IIIII I11 llll IIIIIIII. Class.nr. MêA-Al. Bijgaand treft u aan de jaarrekening 2012 en de begroting 2014 van het Recreatieschap Drenthe

113.03121

IIIII III 11 llll IIIIIIII

Recreatieschap

Drenthe

Aan: G e m e e n t e Noordenveld t.a.v. m e v r o u w C . B o e r s e n P o s t b u s 109 9300 A C R O D E N

G e m e e n t e 1

Behandeld door Ons kenmerk Onderwerp Bijlagen

22 april 2013 de heer H Hartog UR2013 165 jaarrekening en begroting 2

N O O R O F N V F. L i

Class.nr n

Nr. ..

Datum

Brink 4b 7981 BZ Diever Tel (0521)593210 Fax (0521)591908 E-mai! info@recreatiescriapdrenthe nl

i'i.' 2 0 1 3

jraa!

M ê A - A l

Geachte mevrouw Boersen, B i j g a a n d treft u a a n d e j a a r r e k e n i n g 2 0 1 2 e n d e begroting 2014 v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. G e n o e m d e stukken z u l l e n ter vaststelling w o r d e n g e a g e n d e e r d v o o r d e v e r g a d e r i n g v a n het A l g e m e e n B e s t u u r v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe o p d.d. 3 juli 2 0 1 3 Met vriendelijke groet, R e c r e a t i e s c h a p Drenthe,

1 (H H a r t o g , directeur)'.

/

Jaarverslag en Jaarrekening 2012

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN BDO Audit & Assurance B.V. datum

0 5 A P R 2 0 1 3

Behorende bij ^ / r J 3 0 2 U l | d.d. 5y.L|/.l3 pa-aaf

Inhoudsopgave J a a r v e r s l a g 2012

2

B e r i c h t v a n het D a g e l i j k s B e s t u u r 1. Inleiding 2. Doelstelling R e c r e a t i e s c h a p Drenthe 3. A l g e m e n e ontwikkelingen op bestuurlijk niveau e n de g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling 4. B e l e i d s v i s i e 5. T a k e n 6. F o n d s voor R e c r e a t i e en T o e r i s m e 7. A O R T A 8. R e a l i s a t i e v a n doelmatigheid en rechtmatigheid 9. Resultaat boekjaar 10. V o o r s t e l tot vaststelling v a n de jaarrekening

3 3 3 3 4 5 7 8 8 9 9

Programmaverantwoording 1. A l g e m e e n 2. R e n d e m e n t R e c r e a t i e s c h a p Drenthe 3. T o e k o m s t v e r w a c h t i n g

10 10 22 22

Verplichte paragrafen 1. W e e r s t a n d s v e r m o g e n 2. Financiering 3. V e r b o n d e n partijen 4. G r o n d b e l e i d

23 23 24 24 24

5.

Bedrijfsvoering

25

J a a r r e k e n i n g 2012

26

B a l a n s p e r 31 d e c e m b e r 2 0 1 2

27

Programmarekening

28

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

29

1.

Inleiding

29

2.

A l g e m e n e g r o n d s l a g e n voor het opstellen van de j a a r r e k e n i n g

29

Toelichting op de balans

31

Toelichting op de p r o g r a m m a r e k e n i n g

37

Overige gegevens 1. Controleverklaring Bijlagen 1. Investeringsstaat 2. Bijdrage g e m e e n t e n in de exploitatiekosten 3. Bijdrage g e m e e n t e n in het fonds R e c r e a t i e en T o e r i s m e 4. Projecten 5. F o n d s R e c r e a t i e en T o e r i s m e VOOR WAARMERKINGSDOELBNDEN 6. B e s t e m m i n g s r e s e r v e fonds Recreatie en T o e r i s m e BDO Audit & Assurance B.V,

46 48 49 50 51 52 60 57

« « .

0 5 A P R 2013

Beloonde bj^iefnr.i3C£UÜ d.d 5j.lt/.13

J a a r v e r s l a g

2012

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit 6 Assurance B.V. datum

0 5 A P R 2Ö13

Behoreas bi^arpr. \2£2ll J, !

paraaf

MA

d.d.S.i.^'.li

B e r i c h t v a n het Dagelijks B e s t u u r

1. I n l e i d i n g V e l e toeristen b e z o e k e n jaarlijks Drenthe. Zij g e n i e t e n v a n fietsen e n w a n d e l e n e n w a a r d e r e n de natuur, de m o o i e d o r p e n , d e rust e n de ruimte. Drenthe kent e e n grote recreatief/toeristische sector. Het e c o n o m i s c h b e l a n g v a n de sector is voor o n z e provincie in t o e n e m e n d e mate v a n belang. D e totale omzet v a n toerisme in Drenthe e n de g e m e e n t e Ooststellingwerf bedraagt o n g e v e e r € 920 miljoen - z o blijkt uit het E c o r y s r a p p o r t 2 0 1 2 : T o e r i s m e in Drenthe verdient meer'. T o e r i s m e biedt jaarlijks werk aan in totaal 17.500 p e r s o n e n . Dit betekent dat 1 0 % v a n alle b a n e n in de provincie Drenthe voortkomt uit toeristische b e s t e d i n g e n . D e sector is vergelijkbaar met d e bouw, de financiële dienstverlening e n de landbouwsector. N a a s t d e z e feiten k a n w o r d e n g e c o n s t a t e e r d dat recreatie e n toerisme voor de leefbaarheid in het landelijk g e b i e d in Drenthe belangrijk is. V e e l winkets e n v o o r z i e n i n g e n in de (kleinere) D r e n t s e dorpen z o u d e n g e e n b e s t a a n s r e c h t m e e r h e b b e n z o n d e r de b e s t e d i n g e n v a n de toeristen. R e c r e a t i e en toerisme is e v e n a l s alle a n d e r e beleidsterreinen voortdurend in b e w e g i n g . N i e u w e trends en e c o n o m i s c h e o m s t a n d i g h e d e n leiden tot a n d e r e bestedingspatronen. O o k het gemeentelijk werkveld verandert. Z o wordt v e r g a a n d e s a m e n w e r k i n g t u s s e n d e g e m e e n t e n o v e r w o g e n . De voorliggende b e z u i n i g i n g e n n o o d z a k e n tot e e n creatief en innovatief beleid. D e d e e l n e m e n d e g e m e e n t e n zijn z i c h hiervan bewust. Door middel v a n v e r l e n g d lokaal bestuur is gestalte g e g e v e n a a n e e n sterk opererend R e c r e a t i e s c h a p Drenthe, w a a r met e e n minimale bezetting hard gewerkt wordt a a n de recreatief/toeristische sector v a n Drenthe e n de g e m e e n t e Ooststellingwerf. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is uniek in N e d e r l a n d als s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d van alle D r e n t s e g e m e e n t e n b i ^ n ^ ^ g ^ p ^ g y y e ^ ! en de F r i e s e g e m e e n t e Ooststellingwerf. * B Trance B D 0 A u d l t

2, T a k e n 2.1. D o e l s t e l l i n g R e c r e a t i e s c h a p D r e n t h e

ö

5 A P R

2013

Benorendc- bttjriemr. I . X 2 L U cd 2.J.UA.S

De binnen het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe s a m e n w e r k e n d e g e m e e n t e n z l j f f V ö ' ö r a T a c t i e f Vanuit'* e e n stimulerend e n v o o r w a a r d e n s c h e p p e n d beleid. E e n grote onderlinge s a m e n w e r k i n g binnen e e n breder geografisch perspectief is hierbij e e n v o o r w a a r d e . Immers de toerist/recreant kent g e e n g r e n z e n . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is e e n functionele s c h a k e l binnen de a a n p a k v a n recreatie en t o e r i s m e . Hierbij zijn e e n viertal taken van belang voor het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe: plan/projectontwikkeling met bijhorende (EU) s u b s i d i e a a n v r a g e n , belangenbehartiging, advisering e n beleidsontwikkeling. D e rol van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe ligt daarbij z o w e l in het f u n g e r e n als schakel/intermediair en/of als uitvoerder. 3, A l g e m e n e o n t w i k k e l i n g e n o p b e s t u u r l i j k n i v e a u e n d e g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g D e ingezette k o e r s voor (kennis)uitwisseling, tijdelijke vervanging e n ondersteuning v a n de gemeentelijke b e l e i d s m e d e w e r k e r s recreatie e n t o e r i s m e , zullen in 2 0 1 3 en 2 0 1 4 verder w o r d e n uitgewerkt. Dit in relatie tot de s a m e n w e r k i n g met Tourist Info Drenthe e n Marketing Drenthe. Het streven d e c o m m u n i c a t i e te verbeteren met de diverse raden v a n de d e e l n e m e n d e g e m e e n t e n is in 2 0 1 2 doorgezet. De directeur v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft e e n aantal inleidingen g e g e v e n binnen g e m e e n t e r a d e n en r a a d s c o m m i s s i e s . O o k het A O R T A ( A l g e m e e n O v e r l e g Recreatie e n T o e r i s m e A m b t e n a r e n ) , de diverse -3-

w e r k g r o e p e n , m a s t e r c l a s s e s , sociëteiten, regiocoördinatieprojecten e n het c o n g r e s s p e e l d e n in 2 0 1 2 e e n actieve rol bij de ontwikkeling en de afstemming van het beleid. Datzelfde geldt v o o r d e online k e n n i s d a t a b a n k e n de site w w w . r e c r e a t i e s c h a p d r e n t h e . n l . 4. B e l e i d s v i s i e Het A l g e m e e n B e s t u u r heeft in de vergadering v a n 8 d e c e m b e r 2 0 1 0 e e n uitgangspuntennotitie ten a a n z i e n v a n het beleid en de taken van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe v a s t g e s t e l d . Hierin zijn d e v o l g e n d e uitgangspunten b e p a a l d voor het beleid van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe in de k o m e n d e jaren: a. P r o v i n c i e Drenthe E e n betere afstemming van taken en verantwoordelijkheden z o n d e r e e n strikte taakverdeling, z o u d e b a s i s m o e t e n zijn voor d e s a m e n w e r k i n g met de provincie. Het uitgangspunt hierbij is e e n s a m e n w e r k i n g op b a s i s v a n e e n p r o g r a m m a en onderwerpen; b. T o e r i s t i s c h e organisaties T u s s e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe, Marketing Drenthe en Tourist Info Drenthe z o u s p r a k e m o e t e n zijn van e e n nauwere s a m e n w e r k i n g ; c. G e m e e n t e n Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e n de ambtelijke invulling met betrekking tot toerisme binnen d i v e r s e g e m e e n t e n is kwetsbaar. O m dit te o n d e r v a n g e n wordt gedacht a a n een versterking van de inzet v a n het A O R T A . B o v e n d i e n z o u dit tot e e n uitwisseling van d e z e l f d e w e r k z a a m h e d e n k u n n e n leiden w a a r d o o r efficiënter gewerkt wordt binnen d e d i v e r s e g e m e e n t e n . T e v e n s heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe in 2 0 1 0 d e ontwikkeling v a n de ambtelijke ondersteuning v a n d e g e m e e n t e n middels e e n d e t a c h e r i n g s p l a n uitgewerkt; d. S a m e n w e r k i n g Het verder uitbouwen v a n d e s a m e n w e r k i n g met Duitsland e n de aanliggende provincies dient te w o r d e n g e s t i m u l e e r d . T e v e n s dient de s a m e n w e r k i n g met de t e r r e i n b e h e r e n d e organisaties versterkt te w o r d e n ; e. Basisinfrastructuur Het b e h e e r v a n fiets-, w a n d e l - , M T B - en ruiterroutes e n de hierbij behorende borden ligt al voor e e n belangrijk deel bij het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Dit kan o p g e s c h a a l d w o r d e n naar alle routes e n borden; Het beheer/groot o n d e r h o u d v a n alle recreatieve fietspaden past binnen het taakveld v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Door schaalgrootte en efficiency kan z o w e l financiële ais o r g a n i s a t o r i s c h e winst w o r d e n geboekt. W a t betreft het verschil in kwaliteit v a n d e diverse fietspaden dient gewerkt te w o r d e n a a n e e n sluitend o n d e r h o u d s m o d e l en kwaliteitsvisie g e b a s e e r d op de nu geldende rationele w e g b e h e e r s p l a n n e n v a n de g e m e e n t e n . A a n g e v u l d met e e n controle in het v e l d . E e n g e z a m e n l i j k e a a n b e s t e d i n g van het o n d e r h o u d a a n de fietspaden is ook e e n b e s p r e e k p u n t ; De ontwikkeling van e e n g e z a m e n l i j k e visie op de kwaliteit van de Drentse fietspaden z a l e e n o n d e r w e r p v a n g e s p r e k d i e n e n te zijn; V a a r r e c r e a t i e wordt als e e n belangrijke k a n s g e z i e n voor verbinding met F r i e s l a n d e n het I J s s e l m e e r g e b i e d . G e z a m e n l i j k e inzet voor onderhoud en b e h e e r v a n v o o r z i e n i n g e n l a n g s v a a r v e r b i n d i n g e n en communicatie over routes is hierin v a n b e l a n g ; O m o n z e kip met de g o u d e n eieren namelijk het fietsnetwerk te b e h o u d e n , m o e t e n w e blijven investeren in fietspaden en v o o r z i e n i n g e n . Het is essentieel het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe hier e e n belangrijke rol in te laten s p e l e n door haar grote kenniS OP dit g e b i e d .

VOORWAARMtHKINGSDOtLEINDEN BDO Audit & Assurance B.V. datum

0 5 A P R

2013

-Benoren • d1 e b , f c . l 3 . Q Z l l L i d . d . . 5 ^ . i 3

paraat

~

4

~

In 2 0 1 2 is op e e n actieve wijze uitvoering g e g e v e n a a n g e n o e m d e uitgangspunten. Hierbij k a n gedacht worden a a n het M a s t e r p l a n F i e t s p a d e n e n de initiatieven om s a m e n w e r k i n g te versterken met o m l i g g e n d e provincies e n Duitsland, in het bijzonder met E m s l a n d en O s t F r i e s l a n d . Hierbij wordt getracht interregionale s u b s i d i e s te b e m a c h t i g e n . V e r d e r is in 2 0 1 2 de g e m e e n t e n de mogelijkheid g e b o d e n tot het inhuren van ambtelijke o n d e r s t e u n i n g op het g e b i e d v a n recreatie e n toerisme. Dit kan s u c c e s v o l w o r d e n g e n o e m d . H i e r v a n is gebruik g e m a a k t door d e g e m e e n t e n W e s t e r v e l d , D e W o l d e n , H o o g e v e e n , Meppel en Noordenveld. Samenwerking E r is actief gewerkt a a n e e n n a u w e s a m e n w e r k i n g t u s s e n Marketing Drenthe e n Tourist Info Drenthe. E r zijn g e z a m e n l i j k e voorsteilen ontwikkeld over o n d e r a n d e r e b e u r s b e z o e k , promotiemateriaal en d e website drenthe.nl. 5. T a k e n 5.1 A l g e m e e n Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is e e n functionele s c h a k e l binnen de gemeentelijke a a n p a k v a n recreatie e n toerisme waarbij z o w e l planontwikkeling als belangenbehartiging v a n b e l a n g is. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe werkt hard a a n d e recreatief/toeristische sector v a n Drenthe. Zij richt z i c h niet op promotie maar op coördinatie, p r o c e s - e n p r o j e c t m a n a g e m e n t , a d v i s e r i n g , beleid e n beheer. a. B e l a n g e n b e h a r t i g i n g E e n v o o r n a m e taak v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is de behartiging v a n d e b e l a n g e n v a n recreatie e n toerisme in Drenthe e n de F r i e s e g e m e e n t e Ooststellingwerf in het a l g e m e e n en ten a a n z i e n v a n de g e m e e n t e n in het bijzonder. Hiertoe wordt door b e s t u u r s l e d e n en/of de directeur van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe in e e n groot aantal organisaties e n overlegplatforms geparticipeerd. Dit ais lid of voorzitter v a n diverse overlegsituaties. Als voorbeelden kunnen worden genoemd: * provinciale projectgroepen in het k a d e r v a n het g e b i e d s b e l e i d ; * o v e r l e g o r g a n e n Nationaal P a r k D w i n g e l d e r v e l d e n Drents Friese W o l d ; * d i v e r s e o v e r l e g g r o e p e n rond d e nationaal parken D w i n g e l d e r v e l d , Drents F r i e s e W o l d e n het B e e k - en E s d o r p e n l a n d s c h a p D r e n t s c h e A a en F r i e s e Waterlinie; * gestructureerd overleg met S t a a t s b o s b e h e e r , Marketing Drenthe e n R e c r o n ; * d i v e r s e o v e r l e g g r o e p e n rondom het Internationaal Naturpark M o o r ; * o v e r l e g g r o e p e n rondom projecten, z o a l s Havelterberg, Fochteloërveen, V e e n g e b i e d

*

Zuidoost Drenthe, gebiedscoördinatie enzovoort; overleg rond Naturpark, G e o p a r k , Interreg projecten enzovoort; d i v e r s e gemeentelijke w e r k g r o e p e n .

VOOR WAAHMERKINCGOQELEINDEN BDOAUOU &

aatum

V o o r e e n compleet overzicht verwijzen wij u n a a r de p r o g r a m m a v e r a n t w o o r d i n g .

F r a n c e B!V. '

0 5 A P R

2013

, „ .... .. . . . , 38nürenaej^nefnrJ3Q^l/'d.d,^.l b. C o ö r d i n a t i e e n b e l e i d . M " E e n belangrijk a s p e c t is het coördineren v a n beleid. Dit z o w e l in relatie tot ""fff recreatief/toeristisch beleid t u s s e n g e m e e n t e n , ais ten a a n z i e n v a n de provincie in relatie tot g e m e e n t e n . Hierbij speelt ook d e coördinatie in relatie tot andere organisaties, z o a l s d e buurprovincies, Kreis E m s l a n d , terreinbeherende instanties e n o n d e r n e m e r s e e n grote rol e Coördinatie en planontwikkeling Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft onder a n d e r e als taak het coördineren e n w a a r mogelijk ontwikkelen v a n projecten. D a i C l a I

Projectontwikkeling maar ook realisatie en exploitatie kan door het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe o p g e p a k t w o r d e n op grond van de g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling. In artikel 2 lid 4 staat: -5-

het met inachtneming v a n de in lid 1 v e r m e l d e doelstelling de totstandkoming en exploitatie van v o o r z i e n i n g e n in het belang van de openluchtrecreatie in zijn gebied ter h a n d te n e m e n , voor z o v e r de totstandkoming en/of de exploitatie door de d e e l n e m e r s a a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is o p g e d r a g e n / o v e r g e l a t e n . In principe beperkt z i c h de activiteit van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe tot het uitoefenen van e e n aanjaagfunctie en coördinatie. S l e c h t s in die gevallen waarin expliciet door betrokken partijen o m e e n uitvoerende en/of exploitatieve rol wordt verzocht z a l hiertoe w o r d e n o v e r g e g a a n . T e n a a n z i e n v a n eventuele exploitatie kan hierbij nog w o r d e n a a n g e t e k e n d dat dit alleen z a l plaatsvinden n a instemming door het A l g e m e e n Bestuur. In 2 0 1 1 / 2 0 1 2 heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n groot aantal activiteiten ontwikkeld. Hierbij heeft het fonds voor recreatie e n toerisme e e n belangrijke stimulerende rol g e s p e e l d . Met b e h u l p v a n dit f o n d s is het mogelijk s n e l e n effectief in te s p e l e n op s u b s i d i e m i d d e l e n die bij a n d e r e o v e r h e d e n a a n w e z i g zijn. T e v e n s kan de v r a a g van toeristen en recreanten snel w o r d e n vertaald naar e e n c o n c r e e t product. • Coördinatie van verkregen subsidies Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe verkrijgt s u b s i d i e s ten b e h o e v e v a n door g e m e e n t e n en andere partijen te realiseren projecten. V o o r b e e l d e n zijn de projecten binnen het nationaal park D w i n g e l d e r v e l d e n Drents F r i e s e W o l d , gebiedscoördinatie N o o r d w e s t Drenthe, Zuidwest Drenthe en Z u i d o o s t Drenthe (project V e e n c o m p a g n i e ) e n het F i e t s k n o o p p u n t e n s y s t e e m Drenthe. c, R o u t e b u r e a u Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe fungeert voor Drenthe en de g e m e e n t e Ooststellingwerf als het r o u t e b u r e a u . N i e u w e b e w e g w i j z e r d e routes w o r d e n door het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe g e r e a l i s e e r d en b e s t a a n d e routes w o r d e n in stand g e h o u d e n . B e s t a a n d e routes zijn: 14 M T B - r o u t e s , het F i e t s k n o o p p u n t e n s y s t e e m Drenthe/Ooststellingwerf (met z o ' n 10 000 routebordjes en 500 knooppunten), e e n groot aantal bewegwijzerde fiets- e n wandelroutes e n het w a n d e l k n o o p p u n t e n s y s t e e m D e W o l d e n . D e routekaarten e n folders worden u i t g e g e v e n door Tourist Info Drenthe en zijn verkrijgbaar via: w w w . e - s h o p d r e n t h e . n l . o Coördinatie vaarrecreatie Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe beheert langs de Drentse k a n a l e n 5 toiletgebouwen op de v o l g e n d e locaties: e Dieverbrug; o B o s k a m p s b r u g bij Haveite; * Rogat; « Echten; » Hoogersmilde. Het o n d e r h o u d v a n d e z e toiletgebouwen wordt in opdracht van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe v e r z o r g d door D o l m a n s L a n d s c a p i n g . d. P l a n o n t w i k k e l i n g en a d v i e s Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe legt d e verbindingen met a n d e r e b e l e i d s v e l d e n als verkeer en v e r v o e r , plattelandsontwikkeling e n ruimtelijk beleid. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe treedt a d v i s e r e n d op richting de g e m e e n t e n . Z o zijn onder andere a d v i e z e n uitgebracht rond de intrekking v a n de W e t op d e O p e n l u c h t r e c r e a t i e , uniformering toeristenbelasting, k a m p e e r b e l e i d e n het t e g e n g a a n van p e r m a n e n t e bewoning van recreatiewoningen. N a a s t g e n o e m d e a l g e m e n e a d v i e z e n wordt ook richting individuele g e m e e n t e n en o n d e r n e r n e r s g r o e p e n m e e g e d a c h t bij vraagstellingen rond recreatie e n toerisme. BDO Audit & Assurance B.V. datum

Behorend

0

Hf

5 A P R

2013

-6iefnr . ] 3 Q 2 i U d . ö . M y f i

In 2 0 1 2 zijn onder m e e r de v o l g e n d e a d v i e z e n uitgebracht: T o e r i s m e en Ruimtelijke O r d e n i n g ; heffing van toeristenbelasting na 2 0 1 3 ; voortgang Kwaliteitsteam na 2 0 1 2 . In 2 0 1 2 is het project M a s t e r p l a n F i e t s p a d e n afgerond met daarin e e n inventarisatie v a n alle a a n w e z i g e fietspaden en w e n s e n op het g e b i e d v a n fietsvoorzieningen. O p g r o n d van dit o n d e r z o e k zal nu verder w o r d e n n a g e d a c h t over d e m o g e l i j k h e d e n tot versterking van de fietsinfrastructuur in het w e r k g e b i e d van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. e. P r o m o t i e Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe zet d e door haar ontwikkelde producten g r a a g in de etalage. Dit in s a m e n w e r k i n g met Tourist Info Drenthe, Marketing Drenthe e n via de koepel-stichting Internetplatform Drenthe. D e z e laatste stichting waarin v e r t e g e n w o o r d i g d zijn M a r k e t i n g Drenthe, Biblionet Drenthe, Tourist Info Drenthe en het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe, is verantwoordelijk voor het toeristisch internetplatform v a n Drenthe. B i n n e n dit toeristisch internetplatform wordt de informatie van de eigen sites verder geïntegreerd zodat voor de toerist/recreant één informatiepunt ontstaat. O o k w o r d e n voor d e toeristen/recreanten a p p ' s ontwikkeld. Samenvatting R e c r e a t i e en toerisme zijn beleidsterreinen w a a r b i n n e n g e m e e n t e n sturend e n faciliterend k u n n e n optreden. Wil d e s a m e n h a n g e n b e l e i d s a f s t e m m i n g in het gemeentelijk toeristische product op e e n g o e d e wijze gestalte krijgen, d a n is intergemeentelijke s a m e n w e r k i n g ten a a n z i e n v a n recreatie en toerisme binnen Drenthe e e n keiharde n o o d z a a k , 6. F o n d s v o o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e 6.1 I n s t e l l i n g In 1 9 9 8 heeft het bestuur van het nieuw g e v o r m d e R e c r e a t i e s c h a p Drenthe het besluit v a n het v o o r m a l i g e R e c r e a t i e s c h a p N o o r d - en M i d d e n - D r e n t h e tot de v o r m i n g v a n e e n f o n d s v o o r recreatie en toerisme o v e r g e n o m e n . Jaarlijks stellen de Drentse g e m e e n t e n e e n bedrag voor dit f o n d s b e s c h i k b a a r . Dit bedrag is g e b a s e e r d op e e n c o m p o n e n t in s a m e n h a n g met de dagrecreatie (een v a s t e bijdrage per g e m e e n t e ) e n e e n variabele c o m p o n e n t g e b a s e e r d op de toeristische o v e r n a c h t i n g e n in e e n g e m e e n t e . Met a n d e r e w o o r d e n : e e n deel van de toeristenbelasting wordt feitelijk via het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe ingezet. De o m v a n g van het fonds b e d r o e g in 2012: € 268.753,-. ( D e z e o m v a n g w a s in 2 0 1 1 : € 315.460,-). M e d e dankzij het fonds is in 2 0 1 2 e e n i n v e s t e r i n g s v o l u m e van € 1,5 miljoen gerealiseerd. 6.2 D o e l s t e l l i n g De doelstelling v a n het fonds is financiële middelen s n e l e n efficiënt b e s c h i k b a a r m a k e n v o o r nieuwe ontwikkelingen in het kader v a n recreatie en t o e r i s m e . Hierbij vormt met n a m e de mogelijkheid via inzet van het fonds op snelle wijze a n d e r e s u b s i d i e g e l d e n te g e n e r e r e n , e e n belangrijk aspect. Z o kan op e e n alerte wijze w o r d e n i n g e s p e e l d op w e n s e n vanuit o v e r h e i d e n bedrijfsleven. Het is mogelijk g e b l e k e n projecten in g a n g te zetten die a n d e r s niet of slechts met veel moeite z o u d e n zijn g e r e a l i s e e r d . D e z e opzet is z e e r s u c c e s v o l g e b l e k e n . D e f o n d s m i d d e l e n g e n e r e r e n e e n grote multiplier in relatie tot inzet van a n d e r e m i d d e l e n . Zie hiervoor de uitwerking v a n de diverse projecten in d e programmaverantwoording. VOJRWAARMERKINGSBOELLINDEN BDO Audit & Assurance B.V.

