HUMURO. SZOLNOK Somero de AMIKECO ESPERANTO-ASOCIO

Nova Espero

- 16 -

HUMURO Vekiĝas virino dum la nokto kaj trovas la liton de sia edzo malplena. Ŝi iomete vestas sin kaj iras malsupren. Tie en la kuirejo li sidas kun taso da kafo antaŭ si. Li ŝajnas tre pensema rigardante al la muro. Ŝi vidas, ke li sekigas siajn okulojn, tiam trinkas iom da kafo. „Sed kio okazas al vi, karulo?” Ŝi diras. „Ĉu vi memoras, kiam via patro vidis nin kisantaj en la malantaŭa sidejo de mia aŭtomobilo?” „Jes, karulo, mi eĉ tre bonege memoras!” Ĉu vi memoras, ke li puŝis pafilon en mian vizaĝon dirante: „vi aŭ edzinigas mian filinon aŭ pasigos dudek jarojn en malliberejo!” „Jes, karulo, mi memoras.” Li forviŝas ankoraŭ unu larmon for de sia vango, kaj diras: „mi estus liberigita hodiaŭ!” Estis romantika posttagmezo dimanĉa en la malgranda parko. Sur unu el la benkoj sidis belege vestita junulo, kaj sur alia benko, iome fore, sidis junulino kun sia malgranda filo. La knabo forlasis sian patrinon kaj sin direktis al la benko, kiu sidis la junulo. „Kiom aĝa vi estas?” demandis la knabeto. „Mi fakte aĝas 28 jarojn”, respondis la junulo. „Kaj kio estas via nomo?” „Mia nomo estas Lars, kaj kio estas via nomo?” „Ole, ĉu vi estas edziĝinta?” „Ne, mi ne estas”. La malgrandulo sin turnas al la benko, kie sidas lia patrino. Tiam li kriegas tiom laŭte, kiom liaj malgrandaj pulmoj permesas: „Panjo, ĉu vi havas aliajn demandojn por li?” Oni murmuretas kelkajn vortojn en la preĝejo, kaj subite oni estas edziĝinta. Oni murmuretas kelkajn vortojn dum sia dormado, kaj subite oni estas eksedziĝinta.

Somero de 2007.

„Laŭ mia opinio, la fotoj, kiujn vi faris pri mi, ne sufiĉe flatas min!” „Vi ne bezonas flatojn, vi bezonas kompaton!” JEN LA STELOJ, KVAZAŬ JUVELOJ... AŬ NUDELOJ Kruko kaj Baniko admiras somernoktan ĉielon. Baniko: Foje kiam mi rigardas la stelojn, mi sentas min sensignifa. Kruko: Kia koincido! Ankaŭ kiam MI rigardas la stelojn, mi sentas vin sensignifa! JUDA ŜERCO (DE LA TIAMA TEMPO EN POLLANDO) Buĉisto anoncas al vico de atendantoj: „Ne estas sufiĉe da viando por ĉiuj. Judoj – for hejmen!” La judoj disiras plendante kaj la aliaj restas starante. Post 2 horoj la buĉisto revenas: „Hodiaŭ tute ne estos viando. Ĉiuj – for hejmen!” La homoj disiĝas. Unu el ili plendas: „Tiuj judoj, ili ĉiam gajnas.” ÍRISZ Programelemek:

66. 67. 68. 69. 70. 71. 72.

Salsa tanfolyam Szépségverseny Szónok verseny Tájfutó verseny Ulti Játék, tanulás és verseny Városismereti vetélkedő Vigla Muziko koncert (7 fős zenekar Kongóból)

NOVA ESPERO Informletero de Amikeco Esperanto Asocio Kiadványunk sokszorosítható és ingyen terjeszthető . > Retpaĝo: www.esperantoszolnok.ini.hu > Retadreso: [email protected] > Adreso de redaktejo / Szerkesztőség címe: 5000 Szolnok Hild Viktor u. 5. 2/17 > Redaktoroj / Szerkeszti: Fózer Vendel Tel: +36 20/370-53-53 E-mail: [email protected] Eszényi József Tel: +36 30/418-01-13 E-mail: [email protected]

6-a jaro N-ro 1 (32.)

AMIKECO ESPERANTO-ASOCIO

 SZOLNOK  Somero de 2007.

Kedves Olvasóink!

ÍRISZ Fesztivál - Zalaegerszeg

Szerkesztőségünk úgy határozott, hogy ezután ismét negyedévenként fog megjelenni a hírlevél. Törekszünk arra, hogy többségében eszperantó nyelven jelenjenek meg az írások, de továbbra is olvashatunk benne magyar nyelvű cikkeket.

Karaj niaj gelegantoj! La redaktistaro decidis tiel, ke poste la informletero aperos denove kvaronjare. Ni klopodas, ke ĉefe Esperante aperu la artikoloj, sed ankaŭ hungare aperos verkoj.

Egyesületi híreink Jól sikerült klubdélutánnal kezdtük a 2007-es évet. Január 8-án a Barátság Eszperantó Egyesület vendége volt Dr. Dudich Endre és Szabó Imre. Az eszperantó irodalomból versek, népdalok, prózai előadások hangzottak el. Prohászka Antal pedig zenével színesítette a rendezvényünket. Az est alkalmával Török Ildikó hastánc bemutatóját is megtekinthettük. Május 14-én került sor az Egerfarmosi húsvéti rajzpályázat szolnoki bemutatójára, amely két hétig volt nyitva a Vasutas Csomóponti Művelődési Házban. Az első félévben, minden hónap első hétfőjén Cseh József tartott eszperantó nyelvórákat az egyesület tagságának. A továbbképzés az ősz folyamán folytatódik.

Nova Espero

-2-

Somero de 2007.

Nova Espero

ÍRISZ ifjúsági és felnőtt fesztivál, valamint a Magyarországi Eszperantó Kongresszus megrendezésére kerül sor. Helyszín: Zalaegerszeg Időpont: 2007. július 21-29.

Jelentkezés

Jelentkezni a következő internet címen lehet: www.iris.heszperanto.hu .

Programelemek

A programelemek listája megtalálható a 6. oldalon.

Bő vebb információ

Bővebb információk Baksa Józseftől kérhetők az [email protected] és a [email protected] e-mail címeken. Folyamatos információt a [email protected] ifjúsági és az [email protected] felnőtt levelezőlistákra küldött kérelemmel lehet kérni.

