4
Huiselijk geweld
Dit is een van de onderdelen uit de catalogus van het Documentatiecentrum van de afdeling Gezondheidsbevordering van de GGD Den Haag. De materialen kunnen alleen geleend worden door intermediairen uit de regio Den Haag Voor het reserveren van het materiaal kunt u bellen naar (070) 353 7187.
Bij het reserveren is de titel en de plaatscode van belang.
Reserveer tijdig omdat niet alles in grote hoeveelheden aanwezig is. Instellingen die niet over een video- of dvdspeler beschikken kunnen een tv-combinatie toestel gratis bij ons lenen. U kunt ook telefonisch een afspraak maken om langs te komen om de materialen in te zien en indien mogelijk direct te lenen. Het bezoekadres van het documentatiecentrum is: Thorbeckelaan 360, Thorbecketoren, 5e etage kamer 505. Het documentatiecentrum is op werkdagen geopend van 8.00 uur tot 16.30 uur. De uitleenvoorwaarden vindt u op de laatste pagina van dit document.
4.1
HUISELIJK GEWELD
Als ik háár was video Beschrijving: In een gedeeltelijk in Marokko of Turkije opgenomen film volgt de film een jonge vrouw die vol verwachting naar haar nieuwe echtgenoot in Nederland afreist. Al na korte tijd wordt duidelijk dat het huwelijk en de relatie met haar schoonfamilie niet harmonieus verlopen en zij raakt geïsoleerd. Door deze verhaallijn heen vertellen Marokkaanse of Turkse vrouwen hoe zij zelf het slachtoffer werden van huiselijk geweld. Deze korte fragmenten weerspiegelen de invloed van cultuur, familie en maatschappelijke positie op de omgang met deze problematiek. Verder wordt in korte interviews informatie gegeven over het hulpaanbod en de juridische situatie in Nederland. Marokkaanse en Turkse vrouwen kunnen zich makkelijk herkennen in deze films. Mannen en andere familieleden zullen zich bewust worden van de omvang en de ingewikkeldheid van huiselijk geweld. Hulpverleners krijgen door deze films een beter inzicht in de belevingswereld van hun cliënten en kunnen hiermee makkelijker het gesprek aangaan. Bij de film hoort een handleiding. De film zit ook in het cursuspakket ‘Lijden onder de liefde’ (937) Doelgroep: VETC Uitgever: Stichting Kezban, 2005 Plaatscode: 407
Vergeten kinderen, deel 1 video Beschrijving: Vergeten kinderen is een tweedelige documentaire over kinderen die huiselijk geweld hebben meegemaakt. Dit eerste deel laat zien hoe in de cursus kinderen leren dat ruzies en conflicten ook zonder geweld kunnen worden opgelost. Er wordt duidelijk hoe belangrijk het is dat kinderen allereerst een veilige plek hebben waar ze hun gevoelens mogen uiten en waar ze leren onderscheid te maken tussen boosheid, angst en blij zijn. Samen met de kindergroep start een moedergroep. De scènes met de kinderen worden ondersteund door uitspraken van moeders en er komen begeleiders van de cursus aan het woord. Speelduur : 22 min. Doelgroep : professionals in onderwijs en gezondheidszorg Uitgever : Clé Jansen Videoproducties , 2004 Plaatscode : 718
Vergeten kinderen, deel 2 video Beschrijving: Vergeten kinderen 2 is een indringende documentaire over de beleving van en de gevolgen voor kinderen die getuige zijn geweest van huiselijk geweld. De film gaat dieper in op thema’s als geweld en agressie, het ´zorgen voor´ als overlevingsstrategie, het verlies van autonomie, het verbergen of zwijgen van de thuissituatie, het herkennen van seksespecifiek gedrag van jongens en meisjes, mogelijke ondersteuning door de directe omgeving, wat therapie kan betekenen. Vijf hoofdpersonen -verschillend wat betreft achtergrond, leeftijd, cultuur en levensstijl vertellen over hun eigen ervaringen met huiselijk geweld. Twee van hen zijn nog kind. Om hun verhaal compleet te maken, komen ook anderen (de moeder, een leerkracht , een therapeut) aan het woord en zien we een therapiesessie van een van de kinderen. Speelduur : 22 min. Doelgroep : professionals in onderwijs en gezondheidszorg Uitgever : Clé Jansen Videoproducties , 2004 Plaatscode : 719
Vergeten kinderen, deel 1 en 2 beide delen op dvd. plaatscode: 721
