Historie Noordsingel 3 en Van Ruijsdaellaan (dierenweide Rusthout) te Leidschendam
foto december 2012
M. van Rijn Gemeente Leidschendam-Voorburg juni 2012, aangepast in december 2012
INHOUDSOPGAVE
1.0 INLEIDING 1.1 Terreingegevens
2.0 HISTORISCH ONDERZOEK 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11
Straatnamen Historische kaarten Luchtfoto’s Aankoop percelen grond van C.J. van Bohemen Aanleg park Bouwvergunningen Hinderwet- en Milieuvergunningen Gegevens Kamer van Koophandel Ondergrondse HBO tanks Bodemonderzoeken, gegevens uit BIS en oude slootpatronen Overige bodemgegevens
1 2
4 4 4 8 17 18 20 23 24 24 25 26
3.0 GEOLOGIE
28
4.0 ARCHEOLOGIE
30
5.0 CONCLUSIES
31
6.0 BIBLIOGRAFIE
32 32 32
6.1 Geraadpleegde archiefstukken 6.2 Literatuur
BIJLAGEN 1. Bouwtekeningen 2. Hinderwet- en Milieutekeningen 3. Informatie uit literatuur 4. Foto’s 5 Diversen o.a. krantenberichten
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
1.0 INLEIDING In verband met het afstoten van de kinderboerderij (of dierenweide) aan de Noordsingel 3 (was vroeger nabij de Van Ruijsdaellaan) en het burgerinitiatief om de dierenweide om te zetten in “stadslandbouw” is door de gemeente L’dam-Voorburg (afdeling RO) een historisch onderzoek uitgevoerd. Op basis van dit onderzoek wordt gekeken in hoeverre de grond geschikt is voor de nieuwe bestemming of dat een vervolgonderzoek (bijv. een milieukundig bodemonderzoek of een archeologisch onderzoek) nodig is.. Bij het verzamelen van historische informatie zijn de richtlijnen vermeld in de norm NEN-5725 (januari 2009) in acht genomen alsmede de provinciale nota “ Protocol Vooronderzoek Potentiële Spoed; versie 3.0 definitief d.d. 27 februari 2007”. In dit rapport wordt het historisch onderzoek weergegeven afkomstig uit: - verticale en schuine luchtfoto´s (analoog en digitaal) van gemeente Voorburg en/of Leidschendam; - verticale luchtfoto´s afkomstig van de topografische dienst te Emmen van 1939 tot heden; - luchtfotoarchief van Aviodrome (www.aviodrome.info.nl) en andere fotoarchieven zoals www.slagboomenpeeters.com, www.aerophotostock.com, www.aerophoto-schiphol.nl, www.nederland-luchtfoto.com; - het digitale fotobestand van gemeente Den Haag (www.denhaag.nl) en de beeldbank van Leidschendam-Voorburg (http://www.leidschendamvoorburg.nl/Int/beeldenbank/Beeldarchief.html) - de sites: http://www.toenleidschendam-voorburg.nl;; http://www.voorburg.org/; http://www.kadaster.nl/BAG/bagviewer/; http://watwaswaar.nl/; - lijst met gemeentelijke- en rijksmonumenten; - archief van gemeente Voorburg, gemeente Leidschendam en gemeente LeidschendamVoorburg (o.a. Bouw- en Hinderwetarchief, diverse kaarten, gedempte sloten, etc.) almede diverse digitale bestanden/inventarissen en gedigitaliseerde aanleg-, bestek-, kadastrale-, civieltechnische-, ruimtelijke- en grondtransactietekeningen); - diverse topografische kaarten van 1985 tot heden alsmede diverse kaarten van Hoogheemraadschap Rijnland of Hoogheemraadschap Delfland; - het boek “De Kroniek van Voorburg” of “Over, door en om de Leytsche Dam” (zie literatuurlijst) en overige boeken; - gegevens afkomstig van de Archeologische Werkgroep Leidschendam-Voorburg (AWLV); - computerbestanden uit ARCHIS (archeologie) en StraArch (gemeentelijk archeologie data); - milieukundige bodemonderzoeken uitgevoerd in de directe omgeving, de gemeentelijke Bodemkwaliteitskaart (BKK) uit dec 2007 en het gemeentelijk Bodem Informatie Systeem; - vergunningen verleend door HH van Rijnland uit de periode 1949-1993, aanwezig bij Leidschendam; - diverse materiaal uit het gemeentelijk archief; - visuele indruk van de huidige locatie (gevelinspectie). Het onderhavige rapport betreft geen diepgravend historisch onderzoek naar het vroegere gebruik van de percelen. De archieven van de waterschappen, provincie, Rijkswaterstaat, nutsbedrijven, TNO en omliggende gemeenten zijn niet geraadpleegd. De sloopvergunningen (meestal in het verleden reeds vernietigd) alsmede de gegevens over het bouwrijp maken zijn niet of summier geraadpleegd.