Tartalom / Enhavo Vasutas Eszperantisták Országos Baráti Találkozója – Győr ..........................2-3 Prezentiĝo de Esperanto-urboj kaj vilaĝoj .........................................4-5 Poemoj ............................................6 Fabelo pri la kuraĝa leporo .................7 Gondolatok egy átfogó nyelvpolitika kialakítására… ..................................8 Kamaszfesztivál /Junulara festivalo ......9 Internacia Paska desegnoekspozicio .................................10-11 Printempa rekontiĝo de esperantistoj en Pohorje, Slovenio.........................12 Tritaga ekskurso al Slovenio..............13 Esperanta trejnado en urbo Kecskemét por esperantistaj instruistoj ..............14 Gál Tamás: Gondolkodom/Mi pensadas 15 Humuro .........................................16

- 15 -

Somero de 2007.

GYŐ RBEN VOLTUNK A VASUTAS ESZPERANTISTÁK ORSZÁGOS BARÁTI TALÁLKOZÓJÁN Mint az talán többek által is ismert, a vasutas eszperantisták minden évben más-más városban rendezik meg a hagyományos Országos Baráti Találkozót. Ez alkalommal a győri eszperantó csoport vállalkozott a találkozó megszervezésére, melyre 2007. 06.30 és 07.01. között /szombat-vasárnap/ került sor. A találkozók sorában ez volt a 39a Landa Amika Fervojista Esperanto Renkontiĝo. A találkozón összesen 63 fő, közöttük 12 fő külföldi - a Kiskunhalas-Kelebia Vasutas Alapszervezetből szintén 12 fő eszperantista vett részt. A csaknem 2 napos találkozó programjában győri városnézés, pannonhalmi kirándulás és borkóstoló, szombat esti bál, majd vasárnap délelőtti ünnepi munkaülés szerepelt. A nagy távolság miatt a többség -így mi is- már 29-én Győrbe utazott, hogy kipihenten tudjon részt venni a teljes szombati programon. A résztvevők elszállásolása a MÁV állomással szemben lévő Szárnyaskerék Hotelben és a közeli Kazinczy Gimnázium diákotthonában történt. Nekünk /a kelebiai-halasi csoportnak/ szerencsénk volt, mert sikerült a vasutas vendégszobákban helyet foglalni /hónapokkal korábban/ és így még 1/3-ba sem került a szállás, mint a többieknek. A találkozó házigazdái profi módon szervezték meg a nem kis csoport fogadását, elszállásolását, étkeztetését és mozgatását a különböző helyszínek között. Az idegenvezetés /Győrben és Pannonhalmán/ és a munkaülés eszperantó nyelven folyt. Kivétel a pannonhalmi Bencés Apátság területén volt, mert ott nem eszperantista csoporthoz is lehetett csatlakozni a bejárás során. Mondanom sem kell, hogy a délelőtti győri városnézés és a délutáni pannonhalmi kirándulás maradandó élmény volt valamennyiünk számára. Győri városnézés során alkalmunk volt

megismerkedni a Rába és Mosoni-Duna összefolyásánál elterülő un. Káptalandomb legnevesebb műemlékeivel, intézményeivel /Bazilika, Egyházmegyei Kincstár és Könyvtár, Hittudományi Főiskola, Nagypréposti palota, Konferencia központ stb./, valamint a közeli városközpont patinás épületeivel. Győr városa központi fekvése /Bécs és Budapest között félúton terül el/ révén már a római időkben a nyugati irányú kereskedelem központjaként stratégiai szerepet játszott a magyar történelemben. A török korban pedig a kereszténység végváraként kulcsfontosságú szerepet játszott Európa védelmében. Magyarország műemlékekben egyik leggazdagabb városa, a barokk belváros rekonstrukciójának elismeréseként elnyerte a Műemlékvédelem Európa-díját. Szombaton délután külön autóbusszal vittek bennünket a Győrtől kb. 20 km-re lévő közel 3800 lakosú Pannonhalmára, melynek gyökereit a római korig vezetik vissza. Honfoglaló őseink kereszténységet ismerő avar, szláv és bajor szállásokat találnak itt. A krónika szerint 996-ban missziós bencés szerzetesek telepedtek meg a mai település melletti dombtetőn, s a későbbiekben ez határozza meg a település fejlődését. A török időkben a végvárrá alakított kolostor és a település lakossága hol behódol, hol elmenekül, végül a város elpusztul. A XVIII. század az újraépítés kora, ekkor németek és szlávok költöznek a magyar lakosok mellé. A XIX. században mezővárosi járási székhely, majd közlekedési csomópont lesz. 1996-ban ünnepelte az apátság fennállásának 1000 éves évfordulóját, amikor II. János Pál pápa is látogatást tett az apátságban. Még ebben az évben az UNESCO a világörökség részévé nyilvánította az apátságot és környékét. 2000-ben a település városi

GONDOLKODOM

MI PENSADAS

„Gondolkodom, tehát vagyok” ( Descartes)

„Mi pensadas, do mi estas” (Descartes)

Mit jelent az, hogy gondolkodom? Mi az, hogy gondolkodom? Amikor úgy tudom nincsen gondolatom, akkor nem vagyok? Gondolat a testem? Az nem lehet, hisz’ úgy tudom… Hol van az, hogy tudom? A gondolat az agyban születik, mert ott van az a „tudom”. Kombinálom a tudottakat, akkor a végső pontot, a gondolatot kapom. Azt mondják nem igaz, azt úgy is megkapom? Hohó, kitől kapom? Ha kapom, akkor nem az én gondolatom, és én nem vagyok. Testem önmagában nem az Én. Mi vagyok? Anyag’, lélek’, tudat’. Meg az Isteni szikra, ami a fejemben van. Gál Tamás

Kion diras, ke mi pensadas? Mi pensas, kion signifas? Kiam scias tion, mi ne havas penson, ne mi estas? Nur mia pensokorpo? Ĝi ne povas, ĉar mi scias … Kie estas mia scio? La penso naskiĝas en la cerbo, tie estas „mi scias”. Mi kombinas la jam sciitojn, tiam la finan punkton Ricevas mi, la penson. Oni kontraŭdiras, sen ĝi mi ricevas? Sed de kiu venas? Se venas penso, tiam ne mia estas, mi ne ekzistas. Mia korp’ en si ne estas Mem’. Kaj ĉu mi? Substanc’, anim’, konsci’. Kaj la fajrero Dia, estanta en kap’ mia. Esperantigis: Imre Domokos 2007

ÍRISZ Programelemek:

42. Koncert: Jazzgitár koncert Miquel de la Quin híres brazil jazzgitárművész 43. Koncert Nikolao 44. Kvízjáték 45. Látogatás a Kézművesházba 46. Magyar táncház 47. Magyar-Eszperantó Kongresszus előadások 48. Magyarnóta, és népdaltanulás 49. Múzeumlátogatás: falumúzeum, olajipari múzeum, finnugor múzeum 50. Nemere könyvkiállítás 51. Nemzetközi est 52. Nemzetközi Eszperantó próbanyelvvizsga 53. Népdal est 54. Női kosárlabda verseny

Nova Espero

- 14 -

Somero de 2007.

