februari 2012 iedere maand gratis www.mugweb.nl
Nieuwe bijstand drijft Diemens gezin uit elkaar Wethouder Freek Ossel reorganiseert schuldhulp Roy Dames ging met criminelen om Rotterdam stuurt werklozen naar de kas Elke maand: Stadspasaanbiedingen en nuttige adressen voor werk, inkomen en rondkomen in MUGwijzer
Problemen met uw uitkering? Gratis afspraak!
Zie ook advertentie op pagina 11
020 - 6730055
Gratis Rechtshulp voor Minima Bij problemen met alle uitkeringen
Willering Advocaten
020 - 627 37 95 Singel 190 Amsterdam -
[email protected]
Hoeveel bijstand?
bewaar dit bijstandsdossier! Klerenzooi: MUG kleedt moeder en kind
van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen?
Op het gebied van Arbeidsrecht, Civiel Recht, Consumentenrecht, Huurrecht, Personen- en Familierecht, Sociale Zekerheid, Strafrecht en Vreemdelingenrecht kunt u bij ons kantoor terecht.
Kostenloos Spreekuur: Tel. 14 020 of www.sbl.nl
Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening • direct contant geld tegen inlevering van • u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; • lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 6 maanden mogelijk; • een gemeente instelling, dus betrouwbaar.
Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag van 17.00 - 18.00 uur. Gelieve zich telefonisch aan te melden tussen 14.00 en 16.00 uur op 020 - 6792478 voor een afspraak op diezelfde dag. Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam T: 020 - 6766690 F: 020 - 6766695 E:
[email protected] I: www.woudegraaf.nl Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12
Gratis informatiecentrum over geestelijke gezondheid, ziektes, therapieën, medicijnen, lotgenotencontact, patiëntenrechten, dagbesteding, werk en wonen en het PGB. Ook voor vragen over reïntegratie en sociale activering van GGz- cliënten. Tevens voorlichting en advies.
Vragen staat vrij! Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam 020 - 4685647 www.clienteninformatiepunt.nl
DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF • Inloopspreekuur • Juridische en sociale begeleiding • Iedere dinsdag en donderdag van 11.00 - 16.00 uur We gaan mee naar gesprekken waar je tegenop ziet Da Costakade 162, Amsterdam Telefoon: 020 - 689 8806
Een bijzondere (werk) ervaring opdoen? Word buddy van een dakloze en/of verslaafde.
Naar elkaar luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de
M u l t i l o o g ®- b i j e e n k o m s t e n
De speciale buddy-training start binnenkort. Nieuwsgierig? Bel 020-5317636 of kijk op www.deregenboog.org/vrijwilligerswerk
E-mail:
[email protected] Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420
Voorjaar 2012 In Amsterdam thema: communicatie over ervaringen in het dagelijks leven
plaats: Stichting Muzenis, Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: dinsdag 20.00 - 22.00 uur datum: 14 februari, 10 april, 29 mei en 24 juli (kunst –Multiloog) openbaar vervoer: tram lijn 10 (eindhalte), bus 21
plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg 148 - 152 dag & tijdstip: 20.00 - 22.00 uur datum: woensdag 14 maart, donderdag 26 april en woensdag 13 juni (kunst-Multiloog) openbaar vervoer: tram lijn 7, 12, 13 en 14, bus lijn 18
STICHTING IPC
2 Advertentie
feb ruar i
2012
INCA Projectbureau Amsterdam
toegang: overal gratis organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam tel: (020)684 80 12 / 412 00 32 met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS) website: www.inca-pa.nl
m u g m ag a z i n e
4
Inhoud
Peter van Straaten
29
Joep Bertrams
31
Fempert
Artikelen 6 Standbeeld voor ‘aardige Amsterdammer’ 7 Wethouder Ossel pakt schulden aan 8 Bijstandsdossier: hoe zit het en hoeveel? 10 Letteren doorbreken apartheid 11 Bijstand: Rebecca ziet haar gezin uiteenvallen 13 Felix Meritis: oude dame van het vrije woord 15 Roy Dames documenteert de zelfkant 20 Money matters! 21 Ook met een vaste baan is ziek worden dure grap 30 Je bent jong en je belt wat... plus meer handige tips voor wie nog niet aan kinderen denkt (of juist wel)
Freek Ossel bevecht armoede
7
Rubrieken en columns 4-5 De maand MUG, Peter van Straaten & Vara's Ombudsman Pieter Hilhorst 10 Rondkomen 16 Cultuuragenda 17 Stadspas 28 Jacques Peeters, Sociaal Raadslieden, Juridisch Loket & Fempert 29 Joep Bertrams, Betoog & De Ombudsman 30 Klerenzooi, games en nog veel meer voor jong Amsterdam Foto voorpagina: Georgemaas/fotonova
31 Klerenzooi
mugwijzer
Tips en nuttige adressen over werk en inkomen 23-25
bijstand verscheurt gezin
roy dames houdt van zelfkant
rotterdammer plukt tomaten
11
15
19
Colofon Redactie: Joop Lahaise (hoofdredacteur), Marco Bakker (chef redactie), Jeannet van Leeuwen (eindredactie), Edwin Giltay, Toine Graus, Peter van Lieshout, Marcel Schor, Arnoud van Soest, Jos Verdonk. Contact:
[email protected], 020 6077605. Layout: Eddo Gorter, Gert Meijerink, Jorik Schoemaker (stagiair), Jaap van der Sluijs (web, traffic & techniek). Contact: layout@mugweb. nl, 020 6077610. Fotografie: John Melskens (beeldredactie), Ingrid de Groot, Michel Hobbij, Sandra Hoogeboom, George Maas, Rogier Verkade. Illustraties: Eddo Gorter, Gert Meijerink.
Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Philip Fokker, Eynav Goldbach, Femke van Heerikhuizen, Pieter Hilhorst, Michiel van Hinsberg, Helena Karsten, Nicolien Mizee, Frederik Nijmeijer, Lea Nortan, Masja Oosterbroek, Jacques Peeters, Pauline Roffel, Peter van Straaten. Secretariaat: Petra van Bockel, Mirjam Cappon. Contact:
[email protected], 020 6077600. Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee. Contact: 020 6077600/06 14116446. MUG Magazine en www.mugweb.nl zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur:
Joop Lahaise. Postadres stichting BBU/MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage januari: 34.000. Druk: Dijkman Offset, Diemen. Advertenties: Daily Productions, Robert Verheij. Contact: 030 6933192,
[email protected] of 020 6077600,
[email protected].
www.MUgweb.nl houdt je wakker!
van de redactie
Joop Lahaise Met alle veranderingen in de bijstand (zie het dossier op pagina 8/9), bezuinigingen en de crisis die langzaam maar zeker over ons land neerdaalt, ontkomt MUG m u g m ag a z i n e
er niet aan daar veel aandacht aan te besteden. In dat licht zijn we blij dat DWI met ingang van dit nummer twee volle pagina's afneemt, met belangrijke informatie voor Amsterdamse minima. Vanaf maart en mogelijk al eerder op www.mugweb.nl mogen we ook het College van B & W verwelkomen. Bij toerbeurt zullen wethouders hun licht over ontwikkelingen in de hoofdstad
laten schijnen. We noemen hun vaste column College, in de dubbele betekenis van bestuurscollege en ‘college geven’, les geven. Er zijn MUG-lezers die vinden dat we wel erg veel ruimte aan de gemeente bieden. Hoe zit dat met onze onafhankelijkheid en kritische houding? Nou, dat zit wel snor. Het College schrijft straks voor eigen rekening, zoals ook columnisten Jacques Peeters,
Pieter Hilhorst en Nicolien Mizee. We bieden opiniemakers uit verschillende hoeken een podium, zoals het een nieuwsmedium betaamt. In de dagbladen staan ook regelmatig opiniestukken van bewindslieden en politieke kopstukken. MUG volgt beleidsmakers en hun uitvoerders (DWI, UWV, SVB) kritisch. Daarnaast heeft MUG als doel lezers te informeren over rechten en plichten, en over
voorzieningen om mensen waar nodig ondersteuning te bieden en op weg te helpen. Dat we daarbij ruimte geven aan de gemeente ligt voor de hand. Lezers die denken dat de overheid de vijand is, zijn een tikkeltje naïef. Neem wethouder Andrée van Es, die bijstandsgezinnen tegemoet wil komen die door de wijziging van de wwb worden getroffen. Is zij uw vijand? In elk geval niet de onze. feb ruar i
2012 Ac t u e e l 3
de maand mug MUG begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. ■ Kunt u dit niet lezen,
dan geen bijstandsuitkering! De VVD wil dat vanaf 2013 beheersing van de Nederlandse taal een voorwaarde is om bijstand te ontvangen. Kamerlid Cora van Nieuwenhuizen heeft daartoe een wetsvoorstel gemaakt. Wilders’ PVV en D66 staan positief tegenover dit idee. ,,Het hangt wel af van de uitwerking, maar in de basis vind ik dat iemand Nederlands moet spreken als hij een beroep doet op een uitkering", citeerde De Telegraaf. PvdA, SP en GroenLinks spreken van overbodige wetgeving omdat mensen in de bijstand al verplicht zijn hun best te doen om aan het werk te komen, inclusief het volgen van een taalcursus.
■ Kamp wil personeel
langer aan het lijntje houden Minister Henk Kamp van Sociale Zaken wil dat werkgevers hun personeel langer een tijdelijk contract moeten kunnen aanbieden. Volgens de Flexwet kunnen werkgevers tot maximaal drie keer en maximaal drie jaar lang een tijdelijk contract aanbieden. Na het derde contract is alleen een vast contract mogelijk. Kamp (VVD) wil de termijn voor aaneengesloten tijdelijke contracten verlengen. Vakcentrale FNV is niet enthousiast. ‘Minister Kamp ligt op ramkoers met de FNV als hij zijn voorstel doorzet’, verklaart de vakcentrale op zijn website. De FNV vindt het nu al een probleem voor groeiende groepen werknemers, vooral jongeren, dat zij zijn aangewezen op opeenvolgende tijdelijke contracten. Tijdelijke contracten maken het sluiten van een hypotheek zo goed als onmogelijk, dagen werkgevers niet uit om in hun personeel te investeren (scholing) en zijn slecht voor de loyaliteit en de productiviteit van werknemers, stelt de FNV.
■ Amsterdamse PvdA ziet
toch al weinig in ideeën Kamp De verhuisplicht die minister Kamp werkzoekende bijstandsgerechtigden wil opleggen, stuit op weerstand bij de hoofdstedelijke PvdA. In een uitzending van AT5 (AT5 Politiek) eind januari stelde gemeenteraadslid Emre Ünver dat 'de realiteit van minister Kamp
4 Ac t u e e l
feb ruar i
2012
niets met de Amsterdamse realiteit te maken heeft'. Het PvdA-raadslid wijst erop dat de woningmarkt op slot zit. Verplicht verhuizen om aan werk te komen is niet realistisch. Ünver, ook reagerend op ideeën van minister Kamp als de 'taaleis' en de verplichting om bijstandsgerechtigden als tegenprestatie iets voor de samenleving terug te laten doen: 'De maatregelen waarmee hij komt, zullen niet op al te brede steun in Amsterdam kunnen rekenen.' Ünver vergelijkt de tegenprestatie met taakstraf.
■ Amsterdam werkt aan
slimme eigen pgb-regeling Op meer steun lijkt de Amsterdamse VVD-wethouder Zorg Eric van der Burg te kunnen rekenen met zijn reparatieplan voor het pgb (persoonsgebonden budget). Sinds 1 januari is het niet meer mogelijk een pgb vanuit de awbz (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) aan te vragen voor hulp aan huis of dagbesteding. Om gehandicapten toch hun onafhankelijkheid te laten behouden, werkt Amsterdam aan een eigen
Peter van StraAten
pgb. Daarmee kan de aanvrager zelf zorg inkopen en een zorgverlener kiezen. Wethouder Van der Burg belooft het voordeel van het pgb, de zelfregie, maar niet het nadeel, het oneigenlijk gebruik. Amsterdam gebruikt hiervoor het deel van de awbz dat in 2013 door gemeenten via de wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) moet worden verdeeld. Van der Burg: ,,Ruim tienduizend Amsterdammers maken nu gebruik van de awbz-begeleiding. Mensen die dat nodig hebben krijgen ook van-
af 2013 een passend zorgaanbod.'' Uitgangspunt: eerst eigen kracht en netwerk, collectief waar het kan en individueel waar nodig. Van der Burg denkt aan 'slimme' combinaties van bestaand wmo- en ander gemeentelijk aanbod. Slimheid zal hij nodig hebben, want naast het decentraliseren (aan gemeenten overlaten) van de awbz zal het rijk een korting doorvoeren. De hoogte daarvan wordt in mei bekend. ■ Schoonmakers krijgen van
drie opdrachtgevers gelijk De acties van schoonmakers voor een betere beloning, een respectvollere bejegening en betere arbeidsomstandigheden hebben succes. Dat wil zeggen, drie grote opdrachtgevers hebben toegezegd zich te zullen inspannen om de werkdruk van hun schoonmakers te verlichten. Het gaat om de NS, de gemeente Rotterdam en de Hogeschool Rotterdam. Het lijkt een druppel op de gloeiende plaat maar de Vakbond van Schoonmakers (FNV) reageert opgetogen. Christiaan Boddeveld van de bond laat op de website weten: ‘NS steunt onze respectvoorstellen voor de schoonmakers in hun stations, gebouwen en treinen. Dat is een énorme doorbraak!’ Volg de acties op www.schoongenoeg.nl.
■ De Volkskrant ontdekt:
prepensioen nadelig voor WW Oudere werknemers lopen financieel risico als ze gebruik maken van prepensioen. Bij ontslag wordt de ww namelijk alleen over het loongedeelte berekend en niet
over het pensioendeel. Volkskrantverslaggever Gijs Herderscheê zocht het uit. Zijn conclusie: ‘Het afgelopen jaar werden ruim 1.500 ouderen hiervan de dupe.’ Prepensioen is een door de werknemer zelf bij elkaar gespaard pensioen waarmee hij voor zijn 65e minder kan gaan werken. Zijn loon m u g m ag a z i n e
Andrée Van Es (GroenLinks) uittrekken om gezinnen te helpen die door de nieuwe bijstandswet worden getroffen. Door de huishoud-inkomenstoets gaan gezinnen er fors op achteruit (zie ook het Bijstanddossier op pagina 8/9). Sommige mensen verliezen zelfs hun uitkering. In een brief aan de gemeenteraad schrijft Van Es dat zij de pijn wil verzachten met honderd euro per maand per gezin. ■ MUG zat ernaast: OBA niet
Met droefenis nemen wij afscheid van het Persoonsgebonden Budget (pgb). Daarmee konden gehandicapten zelfstandig blijven wonen en zelf zorg inkopen. Ze behielden dankzij het pgb regie over hun bestaan, totdat het kabinet besloot deze voorziening af te schaffen. Men-
sen die al een pgb hadden, vallen in een overgangsregeling tot 2014. Nieuwe ‘gevallen’ kunnen in uitzonderlijke situaties in aanmerking komen voor een zogeheten Vergoedingsregeling Persoonlijke Zorg (vpz). De pgb blijft nog wel bestaan voor mensen in een zorgverblijf. Wie thuis zorg nodig heeft, beroept zich op het gemeentelijke zorg- of wmo-loket. Amsterdam werkt aan een eigen regeling; zie hiernaast. Foto: Rogier Verkade wordt dan over de niet gewerkte dagen aangevuld met prepensioen oftewel deeltijdpensioen. Het is dus geen vut. Dat is vervroegd pensioen en houdt in dat iemand eerder ophoudt met werken. Prepensioen is bedacht als vervanger van de vut, opdat mensen zo lang mogelijk blijven werken. De Volkskrant ontdekte dat werknemers met pre- of
deeltijdpensioen slecht af zijn in geval van ontslag. Het nadeel kan tot honderden euro's oplopen, tot minder dan de helft van het oorspronkelijke loon aan ww in de eerste jaren na ontslag. ■ Studiebeurs voor minima
onder strenge voorwaarden De gemeente verstrekt vanaf april studiebeurzen aan minima
voor korte beroepsopleidingen. De lening wordt tegen een lage rente verstrekt. Een deel hoeft niet te worden terugbetaald mits de opleiding met succes is voltooid. Voorlopig is er geld voor 250 beurzen. In een brief aan de raad schrijven wethouders Andrée van Es en Freek Ossel dat ook allochtone vrouwen die geen rijksbijdrage meer voor hun
inburgering krijgen, een beroep op de stad kunnen doen. De beurzen, een idee van D66-raadslid Pam de Soete, zijn bedoeld voor werklozen en werkende armen. Voorwaarde is dat de opleiding de kans op een baan vergroot. ■ Wethouder Van Es wil pijn
verzachten 4,3 miljoen euro wil wethouder
gratis, wel meer vakantiegeld In het januarinummer zijn twee hinderlijke fouten geslopen. In het overzicht ‘Minimumloon, bijstand en aow’ stond abusievelijk dat de vakantietoeslag voor alleenstaande aow’ers €6,55 per maand bedraagt. Beetje weinig. Dat moet €56,55 zijn. In het artikel ‘Begroting treft Mokum als een moker’ stond ook een fout. De redactie meende te hebben begrepen dat wethouder Freek Ossel de SP had toegezegd dat 65-plussers met hun Stadspas gratis gebruik konden blijven maken van de Openbare Bibliotheek (OBA). Dat is niet zo. Ossel zegde toe een en ander te zullen onderzoeken. Ondertussen geldt dat 65-plussers niet gratis maar tegen flinke korting van de OBA gebruik kunnen maken. Een gewone leenpas kost voor 65-plussers per 1 januari €20,- en voor Stadspashouders €15,-. MUG bedankt de lezers die ons op deze fouten hebben gewezen.
pieter hilhorst Eigen huis als molensteen Schulden zijn niet meer het alleenrecht van mensen met een laag inkomen. Steeds vaker kloppen mensen met een middeninkomen aan bij de Volkskredietbank (VKB), met vaak een eigen huis. Neem de 42-jarige René. Hij meldde zich bij het programma De Ombudsman van de VARA omdat hij diep in de schulden zit. Toen hij hulp vroeg van de VKB in Appingedam, kreeg hij te horen dat hij niet geholpen kon mug m ag a z i n e
worden omdat hij een eigen huis heeft. Pas na heel veel zeuren was hij toch welkom. Maar ook al droeg hij nu zijn inkomen over aan de VKB, hulp kreeg hij niet. Herhaaldelijk werd hem beloofd dat ze zijn schuld zouden gaan regelen. Maar die belofte werd niet nagekomen. Allerlei rekeningen werden niet betaald. Het gevolg was dat zijn schulden niet afnamen maar toenamen. Zijn OV-kaart werd niet betaald, zodat hij Appingedam bijna niet meer uit kan. ,,Het dorp is voor
mij een grote gevangenis geworden.” De Volkskredietbank informeerde hem ook niet over de rekeningen die ze niet betaalde. Pas na aandringen kreeg hij op een gegeven moment een envelop met €11.000,- aan onbetaalde rekeningen. Nog steeds kreeg hij deurwaarders op zijn dak. Advocaat Richard Korver die de zaak voor ons bekeek, typeert de VKB als de afdeling Valse Kansen en Beloften. Eerst werd zijn huis buiten beschouwing gelaten, later moest hij zijn huis toch
verkopen. Maar de waarde van dat huis is, ook door achterstallig onderhoud, enorm gedaald. Als hij zijn huis verkoopt, blijft hij met een restschuld achter van zo’n €60.000,-. Zo komt hij alleen nog maar dieper in de misère. Door alle ellende is hij ontslagen en voor een nieuwe baan moet hij eigenlijk naar Groningen verhuizen. Dat lukt onder deze omstandigheden niet. Over twee weken wordt gas en licht afgesloten. Straks staat hij ook nog op straat. En dat al-
colum
n
leen omdat de Volkskredietbank zich blijkbaar geen raad weet met iemand die schulden heeft en een eigen huis bezit. Voor René is zijn huis een molensteen geworden. ,,Had ik maar een bijstandsuitkering gehad en een huurwoning, dan was het allang opgelost.” Pieter Hilhorst is journalist feb ruar i
2012 Ac t u e e l 5
Aardige Amsterdammer heeft een standbeeld Marcel Schor Burgemeester Eberhard van der Laan onthulde vorige maand de Aardige Amsterdammer, een eerbetoon aan vrijwilligers.
O
p de Droogbak bij het Centraal Station staat sinds eind januari het standbeeld van de Aardige Amsterdammer. Het is een uitgestoken hand op een sokkel. Initiatiefnemer De Regenboog Groep eert met het kunstwerk alle vrijwilligers in de stad die zich voor kwetsbare Amsterdammers inzetten. Het beeld wordt jaarlijks opgedragen aan steeds een andere ‘aardige’ Amsterdammer. Als eerste viel de beurt aan vrijwilliger Herman Kuijl, die zich al tien jaar bij De Regenboog belangeloos voor daklozen en verslaafden inzet. De onthulling van de Aardige Amsterdammer werd verricht door burgemeester Eberhard van der Laan. Op de website van De Regenboog zegt hij: ‘Hoewel medeleven een instinct is, kunnen mensen het uitschakelen. Hierdoor kan een dokter opereren,
'Aardige Amsterdammer' Herman Kuijl bij 'zijn' beeld Foto: Georgemaas/fotonova
maar het zorgt er ook voor dat hulp aan naasten, aan mensen die het minder hebben, niet vanzelfsprekend is. Het is een keuze. Vrijwilligers maken die keuze en daar is de stad hen dankbaar voor. Vandaag eren we alle Amsterdammers die kiezen om barmhartig te zijn.’
Aardige Amsterdammer van het jaar Kuijl zegt op dezelfde site: ‘Er komen interessante mensen, die veel meemaken, geen dag is saai. Ik vind het heel normaal dat mensen elkaar helpen. Voor mij maakt het niet uit of mijn buurman hulp vraagt of dat een druggebruiker dat doet. Misschien is dat
bijzonder aan mij.’ Stichting de Regenboog Groep is een Amsterdamse vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor mensen met sociale of financiële problemen, voor (ex)dak- en thuislozen, (ex)verslaafden en voor mensen met psychiatrische klachten. Vanuit inloophuizen zorgt De Regenboog voor opvang, hulpverlening, zinvolle dagbesteding en werk. Via buddy's en maatjesprojecten wordt isolement voorkomen en een actieve deelname aan de samenleving bevorderd. Aan het standbeeld hangt ook een website, een soort positieve kliklijn waar Amsterdammers aardige stadsgenoten kunnen 'aangeven'. Op die site staat te lezen: ‘Eind juni zijn vier (ex)daklozen, (ex)verslaafden, mensen die in armoede leven en/of psychische problemen hebben, undercover gegaan op zoek naar Aardige Amsterdammers. Gewapend met een verborgen camera zijn ze op jacht gegaan naar vriendelijke stadsgenoten. En die waren nog best moeilijk te vinden. Van de 144 Amsterdammers die ze tegenkwamen waren er maar 25 aardig.’ Misschien niet eens een slechte score. Een aardige Amsterdammer aanmelden? Ga naar www.aardigeamsterdammer.nl
Rechtstreeks uit het eigen atelier voor een eerlijke prijs Stefanie Amirkhan Sieraden, schilderijen, mozaïek – voor betaalbare handgemaakte spullen is atelierwinkel MAP bij Akros een uitstekend adres.