1
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
1.1 Terreingegevens Huidige situatie Het te onderzoeken terrein betreft de dierenweide Rusthout gelegen aan de Noordsingel 3 tussen de Noordsingel en de Van Ruijsdaellaan. De omliggende percelen/panden zijn in onderhavig onderzoek niet meegenomen. Tabel 1:
kadastrale gegevens en omschrijving van het te onderzoeken perceel/percelen anno 2012
sectie nr. B-11630
locatie Noordsingel 3 en Van Ruijsdaellaan
omschrijving park met dierenweide
oppervlakte 38.010 m2
De X/Y coördinaten van het midden van het terrein is: 86.436 / 485 / 455.898 e onderzoekslocatie betreft de dierenweide met de volgende specificaties: - oppervlakte is ca. 7.000 m2 met voornamelijk gras; - een kantoortje, kippenhok, duiventil, eendenkooi, varkenshok - aanwezig: 2 ezels, 1 koe, 2 varkens, enkele schapen en geiten, kippen, eenden, cavia’s en konijnen.
2
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Nieuwe situatie Voor de locatie Rusthout heeft stichting Vrienden van Rusthout i.o. in september 2012 een verzoek bij de gemeente ingediend om het terrein te gebruiken als: - stadstuin - ten westen van het terrein een dierenweide met opstallen voor duiven, kippen, kleinvee alsmede een kantoortje met een cursusruimte; - ten oosten van het terrein een kruidentuin, groentetuin, natuurspeeltuin, 2 bloementuinen, een kas, een eendenkooi en bijenkorven; - ten noord-westen van het terrein een bloementuin en een composteerinrichting. De term “stadslandbouw” is trouwnes een breed begrip. In Nederland zijn inmiddels ontelbare buurtmoestuintjes uit de grond geschoten, maar er zijn ook tientallen commerciële initiatieven van stadsboeren. Sommigen van hen willen zelfs supermarkten gaan bevoorraden.
3
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.0 HISTORISCH ONDERZOEK Voor informatie over de geschiedenis van Leidschendam wordt verwezen naar diverse literatuur, onder andere vermeld in de bibliografie
2.1 Straatnamen De “Van Ruijsdaellaan” is genoemd naar een landschapschilder en is in 1955 door de gemeenteraad vastgesteld 1 .
2.2 Historische Kaarten
Kaart van Hoogheemraadschap van Delfland uit 1712 gemaakt door Crucius met de ligging van Overdam ten opzichte van de huidige GBKN
1 Bernard Dijkman, 2003: Die Straete bij Name, over, door en om de Leijtsche Dam. Gemeentearchief Leidschendam-Voorburg. 4
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Kadastrale minuut uit 1812 geprojecteerd op de GBKN uit 2012 De blauwe vlakken zijn de huidige sloten.
5
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Kaart uit 1839 van Den Haag en omliggende dorpen
6
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
7
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.3 Luchtfoto’s
boven: luchtfoto uit 1938 met de GBKN eroverheen geprojecteerd onder: luchtfoto uit 1939 (nummer: 3013744)
8
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
luchtfoto uit 1945, de contour van de gracht behorend bij Overdam is mooi zichtbaar, alsmede een bomkrater ten westen ervan.