aatum

0

Beno'e

bnerrr

f

5

A P R 2 0 1 3

&

co

IMjB

- 7 -

Het A l g e m e e n B e s t u u r heeft in 2004 bij d e k e r n t a k e n d i s c u s s i e v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe de doelstelling v a n het fonds kernachtig s a m e n g e v a t : het o p e f f e c t i e v e e n e f f i c i ë n t e w i j z e z o r g d r a g e n v o o r v e r n i e u w i n g e n s t i m u l e r i n g v a n r e c r e a t i e e n t o e r i s m e in D r e n t h e in b r e d e z i n . 6.3 Inzet In de a f g e l o p e n periode van 5 jaar {2008 - 2012) is door de g e m e e n t e n e e n totaalbedrag van € 1.691.478,- in het fonds gestort. V i a het fonds is v e r v o l g e n s m e e g e h o l p e n a a n e e n investering in het Drents recreatief/toeristisch product in d e z e periode van 5 jaar v a n circa € 26 miljoen. Het f o n d s heeft het mogelijk g e m a a k t substantiële z a k e n , z o a l s onder meer d e projecten Fietstotaalplan - investering € 12 miljoen, Outdoor Drenthe - investering € 2,4 miljoen, het F i e t s k n o o p p u n t e n s y s t e e m Drenthe - investering € 1 miljoen, ontwikkeling V e e n g e b i e d / N a t u r p a r k - € 250.000,-, o n d e r z o e k M a s t e r p l a n Fiets - € 100.000,- en het E c o r y s o n d e r z o e k los te trekken e n op e e n snelle wijze uit te v o e r e n . Uit c o m m e n t a r e n v a n z o w e l g e m e e n t e n , bedrijfsleven als ook uit e i g e n constatering kan w o r d e n o p g e m e r k t dat het fonds a a n zijn doelstelling voldoet: het op effectieve en efficiënte wijze z o r g d r a g e n v o o r vernieuwing e n stimulering v a n recreatie en toerisme in Drenthe. 7. A O R T A Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft ingesteld e e n A l g e m e e n O v e r l e g Recreatief Toeristische Ambtenaren (AORTA). In het A O R T A wordt intensief v a n g e d a c h t e n g e w i s s e l d over het (inter-)gemeentelijk beleid ten a a n z i e n van recreatie e n toerisme. E r w o r d e n sprekers uitgenodigd z o a l s v e r t e g e n w o o r d i g e r s v a n het toeristisch bedrijfsleven, natuurbeschermingsinstanties, v e r t e g e n w o o r d i g e r s e n a m b t e n a r e n v a n d e provincie. De v a a k solitaire functie v a n de gemeentelijke b e l e i d s m e d e w e r k e r s wordt o p d e z e wijze versterkt. 8. R e a l i s a t i e v a n d o e l m a t i g h e i d e n r e c h t m a t i g h e i d D e a a r d en o m v a n g v a n d e organisatie v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe laat z i c h k e n s c h e t s e n door e e n aantal z a k e n , te w e t e n : a. k l e i n s c h a l i g h e i d ; b. effectiviteit; c.

intensiviteit (veel projecten).

Doelmatigheid D e ingezette m a a t r e g e l e n ter versterking v a n de financiële administratie blijken in 2012 op e e n g o e d e wijze te zijn d o o r g e v o e r d . G e n o e m d e m a a t r e g e l e n laten effecten z i e n in het sneller e n beter interpreteerbaar m a k e n v a n b e s c h i k b a a r cijfermateriaal. T e v e n s is e e n belangrijke verbetering ingevoerd bij de debiteuren- en crediteurenadministratie. Hierdoor heeft het invorderen v a n r e k e n i n g e n , het verrichten v a n betalingen en het z o r g e n voor bevoorschotting van s u b s i d i e m i d d e l e n voor projecten e n p r o c e s s e n een belangrijke impuls gekregen. Rechtmatigheid E e n verduidelijking rond d e rechtmatigheid in de besluitvorming heeft in 2012 verder geleid tot e e n n o g directere en actievere rol van het A l g e m e e ^ ^ y ^ ^ L besluitvormingsproces. K

B D 0

A u d i t

datum

Benorende bi:

)

0

E

L

&

Ö 5 A P R

E

l

N

D

E

N

B - V <

Z013

tfjf [JjdjÜ,

a.a.

b...il\Al

In het kader v a n de rechtmatigheidscontrole is de v o l g e n d e v a n t o e p a s s i n g zijnde interne en externe regelgeving geïnventariseerd: -

-

-

wet G e m e e n s c h a p p e l i j k e R e g e l i n g e n ; G e m e e n s c h a p p e l i j k e R e g e l i n g R e c r e a t i e s c h a p Drenthe; verordening op de uitgangspunten voor het financieel b e l e i d , voor het financieel b e h e e r en voor de inrichting v a n de financiële organisatie v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe; verordening op de controle op het financieel b e h e e r e n op de inrichting v a n de financiële organisatie v a n R e c r e a t i e s c h a p Drenthe; rechtspositionele regelingen p e r s o n e e l en regelgeving belastingwetgeving; regelgeving B T W ; wet F i d o e n treasurystatuut; regelgeving E u r o p e e s a a n b e s t e d e n e n staatssteun; regelingen betreffende projectfinanciering ( s u b s i d i e v o o r w a a r d e n provincie Drenthe en Samenwerkingsverband Noord-Nederland); gemeentewet; directiestatuut; ambtenarenwet; Wet O p e n b a a r m a k i n g uit P u b l i e k e middelen gefinancierde T o p i n k o m e n s ( W O P T ) ; Besluit Begroting e n Verantwoording ( B B V ) ; Besluit A c c o u n t a n t s c o n t r o l e Decentrale O v e r h e d e n ( B A D O ) .

Medio 2 0 0 8 heeft de belastingdienst besloten het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe met terugwerkende kracht B T W - p l i c h t i g te m a k e n . E e n en a n d e r betekent dat i n g a a n d e 1 januari 2008 er sp rake is v a n B T W - h e f f i n g over d e gemeentelijke bijdragen v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe k a n de B T W over de eigen projecten v e r r e k e n e n . P e r saldo is d e z e wijziging in overleg met de accountant, budgettair neutraal voor d e g e m e e n t e n verlopen. 9. R e s u l t a a t b o e k j a a r 2012 Het boekjaar is afgesloten met e e n positief resultaat v a n € 2 1 . 6 0 0 , - na b e s t e m m i n g . 10. V o o r s t e l tot v a s t s t e l l i n g v a n d e j a a r r e k e n i n g O n d e r verwijzing naar het v o r e n s t a a n d e stellen wij u voor: a over te g a a n tot vaststelling v a n de jaarrekening v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe 2012; b. het resultaat over 2 0 1 2 te weten € 21.600,- ten bate te b r e n g e n v a n d e a l g e m e n e reserve.

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit & Assurance E.V. aatum

0 h A P R

2013

Beno-enaeiL Dnein-.(5Ü2L/L| cd, l L/J.lS !

" 9 -

Programmaverantwoording

1. Algemeen Het jaar 2 0 1 2 heeft in het t e k e n g e s t a a n v a n d e realisatie e n ontwikkeling v a n e e n groot a a n t a l projecten. Sociaal beleid In 2 0 1 2 is gewerkt a a n consolidatie v a n d e organisatie. E r is beperkt extra p e r s o n e e l i n g e h u u r d . In d e vorm v a n het a a n s t e l l e n v a n e e n i n l e e n - a m b t e n a a r voor d e D r e n t s e g e m e e n t e n e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf e n voor d e b e g e l e i d i n g v a n d e projecten M a s t e r p l a n Fiets e n Herstel F i e t s p a d e n Drenthe. H i e r d o o r heeft d e organisatie in uitvoerende zin e e n versterking k u n n e n krijgen. In relatie tot d e v e r d e r e opzet e n uitvoering v a n projecten z a l continue a a n d a c h t v o o r d e inzet v a n p e r s o n e e l binnen d e organisatie v a n b e l a n g zijn. D e extra p e r s o n e e l s l a s t e n die hieruit voortvloeien zijn v o o r het grootste d e e l d o o r b e r e k e n d a a n d e betrokken projecten. Adviesfunctie N a a s t e e n grote betrokkenheid bij individuele g e m e e n t e n zijn in 2 0 1 2 e e n aantal centrale a d v i e z e n uitgebracht. Bijvoorbeeld ten a a n z i e n v a n d e toeristenbelasting e n d e handleiding T o e r i s m e e n Ruimtelijke O r d e n i n g . V o o r l a a t s t g e n o e m d e is ook vanuit a n d e r e provincies/gemeenten interesse getoond. Projecten en activiteiten In 2 0 1 2 heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n groot aantal projecten g e c o ö r d i n e e r d of in m e e geparticipeerd. N a a s t e e n uitvoerende rol heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n z o w e l financiële als actief participerende rol. O n d e r s t a a n d treft u e e n overzicht a a n v a n d e projecten in 2 0 1 2 .

1.1. G e b i e d s c o ö r d i n a t i e Zuidwest Drenthe V o o r e e n periode v a n 3 jaar (2010 t/m 2012) is e e n g e b i e d s c o ö r d i n a t o r actief g e w e e s t in het g e b i e d van Z u i d w e s t Drenthe ( g e m e e n t e n H o o g e v e e n , D e W o l d e n , W e s t e r v e l d , M e p p e l e n Midden-Drenthe). In het k a d e r v a n dit project zijn e e n groot aantal z a k e n in g a n g g e z e t : o n d e r z o e k interpretation Z u i d w e s t D r e n t h e / D r e n t s e H o o g l a n d e n ; ontwikkeling paardentrektocht Drenthe-trail; ontwikkeling promotie Z u i d w e s t Drenthe; ontwikkeling kinder(route)boek ' E d d i e d e E e k h o o r n ' met bijbehorende m a s c o t t e .

1 \

J: 'Eddie de

-

Eekhoorn'

stimuleren s a m e n w e r k i n g o n d e r n e m e r s met D r e n t s e Fiets 4 D a a g s e ; ontwikkeling e n stimuleren o n d e r n e m e r s i n i t i a t i e v e n in a r r a n g e m e n t s v o r m e n beursbezoek; b e g e l e i d e n o n d e r n e m e r s g r o e p e n bij productontwikkeling; -10-

1

-

o n d e r z o e k ruiter- e n menstructuur Z u i d w e s t Drenthe; beleveniskaart Zuidwest-Drenthe/Reestdal/Waterrijk Weerribben; d i v e r s e (meertalige) flyers ten b e h o e v e v a n b e u r z e n e n o n d e r n e m e r s .

D e totale k o s t e n v a n het project b e d r o e g e n € 280.000,-- Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe v e r l e e n d e hierin e e n bijdrage v a n € 4 0 . 0 0 0 , - . Het project is eind 2 0 1 2 a f g e r o n d .

1.2. Project V e e n c o m p a g n i e

L_ .

e e n c ï .

n o n

1

^

April 2 0 0 9 is het project V e e n c o m p a g n i e v a n start g e g a a n in Z u i d o o s t Drenthe voor e e n p e r i o d e v a n 3 jaar. A l s coördinator w a s hiervoor d e stichting D B F actief. D e V e e n c o m p a g n i e heeft gewerkt a a n d e realisatie v a n projecten b i n n e n de v e e n g e b i e d e n v a n d e g e m e e n t e n E m m e n e n C o e v o r d e n . T e v e n s w e r d o n d e r s t e u n i n g g e g e v e n bij d e realisatie v a n d e Interreg projecten in het k a d e r v a n het Naturpark (hiervoor w e r d vanuit het Interregproject e e n v e r g o e d i n g betaald). S a m e n met d e in d e z e regio actieve r e c r e a t i e o n d e r n e m e r s w e r d g e b i e d s p r o m o t i e ontwikkeld. D e V e e n c o m p a g n i e is g e d u r e n d e drie jaar actief g e w e e s t met tussentijds e e n evaluatie. D e totale k o s t e n v a n het project w a r e n g e r a a m d o p € 1 5 0 . 0 0 0 , - per jaar. Hierin is e e n L e a d e r / P O P - s u b s i d i e v e r l e e n d v a n € 7 5 . 0 0 0 , - per jaar, d e provincie Drenthe heeft e e n b e d r a g v a n € 2 5 . 0 0 0 , - per j a a r b e s c h i k b a a r g e s t e l d . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe d r o e g g e d u r e n d e de g e n o e m d e periode e e n b e d r a g v a n € 1 0 . 0 0 0 , - per j a a r bij. D e g e m e e n t e E m m e n betaalde e e n bijdrage v a n € 3 0 . 0 0 0 , - per jaar, terwijl d e g e m e e n t e C o e v o r d e n e e n bijdrage b e t a a l d e v a n € 10.000,- per jaar. Het project is medio 2012 afgerond.

1.3. Interreg IV project Naturpark Het Interreg IV project Naturpark w a s e e n D u i t s - N e d e r l a n d s project in het k a d e r v a n het Naturpark M o o r . Het project omvatte e e n totaalinvestering v a n € 7,3 miljoen. B i n n e n het project k w a m e n z a k e n als natuurontwikkeling e n d e ontwikkeling v a n het V e e n m u s e u m E m s l a n d a a n d e o r d e , m a a r o o k d e fietsverbindingen E m m e n - H a r e n , R u n d e - Z w a r t e m e e r e n a a n s l u i t e n d e v o o r z i e n i n g e n in relatie tot de vaarverbinding E r i c a - T e r A p e l . T e v e n s zijn T o e r i s t i s c h e O v e r s t a p P u n t e n ( T O P ' s ) g e r e a l i s e e r d , informatiezuilen over het Naturpark, e e n o n d e r z o e k n a a r d e mogelijkheid v o o r e e n s m a l s p o o r v e r b i n d i n g door het v e e n g e b i e d e n d e ontwikkeling v a n v e e n p o o r t e n ( b e z o e k e r s i n f o r m a t i e p u n t e n v o o r het g e b i e d ) . O p d r a c h t g e v e r v o o r e e n totaalbedrag v a n € 7 miljoen w a s de vereniging Naturpark. Het o n d e r z o e k n a a r de realisatie v a n e e n s m a l s p o o r v e r b i n d i n g d o o r het B a r g e r v e e n richting Duitsland is uitgevoerd d o o r T a u w . V o o r het o n d e r d e e l V e e n p o o r t e n w a s het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe o p d r a c h t g e v e r . O p b a s i s v a n o n t w e r p e n v a n B u r e a u S a n d e n b u r g w e r d in W e i t e v e e n gewerkt a a n d e invulling v a n d e z e V e e n p o o r t e n a a n g e b i e d s e i g e n b e e l d m e r k e n . Hierdoor wordt z o w e l a a n N e d e r l a n d s e als a a n Duitse zijde d e s a m e n h a n g v a n het g e b i e d e n het unieke karakter verder benadrukt. Afronding v a n dit project heeft eind 2 0 1 2 p l a a t s g e v o n d e n .

-11 -

'voorbeeld van markering

TOP'

V o o r het project V e e n p o o r t e n w a s e e n totaalbedrag v a n € 2 1 0 . 0 0 0 , - b e s c h i k b a a r die b e s t o n d uit e e n Interreg s u b s i d i e v a n € 187.500,-, terwijl d e g e m e e n t e E m m e n e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe ieder € 2 2 . 5 0 0 , - b e t a a l b a a r h e b b e n g e s t e l d .

1.4. Project Smaekmakers Het project ' D e S m a e k m a k e r s van Drenthe' is gestart in juni 2 0 0 9 e n liep tot m e d i o 2 0 1 2 . Dit project heeft e e n extra impuls g e g e v e n a a n d e beleving v a n s t r e e k e i g e n p r o d u c t e n in Drenthe e n Ooststellingwerf. Dit in n a u w e s a m e n w e r k i n g met d e p r o d u c e n t e n v a n d e z e p r o d u c t e n . N a a r nu blijkt kan e e n e n a n d e r o p v e e l belangstelling r e k e n e n v a n z o w e l toeristen als e i g e n inwoners. Dit is vooral m e r k b a a r a a n d e i n t e r e s s e v o o r d e z o g e n a a m d e SmaakFietsRoutes. M i d d e l s aantrekkelijke f i e t s a r r a n g e m e n t e n m a k e n d e r e c r e a n t e n tijdens d e z e routes k e n n i s met s t r e e k e i g e n producten bij d i v e r s e h o r e c a g e l e g e n h e d e n e n p r o d u c e n t e n . T e v e n s wordt in het k a d e r v a n dit project jaarlijks d e W e e k van d e S m a a k g e o r g a n i s e e r d . O o k d e u p g r a d e v a n Drents G o e d is m e e g e n o m e n in het project. D e site w w w . s m a e k m a k e r s v a n d r e n t h e . n l , d e s m a a k k a a r t e n e e n s m a a k d a t a b a s e o p www.drenthe.nl. zijn ontwikkeld. E r zijn d i v e r s e w o r k s h o p s g e o r g a n i s e e r d waarbij p r o d u c e n t e n hun s t r e e k p r o d u c t e n o n d e r d e a a n d a c h t brachten v a n p r o f e s s i o n e l e k o k s . T e r p l e k k e w e r d met d e z e p r o d u c t e n gekookt. O p d e z e m a n i e r is ervoor g e z o r g d dat er m e e r D r e n t s e producten o p d e D r e n t s e m e n u k a a r t e n s t a a n . Marketing Drenthe heeft d o o r t o e d o e n v a n dit project S N N - financiering v e r k r e g e n o m d e promotie ' P r o e f het pure Drenthe' mogelijk te m a k e n . E r wordt n a g e d a c h t o v e r e e n mogelijk vervolg. D e totale kosten v a n dit 3-jarige project b e d r o e g e n € 2 5 5 . 0 0 0 , - . D e financiering w e r d g e d r a g e n d o o r d e stichting P r o e f d e P u r e P r o v i n c i e (€ 15.000,-), initiatiefnemers d r o e g e n in totaal € 4 8 . 0 0 0 , - bij, w a a r v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe € 6 . 0 0 0 , 0 0 0 , - voor haar r e k e n i n g n a m . D a a r n a a s t w a r e n er bijdragen v a n p r o d u c e n t e n e n participanten. Het m e r e n d e e l w e r d betaald vanuit e e n ILG s u b s i d i e : € 1 4 8 . 5 0 0 , - . D e overige partijen: O o m s Innpuls, L a n d b o u w e e n Drents G o e d v o o r z a g e n in de restbijdrage. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe c o ö r d i n e e r d e het project e n v e r z o r g d e d e financiële afwikkeling. 'SmaakFietsRoutefolder'

- 12-

1.5. G e b i e d s c o ö r d i n a t i e Noordwest Drenthe V o o r e e n periode v a n 3 j a a r (2010 t/m 2012) w a s e e n gebiedscoördinator voor N o o r d w e s t D r e n t h e ( g e m e e n t e n N o o r d e n v e l d , d e e l v a n T y n a a r l o , d e e l v a n A s s e n ) op parttime b a s i s (2 d a g e n per w e e k ) a a n g e s t e l d . In het k a d e r v a n dit project w e r d volop gewerkt a a n versterking v a n de o n d e r n e m e r s p a r t i c i p a t i e in het g e b i e d . Hiertoe zijn e e n aantal b i j e e n k o m s t e n g e o r g a n i s e e r d e n w e r d g e w e r k t a a n d e ontwikkeling v a n digitale hulpmiddelen v o o r d e o n d e r n e m e r s . Dit heeft g e r e s u l t e e r d in de oprichting v a n d e stichting K o p v a n Drenthe. Dit o n d e r n e m e r s c o l l e c t i e f gaat d e p r o d u c t e n uit het project vervolg g e v e n . D a a r n a a s t is o n d e r a n d e r e de ontwikkeling v a n het actieve m e e r d a a g s e a r r a n g e m e n t P a u p e r p a d inclusief routeapp g e r e a l i s e e r d . D e totale k o s t e n v a n het project b e d r o e g e n € 1 6 2 . 0 0 0 , - . Hierin w e r d d o o r het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n bijdrage v e r l e e n d v a n € 3 0 . 0 0 0 , - . Het project is eind 2 0 1 2 a f g e r o n d .

1.6. MTB-route Drents Friese W o l d Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in n a u w e s a m e n w e r k i n g met S t a a t s b o s b e h e e r e n het N a t i o n a a l P a r k Drents F r i e s e W o l d e e n v e r n i e u w d e M T B - r o u t e g e r e a l i s e e r d in het g e b i e d v a n het D r e n t s F r i e s e W o l d . Met d e z e v e r n i e u w d e route - die eind maart 2 0 1 2 is g e o p e n d is e e n extra impuls g e g e v e n a a n e e n bijzondere v o r m v a n natuurbeleving in dit unieke natuurgebied.

1.7. Idyllisch Reestdal In d e p e r i o d e 2 0 1 0 - 2 0 1 2 is het interprovinciaal project Idyllisch R e e s t d a l g e c o ö r d i n e e r d d o o r het R e c r e a t i e s c h a p D r e n t h e . Met d e g e m e e n t e n H a r d e n b e r g , D e W o l d e n , S t a p h o r s t , M e p p e l , d e beide l a n d s c h a p p e n , p r o v i n c i e s e n M a r k e t i n g / R o u t e p u n t O o s t zijn o n d e r a n d e r e d e v o l g e n d e producten gerealiseerd: verhalenpalen; natuurspeelpad Oud-Avereerst; uitkijktoren (in s a m e n w e r k i n g met project S t a d s r a n d z o n e M e p p e l ) ; website vakantieinhetreestdal.nl; Reestdal minimagazine: ondernemersbijeenkomsten; 5 G P S - r o u t e s ( w a a r v a n 1 g e k o z e n is als m o o i s t e route v a n N e d e r l a n d in 2 0 1 2 ) ; s t r e e k p r o d u c t e n e n c o s m e t i c a l i j n (kruud'n z i e p e , haorolie etc), ook in miniversie ten behoeve van verblijfsaccommodaties; Reestdaldisplays voor ondernemers. D e stichting O n d e r n e m e n d R e e s t d a l is opgericht die d e producten verder in d e markt gaat zetten e n zorgt v o o r v e r d e r e ontwikkelingen v a n het merk R e e s t d a l . D e totale k o s t e n b e d r o e g e n € 2 2 2 . 8 0 2 , -

-13-

1.8. Stadsrandzone Reestdal - Meppel Dit project is in 2 0 1 2 gestart. In combinatie met s u b s i d i e g e l d e n uit het project Idyllisch R e e s t d a l zijn e e n uitkijktoren, w a n d e l p o n t j e e n v e r h a l e n p a l e n g e r e a l i s e e r d . V o o r de k o m e n d e 2 jaren wordt o n d e r a n d e r e nog g e r e a l i s e e r d : een nieuw fietspad; diverse wandelpaden; informatiepanelen; beleefpunten. D e bijdrage v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe (bij e e n totaal investering v a n : € 222.802,-) in dit project is € 2 1 . 5 3 4 , - .

