Juni - Juli 2012
GEZONDHEIDSMAGAZINE
HOOIKOORTS: oorlog in de luchtwegen Roken veroorzaakt maag- darm- en borstkanker
De gevaren van een vliegvakantie Passiebloem verjaagt stress uit de studieboeken
VERSTOPPING ruïneert je gezondheid
Curcumine spaart spieren en gewrichten
Wat stop je in je reisapotheek?
Zacht door de overgang met fyto-oestrogenen
Prostaatproblemen kun je voorkomen
SANA nr 25
1
COLOFON I-SANA MAGAZINE Web-Gezondheidsmagazine Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw O.L.Vrouwstraat 53 B-3570 Alken
[email protected] www.isana.eu Redactieadres: O.L.Vrouwstraat 53 B-3570 Alken
[email protected] Uitgave: Maandelijks elektronisch nummer (behalve de maanden juli en augustus)
Verantwoordelijk uitgever: Monique Kmita Gedelegeerd bestuurder: Danny Zeegers Verantwoordelijke marketing, promotie en advertenties België: Peter Kmita Verantwoordelijke regie Nederland: Kees Martens Hoofdredacteur: Jan van Bercken Art-Director: Ellen Drenth Artistiek advies: Alvin Bamps
Bestellen? www.nutribell.be
Documentatie & secretariaat: Klaudia Pauwels Abonnementen: Losse nummers : € 3,20 Jaarabonnement: € 32,00 Copyright 2012 Alle in de advertenties en redactionele stukken opgenomen gegevens, alsook foto’s door derden aangeleverd, vallen onder verantwoordelijkheid van het betrokken bedrijf, instelling of dienst die aanlevert aan Advies Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de rechten van die gegevens kan de uitgever niet aansprakelijk worden gesteld. Advertenties kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De inhoud (teksten en advertenties) van I-sana is geen medisch advies en kan een consult bij een arts niet vervangen. Bij medische problemen of twijfel moet altijd een geneesheer worden geraadpleegd.
2
SANA nr 25
i-sana een uitgave van Advies Media
T
Voorwoord
Volksziekten niet verdwenen
erwijl we denken dat de geneeskunde almachtig is geworden en met geld gezondheid te koop is, stijgt het aantal besmettelijke ziekten recht evenredig aan het succes van de aandelen van de farmaceutische industrie. Niet alleen ernstige ziekten die nu niet meer ongeneeslijk mogen worden genoemd, stijgen, ook oude, in het vergeetboek geraakte ziekten duiken weer op. Zo steekt TBC weer de kop op in dicht bevolkte steden. In de Benelux is er weer een verhoging vastgesteld van rachitis of Engelse Ziekte. Het skelet wordt week door een storing in de kalkstofwisseling en trekt krom. In de naoorlogse jaren vijftig en zestig was het een ziekte die hele scholen in dicht bevolkte steden in Engeland plaagde, maar ook bij ons niet onbekend was. Vanwege de luchtvervuiling in steden, de bekende smog, kon maar weinig zonlicht doorbreken, bovendien woonde men dicht op elkaar gepakt in donkere nauwe straatjes en omdat vitamine D in de huid onder invloed van zonlicht wordt gevormd en zonder deze vitamine de darmen niet in de mogelijkheid zijn calcium uit het voedsel op te nemen, kwam de ziekte erg veel voor. Merkwaardig genoeg in deze tijd van welvaart en luxevoedsel, van vakantieculturen en overvloedig zonnebaden, duikt de ziekte weer op. Hetzelfde gebeurt met scheurbuik. Hele scheepsbemanningen
zijn er in de Middeleeuwen door omgekomen... tot men doorhad dat fruit en groenten er wat konden aan veranderen. Vermageringsdiëten, waarbij vooral vetten en geen koolhydraten zoals vruchten worden toegelaten, zijn verantwoordelijk voor een tekort aan vitamines en dus komt tegenwoordig scheurbuik weer voor... Nog een probleem: chlamydia steeg 40 percent, gonorroe met 32 percent en de oude en verdwenen geachte syfilis nam met meer dan 25 percent toe. Ook kinkhoest is weer in opmars omdat de bacterie zich wellicht heeft aangepast aan het vaccin. Maar wat als de bacterie van kinderverlamming resistent wordt aan het vaccin? De lichaamseigen weerstand is bepalend voor de mate waarin iemand infecties oploopt, maar wie dacht dat oude ziekten helemaal vergeten mochten worden, omdat ze vanzelfsprekend door de moderne geneeskunde niet meer toegelaten werden, weet niet dat de natuur hardere wetten stelt dan de wijze waarop wij vaak onze gezondheid behandelen of laten behandelen. Nederig luisteren naar de wetten van de natuur is nog altijd het verstandigst. Gezondheid is nog altijd niet te koop, daar moet je zelf iets aan doen. Jan van Bercken Hoofdredacteur SANA nr 25
3
nhoud
06
06
32
Prostaatproblemen kun je voorkomen
34
Roken veroorzaakt maag- darm- en borstkanker
Chlorella: een energiebom
Om zware metalen uit het lichaam te verwijderen en kanker te helpen voorkomen
34
Verstopping ruïneert je gezondheid
10
Meer dan hart- en longziekten alleen...
14
Zacht door de overgang met fyto-oestrogenen
Hooikoorts: oorlog in de luchtwegen
Darmen verzorgen om kans op allergie te verkleinen
10
32
26
Goede probiotica kunnen je darmen snel weer perfect laten functioneren
40
Heilzame plantenextracten en hun toepassing
Japanse tempelboom
42
20
Publi-reportage
Acné: de vloek van de jeugd
16
44
Lekker en gezond koken met Dominique Vreven
Kruidenwandelingen, “gekruide” culinaire lunch, rondleidingen
14
Op dinsdag 19 juni 2012 Je komt toch ook naar de i-Sana lezersdag !
20
Curcumine spaart spieren en gewrichten
Laat kraakbeen niet verloren gaan: kurkuma helpt
24
Gewokte asperges met wilde scampi’s, daslook en zilverzuring
39
52
Allergie en verzuring van darmmilieu
Versnelt genezing van kleine verwondingen
26
Natuurlijke middelen om zenuwachtigheid onder controle te houden
4
SANA nr 25
Kervel: Onmisbaar in de keuken
50
Wat stop je in je reisapotheek?
Calendula
Passiebloem verjaagt stress uit de studieboeken
46
De groene vingers van Ivo Pauwels
Column
50
Lavendel
48
Weetjes 30
Zonder zorgen gezond op vakantie
52
De gevaren van een vliegvakantie
Hoe problemen in de lucht oplossen of voorkomen?
SANA nr 25
5
Darmen verzorgen om kans op allergie te verkleinen
Niessalvo’s, tranende ogen, ademnood maken zomer tot een hel
HOOIKOORTS: oorlog in de luchtwegen
I
edereen tracht naar de zomer, het mooie weer, de bloesems, het wuivende gras... of tenminste bijna iedereen. Want de hooikoortspatiënten zijn dol op de winter, de besneeuwde velden en de bijtende kou. Begrijpelijk: niezen, hoesten, tranende ogen, hoofdpijn, gezwollen slijmvliezen... Allergiepatiënten kennen de verschijnselen maar al te goed. De problemen worden veroorzaakt door een overgevoeligheid voor bepaalde stoffen, die op zichzelf nog niet schadelijk hoeven te zijn. De gevolgen zijn wel heel vervelend, zodat de zomer voor deze mensen een lijdensweg kan worden. Sommigen zijn overgevoelig voor stof, anderen voor haren van dieren, weer anderen voor solventen in verf, of synthetische producten, sommigen voor bepaalde 6
SANA nr 25
soorten voedsel, zoals eiwitten, of gewoon aardbeien. De allergie bestaat erin dat het lichaam stoffen produceert (histamine) die korte metten willen maken
met de binnendringende stof. Het lichaam wil onder invloed van de histamine de binnendringers liquideren. In het lichaam wordt histamine uit de mestcellen en basofiele granulocyten vrijgemaakt in door immunoglobuline (IgE) veroorzaakte allergische reacties. Tranende ogen, niezen, lopende neus, zijn precies reacties van het lichaam om zich van die stoffen te ontdoen. Soms is er ook keelpijn, jeuk, vlekken op de huid en hoofdpijn bij. Deze klachten worden voornamelijk vastgesteld tussen maart en juli, dit omdat er dan meer stuifmeel in de lucht aanwezig is. Dat betekent niet dat er buiten deze periode geen allergie kan optreden, integendeel: velen zijn gevoelig voor dierenhaar of huisstofmijt of medicijnen, of zelfs voedsel en kunnen dus heel hun leven elke dag van het jaar geplaagd worden. Steeds meer kinderen Steeds meer kinderen, zelfs heel jonge kinderen, kunnen last hebben van hooikoorts. In het begin verloopt de allergie als een gewone neusverkoudheid: niezen, waterige afscheiding uit de neus, verstopte neus met gezwollen slijmvliezen. Als in het voorjaar een kind blijft sukkelen met een neusverkoudheid, moet je al-
tijd bedacht zijn op allergie en is een bezoek aan de arts gerechtvaardigd, vooral omdat op jonge leeftijd een desensibiliseringskuur zinvol is en meestal goed helpt. Het spreekt vanzelf dat een dergelijke behandeling enkel door een ervaren arts kan worden toegepast, om op die wijze een shock te voorkomen en desnoods in te grijpen mocht er plots een ernstige reactie optreden. Het kan in uitzonderlijke gevallen gebeuren dat een collaps van de bloedsomloop of erge ademnood optreedt. Zelf knutselen zonder begeleiding van een arts is bij jonge kinderen dus uit den boze. Het is evenwel niet verkeerd het immuunsysteem te stimuleren. Dat doe je door het darmmilieu te saneren en de darmflora gezond te maken. Een gezond dieet met voldoende probiotica, eventueel aangevuld met voedingssupplementen zijn daarbij erg nuttig gebleken. Wat kan je doen? Hooikoorts is eigenlijk niet gevaarlijk, maar wel erg hinderlijk. Toch moet het probleem worden verzorgd, omdat anders sinusitis of zelfs astma kan optreden. Eén op drie patiënten wordt er het slachtoffer van. Daarom kunnen deze patiënten ook best hun SANA nr 25
7
voorzorgen nemen, bijvoorbeeld door een goed probioticum zoals Allobiose. Ook een natuurlijk antihistaminicum op basis van Smilax ofte sarsaparillakruid, zoals Smilabell kan het grootste leed verzachten. Nog andere kruiden zijn nuttig, zoals Ribes (zwarte aalbes) en Allium cepa (ui) werken samen om de zwelling van de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen tegen te gaan, je meer lucht te geven en de jeuk te doen verdwijnen. Allergiepatiënten kunnen best nagaan voor welke stoffen ze precies gevoelig zijn, want het gebeurt wel meer dat ook voedsel voor ongemakken kan zorgen. Varkensvlees, melk, kaas en eieren, naast pinda’s, aardbeien en tomaten, haver, rogge, chocolade, cola, koffie, scheikundige toevoegsels aan eten, kleurstoffen en bewaarmiddelen, bieren, wijn, kunnen voor allergische ongemakken zorgen. Men kan best noteren wanneer men wat eet en dan zal men gauw genoeg ontdekken op welke stof men allergisch reageert. Je kan allerlei maatregelen treffen om de kansen te verkleinen. Tips bij hooikoorts -Informeer je over de densiteit 8
SANA nr 25
Advertentie
Allergiepatiënten kunnen best hun darmmilieu saneren, omdat daar de immuniteit wordt opgebouwd van de verspreiding van pollen in de lucht. Volg hieromtrent de radioberichten en blijf desnoods binnen, terwijl je in je woning luchtfilters of luchtzuiveraars gebruikt. -’s Voormiddags is de concentratie van pollen het grootst. -Ga op vakantie in pollenarme streken: de bergen en de zee zijn best. Sommigen werden zeiler om op zee alle pollen te vermijden. -Vermijd rook, pasgeverfde lokalen en omgang met deze stoffen. -Wees voorzichtig met dierlijke eiwitten: varkensvlees, charcuterie, melk en harde kaassoorten. -Vermijd stress en sterke emoties. -Noten, bananen, perziken, aardbeien, druiven en tomaten zijn vruchten die meest histamine bevatten. Zij kunnen een aanval versterken. -Verhoog je vitamine C-gehalte door meer andere vruchten te eten. -Zorg ervoor dat je huis altijd kraaknetjes is. Op die manier voorkom je best narigheid en zal je de aanvallen fel kunnen verminderen. -Verzorg je darmen, want hier wordt je weerstand opgebouwd en gebruik een goed probioticum. Jan van Bercken SANA nr 25
9
Meer dan hart- en longziekten alleen...