9
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
10
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Luchtfoto uit 1975 (nummer: 7317)
11
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Luchtfoto uit 1980 (orthomozaiek van nummer 8861 en 8883) met gbkn
foto uit 1984
12
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
luchtfoto uit 1988, nummer: 0108 uit archief gemeente Voorburg 13
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
14
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Luchtfoto uit 2004 (nummer: 8201)
15
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Luchtfoto uit 2010 met de GBKN
16
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.4 Aankoop percelen grond van C.J. van Bohemen 2 Op 24 december 1958 is door Corn. van Dijk, beëdigd rentmeester, makelaar en taxateur te ’s-Gravenzande, een taxatierapport opgesteld van de percelen grond die in eigendom zijn van de heer C.J. van Bohemen (grond aan de Van Ruijsdaellaan 39) te Leidschendam. Het betreft de volgende percelen: sectie B nr. 193 198 199 202 200 203 277 278 290 298 ged 300 301 1090 1091 1094 4173 ged 4174
grootte 0.63.30 ha 0.46.40 ha 1.41.00 ja 1.76.00 ha 0.49.30 ha 1.67.20 ha 1.23.60 0.63.90 0.28.20 1.58.00 ha, blijft in eigendom ca. 7 are 1.37.20 2.18.30 0.53.00 ha 0.51.40 ha 0.48.40 ha 0.56.00 ha blijft in eigendom ca. 64.55 are met gebouwen 0.12.18 ha
omschrijving
woning met bedrijfsgebouwen
Volgens het taxatierapport worden enkele kleine perceeltjes niet verkocht. Zo wordt perceel 888 met daarop een schuur niet verkocht. De heer Van Bohemen heeft een veehouderijbedrijf (varkens en koeien) en had ook nog 1,8 ha weiland gepacht. De woning en de bedrijfsgebouwen blijven buiten de verkoop. De te verkopen percelen zijn getaxeerd op fl 135.290,40. Op 25 februari 1959 heeft de gemeenteraad ingestemd met de aankoop van de eigendommen van de heer C.J. van Bohemen voor de prijs van Fl 209.164,20. Het betreft 15.93.38 ha. Het woonhuis van de heer Van Bohemen aan de Van Ruijsdaellaan 39 alsmede de bijbehorende bedrijfsgebouwen met een grootte van ca. 0.71.55 ha zijn buiten deze transactie gehouden. Op 1 juni 1959 heeft de koopakte de notaris gepasseerd. Betreft verkoop van de percelen B300, 301, 291 en 291 ten oosten van de Van Ruijsdaellaan 39 voor een prijs van Fl 135.390,= en een schadeloosstelling van Fl 73.773,= in verband met onkostenderving.
2
gem. archief: aankoop nummer 76 (1959 t/m 1963), dossiernummer: 52111 17
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.5 Aanleg park 3 In december 1974 is het college van B&W geïnformeerd inzake de voorgenomen aanleg van een wandelpark op het terrein gelegen achter de woningen aan de Van Ruijsdaellaan 3 t/m 37. Naast groenpartijen met bomen en bosplantsoen en enkele speelweiden en voetpaden is in het plan een eendenvijver opgenomen die in verbinding staat met de Noordsingel. Ter plaatse van het grasveld wordt de mogelijkheid open gehouden om te zijnertijd gedeeltelijk in te richten als een kinderboerderij. In het collegevoorstel staat o.a. het volgende: Fl 29.600,= - egaliseren en spitten van de grond Fl 32.450,= - verrichten van grondwerk een verplaatsen beschoeiingen Fl 42.000,= - aanleg paden en verwerking van zand De totale kosten waren begroot op Fl 260.000,= Op 3 december 1974 is het college akkoord gegaan met het voorstel en de opmerking of er ook tennisbanen aangelegd kunnen worden. In 1975 bleek dat het niet mogelijk was om de aanleg van het park te combineren met de aanleg van tennisbanen. Het plan is op 7 april 1975 bij de commissie Openbare Werken en Ruimtelijk Ordening behandeld. In het raadsstuk staat o.a. het volgende in vermeld: de paden zullen worden gemaakt van lavaslakken
tekening inzake aanleg van het parkje, behorend bij het collegeadvies.