'Uitkijktoren

Reestdal'

1.9. Digitale informatiezuilen In s a m e n w e r k i n g met Tourist Info Drenthe zijn dertien digitale i n f o r m a t i e z u i l e n / s c h e r m e n g e r e a l i s e e r d . D e s c h e r m e n (1 per g e m e e n t e ) w e r d e n b e s c h i k b a a r g e s t e l d d o o r Tourist Info Drenthe e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft d e software in e i g e n b e h e e r ontwikkeld. mm

'touchscreen

in Ruinen'

Geopark de Hondsrug 1.10. Geopark de Hondsrug E e n G e o p a r k is e e n k e n m e r k e n d g e b i e d op b a s i s v a n bijzondere g e o l o g i s c h e a s p e c t e n . D e g e o l o g i s c h e w a a r d e n k u n n e n hier w o r d e n g e k o p p e l d a a n historie, cultuur, e c o l o g i e , natuur e n e c o n o m i e in s a m e n h a n g met e e n d u u r z a m e visie. Het betreft e e n duidelijk b e g r e n s d g e b i e d met v o l d o e n d e m o g e l i j k h e d e n voor e c o n o m i s c h e groei. E r zijn in E u r o p a 46 G e o p a r k e n (in d e wereld zijn het er o p dit m o m e n t circa 80). V o o r b e e l d e n hiervan zijn de Eifel, Haute P r o v e n c e e n L e s b o s . Met het verkrijgen v a n d e status v a n internationaal G e o p a r k krijgt Drenthe e e n uniek k a d e r v o o r culturele e n toeristische ontwikkeling e n heeft zij in N e d e r l a n d d e primeur. Het project Het project omvat het uitwerken v a n het c o n c e p t G e o p a r k o m te k u n n e n v o l d o e n a a n d e criteria v a n d e internationale g e o p a r k s t a t u s . Het G e o p a r k is g e l e g e n in de g e m e e n t e n T y n a a r l o , A a e n H u n z e , B o r g e r - O d o o r n , C o e v o r d e n e n E m m e n . Het project heeft ook

effecten in d e g e m e e n t e n A s s e n e n M i d d e n - D r e n t h e . O n d e r d e l e n v a n het project zijn d e ontwikkeling v a n informatiepunten, routes, digitale ontsluiting, e d u c a t i e v e p r o g r a m m a ' s e n cultuur. Het project is begroot o p € 2 . 2 7 7 . 6 5 0 , - . D e provincie Drenthe e n het S a m e n w e r k i n g s v e r b a n d N o o r d - N e d e r l a n d ( S N N ) f i n a n c i e r e n hierin € 1.526.026,-. D e betrokken g e m e e n t e n , het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e n e e n aantal particuliere f o n d s e n n e m e n d e e l voor € 7 5 1 . 6 2 4 , - . Bij d e instelling v a n het project is o v e r w o g e n d e coördinatie a a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe o v e r te laten. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft i m m e r s v e e l ervaring met grote projecten. Toentertijd is e c h t e r g e k o z e n v o o r het Drents P l a t e a u . Het faillissement v a n het Drents P l a t e a u heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe als coördinator v a n dit project w e e r in b e e l d g e b r a c h t . Het A l g e m e e n B e s t u u r v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in het v o o r j a a r v a n 2 0 1 2 b e s l o t e n het project o v e r te n e m e n v a n het Drents P l a t e a u . P e r 1 juli 2 0 1 2 is het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe verantwoordelijk v o o r het project, d a a r v o o r w a s dit d e provincie. Het project sluit a a n bij d e activiteiten v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Het R e c r e a t i e s c h a p D r e n t h e kent d e setting e n d e p r o c e d u r e s e n is r e e d s betrokken bij het project rond a s p e c t e n v a n b e w e g w i j z e r i n g e n i n f o r m a t i e p a n e l e n . Het project o m v a t o p dit m o m e n t d e e e r s t e f a s e e n loopt tot e i n d 2 0 1 3 . D e v o l g e n d e f a s e betreft het f o r m a l i s e r e n v a n d e status G e o p a r k v o o r het b e t r o k k e n g e b i e d bij v o o r k e u r o n d e r leiding v a n e e n formele, zelfstandige structuur (stichting).

1.11. Informatievoorziening Hunebedden •A

I ills' 1

1

1

'oud bewegwijzeringsbord

I

Hunebed'

Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in 2 0 1 2 in n a u w e s a m e n w e r k i n g met d e H u n e b e d d e n B e h e e r g r o e p d e ontwikkeling v a n n i e u w e i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g e n bij d e h u n e b e d d e n in D r e n t h e ter h a n d g e n o m e n . Het d o e l o m o p e e n eigentijdse m a n i e r v a n informeren o v e r d e z e u n i e k e a r c h e o l o g i s c h e m o n u m e n t e n te k o m e n , is in 2 0 1 2 g e r e a l i s e e r d . Hierbij is z o w e l gebruik g e m a a k t v a n i n f o r m a t i e p a n e l e n als v a n n i e u w e m e d i a . Inmiddels is e e n p r o e f p a n e e l g e p l a a t s t bij het H u n e b e d c e n t r u m te B o r g e r . D e totaalkosten v a n het project b e d r o e g e n € 3 0 0 . 0 0 0 , - . D e z e k o s t e n w e r d e n v e r g o e d d o o r s u b s i d i e s v a n d e provincie Drenthe, A N W B , V S B - f o n d s , d e t e r r e i n b e h e r e n d e o r g a n i s a t i e s e n e e n bijdrage uit het f o n d s v a n het Recreatieschap Drenthe.

1.12. Project Zorg en T o e r i s m e O n d e r d e n a a m ' V a k a n t i e in D r e n t h e , dat is v a k a n t i e v o o r i e d e r e e n ' is e e n project ontwikkeld v o o r het in kaart b r e n g e n v a n d e v o o r g e h a n d i c a p t e n a a n g e p a s t e a c c o m m o d a t i e s binnen het

-15-

w e r k g e b i e d v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Het projectvoorstel is ontwikkeld in s a m e n w e r k i n g met Marketing Drenthe, P r o g r a m m a V C P , R E C R O N e n Z o r g b e l a n g Drenthe. Het projectvoorstel sluit a a n bij d e w e n s v a n d e provincie Drenthe d e e c o n o m i s c h e ontwikkeling in d e s e c t o r recreatie e n (zorg)toerisme, d e z o r g s e c t o r e n het m i d d e n - e n kleinbedrijf e e n extra impuls te g e v e n . D e k o s t e n v a n d e 1 f a s e v a n het project: 'inventarisatie a a n g e p a s t e a c c o m m o d a t i e s e n ontwikkelen toeristisch informatiepunt d o o r o n d e r n e m e r s ' , zijn g e r a a m d op € 30.000,-. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe verleent hierin e e n bijdrage v a n € 13.750,-. D e provincie Drenthe verleent d e z e l f d e bijdrage. e

D e inventarisatie wordt uitgevoerd door vrijwilligersgroepen die hiervoor s p e c i a a l zijn getraind d o o r het V C P o p b a s i s v a n landelijk ontwikkelde criteria. E i n d mei 2 0 1 2 is binnen het project e e n groot c o n g r e s rond t o e r i s m e e n z o r g g e o r g a n i s e e r d in s a m e n w e r k i n g met V C P e n Z o r g b e l a n g Drenthe. A a n dit c o n g r e s d e d e n z o ' n 110 m e n s e n m e e . N a a r v e r w a c h t i n g z a l d e d a t a b a s e met daarin g e g e v e n s o v e r d e in kaart g e b r a c h t e bedrijven met a a n p a s s i n g e n in het voorjaar v a n 2 0 1 3 g e r e e d zijn. D a n is het mogelijk met behulp v a n d e v r a a g g e s t u u r d e d a t a b a s e d e b e s c h i k b a r e a a n p a s s i n g e n o p te z o e k e n . Met d e z e d a t a b a s e wordt e e n belangrijke extra impuls g e g e v e n a a n de m o g e l i j k h e d e n v o o r e e n v a k a n t i e in Drenthe v o o r m e n s e n met e e n b e p e r k i n g . In 2 0 1 3 z a l n a d e r w o r d e n b e z i e n of e n z o j a o p w e l k e wijze, tot e e n v e r d e r e s c h o u w v a n bedrijven rond a a n p a s s i n g e n k a n w o r d e n g e k o m e n .

1.13. Project Herstel Fietspaden D e provincie Drenthe heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n s u b s i d i e v a n € 1.000.000,v e r l e e n d o m tot verbetering v a n f i e t s p a d e n te k o m e n . D e g e m e e n t e n k u n n e n bij het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe per fietspad e e n m a x i m a l e bijdrage v a n 3 3 , 3 % verkrijgen. V o o r d e r e s t e r e n d e kosten zijn d e g e m e e n t e n zelf verantwoordelijk. T o t a a l wordt € 3 . 0 1 3 . 7 7 8 , - geïnvesteerd in d e kwaliteit v a n f i e t s p a d e n . Inmiddels wordt volop gewerkt a a n d e realisatie. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe coördineert d e verdeling v a n d e s u b s i d i e g e l d e n e n ziet toe o p d e juiste uitvoering e n v e r a n t w o o r d i n g . Het project loopt tot m e d i o 2 0 1 3

' recreëren

op fietspaden

in Drenthe'

1.14. Wijziging LF-bebording Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in o p d r a c h t v a n d e stichting Landelijk Fietsplatform in 2011 e n 2 0 1 2 d e s y n c h r o n i s a t i e v a n d e b e b o r d i n g v a n d e lange afstandsfietsroutes ( L F - r o u t e s ) met het f i e t s k n o o p p u n t e n s y s t e e m in Drenthe, d e g e m e e n t e Ooststellingwerf e n het direct a a n l i g g e n d e g e b i e d gerealiseerd. Hierdoor heeft e e n v e r d e r e versterking v a n d e knooppuntenstructuur voor fietsers p l a a t s g e v o n d e n . D e kosten voor d e z e s y n c h r o n i s a t i e zijn betaald d o o r d e stichting Landelijk Fietsplatform.

'LF- en

fietsknooppuntenbewegwijzenng'

1.15. Onderzoek Masterplan Fiets (zicht op kwaliteit) Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in 2 0 1 2 het o n d e r z o e k naar d e fietsinfrastructuur in D r e n t h e e n d e F r i e s e g e m e e n t e Ooststellingwerf a f g e r o n d . Het o n d e r z o e k heeft p l a a t s g e v o n d e n d o o r het bedrijf R o e l o f s uit D e n H a m / S t a d s k a n a a l . Het o n d e r z o e k is b e g e l e i d d o o r e e n w e r k g r o e p b e s t a a n d e uit 4 a m b t e n a r e n v a n d e afdeling o p e n b a r e w e r k e n ( g e m e e n t e n Ooststellingwerf, H o o g e v e e n , M i d d e n - D r e n t h e e n D e W o l d e n ) a l s m e d e 1 toeristische a m b t e n a a r ( g e m e e n t e A a e n H u n z e ) , e e n tweetal m e d e w e r k e r s van d e provincie Drenthe e n m e d e w e r k e r s v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Uit het o n d e r z o e k komt n a a r v o r e n dat 9 4 % v a n het fietspadennetwerk v a n c i r c a 1700 km in D r e n t h e e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf v o l d o e n d e tot z e e r g o e d is. E c h t e r 6 % v a n d e f i e t s p a d e n e n 1 0 % v a n d e v e r b i n d i n g s w e g e n is t u s s e n nu e n 2 j a a r dringend a a n o n d e r h o u d toe. Dit betreft e e n investering v a n t u s s e n d e € 6 0 0 . 0 0 0 , - e n € 2.000.000,-. Het A l g e m e e n B e s t u u r v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft o m tot e e n effectieve e n efficiënte o p l o s s i n g te k o m e n v o o r d e z e o n d e r h o u d s v r a g e n b e s l o t e n tot e e n n a d e r o n d e r z o e k te k o m e n rond d e m o g e l i j k h e d e n v o o r e e n m e e r g e z a m e n l i j k e a a n p a k . Dit o n d e r z o e k z a l n a a r v e r w a c h t i n g v o o r d e z o m e r v a n 2 0 1 3 zijn a f g e r o n d . 9 ij

.1

f

ietsbewegwijzering'

1.16. Project G r o e n e Haltes Het betreft hier e e n s a m e n w e r k i n g t u s s e n het O V b u r e a u , d e Milieufederatie e n het R e c r e a t i e s c h a p D r e n t h e o m w a n d e l r o u t e s a a n te laten sluiten o p openbaar vervoerpunten. H i e r v o o r wordt e e n b r o c h u r e ontwikkeld. N a a r v e r w a c h t i n g is d e z e b r o c h u r e m e d i o 2 0 1 3 g e r e e d . D e totale k o s t e n v a n het project zijn € 15.000,-, w a a r v a n € 7 . 5 0 0 , - ten laste v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe.

'voorbeeld van een Groene

Halte'

1.17. Onderzoek Poorten Zuidwest Drenthe In s a m e n w e r k i n g met het secretariaat v a n d e N a t i o n a l e P a r k e n D w i n g e l d e r v e l d e n Drents F r i e s e W o l d is in 2 0 1 2 e e n visie ontwikkeld door d e Grontmij en b u r e a u ' V e r b e e l d e r ' rond d e d i v e r s e t o e g a n g s p o o r t e n e n informatiecentra in e n r o n d o m Z u i d w e s t Drenthe. Dit o m zicht te -17-

krijgen o p d e effectiviteit e n interactie t u s s e n g e n o e m d e informatiecentra e n d e b e t r o k k e n h e i d v a n het bedrijfsleven. D e ontwikkeling v a n d e visie is b e g e l e i d d o o r e e n brede w e r k g r o e p b e s t a a n d e uit v e r t e g e n w o o r d i g e r s v a n t e r r e i n b e h e r e n d e o r g a n i s a t i e s , d e betrokken g e m e e n t e n e n d e provincie Drenthe. N a d e r e uitwerking v a n d e visie wordt verwacht n a duidelijkheid o v e r d e nieuwe bestuurlijke structuur v a n d e N a t i o n a l e P a r k e n in Z u i d w e s t Drenthe w a a r o v e r m o m e n t e e l overleg plaatsvindt.

1.18. Herijking ruiterstructuur

i4t

In 2 0 1 2 heeft - per regio - e e n o n d e r z o e k p l a a t s g e v o n d e n naar d e ruiterroutestructuur in Drenthe e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf. N a a r v e r w a c h t i n g z a l dit o n d e r z o e k in het v o o r j a a r v a n 2 0 1 3 zijn a f g e r o n d . Bij dit o n d e r z o e k zijn betrokken d e Koninklijke N e d e r l a n d s e H i p p i s c h e Sportfederatie ( K N H S ) , de Vereniging Paardentoerisme Drenthe e n d e stichting H i p p i s c h T o e r i s m e . O p b a s i s v a n d e o n d e r z o e k e n zullen m e d i o 2 0 1 3 nieuwe ruiterkaarten ontwikkeld worden.

1.19. Wandelroutes De Wolden E e n extra financiële bijdrage vanuit d e T e n n e t - g e l d e n heeft het mogelijk g e m a a k t in het g e b i e d v a n het R e e s t d a l te k o m e n tot de ontwikkeling v a n e e n w a n d e l k n o o p p u n t e n s y s t e e m ( Z u i d w o l d e / K o e k a n g e / D e Wijk). Het betreft hier e e n e e r s t e e x p e r i m e n t wat w a n d e l k n o o p p u n t e n betreft voor Drenthe. U i t g a n g s p u n t hierbij vormt het in L i m b u r g ontwikkelde s y s t e e m . D e k o s t e n w o r d e n - z o a l s a a n g e g e v e n - g e d e k t uit d e T e n n e t - g e l d e n . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe verzorgt d e projectbegeleiding en -uitvoering. D e z e k o s t e n w o r d e n ook a a n d e T e n n e t - g e l d e n t o e g e r e k e n d . Het o n d e r h o u d v a n d e g e p l a a t s t e b e b o r d i n g is v o o r rekening van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. D e afronding v a n het project wordt begin 2 0 1 3 v e r w a c h t . D e totale k o s t e n v a n het project b e d r a g e n € 100.000,-.

1.20. Aansluiting op het fietsknooppuntennetwerk van G r o n i n g e n D e provincie G r o n i n g e n e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe h e b b e n overleg g e p l e e g d o v e r d e juiste aansluiting v a n het netwerk v a n f i e t s k n o o p p u n t e n v a n G r o n i n g e n o p het r e e d s b e s t a a n d e netwerk v a n Drenthe. H i e r n a is m e d i o 2 0 1 2 d e z e aansluiting g e r e a l i s e e r d .

1.21. Vaarrecreatie D e provincie Drenthe heeft in het najaar van 2 0 1 0 - in s a m e n w e r k i n g met het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe - opdracht v e r l e e n d a a n Grontmij v o o r e e n o n d e r z o e k n a a r d e a a n w e z i g h e i d , d e n o o d z a k e l i j k e v o o r z i e n i n g e n en d e k o s t e n voor investering v a n v o o r z i e n i n g e n v o o r d e v a a r r e c r e a t i e in Drenthe. Het o n d e r z o e k o m v a t het g e h e l e stelsel v a n k a n a l e n dat b e v a a r b a a r is voor d e recreatievaart.

- 18-

O p g r o n d v a n d e uitkomsten v a n dit o n d e r z o e k en in n a d e r overleg met d e betrokken g e m e e n t e n e n d e provincie D r e n t h e heeft Grontmij in opdracht v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n n a d e r e uitwerking g e m a a k t v a n e e n aantal in dit rapport g e n o e m d e o n d e r d e l e n . Dit betreft water- e n elektrapunten v o o r boten, extra t o i l e t a c c o m m o d a t i e s e n wifi-punten. E i n d 2 0 1 2 is gestart met d e v e r d e r e uitwerking v a n d e verbetering v a n a a n l e g v o o r z i e n i n g e n te E c h t e n , N o o r d s c h e s c h u t e n M e p p e l . N a a r v e r w a c h t i n g z a l e e n en a n d e r in voorjaar v a n 2013 worden gerealiseerd.

'vaarrecreatie

in

Drenthe'

1.22. Fietsvoorzieningen Blauwe B o s Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in s a m e n w e r k i n g met d e g e m e e n t e Ooststellingwerf e n S t a a t s b o s b e h e e r in 2 0 1 2 gewerkt a a n d e verbetering v a n d e fietsinfrastructuur in het B l a u w e B o s . Dit heeft g e l e i d tot v e r b e t e r i n g / h e r a a n l e g v a n het fietspad B l a u w e B o s . Dit fietspad dat nu e e n 2 - m e t e r b r e d e verbinding biedt t u s s e n H a u l e e n Haulerwijk, levert e e n belangrijke bijdrage a a n d e v e r d e r e ontsluiting v a n dit unieke g e b i e d v o o r d e toeristen e n e i g e n i n w o n e r s . D e totaalkosten h e b b e n c i r c a € 2 0 0 . 0 0 0 , - b e d r a g e n . D e realisatie is mogelijk g e w o r d e n d o o r bijdragen uit het f o n d s plattelandsprojecten, d e g e m e e n t e Ooststellingwerf, S t a a t s b o s b e h e e r e n e e n bijdrage uit het f o n d s v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe.

1.23. Inleen-ambtenaar D e D r e n t s e g e m e e n t e n e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf h e b b e n d e mogelijkheid t e g e n e e n l a a g tarief o n d e r s t e u n i n g in te huren bij het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Hierdoor wordt het v o o r g e m e e n t e n mogelijk bij calamiteiten of grote werkdruk e e n e r v a r e n d e s k u n d i g e in te huren z o n d e r dat dit tot i n g e w i k k e l d e c o n s t r u c t i e s e n h o g e k o s t e n leidt. Inmiddels is d o o r d e g e m e e n t e n W e s t e r v e l d , H o o g e v e e n , De W o l d e n e n N o o r d e n v e l d gebruik g e m a a k t v a n d e d i e n s t e n v a n d e z e i n l e e n a m b t e n a a r . B e g i n 2 0 1 3 zal d e i n l e e n a m b t e n a a r actief zijn b i n n e n d e g e m e e n t e n N o o r d e n v e l d e n Ooststellingwerf.

1.24. Onderzoek en ontwikkeling In 2 0 1 2 zijn d e v o l g e n d e a d v i e z e n tot s t a n d g e k o m e n : t o e r i s t e n b e l a s t i n g 2 0 1 3 e n verder; o n d e r z o e k fietsinfrastructuur D r e n t h e / g e m e e n t e Ooststellingwerf; -19-

-

ruiterstructuur Zuidwest-, Z u i d o o s t - e n N o o r d - D r e n t h e ; h a n d b o e k Ruimtelijke O r d e n i n g e n T o e r i s m e ; E c o r y s r a p p o r t : T o e r i s m e in Drenthe verdient meer; visie P o o r t e n Z u i d w e s t - D r e n t h e ; vaarrecreatie (Grontmij).

T u s s e n Marketing Drenthe, provincie Drenthe e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe/Tourist Info Drenthe zijn a f s p r a k e n g e m a a k t o v e r d e o p z e t v a n e e n toeristisch o n d e r z o e k . Het d o e l is tot e e n efficiënte a f s t e m m i n g te k o m e n rond dit k o s t b a r e o n d e r z o e k . T e v e n s kan d o o r d e z e s a m e n w e r k i n g gebruik w o r d e n g e m a a k t v a n uniforme g e g e v e n s e n d e s k u n d i g h e i d v a n d e v e r s c h i l l e n d e o r g a n i s a t i e s . D e resultaten v a n d e z e s a m e n w e r k i n g k o m e n o n d e r m e e r tot uiting in het C V O e n C V T O (Continu V a k a n t i e O n d e r z o e k e n het C o n t i n u Vrije Tijds O n d e r z o e k ) , de d a g r e c r e a n t e n a t l a s Drenthe e n de Monitor T o e r i s m e Drenthe. D e z e o n d e r z o e k e n g e v e n inzicht in wie o n z e provincie b e z o e k t e n w a a r d e belangstelling ligt bij d e eigen inwoners.

i, 4

y

Overige projecten Het betreft hier l o p e n d e of recent a f g e r o n d e p r o j e c t e n / w e r k g r o e p e n die b e g e l e i d w o r d e n of waarin geparticipeerd wordt d o o r het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe:

-

-

ontwikkeling informatiepunt H o l t i n g e r z a n d ; ontwikkelingsplan C a n a d a m e e r / A e k i n g e r z a n d ; g e b i e d s v i s i e Uffelte/Ruinen; ontwikkeling T O P ' s N o o r d e n v e l d ; ontwikkeling l a n d g o e d e r e n N o o r d e n v e l d / L e e k ; Drentsche A a ; recreatiecongres 2012; m a s t e r c l a s s T o e r i s m e en E c o n o m i e 2 0 1 2 ; project F r i e s e Waterlinie; natuurpark V e e n - M o o r ; project Netzwerk T o e k o m s t ; internetplatform Drenthe; recreatiesociëteit; routestructuren in de N a t i o n a l e P a r k e n D w i n g e l d e r v e l d e n Drents F r i e s e W o l d ; ontwikkelingsvisie R u i n e n / B e n d e r s e ; samenwerking Overijssel/Drenthe/Fryslan; ontwikkeling recreatief o n d e r z o e k ; ontwikkeling w a n d e l k n o o p p u n t e n s t r u c t u u r D e W o l d e n ; ontwikkeling s t a d s r a n d z o n e M e p p e l ; u p g r a d e ruiter- e n m e n r o u t e s D r e n t s - F r i e s e W o l d .

-20-

N a a s t g e n o e m d e projecten participeerde het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe in 2 0 1 2 in e e n groot aantal overlegstructuren. O n d e r s t a a n d treft u e e n overzicht a a n : -

-

projectgroep N o o r d w e s t Drenthe; projectgroep D r e n t s c h e A a ; projectgroep H u n z e ; projectgroep Z u i d w e s t Drenthe; g e b i e d s c o m m i s s i e Z u i d w e s t Drenthe; projectgroep Z u i d o o s t Drenthe; recreatiewerkgroep Hunze; o v e r l e g recreatieve ontwikkeling F o c h t e l o ë r v e e n ; o v e r l e g recreatieve a f s t e m m i n g provincie G r o n i n g e n ; gemeentelijke recreatiecommissie A a en Hunze; overlegorgaan Dwingelderveld; overlegorgaan Drents Friese W o l d ; commissie Beheer en Onderzoek Dwingelderveld; c o m m i s s i e B e h e e r e n O n d e r z o e k Drents F r i e s e W o l d ; recreatiewerkgroep Dwingelderveld; recreatiewerkgroep Drents Friese W o l d ; projectgroep R e e s t d a l / R e e s t d a l o p d e Kaart; projectgroep H a v e l t e - O o s t ; stuurgroep Holtingerzand; toeristisch platform M e p p e l ; o v e r l e g G i l d e Bart A s s e n ; klankbordgroep marketingplan A p p e l s c h a ; overleg V e e n c o m p a g n i e ; Beirat natuurpark; P r o j e c t g r o e p Natuurpark; projectoverleg E m s l a n d / O s t f r i e s l a n d ; cultuurtoeristisch platform; overleg Staatsbosbeheer; overleg Recron; R a a d v a n T o e z i c h t stichting R e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n ; K w a l i t e i t s t e a m Natuurlijke R e c r e a t i e ; adviesraad Algemeen Bestuur Hunebedcentrum; adviesraad Veenhuizen; a f s t e m m i n g s o v e r l e g Tourist Info Drenthe - M a r k e t i n g Drenthe; projectgroep G e o p a r k Drenthe; a f s t e m m i n g s o v e r l e g provincie F r y s l a n ; adviesgroep toeristenbelasting; o v e r l e g recreatieve mobiliteit; overleg zorg en toerisme; stuurgroep O u d e Willem; bestuur Bestemming Borger-Odoorn; stuurgroep Friese Waterlinie; projectgroep F r i e s e Waterlinie; overleg R B T IJssel/Vecht; stuurgroep Netzwerk Toekomst; b e s t u u r Drents Internetplatform; projectgroep Uffelte / R u i n e n ; werkgroep Ruinen/Benderse; projectgroep w a n d e l p r o j e c t N a t i o n a l e P a r k e n ; projectgroep M a a t s c h a p p i j v a n W e l d a d i g h e i d / V e e n h u i z e n ; projectgroep ontwikkeling Interreg V ; H i p p i s c h Platform D r e n t h e ; overleg Drenthe2028. - 21 -

A l s m e d e e e n groot aantal o v e r l e g m o m e n t e n met o n d e r n e m e r s , de D r e n t s e g e m e e n t e n , d e g e m e e n t e Ooststellingwerf e n de provincie Drenthe rond de ontwikkeling v a n toeristische bedrijven, (nieuwe) s u b s i d i e r e g e l i n g e n , visies e n p l a n n e n . V o o r e e n c o m p l e e t projectenoverzicht v a n 2 0 1 2 verwijzen wij u n a a r d e bijlage v a n het f o n d s v o o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e bij d e z e j a a r r e k e n i n g .

