Historiek Volkstuin Bree Gerdingen Geschiedenis van de vereniging van 1941 tot 2012 In de oorlogsjaren 1940 – 1945 hadden de mensen weinig voedsel, er waren grote noden. Het oprichten van de volkstuintjes drong zich op. Op 25 mei 1941 is de eerste stichtingsvergadering doorgegaan. Blijkbaar zijn er vooraf al onderhandelingen geweest door enkele notabelen van Gerdingen. De Heer Jules d’Oultremont zit de vergadering voor en wordt als voorzitter aangesteld. Andere bestuurleden zijn : Z.E.H. pastoor Plessers, burgemeester van Gerdingen Bosmans, Jozef Mondelaers onderwijzer, tevens secretaris/schatbewaarder. Hier werden een 7 tal punten besproken, zoals : bestelling van sproeistoffen, scheikundige meststoffen, aankoop stalmest, enz. Er kwam een akkoord om groepstuintjes te installeren op ‘De Pas’ en de Peerderkiezel, zijnde ‘Riekskensveld’. De gehuurde gronden werden verdeeld in percelen van 3 are. 11 percelen op ‘De Pas’ en 22 percelen op de Peerderkiezel. Zij betaalden de pacht aan de C.O.O. (Commissie van Openbare Onderstand of in de volksmond ‘Den Armen’). Jan Janssen en Jozef Reynders werden aangesteld voor de gezamenlijke besproeiing van de aardappelen aan 5 fr. per uur. In juni werd het bestuur uitgebreid met: Zaakvoerder : Jozef Hoydonks Technisch raadgever : Jaak Claes Bestuursleden Mathieu Pannekoek en Jan Thora werden afgevaardigden voor het kantonaal bestuur. Z.E.H. Proost (pastoor Plessers) was altijd aanwezig voor een godsdienstig woordje. De vergadering werd steeds begonnen en beëindigd met een gebed. In de volgende maandelijkse vergaderingen na de hoogmis, ging het uitgebreid over verschillende onderwerpen, maar vooral over de tuinbouw (moestuin en fruit). Aankopen van bv 50.000 kg stalmest in Leopoldsburg. Hiervoor werden 3 mannen aangeworven om tegen dagloon gezamenlijk in konvooi met 3 gespannen paarden 70 karren mest te halen. Later werd er ook mest gehaald in het slachthuis van Bree aan 100 fr. per kar. Regelmatig werd er een gezamenlijke aankoop gedaan. Zoals : 550 struiken stekelbes, 5500 kg festenfos à 202 fr. de 100 kg., 2000 kg potas sulfaat à 140 fr de 100 kg., 4500 kg patentkali à 75 fr. de 100 kg., 50 gr witte kabuiskool, 30 gr rode kabuiskool, 50 gr savooikool, enz. In de wintermaanden hield het bestuur zich vooral bezig met het maken van tuinbouwalaam ten behoeve van alle leden. Zoals volledige broeibakken, schoffels, rijven, plantstokken, hakjes, hofkoord stokken, plantschepjes, enz. Vermits Jaak Claes leraar en smid was aan de vakschool bestelde hij het nodige ijzer en bewerkte dit tot onmisbaar gerief. Voor de dames werd ook regelmatig een vergadering ingelast. Onderwerpen : Werk van de akker en de familie, kooklessen, opleggen en inmaak van de gekweekte groenten, enz. Opmerkelijk was het jaarlijks St. Niklaasfeest voor de kinderen. Vele verenigingen, waaronder ook de Volkstuin, werkten hieraan mee. Er kwam dan een telegramdrager aan te pas die een brief overhandigde aan Z.E.H. Pastoor die meldde dat St. Niklaas kwam en ontvangen werd op ’t klooster van de Z.E. zusters. Allerhande snoepgoederen werden aangeschaft om koeken en wafels te bakken, zelfs 25 kg. kastanjes waren nodig.
