Hoeveel chronische hepatitis B patiënten zijn er in Nederland?
Irene Veldhuijzen, PhD RIVM-CIb
Nationale Hepatitisdag | 1-10-2015
Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker Geen (potentiële) belangenverstrengeling
Inhoud • Epidemiologie chronische hepatitis B • Schatting aantal migranten met chronische hepatitis B • Prevalentie migranten = prevalentie in geboorteland? • Conclusies en uitdagingen
Nationale hepatitisdag | 1-10-2015
Natural history of hepatitis B virus infection Recovery
Acute infection
Stabilisation
Chronic hepatitis
† Cirrhosis
Inactive chronic infection
HCC
Decompensation Liver transplant Death
30–50 years 4
Compensation
Incidentie leverkanker* (aantal/100.000)
* Lever en intrahepatische galwegen Bron: NL Kankerregistratie, http://www.cijfersoverkanker.nl/ 5
Gegevens over het voorkomen van HBV ● Meldingen van acute en chronische HBV infecties – Door artsen en laboratoria aan de GGD, GGD meldt elektronisch aan RIVM (Osiris) ● Virologische weekstaten (laboratorium surveillance) ● Nationale seroprevalentie studie – De Pienter studie – Uitgevoerd in 1996 en 2007 ● Prevalentie studies in risicogroepen
6
Chronische hepatitis B meldingen (OSIRIS)
7
Resultaten Pienter studies ● Evaluatie Rijksvaccinatieprogramma ● Representatieve steekproef NL bevolking ● Migranten oversampled in 2007 (670 deelnemers)
Persons
anti-HBc pos
HBsAg pos
HBsAg or DNA pos
1996
7,249
150
6
-
2007
6,246
211
14
16
Hahné et al. Epidemiol&Infect, 2011
8
Seroprevalentie uit Pienterstudie ● Overall, gewogen naar lft, gesl en geboorteland ● Geboren in Nederland met Nederlandse ouders
HBV
1996
2007
anti-HBc
2.9%
3.5%
[2.2-3.7]
[2.2-5.5]
0.1%
0.2%
[0.0-0.3]
[0.1-0.4]
HBV
1996
2007
anti-HBc
1.2%
0.8%
[0.9-1.6]
[0.6-1.2]
0.1%
0.1%
[0.0-0.2]
[0.0-0.4]
HBsAg
HBsAg
HBsAg prevalentie 1e gen. migranten (2007): 1.1% [0.4–2.7] Toename 1e generatie migranten (1996: 7.2%, 2007: 8.7%) 9
Risico factoren ooit doorgemaakte infectie ● Overal volwassen populatie (n=4454) – 1e generatie migrant RR 29.3 – 2e generatie migrant RR 5.0 – Partner migrant RR 2.5 – bloed transfusie <1977 RR 3.9 ● 1e gen. migranten – Geboren in Azië
10
(anti-HBc)
Schatting aantal migranten met chronische HBV ● Prevalentie afhankelijk naar land van herkomst ● Aanname: prevalentie land van herkomst = prevalentie migranten
11
Vergelijking prevalentie chronische HBV in migranten en in landen van herkomst ● Review Kowdley et al, Hepatology 2012 – HBsAg prevalentie schattingen voor meer dan 100 landen – Voor 49 landen data voor zowel het land zelf als migranten › 35 (71%) geen verschil in prevalentie › 10 (20%) gepoolde prevalentie land van herkomst hoger › 4 (8%) gepoolde prevalentie in migranten hoger
12
12
Schatting aantal migranten met chronische HBV ● ● ● ●
13
Aantal migranten naar geboorteland (CBS) Prevalentie land van herkomst (systematic review) Schatting en range Relatieve aandeel migranten
1e generatie migranten in Nederland in 2013 ● 1,9 miljoen (11,5% van totale bevolking) ● Ruim 1 miljoen uit endemische landen (HBsAg >2%) Turkey (200.000) Other countries (<25.000)
