INHOUD
Woord vooraf
Lijst van afkortingen
DEEL I BEGRIP EN BEGINSELEN1
Hoofdstuk 1 Begripsomschrijving en situering3
§ 1. § 2.
Jeugdbeschermingsrecht in de ruime zin Jeugdbeschermingsrecht in de eigenlijke zin
3 3
Hoofdstuk 2 Algemene beginselen
8
§ 1. § 2. § 3. § 4. § 5. § 6.
Recht sui generis8 Respect voor de rechten van het kind 11 Gezinsgerichtheid 13 Subsidiariteit 14 Differentiatie van de interventies 15 Essentieel hulpverlenend karakter 16
DEEL II KORTE HISTORIEK VAN HET JEUGDBESCHERMINGSRECHT19
Hoofdstuk 1 De evolutie tot de wet van 8 april 1965
22
§ 1. § 2. § 3.
Vóór de wet van 1912 De wet van 15 mei 1912 De wet van 8 april 1965
22 23 25
V VII
XV
Hoofdstuk 2 De communautarisering van de jeugdbescherming
28
§ 1. § 2. § 3.
Eerste stap: de staatshervorming van 1980 Tweede stap: de staatshervorming van 1988 Derde stap: de staatshervorming van 2014
28 30 32
Hoofdstuk 3 De evolutie van het jeugdhulprecht 1980-2014
34
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Het decreet van 27 juni 1985 Het decreet van 28 maart 1990 Evoluties in de bijzondere jeugdbijstand Totstandkoming van de integrale jeugdhulp
34 35 36 37
Hoofdstuk 4 De evolutie van het jeugddelinquentierecht 1980-2014
40
§ 1. § 2. § 3.
De wet van 2 februari 1994 Oprichting van federale gesloten centra Hervorming van het jeugddelinquentierecht 1. Hervormingsvoorstellen 2. De nieuwe Jeugdwet van 2006 3. Naar een Vlaams jeugdsanctierecht?
40 41 42 43 45 47
DEEL III INTERNATIONAAL EN GRONDWETTELIJK KADER
51
Hoofdstuk 1 Belang53
§ 1. Algemeen § 2. Wijze van doorwerking 1. Situering 2. Juridische doorwerking 2.1. Verdragen 2.2. Aanbevelingen 3. Andere vormen van doorwerking
53 55 55 55 55 56 56
Hoofdstuk 2 Mondiale instrumenten58
§ 1. Het Kinderrechtenverdrag en het Comité voor de Rechten van het Kind 59 1. Het Kinderrechtenverdrag 59 1.1. Algemeen 59 1.2. Belangrijkste bepalingen 62 2. Comité voor de Rechten van het Kind 65 2.1. Formuleren van ‘concluding observations’ 65 2.2. Uitvaardigen van ‘algemene commentaren’ 66 2.3. Mededelingsprocedure 67 2.4. F ormuleren van aanbevelingen en organiseren van discussiedagen68
XVI
3. Implementatie van het Kinderrechtenverdrag 69 3.1. Directe werking? 69 3.2. Opvolging kinderrechtenbeleid in Vlaanderen 70 3.3. Opvolging kinderrechtenbeleid op federaal vlak 71 3.4. Monitoring kinderrechtenbeleid door andere actoren 72 3.5. E valuatie van de doorwerking van het kinderrechteninstrumentarium72 § 2. VN-Aanbevelingen inzake (jeugd)delinquentie 72 1. Beijing Rules 73 2. Riyadh Guidelines 73 3. Havana Rules 74 4. Vienna Guidelines 74 5. Guidelines on Justice in Matters involving Child Victims and Witnesses of Crimes 74 6. Tokyo Rules 75 § 3. Andere mondiale instrumenten 75
Hoofdstuk 3 Europese instrumenten78
§ 1.
Instrumenten van de Raad van Europa 1. Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens 1.1. Algemeen 1.2. Belangrijkste bepalingen 2. Andere verdragen in het raam van de Raad van Europa 3. Aanbevelingen van de Raad van Europa 3.1. Kinderbescherming, -mishandeling en -misbruik 3.2. Jeugddelinquentie 3.3. Aanbevelingen over de positie van (pleeg)ouders 3.4. Andere aanbevelingen die betrekking hebben op kinderen 4. Rapporten van de mensenrechtencommissaris § 2. Instrumenten van de Europese Unie
79 79 79 80 89 91 91 93 95 95 96 97
Hoofdstuk 4 Kinderrechten in de Grondwet100
DEEL IV BEVOEGDHEIDSVERDELING INZAKE JEUGDBESCHERMING
Hoofdstuk 1 Het beginsel: bevoegdheid van gemeenschappen107
§ 1. § 2. § 3.