In 1943 was het ledenaantal al gegroeid tot 135, waar het ganse gezin bij betrokken was. Het lidgeld bedroeg 12 fr. Er werd zelfs een spaarkas opgericht met het doel om een credit op ‘ onverhoedsche ‘ afbetalingen te hebben. Mathieu Neyens zal de overleden Jozef Reynders vervangen. In 1944 was er sprake van deelname aan de Koninklijke receptie van het koningspaar. Deze heeft niet plaats gevonden wegens spoorwegbombardementen. Een 6 tal leden werden dat jaar genoemd als geteisterden, hetgeen tijdens de oorlog schering en inslag was. Ook werden 5 leden uitgesloten daar zij hun plichten van ‘Vaderlandsche’ trouw te kort kwamen. Er was ook een gebrek aan glas, zodat niet alle broeibakken gebruikt konden worden. Desondanks kon men onder de 50 m² glas die men nog had, nog 3500 tomatenplanten en 4000 tabaksplanten, plus bloemkool, selder en porei planten telen en verkopen. Met een speciale tram reed de ganse volkstuinfamilie naar Hasselt voor een bezoek aan een expositie en het bestuur bleef er ook nog voor deelname aan het provinciaal congres. In 1947 gingen vele voordrachten door in de landbouwschool in Bocholt en nadien ook bij broeder Herman bij de paters van de Gerkenberg. Zij hadden een grote tuin en broeder Herman was daar de tuinier. Veel gevraagde sprekers destijds waren dhr. Seghers en Schetz (kantonaal secretaris). Vanaf nu had de afdeling ook de microbe van het reizen te pakken, zowel in het binnenland als het buitenland (Duitsland, Nederland). Men vertrok meestal ’s morgens zeer vroeg (4 u.), maar in Bree of onderweg was er steeds een misviering. Maar ’s avonds mocht er dan wel een dansgelegenheid (14 billetjes of de trein om er maar enkele te noemen) bezocht worden. Zelfs in 1951 was er een jubileumreis (2 daagse) naar de Ardennen en Groot Hertogdom Luxemburg. 1952 was precies wel het jaar van de feestelijkheden. De huldiging van 50 j. priesterjubileum van onze Z.E.H. Pastoor (proost), Feest van de burgemeester Bosmans van Gerdingen met praalwagen. Feestvergadering op donderdag 26/10/1952 om 15.00 u. met tal van genodigden zoal: De Burgemeester, De proost, de heer Cops prov. voorzitter. een zestal bestuursleden ontvingen een diploma en landbouwereteken 2de klas. Dan werd de erewijn gedronken en een rijk gevulde tafel werd aangesproken. Het feest werd opgevrolijkt met enkele liedjes. De Prov. subsidie voor 1952 bedroeg 1800 fr. Op 31 mei 1953 was er een uitstap naar het klooster van de paters van het H. Hart op de Gerkenberg. Na het lof van 15.30 u. ontvangt pater Decock de afdeling en leid ons rond in het weerstation. Hier kregen wij alle uitleg van de instrumentaria, de regenmeter, de 3 thermometers, luchtdrukmeter, windmeter, enz. Daarna bezoek aan de kloostertuin met de verzorgde tuincultures, en vooral de fruitteelt werd aandachtig gevolgd. Op de feestvergadering van 13/12/1953 werden de voorzitter en secretaris van de afdeling van het werk van de akker van Bree Vostert uitgenodigd en extra verwelkomd . Het was pas in 1957 dat er plannen waren voor meer samenwerking en zelfs samen op studiereis te gaan naar de tuinbouwschool in St. Truiden en Gorsac en naar zaadhandel Gonthier in Hoei. In 1958 werd er vanzelfsprekend naar de expo in Brussel gegaan met 108 deelnemers. Natuurlijk werd er eerst gestopt in het genadeoord Scherpenheuvel voor de H. Mis. In dit jaar hadden wij ook al de eerste jeugdtuintjes (25) en aan de hofprijskamp voor volwassenen deed iedereen mee. De 3 besten namen deel aan de prov. prijskamp. De vereniging moet zorgen voor 3 prijzen van ongeveer 100fr. De eerste prijzen waren: a) een pijp van 125 fr., b) een fruitschotel en c) een bloemenvaas. Drie pioniers ontvielen de vereniging in 1964. De heer Louis Pachen, leraar aan de vakschool in Bree, sinds kort in het bestuur, zal dan fungeren als schrijverschatbewaarder. E.H. Jaak Donné werd de nieuwe proost. Henri Dreesen werd voorzitter.