2. Rendement Recreatieschap Drenthe Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is e e n v a n d e w e i n i g e g e m e e n s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g e n die o p grote s c h a a l betrokken is bij g e s u b s i d i e e r d e projecten e n grote b e d r a g e n s u b s i d i e g e l d direct en indirect voor de g e m e e n t e n weet te v e r w e r v e n . Hiervoor v o r m e n d e m i d d e l e n v a n het fonds v o o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e e e n uniek instrument. V o o r 2 0 1 2 w a s s p r a k e v a n e e n projectvolume v a n circa € 1,5 miljoen.

3. Toekomstverwachting In het k a d e r v a n d e j a a r r e k e n i n g 2 0 1 2 past het e v e n stil te s t a a n bij d e ontwikkelingen in 2 0 1 3 en v o l g e n d e jaren. D e z e jaren zullen in het t e k e n s t a a n v a n d e ontwikkeling v a n e e n s a m e n h a n g e n d beleid o p het g e b i e d v a n R e c r e a t i e e n T o e r i s m e z o w e l binnen Drenthe e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf als in s a m e n h a n g met de a a n g r e n z e n d e p r o v i n c i e s e n D u i t s l a n d . Dit vooral g e z i e n het t o e n e m e n d e e c o n o m i s c h e b e l a n g v a n de s e c t o r gelet o p d e e c o n o m i s c h e crisis. O o k in d e toeristische s e c t o r z a l d e e c o n o m i s c h e crisis n a a r v e r w a c h t i n g niet z o n d e r g e v o l g e n blijven. Hierdoor zijn e n blijven extra investeringen in kwaliteit e n verbreding v a n het product v a n groot b e l a n g . D e verdere s a m e n w e r k i n g t u s s e n Marketing Drenthe, Tourist Info Drenthe e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe zal in d e k o m e n d e jaren d i e n e n te w o r d e n g e s t i m u l e e r d . Hierbij z a l effectiviteit e n efficiency uitgangspunt m o e t e n zijn. In 2 0 0 9 zijn hiertoe de e e r s t e s t a p p e n gezet o p het g e b i e d v a n de realisatie van e e n nieuw Internetplatform d o o r Tourist Info Drenthe e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe s a m e n met Biblionet e n M a r k e t i n g Drenthe, terwijl s a m e n met de provincie Drenthe e n Marketing Drenthe besluiten zijn g e n o m e n o v e r e e n versterking v a n de o n d e r z o e k s s t r u c t u u r rond t o e r i s m e . G e l e t op de v e r a n d e r i n g e n in de l a n d b o u w en d e industrie is de s e c t o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e in t o e n e m e n d e mate v a n belang voor de l e e f b a a r h e i d v a n het platteland. N a a r d e toekomst toe valt het te v e r w a c h t e n dat m e d e door d e crisis, R e c r e a t i e e n T o e r i s m e e e n nog belangrijkere bijdrage z a l leveren a a n de Drentse e c o n o m i e e n d e w e r k g e l e g e n h e i d . Hierbij kan ook g e d a c h t w o r d e n a a n de ontwikkelingen wat betreft krimp. Z i e in dit k a d e r ook de uitkomsten v a n het recente E c o r y s r a p p o r t : T o e r i s m e in Drenthe verdient meer'.

- 22 -

Verplichte paragrafen

1. 2. 3. 4. 5.

Weerstandsvermogen Financiering V e r b o n d e n partijen Grondbeleid Bedrijfsvoering

1. W e e r s t a n d s v e r m o g e n Algemeen O n d e r dit begrip verstaat het Besluit Begroting e n V e r a n t w o o r d i n g provincies e n g e m e e n t e n ( B B V ) , het v e r b a n d t u s s e n w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t en de risico's w a a r v o o r g e e n m a a t r e g e l e n zijn getroffen e n die v a n materiële betekenis k u n n e n zijn voor o n z e financiële positie. D e huidige o m v a n g v a n de a l g e m e n e reserve is per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 € 7 1 . 8 6 3 , - - (5 % van de totale exploitatielasten). Dit is g e z i e n de o m v a n g v a n de activiteiten en huidige inzichten door het bestuur als redelijk geacht, echter e e n v e r d e r e versterking verdient a a n b e v e l i n g . Balansrisico's Dit betreft o.a. o p e n s t a a n d e vorderingen, afschrijvingsmethodiek op activa etc. G e z i e n het b e d r a g e n van/bij w e l k e organisatie c.q. bedrijf wij e e n vordering h e b b e n o p e n s t a a n , zullen d e z e vorderingen in 2 0 1 3 daadwerkelijk w o r d e n o n t v a n g e n (het zijn v o r d e r i n g e n met e e n legitieme basis). Betreffende de g e h a n t e e r d e afschrijvingsmethodiek is g r o t e n d e e l s aansluiting g e z o c h t bij de gemeentelijke uitgangspunten. Vakantiegeld D e uitbetaling van vakantiegeld is conform B B V niet in d e jaarrekening o p g e n o m e n , m a a r w e l e e n reële verplichting per 31 d e c e m b e r . VOOR W4ARMERKINGSDOELEINDEN

Gerechtelijke p r o c e d u r e s

B D 0

A u d l t

&

F r a n c e B.V.

O p dit m o m e n t w o r d e n g e e n juridische p r o c e d u r e s door of tegen de g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling g e v o e r d .

d a t a 1

d b

2 0 1 3

O n d e r h o u d sanitaire v o o r z i e n i n g e n ten b e h o e v e v a n de recreatievaart Behorende bij oriefe In het k a d e r v a n d e bestrijding v a n de legionellabacterie vindt in het s e i z o e n ^ r f o d i e k a w f controle plaats. De fysieke toestand v a n d e g e b o u w e n is g o e d . ' y Coördinatie/projectverantwoording uitvoering recreatief/toeristische projecten W e d e r o m zijn in 2 0 1 2 projecten uitgevoerd en in uitvoering g e n o m e n . D e z e projecten w o r d e n administratief e n financieel verantwoord via e e n projectenadministratie. Er vindt regelmatig overleg plaats t u s s e n de projectverantwoordelijke e n d e projectuitvoerende, juiste t o e p a s s i n g v a n d e s u b s i d i e v o o r w a a r d e n en d e actualiteit van d e projectadministratie. H i e r d o o r w o r d e n de financiële risico's tot e e n m i n i m u m beperkt. Organisatierisico's D e geringe o m v a n g e n opbouw van de organisatie e v e n a l s de werkdruk k u n n e n financiële risico's tot g e v o l g h e b b e n . D e ontwikkelingen w o r d e n door het bestuur e n m a n a g e m e n t nauwlettend g e v o l g d . G e z i e n het b o v e n s t a a n d e k u n n e n wij c o n c l u d e r e n dat wij als g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling g e e n risico's lopen die van grote materiële b e t e k e n i s zijn voor de continuïteit v a n de organisatie. -23-

2. F i n a n c i e r i n g Algemeen Het belangrijkste t h e m a v a n d e wet financiering decentrale o v e r h e d e n (wet Fido) is het inzicht g e v e n in de treasuryfunctie bij d e c e n t r a l e o v e r h e d e n . D e doelstellingen, richtlijnen en limieten v a n het v o o r g e s t a n e beleid zijn v a s t g e l e g d in het treasurystatuut. D e treasuryparagraaf is é é n v a n d e o n d e r d e l e n w a a r m e e de w e t g e v e r beoogt d e transparantie en bestuurlijke b e h e e r s b a a r h e i d v a n d e z e functie te b e v o r d e r e n . D e wet F i d o schrijft voor dat s a m e n met de jaarstukken ook d e overzichten met betrekking tot d e renterisiconorm e n de kasgeldlimiet bij G e d e p u t e e r d e Staten m o e t e n w o r d e n i n g e d i e n d . E v e n a l s in 2011 is er g e e n s p r a k e m e e r v a n e e n v a s t e s c h u l d (langlopende lening), e e n overzicht betreffende d e renterisiconorm is voor 2 0 1 2 derhalve niet v a n toepassing. O m praktische r e d e n e n is ervoor g e k o z e n het model 'kasgeldlimiet' in d e z e paragraaf op te n e m e n . D e kasgeldlimiet (de ruimte voor korte financiering) wordt v o l g e n s d e wet Fido bij a a n v a n g v a n het kalenderjaar 2 0 1 2 g e s t e l d o p 8,2%. V a n het begrotingstotaal v a n € 8 9 0 . 3 0 1 , 0 0 is dat € 7 3 . 0 0 5 , 0 0 . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft in 2 0 1 2 g e e n gebruik gemaakt van kasgeldleningen. O m s c h r i j v i n g (bedragen x € 1.000,-)

1e kw 2012 2e kw 2012 3e kw 2012 4e kw 2012

O m v a n g begroting per 1 januari (=grondslag)

890.301

890.301

890.301

890.301

Toegestane kasgeldlimiet in procenten van de grondslag in een bedrag

8,2 73.005

8,2 73.005

8,2 73.005

8,2 BDO Audit & Assurance B.V.

3. V e r b o n d e n p a r t i j e n

q

datum

E e n v e r b o n d e n partij is e e n privaat d a n w e l publiekrechtelijke organisatie, w a i r W f ï ê t ^ R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n bestuurlijk e n e e n financieel b e l a n g heeft. ' '' p a

5 p A

1

Q £ 2

Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft 1 ' v e r b o n d e n partij'. D e ' v e r b o n d e n partij' is de stichting R e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n . Tot 2 0 0 5 w a s het e e n ' s l a p e n d e ' stichting. E i n d 2004 is door het A l g e m e e n Bestuur b e s l o t e n de activiteiten betreffende de productie e n distributie v a n foldermateriaal e n d e 'Drenthekaart' o n d e r te brengen in d e z e stichting. H i e r d o o r w o r d e n d e activiteiten z o w e l administratief als inhoudelijk g e s c h e i d e n v a n de n o r m a l e exploitatie v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. D e formele doelstelling conform d e statuten is: stimuleren e n ontwikkelen v a n recreatief/toeristische v o o r z i e n i n g e n e n de daarbij b e h o r e n d e materialen, e v e n a l s het g e v e n v a n voorlichting over R e c r e a t i e e n T o e r i s m e in D r e n t h e in brede zin. M e t ingang v a n het jaar 2 0 0 9 is in d e z e stichting de nieuwe organisatie rond d e toeristische informatievoorziening in Drenthe o p g e n o m e n .

4. G r o n d b e l e i d V a n a f eind 1993 heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe g r o n d e n in bezit. D e z e g r o n d e n betreffen het R e g i o n a a l G e l u i d s p o r t c e n t r u m a a n d e Pottendijk te E m m e r - C o m p a s c u u m . Het centrum omvat: -24-

R

2^3

a. e e n regionaal motorcrosscentrum - groot c a . 10 h a ; b. e e n provinciaal schietsportcentrum - groot c a . 15 ha. Het m o t o r c r o s s g e d e e l t e wordt b e h e e r d e n geëxploiteerd door de motorvereniging M o t o d r ö m e E m m e n . Het schietsportcentrum wordt b e h e e r d e n geëxploiteerd door de stichting Schiet- en Jachtsportcentrum E m m e n . De g r o n d e n zijn voor 50 jaar in erfpacht a a n de g e n o e m d e organisaties uitgegeven. De resterende looptijd v a n d e erfpacht is nog 33 jaar. Jaarlijks ontvangen wij hiervoor erfpachtcanons (zie p r o g r a m m a b e g r o t i n g c.q. programmarekening). D e z e c a n o n s w o r d e n jaarlijks g e ï n d e x e e r d . In eerdere besluitvorming heeft het A l g e m e e n Bestuur van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe b e s l o t e n over te g a a n tot v e r k o o p van d e g r o n d e n met b e h o u d van b e s t e m m i n g . Met betrekking tot d e z e verkoop zijn g e e n nieuwe ontwikkelingen. 5. B e d r i j f s v o e r i n g Zie j a a r v e r s l a g .

VOOR WAARMETRKINGSDOELEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V.

datum

0 5 A P R 2 0 1 3

Beherende t^bnemr. idü^UU pa-aat KI

d.d. D i . i / i . i . 3

-25-

Jaarrekening 2012

VOOR WAARMERKINGSDOELBNDEN

BDO Audit & Assurance B.V, d^m

0 5 A P R 2013

Beno-ePds Wiefnr, l£2UU. c.d. 5jMjJ3 Wl

- 26 -

B a l a n s p e r 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Auteursrechten Drenthe-kaart Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut

63.480

Vlottende activa Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen R C verhoudingen met niet-financiële instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen

71.540 0 49.594 338.546

Liquide middelen Bank

Totaal

PASSIVA Vaste p a s s i v a Eigen vermogen Algemene reserve Nog te bestemmen resultaat boekjaar Bestemmingsreserve fonds Recr. & Toerisme Bestemmingsreserve personele inzet Bestemmingsreserve vervoermiddelen Bestemmingsreserve onderhoud

71.863 21.600 382.205 95.647 2.400 32.565

Vlottende p a s s i v a Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Overige schulden R C verhoudingen met niet-financiële instellingen

304.680 16.287

Overlopende passiva

40.189

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN BDO Audit a Assurance B.V.

Totaal 0 5 A P R 2313

datum

Benogen

af

.Ö02to...t>4^

Programmarekening

Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2012

2012

2011

101.786 11.332 66 431 597.045 268.753 393.856

16.000 11.151 11.500 597.045 268.753 p.m.

38.826 6.187 22.870 597.097 315.460 546.956

1.439.203

904.449

1.527.397

514.060 48.268 95.357 24.958 329 54.853 13.681 328.674 393.856

429.405 56.100 58.450 11.500 850 50.100 15.143 268.753 p.m.

441.581 51.849 57.772 13.374 41 67.302 15.281 503.628 546.956

1.474.036

890.301

1.697.785

13.424

3.000

9.398

-21.409

17.148

-160.989

Onürekkinqen aan reserves Bestemmingsreserve fonds R. & T. Bestemmingsreserve personele inzet Bestemmingsreserve vervoermiddelen Bestemmingsreserve onderhoud

59.921 27.853 800 22.675

0 15.852 0 0

188.168 21.170 800 0

Toevoeqinqen aan reserves Bestemmingsreserve personele inzet Bestemmingsreserve onderhoud

33.000 35.240

33.000 0

33 000 0

21.600

Ü

16.149

BATEN Personeel Huisvesting Overige opbrengsten Bijdrage gemeenten in exploitatie Fonds Recreatie en Toerisme Projecten Totaal baten

LASTEN Personeel Huisvesting Onderhoud Overige uitgaven Bestuur Bureau Afschrijvingen Fonds Recreatie en Toerisme Projecten Totaal lasten

Saldo financieringsfunctie

Resultaat voor bestemming

Resultaat na bestemming

VOuR WAARMERKINGSIXJ BDO Audit 6t Assurance B.V.

datum

0 5 A P R

2CÏ3

Beho-rd: b^inr J502.UÜ d.d.

- 28 -

Mill

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 1. I n l e i d i n g O n d e r s t a a n d e g r o n d s l a g e n , w a a r o p de w a a r d e r i n g v a n activa e n p a s s i v a en de resultaatbepaling is g e b a s e e r d , zijn b e d o e l d als leidraad voor e e n juiste interpretatie v a n d e financiële overzichten. De jaarrekening voldoet a a n het Besluit Begroting e n V e r a n t w o o r d i n g 2004. 2. A l g e m e n e g r o n d s l a g e n v o o r het o p s t e l l e n v a n d e j a a r r e k e n i n g D e w a a r d e r i n g v a n de activa en p a s s i v a en d e bepaling van het resultaat vindt plaats op b a s i s v a n historische kosten. Tenzij bij d e d e s b e t r e f f e n d e b a l a n s p o s t a n d e r s v e r m e l d , w o r d e n d e activa e n p a s s i v a o p g e n o m e n tegen nominale w a a r d e . V o o r z o v e r het B B V niet a n d e r s voorschrijft, zijn de baten en lasten t o e g e r e k e n d a a n het jaar w a a r o p zij betrekking h e b b e n . W i n s t e n w o r d e n s l e c h t s o p g e n o m e n v o o r z o v e r zij op b a l a n s d a t u m zijn g e r e a l i s e e r d . V e r l i e z e n e n risico's die hun o o r s p r o n g vinden v o o r het einde van het begrotingsjaar, worden in acht g e n o m e n indien zij voor het o p m a k e n v a n de j a a r r e k e n i n g b e k e n d zijn g e w o r d e n . Balans Activa Vaste activa Immateriële v a s t e activa en materiële v a s t e activa D e w a a r d e r i n g v a n d e materiële v a s t e activa is g e b a s e e r d op d e verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de afschrijvingen. Bij de waardering v a n d e materiële v a s t e activa wordt rekening g e h o u d e n met e e n vermindering v a n hun w a a r d e indien d e z e n a a r verwachting d u u r z a a m is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering niet plaatsgevonden. O p d e auteursrechten van de V W - k a a r t Drenthe wordt niet a f g e s c h r e v e n . V o o r het overige vindt afschrijving plaats op basis v a n d e historische aanschafprijs v o l g e n s e e n stelsel dat is a f g e s t e m d o p de v e r w a c h t e toekomstige gebruiksduur, rekening h o u d e n d m e t , e e n e v e n t u e l e r e s t w a a r d e . Er wordt a f g e s c h r e v e n v a n a f het m o m e n t v a n i n g e b r u i k n a m e van het actief. De afschrijvingstermijnen v o l g e n s de lineaire m e t h o d e b e d r a g e n in jaren: Vervoermiddelen Kantoorinventaris Automatisering Bewegwijzeringsborden

5 10 5 8

Vlottende activa

VOOR W/V' RMhRKINGSDOELdNDEN BDO Audit & Assurance B.Y.

5

datum

A P R

2G13

Behorende bjtöriefnr.GüZUi d.d h.J.kj-& paraaf

fa-

Uitzettingen en overige vorderingen De uitzettingen w o r d e n g e w a a r d e e r d tegen d e n o m i n a l e w a a r d e . O n d e r h a n d e n projecten w o r d e n in d e b a l a n s g e p r e s e n t e e r d als vordering d a n w e l s c h u l d uit hoofde v a n d e v e r k r e g e n s u b s i d i e s d a n wel a a n g e n o m e n projecten. Er is s p r a k e v a n e e n vordering indien het bedrag van d e v e r w a c h t e respectievelijk (subsidie) o p b r e n g s t h o g e r is dan d e g e m a a k t e kosten. Indien het b e d r a g van de verwachte respectievelijk g e r e a l i s e e r d e (subsidie) opbrengst lager is d a n de g e m a a k t e k o s t e n , is s p r a k e v a n e e n s c h u l d . -29-

E e n project wordt niet m e e r als o n d e r h a n d e n project b e s c h o u w d indien eindbeschikking van de subsidieverstrekker is verkregen dan wel alle kosten zijn a f g e r e k e n d . Liquide middelen D e liquide middelen w o r d e n tegen nominale w a a r d e o p g e n o m e n , d e z e bevatten alleen banksaldi. Passiva Vaste passiva Eigen vermogen Het e i g e n v e r m o g e n bestaat uit de a l g e m e n e reserve en de b e s t e m m i n g s r e s e r v e s . A l g e m e n e reserve D e a l g e m e n e reserve dient als algehele buffer om toekomstige tegenvallers te kunnen opvangen. Bestemmingsreserves O n d e r e e n b e s t e m m i n g s r e s e r v e wordt verstaan e e n reserve w a a r a a n door het bestuur e e n b e p a a l d e b e s t e m m i n g is g e g e v e n . Het g e h e l e bedrag v a n de b e s t e m m i n g s r e s e r v e s ultimo het jaar dient o n d e r b o u w d te zijn met bestuursbesluiten v a n het A l g e m e e n Bestuur d a n wei o p g e n o m e n te zijn in het voorliggende voorstel tot resultaatbestemming. Resultaat na b e s t e m m i n g Het resultaat na b e s t e m m i n g is het resterende resultaat na r e e d s b e s t e m d e mutaties in de r e s e r v e s . Het resultaat na bestemming wordt onttrokken of t o e g e v o e g d aan de a l g e m e n e reserve. Vlottende passiva Vlottende schulden D e vlottende s c h u l d e n en de o v e r l o p e n d e p a s s i v a w o r d e n tegen nominale w a a r d e opgenomen. VOOR WMRMERKINGSDOELEINDEN BDO Audit & Assurance B.V.

Programmarekening 0 5 A P R

2013

Baten ehoreno O p b r e n g s t e n van p e r s o n e e l dat werk voor projecten of d e r d e n u i t v o ertr t „ , ^ 'W T p Opbrengst van erfpachtcanon. ~""~ Wf D i v e r s e o p b r e n g s t e n v a n w e r k z a a m h e d e n uitgevoerd door het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. D e gemeentelijke bijdrage omvat de in de g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling o v e r e e n g e k o m e n bijdrage in het exploitatieresultaat e n het fonds R e c r e a t i e e n T o e r i s m e . 6

r

p

Lasten D e exploitatiekosten w o r d e n b e r e k e n d op basis van historische kosten. -30-

T o e l i c h t i n g o p de b a l a n s per 31 d e c e m b e r ACTIVA V a s t e Activa Immateriële vaste activa 2012 Auteursrechten Drenthe-kaart

2011

1

1

Er wordt niet afgeschreven op de auteursrechten van de Drenthe-kaart. De kaarten worden verkocht door de stichting Recreatievoorzieningen Drenthe.

Materiële Vaste Activa Het betreft uitsluitend activa met een economisch nut. Cumulatieve aanschafwaarde Afschrijving begin van het jaar Afrondingen Restwaarde afgeschreven vervoermiddel Vermeerderingen Verminderingen Afschrijvingen Restwaarde afgeschreven vervoermiddel Boekwaarde per 31 december

94.385 -37.472 -1 0 56.912 20.250 77.162 0 77.162 -13.682 0 63.480

In bijlage 1 wordt nader ingegaan op het verloop van de boekwaarde en de investeringen.

Vlottende activa Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één laar Vorderingen op openbare lichamen 2012 Deelnemende gemeenten Overige openbare lichamen

2011

17.306 54.234

24.984 29.681 71.540

54.665

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEIM

Per 7 maart 2013 stond er nog een bedrag ad. 15 896 open. datum

BDO Audit 6 Assurance B.V. 0

5

A P R 2 C 1 3

- 31 -

R C verhoudingen met niet financiële instellingen 2012

2011

0

40.080

2012

2011

49.594

36.399

2012

2011

Stichting Recreatievoorzieningen

Overige vorderingen

Handelsdebiteuren

Overige uitzettingen

Nog te ontvangen bedragen Waarborgsommen Omzetbelasting Rente Diversen

600 53.856 12.813 1.448

400 39.169 0 606

0 266.665 3.164

2.549 0 169

Vooruitbetaalde bedragen Verzekeringen Onderhanden projecten Vooruit ontvangen facturen

338.546

42.892

2012

2011

De projecten worden nader toegelicht in bijlage 4.

Liquide middelen

Bank Nederlandse Gemeenten Rabobank

386.660 57.614

445.038 256 602 444.274

701.640

Een groot deel van dit bedrag betreft vooruitontvangen subsidiegelden van lopende projecten

VOOR W A A R M F R K I N W I O R FINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. datum

Behorende bi) paraaf. ..

0 5 A P R

2013

fnr.l.3Ö2UUa.d.

