HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet wat is er zo speciaal?

- 94 -

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal?

HOOFDSTUK 6 Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal? Wat moet u weten alvorens te kiezen?

96

Telecomovereenkomsten : basisregel : een document

96

U wilt van tariefplan of van operator veranderen? U gaat een verbintenis aan met één telefoontje?

De algemene voorwaarden Verplichting om een aangepast aanbod te doen De all-in packs Overdraagbaarheid van het nummer van de vaste telefoon en gsm

97 97

98 99 99 99

U kiest een internetovereenkomst

99

Gsm : wat moet u kiezen?

104

Enkele “klikken” of nummers die u duur kunnen komen te staan…

107

Sociaal tarief

108

Kortom, wat moet u onthouden?

108

De diensten die tot uw beschikking staan

109

We geven u eerste enkele definities, zodat u weet waarover het gaat U kiest een abonnement Hoe moet u de verschillende kosten in en rond het abonnement begrijpen? U bent nu geabonneerd : enkele tips

Een operator Vooraf betaald belkrediet of abonnement Welke vorm van abonnement kiest u? Nog een aantal praktijken waarop u moet letten

99 100 102 103

104 104 105 106

- 95 -

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal?

HOOFDSTUK 6 Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal? Een abonnement voor gsm, vaste telefoon of internet is de normaalste zaak. Maar daarom nog niet gemakkelijk : de jongste jaren is het aantal operatoren (dat zijn de bedrijven die ons deze diensten kunnen verlenen) fors toegenomen. De aanbiedingen worden steeds talrijker : we zien door de bomen het bos niet meer. Wanneer we de overeenkomst eenmaal hebben ondertekend, stellen we vast dat de factuur gepeperder is dan verwacht en dat de geleverde service niet is wat we gevraagd hebben… Het is vaak onmogelijk om snel van operator te veranderen zonder een vergoeding te moeten betalen. Om onaangename verrassingen te vermijden, buigen we ons in dit hoofdstuk zowel over de eigenheden van dergelijke overeenkomsten1 als over de informatie waarmee u rekening moet houden alvorens te kiezen. In het eerste deel gaat het over enkele basisprincipes die zowel op internet als telefonie van toepassing zijn. Vervolgens geven we essentiële informatie waarmee u rekening moet houden wanneer u een overeenkomst voor internet of gsm kiest. Ten slotte behandelen we twee belangrijke punten voor het budget : de nummers en de “klikken” die veel geld kunnen kosten en de belangrijkste principes van het sociale tarief. Uiteraard geldt deze informatie op het ogenblik waarop deze brochure wordt geschreven… maar in dit domein evolueren technologieën en mogelijkheden zeer snel. Aarzel dus niet advies te vragen aan een vertrouwenspersoon. In verband met internet hebben we het in dit hoofdstuk alleen over overeenkomsten die u verbinden met de toegangs- en dienstenleverancier zoals Belgacom, Voo, Telenet, enz… Indien u vragen hebt bij een aankoop die u via internet hebt gedaan, kan u terecht in hoofdstuk 1 “Consument : de basisregels” > Kopen via internet. Wat moet u weten?

Wat moet u weten alvorens te kiezen? Telecomovereenkomsten : basisregel, een document Wanneer u een overeenkomst aangaat, of dat nu voor internet, de vaste telefoon of een gsm is, verplicht de wet uw operator om u een schriftelijk document te bezorgen met heel 1 Wettelijk kader : wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie (de “telecomwet” genoemd). Omdat het een wet is die specifieker is dan de wet van 14 juli 1991 (waarover het ging in hoofdstuk 1), gelden de regels van de telecomwet. Indien niets wordt gespecificeerd, is de wet van 1991 van toepassing.

- 96 -

wat informatie zoals de duur van de overeenkomst, de details van de prijs en de verschillende kosten, de voorwaarden voor verbreking van de overeenkomst, enz… Controleer of dit document of deze voorwaarden u liggen… want u bent een verbintenis aangegaan. Een advies? Wacht niet op de factuur. Belangrijk! Indien de verkoper u dit document niet spontaan aanbiedt, vraag het dan want het is belangrijk dat u over een document beschikt met de belangrijkste voorwaarden van uw overeenkomst, zodat u weet waar u eventueel informatie moet gaan zoeken.

U wilt van tariefplan of van operator veranderen? U wilt van tariefplan veranderen en u gaat naar het verkooppunt van uw operator. In dergelijk geval, ongeacht of het gaat om een gsm of om internet, is niet altijd een nieuwe overeenkomst nodig; de verkoper moet u dus niet noodzakelijk nieuwe schriftelijke voorwaarden van de overeenkomst bezorgen. Belangrijk als U van operator verandert. Voor telefoon of –internetovereenkomsten moet u zelf de voorwaarden om uw vroegere overeenkomst stop te zetten, controleren alvorens een andere overeenkomst te ondertekenen. In bepaalde gevallen, wanneer u bij dezelfde operator blijft, doet hij waarschijnlijk een commerciële geste en zal hij de vergoeding voor verbreking van de eerste overeenkomst laten vallen (zorg ervoor dat u een schriftelijk document van de operator hebt dat als bewijs kan dienen). Indien u echter van operator verandert, wees dan waakzaam en controleer of u voldoet aan de voorwaarden om uw eerste overeenkomst te verbreken. Zo niet, zit u opgescheept met twee abonnementen en, tenzij u zich bevindt in een bijzondere verkooptoestand (zie hierna), hebt u geen verhaal : u moet beide overeenkomsten naleven (en dus betalen!).

U gaat een verbintenis aan met één telefoontje? U weet het : prospectie (per telefoon, op de markt, thuis, enz…) is zeer courant voor telefoon- en internetovereenkomsten.