In 1966 werd een prov. tentoonstelling gehouden in Bree. De prov. voorzitter J. Cops nam contact op met het gemeentebestuur. In plaats van Gentse bloembollen (begonia’s), betrokken ze 500 planten in potjes van de markt in Bree. Verder werd de bloemenstand versierd met berk en hei. Het aantal leden is gestegen naar 52 en het lidgeld bedroeg 40 fr. Van de gemeente kregen wij toen een toelage van 3000 fr. Er kwam ook een algemene vergadering waar Dhr. Wiers een voordracht gaf over ziektes en insectenbestrijding bij groenten en fruit. De sproeistoffen zoals heptacloor, DDT en E605 zijn volop in de handel te verkrijgen. Op 9 oktober 1966 was er een feestvergadering om het 25 jarig bestaan van de afdeling Gerdingen te vieren. Een hoogmis werd opgedragen voor de afgestorven leden. Speciale genodigden waren; August Princen van Hasselt, dhr. Ketelslegers, tuinbouwconsulent uit Bocholt, J. Cops, prov. voorzitter en dhr. Fr. Wiers van Gorsac. In de volgende jaren verloop de werking van de afdeling zeer vlot, met vele voordrachten,reizen, feestvergaderingen, samen aankopen, enz. In mei 1968 kregen wij het plotse overlijden van onze voorzitter Henri Dreezen. Het bestuur moest aangepast worden. Tijdens de vergadering van 15 jan. 1969 werd Louis Pachen officieel voorzitter en Marcel Martens nam de taak van secretaris/schatbewaarder op zich. Wijkmeesters J. Brebels en P. Kerkhofs vervolledigden het bestuur. Ook het bloemschikken deed zijn intrede bij de volkstuin. Op 24 okt. 1979 werd de eerste les bloemschikken gegeven door mevr. Ghislaine Bekkers. Er waren 22 aanwezigen. Later gaf Amanda Paredis enkele lessen bloemschikken met droogbloemen, die de leden zelf gekweekt hadden, dank zij het gratis zaadpakketje dat ze het jaar voordien aangeboden kregen door onze afdeling. Begin 1986 nam M. Martens ontslag, en werd de taak van secretaris/schatbewaarder overgenomen door Jos Bloemen. Het jaar daarop werd Fien Symons als eerste vrouw in het bestuur opgenomen. Een grotere bedrijvigheid in de bloemsierkunst lag voor de hand. In 1989 wenst de volkstuin van de Vostert aan te sluiten bij de afdeling Gerdingen. 2 afgevaardigden, U. Sybers en L. Hilven komen mee in het bestuur. Sinds 1987 hebben wij ook regelmatig contact met de volkstuinen uit Geldern (Duitsland) Wij gaan naar hun feestvergaderingen, en zij komen naar de onze. In juni 97 kwam een grote afgevaardigde van Geldern naar Bree om de 10 jarige relatie te vieren. In 1990 kwam het voorstel om een cursus bloemschikken te geven o.l.v. Fien Symons. Het was een cursus van 4 lessen: Pasen (lente), tafelversiering (mei), zomerbloemen (sept) en Advent. In de volgende jaren ontstonden de cursussen bloemschikken voor de eerste jaars, tweede jaars, enz. Telkens 10 lessen per jaar. In 1991 vierden wij ons 50 jarig bestaan met een grootse tentoonstelling. Tijdens een academische zitting van 11 oktober die plaats vond in de trouwzaal van het toenmalige stadhuis verwelkomde de voorzitter De heer J. Gabriëls, burgemeester, De prov. voorzitter, de Limburgse volkstuinverenigingen, E.H. pastoor J. Donné, de voorzitter van de Obs und Gartenverein uit Geldern, en alle leden van de afdeling. De receptie werd aangeboden door de stad Bree. Er werd verder gefeest tijdens de feestvergadering van 12 oktober. Wij waren er met 125 personen. In 1993 nam P. Kerkhofs ontslag uit het bestuur en M. Bollen en J. Jacobs kwamen erbij. Fien neemt ontslag uit het bestuur omwille van de hoge werkdruk met haar functie in het stadsbestuur, maar blijft de bloemschiklessenwel verder geven.
