Hoofdstuk 5 DE HOEVEL EN DE KJZRCK Deze herdgang omvatte meer dan de Heuvel zeK Ook de wijde omgeving van de kerk aan de Oude Markt maakte er deel van uit. De grenzen van deze herdgang kunnen ongeveer als volgt worden aangegeven, 0 in het oosten: de Goudenregenstraat, vandaar een lijn naar de Dunantstraat, deze straat, en de LanuemtraaL Beide laatste straten werden in de 16e eeuw die Donckemfraet llssl genoemd; in het oosten grensde de herdgang aan Eijndthoven I178 I en Loven I474 I. 0 In het noorden: de Poststraat vanaf de Langestraat en de Karrestraat, De Poststraat en de Karrestraat zijn restanten van een tweede Donckerstmt JlSSI,die vanaf de Noordhoekring naar de splitsing Koestraat-Edotsestraat liep, en zo de noordgrens (deels de Schijve 16101 en de VeZthven 1673 I) van de herdgang vormde. In het westen de Langestraat, het westelijk deel van de Hewelstraat, waaraan de Ned. Hervormde kerk ligt, de Zomerstraat en Trouwlaan tot de Nieuwstraat, d.w.2. begrensd door die Schijve en CoweZschestraet 1124 I. Ten slotte in het zuiden N~uwstraat,Varkensmarkt, Primus van Gilsstraat, Stevemdsestraat en Vendeliersstraat, tot waar de Kruisvaardersstraat bij de Piushaven uitkomt, maw. begrensd door die Juijipt I4031 en Oede I524I.
Wegen en paden in de Hoevel Langs de Heuvel liep een grote verkeersweg, namelijk de oude Romeinse weg komende van Alphen, nu geheten de Oude Tilburgse Baan,gaande over de Aesvoort bij Riel, de Rklseweg, Generaal Winkelmanstraat, Laarstraat, Korvelseweg, Zomerstraat en Hewelstraat. Vervolgens voerde ze via de Enschotsebaan, De Kraan, Houtsestraat en Loonse-Molenstraat over Baardwijk naar Doeverea Van de Heuvel liep een andere weg als Heerbaen of Heersb.aet 12671 verder door de St.-Josephstraat en de Oisterwijksebaan naar Oisterwijk. Een tweede grote weg komende van Turnhout-Poppel over Aarle langs de Regte Heide, gaande van Goirle over de Oude Baan (nu grotendeels verdwenen) naar het einde van de PoeZstruet 15601 op het zuidoostelijk einde van het Waem II-stadion. Vandaar liep de weg naar de kruising Ringbaan-Zuid - Trouwlaan en zo verder naar het Transvaalpleh, via Voltstraat en Piusstraat. Deze weg vormde het oostelijk deel van de Heuvel en liep als grote weg via de Enschotsestraat door naar Enschot. Ook kon men via de Koestraat, Hoefstraat en het voormalige Lijnsheike naar Loon op Zand. De Donckmfraet ll.581 kwam op Broekhoven uit. Dit zuidelijk gedeelte heette vroeger de Beeksedijk en liep op het tra& van de Rorhoenstraat. In Brueckhoven I73 I kwamen 55
de wegen uit Hilvarenbeek (de Ghem&jne Dijck 12041) en Diessen (Bacw Dr@k 1141)
uit, zodat men via de Donckemtruet op de Heuvel kon komen. Van Moergestel uit kwam men via de vandaar op de HeuveL
Copnmmstraer
11071 in de St. Josephstraat en
Op deze wijze vormde de Heuvel een kruispunt van heerwegen. Andere straten in de herdgang die Home1 warex * De C‘m@mraet 11421. Er zijn twee mijsstraten achter die Hmel, nL de kruising Hoogvensestraat-Lanciersstraat en de kruising Enschotsestraat met de Lovensestraat. het MoZenstraetke I5Oll, nu Tkolistraat, dat van de Heuvel Via Enthoven en Lovensestraat naar de Velthovense Molen liep. Een onbenoemde straat liep van de Heuvel naar het Ven I677I., Dit is de huidige Juliana van Stolbergstraat. * Twee kerkstratex een &xhtraet 14151, nu Heuvelstraat, en de Kerehtruet 14151, nu Nieuwhdstraat. 0 Het HoeveWaetlce 13481, zoals de Tuinstraat en de Poststraat-Telegraafstraat werden genoemd. In de eerste helft van de 16e eeuw waren dit nog slechts akkerpaden, evenals de Langestraat. Ook de Veemarktstraat bestond reeds als onbenoemd akkerpad. Verschillende straten heetten die Kixkwech 14191, mals de Oudedijk en de Oude Markt. De Bisschop Zwijsenstraat heette &xMjck 14091. De Monumentstraat werd Ketclypat 1414I genoemd en ook de nmrdzijde van het Stadhuisplein was vroeger een pad en werd als kxkpat aangeduid.