3
gem. archief: 1.777.83, Park Rusthout periode 1992 18
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
In 1976 heeft het college van B&W als naam gekozen “Park Rusthout”, vernoemd naar de buitenplaats “Rusthout”. In september 1992 heeft de gemeente een overeenkomst gesloten met William Properties te Rotterdam inzake het ontwikkelen van het door William House B.V. ontworpen bouwplan van een kantoorgebouw aan de Van Ruijsdaellaan. Een onderdeel van deze overeenkomst is dat na oplevering van het kantoorgebouw de aangrenzende gronden, met name de zijde van de Noordsingel en het heempark worden voorzien van een parkachtige aanleg. In het gemeentelijk dossier bevinden zich de volgende rapporten: Standpuntbepaling vanuit het groen, opgesteld door Heidemij in sept 1991. Park Rusthout en L.A. Building, opgesteld door Heidemij in november 1991 Op ondertaande tekening is de aanleg van het park op weergegeven.
19
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.6 Bouwvergunningen In onderstaand overzicht zijn de bouwvergunningen betreffende het onderzoeksterrein met omschrijvingen weergegeven (voor zover aanwezig in het bouwarchief). Van Ruijsdaellaan en Noordsingel 3 Op 11 februari 1986 is aan de gemeente Leidschendam een bouwvergunning verleend voor het oprichten van een dierenverblijf op het perceel aan de Van Ruijsdaellaan (Heempark “Rusthout”), kadastraal Veur sectie B-7350. Het gebouwtje wordt verwarmd met een elektrische straalkachel. Het gebouw bestaat uit hout en is op staal gefundeerd.
Op 9 juni 1986 is aan de gemeente Leidschenbam een bouwvergunning verleend voor het oprichten van een kippen-/duivenhok aan de Van Ruijsdaellaan ong (Heempark Rusthout), kadastraal Veur, sectie B-7350. Het hok is van hout en is op staal gefundeerd. Op 11 mei 1998 is aan de gemeente een bouwvergunning verleend voor het bouwen van een gebouw ten behoeve van het verblijf van dieren op het perceel kadastraal Veur sectie B-9740, aan de Van Ruijsdaellaan (Park Rusthout). Het betreft een houten gebouw met een bruto oppervlakte van 83 m2 en het is op staal gefundeerd. Het betreft een nieuw gebouw ter vervanging van een door brand beschadigd gebouw.
20
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
In september 2003 heeft de gemeente aan Blommers Bouwsystemen B.V. opdracht verleend voor het plaatsen van een voederopslagruimte nabij de dierenweide in Heempark “Rusthout”. In november 2004 is door de firma Gebr. De Deugd de dakgoten van het hoofdgebouw van het dierenverblijf in Park Rusthout vernieuwd. Op 9 mei 2006 is aan de heer R.D. Priem (namens de gemeente) een reguliere bouwvergunning verleend voor het oprichten van een dierenonderkomen langs de Noordsingel tegenover Leidsehage in Park Rusthout, sectie B-9740. Het betreft een bijenstal met schuilhok met een oppervlakte van 20 m2. Het oude gebouwtje zal worden gesloopt. Het pandje is gefundeerd op een betonvloer en 6 betonnen poeren. Op 22 augustus 2007 heeft de gemeente aan de heer P.J. van der Meer (namens B&W van Leidschendam-Voorburg) een bouwvergunning verleend voor het bouwen van een schuilhok nabij de Noordsingel 3, sectie B-9740. Het schuilhok is bestemd voor een aantal bokken en heeft een oppervlakte van 3 x 2 meter, gebouwd van hout op een betonnen vloer en op staal gefundeerd.
21
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
In juli 2008 is het bestaande hekwerk rondom de dierenweide vervangen door een nieuw hekwerk bestaande uit gewolmaniseerde palen en delen. Het hekwerk rondom het konijnenverblijf is in november 2009 vervangen.