Roken veroorzaakt maag- darm- en borstkanker
D
e cijfers liegen er niet om: hart- en vaatziekten nemen toe, longkanker stijgt nog steeds en dat wordt zonder enige twijfel o.m. gerelateerd aan het rookgedrag. Maar wat weinigen beseffen, is dat roken nog meer kankers op zijn geweten heeft: baarmoederkanker, borstkanker, blaas- en prostaatkanker, maar ook maag- en darmkanker en dat aantal neemt ook onrustbarend toe.
Niemand twijfelt er nog aan dat roken gevaarlijk is. Niemand kan ook het gevaar voor de eigen gezondheid inschatten, laat staan voor die van anderen. Waarschuwingen van verschillende kanten hebben er toe geleid dat het tabaksverbruik bij volwassen mannen afnam, terwijl dat bij kinderen en vrouwen toenam. Enerzijds goed nieuws, maar daarnaast ook zeer slecht nieuws, want het zijn deze bevolkingsgroepen die nog sneller schade ondervinden van het roken. Toch zijn zij het precies die het grootste gevaar lopen, geconfronteerd te worden met de negatieve aspecten van tabak. 10
SANA nr 25
Vrouwen die roken lopen namelijk meer gevaar het slachtoffer te worden van kanker en hart- en vaatziekten dan mannen. Tot deze conclusie is een Amerikaanse groep onderzoekers gekomen na een testgroep van 3.285 rokende vrouwen te hebben onderzocht. Vrouwen hebben geen enkele goede reden om te beginnen roken, behalve die welke ze er zelf aan geven. Tast alle organen aan Tabak is een gevaarlijk goedje dat als het wordt opgerookt meer dan 400 bekende giftige stoffen in het lichaam afgeeft. Sommige van deze stoffen zit-
Ook jeugd begint steeds vroeger te roken en beschadigt ernstig haar gezondheid ten trouwens ook in uitlaatgassen van wagens. Er is nochtans niemand geneigd aan de uitlaatpijp van een wagen te gaan slurpen om zijn dagelijkse portie vergif in te slaan. Voor tabak is dat een sociaal aanvaarde gewoonte. De vier belangrijkste stoffen die men in tabak aantreft zijn: nicotine, koolmonoxide, prikkelende stoffen en kankerverwekkende stoffen zoals PACS (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) en teer. Nicotine is de voornaamste alcaloïde in tabak en heeft haar werking vooral op het zenuwstelsel. Daardoor versnelt het hartritme, de bloeddruk verhoogt, het hartminuutvolume neemt toe (de hoeveelheid bloed die het hart per minuut in de aorta pompt). Daarnaast vermindert de doorbloeding van de perifere bloedvaten (de kleine bloedkanaaltjes aan
de oppervlakte van het lichaam). Nicotine werkt ook op bepaalde cellen van het centrale zenuwstelsel (formatio reticularis) waardoor vele rokers moeite hebben bij het inslapen. Koolmonoxide maakt ongeveer 5 percent uit van tabaksrook. Rokers die inhaleren, krijgen daardoor een verminderde zuurstofopname door de longen. Dit zuurstoftekort is te vergelijken met het leven op een hoogte van 2.000 meter. Hartpatiënten en mensen die sport beoefenen, ondervinden hiervan de grootste hinder. Prikkelende stoffen zijn een andere grote groep elementen in tabaksrook, zoals formol en fenolen. Daardoor wordt de keel rood en gezwollen. Luchtwegen raken er makkelijk door ontstoken en de trilhaarwerking in de luchtwegen wordt verminderd of verlamd. Uit onderzoek is gebleken dat SANA nr 25
11
Rokers hebben twaalfmaal meer kans op longkanker dan niet-rokers
bij iemand die meer dan twintig sigaretten per dag rookt die trilhaarwerking stopt. Op die manier worden schadelijke stoffen of stofdeeltjes niet meer naar buiten gewipt. De slijmafscheiding wordt gestimuleerd (optreden van fluimen en prikkelhoest) en er treedt celbeschadiging op. Kankerverwekkende stoffen zitten er genoeg in tabaksrook. Ze zijn nog niet allemaal achterhaald, maar meestal behoren ze tot de groep van de aromatische koolwaterstoffen. Via het inhaleren van tabaksrook ontstaat door deze stoffen longkanker. Contactkanker is ook een fenomeen dat toeneemt: lipkanker bij pijprokers, tongkanker bij sigarenrokers, strottenhoofdkanker bij sigarettenrokers, naast longkanker die bij al die rokers voorkomt. Onderzoek toonde ook aan dat de kanker exponentieel toeneemt met het aantal sigaretten. Met andere woorden, hoe meer je rookt, des te meer je je kansen op kanker vergroot. Hoewel statistisch het aantal gevallen van kanker constant blijft, neemt die van longkanker nog steeds toe; de laatste tijd ook bij vrouwen. In tien jaar tijd moet men rekenen met meer dan een verdubbeling. 12
SANA nr 25
Je hebt veel minder kans op maag- en darmkanker, maar ook je voedsel zal je beter smaken als je ophoudt met roken
Luchtvervuiling speelt natuurlijk ook een rol en passief roken eveneens. Maar terwijl longkanker bij vrouwen twintig jaar geleden niet voorkwam is dit thans bijna op hetzelfde niveau als bij mannen. Je mag gerust stellen dat rokers twaalfmaal meer kans op longkanker hebben dan niet-rokers. Tienmaal meer kans op strottenhoofdkanker, zesmaal meer kanker van de mondholte en vijfmaal meer slokdarmkanker en kanker van maag en darmen. Bovendien is bijna elk geval van blaaskanker veroorzaakt door tabak, alleen mensen uit de scheikundige nijverheid (verfstoffen) en schouwvegers zijn ook een risicogroep. Je mag eigenlijk zeggen dat als je tabak zou afschaffen, daarmee negentig percent van alle longkankers zouden verdwijnen.
merd, studeren, memoriseren en het afwerken van een activiteit waarbij hoge concentratie vereist is, gaat slechter. Daarenboven komt het bij rokers gemakkelijker tot retrobulbaire neuritis optica, een ontsteking van de oogzenuw die direct achter het oog gelegen is, een proces dat ook wordt waargenomen als begeleidend verschijnsel van multiple sclerose. De patiënt heeft verlies van gezichtsscherpte en kleurwaarneming. Nog andere zintuiglijke processen zijn gestoord, zoals reuk- en smaakzin. Maag- en darmactiviteit zijn eveneens gestoord en naast het ontstaan van maagzweren, darmzweren zijn natuurlijk ook kankers in deze organen mogelijk. Weinigen associëren maag- en darmkanker met roken, maar dit kan zeker een rechtstreeks gevolg ervan zijn.
Tast zenuwstelsel aan Rokers grijpen vaak naar de sigaret om hun zenuwachtigheid af te reageren. Bij de eerste sigaret kan een kalmerende invloed worden waargenomen, terwijl bij de volgende steeds grotere lacunes in het oriëntatie- en herinneringspatroon ontstaan. De nervositeit neemt toe, de slaap wordt belem-
Breek er mee Deense onderzoekers hebben vijf risicofactoren opgelijst waarmee de kans op darmkanker met een kwart kan worden verminderd. Het onderzoek, dat gepubliceerd werd in British Medical Journal, had betrekking op bijna 60.000 volwassenen tussen 50 en 64 jaar die gedurende 10 jaar werden
opgevolgd. Door volgende vijf maatregelen zou u de kans op darmkanker met bijna een kwart kunnen verminderen: Het belangrijkste is niet roken! Verder minstens 30 minuten per dag fysiek actief zijn, vetzucht vermijden, alcohol absoluut beperken, een gezond dieet met minstens 600g groenten en fruit per dag en minder dan 30% van de totale energie-inname door vet. Als je wil stoppen, probeer je te motiveren, betrek je omgeving bij die motivatie. Doe meer aan sport, zodat je voelt dat stoppen met roken ook effect heeft. Je eten zal je ook beter smaken, je krijgt ook meer trek aan tafel. Ophouden met roken heeft ook altijd zin. Na vier rookvrije jaren, heeft je lichaam de schadelijke gevolgen van tabak geëlimineerd en zit je weer op hetzelfde risiconiveau als de niet-rokers. En als je het moeilijk hebt, maak gebruik van natuurlijke remmers die de rookhonger stoppen zoals Fumexit. Je gezondheid zal er wel bij varen. Jos van Landuyt SANA nr 25
13
SANA nr 25
GE DOSI S U E HO IEK NI E UN KE HOGE UNIE DO SIS SIS DO
DOSIS UNIE GE KE HO HO
14
danten belangrijke stoffen die het lichaam nodig heeft om kankercellen te beperken of te elimineren. Verzuring moet worden tegengegaan en dus is voeding van groot belang: minder vlees, geen suiker, geen geraffineerde producten. Wel: broccoli, spruiten, curcumine, oesterzwam, genisteïne, (knoflook), peper, olijfolie, groene thee, vitamine D3, gember, tomaat, rode wijn (resveratrol) zwarte bessen, Omega-3. En heel belangrijk is chlorella om zware metalen te verwijderen. Bovendien krijgt het lichaam een energieboost! Hans de Groot
- Het is in staat het lichaam te ontgiften van zware metalen zoals kwik. - Het beschermt ook de grote lichaamsfilter onder de ribbenboog. - Herstelt de darmflora. - Heeft een bijzondere immuunversterkende kracht waardoor winterse kwalen, besmettingen en overgevoeligheid veel minder vat krijgen. - Het stimuleert de waterdrainage in het lichaam. - Verbetert de huid. - Heeft een opbeurend effect bij depressieve gevoelens. - Geeft pit en maakt fit en verhoogt de vitaliteit.
KE
Kanker is een ziekte die de verbeelding tart: het houdt de mensen bezig. Er is geen familie waarin de ziekte zich niet manifesteert. En toch kunnen we heel veel doen om kanker te voorkomen. Energietekort is een eerste manifestatie van het lichaam dat er wat aan de hand is. Op dat ogenblik is er nog tijd om in te grijpen, het roer om te gooien en het lichaam te geven wat het nodig heeft om de strijd tegen de woekerende cellen aan te binden. Om te beginnen absoluut niet roken of ermee stoppen! Chronische inflammatie is oorzaak van veel kanker en dus zijn antioxi-
Chlorella is een zoetwateralg met uitzonderlijke eigenschappen:
SIS UNIEKE HO GE DO
O
ndanks de toename van de kennis, het gemak om allerlei soorten voedsel in overvloed tot ons te nemen, de vooruitgang van de geneeskunde en de gezondheidszorg, blijft het aantal gevallen van kanker toenemen. Je zou het haast contradictorisch kunnen noemen, omdat kanker een gebreksziekte is die o.m. haar oorsprong kan vinden in ontstekingshaarden en virale aandoeningen die niet behandeld werden. Uiteraard speelt de levenswijze een rol en de invloed van toxische stoffen is onmiskenbaar. Dus: detoxificeren! Hoe?
je weer in topvorm!
