1 drs. Dick C. Bouman President Kennedylaan 19 2517 JK Den Haag ----------T +31 070 392 63 35 F +31 070 392 63 37 M+31 06 24 61 36 60 E
[email protected]
Over psychotherapie Psychotherapie is een behandelmethode die wordt toegepast bij psychische klachten en problemen. De therapie bestaat als regel uit gesprekken met een deskundige hulpverlener - de psychotherapeut. Deze lost geen problemen voor u op, maar helpt u nare dingen anders te zien, pijnlijke gevoelens te verwerken of moeilijke situaties anders aan te pakken. Het doel van psychotherapie is uw psychische klachten en problemen op te heffen, of zoveel te verminderen dat u er minder last van hebt. De problemen waarvoor mensen in psychotherapie gaan zijn heel verschillend. Voorbeelden van psychische problemen zijn: angsten, depressies, verslavingsproblemen, identiteitsproblemen, relatie- of gezinsproblemen. Vaak liggen negatieve ervaringen aan de problemen ten grondslag. Psychotherapie doe je niet zomaar. Psychotherapie vraagt om de bereidheid om uzelf, uw persoon, uw gedrag, uw gedachten en gevoelens onder de loep te nemen en er samen met uw psychotherapeut naar te kijken en er mee aan de slag te gaan. Dat kost veel energie en vaak ook tijd. Psychotherapie is een intensieve vorm van hulpverlening. Het confronteert u met pijnlijke gevoelens. Dat kan spanningen en angst oproepen. Dat moet u willen en aankunnen. Het is goed om in uw omgeving, bijvoorbeeld met uw huisarts, eerst te overleggen over uw problemen. Psychotherapie is niet de enige mogelijkheid. Soms is hulp van een maatschappelijk werker meer aangewezen. Wie verdriet heeft en troost zoekt kan meestal bij een goede vriend of vriendin terecht, bij de eigen partner of een familielid. Vaak vinden mensen zelf een oplossing voor psychische problemen en voelen ze zich na een tijdje weer beter. Psychotherapie komt in beeld als het niet mogelijk lijkt om psychische klachten of problemen in uw eentje of met behulp van vrienden op te lossen. Bij de keuze voor een psychotherapeut kunnen verschillende overwegingen een rol spelen: de specialisatie van de therapeut, man/vrouw, ervaring en dergelijke zaken. Toch is dat nog geen garantie dat de therapeut ook bij ú past. U bespreekt zeer persoonlijke zaken met uw therapeut. Daarvoor is een basis van vertrouwen nodig. Gebruik het eerste gesprek om u een beeld te vormen van de persoon en de werkwijze van de psychotherapeut en om informatie te verzamelen. De volgende vragen kunnen daarbij als leidraad dienen: • Wat kan deze psychotherapeut mij bieden? • Hoe denkt hij/zij over mijn problemen? • Welke werkwijze hanteert deze psychotherapeut? • Wat kost de therapie mij aan tijd, geld en energie? • Wanneer kan ik beginnen? Is er een wachtlijst? • Hoe lang kan de therapie duren? • Wat verwacht de psychotherapeut van mij? • Hoe vaak kan ik terecht en hoe lang duren de gesprekken? Als u op basis van het eerste gesprek een goede indruk heeft dan gaat u met deze therapeut in zee. Als u twijfels heeft over de persoon of de voorgestelde therapie dan is het vaak beter om eerst een gesprek te
2 hebben met een andere psychotherapeut. In alle gevallen lijkt het aan te raden om één van de ca. 5000 geregistreerde psychotherapeuten te kiezen. Omdat deze therapeuten goed opgeleid zijn, en omdat zij gebonden zijn aan een beroepscode en tuchtrecht. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (helpdesk BIG-register) kan u helpen aan adressen van geregistreerde psychotherapeuten. U kunt ook terecht op de website van de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten (www.nvvp.nl). Hoe ik werk In mijn praktijk doe ik individuele therapie, relatietherapie en gezinstherapie. In de eerste gesprekken zal ik proberen een zo goed mogelijk beeld te krijgen van uw probleem, van uzelf, uw situatie en van uw voorgeschiedenis. Op grond daarvan overleg ik met u over hoe we het probleem zullen benoemen, op welke manier we aan verbetering kunnen werken en welk doel ons daarbij voor ogen staat. Op basis van dat