Het begrip jeugdbescherming Bevoegdheid inzake jeugdhulprecht Bevoegdheid inzake jeugddelinquentierecht 1. Hulpverlenend karakter? 2. Maatschappelijke reactie op jeugddelinquentie
103
107 108 109 109 112
XVII
Hoofdstuk 2 De uitzonderingen115
§ 1. De burgerrechtelijke regels 115 § 2. De strafrechtelijke regels 116 § 3. De jeugdgerechten 117 1. De organisatie van de jeugdgerechten 117 2. De territoriale bevoegdheid van de jeugdgerechten 118 3. De rechtspleging voor de jeugdgerechten 118 § 4. Uitvoering van de straffen uitgesproken t.a.v. uit handen gegeven jongeren118 § 5. De ontzetting van het ouderlijk gezag en het toezicht op de gezinsbijslag of andere sociale uitkeringen 120
Hoofdstuk 3 Overleg122
Hoofdstuk 4 Aan de wet voorbehouden bevoegdheden123
Hoofdstuk 5 De territoriale toepasselijkheid van de gemeenschaps-
decreten inzake jeugdbescherming125
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Jeugdhulprecht Jeugddelinquentierecht Halle-Vilvoorde Brussel-Hoofdstad
DEEL V HOOFDLIJNEN VAN HET JEUGDHULPRECHT IN BRUSSEL EN IN DE FRANSE EN DUITSTALIGE GEMEENSCHAP
125 126 127 127
129
Hoofdstuk 1 Het jeugdhulprecht in het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest132
§ 1. § 2.
Situering Gerechtelijke jeugdhulp
Hoofdstuk 2 Het jeugdhulprecht van de Franse Gemeenschap135
§ 1. § 2. § 3.
Situering Buitengerechtelijke jeugdhulp 1. Actoren 2. Vormen van hulpverlening Gerechtelijke jeugdhulp 1. Actoren 2. Interventie bij hoogdringendheid 3. Gewone interventie
XVIII
132 133
135 135 135 136 137 137 137 138
§ 4.
4. Betwistingen betreffende de jeugdhulp Jeugdhulpvoorzieningen
139 140
Hoofdstuk 3 Het jeugdhulprecht van de Duitstalige Gemeenschap141
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Situering Buitengerechtelijke jeugdhulp 1. Actoren 2. Vormen van hulpverlening Gerechtelijke jeugdhulp 1. Actoren 2. Interventie bij hoogdringendheid 3. Gewone interventie 4. Interventie op andere gronden Jeugdhulpvoorzieningen
141 142 142 142 143 143 144 144 146 146
DEEL VI JEUGDDELINQUENTIERECHT
147
Situering149
SUBDEEL VI-I INTERVENTIE BIJ JEUGDDELINQUENTIE
151
Overzicht154
Hoofdstuk 1 Toepassingsgebied155
§ 1. Interventiegrond 1. Als misdrijf omschreven feiten 1.1. Feiten en verjaringstermijnen 1.2. Bestanddelen 2. Statusdelinquentie 3. Militairen § 2. Leeftijdsgrenzen 1. Minimumleeftijd 2. Maximumleeftijd
155 155 155 156 157 159 159 159 160
Hoofdstuk 2 Basisprincipes163
Hoofdstuk 3 Gespecialiseerde actoren167
§ 1.
De politie
167
XIX
§ 2. § 3. § 4. § 5. § 6.