Suriname (180.000)
Morocco (170.000) United States Iran Afghanistan Former USSR Iraq United Kingdom Belgium Yugoslavia China 14
Indonesia (130.000)
Germany (120.000) Poland
Former Netherlands Antilles
Schatting aantal migranten met chron. HBV Country of birth
Turkey Suriname China Indonesia NL Antilles Afghanistan Somalia Former Yugoslavia Ghana Vietnam Total int/high endemic 15
Population
CHB Prevalence (95% CI) %
Lower
Upper
(top 10)
Estimated number of Chronic Hepatitis B cases CHB Lower Upper cases Range Range
196,536 184,098 59,759 132,044 86,371 32,832 24,605
4.29 4.52 10.23 3.93 4.52 10.46 12.4
3.70 2.47 9.35 3.08 2.47 5.85 8.89
4.88 6.57 11.11 4.77 6.57 15.07 15.92
8,431 8,321 6,113 5,189 3,904 3,434 3,051
7,272 4,547 5,587 4,067 2,133 1,921 2,187
9,591 12,095 6,639 6,298 5,675 4,948 3,917
50,357 13,835 12,441
3.98 13.44 12.48
1.32 10.50 11.46
6.64 16.38 13.5
2,004 1,859 1,553
665 1,453 1,426
3,344 2,266 1,680
1,052,695
5.4%
3.8
6.9
56,650
40,335
73,016
Chronic hepatitis B (CHB) prevalence from Kowdley et al. Hepatology, 2011
Aantal mensen met chronische hepatitis B ● Migranten uit midden/hoog endemische landen: Schatting – 56.500 (40.000 – 73.000) ● Migranten uit midden/hoog endemische landen: Pienter 2007 – 20.300 (10.400 – 39.300) ● Totale NL bevolking: Pienter 2007 – 39.500 (18.500 – 84.000): Totale bevolking ● Relatieve aandeel migranten >100% – Prevalentie algemene bevolking te laag? – Prevalentie migranten te hoog?
16
Prevalentie migranten screeningsprojecten NL Country
Afghanistan China & HK NL Antilles Egypt Indonesia Iran Iraq Morocco Suriname Turkey Vietnam
Number tested 293 4039 323 465 255 153 290 305 545 1133 805
Migrants Prevalence
95% CI
2.1 7.1 0.3 1.1 0.8 0.7 0.7 0.3 0.4 3.3 8.1
0.8 – 4.4 6.3 –7.9 0 –1.7 0.4 – 2.5 0.1 – 2.8 0.1 – 2.5 0 – 3.6 0 – 1.8 0 – 1.3 2.3 – 4.5 6.3– 10.2
In-country Prevalence 95% CI 10.5 10.2 4.5* 4.2 3.9 3.1 1.3 1.8 4.5* 4.3 12.5
5.9 – 15.1 9.4 – 11.2 2.5 – 6.6 1.9 – 6.5 3.1 – 4.8 2.7 – 3.5 0 – 2.9 1.5 – 5.9 2.5 – 6.6 3.7 – 4.9 11.5–13.5
Data from migrant screening projects were pooled where multiple estimates were available In-country HBsAg prevalence from: Kowdley 2011, Ezzikouri 2013 for Morocco * Regional estimate for Caribbean 17
Comparison
Lower Lower Lower Lower Lower Lower Comparable Lower Lower Lower Lower
Migranten screening projecten ● Prevalentie in migranten lijkt lager dan verwacht op basis van prevalentie in land van herkomst ● In aantal migranten groepen wel >2% chronische HBV ● Hoogste prevalentie bij personen geboren in Zuid Oost Azië (China, Vietnam)
18
Conclusies en uitdagingen ● Grote onzekerheid aantal chronische HBV infecties – Tussen 18.500 – 84.000 ? ● Grootste aantal chronische HBV infecties onder migranten ● Weinig inzicht in rest van de ‘cascade of care’ – Aantal gediagnosticeerd – Aantal in zorg – Aantal onder behandeling – Aantal effectief behandeld (SVR)
● Effectieve actieve opsporing organiseren
19
Bedankt voor uw aandacht ● Met dank aan – Abby Falla (Erasmus MC/GGD Rotterdam-Rijnmond) – Amena Ahmad (HAW Hamburg) ● Vragen?