E G
Chlorella: een energiebom
Chlorella van Fytobell brengt
Advertentie
Om zware metalen uit het lichaam te verwijderen en kanker te helpen voorkomen
Voel je we l met fytobell! www.fytobell.be Fytobell heeft hooggedoseerde tabletten van 1000 mg chlorella poeder per tablet, zodat één tablet per dag volstaat om snel een gunstig effect te bekomen. Je vindt chlorella van Fytobell in PET-verpakking met 100 tabletten. CNK 2600-732 voor de apotheker en in de betere reformwinkel.
Sterke ontgifter
Voor infobrochure: E-mail:
[email protected] Bestellen in Nederland?
Tel: 011/37.19.24 www.boverte.com
SANA nr 25
15
Sana’s lezersdag
Kruidenwandelingen, “gekruide” culinaire lunch, rondleidingen
Op dinsdag 19 juni 2012
Je komt toch ook naar de i-Sana lezersdag !
O
mdat i-Sana intussen al meer dan een jaar elke maand duizenden enthousiaste lezers boeit, werd graag ingegaan op de vraag om een lezersdag te organiseren die nauw aansluit bij het doel en de inhoud van het blad: actualiteiten en interessant nieuws rond gezondheid, natuurlijke verzorging, interessante planten, kruiden en preparaten. We willen dat op gepaste wijze doen: in de natuur, met kruidenwandelingen, onder leiding van Gabriëlle Nauwelaerts en Dominique Vreven kruidenexperten bij uitstek, met een verzorgde en aangepaste lunch in een culinair kruidenrestaurant en met een bezoek aan verschillende kruidentuinen, waarbij vooral praktische informatie zal worden verstrekt. Wil je er bij zijn? Reserveer tijdig, want de plaatsen zijn beperkt vanwege het gemak van de rondleidingen en de ruimte in het restaurant en de kruidentuinen. Programma Voormiddag: 10.00u Samenkomst aan de historische Abdij Herkenrode in Hasselt met geleid bezoek aan de kruidentuin met Gabriëlle Nauwelaerts. Middag: 13.00u Lunch in het culinaire kruidenrestaurant ’t Vlierhof van Dominique
16
SANA nr 25
Vreven, de redacteur van onze kookrubriek in i-Sana. Namiddag: tot ongeveer 16.00u Geleid bezoek aan de culinaire kruidentuin van ’t Vlierhof met commentaar van kok Dominique Vreven.
Het belooft een interessante, lekkere en vooral aangename en leerrijke dag te worden, waarbij veel aandacht zal worden geschonken aan praktische informatie die nadien door iedereen ook kan toegepast worden. Prijs: € 47,50 per persoon incl. inkom kruidentuin, rondleidingen, lunch (zonder dranken). Extra: voor iedereen een mooie cadeautas met interessante inhoud. Schrijf je in: Prijs: € 47,50 per persoon
[email protected] Of schrijf: Redactie i-Sana O.L.Vrouwstraat 53 3570 Alken Extra: mooie cadeautas met interessante inhoud. Nuttige adressen: Kruidentuin Herkenrode Abdij 4 3500 Hasselt Tel. 011 33 43 70 ’t Vlierhof Hasseltsestraat 57A 3740 Bilzen Tel. 089 41 44 18
De kruidentuin van Herkenrode De historische site van Herkenrode is iets bijzonders. De kruidentuin is een unicum voor iedereen die het gebruik van kruiden zowel voor de gezondheid als voor de keuken interessant en boeiend vindt. Vandaar dat i-Sana voor zijn lezersdag deze bijzondere locatie in het programma wou betrekken. Twee grote delen van de kruidentuin van Herkenrode zijn sinds juni 2006 geopend. In beide afdelingen zijn ongeveer 250 soorten samen gebracht. Dat maakt dat Herkenrode een uniek aanbod van een 500tal verschillende kruiden en kruidachtige planten kan laten bewonderen in hun natuurlijke omgeving. Beide delen kregen elk een naam: de hortus officinalis en de campus officinalis. De hortus officinalis bestaat uit twaalf afzonderlijke tuinkamers. De families van geneeskrachtige planten zijn als in een boek over twaalf kamers alfabetisch verdeeld. Het tweede deel van de tuin bestaat uit de campus officinalis, de gebruikstuinen, of liever de tuinen waarvan de kruiden voor SANA nr 25
17
Rondleiding door Gabriëlle Nauwelaerts De rondleiding gebeurt door een ervaren kruidenkundige: Gabriëlle Nauwelaerts, waarvan je geregeld bijdragen in iSana kan lezen. Ze kent ontelbare toepassingen van kruiden en planten en doorspekt haar rondleiding met talrijke pittige anekdotes, zodat het een boeiende reis door de planten- en kruidenwereld zal worden.
18
SANA nr 25
Inspiratietuinen Herkenrode De Inspiratietuin van Herkenrode is een hedendaags kruidenpark: exclusief en origineel, aantrekkelijk voor een gevarieerd publiek van professioneel geïnteresseerden en individuele bezoekers, ontspannend en educatief. Abdijsite Herkenrode Herkenrodeabdij 4 3511 Hasselt Tel.: 011 23 96 70 Fax: 011 33 46 45 E-mail:
[email protected]
Ontdek natuur- en stedenschoon vanuit...
Hotel ’t Buskruid
Advertentie
Lunch in ’t Vlierhof bij Dominique Vreven Na de rondleiding op Herkenrode komen we samen in ’t Vlierhof in Bilzen, het bekende “kruidenrestaurant” van sterrenchef Dominique Vreven, die de kookrubriek in i-Sana verzorgt. Het wordt beslist gezond genieten. Deze gereputeerde kok die een internationale vermelding kreeg in de GaultMillau heeft een passie voor groenten en kruiden, voor gezond koken maar op een culinaire manier. Gezond eten, kan dus ook erg lekker zijn. Liefst van al kookt hij met
producten die vlakbij te vinden zijn: in zijn eigen grote groenten- en kruidentuin dus. Het is niet alleen ecologisch verantwoord, maar ook krakend vers en dus boordevol vitamines en levensenergie, net zoals hijzelf. Met enthousiasme zal hij de lezers begeleiden in zijn tuin en deskundige uitleg geven over de wondere natuur van kruiden en planten. Zijn kruidentuin waaruit hij krakend verse producten haalt voor zijn keuken, is op dit moment van het jaar op z’n best. Ook hier wordt het een boeiende kennismaking met smaken, kruiden, kleuren en natuur voor iedereen die culinair geïnteresseerd is en die ook thuis planten en kruiden wil gebruiken in alledaagse recepten. Dominique: “Je hoeft het niet altijd ver te gaan zoeken, soms staan de lekkerste dingen vlak onder je neus.” Zijn menu’s zijn dan ook geënt op het seizoen, omdat hij enkel verse producten en kruiden wil gebruiken. Mensen komen bij hem om te genieten van authentieke, eerlijke smaken. Gezond genieten is het paswoord en dat zullen de lezers van i-Sana op deze dag beslist kunnen doen.
Advertentie
verschillende doeleinden kunnen worden benut. Hier staan de planten steeds gegroepeerd volgens gebruik: verfkruiden, groenten, keukenkruiden, enz...
Ideale uitvalsbasis voor je uitstappen in Limburg
Erkend fietshotel vlakbij knooppunt 312 Hotel ’t Buskruid Dr. Vanderhoeydonckstraat 64 3560 Lummen Tel 013/53 22 94 Fax 013/53 22 95 E-mail:
[email protected] www.tbuskruid.be
SANA nr 25
19
Laat kraakbeen niet verloren gaan: kurkuma helpt
H
Curcumine spaart spieren en gewrichten
et hoeft niet gezegd, we weten het vanzelf: we moeten meer bewegen. Niet elke dag een marathon lopen, maar dagelijks een half uurtje tot een uur flink wandelen, zwemmen, lichte draf, lichamelijk actief zijn. Geen topsport beoefenen, daarvoor moet je jong en sterk zijn en snel kunnen recupereren, want topsport of overdreven sporten geeft vaak aanleiding tot onherstelbare schade aan het skelet, de spieren en de gewrichten. Het hart en de bloedsomloop mogen er mee gebaat zijn, maar als je halfkreupel geworden bent door overdreven sport is dat het doel voorbijgeschoten. Veel fanatieke joggers van middelbare leeftijd hebben hun hobby met schade aan knie- en heupgewrichten, of artrose moeten bekopen. Overbelasting leidt tot ontsteking wat uiteindelijk tot degeneratie voert. Het is dus van belang ontstekingen aan spieren en gewrichten te voorkomen door overlast tijdens sport en beweging te vermijden, maar ook door de juiste voeding, aangevuld met doeltreffende supplementen. Zo is het bekend dat curcumine een bijzonder ontstekingsremmende werking heeft voor spieren en gewrichten, maar tegelijk de maag spaart. Het effect in de kankerpreventie was al langer bekend. 20
SANA nr 25
Sport en beweging zijn nodig om de gezondheid in stand te houden. Maar overdreven sport kan meer kwaad dan goed doen
Ontstekingen aan spieren en gewrichten kan meerdere oorzaken hebben natuurlijk. Het hoeft niet enkel het gevolg te zijn van verkeerd beoefende sport of van overbelasting van een gewricht. Ook reumatoïde artritis, een van de reumasoorten kunnen verantwoordelijk zijn voor pijn aan de gewrichten. Een andere behandeling dringt zich hier op, aangezien een kristallisatie van uraat, zoals bijvoorbeeld bij jicht, het kraakbeen kan beschadigen. De kristallen zetten zich af en er kan reactieve artritis ontstaan, inderdaad een ontstekingsreactie. Kraakbeen dat beschadigd is, geneest slecht omdat er weinig doorbloeding is. Als deze toestand te lang blijft aanslepen, kan er degeneratieve destructie of verdwijnen van kraakbeen en blijvende beschadiging van het gewricht ontstaan. Of de ontsteking afkomstig is van een reumatische kwaal, dan wel door overlast van sport, het probleem mag niet blijven aanslepen.
Curcumine: ontstekingsremmer Ontstekingen aan gewrichten, pezen of spieren moeten zo snel mogelijk behandeld worden, best multidisciplinair. Betreft het een eenvoudige spierontsteking door overlast, dan kan aangepaste kine, rust en een ontstekingsremmer heel snel soelaas brengen. Een natuurlijke ontstekingsremmer geniet beslist de voorkeur, omdat het zowel de maag als het hart spaart. Sommige ontstekingsremmers kunnen na langer gebruik het hart en vooral ook de maag belasten. Daarom is het erg plezierig dat een natuurlijke stof zoals curcumine, aanwezig in de kurkumawortel een schitterend antiphlogisticum is. Dat betekent dat het ontstekingsreacties bestrijdt. Van zodra men pijn, roodheid, zwelling of bewegingsbeperking van een gewricht merkt, kan men best ingrijpen en een arts raadplegen. Vooral bij reumatoïde artritis is dat aangeraden, omdat SANA nr 25
21
Advertentie
www.50net.be
De site voor de dynamische 50plusser!