The Day I Will Never Forget video/dvd Beschrijving: In deze film registreert de Engelse documentairemaakster Kim Longinotto een besnijdenis bij een meisje in Nairobi. Het kind - dat is het nog - wordt vastgehouden door enkele vrouwen. Iemand stopt een stuk stof in haar mond. Dat helpt niet. Ze gilt het uit - als een beest dat naar de slacht wordt geleid. De oudere dames, die bij deze huis-, tuin-, en keukenoperatie assisteren, vinden dat ze niet moet zeuren. De wond zal snel genezen. En het moet nu eenmaal gebeuren; een weggesneden clitoris en een deels dichtgenaaide vagina garanderen een rein bestaan. Een jonge man vertelt aan een progressieve arts dat hij het niet toestaat dat zijn vrouw, na een nare ervaring in de huwelijksnacht, met verdoving wordt opengeknipt. Nee, zegt hij droogjes. Dat zou hem belachelijk maken bij zijn vrienden. Daar tegenover zet Longinotto de 9-jarige Fouzia, die haar moeder confronteert met een gedicht over haar angsten en pijnen. Daarmee krijgt de stille revolutie van de Keniaanse moslimvrouwen het gezicht van een strijdbaar kind. Doelgroep : alg. Uitgever : K. Longinotto, 2003 Plaatscode : 716
Lijden onder de liefde cursus Beschrijving: Huiselijk geweld komt vaak voor; ook onder allochtonen. Huiselijk geweld is minder zichtbaar dan geweld op straat. Maar het aantal slachtoffers is vele malen groter dan bij welke andere geweldsvorm dan ook. Vooral bij de allochtone doelgroep blijkt het onderwerp huiselijk geweld moeilijk bespreekbaar. En als mensen er wel over durven praten of hulp zoeken, weten zij vaak niet waar zij terecht kunnen. Het doel van de cursus is om duidelijk te maken dat huiselijk geweld vaker voorkomt dan mensen denken en dat betrokkenen weten waar ze met hulpvragen tercht kunnen. De cursus, gegeven door voorlichters eigen taal en cultuur (VETC) bestaat uit vier bijeenkomsten waarin het onderwerp huiselijk geweld behandeld wordt a.d.h.v. filmmateriaal, oefeningen, discussie en ervaringsuitwisseling. Bij de cursus hoort een videoband welke beschikbaar is in het Arabisch, Turks, Berber, Farsi en Nederlands Doelgroep : VETC Uitgever : JSO, 2006 Plaatscode : 937
4.2 KINDERMISHANDELING Blauwe Plekken video
Beschrijving: “En daar zag ik haar. Haar blik was naar de grond gericht. Ze zag er eenzaam uit. Stilletjes tussen de andere leerlingen. Ze was al 3x verhuisd in de afgelopen 10 jaar. Telkens als de blauwe plekken echt op begonnen te vallen verhuisden ze. Altijd geslagen door haar moeder. Aan niemand had ze het ooit verteld. Niemand wist het. Niemand durfde het te weten”. De film is gebaseerd op de voorstelling ‘Blauwe Plekken’, gespeeld door leerlingen van 'theaterschool Koperen Kees' van het Dario Fo College. De film is geschikt voor onderwijs en jeugdzorg. Speelduur : 32 min. Doelgroep : professionals in onderwijs en gezondheidszorg Uitgever : Dario Fo College, 2004 Plaatscode : 308
Kindermishandeling. De aanpak in Nederland boek Beschrijving: Jaarlijks zijn vele kinderen het slachtoffer van mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik in het gezin. Verschillende beroepsbeoefenaren en beleidsmakers houden zich bezig met de aanpak van dit maatschappelijke probleem. Vaak zijn zij slechts betrokken bij een deel van die aanpak. Zij zijn bijvoorbeeld vooral gericht op preventie of werken in de hulpverlening. In dit boek wordt juist de aanpak van begin tot eind op een rij gezet: universele preventie, ondersteuning van risicogezinnen, signalering, melding, onderzoek en beoordeling, hulpverlening en bescherming, straf en samenhang en samenwerking. Daaraan voorafgaand staan de auteurs stil bij de vraag waarom een goede aanpak van kindermishandeling zo noodzakelijk is en welke aanknopingspunten er zijn om kindermishandeling te kunnen bestrijden. Doelgroep : intermediairen;beleidsmakers;jgz/ggz;onderwijs Uitgever : NIZW, 2005 Plaatscode : 66440/WOLZ
