Eigentijd Magazine voor deelnemers van Pensioenfonds Zorg en Welzijn maart 2011
Mijn pensioen
‘Als ik moeder word, ga ik minder werken’
Solidair Ali B over omzien naar elkaar
Vraag en antwoord
‘Hoe weet ik nu wat ik straks heb?’
Voorwoord
Inhoud
Zo solidair bent u
Omzien Deze editie van Eigentijd staat in het teken van solidariteit. Dit thema heeft niet alleen te maken met ons privéleven, maar ook met pensioenen. Binnen PFZW zijn alle deelnemers solidair met elkaar. Als u arbeidsongeschikt raakt, blijft u pensioen opbouwen. Dat betalen we met z’n allen. En zo zijn er nog tal van voorbeelden. In het echte leven is solidair zijn met de mensen om je heen net zo belangrijk. In dit nummer leest u hoe deelnemers van PFZW omzien naar hun omgeving. Niet uit eigenbelang, maar gewoon omdat ze dat voor een ander over hebben. Ali B is daar een goed voorbeeld van. Na een moeilijke start heeft hij zijn leven goed op de rit. Zonder hulp was dat niet gelukt. Nu kijkt hij om zich heen om op zijn beurt anderen te helpen. Ik had daarover een openhartig gesprek met hem. Verderop in deze Eigentijd het boeiende verhaal van Dina. Al twintig jaar verleent zij mantelzorg aan haar ernstig zieke zoon Roan, die thuis woont. En het verhaal van pleegvader Johan, die de onvoorwaardelijke zorg voor Connor op zich heeft genomen. In de beeldreportage ziet u Helma en Gerard voorbij fietsen. Helma schonk haar man één van haar nieren en gaf hem daarmee een nieuw leven, zonder dialyses. Ook dat is solidair. Tot slot nog een zakelijke mededeling. Het pensioenreglement is per 1 januari 2012 aangepast. De belangrijkste wijzigingen hebben we voor u zo helder mogelijk verwoord in het blauwe pensioenkatern.
2
Eigentijd
Een pleegouder, een mantelzorger en een aanstaande moeder: allemaal bereid tijd te investeren in iemand anders ten koste van hun pensioen.
Zorgen voor een ander doe je niet alleen tijdens je werk, maar ook in je eigen tijd.
Solidair Solidair
32
Directeur Pensioenfonds Zorg en Welzijn PS: uw pensioenregeling gaat veranderen. Daarover gaat de brochure die u bij deze Eigentijd ontvangt. Laat ons weten hoe we hier op een solidaire manier mee om kunnen gaan. Uw mening telt!
19
Minder pensioen, meer zorg
CASH
Grietje van Wijk maakt hoeden en sjaals van vilt.
Jezelf verbonden voelen met een ander, dat is het thema van deze Eigentijd
4
Op de thee bij Ali B
Directeur PFZW Peter Borgdorff in gesprek met Ali B. Over wat omzien naar elkaar met pensioenen te maken heeft.
Bewaren
Pensioennieuws
Het pensioenreglement is veranderd. Lees in Eigentijd wat dit voor u betekent. 15
12 En verder
9 10 Vraag & Antwoord
Solidariteit in het nieuws
‘Het liefst weet ik nu wat ik straks heb, kan dat?’
26
Vraag & Antwoord ‘Heb ik door stijgende premies niet veel meer betaald dan ik ooit zal ontvangen?’
28 Feit! 29 Het laatste nieuws over PFZW 30 Solidariteit kun je leren Eigentijd
3
Ali B ontmoet Peter B Duo & bn
Tekst: Jeroen mei | fotografie: Sasha Lambert
Ali B (30) groeide uit van straatschoffie tot BN’er. Dat was hem nooit gelukt zonder de hulp van anderen. Peter Borgdorff (57), directeur van Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW), gaat bij ‘m op de thee om uit te vogelen hoe dat zit. En Ali wil op zijn beurt weten wat er toch aan de hand is met die pensioenen van Peter.
4
Eigentijd
Eigentijd
5
A
li: ‘Peter, pensioenen zijn de hele tijd in het nieuws. Eerlijk gezegd, begrijp ik er weinig van.’
Peter: ‘Ali, dat kan ik me best voorstellen.’ Ali: ‘Kun jij mij dan uitleggen wat er allemaal aan de hand is? Ik hoor
dat de dekkingsgraad, wat dat ook mag zijn, te laag is en dat mensen zelfs gekort kunnen gaan worden op hun pensioenuitkering!?’ Peter: ‘Wij hoeven gelukkig de pensioenen van deelnemers van PFZW nu niet te verlagen. Onze dekkingsgraad is namelijk voldoende om nu geen verlaging van de pensioenen aan te kondigen. De dekkingsgraad is trouwens de verhouding tussen het geld dat we in kas hebben en onze betalingsverplichtingen. Tegenover elke euro aan verplichtingen, moeten we 1,05 euro in kas hebben. Vergeleken met een aantal jaar terug is die dekkingsgraad ook bij ons te laag.’ Ali: ‘Maar dan doen jullie iets toch niet goed, Peter?’ Peter: ‘Ja, dat zou je zeggen. Maar sommige factoren hebben wij niet in de hand: de historisch lage rente, de economische crisis, maar ook het feit dat mensen steeds ouder worden. Dat is op zich heel fijn. Maar daardoor keren we veel meer pensioen uit dan we aan pensioenpremie ontvangen. Uit de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek bleek dat we wéér ouder zijn geworden met z’n allen. Dat is heel veel pensioen dat we nu extra moeten uitbetalen.’
Ali: ‘Peter, ik ben zelfstandig ondernemer en dus niet verplicht aangesloten bij een pensioenfonds. Nu we hier toch zitten; jij kunt als directeur vast wel wat voor me regelen, toch?’ Peter: ‘Hahaha, je kunt niet zomaar deelnemer worden van PFZW. Daarvoor moet je werkzaam zijn in de zorgsector. Als zelfstandige moet je zélf maatregelen nemen. Als je nog niets geregeld hebt, is het nu misschien een goed moment om erover na te gaan denken.’