Nova Espero

-3-

Somero de 2007.

Esperanta trejnado en urbo Kecskemét por esperantistaj instruistoj Kecskemét, 12-13.Majo, 2007 Kiel vi povas vidi sur la bildoj, okazis en hungara Esperanta movado denove interesa, bonetosa kaj lerniga kunveno en urbo Kecskemét, kie renkontiĝis esperantistaj instruantoj kaj instruistoj por priparoli multajn tre gravajn aferojn, kaj apude kompreneble ni interamikiĝis kaj bonhumore trejnadis unu la alian. La ĉeforganizanta grupo estis: Csillag-ász Regionális Eszperantó Alapítvány (Astro-noma Regiona Esperanto-Fondajo) kaj aktive helpis en la prepara laborado Jozefo Baksa, prezidanto de HEA, Julianna Vas-Szegedi , REA, Tiszafüred kaj Bartha Ildiko CsiRA. Alveno Sabate, antaŭtagmeze ni renkontiĝis ĉe la fama ejo de la urbo, Planetario, kie laboras la ĉeforganizanto, Zoltán E. Kovács, kiu montris al ni la ejon. Poste ni promenis al tiu kolegio, kie la kunveno mem komencigis post la bongusta tagmanĝo. La partoprenantoj estis deksesope,kiuj venis el diversaj partoj kaj urboj de Hungario, de la orienta landlimo gis la okcidenta! Unue komencante la aranĝon ni prezentiĝis , kvankam multaj tre bone konis unu la alian, sed estis novaj "hirundoj", kiuj je la unua fojo partoprenis ĉi tian trejnadon. La ĉeftemoj de la unua tago estis kiu kiel maniere instruas, kian grupon: ĉu nur proprajn lernantojn aŭ ankau grupojn? Ni serĉis (kaj trovi) solvojn je diversaj problemoj en la instruado de Esperanta gramatiko. Kompreneble "kiom da grupoj, tiom da rimedoj", ja ni ĉiam provas elekti la plej bonan instrumetodon. Kelkaj instruas laŭ Csehmetodo, kelkaj uzas unuspecan, kelkaj du aŭ tri malsamajn lernilojn, librojn, teknikaĵojn. Estis interese aŭdi kaj lerni de la pli spertaj instruistoj, sed ĉiu havis bonajn ideojn por helpi la lernantojn , kiuj ĉi tiel pli sukcese povos preparigi por siaj statekzamenoj.

Inter ni estis kelkaj instruisoj , kiuj ne nur plenkreskulojn, sed ankaŭ infanojn instruas pri Esperanto, ankau iliaj raportoj estis ege valoraj, ja iam tiuj geknaboj iĝos esperantistoj de la estonteco, ĉu ne? Posttagmeze, antau la vespermanĝo ni kune promenadis en la centro de la urbo, kaj rigardis diversajn tre famajn konstruajojn de Kecskemét, ekzemple, la fakte diverskoloran kaj ege dekoraciitan "Cifrapalota" Post la vespermanĝo, kiuj povis resti, tiuj partoprenis la "vesperannoktan" priparoladon kaj trejnadon, ĉar ni ne povis cesi la babiladon interesan nur post la noktomezo! La ceftemo estis esperantistaj programoj, kaj kiamaniere ni povus inviti, partoprenigi niajn kursanojn, lernantojn en diversaj programoj por ke ili vidu: Esperanto temas ne nur pri la lingvodiplomo. Naskiĝis tre bonajn ideojn, estis ege utila la opinioŝanĝo! Alitage, dimanĉe unu ĉeftemo estis la regulado de tiuj programeroj, pri kiuj ni nokte paroladis. Rezulte ni povis kompili tre detalan kalendaron ĝis somero de 2008 kun multe da interesaj, edukaj, sportaj, kulturajprogramoj por ĉiu monato. Tiu program-kalendaro estos legebla baldau en la interreto! Finante nian bonetosan kaj ege valoran kunvenon post la festa tagmanĝo adiaŭis unu de la alia per tiu penso, ke aŭtune ni denove renkontiĝos por sama kunveno en la sekva akcepta loko, Nyíregyháza, kie Eniko Zengo atendos nin en septembro. Tien ni atendas la nunaj partoprenantojn denove, kaj ankaŭ ĉiujn, kiuj nun ne povis veni al Kecskemét. Laŭ orientaj saĝuloj: "Estu pli da hirundoj, havu pli da sukcesoj!" "Sperto sagon akrigas!" Julianna Vas-Szegedi, REA por Kunagado, Tiszafüred