overleg kiezen we voor een bepaalde vorm van psychotherapie. De duur van psychotherapie is zelden goed van te voren te voorspellen. Deze verschilt van persoon tot persoon en hangt ook af van de aard van uw problemen, uw wensen en mogelijkheden en het soort therapie dat is afgesproken. Over het algemeen varieert de duur van psychotherapie van enkele maanden tot enkele jaren. Gesprekken vinden meestal éénmaal per week of éénmaal per twee weken plaats. Vaak spreek ik aan het begin een beperkt aantal gesprekken af om daarna samen de balans op te maken en de voortgang te bespreken. Wie ik ben Ik ben geboren in 1952. Ik deed HBS-B (1970), School voor de Journalistiek (1974) en Klinische Psychologie (Rijksuniversiteit Utrecht; 1980). In de periode 1988 - 1994 deed ik de opleiding tot psychotherapeut (BIG registratienr. 69043604216). In 1994 en 1995 rondde ik mijn specialisaties af in de • Relatie- en gezinstherapie • Cliëntgerichte psychotherapie • Groepspsychotherapie Registratie als bemiddelaar NMI (Nederlands Mediation Instituut) in 1999. Werk Naast freelance journalistieke werkzaamheden werkte ik vanaf 1977 bij twee psychiatrische ziekenhuizen in Utrecht. Eerst als extern begeleider van afdelingsteams, later als projectleider bij woonprojecten voor chronisch psychiatrische patiënten. Vanaf 1982 was ik eindverantwoordelijke behandelaar van de sector Wonen in een psychiatrisch ziekenhuis. In januari 1988 stapte ik van de klinische psychiatrie over naar de sociale psychiatrie bij een Riagg in Den Haag. Daar werkte ik als teampsycholoog en later als teamleider op de afdeling Sociale Psychiatrie tot medio 1993. Vanaf 1993 werkte ik op de afdeling Psychotherapie van dezelfde Riagg. Tot 1997 als hoofd van de sectie Kortdurende Therapie; van 1997 tot januari 2000 als teamleider van één van de psychotherapieteams. Op deze afdeling was ik lid van de intake- en indicatiestaf en verrichtte ik individuele, relatie-, gezins- en groepstherapieën. Vanaf 1995 had ik hiernaast een privé-praktijk. Per 1 maart 2000 heb ik mijn dienstverband ingekrompen en mijn privé-praktijk uitgebreid en verhuisd naar het kantoor President Kennedylaan 19. Sinds september 2001 werk ik volledig in mijn privé-praktijk
3 Verenigingen e.d. • Lid-specialist van de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie • Gewoon lid Nederlands Instituut van Psychologen • Gewoon lid van de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie • Gewoon lid Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten • Asp. lid van de Vereniging voor Cliëntgerichte Psychotherapie • Asp. lid van de Nederlandse Vereniging voor Groepspsychotherapie • Aangesloten bij het Nederlands Mediation Instituut • Voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten (NVVP) • Penningmeester van de Regionale Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten Den Haag/Leiden e.o. Vakpublicaties • Bouman, Dick; Pauline Lohmann en José van Reijen, Groepstherapie voor paren; Handboek voor Groepstherapie, Assen, 1997. • Stam, Liesbeth en Dick Bouman, Praten over seks in relatietherapie; Tijdschrift voor Psychotherapie (1998) vol. 23, pag. 234 - 248. Gezin Sinds 1972 samenwonend met Martine; in 1989 zijn wij getrouwd. Wij hebben een zoon en twee dochters die inmiddels allemaal zelfstandig wonen.
Praktijkinformatie Na aanmelding vindt eerst een intakegesprek plaats waarin bekeken wordt of en voor welk soort hulp er een indicatie bestaat. Op basis daarvan wordt u na de intake een voorstel gedaan. Tarieven op aanvraag. Er is geen BTW verschuldigd. Voor een beperkt aantal cliënten bestaat de mogelijkheid van vergoeding via de AWBZ. Ik kan u daar verder over informeren. Een aantal ziektekostenverzekeringen heeft een vergoeding voor psychotherapie in hun pakket opgenomen. Meer detailinformatie over welke verzekeringen onder welke condities psychotherapie vergoeden vindt u op de website van de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten (www.nvvp.nl). De wachttijd bedraagt 2 tot 6 weken.
