INHOUD HOE KIEZEN
3
HET VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS
4
1. HET BEROEPSVOORBEREIDEND LEERJAAR
7
LESSENTABEL VAN HET GO! TOELATINGSVOORWAARDEN EN ATTESTEN GETUIGSCHRIFTEN
7 10 10
2. DE TWEEDE EN DERDE GRAAD
11
Infobrochure van ROC OLB - keuzebegeleiding - WATHOE KIEZEN NA 1B november 2011 – aanpassing hoe kiezen december 2011- aanpassing overzicht studierichtingen In deze brochures vermelden we de meest recente informatie waarover we beschikken. Als er wijzigingen doorgevoerd worden in de wetgeving voor het Vlaamse onderwijs trachten we de infobrochure zo vlug mogelijk aan te passen en te publiceren op www.go-clb.be.
2
HOE KIEZEN… Een goede studiekeuze maken is niet gemakkelijk. Je moet jezelf leren kennen én weten welke studiemogelijkheden en beroepen er bestaan.
Wat kan ik goed? Wat doe ik graag? Je talenten en interesses leer je kennen binnen en buiten de school. Mooie dingen maken, met cijfers of met taal bezig zijn, met je handen werken, boeken lezen, leiding geven, helpen, alleen werken of in groep, iets verkopen… Je schoolresultaten zeggen heel wat over je capaciteiten en je werkhouding (je inzet, concentratie, zelfvertrouwen...). Voor sommige studierichtingen zal je ook rekening moeten houden met je gezondheid, de financiële mogelijkheden van je ouders...
Je kiest best een studierichting die bij je past. Als je iets goed kunt en graag doet, ga je met meer plezier naar school. Je gaat ook meer je best doen. Een studierichting kies je best niet omdat je denkt dat ze meer ‘aanzien’ heeft. Een té moeilijke studierichting kan leiden tot mislukken en zittenblijven. Te lang in een te moeilijke richting blijven proberen kan tot schoolmoeheid leiden en soms tot zonder diploma de schoolbanken verlaten… Een té gemakkelijke richting kan dan weer saai en vervelend worden.
Bij dit keuzeproces sta je niet alleen. Je kan een beroep doen op leerkrachten, ouders, vrienden … Jij en je ouders kunnen ook terecht bij het CLB als je er zelf niet uitgeraakt. Het CLB kan je helpen een studierichting te kiezen die past bij je aanleg en belangstelling. Alle onderwijsvormen en studierichtingen zijn evenveel waard.
3
www.onderwijskiezer.be kan je helpen bij je studiekeuze. Je vindt er veel informatie over studierichtingen: beschrijvingen, lessenroosters, toelatingsvoorwaarden, adressen…
Op www.wordeenheld.be kan je informatie, spelletjes, filmpjes… vinden. Je vindt er ook de data van de studiekeuzebeurs ouders.wordeenheld.be/node/92. In het Beroepenhuis in Gent - www.beroepenhuis.be ontdekken jongeren en hun ouders tijdens de open-zondagen een waaier van beroepen en studierichtingen. Vooral technische en praktische beroepen staan in de kijker via een doetentoonstelling.
De onderwijsbeurs in Gent www.onderwijsbeursgent.be wil leerlingen van de 3de graad basisonderwijs en 1ste graad secundair onderwijs een beeld geven van het (officieel) secundair onderwijs in de regio Gent. Studiegebieden uit het KSO, TSO en BSO worden voorgesteld via doeactiviteiten.
www.durvers.be en de cd-rom ‘Wie wordt wat? Werk voor durvers.’ laten je kennismaken met een hele reeks soms onbekende beroepen en sectoren. De cd-rom is gratis aan te vragen via de website.
Op www.vdab.be/beroepen vind je filmpjes over allerlei beroepen. De verschillende beroepssectoren hebben soms pagina’s op hun website die je op een leuke manier laten kennismaken met de beroepen in hun sector, bijvoorbeeld
www.alimento.be/nl/spelen www.houtvasthouden.be, www.letsgo.be, www.garagasten.be, www.areyouwaterproof.be, www.verrassendmetaal.be, www.textielexpert.be www.debouw.be, www.stroomopwaarts.be...
4
HET VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS De meeste leerlingen volgen ZES
LEERJAREN
Deze zes leerjaren worden ingedeeld in DRIE Vanaf de tweede graad zijn er VIER
in het secundair onderwijs.
GRADEN van twee leerjaren.
ONDERWIJSVORMEN:
algemeen secundair onderwijs - ASO
kunstsecundair onderwijs - KSO
technisch secundair onderwijs - TSO
beroepssecundair onderwijs - BSO
Elke onderwijsvorm omvat een groot aantal STUDIERICHTINGEN. De studierichtingen kunnen gegroepeerd worden in STUDIEGEBIEDEN. Bijvoorbeeld het studiegebied ‘handel’ omvat de studierichtingen ‘handel’, ‘handeltalen’, ‘boekhouden-informatica’, ‘secretariaat-talen’ en ‘informaticabeheer’ van het TSO en de studierichtingen ‘kantoor’ en ‘verkoop’ van het BSO.