rangot kapott, s lassan kistérségi központtá vált. A településen és környékén a magas színvonalú szőlőtermelés mellett az idegenforgalom is meghatározó lett. Pannonhalmát évente 100-150 000 turista keresi fel. Június 30-án abban a ritka szerencsében lehetett részünk, hogy pannonhalmi kirándulásunk alkalmával avatott idegenvezetők kíséretében lehetőségünk volt bejárni az apátság épület komplexumát, ahol ma is több egyházi intézmény /múzeum, képtár, könyvtár, altemplom stb./ kap helyet. Az apátság könyvtárában kb. 300.000 kötetet őriznek. Itt alkalmunk volt látni a Pannonhalmi Főapátság, valamint a Tihanyi Apátság alapító levelének másolatát is /az eredetieket a Magyar Nemzeti Múzeumban őrzik Budapesten/. A kolostorlátogatás után megkóstoltuk a híres borvidék borait is. A szombat esti vacsorára és bálra a győri Zöldfa étteremben került sor. A finom vacsora, a talpalávaló zene, a kellemes környezet igazi jó és baráti hangulatot adott az estének. Másnap, vasárnap 10.00 órakor kezdődött az ünnepi munkaülés, melyen az alapszervezeti vezetők mellett megjelentek a külföldi vendégeink is. Az ilyenkor szokásos munkaülésnek az adta az ünnepi jelzőt, hogy ebben az évben ünnepli a vasutas eszperantó mozgalom megalapításának 50. évfordulóját. Az ünnepi ülés keretében Gulyás István egyesületi elnök megemlékezett a vasutas eszperantó mozgalom elmúlt 50 évéről, a nagy elődökről, majd röviden értékelte a jelenlegi helyzetet. A hozzászólások során először a külföldi vendégek kaptak szót, majd a hazai vezetők mondták el véleményüket. Az ülés egyik legfontosabb döntése volt a 2008. évi OBT helyszínének kijelölése. A jövő évi találkozó megszervezésére felkért Tatai Vasutas Eszperantó Egyesület elnöke, Ködmön Károlyné Erzsike örömmel felvállalta a házigazda szerepét. Az ünnepi ülés után komuna

fotado, majd ebéd következett. Ebéd után a még jelenlévők /többek vonata már korábban indult/ érzékeny búcsút vettek egymástól és a vendéglátó házigazdáktól /Dr. Ferenczy Imre és csapata/, majd ki-ki igyekezett az eszperantó zászlókkal és üdvözlő transzparenssel díszített Szárnyaskerék Hoteltól az utazáshoz használt vonatához, ill. gépkocsijához. Kelebia, 2007-07-05. Sutka István alapszervezeti elnök

REJTVÉNY

Kedves Rejtvényfejtő! A meghatározások magyarul olvashatók, a megfejtéseket viszont eszperantóul kell beírni. A fősorokban két jókívánság olvasható. Vízszintes: 1. Az első jókívánság 9. Hatalmas macskaféle 10. Tejszín és kézvédő is lehet (szófaji végződés nélkül) 11. Csodálkozás (végződés nélkül) 12. Magányosan 13. Dél-Amerikai ország 15. Nemesfém (végződés nélkül) 16. Betű kiejtve (ez már hang!) 18. Tagadás 20. Törtszámnevek képzője 21. Elöljáró 23. Melléknévi igenév képzője 24. Melléknévi igenév képzője 25. Betű (hang) kiejtve 26. Személyes névmás 27. Mézes 29. Szerepelj! 31. Kockázat 34. Kötőszó Függő leges: 1. Elöljáró 2. Előképző 3. Irodalmi műfaj 4. Ánizs 5. Fúrni 6. Tengely 7. Numero rövidítése 8. A ló hátán van 13. A második jókívánság 14. Utcai lámpa 17. Létige 19. Afrikai ország lakója (végződés nélkül) 20. Általános alany 22. A nemzetközi nyelv rövidítve 24. Szórakoztatás (végződés nélkül) 28. Személyes névmás 30. Betű (hang) kiejtve 32. Betű (hang) kiejtve 33. Kötőszó 1 2 3 4 5

L 6 7 8

9

Nova Espero

-4-

Somero de 2007.

Nova Espero

- 13 -

Somero de 2007.

PREZENTIĜ O DE ESPERANTO-URBOJ KAJ VILAĜ OJ EGERFARMOS

Vilaĝo Egerfarmos situas sur la bordoj de rivereto Eger en la regiono Borsodi Mezőség ('Kamparejo en departemento Borsod). En 1261 ĝi estas menciata la unuan fojon en historia dokumenta fonto (Regesta Apr. 2120), en kiu reĝo Adalberto la 4-a post la tatara invado difinis la bienon de episkopo en Eger tiel, ke ĝi etendiĝas de la agroj de nobeloj en Bél ĝis la areoj de nobeloj en Szemere kaj Farnos. Tio pruvas, ke ĝi estis loĝata de patrujkonkerantoj, ĉar la nobelan titolon ricevis unuavice patrujkonkerantoj, kiuj eble estis kabaroj, aliĝintaj al la hungaroj per sangokontrakto, ĉar la tribestro Bors estis kabaro. Ekzistas ankaǔ noto, laǔ kiu vilaĝo Farnos ĝis la fino de la 16-a jarcento troviĝis sur la maldekstra bordo de rivereto Rima, kaj en la periodo de reformacio de tie ĝi translokiĝis. Kontraǔdiras la faktoj, ke la preĝejo kaj la tombejo ekfunkciis en la 1200-aj jaroj, kaj en 1334-1335 ĝi estas menciita unue en la papa dekonaĵo-listo sub la nomo Fornos inter la paroĥoj de la dekanejo en departemento Heves. Ankaǔ la familio Kandó en 1575 akiris nobelan kurion. Unu el la bienuloj uzis la nomon de la vilaĝo nomante sin Fornosi.

En 1849 iu loĝanto de Farmos gvidis nokte tra la marĉo la husarojn Máriássy apartenantajn al korpuso Klapka, por ke ili sekurigu por generalo Dembinszky la vojon retiriĝi al vilaĝo Poroszló, al riverego Tiso. Tiam la 1-an de marto 1849 estis entombigitaj tiuj 4 nekonatajn liberbatalantojn, por kiuj la 15-an de marto 1906 starigis el publikaj donacoj la vilaĝo "decan marmoran memorŝtonon anstataǔ la provizore staranta ligna tombsigno". La tiamaj delegitoj 100 kronojn, sinjoro László Brezovay 210 kronojn, la vilaĝanoj donis 90 kronojn, kies nomoj estas lasitaj al la posteuloj en vitra botelo en la suba parto de la memorŝtono estimante dankon al la donacintoj, aparte pro la diligenta strebado al la notario Kálmán Medveczky kaj la loĝantoj József Szoó, Gusztáv Veres Gusztáv.