De h o n i n g van die Hoevel Heuvel en kerk vormden samen het dichtst bewoonde deel van het zestiende-eeuwse Tilburg. De Heuvel is ontstaan op een knrising van grote wegen, bovendien lag sin& de l2e eeuw de kerk in deze buurt. Dit alles heeft de Heuvel zijn centnunfunctie gegeven. Doch dit wil gee&
=Ben dat de Heuvel in zijn geheel al rondom volledig bewoond
was; zeker niet! De oostzijde was geheel onbewoond, en werd nog gevormd door de ‘gemeijnt’, waarin zich leemputten bevonden. Aan de westzi..de stonden huizen, vanaf de Heuvelstraat tot aan de Koestraat. Op de hoek van de Heuvelstraat stand, in de periode waarop dit ondemek betrekking heeft, een huis dat eigendom was van Laureijs Henrick Zwijsen, toen president-schepen. Op de tekening van Jhr. Mr. D.T. Gevers van Endegeest is dit het meest linkse huis, dat er nog duidelijk 16e-eeuws uitziet. Daarnaast op de Heuvel stond een huis dat
56
toebehoorde aan Jan Goyaert Robben, vervolgens een huis dat door de erven van Willem Pijlijsers verkocht werd aan Jan en Joest Heijmericks? Hiernaast stond de Herberg Inden Hart 1312 I van Schout Jan IJewaens vanden Hovel en ten slotte op de hoek van de Tuinstraat de gebouwen van de Hoeve van Tongerlo op de Heuvel, de Home aenden Hovel 1341I, die Jan Jan Lambrecht van Boerden gepacht had, nadat zijn vader Jan Lambrechts van Boerden eerder reeds pachter was geweest. Deze Jan van Boerden werd ook we1 Jan Lambrechts of Jan Lemmens genoemd. Aan de andere zijde van de Tuinstraat lag de Herberg inden WZdernun 13l.51 van Jan Aert Smits. Bij deze herberg lag nog een klein huisje, genaamd dat Buerhn 182 I, wat ‘klein huisje’ betekent. Daarnaast woonde Robrecht Goyaert Robben, dan Jan Jan Crillaerts en op de hoek van de Telegraafstraat Margriet de weduwe van Adriaen Buckincks.
De herberg heeft eeuwenlang een belangrijke plaats ingenomen in liet dorpsleven van alledag. Elk zich respecterend dorp bezat er we1 d e l e . De herberg vervulde de rol van ontmoetingsplaats voor de dorpsgemeenschap, die veel meer dan tegenwoordig een gevoel van saamhorigheid demonstreerde. De vele dorpsherbergen waren kleim en weinig luxueus ingericht. De meeste herbergiers oefenden nog een tweede beroep uit en dreven de herberg slechts als bijverdienste. Ten noorden van de Telegraafstraat aan de Heuvel stond het huis van Jan Wouter van Aesvoert; het perceel daarnaast was van Aert Marcelis van Vessem. We weten niet zeker of daar een huis op stond. Vervolgens kwam het huis dat Anthonk Willem de Bruijn aan Jan zijn mon verkocht in 1543. Daarachter stond een klein huisje aan de Donckers&aet waar Anthonk met zijn vrouw woonde. We zijn nu m langzamerhand in de omgeving van de Kbesfraet I422 I aanbeland met het huis van Melis Peter Meeus, en op de hoek van de Donckemtrwt l15Sal land dat eigendom was van Jan Aert Smits.
Aan het begin van de Koestraet heeft Berthout Jasper Back een huis en vinden we bezit van Claeus vanden Laer en de Abdij van Tongerlo.