3

- 32 -

456

Directie

Onderzoek toeristenprofiel Noordenveld

1.500

6.300

0

1.500

0 nee

457

Directie

Onderzoek toeristenprofiel Tynaarlo

1.500

6.300

1.500

0

0 nee

458

Directie

Oplossen knelpunten men- en ruiternetwerk Zuidoost Drenthe

500

500

0

500

459

Directie

Veenhuizen bebording

5.000

20.000

0

5.000

0 nee

460

Directie

Fietspad Emmerdennen

7.500

50.000

0

7.500

0 nee

461

Directie

Ontwikkeling TOP's

1.200

1.200

1.200

0

0 ja

Kiaar

462

Directie

Inrichtingsschets vaarvoorzieningen Echten

1.900

1.900

1.900

0

0 ja

Klaar

464

Directie

Verkennen Samenwerking Drenthehuis

2.500

7.500

2.500

0

0 nee

Klaar

465

Directie

Projectbegeleiding musea/btwverkenning

920

920

920

0

0 ja

Klaar

466

Directie

Documentaire 'Blatend over de Hondsrug'

3.000

3.000

3.000

0

0 ja

Klaar

467

Directie

Ontwerp uitkijktoren + parkeerplaats Aekingerzand

4.300

4 300

2.325

1.975

0 ja

468

Directie

Vaarvoorzieningen Echten/Noordscheschut

17.100

43.100

0

17.100

0 ja

469

Directie

Voorbereidingsfase Wildpark Gasselte

5.000

90.000

5.000

0

0 nee

Klaar

470

Directie

Project Smaekmaekers

-864

0

0 ja

Klaar

Directie

Verbetering samenwerking bedrijfsleven

471 ro

-864 zie 2011

15.000

15.000

0

15.000

Klaar

0 ja

0 nee

voc H V7/AHfvlERKI! 1'^GDOELLIMDEN r JO Audit & Assurance C V . i h

2013

441

Directie

CVO/CVTO

442

Directie

Ontwikkelingsperspectief zuidwestelijke stadsrandzone Assen

443

Directie

444

7.333

22.000

2.667

4.666

0 nee

10.000

28.400

0

10.000

0 nee

Ontwikkelingsperspectief MiddenDrenthe

8.625

0

0

0

8.625 nee

Klaar

Directie

Tentoonstelling archeologisch info. centrum Diever

2.000

30.000

2.000

0

0 nee

Klaar

445

Directie

Stadsrandzone Meppei beieefpunten + tekeningen

13.270

117.500

570

12.700

446

Directie

NPDFW-project Alle Tijd

7.500

50.000

7.500

0

0 nee

Klaar

447

Directie

Friese Waterlinie-Brochure

5.000

10.000

0

0

5.000 nee

Klaar

448

Directie

Alles Kids

5.000

131.000

5.000

0

0 nee

Klaar

449

Directie

Vervolg opstellen Handreiking Recreatieschap Ruimtelijke PI.

4.950

4.950

4.950

0

0 ja

Klaar

450

Directie

Inventarisatie vraag en aanbod toer./recr. Product N-Drenthe

500

1.000

500

0

0 ja

Klaar

451

Directie

Schapentrektocht Bargerveen/Groningen

5.000

15.000

5.000

0

0 nee

Klaar

452

Directie

Kanoroutes Coevorden-Emlichheim

5.000

15.000

5.000

0

0 nee

Klaar

453

Directie

Startnotitie Drentse Hoofdvaart

1.900

1.900

1.900

0

0 ja

Klaar

454

', Directie

Marketing Drenthe T&R Barometer

525

1.575

525

0

0 nee

Klaar

l

Uitwerking landgoederenzone Noordenveld/Tynaario

10.000

100.000

0

10.000

0 nee

455

Directie CD

0 ja

VOOF WAAP/'/ltriKINGoDOLLEINDEN B;

flainni

0

h A H

2013

B e h o e d ; b j M ^ i r . i . ^ Ü d l ^ . d.d.

Bijlage 5 Jaar 2012 Uitg. eerdere Bestemd Totale project kosten jaren

Nog uit te Vrijval/ overschrijding Uitgaven geven

Projector.

AB/DB-besluit

Project

429

AB 22-05-08

Bijdrage Drentse Fiets4Daagse

25.000

25.000

25.000

0

0 nee

Klaar

430

AB 10-12-2008

Kwaliteitsteam Natuurlijke Recr.

12.500

12.500

12.500

0

0 ja

Klaar

431

DB 15-04-2009

Interreg IV - Netwerktoekomst

8.000

zie 2011

8.000

0

0 nee

Klaar

432

DB 07-01-10

Bestemming Zw Drenthe

13.333

zie 2011

0

13.333

0 ja

433

DB 07-01-10

Bestemming Nw Drenthe

10.000

zie 2011

0

10.000

0 ja

434

Directie

Toeristisch onderzoek/Ecorys

20.000

20.000

19.641

0

435

Directie

Gebïedscoórdinator Borger-Odoorn

5.000

zie 2010

5.000

0

436

Directie

Idyllisch Reestdal

10.309

zie 2011

0

10.309

437

Directie

Geopark Hondsrug

20.000

600.000

20.000

0

438

Directie

Uitwerking handboek halfverhardingen fietspaden

4.950

4.950

2.475

2.475

0 ja

439

Directie

Koloniepad

7.222

0

0

0

7.222 ja

440

Directie

Onderzoek Duitsland/Oriëntatie Duitse Markt

5.000

20.000

3.750

1.250

'

Fin afw. Status

359 nee

Klaar

0 nee

Klaar

0 ja

0 nee

Klaar

Klaar

0 nee

/OOR W/

Behor^ndoijWjrjjsfnr ) 3 . ( 2 Ü l j , d.d. 1 / . U . / J 3

N a a m project: K n e l p u n t e n M e n - e n R u i t e r n e t w e r k e n Z u i d o o s t - D r e n t h e Betreft: O p k n a p p e n / u p g r a d e paardenroutes Zuidoost-Drenthe. Totale k o s t e n : € 12.500,--. Subsidie: € 6.000,--. Bijdr. d e r d e n : € 6 . 0 0 0 Recr.schap: € 500,-. Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

1 september 2012. 15 m e i 2 0 1 3 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

9.630,0,-

€ € €

12.000,--12.500500 0,0

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN BDO Audit & Assurance B.V. datum

0 5 A P i \ 2 0 1 3

Bshorends bijtflfefrir. paraaf fff

N a a m project: S y n c h r o n i s a t i e L F 2 0 O o s t s t e l l i n g w e r f Betreft: A a n p a s s e n L F - r o u t e s in opdracht v a n LF-platform. Totale kosten: € 3 . 8 0 2 , - . Bijdr. derden: € 3 . 8 0 2 , - . Startdatum: 1 januari 2 0 1 2 . Einddatum: 1 februari 2 0 1 3 . Voortgang: V o l g e n s plan. Toelichting: G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2012 Nog te v e r w a c h t e n kosten Nog te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per s a l d o

€ € € €

0," 0," 3.437,3.437,-0 " o,0

N a a m project: G e o p a r k d e H o n d s r u g Betreft: De u n i e k e geologie e n cultuurhistorie v a n de H o n d s r u g ontsluiten en als toeristisch product beleefbaar m a k e n . Totale kosten: € 2 . 2 7 7 . 6 5 0 , - . Subsidie: € 1.526.026,Bijdr. d e r d e n : € 683.294,--. Recreatiesch: € 68.330,-. Startdatum: 26 oktober 2 0 0 9 . Einddatum: 31 d e c e m b e r 2 0 1 3 . Voortgang: V o l g e n s plan. Toelichting: G e e n bijzonderheden.

N a a m project: Betreft: Totale kosten: Bijdr. d e r d e n : Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

0,0,-

S a i d o per 31 d e c e m b e r 2012 Nog te v e r w a c h t e n kosten Nog te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€ - 1 8 0 . 0 4 9 , - - -/€ 1.057.849,-- -/€ 1.199.568,€ 38.330,-0

Aansluiting F K P Groningen Realisatie aansluiting F i e t s k n o o p p u n t e n s y s t e e m G r o n i n g e n - D r e n t h e . € 10.271,-. € 10.271,-. 1 d e c e m b e r 2012. 1 juli 2013. V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN O p e n s t a a n d e debiteuren € 12.537,BDO Audit & Assurance B.V. € O p e n s t a a n d e crediteuren 0," S a l d o per 31 d e c e m b e r 2012 Nog te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€ € € €

10.27110.2710," 0.~ 0

cisrum

0 5 A i ' R

2013

Behorende b'^r/cfrir. is3CÖj.l/. d.d. 5j,(|.. paraaf...

-58-

N a a m project: Betreft: Totale k o s t e n : Recr.schap: Bijdr. d e r d e n : Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

G e m e e n t e De W o l d e n R u i n e n / B e n d e r s e Ontwikkelingsplan poort Dwingelderveld. € 25.000,-. € 12.450,-- (vanuit fonds R e c r e a t i e & T o e r i s m e ) . € 21.040,1 december 2011. 1 februari 2 0 1 3 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

0 0,~ -5.752,-- -/- 6 . 6 9 8 , - -/0 12.450,-

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n i n k o m s t e n R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo N a a m project: Betreft: Totale kosten: Recr.schap: Bijdr. d e r d e n : Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

N a a m project: Betreft: Totale k o s t e n : Bijdr. derden: Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

0

Ruiteronderzoek A a en Hunze/Borger-Odoorn R u i t e r o n d e r z o e k in d e g e m e e n t e A a en H u n z e en B o r g e r - O d o o r n . € 12.000,-. € 1 2 . 0 0 0 , - (vanuit fonds R e c r e a t i e & T o e r i s m e ) . € 0,1 mei 2 0 1 2 . 1 februari 2 0 1 3 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€ € € €

€

4.7190," 1.560,0 , - -/0," 0,~ 1.560,-

Wandelroutes De W o l d e n W e r k z a a m h e d e n betreffende d e aanleg v a n w a n d e l r o u t e s in D e W o l d e n . € 34.500,-. € 34.5001 september 2011. 1 juli 2 0 1 3 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

0 33-

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n k o s t e n N o g te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€

25.000,-25.000,0 -

€ €

o,~

0

VOOR WAARMERKINGSOOELEINDEN BDO Audit a Assurance B.V. datum

5

A P R

2013

Behorende b/j paraaf

-57 -

O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

2.750,-0 -

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2012 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€ € € €

1.064,O,-- -/0,-13.750," 0

N a a m project: Inventarisatie herstel fietspaden. Betreft: P r o j e c t m a n a g e m e n t van het herstellen v a n fietspaden d o o r gemeenten/terreineigenaren. Totale k o s t e n : € 3.000.000,--. Subsidie: € 1 . 0 0 0 . 0 0 0 , - (provincie Drenthe). Bijdr. d e r d e n : € 2 . 0 0 0 . 0 0 0 , - . Startdatum: 1 februari 2 0 1 1 . Einddatum: 1 september 2013. Voortgang: V o l g e n s plan. Toelichting: G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€

0," 171.045,187.882," - 3 8 7 . 8 8 2 , - - -/200.0000,0

S a l d o p e r 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten Nog te v e r w a c h t e n inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

N a a m project:Groene Haltes. Betreft: Ontwikkelen w a n d e l b r o c h u r e . Met d e G r o e n e Halte wandelroutes k u n n e n m e n s e n v a n bushalte naar bushalte w a n d e l e n . Totale kosten: € 1 5 . 0 0 0 , - . R e c r . s c h a p : € 7 . 5 0 0 , - (vanuit fonds R e c r e a t i e & T o e r i s m e ) . ' Bijdr. d e r d e n : € 7 . 5 0 0 , - . Startdatum: 1 juli 2 0 1 0 . Einddatum: 31 d e c e m b e r 2 0 1 3 . Voortgang: V o l g e n s plan. Toelichting: G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

0,~ 0,"

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2012 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n i n k o m s t e n R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

€ € € €

411,-- 1 4 . 5 8 9 , " -/7.500,7.500." 0

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit a Assurance B.V. datum

0 5

O i l '3 p'. i U

A , '

f

Bshorend: bi| 3Sj(rii!

-56-

Toelichting op de lopende projecten.

N a a m project: Kwaliteitsteam Natuurlijke Recreatie. Betreft: Inzet p r o f e s s i o n a l s ten b e h o e v e v a n kwaliteitsslag ontwikkelingsplan recreatieve e n toeristische bedrijven. Totale k o s t e n : € 100.000,--. Subsidie: € 5 0 , 0 0 0 , - ( p r o v i n c i e Drenthe). Recr.schap: € 5 0 . 0 0 0 , - (bijdrage vanuit fonds R e c r e a t i e & T o e r i s m e ) . Startdatum: 1 januari 2 0 0 9 . Einddatum: 1 januari 2 0 1 3 . Voortgang: V o l g e n s plan. Toelichting: G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te v e r w a c h t e n ontvangsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per saldo

N a a m project: Betreft: Totale kosten: Subsidie: Recr. schap; Bijdr. d e r d e n : Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

12.380 0," € €

- 1 . 2 7 8 , - -/0 , - -/0,~ 1.278.0

Vervolgproject Bestemming Zuid-West Drenthe. S t i m u l e r e n v a n de ontwikkeling v a n toerisme in Z u i d - W e s t Drenthe. € 280.000,-. € 1 7 5 . 0 0 0 , - (provincie Drenthe). € 4 0 . 0 0 0 , - (bijdrage vanuit fonds R e c r e a t i e & Toerisme). € 6 5 . 0 0 0 , - (gemeenten). 15 s e p t e m b e r 2 0 0 9 . 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden. O p e n s t a a n d e debiteuren O p e n s t a a n d e crediteuren

€ €

S a l d o per 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 N o g te v e r w a c h t e n kosten N o g te verwachting inkomsten R e c r e a t i e s c h a p Drenthe Per s a l d o

€ -27.202 € 0 - -/€ 13.868,€ 13.334,0

3.237,0,-

N a a m project: G e b i e d s c o ö r d i n a t i e Noordwest Drenthe. Betreft: S t i m u l e r e n v a n de ontwikkeling v a n toerisme in N o o r d w e s t Drenthe. Totale kosten:€ 1 6 2 . 5 0 0 , - . Subsidie: € 9 5 . 0 0 0 , - ( p r o v i n c i e Drenthe P M J P ) . , Recr.schap: € 3 0 . 0 0 0 , - (vanuit fonds R e c r e a t i e & T o e r i s m e ) . vooRWAARMbWNGoDOEtxii^ Bijdr. d e r d e n : € 3 7 . 5 0 0 , - . „DO Audit 6 Assurance B.V. Startdatum: Einddatum: Voortgang: Toelichting:

1 januari 2 0 0 9 . 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 . V o l g e n s plan. G e e n bijzonderheden.

datum

n c, U 3

A~D

?OT<

£ulJ , r n n Behorand8biuto*iriaXLMa.Q-^^ - w

J

- 53 -

3ij!age 4

Project

S a l d o per

Lasten

Baten

S a l d o per

nummer

1-jan-12

2012

2012

31-dec-12

Kwaliteitsteam Natuurlijke R e c r e a t i e

721

4.395

31.693

26.020

-1.278

Vervolgproject b e s t e m m i n g Z u i d W e s t Drenthe

724

-62.734

65.935

101.467

-27.202

Gebiedscoördinatie Noordwest Drenthe

728

-41.719

68.412

33.198

-76.933

Idyllisch R e e s t d a l

730

1.371

164.612

77.489

-85.751

Digitale informatiezuilen

731

-18.380

0

0

-18.380

Netzwerk toekomst

732

3.078

14.606

26.373

14.845

Informatievoorziening h u n e b e d d e n

734

-26.831

172.965

72.828

-126.968

Zorg en toerisme

736

13.393

12.329

0

1.064

Inventarisatie herstel fietspaden

738

346.139

666.168

507.910

187.882

G r o e n e Haltes

742

-411

0

0

-411

Gemeente De Wolden Ruinen/Benderse

747

-12.475

14.317

21.040

-5.752

R u i t e r o n d e r z o e k A a en H u n z e / B o r g e r - O d o o r n

748

0

6.240

7.800

1.560

Wandelroutes De Wolden

749

32.554

7.554

0

25.000

Synchronisatie LF20-route Ooststellingwerf

751

0

364

3.802

3.438

G e o p a r k D e Hondsrug

752

0

354.727

174.678

-180.049

Aansluiting Fietsknooppunten Groningen

754

0

90

10.361

10.271

Knelpunten m e n - en ruiternetwerk Zuidoost Drenthe

755

0

0

12.000

12.000

-111.188

279.819

391.007

0

N a a m project

A f g e r o n d e projecten in 2 0 1 2

393.856

Mutatie projectsaldo Totaal

127.192

1.859.830

1.859.830

-266.665

VOOR WMRMERKINGSDOELEIiMDEN-

8DO Audit & Assurance B.V Cn datum

<J 5 A P R

2013

Bijlage 3

Bijdragen gemeenten 2012 ter stimulering projecten in het kader van Recreatie en Toerisme volgens bestaande bijdrageregeling.

Grootboek-

Nog te

Begroting

ontvangen

rekening 2012

2012

2012

A a en Hunze

31.659

31.659

0

Assen

15.337

15.337

0

Borger-Odoorn

28.743

28.743

0

Coevorden

44.005

44.005

0

De W o l d e n

16.520

16.520

0

Emmen

11.799

11.799

0

Hoogeveen

13.392

13.392

0

Meppel

15.151

15.151

0

Midden-Drenthe

19.727

19.727

0

Noordenveld

15.251

15.251

0

Ooststellingwerf

15.132

15.132

0

Tynaarlo

16.449

16.449

0

Westerveld

25.588

25.588

0

268.753

268.753

J ui

Gemeente

I Totaal

VOOR WAARMFPKINGSDOEUEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. 0

5 A P R

2013

Behorende bn^p/efnr. (2ÜZ.U-U- - ' ^ . ^ 3 nr,-f M d

d

" 51 -

Bijlage 2

Bijdragen gemeenten 2012 in de exploitatiekosten volgens bestaande bijdrageregeling.

Nog te

Begroting

Grootboekrekening

ontvangen in

Gemeente

in %

2012

2012

2012

A a en Hunze

7,75

43.043

43.043

0

Assen

7,50

41.654

41.654

0

Borger-Odoorn

8,00

44.431

44.431

0

Coevorden

9,25

51 374

51.374

0

De Woiden

6,75

37.489

37.489

0

18,00

99.970

99.970

0

Hoogeveen

8,00

44.431

44.431

0

Meppel

4,00

22.216

22.216

0

10,00

55.539

55.539

0

Noordenveld

7,25

40.266

40.266

0

Ooststellingwerf

7,50

41.654

41.654

0

Tynaarlo

6,25

34.712

34.712

0

Westerveld

7,25

40.266

40.266

0

107,5

597.045

597 045

0

Emmen

Midden-Drenthe

Totaal

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit 6 Assurance B.V, cslum

0

5

A P R 2 0 1 3

Behorende bj^fjfernr. Dsrsa...

d.d. 5j.Ui3

50

Bijlage 1 Investeringsstaat Omschrijving

Aanschaf-

% van

Aanschaf-

Vermeer-

Vermin-

Aanschaf-

Totale

Boek-

Afschrijving

Boek-

datum

afschrijving

waarde

deringen

deringen

waarde

afschrijving

waarde

boekjaar

waarde

einde vh jaar

begin vh jaar

begin vh jaar

begin vh jaar

Rest-

Rest-

waarde

waarde

einde vh jaar begin vh |aar

einde vh jaar

Vervoermiddelen Bedrijfsauto's 13-4-2007

20,00

19 927

0

0

19.927

16.079

3.848

848

3 000

3.000

3.000

Volkswagen 3-VLX-11

1-3-2011

20,00

19.708

0

0

19.708

2.785

16.923

3.342

13.581

3.000

3.000

Volkswagen 5-VZK-31

16-10-2012

20,00

0

20.250

o

20.250

0

0

§63

19.388

3.000

3.000

39.635

20.250

0

59.885

18.864

20.771

5.053

35.969

9.000

9.000

Renault 53-VGB-2

Subtotaal

Overiae materiele vaste sjctiva Kantoorinventaris Kantoormeubilair

6-2-2009

10,00

1.245

0

0

1.245

354

891

125

767

0

0

Telefooncentrale

1-10-2010

10,00

11.776

0

0

11 776

1.472

10.304

1.178

9 126

0

0

13.021

0

0

13.021

1.826

11.195

1.302

9 893

0

0

Subtotaal

Automatisering 14-11-2008

20,00

1.646

0

0

1.645

1.014

632

329

303

0

0

Monitoren

12-1-2009

20,00

1.486

0

0

1.486

891

595

297

298

0

0

Server

1-10-2010

20,00

19.332

0

0

19.332

4.833

14.499

3.866

10.633

0

0

Laptops

15-1-2011

20,00

5.695

0

0

5 695

1.139

4.556

1 139

3416

0

0

28.159

0

0

28.159

7.377

20.282

5.631

14.650

0

0

13.570

0

0

13.570

8.905

4.665

1696

2 969

0

0

Subtotaal

13.570

0

0

13 570

8 905

4 665

1 696

2 969

0

0

Totaal

94.385

20.250

0

114.635

37.472

56.913

13.682

Computers

Subtotaal

Borden Bewegwijzeringsborden

15-10-2006

12,50

<WMERK!hJ9.!0e© -EINDEN 9.000 ÖDO Audit fi Assurance E.V,

1 %

I rog O ;x)

>—

ï>

fif O C/3

^

n ^

;

C3

CO

O

a

m z

" 3 HEflflP

De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en onttrekkingen aan de reserves. Deze goedkeuringstolerantie is gebaseerd op artikel 2 van het Besluit accountantscontrole decentrale overheden. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de Gemeenschappelijke Regeling Recreatieschap Drenthe een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2012 als van de activa en passiva per 31 december 2012 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving waaronder de verordeningen van de gemeenschappelijke regeling. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag van de activiteiten over het jaar 2012, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Emmen, 5 april 2013 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze

drs. R. Lubbers-Hilbrands RA

Paraaf voor waarmerking:

B D O

Tel-

+ 2 1 (Ü)J91 Ó'I -16 ó<

Fiv:

- ïl

(0)')91 66 -16 00

3 D 0 Audit & ASLUI£.;-IC'- 3 \ Postbus 470, 7800 AL Emmen

in Ov bdo nl

W t s l e i n d 'J2, 7811

www.bdo.nl

Neoerland

ir

a

ViE Eninen

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Recreatieschap Drenthe

Verklaring betreffende

de

jaarrekening

Wij hebben de jaarrekening 2012 van de Gemeenschappelijke Regeling Recreatieschap Drenthe te Diever gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de programmarekening over 2012 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Recreatieschap Drenthe is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijk houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten. Dit vereist dat wij voldoen aan voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van het interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidcriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de gemeenschappelijke regeling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

-46 S t i l t ' i t a r gevestigd te Eindhoven en ingeschre^et ir h e i handelsregister onder nummer 17171186 5 3 G Audit t Assurance R V is lid van BDO International L t d , een rechtspersoon naar Enpph r e c h : met oeperktc a f ^ s o * a k c l i j l ' h o i d en m a a k ; deel uit van het w e r e l d w i j d e n e t w e b van Kindeer* r e r ' s t a n d i ^ e o' Jan scl:es di oneer de naam " B D C optreden s

T o e v o e g i n g bestemmingsreserve Onderhoud

Onderhoud LF-routes

Werkelijk 2012

sgroting 2012

Werkelijk 2011

35.240

0

0

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit a Assurance B.v'. caiura

(J D h"\

L^li

Behorend Mmefiir.'ij&'Ufy d.d. JJ.LjjJÓ ps~-

f

*«

-45

Reserves Onttrekking bestemmingsreserve F o n d s Recreatie en Toerisme

Saldo

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

59.921

0

188.168

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

27.853

15.852

21.170

Onttrekking bestemmingsreserve Personeelsinzet

Personeelsinzet

Besluitvorming heeft plaatsgevonden door middel van 1e begrotingswijziging 2006 (15.852). Extra inzet personeel voor onderhoud komt ten laste van de bestemmingsreserve personeelsinzet (12.001).

Onttrekking bestemmingsreserve Vervoermiddelen

1/5 deel afschrijving

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

800

0

800

De oorspronkelijke reserve ad. 2.000 wordt in 5 jaar aangewend voor de afschrijving van een bedrijfsauto.

Onttrekking bestemmingsreserve Onderhoud Werkelijk 2012 ATB-routeplaatjes Cursus GIS

Werkelijk 2011

Begroting 2012 0 0

0 0

19.750 2.925 22.675

T o e v o e g i n g bestemmingsreserve Personeelsinzet

Personeelsinzet

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

33.000

33.000

33.000

VOOR WAARI7IERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. datum

Beho'enae b

0

5 A ? 3

2013

44 -

S a l d o financieringsfunctie

Rente B N G en Rabobank

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

13.424

3.000

9.398

Er is sprake van een hogere rente-opbrengst door: a. het vroegtijdig ontvangen van subsidiegelden; b. een verantwoord kasbeheer wat een hoger rendement opleverde.

VOOR WAARMERKINGSDOEUEINDEN

BDO Audit 6 Assurance B.V.

aaum

0

5 A P R

20,3

Behorende b i t ó r . i 5 Ö Z ^ d . d . 5 j . . ^ . . i 3

-43 -

Recreatie en Toerisme

Uitgaven projecten in fonds

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

328.674

268.753

503.628

De uitgaven aan projecten in het fonds Recreatie en Toerisme zijn per jaar verschillend. De toezegging en de daadwerkelijke afronding vindt niet altijd in hetzelfde jaar plaats (zie bijlage 6).

Projecten

Mutatie projectensaldo

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

393.856

p.m.

546.956

Het mutatiesaldo voor de projecten kan per jaar verschillen (zie bijlage 5).

De begrotingsoverschrijdingen passen binnen het bestaande beleid. De begrotingsoverschrijdingen worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten of komen pas tot uitdrukking bij het opmaken van de jaarrekening.

