Hoevezuivel: welke producten zijn rendabel? Voorjaar 2013 Ann Detelder – Coördinator Steunpunt Hoeveproducten
‘Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.’
Het Steunpunt Hoeveproducten • • • • •
Advies (punctueel – BBZ) Vorming Belangenverdediging Samenwerkingsverbanden Fermweb
Het Steunpunt Hoeveproducten • Werkt samen met: – TAD zuivel – Innovatiesteunpunt – VLAM – FAVV –…
Het Steunpunt Hoeveproducten • Website: www.steunpunthoeveproducten.be • Nieuwsbrief
Resultaten op basis van enquêtes • • • • • • •
Project PDPO Oost-Vlaanderen 70 hoevezuivelaars: selectie 12 enquêtes Arbeidstijd Directe en indirecte kosten Per product: berekening van de kostprijs Kostprijs vergeleken met de verkoopprijs: – Op bedrijfsniveau – Gemiddeld over de 12 bedrijven
Inhoud deze avond • Evaluatie arbeidsnood • Kostprijs en rendabiliteit van: – – – – – – – – – – –
Boter Choco Chocomelk Pudding Chocomousse Griesmeel Ijs Karnemelk Platte kaas Rijstpap Yoghurt
ARBEID: hoeveel arbeidsuren vergt hoevezuivel? • Vraag naar aantal arbeidsuren HS/MS en LS • Arbeidsuren: verkoop + bereiding + administratie + promotie
Conclusie • Voor een gemiddeld bedrijf vergt de thuisverkoop: – in het hoog seizoen 1635 arbeidsuren = 52,7 arbeidsuren per week – in het midden seizoen 578 arbeidsuren = 57,8 arbeidsuren per week – In het laag seizoen 134 arbeidsuren = 44,6 arbeidsuren per week
• Besluit: op een gemiddeld bedrijf de verbreding naar een hoevezuivelverwerking en verkoop 1,2 FTE arbeidskracht vergt.
Opsplitsing naar soort arbeid • In een volgende fase werd het bedrijf gevraagd de arbeidsuren op te spitsen per taakcategorie per persoon en per seizoen • Vooraf werden 4 taakcategorieën vastgelegd: – Effectieve winkelbemanning – Bereidingen maken – Administratie – Promotie
ARBEID: besluit • Zeer arbeidsintensief • Vnl. winkel en bereidingen (verschillen afh. van het assortiment) • Weinig promotie • Moeilijk in te schatten administratie • Arbeidsefficiëntie moeilijk op te voeren
Kostprijs en rendabiliteit zuivelproducten
KPB • Machines • Vaste kosten: – Indirecte kosten – Niet toewijsbare/indirecte arbeid
• Bereidingskosten: – Ingrediënten – Verpakking – Arbeid
Machines • Worden gebruikt voor verschillende producten • % toegekend a rato van elk product • Vb. verkoop van ijs: 50% vanille, 30% chocolade en 20% pistache
Indirecte kosten • • • • • • • • •
Verbruikszaal en inrichting Winkel Verwerkingsruimte Algemene kosten: certificatie, EGW, lidgeld, VLAM, labo,… Promotiekosten Marktwagen Eenmalige kosten: KBO Beurzen en evenementen Jaarlijkse administratieve kosten: boekhouder, verzekering,… • Administratieve kosten: computer, bureel, klein materiaal,… • Algemene machines: etiketteerder, printer,…
Indirecte arbeid • • • •
Alle arbeid die NIET onder bereidingen valt Eigen arbeid moet vergoed worden Hoeveel? 15 euro: ter discussie
Bereidingskosten • Ingrediënten • Verpakking • Arbeid effectieve
Rijstpap kostprijs 2
BEDRIJF
3
4
5
6
7
8
9
gemidd 10 elde
aandeel machines
0,18
0,03
0,01
0,12
0,03
0,00
0,00
0,07
0,09
0,06
aandeel indirecte kosten
0,27
0,42
0,16
0,69
0,51
1,38
1,96
0,90
0,92
0,80
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,51
0,84
0,83
1,58
0,93
0,98
5,76
1,03
1,63
1,57
aandeel bereiding
2,34
1,77
1,32
1,56
0,69
2,16
3,35
1,03
3,38
1,96
TOTAAL
3,30
3,06
2,31
3,96
2,16
4,53
11,07
3,04
6,01
4,38
Rijstpap kostprijs/bedrijf
Rijstpap kostprijs gemiddeld
Rijstpap rendabel?