20
Referenties (1) Prevalentie in Nederland en landen van herkomst van migranten - Hahne SJM, De Melker HE, Kretzschmar M, Mollema L, Van Der Klis FR, Van Der Sande MAB, et al. Prevalence of hepatitis B virus infection in the Netherlands in 1996 and 2007. Epidemiol Infect. 2012;140(8):1469-80. - Kowdley KV, Wang CC, Welch S, Roberts H, Brosgart CL. Prevalence of chronic hepatitis B among foreign-born persons living in the United States by country of origin. Hepatology. 2012;56(2):422-33. - Ezzikouri S, Pineau P, Benjelloun S. Hepatitis B virus in the Maghreb Region: From epidemiology to prospective research. Liver Int. 2013;33(6):811-9. Prevalentie onder migranten in Nederland - Baaten GG, Sonder GJ, Dukers NH, Coutinho RA, Van den Hoek JA. Population-based study on the seroprevalence of hepatitis A, B, and C virus infection in Amsterdam, 2004. J Med Virol. 2007;79(12):1802-10. - A.J. Bouwman-Notenboom, A.J. van Diemen, A. van Heerwaarden, C. Schout. China onder de Dom: Hepatitis B- en C-screening bij Chinese migranten in Utrecht. Infectieziekten Bulletin 2012:23(1):19-21 21
Referenties (2) Prevalentie onder migranten in Nederland (vervolg) - Dirksen CG, Baard KP, Berns MPH. China aan de Noordzee: een publiekscampagne tegen hepatitis B voor en door Haagse Chinezen. Epidemiologisch bulletin, 2010:45(3):19-27 - H. Menger. Vietnam tussen de tulpen. Amice. 2012 (http://www.tijdschriftamice.nl/tijdschrift/artikel/vietnam-tussen-de-tulpen) - W. Niessen, R. Benne, J. van Zeijl, J. van der Have, J. Broer. Is het schriftelijk oproepen van immigranten voor hepatitis B-onderzoek effectief? Infectieziektenbulletin. 2013;24(4):107-11 - Richter C, Beest GT, Sancak I, Aydinly R, Bulbul K, Laetemia-Tomata F, et al. Hepatitis B prevalence in the Turkish population of Arnhem: Implications for national screening policy? Epidemiol Infect. 2012;140(4):724-30. - Richter C, Ter Beest G, Gisolf EH, Van Bentum P, Waegemaekers C, Swanink C, et al. Screening for chronic hepatitis B and C in migrants from Afghanistan, Iran, Iraq, the former Soviet Republics, and Vietnam in the Arnhem region, the Netherlands. Epidemiol Infect. 2014;142(10):2140-6. 22
Referenties (3) Prevalentie onder migranten in Nederland (vervolg) - Veldhuijzen IK, van Driel HF, Vos D, de Zwart O, van Doornum GJJ, de Man RA, et al. Viral hepatitis in a multi-ethnic neighborhood in the Netherlands: results of a community-based study in a low prevalence country. Int J Inf Dis. 2009;13(1):e9-e13. - Veldhuijzen IK, Wolter R, Rijckborst V, Mostert M, Voeten HA, Cheung Y, et al. Identification and treatment of chronic hepatitis B in Chinese migrants: Results of a project offering on-site testing in Rotterdam, the Netherlands. J Hepatol. 2012;57(6):1171-6. - Zuure FR, Bouman J, Martens M, Vanhommerig JW, Urbanus AT, Davidovich U, et al. Screening for hepatitis B and C in first-generation Egyptian migrants living in the Netherlands. Liver Int. 2013;33(5):727-38.
23