16e jaargang 15 juni 2011 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen | e-mail:
[email protected] | Foto: Pepijn van den Broeke | Illustratie: Paul de Vreede
17
COMMUNICATIE SPECIAL
Pianist Olga Kozlova won a great prize but lost a friend
‘I cannot imagine my plans without Rian’ The news that her teacher Rian de Waal died of cancer came as a big blow. Piano student Olga Kozlova (24), who won the second prize in the prestigious International Liszt Piano Concours in April, needs time to consider her future. ‘I will do my best to graduate, Rian wanted me to.’ How did you meet Rian de Waal? ‘It is difficult for me to talk about him. Three years ago I was studying at the Moscow Tchaikovsky Conservatoire. A Russian friend of mine told me about him. That aroused my interest. I heard some of his performances on the internet and I liked those immensely. I wrote him a letter, asking him if he would listen to my playing. I travelled to Holland, hoping he would like my music. He accepted me as a student. That was the beginning of our story. He was such a fantastic teacher, a wonderful human being. He had a lot of life in him. I never met anyone so kind. He did so much for me, a young student coming from Russia, a totally different culture. He immediately understood my problems, especially the differences in mentality between Dutch and Russian culture. He was a great friend and the best teacher I ever had.’
And your real parents? ‘I’m from a musical family. My mother plays the piano and the accordion and my father plays the bayan, a typically Russian instrument like an accordion with buttons instead of keyboard. I came from the city of Penza in Russia. My parents moved to Moscow to give a professional piano education to their two daughters. My sister Yulia, who is four years younger, has also become a
What did he teach you? ‘What I learned from him was to think for myself. Before I met Rian I asked my teachers what they thought of my playing and how I could overcome problems. Rian taught me to find the answers myself. He asked me questions: Why didn’t you play well? How do you solve the problem? Do you take this solution or that one? In this way you start to think for yourself. I have become much more independent as a musician. That is very important if you want to become better.’ He also introduced you to your sponsor family. ‘Rian wrote a letter to Herman and Cora Labberté and they decided to give me a scholarship. They have a fund for musicians from eastern Europe. I lived with them in their house in Glimmen. They have become my Dutch father and mother.’
concert pianist. She works a lot with children. In Moscow I live with my husband who designs and makes furniture.’ How would you describe your style? ‘That’s very hard to do. Apart from a few really great pianists who are immediately recognizable, many pianists nowadays have an international style. German students study in Moscow,
Russians go to the US and perform in Japan, there is such a lot of exchange. What I feel very strongly about is to follow the music. I try to be as different as the music is. I read a lot about the composers whose work I perform so that I know who they were and what they wanted with their music.’ Tell us about the Liszt Piano Concours in Utrecht. ‘I can just say it was a great time, a warm audience and a fantastic organization. It was difficult to go on the stage at the Finale solo and to play fifteen minutes for 1500 people... However, it went okay. Sometimes I'm quiet, sometimes very nervous. I have not found a system to control my nerves yet. Conductor Jaap van Zweden was very kind. Maybe that helped. Rian and I had discussed the repertoire very carefully. I was very enthusiastic about these Liszt pieces, because some of them are played very rarely. After I won the second prize I went on a tour in Holland, giving recitals in many cities with the Rubens Quartet.’ On 27 June you do your final exam in Groningen. ‘To me the marks are not that important. The important thing is to graduate. My dear teacher Rian wanted me to. I wanted to continue my studies at the Master’s programme with him. I cannot imagine my plans without him for a moment. I need some time to decide what to do.’ Luuk Steemers
Foto: Allard Willemse
2 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
The upcoming months Olga Kozlova will give performances at the Peter de Grote Festival around Groningen and in other cities of the Netherlands. See www.liszt.nl/read/agenda
INHOUD Pagina 6 Versus Miljoen voor meer hbo-kwaliteitstoetsing Pagina 7 Bij de Les Facebook haalt bakzeil op het Wad Pagina 8 Navigators zijn goed voor feest en geest Pagina 10 ‘Inspectie pakt als eerste communicatieopleidingen aan’ Pagina 11 Herman van den Heuvel: ‘Accreditatietraject is nog steeds de beste meetlat’
16
Pagina 12 Welke hogeschool gebruikt social media het best? ‘Niemand heeft of geeft het antwoord’ Pagina 14 Internet maakt dommer en slimmer tegelijk! Pagina 16 Coole apps. Een elektronische coach voor € 7,99 Pagina 17
Vier dagen zonder mobiel, mail en internet.
Pagina 18 Van docent Moniek Delfgou mogen mobieltjes aan in de klas
14
15
Hoofdredactioneel
18
4int
21
Nieuwe ronde, nieuwe media Een schooljaar is altijd weer voorbij voordat je er erg in hebt. Zo ben je druk bezig met de eerstejaarsspecial, en zo besef je ineens dat je je laatste stukje van het jaar aan het tikken bent. Aan de ene kant is het beangstigend, maar het geeft ook het gevoel dat volgend jaar alles weer anders kan en mag. Nieuwe ronde, nieuwe kansen! Het is puur toeval dat we dit jaar afsluiten met een special over communicatie en nieuwe media. Dat is het gevolg van een afspraak met alle andere hogeronderwijsbladen van Nederland om gezamenlijk een special te maken. Maar het komt toevallig wel goed uit. Normaal eindigden we het jaar altijd met een afstudeerspecial en wierpen we een blik op de toekomst van de geslaagden. Nu kijken we wat algemener vooruit. Wat voor rol speelt nieuwe media in het hoger onderwijs? Zijn onze nieuwe vormen van communiceren nu een vooruitgang of worden we er juist dommer van? Kunnen studenten straks nog wel zonder smart phones? Het zijn vragen die de komende jaren vaak en veelvuldig gesteld zullen worden. Ook op de HG wordt flink geworsteld met nieuwe media. Sommige schools schrijven zelfs een algeheel verbod op mobieltjes in de les voor. Dat is vechten tegen de bierkaai. Natuurlijk hoef je als docent niet te accepteren dat niemand nog naar je luistert. Maar er lopen op de HG ook talloze docenten rond die uiterst handig gebruik maken van alle nieuwe mogelijkheden die er zijn. Lees de verhalen van Wim Oostindiër en Monique Delfgou in dit nummer maar. Goed, ik verlaat het papier en duik de virtuele wereld in. Na de vakantie behoren wij ook een beetje meer tot de nieuwe media, voorspel ik. Tot volgend jaar! Chris Wind
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 3
Slim HG-idee: hijdoethetweerniet.nl Vierdejaars Elektrotechniek Steven van Dalen is één van de drie founding fathers van hijdoethetweerniet.nl. Op de site kunnen mensen hun computerproblemen melden. Één van de inmiddels twintig helpers van het HDHWN-team komt vervolgens aan huis om de mankementen te verhelpen. Het team bestaat uit scholieren en studenten, waardoor de HDHWN-diensten goedkoper zijn dan die van normale helpdesks. Als de helpers moeten worden geholpen, staat Steven klaar, net als de twee andere oprichters: broer Jeroen en Vincent Schot die Bedrijfsinformatietechnologie studeren aan de Universiteit Twente. Blackboard elf dagen uit de lucht De Hanzehogeschool gaat in de zomervakantie over op de nieuwe Blackboardversie. Blackboard Learn lost problemen op biedt nieuwe functionaliteiten. Tien HG-studenten van verschillende opleidingen testen de nieuwe versie en buigen zich in een studentenpanel over de communicatie. Van vrijdag 22 juli tot dinsdag 2 augustus is Blackboard niet bereikbaar. HG’ers doen er goed aan hun benodigde studie-informatie vóór 22 juli te downloaden (denk ook aan linken naar websites of filmpjes). Meer info via het secretariaat van je school. HG’ers zijn beste studentenkoks Maarten Westers, student aan het Prins Claus Conservatorium, is op 7 juni de beste studentkok van Groningen geworden. Met zijn recept van asperges, varkenshaas en dadels versloeg hij Hbo-Rechtenstudent Robert Oosterhuis en Jelmer Greijdanus, student Vastgoed & Makelaardij. Student Facility Management Rianne Kagchelland bedacht en organiseerde de kookwedstrijd voor Marketing Groningen. De gelukkige winnaar mag met drie disgenoten aanschuiven bij topkok Dick Snoek van Sterrenrestaurant Schathoes Verhildersum in Leens, die jureerde en aangenaam verrast werd door de kookkunsten van de studenten.
KEI will rock you in Groningen KEI-voorzitter Jeroen van Dorp (24), vijfdejaars Scheikunde aan de RUG, kijkt uit naar de internationaal georiënteerde KEI-week. ‘Onze succesformules zijn ongewijzigd.’ Wat staat er op het programma voor de buitenlanders? ‘De hele uitstraling van de evenementen is dit jaar internationaal. Bijna negen procent van de eerstejaars komt uit het buitenland. Het programmaboekje en de website zijn in het Engels vertaald en je kunt melden dat je een internationale student bent of mee wilt lopen in een gemixte KEI-groep. Internationale verenigingen presenteren zich bij de evenementen en er treedt een Engelstalige cabaretier op. Verder is het programma natuurlijk universeel.’ Wat gebeurt er van 15 tot 20 augustus? ‘Onze succesformules zijn ongewijzigd. Op 15 augustus Rock Your Start, met de infomarkt en het openingsfeest. Handsome Poets treedt op op de Grote Markt, VJ Sacha Visser presenteert. Op dinsdag Sports & The Night of The Songs, op woensdag het Culture Festival met Silent Express en op donderdag Swim & Lifestyle. En vrijdag het grote eindfeest. Alle buitenactiviteiten zijn openbaar en toegankelijk voor andere studenten en stadjers.’ En wat is Dare To Be Aware? ‘Onze campagne om de eerstejaars bewust te maken van de verantwoordelijkheden en verleidingen in het studentenleven. Dat betekent informatie over alco-
Kampioenschap voor G.S.Z.V. De Golfbreker De Groningse Studenten Zwemvereniging De Golfbreker heeft in Amsterdam beslag gelegd op het Kampioenschap in de Nederlandse Studenten Zwem Kompetitie. Na een nipt verlies tijdens de eerste ronde in Eindhoven en overwinningen in Groningen en Utrecht, pakten de Groningers de dagzege tijdens de vierde en laatste ronde in Amsterdam. De titelrace was na drie rondes al min of meer gelopen. Met name de dames waren oppermachtig. Groningers Nederlands Kampioen Vier-zonder Tijdens de Nederlandse Kampioenschappen Grote Nummers (4 en 5 juni) grepen Gyas-roeiers Jorrit Kortink en Joost Kuiper en Daan Peeters en Boris de Cort van Aegir de titel Vier zonder Stuurman op de Bosbaan in Amstelveen. Ook de eerstejaars Dames-Acht deden goede zaken met een overwinning waardoor zij afstevenen op de overwinning in het jaarklassement. Prins Claus luistert Swingin’ Groningen op De laatste editie was in 2004, maar dit jaar is het jazzevenement Swingin’ Groningen weer springlevend op 23, 24 en 25 juni. Het Prins Claus Conservatorium heeft een grote inbreng. Zo spelen de Big Band en het Joris Teepe Trio samen met de Amerikaanse jazzsaxofonist Benny Golson. Daarnaast treden veel studenten op, solo of in bandjes, zoals Daan Kleijn, Roos, Sanem Kalfa, Renske de Boer en Up on the Beat.
Foto: Luuk Steemers
hol- en drugsgebruik, veilige seks, de student & stadjer-campagne tegen overlast en geluidshinder en brandveiligheid. Het evenement Fatal Attraction op vrijdag staat helemaal in het teken van die campagne.’ Gaan jullie records breken? ‘In 2010 hadden we 4378 KEI-lopers. We hopen op 4400. Die moeten we nog wel zien onder te brengen.’ Hoeveel vrijwilligers heb je nodig? ‘Ongeveer duizend. 850 KEI-leiders en tweehonderd mensen voor de KEI-crew. Vrijwilligers kunnen de hele zomer langskomen bij ons pand aan de Sint Walburgstraat 22.’ Rina Tienstra
www.keiweek.nl.
Hoofd Jazz Joris Teepe van het Prins Claus Conservatorium en alle zeven Amerikaanse docenten die regelmatig in Groningen les geven, kwamen op 4 juni naar het Hoornse Meer voor een wervelend optreden. Met het concert werd een muzikale week afgesloten waarin tien jaar New York Comes to Groningen werd gevierd. Op de foto Freddy Bryant (gitaar), Joris Teepe (bas) en Ralph Pederson (drums). Ondanks de harde wind waren er zo’n drieduizend toeschouwers. Foto: Pepijn van den Broeke
Introkamp nekt Ganzeboom Sinds 2007 houdt de Stichting Studenten Activiteiten jaarlijks een enquête onder HG-studieverenigingen om de opinies te meten over het contact tussen de verenigingen en de instituten. Intern coördinator Koen Smilde (23) voegde dit jaar een nieuw onderdeel toe: uitreiking van de Instituut Award voor het meest coöperatieve instituut met de meest actieve dean. Henk Zwetsloot, dean van het Instituut voor Informatie- & Communicatietechnologie, sleepte de trofee in de wacht. Was het een nek-aan-nek-race? ‘Het ging uiteindelijk tussen de dean van het Instituut Marketing Management, Paul Ganzeboom en Henk Zwetsloot. HMV Actis mag van Ganzeboom geen introductiekamp organiseren. RealTime, de studievereniging van ICT, krijgt daarvoor wel groen licht. Dat was de doorslaggevende factor om Zwetsloot de titel toe te kennen.’ Wat hebben jullie nog meer gemeten? ‘We hebben de opinies van de besturen gemeten over het contact dat ze hebben met de instituten. Verder hebben we de huidige stand van zaken over de facilitaire en financiële steun in kaart gebracht. Stelt het instituut een kantoor ter beschikking, telefoons, computers? Kun je er terecht voor financiële steun?
Worden er studiepunten toegekend voor bestuurlijk werk? Krijgen studenten vrij voor activiteiten die worden georganiseerd door de studievereniging?’ Hoe professioneel zijn de studieverenigingen eigenlijk zelf? ‘Om daar inzicht in te krijgen, hebben we een hoofdstuk aan de enquête toegevoegd om de professionaliteit van de studieverenigingen op een hoger plan te brengen. Punt van zorg is dat de overdracht van bestuur naar bestuur nogal te wensen overlaat. Dat zou strakker geregeld moeten worden.’ Welke vereniging steekt er met kop en schouders bovenuit? ‘Dat is niet zo eenvoudig te zeggen. Over het algemeen hebben de grotere verenigingen een grote mate van professionaliteit, maar ook de kleinste, Avoir Fiscal van Fiscale Economie, is zeer vakkundig.’ Loes Vader [16] 2011 18 MEI WOENSDAG HANZEMAG 5
Versus Zijlstra? De afgelopen jaren kwam het hbo in het nieuws door fraude met studentenaantallen, falende bestuurders en gesjoemel met diploma’s. Omdat niemand een waardeloos diploma wil, belooft staatssecretaris Zijlstra maatregelen: landelijke toetsing kernvakken, alle docenten een mastergraad en controleurs in de klas.