M
AP bij Akros is onderdeel van de stichting Akros Welzijn in AmsterdamWest. MAP staat voor Maatschappelijke Activerings Plek. Het project is gericht op mensen die op een of andere manier uit de arbeidsmarkt zijn geraakt. De winkel heeft dus niet alleen commerciële doeleinden; net zo belangrijk is dat de medewerkers zich via hun werkzaamheden zowel op persoonlijk als commercieel niveau verder ontwikkelen. In het verleden werden mensen door de DWI naar het atelier doorverwezen. Maar alle huidige vrijwilligers zijn blij met hun plek. Barbara: ,,Er is een aantal vaste vrijwilligers, allemaal met een an6 ac h t e r g r o n d
feb ruar i
dere achtergrond. Zelf heb ik een lerarenopleiding gedaan. Maar we hebben ook moeders die buitenshuis aan de slag willen, en jongeren die hier speciaal komen werken en worden begeleid door onze vaste groep.” De manier van werken binnen het atelier spreekt Barbara en Vincent allebei aan. Vincent: ,,Ik kwam hier voor het eerst toen ik
Anders dan een reguliere winkel overspannen werd, na mijn laatste baan. De druk werd me te veel en ik had het gevoel dat ik een reguliere kantoorbaan niet aankon. Mijn tijd in het atelier deed me inzien dat ik wel degelijk kan werken, alleen op een meer creatieve manier. Hoewel onze producten natuurlijk op tijd af horen te zijn, staan wij hier niet onder zware werkdruk: het is
2012
net zo belangrijk om vaardigheden te leren en met elkaar samen te werken. Zelf doe ik stofbewerking van producten als tassen en kinderknuffels. Een ander spitst zich toe op het maken van schilderijen. En weer anderen maken liever sieraden, kleding of vazen en schalen met mozaïek.” Onderlinge concurrentie is er volgens Barbara helemaal niet: ,,Integendeel! De vrijwilligers geven elkaar juist tips, waardoor de kwaliteit van onze producten alleen maar toeneemt. En zo wordt ook het werk uitdagender en krijgen we steeds meer verschillende spullen in de winkel.” MAP bij Akros heeft het winkelend publiek heel veel te bieden. Vincent: ,,Als ik dat zelf zo mag zeggen: ik vind onze spullen heel mooi! De mozaïek bijvoorbeeld, of de originele schilderijen en modeaccessoires.” Barbara: ,,Het belangrijkst vind ik dat onze bedoelingen helder zijn. Wij maken alles zelf, verkopen de producten tegen een eerlijke prijs en de opbrengsten gaan weer terug naar dit project. We produceren ook in op-
Vrijwilligers Vincent en Barbara Foto: Sandra Hoogeboom
dracht, klanten kunnen hier voor hen op maat gemaakte producten bestellen. Uiteindelijk zijn we dus anders dan reguliere winkels, maar dat komt de klant alleen maar ten goede.” Zowel Barbara als Vincent kampen nog een beetje met heimwee naar hun vorige locatie, in de Jan Evertsenstraat, waar ze vanaf 2009 zaten. ,,Een paar maanden geleden zijn we hiernaartoe verhuisd, we moeten nog een beetje wennen.
,,Ach, veel andere vrijwilligersprojecten zijn door de bezuinigingen gedwongen ermee op te houden. Gelukkig kunnen wij verder!”, aldus Vincent. ,,Ja, nu mis ik de Jan Evertsenstraat nog een beetje – daar hadden de klanten ons inmiddels echt gevonden. Maar ik ga ervan uit dat hier ook gaat gebeuren. Wij doen in ieder geval ons best.” MAP bij Akros www.ateliermozaiek.nl m u g m ag a z i n e
Freek Ossel: vrouwen en jongeren eerst Marcel Schor Wie zich voor gemeentelijke schuldhulp meldt, zal daar iets voor terug moeten doen. De tijd van vrijblijvendheid is voorbij, waarschuwt ‘armoedewethouder’ Freek Ossel. Maar wie het echt nodig heeft, kan rekenen op extra hulp.
A
msterdam telde in 2010 maar liefst 71.564 huishoudens onder de armoedegrens, oftewel 16,6 procent van het totaal. Zij vormen Freek Ossels grootste zorg, als wethouder Armoedebeleid. Speerpunt is de aanpak van schulden. Ossel wil de aanvraagtijd voor schuldhulp halveren: wachttijden zijn onacceptabel. Ook wil de wethouder twee keer zoveel mensen helpen. Alleenstaande moeders in de bijstand en arme jongeren krijgen extra hulp. Tenslotte heeft ook de groeiende groep werkende armen, in loondienst of als zelfstandige (zzp’er), Ossels aandacht. De PvdA’er verlangt wel dat iemand zich inzet voor de verbetering van diens eigen leefsituatie. Een kwart van de Amsterdamse minimahuishoudens heeft schulden. In 2010 vroegen 12.572 mensen om schuldhulpverlening: een verdriedubbeling in tien jaar tijd. Er is een toename van meervoudige schulden. De gemiddelde schuld is €28.000,-. In 1.102 gevallen kwam het tot schuldenregelingen. Ossel ziet schuldhulp als de pijler onder zijn armoedebeleid. Om de verwachte stijging van hulpverzoeken aan te kunnen, maakt hij extra geld vrij maar stelt ook hogere eisen aan degene die een beroep doet op de gemeente. Freek Ossel: ,,Aan de poort wordt strenger geselecteerd. We willen helder krijgen hoe het zo ver is gekomen dat iemand schulden heeft. Je moet actief aan je problemen gaan werken. Zo wordt het volgen van een budgetcursus verplicht. En mensen met ongezonde eetgewoonten gaan naar een voedingscursus. Als je naar hun verhalen luistert dan blijkt dat ze vaak bij McDonald’s eten. Behalve dat het ongezond is, is het ook slecht voor je portemonnee. Voor iemand met een auto die een regeling met schuldeisers wenst, geldt: eerst die auto in de verkoop.” De boodschap is helder: het idee dat de gemeente je wel even van je schuld af helpt, is voorbij. Tijdens een kennismakingsgesprek met een hulpaanvrager probeert die erachter te komen of er meer aan de hand is, zoals gezondheidsklachten of een problematische thuissituatie.
waardoor zij te weinig verdienen of hebben een bijstandsuitkering. De wethouder wil nog dit jaar 750 moeders aan het werk helpen. Ossel: ,,We gaan ze helpen bij het vinden van alternatieve vormen van kinderopvang, zodat ze in staat zijn hun inkomen uit werk te vergroten.” Waar nodig helpt de gemeente bij gezondheidsproblemen, scholing en schulden. Om de kinderen van deze moeders de beste kansen te geven, reserveert hij extra geld voor de scholierenvergoeding en de pc-regeling.
zich actief in te zetten voor het verbeteren van de schoolprestaties van het kind. Huiswerkbegeleiding en ouderavonden bezoeken hoort daar bij. Ossel: ,,De tijd van een blanco cheque is voorbij.” Jongeren in de bijstand met te weinig
Arme jongeren
werkervaring kunnen rekenen op extra steun. Onderzocht wordt of ze via een ‘werkschool’ aan de slag kunnen. De ‘top 600’ van criminele jongeren worden al tijdens hun detentie naar werk begeleid.
Ruim een kwart van alle Amsterdamse jongeren (36.312) groeit op in een huishouden op of onder de armoedegrens. Vooral veel jongeren met een Surinaamse of Marokkaanse achtergrond groeien op in armoede (33 en 42 procent). De gemeente wil deze kwetsbare groep helpen. Er worden strengere eisen gesteld aan ouders die een beroep doen op schuldhulp, scholierenvergoeding en de pc-regeling voor hun kind. Ze worden geacht
partners een baan heeft, zijn extra gevoelig voor armoede. In 90 procent van de gevallen is de niet-werkende partner een vrouw. De gemeente gaat ze actief benaderen om aan het werk te gaan. Bijna 20 procent van alle zzp’ers be-
Schuldhulp? Eerst auto verkopen en dan een budgetcursus volgen
Werkende armen
Ongeveer 27.000 Amsterdammers behoorden in 2010 tot de werkende armen, waarvan 19.000 in loondienst en 8.000 als zelfstandige zonder personeel (zzp'ers). Huishoudens waar slechts een van de
hoort tot de minima. Ossel: ,,Om hun ondernemersvaardigheden te vergroten geven we ze vouchers (waardebonnen, red.). Daarmee kunnen ze advies inhuren over bedrijfsvoering, marketing, boekhouding en scholing.” Ook worden ze geïnformeerd over armoedevoorzieningen en het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen (bbz). Arme zzp’ers komen in aanmerking voor eventuele kwijtschelding van gemeentebelastingen.
Alleenstaande moeders
Armoede komt onder eenoudergezinnen twee keer zo vaak voor. Bijna altijd gaat het om alleenstaande moeders. Zij zijn oververtegenwoordigd in de schuldhulpverlening. Ze werken vaak in deeltijd, mug m ag a z i n e
feb ruar i
Wethouder Ossel: ‘Aan de poort wordt strenger geselecteerd’ Foto: Georgemaas/fotonova
2012 ac h t e r g r o n d 7
ARMOEDEBELEID
maart
2011 ac h t e r g r o n d 7
Joop Lahaise De bijstand (wwb) is per 1 januari gewijzigd. MUG heeft er al veel aandacht aan besteed maar de wwb is behoorlijk ingewikkeld. Wanneer heeft u recht op een uitkering en hoe hoog is zo’n uitkering eigenlijk? In dit Bijstandsdossier zetten we de belangrijkste regels nog een keer op een rij.
Voor wie?
De bijstand is he t la inkomen uit wer atste vangnet voor wie geen k heeft en ook ge 1 januari 2012 al (meer) kan mak en aanspraak bijsta en op een ande re gel overigens pa nd ontvingen, gaat deze re uitkering zoal de ww. De maxim s per 1 juli in. s al is 38 maanden. e duur van een ww-uitkering Verder mag er geen sprake zijn Het kabinet heef van vermogen. Het t deze termijn te maximum aan ei eigen verkor ten maar plannen om gen kapitaal is vo or dit jaar va zove niet. Om voor bi jstand in aanmer r is het nog gezinnen €11. stgesteld op €5.685,-; voor 370,-. king te komen, moet de aanvra ge waardevolle be Onder vermogen vallen ook en in Nederland r tenminste 18 jaar oud zijn zi w sieraden of kuns ttingen als een auto, boot, geen bijstand. onen. Gedetineerden krijgen t. Het is aan de ui tkerin be oordelen of bezi gsinstantie (DWI) om te Bij het vaststelle n korten, te weige t reden is de uitkering te worden inkomst van het recht op bijstand re en aan de muur, ee n of stop te zetten. Een litho gezinsleden mee van een partner en andere n geër fd horloge ge , tv die in betere huishoudinkom rekend: de zogeheten tijden is aanges de flatscreench enstoets. Ook in Op aft of het el tje voor de deur… een thuiswonen ko ze hoeven niet al oude d kind of een in msten van w or de n tijd te in ge leve won tellen mee. Voor bijstandgerechtig ende ouder op zijn naam he rd maar wie een nieuwe BMW eft den die vóór jachthaven heef staan of een Bayliner in de t geparkeerd, tr ekt de aandacht .
Eigen huis Een veel gehoord misverstand is dat een eigen woning altijd eerst moet worden 'opgegeten'. Die eis geldt niet wanneer de aanvrager zelf in het huis woont en niet kan worden verwacht dat de aanvrager zijn woning verkoopt. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval wanneer een geschikte huur woning op nagenoeg dezelfde woonlasten zou komen of wanneer de eigen woning onverkoopbaar is. De waarde van de woning telt wel altijd mee. Als er te veel waarde, oftewel vermogen in een woning zit, kan leenbijstand worden toegekend, totdat het vermogen is opgegeten. De waarde van een eigen huis valt onder vermogen maar daar van is €48.000,- aan overwaarde vrijgelaten. De overwaarde is de taxatiewaarde minus het afgeloste deel van de hypotheek. Rekenvoorbeeld: de woning is getaxeerd op €320.000,-. De nog af te lossen hypotheek-
som bedraagt €210.000,-. De over waarde oftewel het eigen vermogen in de woning is in dat geval €110.000,-. De gemeente zal nu (€110.000,- minus €48.000,-) €62.000,- leenbijstand verstrekken. In het geval van een gezin zou de bijstand €1.336,42 (zie voor netto uitkering de tabel) per maand zijn; de leenbijstand zal dus na 46 maanden (3,8 jaar) zijn opgesoupeerd. Pas na de leenbijstand volgt een gewone bijstandsuitkering. De leenbijstand moet worden terugbetaald. Maar dat hoeft pas als de bijstandsgerechtigde weer werk heeft gevonden en meer verdient dan de bijstand. In Amsterdam hoeft iemand de eerste 10 jaar na het einde van de leenbijstand geen rente te betalen. Als na 10 jaar nog niet is afgelost, dan wordt er rente berekend over het niet afgeloste deel. De rente bedraagt de wettelijke rente, die dan geldt, verminderd met 3 procent.
Dossier: Slapend rijk?
recht op 90 procent van de gezinsbijstand en alleenstaanden zonder kinderen op 70 procent – mits er geen andere inwonenden zijn en er sprake is van woonkosten. Het bestaansminimum of sociaal minimum voor een alleenstaande is voor 2012 vastgesteld op €50,49 bruto per werkdag (zie tabel voor nettobedragen). Daar van moeten alle kosten voor levensonderhoud worden betaald. Lui op de bank liggen is er ook niet bij. In de bijstand geldt sollicitatieplicht, ook naar qua opleiding/ervaring niet passend werk. Ontheffing kan worden aangevraagd in geval van ziekte (of zorg voor een ziek familielid), verzorging van een klein kind (tot 5 jaar) of als er naar oordeel van DWI een andere reden is om niet te kunnen werken. Let op: ook de vakantieregeling is Vuistregel is dat gezinnen en samenwoversoberd. Een bijstandsgerechtigde mag nenden recht hebben op ongeveer het maximaal 4 weken op vakantie, uitgezonnetto minimumloon. Alleenstaande ou65-plussers. ders met thuiswonende kinderen hebben derd
De hoogte van de bijstandsuitkering verschilt per situatie: alleenstaand, met of zonder kinderen, zelfstandig of niet zelfstandig wonend… het telt allemaal mee. Ook kunnen er per gemeente verschillen optreden, vooral in de speciale regelingen voor minima zoals langdurigheidstoeslag, kwijtschelding gemeentebelastingen, kortingspassen (Stadspas), collectieve aanvullende ziektekostenverzekering en bijzondere bijstand. Het kabinet heeft bepaald dat bijstandsgerechtigden mét alle gemeentelijke extra's tezamen nooit boven de 110 procent van de bijstandsnorm uit mogen komen. Een uitzondering vormt de bijzondere bijstand: hulp in bijzondere individuele omstandigheden.
Jongeren
Met het afschaffen van de Wet Investeren in Jongeren (wij) vallen jongeren tot 27 jaar weer gewoon onder de wwb. Ze hebben daarmee in feite hun recht op bijstand teruggewonnen. Maar dat lijkt aardiger dan het is. Onder de wij kregen jongeren een leer-/werkaanbod. Dat is een opleiding of werk, of een combinatie daar van. Vervolgens werd gekeken of er een (aanvullende) inkomensvoorziening kon worden verstrekt. Het afschaffen van de wij gooit moeilijk bemiddelbare jongeren terug de bijstand in, in afwachting van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen (wwnv), die in 2013 in gaat. Jongeren tot 27 jaar melden zich bij het Jongerenloket op een van de Werkpleinen (DWI en UWV Werkbedrijf). Ze moe-
ten vanaf dat moment eerst zelf 4 weken op zoek naar een opleiding of betaald werk. Pas daarna komen ze in aanmerking voor een uitkering. De gemeente kan jongeren nog altijd verplichten om (weer) naar school te gaan en biedt daarin begeleiding. Het recht op een uitkering hangt af van het totale inkomen dat in het huishouden waar de jongere deel van uitmaakt wordt verdiend. Is dat voldoende dan is er geen recht op uitkering. Wie vóór 2012 onder de wij viel, zit in een overgangsregeling, die bijna in alle gevallen doorloopt tot 1 juli. Alleen als de bijstand eerder stopt en opnieuw wordt aangevraagd, gelden de nieuwe regels.
8 ac h t e r g r o n d
feb ruar i
2012 mug m ag a z i n e
wijzigingen in de bijstand Samen achter één voordeur
Gezinsleden die samen in één woning wonen, moeten financieel voor elkaar gaan zorgen: de huishoudinkomenstoets. Het inkomen van alle gezinsleden wordt meegeteld om de hoogte van de bijstandsuitkering te bepalen, dus ook dat van thuiswonende volwassen kinderen met een eigen inkomen. Maar ook de aow-uitkering van een inwo nende opa of oma. Het hele gezin mag maximaal zo'n €1.336,- aan bijstand ontvangen (netto inclusief vakantiegeld; dit bedrag kan per gemeente varië ren, zie tabel hieronder voor Amsterdam). Er zijn uitzonderingssituaties. Het inkomen uit de van een ouder telt niet mee; hetzelfde geldt voor gezinsleden met een awbz-indicatie van minimaal 10 uur per week, die wajong van een volwassen kind of
thuis door de eigen ouder(s) of kind(eren) word en verzorgd. Inkomsten van volwassen kinderen die studeren of een leer-/werkbaan hebben, word en pas meegeteld vanaf ongeveer €1.050,- per maan d. DWI geeft het volgende voorbeeld: een alleenstaa nde ontving in 2011 een bijstandsuitkering van €752 ,-. Haar dochter van 24 jaar woont nog thuis. Zij heeft een baan voor 4 dagen in de week en verdiende daar in 2011 €1.100,- mee. Samen hadden ze dus €1.85 2,-. Meldt de moeder zich nu bij de bijstand, dan word t het rekensommetje iets anders. Omdat haar doch ter €1.100,- per maand inbrengt, krijgt zij nog maar €153,- bijstand, om samen op €1253,- uit te kome n. Een achteruitgang van zo'n €600,- per maand (let op, bedragen kunnen in werkelijkheid anders uitva llen).
Alleenstaande ouders Ook alleenstaande ouders moeten hun best doen om werk te vinden. Met kinderen onder de 5 jaar, zijn bijstandsouders nog wel tijdelijk vrijgesteld van sollicitatieplicht (maximaal 5 jaar). Een bijstandsgerechtigde alleenstaande ouder met deeltijdbaan mag 12,5 procent van het loon boven op de uitkering houden, tot maximaal €120,- per maand en dat gedurende maximaal 2,5 jaar. Voor waarde is dat de ouder 27 jaar is of ouder en het jongste kind 11 jaar of jonger.
Andere vrijlatingen die nu bestaan voor alleenstaande ouders, vervallen in maar t. Als een thuiswonend kind 18 jaar wordt en niet meer naar school gaat, moeten dit kind en de ouder samen vragen om voortzetting van de bijstand. Veelal geldt dan een lager bijstandsbedrag dan voor een alleenstaande ouder. Zo mogelijk moet het kind een aanvullende bijdrage vragen bij de andere ouder; wanneer dit niet mogelijk is, kan recht bestaan op bijzondere bijstand.
Ouderen
in 2011) niet mee. Voor aanvullende pensioenvoorzieningen mag een werkloze oudere zelfstandige een bedrag tot maximaal €115.914,- buiten beschouwing laten, mits er een pensioentekort is. Sommige inwoners van dit land hebben onvoldoende aow-rechten opgebouwd, bijvoorbeeld wegens langdurig verblijf Voor de ioaw-uitkering geldt wel de het buitenland of immigratie op latere partnertoets (huishoudinkomenstoets) in leeftijd. In dat geval kan aanvullende maar niet de eis om eigen vermogen of bijstand worden aangevraagd. Daarbij de eigen woning eerst op te eten. Ioaw t wel gekeken naar een eventueel staat voor wet Inkomensvoorziening Ou- word ioen en spaargeld. Ook geldt hierbij dere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte pens de huishoudinkomenstoets. Wie recht op Werkloze werknemers. een aanvulling heeft, ontvangt die autoVoor oudere zelfstandigen (55-plus), matisch van de Sociale Verzekeringsbank zoals zzp'ers, die hun bedrijf hebben (SVB). Maar als een gepensioneerde moeten staken is er de ioaz, waarbij de samen met zijn kind(eren) onder de 65 'z' staat voor zelfstandigen. Ook de ioaz in één huis woont, dan moet een is in feite bijstand. Bij de berekening van jaar aanvulling bij DWI worden aangevraagd. de ioaz-uitkering telt eigen vermogen, Voor ouderen gelden andere normbedrainclusief de overwaarde van een eigen zie daar voor onderstaande tabel. huis, tot een bedrag van €122.094,- (gold gen;
Voor werklozen ouder dan 50 jaar gelden apar te regels. Zij krijgen na hun wwperiode (als deze langer heeft geduurd dan 3 maanden) geen wwb-uitkering maar een ioaw-uitkering, die overigens even hoog is als de gewone bijstand.
Oh ja, ook dit no
g...
MUG heeft zo zorgvuldig mogelijk alle bepalinge n dit artikel niet worde en meest actuele bedra gen (zoals eind januari n ontle bekend) op een rij gezet de website van DWI Am end. Kijk ook op . Rechten kunnen aan sterdam en op www. rijksoverheid.nl.
Netto bijstandsnorm inclusief gemeentelijke toeslagen (per 1 januari 2012) Ten laste komende kinderen? Alleenstaand 18 t/m 20 jaar* 21 t/m 22 jaar 23 t/m 64 jaar 65 jaar of ouder Alleenstaande ouder 18 t/m 20 jaar* 21 t/m 64 jaar 65 jaar of ouder Gezin beiden 21 t/m 64 jaar beiden 18 t/m 20 jaar* beiden 18 t/m 20 jaar* 1 persoon 18 t/m 20 jaar 1 persoon 21 t/m 64 jaar 1 persoon 18 t/m 20 jaar 1 persoon 21 t/m 64 jaar 1 persoon 21 t/m 64 jaar 2 personen 18 t/m 20 jaar 1 persoon 65 jaar of ouder 1 persoon 21 t/m 64 jaar**
mug m ag a z i n e
Zelfstandig wonend met ongedeelde woonkosten netto per maand vakantiegeld per maand
Niet zelfstandig wonend, wel woonkosten netto per maand vakantiegeld per maand
Geen woonkosten (inwonend) netto per maand vakantiegeld per maand
-
219,36 698,28 888,72 975,03
11,55 36,75 46,77 51,32
219,36 698,28 761,76 -
11,55 36,75 40,09 -
219,36 634,80 634,80 -
11,55 33,41 33,41 -
ja ja ja
473,28 1.142,63 1.227,02
24,91 60,14 64,58
600,24 1.015,67 -
31,59 53,46 -
473,28 888,72 -
24,91 46,77 -
nee ja
1.269,60 438,73 692,64
66,82 23,09 36,46
1.142,64 311,77 565,69
60,14 16,41 29,77
1.015,68 184,81 438,73
53,46 9,73 23,09
nee
854,16
44,96
727,21
38,27
600,25
31,59
ja
1.108,08
58,32
981,12
51,64
854,16
44,96
-
1.073,53
56,50
946,57
49,82
819,61
43,14
-
1.342,07
70,64
* = exclusief eventueel aanvullende bijstand; ** = ongeacht woonsituatie feb ruar i
2012 ac h t e r g r o n d 9
Schone letteren doorbreken apartheid Marcel Schor Bijlmer Boekt! beleeft op 7 februari a.s. zijn eerste editie. Die dag komen in het Bijlmerparktheater twee literaire werelden elkaar tegen: de blanke grachtengordel en het multi-etnische Zuidoost. Het idee komt van schrijfster Christine Otten.