- 97 -

Interessant weetje! Een advies : vraag ze en verander alleen als u zeker bent van uw zaak. Wanneer u met een helder hoofd of bij ontvangst van uw eerste factuur, beseft dat het een slechte keuze was, kan u immers alleen nog maar met de verkoper onderhandelen. Hij is immers niet verplicht om u uw vroegere tariefplan terug te geven.

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal? En ja, indien men u telefonisch een nieuwe overeenkomst aanbiedt en u deze aanvaardt, bent u verbonden. Maar let op, de regels voor afstandverkoop (per telefoon, brief, internet,…) zijn van toepassing : de operator moet u een bevestiging van de voorwaarden (over het algemeen per brief of mail) opsturen en u hebt dan 7 dagen de tijd om deze overeenkomst te annuleren indien u dit nodig acht. Deze mogelijkheid moet overigens worden vermeld op het document dat men u opstuurt. U kan de specifieke regels voor afstandverkoop nalezen in hoofdstuk 1 (“Consument (…)” > De contractuele regels > Bij afstandverkoop, p.12). Belangrijk! Wees dus waakzaam. Hou uw brievenbus en uw mails in de gaten : u krijgt een brief waarin u “wordt gefeliciteerd met de gekozen overeenkomst”. Reageer onmiddellijk : u hebt altijd het recht om deze overeenkomst te annuleren, maar dit moet wel gebeuren binnen de bedenktijd (min. 7 dagen)! U wordt in de straat, de supermarkt of bij u thuis… aangeklampt. Pas op voor de papieren die men u wil laten ondertekenen, want indien u in dat geval een overeenkomst tekent, bent u een verbintenis aangegaan. U moet echter wel altijd een schriftelijk document krijgen met alle voorwaarden en u hebt ook 7 dagen de tijd om deze overeenkomst te annuleren. Voor de specifieke regels voor dergelijke verkopen (thuis,…) verwijzen we naar de sectie “Bij verkoop buiten het bedrijf van de verkoper” in hoofdstuk 1, p.12.

De algemene voorwaarden Deze “kleine lettertjes” die de regels van uw overeenkomst vastleggen en waarover we het reeds vaak hebben gehad (zie hoofdstuk 1) moeten altijd op de internetsite van uw operator gepubliceerd staan. Dat is praktisch omdat u ze altijd kan terugvinden. Zoals alle andere overeenkomsten kunnen telecomovereenkomsten voor een bepaalde duur (bijvoorbeeld voor twee jaar) of voor een onbepaalde duur worden aangegaan. Wanneer u een overeenkomst van bepaalde duur ondertekent, controleer dan in de algemene voorwaarden of de overeenkomst een beding inzake stilzwijgende verlenging bevat, want in dat geval stopt uw overeenkomst niet vanzelf (zie hoofdstuk 1 “Consument (…)” > De contractuele regels > Wat moet u in uw overeenkomst controleren (…), p.10). Indien dat zo is en u deze datum hebt overschreden, kan u de overeenkomst stopzetten mits een opzeg van een maand. Interessant weetje! Maar let op voor de addertjes… De departementen marketing in de telecomsector zitten niet stil!

Een voorbeeld? Twee jaar geleden ging Myriam een overeenkomst aan met operator Batarif voor haar gsm. Deze overeenkomst zou binnen enkele weken aflopen. Op een avond krijgt Myriam een telefoontje van een medewerker van Batarif : “Goedenavond mevrouw, we bieden u de mogelijkheid om van abonnement te veranderen voor een formule die u beter ligt, geïnteresseerd?”. Myriam aanvaardt. Twee weken later ontvangt ze met haar factuur een brief waarin ze wordt gefeliciteerd en met informatie over haar nieuwe overeenkomst. Ze schenkt er geen aandacht aan. Twee maanden later beseft Myriam echter dat een andere operator veel goedkoper is en ze wil veranderen. Pech : ze ging een nieuwe overeenkomst van bepaalde duur aan… die pas binnen 10 maanden verloopt! De voorwaarden om deze te verbreken : hoge vergoedingen. Indien Myriam aan de telefoon had geweigerd of had gereageerd bij ontvangst van de brief met haar nieuw plan, had ze de vennootschap Batarif kunnen verlaten met een brief een maand vooraf! Naast deze regels die voor elk type van overeenkomst van toepassing zijn, is de typische wet voor telefoon- en internetovereenkomsten soepeler dan de algemene wet van 1991. Hierin staat bijvoorbeeld dat bepaalde elementen die in de algemene voorwaarden staan,

- 98 -

tijdens de overeenkomst kunnen worden gewijzigd. Indien dit u overkomt, moet u worden gewaarschuwd en hebt u het recht om uw overeenkomst stop te zetten door snel te reageren (vóór het einde van de maand tijdens dewelke de verandering plaatsvond).

Verplichting om een aangepast aanbod te doen Goed nieuws voor de consument : de operatoren zijn verplicht om u eenmaal per jaar een tariefvoorstel te doen dat het best overeenstemt met uw consumptiegedrag. De wetgever beseft immers dat de aanbiedingen steeds ruimer worden en dat het niet altijd gemakkelijk is om deze te vergelijken… Omdat uw operator de enige is die beschikt over alle informatie over uw telefoon- en internetgebruik, moet hij u informeren over de formule die bij hem het goedkoopst zou zijn. De operator doet dit daarentegen enkel voor zijn eigen abonnementen.