BEDRIJF
kostprijs per kg
verkoopprijs per kg
winstmarge in %
gemidde 10 ld
2
3
4
5
6
7
8
9
3,33
1,76
2,44
2,98
2,32
3,34
5,14
1,60
2,99
2,88
6
4
3,5
3,5
5
4
9,3
3,6
4,9
4,87
80,04 126,85 43,58 17,57 115,26 19,74 80,85 124,44 63,96
69,06
Rijstpap rendabel?
Karnemelk: kostprijs
2
BEDRIJF
3
4
5
6
7
9
gemidd 10 elde
aandeel machines
0,01
0,01
0,00
0,02
0,01
0,03
0,02
0,00
0,01
aandeel indirecte kosten
0,09
0,05
0,03
0,09
0,61
0,30
0,20
0,21
0,20
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,17
0,09
0,13
0,21
1,10
0,20
0,23
0,38
0,31
aandeel bereiding
0,55
0,73
0,44
0,83
1,57
1,80
0,54
0,52
0,87
TOTAAL
0,81
0,88
0,60
1,15
3,28
2,34
0,99
1,11
1,40
Karnemelk: kostprijs/bedrijf
Karnemelk: kostprijs gemiddeld
Karnemelk: rendabel?
BEDRIJF
kostprijs per kg
verkoopprijs per kg
winstmarge in %
2
3
4
5
6
7
9
10 gemiddeld
0,81
0,88
0,60
1,15
3,28
2,34
0,99
1,11
1,40
0,8
1,2
0,7
0,8
0,6
0,7
0,7
0,9
0,80
-1,65
36,10
16,84
-30,67
-81,73
-70,05
-29,18
-18,92
-42,69
Karnemelk: rendabel?
Boter: kostprijs/bedrijf
2
BEDRIJF
3
4
5
6
7
9
gemidde 10 lde
aandeel machines
0,03
0,10
0,03
0,14
0,05
0,03
0,01
0,00
0,05
aandeel indirecte kosten
0,40
0,12
0,14
0,84
2,21
1,23
2,39
1,03
1,05
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,77
0,24
0,74
1,79
4,02
0,83
2,74
1,82
1,62
aandeel bereiding
4,30
3,71
3,31
5,88
11,16
7,40
6,74
2,85
5,67
TOTAAL
5,50
4,17
4,22
8,65
17,44
9,50
11,88
5,69
8,38
Boter: kostprijs/bedrijf
Boter: kostprijs gemiddeld
Boter: rendabel? gemidde 10 ld
2
3
4
5
6
7
9
kostprijs per kg
5,50
4,17
4,22
8,63
17,44
8,86
11,95
5,69
8,31
verkoopprijs per kg
7,25
7
6
6
6
5
6
7
6,28
31,82
67,94
42,32
-30,49
-65,60
-43,60
-49,80
23,02
-24,40
BEDRIJF
winstmarge in %
Boter: rendabel?
Choco: kostprijs
2
BEDRIJF
3
5
6
7
gemiddel 10 de
9
aandeel machines
0,00
0,06
0,03
0,20
0,17
0,02
0,11
0,08
aandeel indirecte kosten
0,81
0,33
0,87
0,87
3,10
1,69
3,04
1,53
aandeel niet toewijsbare arbeid
1,57
0,67
1,86
1,59
2,10
1,90
5,39
2,15
aandeel bereiding
4,37
3,10
7,09
7,52
4,12
4,09
3,59
4,84
TOTAAL
6,75
4,17
9,85
10,18
9,49
7,70
12,12
8,61
Choco: kostprijs/bedrijf
Choco: kostprijs gemiddeld
Choco: rendabel?
BEDRIJF
kostprijs per kg
verkoopprijs per kg
winstmarge in %
gemiddel 10 d
2
3
5
6
7
9
6,75
4,17
9,85
10,18
9,49
7,70
12,12
8,61
8
6,5
8
6
6
7,2
7
6,96
18,44
55,97
-18,76
-41,07
-36,80
-6,51
-42,25
-19,19
Choco: rendabel?