Beroepscode|rechten|klachten Beroepscode De beroepscode van de psychotherapeut kunt u vinden op de website van de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten (www.nvvp.nl). Uw rechten Als u besluit in psychotherapie te gaan is er wettelijk sprake van een overeenkomst tussen u en uw psychotherapeut. Een overeenkomst met rechten en plichten. Deze staan omschreven in de Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst (WGBO). Belangrijke rechten als u in psychotherapie gaat zijn: • U heeft recht op informatie
4 • U heeft recht op geheimhouding van uw gegevens • U heeft recht op inzage van uw dossier • U heeft het recht om zelf een hulpverlener te kiezen • U heeft het recht om een klacht in te dienen. Diverse cliëntenorganisaties kunnen u behulpzaam zijn bij het opkomen voor uw rechten (zie bijv. de http:/ /geestelijke-gezondheidszorg.pagina.nl)
Klachten Dit stukje moet vervangen worden door het volgende stukje: Als u niet tevreden bent over uw psychotherapeut dan kunt u dit het beste zo spoedig mogelijk met hem of haar bespreken. Heeft u (ernstige) klachten en een gesprek lost niets op dan kunt u bij zelfstandig gevestigde psychotherapeuten een beroep doen op een bemiddelaar van de Regionale Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten in die regio. Wilt u geen bemiddeling maar een klacht indienen dan kunt u terecht bij de Klachtencommissie van de NVVP die o.m. bestaat uit een onafhankelijk voorzitter en een vertegenwoordiger van de Nederlandse Patiënten/Consumenten Federatie (www.nvvp.nl). Geregistreerde psychotherapeuten vallen ook onder het Tuchtrecht. Daardoor kunt u een klacht ook indienen bij het Tuchtcollege voor de gezondheidszorg (www.tuchtcollege-gezondheidszorg.nl).
5
Over echtscheidingsbemiddeling Wie eenmaal besloten heeft om te gaan scheiden - met of zonder kinderen - heeft al veel doorstaan. Toch is de formele scheidingsaanvraag in veel gevallen het startsein voor een langdurig gevecht over kinderen, huis en alimentatie. Beide partners worden dan ondersteund door een eigen advocaat, die ingehuurd is om 'het onderste uit de kan' te halen, en dus de kloof nog meer te verdiepen. Steeds meer mensen willen heel bewust na hun scheiding 'oorlog' voorkomen en de communicatie in stand houden, bijvoorbeeld ter wille van de kinderen. Daarvoor is het nodig om de problemen rond de scheiding op te lossen op een manier die aan alle betrokkenen recht doet. Scheidingsbemiddeling richt zich op het vinden van zulke oplossingen.
Het ministerie van Justitie experimenteert op dit moment met projecten scheidings- en omgangsbemiddeling. In het kader daarvan wordt (experimenteel) bij sommige echtscheidingszaken door de rechter scheidingsbemiddeling al dwingend opgelegd. Bij een gewone scheiding hebben beide partners een eigen advocaat. Bij scheidingsbemiddeling maken beide partners samen een regeling met behulp van een deskundige en neutrale scheidingsbemiddelaar. Deze regeling komt tot stand zonder te procederen, volgens van tevoren opgestelde spelregels, waaraan beide partners zich dienen te houden. Het uitgangspunt bij scheidingsbemiddeling is het goede dat partners samen nog hebben niet kapot te maken. De bemiddelaar helpt bij de scheiding. Hij (zij) weet niet alleen wat volgens de wet wel en niet mogelijk is, maar is er ook in getraind om de belangen van beide partijen zichtbaar te maken, zodat een scheiding tot stand komt waarover partners het samen eens zijn. De meest voorkomende zaken die moeten worden opgelost zijn: • Regelingen rond de kinderen (bij wie wonen; ouderlijk gezag; bezoekregeling; kinderalimentatie) • Deling van inkomen (alimentatie) • Verdeling van vermogen (huis, auto, bedrijf e.d.) en van het opgebouwde pensioen • Wie gaat waar wonen? De overeengekomen regeling wordt vastgelegd in een Echtscheidingsovereenkomst. Als de scheiding wordt aangevraagd met een dergelijke ondertekende overeenkomst is de zaak voor de rechter slechts een formaliteit. Een belangrijk voordeel is dat partners zelf beslissen over wat er wel of niet gaat gebeuren in de toekomst, en dit niet overlaten aan een onbekende rechter. Als dat laatste wel het geval is ontstaan er gemakkelijk nieuwe problemen omdat (één van) beide partners niet achter het besluit staan. In plaats van elkaar het leven zuur te maken blijven partners over de problemen overleggen. Dat maakt de kans op een totale ontwrichting van de relatie erg klein. Vooral bij huwelijken met kinderen is dat van het grootste belang. Scheidingsprocedures waarin gewerkt wordt met een bemiddelaar duren bijna altijd een stuk korter. En tenslotte zijn de kosten in vergelijking met de traditionele manier van scheiden - met twee advocaten bijna altijd veel lager. Bij vijf tot tien procent van de traditionele scheidingen leidt het juridische gevecht tot hoger beroep. In zo'n geval belopen de juridische kosten vaak 10.000 tot 15.000 euro per partner. Bij het overgrote deel van de scheidingsbemiddelingen blijven de kosten beperkt tot een bedrag tussen de 1500 en de 2500 euro.