Op 3 november 2009 heeft de gemeente een reguliere bouwvergunning verleend aan de heer A.F.M. Duivenvoorde (namens de gemeente) voor het plaatsen van een tuinhuisje (konijnenverblijf) op het perceel aan de Noordsingel 3, sectie B-9740. Het oppervlakte van het tuinhuisje is 11 m2.
Op 1 april 2010 heeft de gemeente een reguliere bouwvergunning verleend aan de heer A.F.M. Duivenvoorde (namens de gemeente) voor het oprichten van een duivenhok en een ren op het perceel aan de Noordsingel 3, sectie B-9470. Het duivenhok en de ren heeft een afmeting van 3,4 x 1,85 meter.
22
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.7 Hinderwet- en Milieuvergunningen Een Excel-bestand van de gemeente is geraadpleegd met gegevens over HW-vergunningen. In dit Excel-bestand zijn gegevens opgenomen uit: - opgaven fabrieken en trafieken en fabrijken uit 1816, 1819 en 1843; - lijst met Hinderwetvergunningen uit Veur en Stompwijk van voor 1939 - diverse aantekenboekjes met gegevens over HW-vergunningen vanaf 1920 t/m ca. 1980; - inventarislijsten met gegevens over HW-vergunningen uit de periode 1965 t/m 1982; - gele en witte kaarten met bedrijfsgegevens en controles uit de periode 1960 t/m 1993) Uit het Excel-bestand blijkt het volgende: De locatie komt er niet in voor. Aangenomen wordt dat er nooit een HW-vergunning is verleend of is aangevraagd. Uit het Hinderwet- en Milieuarchief blijkt het volgende Op 6 november 2001 heeft de gemeente, afdeling NME, een aanvraag agrarische sector Wet Milieubeheer ingediend bij de gemeente voor een kinderboerderij (Dierenweide Rusthout) aan de Van Ruijsdaellaan ongenummerd, sectie B-9740(ged) en B-10773(ged). De inrichting bestaat uit een stal-gebouw met een oppervlakte van 83 m2 met een toilet en een kantoortje. Gedurende de zomermaanden van mei tot sept zijn 1 à 2 gedeelten van de stal in gebruik. De rest van de stal is dan in gebruik als educatieruimte of tentoonstellingsruimte. Gedurende de wintermaanden worden in het gebouw max. 7 stallen a 1,5 bij 3 meter gerealiseerd. Tevens een bouwgebouw voor de opslag van voer en gereedschap (moet nog worden gebouwd als mede een nog te realiseren mestopslagplaats. Ook aanwezig een kippenhok, bijenstal en een weide met diverse dieren. Totaal aanwezig: 5 schapen, 20 kippen, 15 eenden, 2 ganzen, 18 geiten, 14 konijnen en 10 cavia’s.
23
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Op 7 mei 2002 is een Milieuvergunning (nummer: 2002/14592) aan de coördinator dierenweide van de gemeente Leidschendam-Voorburg verleend voor het oprichten en in werking brengen van een kinderboerderij aan de Van Ruijsdaellaan ong, sectie B-9740(ged) en 10773(ged). Op 3 november 2009 heeft de gemeente de melding Besluit landbouw milieubeheer (inzake een kinderboerderij) voor het perceel Noordsingel 3 in orde bevonden. Vanaf 31 maart 2012 is kinderboerderij Rusthout omgebouwd tot een dierenweide en is deze niet meer open voor het publiek. Per 1 januari 2013 gaat de dierenweide, in verband met bezuinigingen, dicht. In bijlage 5 is het persbericht hierover opgenomen.
2.8 Gegevens Kamer van Koophandel De website van de Kamer van Koophandel (www.kvk.nl/handelsregister) met informatie over huidige en voormalige bedrijven die bij de KvK zijn geregistreerd is niet geraadpleegd.
2.9 Ondergrondse HBO-tanks In het gemeentelijk databestand met gegevens over voormalige en huidige ondergrondse HBOtanks komt de te onderzoeken locatie niet voor. Het is onbekend of de voormalige schuren/stallen/opstallen in het verleden werden verwarmd d.m.v. oliestook. Door de gemeente wordt aangenomen dat er geen ondergrondse HBO-tank aanwezig is.