Chocomelk: kostprijs/bedrijf
2
BEDRIJF
3
6
7
gemiddeld 10 e
9
aandeel machines
0,17
0,11
0,40
0,00
0,01
0,00
0,11
aandeel indirecte kosten
0,66
0,13
1,05
0,30
0,16
0,67
0,50
aandeel niet toewijsbare arbeid
1,28
0,26
1,91
0,22
0,19
1,20
0,84
aandeel bereiding
0,97
0,50
0,91
1,55
1,68
1,06
1,11
TOTAAL
3,09
0,99
4,27
2,07
2,04
2,93
2,57
Chocomelk: kostprijs/bedrijf
Chocomelk: kostprijs gemiddeld
Chocomelk: rendabel? gemiddel 10 d
2
3
6
7
9
kostprijs per kg
3,09
0,99
4,27
2,07
2,04
2,93
2,57
verkoopprijs per kg
2,05
1,2
1,3
1,4
1,5
1,5
1,49
-33,58
21,63
-69,58
-32,51
-26,47
-48,83
-41,85
BEDRIJF
winstmarge in %
Chocomelk: rendabel?
Pudding kostprijs/bedrijf 2
BEDRIJF
3
4
5
6
7
8
9
gemiddel 10 de
aandeel machines
0,17
0,02
0,01
0,10
0,01
0,04
0,00
0,09
0,05
0,05
aandeel indirecte kosten
0,42
0,30
0,31
0,89
0,27
0,86
1,80
0,81
0,87
0,72
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,81
0,61
1,61
2,03
0,48
0,58
5,31
0,93
1,54
1,54
aandeel bereiding
1,47
1,28
1,73
2,99
1,00
2,48
5,06
0,93
2,68
2,18
TOTAAL
2,86
2,21
3,65
6,01
1,76
3,96
12,18
2,75
5,13
4,50
Pudding: kostprijs/bedrijf
Pudding: kostprijs gemiddeld
Pudding: rendabel?
BEDRIJF
kostprijs per kg
verkoopprijs per kg
winstmarge in %
2
3
4
5
6
2,86
2,21
3,65
6,01
1,76
4,5
4
3,5
4
4
57,34 81,29
7
gemidde 10 ld
8
9
3,96 12,18
2,75
5,13
4,50
3,2
4
4,32
-4,20 -33,44 127,35 -24,17 -28,88 16,32 -22,06
-4,06
3
8,66
Pudding rendabel?
Chocomousse: kostprijs/bedrijf
2
BEDRIJF
3
5
6
7
8
9
gemidde 10 lde
aandeel machines
0,34
0,01
0,07
0,03
0,01
0,00
0,03
0,21
0,09
aandeel indirecte kosten
0,48
0,16
2,01
2,13
1,46
3,70
4,51
1,60
2,01
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,93
0,32
4,26
3,87
1,04
10,89
5,16
2,85
3,67
aandeel bereiding
2,84
2,11
4,89
3,33
4,97
7,31
8,18
5,49
4,89
TOTAAL
4,60
2,60
11,22
9,36
7,49
21,90
17,88
10,16
10,65
Chocomousse: kostprijs/bedrijf
Chocomousse: kostprijs gemiddeld
Chocomousse rendabel? gemidde 10 ld
2
3
5
6
7
8
9
kostprijs per kg
4,60
2,60
11,23
9,36
7,49
21,90
17,88
10,16
9,38
verkoopprijs per kg
8,21
5
9,23
4
7
8,66
11
12,5
6,64
78,62
92,53
-17,82
-57,25
-6,49
-60,46
-38,48
23,02
-29,25
BEDRIJF
winstmarge in %
Chocomousse rendabel?
Griesmeel kostprijs/bedrijf
2
BEDRIJF
3 gemiddelde
aandeel machines
0,05
0,07
0,04
aandeel indirecte kosten
1,29
0,83
0,71
aandeel niet toewijsbare arbeid
2,49
1,68
1,39
aandeel bereiding
2,00
3,29
1,76
TOTAAL
5,83
5,87
3,90
Griesmeel kostprijs/bedrijf
Griesmeel kostprijs gemiddeld
Griesmeel rendabel?
BEDRIJF kostprijs per kg verkoopprijs per kg winstmarge in %
2
3 gemiddeld
5,83
5,87
3,90
6
6,66
4,22
2,94
13,48
8,23
Griesmeel rendabel?
Platte kaas: kostprijs/bedrijf
2
BEDRIJF
4
5
6
7
8
9
gemidde 10 lde
aandeel machines
0,15
0,10
0,10
0,05
0,08
0,54
0,28
0,01
0,16
aandeel indirecte kosten
1,46
0,17
0,35
0,85
0,43
2,63
1,28
0,81
1,00
aandeel niet toewijsbare arbeid
2,83
0,88
0,79
1,55
0,31
7,74
1,47
1,44
2,12
aandeel bereiding
2,48
1,23
1,76
2,79
2,15
6,01
2,81
1,61
2,60
TOTAAL
6,92
2,37
3,00
5,24
2,96
16,91
5,83
3,87
5,89
Platte kaas: kostprijs/bedrijf
Platte kaas kostprijs gemiddeld
Platte kaas: rendabel?
