Hoe herken je pijn bij een cliënt?
Rhodee van Herk 26-05-2008
Pijn bij verstandelijk gehandicapten 110.000 mensen met een verstandelijke handicap (VH) Ruim de helft ernstig Veel bijkomende stoornissen, zoals epilepsie, motorische problemen, gedragsproblemen, etc. Mensen met VH lijden veel vaker aan lichamelijke aandoeningen die gepaard gaan met pijn dan mensen zonder handicap Pijngevoeligheid en pijngedrag hetzelfde? Pijn observatieschaal voor kinderen: Checklist Pijn Gedrag (CPG)
Pijn in verpleeghuizen Hoge pijn prevalentie op somatische afdelingen (68%) Substantiële pijn in 51% (NRS ≥ 4) 40% vindt het moeilijk om pijnintensiteit aan te geven ± 25% niet in staat om hun pijn te uiten Pijn wordt vaak onderbehandeld ± 20 % met pijn krijgt geen enkele vorm van pijnbestrijding
Onderzoek pijn bij verpleeghuisbewoners met een uitingsbeperking Uitgangspunt: pijn observatieschaal voor verstandelijk gehandicapte kinderen 174 verpleeghuisbewoners gefilmd pijnlijke situatie in rust Verschillende diagnoses dementie, afasie, niet-aangeboren hersenletsel, terminaal zieke patiënten
5
6
Implementatie REPOS Scholing (n = 15 verzorgenden) • Pijngedragingen • Uitleg beslisboom • Oefenen met videobeelden • Scoren REPOS in praktijk
Resultaten Opleiding • niveau 3 (n = 13); niveau 4 (n = 2) Mediane leeftijd • 42 jaar (range 21-60) Mediane werkervaring • 15 jaar (range 1- 31 jaar) Per verzorgende • Aantal weken kappa >.60: mediaan 7 (range 4-10) • Aantal observaties nodig: mediaan 12 (range 8 - 22) • Ondersteunende video observaties (n=12 verzorgenden)
Ervaringen implementatie Verzorgenden • ‘gevoel instrument te hebben dat helpt bij bepalen pijn’ • ‘vooral evaluatie maakt het duidelijker’ • ‘zelfstandig scoren soms eng’ • bewuster van moment pijnmedicatie • bewuster ook tijdens zorg Problemen • moeite met objectief observeren / helemaal niet zien van gedrag • specifieke gedragingen (geluiden, adem inhouden) • werkdruk • onbegrip collega’s afdeling • ontbreken samenwerking teamleiding / arts
Conclusies / adviezen REPOS goed te implementeren Voorwaarden: • Train minimaal 2 gemotiveerde verzorgenden met de REPOS • Betrek zoveel mogelijk teamleiding/afdelingshoofd en arts erbij Advies: • Gebruik behandelschema: REPOS is meer dan alleen een cijfer! • REPOS rol in multidisciplinaire overleg
Casus 1 Mw. P, 83 jaar vasculaire dementie (vergevorderd) Tijdens het wassen is zij erg onrustig en scoort een 7 op de REPOS. Door haar algehele achteruitgang, is verergering van pijn in spieren en gewrichten meest voor de hand liggend (NRS=6) Afgesproken: mevrouw een half uur voor de verzorging 500 mgr paracetamol geven en opnieuw observeren (REPOS=2). Men besluit voorlopig de paracetamol te blijven geven en de REPOS na een week te herhalen.
Casus 2 Mw K, 29 jaar verbale uitingsbeperking agv ernstig hersenletsel na een auto-ongeval taalbarrière Tijdens ADL aanwijzingen van pijn (REPOS=6). Evaluatie verzorgenden: waarschijnlijk geen sprake van pijn, maar eerder gevoelens van ongemak (NRS=2). Dag later tijdens de verzorging (REPOS=5) en tijdens de fysiotherapie (REPOS=2) opnieuw scoren. Multidisciplinaire evaluatie: geen sprake van (ernstige) pijn maar meer van verdriet en schaamte over de afhankelijke positie.
Besloten om de pijnmedicatie niet aan te passen, maar het oordeel van de psycholoog te vragen over de pijnbeleving. Bij twijfel zal er opnieuw een observatie met de REPOS plaats vinden.
Wees bewust van (je eigen) vooroordelen • Pijn hoort bij ouder worden • Mensen die het niet (kunnen) uiten hebben geen pijn • ‘Het duurt maar even…..’ • Medicatie • Angst voor verslaving • ‘Hij / zij slikt al zoveel pillen’
Toekomst
• Meer onderzoek • Proefschrift / instructie cd-rom • Train-de-trainer (2 keer per jaar)
Voor meer informatie of aanvragen proefschrift/instructie cd-rom: Erasmus MC-Sophia Anneke Boerlage (
[email protected])