De all-in packs Steeds vaker bieden de operatoren overeenkomsten aan waarin verschillende diensten worden gegroepeerd, bijvoorbeeld internet + vaste telefoon, internet + tv + gsm, enz… Dat heeft te maken met het feit dat het met de technologieën waarmee u met internet verbonden bent, ook mogelijk is tv te kijken of op het telefoonnet te worden aangesloten. Dus, waarom niet? Financieel kan dat interessant zijn, vooral wanneer u al een overeenkomst voor één van deze media hebt (bijvoorbeeld alleen voor de vaste telefoon) en u over een nieuwe overeenkomst voor alle diensten die u wenst, kan onderhandelen. Denk er wel aan dat, als het voor u een middel kan zijn om goedkopere diensten te krijgen, het voor de operator ook een middel is om u te binden… marketing, marketing en nog eens marketing! En vooral, alvorens u zich in dergelijke overeenkomst verbindt, moet u nagaan of u voldoet aan de voorwaarden om uw vroegere overeenkomst stop te zetten en of uw operator u (schriftelijk) waarborgt dat hij geen vergoeding voor verbreking van de vroegere overeenkomst zal aanrekenen. U profiteert beduidend minder van de “superpromotie” indien u daarnaast 5 maanden vergoeding moet betalen om uw vroegere telefoonovereen­komst stop te zetten…

Overdraagbaarheid van het nummer van de vaste telefoon en gsm De aanbiedingen van verschillende operatoren ontwikkelen dermate dat men sneller geneigd is van overeenkomst en/of van operator te veranderen. Om bij elke overeenkomst een verandering van nummer te vermijden, is het nu mogelijk uw nummer te behouden wanneer u van operator verandert. In bepaalde gevallen moet u echter uw schriftelijke toestemming geven. Let dus goed op voor de papieren die men u opstuurt : uw nieuwe operator moet u een formulier opsturen dat u moet ondertekenen en terugsturen. Indien u dat niet doet, zou het kunnen dat uw nieuwe operator u niet op het net kan aansluiten en dat uw lijn dus niet meer functioneert.

U kiest een internetovereenkomst We geven u eerste enkele definities, zodat u weet waarover het gaat Modem : om toegang te hebben tot internet, hebt u altijd een modem nodig om de gegevens die op uw lijn (telefoon, kabel of draadloos) toekomen voor uw computer te vertalen. Over het algemeen is dat een doosje dat u in het stopcontact steekt en met uw computer verbindt. Er bestaan uiteraard verschillende modellen : sommige dienen voor meer dan één aansluiting, draadloos, via uw gsm, enz… Aan u de keuze!

- 99 -

Interessant weetje! Indien u de verschillende operatoren onderling wilt vergelijken, surft u naar www. bestetarief.be. Op deze site, die wordt beheerd door het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie, kan u alle formules van de markt vergelijken. Deze praktische site geeft u voor elk aanbod een gedetailleerde fiche met de belangrijkste informatie.

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal?

Interessant weetje! De aanbiedingen voor internet en tv samen stellen bijna altijd routers met geïntegreerde modem voor en dus hebt u geen aparte modem meer nodig.

Met de ontwikkeling van de “packs” die tegelijk tv/internet/telefoon aanbieden, zien we ook de “routers” opduiken : via deze doosjes wordt de informatie naar de tv, telefoon of internetmodem afgeleid. Downloaden : dat betekent dat u gegevens van het net op uw computer zet. Of u gewoon een site raadpleegt, een mail ontvangt, muziek beluistert of een film bekijkt : u downloadt. Natuurlijk is de hoeveelheid gedownloade informatie veel groter wanneer u een film bekijkt dan wanneer u uw e-mails checkt. Snelheid van downloaden : dit is de snelheid waarmee u de gegevens op uw computer ontvangt. Deze snelheid wordt gemeten in “megabits per seconde” of Mbps. De snelheid van downloaden hangt af van het type van verbinding dat u gebruikt, het gekozen abonnement, maar ook het vermogen van uw computer, het feit dat anderen tegelijk met u verbonden zijn tijdens spitsuren of u zich ver van de router van uw operator bevindt. We hebben het over “downloaden” wanneer de informatie van het net naar uw computer gaat en over “uploaden” in de andere richting, bijvoorbeeld wanneer u uw foto’s naar een site stuurt om deze te laten ontwikkelen. Over het algemeen verloopt de verzending van informatie in die richting veel trager (uploaden gebeurt vaak ongeveer 10 maal trager). Hoeveelheid downloads : over het algemeen stellen de abonnementen forfaits voor waarmee u een bepaalde hoeveelheid gegevens voor de betaalde prijs kan downloaden. Deze gegevens worden gemeten in Mega Octet “Mo” of in Giga Octet “Go” (1000 Mo = 1 Go).

U kiest een abonnement Interessant weetje! Informeer u : want wanneer u deze brochure gebruikt, zijn er misschien al nieuwe mogelijkheden op de markt!

De eerste keuze die u moet maken, is de manier waarop u met het internet wilt verbonden zijn. Er bestaan immers verschillende mogelijkheden : wat internet betreft, is de vooruitgang niet te stoppen. Over het algemeen zijn er thans drie grote aansluitingsmogelijkheden. DD Verbinding via telefoonlijn. U hebt dan twee opties. 33De eerste zijn de verbindingen die op uw telefoonlijn zijn aangeschakeld, “in

plaats” van uw telefoon (“dial-up” genoemd). Met dergelijke verbinding kan u dus niet tegelijk bellen en internetten. Deze verbindingen zijn het goedkoopst en worden het minst gebruikt : de prijs van de internetaansluiting is over het algemeen minder duur (omdat u enkel de minuten gebruikt waarop u werkelijk verbonden bent), maar u betaalt ook voor het gebruik van de telefoonlijn. De toegang is ook beduidend minder snel dan op andere verbindingen. Slechts enkele operatoren bieden dergelijke verbinding nog aan.

Interessant weetje! Voor de ADSL-verbindingen : Indien u zich aan het einde van het net bevindt, kan de snelheid van uw verbinding vaak dalen. Hoe kan u dat weten? Niet gemakkelijk, vraag aan uw buren wat ze als verbinding gebruiken en of ze tevreden zijn. U kan ook aan uw operator de gegevens van de netwerkbeheerder vragen.