2
4
5
6
7
8
9
kostprijs per kg
6,92
2,37
3,00
5,24
2,96
16,91
5,83
verkoopprijs per kg
4,75
3,5
4
5,2
4
5,5
4
-31,37
47,70
33,53
-0,85
34,96
-67,47
-31,40
BEDRIJF
winstmarge in %
gemidde 10 ld
3,87
5,89
4,5 4,43125
16,26
-24,74
Platte kaas rendabel?
Yoghurt kostprijs/bedrijf BEDRIJF
2
3
4
5
6
7
8
9
10 gemiddelde
aandeel machines
0,03
0,06
0,03
0,07
0,03
0,07
0,08
0,08
0,02
0,05
aandeel indirecte kosten
0,42
0,38
0,17
0,38
0,34
0,39
0,76
0,40
0,71
0,44
aandeel niet toewijsbare arbeid
0,82
0,76
0,88
0,87
0,62
0,28
2,25
0,46
1,25
0,91
aandeel bereiding basisijs
2,07
0,57
1,36
1,65
1,30
2,60
2,04
1,06
1,01
1,52
TOTAAL
3,34
1,76
2,44
2,98
2,30
3,34
5,14
2,01
2,99
2,92
Yoghurt kostprijs/bedrijf
Yoghurt kostprijs gemiddeld
Yoghurt rendabel? gemidde 10 ld
2
3
4
5
6
7
8
9
kostprijs per liter
3,33
1,76
2,44
2,98
2,32
3,34
5,14
1,60
2,99
2,88
verkoopprijs per liter
4,66
3,6
1,8
2,2
2
3
3,8
2
2,7
2,86
39,83 104,17 -26,16 -26,10 -13,90 -10,20 -26,11 24,69
-9,66
-0,57
BEDRIJF
winstmarge in %
Yoghurt rendabel?
Ijs kostprijs/bedrijf
1
2
3
4
6
9
10
11
12
gemidd elde
aandeel machines
0,34
0,21
0,20
0,09
0,26
0,17
0,18
0,45
0,34
0,25
aandeel indirecte kosten
0,97
0,54
1,52
0,19
0,85
0,30
0,89
1,21
1,43
0,88
aandeel niet toewijsbare arbeid
2,11
1,05
3,06
1,00
1,55
0,35
1,59
3,75
2,55
1,89
aandeel bereiding basisijs
0,48
1,77
2,00
1,55
1,23
1,63
1,01
1,02
1,16
1,32
TOTAAL
3,89
3,58
6,79
2,84
3,89
2,45
3,66
6,42
5,47
4,33
BEDRIJF
Ijs kostprijs gemiddeld
Ijs kostprijs/bedrijf
Ijs rendabel?
BEDRIJF
kostprijs 1 liter vanille-ijs
verkoopprijs 1 liter vanille-ijs
winstmarge
1
2
3
4
6
9
10
11
12
gemidd eld
4,09
3,75
6,97
2,98
4,08
2,62
3,84
7,89
5,79
4,02
5,5
5
5,5
4
5
5
5,9
5,5
5,3
4,60
34,58 33,23 -21,07
34,31
22,60 90,57 53,60 -30,30 -8,40
14,30
Ijs rendabel?
Kostprijs: besluiten • Geen antwoord op de vraag: is hoevezuivel rendabel (wel op bedrijfsniveau) • Wel gegevens over gemiddelde rendabiliteit/zuivelproduct • Wel inzicht in de kostenstructuur: waarom niet rendabel? Hoe rendabel krijgen? • Ijs, rijstpap, karnemelk, chocolade desserten, ijstaarten • Producten met toegevoegde waarde/consument: rendabel
Algemeen besluit • Hoevezuivel kan een neveninkomen betekenen: – Bereidheid tot het presteren van heel veel arbeidsuren – Goed ondernemerschap – Kleinschalig of zekere schaalgrootte – Zeer afhankelijk van het product en de bedrijfsstructuur
• Naast neveninkomen: maatschappelijke meerwaarde: plattelandsbeleving, imago, in stand houden Vlaamse Platteland,…
Vervolg project • Deelnemende bedrijven: bezoek op aanvraag • Andere hoevezuivelaars: bezoek op aanvraag • E-module (niet binnen dit project maar zal aangevraagd worden) • Adviesdienst KPB hoevezuivel