Kelkaj datenoj de Egerfarmos el la pasinto:

Jaro 1550 1786 1828 1850 1930 1996 Loĝ domoj

10 114 -

Tritaga ekskurso al Slovenio Aŭtune, 2006, mi komencis lerni Esperanton en mia lernejo, Kalvinana Bazlernejo Bán Zsigmond , en urbo Tiszafüred. Mi lernas kune kun mia fratino, kiu estas pli juna ol mi kaj vizitas la kvaran klason. El ŝia klaso lernas Esperanton 8 gelernantoj, el la tria klaso 7 kaj mi el la sesa klaso. Ni ĉiuj ĝojis, kiam ni eksciis ke en majo ni ekskursos al Slovenio, ĉar ankoraǔ ni ne estis tie. Mi tre atendis la vojon, ĉar mi estis scivolema: kiaj estas tie la homoj. Ni veturis per mikrobuso. Multaj helpis nin en la veturado, kaj ni senpage povis veturi al Slovenio, entute deksesope, kun 4 plenkreskuloj. Bedaǔrinde ne ĉiuj el nia Esperantoklaso povis veturi, ĉar ne ĉiuj havas pasporton. Dum la longa vojo al la celo ni multe ludis en la buso, ekzemple nia instruistino, Julianna Vas-Szegedi eltrovis ludon: ni provu deveni kiom da vilaĝoj, urboj ni trapasos de Tiszafüred ĝis la celo, Kope, sur Pohorje. Ĉiu diris unu nombron, fine fakte estis unu knabino, kiu gajnis la premion (glaciaĵon), cxar ŝia nombro (56) gajnis! Bedaǔrinde ne mi estis tiu knabino.... :) Vendrede, vespere ni atingis la celon, la montkabanon , kie atendis nin slovenaj esperantistoj. Al ni tre plaĉis la bela kaj granda montkabano, kie ni tranoktiĝis, estis komforta kaj mallaǔta - ĝis nia alveno.... Iomete ni estis la ǔtaj kaj bruaj, ĉar al ni tre placxis la ekskurso! Jam en la unua nokto ni provis amikiĝi kun auxstraj kaj slovenaj esperantistoj, sed iomete ni timis paroli Esperante. Estis tie 6 jara knabo, Vladimir, kaj li tre bone parolis Esperante. Kun li kaj kun Nika (universitatano, kiu lernas Esperanton en Slovenio) alitage ni provis paroladi - jam sukcese Esperante. Post la unua vespermanĝo ni okupis niajn ĉambrojn, sed neniu volis dormi, ĉar ni estis tre ekscititaj, fine nur post la dudekdua horo sukcesis ekdormi.Alitage, sabate ni frue ellitiĝis, ĉar post la matenmanĝo ni iris por tuttaga ekskurso sur montaron Pohorje. La vetero estis tre bona, la suno brilegis. Nia gvidanto estis Vesna Obradovic, kiu estis tre bona esperantisto, ŝi bonege konis la cxirkaǔaĵon. Ŝi estis la ĉeforganizantino de nia tendaro. Sur la pinto estis interesa afero: ni devis niajn nomojn enskribi libron, kaj ni povis stampi sur paperojn, tiu stampo pruvis, ke ni estis ĉe la pinto. Proksime al la pinto ni haltis por ripozi. Kelkaj plenkreskuloj daǔris la vojon, ĉar je 4-6 km de la ripozejo estis monta lago kun marĉo. Ni, geknaboj reiris al nia montkabano, ĉar kelkaj infanoj jam estis lacaj. (Mi ne!) Reveninte al nia montkabano, posttagmeze ni Esperante ludis kun slovenaj esperantistoj, ili montris al ni ludojn kaj ni reciproke. Ni multe ridis! Post la vespermanĝo ni kune desegnis pri niaj eventoj kaj ege bedaǔris, ke alitage ni devos hejmenveturi. Dimanĉe post la matenmanĝo neniu volis hejmeniri, ni ŝatintus denove ekskursi al la montopinto, sed pro la longdistanca vojo ni devis je la deka ekveturi hejmen. Mi esperas ke ni povas baldaǔ denove ekskursi ien kun nia Esperanto-klaso kaj kun nia instruistino, ĉar ĉiu ege bonfartis ankaǔ nun, kaj ni ege ĝojis , ke ni povis (iomete) paroladi en tiu lingvo, kion ni lernas nur de kelkaj monatoj! Ni ĉiuj volas plulerni Esperante pli diligente, ĉar tio estas tre bela lingvo kaj ni fakte povis amikiĝi pere de ĝi kun slovenaj esperantistoj en la tendaro. Nikoletta Csizmadia, 12 jara lernanto (Mia instruistino helpis al mi esperantigi mian raporton.)

Nova Espero

- 12 -

Somero de 2007.

Nova Espero

-5-

Somero de 2007.

Printempa renkontiĝ o de esperantistoj sur Pohorje, Slovenio 25-27.majo, 2007 En la semajnfino de la 25-a ĝis la 27-a de majo 2007 mariboraj esperantistoj preparis renkontiĝon sur montaro Pohorje. Ni ripozis, amuzis kaj amikiĝis en montkabano Partizanski dom (1450 m super maro). La kunvenon partoprenis aŭstrian, slovenaj kaj hungaraj esperantistoj ĉijare. El nia urbo, Tiszafüred vojaĝis dekdu geknaboj(Kalvinana Bazlernejo „Bán Zsigmond” , Tiszafüred) , inter 9 kaj 15 jaraĝaj, kiuj ekde monatoj lernas Esperanton kadre de programo „Lingvolanĉilo” kaj kvar plenkreskuloj, el kiuj du estis esperantistoj. Nian vojaĝadon helpis la lernejo mem, kiu pagis unu parton de nia vojaĝkosto, Jozefo Baksa, prezidanto de Hungara Esperanto Asocio, Ludoviko Molnár kaj Julianna Farkas (Budapeŝta Medicina Esperanto-Fakgrupo) kaj Tamás Slezák (Mosonmagyaróvár), kiuj monapogis niajn tendar-kostojn por dekses personoj. Ni ĉiuj elkore dankas

denove ilian helpon, ĉar sen ĝi ni ne povintus veturi! Ni havis tuttagan ekskurson (sabate) tra Velika Kopa (1542 m) kaj Črni vrh (1543 m) al Ribniška koča (kun trarigardo de Ribniško jezero) kaj mallongaj promenoj en ĉirkaĵo (dimanĉe). En tiu tempo herbejoj estas belegaj ĉar multaj floroj tiam ekfloras Nia gastigantino estis bela, ĉarma esperantistino, Vesna Obradovič, al kiu ni ege dankas la eblecon partopreni tiun kunvenon kaj la tre bonan organizadon! Ŝi kaj mariboraj esperantistoj organizas somere la Eŭropan Kongreson kaj Infankongreson en Maribor, kaj ni ege bedaŭras ne partopreni tiun aranĝon, sed ni esperas, ke sekvontprintempe ni denove povas viziti la belegan naturon sur Pohorje, okaze de la sekva Printempa Renkontiĝo.