DOWNLOADS Protocollen Kindermishandeling Protocol voor het omgaan met vermoedens van kindermishandeling bij 0 – 4 jarigen Aan alle instellingen uitgereikt of toegezonden in de periode mei 2002 – augustus 2003 Te downloaden via internet: www.denhaag.nl/ggd zorg voor de jeugd Doelgroep : werkers in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen Protocol voor het omgaan met vermoedens van kindermishandeling bij 4 – 12 jarigen Aan alle scholen uitgereikt of toegezonden november 2003 Te downloaden via internet: www.denhaag.nl/ggd zorg voor de jeugd Doelgroep : leerkrachten in het primair onderwijs “Route bij (een vermoeden van) mishandeling” 12+ Aan alle scholen uitgereikt in maart 2004 Zo lang de voorraad strekt te bestellen bij het documentatiecentrum GVO tel: 353 7187 of email:
[email protected] Te downloaden via internet: www.scholenwerk.nl Doelgroep : professionals in het voortgezet onderwijs
4.3
OUDERENMISHANDELING
'En dan gaf ik d'r weer een klap...' video Beschrijving: Deze videoband is van het programma 'Het andere gezicht' van de IKON. Er worden twee verschillende situaties van ouderenmishandeling getoond. Tegelijkertijd laat de band zien hoe het meldpunt ouderenmishandeling van de GGD hiervan op de hoogte is geraakt en welke actie het daarna heeft ondernomen. Speelduur : 20 min. Doelgroep : coördinator mantelzorgers; vrijwilligers; ouderenwerker en -consulent; thuiszorgmedewerker; maatschappelijk werker;zorgcoördinator zorgcoördinator Uitgever : IKON, 2002 Plaatscode : 500
Achter gesloten deuren. Ouderen in de thuissituatie video Beschrijving: Vier casussen in deze video geven een realistisch beeld van de verschillende vormen van ouderenmishandeling in de thuissituatie. Het is een uitstekend hulpmiddel bij voorlichting, trainingen, themabijeenkomsten en teamgesprekken. De bijgesloten handleiding bevat didactische suggesties voor het gebruik van de video. Speelduur : 18 min. Doelgroep : coördinator mantelzorgers; vrijwilligers; ouderenwerker en -consulent; thuiszorgmedewerker; maatschappelijk werker;zorgcoördinator Gesproken taal : Engels Ondertiteld : Nederlands Uitgever : NIZW, 1999 Plaatscode : 511 De AU van Ouderdom boek Beschrijving: Uit onderzoek is bekend dat zeker één op de twintig ouderen in Nederland te maken heeft met lichamelijke en/of psychische mishandeling, financiële en materiële uitbuiting, verwaarlozing, seksueel misbruik of schending van rechten. In dit boek wordt ingegaan op wat er over deze problematiek bekend is, hoe mishandeling gesignaleerd kan worden en de mogelijkheden voor hulpverlening en interventies. Ook de juridische aspecten en knelpunten bij interventies komen aan de orde. Tevens is een lijst opgenomen met informatiemateriaal en andere hulpbronnen. Doelgroep : coördinator mantelzorgers; vrijwilligers; ouderenwerker en -consulent; thuiszorgmedewerker; maatschappelijk werker;zorgcoördinator Uitgever : NIZW, 2000 Plaatscode : 68630/BAKK
Met de mantel der Liefde boek Beschrijving: Waar taken (te) zwaar worden kan de mantelzorg voor een oudere ontsporen. Soms vallen er harde woorden. Soms vallen er zelfs klappen. Deze brochure is bedoeld om over dit soort zaken, zaken die men liever verborgen houdt, enige openheid te geven en om ontsporing en agressie in mantelzorgsituaties te onderkennen, en mantelzorgers te steunen, zodat ontspoorde situaties weer terug in de rails geholpen kunnen worden of -liever nog- kunnen worden voorkomen. Doelgroep : coördinator mantelzorgers; vrijwilligers; ouderenwerker en -consulent; thuiszorgmedewerker; maatschappelijk werker;zorgcoördinator Uitgever : NIZW, 2001 Plaatscode : 68630/BAKK
Signaal op rood. Ouderenmishandeling bij de mensen thuis boek Beschrijving: Ouderenmishandeling komt voor in Nederland, maar we horen er nog weinig over. Dit boek gaat in op het verschijnsel ouderenmishandeling. Welke vormen van ouderenmishandeling vinden plaats en welke verklaringen zijn ervoor te geven? In dit boek worden de uitkomsten van een onderzoek en de ervaringen in twee regionale meldpunten Ouderenmishandeling beschreven. Doelgroep : coördinator mantelzorgers; vrijwilligers; ouderenwerker en -consulent; thuiszorgmedewerker; maatschappelijk werker;zorgcoördinator Uitgever : NIZW, 1996 Plaatscode : 68630/RAMK