VOOR WAARMERKING300ELEINDEN BDO Audit 5 Assurance B.V. cstum B e h o v e s bi] paraaf

li ^ h ~o

'""-n

r

-42

Jaarlijks wordt er in het najaar een Recreatiecongres georganiseerd. De recreatiesociëteit is een vergadergroep met deelnemers uit verschillende organisaties. De deelnemers betalen een lidmaatschap, hieruit worden de kosten voldaan. Voor de leden van het Aorta werd een cursus georganiseerd. Er werd een tweedaagse bestuuursexcursie georganiseerd.

Bestuur Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

329

850

41

Werkelijk 2011

Begroting 2011

Werkelijk 2010

Vergaderkosten

Bureau

Portikosten Telefoom/faxkosten Reis-, verblijf- en autokosten Representatiekosten Woon-werk reiskosten Kantoorbenodigdheden Kopieerkosten Leasekosten Kantinekosten Automatiseringskosten Documentatie en voorlichting Abonnementen Bankkosten Verzekeringskosten Accountantskosten Overige kosten

1.616 2.693 9.252 1.940 0 7.037 919 1.376 988 10.803 2.193 1.075 531 8.177 13.055 5.646

2.000 2.450 12.000 1.500 0 3.000 1.100 1.500 750 4.400 2.750 500 500 7.270 10.000 380

1.886 2.644 .13.288 493 1 759 4.842 1.100 1.376 591 5,186 1.434 826 501 9.143 9.000 784 54.853

67.302

50.100|

De woon-werk reiskosten werden gemaakt door de inleen-ambtenaren. De verzekeringskosten zijn hoger door aanpassingen, met name door de aanschaf van een nieuwe bedrijfsauto.

Afschrijvingen Begroting 2012

Werkelijk 2012 Afschrijvingen Afschrijving verkoop auto

15.181 100

15.143 0

13.681 0

Werkelijk 2011

15.143

13.681

15.281

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

De afschrijvingskosten zijn gedaald (zie bijlage 1).

BDO Audit & Assurance B.V. rj2tum

D 5 A P R

Eeire-:; bnfl/.efnr

Zö'13

-41 -

Het Recreatieschap Drenthe is gevestigd in het voormalig gemeentehuis van Diever, Brink 4b. Het pand werd in 2011 voor het eerst gehuurd van Vobeco beheer (vorige eigenaar gemeente Westerveid). Er is een huuroverkomst getekend voor 10 jaar, lopende tot en met december 2020. De energiekosten zijn lager dan begroot, de helft van de kosten werd doorberekend aan de medehuurder van het pand. Bepaalde onderhoudswerkzaamheden aan het pand zijn nu voor onze rekening. Voor de opslag van borden en materialen huren wij een gedeelte van een pand in Wijster. Er is een huuroverkomst getekend voor 5 jaar, lopende tot en met juni 2015. De schoonmaakkosten zijn lager dan begroot doordat het aantal m van het pand dat het Recreatieschap Drenthe in gebruik heeft minder is geworden ten opzichte van de begroting. De overige huisvestingskosten bleven binnen de begroting. 3

Onderhoud Werkelijk 2012 Autokosten Fietspaden Kosten wandelvrijwilligers ANWB-fietsroutes Kanoroutes Onderhoud LF routes Wandelroutes Gereedschappen e.d. ATB-routes Onderhoud algemeen Diverse kosten bewegwijzering Toiletvoorzieningen onderhoud e d. Toiletvoorzieningen energie

Werkelijk 2011

Begroting 2012 10.086 12 91 3.216 7.603 1.000 146 1.758 2.610 6.193 0 22.499 2.559

10.867 0 91 3.990 19.418 0 499 3.648 23.453 10.504 1.546 18.845 2.496

57.772

58.450

95.357

De kosten voor kanoroutes zijn gestegen doordat er kosten zijn gemaakt voor het verwijderen van aanlegplaatsen. De kosten voor gereedschappen e.d. zijn gestegen doordat er een extra auto voor onderhoud is gekomen en deze voorzien moest worden van gereedschappen. De kosten voor ATB-routes zijn gestegen door het aanschaffen van ATB-routeplaatjes ad. 19.750, deze kosten komen ten laste van de bestemmingsreserve onderhoud. De kosten voor onderhoud algemeen zijn gestegen, er wordt een bijdrage ad 5.000 gedaan ten gunste van de huurkosten voor de loods en er werd voor de onderhoudsmedewerkers een GIS-cursus georganiseerd. De kosten voor deze GIS-cursus ad. 2.925 zijn ten laste gebracht van de bestemmingsreserve onderhoud.

Overige uitgaven Werkelijk 2012 Recreatiecongres Recreatiesociëteit Kosten cursus Kosten tweedaagse excursie

9.140 1.417 6.379 8.022

7.293 1 805 1.849 2.427

10 000 1.500 VOOR WAAfM

2 4 . 9 | ! Audit & Assurane datum

Werkelijk 2011

Begroting 2012

0

5

A P R

13.374

f1.500

2013

; B , | onernr, ! 3 C $ J | cd, 5jty.A5

40-

LASTEN

Personeel

Brutosalarissen Sociale lasten Inlenen van personeel Kosten Arbo Kosten salarisverwerking ABP Opleiding Overige kosten

Werkelijk 2012

Werkelijk 2011

Begroting 2012 368.814 61.337 0 1.418 2.435 3.402 1 835 2.341

419.603

418.113 76.649 9.659 1.766 2.382 3.134 242 2.115

0 1 500 2.100 3.402 0 2.800 514.060

429.405

441.581

Gedurende het jaar 2012 waren er 7,7 fte in vaste dienst en 0,67 fte in tijdelijke dienst. De brutosalarissen inclusief de sociale lasten zijn 76.159 hoger dan begroot door cao verplichtingen en als gevolg van Fuwa en de inzet van de inleen-ambtenaren In de begroting waren de sociale lasten niet gesplitst. Wij hebben 3 medewerkers tijdelijk (parttime) in dienst gehad waarvan er 1 in vaste dienst (oproepkracht minimaal 15 uur per maand) is gekomen en 2 in tijdelijk dienstverband zijn. Deze medewerkers hebben zich voornamelijk bezig gehouden met detachering bij gemeenten (tijdelijke ondersteuning) en onderhoud. Een gedeelte van de salariskosten voor de medewerkers onderhoud ad. 27.852 komen ten laste van de bestemmingsreserve personele inzet. Er is personeel ingeleend ter ondersteuning van het onderhoud en het ontwikkelen van een ruiterevenement (hiervoor is 100% vergoeding ontvangen). De kosten voor de salarisverwerking zijn hoger dan begroot in verband met extra verwerkingskosten van tijdelijk personeel. Maandelijks wordt een bedrag aan het A B P betaald voor een medewerker die eind 2005 met pre-pensioen ging, de laatste betaling hiervoor heeft plaatsgevonden in november. Er werd een herhalingscursus B H V gevolgd door 2 medewerkers.

Huisvesting Begroting 2012

Werkelijk 2012 Huur kantoorruimte Energie kantoorruimte Onderhoud pand Huurkosten loods Schoonmaakkosten Overige huisvestingskosten

30.010 6.970 1.418 5.688 2.944 1.238

Werkelijk 2011 29.250 10.768 859 5.586 2.811 2.576

29.900 16.000 0 5.000 3.700 1.500 56.100

48.268

51.849

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. datum

0 5 A P R 2 0 1 3

Benorsrdc bij^nrfnr.

j . 3 0 Z U l | . d.d. h.jfy.jh

^

Jaarlijks wordt er in het najaar een Recreatiecongres georganiseerd. De recreatiesociëteit is een vergadergroep met deelnemers uit verschillende organisaties. De deelnemers betalen een lidmaatschap, hieruit worden de kosten voldaan. Voor de leden van het Aorta werd een cursus georganiseerd. Er werd een tweedaagse bestuuursexcursie georganiseerd, hiervoor werd een eigen bijdrage van de deelnemers gevraagd. De overige ontvangsten bestaan uit diverse vergoedingen en een vergoeding aanpassing LF-routes ad. 35.240 in opdracht van het LF-platform. Dit bedrag is geboekt ten gunste van de bestemmingsreserve onderhoud.

Bijdrage gemeenten

Bijdrage gemeenten

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

597.045

597.045

597.097

De gemeentelijke bijdrage omvat de in de gemeenschappelijke regeling overeengekomen bijdrage in de exploitatiekosten (zie bijlage 2).

Bijdrage gemeenten f o n d s Recreatie en Toerisme

Bijdrage gemeenten

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

268.753

268.753

315.460

De gemeentelijke bijdrage omvat de in de gemeenschappelijke regeling overeengekomen bijdrage in het fonds Recreatie en Toerisme (zie bijlage 3).

Projecten

Mutatie projectensaldo

Werkelijk 2012

Begroting 2012

Werkelijk 2011

393.856

p.m.

546.956

Het mutatiesaldo voor de projecten kan per jaar verschillen (zie bijlage 4).

VOOR WAARMERKING3DOELEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. datum

0 5 APR 2013

Bane-end; bn briefnr. L ^ Ü l ^ c . d .

.!)jb,J.Ï3 - 38 ••

T o e l i c h t i n g o p de p r o g r a m m a r e k e n i n g Begroting Er was geen begrotingswijziging voor 2012.

BATEN

Personeel Werkelijk 2012 interne uren naar projecten e.d. Personele vergoedingen

Werkelijk 2011

Begroting 2012 16.604 22.222

16.000 0

39 990 61.796

38.826

16.000

101.786

Voor de stichting Recreatievoorzieningen Drenthe en de stichting Drentse Fiets 4Daagse zijn administratieve werkzaamheden verricht. Hiervoor hebben wij vergoedingen ontvangen. In 2012 zijn uren doorberekend aan een aantal projecten zoals geopark en informatievoorzieningen hunebedden. Het Recreatieschap Drenthe heeft in 2012 medewerkers als inleenambtenaar gedetacheerd bij diverse gemeenten waarvoor wij vergoedingen ontvangen hebben.

Huisvesting Begroting 2012

Werkelijk 2012 Erfpachtcanon Bijdrage loods uit onderhoud

6.187 0

6.151 5.000

6.332 5.000

Werkelijk 2011

11.332

6.187

11.151

Het Recreatieschap Drenthe heeft gronden in bezit aan de Pottendijk te Emmer-Compascuum. Deze gronden worden gebruikt door de vereniging Motodrome uit Emmen en de stichting Schietsportcentrum uit Emmen. Jaarlijks wordt van beiden een erfpachtcanon ontvangen. De gronden zijn voor 50 jaar in erfpacht uitgegeven. De erfpachtregeling resteert nu nog 33 jaar. Het bestuur van het Recreatieschap Drenthe heeft besloten de gronden te verkopen met het behoud van de huidige bestemming. Met betrekking tot deze verkoop zijn geen nieuwe ontwikkelingen.

Overige o p b r e n g s t e n Begroting 2012

Werkelijk 2012 Recreatiecongres Recreatiesociëteit Deelnemersbijdrage cursus Deelnemersbijdrage excursie Overige ontvangsten

Werkelijk 201'

10.000 1.500

9.140 9.052 6.379 5.736 36.124

7.293 8.915 2.760 2.427 1.475

vOün taAhMERKINGpj>G^g|lDEhr BDO Auefirrr->c;»u, dH,_e uN.

66.431

datum

Ö 5 A P R

Behorend: b ^ p - V . Bï&Ujj

2013

22.870

- 37 -

e.d. . 1 # J 3

Huurovereenkomst kantoorruimte Brink 4b te Diever Het huurcontract loopt af per 31 december 2020. De huurprijs bedraagt per jaar € 46.250,- (excl. btw), deze wordt per 1 januari 2012 jaarlijks geïndexeerd. Huurovereenkomst bedrijfsruimte Kampsweg 4 te Wijster. Het huurcontract loopt af per 1 juli 2015. De huurprijs en servicekosten bedragen per jaar € 7.360,- (excl. btw). Jaarlijks vindt er een indexering plaats per 1 juli. Het kopieeraparaat/printer en het pand worden ook gebruikt door de stichting Drentse Fiets 4Daagse en de stichting Recreatievoorzieningen Drenthe. Afhankelijk van het gebruik door de stichtingen wordt een bedrag aan hen doorberekend. Ultimo boekjaar is er een schuld aan vakantiedagen en vakantiegeld aan personeel (circa € 28.500,--).

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

BDO Audit & Assurance B.V. datum

0

5

(LhrEfnr

paraaf

I

A P R 2013

- 36-

De openstaande post aan de Provincie Drenthe is een bijdrage voor het fietscongres ten laste van het project Masterplan fiets. De openstaande post aan de gemeente Ooststellingwerf betreft ondermeer een bijdrage vanuit het fonds voor het verbeteren van fietspaden Blauwe Bos. De openstaande post aan de gemeente Assen betreft salarisbetaling van de maand december. De openstaande post aan de gemeente Emmen is een bijdrage vanuit het project herstel fietspaden. De openstaande post aan De Nieuwe Kolk betreft zaalhuur en horecavoorzieningen van het congres. Per 7 maart 2013 zijn alle crediteuren betaald.

Stichting Recreatievoorzieningen

2012

2011

16.287

0

2012

2011

Overlopende passiva Nog

te betalen bedragen

Accountantskosten Diversen Projecten Kruisposten Borgsom roeiclub Hoogeveen

4.400 22.638 0 12.651 500

4.365 22.718 127.191 2.000 500 40.189

156.774

De diverse nog te betalen bedragen bestaan onder ander uit huur hunebedcentrum (Geopark) ad, 8.243 en uren/km vergoeding derden ad. 4.657 in verband met projecten. Op kruisposten staat een bedrag ad. 12.500, dit wordt in 2013 afgeboekt. r.

.

,

.

,

.

,

,,.

....

.

VOOR WAARMERKINGSDOELEINDEN

De projecten worden nader toegelicht in bijlage 4. K, telling in verband met het gebruik van de toiletvoorziening te Echten door de ' v

1

roeiclub Hoogeveen. a

datum

EDO Audit & Assurance B.V.

n r « n-> o o n C D ArVx Lu li

Niet uit de balans blijkende activa/verplichtingen.

. i-vo.-. / , Behorende bij b ö s / i r . J j ü c M . L / d . d . . 2 7 . ! i J

Het Recreatieschap Drenthe heeft gronden in bezit aan de Pottendijk te Einmer-Compa'scuQm'.' Deze gronden worden gebruikt door de vereniging Motodrome uit Emmen en de stichting Schietsportcentrum uit Emmen. Jaarlijks wordt van beiden een erfpachtcanon ontvangen. De gronden zijn voor 50 jaar in erfpacht uitgegeven. De erfpachtregeling resteert nu nog 33 jaar. Het bestuur van het Recreatieschap Drenthe heeft besloten de gronden te verkopen met behoud van de huidige bestemming. Met betrekking tot deze verkoop zijn er geen nieuwe ontwikkelingen. Financiële leaseovereenkomst met betrekking tot het kopieerapparaat/printer. Deze loopt af per 15 juli 2013. De maandelijkse leasetermijn bedraagt € 163,85 (excl. btw). Onderhoudscontract met betrekking tot het kopieerapparaat/printer. Deze loopt af per 7 juli 2013. De kosten bedragen € 303,45 (excl. btw) per kwartaal.

- 35-

2011

2012 Bestemmingsreserve Vervoermiddelen Saldo per 1 januari Toevoegingen Onttrekkingen Saldo per 31 december

3.200 0 -800

4.000 0 -800 2.400

3.200

In 2011 is een nieuwe auto aangeschaft, de auto wordt in 5 jaar afgeschreven. De bestemmingsreserve vervoermiddelen wordt hiervoor gebruikt 2012 Bestemmingsreserve Onderhoud Saldo per 1 januari Toevoegingen Onttrekkingen Saldo per 31 december

20.000 35.240 -22.675

2011

20.000 0 0 32.565

20.000

Het Algemeen bestuur heeft besloten de vrijvallende onderhoudsgelden uit 2009 te reserveren. Deze middelen zijn bestemd voor de toename van de onderhoudskosten. Er is een vergoeding ontvangen voor het aanpassen van LF-routes in opdracht van het LF-platform. Dit bedrag is toegevoegd aan de bestemmingsreserve onderhoud. Voor de MTB-routes zijn plaatjes aangeschaft ad. 19.750 en er is door de onderhoudsmedewerkers een GIS-cursus gevolgd ad 2.925 Deze kosten zijn ten laste van de bestemmingsreserve onderhoud gebracht

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Overige s c h u l d e n Crediteuren 2012 Provincie Drenthe Gemeente Ooststellingwerf Natuurmonumenten Stichting DBF Schildhoeve Grontmij Stichting Kunstroute Gemeente Assen Gemeente Emmen De Nieuwe Kolk Overige

2011 5.434 8.925 5.944 8.792 5.647 23.770 13.088 60.187 0 0 16.340

3 917 29 750 0 0 0 0 0 75 633 170 800 6 777 17 803 304.680

148.127

VOOR WAARMERKIN33D0ELEIN0EN

BDO Audit 5 Assurance B.V. aatum

U 5 A l " R 2 0 l3

Benoude DiHttefn-. 1302L/U d.d. 5M3.

- 34 -

PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen 2012 Algemene reserve Saldo per 1 januari Vorig boekjaar na bestemming

55.713

2011 55.843 -130

16.150 71 863

55.713

Onttrekking/toevoeging resultaat Diversen Saldo per 31 december

71.863

55.713

Resultaat huidig boekjaar

21.600

16.150

Conform het besluit van het Algemeen Bestuur is het exploitatiesaldo over 2011 ten gunste vaVPSë WAARMERKINGSDOELEINDEN algemene reserve gebracht. Assurance B.V. Het Algemeen Bestuur heeft in 2010 door de toenmalige accountant een notitie laten opstellen 0 5 A P R i m over de minimaal noodzakelijke reserve. Het Recreatieschap Drenthe zou een algemene datum reserve van ca. 100.000 moeten hanteren. In de vergadering van het Algemeen Bestuur d.d. 6 juli 2011 wordt gesteld dat de huidige reserves zeker niet aan de hoge kant zijn. Behorende bij|töpr. Het voorstel is om het resultaat van het huidige boekjaar toe te voegen aan de algemene reserve-.-••///• •• • B D 0

2012 Bestemmingsreserve Projectenfonds Recreatie & Toerisme Saldo per 1 januari Toevoegingen Onttrekkingen Saldo per 31 december

442.126 0 -59.921

A u d i t

a

2011

630.293 0 -188.167 442.126

382.205

C o n f o r m het henrotinnshp^lnit ?al het s a l d o van d e bijdragen minus d e uitgaven ten laste c q ten

gunste van deze reserve worden geboekt. De bestemming van deze reserve is uitgewerkt in bijlage 6. Het hier aanwezige saldo is voor een groot deel reeds bestemd voor nog lopende projecten.

2012 Bestemmingsreserve Personele inzet Saldo per 1 januari Toevoegingen Onttrekkingen Saldo per 31 december

90.499 33.000 -27.852

2011

78.669 33.000 -21.170 95.647

90.499

Het Algemeen Bestuur heeft bestoten tot instelling te komen van een bestemmingsreserve personele inzet. Dit in verband met het vergroten van het werkgebied van het Recreatieschap Drenthe destijds door deelname van de gemeente Ooststellingwerf. Deze reserve wordt ingezet als er sprake is van inzet van additioneel personeel ten gevolge van hoge werkdruk bij projecten en/of administratieve druk Voor de onderhoudswerkzaamheden is in tijdelijk dienstverband een parttime medewerker aangesteld sinds juli 2012. Deze kosten zijn ten laste van de bestemmingsreserve personele inzet gebracht. - 33 -

472

Directie

Project Veencompagnie

473

Directie

Ontwikkeling e-ticketing

474

Directie

Ontwikkeling database Internet Platform Drenthe

475

Directie

476

Directie

-962 zie 2011

-962

ja

Klaar

5.000

5.000

5.000

Klaar

10.000

30.000

10.000

Klaar

Congres 2012

3.660

9.140

3.660

Cursus Aorta-ambtenaren

2.129

6.379

2.129

313.800

1.511.314

169.286

10.000

Totaal

ja

Klaar

Klaar

123.308

21.206

A f l o o p 2011

388

Directie

Geopark Hondsrug

10.000

600.000

391

Directie

Digitale informatieschermen

20.000

60.000

392

AB 8-12-2010

Onderzoek masterplan fiets

35.000

100.000

394

Directie

Aanlegvoorziemngen Geesbrug

10.000

30.000

397

Directie

Ontwikkeling Dieverbrug

10.000

100.000

398

Directie

Top's Noordenveld

24.000

96.000

Directie

Bestek fietspad Blauwe Bos

Klaar

20.000

50.358

ja

-15.358 ja

Klaar

10.000

5.434

Klaar

4.566

24.000

nee 'v'0 )R WAARMERKINGSDOELEINDEN

399

11.500

25.000

11.750

-250

Klaar

3 0 0 Audit S. Assurance B.V.

1 i

400

• Directie

Fietspad Blauwe Bos

25.000

250.000

402

Directie

Pauperpad Veenhuizen

10.000

100.000

408

Directie

Groene Haltes

7.500

409

Directie

Gem. De Wolden - ontw. visie Ruinen/Benderse

410

Directie

411

25.000

0

0

2.476

0 ja

15.000

0

7.500

0 ja

12.500

38.540

0

12.500

0 ja

Recr.ontwikkeling DFW-noord (omgev. Canadameer)

1.400

8.900

1.400

0

0 ja

Directie

Recreatiesteunpunt onderwijs

11.500

100.000

0

11.500

412

Directie

Poorten Zuid West Drenthe

5.000

15.000

5.853

0

- 8 5 3 ja

414

Directie

Ruiteronderzoeken Aa&H , BoigerOdoorn en ged. ZW-Dr.

12.000

12.000

0

12.000

0 ia

416

Directie

Gevangenismuseum karabijnposten

3.000

9.000

3.000

0

418

Directie

Bebording Geopark'

25.000

100.0CO

0

25.000

0 ja

419

Directie

Interreg grensbrochure

15.000

30.000

0

0

1 5 . 0 0 0 ja

420

Directie

Emsland Touristik Flyer Steinreich

750

6.000

0

750

0 nee

421

Directie

CVO/CVTO

7.333

22.000

2.849

0

0 nee

423

Directie

Paardenroutes Nationale Parken

4.000

7.500

0

0

424

Directie

St Dr. Landschap - duurzame Stadsen Dorpsranden Drenthe

3.600

10.000

1.800

1.800

7.524

4.484

0 nee

Klaar

Klaar

0 nee

0 nee

4 . 0 0 0 ja

0 nee

Klaar

Klaar

Klaar

Klaar

Klaar

30 Audit S: Assurance; 3.v

425

Directie

Gemeente Ooststellingwerf verkeersmaatregel DFW

7.000

21.000

4.885

0

2.115 nee

Klaar

426

Directie

GIS Veenkoloniën

2.500

10.000

0

0

2.500 nee

Klaar

427

Directie

Handreiking Recreatie in Bestemmingsplannen

9.750

9.750

4.750

0

336

DB 15-04-2009

Interreg IV - Netwerktoekomst

8.000

6.500.000

0

0

323

Directie

Naturpark Veenpoort Zuid

22.500

250.000

23.629

0

346

Directie

Toeristische poort Havelterberg

25.000

250.000

2.400

5.200

0 nee

354

Directie

Toegangspoort Deurze

25.000

1.115.000

0

25.000

0 nee

355

Directie

Knooppunt Gasteren

10.000

265.000

6.184

0

1.074 nee

358

Directie

Digitale informatieschermen

10.000

60.000

0

10.000

0 ja

369

Directie

Informatievoorziening Hunebedden

20.000

300.000

0

20.000

0 ja

371

Directie

Vakantie in Drenthe: zorginclusive fase 1 + fase 2

13.750

30.000

0

13.750

0 ja

374

Directie

Studie toeristische fietsontsluiting Hoogeveen Zuid

10.950

10.950

5.531

0

-56 ja

5.000

0 ja

Klaar

A f l o o p 2010

17.400

2.742

5.475

8.000 nee

-1.129 ja

Klaar

Klaar

Klaar

Klaar voc R

5

2013

A f l o o p 2009

309

DB 15-04-2009

Totaal

Toer. Punt Havixhorst

25.000

750.000

12.500

0

12.500

767.333

12.817.954

60.558

328.674

331.851

0 nee

46.250

V00H V V M : Ï M L ! Ik'INGoDOriLfclMDE'v .300 Audit Ft Assurance B.V.

CO co

(teiun.

0 5

2013

Bsnor dobj^r..\50ZUUd.ö.ix.(
rek. 0904

verslagjaar verslagjaar verslagjaar verslagjaar verslagjaar Totaal

B e s t e m m ï n g s r e s e r v e f o n d s R e c r e a t i e en T o e r i s m e

2008 2009 2010 2011 2012

s t a n d per 1 januari

bijdragen gemeenten

394.000 360.366 471.154 630.293 442.125

383.950 370.126 353.189 315.460 268.753

uitgaven fonds

extra onttrekking/ toevoeging

s t a n d p e r 31 december

-411.046 -257.338 -194.051 -503.628 328.674

-6.538 -2.000 0 0 0

360.366 471.154 630.293 442.125 382.204

investeringen mogelijk gemaakt door het f o n d s 7.584.667 2 212.967 10.510.691 5.095.426 1.519.336 26 923.087

VOOR WAARMERKINGSDOELUNDCN B!)0 Audit x Assurance u.V.