Voordeel : enkel de gebruikte minuten worden betaald, installatie relatief gemakkelijk.



Nadeel : tragere verbinding, onmogelijk om tegelijk te bellen en te internetten.



Kortom, enkel kiezen indien u een zeer occasioneel gebruiker bent (- 10 uren/ maand).

33Een andere optie is de ADSL-verbinding. Deze verbinding gebruikt uw telefoonlijn

op een ietwat speciale manier, zodat u tegelijk kan bellen en op internet surfen. ADSL is zeer populair, in de eerste plaats omdat ze gemakkelijk te installeren is : meestal volstaat een filter op uw telefoonstekker die uw operator u kan leveren. De verbinding is ook vaak van goede kwaliteit. En ten slotte kan u uw abonnement gemakkelijk overdragen bij verhuis.



Voordeel : verbinding (meestal) van goede kwaliteit, gemakkelijk te installeren en vlotte verhuis.

- 100 -



Nadeel : verbinding afhankelijk van de plaats van verbinding, minder potentieel dan bij kabel.



Ter info : er bestaan andere types van verbindingen die op dezelfde technologie gebaseerd zijn, maar die krachtiger zijn (ADSL2+, VDSL, VDSL2, enz…). Interessant, maar duur.

DD Verbinding via tv-kabel. Hier wordt de verbinding niet gemaakt via de telefoon, maar

via de tv-kabel. Deze service wordt slechts door enkele operatoren aangeboden, namelijk diegenen die toegang tot de tv aanbieden. Voor Evere is er momenteel slechts één operator beschikbaar. Zoals voor de ADSL-verbinding moet een filter op uw stekker worden geplaatst (hier tv). Deze filter wordt door uw operator geleverd, maar soms moet een technicus langskomen. U hebt een specifieke modem nodig die verschilt afhankelijk van de operator. Gevolg : u moet soms van modem veranderen wanneer u van operator verandert. En omdat niet alle operatoren in de Brusselse gemeenten werkzaam zijn, kan dat problemen bij verhuis opleveren. Het voordeel van deze technologie is dat zij een verbinding van een zeer goede kwaliteit oplevert, met een groter potentieel dan ADSL. De tv-kabels zijn bovendien van betere kwaliteit dan de telefoonkabels en voor alleenstaande woningen of woningen aan het einde van het net, is het dus een betere keuze.



Voordeel : verbinding van een zeer goede kwaliteit, constanter over het hele net.



Nadeel : installatie soms moeilijker, de operatoren zijn niet in alle gemeenten werkzaam (wat moeilijkheden bij verhuis kan opleveren).

DD Draadloze verbinding via uw gsm- of “3G”-net. Indien u een voldoende recente gsm

hebt (2006-2007) is het bijvoorbeeld mogelijk om op uw computer een programma te installeren, zodat u uw gsm als modem kan gebruiken. U moet uw gsm dan gewoon

- 101 -

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal? via een usb-kabel op uw computer aansluiten en de klus is geklaard… Deze kabel wordt ofwel geleverd bij aankoop van de gsm, ofwel moet u hem kopen in de gsmwinkel om de hoek. Zeer praktisch omdat u overal toegang kunt hebben (hoe dan ook daar waar u van het net aftakt), maar vaak beduidend duurder (vooral omdat u moet betalen telkens u verbinding maakt) en met een minder goed debiet dan de andere twee oplossingen.

Voordeel : mobiele verbinding



Nadeel : verbinding vaak trager of van minder goede kwaliteit, over het algemeen duurder.

Vervolgens moet u het type abonnement kiezen dat bij u past. Voor internet worden over het algemeen twee criteria gehanteerd : de snelheid en de hoeveelheid van downloaden. Interessant weetje! We zagen dat de snelheid van downloaden niet alleen afhangt van uw overeenkomst. Aarzel niet om advies te vragen aan de verkoper of een vertrouwenspersoon : het heeft geen zin meer te betalen voor een snellere service indien de kenmerken van uw computer dit niet aankunnen.

Door de snelheid van downloaden vast te leggen, functioneert uw abonnement zo dat u lang of minder lang zal moeten wachten alvorens een pagina wordt geopend, alvorens u een liedje zal kunnen beluisteren, een document zal kunnen openen,… Om u een idee te geven : de huidige abonnementen kunnen variëren van 1 Mbps tot 100 Mbps! Momenteel (november 2009) situeert de meest klassieke verbinding voor ADSL zich tussen 4 en 6 Mbps, wat reeds een degelijk gebruikscomfort voor de “gemiddelde” consument oplevert. Uw abonnement definieert ook de hoeveelheid gegevens die u voor het afgesproken forfait kan downloaden (dus over het algemeen per maand). Met de huidige abonnementen is het over het algemeen mogelijk tussen 1 en 60 Gb te downloaden, hoewel er ook formules zijn waar het downloaden onbeperkt is. Om te kunnen kiezen, moet u weten dat een stuk muziek (in mp3-formaat) tussen 2 en 4 Mb “weegt” terwijl een film gaat van ± 700 Mb tot verschillende Gb. Ten slotte zagen we dat voor surfen op internet een modem nodig is. Sommige abonnementen bieden een gratis modem aan of voorzien in de huur daarvan. Indien de vorm van de modem u past, kan dit voordelig zijn… zo niet, kan u een modem bij de operator huren of kopen. De aankoop is uiteraard enkel interessant indien u weet dat u de modem gedurende een hele tijd zal nodig hebben… Denk eraan dat bij kabelverbinding de modems soms typisch zijn voor de operator. Indien u binnenkort verhuist, is het niet zeker dat u met dezelfde operator zal kunnen blijven werken… dan is een aankoop niet aangewezen. Informeer u!