4.4 SEKSUEEL MISBRUIK Als hij maar bij jou is video Beschrijving: Deze korte documentaire gaat over meiden die onder dwang van hun vriendje in de prostitutie terecht komen. Deze aangrijpende verhalen zijn geplaatst t.o. het 'normale' wereldje van jongeren die naar school gaan, winkelen en uitgaan. 'Als hij maar bij jou is' gaat over meiden die verliefd zijn op de liefde. Meiden die alles voor de liefde over hebben, ook al gaan ze daar zelf aan onderdoor. De film 'Heilig vuur' (plaatscode 304) sluit aan bij het onderwerp van deze documentaire en wordt ingegaan op het onderzoek wat gedaan is naar het fenomeen 'loverboys'. Speelduur: 17 min. Doelgroep: 2e t/m 4e leerjaar v.o. Uitgever: Stichting Lazy Marie, Utrecht 1997 Plaatscode: 302
Loverboy video Beschrijving: In deze speelfilm wordt de scholiere Denise ingepalmd door loverboy Michael en door hem gedwongen de prostitutie in te gaan. Maar dan wordt hij zelf verliefd op Denise met alle gevolgen van dien. Speelduur : 90 min. Doelgroep: 2e t/m 4e leerjaar v.o. Uitgever: NCRV, 2003 Plaatscode: 303
Heilig vuur. Een film over het fenomeen 'loverboys' video Beschrijving: Dominique is het slachtoffer van een loverboy, zij verteld over haar ervaringen. Merel Hoogendoorn van Terre des Hommes verteld over haar onderzoek naar het fenomeen 'loverboys' en uit tevens kritiek op de overheid. Verder nog informatie over het 'ASJA-opvangproject' voor meisjes die slachtoffer geworden zijn. Speelduur: 10 min. Doelgroep: 2e t/m 4e leerjaar v.o. Uitgever: NCRV, 2000 Plaatscode: 304
ASJA Nieuw leven video Beschrijving: In het Friese opvanghuis "Asja/Nieuw Leven" is plaats voor 9 meiden die uit de wereld van -meestal gedwongen- prostitutie willen stappen. In deze film worden 2 slachtoffers gevolgd die de draad van het leven weer proberen op te pakken nadat zij in de prostitutie terecht zijn gekomen door toedoen van z.g. loverboys. Speelduur: 40 min. Doelgroep: 2e t/m 4e leerjaar v.o. Uitgever: Omroep Fryslan, 2002 Plaatscode: 305
Gedwongen in de prostitutie video Beschrijving: Muriel had anderhalf jaar een leuke relatie met haar vriend. Als ze achttien wordt verandert alles. Haar vriend vraagt haar te werken in de prostitutie. Ze wordt met een pistool in haar rug gedwongen zich te prostitueren. Interview in het programma JONG van de EO over loverboys. Deze film zit ook in ‘Het loverboysspel’, plaatscode 935. Doelgroep: vmbo;meisjes speelduur: 20 min. Uitgever: EO, 2003 Plaatscode: 307
Loverboys en hun slachtoffers video Beschrijving: De films op deze video gaan over loverboys en hun slachtoffers. De band begint met de documentaire (Zembla): ‘Het zijn gewoon pooiers’. Het gaat over meisjes die angst met liefde verwarren en vastzitten in een vicieuze cirkel van chantage, intimidatie, fysiek en psychisch geweld (35 min.). De tweede film is getiteld (EO) ‘Antilliaanse loverboys in de polder’. Hierin vertellen meisjes waarom zij zwichtten voor de charmes van hun twee (criminele) Antilliaanse vriendjes die hun op een avond plotseling in een bordeel plaatsten (15 min.). In de laatste film (TV-WEST) vertelt een Haags meisje hoe zij bijna het slachtoffer werd van haar loverboy (10 min.). De 3 documentaires zijn al eerder (in 2003) op tv uitgezonden. Speelduur: 60 min. Doelgroep: 2e t/m 4e leerjaar v.o. Uitgever: Hilversum, 2003 Plaatscode: 315
Begrensd Gedrag handboek Beschrijving: Handreiking voor het opstellen van schooleigen gedragsregels. Deze handreiking bestaat uit drie delen: informatie, voorbeelden en een scholingsaanbod. Gedragsregels hebben een meervoudige functie. Allereerst staan zij ten dienste van preventie. De regels vormen de leidraad voor gedrag. De tweede functie is een curatieve. Zij bieden een maatstaf om ter plekke vast te stellen of er sprake is van grensoverschrijdend gedrag, zodat direct disciplinair kan worden opgetreden. De regels spelen ook een belangrijke rol wanneer ouders en leerlingen van het Klachtrecht gebruik maken. Doelgroep: management scholen p.o en v.o. Uitgever: APS, 2001 Plaatscode 659