6
Eigentijd
Ali: ‘Ik ben niet zo van de lange termijnplanning als het over geld gaat. Maar mijn vrouw gelukkig wel. Breghje is heel erg bezig met later en de toekomst van onze zoontjes, de driejarige Amin en Omar van vijf maanden. Zij heeft alles geregeld.’ Peter: ‘Aha. Kijk jij wat je carrière betreft wél vooruit?’ Ali: ‘Ja, ik ben als artiest op meerdere fronten actief en dus niet alleen afhankelijk van muziek. Ik maak televisie en sta nu ook in het theater als cabaretier. Een paar grootheden zijn heel solidair met mij. Zo coacht Mies Bouwman mij bij het televisie maken. Mies is wijsheid in zijn puurste vorm, ik heb heel veel aan haar. Op theatergebied krijg ik advies van Najib Amhali en Herman van Veen. Op een of andere manier voelen zij de noodzaak om hun kennis met mij te delen. Ik ben een bloempje dat ze leuk vinden om water te geven. En als het bloempje daardoor gaat bloeien…’ Peter: ‘…dan genieten we allemaal. Dat is een hele mooie vorm van solidariteit. Doe jij zelf iets om bij te dragen aan het lot van anderen?’ Ali: ‘Ja, zeker! Als je aan het eind van je leven alleen aan jezelf hebt gedacht, voel je je rot. Als je iets deelt met een ander, geef dat jezelf ruimte om te groeien. Zo help ik nu mijn vriend en rapper Brace. Hij heeft in de gevangenis gezeten en was door iedereen afgeschreven. Hij heeft aan mijn programma Ali B op Volle Toeren meegedaan. Ik besloot hem een kans te geven toen hij mij vertelde dat hij zijn ervaring wilde gebruiken om andere jongeren te behoeden voor dezelfde fouten. Die ambitie past goed bij hoe ik in het leven wil staan.’ Peter: ‘Waren er ook mensen solidair met jou voordat je succes had?’ Ali: ‘Zeker. Ik ben net als Brace ook heel erg van het pad af geweest. Verslaafd aan drugs, een gokverslaving. Er waren mensen die mij ondanks alles niet afschreven, zoals hulpverleners die hielpen mijn schulden te saneren en mijn moeder die me naar familie in Marokko stuurde. Daar kreeg ik het inzicht dat ik niet hoefde te stoppen met “verslaafd” zijn - ik ben nu eenmaal verslavingsgevoelig - maar dat ik mijn verslavingen moest vervangen door iets anders. Mijn drang om te willen winnen heb ik gebruikt om mijn muziek succesvol te maken. In plaats van aan drugs ben ik verslaafd geworden aan gezond leven. En in plaats van schulden te maken ben ik me fanatiek gaan richten op geld verdienen. Ik heb het allemaal omgedraaid.’ Peter: ‘Dat is een mooi verhaal, Ali.’ Ali: ‘Dat is het ook.’
Peter: ‘Solidariteit is heel belangrijk in ons pensioenstelsel’
Ali: ‘In mijn cultuur is solidariteit heel belangrijk. Wij zorgen voor de ander als hij bijvoorbeeld geen pensioen zou hebben. Welke rol speelt
Eigentijd
7
Verbonden Duo & bn
Solidair ben je als je iemand steunt, omdat je je daarmee verbonden voelt. Zes mooie voorbeelden.
Peter: ‘Je gaf al aan dat het in jouw cultuur vanzelfsprekend is om voor elkaar te zorgen. Hoe gaat dat in de praktijk?’ Ali: ‘We nemen verantwoordelijkheid voor elkaar. Zo voel ik me mijn hele leven verantwoordelijk voor mijn moeder, zoals zij dat voelt voor haar moeder. Bij elke kleine tekortkoming, bijvoorbeeld financieel, schiet ik bij. Mijn moeder is schoonmaakster en krijgt van mij zakgeld, zoals ik dat vroeger van haar kreeg. Simpelweg omdat ik het veel beter heb. Als zij echt oud is, dan komt ze bij mij in huis. Het is bij ons ook heel gewoon dat er altijd een familielid bij de moeder blijft wonen. Ik heb een oom die al zijn hele leven bij mijn oma woont. Voor Nederlanders klinkt dat misschien heel triest, maar wij vinden dat heel normaal. Ik heb nog nooit een Marokkaan in een bejaardenhuis gezien.’ Peter: ‘En jouw vrouw, is zij ook blij als ze haar schoonmoeder in huis krijgt?’ Ali: ‘Ja. En haar moeder komt ook bij ons wonen als ze niet meer voor zichzelf zou kunnen zorgen. Een moeder betekent heel veel in de Marokkaanse cultuur.’ Peter: ‘Als het bij Nederlanders ook zo zou zijn geregeld, zouden wij als pensioenfonds veel minder te doen hebben. Gelukkig maar dat we een heel solide pensioensysteem hebben. Dat alles goed geregeld is, ook als je níet door je kinderen in huis wordt genomen.’ Ali: ‘Dat is mooi Peter, want rappers stellen graag misstanden aan de kaak. Dus ik hoef over jou voorlopig geen rap te schrijven!’
Backstage video
Benieuwd naar nog meer Ali B en Peter? Bekijk de video van het interview en de photoshoot via de iPhone-app van Eigentijd, verkrijgbaar in de App Store.
8
Eigentijd
Serieuze verzoekjes
Menselijke keten
Uit respect
In de week voor kerst 2011 haalt radiozender 3FM, samen met het Rode Kruis, 8,6 miljoen euro op voor moeders die er door oorlog alleen voor staan. Dj’s Gerard, Coen en Timur sluiten zich voor de actie Serious Request zes dagen zonder eten op in een glazen huis in Leiden.
