FORENSISCH MEDISCH ONDERZOEK ten behoeve van de asielprocedure C576.3/16444
Programma van Eisen en Opdrachtbeschrijving
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Artikel 18 Procedure richtlijn 1. Wanneer de beslissingsautoriteit dit voor de beoordeling van een verzoek om internationale bescherming overeenkomstig artikel 4 van Richtlijn 2011/95/EU relevant acht, en mits de verzoeker daarmee instemt, regelen de lidstaten een medisch onderzoek van de verzoeker betreffende aanwijzingen van vroegere vervolging of ernstige schade. 2. Wanneer er geen medisch onderzoek overeenkomstig lid 1 wordt uitgevoerd, stellen de lidstaten verzoekers ervan in kennis dat zij op eigen initiatief en kosten een medisch onderzoek kunnen regelen betreffende aanwijzingen van vroeger vervolging of ernstige schade.
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Stappenplan Ministerie
- Advies Commissie voor Vreemdelingenzaken: Sporen uit het verleden advies over de rol van medisch onderzoek bij de beoordeling van asielaanvragen. Juli 2014 - IND: Informatie verzameld in Augustus/September 2014: - Aanbesteding in januari 2015 Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Programma van Eisen
Publicatie datum 23 april 2015 – einddatum 8 Juni 2015 Opdrachtnemer conformeert zich volledig, onvoorwaardelijk en zonder voorbehoud aan de in dit Programma van Eisen gestelde eisen, uitgangspunten en voorwaarden.
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Grondslagen
- Istanbul Protocol. - Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders - International Statistical Classification of Diseases and Related health problems - International Classification of Functioning, Disability and Health - United Nations Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Beschrijving opdracht - Het onderzoek is forensisch van aard en primair op waarheidsvinding gericht. - Uitvoering is voorbehouden aan gediplomeerde, ervaren en praktiserende forensische deskundigen op medisch gebied. - Het FMO zoals hier bedoeld heeft drie onderdelen: 1. een fysiek onderzoek (uitwendig en/of inwendig), 2. een psychisch onderzoek, 3. een psychodiagnostisch onderzoek. Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Beschrijving opdracht
• Doel: De onderzoeksvraag omvat een hoofdvraag en eventuele gestelde subvragen. • Mate van causaliteit tussen fysieke en/of psychische sporen enerzijds en de wijze van het ontstaan daarvan anderzijds, dient te worden onderzocht. • Het rapport vermeldt ook de nodige informatie over letseldatering, waar van toepassing en waar mogelijk. Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Uitvoerenden • Praktiserende (BIG geregistreerd), FM-artsen, dan wel eerstelijns forensische geneeskundigen, die met succes een basisopleiding forensische geneeskunde hebben afgerond. • De betreffende arts heeft minimaal 3 jaar ervaring met forensische onderzoeken met/bij levende personen. • Betrokken arts verricht geen andersoortige werkzaamheden ten behoeve van asielzoekers in asielprocedures. Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Deskundigheid en specialismen • Deskundigheid m.b.t. specifieke groepen, zoals kinderen/minderjarigen, suïcidale personen, ouderen, gehandicapten, (zwangere) vrouwen. • Deskundigheid op het gebied van: martelmethodes, genderproblematiek, seksueel geweld inclusief waarheidsvinding daar omtrent. • Deskundigheid op het vlak van transculturele sensitiviteit en diagnostiek met in het bijzonder trauma’s die schaamte met zich meebrengen. • Forensische specialismen: dermatologie; orthopedie; radiologie; antropologie; neurologie; gynaecologie; gebitskunde; psychologie; psychiatrie. Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Inhoud
• Diagnose stelling vindt niet plaats • De FM-arts(en) moeten expliciet aandacht besteden aan Malingeren en Aggraveren (‘Morel Emotional Test’ (MENT), de ‘Structured Inventory of Malingered Symptomatology’ en de ‘Wildman sympthon Checklist’ ) • MRI-scan, biopsie, concentratietest, röntgenfoto • Hypothese vorming: meerdere toedrachtscenario’s schetsen.
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Logistiek • 50 – 500 aanvragen; Opdrachtnemer dient met alle aantallen en elke mogelijke spreiding in tijd daarvan rekening te houden. • Loket is 7 dagen per week en hele jaar bereikbaar • AA-procedure: na 1e en nader gehoor • Onderzoek aanvraag t/m rapport: 7 opeenvolgende werkdagen (m.u.v. Schiphol). • Onderzoek op dag 4; rapportage dag 5; feitelijke correcties dag 6; naar IND dag 7. • Voldoende FM-artsen in dienst of op afroep beschikbaar Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Bijzondere eisen • De arts beoordeelt niet de geloofwaardigheid van het asielrelaas en laat zich daar ook niet over uit: decontexstualiseren • Indien is gebleken dat een arts op wat voor manier dan ook niet goed functioneert of een slecht onderzoek levert, dan heeft de Opdrachtgever het recht om deze betreffende arts niet meer te accepteren ten behoeve van het FMO. • Het onderzoek wordt onder geen beding uitgevoerd door een basisarts, huisarts, verpleegkundige of anderszins. • Zonder toestemming geen contact met derden Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Besluit Adequaat onderzoek binnen AA procedure zowel logistiek als medisch ethisch niet haalbaar Medisch inhoudelijk: geen diagnose stellen; IND bepaalt welke juridische stukken ter beschikking komen; Medisch ethisch: tijdspanne; de asielzoeker als verdachte; Aannemende partij wordt volledig aansprakelijk gesteld voor de correcte en tijdige uitvoer van de onderzoeken ook indien zich onverwachte zaken voordoen; Geen andere advisering dan aan de IND; Kortom: dreigend verlies onafhankelijkheid
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Veranderingen na 1 augustus 2015
- Relevantie bepaling in de praktijk? - Advocaten/asielzoekers vragen onderzoeken aan in AA/ VA en HASA zaken - Contra-expertises? - Rechter heeft nieuwe rol: van marginaal naar volledig toetsen. Wat betekent dat voor een medisch onderzoek? - Artikel 18 onderzoeken worden uitsluitend door forensisch artsen uitgevoerd.
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Gevolgen voor iMMO?
Financieel: iMMO blijft grotendeels subsidie afhankelijk Met subsidies artikel 18 onderzoek in Europees verband uitwerken. Meer onderzoek en innovatie stimuleren. Verwachting: Er zal een grote behoefte blijven bestaan aan medisch advies in asiel- en vreemdelingen recht
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK
instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek
Tot slot
VRAGEN en REACTIES
Studiedag rapporteurs iMMO 13-06-2015/AK