Het Openbaar Ministerie 1. Parketmagistraten 2. Parketcriminologen ‘jeugd en gezin’ De onderzoeksrechter De jeugdgerechten 1. De jeugdrechtbank 2. De jeugdkamer van het hof van beroep 3. De verbindingsmagistraat in jeugdzaken 4. Terminologie Sociale dienst voor gerechtelijke jeugdhulpverlening De advocatuur
Hoofdstuk 4 De onderzoeksfase180
§ 1. Het onderzoek naar de feiten 1. Algemeen 2. Het verhoor 3. Uitzonderlijk optreden van de onderzoeksrechter 3.1. Voorwaarden voor het geldig vatten van de onderzoeksrechter 3.2. Omvang van de bevoegdheid van de onderzoeksrechter § 2. Onderzoek naar de persoon en de leefomgeving 1. Opstarten van de voorbereidende rechtspleging 2. Doel van het onderzoek 3. Methode van het onderzoek 4. Gevolg § 3. Mogelijke interventies op parket- en politieniveau 1. Diversie 1.1. Principe 1.2. Waarschuwingsbrief 1.3. Herinnering aan de wet 1.4. Ouderstage 2. Bemiddelingsvoorstel 2.1. Voorwaarden 2.2. Gevolgen 2.3. Rechtspleging 2.4. Motiveringsplicht 3. Verwijzing naar de jeugdhulpverlening 4. De aanhouding 4.1. Principe: 24 uurregel 4.2. Uitzondering: bevel tot verlenging 4.3. Verwittiging ouders § 4. Interventies door de jeugdrechter 1. Prestatie van algemeen nut 2. Bemiddelingsvoorstel 3. Voorlopige maatregelen 3.1. Situering 3.2. Bevoegde rechter 3.3. Toepassingsgebied
XX
168 169 170 171 171 172 173 174 174 175 177
180 180 181 184 184 187 189 189 190 191 192 192 192 192 193 193 193 194 194 194 196 196 196 197 197 199 199 200 200 202 202 202 203 203
3.4. Maatregelen en voorwaarden (algemeen) 3.5. Plaatsing in een gemeenschapsinstelling 3.6. Voorlopige detentie in een gesloten centrum 3.7. Voortduren van de maatregelen na 18 jaar 3.8. Herziening van voorlopige maatregelen § 5. Duur van de voorbereidende rechtspleging § 6. Beslissing over de opportuniteit van de vervolging 1. Algemeen 2. Vorderingsmonopolie
204 205 208 216 217 218 219 219 220
Hoofdstuk 5 Berechtingsfase221
§ 1. § 2. § 3.
Algemeen Beoordelingsruimte van de jeugdrechtbank 1. Vaststelling van de schuld van de minderjarige 2. Bepalen van de gepaste interventie De onpartijdigheid van de rechter
Hoofdstuk 6 De interventies229
§ 1. Herstelgericht aanbod 1. Soorten 1.1. Bemiddeling 1.2. Hergo 2. Voorwaarden 3. Verloop 4. Gevolgen 4.1. De partijen bereiken een akkoord 4.2. De partijen bereiken geen akkoord 4.3. Burgerlijke vordering 5. Hca-diensten § 2. Geschreven project § 3. Ambulante maatregelen 1. De berisping 2. De ondertoezichtstelling 3. Intensieve educatieve begeleiding 4. Prestatie van opvoedkundige aard en van algemeen nut § 4. Voorwaarden voor behoud in de leefomgeving § 5. Plaatsingsmaatregelen 1. Toevertrouwen aan een betrouwbaar persoon of geschikte inrichting 2. Plaatsing in een openbare gemeenschapsinstelling 2.1. Algemeen 2.2. Plaatsing in een open opvoedingsafdeling 2.3. Plaatsing in een gesloten opvoedingsafdeling 2.4. De gemeenschapsinstellingen § 6. Toekomstig recht? 1. Volgen van ambulante behandeling 2. Toevertrouwen aan een rechtspersoon met oog op positieve prestatie
221 222 222 223 226
229 230 230 230 231 231 232 232 233 234 235 235 237 237 237 237 237 238 239 240 240 240 241 241 242 246 246 247
XXI
§ 10. § 11.
3. Plaatsing in een ziekenhuisdienst 247 4. Plaatsing in een dienst deskundig op het gebied van alcohol- en drugsverslaving247 5. Plaatsing in een jeugdpsychiatrische dienst 248 Uitvoeringsmodaliteiten 248 1. Algemeen 248 2. Voorwaardelijk uitstel van een plaatsing 249 Duur van de maatregelen ten gronde 249 Leeftijdsgrenzen 250 1. Principe 250 2. Eerste uitzondering: de berisping 251 3. Tweede uitzondering: verlenging van een bestaande maatregel 251 4. Derde uitzondering: onmiddellijk opleggen van een maatregel (ook) na de leeftijd van 18 jaar 252 Toezicht op de uitvoering van de maatregel 254 Herziening 254 1. Facultatieve herziening 255 2. Verplichte periode evaluatie 255 3. Omvang van de herzieningsbevoegdheid 255
Hoofdstuk 7 Burgerlijke vordering en aansprakelijkheid258
§ 7. § 8. § 9.
