Hoe kan men mushen in België?
• • • • • • •
Inleiding Het mushen De honden Wetgeving en reglementen Clubs en federaties De competities Conclusie
Inleiding (1)
• Mushing is meer dan een sport, het gaat vooral over de innige band tussen mens en dier. • Mushen betekend daarom ook respect hebben voor zijn honden. Men kan ze immers niet zomaar negeren na het uitoefenen van de sport! Wanneer de hond te oud wordt voor de sport, moet hij als veteraan behandeld worden. Zoals de mens kan hij, op een minder niveau, in beweging blijven. Sportieve en competitieve prestaties worden enkel verwacht van de jongeren!
Inleiding (2)
• Men kan mushen op alle leeftijden. De minimum leeftijd is 12 jaar, maar er is geen maximum leeftijd. Alles hangt af van de conditie van de musher. • Opgelet, als u vanaf hier verder leest, riskeert u het mushing virus op te lopen!
Mushing • Mushen kan men op verschillende manieren. Elke regio bepaald door zijn tradities en klimaat hoe er gemushed wordt. • We kunnen 3 verschillende stijlen onderscheiden: – De « Nome » stijl – De « Nordic » stijl – De « Dryland » stijl
Mushing (2) De « Nome » stijl Deze stijl wordt beoefend met een slede getrokken door ingespannen honden twee aan twee of in één lijn, waarbij de « musher » (de menner) achter het span loopt, de slede duwt of rechtstraat op de latten die achter de slede uitsteken. Deze stijl is het populairst in Noord-Amerika. De stijlnaam « nome » wordt ontleend aan een stad in Alaska, waar in 1925 een difterie epidemie uitbrak terwijl de serumvoorraden ontoereikend waren. Een snelle aanvulling was levensbelangrijk. Van Anchorage tot Nenana werd een lading serum per trein vervoerd, en van Nenana naar Nome werden sledehondenspannen gebruikt. Léonard Seppala en zijn span Siberische Huskies, geleid door leidhond Togo, legden de 544km af in extreme klimatologische omstandigheden en werden helden uit
Mushing (3) De « Nordic » stijl We onderscheiden twee verschillende disciplines in deze stijl: Skijoring en Pulka. Bij Skijoring beweegt de musher zich voort op ski’s en wordt voortgetrokken door 1 of 2 honden. De honden, voorzien van een harnas, zijn via een lijn verbonden aan een centuur. Bij Pulka wordt tussen de honden en de musher een kleine toboggan ingespannen (kleine slee) met lading, zoals voedsel. De honden trekken de Pulka en de musher volgt erachter.
Mushing (4) De « Dryland » stijl Deze stijl, ook wel « groene koers », of « off-snow » genaamd, wordt vooral beoefend in gebieden waar geen sneeuw voorkomt. De slede wordt dan vervangen door een voertuig met wielen. Deze bestaan in alle vormen en hebben 2, 3 of 4 wielen naargelang het aantal ingespannen honden. Meestal wordt een step of fiets gebruikt tot 2 honden. Een driewieler gebruikt men tot maximum 3 honden, en vanaf 4 honden is een vierwieler verplicht. Men kan natuurlijk ook gewoon achter de hond lopen, zoals bij Skijoring maar dan zonder ski’s!
Mushing (5) Afstanden en toertochten In het competitiemilieu onderscheiden we 2 grote categoriëen, de « sprint » en de « distance ». Bij « sprint » worden afstanden tussen de 5 en 10km afgelegd, bij « short-distance » gaat men van 50 tot 100km. Vanaf 80 tot 160 km spreekt men van « middistance » en afstanden van 200 tot zelfs 1600km behoort tot de « long-distance ». Uiteraard moet het aantal honden aangepast worden aan de af te leggen afstand. We spreken ook van verschillende « klassen ». De klassen worden onderverdeeld van 1 tot 9 honden, en alles daarboven behoort tot de « unlimited » of « open » klasse. Tenslotte is vermeldenswaard dat er niet alleen competitieve evenementen georganiseerd worden, maar dat er ook toertochten zijn van enkele uren tot verschillende dagen lang, waarbij meer dan
De honden (1) • Men heeft honden nodig uiteraard, en niet zomaar eender welke. • Men gebruikt honden die kunnen trekken, doorgaans sledehonden genoemd. • In België wordt vooral gebruikt gemaakt van de door de FCI (Fédération Cynologique Internationale). 4 erkende sledehondenrassen
De Honden (2)
• De in België erkende sledehondenrassen: – Siberische Huskie – Alaskan Malamute – Groenlander – Samoyeed
• Verschillende andere types honden worden eveneens gebruikt voor de sledehondensport. Ze worden « Alaskan Huskies » genoemd.