Bezoek de website
22
SANA nr 25
Curcu-FlamForte
Advertentie
50 net.be
het eerder een storing in de immuniteit is, die ook de ogen kan aantasten, dan wel een lokale aandoening van het bewegingsapparaat. Curcumine is als ontstekingsremmer en pijnstillend middel bij spier- en gewrichtsontstekingen en aandoeningen van het kraakbeen, zeer efficiënt gebleken. Twee onafhankelijke teams aan de universiteit van Nottingham en München hebben bevestigd dat curcumine zeer efficiënt is bij ontstoken pezen en gewrichten en een pijnstillende en ontstekingsremmende werking heeft. Mensen die last hebben van tendinitis of peesontsteking aan schouders, knieën, ellebogen, heupen en polsen ondervinden een gevoelige verbetering van de beweeglijkheid zelfs als andere therapieën hebben gefaald. Kurkuma staat trouwens in de medische litteratuur aangeschreven als een uiterst veilig geneeskruid. Hoewel kurkuma in de kankerpreventie een vaste plaats heeft gekregen, heeft curcumine zijn reputatie verkregen als ontstekingsremmer bij gewrichts- en kraakbeenaandoeningen. Het heeft niet de nadelen van de klassieke ontstekingsremmers die de maag belasten. Wel integendeel, want het is tegelijk een goede maagbeschermer. Curcumine gaat de cytokines afremmen. Dat zijn mediatoren die een ontsteking in gang zetten, waarna de ontsteking of inflammatie het kraakbeen gaat aantasten. Curcumine doet nog meer: het elimineert de stikstof, eveneens een product dat het kraakbeen aantast. Dat is erg interessant omdat na de leeftijd van vijfentwintig jaar, het lichaam zelf spontaan geen kraakbeen meer aanmaakt of herstelt. Vandaar het enorme belang van goede en veilige preventie om er bij elke pijn en ontstekingsreactie tijdig bij te zijn. Samen met MSM, de natuurlijke fosfor, geeft het een goede bescherming van spieren en gewrichten en is onmisbaar voor al wie aan sport doet of spieren en gewrichten regelmatig moet belasten. Jan van Bercken
Onmisbaar voor soepele gewrichten en gezond kraakbeen Curcumine wordt al langer in de natuurgeneeskunde gebruikt, terwijl nu door wetenschappelijk onderzoek de grote waarde wordt aangetoond.
Houdt de gewrichten soepel en sterk Ondersteunt het behoud van het kraakbeen
Vrij bewegen Soepele gewrichten 100% natuurlijk Snelle werking
Bioeq. 4800 mg curcuma extract
20 Tabletten CNK2694-404 60 Tabletten CNK2694-420 Enkel verkrijgbaar in de apotheek.
www.curcu-flam.be
[email protected]
SANA nr 25
23
Advertentie
Calendula versnelt genezing van kleine verwondingen Hoe vaak gebeurt het niet dat iemand bij lichte huiskarweien zich verwondt: een schaafwonde, een sneetje, een kwetsuur van niemendal... maar het duurt wel heel lang voor dergelijke, op het eerste gezicht onbenullig lijkende, verwondingen genezen. Velen vinden het maar niets om daarmee naar de arts te stappen. Dat is geen punt als er maar geen besmetting optreedt. Want de algemene regel bij elke verwonding - hoe banaal ze ook lijkt - is dat ze grondig schoon gemaakt moet worden. Zelfs met een klein sneetje in de hand of de vinger moet je niet een halve dag blijven doorwerken in de tuin, want de kans op een besmetting met tetanus is niet denkbeeldig. Vaak gebeurt het ook dat kleine sneetjes en kloven moeilijk dicht groeien. Dat komt vaak door24
SANA nr 25
dat er steeds nieuwe besmettingen en bacteriën de zaak in de war sturen. Met goudsbloemtinctuur of Calendula of Calendulacrème gaat dat beter, het heeft anti-bacteriële eigenschappen. Wonden die moeilijk genezen, kloven, schaafwonden, ontstekingen, zonnebrand kan je best grondig deppen met Calendula. De wonde geneest nu veel sneller. Je kan deze tinctuur zelf maken als je goudsbloemen in de tuin hebt staan. Honderd gram bloemen op één liter alcohol van zestig graden. Door de alcohol is de tinctuur ook ontsmettend en voorkomt men erger. Maar je kan ook gebruik maken van een goede cosmetische en natuurlijke crème of zalf op basis van Calendula.
Calendula Crème Bij schrale huid en zonnebrand De combinatie van Calendula-extract en jojobaolie maakt deze crème zo bijzonder. Jojobaolie is een uitstekende huidverzorgingsolie, die de huid beschermt en glad en soepel maakt. Jojobaolie bevat een hoog gehalte aan het huidvitamine E en minerale stoffen. Jojobaolie revitaliseert en regenereert de lichaamsdelen op een natuurlijke en prettige manier. De olie geeft de huid meer vocht en een aangename fluweelachtige zachtheid. Calendula crème verzorgt een ruwe en schrale huid en helpt deze te herstellen. Na zonnebrand werkt ze verkoelend en verzachtend. Bovendien ondersteunt ze het helen van de huid en helpt ze littekenvorming te verminderen. Calendula of goudsbloem wordt weleens de ‚natuurlijke jodium‘ genoemd.
Meer info? www.ellendee.be Potje 100 ml Verkrijgbaar in de apotheek met cnk-bestelcode: 2885-416 Prijs € 5,95
Jan van Gendt SANA nr 25
25
Rustig en kalm studeren: wat heb je nodig?
Passiebloem verjaagt stress uit de studieboeken
D
e examens komen er aan. Voor honderdduizenden studenten en leerlingen de meest stressvolle en minst amusante periode van het jaar. Eigenlijk betaalt men nu de tol voor zijn aanpak, organisatie, methode en vlijt die men de voorbije maanden aan de dag heeft gelegd of getoond. Studeren gaat niet vanzelf zoals niets vanzelf gaat. Er zijn doordacht overleg, planmatigheid, schematische aanpak, zelfvertrouwen, rust en goede voornemens voor nodig, naast een goede gezondheid, een perfect geheugen en vooral doorzicht en inzicht in de leerstof. Uiteraard is een goede gezondheid van belang, want wie hyperzenuwachtig is en bij de minste stress tilt slaat, is op voorhand verloren. Gezonde voeding, voldoende slaap, op tijd ontspanning, maar vooral ook een goede methodiek om te studeren zijn van groot belang. Dat zal rust geven en zelfvertrouwen die op het examen broodnodig zijn. En voor wie op het nippertje in deze stressvolle periode wat natuurlijke rust kan gebruiken is er gelukkig een oplossing: Passiflora of passiebloem brengt rust in een opgewonden gemoed, waardoor studeren veel beter en kalmer gaat, want de studietijd vergt heel veel van de zenuwen, zowel van ouders als van studenten en leerlingen.
26
SANA nr 25
Natuurlijke middelen om zenuwachtigheid onder controle te houden De studietijd voor de examenperiode is erg stressvol. Bij sommigen slaan de stoppen door. Ze kunnen niet meer eten of slapen en dus missen ze concentratie. Gevolg: zekerheid op een fiasco. Voor sommigen is dat zo dramatisch dat ze er ziek van worden, of zelfs helemaal door het lint gaan. Wie er in de loop van het jaar met de klak naar gooide en liever in de kroeg zat dan in zijn studeerkamer mag geen mirakels verwachten. Verloren tijd kan je niet inhalen. Dus begint men dag en nacht te „blokken”. Of dat iets uithaalt? Men krijgt het lastiger om te eten, het slaapritme is gestoord, en... als men dan toch over de boeken hangt, begint men af en toe te soezen en in slaap te dommelen. Daar zijn oplossingen voor. Dus trekt men naar de apotheek en vraagt een middeltje om wakker te blijven. En wat krijg je op het examen: het is alsof ze met een voorhamer je geheugen aan scherven hebben geklopt. En dan zijn er de typische fysieke reacties: hartkloppingen, ademnood, bleekheid, zweetvlagen, gebrek aan eetlust, braken en overgeven, diarree. Het is alsof je lichaam zegt aan je geest: „laat het zo niet langer duren, dit is voor dit arme lichaam te veel.” De examenkoorts heeft zich omgezet in een totale aftakeling, een nervous breakdown. Stress heeft
iedereen wel eens... maar in deze periode zijn het vooral de studenten en hun ouders, die best een steuntje en wat goede raad kunnen gebruiken. Hoeveel stress kan je verdragen? Prof. Thomas Holmes van de universiteit van Washington heeft de meest voorkomende stressfenomenen in kaart willen brengen en een puntensysteem toegekend. Zakken in een examen is één van de meest stressvolle situaties naast ziekte en overlijden. Wie daarmee te maken heeft loopt gevaar op een depressie. Planten helpen zenuwstelsel Bij het observeren van planten, en het toetsen van ervaringen van natuurvolkeren kan een therapeutisch arsenaal worden samengesteld dat een weldaad betekent voor het zenuwstelsel. We geven een klein overzicht van de meest werkzame en heilzame planten voor het zenuwstelsel. AVENA SATIVA: De bloeiende haverplant. Werkt sedatief of rustgevend. Het versterkt het zenuwstelsel. De plant geeft weldadige ontspanning van het TOTALE zenuwstelsel. Is een gezond slaapmiddel, zenuwkalmerend middel, dat ook uitstekend helpt bij mensen die willen stoppen met roken. Het kan bij nervositeit langdurig worden toegepast SANA nr 25
27
PASSIFLORA INCARNATA: De passiebloem is een sedatief middel. Ze vermindert de verhoogde spanning van het gladde spierweefsel. Ze bevordert de ontspanning. Het is een breed werkend middel tegen onrust en nervositeit. De patiënt wordt er niet afhankelijk van. Het vergemakkelijkt het studeren zonder risico op verslaving. Passibell is daartoe geschikt.
tegen nerveuze hartklachten die tijdens de studie kunnen optreden.
Advertentie
zonder dat er gewenning, verslaving of onthoudingsverschijnselen optreden. Avenabell is hiervoor een prachtig preparaat.
Het plantenrijk heeft uitstekende mogelijkheden om een overspannen zenuwstelsel te behandelen, de zenuwen te bedaren en te versterken, de slaap terug te vinden, het hoofd te bieden aan stress, uit een depressie te geraken en verslavingen te overwinnen en vooral het lichaam in goede conditie te brengen om met effect te kunnen studeren.
Uw online gezondheidsadviseur BOVERTE is een moderne internetwinkel. Eenvoudig, overzichtelijk, informatief, vriendelijk geprijsd en een goede service.
VALERIANA OFFICINALIS: Valeriaan heeft een sedatieve werking. De werking is snel, maar ook kortwerkend. Ze moet dus frequent ingenomen worden. Ze heeft invloed op het autonome zenuwstelsel en op psychische functies. Samen met Crataegus (Crataecin) is het uitstekend
U koopt bij Boverte omdat… • Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur per dag geopend is. Daarnaast kunt u 7 dagen per week bij onze klantenservice terecht. • U boven de 50 euro geen verzendkosten betaalt.
Wat is goed?
Wat is slecht?
Regelmaat Voldoende slaap Goede planning Geregeld onderzoek Dagelijkse beweging Gezonde voeding Vitamine B Matigheid met vetten en suikers Veel fruit Valeriaan en haverextracten Op tijd ontspanning Op tijd hart luchten en praten
Paniek Onregelmatigheid Te weinig slaap Roken Te veel alcohol Onregelmatig eten Te lang binnen zitten Van de nacht een dag maken Pepmiddelen Gebrek aan gezonde lucht Geen beweging Eenzaamheid
• U met korting op uw bestelling kan aankopen. • De producten binnen 2 werkdagen bij u worden afgeleverd. • U gemakkelijke betalingsmogelijkheden heeft. • Wij garant staan voor een optimale service. • Wij u helder en duidelijk over de producten informeren via de website, per telefoon en via e-mail.
www.boverte.com De beste zorgen uit de natuur!