Foto's: Luuk Steemers
Theo Miljoen (56), lid hogeschoolmedezeggenschapsraad
Henk van Essen (56), docent bij Verpleegkunde
‘Er zitten een paar goede elementen in de plannen van Zijlstra. Dat idee van de klassenbezoeken, bijvoorbeeld. Het zou goed zijn als tijdens accreditaties niet alleen gesprekken worden gevoerd, maar er ook lessen worden bezocht. Je zou ook hogescholen bij elkaar kunnen laten kijken, een soort peer review. Daarbij is het verstandig om hogescholen uit verschillende regio’s te combineren. Zo voorkom je dat ze goede ideeën van elkaar gebruiken om hun marktaandeel in de regio te vergroten. Binnen dezelfde opleiding kan het ook heel nuttig zijn als collega’s bij elkaar komen kijken, zolang het maar niet gebeurt om iemand af te rekenen. Versterking van de contactmomenten tussen docenten en studenten, daar moet het om gaan. ‘Zijlsta wil ook landelijke toetsen voor kernvakken of decentrale toetsen die centraal worden beoordeeld. Er mag best wat meer landelijke afstemming komen om het eindniveau te waarborgen. Alleen vind ik dat je het niet moet zoeken in toetsen. Dat geeft vreselijk veel bureaucratie en tast de professionele ruimte van docenten aan. Ook hier zie ik meer in peer reviews. Docenten van andere hogescholen die mee-beoordelen bij scripties en eindopdrachten. De eindcompetenties van de opleidingen zijn zo ruim geformuleerd dat ze te weinig houvast bieden. Die mogen, op centraal niveau, wat verder worden uitgewerkt. ‘Ik ben geen voorstander van Zijlstra’s idee dat je betere docenten krijgt als ze een mastertitel hebben. Theoriekennis is belangrijk, maar daar hoef je geen master voor te zijn. Bovendien zijn er ook opleidingen die geen master hebben, zoals fysiotherapie of sportstudies. Wat moet je daar mee? Het bezit van een mastertitel moet geen doel op zich worden. Het is een middel om het onderwijs en vooral de contactmomenten te verbeteren.’ Luuk Steemers
‘Bezopen plannen! Alsof wij in het hbo nooit aan kwaliteit hebben gedaan. Er zijn twee manieren van kwaliteitsbewaking, via accreditatie en interne audits. Om misstanden te voorkomen, kun je die huidige kwaliteitssystemen aanscherpen. Zijlstra wil dat er landelijke examens gemaakt worden en dat ze gecontroleerd worden. Prima, zet mij maar in zo’n commissie, dat hou ik wel uit tot mijn pensioen. Deze maatregel kost heel veel geld. Hoeveel geld is er de afgelopen vijftien jaar van het hbo afgenomen? Hoeveel van ons bruto nationaal product (BNP) gaat naar onderwijs? Niet veel in vergelijking met de ons omringende landen. Ik werk twintig jaar als docent op de HG, maar heb een aantal jaren geen les gegeven. Nu ik weer voor de klas sta, schrik ik van de uren die docenten krijgen. Ik heb als ervaren docent weinig voorbereidingstijd nodig, maar kom toch niet uit met mijn uren. ‘Dat docenten hoger opgeleid moeten zijn dan de mensen die ze opleiden, vind ik op zich geen slecht idee. Als je naar Life Science & Technology kijkt, heeft een hoog percentage chemie gestudeerd. Maar bij Verpleegkunde zijn het vaak verpleegkundigen met een docentenopleiding. In het beroepsonderwijs is het contact met het werkveld belangrijk. Je moet met één been in de praktijk staan. Dan heb je misschien geen master, maar wel genoeg kennis en ervaring. Alsof je je competenties alleen kunt krijgen door een mastergraad. ‘Kwaliteit bevorder je door docenten bij elkaar in de klas te laten kijken. Door jonge docenten te coachen en van elkaar te leren. Dat mis ik ontzettend. Zo zorg je er als vakbekwame docenten voor dat de kwaliteit van het onderwijs scherp wordt gehouden.’
6 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
Loes Vader
Slechts twaalf van de 26 tweedejaars Communicatiesystemen wisten op maandag 30 mei de verleiding van het Noorderplantsoen en de Hoornse Plas te weerstaan voor een college argumenteren en debatteren van Anet Doornbos.
Foto: Luuk Steemers
De ramen staan wagenwijd open in lokaal C204, een zwoel tropisch briesje vermengt zich met een vleugje koeienmest van het Groninger land. Klas CSV2C krijgt tien minuten de tijd om de puntjes op de i te zetten voor een goed gefundeerd crossmediaal communicatieadvies aan Natuurmonumenten. De stelling luidt: Natuurmonumenten moet Facebook inzetten om Waddenfans te verzamelen. Anet verdeelt de groep in drieën. Vier studenten zijn voor en moeten alle relevante pro’s van de stelling zien te vinden. De contra’s moeten Facebook als communicatiemiddel zien te tackelen. De studenten gaan met behulp van het academische debat, een model om je visie als adviseur aan te scherpen, effectief leren discussiëren. De overige vier studenten krijgen de rol van jury en houden nauwkeurig bij hoe de stelling verdedigd en aangevallen wordt. Voor Facebook ‘Volgens het Varaprogramma Vroege Vogels is het aantal Waddenfans extreem gedaald. Facebook daarentegen groeit met 25 procent tot 4,3 miljoen leden. Facebook is een laagdrempelig medium om fans te verzamelen.’ ‘Facebook is internationaal, dus
bij de les
Facebook haalt bakzeil op het Wad bereiken we ook buitenlandse Waddenfans. De kettingreactie van het medium zorgt ervoor dat als één lid fan wordt, andere vrienden ook fan worden.’ ‘Een campagne om leden te werven is duur. Natuurmonumenten wil het geld besteden aan de natuur in plaats van aan dure campagnes, zoals het Wereld Natuurfonds doet. Facebook is gratis, dus is er geen belemmering om fan te worden.’ Tegen Facebook ‘Het gaat goed met de Waddenzee. Het Wad staat hoog op de politieke agenda. Daarbij komen de meeste inkomsten van Natuurmonumenten binnen door subsidies en sponsoring, zoals van de Postcodeloterij. Daar kun je je beter op focussen dan op Facebook. ‘Het kost enorm veel tijd om feedback te geven via Facebook’ ‘Fans kunnen schadelijke en irrelevante informatie posten. Dat kan een kettingreactie met negatieve publiciteit veroorzaken waar je geen grip op hebt. Daarbij filtert Facebook de informatie.’ ‘Een groot nadeel is dat de lay-out niet is aan te passen.’ ‘Natuurmonumenten heeft geen fans op Facebook nodig.’
Voor Facebook ‘Waarom heeft Natuurmonumenten geen fans nodig? Welke subsidieverstrekker trekt de knip open als er geen fans zijn? Het is ook absoluut niet nodig om de lay-out van Facebook aan te passen zolang je je eigen logo maar kwijt kunt.’ Tegen Facebook ‘Facebook geeft geen creatieve vrijheid. Als je een video-intro of prijsvraag wilt posten, moet je doorlinken naar je eigen site. Er is niets nieuws of innovatiefs aan dit sociale medium. Je kunt beter andere opties overwegen.’ Vrije discussie Voor: ‘Het ledenaantal daalt. We moeten iets doen!’ Tegen: ‘Door een overkill aan berichten, worden veel berichten niet gelezen. Hetzelfde geldt voor foto’s.’ Voor: ‘Facebook is gratis.’ Tegen: ‘Je hebt altijd een externe website nodig. Je blijft doorlinken naar andere websites.’ Voor: ‘De kettingreactie is hét grote voordeel van sociale media.’ Tegen: ‘De ketting kan net zo goed negatief zijn als het bericht negatief is.’
Voor: ‘Wat kan er nou negatief zijn aan een mooie Waddenfoto?’ Tegen: ‘Anderen plaatsen berichten waar Natuurmonumenten geen invloed op heeft.’ Slotpleidooi Tegen ‘Facebook is nu gratis, maar kun je garanderen dat het altijd gratis blijft?’ ‘Er is veel tijd nodig om Facebook upto-date te houden.’ ‘Er zijn veel nieuwe social media zoals Twitter, dus waarom Facebook?’ ‘Om draagvlak te creëren heeft Natuurmonumenten geen fans nodig, en al helemaal geen fans van Facebook.’ Voor ‘Tijd is een goede investering.’ ‘Leden en fans zijn essentieel om draagvlak te creëren.’ Jury De jury vindt dat de tegenstanders van Facebook genoeg twijfel hebben gezaaid over het nut van het medium. Facebook haalt bakzeil op het Wad.
Loes Vader
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 7
Op bezoek bij de borrelende zusters en broeders
Navigators zijn goed voor feest en geest God is Liefde en Morgen Is Het Bier Gratis. Dat lijkt op twee zielen in één borst, maar de mix van godsdienst en gezelligheid is goed te pruimen voor de 450 leden van de Navigators Studentenvereniging Groningen. Mej. C. Roke staat er op haar fleurig geblokte gilet. ‘Gilet? Nee hoor, wij zeggen altijd vest’, zegt Charlotte. Om half elf is ze één van de eerste aanwezigen op de borrel in Domus Veritatis (Huis van de Waarheid), het thuishonk van Navigators Studentenvereniging Groningen. Het lidmaatschap van de sociëteitscommissie brengt nu eenmaal verantwoordelijkheden met zich mee. En het wordt een avondje, vanavond: om twaalf uur staat de bekendmaking van het nieuwe bestuur op het program. Charlotte drinkt een glaasje water, overziet de kroeg en werpt een tevreden blik op het barteam dat glazen stapelt en spoelbakken schoonmaakt. Brugse Zot voor € 2,50 Van 1987 tot 2005 huisde Chinees restaurant Ni Hao aan de Hereweg nummer 1. En als de wilde plannen van de gemeente doorgaan, zal het pand over een paar jaar moeten wijken voor de aanleg van de tramlijn. Tot die tijd huizen de Navigators aan de Hereweg. Toch jammer dat de Hereweg geen Heereweg meer heet, want in den Heere zijn ze allemaal, de 450 leden van de op drie na grootste studentenvereniging van Groningen (Vindicat, Albertus en Dizkartes hebben meer leden). Het maakt niet uit waar de leden kerken. Van protestant tot katholiek, iedere christen is welkom. God is Liefde staat er boven de ingang van de toiletten. Aan de muur naast de toog staat het motto van de vereniging: Christus noscere et aperire, wat zoveel betekent als: Christus kennen en Hem bekend maken. Wie zich van die spreuk afkeert en zich een halve slag omdraait, leest boven de garderobe een andere spreuk: Morgen is het bier gratis. Pal boven het urinoir in het herentoilet hangt een straatnaambordje: Heinekenplein. En inderdaad, Domus Veritatis heeft Heineken op de tap. En Brugse Zot, dat voor 2 euro 50 uit de tapkraan vloeit. ‘Gezelligheid’, zegt Charlotte, ‘Navigators is goed voor feest en geest.’
Bestraffende blik en politesse! Het is elf uur als het bier in groten getale doorkomt. De barmannen werken zich in het zweet, geroutineerd tappen ze stapels glazen vol. Domus Veritatis zit stampvol. Hier eindigt hun navigatorsavond die om acht uur begon in de kringen, groepen van vijf à zes navigators die zich tweewekelijks buigen over Bijbelteksten. De kring van Charlotte speurde vandaag naar de boodschap van Romeinen 14: Aanvaard elkaar, zoals Christus u heeft aanvaard. ‘De kern is’, verduidelijkt ze, ‘dat christenen andere mensen niet moeten veroordelen, zoals Jezus ook niet deed.’ De navigators lezen de Nieuwe Bijbelvertaling die in 2004 uitkwam. De staf, het geestelijk orgaan van de vereniging, levert extra leesvoer waarmee de kringdiscussies aan diepgang kunnen winnen. De vereniging is opgesplitst in kleinere eenheden, deze disputen tellen een man of twintig. De gemengde disputen,
8 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
waarin studenten uit alle jaren zitting hebben, dragen namen als Syrah, Nom Shika, Ceritus en Cupido. De bijbehorende wapenschilden hangen aan de muur tegenover de toiletten. De biermeters, plateaus waarmee de disputen hun gele prinsjes ophalen, vormen een bron van jool: een concurrerend dispuut wil ze nog wel eens ontvreemden of verminken. Als de bel boven de bar klingelt, gaat de muziek uit en moeten de aanwezigen zwijgen. Wie blijft roezemoezen kan een bestraffende blik verwachten, of een luid verzoek om politesse (hoffelijkheid). Oh’en ah’s gedragen door gebed Kwart over elf: een lid van het dispuut PhalanX vraagt met een door bier gesmeerde stem aandacht voor Judith Kwakkel en Eduard van der Zwaag die de jaarlijkse liftwedstrijd op hun naam wisten te schrijven. Luid gejuich stijgt op. Dezelfde loftuiting krijgt een lid dat
aankondigt dat zijn dispuut een nieuwe biermeter in ontwerp heeft. Net na het middernachtelijk uur verschijnt de preses van de vereniging, de goedlachse mej. Post. Ze draagt een ferme zonnebril met wit montuur. ‘Dat is’, zo spreekt ze luid en duidelijk, ‘om te symboliseren dat jullie nog in het duister tasten. Maar nu…’ Mej. Post zet haar zonnebril af, ‘is de tijd aangebroken om jullie het licht te laten zien. Mag ik jullie aankondigen: het kandidaat-bestuur voor het jaar 20112012. Onder de bezielende leiding van de heer… Biesbroek.’ Oh’s en ah’s klinken, geschreeuw, gejuich, vreugde. Dan zet geheel Domus Veritatis het verenigingslied in. Statig fier, de borst vooruit/ met vastberaden tred/ het bloed dat door onz’ aad’ren stroomt/ gedragen door gebed.