Na de aanslagen in Oslo en op Utoya in de zomer van 2011 begint de Noorse krant VG een online actie om alle Noren een hart onder de riem te steken. Ruim 1,4 miljoen mensen grijpen elkaar virtueel de hand, onder wie 58.000 Nederlanders.
Wielrenner Wouter Weylandt (26) overlijdt tijdens de Ronde van Italië 2011. Een dag later rijden zijn ploegmakkers voor het peloton uit, schouder aan schouder over de finish.
Beeld: ANP Photo
Ali: ‘Ik voel me heel mijn leven verantwoordelijk voor mijn moeder’
solidariteit eigenlijk in het pensioenfonds waar jij de baas van bent?’ Peter: ‘Solidariteit is een heel belangrijke pijler van het pensioenstelsel. Als je bijvoorbeeld volledig arbeidsongeschikt raakt zonder zicht op herstel, dan gaat je pensioenopbouw door en krijg je gewoon pensioen. Dat betalen we met elkaar. Maar als deelnemer van PFZW ben je voor meer risico’s verzekerd. Kom je bijvoorbeeld vroeg te overlijden, dan zorgen wij ervoor dat je man of vrouw partnerpensioen krijgt. Nog een voorbeeld: ouderen en jongeren betalen naar verhouding evenveel premie en zijn wat dat betreft dus gelijk. Ook dat is solidariteit.’ Ali: ‘Die solidariteit zit ‘m er dus in dat alle deelnemers een soort familie van elkaar zijn en dat zij voor elkaar zorgen?’ Peter: ‘Klopt.’
Strijden voor allen
Bloed als gift
Vrouwen in actie
Solidarnosc is de verboden vakbeweging die succesvol streed voor vrijheid in het communistische Polen van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Lech Walesa was lange tijd het gezicht van de bond.
Op woensdag 25 februari 2009 stort een vliegtuig van Turkish Airlines neer in een weiland bij Hoofddorp. Tweehonderd Nederlanders melden zich spontaan bij de bloedbanken om bloed te geven en de slachtoffers te helpen.
Circa tweehonderd ongehuwde vrouwen protesteren in 1966 in Amsterdam voor verlaging van de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar. De actie wordt opgepikt door de politiek, maar de regering besluit niet in te gaan op de eis.
Eigentijd
9
Antwoord #1
Vraag #1 (van Dionne)
10 Eigentijd
Dick: ‘Veel mensen willen zekerheid over een vast
Dick Boeijen Actuaris
Fotografie: John voermans / Janssen & De Kievith Fotografie
‘Ik wil geen risico lopen met mijn pensioen. Het liefst weet ik nu wat ik straks heb, kan dat?’
‘Nee, dat kan niet’
Dionne van der Wal
Elise Merlijn Werknemersbestuurslid van PFZW namens Abvakabo FNV
Dionne van der Wal (21)
Dionne werkt twintig uur per week bij kinderdagverblijf De Kabouterhof en BSO De Speelruimte in Soest. Ze is moeder van dochter Liv. Dick Boeijen en Elise Merlijn van PFZW beantwoorden haar vraag.
bedrag. Maar je moet weten dat geld door prijsstijgingen steeds minder waard wordt. Inflatie noemen we dat. Nu denk je misschien dat 1.000 euro pensioen per maand voldoende is. Maar vergeet niet dat je met die 1.000 euro over 45 jaar veel minder kunt kopen. Pensioenfondsen streven ernaar om de pensioenen te laten meegroeien met die prijsstijgingen. PFZW streeft er zelfs naar om het bedrag dat op je pensioenoverzicht staat te laten meegroeien met de loonstijgingen. Indexeren noemen we dat.’ Elise: ‘Mensen denken wel eens dat sparen bij de bank meer oplevert. Je kunt zeggen dat je met sparen meer zekerheid hebt over het eindbedrag. Maar dus niet over de koopkracht daarvan. Sparen levert gemiddeld de helft op van wat PFZW voor je belegt. Vergeet niet dat als je deelneemt aan een pensioenfonds, je ook verzekerd bent van pensioen als je arbeidsongeschikt raakt. En mocht je overlijden, dan heeft je partner recht op partnerpensioen. Bij banksparen heb je dat niet.’ Dick: ‘Nog even over het bedrag dat op je jaarlijkse pensioenoverzicht bij het kopje ‘opgebouwd pensioen’ staat vermeld. Dat bedrag is dus geen gegarandeerd bedrag. Het kan verlaagd worden, als de financiële positie van het fonds te lang te laag is. Om het bedrag te kunnen indexeren belegt PFZW. Dat leverde de laatste 40 jaar een gemiddeld rendement op van acht procent. Valt het rendement op de beleggingen tegen, dan verdeelt PFZW de pijn over alle deelnemers, jong en oud. Brengen die beleggingen veel op, dan wordt het ook verdeeld. Niet beleggen en een vast bedrag op de bank, dat lijkt misschien heel zeker. Maar het gaat uiteindelijk om de koopkracht na je pensioen. Daarvoor moet je risico’s nemen. En dat kun je het beste samen doen.’ Dionne: ‘Ik snap het. Je wordt soms onzeker door de berichten op de tv en in de krant. Absolute zekerheid heb ik dus niet, maar ik ben blij dat we de risico’s van beleggen samen dragen.’ Ook een vraag? Mail de redactie via www.pfzw.nl/info
Eigentijd 11
‘
Mijn pensioen Klaarstaan voor een ander kan invloed hebben op je inkomen en pensioenopbouw. Drie portretten van deelnemers die zich desondanks wegcijferen.
12 Eigentijd
’
Ouderschap en werk combineren vraagt om flexibiliteit. Dat de vader zijn bijdrage levert, is tegenwoordig heel gewoon. Marianne Steinmeier (31) pakt het traditioneel aan.