Aan de zuidzijde van de Heuvel wonen dan Dympna, dochter van Jannis Back n ,Dierck (skters, priester), Anthonk en Willem van Broeckhoven, Jan Jan van a Willem Bogaers, de priester Jan Boon en de priester heer Jan Back. Op de Korte Hewel, in de volksmond de benaming voor het gedeelte tussen de Heuvel en de splitsing Tivolistraat+t. Joseghstraat, vlnden we aan de zuidzijde bezit van Aert van Vessem, Jan Claeus Thomaes de organkt, Peter Jan Smits en Peter Ghijsbrecht Stevens. Aan de noordkant van de Korte Heuvel woonde Laureijs Jan Piers bij de Leernskuijlen 14511 e
1 Zie afbeeldingop blz. 481.
57
Op het driehoekige stuk tussen de St. Josephstraat, de Tivolistraat en de Dunantstraat vinden we een huis met als eigenaar Adriaena Aert Jacop Melis en grond van Aert Marcelis van Vessem. De noordzijde van de Heuvelstraat was ook redelijk bebouwd. k e n de Poststraat en de Tuinstraat lagen de akkers van de boerderij van Tongerlo aan de HeuveL Op de hoek vande Heuvelstraat en de Juliana van Stolbergstraat, waar nu Modemagazijn Van den Brekel gevestigd is, lag de herberg van de gewezen schout Adriaen Adriaen Crillaerts. Deze herberg droeg de naam Inden Vos en&' C 13141. Ten zuiden hiervan, bijna op het eind van de straat, lag een huis dat eigendom was van de armenzorg, de Tafel van de Heilige Geest. In tegenstelling tot aan de noordzijde van de Heuvektraat bevonden zich aan de zuidzijde daarvan veel minder woningea Er stonden weliswaar wat huizen tussen de Heuvektraat en het huidige Stadhukplein, nL tussen de Monumentstraat en de vroegere Pleinstraat. Het gebied tussen de Oude Markt en Monumentstraat was al volgebouwd Verder lag er in het gebied tussen de kerk en de herberg Indm Vos en& Craen, %n grote boerenhoeve, die in twee helften werd opgedeeld M de dood in 1535, van Jan Beerijs Eelkens, wiens eigendom ze was. De oostelijke helft verviel aan zijn schoonzoon Jan Jan Mijs, man van Lijsbeth Jan Beerijs Eelkens, en het westeli. deel h a m toe aan Jan Aert Reijnbouts als man van Jenneke Berijs Eelkens. Ten zuiden van het deel dat toegevallen was aan Jan Jan Mijs was de heide van het Kerckven 14161 gelegea Aan het deel van Jan Aert Reijnbouts, gelegen aan die Kimkhofmuer 1412 I,grensde in het d e n , behalve het voornoemde lGmkven, ook nog een hoeve van Jan Goyaerts, gelegen op de hoek van de Bisschop Zwijsenstraat. Het stuk van de Bisschop Zwijsenstraat tussen de kerk en de Varkensmarkt-Primus van Gilsstraat bestond indertijd nog niet, zij werd pas in 1668 aangelegd op het track van een reeds bestaand pad. De straat heette toen de N i w e n Dyk. De weg in de richting Hilvarenbeek liep kennelijk oorspronkelijk over de Oudedijk. Met enige goede wil kunnen we het track van de Oudedijk doortrekken over de Hoogtestraat en de Radiostraat. Deze laatste straat vormde het begin van de vroegere HetjZige Eqckstruet, die op haar beurt weer aansloot op de Ghemetjne Dijck. Rond de kerk, die indertijd op de plaats stond van de huidige Heikese kerk, lag de &rch&uer 1412 I,die het kerkhoc dat toen nog rond de kerk gelegen was, omsloot. Er werd niet alleen in de kerk zelf begraven, blijkens het testament van Laureijs Peter Verschueren, maar ook op het kerkhof? De graven op het kerkhof werden ook toen al voorzien van een grafmonument. Zo moesten bi.oorbeeld Henrick Gherit Smolders en zijn drie mnen Pauwels, Gherit en Peter, die tijdens een ruzie Cornelis Laureijs Elen Mutsaerts hadden gedood, als schuldigen op &ens graf een grafkrois zetten:
2
58
[GATR2826f-7f (154011: Hij wenst begraven te wonlen in de kerk van Tiibwg, naast zijn zusters aan de noordzijde van het Sit-Anna altaar.
Item noch sulIen die voers- misdadighe ter eewige memorie doen setten een i j s m cruijs opt gr& vanden dooden, ghestofieert ende na den mtscijn vanden m i j s &t opt gmft staet tot liIboxh van Henrick Mathiis Beerthen soen, beheIteIijck dutten steen off &n voet vanden cruijs iwch eens soe swam sal sijn ah den steen vanden vom. HanricJa uuijs, dwekk men setten sal fussen dit en& St Jmzsmisse inden somer naestcomende? Evenu, lag in de kerk op het graf van priester Willem Wdem Huij%en, gedood door Michiel en C o ~ l i smnen , van Ghijsbrecht die Waghemaker: een sexk lanck si@& vi# wet en& iirie voet breet (...) en& hijer op salI ghehouwen sijn een trelck metten naem van Hem WijIlem Aiester salig gedachte?