Tekst en foto: Boudewijn Otten
frick De schreeuwers
'Hoe meer smartphones hoe beter' Wim Oostindiër (62) is docent Spaans en Chinees en Helo-manager bij de International Business School. Hij draagt sociale media een warm onderwijshart toe. Zijn tablet staat altijd aan. ‘Toen ik het nieuws over het wel of niet uitzetten van mobieltjes in het voortgezet onderwijs volgde, dacht ik: in ons onderwijs is dat compleet anders. Elk jaar dat er meer mobieltjes en smartphones komen, wordt het leuker. Hoe meer, hoe beter, dus. Dit wordt het jaar van de tablet. Veel beter dan zo’n grote laptop en je hebt zo’n ding al voor honderd euro! De combinatie met het digiboard is ideaal. Vooral de smartphone is een prachtig interactief medium. Die interactiviteit is de grootste meerwaarde van de social media. Ik noem het wel cloud-teaching, lesgeven vanuit de wolken. Met een didactisch plan op de achtergrond kun je studenten makkelijker verleiden tot leren. Via Facebook kun je natuurlijke en informele leermomenten inbouwen. Vlak voor het tentamen bijvoorbeeld. Dan zijn de studenten allemaal gefocust op wat ze nu precies wel of niet moeten weten en welk vocabulaire ze kunnen gebruiken. Als ze twintig pagina’s Spaans moeten bestuderen, moeten ze zelf uitvinden wat ze wel of niet belangrijk vinden en welke woorden ze zouden gebruiken in een samenvatting. Ze kunnen dat met de hele groep via Twitter en Facebook gaan schiften. Van alles wat we op het digiboard met Facebook en Twitter doen, maak ik automatisch links. ‘Als docent maak je op deze manier ook deel uit van hun Facebook-bestaan. Niet dat ik álles lees, natuurlijk. Maar ik zie wel wat studenten interesseert en wat ze doen. Je krijgt sneller inzicht in hun omgang met de wereld om hen heen, inclusief hun studiegedrag. Daar hoef je veel minder voor te doen dan vroeger. Zelf speel ik daarop in op met opdrachten uit de actualiteit. Neem de EHECuitbraak bijvoorbeeld, en de Spaanse komkommers. We zijn in Spaans-5 bezig met de verleden tijd en ik stuur ze dan een krantenkop toe: Spanjaarden er-
geren zich aan Duitsland. Daar kunnen ze op reageren door er een commentaar op te schrijven. In onze Language-Focusweek houden studenten zich bezig met de taal die ze gekozen hebben. Bij mij moeten ze dan ieder half uur een tweet in het Spaans sturen. Tweets die ik qua inhoud en taal goed vind, merk ik aan als favorite. Die bewaar ik en verwerk ze in hun cijfer. ‘Twitter is anoniemer dan Facebook. Je kunt er gemakkelijk mee inspelen op culturele verschillen. Dat werkt heel goed bij onze Chinese studenten. Die zijn vaak bang voor gezichtsverlies: in de klas durven ze geen vragen te stellen of antwoorden te geven. Daarom maak ik in mijn workshop Chinglish, die ik in Beijing geef, veel gebruik van de Chinese twittervariant. De Chinese grammatica is zo anders dan de Engelse, dat de cursisten soms hele rare fouten maken. Hun anonieme vragen en antwoorden verschijnen op mijn digiboard. Ik verbeter ze dan zo dat de inhoud hetzelfde
blijft, met de juiste vertaling. In China zijn ze trouwens nog niet zo ver met het gebruik van sociale media als wij. Maar Amerikanen gebruiken ze altijd. Via de Evernote-app op hun smartphones maken ze aantekeningen en foto’s van de presentaties op het digiboard, die ze automatisch downloadt naar het internet, en die ze overal kunnen oproepen. ‘Mijn tablet staat altijd aan als ik lessen voorbereid. Dan zet ik in ons Spaanse Facebook: over twintig minuten gaan we los met de imperatief. Via search.twitter.com kan ik zien of bepaalde woorden die ik wil gebruiken nog wel up-to-date zijn of bijvoorbeeld alleen in Argentinië worden gebruikt. Het is dus ook goed voor mijn eigen Spaans. ‘Ik zie maar één nadeel: voordat je het weet, ben je volkomen afgeleid. Je moet de rode draad en de structuur niet uit het oog verliezen. Voor je het weet, ben je een fragmentatiebom geworden.’ Tekst en foto: Rina Tienstra
Er zijn bedrijven die nooit ofte nimmer reclame maken. Dat zijn meestal bedrijven die goede producten op de markt brengen. Hogeschool Inholland liet spotjes uitzenden op landelijke tv- en radiozenders. Heel vroeger hadden de meeste plaatsen een gezamenlijke waterpomp. De dorpsbewoners dromden daar bijeen om nieuwtjes uit te wisselen. Ze klepten over welke boer in de omgeving de fijnste waar verkocht. De boer nam niet de tijd om reclame te maken (vermoedelijk wist hij niet eens wat dat was). Nee, hij werkte zich in het zweet om mooie gewassen te produceren, die hij eens in de zoveel tijd naar de markt bracht. Op een gegeven moment moet er een boer zijn geweest die ontdekte dat hij meer verkocht als hij hard schreeuwde dat hij de beste spulletjes had. Sindsdien schreeuwen marktlieden. Sommige mensen denken dat het product dat ze willen verkopen, minder belangrijk is dan het schreeuwen. Tot halverwege de jaren tachtig werd er in het hbo niet geschreeuwd. Toen besloot het eerste kabinet-Lubbers dat de honderden kleine scholen moesten fuseren tot grote hogescholen die bedrijfsmatig moesten werken. Dik twintig jaar later kunnen we vaststellen dat dat uitstekend is gelukt. Hogescholen gingen meer en meer op bedrijven lijken. En hbo-bestuurders vertoonden ook steeds meer overeenkomsten met topmannen uit het bedrijfsleven. Allengs vielen er in het hbo woorden als klant, rendement, marktaandeel en concurrentie. Ineens waren daar de schreeuwers. Het bedrijfsmatigst was het conglomeraat dat uitgroeide tot Hogeschool Inholland. Tot september 2011 is Inholland de grootste hogeschool van Nederland. Want het is uit met de pret. Inholland verkocht inmiddels zoveel knollen voor citroenen dat scholieren zich maar mondjesmaat voor een opleiding in Holland aanmelden. Bestuurder Doekle Terpstra overweegt nu om de gewraakte hogeschool een andere naam te geven (kost al gauw een tonnetje of twee). Dit idee is hem vast ingefluisterd door de schreeuwers, de communicatiedeskundigen en de imagoexperts. Het zal niet baten. Er is maar één ding dat baat: goed onderwijs geven. Dat onderwijs moet zo goed zijn dat studenten en docenten er bij de dorpspomp over praten. Of in de moderne varianten daarop: de sociale media. Sociale media zijn de succesvolste bedrijven van deze eeuw. Facebook en Twitter maken nooit reclame. Hajo Frick
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 9
Betoog: communicatie-opleidingen in een kwaad daglicht
Iedereen communiceert,
dus iedereen is deskundig
De kwaliteit van het hoger beroepsonderwijs staat ter discussie. Vooral opleidingen met een communicatiecomponent zouden onder de maat zijn. Dat is logisch, want werkelijk iedereen waant zich een communicatiedeskundige. Een vliegtuigongeluk, een verkiezingsnederlaag, een verloren wedstrijd. Bij vrijwel elke catastrofe stelt men achteraf vast dat het heeft geschort aan de communicatie. De Onderwijsinspectie constateerde onlangs dat er opleidingen zijn die te makkelijk diploma’s uitreiken. En welke opleidingen noemt de Onderwijsinspectie, en in haar kielzog de pers, het meest? Juist, communicatie-opleidingen. Hier kan sprake zijn van een zichzelf waarmakende voorspelling, want de conclusies van de Inspectie zijn gebaseerd op een steekproef die werd samengesteld op grond van vermoedens, geruchten en (anonieme) klachten. En aan het nut van welke opleidingen wordt sowieso vaak getwijfeld? Juist, communicatie-opleidingen.
kers (wie wil daar niet bijhoren?) en de luie donders (wie schaart zichzelf met trots onder deze groep?). Het zijn voorbeelden van wat beroepsmatige communicatie voor veel mensen inhoudt: een trukendoos waaruit gehaaide lieden naar believen graaien om brave burgers op het verkeerde been te zetten. Enquêtes wijzen steevast uit dat beroepen waarin communicatie professioneel gereedschap is, weinig aanzien hebben. De (auto)verkoper, met een cursus verkooptechnieken op zak. De politicus, met z’n staf voorlichters en spindoctors. De callcentermedewerker, met zijn verkoopscript.
Trukendoos voor gehaaide lieden Mensen die zich opwerpen als communicatiedeskundige roepen al snel weerstand op, of op z’n minst gefronste wenkbrauwen. Communicatie, kun je daar je beroep van maken? Dat komt omdat ieder mens communiceert. Iedereen heeft dus wel een mening over wat goede en wat slechte communicatie is. Die opvattingen kunnen enorm verschillen. Zelfs premier Mark Rutte, die sinds enige tijd wordt geroemd om zijn communicatieve vaardigheden, is niet voor iedereen the great communicator. Sommige mensen ergeren zich aan de door Rutte vaak herhaalde uitspraak dat de staat geen geluksmachine is. Hiermee suggereert de premier namelijk dat er mensen zijn die vinden dat de staat wél een geluksmachine is. Diezelfde Rutte zegt dat zijn partij opkomt voor de hardwerkende Nederlander. Daarmee zaait hij tweespalt tussen de harde wer10 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
De reclameman, de journalist. Aan al deze beroepen kleeft een geurtje van onbetrouwbaarheid. Het gebefte geboefte Een stijger met stip in deze lijstjes is de advocaat. Het is de taak van de advocaat om feiten zo te presenteren dat hij het belang van zijn cliënt het best dient. Van zaken die de cliënt belasten maakt de advocaat een bagatel, dingen die de cliënt ontlasten vergroot hij uit. Zelfs de naam van dit edele handwerk van het gebefte geboefte is veelzeggend, om niet te zeggen misleidend: waarheidsvinding.
Al deze beroepsbeoefenaren gebruiken communicatiemiddelen waarmee ze de mening van anderen beïnvloeden. Ze doen dat vanzelfsprekend vaak met de beste bedoelingen, maar toch wringt hier de schoen. Communicatie wordt namelijk al snel ervaren als manipulatie. Zeker als het communicatieve handelen al te nadrukkelijk gebeurt, wekt het allergische reacties op. Vooral als de boodschap hen niet bevalt. Wat leert een student tijdens een communicatie-opleiding? Wat leert hij in die vier jaar op de school voor journalistiek? Manipuleren, zeggen de inmiddels spreekwoordelijke Henk & Ingrid. Maar zij niet alleen. Rioolratten en Inholland Communicatiedeskundigen en journalisten zeggen het ook met duivels genoegen over elkaar. De beroepsgroepen zijn water en vuur. De leerboeken van communicatie waarschuwen voor het vileine journaille, de rioolratten die zomaar de vraag kunnen stellen: Zo, meneer, u slaat uw vrouw en kinderen niet meer? Bij journalistiek maken ze communicatie zwart: als er een vliegtuig is neergestort, wil de PR-afdeling dat je in de krant schrijft dat er 378 vliegtuigen keurig zijn geland. De Onderwijsinspectie en de Tweede Kamer willen, na de recente steekproef en troebelen bij Hogeschool Inholland, een breed onderzoek naar de kwaliteit van hbo-opleidingen. Een hele klus, want dat zijn inmiddels meer dan duizend opleidingen. De onderzoekers zullen ergens moeten beginnen. Je hoeft geen nostradamus te zijn om voorspellen welke opleidingen het eerst onder de loep worden genomen. Juist.
‘Ik spreek een andere taal: Illustratie: Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij
Boudewijn Otten
Herman van den Heuvel over kritiek op hbo-kwaliteitsmeting
‘Windowdressing? Ik dacht het niet’ Herman van den Heuvel heeft twintig jaar ervaring met accreditaties, visitaties en, vooral, zelfevaluaties op de Hanzehogeschool. Aan de huidige praktijk zitten haken en ogen, erkent hij, maar een goed alternatief voor het meten van onderwijskwaliteit is er niet. Pure arbeidsverschaffing en verspilling. Zo noemt een anonieme docent het opstellen van zelfevaluatierapporten in de Volkskrant. Een zelfevaluatierapport is de eerste stap in het proces dat eens in de zes jaar moet leiden tot het goedkeuringsstempel van de NederlandsVlaamse Accreditatie-organisatie (NVAO). Een zelfevaluatierapport is, zegt een manager in hetzelfde artikel, een kostbaar, perfect gedirigeerd communicatieproduct met de juiste hoeveelheid zelfkritiek. Dat het kostbaar is, erkent Communicatiedocent Herman van den Heuvel (62) subiet. Uit Van den Heuvels pen vloeiden de laatste drie zelfevaluatierapporten van het Instituut voor Communicatie & Media. ‘Het is bloed, zweet en tranen. Enorm veel werk. Voor mij en alle andere mensen die eraan meewerken. In het rapport houd je de opleiding tegen het licht aan de hand van de criteria die de NVAO voorschrijft. De enorme
brij aan gegevens die daarvoor nodig is… ja, dat kost tijd en geld.’
Perfect gedirigeerd, dat klinkt pijnlijk. ‘Ik heb nooit enige sturing ervaren. Behalve dan van de leidraad van de NVAO. Die zelfkritiek is bijvoorbeeld een verplicht onderdeel van het rapport. Een andere vraag is hoe je die zwakke punten formuleert. Ik vind het niet vreemd om dat zo te doen dat je er zo goed mogelijk op komt te staan. Als je je auto wilt verkopen, is het niet handig om de deukjes te verbergen, maar ze accentueren gaat ook wat ver. In een zelfevaluatierapport benoem je dus de gebreken én de concrete maatregelen die tot verbeteringen moeten leiden.’
Zoals? ‘Communicatie heeft te veel studenten die te lang over hun studie doen. Eén van de redenen is dat ze in de laatste fase van de opleiding nog vakken uit de eerste twee jaar moeten doen. In het laatste zelfevaluatierapport stellen we dat studenten pas aan hun derdejaarsstage mogen beginnen als ze bijna alle vakken uit het eerste jaar hebben gehaald. En als ze in het vierde jaar aan hun eindopdracht willen beginnen, moeten ze de stage en alle vakken uit het tweede jaar met goed gevolg hebben afgerond. Zo prikkelen we studenten om vaart te maken.’ Nadat een opleiding het zelfevaluatierapport heeft opgesteld, volgt een zogeheten proefvisitatie. Daarin bereiden medewerkers van de hogeschool de te visiteren opleiding voor op het bezoek van de visitatiecommissie (of zoals dat tegenwoordig heet: het visitatiepanel). In een proefvisitatie leren de betrokkenen trucjes waarmee ze het panel om de tuin kunnen leiden. ‘Daarin ligt de veronderstelling besloten dat de opleiding zelf vindt dat ze niet deugt. Maar dat is onjuist. Medewerkers zijn er juist meestal van overtuigd dat ze goed werk leveren. Ook de meeste studenten die met het panel in aanraking komen zijn goed te spreken over de opleiding.’ Het decanaat
allemaal niks kan schelen, zie je niet in inspraakorganen.’ Vervolgens, zo’n maand na de proefvisitatie, vindt de visitatie plaats. Het panel, een door een commercieel bureau samengestelde commissie van deskundigen, praat een dag lang met docenten, studenten, leidinggevenden en bestuurders. Poppenkast noemen de critici het. De beste toetsen worden neergelegd, zegt een ouddocent in de Volkskrant, alles is gescreend, geoefend en getraind, het is allemaal windowdressing. ‘Ja’, erkent Van den Heuvel, ‘Perzische tapijtjes op tafel, een bloemetje hier en daar, lekkere broodjes. Tijdens de visitatie is dat allemaal goed voor elkaar. Maar windowdressing? Ik dacht het niet. Bij de visitatie van 2010 moesten we vooraf zo’n veertig afstudeerwerkstukken opsturen. Da’s iets heel anders dan de drie beste van de afgelopen tien jaar. Zo’n commissie krijgt best een aardig beeld. We leggen de loper voor ze uit, maar als iemand van de loper wil afstappen, hou ik hem echt niet tegen. Laat ze maar kijken. Laat ze maar streng zijn.’