Hoe verloopt een bemiddelingsprocedure? Stappen 1. De bemiddelaar gaat na of partners echt willen scheiden en of ze 'geschikt' zijn voor bemiddeling, dus de
6 wil hebben om er samen uit te komen. 2. Er worden afspraken gemaakt over de manier waarop de bemiddeling plaats vindt. Deze worden vastgelegd in een Bemiddelingsovereenkomst, die door beide partijen én de bemiddelaar wordt ondertekend. 3. De bemiddelaar verzamelt samen met beide partijen alle informatie die nodig is voor de scheiding. 4. Met deze gegevens maakt de bemiddelaar een volledig overzicht van alles wat er te verdelen is en waarvoor een regeling moet worden getroffen. 5. De onderhandelingen tussen beide (ex-)partners beginnen, waarbij de bemiddelaar er op toeziet dat er evenwicht is tussen beide partijen en dat waar nodig aanvullende informatie wordt verstrekt. 6. Partners maken samen afspraken over de scheiding en de gevolgen daarvan. 7. De bemiddelaar legt het resultaat vast in een Echtscheidingsovereenkomst, die de basis vormt voor de formele scheiding.
Rechten en plichten Uw rechten zijn: • dat uw belangen net zo zwaar wegen als de belangen van uw (ex-)partner • dat u op elk moment advies mag inwinnen bij adviseurs, zoals een advocaat, accountant, psycholoog of vriend • dat u op elk moment de bemiddeling mag stoppen en de beslissing alsnog aan de rechter mag overlaten. Uw plichten zijn: • dat u bereid moet zijn echt te luisteren naar uw (ex-)partner • dat u bereid moet zijn de leiding van de bemiddelaar te aanvaarden. Deze kan u echter nooit tot iets dwingen; u kunt elk moment stoppen • dat u bereid moet zijn alle informatie over uw bezittingen en schulden aan de bemiddelaar mee te delen.
7
Conflictbemiddeling Over conflictbemiddeling Mediation is een vorm van conflictbemiddeling die mensen instaat stelt hun geschillen zelf op te lossen met de hulp en ondersteuning van een onpartijdige derde, de mediator. De gangbare manier om onoplosbaar lijkende conflicten te beslechten is om een bindende uitspraak te vragen aan een rechter, een arbiter of een andere, derde partij. Aan die manier van conflict oplossen kleven echter grote nadelen. Vaak komt er dan een winnaar en een verliezer uit de bus, of voelen beide partijen zich verliezer. Bij mediation blijven mensen zelf de baas over hun eigen conflict. De mediator schept een aantal voorwaarden en stelt een procedure voor om het conflict tot een oplossing te brengen. De mediator hakt geen knopen door, maar creëert de voorwaarden (procedure, klimaat) waarin aan een oplossing gewerkt kan worden die in wederzijds belang is. Vertrouwelijkheid en vrijwilligheid vormen de basis van mediation. De voordelen van mediation zijn • Partijen houden zelf de touwtjes in handen: de beslissing wordt door beide partijen zelf genomen en niet van bovenaf opgelegd. • Er kan snel, informeel en flexibel gewerkt worden. Er is ruimte voor niet-conventionele- en creatieve oplossingen. • Het conflict blijft binnen vier muren. • Een verder escalatie van het conflict kan voorkomen worden, zodat een toekomstige samenwerking mogelijk blijft. In veel gevallen verbetert de relatie tussen partijen zelfs. • Procedures zijn vaak korter en daardoor minder kostbaar. • Er wordt gewerkt aan een win-win situatie. Voor wie is mediation geschikt? Voor iedereen die - zakelijk of privé - een conflict met een ander heeft en dit graag snel, goed en met behoud van de relatie wil oplossen. Voorwaarde voor mediation is dat beide partijen de wil hebben om er gezamenlijk uit te komen en zowel bevoegd als in staat zijn om de gesprekken te voeren. Mediation kan gebruikt worden bij vrijwel alle soorten conflicten: in families, op het werk, tussen buren, tussen consument en leverancier, tussen overheid en burger, conflicten tussen twee personen, binnen een groep of tussen groepen. Mediation wordt gebruikt door mensen die belang hechten aan goede relaties en die het belangrijk vinden om zonder tussenkomst van rechters of advocaten te zoeken naar een effectieve en voor allen bevredigende oplossing van hun conflict.