CD

r

delum Edic

Ü

5

Al

12013

).^0EUü.d.d.. i/,k/..i5 1

O CM O )

CD 0 CÜ

Inhoudsopgave

Aanbiedingsbrief 2014

1

V e r p l i c h t e paragrafen

6

Programmabegroting

8

Toelichting programmabegroting

9

Bijlage I: bijdragen g e m e e n t e n 2 0 1 4

14

Bijlage II: fonds R e c r e a t i e e n T o e r i s m e

15

Bijlage ll-l: wijziging in v e r b a n d met bezuiniging

16

Bijlage III investeringsstaat

17

Bijlage IV: m e e r j a r e n r a m i n g 2 0 1 3 - 2 0 1 7

18

Begroting 2014 1. A l g e m e e n V o o r u ligt de begroting voor het dienstjaar 2 0 1 4 . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe voert e e n financieel beleid gericht op effectiviteit e n efficiency. Dankzij dit beleid is het bestuur er bijna in g e s l a a g d d e exploitatiekosten voor 2 0 1 4 gelijk te h o u d e n a a n d e raming voor 2 0 1 3 . Bijna, w a n t v a n z e l f s p r e k e n d kan met de effecten v a n b e o o g d nieuw beleid en/of b e l e i d s i n t e n s i v e r i n g e n in de begroting g e e n rekening w o r d e n g e h o u d e n . In v o o r k o m e n d e g e v a l l e n z a l hierover s e p a r a t e besluitvorming d i e n e n plaats te vinden (via voorstellen in de v e r g a d e r i n g v a n het A l g e m e e n Bestuur). D e b a s i s voor de raming v a n prijsgevoelige budgetten bestaat uit het actuele prijspeil van eind 2 0 1 2 . 2. Bezuiniging D e V e r e n i g i n g Drentse G e m e e n t e n heeft in aansluiting op de z w a r e b e z u i n i g i n g e n die de g e m e e n t e n treffen a a n de g e m e e n s c h a p p e l i j k e regelingen en de a n d e r e v e r b o n d e n partijen verzocht, i n g a a n d e 2 0 1 2 tot e e n bezuiniging v a n m i n i m a a l 1 0 % te k o m e n voor e e n periode v a n t e n m i n s t e 3 jaar. Hiertoe heeft het Dagelijks B e s t u u r z i c h g e b o g e n over de begroting van het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe voor 2 0 1 4 . Met klem moet w o r d e n a a n g e t e k e n d dat het a a n d e e l beïnvloedbare kosten bij e e n kleine organisatie als het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe z e e r beperkt is. Structurele kosten op het g e b i e d v a n huisvesting, s a l a r i s , v e r z e k e r i n g e n a c c o u n t a n t zijn in principe niet of slechts moeilijk te wijzigen. Dit betekent dat de normale kostenstijgingen (uitgezonderd p e r s o n e e l s k o s t e n ) r e e d s verwerkt zijn binnen de begroting bij het h a n d h a v e n van de nullijn. O m d e z e nullijn in de g e n o e m d e kosten te k u n n e n realiseren is e e n interne bezuiniging v a n 3 % g e r e a l i s e e r d . D e l o o n k o s t e n m a k e n e e n groot deel van de exploitatiebegroting v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe uit, echter gesteld k a n en m a g w o r d e n dat het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe met e e n z e e r b e p e r k t e personeelsformatie v a n s l e c h t s 7,08 fte e e n uiterst effectieve inzet weet te bereiken. Bij d e begroting voor het j a a r 2 0 1 3 is er voor g e k o z e n o m voor 2 0 1 3 e n de v o l g e n d e jaren te k o m e n tot e e n bezuiniging v a n 1 0 % en e e n extra bezuiniging (€ 2 . 5 0 0 , - per g e m e e n t e ) op het f o n d s v o o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e . Fonds Jaarlijks wordt door de D r e n t s e g e m e e n t e n e e n bedrag voor dit fonds b e s c h i k b a a r g e s t e l d . Dit b e d r a g is g e b a s e e r d op e e n c o m p o n e n t in s a m e n h a n g met de d a g r e c r e a t i e (een v a s t e bijdrage per g e m e e n t e ) e n e e n variabele c o m p o n e n t g e b a s e e r d op de toeristische o v e r n a c h t i n g e n in e e n g e m e e n t e . Met a n d e r e w o o r d e n : e e n deel v a n de toeristenbelasting wordt feitelijk via het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe ingezet. D e o m v a n g v a n het f o n d s w a s in 2012: € 2 6 8 . 7 5 3 , - . Dat dit f o n d s uniek is m a g blijken uit het feit dat de V R O M - r a a d in zijn recente rapport: " G r o e t e n uit H o l l a n d - a d v i e s over vrije tijd, t o e r i s m e e n ruimtelijke kwaliteit" (blz.113), het f o n d s in Drenthe aanhaalt als v o o r b e e l d v a n effectief g e z a m e n l i j k beleid. Doelstelling v a n het f o n d s is financiële m i d d e l e n s n e l e n efficiënt b e s c h i k b a a r m a k e n v o o r n i e u w e ontwikkelingen in het k a d e r v a n R e c r e a t i e e n T o e r i s m e . Hierbij vormt met n a m e de mogelijkheid via inzet v a n het f o n d s a n d e r e s u b s i d i e g e l d e n te g e n e r e r e n , e e n belangrijk a s p e c t . D e z e o p z e t is, z o blijkt uit o n d e r s t a a n d , met groot gevolg uitgevoerd.

Inzet In d e jaren 2 0 0 8 - 2 0 1 2 is e e n totaalbedrag v a n € 1.691.478 d o o r d e g e m e e n t e n in het f o n d s gestort. In totaal heeft het f o n d s in die periode m e e g e h o l p e n a a n e e n investering in het Drents recreatief/toeristisch product v a n circa € 26 miljoen. Dankzij het f o n d s zijn o n d e r a n d e r e d e a a n l e g en o n d e r h o u d v a n f i e t s p a d e n e n de a a n l e g v a n e e n w a n d e l k n o o p p u n t e n s y s t e e m op e e n actieve e n snelle wijze o n d e r s t e u n d . D a a r m e e is de inzet v a n s u b s i d i e m i d d e l e n mogelijk g e m a a k t en/of vergroot e n kan op e e n alerte wijze w o r d e n i n g e s p e e l d op w e n s e n vanuit d e overheid e n het bedrijfsleven. Het is mogelijk g e b l e k e n projecten in g a n g te zetten die a n d e r s niet, in beperktere o m v a n g of met e e n v e e l langere aanlooptijd z o u d e n zijn g e r e a l i s e e r d . Uit reacties v a n z o w e l g e m e e n t e n , bedrijfsleven als ook uit e i g e n constatering kan w o r d e n o p g e m e r k t dat het f o n d s v o l o p a a n zijn doelstelling beantwoordt: het op effectieve e n efficiënte wijze z o r g e n voor v e r n i e u w i n g e n stimulering v a n R e c r e a t i e en T o e r i s m e in Drenthe e n Ooststellingwerf. 3. Nieuwe ontwikkelingen 2014 - 2015 D e recreatief/toeristische sector - e e n o p t e l s o m v a n a c c o m m o d a t i e s , attracties e n d e t a i l h a n d e l - is voor N e d e r l a n d s t e e d s m e e r e e n e c o n o m i s c h e s e c t o r v a n b e t e k e n i s . Dat geldt z e k e r ook voor Drenthe, dit werd in het o n l a n g s a a n g e b o d e n E c o r y s r a p p o r t o p n i e u w duidelijk. D e toeristische markt is niet alleen omvangrijk (vrijetijdsbestedingen v o r m e n direct na e l e m e n t a i r e l e v e n s b e h o e f t e n als v o e d i n g , huisvesting e n m e d i s c h e v e r z o r g i n g d e belangrijkste post in d e particuliere consumptie) m a a r ook sterk in b e w e g i n g . In vergelijking met e e n tiental jaren g e l e d e n is d e z e markt minder v o o r s p e l b a a r , m e e r diffuus e n m e e r g e s e g m e n t e e r d g e w o r d e n . Hierdoor wordt het s t e e d s moeilijker grip op d e markt te krijgen e n te h o u d e n . V o o r d e lokale overheid is het belangrijk inzicht te h e b b e n in d e d y n a m i e k v a n de recreatief/toeristische markt. (Zij is namelijk z o w e l a a n b i e d e r v a n s p e c i f i e k e v o o r z i e n i n g e n als ook (in het bijzonder) v o o r w a a r d e n s c h e p p e n d ) . B o v e n d i e n is d e recreatief/toeristische bedrijfstak v a n groot belang voor de regionale i n k o m e n s v o r m i n g e n d e w e r k g e l e g e n h e i d . Dit betekent niet dat d e overheid d e recreatief/toeristische markt uitsluitend moet v o l g e n . O m e e n regio aantrekkelijk en leefbaar te h o u d e n is het v a n e s s e n t i e e l b e l a n g dat duidelijk e e n s t i m u l a n s uitgaat vanuit d e g e m e e n t e n ( r a n d v o o r w a a r d e n en e i s e n g e f o r m u l e e r d w o r d e n ) . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe speelt al e e n groot aantal jaren e e n a a n j a g e n d e e n uitvoerende rol bij d e n i e u w e ontwikkelingen in de vrijetijdseconomie v a n Drenthe. a. Het regionale recreatief/toeristisch product In Drenthe heeft in navolging v a n landelijke ontwikkelingen, e e n k e r n t a k e n d i s c u s s i e plaats g e v o n d e n ten a a n z i e n v a n d e taken v a n provincie e n g e m e e n t e n . G e s t e l d kan e n m a g w o r d e n dat R e c r e a t i e en T o e r i s m e z i c h in h o o f d z a a k op het gemeentelijk n i v e a u afspeelt. F i e t s p a d e n , w a n d e l p a d e n , dagrecreatieterreinen, routes e n b o s w a c h t e r i j e n zijn g e s i t u e e r d op g e m e e n t e l i j k e e i g e n d o m m e n en/of h e b b e n belangrijke effecten o p het gemeentelijk beleid. Juist R e c r e a t i e en T o e r i s m e zijn bij uitstek beleidsterreinen w a a r b i n n e n g e m e e n t e n in het b e l a n g v a n d e gemeentelijke ontwikkeling zelf sturend k u n n e n optreden. E e n (niet . onbelangrijk) bijkomend a s p e c t is dat het m e r e n d e e l v a n d e kosten v o o r i n s t a n d h o u d i n g v a n de recreatieve infrastructuur e n d e realisatie v a n n i e u w e v o o r z i e n i n g e n v o o r rekening v a n d e g e m e e n t e n komt.

P l a n o l o g i s c h zijn de g e m e e n t e n verantwoordelijk. D e promotie v a n Drenthe behoort niet tot de directe taak v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. Hiervoor wordt n a u w s a m e n g e w e r k t met M a r k e t i n g Drenthe e n Tourist Info Drenthe. D e laatste jaren wordt s t e e d s m e e r de nadruk g e l e g d op de kwaliteit e n s a m e n h a n g v a n de Drentse vrijetijdsvoorzieningen. E l k e toerist brengt w e e r geld e n werk met z i c h m e e . V o o r de toerist e n recreant b e s t a a n er g e e n g e m e e n t e g r e n z e n . Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe zet z i c h hier ten volle v o o r in. W i l er d a a r n a a s t s p r a k e zijn v a n e e n e e n d u i d i g e n kwalitatief g o e d ontwikkelde vrijetijdssector d a n dient er s p r a k e te zijn v a n duidelijke s a m e n h a n g e n afstemming t u s s e n de d i v e r s e gemeenten. Dit geldt niet alleen v o o r r o u t e g e b o n d e n recreatie m a a r t e v e n s voor alle z a k e n die v a n b e l a n g zijn voor R e c r e a t i e en T o e r i s m e in Drenthe. Intergemeentelijke s a m e n w e r k i n g ten a a n z i e n van R e c r e a t i e e n T o e r i s m e is d a n ook e e n keiharde n o o d z a a k . O p d e z e m a n i e r k u n n e n alle Drentse g e m e e n t e n en o n d e r n e m e r s optimaal profiteren v a n de recreatieve e n toeristische b e s t e d i n g e n . D e s a m e n w e r k i n g binnen het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe geeft hieraan e e n g o e d e b a s i s . b. Algemene trends P e r s a l d o zijn de belangrijkste trends voor de toekomst als volgt w e e r te g e v e n : marktfragmentatie, dat wil z e g g e n e e n voortdurende t o e n a m e v a n het aantal m a r k t s e g m e n t e n en het uiteenlopen van de w e n s e n e n v e r w a c h t i n g e n v a n de diverse d o e l g r o e p e n ; e e n t o e n e m e n d e v r a a g naar kwaliteitsproducten, g o e d e s e r v i c e e n dienstverlening; e e n t o e n e m e n d e v r a a g n a a r producten e n diensten, t o e g e s n e d e n op e e n o u d e r publiek; de effecten v a n de v e r s l e c h t e r e n d e e c o n o m i e op de toeristische k e u z e n ; e e n t o e n e m e n d e behoefte a a n g o e d e informatie over het recreatief/toeristisch product; v a n w e g e de t o e n e m e n d e concurrentie t u s s e n recreatief/toeristische regio's wordt e e n g o e d e n informatief promotiebeleid, e e n overzichtelijke w e e r g a v e v a n d e d i v e r s e mogelijkheden, s a m e n w e r k i n g e n e e n correcte b e e l d v o r m i n g in de promotie onontkoombaar; het ontstaan v a n e e n grotere mobiliteit door de groei v a n het aantal h u i s h o u d e n s e n de individualisering v a n de v a k a n t i e s ; e e n trend n a a r het o n d e r n e m e n v a n m e e r kortere v a k a n t i e s per jaar; e e n t o e n e m e n d e belangstelling voor het cultuurhistorisch e r f g o e d ; m e e r a a n d a c h t v o o r actieve/sportieve, g e z o n d h e i d s o n d e r s t e u n e n d e , e d u c a t i e v e , milieubewuste e n natuurlijke v o r m e n v a n vrijetijdsbesteding; de t o e n e m e n d e a a n d a c h t v o o r de combinatie toerisme e n z o r g ; het ontstaan v a n e e n v r a a g n a a r het k u n n e n o n d e r n e m e n v a n veel v e r s c h i l l e n d e activiteiten binnen e e n korter tijdsbestek, bijvoorbeeld in e e n g e c l u s t e r d a a n b o d v a n vrijetijdsmogelijkheden; het t o e n e m e n v a n d e behoefte a a n recreatief m e d e g e b r u i k v a n g e b i e d e n in d e o m g e v i n g v a n recreatief/toeristische bedrijven. c. Beleid 2014-2018 In het k a d e r v a n de begroting 2 0 1 4 is het g o e d stil te s t a a n bij de ontwikkelingen in de v o l g e n d e jaren. O o k in de recreatief/toeristische sector z a l de p r o b l e m a t i s c h e e c o n o m i s c h e ontwikkeling v a n o n s land v o e l b a a r w o r d e n . N a a r nu blijkt is echter juist nu d e recreatief/toeristische s e c t o r in t o e n e m e n d e mate v a n b e l a n g v o o r de lokale e c o n o m i e . V o o r a l s n o g heeft de s e c t o r s l e c h t s beperkt de effecten v a n de crisis gemerkt. Echter, ook

hier z u l l e n op d e langere termijn de g e v o l g e n m e r k b a a r zijn v a n de v e r m i n d e r d e b e s t e d i n g e n v a n de c o n s u m e n t . O m de concurrentiepositie v a n o n z e regio te w a a r b o r g e n is het v a n groot b e l a n g om de ontwikkeling v a n e e n s a m e n h a n g e n d beleid op het g e b i e d v a n R e c r e a t i e e n T o e r i s m e e n e e n t o e n a m e v a n de investering in de kwaliteit v a n het recreatief/toeristisch product te w a a r b o r g e n . Dit z o w e l in relatie tot de g e m e e n t e n , als ook in relatie tot de provincie Drenthe. E e n g o e d e a f s t e m m i n g v a n het beleid is e s s e n t i e e l o m de positie v a n Drenthe e n Ooststellingwerf m a a r ook N o o r d - N e d e r l a n d , in de recreatief/toeristische markt vast te houden. D e s a m e n w e r k i n g t u s s e n de binnen de sector door de overheid g e f i n a n c i e r d e actieve o r g a n e n (Marketing Drenthe, Tourist Info Drenthe e n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe), z a l in d e k o m e n d e jaren d i e n e n te w o r d e n gestimuleerd. Hierbij zullen effectiviteit en efficiency uitgangspunt moeten zijn. In de a f g e l o p e n jaren zijn hiertoe de g o e d e s t a p p e n g e z e t met n a m e o p het g e b i e d v a n de realisatie v a n het Drents internetplatform s a m e n met Biblionet e n Marketing Drenthe, terwijl voorts s a m e n met provincie Drenthe e n M a r k e t i n g Drenthe besluiten zijn g e n o m e n v o o r e e n versterking v a n de o n d e r z o e k s s t r u c t u u r rond toerisme. G e l e t op de v e r a n d e r i n g e n in de l a n d b o u w is de s e c t o r R e c r e a t i e e n T o e r i s m e in t o e n e m e n d e mate v a n belang voor de leefbaarheid v a n het platteland. N a a r de toekomst toe valt het te v e r w a c h t e n dat m e d e in het licht van de crisis, R e c r e a t i e e n T o e r i s m e e e n nog belangrijkere bijdrage zal g a a n leveren a a n de D r e n t s e e c o n o m i e e n de w e r k g e l e g e n h e i d . E c h t e r ook in de toeristische sector zal de e c o n o m i s c h e crisis, naar v e r w a c h t i n g , niet z o n d e r g e v o l g e n blijven. Hierdoor zijn e n blijven extra investeringen in kwaliteit e n verbreding v a n het product v a n groot b e l a n g . D e uitkomsten v a n het E c o r y s o n d e r z o e k 2 0 1 2 naar de stand v a n R e c r e a t i e en T o e r i s m e in Drenthe e n Ooststellingwerf: T o e r i s m e in Drenthe verdient m e e r . . . . ' g e v e n alle reden het belang van de sector en derhalve de activiteiten v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe voor de e c o n o m i e op w a a r d e te schatten. V o o r het verder ontwikkelen v a n e e n effectief gemeentelijk beleid is het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n belangrijk en uniek instrument. Investeren in v o o r w a a r d e n s c h e p p e n d beleid is e n blijft ook in d e z e e c o n o m i s c h e sector van groot b e l a n g . 4. Toerisme is van belang! Met e e n landelijk totaal v a n circa € 30 miljard a a n recreatief/toeristische b e s t e d i n g e n is de recreatief/toeristische s e c t o r e e n van de belangrijkste v a n de N e d e r l a n d s e e c o n o m i e . N a w o n i n g , m e d i s c h e z o r g en v o e d i n g komt d e z e s e c t o r op de vierde plaats q u a b e s t e d i n g e n . T o e r i s m e is ook in t o e n e m e n d e mate v a n e c o n o m i s c h e betekenis v o o r Drenthe e n v o o r de lokale e c o n o m i e . Uit het E c o r y s r a p p o r t 2 0 1 2 : T o e r i s m e in Drenthe verdient m e e r b l i j k t dat in Drenthe/Ooststellingwerf € 920 miljoen wordt o m g e z e t . Dit betekent e e n w e r k g e l e g e n h e i d v a n z o ' n 17.500 a r b e i d s p l a a t s e n . T o e r i s m e kent als e e n v a n de w e i n i g e s e c t o r e n e e n groei in w e r k g e l e g e n h e i d ! O o k voor de leefbaarheid v a n het platteland e n d e p l a t t e l a n d s e c o n o m i e is R e c r e a t i e e n T o e r i s m e v a n b e l a n g . V e e l v o o r z i e n i n g e n als d o r p s w i n k e l s e n cafés z o u d e n z o n d e r toeristische i n k o m s t e n zijn v e r d w e n e n . D e leefbaarheid v a n het platteland is voor e e n belangrijk d e e l te d a n k e n a a n R e c r e a t i e e n Toerisme. Het is v a n belang dat d e kwaliteit v a n het toeristisch product Drenthe op peil blijft e n verbeterd wordt. S a m e n h a n g e n h e r k e n b a a r h e i d ten a a n z i e n v a n het recreatief/toeristisch product is e s s e n t i e e l . Het regionale e n gemeentelijke recreatief/toeristisch product is z e e r

gedifferentieerd, z o w e l a a n de a a n b o d z i j d e als a a n de vraagzijde. N a a s t de o v e r h e i d zijn er m e e r d e r e a a n b i e d e r s met veelal uiteenlopende doelstellingen, c o m m e r c i e e l e n nietc o m m e r c i e e l , die elk w e e r verschillende d o e l g r o e p e n b e d i e n e n . Het gaat er uiteindelijk o m dat de kwaliteit v a n het a a n b o d d o o r de g e m e e n t e n z o g o e d mogelijk wordt a f g e s t e m d op de w e n s e n e n behoeften v a n de bijbehorende d o e l g r o e p e n . O m de concurrentie met a n d e r e regio's het hoofd te k u n n e n b i e d e n is e e n c o n s t a n t e kwaliteitsverbetering e n upgrading v a n het a a n b o d nodig. De markt is d y n a m i s c h en verlangt e e n proactieve opstelling. D e kwaliteit van dat a a n b o d moet z o g o e d mogelijk w o r d e n a f g e s t e m d op de w e n s e n en behoeften van de verschillende d o e l g r o e p e n . Dit vraagt o m voortdurende i n v e s t e r i n g s i m p u l s e n o m bij te k u n n e n blijven en niet achterop te raken. Drenthe en Ooststellingwerf b e s c h i k k e n over v o l d o e n d e potentie om - zelfs in d e z e crisistijden - m e e r d a n g e m i d d e l d te profiteren v a n e e n aantal trends op recreatief/toeristisch g e b i e d . Dit geldt met n a m e voor de w a a r d e r i n g v a n rust e n ruimte bij de v e r r e g a a n d e verstedelijking in de R a n d s t a d en de daaruit voortvloeiende v r a a g naar actieve beleving van natuur e n l a n d s c h a p . D e specifieke D r e n t s e / O o s t s t e l l i n g w e r f s e situatie, waarbij s p r a k e is v a n vooral kleinere recreatief/toeristische bedrijven, m a k e n het voor het bedrijfsleven bijzonder moeilijk snel en in v o l d o e n d e mate te k u n n e n investeren. Z o w e l kwaliteit van hardware (gebouwen/voorzieningen) als software (promotie/marketing/ opleidingen) v r a g e n hierom. O p provinciaal niveau is e e n actieve rol v a n z o w e l o v e r h e d e n als bedrijfsleven dringend g e w e n s t . De g e m e e n t e n in Drenthe en Ooststellingwerf w e r k e n op e e n g o e d e wijze s a m e n binnen het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. D e e e n h e i d v a n het product als ook de s a m e n h a n g in beleid e n v o o r z i e n i n g e n is e s s e n t i e e l . V i a het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe wordt a a n d e z e s a m e n h a n g e n s a m e n w e r k i n g op e e n voor N e d e r l a n d unieke wijze gestalte g e g e v e n . 5. Slot G e s t e l d mag w o r d e n dat R e c r e a t i e en T o e r i s m e z i c h in h o o f d z a a k op gemeentelijk niveau afspeelt. (Het ontwikkelen van v o o r z i e n i n g e n , z o a l s fietspaden, dagrecreatieterreinen, p a r k e e r v o o r z i e n i n g e n , stimuleren v a n e v e n e m e n t e n e n natuurbeheer). Juist R e c r e a t i e e n T o e r i s m e zijn beleidsterreinen w a a r b i n n e n g e m e e n t e n zelfsturend k u n n e n optreden. W i l er s p r a k e zijn v a n e e n g o e d ontwikkeld toeristisch product in Drenthe, d a n dient er s p r a k e te zijn v a n e e n duidelijke s a m e n h a n g e n afstemming t u s s e n de d i v e r s e g e m e e n t e n . Uitvoering v a n toeristisch beleid z o n d e r als g e m e e n t e n zelf actief in de ontwikkeling v a n dit beleid te participeren is niet mogelijk. G e m e e n t e n zullen ook invloed m o e t e n blijven uitoefenen op de besluitvorming e n de activiteiten gelet op het belang v a n de s e c t o r voor het gemeentelijke e c o n o m i s c h e en welzijnsbeleid e n de betrokken gemeentelijke budgetten. Het is z a a k op e e n actieve wijze in te blijven s p e l e n op het t o e n e m e n d e c o n o m i s c h e n maatschappelijk belang van R e c r e a t i e en T o e r i s m e Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is hiervoor e e n effectief en efficiënt instrument. 6. Voorstel Wij stellen u voor de begroting 2 0 1 4 vast te stellen.

Het Dagelijks Bestuur

Verplichte paragrafen 1. 2. 3. 4.