Van de politiek moet het allemaal nóg strenger. ‘Op het oog wel. Landelijke examens, de inspectie die onaangekondigd in de klas komt zitten. Het huidige accreditatietraject geeft een enorme rompslomp, er zitten haken en ogen aan, maarbij richt zich wel op de inhoud Studenten van de Hanzehogeschool kunnen de studentendecanen aan-van het onderwijs. De Onderwijsinspectie Omdat negatievelingen hun mond kloppen als ze ergens mee zitten. De decanen hebben een luisterend oor en kijktOok doorgaans opleiding moeten kennishouden. van regelingen, rechten en plichten. kunnenofzeeen bepalen of deaan de ‘O ja? Het zijn meestal studenten die wet voldoet, of die alles op papier student in nood in aanmerking komt voor ondersteunende maatregelen. goed zitting hebben zijn in opleidingscommisDat is minstens zoveel De decanen gevestigd in kamer A1.05heeft van geregeld. de Van DoorenVeste, Zernisieskeplein of in medezeggenschapsraden. Dat bureaucratie, en het zegt waarschijnlijk 11. (Tel. 050 – 5954028, mail:
[email protected]). zijn vaak de studenten met een kritiminder over de onderwijskwaliteit.’ sche houding, studenten die knokken voor goed onderwijs. Studenten die dat Tekst en foto: Boudewijn Otten
‘Ik spreek een andere taal:
Zelfevaluator Herman van den Heuvel: ‘Critici gaan er ten onrechte van uit dat de opleidingen zelf vinden dat hun onderwijs niet deugt.’
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 11
De opmars van nieuwe media in het onderwijs
'Laat ze eerst maar leren spellen’ Twitter, Facebook, iPads, YouTube en wat al niet: er groeit een generatie met ict en sociale media op. Maar wordt dat allemaal ook in het onderwijs op de hogescholen ingezet? Hier en daar wel. ‘Sommige docenten zweren bij een bord en een krijtje.’ Wielrenner Michael Boogerd had er de pest aan, althans in de laatste fase van de koers: het kleine speakertje in zijn oor, beter bekend als het oortje. Zijn ploegleider brulde er vanuit de volgauto de ene na de andere opdracht in. De renner werd daar zo zenuwachtig van dat hij het ding uit zijn oor rukte en verder op eigen inzicht de finale inging. Bij de Pedagogisch Technische Hogeschool (PTH) van Fontys zijn ze er ook achter: als je een student via een oortje begeleidt, moet je niet te veel roepen, hooguit vier, vijf woorden. Een gouden vondst, dat simultaan coachen van leraren in opleiding. De student staat voor de klas en krijgt meteen feedback van zijn begeleider, die ziet en hoort wat hij doet. Meer oogcontact, of Concretere vraag stellen, klinkt er in het oortje, waarop de student zijn gedrag meteen kan aanpassen. Oortjesproject Paul Dirckx, projectmanager Ict & Techniek bij de PTH-Fontys: ‘We maakten al video’s in de klas en bespraken die dan naderhand met de student. Toen dachten we dat het mooi zou zijn als je op het moment zelf kon bijsturen.’ Daarmee was het idee geboren. In 2006 ging het oortjesproject van start. De studenten, zo bleek al snel, moeten even wennen. Maar daarna zijn ze enthousiast, ze voelen zich veiliger en zekerder. Nu komt er een vervolgproject waarbij de begeleider zich niet meer in de buurt of zelfs in de klas ophoudt. Hij kan de presentatie op afstand volgen en ingrijpen, gewapend met een laptop of iPad. Het Innovatieprogramma van Surfnet/Kennisnet vond het project
zo vernieuwend dat het er een flink bedrag aan subsidie voor over heeft (maximaal tienduizend euro). Geen flauw idee Als we willen weten hoe het zit met de penetratie van nieuwe media in het hoger beroepsonderwijs is dat antwoord allicht bij Surfnet/Kennisnet te vinden. Daar komen immers de subsidieaanvragen binnen. Het is de enige optie, want de HBO-Raad, de koepel van Nederlandse hogescholen, heeft geen flauw idee wat de aangesloten leden op dit terrein uitspoken, meldt een woordvoerder. Voor hogescholen geldt hetzelfde: geen mens heeft overzicht. Kennelijk liggen die dingen gevoelig. Welke instellingen voorop lopen? Is het hbo actiever dan de universiteiten? Surfnet heeft of geeft het antwoord niet. ‘We verzamelen geen kwantitatieve gegevens’, zegt communitymanager onderwijs, Kirsten Veelo. ‘We zijn bang om instellingen voor het hoofd te stoten.’ Geen landelijke cijfers, dus. Maar indrukken van mensen in het veld zijn er genoeg. Marijke Kral is lector Leren met ICT op de Hogeschool van Arnhem & Nijmegen. ‘Het is afhankelijk van de toevallige docent, de ene werkt er wel mee, de andere niet. Het begint nu voorzichtig te komen, we zitten nog in een verkennende fase, en dan meestal bottom-up. Docenten die het privé niet gebruiken, zullen er in het onderwijs evenmin snel toe overgaan.’ Maar de wereld digitaliseert en de digitale geletterdheid zal hoe dan ook moeten toenemen. Krals advies: ‘Maak er een
12 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
formeel leerdoel van in alle onderwijssectoren.’ Niet moeilijk doen Dat is Thomas van Aalten uit het hart gegrepen. De docent Crossmediale Vaardigheden aan de Hogeschool van Amsterdam vindt dat het hbo veel méér moet doen met nieuwe media. ‘Je moet aansluiten bij de wereld van je studenten. Bij onze opleiding Media, Informatie & Communicatie zitten alle studenten op Twitter, daar helpen ze
'Als ik een blunder maak, staat die voor eeuwig op Youtube'
elkaar. De docent komt er later bij. Docenten moeten niet moeilijk doen over werktijden. Als ik ’s avonds op de bank naar de tv lig te kijken en een student twittert of iemand weet hoe je een freeze frame maakt, reageer ik meteen: “Hoe doe je het normaal? Heb je al een handleiding gezocht?” Binnen vijf minuten is de student verder geholpen, anders had-ie een dag moeten wachten.’ Van Aalten ziet de afkeer van het gebruik van nieuwe media op zijn eigen hogeschool: ‘Stafleden honen innovatieplatforms weg. “Toekomstmuziek, laat ze eerst maar leren spellen”, hoor je dan.’ Weerstand onder docenten tegen sociale media bestaat, weet ook HAN-lector
Marijke Kral: ‘Vooral over twitter wordt gezegd dat het nergens over gaat, dat het oppervlakkig is. Terwijl het gewoon een andere manier van communiceren is.’ Vier bezwaren en een kulargument Weblectures, het opnemen van colleges en die vervolgens op het net zetten, lijken in het hbo wel een beetje ingeburgerd. Pim Schonk, docent Digitale Communicatie aan de faculteit Communicatie & Journalistiek van de Hogeschool Utrecht, is er al enige tijd mee in de weer. ‘Je hoort vier bezwaren. Dat de aanwezigheid van studenten terugloopt als ze het college ook thuis kunnen bekijken. Niet erg, dat zijn net de minder gemotiveerden die anders op hun laptop zitten te gamen tijdens de les. Die mogen van mij wegblijven. Dan hoor je “Als je het opneemt, heb ik volgend jaar niets meer te doen”. Een kulargument, ga dan maar in werkgroepen werken. Bovendien willen studenten altijd ook live colleges. Drie: “Als ik een blunder maak, staat die voor eeuwig op YouTube.” Dat lossen we op doordat de omgeving waarin we het opnemen (silverlight flash van Microsoft) niet makkelijk over te zetten is op YouTube. En ten slotte: “De spanningsboog van studenten is niet zo lang als een weblecture duurt”. Onlogisch natuurlijk, want het live college duurt even lang. Bovendien kun je terug- en vooruitspoelen.’ De voordelen zijn volgens Schonk groter: ‘Je kunt nog eens een college missen, je kunt je beter voorbereiden op tentamens en gehandicapte studenten hebben er baat bij.’
Twee kratten bier en borrelnoten In Utrecht experimenteren ze verder met weblectures, onder meer door studenten in het lokaal via twitter te laten reageren op het college. Die reacties komen als tags aan de weblecture te hangen en vormen dan als het ware bladwijzers bij het college: klik later een tag aan en het verhaal begint precies op dat punt. Van het gelijktijdig met het college projecteren van de studentenreacties op de achterwand van het lokaal is snel afgezien. Schonk: ‘Dan krijg je veel onrust en als je pech hebt bestellingen voor het feestje van die avond.’ Maar dat zijn kleine incidentjes. Over het algemeen is Schonk onder de indruk van de ernst waarmee studenten met dit soort vernieuwingen omgaan: ‘Studenten kunnen hun presentaties op Facebook zetten zodat andere studenten ze kunnen bekijken
en becommentariëren. Dat ligt gevoelig, je loopt het risico dat ze iemand de grond in boren, maar dat gebeurt niet. Ze gaan er veel zorgvuldiger mee om dan ik had verwacht.’ Nerveuze communicatie-afdeling Het ontbreken van voldoende goede inhoud, blijft de achilleshiel van digitalisering. Gerard Bierens van de mediatheek van Fontys is er duidelijk over: ‘De studieboeken moeten elektronisch beschikbaar zijn en dat zijn ze nauwelijks. Het Centraal Boekhuis meldde recent dat de komende drie jaar zo’n vier- tot vijfduizend Nederlandstalige titels te verwachten zijn, waarvan dan een klein percentage educatief is. Het hbo moet het voornamelijk van Nederlandstalige titels hebben. Zoiets klinkt niet als een snelle doorbraak. Of we een echte sprong voorwaarts met
nieuwe media kunnen maken, hangt af van content en van goede applicaties.’ Één hbo-sector omarmt sociale media van harte: de afdelingen Marketing & Communicatie, de studentenwervers, en zeker de internationale tak daarvan. Voor een deel is dat uit nood geboren: aanstaande studenten bezoeken liever sociale netwerken dan een beurs. Hogescholen spelen daarop in. Met eigen facebookpagina’s zoeken ze contact en reageren op opmerkingen van potentiële studenten. ‘Je kunt ze veel sneller informeren over allerhande zaken als huisvesting en visa dan via e-mail’, zegt Michiel Doetjes, marketingmedewerker bij Saxion. Probleem is dat de informatiestromen op de sociale netwerken volstrekt onbeheersbaar zijn. Marketeers willen graag controle over de productinformatie en dat gaat tegenwoordig niet meer. Iedereen
kan van alles over jouw hogeschool roepen. Ook mensen van binnenuit trouwens. Daar worden communicatieafdelingen nerveus van. Bij de Hogeschool Rotterdam heeft dat geleid tot een heus social-mediaprotocol: een hier en daar nogal koddige verzameling waarschuwingen, tips en richtlijnen aan de medewerkers. Rode draad daarin: pas op, denk na als je wat op het net post, want je krijgt het er niet meer af. Maak je een fout, erken dat dan. En een nog rodere draad door het hele document: maak duidelijk dat je niet namens de hogeschool het woord voert, en doe geen uitspraken die de reputatie van de hogeschool op het spel zetten. Tja, stel je voor.