Hoe moet u de verschillende kosten in en rond het abonnement begrijpen? Interessant weetje! Indien u met verschillende personen dezelfde verbinding gebruikt, bijvoorbeeld wanneer u kinderen hebt, kiest u best voor een overeenkomst met vaste maandsom. Doet u dat niet, dan kan u nog altijd uw downloadrekening raadplegen via de site van uw operator. Met dit systeem kan u volgen hoever u staat… en het gebruik indijken indien uw maximum in zicht komt.

Over het algemeen bevat uw internetabonnement twee dingen : toegang tot het net en levering van diensten. De prijs voor toegang tot het net mag dan maandelijks dezelfde zijn, het gebruik van de diensten is dat niet noodzakelijk. Zoals we reeds zagen, voorzien de meeste overeenkomsten in een forfait voor een bepaalde hoeveelheid downloads. Wanneer u bij sommige abonnementen dit maximum hebt overschreden, gaat de snelheid van downloaden pijlsnel naar beneden (over het algemeen tot 64 Kbps) tot aan het einde van de maand… Gevolg : u betaalt maandelijks hetzelfde verbruiksbedrag, maar uw verbinding is zeer traag (en zelfs onbruikbaar) indien u voor meer dan het geplande forfait hebt gedownload. Andere overeenkomsten leggen een (vaak veel hogere) prijs vast voor de downloads die boven het geplande forfait worden gedaan. In dat geval beseft u pas bij ontvangst van de factuur dat u het forfait hebt overschreden en dan kan de factuur hoog oplopen…

- 102 -

Naast de prijs van het eigenlijke abonnement, kunnen in uw overeenkomst ook diverse kosten, zoals kosten voor installatie, activering, enz… zijn opgenomen. Let op, sommige operatoren vragen u deze bij elke verhuis opnieuw. Budgetteer ook de prijs voor huur of aankoop van een modem, tenzij deze bij uw abonnement is inbegrepen. Enkele tips om een goede internetovereenkomst te kiezen : • Definieer uw behoeften : surft u gewoonlijk thuis of overal? Enkel internet of een gecombineerd abonnement? • Definieer uw profiel : bent u eerder -- Een “light” gebruiker : u wilt vooral uw mails bekijken en u gebruikt internet vooral om informatie op te zoeken (weinig beelden, films, muziek,…). Dan zijn de abonnementen van 1 tot 4 Gb voor u geschikt; -- Daarboven biedt een abonnement van 25 Gb al een degelijk comfort voor de gemiddelde gebruiker; -- Bent u een “plus” gebruiker en is internet uw eerste informatiebron, bekijkt u films, beluistert u muziek, enz… informeer u dan, want een forfait is snel overschreden; • Indien u reeds een ADSL-abonnement hebt, maar geen enkel idee hebt over de hoeveelheid downloads die u gewoonlijk gebruikt, dan kan u uw verbruik van de voorbije maanden raadplegen op de site van uw operator; • Controleer of de computer die u gebruikt, krachtig genoeg is om optimaal te profiteren van het abonnement dat u kiest; • Zoek in de voorwaarden wat er zal gebeuren wanneer u de maximale hoeveelheid downloads overschrijdt : hoeveel kost bijkomend downloaden? Indien u thuis met meerdere personen dezelfde verbinding gebruikt of u hebt kinderen, geef dan de voorkeur aan abonnementen met een vast maandbedrag; • Denkt u eraan weldra te verhuizen? Controleer dan of u uw overeenkomst kan overdragen en of de operator die u hebt gekozen, werkzaam is in de gemeente waar u naartoe verhuist. Kijk ook na of u opnieuw activerings- en installatiekosten zal moeten betalen; • En kijk ten slotte, zoals voor elke overeenkomst, of uw overeenkomst van bepaalde duur is. Zo ja, kijk of ze een beding inzake stilzwijgende verlenging bevat. Let ook op de verbrekingsvoorwaarde : hebt u bedenktijd? En hoe staat het met de opzeg?

U bent nu geabonneerd : enkele tips We hebben het reeds gezegd en herhaald, in België zijn de meeste voorgestelde forfaits gekoppeld aan een maximale hoeveelheid downloads. Bekijkt u soms films via internet? Dan is het toch wel belangrijk dat u weet dat kijken via streaming (de informatiebron blijft op internet staan) of downloaden (u kopieert de informatie op uw computer, bijvoorbeeld omdat u later wil kijken) globaal dezelfde hoeveelheid gedownloade informatie bevat. Met streaming bespaart u dus niet op uw forfait… En nu we het toch over films, muziek, enz. hebben : denk eraan dat niet elke download legaal is. Met verschillende systemen waarmee surfers stukken muziek, video’s, films, enz… uitwisselen, worden de auteursrechten omzeild. Indien het downloaden volledig gratis is, kan u ervan op aan dat het systeem niet volledig legaal is, tenzij de auteur zelf de toestemming heeft gegeven om te kopiëren of het werk onder publiek domein valt (over het algemeen 70 jaar na het overlijden van de auteur). Voor dergelijke zaken kunnen de boetes behoorlijk oplopen. Informeer u en praat er ook over met uw kinderen die thuis vaak de belangrijkste internetgebruikers zijn.

- 103 -

Interessant weetje! Spreek met uw kinderen over het abonnement : neen, op “downloaden” drukken is niet gratis : u betaalt een abonnement. Indien dit niet onbeperkt is, kunnen de kosten hoog oplopen… en kunnen de boetes bij downloads of terbeschikkingstelling van werken (muziek, spellen, films, video’s) zonder auteursrechten te betalen, gepeperd zijn!

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal?