Jos Van Landuyt 28
SANA nr 25
e-mail:
[email protected] tel.: 00/31 (0)40 254 30 48 SANA nr 25
29
WeetjesWeetjesWeetjesWeetjesWeetjes Tincturen via Ultrasone Extractie zijn werkzamer
lende en verschillende frequenties van geluidsgolven. Door deze trillingen worden de verschillende bestanddePlanten kunnen wel 3000 len ‘losgeweekt’. De trilling is bestanddelen bevatten. De grofweg te vergelijken met de essentie van fytotherapie of plantengeneeskunde is dat ze beweging die ontstaat bij het koken, maar is veel intenálle bestanddelen wil toediesiever omdat de trilling zeer nen en dat er synergie bestaat tussen de bestanddelen. hoge frequenties heeft en de materie op moleculair niveau Belangrijk bij de bereiding wordt bewerkt. van een plantaardig geneesDoor het toepassen van o.a. middel is dus om zo veel deze techniek zijn de extracmogelijk bestanddelen in het ten van producten zoals van eindproduct te krijgen. Een Fytobell® extra krachtig. U nieuwe techniek om dit te herkent de bereidingswijze bereiken, die bij Fytobell® met deze techniek door de is ontwikkeld, heet Ultrasone afkorting UE die u achter de Extractie (UE). namen van de geneeskrachDit procédé is een klassieke tige planten in de producten maceratie/extractie van ziet staan. planten of plantendelen met gebruikmaking van afwisse-
Huidkanker bij jonge vrouwen stijgt dramatisch Een van de snelst toenemende vormen van kanker is huidkanker. Ook een van de meest agressieve. Omdat de huid een geheugen heeft en het aantal “mishandelingen” optelt, zijn vooral oudere mensen, de huidige baby-
boomers het slachtoffer van huidkanker, kwaadaardige melanomen die zich verder uitzaaien en snel tot de dood kunnen leiden. Maar een nieuw fenomeen duikt thans op: steeds meer jong volwassenen worden het slachtoffer van huidkanker, vooral in de Verenigde Staten. Uit een studie blijkt dat vooral zonne-
∆
30
SANA nr 25
banken verantwoordelijk zouden zijn voor deze kwaadaardige ontwikkeling. Lampen in zonnebanken zenden hoofdzakelijke Ultraviolet A-licht uit. Die geven de huid weliswaar een mooi bruin kleurtje, maar beschermen de huid totaal niet. Dat doen enkel de UV-B stralen. De UV-A stralen daarentegen drogen de huid wel uit, breken de elastine en verouderen en beschadigen de huid fel zonder de beschermende factoren van het normale zonlicht. Bovendien ontbreekt ook de vitamine D in de zonnebank die een beschermende rol heeft. Die zit in het zonlicht wel. Want vitamine D3 beschermt tegen
kanker. Het komt op de goede dosis aan zonder de huid te verbranden. Daar moet op gelet worden. Uit onderzoek aan de Mayokliniek in de USA blijkt dat op een generatie tijd, het aantal gevallen van huidkanker verachtvoudigd is onder jonge vrouwen. Belangrijk is dat jonge vrouwen tussen 15 en 30 jaar de huid goed controleren en elke kleurverandering, vlek, of uitbreiding van een moedervlek meteen laten onderzoeken door een gespecialiseerd arts.
Zomer en watersport: risico op zwemmerseczeem
zelfs de eigen badkamer. Wat kun je er aan doen? Als je eenmaal een schimmelinfectie hebt, moet je je zeer goed afdrogen tussen de tenen en in de liezen. Veel schimmels zijn niet bestand tegen zuren. Betten met azijn of Molkosan is een goede procedure. Altijd een schone verse handdoek gebruiken en nooit de handdoek van iemand anders lenen.
Met de zomer worden watersporten ook meer populair met als gevolg dat waar veel mensen blootsvoets circuleren ook gemakkelijk voetschimmel wordt doorgegeven. Een schimmel kan men overal oplopen, maar vooral in vochtige ruimten als zwembaden, gemeenschappelijke doucheruimten en
SANA nr 25
31
Zacht door de overgang met fyto-oestrogenen
E
lke vrouw maakt het mee, de een wat vroeger, de andere wat later, maar rond de leeftijd van 50 à 52 jaar komt de nieuwe levensfase: de menopauze. Sommigen willen dit corrigeren met synthetische hormonen, maar het is eigenlijk natte vingerwerk. In feite zou een bloedanalyse moeten aangeven waaraan op dat moment een gebrek bestaat om het zo goed mogelijk te kunnen corrigeren. Maar HRT of hormone replacement therapy heeft ook zijn schaduwkanten. Dus kan je maar beter dicht bij de natuur blijven en de ongemakken op een ongevaarlijke, veilige, maar ook doeltreffende manier proberen te omzeilen of behandelen.
Het belangrijkste kenmerk van de menopauze is dat de eierstokken definitief en onomkeerbaar stoppen met de productie van eicellen en vrouwelijke hormonen (oestrogeen en progesteron). Daardoor kunnen vrouwen niet meer zwanger worden. De typisch vrouwelijke hormonen speelden ook een beschermende rol. Zo kregen vrouwen minder te maken met hart- en vaatziekten, dan mannen. Na de menopauze verandert dat. Ze kunnen daar maar beter rekening mee houden en gezonde bloedvaten niet als vanzelfsprekend gaan beschouwen. Visolie en Omega-3 is voor hen op dat moment een goed supplement. Maar voor de ongemakken van de menopauze bestaan gelukkig ook uitstekende doeltreffende en natuurlijke middelen. 32
SANA nr 25
-Als je ’s nachts vaak wakker wordt, badend in het zweet -Als je last hebt van warmteopwellingen -Als je emotioneel in de knoop raakt en vaak overstuur bent -Als je prikkelbaar bent en rap moe -Als je last krijgt met onregelmatige maandstonden -Als je huid zijn strakheid en frisheid dreigt te verliezen... ...Dan kan je best gebruik maken van een natuurlijk middel op basis van soja-isoflavonen, om de wispelturige hormoonhuishouding ter hulp te komen. Soja-isoflavonen ook wel plantaardige of fyto-oestrogenen genoemd, zoals in Menobell hebben een heel gunstige werking op de vrouwelijke hormoonhuishouding. Volkeren in het oosten, waar van jongs af veel soja wordt gebruikt, worden veel minder geconfronteerd met menopauzale problemen en ontaarding van het borstweefsel. Monique van Hasselt
Prostaatproblemen kun je voorkomen
R
uim 80 percent van alle mannen tussen 50 en 60 jaar heeft al prostaatproblemen, gelukkig meestal goedaardig. Bij slechts één op tien is operatief ingrijpen om de prostaat te verkleinen of te verwijderen nodig. Maar de natuur geeft heel wat middelen om zelf tijdig en preventief in te grijpen. Naast ouderdom en genetische factoren wijst onderzoek er op dat vooral voedselgewoonten de belangrijkste rol spelen in de ontwikkeling van prostaatkanker. Als 1,8 Chinezen uit Taiwan aan prostaatkanker sterven, dan is de aandoening de dood voor 50 Europeanen en voor 90 zwarte Amerikanen. Toch worden ook bij Chinezen een even groot aantal latente (sluimerende of verborgen) kankers aangetoond. De oorzaak dat de kanker zich niet ontwikkelt, moet worden gezocht bij de voedingsgewoonten. Isoflavonen in soja, maar ook in hop remmen de problemen. Te veel dierlijke vetten en rood vlees en gebrek aan zachte vezels in de voeding zijn ook een mede veroorzaker. Soja-isoflavonen helpen Het is niet abnormaal dat de prostaat vergroot bij het ouder worden. Het mannelijke hormoon testosteron begint al te dalen vanaf de leeftijd van 35 à 40 jaar, terwijl oestrogenen met het ver-
ouderen toenemen. Merkwaardig is dat zowel prostaatkanker als borstkanker uiterst zelden voorkomen in China, Japan en andere Oosterse gebieden. Het gaat dus niet zozeer om genetische oorzaken, dan wel om omgevingsfactoren, waarbij voeding een niet te onderschatten invloed heeft. Vanuit wetenschappelijk oogpunt zou het dus sterk aan te raden en verstandig zijn deze stoffen als dagelijkse aanvulling als voedingssupplement te gebruiken zoals Proflabell.
Jan van Bercken SANA nr 25
33
Goede probiotica kunnen je darmen snel weer perfect laten functioneren
Langdurige constipatie kan kanker veroorzaken
N
VERSTOPPING
ruïneert je gezondheid
34
SANA nr 25
aast hoofdpijnmiddelen zijn laxerende pillen de best verkochte „snoepjes” in de apotheek. Elk jaar wordt in ons land alleen al meer dan 30 miljoen Euro uitgegeven aan deze pillen of laxerende drankjes. Vooral vrouwen zijn grote afnemers van deze toch niet ongevaarlijke middelen. Het is duidelijk: verstopping is een veel voorkomende kwaal. Veel dames zijn ook van mening dat hun zwaarlijvigheid terug te brengen is tot een probleem met de darmen. Ze geven verstopping de schuld van hun vetzucht en slikken ook daarvoor sterk werkende laxerende middelen. Dat kan niet enkel het bacterieel evenwicht in de darmen totaal verstoren, het kan ook de waterhuishouding, de nierfunctie en vooral ook de balans van de minerale zouten in de war sturen, met funeste effecten op het zenuwstelsel en de spierfunctie, in extreme gevallen kunnen deze middelen zelfs de hartfunctie in gevaar brengen. En vergeet vooral niet dat een goede darmflora de basis is van een sterke weerstand, terwijl bij verstopping het bacterieel leven verstoord is, wat de weerstand verzwakt. Laat verstopping dus niet aanslepen, er zijn trouwens goede natuurlijke middelen om de zaak snel op te lossen. Het aantal patiënten dat sukkelt met chronische verstopping is niet te schatten. De meeste dokteren zelf aan het probleem, vaak door middel van agressieve middelen die ze dan nog langdurig blijven innemen. Velen zijn er zich niet van bewust dat daardoor het risico op darmkanker echt toeneemt. Er zijn ook mensen die zich niet van het probleem
bewust zijn, die slechts één tot tweemaal per week ontlasting hebben, terwijl een gezond persoon met goed werkende darmen dagelijks het toilet zou moeten opzoeken. Maar stoelgang om de twee tot drie dagen wordt in de „moderne geneeskunde” nog niet als ziekelijk beschouwd. Toch is het beter dagelijks het kleine kamertje te bezoeken, omdat op SANA nr 25
35
Wandelen, of lichte beweging die je met regelmaat toepast, helpt de darmen gezond te houden of te maken
die wijze het lichaam zich van een „probleem” kan ontdoen. De stofwisselingsgiften blijven daardoor niet te lang in de darmen achter zodat zelfvergiftiging wordt voorkomen. In de industrielanden wordt geraffineerd gegeten, met als gevolg dat dagelijks ontlasting een probleem wordt. Er zijn te weinig vezelstoffen in het voedingspakket zodat de darm niet meer geprikkeld wordt. Bovendien is er ook gebrek aan beweging en in veel gevallen zit stress er ook voor iets tussen, vooral bij mensen die veel reizen, zakenlui, onderhandelaars, koeriers die in moeilijke omstandigheden moeten reizen en dus geen regelmaat in hun leven kunnen brengen. Hun voeding is trouwens meestal ook erg eenzijdig en vooral te vet, te zoet, te geraffineerd, te kunstmatig. Velen drinken veel te weinig: de spijzen worden ingedikt in de darmen en er is te weinig prikkel om soepel te worden geledigd. Het slikken van andere 36
SANA nr 25
medicijnen, zoals slaapmiddelen, hoestsiroop die codeïne bevat, kalmeermiddelen hebben niet zelden verstopping tot gevolg. Tonnen voedsel Specialisten hebben becijferd dat het darmstelsel in een gemiddeld mensenleven ongeveer vijfenzeventig ton voedsel moet verwerken. Dankzij een voortdurende zelfvernieuwing van de cellen kan een leven lang niet enkel het transport van dit voedsel, maar ook de vertering en de absorptie van voedende elementen gebeuren. Om de darmen in optimale vorm te laten functioneren, moeten uiteraard voorzorgen worden genomen. Een aantal hebben we al vermeld: voldoende bewegen, viermaal per week een drietal kwartiertjes wandelen, minder verzadigd vet en minder geraffineerd eten, minder suiker gebruiken, meer fruit en groenten eten om het aandeel van allerlei vezels in het voedselpakket te vergroten.