Wammes Bos
Illustratie: Simone Golob
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 13
Wetenschappers over de invloed van social media op het brein
Internet maakt dom! Digitale afleiding is overal en eraan toegeven is heel gemakkelijk. Dat sociale media verslavend zijn, weet iedereen. Maar maakt het ons ook dommer? Sommige wetenschappers menen van wel. Sommige wetenschappers zien een gevaar in social media. Het is verslavend, het tast je hersenen aan en je zou er dommer van worden, schrijft de Amerikaan Nicholas Carr in zijn boek Het Ondiepe, over de invloed van internet op onze hersenen. Hij denkt dat we niet meer diep en grondig kunnen denken en onze concentratie sneller verliezen omdat delen van de hersenen aftakelen of zelfs verdwijnen door veel internetten. Ook de Britse neurologe Susan Greenfield ziet internet als een gevaar, met name voor kinderen. Communiceren wordt, zo vermoedt zij, moeilijker door het digitale verkeer, net als het opbouwen van relaties. Niels Taatgen, hoogleraar Kunstmatige Intelligentie aan de Rijksuniversiteit Groningen, vindt deze doemscenario’s overdreven. ‘Ik zie het probleem wel, maar je hersenen veranderen áltijd als je iets leert. Van een definitieve hersenverandering is geen sprake.’ Volgens Taatgen zit het probleem van social media veel meer in het verlies van productiviteit. ‘Je wordt constant onderbroken tijdens je werk’, verklaart hij. ‘Interrupties zijn normaal, de telefoon gaat of er komt iemand binnen. De helft van de interrupties bestaat uit zelfinterrupties. Waarom doen mensen dat? En hoe erg is dat?’ Dat hangt af van je bezigheden. Af en toe is het heel goed om te switchen tussen verschillende taken, vindt Taatgen. ‘Maar bij werkzaamheden die concentratie vergen, zoals het schrijven van een paper of een boek, is een interruptie echt storend. Uit sociaal-psychologisch onderzoek blijkt dat mensen meer geneigd zijn te kiezen voor korte doelen met een kleine beloning, zoals Facebook of Twitter, dan geconcentreerd te blijven op lange-termijndoelen met een grote pay-off.’ Het gevaar zit volgens Taatgen in het
terugschakelen naar je oorspronkelijke bezigheden. ‘Dat doen we meestal niet meteen. Je moet altijd weer over een hobbel heen. Als je leest of schrijft, heb je een hele context in je hoofd, die bouw je langzaam op terwijl je bezig bent. Na een interruptie moet je alles weer activeren. Het is dan verleidelijk om eerst op Facebook of Twitter te kijken. Dat maakt de afleiding nog erger, het kost dan nog meer moeite om terug te keren naar je hoofdtaak. Ik onderzoek op dit moment hoe dat precies zit.’ Dom of slim ‘Het is inderdaad wel handig als je niet steeds afgeleid wordt’, beaamt Pieter Roelfsema, directeur van het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen en hoogleraar Neurobiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Terugschakelen is lastig, we zijn geen computer die gemakkelijk tussen verschillende taken schakelt. Ik sluit ook niet uit dat we ons door sociale media minder goed kunnen concentreren op lange stukken tekst. Maar dat internet je dom maakt, zoals Carr beweert, daar ben ik het helemaal niet mee eens.’ Internet maakt de mens juist slim, vindt Roelfsema. ‘Social media leiden af, maar internet geeft veel bruikbare informatie, die snel beschikbaar is. Vroeger las ik een boek en kwam ik er op het eind achter dat het niet was wat ik zocht. Met een kater als gevolg. Als ik nu iets wil weten, ga ik het internet op. Je hoeft maar twee keer te klikken en je weet hetzelfde als na het lezen van een boek.’ Dat social media dommer maken, wil Barend van Heusden, hoogleraar Cultuur & Cognitie aan de Rijksuniversiteit Groningen, niet beweren. ‘Maar ik denk wel dat het vermogen tot abstract denken afneemt, zoals Carr beweert. Het vermogen om lang en grondig
14 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
iets te analyseren, aandacht voor iets te hebben, dát gaat achteruit. Ik merk dat aan mijn studenten. Het vermogen om complexe redeneringen op te zetten of te lezen, daar krijgen ze meer moeite mee.’ Het grote verschil tussen oude en nieuwe media is volgens Van Heusden dat het geschreven woord letterlijk voor de ogen blijft staan. In tegenstelling tot het digitale woord bewegen teksten niet en kun je niet doorklikken. ‘En dan kun je abstracte gedachten vormen’, legt hij uit. ‘Je kunt ernaar kijken, je ziet het voor je.’ Het sonnet is een mooi voor-
beeld. ‘Een poëzievorm die pas mogelijk werd dankzij geschreven tekst. Een sonnet is te ingewikkeld om mondeling over te dragen. Het is een redenering in poëzievorm. Je begrijpt het alleen als je kunt lezen en teruglezen. Zonder de drang om door te klikken.’ Die doorklikdrang en de neiging om verder te surfen, daar ligt het eigenlijke probleem, denkt Van Heusden. ‘Het is moeilijk om je op één onderwerp te concentreren. Internet is snel en veranderlijk en nodigt constant uit om over te gaan naar het volgende onderwerp. De waarde van iets lijkt te schuilen in de
Foto: Jeroen van Kooten
Offline in Groningen
‘Is planking al weer uit? #gemisterage’
mate waarin het je ‘doorslingert’ naar de volgende ervaring. En dat staat haaks op de geschreven tekst, die juist uitnodigt om te blijven hangen.’ Niets bekend ‘Een interessante discussie’, noemt hersenonderzoeker en docent aan het VU Medisch Centrum, Jeroen Geurts, de grote aandacht voor de invloed van social media op je brein. ‘Ik vrees echter dat er niet zo heel veel over bekend is. Er zijn allerlei verwachtingen, maar er is nog geen onderzoek dat aantoont dat het slecht is of dat je hersenen veranderen.’ Het brein verandert constant, legt hij uit. ‘Hersenen passen zich aan. We leren door internet nieuwe dingen, we gaan sneller schakelen in ons hoofd. Maar als je Facebook en Twitter uitzet, is alles na een tijdje weer bij het oude.’ Het is wel belangrijk dat het brein afwisselende informatie krijgt. ‘Je moet je brein fit proberen te houden. Dat kan door sporten of door het nieuws te volgen. Maar het is geen slecht idee om af en toe ook een moeilijk boek te pakken, een boek dat je brein als het ware uitdaagt. Dan leg je nieuwe verbindingen aan.’ Social media leiden dus af en verminderen het vermogen tot abstract denken. Maar maakt het dommer? En geeft het blijvend aangetaste hersenen, zoals Carr en Greenfield beweren? Hersenonderzoeker Geurts zegt dat je door het gebruik van internet kritisch leert kijken naar informatie en beweringen. En zo kijk ik dus ook maar naar de beweringen van Carr en Greenfield over aangetaste hersenen en dommer worden. En nu moet ik nodig mijn Facebook checken. Anne Carlijn Kok
Vera Verzijl, vorig jaar afgestudeerd aan de opleiding journalistiek van de Hogeschool Windesheim en nu werkzaam als freelance journalist in Groningen, leefde vier dagen zonder mobiel, mail en internet. ‘Ik betrap mezelf erop dat ik overal ‘vind ik leuk’ doorheen roep.’ Dag 1
Het ochtendnieuws gemist. Geen Jan de Hoop die mij een prettige dag wenst #geengoedestart Op goed geluk stap ik op de fiets richting de Universiteitskrant om vervolgens halverwege de route zeiknat te regenen #geenbuienradar Het nieuws moet nu gezocht worden op straat. Maar even een gesprek aanknopen met reporter CNN Sam of hij nog een nieuwtje heeft. Normaal kook ik met 10 cijfers, nu ben ik pasta tegen de muur aan het gooien. Naar het huis van een vriendin gefietst om te vragen of ze zin had om een wijntje te drinken #komjebuitenspelen?
Dag 2
Dag 4
Vanavond een avg’tje of Knorr?
Erachter komen dat je zonder 9292ov 50x zo lang over je reis doet!
Dag 3
Ik kom een boze vriendin tegen. Ik ben haar verjaardag vergeten. Maar snel een kaartje met postzegel kopen#telaat
Betrap mezelf erop dat ik overal 'vind ik leuk!' doorheen roep#ontwenningsverschijnselen
Begin te merken hoe afhankelijk ik ben van mijn mobiel en hoe erg ik dat ding mis #fantoompijn
En dat ik met het woord Retweet laat weten aan mijn collega dat ik het eens ben met zijn standpunt #gestoord
Ik hoor in de wandelgangen dat planking alweer uit is, was het in dan?#gemisterage
Naar Pathé gefietst voor de filmtijden. Een avondje bios in voorbereiding.
Helaas was ik de laatste die hoorde dat mijn zus geslaagd was, omdat zij het nieuws alleen deelde op facebook #mondopmond
Ik hoor van mijn vriendinnen dat ik nog maar een paar dagen te leven heb. Nog maar snel een wijntje dan #dagdesoordeels. Vera Verzijl
Mijn blik word getrokken naar elke flyer en poster in de stad. Want wat kan ik doen vanavond?
Koffiedate met een collega, blijkbaar heeft hij het tijdstip verschoven en sta ik nu al een half uur te wachten voor het Harmoniegebouw. Ik geef briefjes aan m’n collega’s met verhalen en vragen. Briefpapier van de zaak uiteraard, om de baas te misleiden. Ben benieuwd waar mijn crush zich zoal mee bezighoudt, maar om nou in de bosjes te gaan liggen? #geencyberstalking Mijn beste maatje zit in Nepal en zonder internet kan ik haar niet bereiken en zeggen hoe onhandig het voelt. Ik vraag me af tussen welke keuzes de mensen die ik volg op Twitter stoeien. Illustratie: Paul de Vreede
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 15
Vijftien must-have apps
Een elektronische coach voor € 7,99 ’s Ochtends lees je in bed op je iPad het laatste nieuws. Op de wc check je de tweets van je vrienden en tijdens het ontbijt post je foto’s op Facebook. Je kunt niet meer zonder apps. De truc is alleen om tussen de duizenden iFarts en iTinkles de echte juweeltjes te vinden. Hieronder vijftien must-haves. Dropbox [apple, android] (gratis) Dropbox synchroniseert je documenten online tussen verschillende computers en je smartphone of tablet, zodat je ze altijd en overal kunt raadplegen. Werk je aan een scriptie op je laptop, dan staat direct de laatste versie van het stuk op je pc en mobieltje. Daarnaast is Dropbox ook ontzettend handig als je met meerdere mensen tegelijk aan een project werkt. Je kunt gemakkelijke bestanden delen of tegelijk op verschillende plekken aan hetzelfde materiaal werken. Met de Dropbox app heb je niet alleen toegang tot je bestanden, je kunt ze ook bewerken in bijvoorbeeld tekstverwerker app Pages.
22Tracks [apple]
van Aleksandr Porsev. De mobiele versie geeft op een overzichtelijke manier alle artikelen weer en toont je op een kaart informatie over de gebouwen en plekken om je heen.
iStudiez Pro [apple] (2,39 euro) iStudiez helpt studenten en docenten met organiseren: afspraken maken, colleges plannen en opdrachten bijhouden. iStudiez is niet alleen een overzichtelijke agenda, de app vertelt je ook in een mooi menu welke taken je nog moet uitvoeren en met wie. In een adresboek kun je contactgegevens van medestudenten en docenten opslaan. De app kan de gegevens ook draadloos synchroniseren met je laptop, iPad of iPhone.
Prezi Viewer [apple] (gratis) Powerpoint-killer Prezi heeft een app ontwikkeld voor de iPad. Met de Viewer kun je de flitsende presentaties die je op Prezi.com hebt gemaakt bekijken. Maar je kunt natuurlijk ook je iPad aansluiten op een beamer en ze tijdens een voordracht projecteren.
Nalden [apple] (gratis) Professioneel blogger, nerd en entrepreneur Nalden brengt dagelijks nieuwe blogs over kunstenaars, hippe producten, mooie websites en inspirerende projecten. Zijn bijzondere website, nalden.net, is sinds kort als app beschikbaar op de iPad. De blogs vliegen als praatwolkjes over je scherm. Kantel
je de tablet, dan krijg je ook video’s, fototentoonstellingen en bloedmooie wallpapers te zien. Een app zoals een app hoort te zijn.
Goodreader [apple] (3,99 euro) Een superrobuuste pdf-reader, waarmee je niet alleen documenten kunt raadplegen. Je kunt tekeningen toevoegen, notities maken en stukken markeren. Werkelijk alles is ermee te bekijken: handleidingen, boeken, magazines. Met de laatste versie kun je je verrichtingen zelfs meteen synchroniseren met bijvoorbeeld Dropbox. Erg handig als je onderweg wat werk wilt verrichten.
Scydo [apple, android]
(1,59 euro) Het optreden van 22Tracks-oprichter Venz (@venz_Amsterdam) bij DWDD zorgde ervoor dat de app meteen vijfduizend keer werd gedownload. Een dag later won zijn bedrijf de Dutch Startup Awards 2011. Het programma stootte zelfs de eeuwige topper WhatsApp van de eerste plek in de AppStore. Met 22Tracks kun je tweeëntwintig verschillende muziek-playlists beluisteren met elk tweeëntwintig nummers, geselecteerd door diverse dj’s. Dankzij de speellijsten, ingedeeld op genres als disco, electro, hiphop en rock, kun je zo op een simpele en makkelijke manier nieuwe muziek ontdekken.
(gratis) Er zijn al behoorlijk wat apps te vinden waarmee je gratis kunt bellen met vrienden. Denk aan Skype en Fring. Scydo maakt het net iets gemakkelijker. Je hebt geen gebruikersnaam nodig, maar meld je aan met je telefoonnummer. Je werkt met je bestaande telefoonlijst en kunt dus –net als bij WhatsApp- direct zien wie ook van de app gebruik maken. Bellen gaat over de mobiele internetverbinding van je telefoon en is dus buiten je abonnementskosten verder gratis, maar pas wel op met de datalimiet van je provider en gebruik je 3G-verbinding niet in het buitenland. In het laatste geval konden het wel eens erg dure gesprekken worden.
Wikipedia Mobile [apple, android]
Pulse News Reader [apple, android]
(gratis) Wikipedia is misschien niet de meest betrouwbare bron voor informatie, maar wel een gemakkelijke plek om je even snel in te lezen over zeebevingen, organolithiumchemie of de tijdritten
(gratis) Het dagelijks bijhouden van tientallen websites en al je online vriendjes en vriendinnetjes kan behoorlijk tijdrovend zijn. Pulse News verzamelt alle berichten automatisch voor je en maakt
16 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
Foto:: Rayer Boxem
Offline in Maastricht
‘Hé, een boek!’
er een kleurrijk en interactief mozaïek van. Al je leesvoer op een overzichtelijke en elegante manier gepresenteerd.
TuneIn Radio Pro [apple, android] (0,79 euro) Als je even niet wilt luisteren naar de geinponems van 3FM en ook iets anders zoekt dan het trage Skyradio, dan moet je zeker TuneIn aanschaffen. Daarmee kun je live luisteren naar duizenden radiostations van over de hele wereld. De stations zijn onderverdeeld op muzieksoort (hip-hop, jazz, top40, etc), maar je kunt ook gewoon een nummer intikken en het programma zoekt het radiostation waar het op dat moment te horen is. Verder kun je zoeken op locatie, een radiowekker instellen en programma’s opnemen.
Instapaper [apple, android] (3,99 euro) Tijdens het surfen kom je waarschijnlijk allerlei leuke artikelen tegen, maar vaak ontbreekt de tijd om het allemaal te lezen. Instapaper slaat de webpagina’s voor je op en geeft je de mogelijkheid om het later allemaal nog eens rustig door te lezen. De app geeft de stukken helemaal clean weer, zonder alle reclame en links die op de originele site staan.
Things [apple] (7,99 euro) Als je iemand bent die niets gedaan krijgt omdat je duizend en één dingen aan je hoofd hebt, dan moet je zeker Things downloaden. Things is een overzichtelijk en gemakkelijk te gebruiken task manager. Afspraken, deadlines, notities en projecten, deze app houdt het allemaal voor je bij. En je kunt de data ook nog draadloos naar je pc sturen. Je moet alleen wel flink in de buidel tasten voor deze elektronische coach. Peter Keizer
Lisa Dupuy, student aan het University College in Maastricht, leefde vier dagen zonder mobiel, mail en internet. ‘Ik heb een heel diepe gedachte die ik jammer genoeg niet met de rest van de wereld kan delen.’ Dag 1
We gaan van start. Gisteravond heb ik mezelf officieel uitgelogd d.m.v. een status-update op Facebook: ‘offline for 4 days!’
Een vriendin namens mij laten sms’en is vals spelen voor een goed doel: anders staan we zonder vrienden in de kroeg.
Mijn beltegoed is gisteren toevallig (echt!) opgegaan. Toch maar besloten op te waarderen, want je weet ’t nooit…
’s Ochtends rustig opstarten: hotmail, webmail, Twitter, Facebook. Van mijn dagelijkse routine is niets meer over.