Gsm : wat moet u kiezen? Een operator De maatschappijen via dewelke u met uw gsm kan bellen, worden steeds talrijker. Zelfs in warenhuizen kunnen we belkrediet kopen. Enkel Proximus, Mobistar en Base zijn evenwel eigenaar van hun net, dit wil zeggen dat ze eigenaar zijn van de infrastructuren die bellen mogelijk maken. De anderen huren van hen “gebruiksrecht”. Heeft dat gevolgen in de praktijk? Ja, bij onderbreking van de dienst wegens een technisch probleem op het net, gebeurt het dat de operatoren de hete aardappel naar elkaar doorschuiven… u hebt dan niet altijd verhaal om klacht neer te leggen. Het zou ook kunnen dat de tarieven bij deze operatoren minder hoog zijn dan bij de 3 “belangrijkste”. Wie ook uw operator is, het is uw SIM-kaart (u weet wel, dat kleine rechthoekige stukje plastic dat u achter of op de batterij van uw gsm moet plaatsen) die u toegang tot het net verleent. Het zou kunnen dat u, wanneer u van operator verandert, ook van SIM-kaart moet veranderen. Daarvoor moet u soms betalen. Het is maar dat u het weet!

Vooraf betaald belkrediet of abonnement Interessant weetje!

Om met uw gsm te bellen, hebt u twee mogelijkheden :

Over het belkrediet :

DD ofwel koopt u “belkrediet”, dat is het recht om voor een bepaald bedrag te bellen. Over

Let goed op de geldigheidsduur van uw krediet : hoelang kan u het gebruiken? Sommige zijn beperkt tot enkele maanden, andere tot een jaar of langer. Wanneer de termijn relatief kort is en u slechts een zeer occasioneel gebruiker bent (uw gsm blijft bijvoorbeeld altijd in de auto in geval van pech), let dan goed op want het zou kunnen dat u, precies op het ogenblik waarop u uw gsm nodig hebt, beseft dat uw krediet “vervallen” is. In dat geval riskeert u ook dat uw SIM-kaart (en dus uw nummer) opgezegd is.

het algemeen gebeurt dit via een kaart met een nummer dat u in uw gsm moet intoetsen ofwel rechtstreeks per telefoon met uw operator. Telkens als u belt of een sms verstuurt, wordt uw krediet met het gebruikte bedrag verminderd. Dat is praktisch, want er bestaat geen gevaar dat u het vooropgestelde bedrag overschrijdt : wanneer uw krediet 0 is, kan u niet meer bellen. En bovendien bent u meestal niet door een overeenkomst gebonden : u verandert van operator wanneer u wilt. De tarieven daarentegen zijn niet altijd het voordeligst of het best aan uw consumptie aangepast. En bovendien kan u niet vergelijken want u krijgt geen factuur. Daarom beseft u niet altijd waar uw krediet naartoe is.

Belangrijk! Sommige operatoren bieden thans promoties via een systeem van belkrediet aan, maar waarvoor u voor verschillende maanden een verbintenis moet aangaan. In dat geval moet u uw krediet maandelijks voor een minimumbedrag opladen en dit gedurende verschillende maanden… wat in fine op een overeenkomst neerkomt. Vraag dus altijd schriftelijke documenten en controleer of de voorwaarden u schikken. DD ofwel neemt u een abonnement. In dat geval bent u voor bepaalde of onbepaalde duur

aan een operator gebonden. Controleer zoals altijd de voorwaarden voor verbreking van de overeenkomst, want over het algemeen zal u, lang voordat u de overeenkomst kan verbreken, een opzegbrief moeten versturen. Vooral voor de overeenkomsten van bepaalde duur voorzien de meeste operatoren niet in de mogelijkheid om de overeenkomst vóór de vervaldag te verbreken, wat betekent dat u alle geplande maandsommen moet betalen. Indien uw overeenkomst een beding inzake stilzwijgende verlenging bevat (zie hoofdstuk 1 “Consument (…) > De contractuele regels > Wat moet u in uw overeenkomst nakijken(…), p.10), zal de overeenkomst, na deze verlenging, hoe dan ook met een opzeg van een maand kunnen worden opgezegd.

- 104 -

Interessant weetje!

Welke vorm van abonnement kiest u? Het aanbod inzake gsm-abonnement is zeer uitgebreid. Waarop moet u dus letten? DD De looptijd van de overeenkomst en de verbrekingsmodaliteiten, dat hebben we reeds

gezegd.

DD De prijs

Vaak voorzien abonnementen in een forfait van het type “betaal X EUR en bel X minuten of stuur X sms’sen”. Indien dat voor u het geval is, controleer dan of u de formule goed hebt begrepen, want het is niet vanzelfsprekend : gaat het om “x minuten bellen en x sms’sen versturen” dan wel om “x minuten bellen of x sms’sen versturen”? Soms vermelden de forfaits enkel de totale prijs, maar niet het aantal minuten of berichten. U moet dan zelf de berekening maken om te vergelijken. En bekijk vooral de voorwaarden, ook de kleine lettertjes, om van deze “supervoordelen” te kunnen profiteren. Het zou kunnen dat deze niet op uw situatie van toepassing zijn. Inzake prijs moet u letten op de volgende elementen : DD Wat gebeurt er wanneer u het forfait overschrijdt : welke prijs zal worden gefactu-

reerd? Die bedraagt vaak beduidend meer. Het is maar dat u het weet. En bellen naar het buitenland : zelfde tarief? Telt dit mee in het forfait.

DD Indien u een maand geen gebruik maakt van uw forfait, wat gebeurt er dan? Kan u dit

gratis naar de volgende maand overdragen?

DD Over het algemeen gebeurt de afrekening per minuut : indien u slechts 5 seconden

belt, kost uw telefoontje al een minuut. Sommige abonnementen tellen de eerste minuut echter per seconde. Waarom niet indien u vaak zeer korte gesprekken voert?