Pleegouder zijn doe je met hart en ziel. Zo ook Johan van der Sloot (56), directeur van Staerk, een welzijnsorganisatie in Gorinchem. Samen met zijn vrouw zorgt hij voor Connor (13). ‘Connor was twee jaar toen hij bij ons kwam wonen. Onze dochter Nanda was toen vier jaar. Zelf nog een kind krijgen, zat er voor ons niet in. Maar er was nog wel ‘ruimte’ in ons gezin voor nog een kind. Daarom kozen we voor het pleegouderschap. Omdat we het belangrijk vinden thuis te zijn als Nanda of Connor van school komt, werken we parttime. Ik 28 uur, mijn vrouw 22. We hebben geld voldoende om goed te leven en eerlijk gezegd heb ik nooit nagedacht over mijn pensioen. Als het zover is, kan ik altijd nog bijklussen als coach of docent. Connors biologische moeder is overleden, zijn vader onvindbaar. Ik zie Connor als mijn eigen kind. Het is een verrijking van ons gezin.’
Ik ga minder werken, dat doe ik voor Maurice
‘
Ik zie pleegouderschap als een verrijking
’
‘Eind mei beval ik van ons eerste kindje. Ik werk nu nog fulltime als verpleegkundige. Mijn partner Maurice heeft een eigen restaurant. Toen we nadachten over hoe we ouderschap en werk konden combineren, waren we er snel uit. Ik ga minder werken, zodat Maurice zich kan blijven richten op zijn zaak. Ouderwets, hè? Zeker, deze beslissing heeft gevolgen voor mijn loopbaanontwikkeling, maar als een offer voelt het niet. Zijn restaurant is zijn ziel en zaligheid. Ik zou het dan ook niet over mijn hart kunnen verkrijgen nu van hem te verlangen een papadag op te nemen. Graag wil ik drie dagen blijven werken. Dat ik minder ga verdienen, neem ik voor lief. Dat ik ook minder pensioen opbouw, daar had ik nog niet aan gedacht.’
Eigentijd 13
Mijn pensioen
Roan heeft een ernstige spierziekte. Zijn moeder, Dina Doeksen-de Jong (52), combineert haar werk in de thuiszorg met de zorg voor haar twintigjarige zoon.
‘
Mantelzorger worden is geen keuze, het overkomt je
’
PensioenNieuws
‘Roan heeft spierdystrofie bij zijn bekken. Hij kan niet voor zichzelf zorgen. Dat doe ik voor hem, in onze aangepaste woning in Voorschoten. Vroeger werkte ik fulltime in de thuiszorg. Sinds de geboorte van Roan werk ik nog drie ochtenden in de week, bij Libertas in Leiden. Soms valt het me zwaar, maar ik krijg er ook energie van. Mijn pensioen vind ik erg belangrijk en is één van de redenen om te blijven werken. Ik wil mijn oudedagvoorziening veiligstellen. Mantelzorger worden is geen keuze, het overkomt je. Maar het gaat hier binnenkort wel veranderen, want Roan wil op zichzelf gaan wonen in een woongroep in de Katwijkse duinen. Voor hem vind ik het fantastisch, maar voor mezelf verschrikkelijk. Ik zorg heel mijn leven al voor hem. Aan de andere kant: ik ben dan minder beperkt in mijn doen en laten. Maar meer werken... nee, dat ben ik niet van plan.’
Maart 2012
Fotografie: Janita sassen
Let op! Het pensioenreglement is per 1 januari 2012 gewijzigd. Daarom móet u de volgende drie pagina’s echt even lezen.
14 Eigentijd
Eigentijd 15
Duo & bn
Pensioennieuws
Belangrijke voordelen Het gewijzigde pensioenreglement* heeft een paar belangrijke voordelen. Zo is er uitgebreider in opgenomen hoe en in welke situaties u uw opgebouwde pensioen kunt overdragen als u van pensioenfonds verandert. Ook is voor
Pensioen opnemen en blijven werken is nu gemakkelijker
deelnemers aan de Instapregeling en Pensioenregeling Accent inzichtelijk gemaakt wat de gevolgen zijn als zij overgaan naar de algemene collectieve pensioenregeling. Verder is in het reglement opgenomen hoe PFZW omgaat met een pensioenrecht dat onjuist blijkt te zijn vastgesteld. Als het recht te laag is vastgesteld, dan wordt het pensioen nabetaald. Is het te hoog vastgesteld, dan wordt het teruggevorderd. *Het reglement is te vinden op www.pfzw.nl/pensioenreglement
datum AOW gewijzigd Het kabinet heeft besloten om de eerste AOW-uitkering uit te betalen vanaf de dag waarop u 65 wordt. Tot 1 april 2012 gaat de AOW nog in op de eerste dag van de maand waarin u 65 wordt. Het is belangrijk om te weten dat de ingangsdatum van uw ouderdomspensioen niet wijzigt. Uw ouderdomspensioen gaat dus in op de eerste dag van de maand waarin u 65 jaar wordt. Pensioenen die zijn gekoppeld aan een WIA- of WAO-uitkering lopen dus niet langer door.
16 Eigentijd
BETAALKALENDER
Werk en pensioen combineren Sinds 1 januari 2012 kunt u vanaf zestig jaar een deel van uw ouderdomspensioen opnemen en daarnaast onverminderd blijven doorwerken. Vroeger moest u stoppen met werken voor het gedeelte dat u aan pensioen wilde opnemen. Deze regel is vervallen. De overheid wil graag dat ouderen langer blijven doorwerken. De oude regeling werkte daarbij belemmerend. Als u meer werkte dan u van tevoren had aangegeven, liep u de kans extra belasting te moeten betalen. Ook dat is nu verleden tijd.