Niet de tijd checken op je mobiel, gebruik daar je horloge maar voor. Broerlief zit thuis achter de laptop. Uit reflex wring ik me naast hem – Laat mij nou ook gewoon even…. Eh, nee laat maar.’ Schrik wakker van een trillende telefoon. Leuk hoor, nachtelijke sms’jes, maar alleen als ik mag reageren. Laat mij nu maar lekker slapen.
Dag 3
Een dagje zon en water, daar heeft een laptop gelukkig niets te zoeken. Het boek is ondertussen bijna uit. Ik heb het niet meer! Wat gebeurt er in de wereld?! De NOS is prima, maar ik mis mijn geliefde, revoluties teweegbrengende Twitter timeline.
Mijn internetgedrag is een kwestie van alles of niets. Als ik een e-reader wil lezen, zit ik al bijna in mijn Inbox. Een schijnbeweging! (of een schwalbe) Ik heb een ware, on-Twitteriaanse #hashtaghaat ontwikkeld. Want #zegaannergensover, #zograppigzijnzeniet en #waaromheeftSpitszeook?!
Dag 4
Enkele sluwe vrienden proberen me te bereiken via mijn broer. Zit die trouwens altijd zo aan het scherm geplakt? En ik dan ook? Mijn mobiel ligt nu ergens, in een lege vaas ofzo. In ieder geval niet voor het grijpen. Uit voorzorg. Mis ik het wel, mis ik het niet?
Dag 2
Hé, een boek! En een ligstoel, een zonnetje, een colaatje… hoezo, zap-cultuur? 3 uur en plus-200 bladzijden verder. Zonder doorklikken of inloggen, heel relaxed.
Ik moet wel een goede one-liner hebben straks, als terugkom-tweet. Misschien gewoon kort en krachtig, zoals de Terminator: I’M BACK! Lisa Dupuy
Ik had net een heel diepe gedachte, iets over walvissen. Die kon ik dus jammer genoeg niet met de rest van de wereld delen. Ik ben zo slim geweest om al eerder plannen te maken voor vanavond. ‘We bellen later wel over precies hoe en wat.’ Nou, niet dus. Ik heb besloten dat a) de huistelefoon geen ‘social medium’ is, en b) opnemen een passieve actie is, dus toegestaan. De plannen gaan door!
Illustratie: Paul de Vreede
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 17
Nieuwe media op de Willem de Kooning Academie
ONLINE ARTISTS Internet en social media hebben de wereld veranderd. Ook kunstenaars, al dan niet in opleiding, weten er hun weg in te vinden. ‘Studenten moeten evolueren van user naar producer.’ Toen kunstenaars nog eenzaam op een zolderkamertje werkten, waren ze afhankelijk van galeries, musea, recensenten en fondsen om een publiek te vinden. Nu kunnen ze dat ook via Facebook, Twitter, websites en blogs. De Rotterdamse Willem de Kooning Academie (WdKA) en het daaraan verbonden Piet Zwart Instituut voor masteronderwijs (PZI), investeerden er de afgelopen jaren flink in. De WdKA biedt inmiddels alle studenten onderwijs in nieuwe media aan, CrossLab. Bovendien zijn alle schakels van de WdKA, van CrossLab tot galerie Blaak10, met een publieke site te vinden op internet. Daarnaast heeft de Willem de Kooning Academie een eigen afdeling informatietechnologie (IT). ‘Elke student, of hij nu Autonome Kunst of Advertising studeert, krijgt bij ons de tools aangeleerd om zich op internet te profileren’, zegt IT-manager Najang Klootwijk. ‘Het bouwen van een eigen portfolio-site is een vast studie-onderdeel. Studenten die verder willen gaan, kunnen via het Medialab en CrossLab medewerkers en docenten raadplegen.’ Café De Kooning ‘Kunststudenten hoeven niet te kunnen programmeren’, verduidelijkt docent Bruno Setola, die is betrokken bij CrossLab. ‘Wij willen dat studenten van user naar producer evolueren. Als privégebruiker mogen ze er ver van af blijven, maar binnen een project wil ik dat ze die tools naar hun hand zetten en er creatief mee omgaan.’ Op dit moment zijn vooral social media hot. Niels Dortland en Louk Derks, zelfverklaarde believers, zetten sociale media
vernuftig in bij een opdracht om Barry te lanceren, een zelfverzonnen dienst of product. De Barry van Louk en Niels werd Café De Kooning – een plek om te delen. ‘We misten een inspiratieplek waar studenten elkaar na schooltijd konden ontmoeten. Je ziet maar weinig van de interessante dingen die hier worden gemaakt.’ Vandaar Café De Kooning, een verrassend simpel concept. ‘We gaven studenten tasjes met daarin een bierglas, een bierviltje en notitieblokje. Dat is alles wat je nodig hebt om een gewone kroeg om te toveren tot Café De Kooning. Via Twitter maken we de locaties bekend.’ In Café de Kooning bekijken de studenten elkaars werk via Layar op hun smartphone of laptop. Met Spotify draaien ze er hun eigen muziek. Niels en Louk zijn soms eerder op de hoogte van nieuwe apps dan hun docenten. ‘Maar het medium is niet de message. Je moet uitgaan van je boodschap, niet van wat er allemaal mogelijk is. In dit project sloegen we op een gegeven moment een beetje door. Toch is het een leuk voorbeeld van wat een artdirector met social media kan.’
bijvoorbeeld meeliften op netwerken van anderen. Stel dat je werk maakt dat niet zou misstaan in een bepaalde galerie. Dan kun je mensen die op Facebook fan zijn van die galerie een persoonlijk berichtje sturen of een advertentie maken die alleen zij kunnen zien. Het is op het randje, maar het mág wel. Vroeger hadden kunstenaars dit soort mogelijkheden niet. Nu kunnen de kleintjes dezelfde mensen bereiken als de groten.’ Internet is ook een grote marktplaats. Illustrators en ontwerpers kunnen hun werk aanbieden op sites als Etsy, beeldend kunstenaars doen dat vaker
op Deviantart. In 2009 verdubbelde de omzet van Etsy tot 181 miljoen dollar. Deviantart heeft veertig miljoen bezoekers per jaar. Open-Source-filosofie Florian Cramer dankt zijn huidige baan als lector Communication in a Digital Age op het Piet Zwart Instituut aan het internet. ‘In de jaren negentig begon ik met het online zetten van mijn publicaties. Daardoor kreeg ik interessante uitnodigingen waarmee ik mijn kennis en netwerk kon uitbreiden. Het heeft me uiteindelijk dit lectoraat gebracht.’ Sommige projecten en studenten van
Op het randje, maar het mág Beeldend kunstenaars kunnen social media gebruiken om hun kunst bij een publiek te brengen. Setola: ‘Je kunt Illustratie: Meike de Haas
TIPS VOOR ONLINE ARTISTS Blog in het Engels, de kunst is een internationale wereld Informeer je netwerk via Facebook Update je blog en Facebook! De meeste van de 133 miljoen blogs zijn ‘dood’ (Technorati, 2008). Waak voor de antireclame die uitgaat van slapende blogs en accounts. Ben je ‘tegen’ internet en social media? Dat kan. Maar maak een keuze: of je gaat online en doet het goed, of je blijft offline. (bron: Florian Cramer, Bruno Setola)
18 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
Online in Groningen
‘Van mij mogen
mobieltjes aanstaan’ het Piet Zwart Instituut zijn echte online-smaakmakers. ‘De Web 2.0 Suicide Machine waarmee je zelfmoord kunt plegen op sociale netwerksites is een project van onze oud-studenten. De blog http://nieuwetekst.blogspot.com/ over hedendaagse kunst en filosofie begon als een researchblog, maar wordt nu vaak gebruikt als bron. Er leeft een sterke open-source-filosofie op het PZI. Blogs, maar ook wiki’s zijn goede manieren om werk en research te delen.’ Deze zomer studeerde Bitsy Knox af aan de masteropleiding Fine Art. ‘Op mijn blog toon afgerond werk én work in process. Mijn blog is simpel van opzet: een stroom van beeld en informatie waar je doorheen kunt scrollen. Ik weet niet wie mijn blog leest, maar dat is wel zo prettig. Internet is een anonieme wereld waar je van de ene naar de andere plek kunt zweven alsof je onzichtbaar bent.’ Knox is bescheiden over de opbrengsten van haar online-identiteit. Bloggen, twitteren, sociaal netwerken zijn voor haar manieren om met de buitenwereld te communiceren. Maar niet de enige manieren. ‘De belangrijkste netwerken op internet zijn nog altijd de oldschool mailinglijsten. E-flux voor beeldende kunst, en nettime voor nieuwe media’, tekent lector Florian Cramer aan. ‘Die hebben niks te maken met social media. Je abonneert je en ontvangt mailings.’ De verbintenis tussen kunst en nieuwe media is niet meer weg te denken. En er zit groei in. Bruno Setola: ‘Na share en coordinate komt, als hoogste niveau, collaborate: samenwerken, samen producer worden, samen kunst maken. En daar valt nog een wereld te winnen voor aanstormende generatie kunstenaars.’ Esmé van der Molen
In het voortgezet onderwijs laait de discussie op over het gebruik van mobieltjes, iPads en social media in de klas. Hbo-docent Moniek Delfgou kan niet zonder. Ze gebruikt twitter tijdens de les en zit met haar studenten op Facebook. ‘Van mij mogen mobieltjes aanstaan’, zegt docent Sociale Studies Moniek Delfgou (50).‘In mijn hoorcolleges voor een zaal met 150 studenten, zeg ik: “Mobieltjes uit!”. Ondertussen zie ik dat ze allemaal aanstaan. De studenten zitten met hun hoofd naar beneden of met hun handen onder tafel. Dat stoort me niet. Integendeel, ik zoek juist manieren om daar gebruik van te maken. Dus maak ik een Twitteraccount aan en de vragen van studenten verschijnen op mijn digiboard, of ik geef gerichte zoekopdrachten in het college via internet. Dat werkt goed en heeft nog een voordeel: sommige studenten durven namelijk in zo’n grote zaal geen vragen te stellen. ‘Toegegeven, ik ben een insider’, zeg Delfgou, die een Master studie Educational Science & Technology volgt aan de Universiteit Twente. ‘Mijn eerste computer kocht ik in 1980. Ik ben al jaren bezig met de didactische inzet van e-learning in het hoger onderwijs. Trainings- vakken kun je natuurlijk niet alleen maar als afstandsonderwijs geven, maar je kunt wel gebruik maken
van nieuwe media, en dan met name de huidige social media. Didactisch is Blended learning een goede mix tussen face-to-face- en e-learning. Bij Sociale Studies doen we een proef met het opnemen van de hoorcolleges. Geweldig voor deeltijdstudenten! Die kunnen zo zowel deeltijd als voltijdcolleges volgen die ze interessant vinden. Uit de evaluatie blijkt dat studenten graag willen dat alle colleges opgenomen zouden worden. Wij als docenten moeten leren omgaan met de WIFI-generatie en met ze discussiëren over de inzet van bijvoorbeeld sociale media. Hoe gebruik je het in je lessen? Waar zet je ze voor in? Studenten zijn gewoon 24 uur online. Ik ook. Grote voordelen zijn de openheid in het delen van kennis, en de beschikbaarheid. Blackboard als echte elektronische leeromgeving is hier te statisch en saai voor. Voor mijn studiebegeleidingsgroep in de deeltijdopleiding heb ik een afgeschermd facebook-account aangemaakt, dat werkt gewoon beter dan Blackboard. De band met de studenten wordt er directer door en je kunt
snel reageren. Ik snap nog steeds niet waarom we roosterwijzigingen of ziekte van een docent niet per sms kunnen doorgeven.’ ‘Nadelen zijn er natuurlijk ook. De beperkte concentratie die je krijgt door veel tegelijkertijd te doen. En het oppervlakkig screenen van bijvoorbeeld Wikipedia. Studenten, maar ook hoogleraren, nemen dingen te snel voor waar aan. Het zou interessant zijn onderzoek te doen naar het zoekgedrag van studenten. Hoe zoeken ze? En hoe bepaal je of iets valide is? Het lijkt mij dat hier een belangrijke taak voor ons als docenten is weggelegd, het sturen op zoekgedrag van studenten. ‘Trouwens, als je een inspirerende les geeft, gebruiken ze hun mobiel of iPad niet voor privédingen. Ik betrap mezelf er ook wel eens op dat ik in Twente tijdens een minder interessant college wel eens afdwaal op het web of mijn mail check.’
Tekst en foto: Rina Tienstra
Deze special is een uitgave van de Kring van Hoofdredacteuren, waarin de hoofdredacteuren van alle Nederlandse hoger-onderwijsbladen verenigd zijn. De uitgave verschijnt in dertien universiteits- en hogeschoolbladen.
[17] 2011 15 JUNI WOENSDAG HANZEMAG 19
zoekt studenten voor redactieraad
CD
DVD
DVD
Destroyer – Kaputt
Skyline
Hanna
★★★★
★★
★★★
De redactieraad adviseert de hoofdredacteur over het beleid van HanzeMag, o.a. over persvrijheid, financiën, inhoud en vorm. De raad vergadert vijf keer per jaar.