Rond 1430 was men begonnen met de bouw van een nieuwe kerk ter vervanging van een ouder kerkje? Dit oude kerkje, dat door Giselbert I van Tilburg rond 1150 was gebouwd, was aan drie zijden omsloten door het Goet ter Rijt 12161. Dit betekent dat het op (de) pond van het goed stond. Deze grotere kerk bevatte mjnstens 14 altaren, waarvan een deel in de kapellen aan de zuidzijde van de kerk tussen de westgevel en de zuiderzijbeuk stonden. De naam Hmkese kerk voor de kerk op de Oude Markt is niet de oorspronkelijke. Het Heike was het deel van het Akckven bij de Primus van Gilsstraat, waar in de 18e eeuw de schuurkerk stond en deze heette de Heikese kerk. Toen de katholieke parochie de oude kerk aan de Markt in 1826 weer in bezit kreeg ging met de verhuizing uit de schuurkerk ook de naam mee over op de huidige Heikese kerk. Smulders merkt op in zijn beschrjving van Tjlburg rond 1450: De m a r - bestond nog niet, rondom de kerk stonden geen huizen; er lagen maur enkele akker.6
Nauwelijks een eeuw later blijkt de latere Oude Markt aan beide zijden, tussen kerk en Heuvelstraat, al geheel volgebouwd. Ten d e n van de kerk stonden in het geheel geen huizen. Tegenover de kerk aan de kerkhohuur stond de dorpsschooL Aaneensluitende bebouwing was er ook in het zuidelijk deel van de latere Nieuwlandstraat; dit gebied echter behoorde tot de Schijf. Er stonden eveneens huizen aan beide zijden van de Heuvektraat tussen Oude Markt en Nieuwlandstraat, vroeger ook Zomerstraat geheten.
t .[GAT R271:71@-73r" (1521)J 3 Zoenbrief van 9 januari 1522, u
4 Zoenbrief van 8 juni 1526,[GAT R273:8P-W (U25)]. 5 Steijns, G.J.W., Tiiburg als parochie van Tongerlo l232-1832', in: TiZb~ug,tijdschririftvow gad&*, monumrmten en culaun,jrg. 2 (1984), no. 3,blz. 6-9 (Themummer Norbertijnen 1134-1984). Bij&ugen, uitgave van de Heemkundekring Tiborch, jrg 6 Smdders, F.W., Tilburg in 1450', in:H-ck 2 (1971), no. 3;jrg. 3 (1972), no. 1 9 en 3; en in:Acamt TWibwgk (idem), jrg 4 (1973), no. 1, en jrg. 5 (1974), nos. 1 2 en 4.
59
Veldmimen in de herdgang de Hoevel De herdgang de Hoevel is niet rijk aan veldnamea De oorzaak daarvan is gelegen in de &&e bebowing, het grote akkercomplex van de Hoeve vmz Tongerlo 1341I en de aangrenzende ‘gemeijnt‘. Veel huizen hier moeten een naam gehad hebben, maar ze zijn niet vermeld in de uvielrechtelijke akten tussen 1530 en 1550. Enkele namen van huizen op de Heuvel hebben we al genoemd, mak de herberg Inden I;yildemun 13151 op de Heuvel ten noorden van de Tuinstraat, in de 16e eeuw dat Hoevelstmetkz 13481 geheten, samen met een klein huis, dat Buerken 1821; de herberg Inden H m 131.21 ,zuid van de Tongerlose Hoef I660I; 0 de herberg litden Vos ende Craen I314I,gelegen op de hoek van de Reuvelstraat en Juliana van Stolbergstraat, waar nu Modemagazijn Van den Brekelsgevestigd is. De lindeboom op de Heuvel wordt ook niet in de door om gelezen akten betreffende de periode 1530-1550 vermeld, wat geenszins wil -en, dat deze boom daar nog niet stond. De Hoeve aan de Hovel 13411 of Tongerlose Hoef 16611 was gelegen tussen Heuvel-Tuinstraat, Langestraat en Poststraat-Telegraafstraat. De gebouwen van de boerderij lagen op de zuidzijde van de Tuinstraat, hoek HeuveL De oostzijde van de Heuvel was nog geheel ‘gemeijnt’ tot aan Enthoven toe. Hierjn lagen die Leernskuijlen 14511. Tussen de Molembwt 1501[,nu Tivolistraat, en de Heerstmet 12671, nu St. Josephstraat, lag een stuk land genaamd dat Pijpenhoofdke 15571. Het naamsdeel ‘h00fdke7is ontstaan uit ‘hoveke’ = kleine hoeve.