Pensioenopbouw voortzetten Vanaf 1 juli 2011 kunt u in twee situaties uw pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid vrijwillig voortzetten. Tijdens arbeidsongeschiktheid daalt de pensioenopbouw naar 70 of 75% en kunt u de daling compenseren door de opbouw vrijwillig voort te zetten. Daarnaast daalt uw pensioenopbouw als u geen werk vindt voor het deel dat u nog arbeidsgeschikt bent. Ook die daling kunt u compenseren door de pensioenopbouw vrijwillig voort te zetten. De aanvraagtermijn voor een vrijwillige voortzetting is per 1 januari 2012 verlengd van drie naar zes maanden. Deze verruiming van de aanvraagtermijn geldt voor vrijwillige voortzettingen die ingaan in 2012. Meer informatie over arbeidsongeschiktheid en vrijwillige voortzetting vindt u in de brochure Arbeidsongeschiktheid op: www.pfzw.nl/brochures
Bent u met pensioen? In 2012 ontvangt u uw pensioen uiterlijk op onderstaande data op uw rekening. 25 april 19 mei (vakantiegeld) 25 mei 23 juni 25 juli 25 augustus 22 september 25 oktober 24 november 21 december Let op! Maakt u gebruik van internetbankieren? Houd er dan rekening mee dat uw pensioen op de hierboven genoemde dagen steeds in de loop van de middag op uw online overzicht te zien is.
Belastingdienst komt nieuwe partner tegemoet Goed nieuws voor deelnemers van PFZW die na een scheiding een nieuwe partner hebben. De Belastingdienst heeft de regels voor het overdragen van bijzonder partnerpensioen aangepast. Per 1 januari 2012 gelden deze regels ook voor PFZW. Stel: u bent gescheiden. Uw ex-partner heeft recht op bijzonder partnerpensioen. In het geval u overlijdt, wordt dit aan uw ex-partner uitgekeerd. Mocht uw ex-partner eerder overlijden dan u, dan wordt dit bijzonder partnerpensioen toegevoegd aan het partnerpensioen. Uw eventuele nieuwe partner krijgt dan een hoger partnerpensioen. Voorwaarde is wel dat u jonger bent dan 65 jaar als uw ex-partner overlijdt, dat u nog geen vervroegd ouderdomspensioen ontvangt en dat uw pensioen niet is overgedragen van PFZW naar een ander pensioenfonds. Voor de duidelijkheid: voor PFZW is een ‘partner’ iemand met wie u bent getrouwd, een geregistreerd partnerschap heeft of waarmee u een notariële samenlevingsovereenkomst heeft waarvan PFZW op de hoogte is.
Eigentijd 17
Voor de ander
Zo solidair bent u
Meestgestelde vragen
Deze drie vragen werden de afgelopen maanden het meest gesteld aan onze klantenservice.
1 MijnPFZW geeft inzicht in uw pensioensituatie
2 3
Waar vind ik een overzicht van mijn arbeidsverleden? Met MijnPFZW, de online dienst van PFZW, hebt u inzicht in uw persoonlijke pensioensituatie. U raadpleegt hiervoor het tabblad ‘Mijn pensioen’ en klikt vervolgens op ‘Mijn basisgegevens’. Onderaan uw basisgegevens kunt u klikken op ‘Alle periodes waarin u pensioen heeft opgebouwd’. Om gebruik te maken van MijnPFZW kunt u inloggen met uw bestaande inloggegevens voor de Pensioenplanner. Bezoekt u MijnPFZW voor het eerst, dan moet u zich eenmalig registreren. Houd hiervoor uw klantnummer of BSN bij de hand. Ga naar: www.pfzw.nl.nl/mijnpfzw Wat is de factor A en waar vind ik die? De factor A is het bedrag dat uw pensioen in een jaar is gegroeid. U hebt het nodig bij het invullen van uw belastingaangifte. U kunt ermee uitrekenen hoeveel lijfrente u maximaal kunt aftrekken. U vindt uw factor A op uw Pensioenoverzicht van 2011 én via MijnPFZW op de site van PFZW. Surf naar: www.pfzw.nl.nl/mijnpfzw
Werk je in zorg en welzijn, dan help je anderen. Vaak ook buiten werktijd. Vijf portretten van mensen met een groot hart.
Mijn pensioen afkopen, hoe werkt dat? Is uw pensioen lager dan 438,44 euro bruto per jaar? Dan kunt u ervoor kiezen uw maandelijkse pensioenuitkering in één keer te laten uitbetalen. Afkopen heet dat. De hoogte van het eenmalige bedrag dat u ontvangt, wordt bepaald door de waarde van uw FLEX-pensioen en ouderdomspensioen. Door afkoop vervallen al uw aanspraken bij PFZW. Let op: over de afkoopsom moet u loonheffing betalen. U kunt afkoop niet zelf aanvragen. PFZW biedt het u automatisch aan.
Neemt u onbetaald verlof op of wordt u onverhoopt ontslagen, dan heeft dit gevolgen voor uw pensioenopbouw. U en uw werkgever dragen immers geen pensioenpremie meer af. Wilt u toch verzekerd zijn voor de gevolgen van arbeidsongeschiktheid en overlijden, dan is het handig dat u dit ons laat weten. Vul samen met uw werkgever het formulier ‘Melding bescherming bij verlof en werkloosheid’ in. U kunt ervoor kiezen om na ontslag of tijdens onbetaald verlof toch pensioen op te bouwen. De premie draagt u zelf af. Vrijwillige voortzetting noemen we dat. Het is belangrijk dat u dit binnen zes maanden bij ons aanvraagt. U vindt de benodigde formulieren op: www.pfzw.nl/formulieren
18 Eigentijd
Meer info vindt u op onze website: www.pfzw.nl
Illustraties: Robert Vulkers
Verlof en ontslag
Eigentijd 19
Voor de ander
Helpen zwieren Ted den Dulk houdt van mensen. En van dansen. Elke woensdagavond zwiert ze met haar leerlingen over de dansvloer van het Rode Kruis in Utrecht. ‘Prima bewegingstherapie voor mensen die van een rolstoel afhankelijk zijn.’ Ted werkte 32 jaar lang in de thuiszorg. Na een ernstige ziekte moest ze haar werk opgeven. ‘Maar dansen kan ik gelukkig nog steeds. Ik vind het heerlijk om te doen én ik help er anderen mee.’