Verdiensten 12 euro per keer. Belangstelling? Mail Chris Wind,
[email protected] Loes Vader,
[email protected] of kom langs op de redactie, Zernikeplein 7, kamer A0.04 Eindexamententoonstelling
Academie Minerva 9 - 14 juli
(IN) BEWEGING
Hanna (Saoirse Ronan) is een jong meisje met de kracht, het uithoudingsvermogen en het brein van een soldaat. Ze leeft met haar vader (Eric Bana) als een soort arctic ninja in een hut in de Finse bossen. Dat klinkt romantisch, ware het niet dat Hanna een speciale missie heeft: Marissa Wiegler (Cate Blanchett), een koude CIA-agente, vermoorden. Papa leidt haar op. Nadat ze een look-a-like van Wiegler heeft vermoord, vlucht ze de Marokkaanse woestijn in. Ze ontmoet een hippiegezin in een busje en lift mee. Ze ontdekt vriendschap en een ‘normaal’ gezinsleven met een zusje en broertje (gaap). Hoe Amerikanen Europese campings in beeld brengen, levert grappige beelden op. Hanna is een Hollywood-productie met een cult-laagje. Het verhaal is flinterdun, maar de goed gefilmde, mooie plaatjes en vooral de vette beats van de Chemical Brothers maken veel goed. De filmmakers zijn geïnspireerd door Europese producties als Lola Rennt, de slowmotion vechtscènes lijken daarentegen bezield door Aziatische films. Hanna is een film waarbij je je best een avondje vermaakt, maar dat helaas toch een gladde en oppervlakkige productie blijft. Een gemiste kans. LV
Opening Zaterdag 9 juli om 16.00 uur Academie Minerva / Gedempte Zuiderdiep 158 / Groningen Openingstijden 9 juli 16.30 – 19.00 10 juli 12.00 – 17.00 11 juli t/m 13 juli 10.00 – 21.00 Donderdag 14 juli 10.00 – 18.00 Locatie tentoonstelling Academie Minerva / Praediniussingel 59 Groningen
a
Destroyer treedt 30 juni op in Vera. Voorverkoop start op 15 juni om 12 uur. CW
Elaine en Jarrod vliegen naar Los Angeles om de verjaardag van Jarrods beste vriend te vieren. Als de feestgangers wakker worden zijn er aliens geland, die het hebben voorzien op de miljoenen inwoners. Snel blijkt dat ze nergens heen kunnen en zich gezamenlijk moeten zien te redden terwijl de aliens steeds dichterbij komen. Skyline moet het niet hebben van het plot. Ik zou het bijna een prestatie noemen dat iemand een dergelijk oppervlakkig en armetierig verhaal kan bedenken. De dialogen sluiten hier naadloos bij aan: de personages braken de ene na de andere ongeïnspireerde woordenbrij uit, waardoor van geloofwaardigheid erg weinig sprake is. Een film als Skyline kijk je dan ook niet voor de acteerprestaties of het prachtige scenario. Nee, deze film kijk je voor de actie, de visuele impact en de special effects die je uit je stoel zouden moeten blazen. Zouden moeten, want ook hier stelt Skyline teleur. Skyline kun je omschrijven als een uiterst zielloze remix van het slechtste uit Independence Day en War of the Worlds, maar dan met totaal onuitstaanbare hoofdpersonages. Enkel de compleet van de pot gerukte finale scoort twee entertainmentsterren. LV
a
Bijna twintig jaar lang werd de synthesizerpop uit de jaren 80 verguisd, maar net als bij mode wordt alles wel weer een keer hip. Alles wat we tot voor kort als ultiem fout bestempelden (dwarsfluiten, gladde saxofoonsolo’s, soft rock, discopop), komt voorbij op Destroyers nieuwe plaat Kaputt. En dat alles zonder ook maar een vleugje ironie. De muziek is zwoel en romantisch, maar met een typische jarentachtigkoelheid en -afstand. Het is muziek die past bij pastelkleuren, witte pakken, kaviaar en champagne. Wat Kaputt echter bijzonder maakt is dat de teksten compleet contrasteren met de gladde muziek. Savage Night at the Opera, Suicide Demo for Karen Walker: het zijn geen oppervlakkige deuntjes meer als je goed luistert. Kaputt is zo goed dat je je na beluistering verwonderd afvraagt of je het al die tijd verkeerd hebt gezien. Was die muziek eigenlijk wel zo slecht als we al die jaren dachten? Dat Destroyer je zo kan doen twijfelen over iets dat je twintig jaar lang met zekerheid wist, is een prestatie van formaat.
- Autonome Beeldende Kunst - Vormgeving Communicatie - Vormgeving Ruimtelijk Ontwerp - Docent Beeldende Kunst en Vormgeving
GRONINGER GRONINGER MUSEUM MUSEUM
MUZIEK
LENYA
28-05-2011 - 28-08-2011
WWW.GRONINGERMUSEUM.NL 20 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
ZATERDAG 4 JUNI VANAF: 20:00
loco
Sanderijn Kok (19), eerstejaars Hbo-Rechten, op locatieshoot in Paterswolde ‘Ik shoot al jaren met Sanderijn’, zegt fotograaf Wim van der Stelt. ‘Een prachtig model en een supertoffe meid.’ Sanderijn zat drie jaar geleden in Assen met een paar vriendinnen een broodje te eten in een kebabzaak, toen een vrouw naar haar toe kwam. Of ze interesse had in modellenwerk? Sindsdien heeft ze heel wat fotoshoots en modeshows achter de rug. Sanderijn: ‘Het is meestal in de randstad. In het begin ging mijn vader altijd mee. Ik heb ook een keer de finale van een missverkiezing gehaald, maar dat sfeertje was mij te nep allemaal. Ik ben toen niet verder gegaan. Vorig jaar deed ik eindexamen en ben ik even gestopt. Nu ben ik weer op zoek naar een modellenbureau, maar eerst nog stevig trainen om goed op figuur te komen. Het is leuk als je je gezicht op internet tegenkomt of op posters in de stad. Leuk voor nu, maar als ik klaar ben met mijn studie, stop ik er toch mee.’
[17] [16] 2011 2011 15 18 JUNI MEI WOENSDAG HANZEMAG 21 Tekst en foto: Luuk Steemers
In & UIT
Fitness Een heel jaar lang fitnessen voor slechts € 95,? In het Sportgezondheidscentrum kan dat! Er is plaats voor slechts 150 studenten dus meld je zo snel mogelijk aan via:
[email protected] naast je naam, dat je reageert op de ‘voorinschrijving’! (het abonnement geldt tot en met 31 augustus 2012)
IN&UIT is bestemd voor studenten- en personeelsactiviteiten. Ook kunnen studenten en medewerkers hier gratis hun advertenties kwijt (maximaal 30 woorden). Informatie voor de uitgave van woensdag 15 augustus kun je mailen naar
[email protected]. De deadline is woensdag 5 augustus.
Studeren én werken ? open dajugni 18
Kom Accountancy of Controlling studeren en beleef de Nyenrode Experience! Maak deel uit van een uniek netwerk Breng je management skills naar een hoger niveau Koppel wetenschap aan de praktijk Kenmerken: deeltijd, Nederlandstalige colleges, kleine groepen, salaris en studie vergoed door werkgever. MARKTLEIDER IN ACCOUNTANCY & CONTROLLING www.nyenrode.nl/sac
PZZL 1
2
3
8
12
14
25 27
7 9
5
11
10 17 21
4
22
18
13 15
19 23
24
26 28
22 HANZEMAG WOENSDAG 15 JUNI 2011 [17]
16
6 13 5 11 4 26 18 20 12 27 2 20 21
ACLO Zomeractie Voor slechts € 19,95 kunnen studenten die nog geen ACLO-kaart hebben tot 1 september sporten bij de ACLO. Kubus op Noorderzon zoekt vrijwilligers Net als vorig jaar staan de technische schools en het Instituut voor Communicatie & Media op het Noorderzon Festival met een gigantische kubus, QU3. In de kubus is veel technisch spektakel te beleven, zoals een camera aan een ballon die van afstand is te bedienen en menselijke hologrammen die op je afkomen. QU3 heeft nog vrijwilligers nodig. De werktijden liggen tussen 14.00 en 24.00 uur, in blokken van vier of zes uur. Het maakt niet uit hoeveel keer je kunt, maar bij minimaal twee dagen mag je meedoen aan de nazit. Info: g.h.a.de.
[email protected], of tel. 06-53161836. Opgeven:
[email protected]. Fotomarathon Op zaterdag 18 juni vindt de Fotomarathon van Stichting Clear en de Fotoacademie Groningen plaats. Tijdens de Fotomarathon voer je verschillende foto-opdrachten uit binnen een beperkte tijd. Door de tijdsdruk wordt dit een spannende uitdaging. De winnaars worden gekozen door een vakkundige jury. De winnende foto’s worden in november tentoongesteld op het Clear Fotofestival in Groningen. De eerste prijs is een deelname aan de Photomeeting 2011. Opgeven: fotomarathongroningen.nl. Deelname:10 euro voor studenten en 15 euro voor anderen. GSp Studentenplatform Project Zomertijd. Tot/m 24 juni organiseert het GSp Zomertijd. Thema LevensLang. Voor info, zie de website. Persoonlijk gesprek. Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926, e-mail
[email protected] of www.gspweb.nl.
PINKVIEW Groninger fotografiestudenten geven hun PinkView op Roze Zaterdag. Een buitenexpositie van 25 juni t/m/ 23 juli in hartje Groningen. Groningen is Roze Stad van het jaar en organiseert daarom op 2 juli de Roze Zaterdag. Van oudsher heeft Roze Zaterdag een demonstratief en politiek karakter waarbij gestreden wordt voor vrijheid en tolerantie voor iedereen. Het thema van dit jaar is Ruimte voor Ontmoeting.
Colofon HanzeMag is het redactioneel onafhankelijke magazine van de Hanzehogeschool Groningen. Het blad verschijnt tweewekelijks. Redactie-adres Zernikeplein 7 A0.04 en A0.05, Groningen Postadres Postbus 30030, 9700 RM Groningen T 050 5955588 • F 050 5955590 E
[email protected] I www.hanze.nl/hanzemag Redactie Chris Wind Boudewijn Otten Luuk Steemers Rina Tienstra Loes Vader
hoofdredacteur 050 5955585
[email protected] (eind)redacteur 050 5955582
[email protected] redacteur 050 5955581
[email protected] redacteur 050 5952570
[email protected] redacteur 050 5955588
[email protected]
Fotografie Pepijn van den Broeke - www.pepijnfoto.nl Redactie HanzeMag Illustraties Mathieu van der Bij & Xiao Feng Chiu • Sam Peeters • Leo van der Reest • Ricky van Duuren Lay-out Renée Zaal - www.reneemedia.nl Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie HanzeMag & Grafische Industrie De Marne B.V. Oplage: 6.000 Advertenties Bureau Nassau 020 6230905
[email protected] Abonnementen 60 euro per jaar 050 5955588
[email protected]
Uitvinders orizontaal H 1 Rudolf …, dieselmotor (6) 4 Peyo bedacht hem (5) 8 Franz …, componist (5) 9 Heel zwarte lesbienne (7) 10 Weer (7) 11 Europese voetbalbond (afko, 4) 12 Artsen zonder Grenzen (afko, 3) 14 Linus …, cilinderslot (4) 15 I don’t know why (afko, 4) 18 Tennisbalt (3) 21 Oerdom dier (4) 23 Heel glibberig (7) 25 Gespierd (7) 26 Ondanks de hoogmoed (5) 27 Weghelling (5) 28 Europeanen die je kwaad maken (6)
Verticaal 1 Joe, Averell en John (ontdekker atoomtheorie) (6) 2 Eise …, mechanisch planetarium (7) 3 Vijf milliliter is één … (8) 4 Gelovige met een kleine baardh (4) 5 Alleen, in m’n … (5) 6 Noodlottig (6) 7 Botenbeurs (5) 13 King Camp …, wegwerpscheermesje (8) 16 John Harvey …, cornflakes (7) 17 Wilbur en Orville …, motorvliegtuig (6) 19 Betje, Pos of Sidonia (5) 20 Nederlandse muziekprijs (6) 22 Alfred …, dynamiet (5) 24 Henry …, lopende band (4)
De schuin gedrukte opgaven zijn cryptisch, de vet gedrukte hebben met het thema te maken, net als de oplossing. Mail het woord naar:
[email protected] en ding mee naar een cadeaubon van 10 euro. Inzenden t/m donderdag 4 augustus. De vorige PZZL is gewonnen door: Julia Roos. De oplossing is: ZALIGSPREKING. Boudewijn Otten
Lieve Loes Heeft je beste vriendin gezoend met de jongen waar jij al tijden vlinders van in je buik krijgt? Ben je verliefd op je docent en kun je je niet meer op je studie concentreren? Lig je niet lekker in je projectgroep en begrijp je niet waarom? Mail Loes, onze enige echte ervaringsdeskundige. Inzenden mag zelfs anoniem.
[email protected]
Lieve Loes, Ik heb een lastig probleem. Mijn vriend wil zich opgeven als KEI-leider, maar ik zie het echt helemaal niet zitten dat hij met een groepje eerstejaars meiden vijf dagen en nachten in de stad rondsjouwt. Toen ik een paar jaar geleden zelf KEI liep, zag ik dat sommige meisjes in totale aanbidding om hun KEI-leiders heen hingen. En als ze ook nog te veel drinken, gaan natuurlijk alle remmen los, dat weet ik eerlijk gezegd uit eigen ervaring. Het punt is alleen dat ik dát niet tegen hem durf te zeggen. Ik ben nogal jaloers en als hij me een dag geen lieve sms’jes stuurt, zie ik allerlei doemscenario’s. Omdat mijn achterdocht me al eerder een relatie heeft gekost, laat ik niets merken, maar nu gaat mijn fantasie al bij voorbaat met me op de loop. Ik heb er zelfs nachtmerries over. Wat kan ik doen? Anne-Lotte
Lieve Anne-Lotte, Je hebt zelf de eerste stap al gezet: toegeven dat je jaloers bent. Een beetje jaloezie is onvermijdelijk in de meeste liefdesrelaties. Als je geen greintje jaloezie wilt voelen, kun je je beter niet in een liefdesavontuur storten. Uit je brief maak ik niet op dat je vriendje onophoudelijk met andere dames sjanst, je vriendinnen in hun billen knijpt of met lippenstift op zijn shirt thuiskomt. Omdat je achterdocht je al eerder een verhouding heeft gekost, zou ik het probleem bij mezelf zoeken en niet bij je vriend of bij een groepje eerstejaars huppeltutjes. Je schrijft dat je weet dat meiden nog wel eens alle remmen los gooien als ze te veel drinken. Komt daar jouw jaloezie soms vandaan? Alcohol maakt meisjes makkelijk en jongens zelfverzekerd. De gouden combi voor sex. Of komt je achterdocht voort uit gebrek aan zelfvertrouwen? Laat vooral je eigenwaarde niet afhangen van de liefde van je vriendje. Een goede vriendin vond het vreselijk als haar vriendje alleen op stap ging. Dan lag ze uren wakker en ging zelfs zo ver dat ze op de fiets stapte en stampij in de kroeg maakte. Ze realiseerde zich dat ze met haar gedrag haar relatie aan het verzieken was. Uiteindelijk heeft ze haar achterdocht opgebiecht. Nadat ze een aantal nachten tandenknarsend wakker lag, begon ze aan het idee te wennen dat haar vriend af en toe met zijn vrienden op stap gaat. Probeer het uit. Iedereen heeft recht op een eigen leven. Waarom
KLASKE geef je jezelf ook niet op als KEI-leider? Dan heb jij afleiding en jullie allebei een keigave KEI-week. Lieve Loes, Vorige week zat ik met mijn jaarclub in de sauna te chillen en kwam het gesprek op plastische chirurgie en liposuctie. Iedereen was er op tegen, maar één van de meiden overweegt wel serieus om een fronsrimpeltje tussen haar ogen te laten botoxen. Ze is 19! Wat vind jij daar nou van? Patricia Hai Patries, Ziek! Hoe haal je het in je hoofd om een gif, dat bedoeld is om de lellen en vellen van middelbare dames en heren strak te trekken, in een jong koppie te spuiten. Volgens de American Society of Plastic Surgeons zijn in Amerika twaalfduizend tieners tussen de 12 en 19 jaar vorig jaar ingespoten met botulinum toxin, oftewel Botox. Maar, het kan nog gekker. Bekijk het filmpje Mom Gives Botox To Her 8-Years Old Daughter op Youtube. De moeder is uit de ouderlijke macht gezet. Schandalig dat er artsen zijn die dit soort behandelingen uitvoeren op rimpelloze perzikhuidjes. Denkt je vriendin gelukkiger te worden als ze er als een uitdrukkingsloos wassen beeld uit ziet? Plastische ingrepen zijn verslavend en kosten klauwen vol geld. Misschien moet ze zich niet zo druk maken om haar uiterlijk, dan zie je er sowieso stralend uit en blijven de rimpels nog een jaar of twintig weg.