Maar als er dan wat mis is, moet de darmflora worden hersteld. Ook hier is een gepast dieet erg belangrijk. Begin de dag met een paar glazen lauw water, nuchter gedronken, zodat het organisme zich schoon kan spoelen, zich kan zuiveren. Op die manier wordt de spijsafval ook vloeibaarder gemaakt, zodat dit het lichaam gemakkelijker kan verlaten. Je kan ook zelf een natuurlijk laxeermiddeltje maken. Laat ’s nachts een vijftal gedroogde pruimen weken in een kopje water. ’s Morgens moet je de pruimen pletten of vermalen en samen met het weekwater, waaraan een soeplepel lijnzaad of psyllium werd toegevoegd, opdrinken. De darmflora voelen zich ook prima met geraspte en bruin geworden appel, daar de bacteriën die hierin uit de lucht opgeno-
men worden, uitstekend zijn voor het darmmilieu. Echte yoghurt helpt mee om de darmen weer gezond te maken vanwege de probiotica. Je kan natuurlijk ook een goed probioticum nemen om de darmen te reëduceren zoals Digesbiose. Maar als er verstopping aan te pas komt kan je deze probiotica beter aanvullen met vuilboombast of Frangula en dan is Frangulabiose een bijzonder goede oplossing. Massage van de buikstreek, warme hooizak of warmwaterkruik op de onderbuik, vastenkuren en drinkkuren, naast een totale verandering van eetgewoonten om uiteraard de psychische instelling niet te vergeten, doen wonderen. Als je darm weer gezond is, voel je je gegarandeerd als herboren. Jan van Gendt
Vraag je gratis staal aan Dankzij Fytobell mag i-Sana gratis stalen weggeven van FRANGULABIOSE, om snel en op natuurlijke wijze iets te doen tegen verstopping. Stuur ons een e-mail en je mag een gratis staal thuis verwachten. Vergeet natuurlijk niet je naam en adres bij je e-mail te voegen. Mail naar:
[email protected] SANA nr 25
37
Advertentie
STOP STRESS Nieuw boek van Dr. Marcel Verheyen
in luxe editie met harde kaft met stofwikkel en leeslint in fullcolour met meer dan 200 illustraties
“Verbeter de kwaliteit van je leven door stress en nervositeit efficiënt aan te pakken” Dr. Marcel Verheyen
38
Bestellen? Gebruik de bestelkaart in de i-Sana SANA nr 25
Column
Uit de natuurgeneeskundige praktijk van Dr. Marcel Verheyen
Allergie en verzuring van darmmilieu
H
gaas kunnen spreken met allemaal kleine gaatjes erin. Je kunt je dan een beetje inbeelden wat er gebeurt... op bepaalde plekken gaan die gaatjes kapot en, ontstaan er plaatsen waar niet geknipte voedingsstukken (denk aan de functie van de enzymen) naar binnen kunnen, gewoon fysisch zelfs. Wat accepteren wij normaal gezien via de darmen? Wij aanvaarden voeding die door enzymen in stukjes geknipt is. Vooral eiwitten. We krijgen geen ketens eiwitten naar binnen, want dat is voor ons een vreemd lichaam in feite. Daar ga je ineens op reageren. Het lichaam herkent het als iets dat niet van zichzelf is. Op die manier ontstaat zeker een heel groot deel van de voedingsallergieën. En het is heel vaak zo dat als men allergisch is aan één ding, dat men ook allergisch wordt aan een ander product. Vaak overlapt dat elkaar. Hoe dat gebeurt? Waarschijnlijk door bepaalde eiwitvormen, door eiwitstructuren van de antigenen die dan een heel specifieke reactie oproepen die lijkt op een ander. Zo krijg je een overlapping. Als je dan niet oorzakelijk werkt, dan Belang van gezonde darmflora wordt het een heel groot probleem. Wat gebeurt er zeker bij darmfloraZo zijn er mensen die niets meer veranderingen? De mucosa of slijmkunnen verdragen, wat die ook eten. vliezen lijden er onder, omdat de bescherming, dat is de laag die bestaat Soms wordt dat een verschrikkelijk uit miljarden bacteriën die op de slijm- probleem. We kunnen met zekerheid zeggen dat een beschadigde flora en vliezen leven en eigenlijk de darmen beschermen, aangetast wordt en gaat verzuring een verstoring van de immuniteit heel sterk in de hand werkt. bloot staan aan de zuren. Eigenlijk is het slijmvlies een beetje als een netwerk, we zouden van een Dr. Marcel Verheyen ormonen en het zenuwstelsel kunnen een belangrijke rol spelen in de symptomen van allergie. Daarover hadden we het vorige keer. Verzuring van het organisme is één van de facetten die tekenend zijn bij allergische reacties. Het darmmilieu speelt daarbij een cruciale rol, omdat de flora een beschermende functie hebben of de deur kunnen open zetten voor het binnendringen van vreemde stoffen in de bloedsomloop. Daarom zijn probiotica zoals Allobiose zo interessant, omdat daarmee zowel het darmmilieu als het hormonale systeem worden gesaneerd. Verzuring van het darmmilieu door te veel snoepen, koffie, of te veel vlees, is voor veel mensen een realiteit omdat deze verzurende levenswijze courant is. Wat gaat er dan logischerwijs gebeuren? De darmflora gaan veranderen. Antibioticagebruik en voeding spelen een heel grote rol. Zelfs sporadisch antibioticagebruik is vaak voldoende om heel de boel ondersteboven te gooien.
SANA nr 25
39
Heilzame plantenextracten en Plant van de maand: hun toepassing
Door Kees Martens Kruidenkundige
Ginkgo biloba L.
Japanse tempelboom: Voor een beter geheugen en een gezond brein
P
lanten zijn een apotheek uit de hemel kun je wel zeggen. Sommige planten zijn zo bijzonder, dat er ook bijzondere krachten worden aan toegeschreven die je er ook mag van verwachten. Een daarvan is de Ginkgo biloba, een van de oudste bekende bomen op aarde. Zelfs de Duitse dichter Goethe was er door gefascineerd en maakte er verschillende poëtische werkjes en tekeningen over. Maar sinds de oudheid is ook de geneeskrachtige werking ervan bekend die door de moderne wetenschap bevestigd wordt. Ginkgo is een veilig en uitstekend middel om tot op hoge leeftijd het geheugen scherp te houden, de geest actief en de doorbloeding van de hersenen optimaal. Geschiedenis van de plant Ginkgo biloba L. of Japanse tempelboom kan zo’n 30 tot 40 meter hoog worden en is tweehuizig, dat wil zeggen dat de boom òf alleen de mannelijke bloemen (met meeldraden) òf alleen vrouwelijke bloemen (met een stamper) heeft. Heel opvallend is het waaiervormige blad. De nerven in het blad vormen ook weer een waaier: daaraan kunt u zien dat deze boomsoort qua ontwikkeling dicht bij de varens staat. De Engelsen hebben Ginkgo biloba L. zelfs naar een varensoort genoemd: “the maidenhairtree”. De Japanse naam ‘gin-kyo’ betekent zilveren abrikoos; de vrouwelijke bloe-
40
SANA nr 25
men vormen een soort zaadbollen die een zilverachtige kleur hebben en qua uiterlijk op abrikozen lijken. Vanwege de bladvorm spreekt men in China van de ‘eendepootboom’. In de Chinese volksgeneeskunde werden de zaden onder meer gebruikt als hoestmiddel en als kalmerend middel. Tegenwoordig wordt vooral het extract van de bladeren gebruikt om de doorbloeding, vooral van de hersenen, te bevorderen. Maar natuurlijk werkt Ginkgo overal in het lichaam. Eigenschappen Wetenschappelijk onderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat de Japanse
tempelboom zorgt voor een betere doorbloeding. Deze verbetering wordt onder meer teweeggebracht door: - vermindering van het vastkleven van de bloedplaatjes aan de vaatwand of aan andere substanties - vermindering van de onderlinge samenklontering van de bloedplaatjes en van de rode bloedlichaampjes - verlaging van de viscositeit (‘stroperigheid’) van het bloed (er ontstaat minder wrijving tussen de bloedcellen onderling en van de cellen in het bloedplasma) - bescherming van de rode bloedlichaampjes tegen beschadigingen - vermindering van de doorlaatbaarheid van de haarvaten, met als gevolg minder oedeemvorming. Ginkgo biloba L. laat het hartritme ongemoeid. Belangrijkste bestanddelen: Bilobalide, ginkgoliden en flavonoïden. Verwerking: De verse bladeren worden geoogst en verwerkt. Toepassing Ginkgo biloba verbetert de doorbloeding in het lichaam. De plant wordt vooral toegepast bij het verbeteren van de doorbloeding van de hersenen. Ze bevordert daardoor het transport van zuurstof naar de hersencellen.
Een slechte doorbloeding kan leiden tot bijvoorbeeld vergeetachtigheid, concentratiestoornissen, eventueel bepaalde vormen van dementie, hardhorendheid, evenwichtsstoornissen, oorsuizingen en hoofdpijn. Ze kan ook preventief worden gebruikt. Neem haar voor deze toepassing tweemaal per jaar gedurende drie maanden in. Daarnaast heeft Ginkgo biloba een gunstig effect bij mensen met slagaderverkalking, bij suikerpatiënten en bij mensen met een zogenaamd etalagebeen ook wel rokersbeen genoemd. Na ongeveer 90 dagen gebruik bereikt ze haar optimale werkzaamheid. Levend fossiel Ginkgo biloba L. is de enige overgebleven soort van de zeer oude familie van Ginkgoaceae. Om die reden wordt deze boom ook wel een levend fossiel genoemd. In de Nationale Plantentuin van België in Meise staan zeer oude Ginkgo’s. In de Hortus Botanicus in Leiden staan de oudste exemplaren van Europa. Het vrouwelijke exemplaar dateert van 1730 en het mannelijke exemplaar van 1785. Voor meer informatie zie www.boverte.com SANA nr 25
41
Publireportage
A
Acné: de vloek van de jeugd
cné is een verzamelnaam van verschillende huidaandoeningen te herkennen aan puistjes. Acnea vulgaris of jeugdpuistjes komt het meest voor op de schouders, armen, nek en gezicht en berust op een overmatige productie van talg, waardoor mee-eters of comedonen ontstaan.