§ 1. Algemeen § 2. Aansprakelijkheid van de minderjarige § 3. Aansprakelijkheid van de ouders § 4. Aansprakelijkheid van onderwijzers en onderwijsinstelling 1. Onderwijzer 2. Onderwijsinstelling 2.1. Vrij onderwijs 2.2. Openbaar onderwijs § 5. Aansprakelijkheid van opvoeders en de jeugdinstelling 1. Opvoeder 2. Jeugdinstelling 2.1. Private instelling 2.2. Overheidsinstelling § 6. Verzekering
Hoofdstuk 8 MOF-zaken met extraterritoriale aspecten269
§ 1. Algemeen § 2. Feiten gepleegd in het buitenland, minderjarige bevindt zich in België 1. Rechtsmacht van de Belgische gerechtelijke autoriteiten 2. Passieve uitlevering/overlevering 2.1. Passieve uitlevering: impliciete weigeringsgrond 2.2. Passieve overlevering: expliciete weigeringsgrond 3. Uitvoering van in het buitenland opgelegde maatregelen § 3. Feiten gepleegd in België, minderjarige verblijft in het buitenland
XXII
259 259 260 263 263 264 265 265 265 265 266 266 266 267
269 270 270 271 271 271 273 274
1. Rechtsmacht van de Belgische gerechtelijke autoriteiten 2. Actieve uitlevering/overlevering 3. Uitvoering van maatregelen in het buitenland
274 274 275
Hoofdstuk 9 Overzicht276
SUBDEEL VI-II UITHANDENGEVING
Situering288
Hoofdstuk 1 Toepassingsgebied289
Hoofdstuk 2 Criteria290
Hoofdstuk 3 Procedure292
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Maatschappelijk en medisch-psychologisch onderzoek Uitzonderingen Terechtzitting Rechtsmiddelen
Hoofdstuk 4 Gevolgen van de beslissing tot uithandengeving296
§ 1. § 2. § 3. § 4. § 5.
Verzending van de zaak naar het Openbaar Ministerie Dossier Toepasselijkheid van het gewone strafrecht 1. Algemeen 2. Berechting door de kamer van uithandengeving 3. Berechting door het hof van assisen 4. Aanrekening van de duur van gesloten plaatsing Toepasselijkheid van het gewone strafrecht voor latere feiten Detentie in een gesloten centrum 1. (Over)plaatsing in een gesloten centrum 2. Gesloten centrum
Hoofdstuk 5 Beoordeling305
SUBDEEL VI-III VERKEERSMISDRIJVEN
Situering309
285
292 292 294 294
296 297 299 299 299 300 301 301 301 301 303
307
XXIII
Hoofdstuk 1 Toepassingsgebied310
Hoofdstuk 2 Gevolgen311
§ 1. § 2.
Algemeen Voorlopige hechtenis
Hoofdstuk 3 Uitzondering314
§ 1. § 2.
‘Omgekeerde’ uithandengeving Samenhang met andere misdrijven
314 314
SUBDEEL VI-IV ADMINISTRATIEVE SANCTIES
315
Situering318
Hoofdstuk 1 Gemeentelijke administratieve sancties320
§ 1. § 2. § 3. § 4. § 5. § 6. § 7. § 8.
Algemeen Leeftijd Mogelijke sancties Ouderlijke betrokkenheid Lokale bemiddeling Gemeenschapsdienst Procedurele waarborgen Plaatsverbod
Hoofdstuk 2 Andere administratieve sanctiestelsels330
§ 1. § 2. § 3.