24
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
2.8 Bodemonderzoeksgegevens, gegevens uit BIS en oude slootpatronen Op onderstaande kaart (screendump van het gemeentelijk GIS met bodemgegevens) staan de onderzochte locaties weergegeven alsmede de ligging van voormalige sloten (blauwe lijnen).
legenda: paarse vlakken l. blauwe lijnen
milieukundig bodemonderzoek uitgevoerd voormalige sloten gebaseerd op luchtfoto’s en oude tekeningen
Ter plaatse van de onderzoekslocatie zijn voor zover bekend bij de gemeente de volgende bodemonderzoeken uitgevoerd: In februari 1998 heeft de firma Witteveen & Bos, in opdracht van de gemeente, een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie dierenweide aan de Van Ruysdaellaan te Leidschendam. De reden voor dit onderzoek is de beoogde bouw van een nieuw dierenverblijf omdat de oude in 1997 is afgebrand. Uit het bodemonderzoek blijkt het volgende: - Er zijn 3 grondboringen uitgevoerd waarvan 1 boring is afgewerkt met een peilbuis - De bovengrond van 0,0 – 0,3 m – m.v. bevat een licht verhoogd gehalte aan EOX - De ondergrond van 0,3 – 0,5 m – m.v. bevat een licht verhoogd gehalte aan EOX en geen verhoogde gehalten aan zware metalen (PAK is niet onderzocht) - De diepere ondergrond van 1,6 – 1,8 m – m.v bevat geen verhoogde gehalten\ - Het grondwater bevat geen verhoogde gehalten Er waren geen milieuhygiënische bezwaren voor de bouw van een dierenverblijf.
25
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
In augustus 2006 en in maart 2007 4 zijn door de firma Biobeheer B.V., in opdracht van de gemeente, een microbiologisch onderzoek uitgevoerd naar legionella ter plaatse van het dierenverblijf Rusthout. Uit dit onderzoek is gebleken dat het leidingwater uit de tapkraan buiten en onder de stal de grenswaarde van 100 KVE/L niet wordt overschreden. Voormalige sloten Ter plaatse van het plangebied zijn diverse voormalige sloten aanwezig. Bij de gemeente is het onbekend met welk materiaal deze sloten zijn gedempt. De milieuhygiënische kwaliteit is ook onbekend. In de praktijk blijkt dat sloten meestal worden gedempt met gebiedseigen grond. Echter in het verleden werden sloten (vaak nabij boerderijen) ook gedempt met afval en/of puin. Ophooglagen Bij de gemeente zijn geen gegevens aanwezig over (mogelijke) ophooglagen. Bij de herinrichting van het terrein als kinderboerderij/dierenweide in 1986 zijn volgens oudwerknemers een puinlaag met asbestrestanten (restanten van asbest golfplaten) aangetroffen. Deze puinlaag bevindt zich onder het gras ten oosten van het plangebied. Na de brand en herbouw van een dierenverblijf is het gehele terrein geëgaliseerd en ingezaaid met graszaad. Bij deze werkzaamheden kwam puin met asbest verdacht materiaal te voorschijn. Al het visueel aanwezige asbest verdachte materiaal is toen verwijderd. De puinlaag met het asbest verdachte materiaal is afgedekt met een grasmat, zodat er geen actuele risico’s zijn voor de mens.
2.11 Overige bodemgegevens Volgens kaartmateriaal van het Hoogheemraadschap heerst er infiltratie, dat wil zeggen dat er een neerwaartse grondwaterstroming aanwezig is. Er is hierbij geen rekening gehouden dat op diverse plaatsen binnen de gemeente de grondwaterstand d.m.v. bemaling kunstmatig laag wordt gehouden, met name in (oude) polders. Bodemkwaliteitskaart Op basis van diverse onderzoeksrapporten heeft het college van burgemeester en wethouders in december 2007 de Bodemkwaliteitskaart (BKK) en het Bodembeheerplan (BBP) vastgesteld. Volgens de Bodem Kwaliteits Kaart (BKK) d.d. 2007 van de gemeente Leidschendam-Voorburg bevindt de onderzoekslocatie zich in zone: 3 (bebouwing 1960-2000) Voor deze zone geldt: dat de boven- en ondergrond schoon is volgens de criteria van de Ministeriële Vrijstellingsregeling Samenstelling- en Immissiewaarden. Een uitsnede van de gemeentelijke bodemkwaliteitskaart is in onderstaand figuur weergegeven (zone 3 is oranje)
4
gemeentelijk dossiernummer: 37806 26
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
bodemloket Volgens de site www.bodemloket.nl is geen informatie over het te onderzoeken perceel aanwezig. Een uitsnede van de kaart van bodemloket.nl is hieronder weergegeven.