In 1994 overleed Jef Mondelaers, stichter van Volkstuin Gerdingen (destijds het werk van den akker). Dank zij het stijgend aantal cursisten bloemschikken, steeg ook het aantal leden van 90 in 1986 tot 210 in 1995. Tijdens de prov. feestvergadering van december 1995 kreeg Louis Pachen een medaille in de kroonorde voor 30 jaren prov. bestuurslid. In 1997 vervoegd Robert Neyens het bestuur. De afdeling groeide steeds verder tot 258 leden. Onder impuls van Fien Symons en Huquette Leyssen bleef het bloemschikken stijgen, en ook het aantal leden. Na de mooi ingerichte bloemschiktentoonstelling van okt. ’91, die in het teken stond van ons 50 jarig bestaan, volgden vele anderen zoals in dec. 93, okt. 94, okt. 97 en dec. 99 met elk hun thema en die onder hun leiding gezien mochten worden. In 2001 hielden wij een bloemschiktentoonstelling naar aanleiding van 60 jaar bestaan van Volkstuin Gerdingen. Thema: ‘kleur in de tuin’. In 1998, 1999 en 2000 organiseerden de volkstuin Gerdingen onder leiding van Fien Symons bloemschik demonstraties die doorgingen in de Breugelzaal in Bree. Er was hiervoor steeds een ruime belangstelling van 110 tot zelfs 165 personen. Door de grote belangstelling van zowel de tentoonstellingen als de demonstraties steeg het leden aantal in 1999 tot 345. Door hun drukke werk stopte eerst Huquette (dec.2002) en later ook Fien (dec.2003) met het geven van bloemschiklessen. Martin Schrooten, een cursist en zeer gedreven in het bloemschikken, nam hun taak in vanaf jan. 2003 over. Vanaf jan. 2004 tot dec. 2012 zal Dirk Huibers samen met Martin de bloemschiklessen verzorgen. Ook in dec 2006 met als thema ‘Oud en Nieuw’ en 2009 ‘Tafelversiering’ was er een bloemschiktentoonstelling Voor zijn 30 jaar voorzitter konden wij in 1999 Louis Pachen vieren. Namens het bestuur bedachten wij hem met een kleuren TV met video en voor Roza een mooie bloemenruiker. Uit handen van de schepen van cultuur Kerkhofs ontving hij een schaal van de stad Bree en een Parker pen. In 2005 neemt Louis ontslag als voorzitter na ruim 36 jaar trouwe dienst. Hij blijft in het bestuur functioneren als ere voorzitter. Robert Neyens neemt de taak over als voorzitter en Michel Bollen wordt ondervoorzitter. Op het prov. verbondsfeest werd Louis door dhr. Luc Vercouter, voorzitter Vlaams gewest, voor zijn bewezen diensten als bestuurslid van het prov. verbond der Volkstuinen vereremerkt met de gouden palm der kroonorde. Louis was 32 jaar in het prov. bestuur. In september 2011 ging het voltallig bestuur naar Geldern voor hun 100 jarig bestaan. Tijdens de feestvergadering van dat jaar werd er hulde gebracht aan Jos Bloemen voor zijn 25 jaar secretaris/schatbewaarder. Voorstelling van de volkstuintjes in Bree. Deze krijgen de naam ‘De Labbelaer’. Gelegen in de Riekskensstraat (vroeger Riekensveld genoemd) waar in de jaren 40 de eerste volkstuintjes van volkstuin Gerdingen lagen. De officiële opening was op 17 juni 2011
Activiteiten waaraan de Volkstuin zijn medewerking verleenden: 1991: KWB hobbytentoonstelling in het PTG Gerdingen 2002: Organisatie door de cultuurraad van Bree i.s.m. alle socio-culturele verenigingen van Bree. Dit evenement heet ‘ Bree-dst’. De Volkstuin versiert de kerk van Gerdingen en de zaal ‘De Barrier’. 2006: KWB hobbytentoonstelling in Opitter 2006: Erfgoeddag georganiseerd door de Breese cultuurraad die in de provincie in elke stad of dorp wordt gehouden. Hier werd door ons het Bree’s dakpannenfabriek voorgesteld. Mooie bebloeming.
Regelmatig werd er bij ons bestuur gefeest. 2000 : Gouden bruiloft Urbain Sybers en Lena Neyens; versiering aan de kerk 2001 : Gouden bruiloft Jef Klaps en Hermance Braeken; versiering kerk en zaal 2006 : Gouden bruiloft van wijlen Alfons Peters en Henriette Reyskens. Wij versierden de kerk met een 7- tal bloemstukken 2007 : Gouden bruiloft van Louis Pachen en Roza Boonen Gouden bruiloft Pierre Kerkhofs en Mariette Vrancken 2009 : Gouden bruiloft Lei Hilven en Lena Vastmans 2010 : Diamanten bruiloft van ex bestuurslid Urbain Sybers en Lena Neyens 2011 : Gouden bruiloft van Jaak Drees en Rina Savelkoul Gouden bruiloft van Pol Boelanders en Jeanne Corstjens Diamanten bruiloft van Jef Klaps en Hermance Braeken Samenstelling : Michel Bollen
O. Voorzitter
Jos Bloemen
Secretaris
17 september 2012