42
SANA nr 25
den. Bij hen was de huid niet in staat om voldoende vocht naar de oppervlakte te brengen en daarmee dus ook de vitaminen, mineralen en eiwitten. Bij minder ernstige manifestatie blijven geen littekens over. De mannelijke hormonen zorgen voor een toename van activiteit in het hele lichaam. Hyperactiviteit in de puberteit is dan ook niet ongebruikelijk. Intensieve sport kan de intensiteit van acné beperken. Acné is ongevaarlijk, maar vooral ontsierend. Voor de patiënt kan dit een grote psychische belasting betekenen. Het gebruik van camouflerende producten op basis van vetten kan dit verergeren, vooral als de huid niet voldoende wordt gereinigd. Geschminkt gaan slapen is niet verstandig. Het is beter om producten te gebruiken op waterbasis. Deze zijn beter te verwijderen. Gezond eten Een droge mond en een droge neus zijn vaak voorkomende symptomen. Dat is al een indicatie van een tekort aan vocht, wat mede veroorzaakt kan zijn door een snellere uit/afscheiding, ondanks voldoende inname. Dit natuurlijk door de verhoogde activiteit in het lichaam. Constipatie is ook niet uitgesloten. Vaak dorst hebben, is een logisch gevolg hiervan. De voorkeur gaat uit naar koude (verkoelende) dranken. Warme dranken hebben nochtans een heilzamere werking op de lichaamsvloeistoffen. Slapeloosheid of slecht slapen komt eveneens voor. Zon en warmte kunnen negatieve invloed hebben op acné. Droge warmte kan bevorderlijk zijn, omdat je gemakkelijker gaat zweten. Door de open poriën wordt gemakkelijker talg naar buiten gebracht. Een infraroodsauna is aan te raden, evenals een gezichtssauna. Het is wel aan te raden om hierna een vochtin-
Bij een natuurlijke benadering in het behandelen van acné kan gebruik worden gemaakt van minerale zouten en kruiden: zoals Ferrum Phosphoricum, dat heel goed ontstekingen kan bestrijden en Natrium Phosphoricum, dat reststoffen van de stofwisseling onschadelijk maakt en neutraliseert. Daarnaast zijn er ook een aantal kruiden die ondersteunend werken bij acné. Denk daarbij aan het wildemanskruid, tijm, en het driekleurig viooltje, maar ook de brandnetel, de witte beuk en mariadistel kunnen een bijdrage leveren, zeker bij ernstige acné en steenpuisten. Dinish Charoe en Jessica Hilhors
Advertentie
In deze verstopte en uitgezette talgkliertjes is de bacterie Propionibacterium acnes verantwoordelijk voor de productie van prikkelende stoffen en ontsteking. Rode knobbeltjes verschijnen, die na infectie met Staphylococcus aureus ook etterende puisten en abcessen op het gezicht en vooral op de rug kunnen vormen. Acné is typisch voor het begin van de puberteit. Mannen hebben het vaak heftiger dan vrouwen. De overmatige talgproductie wordt namelijk gestimuleerd door de mannelijke hormonen (androgenen) met een vaak vettige en glimmende huid tot gevolg. De hogere talgproductie op zich hoeft geen reden te zijn voor het ontstaan van acné, zolang dit ongehinderd naar buiten kan. Verhoorning van celafbraakproducten in de talgdoorgang zorgt voor een opstopping in de talgklier. Hierdoor kan gemakkelijk een ontsteking ontstaan, vooral als het weefsel wordt beschadigd bij het uitknijpen. Een gesloten comedone blijft witgeel van kleur. Een open comedone herken je aan de zwarte puntjes. De zwarte kleur wordt veroorzaakt door ophoping van keratine en oxidatie van de vetten. Bij verergering door toename van keratine kan ook nog verhoorning van het omliggende weefsel ontstaan wat lijkt op wratachtige structuren, ook wel hyperkeratiose genoemd. Meisjes kunnen al rond hun achtste jaar last van puistjes krijgen, jongens meestal pas rond hun veertiende. Puistjes zijn meestal het ergst tussen het zestiende en negentiende jaar. Daarna ben je er meestal van af. Maar dat geldt niet voor iedereen: sommige mensen kunnen tot na hun dertigste nog last van "jeugdpuistjes" hebben. Mensen die erg veel last hebben gehad van acné, dragen daar soms levenslang de littekens van in de vorm van putjes en huidonregelmatighe-
brengende crème te gebruiken. Je kan best geraffineerde producten laten staan en zeker suikers. Vroeger ging men er van uit dat vette voeding het probleem verergerde, dat wordt tegenwoordig niet meer ondersteund. Vezelrijk voedsel geniet de voorkeur, uiteraard voldoende fruit en groenten. Acné is goed te behandelen, maar vraagt maatwerk. Tijdens de groeiperiode zijn de tekorten anders dan wanneer we volwassen zijn, evenals het voedingspatroon en de hormonen. Daarnaast zijn er ook nog verschillende soorten acné. Kortom, acné behandelen is meer dan een potje en een zalfje en wil je echt resultaat, zou het goed zijn de behandeling af te stellen op de persoon met het huidprobleem.
Centrum Bellaret Maaseik & De Andere Weg Kessel-Lo
Klassieke Kinesitherapie Relaxatietherapie Personal skin care (huidverzorging en cellulitis)
Well Yess
Artisanale verzorgingsproducten met kruiden en minerale zouten
De Andere Weg B.A. De Becker-Remyplein 34 3010 Kessel-Lo tel: 0032(0)16 43 34 24 website: www.de-andere-weg.be
Centrum Bellaret Wurfelderweg 25 3680 Maaseik (B) tel: 0032(0)89/568545 email:
[email protected] website: www.bellaret.be SANA nr 25
43
Lekker en gezond koken met groentenkok Dominique Vreven
Gewokte asperges met wilde scampi’s, daslook en zilverzuring
A
sperges, daslook en zuring zijn drie typische lentegroenten. Als de eerste asperges, begin mei, komen piepen zijn daslook en zuring op hun best. Daslook is een soort van wilde look- uiachtige met een sublieme en zachte uiensmaak. Wij troffen ze laatst massaal aan op de oevers van de Lesse. Daslook vormde daar tapijten van wel honderd vierkante meters groot. Een prachtig gezicht! Het blad lijkt sterk op dat van het giftige meiklokje dat meestal op hetzelfde tijdstip van het jaar wakker wordt. Daslookblad is iets fragieler met een steeltje, meiklokjesblad is meer lederachtig en heeft aan zijn basis een meer bruinrode kleur. Let dus goed op bij het verzamelen van daslook! Je kan ze daarom ook beter zelf kweken in de kruidentuin. Ze hebben de eerste jaren een langzame start maar na een drietal jaartjes kan je er volop van oogsten. De bloemetjes van daslook zijn schitterend om slaatjes, soepen, kruidenboters en dergelijke mee te garneren. Ze hebben dezelfde gedistingeerde uiensmaak als het blad. In dit gerecht gebruikten wij zilverzuring. Deze heeft een veel zachtere, fris- zurige lentesmaak dan zijn wild broertje, de veldzuring.
44
SANA nr 25
Boodschappenlijst voor 4 personen : 16 mooie, verse asperges (wit, groen of paars) 1 grote sjalot 1 teentje knoflook 1 eetlepel olijfolie 16 blaadjes daslook 75 g zuring 1 scheutje sojasaus peper & zout 16 wilde scampi’s of 250 g tofu in blokjes gesneden 2 eetlepels daslook bloemetjes om te garneren Bereidingswijze • Schil de witte asperges met een dunschiller. De groene en de paarse asperges hoef je niet te schillen. • Snij de asperges in schuine plakjes van ongeveer één cm dikte. • Snipper de sjalot en de knoflook fijn.
• Snij het daslookblad en de zuring in fijne reepjes. • Pel de scampi’s en haal er het darmkanaal uit. Nu alles klaar ligt, kunnen we beginnen wokken. • Laat de wokpan goed warm worden en giet er de eetlepel olijfolie in. Dan daaropvolgend de scampi’s, look, sjalot en de asperges. Laat dit geheel een viertal minuten wokken en roer regelmatig. • Kruid met peper en zout en voeg er de zuring en de daslook aan toe. • Werk het geheel af met een scheutje sojasaus en vermeng alles nog eens goed zodat de smaken zich in het hele gerecht kunnen nestelen en u een evenwichtig geheel bekomt. • Net voor het serveren garneer je het geheel af met de daslookbloemetjes. Natuurlijk smakelijk! Waar is het goed voor? Omdat de vorm van een asperge sommigen doet denken aan een mannelijk orgaan worden er graag afrodisiacum-toestanden aan toe geschreven. Helaas voor de mannen zijn daar maar weinig inhoudsstoffen voor terug te
vinden in een asperge. Wel is dit heerlijk “wit goud” een urinedrijvend en bloedzuiverend middel. Van de wortels werd vroeger siroop gemaakt tegen de hoest. Geurtje Sommigen kunnen een doordringende zwavelgeur in de urine waarnemen na het nuttigen van een portie asperges, anderen niet. Dit fenomeen noemt men anosmia. Enkel wie bepaalde receptoren in de neus heeft, kan deze geuren waarnemen. Anderen ruiken gewoonweg niets! Sommige wetenschappers denken dan weer dat niet iedereen asparaginezuur kan opnemen in zijn spijsverteringskanalen en dat het daardoor komt dat de ene iets ruikt en de andere niets. Hoe dan ook, dit is en blijft voor sommigen een merkwaardige geurervaring. Tekst en foto’s Dominique Vreven ‘t Vlierhof Hasseltsestraat 57A 3740 Bilzen Tel. 089 41 44 18 GSM 0478 61 33 02
[email protected] www.vlierhof.be
SANA nr 25
45
De groene vingers van Ivo Pauwels Ivo Pauwels, een gerenommeerd natuurkenner, auteur en groen-journalist verzorgt elke maand een aantal schitterende rubrieken in i-Sana.
Plant Van de maand
KERVEL:
D
Onmisbaar in de keuken
at de rijke Romeinen fijnproevers waren, kunnen we vermoeden. Hun voorliefde voor kervel als toekruid bevestigt dit. Bovendien is kervel, Anthriscus cerefolium, afkomstig uit Zuid-Oost Europa. In de Franse keuken vervangt de zachte kervel vaak de sterker smakende peterselie, al heb je heel wat meer kervel dan peterselie nodig om een gerecht te kruiden. Kervel behoort er tot de zogenaamde ‘fines herbes’, delicate kruiden die jong geoogst en uiterst vers verreweg het lekkerst zijn. Liefhebbers van kervelsoep doen er dus goed aan enkele rijtjes kervel in de moestuin te zaaien, want kervelsoep uit eigen tuin is gewoonweg onovertroffen.
Kervel is pittig en onmisbaar in de keuken 46
SANA nr 25
Omdat het weergaloos lekker is, heeft kervel de hele wereld veroverd en wordt het zachte kruid met het kantwerk van kleine blaadjes overal aangetroffen, al dan niet verwilderd. Het snelgroeiende gewasje groeit immers op alle grondsoorten, behalve op erg zware, vochtige bodems. Om de hele zomer en een stukje van de herfst kervel te oogsten, moet je van maart tot augustus om de drie, vier weken zaaien. Het verdient aanbeveling kervel in rijtjes te zaaien met een onderlinge afstand van 15 centimeter. Dun de zaailingen niet. Vaak is kervel al een maand na het zaaien oogstbaar. Op arme gronden heeft kervel zijn beste aroma. Van één zaaisel kan je in gunstige omstandigheden driemaal oogsten. De tweejarige kervel kan ook in bloembakken worden gezaaid, voor op een balkon in de stad. Dan heb je dit lekkere en zachte kruid altijd bij de hand.
maakte kervel lange tijd tot een populair vastenkruid. Omdat het de transpiratie bevordert, is Anthriscus cerefolium een prima tonicum voor zieken die koorts hebben. Zoete Roomse kervel Roomse kervel heeft een zoete anijssmaak die erg zacht is. Bovendien is het varenachtig dubbelgeveerde blad erg mooi. Het sterke winterharde kruid Myrrhis odorata zaait zich vaak wat te veel uit en de pinwortel verankert zich stevig in de bodem zodat de plant eens gevestigd niet zo gauw uit te rukken is. Het is een bewoner van schaduwrijke plekken. Roomse kervel is een goede begeleider van rabarber en is een passende garnering op bijvoorbeeld luchtige koekjes van bladerdeeg.