De somero, 2006 funkcias, verdas Esperanta Klubo en la vilaĝo, kies anoj ne nur plenreskuloj, sed ankaŭ infanetoj. La fondanto estis Zoltán Szabó kaj la unua klubano iĝis la vilaĝestrino mem, Poczokné Blanár Gabriella, kiu ekde la komenco apogis la internacian lingvon. La vivo de la klubo estas kolora, la klubanoj regule kuniĝas por eklerni Esperanton sed ili ankaŭ organizas

diversajn programojn, ekz. En aprilo, 2007 tie estis aranĝita internacia desegno-konkurso por esperantistaj gejunuloj. Kaj nun, en junio estas tie pentrista tendaro kun famaj esperantistaj gepentrisoj, kiuj du semajnojn pasigas en la vilaĝeto pentrante, desegnante la vilaĝon kaj ĉirkaŭaĵon de la vilaĝo. Ilia gvidanto estas Ködmön Károlyné. (Raporto pri tiu tendaro pli poste!)

La ekiro, somere, 2006, Zsófia Kóródy el Esperanta urbo, Herzberg kaj mi vizitis la vilaĝ on Egerfarmos, renkontiĝ o kun Zoltán Szabó ĉ e Esperanto-domo.

Julianna Vas-Szegedi, REA, Tiszafüred „Amikeco”Esperanto Asocio, Szolnok

ÍRISZ Programelemek:

13. Dödöllesütés bemutató, kóstoló 14. Egerszegi Búcsú részvétel, bemutatkozás 15. Eszperantó civil szervezetek bemutatkozása 16. Férfi kosárlabda verseny 17. Fotóverseny, fotókiállítás 18. Futball Eszperantó Európa Bajnokság 4 + 1 fős csapatokkal 19. Gébárti-tó -kirándulás 20. Gitár mesterkurzus 21. Gitárest 22. Gólyaláb bemutató, és tanulás 23. Gyalogtúra a TV-toronyhoz, gyógynövénygyűjtés 24. Gyöngyfűzés 25. Gyurmázás gyerekeknek 26. Hastánc tanfolyam 27. Hexasakk verseny 28. Honlap szerkesztő-tervező verseny 29. Interjúkészítő verseny 30. Ismerkedési est

Julianna Vas-Szegedi, REA Tiszafüred

Esperanto kurso

Nova Espero

-6-

Ĉ u ni rehavos? Ankaŭ ni kreis popran mondon komfortan, plenan de bruego, kaj ni serĉadas: kien iri por kvietiĝi? Al iu diri… Ripozi iom estus bone, la kuroritmon jam redukti, eliri el la cirklo. Vivĝoje haltante – ne plu lukti. Ĉu ni rehavos la silenton, kie supre la vento blovas, sed funde de anim’ la Voĉo mole parolas.

Vi estis Vi estis por mensogi, trompeme por min voki. Fidis mi per esperoj, vin tuŝis eĉ ne eroj. La kisoj malaperis, la febro efemeris. Rigardoj nevidantaj, amsentoj evitantaj. Sorĉante vi perfidis, min sorĉe sufokigis. Revo vi estis, lumo, Radio el la suno. Kie vi? Ĉu futuro? La tago nur obskuro… Amo Vespere kun steloj brilaj, kiam mi vin atendas, supre milda luno pendas, Kun retenata spiro, tiam mankas forto, ekzistas unu vorto: amo.

Somero de 2007. Ĉ e la rivero Staris mi ĉe la rivero, ĉiam volis mi la amon, kredis mi pri daŭra vero, perdis mi la reamon. Kantis ni pri la sincero, ĝojis ni ĉe molaj ondoj, por ni tre puris espero, certis ni pri respondoj. Trafis vi en mian koron, ĝuis vi mian atenton, portis vi ardan doloron, donis mensogan senton. Staras mi ĉe la rivero, Kantas mi kun trista larmo. Kien foriĝis la vero? Kien iris la amo?

Feliĉ e… Matene ellitiĝante, senpripense, travitre la sunbrileto se karesas, dormeme, iom pigreme, kiam dense mi rememoras vin devas kaj necesas ekscita sonĝobildo dormvertiĝante. Mi feliĉe ridetas, vian amon kantetas… vian amon kante… Julianna Vas-Szegedi

Nova Espero

- 11 -

Somero de 2007.

La ekspozicion oni povis spekti dum unu semajno en Kulturdomo de vilaĝo Egerfarmos, ĉiuposttagmeze. Sekvontsemajne ni trasendis la verkojn al la „Amikeco” Esperanto-Asocio de urbo Szolnok (Hungario), kiel migran ekspozicion. La premiojn ni sendis al la gajnintoj paperpoŝte ĝis la fino de aprilo. Elkore ni gratulas al ĉiuj partoprenantoj, ja ĉiu verko estis tre bela! Kaj nun la bildoj: Tiu ekspozicio estis la unua en esperanta vivo de Egerfarmos, sed ne la lasta, por Kristnasko ni denove organizos desegno-konkurson. Amike, Julianna Vas-Szegedi (Organizantino, REA, Tiszafüred, Poczokné Blanár Gabriella, vilaĝestrino, Egerfarmos, Zoltán Szabó, sekratario de „Esperlando”, Egerfarmos. Egerfarmos, la 18-an de aprilo, 2007. Elkore ni gratulas al ĉiuj partoprenantoj, ja ĉiu verko estis tre bela!

ÍRISZ Programelemek:

01. "Aqua City" fürdőzés az élmény,és csúszdaparkban 02. "Ruĝaj-Rozoj" tánccsoport előadása 03. Activity Játék 04. Afrikai zenei est 05. Anjo Amika koncert 06. Bábkészítés 07. Bábszínház 08. Bál 09. Borkostólás 10. Csillagsakk verseny 11. Dáma verseny 12. Dinnyés József koncert Folytatás a 12. oldalon

Nova Espero

- 10 -

Somero de 2007.

Nova Espero

-7-

Somero de 2007.