De honden (3) De Siberische Huskie Zoals zijn naam aangeeft, is hij afkomstig uit Siberië. Hij werd er gebruikt door de stam Chukchi als trekhond. Het is een zeer levendige en krachtige hond, die lange afstanden kan afleggen aan een hoge gemiddelde snelheid. Deze karakteristieken wekten zeer snel de interesse van mushers in Alaska. Ze werden er dan ook in de eerste grote wedstrijden gebruikt, alsook in Canada. Hij heeft een dichte vacht die alle kleuren kan hebben. Dit geldt ook voor zijn ogen. Hij weegt gemiddeld 18 tot 26kg, wat hem een snelle en elegante aanblik geeft.
De honden (4) De Alaskan Malamute Origineel werd hij « Mahlemut » genoemd. Hij werd gebruikt als sledehond en voor de jacht door de Mahlemut Inuit van Alaska. De Alaskan Malamute is een zeer krachtige hond, gefokt voor het trekken van zware ladingen. Daarom wordt hij wel eens de « locomotief van het Noorden » genoemd. Hij is eerder ongeschikt voor snelheidswedstrijden, maar zeer goed bruikbaar voor lange afstanden. Zoals alle Nordische rassen, is hij zeer aanhankelijk naar mensen toe, maar behoeft hij toch een strenge meester.
De honden (5) De Samoyeed De Samoyeed komt uit het hoge noorden van Rusland. Hij werd er zowel gebruikt als trekhond als om kuddes te mennen. In vergelijking met de Siberische Huskie is hij minder geschikt voor lange afstanden. Bovendien is hij trager. Zoals de andere sledehonden moet hij zich kunnen bewegen en veel lopen. Zijn lange witte vacht vergt evenwel bijzondere aandacht bij de verzorging.
De honden (6) De Groenlander Zoals zijn naam aangeeft, komt hij oorspronkelijk uit Groenland, maar hij wordt ook teruggevonden langsheen de Canadese kustlijn. Hij werd er door de lokale bevolking gebruikt voor zware taken en voor de jacht. Het is een echte « oerhond » die aangepast is aan zeer harde weertypes. Als trekhond is hij uitstekend in te zetten voor lange afstanden. Hij is zeer intelligent maar ook zeer onafhankelijk. Daarom is hij ongeschikt als eerste hond. Deze hond heeft zijn authenticiteit behouden, en vergt bijzondere aandacht bij de opvoeding.
De honden (7) De Alaskan Husky Alaskanen zijn het resultaat van kruisingen tussen de nordische rassen en europese types. Deze kruisingen zijn speciaal uitgezocht voor de wedstrijden, en zijn doorgaans sneller. Naargelang de af te leggen afstand, wordt de nadruk op bepaalde raselementen gelegd. De niet-nordische raskenmerken wordt uitgekozen om deze van de Siberische Huskie aan te vullen. Men kiest best Alaskanen die een eerder nordische invloed in de fok hebben gekregen, dan deze die vooral naar de jachthond neigen. Deze laatste zijn immers minder goed aangepast aan de koude. In verschillende landen worden deze honden in aparte klassen ondergebracht tijdens wedstrijden.
Wetten & reglementen (1) • Wist u dat het inzetten van trekhonden in België verboden is? • De wet van 14 augustus 1986 op het Dierenwelzijn, verbied het gebruik van honden om lasten te trekken. • Het negeren van dit verbod kan leiden tot inbeslagname van de honden en het betalen van zware boetes!
Wetten & reglementen (2) • Wat kan men doen om dit te vermijden? – Lid worden van een club, verbonden aan een internationaal erkende federatie (ESDRA, FISTC, WSA). – Deze clubs hebben de verplichting om de bepalingen, opgelegd door het Koninklijk Besluit van 12 maart 1999, betreffende het organiseren van wedstrijden en demonstraties, strikt na te leven.
Wetten & reglementen (3)
– Dat is niet alles. Men moet ook beschikken over een licentie, afgeleverd door een dergelijke club, die toelaat om in België te oefenen voor wedstrijden georganiseerd door de federaties.
Wetten & reglementen (4) • Indien men een licentie heeft, moet men zich bovendien houden aan reglementen bij het deelnemen aan wedstrijden, net zoals men zich aan de wegcode dient te houden bij het autorijden. • Deze reglementen zijn eigen aan de organiserende federatie en de wetgeving van het land waar de wedstrijd plaatsvindt.
Wetten & reglementen (5) • Toch zijn er vele punten overal toepasselijk: – Men moet zijn honden respecteren – Men moet het milieu respecteren – Men moet een positieve en constructieve relatie onderhouden met het publiek – De veiligheid wordt zeer belangrijk geacht – Men moet hondenpaspoorten bezitten, de dieren moeten getatoeëerd of gechipt zijn en alle inentingen moeten in orde zijn
• De reglementen zijn beschikbaar bij uw club of federatie.