5
Se-n-Se in KSO en TSO voorbereidende jaren Hoger Onderwijs in ASO en KSO
Specialisatiejaar/Naamloos jaar BSO
6
ASO – KSO – TSO
BSO
5
ASO – KSO – TSO
BSO
2de graad
4
ASO – KSO – TSO
BSO
3
ASO – KSO – TSO
BSO
1ste graad
2
TWEEDE LEERJAAR VAN DE EERSTE GRAAD (2A)
BEROEPSVOORBEREIDEND LEERJAAR (BVL)
1
EERSTE LEERJAAR A
EERSTE LEERJAAR B
3de graad
7
BASISONDERWIJS
* Na de eerste graad kan je het stelsel 'leren en werken' volgen. * Na het zesde leerjaar kan je eventueel een 7de jaar volgen. In het BSO behaal je het diploma secundair onderwijs slechts na het zevende leerjaar. In de andere onderwijsvormen kan je het diploma na het 6de leerjaar behalen. Over deze onderwerpen krijg je in de loop van het secundair onderwijs meer uitleg.
6
L E R E N E N W E R K E N
ASO
BSO
of ALGEMEEN SECUNDAIR ONDERWIJS
of BEROEPSSECUNDAIR ONDERWIJS
SECUNDAIR ONDERWIJ
Je volgt hoofdzakelijk theorie leren uit boeken talen, wiskunde, wetenschappen, economie,… Je wordt voorbereid op een studie in het hoger onderwijs.
Je leert een beroep bouw, elektrische installaties, bakkerij, haartooi,… De praktijk krijgt meer aandacht dan het leren uit boeken. Eventueel volg je een zevende leerjaar of je gaat werken.
KSO
TSO
of KUNSTSECUNDAIR ONDERWIJS
of TECHNISCH SECUNDAIR ONDERWIJS
Je krijgt algemene vakken en leert muziek of dans of toneel of film en geluid of ontwerpen met potlood, papier, verf, klei,…
Je krijgt algemene vakken en technische vakken chemie, elektromechanica, handel, bakkerij, landbouw,… Deze vakken oefen je eveneens in de praktijk.
Na deze opleiding kan je best verder studeren.
Achteraf kan je gaan werken of verder studeren.
7
1. HET BEROEPSVOORBEREIDEND LEERJAAR (BVL)
HET GEMEEN
Je maakt voor de helft van het aantal lesuren op een praktische wijze kennis met één of meerdere beroepenvelden. Je krijgt veel praktijk en weinig theorie. Je wil je voorbereiden op een beroep.
We geven als voorbeeld de lessentabellen van het GO!. De lessentabellen kunnen verschillen van school tot school. Je kan best de infobrochures vergelijken van de verschillende scholen. Het is belangrijk je goed te informeren over de studiemogelijkheden die de school voorziet na het 2de leerjaar. Zo kom je niet voor verrassingen te staan in de volgende leerjaren.
DE LESSENTABEL VAN HET GO! De lessentabel omvat 34 lestijden:
EEN BASISVORMING van 16 lestijden; Nederlands Wiskunde Natuurwetenschappen
3 2 1
Aardrijkskunde + Geschiedenis of Maatschappelijke vorming OF Project algemene vakken bovengenoemde vakken worden samengevoegd
1+1 of 2 8
Frans Lichamelijke opvoeding Plastische opvoeding Godsdienst / Zedenleer
EEN BEROEPENVELD, 18 lestijden of 9+9 lestijden EEN COMBINATIE VAN TWEE BEROEPENVELDEN De school bepaalt zelf welke beroepenvelden gecombineerd worden.
8
2 3 1 2
Beroepenvelden van 9 lestijden BOUW Bouw praktijk Bouw
NIJVERHEID 2 7
DECORATIE Plastische en decoratieve techn. praktijk Plastische en decoratieve t.
2 7
ELEKTRICITEIT Elektriciteit praktijk Elektriciteit
2 7
HAARZORG Haartooi praktijk Haartooi
2 7
HOUT Hout praktijk Hout
2 7
1 3 5
2 7
VERZORGING-VOEDING Voeding / Huishoudkunde praktijk Voeding/Huishoudkunde Verzorgingstechnieken/Huishoudk. praktijk Verzorgingst./Huishoudk.
1 4 1 3
MODE (S) Mode praktijk Mode
TEXTIEL (S)
6 2 3
Complementair gedeelte, in zoverre de school deze keuze aanbiedt, keuze uit OF Bouw 1 praktijk Bouw 3 OF Grafische technieken 1 praktijk Grafische technieken 3 OF 1 Plastische en decoratieve techn. 3 praktijk Plastische en decoratieve t.