Fabelo pri la kuraĝ a leporo

INTERNACIA PASKA DESEGNO-EKSPOZICIO La 15-an de aprilo, dimanĉe okazis la solena malfermo de la internacia desegno-konkurso por bazlernejanoj en vilaĝo Egerfarmos, Hungario. La temo estis: Pasko. Oni povis desegni diversmaniere. La infanoj estis ege kreativaj, sur la bildoj vi povas vidi! Ni dankas la helpon de Hungara EsperantoAsocio, Jozefo Baksa, vilaĝanoj kaj

vilaĝestrino de Egerfamos, kaj Julianna Vas-Szegedi (Tiszafüred) por la granda laboro, organizado kaj disvolvado de tiu programo. Alvenis entute 119 desegnaĵoj el du kontinentoj, el sep landoj , el 11 lernejoj. La ĵurianoj tre malfacile povis decidi inter la belaj bildoj. Fine naskiĝis la decido, jen:

I.kategorio, 6-10 jaraj

1.

II. kategorio, 11-15 jaraj

Joanna Ficek

Aneta Kordowska

Pollando, Bierun, nr. 84

Pollando, Bierun, nr.: 79

Laura Pociute

Litovio, Linkaiciai, nr. 17

2.

Venesz Dávid

Kornel Blažek

Hungario, Egerfarmos, nr. 3

Pollando, Bierun, nr.:73

Daria Aniol

Pollando, Bierun, nr.78

Jáger Dóra

Hungario, Tiszafüred, nr.: 115

3.

Sara Madej

Ugné Slederyté

Pollando, Rybnik, nr. 34

Litovio, Meskuiciai, nr.: 10

Ingrida Buĉinskaite

Pollando, Bierun, nr.: 12

Pedro

Brazilio, nr.22

Jesika Polerowicz

Klára Kvetořová

Emilia Czorny

Sarah Wenheuer

Ĉehio, Ratiskovice, nr.: 36

Ekstrapremiitoj

Pollando, Rybnik, nr.: 31 Pollando, Rybnik, nr.32

Germanio, Herzberg., nr.: 43

Szymon Szeliga Pollando, Rybnik, nr.35

Venesz Gergő

Hungario, Egerfarmos, nr.: 2 (Li estas nur 5 jara)

Martina Galović Kroatio, Zagrab, nr.: 62

Jónás Éva Premiitoj de la publiko:

Hungario, Egerfarmos, nr.:110

Venesz Dávid

Lukas

Farkas Vivi

Jáger Dóri

Akvile

Ugué

Hungario, Egerfarmos

Vivis en granda arbaro eta leporo, kiu ĉiam timis. Ĝi timis, kiam ekflugis birdo, ĝi timis, kiam krakis branĉeto, ĝi timis, kiam falis folio de sur la arbo. Tiel li vivis de tago al tago, de semajno al semajno. Fine ĝi estis saturita pri timo kaj ekkriis laŭte: — Nu jen, neniun mi timas! Kolektiĝis la maljunaj leporoj, la leporidoj kaj la leporinoj. Ili ĉiuj aŭskultis kiel fanfaronas la leporeto. Ne okazis ankoraŭ, ke leporo neniun timas. La unua demandis: — Ho vi, ĉu vi ne timas eĉ lupon? — Ne! Nek lupon, nek vulpon, nek urson, neniun mi timas! Nu, ekridegis la leporoj, la idoj kaj inoj, ĉefe la maljunuloj, kiuj jam bone konis manegojn de ursoj kaj lupoj, kaj dentojn de vulpoj. Ili pensis: „Jen, tre ridinda leporo”, kaj ili komencis kuradi, ruliĝi, kvazaŭ ili ĉiuj freneziĝus! — Pri kio vi ridegas? Se mi renkontiĝos kun la lupo, mi mem formanĝos ĝin — diris la kuraĝa leporo. Sed ili pensis, ke la leporeto estos malsaĝa kaj ridinda, kaj ili ĉiuj ridegis plu. Kriis la leporoj pri lupo, kaj jen la lupo subite aperis. Li malsate paŝadis en la arbaro pensante: ― Estus bone manĝi leporon — kaj tiam ĝi aŭdis, ke proksime leporoj kriadas, ridegas. Tuj ĝi haltis, atente ĉirkaŭrigardis, ŝtele alproksimiĝis al la viglaj bestoj kaj bone vidis la fanfaronantan leporon. ― Nu, fanfaronu, fanfaronu, eta leporo, tuj mi vin formanĝos —, pensis la ruza lupo. En tiu momento la kuraĝa leporo ekvidis la lupon — la aliaj ne vidis ĝin —, kaj ĝi ne kuraĝis eĉ spiri. Kaj tiam okazis io tute eksterordinara! Ektimeginte la fanfaranta leporo saltis supren kaj falis rekte sur la dorson de la surprizita lupo, poste tiel ĝi ekkuregis, ke eĉ la piedoj ne tuŝis la teron. Longe kuris la malfeliĉa leporeto, fine ĝi senfortiĝis, kaj ferminte siajn okulojn ĝi ekdormis sub arbusto. La lupo tiam kuris alidirekten. Kiam la leporo falis sur ĝin, pensante, ke iu frapis ĝin, ĝi komencis forkuri. La aliaj leporoj ne sciis kion fari en tiu momento, kelkaj kuris al arbustoj, kelkaj sin ĵetis en kavernojn. Post kelkaj minutoj — tiuj, kiuj estis kuraĝaj — komencis elrigardi, kaj ili diris: — Nu la kuraĝa leporo fortimigis la lupon! Sen ĝi ni jam estus mortintaj! Sed kie ĝi estas? — kaj ili komencis serĉi ĝin. Ili iris-venis, fine ili trovis ĝin dormante sub arbusteto. — Bravulo vi estas! — ili vekis ĝin. Vi estas nia heroo! Vi fortimigis: la ruzan lupon! Dankon al vi! kaj la kuraĝa leporo tuj dignoplene eliris de sub la arbusto, ĝi vigliĝis kaj diris: — Ho kiel vi malkuraĝuloj opiniis, ke mi timas la lupon! Fakte la lupo timis min. De post tiu tago eĉ mem la leporo komencis kredi, ke ĝi efektive neniun timas.

Pollando

Hungario, Tiszafüred

Julianna Vas-Szegedi Mi aŭdis ĉi tiun fabelon de mia kara avino.)

(Tiszafüred)

Litovio

Litovio

Korpás Laura (Egerfarmos)

Nova Espero

-8-

Somero de 2007.

Nova Espero

-9-

Somero de 2007.

