Trilateral Waddensea area
Toerisme en de regionale economie van Noord-Fryslân
UNESCO-Worldheritage site since 2009
Denmark
Presentatie voor het mini-symposium ‘Nieuwe koers voor toeristenbelasting’ Gemeentehuis, Dokkum, 4 maart 2015
Jouke van Dijk Voorzitter directie Waddenacademie – Portefeuille Economie Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse, Rijksuniversiteit Groningen Email:
[email protected] Website: www.waddenacademie.nl
Germany
Netherlands World Delta Summit 2011
Yantai 12 September 2011
Belangrijkste sociaal‐economische uitdagingen Noord‐Fryslân • Krimp en vergrijzing, leefbaarheid • Hoge (jeugd) werkloosheid, laag inkomen en opleiding, veel uitkeringen Er zijn banen en mensen nodig! • Relevante gebiedsgebonden sectoren: Landbouw, Visserij, Energiewinning en Toerisme Wadden UNESCO Werelderfgoed • Footloose sectoren: Zorg, Welzijn, Zakelijke diensten • Wat zijn de sociaal-economische perspectieven? • Waar liggen de kansen en wie gaat dat betalen? • Toeristenbelasting?
Uniek natuurgebied in een regio waar mensen wonen die werk en inkomen nodig hebben
Waddenacademie | Leeuwarden
4-3-2015
Hoe staan we ervoor?
|4
3
Ontwikkeling werkgelegenheid
Bron: Louter, 2011 6
Economische ontwikkeling
|5
|6
1
Werkgelegenheidsontwikkeling per streek 2003-2013
Zuiden van Fryslân doet het beter dan de Waddenkust, Waddeneilanden houden zich goed in de crisis! |7
Werkloosheidverschillen tussen landsdelen worden kleiner
|8
Maar: grotere werkloosheidsverschillen binnen landsdelen!
Bron: UWV, 2014
|9
Doelgroepen Participatiewet: WWB, Wajong en WSW
| 10
Ontwikkeling werkgelegenheidsstructuur (CBS, statline/bewerking RUG)
Nederland MBO
Noord-Nederland MBO
Veel van de ca.1 miljoen banen in NL op MBO 2 en 3 niveau zullen verdwijnen | 11
| 12
2
Steeds meer ZZP-ers | 14
| 13
| 14
Prognose bevolkingsgroei per gemeente 2022
Demografische ontwikkelingen: krimp, vergrijzing en migratie | 15
| 16
18
Ruimtelijke uitsortering via het roltrap model: jongeren gaan naar de stad voor hoger onderwijs
| 17
| 18
3
Migratiesaldo naar leeftijd en streek: Leeuwarden wint 15-25! Waddeneilanden stabiel, NO-Fryslân verliest in alle leeftijden Hoger opgeleiden concentreren zich in de stedelijke gebieden
| 19
| 20
Fryslân scoort zeer hoog op leefbaarheid
Waar willen we wonen?
22
Haren nr. 1!
Bron: Bureau Louter, Waar willen we wonen 2012
| 21
Scores Woonfactoren Ommeland/Stad Woonomgeving Basisvoorzieningen Plusvoorzieningen Overlast&Veiligheid
+ - + - + + -
Smaken verschillen!
| 22
23
Proefschrift Rixt Bijker (januari 2013): Er zijn ook veel migranten naar de minder populaire rurale gebieden! Als je maar wel snel naar de stad kunt, dus goede verbindingen cruciaal, inclusief snel internet 24
Bron: Bureau Louter, Waar willen we wonen 2011
| 24
4
| 26
Niet overal is goed ICT Broadband en dat is noodzakelijk!
Grote forensen stromen over steeds langere afstanden van van vooral hoger opgeleiden (Power couples):
Zie ook RUG rapport ‘Breedband op het platteland’ van Koen Salemink en Dirk Strijker (http://www.rug.nl/frw/news/201 2/final_breedband.pdf ) en Nieuwsuur-uitzending ‘Platteland digitaal achterlijk gehouden’ (http://nieuwsuur.nl/onderwerp/ 528319-platteland-digitaalachterlijk-gehouden.html )
ZZP-ers + het Nieuwe Werken: geen vaste werklocatie cruciaal: + Mooi Wonen + Broadband ICT
25
Bron: Stad en Land, CPB, 2010
TOERISME: wie moet wat gaan doen?
| 27
28
van het toeristische beleid
Benchmark onderzoek Toerisme in Fryslân 2012 | 29
Benchmark onderzoek Toerisme in Fryslân 2012 Waddenacademie | Leeuwarden
4-3-2015
30
5
Toeristenbelasting: tarieven variëren veel minder dan de opbrengsten!