Bakkerij/Hotel/Slagerij praktijk Bakkerij/Hotel/Slagerij
4 14
Agrarische technieken praktijk Agrarische technieken complementair gedeelte
4-6 10-8 4
MARITIEME VORMING (S) Nautische technieken Praktijk nautische technieken Zeemanschap Praktijk scheepswerktuigkunde
5 6 3 4
2 7
(S) Specifieke beroepenvelden kan je
2 7
Voor de beroepenvelden waarin je met voeding in aanraking komt is een verklaring van lichamelijke geschiktheid vereist.
RIJN- EN BINNENVAART (S) Rijn- en Binnenvaart praktijk Rijn- en Binnenvaart
3
LAND- EN TUINBOUW (S)
METAAL Mechanica praktijk Mechanica
Nijverheidstechnieken (2u mechanica en 1u elektriciteit) praktijk Nijverheidstechnieken (3u mechanica en 3 u elektriciteit) Hout praktijk Hout
HOTEL-BAKKERIJ-SLAGERIJ (S)
KANTOOR EN VERKOOP Nederlands Dactylografie Handel
Beroepenvelden van 18 lestijden
slechts in een beperkt aantal scholen volgen
niet ingericht in GO!
schapsonderwijs omvat :
9
De beroepenvelden laten je kennismaken met verschillende beroepen:
Bouw: metselaar, stukadoor, vloerder, voeger, betonwerker, grondwerker, bekister …
Decoratie: schilder, behanger, plaatser van wand- en vloerbekleding, etalagist, meubelstofeerder, standenbouwer, ontwerper of uitvoerder van ontwerpen in de reclamewereld, drukker …
Elektriciteit: installatiemonteur, bedrader-monteur, onderhoudstechnicus, hersteller …
Haartooi: kapper in een kapsalon, aan huis, in de verzorgingssector, bij film, tv, toneel…
Hout: timmerman, binnen- of buitenschrijnwerk, meubelmaker, dakwerker …
Kantoor: kantoorbediende met uitvoerende werkzaamheden zoals klasseren, beantwoorden en doorverbinden van telefoons, documenten controleren, kopiëren, eenvoudige zakelijke brieven schrijven, boekhouden, onthaal en PC-gebruik.
Land- en tuinbouw: bloementeler, groenteteler, veeteler, akkerbouwer … Metaal: plaatbewerker, draaier, frezer, lasser, mecanicien, installateur centrale verwarming en sanitair …
Mode: confectiearbeidster, verkoopster, retoucheuse, patroon tekenen, stikster, strijkster, zelfstandig naaister …
Verzorging: kinderzorg, thuiszorg, bejaardenzorg, gehandicaptenzorg …
Voeding: kok, kelner, bakker, slager …
Complementair gedeelte in sommige beroepenvelden: Een school kan dit gedeelte invullen met vakken of met ‘seminaries’ bijv. werken rond thema’s en projecten…
NA HET BEROEPSVOORBEREIDEND LEERJAAR KAN JE VERDER STUDEREN IN HET BSO. Je kan ook het stelsel van leren en werken volgen. Hierover kan je meer informatie vragen aan je CLB.
10
1.2. ORIËNTERINGSATTESTEN Elk schooljaar neemt de klassenraad een eindbeslissing op basis van je prestaties tijdens het schooljaar en je examens. Ze geeft je een:
A - ATTEST – geslaagd; - Je mag naar het beroepsvoorbereidend leerjaar. De meeste leerlingen gaan naar het beroepsvoorbereidend leerjaar, om nadien een vak te leren in het beroepssecundair onderwijs - BSO.
- Je mag naar het eerste leerjaar A. De overgang naar het eerste leerjaar A is zeer moeilijk! De benamingen van de vakken zijn hetzelfde, maar ze zijn veel moeilijker en minder praktisch. De leerkrachten gaan sneller vooruit. Je moet meer lessen leren en huiswerk maken. Deze overgang is slechts haalbaar als je zeer goede resultaten behaalt voor Nederlands, Frans en wiskunde. Je vraagt best raad aan school en CLB. Houd rekening met het advies van de klassenraad op je rapport.
C - ATTEST – niet geslaagd. Met een C - attest in het eerste leerjaar kan je toch naar het beroepsvoorbereidend leerjaar. Je mag ook het jaar overzitten.
Als je 14 jaar wordt (ten laatste op 31/12) mag je op basis van je leeftijd naar het beroepsvoorbereidend leerjaar op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad hiervoor toestemming geeft. Je blijft dan voltijds leerplichtig tot 16 jaar i.p.v. 15 jaar. Deze attesten moet je opvolgen en blijven gelden bij een schoolverandering. De klassenraad kan ook een ADVIES geven om je te helpen bij je verdere studiekeuze. Je bent niet verplicht om dit advies op te volgen.