De clubs en federaties (1)
• In België kennen we 3 federaties: – Mushing Belgium, lid van de WSA – De Belgische Mushing Federatie, lid van de FISTC. – Federation of Belgian Mushing Clubs,lid van de ESDRA
De clubs en federaties (2)
• Mushing Belgium (raszuiver) – VFS (Vlaamse Federatie voor Sledehondensport). – BRUM (Brussels Mushing). – TIT (The Inuit Trail)
De clubs en federaties (3)
• Fédération Belge de Mushing – Belgische Mushing Federatie (raszuiver) – Snow Hook Team – Snow Girls Team – Snow Racing Team
De clubs en federaties (4)
• Federation of Belgian Mushing Clubs (alle rassen)
De wedstrijden (1) • Nationaal – Belgisch Kampioenschap op sneeuw • Dit kampioenschap moet op sneeuw gelopen worden. 1 manche wordt gelopen in La Pesse in de Jura, en 10 ander in het buitenland.
De wedstrijden (2) • Nationaal – Belgisch Kampioenschap dryland • Elk jaar worden een 5 karrenwedstrijden georganiseerd die onze mushers de kans geven om zich met elkaar te meten en zich voor te bereiden op de internationale sneeuwwedstrijden
De wedstrijden (3) • Internationaal – Wist u dat we een goed presterend Belgisch Team hebben?
Team 2009
MUSHING INITIATION FIRST STEPS FOR SAFELY PUTTING YOUR DOG IN HARNESS
Pre-training • During regular walks with the puppy, start training on directions • If you have a small harness, playfully get the puppy used to it from 6 months on • Wait with training until 12 months • Make sure the first experiences are positive • Give enough rest – build up training
Pre-training schedule • TRAINING START TIME = T • T – 1 day: check equipment – repair • T – 8 hours: last meal if fed once/day – free drinking • T – 5 hours: last meal if fed twice/day – free drinking • T – 1hr/45min: water down the dog(s): luke warm 30-34° C water + appetizer = “SOUP”
Pre-training schedule • Appetizers: – Raw meat (beef-intestinal-chicken) – Raw fish (lean) – Soaked kibble (max 10-15g/l water)
• Quantity of water: 1-1,5 l • T – 45 T: keep dog(s) at ease • Prepare post-training SOUP: hot water + appetizer (1-1,5 l water/dog)
TRAINING • Prepare your training run and avoid last second stress or running around like chickens without head • Simulate start at race – measure time required – Train dog(s) a proper LINE-UP (w/o assistance)
• Build up training in distance and resistance – First runs 1-1,5 km – 2km – 3km – 4,5km – 6/7km… – Avoid burn-out after 1-1,5 km by braking from the start and creating resistance, e.g. with a drag.
Purpose of “resistance” • Avoid “1-1,5km sprint” and then running “on empty” – Very deep recovery
• Slow down the dog(s) to a fast trot and keep the lines tout • Build up endurance, speed comes later • Simulate uphill
POST-TRAINING • Stop at approx. 100m from arrival • Wait 1 min, and restart, giving specific command, e.g. HOME • Build up this distance to 4-500m – Allows you to pull up a quick finish if necessary
• Upon arrival, keep dogs in LINE-UP for approx. 1-2 minutes • Wait 2-3 minutes before watering the dogs (now luke warm “SOUP”)
POST-TRAINING • Leave dog at ease for 5-10 minutes • Leave dog at rest in dry spot, out of wind • First feeding time: END-OF-TRAINING + 1 HOUR • Dog will urinate: END-OF-TRAINING + 1 HOUR
COMMANDS • • • •
Gee: RIGHT – A DROITE – RECHTS Haw: LEFT – A GAUCHE – LINKS Hike: RUN – COURS – LOOP On-By: PASS/STRAIGHT ON – PASSEZ/DROIT DEVANT – VOORBIJ/RECHTDOOR • HOO: STOP – ARRETEZ – STOP • LINE-OUT: STAND STRAIGHT – RESTEZ ALLIGNE – BLIJF UITGELIJND
EQUIPMENT • Make sure harness(es) are well fitted • Check/clean lines/snaps regularly • Always take with you: – Spare neck-line (even with 1 dog) – Spare leash – Emergency line links dogs with you – knife
TRAINING INTERVAL • Most races are 2-3 day events • Start with 1 day training, 1-2 days rest, 1 day training, etc… • After 2 weeks double the trainings, and keep 2-3 days rest in between • After 2 weeks shorten rest to 1 day in between • After 2 weeks you can run 3 days consecutive, but double rest back to 2 days
TRAINING CONDITIONS • TEMPERATURE – MAX 15°C – Advise: max 10° C for performance training – Best below 5° C
• Humidity – The higher the air humidity (dry-bulb), the more difficult for the dog to dissipate heat – Lots of water on the trail makes for heavier training (mud) but allows better cooling via paws • Avoid too much drinking during training
Longer distances? • Interrupt your training just over halfway for at least 10 minutes and after a few minutes offer small quantity of warm SOUP • Depending on temperature, build in stops
Conclusie • Nu rest er u nog slechts één ding te doen: schrijf u in als licentiehouder of sympathiserend lid! • Hiervoor hoeft u enkel een mailtje te sturen naar:
[email protected]