20 Eigentijd
Nieuw leven Helma Minneboo gaf haar man Gerard het ultieme cadeau: één van haar organen. ’Gerard werd afgelopen zomer plotseling ernstig ziek’, vertelt ze. ‘Hij moest onmiddellijk op zoek naar iemand die hem een nier wilde geven. Ik wilde maar wat graag diegene zijn.’ De MDL-verpleegkundige uit Alkmaar zag niet op tegen de ingreep en beiden knapten snel weer op. Dankzij Helma’s nier is Gerard verlost van slopende dialyses. Sinds januari is hij zelfs weer volledig aan het werk bij Meldkamer 112. ‘Wat Helma mij gaf is veel groter dan een cadeau’, vindt Gerard. ‘Ze gaf me nieuw leven.’
Eigentijd 21
VoorDuo de & ander bn
Samen sterk Yvonne Kwaaitaal volleybalt sinds haar jeugd bij TweeVV. Als dank voor vele jaren volleybalplezier, is ze sinds vier jaar trainer van een meisjesteam. ‘Als je lang bij een vereniging betrokken bent, wil je er wat voor terugdoen’, vind de zorgcoördinator van Beeuwkes thuiszorg. ‘Het is goed om kinderen al vanaf jonge leeftijd teamgevoel bij te brengen. Als de één een slechte dag heeft, kunnen de anderen dat opvangen. Samen ben je sterk.’
22 Eigentijd
Eigentijd 23
VoorDuo de & ander bn
Natuur delen Sinds Lies Verbossen in 2009 met de OBU ging, doet ze het niet bepaald rustig aan. Ze wil mensen met andere ogen naar de natuur laten kijken in de hoop dat ze er dan zuiniger mee omgaan. Daarom zet ze zich in als gids voor IVN, de Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie. ‘Ik organiseer wandelingen en fietstochten in de natuur in de omgeving van mijn woonplaats Uden’, vertelt ze enthousiast. ‘Het is heerlijk om je kennis met anderen te delen en je steeds meer in de natuur te verdiepen.’
Koken met structuur Chiel Naber is coördinerend werkbegeleider bij het Leger des Heils in Flevoland. Gemiddeld één avond in de week kookt hij -in zijn vrije tijd - met en voor een aantal cliënten. ‘Koken is het leukste wat ik kan’, zo zegt hij. ‘Je kunt mensen vermaken, het is gezellig en het is goed voor de sociale contacten. En, niet onbelangrijk, je zorgt voor structuur in het leven van de cliënten. Ja, ik ga hier nog lang mee door.’
24 Eigentijd
Eigentijd 25
Antwoord #2
Vraag #2 (van Alice)
26 Eigentijd
aan pensioen ontvangt is veel hoger
dan uw inleg’
Annette Keiser Adviseur klantenservice
Fotografie: john voermans / Truus van Gog
‘Heb ik door stijgende premies niet veel meer betaald dan ik ooit zal ontvangen?’
‘Nee, het totale bedrag dat u
Alice Klaver
Alice Klaver (65)
Earl Reemnet Adviseur klantenservice
Alice werkte 25 jaar lang als parttimer in de thuiszorg in Amsterdam. Sinds mei 2011 is ze met pensioen. De vijf jaar daarvoor maakte ze gebruik van de Overbruggingsuitkering (OBU), een soort VUT-regeling. Haar vraag wordt beantwoord door Earl Reemnet en Annette Keiser van PFZW.
Earl: ‘Die vraag hoor ik vaker. Ik kan daar een heel duidelijk antwoord op geven. Als je gedurende je werkende leven een modaal inkomen hebt gehad en je bent nu met pensioen, dan krijg je ongeveer vier keer meer pensioen uitgekeerd dan je samen met je werkgever aan premie hebt betaald. Het antwoord is dus: nee.’ Annette: ‘U legde geld in door premie af te dragen. Uw werkgever deed dit ook voor u. Dat geld heeft PFZW voor u belegd. Over de afgelopen veertig jaar behaalden we daarmee een jaarlijks rendement van gemiddeld acht procent, ondanks de crisis van de afgelopen jaren. Bovendien werkt PFZW tegen lage kosten. Zo kunnen we ervoor zorgen dat u veel meer euro’s aan pensioen ontvangt, dan u aan premie heeft betaald.’ Earl: ‘Het is wel zo dat de premies nu hoger zijn dan de afgelopen jaren, want we leven steeds langer. En dat gaat sneller dan de deskundigen tot nu toe dachten. Dat komt bijvoorbeeld doordat de zorg steeds beter is. Voor die extra jaren dat we nu van ons pensioen genieten, is in het verleden niet genoeg premie betaald. De mensen die nu werken, betalen extra premie voor het langere leven. Maar ook zij kunnen uitkijken naar een pensioen dat ruim hoger is dan de inleg. Want door samen je pensioen te regelen met de hele sector, kan het geld goed belegd worden en zijn de kosten laag. En dat betekent heel simpel meer pensioen voor dezelfde euro.’ Alice: ‘Zo had ik er nog niet naar gekeken. Dank voor de duidelijke uitleg.’ Ook een vraag? Mail de redactie via www.pfzw.nl/info
Eigentijd 27
Feit!
In het nieuws
Feiten, percentages en opvattingen over solidariteit.
Op deze pagina leest u meer over actuele pensioenonderwerpen. Kijk voor het laatste nieuws op onze site: www.pfzw.nl
60
77%
van de Nederlandse gemeenten onderhoudt een stedenband met een stad buiten onze landsgrenzen. De stedenbanden worden ingezet om kennis uit te wisselen en elkaars steden te promoten.
Op 10 december 1948 namen de leden van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan. Eleanor Roosevelt, weduwe van de Amerikaanse president, was daar de voornaamste voorvechter van. In de verklaring zijn zo’n 60 mensenrechten vastgelegd.