Vastenkruid Het lekkerste aroma ontwikkelt de schermbloemige kervel in het voorjaar. De blaadjes zijn bloedzuiverend en hebben reinigende eigenschappen. Dat SANA nr 25
47
Tuinsprokkels
Bedwelmende lavendel: dromen van vakantie en zon
lavendelessence als voor de geurtuin. Gekweekte lavendel telt meer bloemen per stengel dan wilde lavendel en bloeit veel e kunnen het uitbundiger. Lavendel is ook halfstruikje lavendel een schitterende bijenplant, bezwaarlijk tot de die op zonnige dagen ijverig klassieke keukenkruiden wordt aangevlogen. De vele rekenen, maar als aromatisch lipbloemetjes zijn kleine kruid en als tuinplant behoort nectarvaatjes. Lavendelhoning het tot de absolute toppers. is geurig, lichtamber van Gebruikte oma geen eau-dekleur en helder, en wordt door lavende en de bloempjes om imkers en honingliefhebbers als het linnen en om zichzelf fris te een van de meest aromatische houden? honingsoorten beschouwd. De grijsbladige tot olijfkleurige Net als de andere wintergroene Lavandula zonnekloppers uit het angustifolia groeit van nature Middellandse-Zeegebied heeft in de met kalksteen bezaaide lavendel een hekel aan natte bodems rond de Middellandse voeten. De bodem moet goed Zee. Vooral in juli wanneer de gedraineerd zijn, wil lavendel stokerijen de geuressence uit goed gedijen. Van wind de bloemen destilleren, hangt hebben de planten geen last. er een bedwelmend zoete walm De bloemaren staan steeds in de dalen van de Provence. fraai rechtop. Lavendel moet elk jaar na de bloei worden Geliefd door bijen bijgeknipt. Verhoute en slordig In de 20ste eeuw ontstonden uitziende struiken kunnen een er talrijke cultuurvariëteiten, verjongingskuur ondergaan zowel voor de productie van door de planten in het voor- of
W
48
SANA nr 25
najaar een eind dieper in de grond te laten zakken zodat de groeipunten nog slechts een tiental centimeter boven de bodem uitsteken. De struikjes zullen goed wortelen en krijgen een bossiger aanzien. Talrijke soorten Naast de gewone lavendel, Lavandula angustifolia, de enige die in ons klimaat winterhard is, zijn er nog een aantal andere soorten. Zo heeft Lavandula stoechas korte dikke aren met donkerpaarse bloemen en op het topje schutbladeren die als ezelsoortjes rechtop staan. Anderen zien er met wat fantasie vlindervleugels in. Een reden waarom Lavandula stoechas wel eens vlinderlavendel wordt genoemd. De varenbladlavendel, Lavandula multifida, is een andere nietwinterharde lavendelsoort waarvan de diep ingesneden varenveerachtige blaadjes in gekookte tomatengerechten
van Ivo Pauwels
worden gebruikt. Culinair wordt lavendel meestal gebruikt in zoete gerechten: taartsuiker, koekjes, schuimgebak, ijs en andere desserts. Soms worden lavendelbloemen toegevoegd aan kruidenazijn en aan gelei van zwarte bessen. Geurzakjes van lavendel Begin juli is meestal de geschikte tijd om lavendel te drogen. Snij de hele stengels af als de bloemen kleur beginnen te krijgen. Bind ze in kleine bussels en hang ze in een luchtige ruimte op. Knip dan cirkels uit neteldoek of tule. Wanneer de bloemen goed droog zijn, kan je ze van de stengels ritsen en ze in het midden op de cirkels stof schudden. Maak er een zakje van en strop het met een koordje dicht. Je kan de zakjes, zoals oma deed, tussen het linnen leggen.
SANA nr 25
49
Zonder zorgen gezond op vakantie
zowel thuis als op de camping, heel vaak om de barbecue op te zetten en in de buitenlucht aan het kokkerellen te gaan. Jammer genoeg gaan die gastronomische experimenten in open lucht maar al te dikwijls gepaard met spijtige en pijnlijke accidenten. De gekwetste lichaamsdelen moeten zo snel mogelijk gedurende een tien à vijftiental minuten onder koud stromend water gehouden worden. Ontdoe je daarna van natte kleding èn alle juwelen, vooral ringen en armbanden moeten onmiddellijk uitgetrokken worden. Indien je dit niet op het moment zelf doet, is het later niet meer te vermijden dat de juwelen zullen moeten open gezaagd worden. Bedek de wonde met een zuivere doek om zo naar de arts te gaan.
met totaal andere voedingsgewoonten. Maagzuur of indigestie zijn dus gewone kost. Look gaat maagzuur tegen en stimuleert de vertering. Nasturtium is een perfect kruid dat de spijsvertering helpt. Neem daarom Nasturan mee op reis, het zal je ongemakken van vreemd voedsel oplossen. Diarree wordt best bestreden door vasten, groenten en fruit 24 uur te vermijden en wel yoghurt en rijstafkooksel te gebruiken. Een goed probioticum is altijd belangrijk: Digesbiose mag daarom in je reisapotheek niet ontbreken. Als een baby of peuter langer dan 12 uur aan diarree lijdt, moet er een dokter worden bijgehaald. Bij verstopping is Frangulabiose dan weer ideaal.
- Zonnebril, zonnecrème met hoge beschermingsfactor, hoofddeksel en zwempakken ook niet vergeten! - Muggenmiddel en een middel tegen reisziekte zijn eveneens aan te bevelen en natuurlijk voldoende water! Dat is de beste drank op reis. En dan zijn er nog belangrijke dingen waaraan moet gedacht worden.
Wagenziekte en stress De meeste kinderen zijn spijtig genoeg niet bestand tegen reisziekte. Je kan best pepermuntjes meenemen of verse gemberwortel. Trakteer je kinderen op zo’n gembersnoepje en het gevaar op misselijkheid en braken is meteen bezworen. Reizen kan stress tot gevolg hebben. Regelmatig een pauze nemen is belangrijk, zeker met kinderen. Tegen stress helpt ook Passibell, op basis van Passiflora.
Snotteren Verandering van klimaat kan zorgen voor een ontsteking aan de bovenste luchtwegen. Vooral kinderen snotteren gemakkelijk, zelfs in het zuiden. Ideaal om de weerstand op te krikken is Echinabell. Het mag nooit ontbreken in je reistas. De damp van heet water waarin knoflookteentjes, munt- en kamilleblaadjes, inademen, maakt de neus snel vrij. Zo kan je de vakantie snel redden en gelukzalig voortzetten!
Blaren en brandwonden Fijne, zonnige dagen benutten we tijdens de zomermaanden,
Maagpijn, reisdiarree en verstopping Op reis word je geconfronteerd
Wat stop je in je reisapotheek?
V
akantie is leuk, tenminste als er geen onvoorziene probleempjes opduiken. Daar kan je op voorhand rekening mee houden bij de samenstelling van je reisapotheek. Zo krijg je in het zonnige zuiden, wat de meeste als bestemming kiezen, niet voor onoplosbare moeilijkheden. Wat stop je in je reisapotheek? Het hoeven niet altijd ziekten of grote problemen te zijn die toeristen kunnen treffen, ook ongemakken kunnen de vakantie erg onplezierig maken. Vergeet daarom de basisuitrusting niet. Basisuitrusting - Een EHBO-koffertje met snelverband en ontsmettingsalcohol, een schaartje, kleefpleister, een zalfje en pijnstillers moeten daar absoluut in. - Vergeet de eigen medicatie niet die je courant neemt. 50
SANA nr 25
Jan van Bercken
SANA nr 25
51
De gevaren van een vliegvakantie
V
roeger was vliegen een luxe of een avontuur, nu is het dagelijkse kost voor velen en een jaarlijkse gewoonte voor miljoenen vakantiegangers. Naast de klassieke vliegangst kan het vliegen zelf voor heel wat ongemakken en verstoring van de gezondheid zorgen. Wat kan je doen als je de leukste tijd van het jaar van bij de reis zelf niet wil verbrodden?
Sommigen lijden in het vliegtuig aan een heftige vorm van claustrofobie. Ze kunnen zich behelpen met homeopathische Argentum nitricum 30 K of met Passibell, een rustgevend middel dat je in apotheken en de betere reformwinkels vindt. Jetlag Moderne vliegtuigen kunnen zelfs met supersonische snelheid tegen de richting van de aardomwenteling invliegen. Het gevolg daarvan is dat ze soms de dag acht tot tien uur langer maken. Geen enkel li52
SANA nr 25
chaam is er tegen opgewassen om een dag 34 uur te laten duren. Ons biologisch systeem kan niet zo snel deze verandering bolwerken. Gevolg: jet-lag. Het slaappatroon is verstoord, er komt extreme vermoeidheid bij kijken, problemen met de concentratie, de eetlust valt weg. Als het probleem niet behandeld wordt, duurt het gemiddeld één dag per tijdzone die men overbrugd heeft om de problemen te overwinnen. Over het algemeen kan je wel zeggen dat men een vlucht in westelijke richting beter verwerkt dan een vlucht in
Hoe problemen in de lucht oplossen of voorkomen? oostelijke richting, uiteraard omwille van de draairichting van de aarde. Het weer op punt stellen van de bioklok kan wat geholpen worden met het homeopathische middel Cocculus indicus 30 K. Je moet er al mee beginnen twee dagen voor de vlucht en ermee doorgaan tot drie dagen na de vlucht. Dit middel kan ook worden gebruikt bij elke gelegenheid waarin het normale slaappatroon wordt verstoord. Ook Escholcin kan je helpen om de bioklok voor het slapen te herstellen. Gezwollen voeten en sinusitis Sommige patiënten hebben tijdens een langdurige vlucht gemakkelijk last van gezwollen voeten en benen, als gevolg van het langdurig stil zitten in ongemakkelijke stoelen en te nauwe plaatsen in het vliegtuig. Daar is maar één enkele goede remedie tegen: bewegen! Opstaan en in de gang rondlopen, naar het toilet gaan, eens naar voren lopen. Tegen zwellende voeten helpt Urtibell. Een ander veel voorkomend probleem bij het landen is de zogenaamde vliegtuig-otitis en -sinusitis. Als een vliegtuig landt, verhoogt de luchtdruk in het toestel. Dat leidt tot
een samenpersing van de lucht in het middenoor. Men noemt het een sinus-baro-trauma. Er bestaat evenwel een eenvoudig trucje voor, dat je dagen hoofdpijn kan besparen. Knijp hiervoor de neus met duim en wijsvinger dicht nadat je eerst diep adem hebt gehaald. Blaas nu zo hard je kan met gesloten mond en neus de lucht naar de oren. Als je een klokkend geluid hoort, is het evenwicht hersteld en zal je geen last meer hebben van hoofdpijn. Veel drinken is belangrijk Veel patiënten klagen over te droge lucht in moderne vliegtuigen en ze hebben gelijk. Ze vertonen dan zelf ook vaak symptomen van beginnende deshydratatie. Het slechtste wat je kan doen in een vliegtuig is alcohol drinken en veel koffie gebruiken, omdat deze dranken op de koop toe ook nog eens diuretisch zijn. Je kan beter plat water, thee of fruitsap gebruiken. Als je contactlenzen hebt, moet je dubbel opletten omdat de contactlenzen tijdens zo’n vlucht gemakkelijk uitdrogen. Jan van Gendt SANA nr 25
53
Advertentie
Advertentie
Mosa Nostra
Dromen en ontwaken in een sprookjeswereld of gewoon blijven dromen? Kuuroord Mosa Nostra is meer dan een sprookje. Het is jouw biotoop van herbronnen en schoonheid. Stress glijdt van je lichaam en rust wordt je tweede huid. Relaxen wordt een belevenis, in jouw eigen droom en pure luxe. Mooi worden vanbinnen en vanbuiten. Elk mens is uniek en heeft andere wensen. Onze wellness arrangementen betoveren elkeen.
DE MARETAK
natuur en dieetvoeding, lichaamsverzorging De Merodelei 36 - 2300 Turnhout Tel.: 014/42 47 63 Openingsuren: van maandag t/m zaterdag 09u30 - 18u00
Openingsuren
Behandelingen: Alle dagen: van 9 u tot 18 u Vrijdag: van 9 u tot 20 u Bathing & Sauna: van 9 u tot 18 u Basic Evening: tot 22 u Woensdag & zondag: sluitingsdag
Kempenstraat 31 - 3650 Dilsen-Stokkem 089 75 23 30 -
[email protected]
www.mosanostra.be
Korspelsesteenweg 86 - 3581 Beverlo Tel.: 011/40.14.07 www.brouwland.com Openingsuren :
Maandag - vrijdag:
Zaterdag:
9u tot 18u
9u tot 17u
Openingsuren: ma: di: wo: do: vrij: za:
54
SANA nr 25
9.30 9.30 9.30 9.30 9.30
12.30 12.30 12.30 12.30 12.30
13.30 13.30 13.30 13.30 13.30 13.30
18.00 18.00 18.00 18.00 18.00 18.00
-
[email protected] - tel +3252 555 550 – Kerkstraat 54-9250 Waasmunster - www.kuurhuiswaasmunster.com -
SANA nr 25
55
Advertentie
Overgevoeligheid o.a. pollen en andere stoffen?
Allobiose helpt!
Voel je we l met fytobell!
Allobiose capsules zijn in twee formaten bij uw apotheek verkrijgbaar, met cnk-bestelcode 2121-218 voor de 50 capsules en 2121-226 voor de 100 capsules. Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.
Meer info? www.fytobell.be
www. 56
SANA nr 25
.be