KEI-goede promotie Enthousiasme is één van mijn karaktertrekjes die gemakkelijk los te maken is. Vooral als er iets groots te gebeuren staat. Iets wat niet zo geregeld is. Klussen waarvoor een beetje denkwerk vereist is. Waarbij mankracht nodig is en alles strak geregeld moet zijn. Gelukkig kan ik me de komende tijd ergens op uitleven. De zomer staat namelijk voor de deur. Geen zon, zee, strand en tien boeken verslinden. Nee, zomer is KEI-week. De week waarin heel Groningen op z’n kop gezet wordt. Voor een eerstejaars kan de KEI-week overweldigend zijn. Onwennig stappen ze op een maandag de trein uit. Weten eigenlijk niet welke kant ze op moeten lopen. Gelukkig wijst de massa hen de weg. De jongens met stekeltjeskapsel, de meiden met de net iets te strakke merkbroek. Zelf weten ze het nog niet, maar nog even en dan zullen ze omgetoverd worden van scholier tot student. Op eigen benen staan, je eigen mening vormen en kiezen voor hetgeen je echt leuk vindt. Dat je naast studeren nog meer in Groningen kunt doen, is al snel duidelijk. Of het nu een sport-, studie- of gezelligheidsvereniging is, allemaal pretenderen ze het gezelligst te zijn. Alle verenigingen laten zien wat ze in huis hebben. De KEI-loper belandt in een chaos van flyers, gadgets, roeiboten, feestjes en gratis lunches. Het gezegde, door de bomen het bos niet meer zien, mag hier best gebruikt worden. Mensen worden immuun voor promotiepraatjes, gratis bier en flyers. Bij Unitas is de KEI-week de week waarin het zogenoemde Unitasgevoel zijn hoogtepunt bereikt. De kracht van Unitas. Een kleine vereniging waar iedereen elkaar kent en elkaars inzet waardeert. Het enige wat wij deze week doen is dit gevoel delen. Ook al zit er in deze voorbereidingen bijna een jaar werk. We hebben sponsoren, gave artiesten en een strak draaiboek. Maar het is iets anders wat mensen daadwerkelijk aantrekt. Het zijn de idealen die de vereniging nastreeft, de mensen die er lid zijn en het gevoel dat men krijgt bij binnenkomst. Wil je dit meemaken? Kom langs. Het Unitasgevoel is iets dat je moet beleven, de gadgets krijg je er gratis bij. Klaske van Sluis Klaske van Sluis (22) is vierdejaars Logopedie op de Hanzehogeschool.
legal alien Country:
Bulgaria, 7.5 million inhabitants, 2.7 times the size of the Netherlands
Studies:
International Communication
Likes:
Music, working out, travelling
Dislikes:
bad weather, repetitive lifestyle
Motto:
Make your life more progressive
Hristo Peev (22)
Why did you choose Holland and Groningen in particular for your studies? ‘I was looking for something challenging, and at some point a friend of mine mentioned that Groningen is a really great and internationally-oriented city, full of young people. The other reason is that I wanted to develop myself as a DJ and music producer outside of my comfort zone. When I heard that Holland is very open-minded especially concerning talent, I was convinced that this would be the right decision.’ What is the biggest difference between Bulgarian and Dutch culture? ‘From what I have experienced over my last two years here, I would say that Dutch
people are quite reserved as opposed to Bulgarians. Of course, once you get to know each other, everything is fine, but that takes quite a while. I also prefer the Bulgarian food, to be honest. I really miss it.’ What was your first word in Dutch? ‘Bedankt! I really hope that’s the way you spell it.’ What hobbies do you have? ‘Well, I have been surrounded by music since the age of nine. When I was about fifteen, I started DJ-ing for a hobby. However, I quickly realized that standing behind the turntables was really my thing and that I wanted to do that for the rest
of my life. I have also started producing music, which is quite different from DJ-ing, but nevertheless an important part of a DJ’s career. I also have my own online radio show. It is called Synthesis, you can check it out at www.vibesradio.org .’ A few words about Hanze. What do you like and what don’t you? ‘I like the fact that it is quite big and that it provides all the necessary facilities a student needs: computers, wi-fi, AVequipment and much more. What I don’t like is the miscommunication that is going on in some departments. But to my mind that can be fixed.’
What are your plans for an internship and study abroad? ‘I am planning to go to Amsterdam and work for a record label. I was hoping to get a position in the international marketing department or anything else related to my study. We will see how that works out. My other option is to do an internship at De Cast, the cultural organization of Hanze University. I like the fact that they are involved in creating all kinds of events and giving people a chance to show their talent. In fact, they are the ones who gave me the “boost” in my DJ career here in Groningen, so I am very grateful to them!’ Ben Schumacher
International students still send real postcards
E.T. phone home Only fifteen years ago international students and employees could only communicate with their friends and family back home through a letter in the mail. Now, social media, Skype and WhatsApp make instant communication possible. Being an international student in the nineties must have been frustrating, spending fortunes on phone calls and writing long letters to friends and family back home. And just after dropping the envelope in the mailbox, realizing that you forgot to enclose those pictures you promised to send. Luckily for us, internet has made its debut in everyday life. Skype enables us to make free video phone calls. New songs and Queen’s Day pictures are shared at a click of a button by uploading them on Facebook, and sharing a good grade or a pay rise is a matter of a status update. Thanks to the internet, we can talk to our friends and family at any given moment. However, the possibilities of modern communication do not necessarily make it easier to stay informed about the situation back home. Nicaraguan Jamila (26), who studies International Business & Management at Groningen University, complains that staying in touch with friends can be hard. ‘WhatsApp can be useful, but not all my friends have internet on their phone. Skype is great, but the time difference makes it hard to meet up.’ It is eight hours earlier in Nicaragua, so when Jamila has time to spare in the evening her friends and family are all at work or school. So why not arrange a certain time to go on Skype? ‘That would be a good idea’, Jamila laughs, ‘but that is just too Dutch. We are more used to just letting stuff happen.’ 22- year old Jonas from Oldenburg, Germany, is not troubled by different time zones. Still, it is not easy to keep friendships as close as they used to be. ‘I live my life, they live theirs, people are moving in different directions.’ Out of sight, out of heart? Estelle, a Canadian employee at the Faculty of Arts, agrees. ‘I have been here for ten years, of course you start losing contact.’ Jonas has a re-
markable way of solving this problem: one of his friends came along with him to the Netherlands. ‘But he is not here at the moment’, he explains, ‘he is studying abroad this semester.’
Estelle, a self-described inactive user of Facebook, says her online profile makes Calgary feel less far away: ‘I feel connected with my friends and classmates from the past.’
However, modern communication is not only about staying in touch. Social networks like Facebook enable us to create an image of the life we are living thousands of miles away. A status update about a huge hangover or that amazing colleague is like a short letter to all your online friends. It paints a picture of a wonderful time abroad. More importantly, social networks give us the feeling of being in touch with a large group of friends, ranging from your BFF to a classmate from third grade.
The all-time favourite correspondent is a figure already important in ancient times: mother. Jamila laughs: ‘My mom sends me at least seven emails a day. If I don’t answer, she freaks out.’ It’s just her mother’s way of communicating, she says. ‘If my mom hasn’t sent me an email for two days, I would freak out!’ It would be one of the very few reasons for her to make a phone call to Nicaragua, the others being ‘an earthquake or a volcanic eruption’. Jonas, too, keeps close contact with his mother: he talks
to his parents every other day, ‘and I go back to Oldenburg to see them every other weekend.’ The emergence of the internet altered our way of communicating dramatically. However, one relic of the past seems to be impossible to eradicate: the postcard. Particularly on special occasions, a postcard seems to be popular. ‘It’s more personal. I could have just sent an e-card, right?’, says Estelle, who sends cards on Christmas and birthdays. Jamila also sends cards from time to time: ‘It will be Mother’s Day in Nicaragua soon, and a postcard is just nicer than an email.’
Michiel Klaassen
Photo: : Reyer Boxem
[17] 2011 15 MEI WEDNESDAY HANZEMAG 4 INT
Life inside a forensic psychiatric facility Not far from the central station in Groningen you can find the imposing building of the oldest penitentiary facilities in this country, TBS clinic ‘Dr. S. van Mesdag’. The building dates back to 1882 and originally served as a prison. In 1960 the building became a Forensic Psychiatric Facility. Social Work graduate Shanna Lugthart (23) is a social therapist in the highly secured facility. After her shift in the historical building of the TBS clinic ‘Dr. S. van Mesdag’, Shanna Lughthart is waiting near the entrance enclosed by high walls. After a passport check I receive my visitor’s pass, Shanna guides me through the highly secured facility. This is exceptional. Visitors are admitted only very rarely. ‘Forensic aspects of Psychiatry are very interesting. That’s why I undertook an internship in a TBS clinic where people who commit serious crimes receive forced treatment’, Shanna explains. That was in 2009. The environment proved to be very inspiring to Shanna. ‘Ten months later I was offered a part-time job at the clinic, which I happily accepted. I chose the interesting environment of the TBS clinic as main subject for my final paper. The clinic wanted me to stay after my graduation in January 2011. They offered me a full-time job as
a socio-therapeutic employee in one of the heavily secured departments of the clinic.’ ‘In my opinion TBS is a good method of treating patients’, Shanna says. ‘TBS aims for the patients’ return to society with a minimum risk of repeat offences. After two years, the clinic will provide an advice about the probability of repeat offences. On the basis of the advice a judge decides whether a patient is ready to return to society or not. If not, the patient has to stay for at least two more years. TBS treatment offers patients an opportunity to truly work on their problems before they return to society. Only patients who benefited from the treatment will be released from the clinic.’ Shanna works on a daily basis with patients who are suffering from various disorders such as schizophrenia, anti-
social personality disorders, borderline and psychoses. ‘In our facility we can treat 230 male patients. At my unit, we only have six patients who, individually, need very intensive care. These patients stay in a secured facility to minimize the danger towards others. Patients are involved in various day-time activities such as sports, cooking and working. We guide, observe and analyze them intensively.’ Shanna had to sign a confidentiality agreement to secure the privacy of patients and employees. ‘So I am not allowed to reveal any specifics. But I can definitely say that every day at the clinic is a new adventure. During a normal working day I experience quite a lot of bizarre moments. You can never predict how the patients will behave. That makes my job so exciting. Not one day is the same.’
Even though Shanna feels completely safe working with these patients, there is always a certain risk involved. ‘All employees are wearing a beeper with alarm in case an incident with a patient occurs. During my job I experienced some aggression, mostly verbal, but overall few incidents occur. However, when they do, you have to be able to cope with the situation. ‘It is a very interesting job and I get a lot of satisfaction out of it. A lot of people are leaving the clinic in a good mental state and pick up their lives in a very positive way. To me new patients, new files and new offences are new opportunities to make the world a better place.’
Maaike Kliphuis
TBS In Dutch, the abbreviation TBS stands for Forced Treatment from the Government. The Dutch legal system requires persons who committed a very serious crime while being of unsound mind, to take compulsory treatment by therapy, guidance and medication. A judge and a psychiatrist decide whether or not someone was accountable for his crimes at the moment they were committed. Persons who are of unsound mind are placed in a Forensic Psychiatric Centre after their regular prison sentence.
3 INT HANZEMAG 15 MEI WEDNESDAY 2011 [17]
Comedy improv group Stranger Things Have Happened conquers Groningen
Political Jokes and Fart Gags Comedy improv group Stranger Things Have Happened is not only conquering Groningen’s stages, but also just won second place in the City of Talent competition. The septet got awarded with a giant billboard in the city, on which the heroes of quirky humour can be admired. ‘We don’t know who has invented humour’, the seven banterers shake their heads. The concept of their group Stranger Things Have Happened, as well as that of improv comedy itself, could be traced back to the Stone Age, they like to wisecrack. ‘Some of us prefer satirizing politics. Others foster the linguistic side of jokes, such as Monty Python did. However, to be a successful mixture, our show also needs some stupid fart and burb jokes!’ As Stranger Things Have Happened, Cees Krottje, Chandler “Chad” Bullock, Kees de Vries, Naomi De Ruiter, Rob Sanders, Thomas Mook, TJ, and Tom Wilcox perform an open improv comedy show at Irish Pub O’Ceallaigh every Monday, and a full-length show
every first Thursday of the month at the USVA theater. ‘It happens quite often that we also have additional shows and performances on top of our normal schedule, sometimes even three or four times a week.’ As less people are residing in Groningen during the summer, this is the time for a (re)creative break. ‘This is also the time for our private life. Tom’s girlfriend has become a stranger to him as well’, the group jokes. Their jokes cover a wide range: from comedy to black humor. Serious theater, however, is definitely not disregarded. They do not fear to run out of ideas, as they know that they can count on their audience: ‘The audience always comes up with something new and fresh that we can use and work with. Certainly, it
happens that we might find ourselves using an idea during a show that we already used in the past. But you never ever recreate an exact scenario, that’s almost impossible. This also has to do with the audience. Sometimes there might be someone who has seen us before and likes the way we realized his suggestion, so he wants to see it again.’ The group ensures that their improv comedy is not based on any hidden script or agenda. ‘The only thing that is fixed and defined previously is the interactive games that we play with the audience. How we realize them, well, that’s pure improvisation. We do not even know who plays what at that point. One of us acts as host and decides which sketches we are going to do in the show, and
knows who he wants them to play. But up until the very second we play the scene, we know nothing and we are absolutely proud of it! The only thing that never changes is the structure of the games.’ What gags find their way onto the stage is something the seven jointly decide. ‘Within Stranger Things we are more or less equal. Except for Kees. He takes care of the training during our rehearsals. When we are doing a radio show or other specific performances, sometimes the topics we cover are already predefined. This takes away a little of the spontaneity. Usually Kees de Vries writes a script for those shows, but sometimes we also do that together.’ Text: Ben Schumacher
[17] 2011 15 MEI WEDNESDAY HANZEMAG 2 INT
Wednesday 15 June 2011 Independent Magazine of Hanze University of Applied Sciences | email
[email protected] | Photo: Ben Schumacher
17
The improv comedy of
Stranger Things Have Happened