‘I
n de multiculturele stad Amsterdam worden de schone letteren gedomineerd door blanken”, zegt schrijfster Christine Otten (50). ,,Dat moest anders, vond ik. Tijdens een tournee met Herman Koch en Michiel Romeyn ontstond het idee van een laagdrempelig variétéprogramma rond literatuur voor een divers publiek.” Ze ging praten met het Bijlmerparktheater en met de SLAA (Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam) en Bijlmer Boekt! was geboren. De eerste editie vind plaats op 7 februari. De oorsprong van Ottens idee ligt in de Verenigde Staten. Als journalist interviewde zij daar leden van The Last Poets, een groep zwarte dichters en muzikanten die vanaf 1968 politiek geladen rap maakt. Zelf zegt ze dat hun poëzie en muziek ‘een verpletterende indruk’ op haar maakte. Nog meer werd ze gepakt door de turbulente levensverhalen van bandleden Umar Bin Hassan en Abiodun Oyewole, vol politiek, geweld, liefde en drugsgebruik. Haar boek De laatste dichters is een literaire kroniek die op hun levens, gedichten en muziek is gebaseerd. Het is een inkijk in de Afro-Amerikaanse wereld. Tijdens Bijlmer Boekt! komt deze wereld samen met de blanke literaire grachtengordel. Op het avondvullende, revue-achtige programma staan schrijvers, dichters, theatermakers, acteurs, zangers,
straks daadwerkelijk met elkaar in aanraking komen, rijdt er op de dag van Bijlmer Boekt! een bus v00r literatuurliefhebbers in de stad die de weg naar het Bijlmerparktheater niet weten. Deze vertrekt op het Leidseplein. Bijlmer Boekt!, Bijlmerparktheater, Anton de Komplein 240, 020 3113930 (kassa), www.bijlmerparktheater.nl. Eerste editie: 7 februari, 20.30 uur; tweede editie: 8 mei. Entree plus busretour vanaf Leidseplein: €15,-. Entree zonder bus: €10,00, 65+ / CJP €7,50. MUG geeft 2 x 2 vrijkaartjes weg voor de editie van 7 februari. Hebben? Mail naar:
[email protected]. Wie het eerst komt het eerst maalt.
Christine Otten: ‘Gesproken verhalen horen net zo goed tot de letteren.’
rappers en muzikanten. Otten legt uit wat de bezoeker kan verwachten: ,,Literatuur is meer dan alleen romans, gedichten en korte verhalen. Gesproken verhalen horen net zo goed tot de letteren. Gerda Havertong gaat bijvoorbeeld zingen en een tori doen. Dat is in het Surinaams-Nederlands een uit het hoofd verteld persoonlijk verhaal met mythische elementen.” Verder geven Kees van Kooten, Blaxtar, Karin Amatmoekrim, Pablo Nahar
en Muna Shirwa acte de présence. Otten zelf doet de presentatie. Een paar jaar eerder was ze ook al in het Bijlmerparktheater als spreker tijdens het Black Magic Woman-festival. Ze sprak er toen over haar boek. Hoe kan een blonde, Europese vrouw zich vereenzelvigen met zwarte mannen in de Verenigde Staten? Voor Otten is dat geen moeilijke vraag. Ze vindt het spannend om vreemde culturen te ontdekken. Ze las die
dag een gedicht voor uit eigen werk. ,,Ik kwam er in een warm bad. Bezoekers herkenden in mijn boek hun eigen geschiedenis van vechten en zwarte emancipatie in een blanke wereld”, vertelt ze met geestdrift. ,,De laatste dichters werd ook door blanken omarmd, al was het voor die groep een vreemde wereld die ik beschreef. Ik ontsloot met mijn verhaal als het ware twee werelden.” Om ervoor te zorgen dat die
maand. Dat geef ik uit ik aan mijn lunch op school, kleding of verjaardagscadeautjes, benzine en zo nu en dan de kroeg. Ik spaar ook €50,- per maand, want ik wil graag een tweede tatoeage laten zetten en die kost €450,-. Ik ben absoluut niet verwend, maar ik krijg wel heel veel van mijn ouders. Ik snap best dat ze jongeren willen leren dat je moet werken voor je geld en sparen voor je spullen. Ik hou van voetbal. Ik speel zelf en mijn pa en ik hebben de seizoenkaart
van Ajax van mijn opa en oma overgenomen. We gaan naar alle thuiswedstrijden. We waren ook bij die beruchte bekerwedstrijd tegen AZ afgelopen december. Ik had een biertje gehaald en zat net; de sfeer was super. Zie ik ineens in mijn ooghoek die gozer (Ajax-hooligan Wesley van W., red.) het veld oprennen. Omdat iedereen begon te schreeuwen, draaide de keeper van AZ zich nog net op tijd om. De rest is geschiedenis. Dat de wedstrijd nu is overgespeeld voor een
Over SLAA Vanuit De Balie is de SLAA sinds 1982 hét live podium voor literatuur. Behalve in De Balie organiseert de SLAA ook evenementen op plekken als De Tolhuistuin, try-out-theater Het Perron, De Rode Hoed, het Bijlmerparktheater en het Comedy Theater in de Nes. De actualiteit maar ook de diversiteit binnen de literatuur staan centraal; literatuur in een creatieve, dynamische context voor een breed lezerspubliek. Info over SLAA-activiteiten: www.slaa.nl.
RONDKOMEN
Lezers vertellen Lea Nortan hoe zij de maand met weinig geld doorkomen
Sparen voor je spullen Ruben (18) woont thuis met zijn ouders en jongere broer (15). Ruben doet de drie jaar durende mbo-opleiding Sociaal Cultureel Werk (SCW). Ruben: ,,Ik werk 59 uur per maand bij de Hema en
verdien €251,-. Mijn ouders vullen dat aan met €110,-. En omdat ik de opleiding SCW volg, krijg ik €75,39 studiefinanciering. Daar worden mijn ziektekosten van betaald. Twee maanden geleden heb ik een scooter van €1.800,- gekocht. Mijn ouders hebben het geld voorgeschoten. Ik krijg twee jaar om hen terug te betalen. Maar zo lang wil ik er niet over doen. Ik los €200,- per maand af, dan ben ik er sneller vanaf. Hierdoor heb ik nog €161,- leefgeld te besteden per
10 ac h t e r g r o n d / k u n s t & c u lt u u r
feb ruar i
2012
publiek van 20.000 kinderen en hun begeleiders, is misschien wel afgekeken van Fenerbahçe uit Turkije. Maar ik vind het een geniaal idee. Die kids hebben een leuke dag gehad. Ik wilde de SCW-opleiding gaan doen omdat ik gek ben op kinderen. Eerst met het idee om op een crèche te werken. Tijdens de oriëntatieweken hoorde ik dat ik met een diploma van deze opleiding op zak nog veel meer richtingen op kan. Dat gaf voor mij de doorslag.” m u g m ag a z i n e
Arnoud van Soest De nieuwe bijstandswet, waarin het gezinsinkomen bepaalt of iemand een uitkering krijgt, pakt voor menig gezin dramatisch uit. Rebecca uit Diemen wacht per 1 juli een inkomensachteruitgang van honderden euro tenzij haar zoon vertrekt.
‘Moet mijn zoon de volledige verantwoordelijkheid voor zijn moeder en zusje dragen?’ Foto: Georgemaas/fotonova
‘Moet ik mijn kind de deur uitjagen?’
‘H
et is toch respectloos dat ik straks mijn zoon een paar euro moet vragen om iets te kunnen kopen?” Rebecca (52) woont in Diemen. In 2000 verliet haar man haar en haar twee kinderen, Wendy en Joost, die toen respectievelijk 6 en 16 jaar waren. Haar man liet ‘een enorme ravage’ achter, maar toen moest het ergste nog komen: vier maanden later stortte een dronken automobilist Rebecca in een zwaar ongeluk waarna ze uit de auto moest worden gezaagd. Ze hield er beschadigde nekwervels en verlammingsverschijnselen aan over. ,,De eerste maanden was ik een kasplantje.” Alsof de duvel er mee speelde, kreeg ze twee jaar later nog een auto-ongeluk gevolgd door een gekmakende serie kaak, long- en hersenvliesontstekeningen. Kortom, genoeg ellende om een mens zijn verstand te laten verliezen. ,,Ik heb écht op het randje gelegen. Steeds dacht ik: erger dan dit kan niet, maar het ging maar door. Ik was een wrak; de buurvrouw moest mijn dochtertje van
school halen.” Tijdens het gesprek biggelen de tranen verschillende malen over haar wangen, maar ze herpakt zich snel. ,,Ik ben een vechter. Ik heb mijn beperkingen, maar ik laat me niet kisten. Ik kom van onder en ik ga naar boven.” Gelukkig kreeg ze 24-uurs hulp, had ze een lieve buurvrouw, die helaas is ver-
De boel belazeren? ‘Zo ben ik niet!’ huisd, en heeft ze een zoon. Hij is haar steun en toeverlaat. ,,Joost deed alles voor me: hij haalde boodschappen en hielp met schoonmaken.” Des te wranger is het dat diezelfde Joost, inmiddels 28, door de nieuwe wet voor zijn moeder en zusje moet gaan betalen omdat hij nog thuis woont. Hij verdient namelijk te veel voor een sociale huurwoning, kan vrije sector
niet betalen en spaart nu voor een koopwoning. Voor Kerst kreeg Rebecca van de sociale dienst Diemen te horen dat de regels veranderen en dat per 1 juli 2012 haar bijstandsuitkering wordt stopgezet. ,,Mijn zoon moest mij en zijn zusje maar onderhouden. Ik viel bijna flauw toen ik dat hoorde. De consulente vond het ook heel erg, maar ja, zij heeft de wet ook niet gemaakt. Ze vroeg nog: heeft je zoon geen vriendin want dan kan hij daar misschien intrekken en houd jij je uitkering.” Maar Joost heeft geen vriendin. Hij overweegt wel om het huis te verlaten. Rebecca: ,,Als mijn uitkering wegvalt, moet hij voortaan alles betalen. We hebben uitgerekend dat zijn salaris alleen al opgaat aan vaste lasten, waaronder mijn gezondheidskosten. Er blijft geen dubbeltje over om te eten.” Onrechtvaardig, dat is het. ,,Moet mijn zoon de volledige verantwoordelijkheid voor zijn moeder en zusje dragen? Moet ik mijn zoon straks om een paar euro vragen als ik een onderbroekje moet kopen?
Problemen met uw uitkering? • Blijven betalingen uit? • Is uw uitkering afgewezen? • Is uw uitkering beëindigd? • Wordt uw uitkering teruggevorderd? • Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis.
mug m ag a z i n e
Walker
Wittensleger advocaten
Hunzestraat 70 1079 WE Amsterdam T (020) 6730055 F (020) 6730091 advocaten@walker wittensleger.nl www.walkerwittensleger.nl
Ik vind dat zó respectloos. Dat kan ik mijn zoon toch niet aandoen! Hij is mijn partner niet. Fiscaal ook niet, maar met die nieuwe wet wordt hij wel als zodanig beschouwd. Moet ik mijn kind dan de deur uitjagen?” En ja, de boel belazeren, wat iedereen haar aanraadt – zoonlief schrijft zich op papier uit maar blijft thuis wonen – daar houdt ze ook niet van. ,,Zo ben ik niet. Ik heb geen zin om in een gevangenis te leven, omdat je dan constant in angst leeft dat er iemand aan de deur kan komen.” Maar ook al zou haar zoon het huis verlaten dan zou dat voor haar en haar dochter nog geen oplossing zijn. ,,Ook als ik hier met mijn dochter achterblijf, kan ik de huur van €780,- niet opbrengen. Als mijn dochter achttien wordt, ben ik weer een alleenstaande en krijg ik €650,-. Dan trek ik die huur niet ondanks de huurtoeslag.” Of de nieuwe wet de regering geld gaat opleveren en of het allemaal te controleren is, waagt ze te betwijfelen, maar ze vindt de nieuwe wet nog krom ook. ,,Als ik mijn zoon laat vertrekken en twee mensen huren een kamer bij me voor €500,- per maand, dan mag dat blijkbaar wel want die zijn geen bloedverwant.” Hoe het verder moet? ,,Ik probeer nu werk te vinden, maar de vraag is of ik een baas om de tuin moet leiden en over mijn ziektegeschiedenis moet zwijgen. Soms voel ik me een tijdje goed maar nu heb ik weer wat aan mijn nieren, zodat ik geregeld naar het ziekenhuis moet. Maar ik blijf knokken; ik zal laten zien dat ik terugkom.” De namen in dit artikel zijn uit privacyoverwegingen gewijzigd. maart
2011 ac h t e r g r o n d 11
Kinderen kunnen hun culturele hart ophalen bij de verschillende theatrale workshops tijdens het Sprookjes in de Krokus Festival
Sprookjesfiguren die zomaar uit hun schilderij stappen Arnoud van Soest Uitvinden hoe water klinkt? Overdag beleven wat er ‘s nachts in het museum gebeurt? Bij de workshops van het Sprookjes in de Krokus Festival kunnen kinderen van 4 tot 12 aan de slag met muziek, acteren of het inrichten van een museumzaal. ,,We brengen theater, film, beeldende kunst en diverse leuke workshops”, legt Rinske Verdult van het Ostadetheater uit. ,,Door samen op te trekken, proberen we bijvoorbeeld kinderen die tot nu toe alleen de bioscoop bezoeken, ook eens een kijkje in een theater te laten nemen.” Het Ostadetheater biedt verschillende workshops aan. De JeugdteJAterschool verzorgt voor kinderen van 8 tot 11 de spannende workshop Sprookjesmuseum. Medewerkster Vivian Lampe: ,,Een museum in de nacht is best spannend. Zodra iedereen weg is, komen de beelden tot leven en kunnen sprookjesfiguren zomaar uit hun schilderij stappen – om lol te trappen, ruzie te maken, of
colum
verliefd te worden. Wat er in zo’n nacht precies gebeurt, bepalen de deelnemers zelf. Een deel van hun improvisatie leggen we vast en laten we in het laatste kwartier van de workshop aan de ouders zien.” (27 februari: 16.00 uur, 8-11 jaar) Karin van der Veen van Muziekschool Amsterdam zoekt in de workshop De klank van water met de kinderen uit welke klanken je met water kunt opwekken. ,,Hoe water klinkt? Geen idee!”, zegt ze. Karin is pianiste en luistert graag naar componisten die zich door water hebben laten inspireren. ,,Maar dat gaan we in de workshop uitzoeken, ik ben nog druk bezig met de voorbereidingen. Ik neem flessen mee die ik met water vul, dat levert al verschillende klanken op. Net als je klanken kunt maken door op een wateroppervlak te slaan, of water uit te schenken.” (27 februari: 11.00, 13.30, 14.45 uur, 6-9 jaar) Het Stedelijk Museum verzorgt de workshop: Richt je eigen museumzaal in, voor kinderen van 6 tot 12. Welke kunst laat je zien? Welke
Het Ostadetheater levert uiteraard zelf ook een bijdrage aan het festival. Poppentheatermaker Hans Schoen maakt met zijn
Eén groot kijk-, hoor-, voel- en proefavontuur prachtige tafel-, hand- en stokpoppen en schimmenspel de vrolijke voorstelling Een grote, dikke pannenkoek, waarin onder meer een voldane tante, een kieskeurig konijn en een gulzig varken langskomen. En Mariska Simon brengt de muziektheatervoorstelling Ezel en beer, over een ezel en een beer die elkaar in Afrika tegenkomen, goede vrienden worden en elkaar
door dik en dun steunen als een van hen last van heimwee krijgt. (28 februari: 14.30 uur, 4+) Bijzonder is de voorstelling Rupsje van regisseur Maarten Bakker, omdat deze óók geschikt is voor blinde en slechtziende kinderen. De Koninklijke Visio, het expertisecentrum voor blinden en slechtzienden, heeft de makers bijgestaan. Rupsje gaat over anders zijn. Het is een vrolijke, beeldende voorstelling met veel muziek. Alle zintuigen worden geprikkeld, zodat het één groot kijk-, hoor-, voel-, proef- en ruikavontuur wordt. (4 maart: 14.30 uur, 3+) Niet alleen in het Ostadetheater zijn theatervoorstellingen. Bibliotheek Cinétol haalt de vertelvoorstelling Tim en de boot naar Timboektoe in huis. Het verhaal is niet al te ingewikkeld: Tim zit in bad, het bad wordt een boot en Tim vaart naar Timboektoe. Maar waar ligt Timboektoe eigenlijk? (1 maart: 11 uur, 3-6 jaar) Voor film tenslotte moet je natuurlijk in Rialto zijn. ,,Qua filmpro-
grammering is het aanbod voor de allerkleinsten in Amsterdam zeer beperkt”, stelt Vanessa Groenewegen van het filmhuis aan de Ceintuurbaan. ,,Er zijn weliswaar regelmatig mooie en spannende jeugdfilms te zien, maar wij vinden het ook belangrijk om kinderen jonger dan zes jaar kennis te laten maken met de bioscoop. Films als De Avonturen van het Molletje (28 februari, 15 uur), Cirkelientje (3 maart, 15 uur) en De Beestenboot (1 maart, 15 uur) zijn voor die doelgroep echte klassiekers. Altijd leuk!” Voor de iets oudere kinderen is er de jeugdfilm Knetter van Martin Koolhoven (26 februari, 15 uur, 6+). ,,Ook voor volwassenen is dat een aanrader. De regisseur is er namelijk in geslaagd om een op zich best pittig onderwerp (hoofdpersoon Bonnie heeft een manisch-depressieve moeder, een rol van Carice van Houten, red.) héél grappig en luchtig te houden.” Voor meer informatie: www.ostadetheater.nl (theater en workshops), www.rialtofilm.nl (films), www.oba.nl (Tim en de boot naar Timboektoe)
n Nicolien Mizee
Koffie, drank en pillen ,,We kunnen over een verlofregeling gaan praten als we eerst samen een nieuw traject hebben bepaald waarin je kunt werken aan je verslavingsproblematiek”, zegt de hulpverlener. ,,Ik wil niet in een traject!” roept de man en loopt naar de deur. ,,Slaap lekker”, roept de hulpverlener hem nog achterna. ,,Dat maak ik zelf wel uit!” schreeuwt de man. ,,Groot gelijk!” zeg ik uit de grond van mijn hart tegen de televisie. Die hulpverlener ergert me. Hij zit er zo zakkig bij, hij gebruikt dat verschrikkelijke hulpverle12 k u n s t & c u lt u u r
kleuren komen op de muur? De kinderen maken een tentoonstelling in het klein, die ze na afloop mee naar huis kunnen nemen. (2 maart: 10.00, 14.00 uur, 6-12 jaar)
feb ruar i
2012
nersjargon en intussen is hij gewoon de almachtige die die meneer zijn drank en vrijheid afpakt. Niet in elk ziek mens zit een gezond mens. Dat blijkt ook bij de aftiteling van deze documentaire: de man heeft kort na de opname zelfmoord gepleegd. De schepping is onvolmaakt. Het leven is niet zo leuk. Goddank zijn er koffie, drank en pillen die ons een beetje de dag door kunnen helpen. Ik heb altijd gedacht dat ik niet verslavingsgevoelig was, tot ik kennismaakte met slaappillen. Binnen de kortste keren was ik door de voorgeschreven hoeveel-
heid heen en ging ik naar de dokter voor een nieuw recept. Ik zette me schrap. Nu zou de dokter me natuurlijk gaan uitleggen hoe fijn het voor mij zou zijn als ik geen pillen nodig had. Maar niemand moet mij voorschrijven wat ik moet vinden en willen. Ik vond die pillen heerlijk en ik wilde er zo veel mogelijk! Het loopt anders. Dokter Jansen kijkt me met zijn blauwe ogen vriendelijk aan. ,,Toen ik nog een jong doktertje was, wilde ik iedereen van de pillen afhelpen”, zegt hij. ,,Maar daar ben ik anders over gaan denken. Ik geef de apotheek strikte orders dat je er elke maandag twee mag
komen halen. Afgesproken?” Afgesproken. De dokter heeft gelijk. Hij moet de touwtjes strak in handen houden, want ik kan het niet. Dit is een volmaakte oplossing. Elke maandag legt de assistente twee pilletjes in mijn uitgestoken hand en dans ik naar huis. Eén keer geeft een invaller me per abuis een heel pakje mee. Zonder een spier te vertrekken pak ik het aan en heb een heerlijke maand vol pillen. Hadden we die meneer die zo graag wilde zuipen niet een klein kamertje ter beschikking kunnen stellen waar hij elke dag een paar flessen achterover mocht slaan en z’n roes uitslapen? mug m ag a z i n e
Jos Verdonk Felix Meritis behoort niet tot de canonieke, toeristische topattracties van de stad, maar is wellicht wél het best bewaarde geheim van Amsterdam. De beeldenzaal van Felix Meritis zoals geschilderd door Adriaan de Lelie in 1809 Collectie Rijksmuseum
H
Paleis van het Vrije Woord
et instituut is het geesteskind van een genootschap van zo’n veertig zeer financieel draagkrachtige, maar ook tamelijk liberale Amsterdamse burgers. Het idee was om een tempel op te richten ter ere van de wetenschap en kunst: het ‘huis van de burger’. Dit vooruitgangsdenken paste helemaal in de tijdgeest van de Verlichting. Het genootschap is al lang een stille dood gestorven en Felix Meritis (‘Gelukkig door verdiensten’) is sinds 1988 een stichting, het Europees Centrum voor Kunst, Cultuur en Wetenschap. Op een ijzige woensdagmiddag in januari staat uw verslaggever aan de Keizersgracht voor de witte gevel van Felix Meritis. Het gebouw van architect Jacob Otten Husly is hoog en voorzien van vier classicistische zuilen. De massieve voordeur wordt op een kier gehouden door een lederen stootkussentje – wellicht symbolisch voor deze intellectuele vrijplaats – waar voor een stevige discussie de poort altijd open staat. In de foyer zitten Linda Bouws en Nana Jongerden al achter een kop koffie te wachten. Bouws is sinds tien jaar directeur van de stichting en Jongerden is verantwoordelijk voor de publiciteit. Voor beide dames is ‘Felix’ meer dan een dienstbetrekking van negen tot vijf. ,,Het is gewoon een pand waar je verliefd op wordt”, verklaart Bouws uitbundig. ,,Felix Meritis is een eeuw ouder dan het Concertgebouw”, vult Jongerden aan. ,,Sterker nog: de Kleine Zaal van het Concertgebouw is een exacte kopie van onze concertzaal.” m u g m ag a z i n e mug
feb ruar i
Bouws: ,,In de achttiende eeuw bestond er nog een monogaam huwelijk tussen kunst en wetenschap. Dat werd toen nog als één discipline gezien. Zo was het heel gewoon dat in dit gebouw aandacht werd besteed aan tekenen en muziek, maar ook aan natuurkunde, sterrenkunde en koophandel.” Felix Meritis werd het clubhuis van de nieuwsgierige welgestelden en dat leidde tot merkwaardige experimenten. Jongerden: ,,In het oorspronkelijke ontwerp liep er een ronde schacht van het dak tot aan de begane grond. Deze verticale tunnel werd gebruikt voor zwaartekrachtproeven. Dan liet men bovenaan de schacht een vogelveertje vallen en keek hoe lang het duurde voordat het op de grond terechtkwam. Volgens onbevestigde geruchten werd er ooit zelfs een complete dode koe naar beneden gegooid.” De zwaartekrachtwetten van Isaac Newton maakten aan dergelijke heilloze en in onze moderne ogen amateuristische experimenten een einde. De schacht werd afgesloten. Intussen maakt de moderne stichting Felix Meritis zich op voor haar 225-jarig bestaan in 2013. In dit Amsterdamse jubeljaar valt sowieso nogal wat te vieren. De Amsterdamse grachten bestaan 400 jaar en ook het Concertgebouw (125), Artis (175) en het Van Gogh Museum (40) vieren hun verjaardag. Bouws: ,,Felix Meritis gaat het heel uitgebreid doen. Naast lezingen, debatcafés en concerten, komen er openbare rondleidingen door het gebouw en het observatorium op het dak wordt
2012 k u n s t & c u lt u u r 13
feestelijk heropend. Daar komt een kunstwerk van Joseph Semah: een marmeren vloer waarin de grachtengordel symbolisch wordt verbonden met de sterrenhemel. Vier sterrenkijkers zullen op de binnenstad gericht staan. Maar dat is nog niet alles. Op een aantal gebouwen, zoals De Nederlandsche Bank, komen in blauwe
De Zuilenzaal was ooit de bibliotheek van het genootschap en is nu in gebruik voor journalistieke bijeenkomsten en literaire presentaties. Een huwelijk sluiten behoort ook tot de mogelijkheden. In de Teekenzaal worden nog steeds cursussen gegeven, net als twee eeuwen terug. Na de Tweede Wereldoorlog vonden zowel de
Naar verluidt werd er ooit een dode koe naar beneden gegooid neonletters citaten te staan die verwijzen naar de geschiedenis van de stad en Felix Meritis. Die verlichting is alleen vanaf ons observatorium te zien. Denk aan een citaat als ‘Kijk omhoog Sammy’.” De link met Ramses Shaffy is niet toevallig. Eind jaren 60 hield deze zanger zijn café chantant, een begrip voor Amsterdammers boven de vijftig, in het voormalige Departement van Natuurkunde van Felix Meritis. Deze zaal werd ook de thuisbasis van Bram en Freek van Neêrlands Hoop. Ze heet nog steeds de Shaffyzaal, als eerbetoon aan de zanger. Met Nana Jongerden beklim ik de houten trappen die naar alle zalen voeren. We treden in de fameuze voetsporen van Schopenhauer, de dichter Johannes Kinker en zelfs Napoleon Bonaparte. In de Concertzaal vinden regelmatig concerten plaats, vooral van oude kamermuziek.
