen. Avram zou geld hebben ontvangen om bepaalde scheidsrechters aan te stellen voor duels van Targu Mures. Avram werd dit weekend opgepakt bij zijn kantoor.
Rotterdam Feyenoord moet het maandenlang zonder Kaj Ramsteijn stellen. De verdediger raakte zondag tijdens de wedstrijd tegen koploper AZ ernstig geblesseerd. ‘Ramsteijn heeft in ieder geval flinke schade aan de voorste kruisband van zijn linkerknie opgelopen’, weet clubarts Casper van Eijck. Vandaag volgt een aanvullende scan.
Eén duel schorsing voor Kelvin Leerdam
Wisla Kraków moet aanvallers missen
Rotterdam Feyenoord moet het één duel stellen zonder Kelvin Leerdam. De middenvelder werd zondag tegen AZ (2-1 verlies) met rood van het veld gestuurd. Hij heeft een schikkingsvoorstel van de KNVB van twee duels schorsing, waarvan één voorwaardelijk, geaccepteerd. Leerdam mist de thuiswedstrijd van zondag tegen ADO Den Haag.
Enschede Robert Maaskant, trainer van Wisla Kraków, moet het donderdag stellen zonder Maor Melikson en Patryk Malecki. De twee aanvallers zijn tegen Ruch Chorzów geblesseerd geraakt en moeten daardoor het Europa League-duel met FC Twente missen. ‘Een grote tegenvaller, het zijn twee creatieve spelers’, aldus Maaskant.
Citaat
‘Ik heb respect voor de klasse van Real Madrid. Maar we moeten lef tonen, anders hadden we net zo goed in Amsterdam kunnen blijven.’
Rick ten Voorde (midden) heeft namens RKC gescoord tegen zijn werkgever NEC. ORANGE PICTURES
Real waakt voor onderschatting Ajax #ChampionsLeague
Zo eenvoudig als Real Madrid vorig jaar won van Ajax, zal het vanavond niet gaan, verwacht Aitor Karanka, assistent bij De Koninklijke. Hij vervangt Mourinho. Redactie sport Amsterdam
‘De kern van de ploeg is hetzelfde gebleven en ze zijn een jaar bij elkaar’, zei Karanka gisteren, op een perscon-
ferentie. ‘Ze hebben nu meer ervaring, we verwachten een moeilijke wedstrijd.’ Karanka neemt tegen Ajax de honneurs waar als coach. José Mourinho, de werkelijke hoofdcoach, is geschorst en zal tegen Ajax niet op de bank zitten als oefenmeester. Bij de Amsterdammers maakt Nicolas Lodeiro deel uit van de selectie. De aanvaller deed woensdag nog mee in het bekerduel tegen Noordwijk (31), maar zat zaterdag niet bij de selec-
Frank de Boer heeft vanavond geen zin in een afstraffing.
tie voor de wedstrijd tegen FC Twente (1-1). Hij maakte dit seizoen alleen tegen Vitesse minuten in de eredivisie, maar zit in Madrid dus wel weer op de bank. Real Madrid kan naar alle waarschijnlijkheid weer een beroep doen op Ricardo Carvalho. De Portugese verdediger hervatte gisteren de groepstraining nadat hij zaterdag vanwege de naweeën van een lichte hersenschudding niet in actie kwam tegen Rayo Vallecano (6-2).
Rabobank komt ook met vrouwenploeg
Luiten nadert top-100 op wereldranglijst
Utrecht De Rabobank stapt ook in het vrouwenwielrennen. De grootste sponsor in het Nederlandse wielrennen zet voor 2012 een formatie op rond Marianne Vos. ‘Het starten van een vrouwenploeg is een logische stap, gezien het feit dat wij de volledige breedte van de wielersport ondersteunen’, verklaart Bert Bruggink van Rabobank.
Amsterdam Met zijn derde plaats bij de Oostenrijkse Open van afgelopen weekend is Joost Luiten naar de 103e plaats van de wereldranglijst gestegen.Met die positie is de Nederlander bijna terug op de plaats waar hij het jaar mee begon: op 1 januari was hij nog 97e. Robert-Jan Derksen is met een 176e plaats de tweede Nederlander.
Koopje!
YouTube-ster R.I.P.
Olie op het vuur
Wie nog (goedkoop) naar Vitesse-Heerenveen wil, moet naar www.vakantieveilingen.nl surfen. Het gaat om de vakken 123, 124, 223 en 224.
Awana Diab is omgekomen bij een auto-ongeluk. Hij vergaarde wereldroem door een strafschop met zijn hak in te schieten; een hit op YouTube.
‘Als je op de laatste dag je beste speler verkoopt, moet je zorgen dat er voor twee miljoen een vervanger staat.’ Maaskant over FC Twente.
20
Dagblad De Pers Dinsdag 27 september 2011
Ik ben het zat om als een aap behandeld te worden.