Algemeen Stadionverbod Toegangsverbod openbaar vervoer
SUBDEEL VI-V DE MINDERJARIGE ALS SLACHTOFFER OF GETUIGE VAN EEN MISDRIJF
311 312
320 323 324 324 325 326 327 328
330 330 331
333
Situering335
Hoofdstuk 1 Strafbaarstellingen336
Situering
XXIV
336
§ 1. Bescherming van de (seksuele) integriteit van de minderjarige 1. Algemeen 2. Minderjarig en het stellen van seksuele handelingen § 2. Niet-naleving sociale wetgeving § 3. Gebruik van minderjarigen met het oog op het plegen van een misdaad of een wanbedrijf § 4. Bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de minderjarige 1. Algemeen 2. Zedendelicten in het bijzonder § 5. Exploitatie bedelarij § 6. Verbod op kinderarbeid
337 337 339 342 342 343 343 345 346 346
Hoofdstuk 2 Het verhoren van minderjarige slachtoffers of getuigen348
Situering348
§ 1. Verhoor § 2. Audiovisueel verhoor 1. Doelstellingen van het audiovisueel verhoor 2. Instemming en bijstand van de minderjarige 3. Modaliteiten van de audiovisuele opname van het verhoor 3.1. Verloop van het verhoor 3.2. Videocassettes 3.3. Proces-verbaal van het verhoor 3.4. Nieuw verhoor 4. Verschijning van de minderjarige op de zitting
348 350 350 351 352 352 353 354 354 354
Hoofdstuk 3 Doorbreken van beroepsgeheim in noodsituaties356
Situering356
§ 1. Spreekrecht in geval van mishandeling en seksuele delinquentie ten aanzien van minderjarigen en kwetsbare personen 1. Algemeen 2. Toepassingsgebied 2.1. Geheimhouder 2.2. Specifiek omschreven misdrijven 2.3. Gepleegd op minderjarige of kwetsbaar persoon 2.4. Geheimplichtige heeft kennis van het misdrijf 2.5. Bestaan van een gevaarssituatie 2.6. G eheimplichtige kan integriteit niet zelf of met behulp van anderen beschermen 3. Meldingsrecht, geen -plicht § 2. Schuldig hulpverzuim 1. Algemeen 2. Toepassingsgebied 2.1. Aanwezigheid van groot gevaar 2.2. Verzuim tot hulpverlening of hulpverschaffing
357 357 358 358 359 359 360 360 360 361 361 361 362 362 363
XXV
2.3. Zonder ernstig gevaar voor zichzelf of voor anderen 2.4. Vereiste van opzet 3. Minderjarigheid van het slachtoffer 4. Kenmerken van het misdrijf § 3. Noodtoestand 1. Algemeen 2. Toepassingsgebied 2.1. Onmiddellijke noodzaak 2.2. Hoger of gelijk rechtsgoed 2.3. Geen andere manier van vrijwaring
364 364 364 364 365 365 365 366 366 366
DEEL VII JEUGDHULPRECHT
Situering370
Hoofdstuk 1 Toepassingsgebied373
367
§ 1. § 2. § 3.
Cliënten 373 Sectoren en voorzieningen 375 Interventiegronden 377 1. Het historische POS-begrip 377 2. De begrippen ‘verontrustende situatie’ en ‘maatschappelijke noodzaak’379 2.1. Algemeen 379 2.2. Kindermishandeling 382 2.3. Spijbelen 385 § 4. Bevoegdheid bij een grensoverschrijdende ‘POS’ 388
Hoofdstuk 2 Recht op jeugdhulp390
Hoofdstuk 3 Basisprincipes393
Hoofdstuk 4 Vrijwillige jeugdhulpverlening398
§ 1. § 2. § 3. § 4. § 5.
Vrijwilligheid en instemming Brede instap Modulering Rechtstreeks en niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulpverlening 1. Het onderscheid: weging van modules 2. Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulpverlening 3. Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulpverlening Toegangspoort 1. Algemeen 2. Organisatie
XXVI
398 402 403 404 404 405 405 406 406 406
§ 6. § 7. § 8.
3. Aanmelding 4. Indicatiestelling 5. Jeugdhulpregie Crisisjeugdhulpverlening Bemiddeling en cliëntoverleg Vertrouwenspersoon
408 409 411 416 417 418
Hoofdstuk 5 Gemandateerde jeugdhulpverlening in verontrustende
situaties420
§ 1. § 2. § 3.