Aan de Cmyssiraet 11421, ter hoogte van het Rozenpleii lag een akker met de naam dat Hovelbmhtken I382I. Verder was d e s ten zuiden van de Heuvel gemeenschappelijke heide, tot aan Oerle toe, genaamd het Ven I677 1. Tot M de lpIeede Wereldoorlog werd het voormalige Piusplein het Ven genoemd. Ook de Hoogvensestraat ontleent haar naam aan het Vea Deze naam had niets van doen met een waterplas of k d ‘Ven’ betekende in de 16e eeuw niets anders dan grassige Wide of woest grasland. De oostgrens van de herdgang werd gevormd door de Donckmiraet IUSI, nu Dunantstraat en Lanciersstraat, tot waar de Stevenzandsestraat bij de Piushaven in de Kruisvaardersstraat, het verlengde van de Donckersb.aet, uitkwam. De Stevenzandsestraat heette in de 16e eeuw die Voe&traet 16991 en in de 15e eeuw ook die Nustraet (zie: 16981). De naam NWaet betekende niet W1euwstraat7, maar ‘straat bij of door een Nu’, een laaggelegen kale heide (zie: 15D1). Vergelijk het ne. nude = ‘kaal’ of ‘naakt’. Iets ten noorden van de samenkomst van Donckmstraet en Nustraet kruiste de Korvelse waterloop’ de Doncknlraet en daar lag een Voert 16971, een doorwaadbare
7 Zie hoofdstuk 3, ’De Tiburgse waterlopen’.
60
plaats door de beek of waterlaat. Hierom werd de Stevenzandsestraat ook we1 die V&m%r& genoemd. Bij deze voort lag een akker genaamd die Vbmtacker 1698I, waarop een timmering stond, een huis, sehuur of stal. Ten oosten van de Doncliemtrmt lag ook weer ‘gemijnt’, waarop het vee weidde. Daarom hing er bij de Voat een hek, het Vbmtveecken 1700I, o m het vee te beletten op de akkers te komen. Op de hoek van de Voertstrmt en de Doncikm?mt bij het Voemteeccka stond een huis genaamd die Scmpsko@ I 604I. Zeals reeds vermeld lag ten zuiden van de Heuvelstraat, tussen de Monumentstraat en de herberg Inden Vos en& C m n een grote hoeve die toebehoord had aan wijlen Jan Berjjs Eelkern. De zuidgrens van deze hoeve werd gevormd door een onbenoemd pad tussen de kerk en het latere Piuspleii lopende over het track van wat nu Stadhuisplein en Emmastraat zijn. Vanaf dit pad tot aan de Primus van Gktraat strekte zich de ‘gemeijnt’ het Kerckven 14161 uit. De Heuvelstraat heette destijds die Kercksaat l4l.51.