Beszámoló elő adásról „Gondolatok egy átfogó nyelvpolitika kialakítására a bő vülő Európa számára” címmel elő adás a Budapesti Magyar–Román Baráti Társaság meghívására Elő zmény Az Európai Gazdasági és Szociális Bizottság szervezésében 2006. június 910-én megtartott Regionális Konzultatív Fórumon résztvevők által kezdeményezett témákat önkéntesen alakult munkacsoportok megtárgyaltak, és az eredményt javaslatként írásba foglalták. A Magyarországi Eszperantó Szövetség képviseletében résztvevőnek a témajavaslatához csatlakoztak a Nagycsaládosok Egyesülete Családsegítő Szolgálat (Kemence), a Mosoly Nővérszolgálat és Egészségvédő Egyesület (Budapest), valamint a Budapesti Magyar–Román Baráti Társaság képviselői. (A közös munka eredményeként megszületett ajánlásban az egyik mondat: Az Európai Bizottság rendezzen konferenciát az eszperantó lehetséges szerepének tárgyilagos feltárására.) Az ideiglenes munkacsoportban résztvevők későbbi rendezvényeken is találkoztak egymással. Ezek egyikén kérdezte tőlem Tóth János úr, a Budapesti Magyar–Román Baráti Társaság elnöke, hogy tartanék-e náluk előadást az eszperantóról. Természetesen igent mondtam, majd legközelebb megegyeztünk az előadás dátumában és címében. Ezt követően az előadást pályázatban is szerepeltették a Magyar Békeszövetség „Az állampolgárok Európájáért” c. pályázatán. A pályázat programismertetőjében írták: „Társaságunk fórum keretében megbeszéli a jelenlegi EU tagországai közti kommunikációs nehézségeit, és keresi az áthidalásnak – figyelmen kívül hagyott – lehetőségeit. Fel szeretnénk hívni a figyelmet egy jobb nyelvpolitika megteremtésének szükségességére. Folytatva a regionális konzultatív fórumi műhelygyakorlat keretében is felvetett

kérdést, az eszperantó nyelv megismertetésére és annak fokozottabb publikálására, amely hosszabb távon elősegítheti a tagországok közötti kommunikáció javítását.” Az elő adás Ideje: 2007. május 23. 14.00. Az egy óránál valamivel hosszabb időtartamú előadásom fő részei: az EU intézményi nyelvhasználata; az anyanyelv és egy közös nyelv kérdése; az angol nyelv és az eszperantó használatának eltérő hatásai; az eszperantó nyelv jellemzői; milyen nyelvpolitika kellene. Tekintve, hogy a Társaság taglétszáma nem nagy, írásos emlékeztetőt is készítettem az előadáshoz kapcsolódó adatokkal, összefüggésekkel (hat nyomtatott A/4 oldal), amelyet a jelenlévők kézhez kaptak. A Társaság elnöke a meghívókkal együtt megküldte a 2001-ben az Ezredfordulóban megjelent cikkek (Haszpra Ottó, ill. Gados László cikkeinek) másolatait is. (Erről előzetesen nem tudtam.) Így a Társaság megjelent tagjai széles körűen rendelkeznek írásos információval az eszperantóról és kívánatos európai szerepéről. Az előadáson 11 fő vett részt. Mindvégig figyelemmel követték az előadást (kánikulai napon, kora délután). Hozzászólásaikban egyetértettek azzal, hogy az eszperantónak szerepet kellene kapnia Európában. Egyébként mindenki egyénileg is megköszönte a tájékoztatót, hasznosnak minősítve a kapott információkat. Gados László

Kamaszfesztivál, 2007. 05.31.- 06. 03, Tiszafüred

Junulara Festivalo, 05.30. – 06.03, 2007, Tiszafüred

Az Osztálykirándulás a Tisza-tóhoz elnevezésű program célja az volt, hogy a diákok felfedezzék, jobban megismerjék a Tisza tavat, környékét és kultúráját, továbbá, hogy a programban való részvétel eredményeként az ország legkülönbözőbb pontjairól érkező diákoknak, pedagógusoknak módjuk nyíljon intézményi partnerkapcsolatokat, baráti, szakmai együttműködést kialakítani, illetve fenntartani egymással. A program keretein belül diákok (különböző korcsoportokban), tanárok összemérhették tudásukat, kreativitásukat, tehetségüket, amit értékes jutalmakkal díjazott Tiszafüred városa, valamint a rendezvény támogatói, védnökei.

Celo de la „Klas-ekskurso al la lago Tisza” – programo estis, ke la gelernantoj pli bone povu ekkoni la lagon Tisza, ĝian ĉirkaŭaĵon kaj kulturon kaj kiel ero de la programo: la vizitantaj junuloj kaj siaj pedagogoj, vojaĝinte el diversaj partoj de Hungario havu eblecon por interkonatiĝi, amikiĝi fake, amike. Kadre de la programoj la studentoj (en diversaj aĝo-grupoj) kaj pedagogoj povis konkuri , kiu estos pli saĝa, lerta, scipova, kreativa….La organizantoj, urbo Tiszafüred kaj apogantoj de la aranĝo donis valorajn premiaĵojn!

A rendezvény turisztikai, kulturális, sport és szórakoztató programokat egyaránt tartalmazott.

Pere de tiu ĉi evento la urbo volis akiri novan rekordon en la libro „Guinness”, kiel „ La plej granda klas-ekskurso”.

A rendezvény pályázni készült a Guinness rekordok közé, mint „A legnépesebb osztálykirándulás”.

La grandiozan, bonetosan eventon partoprenis ankaŭ kelkaj ESPERANTISTOJ (junuloj ,anoj de Esperanto-Klubo, Tiszafüred, anoj de Esperanta klaso de Kalvina Bazlernejo „Bán Zsigmond” kun siaj gepatroj, Tiszafüred), organizante de REA, „Regionális Esperanto Együttműködésért Alapítvány” , Tiszafüred.

Por suna tago Mi iris malĝoje, de tago al tago hazarde, sencele… Kaj nuboj ekzistis multfoje, sen ia ajn ago.

La aranĝo enhavis diversajn fakajn, amuzigajn, kulturalajn kaj sportajn programojn.

Sed nun, jen la suno ĝi mem la forto, mi scias, ke bonas la amo. Malaperas la kulpo Kaj vivas la korpo. -Lilaketo-

Julianna Vas-Szegedi, REA.