Omgaan met verontrustende situaties De gemandateerde voorzieningen 1. Het ondersteuningscentrum jeugdzorg 2. De vertrouwenscentra kindermishandeling 3. Bevoegde gemandateerde voorziening Taken en werking van de gemandateerde voorzieningen 1. Consult 2. Onderzoek en interventie maatschappelijke noodzaak 3. Feedback 4. Doorverwijzing
Hoofdstuk 6 Gerechtelijke jeugdhulpverlening428
§ 1. Interventie na doorverwijzing § 2. Hoogdringende interventie § 3. Sociale dienst voor gerechtelijke jeugdhulpverlening § 4. Gerechtelijke jeugdhulpmaatregelen 1. Basisprincipes 1.1. Differentiatie 1.2. Subsidiariteit en contextgerichte werking 1.3. Aansluiting bij de werking van integrale jeugdhulp 2. Overzicht van de maatregelen 3. Duur, verlenging en herziening 4. Cumulatie en schorsing 5. Uitvoering van de maatregelen 6. Aanvullende voorwaarden 7. Procedure 8. Overzicht
420 421 421 422 422 423 424 424 426 427
429 430 432 433 433 433 433 434 436 442 444 445 445 446 447
Hoofdstuk 7 Gegevensverwerking449
Hoofdstuk 8 Beleid, financiering en toezicht453
§ 1. § 2. § 3.
Beleid Financiering Toezicht
Hoofdstuk 9 Uitvoering van de jeugdhulpverlening456
453 454 455
XXVII
DEEL VIII GERECHTELIJK RECHT M.B.T. JEUGDHULP EN JEUGDDELINQUENTIE
457
Situering460
Hoofdstuk 1 Territoriale bevoegdheid van de jeugdgerechten462
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Situering Oorspronkelijke bepaling van de bevoegde jeugdrechtbank 1. Algemene regel 2. Bijkomende regels voor jeugddelinquentiemaatregelen Verandering van verblijfplaats Grensoverschrijdende zaken
Hoofdstuk 2 Monopolie van het Openbaar Ministerie465
Hoofdstuk 3 Voorbereidende rechtspleging467
§ 1. § 2.
Inleiding van zaak Behandeling van de zaak 1. Horen van de minderjarige 2. Verplichte bijstand door een advocaat 3. Kennisneming van het dossier 4. Uitspraak beschikking 5. Aanzegging van de beschikking 6. Rechtsmiddelen 7. Afwijkingen
Hoofdstuk 4 Berechtingsfase474
§ 1. § 2.
Inleiding van de zaak 474 1. Dagvaarding 475 2. Oproeping tot verschijning 476 3. Vrijwillige verschijning 477 Partijen in het geding 477 1. Algemeen 477 2. Gedwongen tussenkomst van de (verzekeraar van de) burgerrechtelijk aansprakelijken479 Mededeling van het dossier voor de terechtzitting 480 1. Beginsel 480 2. Inzagebeperkingen 480 Verplichte bijstand door een advocaat 482 Terechtzitting 482 1. Verschijning van de partijen 483 2. Openbaarheid van de terechtzitting 483 3. Uitsluiting van de minderjarigen uit bepaalde debatten 484
§ 3. § 4. § 5.
XXVIII
462 462 462 463 464 464
467 468 468 469 470 470 470 471 472
§ 6. § 7. § 8.
4. Terugtrekking in raadkamer 485 Uitspraak 485 Burgerlijke vordering 486 Bijkomende veroordelingen 487 1. Veroordeling tot teruggave, vergoeding kosten en bijzondere verbeurdverklaring487 2. Verplichting tot bijdrage in de plaatsingskosten 487 § 9. Voorlopige tenuitvoerlegging 488 § 10. Rechtsmiddelen 488 1. Verzet 488 2. Hoger beroep 488 2.1. Algemeen 488 2.2. Beslissingen die vatbaar zijn voor hoger beroep 489 2.3. H oger beroep door de procureur des Konings of door de procespartijen489 2.4. Hoger beroep door de procureur-generaal 490 2.5. Geen verzwaring van de maatregel 491 3. Cassatie 491 § 11. Verbod van publicatie 491 § 12. Vermelding in het strafregister 492 § 13. Samenloop van gerechtelijke procedures 493
Hoofdstuk 5 Herziening495
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Situering Bevoegde rechtbank Titularissen Procedure
495 495 495 496
DEEL IX BESCHERMINGSMAATREGELEN T.A.V. GEESTESZIEKE MINDERJARIGEN 499
Situering501
Hoofdstuk 1 Gedwongen opname in het kader van Wet Bescherming
Persoon Geesteszieke502
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Algemeen Voorwaarden 1. Geestesziekte 2. Gevaar 3. Geen andere geschikte behandeling Beschermingsmaatregelen in het kader van gedwongen opname Verloop
502 502 502 503 503 504 505
XXIX
1. Beslissing tot gedwongen opname 1.1. Gewone procedure 1.2. Spoedprocedure 2. Opneming ter observatie 3. Verder verblijf 4. Beëindiging van het verder verblijf § 5. Rechtswaarborgen in de Wet Bescherming Persoon Geesteszieke 1. Bij de beslissing tot gedwongen opname 2. Tijdens de opname § 6. Territoriale en personele bevoegdheid
505 505 505 506 506 507 507 507 508 508
Hoofdstuk 2 Jeugdhulpinterventies en jeugddelinquentiemaatre-
gelen t.a.v. jongeren met een psychiatrische stoornis509
§ 1. § 2.
