OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
HOOFDSTUK 07 MEDISCH ONDERZOEK INHOUDSOPGAVE TITEL
PAGINA
I.
MEDISCH ONDERZOEK GROEP 1 ..............................................................................................................2
1.
Voor wie en op welk moment .............................................................................................................................. 2
1.1
Bij het theoretisch examen ..................................................................................................................................2
1.2
Bij de aanvraag van het voorlopig rijbewijs of het rijbewijs .................................................................................2
1.3
Wanneer de lichamelijke, geestelijke of visuele vaardigheden van een bestuurder zijn aangetast..................... 3
2.
Rijgeschiktheidsattest .........................................................................................................................................3
3.
Praktische gevolgen voor de afgifte van het rijbewijs .......................................................................................... 5
3.1
Afgifte van een nieuw aangepast rijbewijs ..........................................................................................................5
3.2
Ongeschiktheid voor bepaalde categorieën ........................................................................................................6
3.3
Inlevering van het rijbewijs bij het gemeentebestuur ........................................................................................... 6
3.4
Voorbeeld............................................................................................................................................................ 6
3.5
De gratis federale retributie voor de vernieuwingen van het rijbewijs met rijgeschiktheidsattest van groep 1 ....8
II.
HET BEZOLDIGD VERVOER......................................................................................................................9
1.
Voor wie? ............................................................................................................................................................ 9
2.
Omschrijving van het bezoldigd vervoer .............................................................................................................9
III.
MEDISCH ONDERZOEK VAN GROEP 2 ................................................................................................... 10
1.
Wie moet het medisch onderzoek van groep 2 ondergaan? ............................................................................. 10
2.
Overzichtstabel ................................................................................................................................................. 10
3.
Procedure ......................................................................................................................................................... 11
3.1
1e fase oogonderzoek door een OOGARTS NAAR KEUZE ............................................................................. 11
3.2
2 fase medisch onderzoek bij een ERKEND ARTS ......................................................................................... 12
4.
Maximale geldigheid van het medisch onderzoek ............................................................................................. 13
5.
Geldigheidsdatum op het rijbewijs .................................................................................................................... 14
6.
Medische beperkingscodes op het rijbewijs ...................................................................................................... 15
7.
Medisch onderzoek van groep 1 en categorieën van groep 2 .......................................................................... 16
8.
Medisch onderzoek van groep 2 en categorieën van groep 1 .......................................................................... 16
e
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 1
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
I.
MEDISCH ONDERZOEK GROEP 1
1.
VOOR WIE EN OP WELK MOMENT
Voor elke bestuurder of kandidaat-bestuurder van een voertuig dat behoort tot een categorie van de groep 1 (AM, A1, A2, A, B, BE of G). 1.1
Bij het theoretisch examen
LEESTEST De kandidaat moet bij het theoretische examen geslaagd zijn voor een door de examinator of de bediende van het examencentrum afgenomen leestest, behalve indien hij al houder is van een rijbewijs of een voorlopig rijbewijs. Indien de kandidaat niet slaagt voor de leestest, moet hij een onderzoek bij een oogarts naar keuze ondergaan die hem een attest aflevert conform het model, voorzien in bijlage 5-2 van het koninklijk besluit . Het examencentrum duidt het resultaat van de leestest aan op de aanvraag. 1.2
Bij de aanvraag van het voorlopig rijbewijs of het rijbewijs
GESCHIKTHEIDSVERKLARING De kandidaat moet een verklaring op eer ondertekenen waarmee hij verklaart dat hij bij zijn weten niet lijdt aan lichaamsgebreken of aandoeningen, vermeld in bijlage 6 van het koninklijk besluit. Deze verklaring bevat een gedeelte met betrekking tot de algemene lichamelijke en geestelijke geschiktheid en een gedeelte met betrekking tot het gezichtsvermogen. Deze verklaring is te vinden op de keerzijde van de aanvraag om een voorlopig rijbewijs of een rijbewijs.