1.4. GETUIGSCHRIFTEN Wie slaagt kan de volgende getuigschriften behalen:
GETUIGSCHRIFT VAN DE EERSTE GRAAD na het tweede leerjaar.
GETUIGSCHRIFT BASISONDERWIJS na het eerste leerjaar en het beroepsvoorbereidend leerjaar, indien je dit nog niet had behaald.
11
2. DE STUDIERICHTINGEN VAN DE TWEEDE EN DERDE GRAAD BSO Je krijgt nu nog meer uren praktijk. In de derde graad leer je tijdens de stage ook het echte werk kennen. Je kunt eventueel nog een (zevende) specialisatiejaar volgen.
STUDIEGEBIED
TWEEDE GRAAD BSO
DERDE GRAAD BSO AUTO
AUTO
zie studiegebied mechanica en elektriciteit
CARROSSERIE TWEEWIELERS EN LICHTE VERBRANDINGSMOTOREN (S) VRACHTWAGENCHAUFFEUR (S)
BOUW BOUW
DUURZAAM WONEN (S) SCHILDERWERK EN DECORATIE STEEN- EN MARMERBEWERKING (S)
BOUWPLAATSMACHINIST (S) RUWBOUW RUWBOUWAFWERKING DUURZAAM WONEN (S) SCHILDERWERK EN DECORATIE STEEN- EN MARMERBEWERKING (S)
DECORATIEVE TECHNIEKEN
ETALAGE EN STANDENDECORATIE PUBLICITEIT EN ETALAGE
GLASTECHNIEKEN (S)
PUBLICITEITSGRAFIEK GLASINSTRUMENTENBOUW (NI)
GRAFISCHE COMMUNICATIE EN MEDIA (S)
DRUKKEN EN VOORBEREIDEN
HANDEL
KANTOOR
KANTOOR
VERKOOP
VERKOOP
HOUT
JUWELEN (S)
12
HOUT
DRUKKEN EN AFWERKEN DRUKVOORBEREIDING
HOUTBEWERKING HOUTBEWERKING - SNIJWERK (S)
DIAMANTBEWERKING
DIAMANTBEWERKING
GOUD EN JUWELEN
GOUD EN JUWELEN
UURWERKMAKEN
UURWERKMAKEN
STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE
LAND- EN TUINBOUW (S)
TWEEDE GRAAD BSO zie studiegebied mechanica en elektriciteit PLANT, DIER EN MILIEU
DERDE GRAAD BSO CENTRALE VERWARMING EN SANITAIRE INSTALLATIES KOELINSTALLATIES (S) GROENDECORATIE LANDBOUW TUINBOUW EN GROENVOORZIENING DIERENZORG
PAARDRIJDEN EN -VERZORGEN
PAARDRIJDEN EN -VERZORGEN
HAARZORG
HAARZORG
MARITIEME VORMING
MARITIEME VORMING
RIJN- EN BINNENVAART
RIJN- EN BINNENVAART
MECHANICA EN
ELEKTRISCHE INSTALLATIES
ELEKTRISCHE INSTALLATIES
ELEKTRICITEIT
BASISMECHANICA (7 VARIANTEN): AUTO
LASSEN – CONSTRUCTIE
LICHAAMSVERZORGING MARITIEME OPLEIDINGEN (S)
MODE
KOELING EN WARMTE
AUTO + KOELING EN WARMTE
MACHINES
AUTO + MACHINES
KOELING EN WARMTE + MACHINES AUTO + KOELING EN WARMTE + MACHINES
MODEREALISATIE EN -PRESENTATIE
MUZIEKINSTRUMENTEN-BOUW (S)
MECHANISCH ONDERHOUD WERKTUIGMACHINES KUNSTSTOFVERWERKING (S) PRODUCTIEOPERATOR (S) (NI)
MODEREALISATIE EN -VERKOOP
MUZIEKINSTRUMENTENBOUW
PERSONENZORG
VERZORGING - VOEDING
SPORT (S)
TOPSPORT - SPORTINITIATIE
TOERISME
ORGANISATIEHULP (S) VERZORGING TOPSPORT - SPORTINITIATIE ONTHAAL EN RECREATIE
TEXTIEL
TEXTIEL
TEXTIEL
VOEDING
BROOD- EN BANKETBAKKERIJ (S)
BROOD- EN BANKETBAKKERIJ EN CONFISERIE (S)
RESTAURANT EN KEUKEN
RESTAURANT EN KEUKEN GROOTKEUKEN (S)
SLAGERIJ EN VLEESWARENBEREIDING (S)
SLAGERIJ EN VERKOOPSKLARE GERECHTEN (S)
13