Gerechtelijke jeugdhulpinterventies Jeugddelinquentiemaatregelen 1. Algemeen 2. Plaatsing in een gesloten jeugdpsychiatrische dienst
509 509 509 511
DEEL X RECHTSPOSITIE VAN DE MINDERJARIGE IN DE JEUGDHULP
515
Hoofdstuk 1 De burgerrechtelijke en procesrechtelijke positie van
de minderjarige517
§ 1. § 2. § 3. § 4.
Minderjarige: rechtsbekwaam, maar in beginsel handelingsonbekwaam Uitzonderingen op de handelingsonbekwaamheid Sanctieregeling Beoordeling
517 518 522 522
Hoofdstuk 2 Rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulpver-
lening524
§ 1. Decreet rechtspositie minderjarige: toepassingsgebied en principes § 2. Bekwaamheid van de minderjarige § 3. Eigenlijke rechten 1. Niet-discriminatie en recht op jeugdhulp 2. Instemming en vrije keuze 3. Informatie en duidelijke communicatie 4. Respect voor het gezinsleven 5. Inspraak en participatie 6. Het dossier 6.1. Algemeen 6.2. Gegevens die de gezondheid betreffen 6.3. Toegang tot het dossier 6.4. Afschrift
XXX
525 526 528 528 529 529 531 531 533 533 534 538 542
§ 4.
7. Bijstand 8. Recht op privacy 9. Overige rechten Evaluatie
DEEL XI INTERVENTIES TEN AANZIEN VAN DE OUDERS IN HET JEUGDRECHT
542 543 543 545
547
Situering549
Hoofdstuk 1 Interventies t.a.v. ouders in het jeugdrecht550
§ 1. Toezicht op de gezinsbijslagen of op andere sociale uitkeringen 1. Voorwaarden 2. Inhoud § 2. Ouderstage 1. Doelgroep en doelstelling 2. Voorwaarden 3. Inhoud 4. Organisatie en financiering 5. Sanctie bij weigering 6. Betwistingen voor het Grondwettelijk Hof 7. Beoordeling § 3. Ontzetting van het ouderlijk gezag 1. Inhoud van het ouderlijk gezag 1.1. Gezag over de persoon 1.2. Beheer over en vruchtgenot van de goederen 1.3. Recht van toezicht op de opvoeding en op het beheer 1.4. Vertegenwoordigingsbevoegdheid 1.5. Recht op persoonlijk contact 1.6. Ouderlijke verplichtingen 2. Titularissen en uitoefening van het ouderlijk gezag 2.1. Titularis van het ouderlijk gezag 2.2. Uitoefening van het ouderlijk gezag 2.3. Verblijfsregeling 3. Voorwaarden voor ontzetting van het ouderlijk gezag 4. Inhoud van de maatregel 5. Karakter van de maatregel 6. Vervanging door provoogd 6.1. Aanstelling van een provoogd 6.2. Taak en bevoegdheden bij provoogdij 6.3. Toezicht door de jeugdrechtbank 7. Beëindiging 7.1. Herstel in het ouderlijk gezag 7.2. Overlijden van de ontzette ouder
551 551 551 552 552 553 554 554 555 555 556 557 557 558 559 559 560 560 561 561 561 561 563 564 566 566 567 567 568 569 569 569 570
XXXI
Hoofdstuk 2 Strafbepalingen t.a.v. ouders in het jeugdrecht571
§ 1. Niet-melden wijziging verblijfplaats § 2. Niet-verschijning na oproeping ter zitting § 3. Niet-naleven van beslissingen inzake bijdrage plaatsingskosten § 4. Gemis aan toezicht op minderjarige die als misdrijf omschreven feit heeft gepleegd § 5. Weigeren tot volgen van of gebrekkige medewerking aan ouderstage
571 571 572 572 573
Hoofdstuk 3 Het tijdelijk huisverbod574
Selectieve bibliografie575
Trefwoordenlijst581
XXXII