Weerstandsvermogen Financiering Verbonden partijen Grondbeleid

1. Weerstandsvermogen Algemeen O n d e r dit begrip verstaat het Besluit Begroting e n V e r a n t w o o r d i n g p r o v i n c i e s en g e m e e n t e n ( B B V ) het v e r b a n d t u s s e n w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t e n d e risico's, w a a r v o o r g e e n m a a t r e g e l e n zijn getroffen e n die v a n materiële betekenis k u n n e n zijn voor o n z e financiële positie. D e huidige o m v a n g v a n de a l g e m e n e reserve (per 3 1 - 1 2 - 2 0 1 2 € 71.863) is g e z i e n de o m v a n g v a n d e activiteiten e n huidige inzichten beperkt v o l d o e n d e . Balansrisico's Dit betreft o.a. o p e n s t a a n d e v o r d e r i n g e n , afschrijvingsmethodiek op activa etc. G e z i e n het bedrag en v a n w e l k e organisatie c.q. bedrijf wij e e n vordering h e b b e n o p e n s t a a n , z u l l e n d e z e v o r d e r i n g e n niet lang " o p e n s t a a n " (het zijn v o r d e r i n g e n met e e n legitieme b a s i s ) . Betreffende d e g e h a n t e e r d e afschrijvingsmethodiek is g r o t e n d e e l s aansluiting g e z o c h t bij de gemeentelijke uitgangspunten. Gerechtelijke p r o c e d u r e s O p dit m o m e n t w o r d e n g e e n juridische p r o c e d u r e s d o o r of tegen d e g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling g e v o e r d . Garanties O p dit m o m e n t g a r a n d e r e n wij g e e n g e l d l e n i n g e n die a a n d e r d e n zijn verstrekt. O n d e r h o u d sanitaire v o o r z i e n i n g e n ten b e h o e v e v a n d e recreatievaart In het k a d e r v a n d e bestrijding v a n d e legionellabacterie vindt in het s e i z o e n periodieke controle plaats. D e f y s i e k e t o e s t a n d v a n d e g e b o u w e n is g o e d . Coördinatie/projectverantwoording en uitvoering recreatief/toeristische projecten O o k in 2 0 1 4 e n v o l g e n d e jaren zullen projecten in uitvoering w o r d e n g e n o m e n . D e z e projecten w o r d e n administratief e n financieel verantwoord via e e n projectenadministratie. Door regelmatig overleg t u s s e n d e projectverantwoordeiijke e n d e projectuitvoerende (juiste t o e p a s s i n g v a n d e s u b s i d i e v o o r w a a r d e n e n d e actualiteit van d e projectadministratie), w o r d e n d e financiële risico's tot e e n m i n i m u m beperkt. Organisatierisico's D e o m v a n g e n o p b o u w v a n d e organisatie (gering aantal m e d e w e r k e r s ) e v e n a l s de h o g e werkdruk, k u n n e n financiële risico's tot g e v o l g h e b b e n . D e z e ontwikkelingen w o r d e n d o o r het bestuur e n m a n a g e m e n t nauwlettend g e v o l g d . D e financiële z a k e n w o r d e n kritisch g e v o l g d . Indien mogelijk wordt er b e z u i n i g d z o d a t d e nullijn k a n w o r d e n v a s t g e h o u d e n . G e z i e n het b o v e n s t a a n d e k u n n e n wij c o n c l u d e r e n dat wij als g e m e e n s c h a p p e l i j k e regeling g e e n risico's lopen die van grote materiële betekenis zijn.

2. Financiering Algemeen Het belangrijkste t h e m a v a n d e wet financiering decentrale o v e r h e d e n (wet Fido) is het inzicht g e v e n in d e treasuryfunctie bij decentrale o v e r h e d e n . D e d o e l s t e l l i n g e n , richtlijnen e n limieten v a n het v o o r g e s t a n e beleid zijn v a s t g e l e g d in het treasurystatuut. D e t r e a s u r y p a r a g r a a f is één v a n de o n d e r d e l e n w a a r m e e d e w e t g e v e r b e o o g d d e transparantie e n bestuurlijke b e h e e r s b a a r h e i d van d e z e functie te b e v o r d e r e n . D e wet Fido schrijft v o o r dat s a m e n met de j a a r s t u k k e n ook de o v e r z i c h t e n met betrekking tot d e renterisiconorm e n de kasgeldlimiet bij G e d e p u t e e r d e Staten m o e t e n w o r d e n i n g e d i e n d . V a n a f 2 0 0 4 is g e e n s p r a k e meer v a n e e n v a s t e s c h u l d ( l a n g l o p e n d e lening), e e n overzicht betreffende d e renterisiconorm is d a n ook niet v a n t o e p a s s i n g . D e kasgeldlimiet (de ruimte v o o r korte financiering) wordt v o l g e n s d e wet F i d o bij a a n v a n g v a n het kalenderjaar 2 0 1 3 gesteld op 8,2%. Wij streven d o o r e e n actief t r e a s u r y m a n a g e m e n t (bevoorschotting s u b s i d i e s etc.) o n d e r d e kasgeldlimiet te blijven. 3. Verbonden partijen Algemeen E e n v e r b o n d e n partij is e e n privaat- dan wel publiekrechtelijke organisatie w a a r i n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe e e n bestuurlijk en e e n financieel belang heeft. Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft 1 ' v e r b o n d e n partij'. D e ' v e r b o n d e n partij' is de stichting R e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n Drenthe. In 2 0 0 8 is binnen d e stichting gestart met d e coördinerende taken v o o r de Tourist Info Drenthe in Drenthe e n d e g e m e e n t e Ooststellingwerf. 4. Grondbeleid V a n a f eind 1993 heeft het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe g r o n d e n in bezit. D e z e g r o n d e n betreffen het R e g i o n a a l G e l u i d s p o r t c e n t r u m a a n de P o t t e n d i j k t e E m m e r - C o m p a s c u u m . Het centrum omvat: a. e e n regionaal m o t o r c r o s s c e n t r u m - groot c a . 10 h a ; b. e e n provinciaal schietsportcentrum - groot c a . 15 ha. Het m o t o r c r o s s g e d e e l t e wordt b e h e e r d e n geëxploiteerd door d e motorvereniging M o t o d r ö m e E m m e n . Het schietsportcentrum wordt b e h e e r d e n geëxploiteerd d o o r de stichting Schiet- e n J a c h t s p o r t c e n t r u m E m m e n . De g r o n d e n zijn v o o r 50 jaar in erfpacht a a n g e n o e m d e organisaties uitgegeven. Jaarlijks o n t v a n g e n wij hiervoor e r f p a c h t c a n o n s (zie p r o g r a m m a b e g r o t i n g c.q. programmarekening). D e z e c a n o n s w o r d e n jaarlijks g e ï n d e x e e r d .

Programmabegroting Categorie omschrijving

Rekening 2012

Begroting

Begroting

Begroting

2014

2013

2013

na wijziging

oorspronkelijk

101.786

16.000

16.000

16.000

Huisvesting

11.332

11.377

11.377

11.471

Overige opbrengsten

66.431

11.500

11.500

11.500

Projecten

393.856

p.m.

p.m.

p.m.

subtotaal

573.405

38.877

38.877

38.971

Bijdrage gemeenten in exploitatie

597.045

597.232

597.232

597.256

Fonds Recreatie en Toerisme

268.753

275.640

243.140

237.576

subtotaal

865.798

872.872

840.373

834.832

1.439.203

911.749

879.250

873.803

514.060

487.347

487.347

500.296

Huisvesting

48.268

53.506

53.506

54.508

Onderhoud

95.357

52.450

52.450

37.500

Overige uitgaven

24.958

11.500

11.500

11.500

Bestuur

329

0

0

0

Bureau

54.853

43.650

43.650

40.400

Afschrijvingen

13.681

15.809

15.809

14.675

393.856

p.m.

p.m.

p.m.

1.145.362

664.262

664.262

658.879

328.674

275.640

243.140

237.576

1.474.036

939 902

907.402

896.455

13.424

3.000

3.000

3.000

-21.409

-25.152

-25.152

-19.652

Bestemmingsres. fonds R. & T.

59 921

0

0

0

Bestemmingsres. personele inzet

27.853

52.352

52 352

41.852

800

800

800

800

22.675

5.000

5.000

10.000

Bestemmingsres. personele inzet

33.000

33.000

33.000

33.000

Bestemmingsres. onderhoud

35.240

0

0

0

Resultaat na bestemming

21.600

Personeel

Totaal baten

Personeel

Projecten subtotaal Fonds Recreatie en Toerisme Totaal lasten

Saldo financieringsfunctie

Resultaat voor bestemming

Onttrekkingen aan reserves:

Bestemmingsres vervoermiddelen Bestemmingsres. onderhoud Toevoegingen aan reserves:

Toelichting programmabegroting Raming

Raming Omschrijving

excl.

excl.

BTW

BTW

Baten Personëel Dienstverlening St. D r e n t s e Fiets 4 D a a g s e Dienstverlening St. R e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n Drenthe

Totaal

16.000

Totaal

11.471

Totaal

11.500

Totaal

597.256

Totaal

237.576

6.000 10.000

Huisvesting E r f p a c h t c a n o n regionaal geluidssportcentrum Pottendijk Jaarlijkse ontvangst v a n e e n e r f p a c h t c a n o n v a n : Vereniging Motodrome E m m e n

2.080

Stichting S c h i e t s p o r t c e n t r u m E m m e n

4.391

Bijdrage loods uit o n d e r h o u d

5.000

V a n u i t de o n d e r h o u d s k o s t e n wordt e e n bijdrage g e d a a n voor de huur v a n de loods. D e loods wordt gebruikt ten b e h o e v e v a n de o p s l a g voor o n d e r h o u d .

Overige opbrengsten Recreatiecongres

10.000

Recreatiesociëteit

1.500

Bijdrage g e m e e n t e n in exploitatie Z i e bijlage

Fonds Recreatie en Toerisme Bijdragen g e m e e n t e n projecten R e c r e a t i e en T o e r i s m e Z i e bijlage II e n ll-l.

Vervolg toelichting programmabegroting Raming

Raming excl.

Omschrijving

excl.

BTW

BTW

Lasten Totaal

Personeel Salarissen

en sociale

;

500.296

494.836

lasten

Het vaste p e r s o n e e l bestaat uit 11 m e d e w e r k e r s (7,08 fte's). D e g e r a a m d e bruto s a l a r i s k o s t e n zijn g e b a s e e r d o p d e s a l a r i s s c h a l e n g e l d e n d per 1 februari 2 0 1 3 . Daarbij is rekening g e h o u d e n met e e n stijgingspercentage v a n 1% (inschatting

loonontwikkeling).

D a a r n a a s t is rekening g e h o u d e n met de t o e k e n n i n g v a n s t a n d a a r d p e r i o d i e k e n per 1 januari 2 0 1 4 . V o o r de o n d e r h o u d s w e r k z a a m h e d e n is tijdelijk e e n m e d e w e r k e r in dienst g e n o m e n . - T e n gunste v a n d e z e post vindt e e n onttrekking plaats vanuit de r e s e r v e flexibele p e r s o n e e l s i n z e t a d . 4 1 . 8 5 2 . Overige

personeelskosten

G e r a a m d wordt: K o s t e n P & O ; administratie door g e m e e n t e A s s e n t.b.v.

2.310

11 m e d e w e r k e r s A R B O - b i j d r a g e voor 11 m e d e w e r k e r s

1.650

Overige personeelskosten

1.500

Huisvesting^

1

/

-

;

. .

Totaal

Huurkosten

31.570

Energiekosten

12.000

Onderhoud pand

1.000

Schoonmaakkosten

3.150

H u u r k o s t e n loods

5.788

Overige huisvestingskosten

1.000

54.508

Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe is g e v e s t i g d in het v o o r m a l i g e g e m e e n t e h u i s v a n Diever, Brink 4b.

- 10-

Vervolg toelichting programmabegroting Raming Omschrijving

Raming

excl. BTW

excl.

BTW

Het p a n d (benedenverdieping) wordt g e h u u r d v a n V o b e c o beheer. E e n d e e l wordt o n d e r v e r h u u r d a a n de stichting D r e n t s e Fiets 4 D a a g s e e n d e stichting R e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n Drenthe. D e h u i s v e s t i n g s k o s t e n w o r d e n naar rato t o e g e r e k e n d . D e loods (te Wijster) wordt gebruikt ten b e h o e v e van d e o p s l a g voor o n d e r h o u d s m a t e r i a a l .

Onderhoud

7

" '" " :

7

:

"

"

"

Totaal

37.500

r

Betreft d i v e r s e z a k e n (w.o. w a n d e l - e n fietsroutes, A T B - r o u t e s , ruiterroutesstructuur, kosten wandelvrijwilligers, towo's e n toiletvoorzieningen). Het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe heeft via vele projecten e e n groot aantal v o o r z i e n i n g e n g e r e a l i s e e r d . Het o n d e r h o u d v a n e e n aantal d a a r v a n komt v o o r rekening v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe. D e extra o n d e r h o u d s k o s t e n die in 2 0 1 2 a a n w e z i g w a r e n in relatie tot k a n o r o u t e s e n A T B - r o u t e s w o r d e n n a a r v e r w a c h t i n g v o o r 2 0 1 4 niet v o o r z i e n . D e r h a l v e kan met het nu g e r a a m d e bedrag w o r d e n v o l s t a a n .

O v e r i g e uitgaven

'

" y . v "

Totaal

Recreatiecongres

10.000

Recreatiesociëteit

1.500

:

11i .500

Jaarlijks wordt het r e c r e a t i e c o n g r e s g e o r g a n i s e e r d . D e Recreatiesociëteit Drenthe is e e n netwerk v a n meer dan 80 ondernemers en medewerkers van o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s in d e recreatiesector. V i e r k e e r per j a a r komt d e z e sociëteit bijeen o m d e s a m e n w e r k i n g te stimuleren.

i B ^ S ^ H i ^ ^ ^ ^ & ^ ^ ^ S ^ ^ ® ' - ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ©

Totaal ? | i s ^ f S ^ f S

- 11 -

Vervolg toelichting programmabegroting Raming Omschrijving

Raming

excl. BTW

excl.

Totaal

Bureau Portikosten

1.500

T e l e f o o n en fax

2.500

R e i s - , verblijf- e n autokosten

8.000

Kantoorbenodigdheden

3.000

Kopieerkosten

1.000

Leasekosten

1.500

BTW

40.400

500

Kantinekosten Automatiseringskosten

2.750

D o c u m e n t a t i e e n voorlichting

1.000

Abonnementen/lidmaatschappen

400

Bankkosten

300

V e r z e k e r i n g e n (1)

7.500

Accountantskosten

10.000 450

Overige kosten (1) dit betreft de v o l g e n d e v e r z e k e r i n g e n : fraude e n beroving aansprakelijkheidsverzekeringen 3 dienstautoverzekeringen brandverzekeringen persoonlijke o n g e v a l l e n - e n z i e k t e v e r z e k e r i n g

K a p i t a a l (zie bijlage III) ^

. ; . ~"

Totaal

£

14.675

Afschrijvingen

Fonds.Recreatie en,toerisme

-;

;

Totaal -

237.576

D i v e r s e projecten in het k a d e r v a n recreatie e n toerisme.

'I';

T o t a a l ï&^> r 3.Ö0Ó

,!

R e n t e rekening-courant B N G D e z e rente-opbrengst over het b a n k s a l d o is e e n schatting.

- 12 -

Vervolg toelichting programmabegroting Raming Omschrijving

Raming

excl. BTW

excl.

BTW

Onttrekkingen aan reserves .BestemmingsreservepéreoneleJnzéi';,y '

l ' - ' ^ t

Totaal

41.852

Jaarlijks wordt e e n b e d r a g v a n € 15.852 onttrokken a a n deze bestemmingsreserve. E r vindt e e n extra onttrekking plaats ten b e h o e v e v a n e e n tijdelijke m e d e w e r k e r o n d e r h o u d .

bestemmingsreserve vervoermiddelen

Totaal.-'

-

800

1/5 d e e l afschrijving

l3estëmmingsreservë onderhoud "* '"f4"." >.Mf-V- '- ^'?j :

:[

;

,:

Totaal | R f . . 1Ó.0ÓÖ"

In v e r b a n d met extra w e r k z a a m h e d e n in relatie tot bewegwijzering z u l l e n er extra m a t e r i a a l k o s t e n zijn.

Toevoegingen aan reserves J ï e s t e m m i n g s r e s e r v e p e r s o n e l e inzert

^

_

Totaal

, 33.00QÏ

Jaarlijks wordt e e n d e e l v a n de bijdragen v a n d e g e m e e n t e n t o e g e v o e g d a a n de b e s t e m m i n g s r e s e r v e p e r s o n e l e inzet.

- 13-

Bijlage I Bijdragen g e m e e n t e n 2 0 1 4 in de exploitatiekosten v o l g e n s b e s t a a n d e bijdrageregeling.

Gemeente:

Rekening

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

in %

A a en H u n z e

7,75%

43.043

43.056

43.058

Assen

7,50%

41.654

41.667

41.669

Borger-Odoorn

8,00%

44.431

44.445

44.447

Coevorden

9,25%

51.374

51.390

51.392

De W o l d e n

6,75%

37.489

37.501

37.502

18,00%

99.970

100.002

100.006

Hoogeveen

8,00%

44.431

44.445

44.447

Meppel

4,00%

22.216

22.223

22.223

10,00%

55.539

55.557

55.559

Noordenveld

7,25%

40.266

40.278

40.280

Ooststellingwerf

7,50%

41.654

41.667

41.669

Tynaarlo

6,25%

34.712

34 7 2 3

34.724

Westerveld

7,25%

40.266

40.278

40.280

107,50%

597.045

597.232

597.256

Emmen

Midden-Drenthe

Totaal

Bijlage II

F o n d s R e c r e a t i e e n T o e r i s m e v a n het R e c r e a t i e s c h a p Drenthe per 1 januari 2 0 1 4

Overnachtingen

Dagrecreatie

Verblijfsrecr.

Vast bedrag

Subtotaal

1.018.889

9.303

19.506

10.000

38.809

375.556

9.303

4.383

10.000

23.686

Borger-Odoorn

1.175.892

9.303

25.786

10.000

45.089

Coevorden

1.180.952

9.303

25.988

10.000

45.291

De Woiden

289.969

9.303

3.100

10.000

22.403

Emmen

372.979

9.303

4.345

10.000

23.648

69.423

9.303

694

10.000

19.997

0

9.303

0

10.000

19.303

Midden-Drenthe

737.811

9.303

11.006

10.000

30.309

Noordenveld

206.852

9.303

2.069

10.000

21.372

Ooststellingwerf

252.778

9.303

2.542

10.000

21.845

Tynaarlo

301.092

9.303

3.266

10.000

22.569

Westerveld

802.393

9.303

12.822

10.000

32.125

6.784.586

120.939

115.506

130.000

366.445

Gemeente

A a en Hunze Assen

Hoogeveen Meppel

Totaal

V a s t e bijdrage d a g r e c r e a t i e

120.939

Staffel aantal o v e r n a c h t i n g e n (verblijfsrecreatie) 1e 2 5 0 . 0 0 0

0,010

2e 250.000

0,015

3e 250.000

0,020

4e 250.000

0,030

5e 2 5 0 . 0 0 0

0,040

6e 2 5 0 . 0 0 0

0,050

7e 2 5 0 . 0 0 0

0,060

V a s t b e d r a g besloten in A B v e r g a d e r i n g d.d. 12 maart 2 0 0 8

130.000

Bijlage ll-l

W i j z i g i n g in v e r b a n d met b e z u i n i g i n g v a n 1 0 % .

Na bezuiniging

V o o r bezuiniging

Gemeente

Exploitatie-

Bijdrage

kosten

Fonds R & T

Totaal

Bezuiniging

Extra bezuiniging

1 0 % v a n totaal

v a s t e bijdr. F o n d s R & T

Bijdrage

Exploitatie-

2014 kosten

Bijdrage Fonds R & T

A a en Hunze

43.058

38.809

81.867

8.187

2 500

71.180

43.058

28.122

Assen

41.669

23.686

65.355

6.536

2.500

56.320

41.669

14.651

Borger-Odoorn

44.447

45.089

89.536

8.954

2 500

78.082

44.447

33.635

Coevorden

51.392

45.291

96.683

9.668

2.500

84.515

51.392

33.123

De Wolden

37.502

22 4 0 3

59.904

5.990

2.500

51.413

37.502

13.912

100.006

23.648

123.653

12.365

2.500

108.788

100.006

8.782

Hoogeveen

44.447

19.997

64.444

6.444

2.500

55.500

44.447

11.053

Meppel

22.223

19.303

41.526

4.153

2.500

34.874

22.223

12.650

Midden-Drenthe

55.559

30.309

85.868

8.587

2.500

74.781

55.559

19.222

Noordenveld

40.280

21.372

61.652

6.165

2.500

52.986

40.280

12.706

Ooststellingwerf

41.669

21 8 4 5

63.514

6.351

2.500

54.662

41.669

12.993

Tynaarlo

34.724

22.569

57.294

5.729

2.500

49.064

34.724

14.340

Westerveld

40.280

32.125

72.406

7.241

2.500

62.665

40.280

22.385

597.256

366.445

963.701

96.370

32.500

834.830

597.256

237.576

Emmen

Totaal

B i j l a g e III Investeringsstaat

Omschrijving

Aanschaf

Datum bedrag

Afschrijving

vermeer-

vermin-

deringen

deringen

totaal

%

totaal

boek-

boek-

boek-

rest-

rest-

per

jaar

waarde

waarde

waarde

waarde

1 januari

2014

1 januari

31 dec.

1 januari

31 dec.

Vervoermiddelen 13-04-07

19.927

19.927

20,00

19.927

0

0

0

3.000

3.000

V o l k s w a g e n 3-VLX-11

1-03-11

19 708

19.708

20,00

9.467

3.341

10.241

6.900

3.000

3.000

V o l k s w a g e n 5-VZK-31

16-10-12

20.250

20.250

20,00

4.313

3.450

15.937

12.487

3.000

3.000

Kantoormeubilair

6-02-09

1.245

1.245

10,00

604

125

641

516

0

0

Telefooncentrale

1-10-10

11 776

11.776

10,00

3 828

1.178

7.948

6.770

0

0

14-11-08

1 646

1.646

20,00

1 672

303

-26

-329

0

0

1-10-10

19.332

19.332

20,00

12.565

3.866

6.767

2.900

0

0

15-01-11

5.695

5.695

20,00

3.417

1 139

2.278

1.139

0

0

15-10-06

13.570

13.570

12,50

12.297

1.273

1.273

0

0

0

113 149

113 149

68.090

14.675

45.059

30.383

9.000

9.000

Renault 5 3 - V G B - 2

Kantoorinventaris

Automatisering Computers Server Laptops

Borden Bewegwijzeringsborden

Totaal

Bijlage IV Meerjarenraming 2013-2017 R e k e n i n g Begroting Begroting Begroting Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

2017

101.786

16.000

16.000

16.000

16.000

16.000

Huisvesting

11.332

11.377

11.471

11.700

11.934

12.173

O v e r i g e opbrengsten

66.431

11.500

11.500

11.500

11.500

11.500

393.856

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

573.404

38.877

38.971

39.200

39.434

39.673

Bijdrage g e m e e n t e n in exploitatie

597.045

597.232

597.256

600.000

600.000

600.000

F o n d s Recreatie en T o e r i s m e

268.753

243.140

237.576

237.576

237.576

237.576

865.798

840.372

834.832

837.576

837.576

837.576

Totaal baten 1.439.202

879.249

873.803

876.776

877.011

877.249

514.060

487.347

500.296

507.800

515.417

523.149

Huisvesting

48.268

53.506

54.508

55.598

56.710

57.843

Onderhoud

95.357

52.450

37.500

31.879

23.384

14.758

O v e r i g e uitgaven

24.958

11.500

11.500

11.500

11.500

11.500

Bestuur

329

0

0

0

0

0

Bureau

54.853

43.650

40.400

40.400

40.400

40.400

Afschrijvingen

13.681

15.809

14.675

14.675

14.675

14.675

Projecten

393.856

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

F o n d s Recreatie en T o e r i s m e

328.674

243.140

237.576

237.576

237.576

237.576

Totaal lasten 1.474.036

907.401

896.455

899.428

899.662

899.901

13.424

3.000

3.000

3.000

3.000

3.000

-21 410

-25.152

-19.652

-19.652

-19.652

-19.652

B e s t e m m i n g s r e s e r v e fonds R. en T.

59.921

0

0

0

0

0

B e s t e m m i n g s r e s e r v e personele inzet

27.853

52.352

41.852

41.852

41.852

41.852

800

800

800

800

800

800

22.675

5.000

10.000

10.000

10.000

10.000

B e s t e m m i n g s r e s e r v e personele inzet

33.000

33.000

33.000

33.000

33.000

33.000

B e s t e m m i n g s r e s e r v e onderhoud

35.240

0

0

0

0

0

Resultaat na bestemming

21.599

0

0

0

0

0

Baten Personeel

Projecten Subtotaal

Subtotaal

Personeel

Saldo financieringsfunctie Resultaat voor bestemming Onttrekkingen aan reserves:

B e s t e m m i n g s r e s e r v e vervoermiddelen B e s t e m m i n g s r e s e r v e onderhoud Toevoegingen aan reserves: