Neem contact met ons op:
HOE HELP IK HEN OM BETER MET STRESS OM TE GAAN?
Hoe help ik hen om beter met stress om te gaan?
KLANTENDIENST BELGIË & LUXEMBURG ROYAL CANIN BELUX S.A Terhulpsesteenweg, 187 1170 WATERMAAL-BOSVOORDE 02/425 22 28
[email protected] www.royalcanin.be
02/2010 “World right reserved” - Niet-contractueel document
www.royalcanintv.be
Voorwoord
Inhoud
• Honden en katten zijn tegenwoordig lid van het gezin en leven steeds meer in een huiselijke omgeving. Normale situaties in het leven van mensen, zoals een gezinsuitbreiding of een vakantie, kunnen bij honden en katten echter stress veroorzaken.
1
Veranderingen op komst ?
p4
2
Stresserende situaties
p5
3
Stress herkennen bij uw huisdier
p 10
4
Stressmanagement
p 12
5
De nuttige voedingsstoffen voor het beheer van stress
p 13
6
De voordelen van de voeding
p 15
• Langdurige stress heeft een negatief effect op de gezondheid van het dier en kan ook voor de eigenaar lastig zijn. • De beste manier om stress te behandelen is het wegnemen van de oorzaak, maar dat is lang niet altijd mogelijk! • Bij aanhoudende stress kan uw dierenarts medicatie voorschrijven en u eventueel doorverwijzen naar een gedragsdeskundige.
Daarnaast kan een speciale dieetvoeding de symptomen van stress helpen te verminderen.
2
3
1
Veranderingen op komst?
2
Stresserende situaties
• Allerlei situaties in het dagelijkse leven kunnen bij honden en katten leiden tot stress:
Stuk voor stuk oorzaken van stress… Stress is een nuttige reactie om zich aan te passen aan een nieuwe situatie
• Aanpassing van het dier aan een nieuwe situatie • Terugkeer tot een normale situatie
➥➥
Verhuizing
Vakantie
Ziekenhuisopname
Transport
Verbouwing
• Chronische stress of angst • Ontstaan van lichamelijke symptomen
• Wanneer de stressvolle situatie echter langer aanhoudt (chronische stress), raakt het reactievermogen van het lichaam op stress uitgeput. • Hierdoor kan het dier zich niet meer goed aanpassen aan stress en kunnen diverse lichamelijke klachten en afwijkend gedrag ontstaan. 4
Verandering gezinssamenstelling
• Stress kan eveneens veroorzaakt worden door andere factoren zoals: - een verandering van omgeving, - verveling, - zaken als vuurwerk, onweer, - enz. 5
1. Veranderingen op komst? 2. Stresserende situaties
Verblijf in een pensioen of bij een kennis
Nieuw huisdier
Introductie van een nieuw huisdier
Geboorte van een baby
De hond is een meutedier met een hiërarchische organisatie die gebaseerd is op de relatie dominant dier - gedomineerd dier. Ook binnen het gezin leeft de hond volgens deze structuur en houdt hij de hiërarchie aan. De komst van een nieuw dier vormt dus een bedreiging voor zijn hiërarchische positie, wat zich uit in een aantal uiteenlopende reacties: agressiviteit, afzondering, weigeren van voedsel,…
Honden en katten kunnen heel divers reageren op de geboorte van een baby: nieuwsgierig, angstig, agressief, jaloers,…
RESS ST
RESS ST
Een kat is dan wel minder territoriaal dan een hond, maar bij de komst van een nieuw dier wordt ook zijn sociale ruimte bedreigd. Hij uit dit gevoel van verstoring op de volgende manieren: ongepast krabben, nadrukkelijk miauwen, wijziging van zijn eetgedrag, afwijkend uitscheidingsgedrag.
RESS ST
De verschillende gevoelens die de kat of hond ervaart zullen hem aanzetten om gedrag te vertonen dat meestal niet bevorderlijk is voor een harmonieus samenleven: - Zich in huis ontlasten en urineren - Ongebruikelijke vernielingen en bijten - Zich afzonderen uit angst voor de nieuwe huisgenoot - Veranderd eetgedrag E
R SS ST
Wat moet ik doen? Maak uw dier langzaam gewend aan de nieuwe situatie: • Streel hem • Speel met hem • Schenk hem voldoende aandacht - in eerste instantie zonder dat de baby aanwezig is - nadien met de baby erbij
6
7
2. Stresserende situaties
Hoe dan ook, uw dier zal alleszins uw aandacht proberen op te eisen wanneer zijn vertrouwde leefomgeving wordt verstoord door de komst van een nieuwe huisgenoot.
Geplande verhuizing
RESS ST
Verlicht zijn stress… • Eén week voor de verhuizing. - Isoleer uw kat in een rustige kamer waar hij kan blijven tot de dag van de verhuizing. - Plaats hier zijn kattenbak, krabpaal, bakje, reismand, speelgoed,… Zorg dat deze kamer altijd rustig blijft! - Geef uw dier ook eten in deze ruimte. - Zorg dat hij al in de reismand kan waarin u hem tijdens de verhuizing zult vervoeren, zodat hij er al vertrouwd mee raakt! • De dag van de verhuizing. - Isoleer uw kat in “zijn” kamer voordat de verhuizers aankomen en zorg dat hij daar rustig blijft zitten. - Zet hem pas als laatste in het voertuig. - Wanneer u bij uw nieuwe huis aankomt, plaatst u uw kat en zijn spullen in een kamer waar hij ook de komende dagen kan verblijven. - Laat uw kat “zijn” nieuwe kamer alleen ontdekken. • De eerste dagen. - Vergroot geleidelijk zijn territorium en begin binnen in het nieuwe huis. - Neem wat tijd om met hem te spelen en hem te aaien. Uw aanwezigheid zal hem geruststellen. • Drie weken na de verhuizing. - Het beste ogenblik om uw kat voor het eerst buiten te laten, is vlak voor een maaltijd. Zo zal hij naar huis terugkeren met eten associëren en komt hij niet in de verleiding om te ver af te dwalen. - Als de tuin niet afgesloten is, kunt u uw kat tijdens zijn eerste verkenningen van de tuin een harnas en lijn om doen. 8
U vertrekt bijna op reis met uw viervoeter… Met vakantie gaan is voor hem synoniem met stress omdat hij scherp aanvoelt dat er iets ongewoons te gebeuren staat: hij is zich bewust van de voorbereidingen en het pakken van de valiezen. Hij voelt de opwinding bij zijn huisgenoten. TRESS
S
Stel hem gerust • Enkele weken voor het vertrek - Neem hem gerust al mee voor kleine ritjes met de auto zodat hij alvast kan wennen aan de kleine cabine. - Vergeet niet om voor hem ruimte in de koffer te reserveren als u een break of een monovolumewagen hebt. Om zijn veiligheid te waarborgen moet u in dat geval een reismand kopen die is afgestemd op zijn grootte. • De dag van het vertrek - Het is sterk aan te bevelen om minstens een kwartier voor het vertrek met uw dier te gaan wandelen om hem te ontspannen en de kans te geven om zijn behoefte te doen. - Als hij nerveus of opgewonden is, kunt u voor uw vertrek een middel tegen wagenziekte of een kalmerend middel toedienen. Vraag gerust raad aan uw dierenarts. • Tijdens de reis - Maak uw dier geregeld nat om te vermijden dat zijn lichaamstemperatuur te veel stijgt. - Geef hem drinken. - Zorg dat er verse lucht in de auto stroomt, maar vermijd tocht. - Las geregeld een pauze in.
9
2. Stresserende situaties
Wanneer u verhuist, verandert de vertrouwde leefomgeving van uw dier.
Op reis gaan met uw dier
3
Stress herkennen bij uw huisdier
Fysiologische uitingen
Uitingen in het gedrag • Meer hijgen • Piepen, blaffen • Trillen • Angstige houding • Vluchtgedrag • Veranderingen in het plasgedrag • Verminderde of juist overmatige eetlust
• Veel/klaaglijk miauwen • Wegkruipen, schuilen • Angstige houding • Overmatig likken • Meer speekselen, hijgen • Veranderingen in het plasgedrag • Verminderde of juist overmatige eetlust
Deze symptomen kunnen diverse oorzaken hebben en daardoor is het niet eenvoudig om een diagnose te stellen. Het is belangrijk dat u uw huisdier goed in de gaten houdt en de mogelijke veranderingen op vlak van gezondheid en gedrag noteert. Dit zal uw dierenarts helpen om de mogelijke oorzaak van de problemen te identificeren. Symptomen van angst en onrust bij de kat Veranderingen in het plasgedrag
Trillen, angstige houding
Verwijde pupillen
Boulimie - met name katten kunnen meer gaan eten door stress kan leiden tot overgewicht: • Slaapstoornissen • Gedragsproblemen, zoals vernielzucht, agressie, niet alleen kunnen zijn, hyperactiviteit
Verminderde of overmatige eetlust
Diarree
10
Braken
Hijgen
11
Speekselen, liplikken, slikken
3. Stress herkennen bij uw huisdier
• Spijsverteringsproblemen: slappe ontlasting, diarree, braken. • Dermatologische problemen: dwangmatig likken, in sommige gevallen de oorzaak van alopecie. • Verminderde weerstand: grotere kans op infecties. • Cystitis: voornamelijk bij de kat.
5
een veelzijdige aanpak zodra de oorzaak van stress geïdentificeerd is
1 2
C
R100
C
C H
O H
Gedragstherapie
O
H
N
C C C
C
C
N
H
E
C C
N
Aangepaste voeding
C
L C
H
C
C
O
N
O
C
O
C C
Y91
C C C
C
C
G
C C
H
C C C C C
H
C C
O Y H
C
H
H
N
N
C C
Q
C H
C
C CN
H
OH
1. Een rustgevende werking…
C C
C
H
H
C
H
C C
O
OC L
H
• Een aangepaste voeding kan helpen om stress te verminderen.
H
N
H
O
N
C
C C
N
H
C
L NO L H
Structuur peptide
Therapeutische middelen
H H
N
C
H
N
C
CO
H H
O
H
C
N
C
C
- Psychotrope stoffen - Feromonen - Enz. • Sommige medicijnen hebben een rustgevend effect en/of beïnvloeden de gemoedstoestand van het dier. Ook bepaalde geurstoffen (feromonen) in de vorm van sprays, elektrische geurverspreiders of halsbanden kunnen een positief effect hebben.
3
De nuttige voedingsstoffen voor het beheer van stress
C H
N
Dit eiwit: alfa-casozepine heeft een rustgevende werking. Wanneer alfa-casozepine wordt toegevoegd aan dieetvoeding kan dit door zijn rustgevende werking leiden tot minder stress..
N
C C C
2. Een regeling van de gemoedstoestand… L-tryptofaan is een belangrijk aminozuur voor zowel honden als katten. Het blijkt een positief effect te hebben op bepaalde gemoedstoestanden zoals onrust en angst, de eetlust en het slaapgedrag. Het is onontbeerlijk voor de verwerking van serotonine, dat de gemoedstoestand reguleert. Extra toevoeging van L-tryptofaan aan de voeding kan hierdoor eveneens de symptomen van stress bij honden en katten verminderen.
Wist u dit?
L-Tryptofaan
Daarnaast moeten meestal ook de bijkomende klachten van onder meer de huid, het maag-darmkanaal en de urinewegen worden behandeld. Een combinatie van bovengenoemde maatregelen geeft meestal de beste resultaten. Vraag raad aan uw dierenarts
VOORLOPER VAN EEN NEUROTRANSMITTER
Serotonine
REGULATOR Angst
12
Eetlust
Slaap
13
Gemoedstoestand
4. Stressmanagement 5. De nuttige voedingsstoffen voor het beheer van stress
4
Stressmanagement
De voeding houdt rekening met de diverse lichamelijke klachten die door stress veroorzaakt worden: - Spijsverteringssymptomen: Licht verteerbare ingrediënten en speciale voedingsvezels helpen de spijsvertering te ondersteunen. - Huidsymptomen: De huidfunctie kan versterkt worden door toevoeging van extra vitaminen, aminozuren en omega 3- en omega 6- vetzuren. Wanneer een mogelijk stressvolle situatie wordt verwacht, kunt u de dieetvoeding het best 3 weken van te voren geven en tot een week erna. Vergeet hierbij niet geleidelijk over te schakelen van en naar de normale voeding. De dieetvoeding kan, op advies van uw dierenarts, ook langdurig worden gegeven wanneer er sprake is van aanhoudende stress of gecombineerd worden met gedragstherapie.
6
De voordelen van de voeding
De Calm voedingen van Royal Canin zijn speciaal ontwikkeld voor kleine honden tot 15 kg en katten die geconfronteerd worden met stressvolle situaties. • Ze kunnen ook als ondersteunende behandeling worden aanbevolen in combinatie met gedragstherapie. • Ze helpen daarnaast om de mogelijke negatieve gevolgen van stress op de spijsvertering en de huid te verminderen en ondersteunen de gezondheid van de urinewegen. STRESS CONTROL
STRESS CONTROL
• Vermindert de symptomen van stress Alfa-casozepine heeft een rustgevende werking, L-tryptofaan heeft een positief effect op de gemoedstoestand. SKIN BARRIER
• Beschermt de huidfunctie
VOEDING +
De speciale combinatie van aminozuren en vitaminen vermindert het waterverlies door de huid en versterkt de barrièrefunctie van de huid. Omega 3- en omega 6-vetzuren ondersteunen de huid.
STRESSMANAGEMENT +
BIJHORENDE MAATREGELEN =
DIGESTIVE TOLERANCE
• Ondersteunt de spijsvertering Door licht verteerbare ingrediënten, specifieke voedingsvezels (Fructo-Oligo-Sacchariden, bietenpulp) en omega 3-vetzuren. • Ondersteunt de gezondheid van de urinewegen Door onderverzadiging van de urine (lage S/O-index) wordt de kans op de vorming van struviet- en calciumoxalaatstenen verminderd.
14
15
6. De voordelen van de voeding
3. Stressgerelateerde klachten aanpakken...