Bijna muden wij het belangrijkste toponiem vergeten: d e H m e l 13461 of die Hovel 1381 1. De Heuvel ligt iets hoger, wat duidelijk te zien is wanneer men van de Heuvel de Juliana van Stolbergstraat in kijkt. Het ligt voor de hand om aan te nemen dat de naam die HoeveZ verband houdt met het woord heuvel. De besIist oudere naam die Hovel doet echter eerder vermoeden, dat de naam samenhangt met hoeve of hof, nl. een verzameling boerderijea h e r s ook Korvel werd in 1440 aangeduid als HoveZ en in Goirle werd elke groep huizen in een buurtschp een gebuerhovel genoemd. Daarnaast staat het feit dat in Tilburg elke verhevenheid met berg werd aangeduid en niet met harvel. De Kerck 14071 was rond 1150 door de oudst bekende heer van Tilburg, Giselbert I, gebouwd op het Goet tm Rijt I343 I, als een eigen kerk, een soort hofkapeL Later is dit kerkje in handen gekomen van de parochie van Tilburg, die eerder vermoedelijk een kerkje bezat, geheten de Bedbuer 1161 in de Schijve.” In ruil hiervoor d e n de Giselberten de tiend verkregen hebben en het patronaatsrecht, dw.z. het recht om iemand voor te dragen als pastoor. Hun erfgemmen droegen tussen 1230 en 1250 hun tiend- en patronaatsrecht aan de hertog van Brabant, Hendrik 11, over, die ze op zijn beurt aan de Abdij van Tongerlo schonk. De h e i i e Norbertus had de orde der Norbertijnen rond 1126 speciaal gesticht ten behoeve van beter parochiewerk dan door de in die tijd meestal slecht opgeleide wereldheren werd gedaaa Het is dan ook zeer opvallend, dat de Norbertijnen in Tilburg zelf geen ziehrg uitoefenden, maar alleen maar administratief toezicht hielden door middel van een Persoen. Het eigenlijke parochiewerk bleef gedaan worden door wereldherea Dit kan alleen verklaard worden doordat in Tilburg al heel lang een eigen parochiebeheer met kerk bestond, nl. de voornoemde Bedbuer. Pas op het eind van de 16e eeuw, met de komst van een Tilburger, Nimlaas Mutsaerts, als persoen, later abt van Tongerlo, werd de persoen ook echt pastoor, in die roerige tijden van de opstand tegen Spanje, het opdringen van het Calvinisme en de Contra-Reformatie van de Katholieke Kerk.
8
Zie hoofdstuk 4, Qie Schijve’.
61
Giselbert I had het Goet ter Rijt verkregen door zijn huwelijk met Alaysa van BoxteL Later blijkt dat een deel van het Goet ter Rijt Boxtels bezit was gebleveq een ander deel was bezit van de heer van Gageldonk. Een derde deel ten slotte kwam in het bezit van Ghiselbert Bac? Zo bezat jonker Dierck Gherit Back als leenman de bij het goed behorende hoeve, de Hoeve fer Rijf 1343I, welke gelegen was in het zuidelijk deel van het goed, namelijk tussen Kloosterstraat, Oudedijk, NEuwstraat en dan Trouwlaan en Korvelseweg, mogelijk Nieuwstraat-Komekweg. Aert van Loep', ook Aert Marcelis van Vessem geheten, had het deel van het goed in leen dat lag tussen de latere Oudedijk en Bisschop Zwijsenstraat, vanaf de kerk tot aan de Varkensmarkt. Mak bij deze Leenacker van A& van Loet 14531 stond de Sinter CIaeUs Stock 16191, hoogstwaarschijnlijk in de bum$ van de Oude Kerkstraat. Gezien de naam van een weg van het huis in Broekhoven van Van Coulster mar de huidige Radiostraat, de Heilige Eijchfmet 12861, voorheen het Oude Beeksepad, was de= 'stock' een -heiligenbeeld tegen een ejkeboom. Vergelijk hiermee de benaming Heilige Eik bij Spoordonk. Bij de kerk lag ook het Leenland van GhijsberfJan Laureijs alias Wagemahw I456I, als deel van hetzelfde Goet ter Rijt. Daar bezat ook Cornelis Peter Berijs Eelkens een stuk land genaamd &at Leemhmke I454 1. Ten slotte &e ook de H w e van Luik I344 I, genoemd in [GAT ~281:39r' (E%)],deel uit van dit aloude goe& Het Goet ter Rijt zelf lijkt ons o d o t e n te zijn geweest door Heuvelstraat, Korvelseweg en Trouwlaan, Nieuwstraat en Varkensmarkt, Bisschop Zwijsenstraat en Monumentstraat. Nu is op een deel daarvan een stadspark het m u mooi zijn dit park te vernoemen naar het Goet ter Riet. Een ander leengoed bij de kerk, het Leengoed van Laumjs Jan Back 14551 had als belending zijn huis aan de straat en het Convent van Tongerlo. zijn huis moet gelegen hebben aan de Langestraat; daaraehter lag het leengoed, dat leenroerig was aan de Graa€ van Nassau, de heer van Breda [GAT R29&112v'-1Ur' (ES2)]. Ten slotte lag bij de kerk mast het Convent van Tongerlo een akker geheten de Eelken Acker I1731. Deze akker moet in de buurt van de huidige Tuinstraat gezocht worden.
9
Boeren, P.C, Wit de parachiegeschiedenisvan Tilburg d r 1600', in: V m Heidolp tot Indusbiesta, blz.
n. 10 De naam werd in dezelfde periode en eerder gewoonlijk ook als Tuet' geschreven.
62