2.600.000 Er zijn volgens de overheid minimaal 2,6 miljoen mantelzorgers in Nederland, al schatten sommige organisaties dit getal nog veel hoger in: tot wel 4 miljoen.
‘Solidariteit verbindt je met mensen waar je niet aan gebonden bent, maar die belang hebben bij jouw steun en sympathie.’ Paul Schnabel, directeur Sociaal en Cultureel Planbureau
H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden, Voorzitter Bestuur Stichting Lezen & Schrijven:
‘Solidariteit betekent je in de ander verplaatsen en het betekent gedeelde verantwoordelijkheid. Zo is het in ons aller belang dat alle kinderen en volwassenen leren lezen, schrijven en rekenen. Dat vraagt eigen inzet, maar ook betrokkenheid van iedereen.’
1,87 miljoen Nederlanders zijn lid van een vakbond
28
Voetballer Mihai Nesu was 28 jaar toen hij tijdens een training van FC Utrecht in botsing kwam met een teamgenoot. Hij brak daarbij een nekwervel en liep een dwarslaesie op. Sindsdien zit hij in een rolstoel. Het lijkt uitgesloten dat de Roemeen ooit weer kan lopen. Toch denkt de voetballer, ondanks zijn ellende, niet alleen aan zichzelf. Hij begon een stichting waarmee hij kinderen met een handicap in Roemenië wil helpen, zodat die dezelfde goede zorg krijgen als hij kreeg.
28 Eigentijd
‘Solidariteit betekent voor mij continu oog hebben voor de leefomstandigheden van alle dieren en je onvermoeibaar inzetten voor een samenleving waarin mens en dier in harmonie samenleven.’ Frank Dales, directeur Dierenbescherming
Altijd inzicht: MijnPFZW Met de nieuwe online dienst MijnPFZW heeft u altijd inzicht in uw persoonlijke pensioensituatie. Alle gegevens die te maken hebben met uw pensioen zijn er overzichtelijk samengebracht. Zo ziet u de laatste stand van zaken over uw pensioenopbouw en vindt u het nettobedrag van uw pensioen, net als uw Uniform Pensioenoverzicht. De Pensioenplanner is onderdeel van MijnPFZW. Daarmee ziet u welke gevolgen het heeft als u bijvoorbeeld minder wil gaan werken. Ook kunt u een aantal zaken gemakkelijk zelf regelen, zoals het wijzigen van uw contactgegevens en het aanvragen van waardeoverdracht. Heeft u al eens ingelogd in de Pensioenplanner, dan kunt u die gegevens gebruiken om in te loggen op MijnPFZW. Als u dat niet heeft gedaan, dan meldt u zich aan met uw persoonsgegevens en burgerservicenummer of klantnummer van PFZW. Ga naar: www.pfzw.nl/mijnpfzw
de nieuwe pensioenregeling, Wat vindt u? Vorig jaar is er een pensioenakkoord bereikt. Daarin staan maatregelen die de pensioenen betaalbaar moeten houden. Maar niet alles is tot achter de komma geregeld. Elk pensioenfonds is vrij om zelf keuzes te maken. Daarom werken we aan een nieuwe pensioenregeling voor de sector zorg en welzijn. PFZW wil een pensioen dat voor jong en oud betaalbaar is. Het is best lastig om dat te regelen. We willen graag weten hoe u er over denkt. Op www.pfzw.nl/ditvindik kunt u reageren op vier stellingen. Om u te helpen een mening te vormen, hebben we bij elke stelling een toelichting en een kort filmpje geplaatst. Reageren kost weinig tijd en is belangrijk. Het gaat over de toekomst van uw pensioen. Ga direct naar: pfzw.nl/ditvindik
Verklaard: dekkingsgraad Dekkingsgraad. Een jaar geleden hadden nog maar weinig mensen van dit woord gehoord. Nu is het onderwerp van gesprek, op het journaal en bij het koffieapparaat. Maar wat betekent die dekkingsgraad nu precies? En wat zegt dit over mijn pensioen? Een voorbeeld. U moet over een jaar een vriend een bedrag van 1.100 euro betalen. De rente is 10%. Als u nu 1.000 euro op uw bankrekening hebt, is dat voldoende. Met de rente komt u straks exact aan die 1.100 euro. U hebt precies genoeg vermogen om uw toekomstige verplichtingen te voldoen, ofwel een dekkingsgraad van 100%. Zo is het ook met de dekkingsgraad van pensioenfondsen. Die zegt iets over in hoeverre de pensioenen betaald kunnen worden, nu en in de toekomst. Net als in het voorbeeld, is ook het pensioenfonds afhankelijk van de rente. Aan het einde van 2011 was de dekkingsgraad van PFZW 97%. Dat is niet genoeg, want een pensioenfonds moet een dekkingsgraad van minstens 105% hebben. Maar de stand van eind 2011 was wel voldoende om geen ingrijpende maatregelen te hoeven aankondigen, zoals het verlagen van pensioenen. Bij veel andere pensioenfondsen was dit wel het geval. In 2012 moet de economie écht weer aantrekken, zodat de rente stijgt en ons pensioenfonds voldoende herstelt.
Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws rondom pensioen? Volg ons via twitter op @pfzwnieuws of meld u aan voor de e-nieuwsbrief via onze website www.pfzw.nl/nieuwsbrief Nu ook te volgen via de Eigentijd iPhone app.
Eigentijd 29
Informatie
Mijn foto
Colofon
Op deze pagina vindt u handige informatie over PFZW. Voor meer info zie onze website www.pfzw.nl
EIGENTIJD Dertiende jaargang, nummer 1 maart 2012
Eigentijd apps
Heeft u een klacht? Laat het ons weten!