communistische krant De Waarheid als de Communistische Partij Nederland onderdak in het pand. De zaal van de CPN werd indertijd ‘Het Kremlin’ genoemd, en heet nog steeds zo. Helemaal boven krijg ik het goedbedoelde advies vooral niet over de reling de diepte in te kijken. Weer veilig op de begane grond nemen we afscheid. ,,Natuurlijk maak ik mij zorgen over de bezuinigingen op cultuur”, zegt Linda Bouws. ,,Er gaan zeker klappen vallen. Ik vind het belangrijk dat er in Amsterdam een klimaat blijft bestaan waarin ook kleine, nieuwe culturele initiatieven zich kunnen blijven ontwikkelen. Als Felix Meritis ontvangen wij tot nu toe een kleine jaarlijkse subsidie. Maar voor de rest zijn we zelfvoorzienend. Ik zie mijzelf als cultureel ondernemer. Misschien moet ik over cultureel ondernemen maar eens een workshop gaan geven!”
2011 k u n s t & c u lt u u r 13 gelukkig door verdiensten maart
Stadsdichter Starik tabee, stadsdichter Wigman welkom! Peter van Lieshout Na twee volle jaren noeste arbeid, resulterend in een schijnbaar niet te stuiten reeks maximaal aansprekende gedichten die stuk voor stuk inhaken op de stadse alledag en verse realiteit, zit de ambtstermijn van F. Starik er op. Tijdens een ware bonte avond vol poëzie en andere geluiden in vele talen en toonaarden deed burgemeester Eberhard van der Laan hem uitgeluide. Waarop de voorzitter van het stadsdeel Centrum, Roeland Rengelink, Stariks opvolger, de nieuwe stadsdichter Menno Wigman (ook werkzaam als vertaler en bloemlezer) mocht installeren. Ook al iemand die alom bejubeld en gelauwerd werd als groot talent, en dus de komende jaren garant voor menig vers in de pers en op diverse podia. Zijn nieuwste bundel Mijn naam is Legioen, luttele weken geleden bij uitgeverij Prometheus verschenen, oogstte onmiddellijk een reeks lovende recensies. Starik, scheidend stadsdichter, zoals veel van zijn collega’s standaard strak in het maatpak genaaid, puntig geschoeid maar steevast van open boord voorzien, viert zijn afscheid in de eerste week van februari op een heel aparte manier.
Daarvan meegenieten kan, al is enige haast geboden. Bij de ingang van menig supermarkt drentelt steevast een verkoopkracht van de daklozenkrant Z! in het rond. Ditmaal met een zeer bijzondere, driedubbeldikke editie, voor het overgrote deel gewijd aan leven en werk van Starik. Vele tientallen gedichten en haast even zoveel foto’s, en dat, dankzij een behulpzaam Amsterdams Fonds voor de Kunst en een gulle hand van Stadsdeel Centrum, voor de normale prijs van twee euro. Geen geld voor een bewaarbundel van 96 bladzijden. Een daklozenkrant om niet te missen. In de aanbieding tot en met donderdag 9 februari! Vervroegd pensioen zit er voor de gewezen stadsdichter overigens niet in. En er is geen sprake van dat F. Starik zijn treffende waarnemingen straks achter welverdiende sansevieria’s zal verrichten. Blakend van werk- en scheplust neemt hij binnenkort zijn nieuwe werkruimte in gebruik. Vele optredens zitten in de pijplijn of zijn reeds gepland. Zoals dat van 4 mei aanstaande, wanneer de scheidende en de opvolgende stadsdichter in de Melkweg een speciaal programma rond oorlog en (on)vrijheid zullen presenteren. De dichter zal ook nog wel vergezeld door muzikanten optreden. Een nieuwe dichtbundel is al
r
mme
rnu ewaa
ldik b
ubbe dried
ik r a t r S te F. h c i sd d a t s de amsterdamse daklozenkrant nr. 3 • DI 27 jan - Do 9 feb 2012 • JG. 18 €2 waarvan 0,90 voor De verkoper tweewekeliJks • let op het pasJe
in de maak, en wie weet valt straks weer een roman te verwachten, als opvolger van zijn alles omvattend micro-stadsportret De Gastspeler en zijn nodig een herdruk verdie-
nende debuut Mijn Leven Als Museum. Dat was en is een nog steeds hilarisch brievenboek waarin, nu alweer bijna twintig jaar geleden, een met smaak en levendige fan-
tasie begiftigde kraker annex uitkeringsgerechtigde de eindeloze schriftelijke strijd aangaat met het dorre ambtelijke gesnurk vanachter de loketten van de dienst die toen nog als De Soos bekend stond. Stariks huidige bemoeienissen met de ‘Poule des Doods’, een samenwerkingsverband met de Dienst Werk en Inkomen, waarbij gerenommeerde dichters de opdracht krijgen een herdenkingsgedicht te schrijven bij de eenzame begrafenis van wie zonder kip of kraai of zelfs maar naam komt te overlijden gaan overigens gewoon door. Dat doorlopende project leverde tot dusver twee prachtboeken op: De Eenzame Uitvaart en Een Steek Diep, uit respectievelijk 2005 en 2011, beiden uitgegeven door Nieuw Amsterdam. De Openbare Bibliotheek houdt de herinnering aan gewezen stadsdichters levend. Van gedichten van achtereenvolgens Adriaan Jaeggi, Robert Anker, Mustafa Stitou en F. Starik zijn fraaie wandteksten vervaardigd, die de muren sieren van de begane grond van de hoofdvestiging aan de Oosterdokskade. Als er voor hem straks geen plek meer over is zal Menno Wigman trouwens glimlachend genoegen nemen met een eeuwigdurende publikatie in de stationshal van Amsterdam Centraal...
Twintig jaar Cult op de lokale televisie, tijd voor een archief Helena Karsten CultTV bestaat twintig jaar. Een hele prestatie voor een kleine, dwarse eend in de bijt van medialand. Maar wat te doen met dat archief van twintig jaar hoofdstedelijke avant garde? CultTV zoekt sponsors. Vanuit het kunstenaars- en muzikantencollectief Stichting Varke (Vereniging Avant-gardistische Recalsitrante Kulturele Evenementen) kwam ooit het idee om een muziek- en kunstprogramma te maken. Kunst omdat het moet, nu al twintig jaar op de lokale Salto-stadszenders A1 en A2 en tegenwoordig ook online. Initiatiefnemers Gerrie Bezuilen, Pjotr van Mook, Jus Scherpenzeel en Evertjan Vonk startten met weinig budget vanuit discotheek Mazzo aan de Rozengracht, in de jaren 80 het kloppend hart van de creatieve scene in Amsterdam. Het programma werd op Salto uitge14 k u n s t & c u lt u u r
zonden. Nog geen drie jaar na deze flitsende start kwam er een abrupt einde aan de vaste opnamelocatie door een verwoestende brand in de Mazzo. CultTV begon aan een nomadenbestaan. Apparatuur en archief werden onder de medewerkers verspreid. Anno 2012 is Evertjan Vonk nog altijd de drijvende kracht. Werknemers heeft hij niet. Alleen gastredacteuren die het leuk vinden hun favoriete band te interviewen of over één bepaald onderwerp alles weten. De rest van de zendtijd vult Vonk grotendeels zelf. Vonk hoeft geen rekening te houden met commerciële belangen. Subsidie krijgt hij niet. De kosten voor de zendtijd, één uur per week à €35,-, zijn ook zonder reclameopbrengsten nog wel op te brengen. En een eigen studio bezit CultTV niet, wel heeft Vonk eigen apparatuur bijeengescharreld. ,,Steeds huren is op termijn duurder,” verklaart Vonk monter, ,,dat had ik gauw door. Toen ben ik op
feb ruar i
2012
Evertjan Vonk, drijvende kracht achter CultTV Foto: Helena Karsten
een aantal bedrijven af gestapt met de vraag of ze cash in CultTV wilden investeren.” Zendtijd gevuld krijgen kost volgens Vonk nog de minste moeite. ,,Er gebeurt in onze hoofdstad genoeg muzikaals en kunstzinnigs in een week. En als ik eens geen zin heb om iets nieuws te filmen, kan
ik putten uit een flink archief met eigen materiaal.” En dat archief is de financiële achilleshiel van CultTV. Vonk zoekt sponsors om het in twintig jaar tijd opgebouwde archief in stand te houden en te ontsluiten. Het bevat unieke opnames van optredens en kunstprojecten
in Paradiso, De Melkweg en diverse kleine podia. Helaas is het grootste deel nog niet gedigitaliseerd. Vonk is er nog niet aan toegekomen. Hij zou de klus door een stagiair kunnen laten opknappen, wat in deze branche niet ongebruikelijk is. Maar hier moet Vonk niet aan denken. ,,Moet ik me ook nog zorgen gaan maken over of zo iemand hier wel echt iets leert.” Toch neemt hij bij hoge uitzondering wel eens een stagiair aan: ,,Wanneer de school belt in een laatste wanhoopspoging een leerling te slijten die niet wil deugen. Dát voel ik dan wel als een uitdaging. Het reguliere onderwijs krijgt er niks uit, denk ik dan. Ik stuur hem meteen de straat op met een camera voor zijn eerste opdracht. En hij mag pas terugkomen als hij wat heeft.” CultTV zendt elke vrijdag van 19.00 tot 20.00 uur uit op Salto A1. Online te bekijken via www.salto.nl en www.culttv.nl. m u g m ag a z i n e
Toine Graus Roy Dames is een zeer productieve Amsterdamse filmer en fotograaf. Penoze, daklozen, prostituees, loverboys, asielzoekers, alle mensen die buiten de normale kaders vallen brengt hij in beeld. ,,Ik wil ze begrijpen en begrijpbaar maken."
Roy Dames onverschrokken documentairemaker W
e schrijven 1986. Het is gezellig in café De Eik in AmsterdamOost. Roy Dames geeft rondje na rondje. Stamgasten ‘Verbrande’ Herman, ‘Rooie’ Jos, Jantje en ‘Dikke’ Bob kunnen er wel om lachen. Aan het eind van de avond heeft Dames niet genoeg op zak om zijn rekening te betalen. Geen nood: Herman schiet wel even voor. En zo rolt Dames het penozemilieu in. Beroepshalve kwam het hem goed uit: de kleine en minder kleine criminelen uit de kroeg bleken magnifiek filmmateriaal. Drie documentaires waren het resultaat: Ik ben Jantje (1994), Vrienden voor het Leven (2000) en de klapper Foute Vrienden uit 2010. Daarmee won Dames de Beeld en Geluid Award en drong hij door tot het Nederlands Filmfestival. Hij heeft plannen om van Foute Vrienden een echte speelfilm van te maken. Zestien jaar lang volgde Dames zijn kroeggenoten. Met sommigen is hij bevriend geraakt, en dat is niet vanzelfsprekend voor iemand uit een welgesteld middenklassemilieu, vertelt Dames in een coffeeshop in Oud-West. ,,Maar ik dronk lekker mee en was behoorlijk streetwise. Ik stond van weinig dingen te kijken. Je kon wel lachen met die gasten. Soms verdienden ze pakken geld met hun criminele activiteiten maar dat heeft ze uiteindelijk niet veel opgeleverd. De meesten raakten in puin, in de bak of door de alcohol. Dan vraag ik me altijd af, hebben ze wel plezier gehad? Aan drank kun je een tijd plezier beleven. Zoals Rinus, maar toen hij moest stoppen met drinken werd hij depressief. Ik geloof niet zo in therapie. Mensen veranderen niet snel. Dakloze Leo moest van de hulpverlening in een huis gaan wonen
Roy Dames: ‘De meesten zijn in puin geraakt. Maar, vraag ik me altijd af: hebben ze wel plezier gehad?’ Foto: Ingrid de Groot
wil het zelf begrijpen en begrijpbaar maken zonder te oordelen. Mensen doen niet zomaar wat. Ik onderzoek wat erachter zit. Zo heb ik een zoektocht gemaakt door de brains van een pedofiel. Tien jaar lang heb ik hem gevolgd. Wie is die man? Het bleek een vreselijk eenzame man te zijn. Als kind werd hij opgenomen in een jongens-
‘Mensen doen niet zomaar wat, ik onderzoek wat erachter zit’ maar hij mist het zwerven nog elke dag.” Dames heeft een voorliefde voor mensen in de marge van de samenleving, getuige de lange lijst van documentaires die hij maakte over daklozen, asielzoekers, loverboys, ‘mocros’, prostituees, verslaafden en sadomasochisten. ,,Ik voel me aangetrokken door dat soort mensen”, zegt Dames ,,Hoe vergaat het ze? dat boeit me. Ik mug m ag a z i n e
feb ruar i
huis en werd daar verliefd op een andere jongen. Dat kon natuurlijk niet. Nooit is er met die man gepraat. Zo raakte hij in een fantasiewereld, waarin hij leed aan allerlei niet bestaande ziektes. Hij raakte aan de drank en stierf. Veel mensen blijven eenzaam en gaan naamloos dood.” Dames heeft affiniteit met de zelfkant, dat is duidelijk maar hoe staat het met
2012 k u n s t & c u lt u u r 15
hem zelf? ,,Toen ik Jantje draaide, snoof ik ook coke, fantastisch. Alles vind ik heerlijk wat er aan drugs bestaat. Drank ook en lekker eten trouwens ook. Maar godzijdank is mijn verslaving aan film en fotografie groter dan die aan alcohol en drugs. Als ik dat niet had, was ik allang naar de gallemiezen gegaan. Ik ben gewoon gek van dit vak, misschien nog meer van fotografie dan van film. Een foto met een goeie compositie vind ik mooier. Dat staat. Fotograferen deed ik al toen ik tien was. Mijn grote voorbeeld is Henri Cartier-Bresson. Hij is de man van het moment. Dat probeer ik ook te grijpen met mijn camera.” Zijn meest recente documentaire is Mocros (2011), waarin hij een paar jonge Marokkanen in Rotterdam gedurende acht jaar volgt. Die langetermijnaanpak is typisch voor zijn stijl. Helaas vond het Nederlands Filmfonds de film vooroordeelbevestigend. Dames haalt zijn schouders erover op: ,,Wat heb je aan zo'n mening. Daar kan ik niks mee.” Niettemin zal de film dit voor-
de zelfkant in beeld
jaar op de Nederlandse tv te zien zijn. In Beverwijk deed Dames de hbs (voorloper van havo/vwo, red.). Daarna moest hij in dienst. Dat wilde hij niet. Hij ging in hongerstaking tot hij S5 kreeg, de verklaring dat je geestelijk niet stabiel genoeg bent voor het leger. ,,Dat was not done in dat conservatieve katholieke milieu. Ik werd de pispaal van de familie en ook van mijn vriendenkring. Maar ik was heel overtuigd van mezelf. Die houding is mij in mijn filmleven goed van pas gekomen. Ik heb nog kort op de filmacademie gezeten maar begon algauw met mijn eerste documentaire over de Wallen met pooiers en prostituees als zwarte Lola. Het was een buurtfilm; ik wil dicht bij de mensen blijven.” Dames barst nog van de ideeën, toch is hij ook bezig de balans opmaken. ,,Ik ben alles wat ik heb gemaakt aan het verzamelen. Ik rubriceer het, plak foto's in, stop de negatieven in mappen. Een selectie van mijn foto's zet ik op mijn website www.roydames.nl.”
cultuuragenda Zondag 5 februari
Lezing Ewoud Sanders Jodenstreek, jodenfooi, het zijn slechts twee voorbeelden van de vele Nederlandse woorden die naar joden verwijzen. Taalhistoricus en journalist Ewoud Sanders gaat in op de geschiedenis en het ontstaan van deze woorden en uitdrukkingen. Locatie De Nieuwe Kerk, Dam Info 020 6386909 www.nieuwekerk.nl Aanvang 15:00 Toegang volwassenen €15 Stadspas €12 kinderen t/m 15 jaar gratis Woensdag 8 februari
Workshop Valentijnsdag Kinderen vanaf 6 jaar kunnen hier van papier iets moois maken voor iemand die ze lief vinden. Locatie Openbare Bibliotheek Amsterdam Banne Buiksloot, Nieuwendam en Hagedoornplein Info www.oba.nl Aanvang 14:30 aanvang hagedoornplein 16:00 Toegang €5 met OBA pas gratis Dinsdag 14 februari
Valentijnsdag Love Special Valentijnseditie van de Comedytrainshow. Stand-up comedy, in het Nederlands. Locatie Theater Toomler, Breitnerstraat 2 Info 020 6707400 www.toomler.nl zaal open 19:00 aanvang 20:30 Toegang €12,50
1
1
Di 14 t/m za 18 februari
Something Raw Internationaal dans- en performancefestival. Op drie locaties tonen 57 jonge, spraakmakende kunstenaars werk met het thema Explorations in Solidarity. In een tijd waarin het individu een bijna heilige status heeft en de traditionele gemeenschapsvormen zijn vervaagd, gaan ze op zoek naar nieuwe vormen van community, samenwerking en solidariteit. Locatie Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, Nes 43 / Frascati, Nes 45 / Pintohuis, Sint Antoniesbreestraat 69 Info 020 6268826, www.brakkegrond. nl Aanvang divers Toegang divers max €16 Zaterdag 18 februari
2
16 k u n s t & c u lt u u r
feb ruar i
2012
Helemaal Melkweg Eerste editie van een regelmatig terugkerende avond/nacht waarin de Melkweg zich in alle diversiteit laat zien. Dans, performance, film, literatuur, muziek en exposities. Afwisselend programma (zie site) tot in de vroege uurtjes, en natuurlijk ook van alles te eten en te drinken. Het hele gebouw is open en met één (voordelige) ticket toegankelijk. Locatie Melkweg, Lijnbaansgracht 234a Info 020 5318181 www.melkweg.nl Aanvang 19:00 Toegang (excl. lidmaatschap €4) €10
Za 18 februari
Exclusive 90's Van de grootste hits tot de allerslechtste one-hit-wonders uit de jaren 90. Dj's: Bradd Tipp en Sweet Le Freak. Locatie Club 8, Admiraal de Ruyterweg 56 Info 020 6851703 www.club-8.nl Aanvang 23:00 Toegang €7,50 voorverkoop €5 Za 18 t/m zo 26 februari
Huishoudbeurs De nieuwste huishoudelijke snufjes vind je er nog steeds, maar ook de laatste nieuwtjes op het gebied van mode en verzorging, wonen, koken en vrije tijd. Optredens, demonstraties, workshops, proeverijen en scherpe aanbiedingen. Nieuw dit jaar: The Fashion Lisst, een grote stock&sample sale van hippe modemerken. Locatie Amsterdam RAI, Europaplein Info www.huishoudbeurs.nl Aanvang 11:00 Toegang Kassa €18 voorverkoop €14 avondkaart 23/24 februari vanaf 18:00 €10 t/m zondag 26 februari
Paddestoelen Paradijs Kwekerij waar je alles kunt leren over het kweken en klaarmaken van alle soorten paddestoelen, paddo's incluis. Kunst, lezingen en workshops, een laboratorium en een bibliotheek. Locatie Mediamatic Bank, Vijzelstraat 68 Info 020 6389901 www.mediamatic. net Aanvang 13:00 Toegang €5 Za 25 februari t/m zo 4 maart
Kinderboerderij de Pijp Natuurspeelmiddagen, dieren knuffelen, pony- of ezelrijden en andere leuke activiteiten voor kinderen van 4 tot 14 jaar. Locatie Kinderboerderij de Pijp, Lizzy Ansinghstraat 82 Info 020 6648303 www.kinderboerderijdepijp.nl Aanvang divers Toegang gratis Zaterdag 25 februari
Workshop mousse pop maken Met een blok mousse, een schaar, lijm, en andere materialen maken kinderen hun eigen praatpop. Voor kinderen van 7 jaar en ouder. Locatie Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat 1, Info 020 6245123 www. krakeling.nl Aanvang 12:45 en 14:45 Toegang €2,50 Zondag 26 februari
Flamenkita Samba Salad speelt, zingt en danst in dit flamencosprookje over een betoverde gitaar. Locatie Podium Mozaiek, Bos en Lommerweg 191, Info 020 5800381 www. podiummozaiek.nl Aanvang 14:00 Toegang €11 voorverkoop €10 Stadspas/kinderen €8
Woensdag 29 februari
Neva Dancetaria Jazz Eten, drinken, en dansen! Als afsluiter van het winter- én het Rubensseizoen pakken de Hermitage en Café-restaurant Neva nog één keer uit. Met Vlaamse jazzmuziek (Reinier Baas, gitarist), een spannende caviarace en nog veel meer. Deelnemers maken bovendien kans op dé strip van 2012: Suske en Wiske en de raap van Rubens. Locatie Café-restaurant Neva, Amstel 51, in de Hermitage Info 020 5307486 www.hermitage.nl Aanvang 20:00 Toegang op vertoon entreebewijs Hermitage gratis t/m vrijdag 16 maart
Rubens, Van Dyck en Jordaens Indrukwekkende selectie uit de verzameling Vlaamse kunst van de Hermitage St.-Petersburg. Een magistraal overzicht van 75 schilderijen en circa 20 tekeningen, waaronder talrijke meesterwerken van de grote drie van de Antwerpse school: Peter Paul Rubens, Anthonie van Dyck en Jacob Jordaens en werken van bekende tijdgenoten. Als je je museumbezoek wilt verlengen met een hapje, drankje en dansje, zie dan hieronder. Locatie Hermitage Amsterdam Amstel 51 Info 020 5308751 www.hermitage.nl open dagelijks 10:00-17:00 Toegang Volwassenen €15 Stadspas €12 kinderen t/m 16 jaar gratis
2
t/m zondag 4 maart
Kinderworkshop Nova Zembla Het Tuinhuis van het Rijksmuseum is omgebouwd tot het Behouden Huis op Nova Zembla. Zittend op berenvellen horen de kinderen het geluid van de wind en voelen ze de kou. Tegelijk horen ze het spannende verhaal van de overwintering. Nadat ze zich hebben ingeleefd, gaan ze onder begeleiding naar het museum, waar ze de echte items van het Behouden Huis kunnen bewonderen, waaronder een brief van Willem Barentsz. Terug in het Tuinhuis schrijven ze met een ganzeveer hun eigen brief schrijven. Locatie Rijksmuseum, Jan Luykenstraat 1 Info 020 6747470 www.rijksmuseum.nl Aanvang divers Toegang €7,50 t/m zondag 18 maart
De Toverfluit Mozarts beroemde opera, uitgevoerd door marionetten! Sprookje over de klassieke strijd tussen goed en kwaad. Voor volwassenen en kinderen vanaf 7 jaar. Locatie Amsterdams Marionetten Theater, Nieuwe Jonkerstraat 8 Info 020 6208027 www.marionettentheater.nl Aanvang 14:00 Toegang Volwassenen €16 Stadspas €13 Kinderen 9 t/m 14 jaar €7,50 m u g m ag a z i n e
T/M ZONDAG 4 MAART
ELKE AVOND
Meer info: www.cineville.nl. Met de februaribon gratis
tis!