kader I
KENNISNEMING VAN DE MEDISCHE NORMEN De kandidaat ontvangt in het examencentrum een folder met betrekking tot de medische normen waaraan hij moet voldoen om een rijbewijs te bekomen; hij moet de verklaring in kader I ondertekenen waarmee hij erkent kennis te hebben genomen van deze folder en die te hebben begrepen. De inhoud van de folder is opgenomen in bijlage 6 van het K.B. van 23 maart 1998; indien de kandidaat verklaart geen kennis te hebben genomen van deze folder, zal de aangestelde hem een kopie bezorgen;
kader II
PSYCHISCHE EN ALGEMEEN-FYSISCHE GESCHIKTHEID Indien de kandidaat oordeelt dat hij de verklaring in kader II (algemene lichamelijke en psychische geschiktheid) niet kan ondertekenen, moet hij een onderzoek ondergaan bij een vrij gekozen arts die hem een attest aflevert conform het model voorzien in bijlage 5-1. De kandidaat wiens functionele vaardigheden zijn aangetast moet een CARA-attest voorleggen (bijlage 5-3). Het behoort niet tot de verantwoordelijkheid van de aangestelde om te oordelen of de kandidaat een dergelijk attest moet voorleggen omdat die verantwoordelijkheid toekomt aan de door de kandidaat vrij gekozen arts wanneer de kandidaat zich tot het CARA moet richten. CARA bepaalt de rijgeschiktheid van de kandidaat en de eventueel aan te brengen aanpassingen aan het voertuig en de voorwaarden of beperkingen;
kader III
VISUELE FUNCTIES Indien de kandidaat oordeelt dat hij de verklaring opgenomen in kader III (visuele geschiktheid) niet kan ondertekenen, moet hij een onderzoek ondergaan bij een oogarts van zijn keuze die hem een attest bezorgt conform het model voorzien in bijlage 5-2.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 2
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN I.V.M. DE MACHTIGING TOT STUREN: Indien de arts, oogarts of het CARA oordeelt dat de machtiging tot sturen moet afhangen van bepaalde voorwaarden of beperkingen of beperkt moet zijn in de tijd, zal dat vermeld worden op het rijbewijs onder de vorm van de codes, voorzien in bijlage 7 van het K.B. van 23 maart 1998. 1.3
Wanneer de lichamelijke, geestelijke of visuele vaardigheden van een bestuurder zijn aangetast
Indien een, zelfs ervaren, bestuurder een aantasting ondervindt van zijn lichamelijke, geestelijke of visuele vaardigheden, moet hij een medisch of oogheelkundig onderzoek bij een arts naar keuze ondergaan. De arts kan oordelen dat de bestuurder zich tot het CARA moet wenden indien hij ernstige functionele stoornissen vertoont;
2.
RIJGESCHIKTHEIDSATTEST
Er zijn in groep 1 drie modellen van rijgeschiktheidsattesten. RIJGESCHIKTHEIDSATTEST VAN GROEP 1 BIJLAGE 5-1
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 3
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN RIJGESCHIKTHEIDSATTEST VAN GROEP 1 AFGELEVERD DOOR DE OOGARTS BIJLAGE 5-2
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 4
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN RIJGESCHIKTHEIDSATTEST VAN GROEP 1 AFGELEVERD DOOR HET CARA BIJLAGE 5-3
3.
PRAKTISCHE GEVOLGEN VOOR DE AFGIFTE VAN HET RIJBEWIJS
De rijgeschiktheidsattesten van groep 1 zijn uitsluitend van toepassing op de categorieën van groep 1. Zij zijn niet van toepassing op het "bezoldigd vervoer" en niet op de categorieën van groep 2; hiervoor is een attest van groep 2 nodig. 3.1
Afgifte van een nieuw aangepast rijbewijs
Wanneer de bestuurder een rijgeschiktheidsattest voorlegt (bijlage 5-1, 5-2 of 5-3) waarop de aanpassingen, beperkingen onder de vorm van codes, voorzien in bijlage 7 van het koninklijk besluit, vermeld zijn, worden deze codes overgenomen op een nieuw rijbewijs. Het kan eveneens gaan over een rijbeperking in de tijd. De geldigheidsduur van de categorieën wordt dan aangepast op het nieuw rijbewijs.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 5
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 3.2
Ongeschiktheid voor bepaalde categorieën