Over de grens lesmateriaal Beschrijving: Dit pakket richt zich op het schemergebied tussen seksualiteit en seksueel misbruik of ook wel versieren en lastigvallen. In de video van 8 minuten worden vier thema's uitgewerkt die passen bij vier geplande lessen. In de docentenhandleiding zijn een aantal werkvormen te vinden die bij de video gebruikt kunnen worden. Dit lespakket is bij uitstek geschikt om in multiculturele groepen te gebruiken. Doelgroep: 2e en 3e leerjaar v.o. Uitgever: NIGZ, 1998 Plaatscode: 861 Crisiskoffer Seksuele intimidatie Draaiboek(en) Beschrijving: Hoe te handelen de eerste 48 uur ..., nadat de school is opgeschrikt door een vermoeden van seksuele intimidatie. Het basisdocument is het draaiboek “Moet iedereen het weten?”, verder bevat de koffer protocollen en diverse materialen die gebruikt kunnen worden om de problematiek bespreekbaar maken. Ondersteuning bij de aanpak is vanuit de GGD mogelijk. Dit moet gemeld worden bij het verzoek om uitleen. De aanvrager wordt in contact gebracht met een medewerker die ondersteuning kan bieden. Doelgroep: directies en schoolteams P.O. Uitgever: GGD Den Haag Plaatscode: 868
Special ´Loverboys´. lesmateriaal Beschrijving Loverboys zijn jonge mannen/pooiers die meisjes via verleidingstechnieken inpalmen om hen op den duur in de prostitutie uit te buiten. Dit pakket bestaat uit een docentenhandleiding en de brochure ´Special over Loverboys´. en sluit aan bij de methode Lang leve de liefde, de meest gebruikte lesmethode op het gebied van relaties en seksualiteit. Het pakket richt zich niet alleen op het vergroten van de kennis over het fenomeen loverboys, maar vooral op het versterken van de weerbaarheid van de leerlingen en het eigen keuzes kunnen maken om te voorkomen dat leerlingen in de gevarenzone (dreigen te) komen. Ook wordt stilgestaan bij de vraag wat een leerling kan doen met het vermoeden dat een vriend of vriendin of zij/hijzelf met de praktijken van een loverboy te maken heeft. Doelgroep: vmbo;vso;buurthuizen Uitgever: SOAIDS, 2005 Plaatscode: 934
Het Loverboysspel lesmateriaal Beschrijving: Dit spel bestaat uit de video ‘Gedwongen in de prostitutie’. Een speelbord, een dobbelsteen en een set vragenkaartjes over Zelfbeeld, relaties, loverboys en grenzen. Eén van de voorwaarden om het spel te kunnen spelen is dat de spelleider goed op de hoogte is van de loverboyproblematiek en dit goed over kan brengen aan de groep. De doelstelling van dit spel is het aangaan van een gesprek met meisjes die tot de risicogroep behoren. Dit om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van loverboys en hun weerbaarheid te vergroten. Doelgroep: vmbo;vso;buurthuizen Uitgever: GGD Regio IJssel Vecht, 2005 Plaatscode: 935
Uitleenvoorwaarden • • •
•
•
Alle materialen zijn alleen voor gebruik door intermediairen in Den Haag. De maximale periode van uitlening is drie weken. Verlenging van de termijn is na overleg mogelijk. De lener haalt de materialen op de eerste dag van de afgesproken reserveringsperiode op en bezorgt de materialen uiterlijk op de afgesproken datum terug bij het documentatiecentrum aan de Thorbeckelaan 360, 5e etage. De lener dient bij ontvangst en voor teruggave het materiaal zelf te controleren. De lener is gedurende de uitleenperiode verantwoordelijk voor het materiaal. Bij eventuele diefstal, verlies of beschadiging van het geleende materiaal wordt de lener aansprakelijk gesteld voor de kosten van de reparatie of aanschaf van vervangend materiaal. Indien er toch verlies of beschadiging van het geleende materiaal geconstateerd wordt, zal dit telefonisch en schriftelijk aan de lener gemeld worden. De lener heeft vier weken na verzending van de schriftelijke melding de tijd om het betreffende materiaal alsnog terug te brengen of op eigen kosten te vervangen. Na deze periode volgt een rekening voor reparatie of vervanging van het materiaal. Voor het reserveren van het materiaal kunt u bellen naar (070) 353 7187
Bij het reserveren is de titel en de plaatscode van belang