Gratis naar Huis Marseille
Comedy Night: De IsLama’s
Afgelopen herfst waren De IsLama's voor het eerst in de Meervaart. Deze groep getalenteerde artiesten met Marokkaanse roots vertellen verhalen in het Arabisch/Berbers en een beetje Nederlands. Let op: overwegend Arabisch/Berbers gesproken. Datum en aanvang: vrijdag 3 februari om 20.15 uur Prijs: €16,50, met de februaribon gratis Reserveren: tel. (020) 410 77 77 of
[email protected] Kaartverkoop: aan de kassa Adres: Meer en vaart 300 Bereikbaar: tram 1 of 17, bus 19, 63, of 192 Meer info: www.meervaart.nl/ Met de februaribon gratis
Gratis naar de film
In februari kunt u weer gratis naar de film in één van deze Amsterdamse filmtheaters! Cinecenter, Lijnbaansgracht 236, tel. (020) 623 66 15; Het Ketelhuis, Pazzanistraat 4, tel. (020) 684 00 90; Kriterion, Roetersstraat 170, tel. (020) 623 17 08; The Movies, Haarlemmerdijk 161, tel. (020) 638 60 16; Rialto, Ceintuurbaan 338, tel. (020) 676 87 00; De Uitkijk, Prinsengracht 452, tel. (020) 623 74 60; Studio/K, Timorplein 62, tel. (020) 692 04 22. Data: 1 t/m 29 februari. Prijs: varieert; met de februaribon gratis.
Brein-Lab, Techno-Lab Tijdens de voorjaarsvakantie is er bij wetenschapscentrum Nemo extra veel voor kinderen te doen! Naast vijf verdiepingen vol leuke doe- en ontdek-dingen over wetenschap en technologie is er veel extra’s: gekke demonstraties en leuke workshops, zoals Brein-Lab, Techno-Lab, Test-Lab en Haal-Maar-Uit-Elkaar-Lab. Ook kun je de theatervoorstellingen VUUR! en Voel de aarde bezoeken. LOCATIE Nemo, Oosterdok 2 INFO 020 5313233 www.e-nemo.nl AANVANG di-zo 10:00-17:00 TOEGANG € 13,50 STADSPAS €6,75 m u g m ag a z i n e
Gra
ZA 25 FEBRUARI T/M ZO 4 MAART
Adres: Leidsekade 90 Bereikbaar: tram 1, 2, 5, 7 en 10 Meer info: www.theaterbellevue.nl Met de februaribon €7,50
tis!
In huis Marseille zijn tot eind februari twee fototentoonstellingen te bewonderen die de macht van de natuur in relatie tot de mens laten zien. Een zaal is gewijd aan schrijnende beelden van de recente tsunami. Data: 1 t/m 29 februari Prijs: €5; met de Stadspas €3; met de februaribon gratis. Adres: Huis Marseille, Keizersgracht 401 Bereikbaar: tram 1, 2 en 5 Meer info: (020) 531 89 89 of www.huismarseille.nl Met de februaribon gratis
Gra
Gra
Het Amsterdam Tattoo Museum is het eerste grote professionele museum ter wereld dat totaal gewijd is aan tatoeage. Het museum besteedt aandacht aan tatoeage bij verschillende culturen en volkeren over de hele wereld vanaf de prehistorie tot het heden. Data: met de Stadspas het hele jaar gratis toegang Prijs: €10; met de Stadspas gratis Open: dagelijks geopend van 10.00 – 19.00 uur Adres: Plantage Middenlaan 62 Bereikbaar: Tram 9 en 14 Meer info: www.amsterdamtattoomuseum.com Gratis toegang met de Stadspas
tis!
Live muziek in Alto Jazzcafé Alto staat al jaren bekend om zijn gezellige sfeer en het hoge niveau van de vermaarde musici die er live optreden. Hans Dulfer laat er iedere woensdag zijn saxofoon brullen. En deze maand op de maandag: Hein van der Gaag; dinsdag: Conjunto Amsterdam en zondag: Saskia Laroo. De overige avonden staan er andere bands op de planken. LOCATIE Café Alto, Korte Leidsedwarsstraat 115 INFO 020 6263249 AANVANG 21:00 - 03:00 in het weekend tot 04:00 TOEGANG gratis
Nieuw: Amsterdam Tattoo Museum
tis!
ELKE ZONDAG
Live muziek in Hesp Het voorheen fameuze journalistencafé heeft elke zondag vanaf 16:30 uur live muziek. Een typisch Amsterdamse bruine kroeg waar ook een kat rondloopt (als die tenminste niet voor de muziek wegvlucht). De volgende bands staan deze maand op de planken: 5 februari - Bruce Springsteen Tribute Band (covers); 12 februari - Reunited (covers); 19 februari - After the Sultans (Dire Straits Covers) en 26 februari X-Ray Blues Band (Tribute to Stevie Ray Vaughan) LOCATIE Café Hesp, Weesperzijde 130-131 INFO 020 6651202 AANVANG 16:30 TOEGANG gratis
Stadspasaanbiedingen februari
Gra
De Qi van China Kinderen van 6-13 jaar gaan op toer door China en ontdekken de Qi (spreek uit: tsjie). Dit is de energie die door alles en iedereen stroomt: mensen en dingen, dieren en gebouwen. Ontdek hoe jij je eigen Qi met koken of karaoke, kalligrafie of kungfu kunt laten stromen. LOCATIE Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2 INFO 020 5688233 www.tropenmuseum.nl AANVANG CHINATOUR wo 14:30; za 15:00; zo 12:30 en 15:00 TOEGANG vanaf €8
Turkse diva’s openen Turkey Now
De spectaculaire opening van Turkey Now wordt dit jaar verzorgd door drie geliefde topzangeressen uit Turkije: de diva Leman Sam en haar dochters Sevval Sam en Sennaz Sam. Datum en aanvang: donderdag 23 februari om 20.30 uur Prijs: 1e rang €29 / 2e rang €24, met februaribon €15 korting Kaartverkoop: via www.raitheater.nl, o.v.v. aktiecode: tn2012sam (Let op! Toegang alleen op vertoon van het e-ticket en tegen inlevering van de februaribon) Adres: Amsterdam RAI, Europaplein Bereikbaar: tram 4, bus 15 en metrolijn 51 Meer info: www.turkeynow.nl of www.raitheater.nl Met de februaribon €15 korting
Oumi in Theater Bellevue
In de Bellevue Lunchtheatervoorstelling Oumi vertelt Nasrdin Dchar (Gouden Kalf 2011) het verhaal van zijn moeder, een Marokkaanse vrouw die naar Nederland kwam. Dchar vertelt het verhaal van Habiba, hoe zij uit Marokko in Steenbergen terecht kwam en over hoe dat haar leven veranderde. Data en aanvang: 28 januari t/m 5 februari (behalve 30 en 31 januari) om 20.30 uur Prijs: €17,50, met de februaribon €7,50 Reserveren: tel. (020) 530 53 01 Kaartverkoop: aan de kassa van theater Bellevue
Een eeuw Amsterdam op DVD
Van de paardentram tot de metro en van de Olympische Spelen tot Ajax, een eeuw historie van Amsterdam op twee DVD’s. Parkeerproblemen in 1950, een slapstick langs de grachten uit 1910, de Openluchtschool van de jaren dertig en de krakersrellen van de jaren tachtig. Unieke filmbeelden, voorzien van commentaar door Hans Goedkoop. Data: 1 t/m 29 februari Prijs: DVD box met 2 DVD’s €€19,95, met de februaribon €9,95 Verkoop: via Stadsarchief Adres: Vijzelstraat 32 Bereikbaar: tram 9, 14, 16, 24 en 25 Meer info: www.stadsarchief.nl Met de februaribon €9,95
Hoge korting bij Volksuniversiteit
Begin het nieuwe jaar goed met een cursus bij de Volksuniversiteit! Met de Stadspas krijgt u tot 50% korting op een aantal geselecteerde cursussen en lezingen. Kijk in het programmaboekje of op de website voor het complete overzicht van de Stadspas Winter- en Voorjaarsspecials 2012. Start cursussen: vanaf 31 januari Inschrijven: Volksuniversiteit Amsterdam, Rapenburgerstraat 73. Bereikbaar: tram 9 en 14. Meer info: tel. (020) 626 16 26 of www.vua-ams.nl Met de Stadspas tot 50% korting
feb ruar i
2012 k u n s t & c u lt u u r 17
BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima
Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Voorkomen? Schone Lei? HUISUITZETTING?
Bel direct: 020 - 470 35 58 Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00 - 18:30 uur Overtoom 441 (1054 KG) Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht, Bestuursrecht, Familierecht, Huurrecht, Jeugdrecht, Sociaalzekerheidsrecht, Strafrecht, Vreemdelingenrecht, WSNP
veem advocaten
Problemen met Bijstandsuitkering (DWI), WW-uitkering (UWV), Verblijfsvergunning (IND), Studieschuld (DUO), Werkgever, Strafzaak, Deurwaarder, Ontslag, Echtscheiding, Alimentatie?
أوأﺣﺪ اﳌﺼﺎﻟﺢDUO ،IND ،UWV ،DWI :ﻋﻨﺪﮐﻢ ﻣﺸﺎﮐﻞ ﻣﻊ ﻣﺼﻠﺤﺔ ! إﺗّﺼﻞ ﺑﻨﺎ،ﻋﻨﮑﻢ ﻣﺸﮑﻞ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ٬ ﺳﻮاء ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﺎﺋﻠﺔ أوﻗﻀﺎﺋﺔ
MUG zoekt nieuwsjagers! Studeer je journalistiek of iets anders en heb je een neus voor nieuws? Ben je leergierig en wil je aan de slag, de praktijk van het vak ervaren? MUG kan jouw journalistieke talent goed gebruiken! Wij zoeken studenten (journalistiek) met een neus voor nieuws... • die hun hand niet omdraaien voor sociaal-economische berichtgeving • die voor www.mugweb.nl snel artikelen kunnen schrijven • die complexe onderwerpen eenvoudig kunnen uitleggen • die affiniteit hebben met onze doelgroep
UWV’le, DWI’le, IND’le bir sorun yasiyorsaniz veya baska bir problem oldugunda bizi ariyabilirsiniz. Problemleriniz varsa bizi arayin!
Wij bieden... • een plek om werkervaring op te doen • een platform voor je publicaties • een publiek, onze oplage is 32.000 tot 40.000 • uitzicht op een vergoeding
BEL DIRECT VOOR EEN GRATIS AFSPRAAK 664 08 48
Mail je CV en twee van je beste artikelen naar
[email protected]. Bel voor meer info 020 6077603.
Gratis inloopspreekuur iedere dinsdag van 16.00 – 17.00 uur Veembroederhof 111, 1019 HD Amsterdam –
[email protected]
MUG lezersaanbiedingen Kasper Fontanel
Kasper van Kooten is naast acteur, muzikant en cabaretier ook schrijver. In zijn debuutroman ‘Het wonderlijke leven van Jackie Fontanel’ beschrijft hij een intrigerende familiegeschiedenis. Opa, die in de jaren twintig met de boot naar New York vertrok, en daar verslingerd raakte aan de wereld van jazz, dans en vaudeville, vertelt zijn kleinzoon het verhaal van de legendarische Jackie Fontanel. Na opa’s dood besluit kleinzoon Klaas opa’s sporen na te trekken, waarbij hij verbijsterende ontdekkingen doet. Mug Magazine mag van Uitgeverij Querido vijf exemplaren van dit boek weggeven. Stuur een mailtje naar service@mugweb. nl. U kunt hier de hele maand februari naar meedingen.
18 A d v e r t e n t i e
feb ruar i
2012
Fiets- en Wandelbeurs
Paddenstoelen Paradijs
Wie meer wil bewegen of wellicht op zoek is naar een nieuwe vakantiebestemming, kan inspiratie opdoen bij de Fiets- en Wandelbeurs, die 11 en 12 februari in de RAI plaatsvindt. Voor de beginnende recreant en de professionele verre reiziger, met ook aandacht voor de nieuwstegps-toestellen. Een kaartje kost €14, maar MUG Magazine mag maar liefst 10 x 2 vrijkaartjes weggeven. Wie daarop kans wil maken, dient voor 7 februari een mailtje te sturen naar
[email protected]. Zie ook www.fietsenwandelbeurs.nl.
Het Paddestoelen Paradijs is een kwekerij in het centrum. Door middel van kunst, experimenten en workshops kun je er achter komen welke rol paddenstoelen in onze samenleving spelen. Leer hoe je ze laat groeien en hoe nuttig ze als schimmel kunnen zijn. Mug Magazine mag 3 x 2 vrijkaarten voor deze expositie beschikbaar stellen. De expositie duurt t/m 26 februari. Belangstelling? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]. De kwekerij is gevestigd in de Vijzelstraat 68 in de expositieruimte van Mediamatic. Meer informatie is te vinden op www.mediamatic.net.
m u g m ag a z i n e
Marcel Schor Harde taal uit ’s lands grootste havenstad. Rotterdammers in de bijstand moeten van wethouder Florijn de kassen in.
Wethouder Florijn: ‘Als er werk is, moet je dat accepteren’ Foto: Casper Rila
Verplicht tomaten plukken in de Maasstad
D
e Rotterdamse wethouder Marco Florijn van Sociale Zaken gaat bijstandsgerechtigden in de tuinbouw aan het werk zetten. Hij wil dat duizenden mensen de komende drie jaar in het Westland aan de slag gaan. Ze gaan tomaten plukken of in de logistiek werken. Omarmt deze PvdA’er nu ook al het VVD-motto dat er werk is voor iedereen, als je maar wilt? Florijn: ,,Van de 33.000 mensen in de bijstand is ruim de helft niet geschikt voor een betaalde baan. Onder de resterende groep van zo’n 16.000 zitten mensen die prima in het Westland aan de slag kunnen.” Dat klinkt genuanceerd maar Florijns aanpak sluit naadloos aan bij de wens van VVD-minister Henk Kamp van Sociale Zaken om de helft van alle bijstandsgerechtigden aan het werk te krijgen. En dus is er kritiek. ‘Tewerkstelling in een kas’, noemt Arij Moerman van de Rotterdamse Cliëntenraad Florijns plan. Hij verwacht dat veel mensen met een uitkering het niet aankunnen omdat het werk te zwaar is. Ook werkgevers hebben hun bedenkingen. Zij zien liever Polen in de kas omdat die harder werken en met minder geld genoegen nemen dan Nederlanders. Toch zet wethouder Florijn door. De bijstandsgerechtigde staat niet langer centraal maar de werkgever. Hij is de klant en de klant is koning. Zijn behoeften worden uitgezet bij de cliënten van de Rotterdamse Sociale Dienst. m u g m ag a z i n e mug
Hoe ziet uw plan er in praktijk uit? ,,Een ex-ondernemer gaat in het Westland peilen wat voor mensen ze daar nodig hebben. We gaan als het ware naast de werkgever staan. Die verlangt in ieder geval goede begeleiding van werklozen. Daar gaan wij voor zorgen. In het verleden gebeurde het nogal eens dat klantmanagers vanachter hun bureau bedachten hoe dat het beste kon. Maar om daar
Een tuinder betaalt voor een bijstandsgerechtigde veel minder per uur dan voor een Pool. Dat is oneerlijke concurrentie. ,,Nee, mensen in de bijstand krijgen eerst een proefplaats. In die periode zijn ze nog niet zo productief als Polen.” Wordt iemand in de bijstand straks verplicht om tomaten te plukken? ,,Er is veel wantrouwen in de samenleving
‘Bij weigering wordt de uitkering één maand niet uitbetaald’ achter te komen moet je toch echt door de modder kruipen. Daar komt bij dat het om verschillend werk gaat, van laag- tot hooggeschoold: van tomaten plukken, technisch werk in de logistiek, tot diverse werkzaamheden op de veiling.” Tuinders hebben liever Polen dan iemand in de bijstand. Wat is daar tegen? ,,Niets. Onze werklozen komen naast de Polen te werken. Overigens worden de arbeidsvoorwaarden in hun land steeds beter, waardoor de instroom kleiner wordt. Wij vullen dat gat op. Ze worden dus niet verdrongen. Onze maatregelen zijn niet vijandig. Voor de duidelijkheid: het is niet de bedoeling om Polen te ontslaan ten gunste van iemand in de bijstand.”
over wat er met die mensen gaat gebeuren. Werken in de kassen zou vreselijk zijn. Helaas heeft de tuinbouw nog steeds een imagoprobleem. Maar als er werk is, moet je dat accepteren. Bij weigering wordt de uitkering één maand niet uitbetaald. Het gaat om mensen die kúnnen werken. Arbeidsongeschikten proberen we te stimuleren iets voor hun wijk te doen. In Hillesluis bezoeken mensen op vrijwillige basis dak- en thuislozen. We bekijken nog of ze een kleine vergoeding bovenop hun uitkering kunnen krijgen. Maar nogmaals: als je kunt, dan moet je aan het werk.” Werklozen gaan dus met behoud van uitkering aan de slag. Na hoeveel tijd krijgen ze een arbeidscontract aangeboden?
,,Dat hangt er vanaf. Als er voldoende werk is, hoop ik dat ze snel een contract krijgen aangeboden. De proefplaatsing duurt een paar maanden. Het zou mooi zijn als alle geschikte mensen daarna een contract krijgen. Het kan ook zijn dat iemand bij ongeschiktheid een proefplaatsing elders krijgt aangeboden, bijvoorbeeld in de haven, de zorg of in de horeca.” Welke beren ziet u op de weg? ,,Dat mensen terugstromen in een uitkering. Het is van groot belang dat mensen een stabiel leven krijgen. We hebben een schuldenregeling voor wie die dat nodig heeft. Maar we zoeken ook naar oplossingen wanneer er bijvoorbeeld problemen met de woning zijn.”
Amsterdammers het bos in Amsterdamse uitkeringsgerechtigden zijn onder meer actief in het Amsterdamse Bos en met het ontginnen van grond in het Westelijk Havengebied. Martine van der Horn van DWI over werken in het groen: ,,Wij zien dit als normaal werk waarbij men werknemersvaardigheden opdoet.” Mensen met een uitkering zitten ook op Schiphol, Zaanstad en Almere; in vracht, beveiliging en catering. Doen zij dit vrijwillig of verplicht? Van der Horn: ,,Wij zoeken de beste match bij iedere persoon. Als dat niets oplevert, dan moet elk passend werk geaccepteerd worden.”
feb ruar i
2012 ac h t e r g r o n d 19
Michiel van Hinsberg Het gaat niet goed met de banken. Geen wonder, Nederlanders sparen minder dankzij de crisis. Dus proberen ze klanten te lokken. Vergelijken kan lonend zijn: de ene bank vraagt een beduidend hogere rente voor rood staan dan de andere.