Hoe verloopt een bemiddelingsprocedure? Stappen 1. De mediator gaat na waar het conflict globaal over gaat en of partijen 'geschikt' zijn voor bemiddeling, dus de wil hebben om er samen uit te komen. 2. Er worden afspraken gemaakt over de manier waarop de mediation plaats vindt. Deze worden vastgelegd in een Mediationovereenkomst die door beide partijen én de mediator wordt ondertekend. 3. De mediator start om samen met partijen het conflict te onderzoeken. Dit vergt vaak een tweede bijeenkomst en bij ingewikkelde conflicten kan dit soms nog meer tijd in beslag nemen. De ervaring leert dat voor de verduide-lijking van het conflict en de relatie tussen partijen voldoende tijd moet worden genomen, anders is het in een latere fase nodig hier weer naar terug te keren. 4. Als het conflict goed in kaart gebracht is en de relatie tussen partijen is verhelderd kan er voorzichtig
8 gebrainstormd worden over mogelijke oplossingen. Niemand kan in deze fase ergens aan gebonden worden en de oplossing kan nog alle kanten op. 5. Vervolgens zullen partijen onder leiding van de mediator langzamerhand concreter worden over de mogelijke oplossingen en zullen de gesprekken steeds meer het karakter krijgen van onderhandelingsgesprekken. De mediator ziet er daarbij op toe dat er evenwicht is tussen beide partijen en dat waar nodig aanvullende informatie wordt verstrekt. 6. Als uiteindelijk een oplossing gevonden is die voor beide partijen voldoende bevredigend is en alle voors en tegens zijn afgewogen wordt die oplossing door de mediator vastgelegd in een concept vaststellingsovereenkomst. 7. In de afsluitende fase wordt de concept vaststellings-overeenkomst door partijen nogmaals besproken. Tot het laatste moment kan elke partij nog terugkomen op eerder gedane voorstellen en toezeggingen. De ondertekening van de overeenkomst maakt deze pas definitief.
Rechten en plichten Uw rechten zijn: • dat uw belangen net zo zwaar wegen als de belangen van de andere partij • dat u op elk moment advies mag inwinnen bij adviseurs, zoals een advocaat, accountant, psycholoog of vriend • dat u op elk moment de mediation mag stoppen en de beslissing alsnog aan de rechter mag overlaten. Uw plichten zijn: • dat u bereid moet zijn echt te luisteren naar de andere partij • dat u bereid moet zijn de leiding van de mediator te aanvaarden. Deze kan u echter nooit tot iets dwingen; u kunt elk moment stoppen • dat u bereid moet zijn alle informatie over het conflict die van belang kan zijn aan de mediator mee te delen.
9
Onderzoek | coaching | training Onderzoek & Analyse Onderzoek & Analyse is altijd een onderdeel van een therapie- of mediationtraject. Hoe uitgebreid dit onderzoek zal zijn hangt af van de problematiek. Het is ook mogelijk hierover aparte afspraken te maken in de vorm van een • sterkte-zwakte-analyse; beknopt psychologisch onderzoek • uitgebreid psychologisch onderzoek.
Coaching Voor iedereen die vragen heeft over het eigen functioneren, zowel binnen de werksituatie als privé, kan individuele coaching een uitkomst zijn. Uitgangspunt zijn uw vragen. U krijgt op heldere en concrete wijze feedback, soms confronterend, soms adviserend. Doel is dat u zich meer bewust wordt van uw eigen functioneren en de factoren die daarop van invloed zijn, opdat u uw eigen kwaliteiten optimaal kunt benutten.
Overige activiteiten Interimmanagement / troubleshooting Bij ernstige conflicten binnen bedrijven of instellingen zijn er vaak meerdere wegen mogelijk om aan een oplossing te werken. Eén daarvan is het inschakelen van een mediator. Een andere mogelijkheid is iemand in te schakelen die tijdelijk bepaalde verantwoordelijkheden op zich neemt, bijvoorbeeld de leiding van een team of afdeling, met het doel de daar ontstane problemen tot een oplossing te brengen. Zoals een mediator een onafhankelijke buitenstaander is, zo maakt een interimmanager/troubleshooter tijdelijk deel uit van de organisatie en draagt daarin bepaalde verantwoordelijkheden. Mocht u behoefte hebben aan een dergelijke interventie of daarover van gedach-ten willen wisselen dan kunt u daarover contact opnemen.
Dagvoorzitter Zoekt u een dagvoorzitter voor uw congres, symposium of studiedag dan kunt u daarover contact opnemen. -----Den Haag, voorjaar 2003