Als de arts iemand ongeschikt verklaart voor bepaalde categorieën, verliest de bestuurder niet helemaal het recht op deze categorieën die hij niet meer mag besturen. Het nieuw opgestelde rijbewijs vermeldt deze categorieën, maar met een uiterste geldigheidsdatum die overeenstemt met de dag vóór de dag van de ongeschiktheidsverklaring. Een nieuw rijgeschiktheidsattest waaruit blijkt dat de bestuurder opnieuw geschikt is, maakt het mogelijk deze categorieën opnieuw te valideren. Als de arts een rijgeschiktheidsattest aflevert dat beperkt is tot bepaalde categorieën van groep 1 en de andere categorieën van groep 1, waarvan de bestuurder houder is, weglaat, dan worden de weggelaten categorieën door de arts als ongeschikt verklaard. 3.3
Inlevering van het rijbewijs bij het gemeentebestuur
Het is ook mogelijk dat de arts oordeelt dat de bestuurder totaal ongeschikt is om een voertuig van elke categorie te besturen. Het rijbewijs wordt dan ingediend bij het gemeentebestuur dat het slechts terug bezorgt na voorlegging van een nieuw rijgeschiktheidsattest. 3.4
Voorbeeld
Een bestuurder, houder van de categorieën AM, A1, B en BE legt een rijgeschiktheidsattest groep 1 voor, afgeleverd door de arts op 27/06/2012 en enkel geldig voor de categorie B tot 25/06/2016 met code 15.03 (automatische koppeling). Volgend rijbewijs wordt afgeleverd: de categorieën AM, A en BE zijn geldig tot 26/06/2012, de code 15.03 wordt toegevoegd naast de categorie B die geldig is tot 25/06/2016. Er verandert niets voor de categorieën van groep 2 of voor het bezoldigd vervoer.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 6
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN Aanvraag voor een rijbewijs, ingevuld bij de instantie die het aflevert, ondertekend door de houder
Rijgeschiktheidsattest van groep 1
+
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 7
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 3.5
De gratis federale retributie voor de vernieuwingen van het rijbewijs met rijgeschiktheidsattest van groep 1
(artikel 61 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998) De vernieuwing van een rijbewijs, geldig voor één of meerdere categorieën van groep 1 en ook van de categorie G en waarvan deze categorieën beperkt zijn in de tijd door een rijgeschiktheidsattest van groep 1, geeft geen aanleiding tot het betalen van een vergoeding bij de afgifte van een nieuw rijgeschiktheidsattest van groep 1 dat deze categorieën opnieuw beperkt. Deze bepaling is enkel van toepassing in geval van vernieuwing en niet voor de afgifte van het eerste rijbewijs waarvan de categorieën door een rijgeschiktheidsattest van groep 1 zijn beperkt.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 8
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
II.
HET BEZOLDIGD VERVOER
1.
VOOR WIE?
Alle bestuurders van een voertuig van de categorieën A1, A2, A, B of BE, bestemd voor een dienst van bezoldigd vervoer, moeten een medisch onderzoek van groep 2 ondergaan. Het bezoldigd vervoer wordt vermeld op het rijbewijs.
Enkel door het ondergaan van een medisch onderzoek van groep 2 (om de 5 jaar) kan de vermelding "bezoldigd vervoer" op het rijbewijs worden toegevoegd (zie punt III).
2.
OMSCHRIJVING VAN HET BEZOLDIGD VERVOER
Artikel 43 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 1
De geregelde dienst, de gespecialiseerde diensten en de ongeregelde diensten betreffende het bezoldigd vervoer van personen over de weg met autobussen en met autocars
2
de taxidiensten
3
de diensten voor het verhuren van auto's met chauffeur
4
de ambulancediensten
5
het bezoldigd vervoer van leerlingen
6
de instructeurs van de rijscholen die praktisch onderricht verstrekken
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 9
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
III. MEDISCH ONDERZOEK VAN GROEP 2 (terug naar punt II.1.)
1.
WIE MOET HET MEDISCH ONDERZOEK VAN GROEP 2 ONDERGAAN?
Alle bestuurders van een voertuig, behorend tot een categorie van groep 2 (C1, C, C1E, CE, D1, D, D1E of DE), ongeacht of ze in opleiding zijn voor een rijbewijs of al houder zijn van een rijbewijs (met uitzondering voor de Europese rijbewijzen en de buitenlandse omwisselingen (zie hoofdstukken 27 en 28);
Alle bestuurders van een voertuig van categorie A1, A2, A, B of BE bestemd voor een dienst van bezoldigd vervoer (zie hoofdstuk 4 en pagina's 8 en 9 van dit hoofdstuk);
Wanneer de bestuurder van een categorie van groep 2 verminderde fysieke, visuele of psychische capaciteiten vertoont.