DD Met sommige telefoons kunnen ook foto’s worden gemaakt en verstuurd, kan op

internet worden gesurft, enz. Zijn al deze opties mogelijk met uw abonnement? En tegen welke prijs?

Nog een aantal praktijken waarop u moet letten Inzake telefonie is de concurrentie tussen de operatoren zeer groot. Dit leidt al eens tot twijfelachtige praktijken. Indien het u overkomt,… reageer dan. DD Sommige overeenkomsten van bepaalde duur bevatten een beding inzake stilzwij-

gende verlenging, zodat de overeenkomst opnieuw begint te lopen voor dezelfde duur,

- 105 -

Met sommige abonnementen kan goedkoper en zelfs gratis naar telefoons van dezelfde operator worden gebeld. Maar dan moet men wel de operator kennen van de persoon naar wie men belt. Vroeger was dat uiteraard gemakkelijk en kon je de operator herkennen aan het telefoonnummer (048X voor Base, 047X voor Proximus en 049X voor Mobistar). Dat is nu niet meer het geval : de consument kan nu van operator veranderen en zijn nummer behouden. Om onaangename verrassingen te vermijden, kan men bij vele operators gratis een praktische service activeren : u hoort een bieptoon wanneer u belt naar iemand van een ander net dan het uwe. Want een verwittigd man…

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal? met dezelfde opzegvoorwaarden. Dit is niet correct : wanneer u de overeenkomst eenmaal hebt verlengd, moet u deze met slechts een opzeg van een maand kunnen stopzetten. DD Sommige operatoren vragen een waarborg of voorschot dat meestal wordt gebruikt om

de volgende facturen te betalen. De algemene voorwaarden zijn niet altijd duidelijk in dit verband : onder welke voorwaarden wordt deze som gevraagd? Enkel aan klanten die reeds achterstallige betalingen hadden? Wanneer en hoe wordt die som terugbetaald? Aarzel niet om vragen te stellen en de concurrentie tegen elkaar uit te spelen indien u niet tevreden bent.

DD Sommige overeenkomsten of operatoren dwingen de klant een domiciliëring te nemen

(lees hoofdstuk 1 “Consument : de basisregels” > Enkele algemene regels > Betaling, p.8). Omdat u het bedrag van de factuur over het algemeen niet kent, is dat niet noodzakelijk een interessante oplossing voor u. Wees waakzaam bij de ondertekening… en geef de voorkeur aan een andere oplossing indien deze u niet schikt.

DD Sommige operatoren zijn lid van de vzw Preventel. Zij kunnen aan deze vzw een klant

doorgeven, zodra een factuur onbetaald is. Resultaat : aan een klant met bepaalde achterstallige betalingen bij een operator, kan een nieuw abonnement bij een andere operator worden geweigerd. Deze praktijk is zeer laakbaar omdat het niet om een officieel systeem gaat of een systeem dat door een openbaar organisme wordt beheerd (zoals de kredietcentrale). Maar hij wordt nog steeds toegepast. Indien u met dergelijk probleem wordt geconfronteerd, kan u zelf contact opnemen met de vzw Preventel of de commissie persoonlijke levenssfeer (zie hierna).

DD Sommige operatoren kunnen ook verwijlintresten factureren zonder dat ooit enige

aanmaning werd verstuurd. Zoals we zeiden in hoofdstuk 8 (“U kan niet meer betalen”, Wat zegt de factuur (…) > Wat gaat er nu gebeuren, p.125) is deze praktijk onwettelijk. Reageer! Voor dergelijke onderwerpen kan u zich wenden tot de juridische dienst of tot de Consumentenruimte van het Sociale Huis.

Enkele ideeën om een goede keuze te maken voor uw gsm-belsysteem • U bent een consument die steeds op de hoogte is van de nieuwste snufjes? U wilt gemakkelijk van operator of van overeenkomst kunnen veranderen? Kies dan voor een overeenkomst van onbepaalde duur of een systeem van belkrediet dat u niet aan een overeenkomst bindt. • Indien u niet zeker bent dat u uw telefoonfactuur maandelijks gaat kunnen betalen, kies dan voor het systeem van belkrediet : uw maximum zal nooit worden overschreden. • Pluis de aanbiedingen uit : wat betekent dat forfait precies? Wat gebeurt er met de minuten buiten het forfait of wanneer naar het buitenland wordt gebeld? • Speel de concurrentie uit en vergelijk! Sommige operatoren stellen u bijvoorbeeld voor om op hun site simulaties te doen om te kijken welk tariefaanbod u het best schikt. Om de operatoren onderling te vergelijken, kan u terecht op www.bestetarief.be. • Aarzel vooral niet om vragen te stellen aan de verkoper totdat u overtuigd bent dat u alle voorwaarden van de overeenkomst goed hebt begrepen. Verkoper zijn, dat is een beroep en u alle nodige informatie geven, maakt daarvan deel uit.