Illustratie: Eddo Gorter
Het loont om banktarieven te vergelijken
B
anken proberen klanten te winnen met de belofte dat ze met uw geld nobele doelen dienen. Voor wie zichzelf als nobel doel beschouwt: kijk eens rond wat rood staan zoal kost bij verschillende banken. Een beetje shoppen kan geld besparen, met natuurlijk als waarschuwing vooraf dat rood staan altijd duur is. Het lijkt wel alsof alleen de leden van de Quote 500 er nog warmpjes bij zitten. Het is meer zaak dan ooit ons geld zo goed mogelijk in de gaten te houden. Ondanks de financiële crisis geldt nog steeds dat geld op de bank een betere optie is om de inflatie bij te houden dan sparen in een oude sok. Daarbij kun je niet meer zonder; vrijwel al het betalingsverkeer gaat via de bank. Maar de banken hebben het zelf ook moeilijk en dus is het niet verwonderlijk dat zij er juist nu álles aan doen om je als klant binnen te halen. Geld is meer waard dan ooit. Ook bij het 'bank-shoppen' kunnen we niet meer om het internet heen. Banken bieden een overstapservice: ze regelen dat de klant van zijn oude bank af komt en zijn geldzaken voortaan via hen laat verlopen. ,,Nogal logisch”, legt Joop Cohen van de populaire vergelijkingssite Independer.nl uit, ,,je kunt natuurlijk gewoon zelf je rekeningen bij je oude bank laten inslapen en ergens anders een 20 ac h t e r g r o n d
feb ruar i
nieuwe rekening openen. Maar in deze recessie zitten de banken extra achter je geld aan. Om te kunnen beleggen, en om via uitlenen een extra centje te verdienen met hoge debetrentes.” ‘Naar mijn ervaring gaat het er bij ABN (Amro, red.) nog een staaltje schunniger aan toe’, klaagt een forumbezoeker op de website Mijngeld.nl. ‘De berekende debetrente bedraagt 15,7 procent op jaarbasis. Dit tegenover een schamele 2,6 procent die ze op een spaarrekening verstrekken. Voor mij was dit reden om deze malafide graaiers voorgoed de rug toe te keren.’ Rood staan is voor menig Nederlander geen luxe meer maar een noodzakelijk kwaad. De meeste mensen die zich in de min werken, nemen de kredietkosten maar voor lief, zonder zich te realiseren dat langer dan een maand rood staan veel duurder kan uitpakken dan het afsluiten van een lening. Uit onderzoek van de Consumentenbond in 2011 bleek dat de meeste banken een debetrente berekenen van 10 tot 15 procent. Uitschieter was de SNS Bank, die zelfs 18,7 procent durfde te vragen. Onmiddellijk nadat de Consumentenbond deze onderzoeksresultaten publiceerde, verlaagde de SNS de debetrente tot ‘slechts’ 15 procent – de gemiddelde en nog altijd pittige prijs die de meeste 2012
banken voor rood staan rekenen. Op dit moment lijkt, met een debetrente van 12,7 procent, de Rabobank de beste optie voor een tekort op je betaalrekening. ING rekent al 14,7 procent, wat in vergelijking met andere banken nóg vrij schappelijk is. Een voorbeeld:
Let op: rood staan kost altijd geld! als je bij ING een maand lang €2.000 rood staat, kost je dat €25. Bij de SNS moet je daarvoor al €31 betalen. Banken zijn uiteindelijk gewone commerciële bedrijven die vanuit louter winstbejag opereren, het zijn geen filantropische instellingen. Vandaar dat als een werkgever, een uitkeringsinstantie of wie dan ook geld naar je overmaakt er nog steeds vaak enkele werkdagen tussen zitten voordat je de poen daadwerkelijk binnen hebt. Dat heeft niets te maken met ‘administratieve verwerking’ of postduiven die onderweg zijn maar met banken die het over te boeken geld van hun klanten zo lang mogelijk vasthouden om er een paar dagen rente over op te kunnen strijken. De kritische consument heeft wel op elk moment de vrijheid om
over te stappen naar een concurrerende bank met een betere deal en/of een snellere afhandeling van bankzaken. Sommige groepen klanten genieten extra voordeel. Voor wie tussen de zestien en 27 jaar oud is, hebben de meeste banken aantrekkelijke studentenpakketten zonder jaarlijkse kosten. En soms met leuke aanbiedingen, zoals bij ING: rood staan tot €2.000 tegen een relatief lage debetrente, en de extra mogelijkheid om voor €12,50 per jaar een creditcard te nemen met nog eens een bestedingsruimte van €1.000,-. Bij SNS krijgen studenten voor €11,25 een creditcard met een bestedingsruimte van €800,-. De Rabobank rekent €13,60 voor een creditcard. ABN Amro vraagt €14, maar geeft je de mogelijkheid tot €5.000,- rood te staan op je betaalrekening. Kortom: de kritische bankconsument heeft het maar voor het uitzoeken. Nog steeds populair zijn creditcards en doorlopende kredieten. Máár... hou altijd rekening met de verschuldigde debetrente. Rood staan is geen pretje, geld lenen kost altijd geld en veroorzaakt heel vaak schulden. Daarbij geldt de vuistregel: hoe minder je hebt, hoe groter de kans op problematische schulden. Banken hebben weliswaar zorgplicht en worden geacht om niet te lenen aan mensen die financieel erg kwetsbaar
zijn, maar in de praktijk is die zorgplicht makkelijk te omzeilen. De vraag is dan: ‘Wie belazert wie?’ Wat betreft reguliere betaalrekeningen bieden de banken ook legio opties voor verleidelijke kredietjes, waarvoor ook geldt: rood staat, is altijd duurder dan bij vrienden lenen. Maar ook op het gewone bankverkeer kan een beetje worden bespaard. Standaard betaalrekeningen zijn namelijk niet kostenloos. Van de grote banken bieden momenteel ASN en ING de goedkoopste betaalrekening. ASN voor een jaartarief van €12,- (let wel: geen kantoren, service uitsluitend via internet), ING voor een jaartarief van €15,- (veel kantoren in heel Nederland). De duurste is SNS, met een standaardservice en betaalrekening voor €29,- per jaar. Maar dankzij de concurrentiestrijd onder de banken kan alles iedere dag weer veranderen. Aan in dit artikel genoemde bedragen en percentages kunnen geen rechten worden ontleend. MUG adviseert: vermijd hoe dan ook rood staan, maak geen schulden. Besef dat de rente over rood staan soms zo hoog is dat daarmee andere openstaande rekeningen makkelijk hadden kunnen worden voldaan. Leen liever bij vrienden of familie dan bij de bank m u g m ag a z i n e
Al die regelingen – word er maar eens wijs uit. MUG Magazine laat ervaringsdeskundigen aan het woord. Ziek? Na een jaar lever je loon in en de baas bepaalt wanneer je weer aan het werk kunt. De uitdaging: voorkomen dat je arbeidsongeschikt wordt.
‘Van afkeuren wil ik niets horen’ Marcel Schor Hoe gaat dat eigenlijk wanneer je als werknemer langdurig ziek wordt? ICT’er John ervoer dat je er al snel financieel behoorlijk op achteruit kan gaan. Regel in elk geval een goede zorgverzekering.
D
oor een kapotte knie en een dubbele hernia is ict-specialist John (50) slechts in staat twintig van de 36 uur per week te werken. Extra vervelend: vanaf deze maand wordt hij 25 procent gekort op de niet gewerkte uren omdat hij al twaalf maanden ziek is. ,,Dat scheelt een paar honderd euro per maand.” Het kon erger. Hij heeft een vaste aanstelling bij een groot Amsterdams bedrijf, waardoor hij recht heeft op het maximum van twee jaar doorbetaling van loon bij ziekte. Zijn werkgever kan hem gedurende deze periode niet ontslaan. Al vijftien jaar kampt John met een kapotte knie. Vorig jaar april werd hij voor de vijfde keer geopereerd. Vier maanden daarvoor ging hij door zijn rug. ,,Ik heb nog een tijdje doorgelopen maar op een gegeven moment kon ik niet meer. Mijn rug weigerde dienst. Bovendien ging mijn knie weer opspelen.” Johns leven bestaat nu uit bezoek aan artsen, therapeuten en ziekenhuis in, ziekenhuis uit. ,,Ik kwam er al snel achter dat
Ziekenhuis in, ziekenhuis uit: dat is het leven sinds John (niet op de foto) een jaar geleden door zijn rug ging Foto: Michel Hobbij
en adviseerde fysiotherapie. John kreeg een ‘chronische indicatie’. ,,Ik heb het geluk dat mijn verzekeraar door die indicatie een jaar lang alle behandelingen betaalt. Anders ben ik per keer €30,- kwijt. Maar binnenkort verloopt die gratis periode. Dat wordt een probleem.”
‘Een manager kan bepalen of je weer aan het werk kunt’ als je niet overal achteraan gaat, het maanden kan duren voordat iemand je helpt.” Voor zijn rug belandde hij bij een vrijgevestigde neuroloog die door zijn zorgverzekeraar wordt vergoed. ,,Je moet daar goed op letten. Mensen gaan shoppen om zo laag mogelijke premies te hoeven betalen, maar vergeten dat ze dan een uitgeklede polis in huis halen met weinig dekking.” De zenuwarts keek ook naar zijn knie m u g m ag a z i n e mug
feb ruar i
De vele oefeningen tijdens fysiotherapie kwamen zijn knie ten goede maar verzwakten zijn rug. ,,Altijd pijn, ongeacht mijn houding.” Toch wilde John weer aan de slag. Na drie maanden meldde hij zich beter voor in eerste instantie drie halve dagen. Hij deed dit in overleg met zijn leidinggevende. Door de Wet Verbetering Poortwachter is de werkgever verantwoordelijk voor
2012 ac h t e r g r o n d 21
ziekteverzuimbegeleiding en re-integratie. John is verplicht om mee te werken. ,,Bij het bedenken van die wet zijn ze helaas vergeten om medische deskundigheid bij bedrijven te eisen. Een manager heeft het recht om te zeggen dat je morgen weer op het werk moet komen. De arbo-arts heeft slechts een adviserende rol. Ik vind dat een leidinggevende niet kan beslissen of iemand wel of niet ziek is.” Ondanks de pijn ziet hij het als een plicht jegens zijn baas om zoveel mogelijk mee te draaien. ,,Wat ik nog kan, wil ik blijven doen. Ik doe mijn werk ondanks alle beperkingen nog steeds met plezier. Daar komt bij dat mijn bedrijf gaat reorganiseren. Je gaat dan wel denken: ‘Nu moet ik oppassen, want straks hoor ik bij degenen die de laan uit gaan.’ Je wordt dus calculerend. Zolang ik mijn neus laat zien, toon ik mijn bereidwilligheid. Ook blijf ik op de hoogte van alle nieuwe ontwikkelingen.” Des te harder vindt John het dat hij na een jaar Ziektewet er stevig in inkomen op achteruit gaat. ,,Ik maak extra kosten om-
DE ZIEKTEWET
dat niet alle medische handelingen volledig worden vergoed. Vanaf dit jaar heb ik een uitgebreider zorgpakket moeten nemen waardoor mijn maandpremie flink is gestegen. De eigen bijdrage van €220,- per jaar komt daar nog bovenop.” Toch vindt hij dat we het in Nederland nog steeds goed hebben, ook al wordt het steeds minder. ,,Vroeger kon je met griep zes weken thuis blijven, niemand die er om maalde. Die tijd is voorbij.” John hoopt binnen een jaar beter te worden omdat hij anders in de wia (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) belandt. ,,Ik heb een groot probleem als blijkt dat ik niet ben te opereren. Maar ik zet alles op alles om van mijn kwalen af te komen. Op advies van mijn fysiotherapeut zit ik twee keer in de week op een sportschool voor conditietraining. Van afkeuren wil ik niets horen. Ik zou niet weten wat ik de hele dag thuis moet doen.” Meer over Ziektewet en wia op de site van het UWV: www.uwv.nl
werk inkomen budget
mugwijzer Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en uitkering nodig? een werkloosheidsuitkering (ww) na instanties. Mugwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk Voor ontslag ga je naar het UWV-werkbedrijf wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet (zie onder ‘werk nodig?’). Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) meer uit de schulden kom? Wat als ik zorg nodig heb?
werk nodig? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de werkpleinen. Het uwv-werkbedrijf zit daar onder één dak met de dienst werk en inkomen (DWI). UWV-werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een werkplein in de buurt. Voor alle werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.werk. nl. Alle vestigingen van werkplein zijn te bereiken via telefoonnummer 020-3463636 of 08008001. Werkbedrijf Amsterdam Centrum/Oost Weesperstraat 117 Werkbedrijf Amsterdam West Jan van Galenstraat 323, Marktplein Werkbedrijf Amstelland Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen Werkbedrijf Haarlemmermeer Burgemeester van der Willigenlaan 60, Hoofddorp
dwi-jongerenloket
Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het werkplein. Het DWI-jongerenloket kan u helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. www.amsterdam.nl/werk-inkomen/ jongerenloket dress for success
Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! 020-6157370 Burgemeester de Vlugtlaan 200-204 open: ma-vr 10:00-16:00
[email protected] www.dressforsuccess.nl vrijwilligers centrale amsterdam
Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms boven op je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu vca amsterdam 020-5301220 vca hoofdkantoor Geldersekade 101/1 bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo, do, vr 9:00-17:00 (ook zonder afspraak) VCA Nieuw-West 020-4081040; 06-34030720 Jan Tooropstraat 6a bemiddelingsspreekuur: ma, di, do en vr 9:00-17:00 Ook spreekuur op afspraak op de andere locaties: Bibliotheek Osdorp, Osdorpplein 16; en Participatiecentrum Geuzenveld-Slotermeer, Tuinstadhuis 4e etage, Plein 40-45 VCA Noord 020-6365228; 06-39426591 (bgg 020-5301220) Hagedoornplein 1b bemiddelingsspreekuur: ma 13:00-17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-12:00
mug m ag a z i n e
VCA Zuid 020-2524255 President Kennedylaan 923: di 9:00-12:00 (spreekuur op afspraak); MFC Binnenhof, A.J. Ernststraat 112: di 13:0017:00 (spreekuur op afspraak); Dienstencentrum Berlage, Lekstraat 13a: wo 9:00-12:00 (spreekuur op afspraak) VRIJWILLIGERS EN ZO
(particuliere stichting) 020-7601170 spreekuur op afspraak op de Bijlmerdreef 1289 inloopspreekuur: di 9:00-13:00 op het Anton de Komplein 150 (loket Zorg en Samenleving)
arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een uwv-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij de DWI, de vroegere sociale dienst. Neem altijd je paspoort, identitietskaart of verblijfsdocument mee. Alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.amsterdam.nl/werk-inkomen/ uitkeringen. DWI heeft één algemeen klantcontactnummer voor alle werkpleinen: 020-3463636
DWI-Werkplein Centrum/Oost Weesperstraat 117 DWI-Werkplein Noord Klaprozenweg 91
DWI-Werkplein West Jan van Galenstraat 323-329
DWI-Werkplein IJsbaanpad 9 Voor daklozen DWI-Werkplein Zuidoost Flierbosdreef 2-12
aanvulling nodig? bijzonder werk Er bestaan in Amsterdam speciale projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden en dak- en thuislozen. woon/werk project
Terug in de maatschappij via wonen en werk voor dak-en thuislozen. Vereisten: gemotiveerd en géén verslaving; wel uitkering via DWI. 020-5203035 Nieuwezijds Voorburgwal 296 open: ma-vr 9:00-17:00 bellen voor een afspraak snwa
Voor mensen met een psychiatrische achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naaiatelier, catering, drukwerk). 020-6655801 Derde Schinkelstraat 9 open: ma-vr 9:00-17:00 voorlichtingsmiddag do vanaf 16:00 www.snwa.nl dagactiviteitencentrum (dac)
Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. Deelname alleen met ciz-indicatie. Per 1 maart: gestructureerde dagbesteding (halen en brengen met een busje). 020-4949616 Wingerdweg 4 open: ma, wo, vr, zo 9:00-17:00; di, do 9:0021:15; za 10:30-18:15 Lootstraat 39 (tijdelijke locatie) 020-4207744 open: ma, do, vr 8:45-20.45; di, wo 8:45-16:45; za 12.45-20:45 President Allendelaan 719 open: ma-vr 9:00-17:00; zo 9:00-16:00 www.cordaan.nl
Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De gemeente, de belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt. dienst belastingen amsterdam
De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB is verantwoordelijk voor o.a. kinderbijslag, aow, aanvulling aow en nabestaandenuitkering anw. Per regeling kan je naar een andere vestiging worden verwezen. 020-6565656, bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00 www.svb.nl – om in te loggen is een digiD-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl nationaal instituut voor budgetvoorlichting (nibud)
Het nibud biedt gratis informatie over geld, besparen of over financiële planning: alle hulp voor het huishoudboekje. Let op: het nibud heeft verschillende websites voor diverse vragen. 030-2391350, bereikbaar ma-vr 9:00-13:00 informatie en verwijzingen naar de andere sites: www.nibud.nl stadsbanken van lening
In de volksmond ‘lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. tel.: 14020 (algemeen nummer van de gemeente voor meer informatie) open: ma-vr 9:00-16:00 – www.sbl.nl Nes 57 (alleen sieraden) Osdorpplein 516-518 (alleen sieraden) Albert Cuypstraat 181 (sieraden en gebruiksvoorwerpen) Gerard Doustraat 156 (sieraden en gebruiksvoorwerpen) Bijlmerplein 133 (alleen sieraden) de oppepper4all
'Wensstichting' voor chronisch zieken van alle leeftijden. Kosteloos. www.oppepper4all.nl 0294-281549 bereikbaar ma-vr 11:00-16:00
In sommige gevallen worden gemeentebelastingen kwijtgescholden. Hiervoor mag het gezamenlijke inkomen van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau uitkomen en mag je geen eigen vermogen bezitten. Formulier voor kwijtschelding wordt met de aanslag meegezonden. 14020 www.amsterdam.nl/belastingen
stichting belastingwinkel
Voor mensen met een laag inkomen. Helpt met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. De belastingwinkel Amsterdam werkt op afspraak. Kijk op de website wat je moet meenemen of bel vooraf. De belastingwinkel doet geen administratieve werkzaamheden. Dozen met bonnetjes gaan ongeopend mee terug. 020-6247003 Bel voor een afspraak op ma,di,do,vr 10:0011:00 Oudemanhuispoort 2-3 www.belastingwinkelamsterdam.nl
leger des heils Naast materiële hulp biedt het Leger des Heils advies en begeleiding bij het regelen van allerlei praktische zaken. 020-6656716 Derde Oosterparkstraat 271 openingstijden kledingwinkel ma, wo, do: 10:00-14:00 open huis/maaltijdproject (aanmelding noodzakelijk) wo 10:30-14:00 voedselbank do 19:00-21:00 sociaal/maatschappelijk speekuur: dagelijks volgens afspraak 10:00-16:00 www.legerdesheils.nl
(schuld-)hulp Heb je hulp nodig bij schuldsanering? Waar vind je de loketten zorg en samenleven? Hieronder vind je alle adressen. amsterdam gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka)
dienst rijksbelastingen afdeling toeslagen
Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de afdeling toeslagen van de belastingdienst. Op de website kun je berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. Te veel ontvangen? Je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. Houd je burgerservicenummer bij de hand. 0800-0543 (belastingtelefoon; gratis) bereikbaar: ma-do 8:00-20:00 en vr 8:00-17:00 www.toeslagen.nl en www.belastingdienst.nl
voorzieningen (ANGO)
Voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/wajong en vragen over inkomen of mogelijkheden om aan het werk te komen. Gratis. 020-6722005 Maassluisstraat 98-100 bereikbaar: di en do 10:30-13:30 spreekuren: di en do 10:30-13:30 www.ango-werk-handicap.nl
zorg nodig? Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de volgende adressen terecht. jellinek
Voor hulp bij verslaving. 020-5904444 (aanmelding en advies) bereikbaar: ma-vr 8:30-17:00 www.jellinek.nl centrum indicatiestelling zorg (ciz)
Bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de awbz. 0900-1404 (informatie), bereikbaar: ma-vr 8:30-17:00 Overschiestraat 55, open: ma-vr 8:30-17:00 088-7891300 voor de aanvraag awbz (zorg, verpleging en begeleiding) www.ciz.nl. cliëntenbelang amsterdam
dienst uitvoering onderwijs (duo)
Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. 050-5997755, bereikbaar ma-vr 9:00-17:00 www.duo.nl – om in te loggen op deze website is een digiD-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl
Het algemene Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een handicap, zowel fysiek als psychisch. Gratis. 020-7525100 Plantage Middenlaan 14-1 hoog open: ma-vr 9:00-17:00 www.clientenbelangamsterdam.nl
sociale verzekeringsbank (svb)
steunpunt werk, handicap en
Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Verder verstrekt de gka leningen. 020-3463627 (schuldhulp) telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-11:00 020-3463620 (leningen) telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-17:00 www.amsterdam.nl/werk-en-inkomen/hulplaag-inkomen/gemeentelijke stichting cav
Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. Ottho Heldringstraat 41 Bel voor inkomensbeheer en wsnp (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen) ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-16:00 met 020-7222287. Bel voor budgetbeheer op ma-vr 9:00-12:00 met 020-7222287. www.stichting-cav.nl
centrum Sociaal loket stadsdeel centrum
Informatie en advies over hulp bij het huishouden, woningaanpassingen, mantelzorg, wat te doen als u zich zorgen maakt over buren of als u last heeft van uw buren, wat te doen bij eenzaamheid, inburgering, vrijwilligerswerk, voorzieningen voor gehandicapten, financiën, vervoer, enz. telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-17:00 algemeen nummer: 020-5524800 www.centrum.amsterdam.nl vervolg: zie volgende pagina
feb ruar i
2012 m u g w i jz e r 23
mugwijzer centrum (vervolg)
west
Dienstencentrum Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1 inloopspreekuur: wo 13:00-17:00 Claverhuis Elandsgracht 70 inloopspreekuur: di 13:00-17:00 Stadhuis Amstel 1 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00
loketten zorg en samenleven
telefonisch bereikbaar ma-vr 8:30-17:00 op 020-2531306. Eerste Helmersstraat 106b inloopspreekuur: ma-vr 10:00-12:00 Ten Katestraat 67-71 inloopspreekuur: ma, di, do, vr 9:00-12:00 Open als sociaal meldpunt ma-vr 9:00-17:00 www.west.amsterdam.nl
centram
Maatschappelijke dienstverlening: wonen, zorg, werk, financiën en welzijn 020-5573338 ma-do 9:00-12:00 en 13:00-15:00, vr 9:00-12:00 Dienstencentrum d’Oude Stadt Sint Antoniesbreestraat 32 info en adviesspreekuur: di 13:00-15:00 Dienstencentrum Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1 info en adviesspreekuur: ma en do 9:00-12:00 Claverhuis Elandsgracht 70 info en adviesspreekuur: ma en wo 13:00-16:00 en vr 9:00-12:00
noord stichting doras
Biedt maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Noord. Je vindt er maatschappelijk werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening. Stichting Doras is te vinden bij de vier loketten Zorg en Samenleven in Amsterdam-Noord. www.doras.doras.nl
Dienstencentrum de baarsjes
Maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, sociaal raadslieden en taalwijzer (ook voor Bos en Lommer). 020-5896900 Baarsjesweg 224-5e etage open: ma-vr 9:00-12.30, 13.00-17:00 centram westerpark
Dienstencentrum de Koperen Knoop Schuldhulpverlening, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden 020-5803410 Van Limburg Stirumstraat 119 telefonisch bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-15:00 inloopspreekuur: ma-vr 9:30-12:30 Sociaal Medisch Centrum Spaarndammerhout Schuldhulpverlening, maatschappelijk werk en ouderenwerk 020-5803400 ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-15:00 Spaarndammerstraat 73 inloopspreekuur: ma en vr 9:30-12:30; wo 13:00-16:00 www.centram.nl