27
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
3.0 GEOLOGIE De bodemopbouw van de bovenste 5 meter (geologie) wordt (op basis van de digitale geologische kaart van TNO anno december 2008) in onderstaande tekening weergegeven.
Legenda:
kleur bruin geel
11 17
omschrijving Hollandveen op Laag van Voorburg Strandwal (Laag van Voorburg)
28
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
Op onderstaande kaart is de top van het zandpakket weergeven ten opzichte van NAP op weergegeven.
Legenda:
kleur geel l. geel oranje rood
diepte zandlaag t.o.v. NAP > -1,0 meter -1,0 tot -1,5 meter -1,5 tot -2,0 meter -2,0 tot -2,5 meter
29
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
4.0 ARCHEOLOGISCHE VERWACHTING Het onderzoeksgebied bevindt zich in een zone met een hoge archeologische verwachting. Op onderstaande kaart is deze hoge verwachting met de kleur rood aangegeven.
30
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
5.0 CONCLUSIES In onderstaande tabel staat globaal de situatie van Park Rusthout in relatie met de tijd in weergegeven 1740 1876 1938-1963 1959 1963 1963-1975 1975 1977 1984 1986 1998 eind 2012
de onderzoekslocatie betreft een gedeelte van de buitenplaats/hofstede “Overdam” dat uit de 17e eeuw stamt sloop van het herenhuis “Overdam” weiland met diverse opstallen/schuren behorend bij veehouderij Bohemen aan de Van Ruijsdaellaan aankoop van diverse grond van Bohemen door de gemeente volgens een luchtfoto nog diverse opstallen aanwezig dempen van diverse sloten, sloop van opstallen/schuren volgens een luchtfoto bestaat het terrein uit grasveld aanwezig een Heempark onbebouwd, grasveld officiële ingebruikname als dierenweide i.v.m. brand herbouw van het dierenverblijf opheffing dierenweide
Uit historische informatie blijkt dat de bodem plaatselijk verhoogde gehalten aan zware metalen, PAK en/of asbest kan bevatten aangezien: - in het verleden diverse opstallen aanwezig waren, behorend bij de veehouderij van Dhr. Bohemen; - mogelijk in het verleden erfverharding aanwezig was (meestal bevat erfverharding verhoogde gehalten aan zware metalen, PAK en/of asbest); - in het verleden puinlagen met asbesthoudend materiaal in de bodem is aangetroffen; - er gedempte sloten aanwezig zijn, waarvan de kwaliteit van het dempingsmateriaal onbekend is. Bij herinrichting, graafwerkzaamheden dan wel een grondtransactie is een milieukundig bodemonderzoek wenselijk.