2.
OVERZICHTSTABEL GROEP 1
BEZOLDIGD VERVOER
GROEP 2
Categorie AM
Categorieën A1, A2, A, B en BE
Categorieën C1, C, C1E, CE, D1, D, D1E, of DE
Geen medisch onderzoek van groep 2
Medisch onderzoek van groep 2
Medisch onderzoek van groep 2 Medisch onderzoek van groep 2
GEEN BEZOLDIGD VERVOER
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Geen medisch onderzoek van groep 2
Geen medisch onderzoek van groep 2
Uitzondering voor de Europese rijbewijzen en de omwisseling van vreemde rijbewijzen (zie hoofdstukken 27 en 28)
Hoofdstuk 07 - Pagina 10
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 3.
PROCEDURE
Het medisch onderzoek stelt vast dat de bestuurder beantwoordt aan de medische normen, vastgelegd in bijlage 5 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998. Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen: 3.1
1e fase oogonderzoek door een OOGARTS NAAR KEUZE
Verslag van de oogarts, waarvan model in punt X van bijlage 6 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998. OPGELET: dit rapport is geen rijgeschiktheidsattest van groep 2. De kandidaat moet de tweede fase volgen om een rijgeschiktheidsattest voor groep 2 te verkrijgen. Voorzijde attest van de oogarts
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Achterzijde attest van de oogarts
Hoofdstuk 07 - Pagina 11
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 3.2
2e fase medisch onderzoek bij een ERKEND ARTS
De erkende geneesheren zijn: 1. een arts van de Sociaal-Medische Rijksdienst (Administratieve dienst van de FOD Volksgezondheid) beroep mogelijk bij de Sociaal-Medische Rijksdienst; 2. een arts van de medische dienst van de federale politie; 3. een arts van een erkende Arbeidsgeneeskundige dienst in overeenstemming met de beschikkingen van het Algemeen Reglement voor de arbeidsbescherming. Indien de arts besluit tot de ongeschiktheid van de kandidaat of de beslissing laat afhangen van voorwaarden of beperkingen, kan de aanvrager een beroep instellen in overeenstemming met de beschikkingen van het voornoemde Reglement. Er dient opgemerkt dat de Arbeidsgeneesheren slechts bevoegd zijn voor de werknemers van de ondernemingen, aangesloten bij de Arbeidsgeneeskundige dienst; 4. een arts van de VDAB, FOREM of ACTIRIS; 5. een arts van het psycho-medisch-sociaal centrum. Deze arts is slechts bevoegd voor de kandidaten die de opleiding "bestuurders van vrachtwagens" of "bestuurders van autobussen en autocars" volgen; 6. een arts van de medische dienst van het leger. De erkende arts reikt een RIJGESCHIKTHEIDSATTEST VAN GROEP 2 UIT. Dit attest bevat: 1. Het identificatienummer van de arts; 2. in voorkomend geval (uiterst zeldzaam), de categorieën waarvan de kandidaat houder is en waarvoor hij niet meer rijgerechtigd is (zo niet is het attest geldig voor alle categorieën waarvan de kandidaat houder is; 3. de uiterste geldigheidsdatum van het attest 4. de eventuele voorwaarden of beperkingen met betrekking tot het gebruik van het rijbewijs volgens de codes voorzien in bijlage 7 Na voorlegging van dit rijgeschiktheidsattest van groep 2, reikt het gemeentebestuur een nieuw rijbewijs uit waarop de geldigheidsdatum, toegekend aan de categorieën van groep 2 (alsook aan het bezoldigd vervoer) en hun eventuele beperkende codes vermeld staan.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 12
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
Dit attest bevat:
de gegevens van de kandidaat de gegevens van de arts (zijn identificatie- of erkenningsnummer) de stempel van de arts de datum van het onderzoek en van het einde van de geldigheid de vakbekwaamheid moet worden vermeld of de eventuele aanpassingscodes
DATUM DIE OP HET RIJBEWIJS MOET STAAN Het einde van de geldigheidsdatum van het medisch onderzoek moet op het rijbewijs vermeld worden bij de categorieën van groep 2. Opgelet: indien de arts een fout heeft gemaakt en een langere geldigheidsduur heeft vermeld dan wettelijk is toegelaten, dan moet een nieuw rijgeschiktheidsattest worden voorgelegd. HET ORIGINEEL VAN HET RIJGESCHIKTHEIDSATTEST MOET WORDEN BEWAARD MET DE AANVRAAG
4.