loketten zorg en samenleven
algemeen nummer 020-7510610, bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 Tuindorp Oostzaan en Molenwijk Aldebaranplein 2c open: ma, di, do en vr 9:00-12:00 Banne Buiksloot Banne Buikslootlaan 135 open: ma, di, do en vr 13:30-16:30 Nieuwendam Volendammerweg 51b open: ma, di, do, vr 9:00-12:00 Midden Noord Hagedoornplein 1f open: ma, di, do, vr 13.30-16.30
oost dynamo dienstencentrum oosterpark
Biedt onder andere de volgende diensten: loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en sociaal raadslieden. www.dynamo-amsterdam.nl 020-4620300 ‘s-Gravesandeplein 19 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00 Bel voor het telefonisch spreekuur ma-vr van 13:00-16:00 met 020-4620399. Het specifieke nummer voor schuldhulpverlening is 020-4620380. civic zeeburg zorg & dienstverlening
Biedt onder andere de diensten: loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur, mantelzorg, taalwijzer en sociaal raadslieden. 020-6658001 telefonisch bereikbaar 9:00-17:00 Obiplein 14-16, geen loket www.civiczeeburg.nl
gezondheidscentrum staatsliedenbuurt
Maatschappelijk werk 020-6869807 Van Hallstraat 200 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00 bellen voor een afspraak dienstencentrum bos en lommer
Loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, advocatenspreekuur, meldpunt zorg en overlast en sociaal raadslieden. Telefonisch bereikbaar ma-vr 9:00-17:00 op 020-5800055. Bos en Lommerplein 156-3 hoog inloopspreekuur voor maatschappelijke werk: di en do 10:00-12:00 Meldpunt Zorg en Overlast Telefonisch bereikbaar ma-vr 9:00-17:00. Bel 020-2531999 voor overlast in de Baarsjes. Bel 0205800050 voor overlast in Bos en Lommer. Bos en Lommerplein 156-3 hoog, open: ma-vr 9:00-17:00. www.west.amsterdam.nl
nieuw-west impuls
Stichting ViiA
Biedt onder andere kinderopvang in Slotervaart en Geuzenveld-Slotermeer. 020-5158888 Van de Sande Bakhuijzenstraat 2 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00 www.impuls.nl
Loket Zorg en Samenleven voor IJburg 020-4952250 IJburglaan 727b open: ma-vr 9:00-17:00 www.viia.nl
loketten zorg en samenleven
2 4 m u g w i jz e r
feb ruar i
2012
Pieter Calandlaan 7 020-2538666 voor telefonisch advies of voor het maken van een afspraak inloopspreekuur: ma-di-wo-do: 13:30-16:30 Plein ‘40-’45 1 (3hoog) inloopspreekuur: ma-do-vr: 9:00-12:00 di: 13:30-16:30 Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 inloopspreekuur: ma-vr: 9:00-12:00 en 13:0015:00 sezo
Maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, loket zorg en samenleven en mobiel zorgloket Osdorp. www.sezo.nl sezo maatschappelijke dienstverlening 020-6675100 Wolbrantskerkweg 84 inloop: di 9:30 - 10:30 (maatschappelijk werk) bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 Schuldhulpverlening Osdorp 020-6675115 bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-10:30 (aanmelding) Ouderenwerk Osdorp 020-6675120 bereikbaar: di-vr 9:00-12:00 Mobiel Zorgloket Osdorp 06-51354974 of 06-51354976 Inloop Jan Tooropstraat 6 ma-do 9:30-11:00
zuid puurzuid maatschappelijke dienstverlening
Biedt algemeen maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening en sociaal raadsliedenwerk. 020-5706262 bereikbaar ma-wo-vr 9:00-13:00 inloopspreekuur ma-wo-vr 9:00-12:00 meerdere locaties www.puurzuid.nl Loket Schuldhulpverlening 020-5400980 telefonisch spreekuur: ma-di-do 9:00-12:00 inloopspreekuur: wo: 9:00-12:00 Rijnstraat 115 voor jongeren van 18-23 is er aparte hulp en begeleiding: ma, di en do 9:00-12:00 020-5400980 combiwel maatschappelijke dienstverlening
Verzorgt maatschappelijk werk, ouderenwerk en sociaal raadsliedenwerk in De Pijp 020-6674754 Ontmoetingscentrum De Pijp Smaragdplein 3-5 spreekuur: ma, wo, do 9:30-12:00 www.combiwel.nl
zuidoost en diemen madi
Verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in Zuid00st en Diemen. je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. 020-3141618 Karspeldreef 1009 inloopspreekuur: ma, di, do en vr 9.00-11:00 di en do 14:00-16:00 (schuldhulp) telefonisch spreekuur: ma, di, do en vr 13:0014:00 (sociaal raadslieden) www.madizo.nl Loket Zorg en Samenleven Zuidoost 020-2525777 Anton de Komplein 150 bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-13:00 Winkelcentrum Holendrecht Buurt Entree Holendrechtplein 3 inloopspreekuur di 9:00-13:00
raad en daad Soms concrete hulp, altijd goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties. voedselbank amsterdam
020-6384477
[email protected] www.amsterdam.voedselbank.org vakbewegingen
Federatie Nederlandse Vakbeweging (fnv) Biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij problemen met je werkgever. fnv geeft ook loopbaanadvies. 020-5816300 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:30 Naritaweg 10 www.fnv.nl lidmaatschap vereist. Christelijke Nederlandse Vakcentrale (cnv) De christelijke broer van de fnv; helpt leden tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. 030-7511001 Tiberdreef 4, Utrecht bereikbaar: ma-vr 9:00-18:00 www.cnv.nl Vereniging Bijstandsbond Amsterdam Belangenbehartiger voor mensen met een uitkering en werkende minima. 020-6181815/6898806 bezoekadres: Da Costakade 162 open: di en do 11:00-16:00 www.bijstandsbond.org Juridisch advies
loketten zorg en samenleven
020-2524255 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 President Kennedylaan 923 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00; wo 16:0019:00 Lekstraat 13a inloopspreekuur: ma, wo, do, vr 9:00-12:00 A.J. Ernststraat 112 inloopspreekuur: ma, di, do 13:00-16:00
Juridisch Loket Voor iedereen die langskomt met een juridische vraag. Verwijst door wanneer nodig. 0900-8020 (10 ct p/m) Vijzelgracht 21-25 open: ma-vr 9:00-17:00 telefonisch bereikbaar: ma-vr 9:00-20:00 www.juridischloket.nl Sociaal Raadslieden
Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St. Antoniebreestraat 32 Kleine Wittenburgerstraat 1
Haarlemmerstraat 132/136 020-5573338 Zuidoost Hoofdvestiging Karspeldreef 1009, 020-3141618 Noord Volendammerweg 51b Hagedoornplein 1b Aldebaranplein 2c Banne Buikslootlaan 135 020-4354555 De Pijp 2e Van der Helststraat 66 020-5709640 Westerpark Van Limburg Stirumstraat 119 Spaarndammerstraat 73 020-5803430 De Baarsjes Baarsjesweg 224/5 hoog 020-5896900 Ten Katestraat 67-71 020-2531306 Oud-West Eerste Helmerstraat 106b 020-6187715 Bos en Lommer Bos en Lommerplein 156 020-5800058 Zuid President Kennedylaan 923 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00; wo 16:0019:00 Lekstraat 13a inloopspreekuur: ma, wo, do, vr 9:00-12:00 A.J. Ernststraat 112 inloopspreekuur: ma, di, do 13:00-16:00 Hygieaplein 8-10 020-5754610 Oost ‘s-Gravesandeplein 19 inloopspreekuur ma-vr 9:00-12:00 020-4620300 www.sociaalraadslieden.nl stichting wetwinkel amsterdam
Gratis juridische hulp voor huur-, arbeids-, consumenten- en bestuursrecht en voor overige civiele zaken. Geen straf-, belasting-, personen-, familieof erfrecht. U kunt bellen voor korte vragen. 020-3303029 Oudemanhuispoort 2-3 inloopspreekuur: di en do 19:00-21:00 www.wetwinkelamsterdam.nl st. STRAFRECHTSwinkel amsterdam
Gratis juridische hulp voor strafrecht en bestuurlijke sancties 06-17481203 Leliegracht 10 spreekuur: di 19:00-21:00 www.strafrechtswinkelamsterdam.nl wijksteunpunten wonen
Gratis informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een wijksteunpunt wonen met eigen spreekuren en telefoonnummers. Zoek voor een vestiging bij u in de buurt op www.wswonen.nl algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo)
IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. 030-2330060. bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00
m u g m ag a z i n e mug
werk inkomen budget www.anbo.nl. ANBO-gewest Amsterdam 020-6244067 Plantage Middenlaan 14 bereikbaar: ma-do 9:00-12:30
maatje van de maand
formulierenbrigade
Helpt bij het invullen van lastige formulieren. Formulierenbrigade Nieuw West,incl. Bos en Lommer en de Baarsjes 020-3465766 bellen voor een afspraak Jan van Galenstraat 323 020-5896900 Baarsjesweg 224hs 020-6831151 Borgerstraat 52b 020-5800058 Bos en Lommerweg 156 Formulierenbrigade Westerpark, Oud-West en Zuid 020-3465442 bel voor een afspraak Banstraat 5 Spaarndammerstraat 73 Formulierenbrigade Centrum/Oost 020-3466010 bellen voor een afspraak Weesperstraat 117/3 Formulierenbrigade Zuidoost 020-3464357 bellen voor een afspraak Flierbosdreef 2-12 Formulierenbrigade Noord 020-3466390 bellen voor een afspraak Klaprozenweg 91
Tienke Foto: Sandra Hoogeboom
‘Ik heb gemerkt dat ik betrokken kan zijn bij iemand, zonder een oordeel over diens leven te vellen’
VasteLastenBond
Gratis lidmaatschap als u onnodig veel voor uw vaste lasten betaalt. 040 7200200 www.vastelastenbond.nl
(Stichting Trajectbemiddeling Allochtonen) Interculturele dienstverlening, slachtofferhulp, rechtshulp, re-integratie) 06-39110241 bellen voor een afspraak Jan van Galenstraat 335 Entrada 401 te Duivendrecht Tussen Meer 1b 020 4109494 www.stba.nl
m u g m ag a z i n e mug
E LK
E
MA
D AN
ERD
SE N
LE
R ES
E CONTRO
G
STICHTING STBA
AD
Steunpunt ggz
Van cliëntenbelang Amsterdam voor mensen met psychische klachten. Gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, begeleiding, thuiszorg, wonen, dagactiviteiten, inkomen, pgb, Crisiskaart, etc. Steunpunt ggz Centrum 020-5777976 bellen voor een afspraak ma-vr 9:00-17:00 Plantage Middenlaan 14/1 Steunpunt ggz Amsterdam Zuidoost 06 16548910 bellen voor een afspraak Anton de Komplein 150 Steunpunt ggz Amsterdam West 06 24251472 di 9:00-17:00, bellen voor een afspraak Hudsonhof 1-3 Steunpunt ggz Amsterdam Noord 020-5777976 bellen voor een afspraak vr 13:30-16:30 www.clientenbelangamsterdam.nl
Waarom ben je maatje? ,,Anderhalf jaar geleden stuitte ik via internet op het Maatjesproject van Vonk Amsterdam. Ik wilde al langere tijd naast mijn baan als personeelsadviseur bij een groot bedrijf vrijwilligerswerk gaan doen. Dat leek mij ideaal. Ik twijfelde eerst wel want ik ben zelf ook geen financieel expert! Gelukkig zag ik na een training van Vonk dat het werk veel meer inhoudt dan het geven van financieel advies. Dit werk blijft me aanspreken en ik ga voorlopig met alle plezier door. Sinds kort ben ik aan mijn tweede cliënt gekoppeld.’’ Van wie ben je een maatje? ,,Mijn eerste cliënt was een vrouw van middelbare leeftijd. Ze had al heel lang geldproblemen en
aanvullingen en wijzigingen svp mailen naar:
[email protected]
kwam er niet meer uit. Uiteindelijk stapte ze toen naar Vonk. Ik heb haar geholpen met het aanvragen van schuldhulpverlening. En we zijn ook samen naar de voedselbank gestapt. Daar had ze het erg moeilijk mee, maar met mijn steun durfde ze het toch aan. Daarnaast heb ik haar zo veel mogelijk mentaal gesteund. Ik heb haar in deze periode erg zien veranderen. Eerst durfde ze zelf haar post niet meer te openen of telefoontjes te plegen. Maar nu pakt ze haar problemen actiever aan en is ze er zelf ook van overtuigd dat ze moet volhouden.” Wat heb je zelf geleerd? ,,Ik heb gemerkt dat ik betrokken kan zijn bij iemand, zonder een oordeel over diens leven te vellen. Soms zijn mensen vast komen te
zitten en hebben ze alleen een beetje sturing nodig. Daarna kunnen ze zelf weer verder.” Heb je nog tips voor mensen met financiële problemen? ,,Wacht niet met het zoeken naar oplossingen en isoleer jezelf niet. Blijf ook in contact met je dierbaren, want ondanks je problemen heb je ze nog veel te bieden.” Stefanie Amirkhan Een 'maatje' is een vrijwilliger die via Vonk, een project van de Regenboog Groep, Amsterdammers met schulden bijstaat. Zelf maatje worden? Dat kan! Kijk op vonkamsterdam.nl of bel 020 5317600
Foto's John Melskens
advocaten kantoor de Binnenstad • • •
sociale advocatuur • gematigde tarieven
Binnengasthuisstraat 148 1012ZG Amsterdam T: 020 - 627 1816
www.binnenstadadvocaten.nl
• • • • •
Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht
feb ruar i
2012 m u g w i jz e r 25
Wijzigingen voor alleenstaande ouders Bent u alleenstaande ouder? En werkt u naast uw uitkering? De regels rondom de vrijlating van loon en heffingskortingen veranderen. Maar wat betekent dit voor u? Wat is een vrijlating? Een vrijlating is dat deel van uw loon of van heffingskortingen die u van de Belastingdienst krijgt, dat niet op uw uitkering wordt ingehouden. Wat is een heffingskorting? De Belastingdienst geeft soms een korting op uw belasting. Dan hoeft u minder belasting te betalen. Dat heet een heffingskorting. Wat zijn heffingskortingen voor alleenstaande ouders? Soms krijgt u geld van de Belastingdienst, omdat u recht hebt op een heffingskorting. Zoals de alleenstaande ouderkorting, de verhoging van de alleenstaande ouderkorting en/of de
inkomensafhankelijke combinatiekorting. Wat werd tot nu toe vrijgelaten? Was uw kind in 2011 jonger dan 5 jaar en werkte u deeltijd? Dan werden de bovengenoemde heffingskortingen van de Belastingdienst niet op uw uitkering ingehouden. Wat is de nieuwe vrijlatingsregeling? Vanaf dit jaar worden de alleenstaande ouderkorting en de inkomensafhankelijke combinatiekorting wel op uw uitkering ingehouden. Daarvoor in de plaats is er de nieuwe vrijlatingsregeling, die geldt voor alle alleenstaande ouders: met een kind onder de 12 jaar;
die deeltijd werken naast hun uitkering. Van het loon dat u krijgt van uw werkgever wordt 12,5% niet ingehouden op uw uitkering, tot maximaal €120 per maand. Er zijn nog een paar regels voor de vrijlating: De vrijlating mag maximaal 30 aaneengesloten maanden (2,5 jaar) duren. De vrijlating geldt niet voor ouders onder de 27 jaar. Let op! De verhoging van de alleenstaande ouderkorting mag u wel houden, die wordt ook in 2012 niet op uw uitkering ingehouden.
alleenstaande ouderkorting, de verhoging van de alleenstaande ouderkorting en/of de inkomensafhankelijke combinatiekorting? Dan loopt de vrijlating van de heffingskortingen nog door tot 1 maart 2012.
Geldt voor u een overgangsperiode? Kreeg u op 31 december 2011 al de
U kunt ook bellen met de Belastingdienst: 0800 0543.
Hoe vraag ik de heffingskortingen aan? U moet de heffingskortingen zelf aanvragen bij de Belastingdienst. Als u een uitkering krijgt, moet u aan uw inkomensconsulent van DWI doorgeven welke kortingen u krijgt. Het aanvraagformulier vindt u op de website van de Belastingdienst: www.belastingdienst.nl.
Werken met aanvullende bijstand en dan toch een belastingaanslag krijgen? Als u werkt of een andere uitkering (bijvoorbeeld een WW-uitkering) ontvangt naast uw bijstand, dan moet u loonheffing afdragen. De loonheffing is de belasting die u moet betalen over uw inkomen. Daarvoor moet u de loonheffing bij de werkgever of de uitkeringsinstantie laten toepassen. U kunt daarvoor het formulier van de Belastingdienst ‘Model opgaaf gegevens voor de loonheffingen’ gebruiken. U draagt
26Addw v ei rf etbernu atri ie 2012 f e b r u a r i 2012
dan meestal voldoende belasting af over uw inkomen. Toch een aanslag Maar soms krijgt u toch nog een aanslag van de Belastingdienst, waarin staat dat u nog loonheffing schuldig bent. Dit komt doordat bijvoorbeeld het UWV WERKbedrijf soms niet weet wat uw werkgever aan loonheffing inhoudt en afdraagt. Hierdoor kan achteraf bij de aangifte
blijken dat op uw hele jaarinkomen (alle inkomstenbronnen opgeteld), te weinig loonheffing is ingehouden. De aanslag die u vervolgens krijgt, zult u moeten betalen. Ook als u bijstand ontvangt en een andere bron van inkomsten heeft, kan dit u overkomen. Bijvoorbeeld als u het hele jaar, naast uw eigen inkomen een aanvullende WWB-uitkering krijgt.
Sociaal raadslieden Ontvangt u een aanslag van de Belastingdienst? Neem dan contact op met de Sociaal raadslieden in uw stadsdeel. Zij onderzoeken samen met u of de aanslag klopt en, als de aanslag klopt, wat de oorzaken zijn waarom te weinig loonheffing is afgedragen. Als blijkt dat er bijstand voor de betaling van de aanslag nodig is, kunt u terecht bij uw inkomensconsulent van DWI.
mug m ag a z i n e
‘Het is belangrijk om een doel te hebben’ Sabriye wilde per se uit de bijstand en stelde zichzelf dat als doel. Na hard werken leidt ze nu een succesvol eigen bedrijf.
Sabriye Dubrie (40) werkte jaren voor KPN Telecom, maar toen zij in 2000 naar Duitsland verhuisde, sloeg ze een andere richting in. “Ik werkte daar vanuit huis om zo de zorg voor mijn kinderen met mijn werk te combineren. Terug in Nederland gebeurde er een aantal ingrijpende dingen waardoor ik in de bijstand terechtkwam. Ook eindigde mijn huwelijk.” Mijn leven op orde “Ik zat nog midden in een verwerkingsperiode, maar ik ben echt gaan nadenken over wat ik wilde gaan doen. Het liefst wilde ik vanuit huis werken, omdat ik de zorg had voor 3 kinderen. Van mijn klantmanager kreeg ik de ruimte om mijn leven op orde te krijgen en weer in het arbeidsproces terug te keren.” Zelf een project opgezet "Omdat ik uit de bijstand wilde, heb ik het FMK-project opgezet. Dit is een website met informatie voor ondernemers over online marketing. In het begin moest ik erg zoeken naar hoe ik met de site geld kon verdienen, maar uiteindelijk heb ik dat gevonden: ik help ondernemers met het vormgeven en invoeren van hun online branding. Inmiddels doen mijn team en ik eigenlijk alles, zoals het ontwerpen
Sabriye Dubrie. Foto: Wim Salis.
van logo’s, huisstijl, visitekaartjes en het bouwen van websites. Ook geef ik cursussen over online marketing. Mijn doelgroep bestaat vooral uit ondernemers die werk en de zorg voor hun kinderen willen combineren. Daar ben ik een goed voorbeeld van!”
Een helder doel voor ogen “Ik merkte dat het heel belangrijk is om een doel te hebben. Ik zei in april 2011 tegen iedereen: ‘Ik wil in oktober uit de bijstand zijn!’. Ik ben toen van alles gaan plannen om dat voor elkaar te krijgen. En het resultaat is
dat ik sinds november geen uitkering meer heb. Als jij zelf een helder doel voor ogen hebt en ervoor gaat, dan willen anderen alles doen om jou te helpen je doel te bereiken.” Bekijk de website van Sabriye: www.fmkproject.nl.
Verhuizing locatie Buikslotermeerplein De locatie van Werkplein Noord van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) op het Buikslotermeerplein 161 gaat sluiten per 26 januari. Waar gaan we naartoe? Wij gaan verhuizen naar de Klaprozenweg 91, 1033 NN Amsterdam. Het algemeen telefoonnummer blijft 020 346 3636. Wat verandert er? Als u een oproep krijgt van uw klantmanager om u te melden of u wilt een uitkering aanvragen, dan komt u vanaf 30 januari naar de Klaprozenweg 91. Als u al klant bent, verandert er voor u verder niets. U houdt dezelfde klantmanager. Meer informatie? Hebt u vragen of wilt u meer informatie? Bel dan 020 346 3636 of neem contact op met uw klantmanager.
mug m ag a z i n e
feb ruar i
2011 f e b raud a rvi e2012 r t e ndtwi ei 27
Jacques peeters
colum
sociaal raadslieden
n
Femke’s wijze lessen Of een politieke partij succes heeft, hangt vooral af van het partijprogramma en de partijleider. Als een partij het goed doet, krijgt de partijleider alle krediet. Dat is ook het moment dat je als leider het meest kwetsbaar bent. Succes kan worden aangepraat. Een voorbeeld daarvan is Femke Halsema; ze vindt zichzelf de beste partijleider die GroenLinks ooit heeft gehad. Maar is dat eigenlijk wel zo? GroenLinks is een fusiepartij van CPN, PSP, PPR en EVP. GroenLinks heeft nooit meer zetels gehaald dan de vier partijen afzonderlijk al haalden, terwijl het de bedoeling was om met minimaal vijftien zetels een factor van betekenis te worden in de Nederlandse politiek. Dat heeft Femke nooit waargemaakt.
Ze heeft het nooit waargemaakt Doctorandus Halsema heeft ook altijd geroepen dat de vakbeweging in Nederland voor het grootste deel bestaat uit blanke mannen van vijftig jaar en ouder, die slechts de belangen van hun eigen groep behartigen en iedere vernieuwing tegenhouden. Vrouwen en de gekleurde medemens zouden er maar bekaaid af komen. Welaan, dan snap ik niet hoe die FNV-schoonmaakstaking van de grond is gekomen. In die sector zijn namelijk voornamelijk vrouwen, meestal van buitenlandse komaf, actief. Bovendien zijn zij de eersten die de negatieve gevolgen ondervinden van de liberalisering van de arbeidsmarkt, die Halsema fel bepleit. Toch geeft ze haar opvolgster Jolande Sap wijze lessen mee. Je moet maar durven. Nederland kan het uitstekend stellen zonder GroenLinks; we hebben immers altijd D66 nog! 28 Op i n i e
feb ruar i
2012
Te veel aan toeslagen gekregen? Geen reden tot paniek! Als u te veel huur- of zorgtoeslag hebt ontvangen, moet u dat terugbetalen. Bijvoorbeeld: in 2009 had u nog een inwonend kind dat zelf redelijk verdiende. Daar werd geen rekening mee gehouden bij het berekenen van de huurtoeslag. Intussen is het kind uit huis of heeft geen inkomen meer. Nu blijkt dat u in 2009 te veel huurtoeslag hebt gekregen; dus dat wordt terugbetalen. Maar dat hogere inkomen uit 2009 is inmiddels weg. Het is dan lastig om met een lager inkomen terug te betalen. Er is wel een ruime betalingsregeling mogelijk: terugbetalen mag in maximaal 24 termijnen met een minimum van
€20,- per maand. Als u niet in staat bent dit te betalen, kunt u de Belastingdienst vragen om een soepeler regeling. U moet dan een speciaal formulier invullen: het verzoek persoonlijke betalingsregeling. De Belastingdienst kijkt dan naar uw aflossingscapaciteit. Die berekent de dienst als volgt: ze kijken naar uw netto-inkomen, waarbij heffingskortingen zoals de algemene heffingskorting en de alleenstaande ouderkorting worden opgeteld. Hiervan gaan af: aflossingen van eventuele andere belastingschulden woonkosten: huur min de huur toeslag die u krijgt, min een vast
bedrag voor huur van €196,86 zorgkosten: de verzekerings premies min de zorgtoeslag die u betaalt, min een vast bedrag voor zorg (€49,- voor alleen staanden, €93,- voor gehuwden) Van het bedrag dat overblijft, wordt een normbedrag voor levensonderhoud afgetrokken. Dit normbedrag is in principe 90 procent van de voor u geldende bijstandsnorm (zie overzicht pagina 8/9). Blijft er vervolgens iets over, dan is dit het bedrag dat u in 24 maanden moet betalen. Als na 24 maanden de schuld niet is afgelost, wordt het restant niet verder ingevorderd. Als bij de berekening
al blijkt dat er geen aflossingscapaciteit is, dan hoeft u de schuld helemaal niet te betalen. Op beide situaties geldt wel een uitzondering: krijgt u gedurende drie jaar na de beschikking eenmalig een teruggaaf of een toeslag van de Belastingdienst, dan wordt dit bedrag met de schuld verrekend. Als u over dit onderwerp vragen hebt, of andere vragen, dan kunt u contact opnemen met de Sociaal Raadslieden in het dienstencentrum bij u in de buurt. Zie voor adressen MUGwijzer, pagina 24 van dit nummer
JURIDISCH LOKET
Versoberde bijstand: jong en werkloos, laat je registreren De Wet Werk en Bijstand (wwb) is dit jaar fors gewijzigd. Het Juridisch Loket licht de belangrijkste wijzigingen nog eens toe en geeft jongeren een tip: vraag om een aanmeldingsbewijs.
kunnen jongeren van 18 tot 27 na een wachttijd van vier weken een wwb-uitkering aanvragen.