Sport
Djibril Cissé Ex-spits van Panathinaikos
De aftocht van voormalig Kavala-voorzitter Makis ‘Ik? Omkoping?’ Psomiadis. AP
Er is niks supers aan de Super League #Nietzosuperleague Arme Grieken. Na de Griekse staat, de Griekse economie, de Griekse banken en de Griekse pensioenen gaat nu ook de Griekse voetbalcompetitie naar de filistijnen. Thijs Zonneveld
Amsterdam
Er is weinig supers aan de Super League. Met de Griekse voetbalcompetitie gaat het ongeveer net zo slecht als met de Griekse economie. Op sterven na dood, op de rand van de afgrond, het zwaard van Damocles boven het hoofd bungelend – zoiets. De Griekse competitie is pas vier speelrondes onderweg, maar het is nu al een slagveld. Iraklis is teruggezet naar de tweede divisie vanwege financiële problemen en wanbetaling, Olympiakos Volou (dat de voorronde van de Europa League had bereikt) en Kavala zijn uit de competitie gezet vanwege een omkoopschandaal. Het speelschema ligt overhoop omdat niemand weet wie er nu eigenlijk nog wel en niet meedoet. En wel-
ke scheidsrechters er nog kunnen worden vertrouwd is net zo goed een raadsel. Twee jaar geleden trok de Europese voetbalbond UEFA al aan de bel na een alarmerend rapport van gokwaakhond Betting Fraud Detection System, maar pas nu maken de Griekse voetbalbond en de Griekse justitie echt werk van de omkopingszaak. De vertraging is niet geheel onlogisch: de Griekse overheid had wel iets anders aan het hoofd dan voetbal. Maar het gaat niet om een paar lullige potjes: 54 wedstrijden en bijna de helft van de clubs uit de Super League (waaronder Panathinaikos en Olympiakos Piraeus) zouden verdacht zijn. 84 bestuurders, scheidsrechters, spelers en zaakwaarnemers zouden betrokken zijn bij het sjoemelen rond wedstrijden en scheidsrechtersaanstellingen.
Omkoping Even voorstellen. De man op de foto heet Makis Psomiadis. Tot voor kort voorzitter van de Griekse voetbalclub Kavala (was Aad de Mos daar niet ooit trainer?). Vorige week werd Psomia-
dis opgepakt op verdenking van fraude, afpersing, omkoping, chantage en lidmaatschap van een criminele organisatie. Psiomadis was de afgelopen weken op de loop voor de Griekse politie en justitie. Hij had beloofd dat hij zichzelf zou aangeven in ruil voor vrijlating van zijn zoon (ook verdacht in de zaak), maar die belofte kwam hij niet na. Ook niet nadat zoonlief op vrije voeten was gesteld. In plaats daarvan hield hij zich de afgelopen weken schuil in de bergen, naar eigen zeggen omdat hij dacht dat ‘de zaak toch wel over zou waaien’. Dat deed het dus niet. Hij werd opgespoord via zijn mobieltje. Bij zijn aanhouding brulde hij dat hij onschuldig was. ‘Ik? Omkoping? Allemaal sprookjes!’
hun begrotingen, de kaartjesverkoop daalt met de maand. Panathinaikos heeft 180 miljoen schuld en zette zo ongeveer de hele selectie in de etalage. Olympiakos Piraeus werd door de huidige eigenaar als geheel te koop gezet, maar nie-
130 pagina’s Het dossier dat de Griekse justitie lekte naar de pers staat vol met telefoontjes tussen bestuurders over omkopingen.
Schulden
De supporters die nog wel naar de stadions komen, misdragen zich aan de lopende band. Ze steken stoeltjes in de fik, gooien met muntjes en aanstekers naar alles wat beweegt, knokken met fans van andere clubs. En ze joelen vrijwel alle donkere spelers uit, inclusief die van hun eigen team. De Franse spits Djibril Cissé, tot voor kort een van de weinige buitenlandse vedetten in de Super League, vertrok twee maanden geleden bij Panathinaikos. Cissé, vlak voor zijn transfer naar Lazio Roma: ‘Ik heb er genoeg van om als een aap behandeld te worden. Elke keer dat ik de bal aanraak, zwaaien ze op de tribunes met opblaasbare bananen. Ik ga hier weg. Zeker weten. Ik wil niet meer in deze competitie voetballen.’
Regering
Waren het maar sprookjes. Dan zou iedereen aan het einde nog lang en gelukkig leven. Zo zonnig ziet de toekomst van de meeste clubs in de Super League er niet uit. Naast de omkopingsproblemen verzuipen de Griekse clubs in de schulden. De crisis heeft enorme gaten geslagen in
mand wilde de boel kopen – zelfs Arabische sjeiks haakten af bij het zien van het huishoudboekje van de landskampioen. Clubs uit de tweede divisie moeten uitwedstrijden afzeggen omdat ze de benzine van de spelersbus niet kunnen betalen.
Omkoping, racisme, corruptie, hooliganisme en een onoplosbare berg schulden – de staat van de Super League lijkt verdacht veel op die van de Griekse overheid. Misschien is het met voetbalcompetities wel net als met regeringen: ieder volk krijgt de competitie die het verdient.
Op straat gezet
Naamsbekendheid
De beste stuurlui...
Jos Daerden is ontslagen bij Charleroi. Hij was gewaarschuwd: vorig seizoen versleet de tweedeklasser al vier trainers.
Telstar is sponsor van De Graafschap geworden. De club uit de Jupiler League zal met de bijnaam Witte Leeuwen op het shirt komen.
Dick Jol, oud-scheidsrechter, ergert zich aan het niveau van de arbitrage in Nederland. ‘Week in week uit wordt er geblunderd.’