MAXIMALE GELDIGHEID VAN HET MEDISCH ONDERZOEK
De arts kan, om medische redenen, beslissen de maximale geldigheidsduur te beperken tot een kortere periode, maar hij kan de maximale geldigheid niet verlengen. 5 JAAR MAXIMUM VOOR IEDEREEN Na deze datum behouden de betrokken personen die het medisch onderzoek van groep 2 niet ondergaan hun categorie(ën) op het rijbewijs maar met een geldigheid tot 31 maart 2004 (ze mogen bijgevolg voertuigen van deze categorieën niet meer besturen).
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 13
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 5.
GELDIGHEIDSDATUM OP HET RIJBEWIJS
Het rijgeschiktheidsattest van groep 2 laat toe om alle categorieën van groep 2 waarvan de bestuurder houder is, evenals het bezoldigd vervoer, te valideren of te hervalideren. De door de arts op het rijgeschiktheidsattest van groep 2 ingeschreven datum is deze die geldt als geldigheidsdatum voor alle categorieën van groep 2 waarvan de bestuurder houder is en voor het bezoldigd vervoer, behalve indien de arts duidelijk heeft aangeduid dat er onderscheid moest worden gemaakt tussen de categorieën. Rijgeschiktheidsattest van groep 2 Aanvraag voor een rijbewijs, ingevuld bij de instantie die het aflevert, ondertekend door de houder
+
17.06.17
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 14
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 6.
MEDISCHE BEPERKINGSCODES OP HET RIJBEWIJS
Wanneer het rijgeschiktheidsattest van groep 2 medische beperkingscodes vermeldt, zijn zij van toepassing op alle categorieën van groep 2 waarvan de bestuurder houder is en op het bezoldigd vervoer, behalve indien de arts duidelijk heeft aangeduid dat er onderscheid moest worden gemaakt tussen de categorieën. Rijgeschiktheidsattest van groep 2
Aanvraag voor een rijbewijs, ingevuld bij de instantie die het aflevert, ondertekend door de houder
+ 23.07.16
De arts heeft de code 01.02 aan de aanvrager opgelegd De code 01.02 is verplaatst naast de categorieën van groep 2 waarvan de aanvrager houder is + naast het bezoldigd vervoer
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 15
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN 7.
MEDISCH ONDERZOEK VAN GROEP 1 EN CATEGORIEËN VAN GROEP 2
Het medisch onderzoek van groep 1 is enkel van toepassing op de categorieën van groep 1 en absoluut niet op de categorieën van groep 2 waarvoor men een rijgeschiktheidsattest van groep 2 nodig heeft. De medische normen van groep 1 zijn verschillend van groep 2. Als een bestuurder een rijgeschiktheidsattest met medische beperkingscodes van groep 1 voorlegt maar geen rijgeschiktheidsattest van groep 2 voorlegt, moet er niets veranderd worden aan de categorieën van groep 2. In geval van een wijziging in de fysieke vaardigheden, dient de bestuurder van een vrachtwagen of autobus een nieuw medisch onderzoek van groep 2 te ondergaan. Het is ook mogelijk dat deze persoon heeft besloten om geen voertuigen meer van groep 2 te besturen. In dat geval dient hij geen medisch onderzoek meer te ondergaan. Het rijgeschiktheidsattest is enkel nodig als men werkelijk een voertuig bestuurt van de categorie waarvan men houder is.
8.
MEDISCH ONDERZOEK VAN GROEP 2 EN CATEGORIEËN VAN GROEP 1
De medische normen van groep 2 zijn dezelfde voor alle categorieën van groep 2 maar zijn verschillend van de normen van de categorieën van groep 1. (bijlage 6 van het K.B. van 23 maart 1998) Het medisch onderzoek van groep 2 is bijgevolg niet van toepassing op de categorieën van groep 1. Om de categorieën van groep 1 te wijzigen, moet men absoluut een rijgeschiktheidsattest van groep 1 voorleggen.
01/06/2015 www.mobilit.belgium.be
Hoofdstuk 07 - Pagina 16