3.
naar het totale gezinsinkomen. Alle inkomens van leden van een huishouden worden bij elkaar opgeteld, dus ook inkomsten van inwonende kinderen. Hun inkomsten kunnen leiden tot een korting op of zelfs beëindiging van de uitkering van de ouders.
De Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (wwik) zou per 1 januari zijn afgeschaft. Onder meer FNV Kiem spande hiertegen een kort geding aan. De rechter gebood een overgangsregeling te treffen voor bestaande wwik-gerechtigden. Dit betekent dat kunstenaars die al onder de wwik vielen hun uitkering niet direct kwijtraken. Nieuwe wwik-regelingen worden niet meer verstrekt.
2.
4.
1. Vanaf 1 januari wordt gekeken
De Wet Investeren in Jongeren (wij) is afgeschaft. Voortaan
De dubbele heffingskorting voor kostwinners met een bij-
standsuitkering wordt afgebouwd. Als dat niet gebeurt, zou het verschil tussen bijstand en minimumloon steeds kleiner worden. In 2019 zou de uitkering zelfs boven het minimumloon komen te liggen. Vanuit de gedachte dat werken moet lonen, wordt deze korting afgebouwd.
5. Jongeren tussen 18 en 27 moe-
ten eerst vier weken op zoek naar werk voor ze bijstand kunnen aanvragen. Als blijkt dat de jongere terug kan naar school, of dat hij zich onvoldoende inzet om werk te krijgen, heeft hij geen recht op een wwb-uitkering. De aanvraag van een uitkering wordt veelal monde-
ling afgewezen. Om aan te tonen dat de wachttijd is verstreken, is het voor de aanvrager van belang dat hij bij de eerste aanvraag wordt geregistreerd. Vraag als aanvrager dus om een aanmeldingsbewijs.
6.
De toegestane duur van een verblijf in het buitenland wordt beperkt voor wwb-gerechtigden. Mensen met een bijstandsuitkering mogen maximaal vier weken per jaar naar het buitenland. Mensen van 65 of ouder met een aanvullende inkomensvoorziening (aio) mogen jaarlijks dertien weken naar het buitenland. www.juridischloket.nl
ingezonden Goede voornemens van Cordaan
Mail uw brief naar
[email protected] of schrijf naar MUG, antwoordnr. 10520, 1000 RA Amsterdam. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.
In januari plaatste de directie van Cordaan mooie grote advertenties in de krant waarin zij al haar cliënten een zorgzaam en gelukkig 2012 wenst. Prima, een mooi gebaar van de zorgaanbieder. Vervolgens claimt Cordaan in die advertenties dat de gemeente Amsterdam Cordaan als beste aanbieder van Hulp bij Huishouden heeft geselecteerd in
de nieuwe aanbesteding. Dat vraagt enige nuancering: Cordaan was namelijk de goedkoopste prijsvechter in deze aanbesteding; het ging hier voor het grootste deel niet om kwaliteit. En door het aanbieden van een dergelijk lage prijs zijn nu de nieuwe medewerkers in de thuiszorg van Cordaan de klos. Zij gaan er gemiddeld 200,- tot 300,- euro per maand op achteruit. Kijk, dat is meteen weer wat minder sociaal en
zorgzaam. De andere twee grote aanbieders Osira en Diakonie hebben inmiddels de gemeenteraad laten weten niet te korten. Ook niet bij nieuwe werknemers die overkomen van zorgaanbieders die de aanbesteding hebben verloren. Klasse waar de gemeenteraad en de Wethouder Zorg ze ook voor bedankt hebben middels een kaartje. Cordaan heeft een nieuwjaarskaart van bijna alle fracties
in de raad gekregen met de wens dat het als goede voornemen ook een fatsoenlijke betaling voor eerlijk werk na gaat streven. Helaas tot nu toe zonder succes maar het is nog niet te laat: Cordaan wees ook zorgzaam voor je eigen personeel in 2012! Die verdienen die fatsoenlijke betaling, waardering en respect. Maureen van der Pligt gemeenteraadslid SP m u g m ag a z i n e
Joep Bertrams
Betoog Deskundigen geven hun mening over een actueel onderwerp
Links zijn in rechtse tijden Het valt niet mee links te blijven in rechtse tijden. In de jaren 80 was het eenvoudig om jong en links te zijn; iedereen op school was links. Behalve Martin Bosma (maar daar ging je dan ook niet mee om!). Het was de tijd van economische crisis en Koude Oorlog. Dat hielp ook. Volgens Jeroen Pauw was ‘men’ destijds links als verzet tegen het establishment. Maar nu ís links het establishment, en rechts zijn een daad van verzet. Ofwel: rechts is het nieuwe links en links is het nieuwe rechts. De huidige linkse oppositie moedigt evenmin aan om links te blijven. Denk aan het gestuntel van Job Cohen. Denk aan het gegoochel van Yolande Sap met haar stekkerdoos. Na ‘Stekkergate’ heb ik mezelf plechtig beloofd nóóit GroenLinks te stemmen. Ik begrijp niet dat er in de aanloop naar de Algemene Beschouwingen niet één Kamerlid, spindoctor, voorlichter of communicatiespecialist van GroenLinks heeft gezegd: ‘Eh,
tisme en de graaicultuur, dat credo ‘Ik heb, dus ik besta’. Daar komt bij dat ik veel mensen ken die links zijn omdat het voor hen zelf goed uitkomt. Maar als je links bent uit eigenbelang, ben je eigenlijk rechts. Vanaf de jaren nul van dit vermaledijde millennium is de jeugd rechts, al was het maar om zich af te zetten tegen het ouderlijk gezag. Maar ook die
Straks wordt het weer sexy om je tegen rechts af te zetten tendens zal keren. ‘Het nieuwe links’ ontwikkelt zelfvoldane, zure trekjes, met een zuurgraad die voorheen juist aan de oude linkse kerk werd toegedicht. Klagen over de Publieke Omroep, linkse hobby’s, cultuur-
DE ombudsman
Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers
Eigen vermogen? Veel Amsterdammers hebben een minimuminkomen. Om te zorgen dat zij aan de samenleving kunnen blijven deelnemen heeft de gemeente voorzieningen en regelingen in het leven geroepen. Met de Stadspas blijft kunst en cultuur binnen bereik, de pc-regeling is voor scholieren, en wie al jaren op het minimum zit kan de langdurigheidstoeslag of plusvoorziening aanvragen. Maar het blijft lastig om rond te komen. Gemeentelijke belastingen zoals onroerende zaakbelasting en verontreinigings- en afvalstoffenheffing lopen bijvoorbeeld algauw op m u g m ag a z i n e
tot een paar honderd euro per jaar. Om voor kwijtschelding in aanmerking te komen moet je inkomen rond bijstandsniveau liggen én mag je niet te veel eigen vermogen hebben. Begrijpelijk, want wie goed verdient of een flinke spaarrekening heeft, kan ook geld voor belastingen reserveren. Maar niet iedereen weet precies wat de Belastingdienst allemaal als eigen vermogen beschouwt. Laatst kreeg ik een brief van een vrouw die al jaren leeft van een bijstandsuitkering. Alle voorgaande jaren werden de gemeentelijke belastingen haar automatisch kwijtgescholden. Nu ontving ze plotseling tóch een aanslag van €269,-. Omdat ze met geld van haar moeder een autootje had gekocht, kwam haar eigen vermogen namelijk €138,- hoger uit dan de vermogensgrens die de Dienst Belastingen Gemeente Amsterdam (DBGA) hanteert. DGBA hanteert een lagere norm voor eigen vermogen
dan DWI, die nooit moeilijk had gedaan over de auto. De vrouw en haar moeder konden de auto echter niet missen omdat ze beiden zeer slecht ter been waren. De vrouw schreef mij dat ze de aanslag onmogelijk kon betalen. Ook vond ze dat ze niet goed was voorgelicht door DWI. Het is inderdaad vreemd dat DBGA een lager normbedrag voor eigen vermogen hanteert dan DWI. Deze ongelijkheid werd al eerder onder de aandacht van de landelijke politiek gebracht, maar dit leidde niet tot veranderingen. Met de vrouw en haar moeder is het goed afgelopen. DGBA besloot geen punt te maken van de auto, omdat de vrouw hem om medische redenen nodig heeft. Ook een probleem waar u met de gemeente niet uitkomt? Via gemeentelijkeombudsman.nl of 020 6259999 kunt u contact met me opnemen.
dat met die stekkerdoos, zouden we dat nou wel doen?’ En dan Occupy: ik heb sympathie voor de doelstellingen van deze beweging (voorzover die me duidelijk zijn), maar de uitvoering is zo onbeholpen, beschamend en niet meer van deze tijd. Toen Paul de Leeuw het over Occupy Winschoten had, dacht ik dat hij een grapje maakte. Maar het bestaat! Daar zullen ze op Wall Street van geschrokken zijn. Als ik de Nederlandse activisten hun warrige verhaal hoor doen, neem ik me telkens voor zo snel mogelijk tot dat uitverkoren ene procentje te gaan behoren. Rechts zijn is niet zo heel erg, alleen de uitwassen ervan: ongebreideld consumen-
subsidies en belastingcentjes – nu het gangbaar is om rechts te zijn, wordt het straks weer sexy je ertegen af te zetten. De eerste voortekenen zijn er al. Emile Roemer zou nooit met een stekkerdoos aankomen. Nog even geduld en het nieuwe links wordt weer het oude rechts en ons nieuwe rechts weer het vertrouwde links. Laten we op de rokende puinhopen van de oude ideologie een gezellige, sexy, nieuwe linkse kerk doen verrijzen. Want stenen zijn niet om te gooien, maar om mee te bouwen! Jos Verdonk freelance journalist & redacteur MUG Magazine feb ruar i
2012 Op i n i e 29
! i o o z n e r e Kl
Ook als je niet rijk bent, wil je goed voor de dag komen. MUG stuurt elke maand een lezer(es) op pad om voor minder dan 50,een nieuwe outfit te scoren. Nouschka Wagelaar (28) werkt bij een zorginstelling voor jongeren met een beperking. Haar zoontje Aiden Dean is negen maanden. ,,Sinds ik werk met jongeren met een beperking, kijk ik heel anders tegen hen aan. We zijn snel geneigd mensen die anders zijn in een hokje te plaatsen. Het bedrijf waar ik werk, doet er alles aan om te versterken wat deze jongeren allemaal wél kunnen. We geven bijvoorbeeld workshops koken en muziek maken. Sinds kort hebben we ook een schoonheidssalon, waar ik workshops geef. Door allerlei dingen uit te proberen, komen ze erachter wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn.” Nouschka had jarenlang haar eigen schoonheidssalon. ,,Die heeft het door de crisis helaas niet gered. Nu mijn zoontje er is, komt dat eigenlijk ook wel goed uit. In mijn huidige baan heb ik minder stress en meer zekerheid. En door die work-
shops te geven, blijf ik toch bezig als schoonheidsspecialiste. Het ouderschap is wel anders dan mijn vriend en ik hadden verwacht. Ons uitgavepatroon is bijvoorbeeld behoorlijk veranderd.” Lachend: ,,Ik reken nu in luiers als ik aan het winkelen ben. Voor dat ene jurkje kan ik zoveel luiers kopen, denk ik dan. Misschien een cliché maar sinds ik een kind heb, koop ik bijna niets meer voor mezelf.” Is het moeilijk om leuke goedkope babykleren te vinden? Nouschka vindt van niet: ,,Ik kijk vaak bij H&M in Osdorp, die heeft meer leuke babyspullen dan de andere H&M’s. Ook Wibra en Zeeman zijn prima winkels voor leuke en goedkope kleertjes en schoentjes voor je baby. Het is toch zonde om veel geld uit te geven aan iets waar je baby weer snel uitgegroeid is? Bij Zeeman slaag ik voor mezelf ook, zoals de outfit die ik nu aanheb. Terwijl ik er voor Aiden naar binnenliep, zag ik dit complete setje hangen! Collega’s reageren vaak verbaasd als ik zeg dat iets dat ik draag dat van Zeeman komt. Aidens shirtje met James Dean erop vond ik bij Zara. Omdat hij naar James Dean is vernoemd, vond ik dat grappig voor hem. Modetrends doen mij niet veel; ik draag wat ik mooi vind en wat lekker zit. Helemaal nu ik nog aan het
ontzwangeren ben. De mode van nu vind ik ook niet echt spannend; het is allemaal al een keer voorbijgekomen.” Lacht: ,,Ik klink nu net als mijn moeder vroeger. Die zei vaak: ‘Dat heb ik vroeger ook gedragen!’ Toen dacht ik: ja hoor, het zal wel. Maar laatst betrapte ik mezelf op dezelfde gedachte. Zoals die gympen van All Stars die je nu overal ziet, die waren in mijn tijd ook helemaal hip. Haha, ik kan echt merken dat ik ouder word!” Nouschka: Vest: €€5,Tuniek: €€5,Rok: €€4,Legging: €€2,99 Armbanden: €€0,99 per stuk Zeeman, Jan Evertsenstraat Schoenen: €€7,New Yorker, Kalverstraat
Aiden Dean:
Bodywarmer: €€3,Zeeman, Jan Evertsenstraat Longsleeve: €€7,95 Zara, Kalverstraat Spijkerbroek: €€7,Nijntje-sokken: €€2,V&D, Kalverstraat
Tekst: Masja Oosterbroek Foto's: Georgemaas/fotonova
s a p s d a t s s x x x
ri p 1 februa 8 jaar) is o -1 2 (1 n n a re rv e a ng ngeren wa art voor jo voor alle jo ongerenka is et de -j S M ie X D s. X a X s. a e sp D Stadsp e Stad d e r d o r o o v o n d e n kom en doen. vervange leuke ding anmerking a s ti in ra rs g e s d m u ook de o orting of so un je met k k s a theater sp d ta S in een echt s n e e l e w j hool maar en ji ula van je sc oemen... b a n e d te f ts o ie is r u succes van urth Om maa e? Na het t in een bu d ie a n k s se u (Gouid D e ? L din Dchar aan de geweest sr e a u N v t e ll rg e o B r erz vertelt hij ld in Theate tel is focking lastig v umi. Daarin O bijvoorbee ti g e in ll D g te in rs oo a die naar orstell de theaterv uw uit Oujd e zijn solovo u ro v v e ll se e n B a a en zich arokk 011) in acteur werd den Kalf 2 der, een M ie e o d , m n n ri ij z sd wortels lig Na l van haar zoon d waar zijn r n het verhaa e la v t o e n h E n . a a kwam loyaal zijn Nederland bij de oelt tussen v ij leeft. d h m n le ri k a bruaribon e a fe w e d d n t la e t vaak ing M e h egint zien. aal zijn aan orstelling b 5 februari o v m e t/ D g . o 1 gen en loy n 0 g 3 voorstellin eren: 530 5 Je kunt de ,50. Reserv 7 e e tr n e de sekade 90. Stadspas is llevue, Leid e B r. u u 0 om 20.3
30 s e r v i c e
feb ruar i
2012
m u g m ag a z i n e
Games Game-junkie Philip Fokker bespreekt zijn favoriete game. Deze maand L.A. Noire voor PlayStation 3. Je kunt het spel ook nog eens winnen.
koopwijzer Je bent en je belt wat. Hebben nieuwe mobieltjes een onweerstaanbare aantrekkingskracht op jou? Tja, dan ben je eigenlijk gewoon verloren! Er wordt geld aan je verdiend en veel ook. Een paar tips om het toch betaalbaar te houden. Denk eens goed na. Waar geef jij iedere maand het meeste geld aan uit? Aan je mobieltje? Waarschuwen zullen we je niet, dat doen je ouders hopelijk al. Maar je zou niet de eerste jongere, noch de laatste zijn die in de financiële problemen raakt door te veel en te duur mobiel bellen. En dat is best te voorkomen. Allereerst, voordat je op zoek gaat naar een goedkoop mobieltje mét abonnement: ga even mediteren. Dat heb je nodig, want kiezen is gekkenwerk: tientallen toestellen in even zoveel varianten. We helpen je een eindje op weg.
m u g m ag a z i n e
De gamewereld lijkt op Hollywood. Als je als ontwikkelaar in de kluwen van games, die elke maand verschijnen, wil opvallen moet je met verrassende spellen en nieuwe technieken komen. Zo gaat het ook in de filmwereld. Rockstar verdiende miljoenen aan de succesvolle Grand Theft Auto-reeks en besloot te investeren in de ontwikkeling van een revolutionaire techniek. Motion Scan brengt emotie in de detectivegame die Rockstar ontwikkelde. Het spel L.A. Noire speelt zich af in het Hollywood van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Zoals de laatste GTA-game werd verkocht met het argument dat de speler ‘morele keuzes’ moest maken, zo voegt ook Motion Scan een psychologische dimensie aan het gamen toe. Bij Motion Scan werden de gezichten van de
acteurs die de stemmen hebben ingesproken tijdens de opnamen door verschillende camera’s uit verschillende hoeken gefilmd. Zo konden alle gezichtsuitdrukkingen worden vastgelegd en in de game verwerkt. Bij het aan de tand voelen van een verdachte, kan de gamer proberen vast te stellen of een personage liegt, aan de hand van diens gelaatsuitdrukkingen. In L.A. Noire reis je als detective te voet of per auto door een avontuur dat de realiteit weer iets meer benadert dan zijn voorgangers. Deze game is echt iets heel bijzonders, het is werkelijk net alsof je in je eigen detective serie of film speelt. Zelf proberen? Stuur dan snel een mailtje naar
[email protected]. Want wie het eerst reageert, krijgt ’m gratis!
E.T. phone home ... maar dan wel prepaid
We gaan er maar van uit dat je veel wilt bellen, sms-en en internetten op je mobiel. Een abonnement dus? Of toch niet. Een prepaidtelefoon lijkt meer voor bellers die niks op hebben met uitgebreide mogelijkheden en die weinig bellen. Maar er zijn ook goedkope smartphones die goed samengaan met prepaid bellen. Wat dacht je van de Blade van ZTE, die bij KPN €120,- kost? Als je dat doet in combinatie met een DekaMobiel prepaidkaart (jawel, van de Dekamarkt), dan tel je aardig mee én bel je budgetvriendelijk. Kruidvat, Simyo en Tele2 hebben ook aantrekkelijk geprijsde prepaidkaarten. Wel oppassen: niet te veel bellen en vooral niet te veel internetten. Is je te dure abonnement eindelijk afgelopen? Dan scheelt het als je zuinig op het toestel bent geweest. Blijf het gewoon gebruiken, met een sim onlyabonnement (dan koop je dus alleen het
simkaartje). Dat is stukken goedkoper dan een abonnement met toestel. Hoe dat komt? Bij een abonnement betaal je in feite een groot deel van de ‘gratis’ telefoon terug aan de aanbieder. Zo gratis is die telefoon niet! Sim only-abonnementen starten bij €3,- per maand. Goedkope aanbieders zijn Telfort en Simpel.nl. Toch liever een abonnement? Dan betaal je al gauw €30,- per maand. Daar komen bijna altijd nog gespreks- en internetkosten bij. Goedkoper lukt eigenlijk niet, wil je er ook nog eens een gelikt toestel bij krijgen. Oké, je mobieltje biedt aantrekkelijke mogelijkheden: spieken in de klas, je relatie uit-sms-en,
Wordfeud spelen, noem maar op. Maar daar hangt wel een prijskaartje aan. Wil je je kosten echt beperken, schakel je mobieltje dan ook eens uit. Als je echt iemand bent, ben je onbereikbaar. Tekst: Frederik Nijmeijer Illustratie: Eddo Gorter
feb ruar i
2012 s e r v i c e 31
mug houdt je wakker! Is de bodem van uw portemonnee in zicht? Bezorgt de postbode slechts rekeningen en weet u niet meer waar u het zoeken moet? Gelukkig is er MUG! MUG Magazine geeft u niet alleen tips om geld te besparen; u wordt ook getrakteerd op interviews met vooraanstaande Amsterdammers, verhelderende reportages én tekeningen van Peter van Straaten. Neem nu een abonnement op MUG Magazine of doe het blad cadeau en maak kans op een leuk welkomstgeschenk! Een jaarabonnement kost €29,50 en met de Stadspas slechts €19,50. Surf naar www.mugweb.nl/service-contact of bel: 020 6077600. MUG werkt aanstekelijk. MUG Magazine | Antwoordnummer 10520 | 1000 RA | Amsterdam
MUG haal je nu ook bij Albert Heijn.
U let op de kleintjes. Moet ook wel in deze tijd. Een voordeeltje gaat u niet uit de weg en als het even kan neemt u ook een aanbieding mee. Het leven is immers al duur genoeg. Maar nu wordt boodschappen doen wel heel feestelijk. Want MUG ligt inmiddels bij diverse vestigingen van Albert Heijn, verspreid over de hele stad. Gratis natuurlijk, dat bent u per slot van rekening van ons gewend.
MUG. Daar doe je je voordeel mee.
Centrum l AH Frederiksplein 1 l AH Jodenbreestraat 21 l AH Prins Hendrikkade 20 Nieuw-West l AH August Allebéplein 12 l AH Belgiëplein 107 l AH Delflandplein 13 l AH Osdorpplein 469 l AH Sierplein 78 Noord l AH Buikslotermeerplein 310 l AH Lange Vonder 122
West l AH Bilderdijkstraat 37 l AH Gulden Winckelplantsoen 5 l AH Kinkerstraat 89 Zuid l AH Amstelveenseweg 186 l AH Scheldeplein 5 Zuidoost l AH Bijlmerplein 526 l AH Harriët Freezerstraat 96 l AH Kraaiennest 10
Amstelveen l AH Bourgondische Laan 14 -28 l AH Groenhof 144 Oost AH Westelijk Halfrond 70 l AH Eerste v. Swindenstraat 91 l l AH Molukkenstraat 101 Diemen l AH Claes van Maerssenplein 23