Solidariteit kun je leren Door te zorgen voor een huisdier leert uw kind verantwoordelijkheid te dragen voor zijn omgeving. Solidair zijn in zijn prilste vorm, kun je zeggen. Op onze oproep om een foto van uw kind en zijn huisdier in te sturen, kregen we veel reacties. Een aantal leuke foto’s ziet u hier. Wilt u alle foto’s bekijken, ga dan naar: facebook.com/pfzwpensioen
STUUR OOK EEN FOTO OP! Het volgende nummer van Eigentijd heeft weer een ander thema. Ook dan kunt u weer foto's opsturen voor rubrieken in Eigentijd. Op onze website zullen wij bekend maken wat het thema wordt. Dus houd ons in de gaten. Maar ook via de e-nieuwsbrieven en Twitter houden we u op de hoogte! 30 Eigentijd
Het kan zijn dat u niet tevreden bent over PFZW. Geef uw klacht aan ons door. Dat is voor ons belangrijk, omdat het ons helpt onze dienstverlening verder te verbeteren. Uw kunt uw klacht op verschillende manieren indienen: via het klachtenformulier op onze website www.pfzw.nl/klachten, telefonisch via onze Klantenservice of schriftelijk via een brief. Alle contactgegevens vindt u onderaan deze pagina.
OVER EIGENTIJD PFZW vindt het belangrijk u te informeren over alles wat met uw pensioen te maken heeft. Bovendien is elk pensioenfonds wettelijk verplicht reglementswijzigingen binnen drie maanden na invoering te communiceren. U krijgt daarom onder andere elk jaar uw Uniform Pensioenoverzicht. Ook kunt u zich aanmelden voor de informatieve e-nieuwsbrief via: www.pfzw.nl/nieuwsbrief Uit onderzoek blijkt dat de meeste deelnemers ook graag schriftelijke informatie ontvangen. Daarvoor is onder meer het tijdschrift Eigentijd. Drie keer per jaar leest u hierin nieuws, achtergronden, meningen en ervaringen van andere deelnemers. U zou kunnen denken dat het maken en versturen van een tijdschrift veel duurder is dan een brief. Toch is dat niet zo, omdat de verzending van brieven in een hoger btw-tarief valt dan verzending van een tijdschrift. Gezien de grote oplage van de verzending, maakt dit een aanzienlijk verschil.
Eigentijd heeft een eigen iPhone-app. Installeer de app en lees het laatste nieuws, bekijk extra foto’s en een backstage video van Ali B. U vindt er ook antwoorden op veelgestelde vragen en u kunt door Eigentijd bladeren. Leest u Eigentijd liever vanaf uw iPad? Ook dat kan! U vindt de apps van Eigentijd in de iTunes Store.
Social media
Blijf via Twitter op de hoogte van het laatste pensioennieuws en volg @PFZWnieuws. Een vraag stellen kan ook. Richt uw vraag aan @PFZWwebcare en u krijgt zo snel mogelijk antwoord. Word ook vrienden met PFZW op Hyves en Facebook. Ga naar: pfzw.hyves.nl en facebook.com/pfzwpensioen
Handige filmpjes
Van de acht belangrijkste pensioenvragen hebben we voor u informatieve filmpjes gemaakt. U vindt ze op www.pfzw.nl/filmpjes
KLANTENSERVICE
Postbus 117, 3700 AC Zeist, (030) 277 55 77 (bereikbaar op werkdagen tussen 8.00 en 18.00 uur), www.pfzw.nl/info
Eigentijd is een uitgave van Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Het blad verschijnt in de maanden maart, juli en oktober en wordt in een oplage van meer dan een miljoen exemplaren onder deelnemers verspreid. HOOFDREDACTIE Saskia Oostema CONCEPT & REALISATIE ZB Communicatie & Media bv www.zbcom.nl ART DIRECTION ZB/Janita Sassen MET MEDEWERKING VAN: Mark & Corné, Carla Stroyckens, Anke Swier, Fieke Brokkelkamp, Arabic Lounge (Amsterdam), e.a. LITHOGRAFIE Grafimedia, Amsterdam DRUKWERK Roto Smeets, Weert VERSPREIDING Sandd VRAGEN Heeft u vragen over de bezorging van Eigentijd? Bel Sandd (055) 3682 525. REACTIES Pensioenfonds Zorg en Welzijn, Communicatie, Postbus 117, 3700 AC Zeist. INTERNETSITE www.pfzw.nl/eigentijd EIGENTIJD VOOR MENSEN MET EEN LEESHANDICAP Eigentijd is er ook in gesproken vorm (Daisy cd-rom). Hieraan zijn geen kosten verbonden. Aanmelden kan via de Klantenservice (030) 277 55 77. ISSN 1567-8253 Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten ontleend worden. Bij de samenstelling van dit nummer is de redactie met de grootst mogelijke zorg te werk gegaan. Echter, cijfers en/of informatie kunnen in voorkomende gevallen reeds tijdens de productieperiode achterhaald zijn.
Eigentijd 31
€ash Laatstverdiende netto salaris: 1.400 euro
(directiesecretaresse)
Pensioen:
400 euro netto
Pensioen inclusief AOW: 1.100 euro netto
‘Ik heb altijd administratief werk gedaan bij de Sociaal Pedagogische Dienst in Flevoland. Bij de zoveelste fusie vond ik het tijd om met pensioen te gaan. Ik kan mijn tijd goed gebruiken. In onze tot atelier verbouwde garage werk ik veel met vilt, dat ik zelf maak. Daar ben ik zo’n vijftien tot twintig uur per week mee bezig. Zo maak ik onder andere hoeden en sjaals en geef ik workshops. Ook sta ik in het boek “Vilt in Beeld” en doe ik mee aan de atelierroute in Lelystad. Af en toe reis ik met een vriendin naar London of Parijs om daar textielkunst te bekijken. Omdat ik mijn spaarloon heb gebruikt om mijn pensioentekort aan te vullen, heb ik tot mijn zeventigste een goed inkomen. Daarna wordt het minder. Als ik veel geld zou hebben, ging ik een wereldreis maken. Ik ben namelijk gek op verre reizen. Maar dat zit er nu niet in.’
32 32 Eigentijd
Fotografie: Cor mooij
Grietje van Wijk (68)