Wadden Sea World Heritage – Perspectives for socio-economic development
Analysis of 878 World Heritage Sites Source: Rebanks 2010: World Heritage Status. Is there opportunity for economic gain?
Toeristenbelasting: één van de weinige manieren om van mensen buiten de regio inkomsten te verwerven. | 31
Werkgelegenheid in het Toerisme
| 33
34
Seizoensverlenging: economische impuls!
35
| 36
6
De hotspotmonitor: wat zijn attractive gebieden? (www.hotspotmonitor.eu)
Hoog gewaarde plaatsen voor toerisme in wadden gemeenten in 2013
Hoog gewaardeerde gebieden in de Wadden volgens de hotspotmonitor
S. de Vries, A. Buijs, F. Langers, H. Farjon, A. van Hinsberg, F.J. Sijtsma (2013). Measuring the attractiveness of Dutch landscapes: identifying national hotspots using Google Maps. Applied Geography. Volume 45, December 2013, Pages 220-229. F.J. Sijtsma, H. Farjon, S. van Tol, A. van Hinsberg, P. van Kampen and Arjen Buijs (2013). Evaluation of landscape changes Enriching the economist's toolbox with the Hotspotindex. In: W. Heijman, & C. M. J. v. d. Heide (Eds.), The Economic Value of Landscapes. Chapter 8, pp 136-164. London: Routledge.
Sources: Sijtsma et al. (2014) WaLTER rapportage
Toerisme: veel verschillende doelgroepen
Waar komen de mensen vandaag die de Wadden aantrekkelijk vinden?
40
Afstand speelt een rol, maar in Duitsland veel minder dan in Nederland! De Wadden hebben nu al 16 miljoen fans!
Welke doelgroep komt naar de Wadden? En waarvoor? | 39
| 40
41
Kustscenario’s: ondenemers
| 41
| 42
7
Toerisme Súd Ie
De sliktoerist versus de zandtoerist (Geurt Busser, Waddenschilder)
| 43
| 44
Esonstad
Lauwersoog: visserij & toerisme
Maar één zwaluw maakt geen zomer! En er is een regionaal concept nodig inclusief restaurants, uitgaan, arrangementen etc. etc. 46
Nordeich
Pier bij Holwerd 47
| 47
| 48
8
Duits strandvertier
Holwerd aan Zee!
49
Provincie Noord-Holland, 21 juni 2012
50
De Centrale As
52
Goed bereikbaarheid is noodzakelijk, maar niet voldoende voor aantrekkend toeristen: er moet wel een reden zijn om er naar toe te gaan!
51
| 51
Vliegen naar de Duitse Waddeneilanden: € 37 ‐ 450
53
| 54
9
| 55
Belangrijkste sociaal‐economische uitdagingen Noord‐Fryslân • Krimp en vergrijzing, leefbaarheid • Hoge (jeugd) werkloosheid, laag inkomen en opleiding, veel uitkeringen Er zijn banen en mensen nodig! • Relevante gebiedsgebonden sectoren: Landbouw, Visserij, Energiewinning en Toerisme Wadden UNESCO Werelderfgoed • Footloose sectoren: Zorg, Welzijn, Zakelijke diensten • TOERISME: Waar liggen de kansen en wie gaat dat doen? Ondernemers die samenwerken met elkaar en met de overheid voor de marketing en faciliteiten? • En wie gaat dat betalen? Toeristenbelasting?
Regional quality of life Index: we hebben het prima! (Bron, PBL, 2014)
Het Waddengebied ligt centraal in Europa!
Toerisme en de regionale economie van Noord-Fryslân Presentatie voor het mini-symposium ‘Nieuwe koers voor toeristenbelasting’ Gemeentehuis, Dokkum, 4 maart 2015
Jouke van Dijk Voorzitter directie Waddenacademie – Portefeuille Economie Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse, Rijksuniversiteit Groningen Email:
[email protected] Website: www.waddenacademie.nl
10