- 106 -

Enkele “klikken” of nummers die u duur kunnen komen te staan… Er bestaan nummers en internetsites die u veel geld kunnen kosten : over het algemeen zijn dat verbindingen waarvoor u, naast de gewone verbinding, een bepaalde service betaalt. Een voorbeeld? Sommige telefoonnummers die beginnen met 090X/XX XXX of 07X/XXX XXX zijn nummers waar u, naast de verbinding, ook voor de persoon aan de andere kant van de lijn betaalt. Kijk vooral uit voor nummers die beginnen met 0903/XX XXX : deze nummers kosten meer dan het gemiddelde en, of het nu gaat om het voorspellen van uw toekomst, het regelen van geldproblemen of het “groot lot” dat u zou gewonnen hebben, in werkelijkheid is hun enige bedoeling u zo lang mogelijk aan de lijn te houden. De leveranciers ondertekenden een gedragscode2 die bepaalt welke diensten met welk nummer kunnen worden geleverd, maar ook de maximumprijs die kan worden gefactureerd. Voor de nummers die beginnen met 09X, die over het algemeen duurder zijn, staat in de code ook dat de operator het gesprek na 10 minuten moet afsluiten. Hetzelfde systeem bestaat met sms’sen : sommige sms’sen zijn duur, ongeacht of u deze verstuurt dan wel ontvangt. Let ook op wanneer u een sms stuurt naar een kort nummer (van 4 cijfers) dat begint met een 9 : u onderschrijft een abonnement. Dit kan zijn voor het ontvangen van logo’s, spelletjes, beltonen, enz… Door berichten naar dergelijke nummers te sturen, is het mogelijk dat u verschillende betaal-sms’sen per week ontvangt. De voorwaarden voor verbreking van dit abonnement zijn vaak niet in uw voordeel en waarschijnlijk zal u ook dat moeten doen met een betaal-sms. Op internet bestaan gelijkaardige systemen die uw verbinding omleiden. Dat is toegelaten op voorwaarde dat u uw keuze kenbaar kan maken. Wees dus waakzaam. Uw operator kan immers ook de toegang tot bepaalde van deze nummers blokkeren. Indien u met dergelijk probleem te kampen hebt en de contacten met de operator leiden tot niets, dan kan u klacht indienen bij het directoraat-generaal Controle en Bemiddeling van de FOD Economie. 2 Kader : gedragscode over het aanbod aan betaaldiensten via een elektronisch communicatienet. In verband met de regulatie van de sms-nummers en de tarieven daarvan, zijn de referentieteksten het KB van 27 april 2005 betreffende het beheer van de nationale nummeringsruimte en de toekenning en intrekking van de gebruiksrechten voor deze nummers alsook de “GOF”-richtlijnen die op initiatief van de FOD werden ondertekend. Al deze documenten zijn beschikbaar op de site van de FOD Economie.

- 107 -

Interessant weetje! Geef deze informatie ook door aan uw kinderen : ook zij zijn beter gewaarschuwd.

HOOFDSTUK 6 - Overeenkomsten voor gsm, vaste telefoon of internet… wat is er zo speciaal?

Sociaal tarief Zowel voor telefoon als internet bestaat er een sociaal tarief dat u kan helpen om uw facturen te verlichten. Onder welke voorwaarden? Het tarief wordt toegekend aan personen van ouder dan 65 jaar, met een erkenning van een handicap (van meer dan 66%) of die een leefloon genieten. Er zijn nog andere voorwaarden, onder meer inzake samenwoning en inkomsten… Vraag informatie. Met dit tarief kan u een korting op uw aansluiting en ook op de abonnements- en gesprekskosten krijgen. Momenteel bedraagt deze korting (buiten de korting voor aansluiting) 3,1 EUR of 11,5 EUR / maand, op basis van uw situatie. Om dit tarief te genieten, moet u dit bij uw operator aanvragen. Hij contacteert dan het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie dat de aanvragen centraliseert. Indien het BIPT over onvoldoende informatie beschikt, zal het u met u contact opnemen en u vragen bepaalde attesten te bezorgen die dan rechtstreeks naar uw operator worden doorgestuurd.

Kortom, wat moet u onthouden? DD U moet altijd een schriftelijk document krijgen met vermelding van de belangrijkste

informatie van uw overeenkomst. Bewaar dit zorgvuldig : daar kan u informatie gaan zoeken in geval van problemen!

DD In geval van prospectie per telefoon, thuis, in de supermarkt, enz… heeft u altijd de

mogelijkheid, indien u snel reageert, om uw overeenkomst te annuleren. Let dus goed op voor de documenten die men u geeft of opstuurt.

DD De overeenkomsten van bepaalde duur zijn zelden opzegbaar vóór het einde van de

overeenkomst. Controleer dus altijd of u voldoet aan de voorwaarden om uw vorige overeenkomst stop te zetten alvorens u een nieuwe aanbieding aanvaardt. Dat is uw verantwoordelijkheid als consument!

DD Neem de tijd om uw behoeften en wensen te definiëren en vergelijk de aanbiedingen

op de markt. Dat kan u geld opleveren!

- 108 -

Buiten Evere

Evere

De diensten die tot uw beschikking staan Wie & dienst

Waarom

Telefoon

Het sociale huis van Evere DDDe consumentenruimte

Informatie over overeenkomsten, facturen, enz.

Zie contacten op het einde van de brochure

DD Juridische Dienst

Rechten en plichten van de partijen, geschillen

Ombudsdienst voor telecommunicatie

Klacht neerleggen

02/223 06 06

Barricadenplein, 1 1000 Brussel

www.ombudsmantelecom.be klachten@ ombudsmantelecom.be

Belgische Instituut voor postdiensten en telecommunicatie

Informatie over de “telecomwet” en sociaal tarief, opvolging van de markt

02/226 88 88

Koning Albert IIlaan, 35 1030 Brussel

www.ibpt.be [email protected]

Preventel VZW

Beheer van de lijst “Preventel” met vermelding van consumenten met betalingsachterstand

Uitbreidingstraat, 84 / 3 2600 Berchem

www.preventel.net

Commissie voor de bescherming voor de persoonlijke levensfeer

Informatie of klacht over gebruik van informatie die u aangaat

Hoogstraat, 139 1000 Brussel

www.privacycommission.be commission@ privacycommission.be

02/213 85 99

Adres

Web & mail

Specifieke websites

Waarom

www.saferinternet.be 

Informatie over het gebruik van internet, vooral aangepast aan kinderen

www.internet-observatory.be

Website van het Observatorium van de rechten op het internet, praktische informatie over het gebruik van internet

www.meilleurtarif.be

Website voor de vergelijking van dienstenaanbiedingen voor vaste telefoon, gsm of internet

- 109 -