31
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
6.0 BIBLIOGRAFIE 6.1 Geraadpleegde archiefstukken Tabel 4:
geraadpleegde gemeentelijke (civieltechnische) tekeningen
scan 5 org. 6 x
tek. nr. G-6-1-2
jaar 1966
omschrijving Situatietekening Leidschendam Noord
B-1
1986
Wapeningstekening Dierenverblijf Rusthout
-
x
P14-32 P14-33 P14-42b P-14-42c P14-54 P14-61
1986 nb 1985 1985 1992 nb
Heempark “Rusthout” aan de Van Ruijsdaellaan Heempark “Rusthout” aan de Van Ruijsdaellaan; beplantingsplan bouwtekening Heempark Rusthout bouwtekening kippen-duivenhok Heempark Rusthout Situatie Heempark : Husthout” Prak Rusthout
x x x x x x
-
Legenda: scan: geraadpleegde gescande tekening org.: geraadpleegde originele (meestal transparant of een calque) tekening Tabel 5 : geraadpleegde archiefstukken
inventaris 1.777
dos. nr. 7 60255
dienst/periode omschrijving 2001 t/m 2012 Milieuvergunning Noordsingel 3 (Dierenweide Rusthout)
1.777.212
45889
1998 t/m 2998
Bodemverontreiniging Van Ruijsdaellaan ong (dierenweide)
1.733.21 1.733.21 1.733.21
15131 15131 55996
1944 t/m xxxx 1944 t/m xxxx 2006 t/m 2012
Van Ruijsdaellaan algemeen, map II Van Ruijsdaellaan algemeen, map III Bouwvergunningen Noordsingel 3
2.07.351.1 1 2.07.351.5 1
52111
1959 t/m 1963
37806
2002 t/m 2012
Onderhoud van gemeentelijke gebouwen; Ruijsdaellaan; kinderboerderij Rusthout
1.857.2
22123
2002 t/m 2012
1.857.2
76022
2012
Recreatie en vrijetijdsbesteding Dierenweide Heempark Rusthout Recreatie en vrijetijdsbesteding Dierenweide Heempark Rusthout; stichting Vrienden van Rusthout
nb
19291989 nb
1974-1975
College en raadstukken inzake aanleg park Rusthout
1992
Parken, plantsoenen ed. Park Rusthout algemeen (1992)
1.777.83
site: http://www.lv.nl/Int/natuur-en-
milieu/Kinderboerderijen.html
5 scan:
geraadpleegde gescande tekening
6 org.:
geraadpleegde originele (meestal transparant of een calque) tekening 7 dos. nr.: nummer van de (gemeentelijke) archiefmap
32
Historisch onderzoek Noordsingel 3 (kinderboerderij) te Leidschendam
6.2 Literatuur Bouchez, Rob, 1998. De Veelzijdigheid van Ambachten en Neringen in Oud Leidschendam. Uitgeverij Tinro, Nootdorp. Brouwer Schut, Hendrik,1987. Veur. Een dynamische woon- en werkplek. De Swart, Den Haag. Brouwer Schut, Hendrik, 2003. Van Landelijk Stompwijk, Veur en Wilsveen naar een verstedelijkt Leidschendam (1940-1980.) Aprilis, Zaltbommel. Daans, F.H.Chr. M. en J.D. de Kort sr., 1988 Over, door en om de Leijtsche Dam, geschiedenis van een gouden gemeente. Gemeente Leidschendam, Leidschendam. Dijkman, Bernard, 1993. De Straten op de Lanen in. Bureau archief, gemeente Voorburg. Dijkman, Bernard, 2003. Die Strate bij Name, over, door en om de Leijtsche Dam. Gemeente archief, Leidschendam-Voorburg. Lameris, Marina & Roel van Noord, 2008. Parels van Baksteen. Monumenten van Leidschendam-Voorburg. TasT, Hollandsche Rading. Mast, Hilbert. 2008. Watermanagement door de eeuwen heen. Historisch Voorburg. Jaargang 14, nummer 1. Historische Vereniging Voorburg, Voorburg Rozenburg, Roel, 2008. Leidschendam-Voorburg 1908-2008, een eeuw verstreken. Uitgeverij HannaBoek, Den Haag. Voorhoeve, C.H., 1974. Lusthoven en oude huizen langs de Vliet. Voorhoeve, Den Haag. Vreeswijk, Jan, 1996. Wie, Wat, Waar Leidschendam (1), uit het archief van Jan Vreeswijk. Jan Vreeswijk, Leidschendam Vreeswijk, Jan, 1996. Wie, Wat, Waar Stompwijk, uit het archief van Jan Vreeswijk. Jan Vreeswijk, Leidschendam. Vreeswijk, Jan, 1999. Wie, Wat Waar Veur, uit het archief van Jan Vreeswijk. Jan Vreeswijk, Leidschendam. Vreeswijk, Jan, 2004. Wie, Wat, Waar Leidschendam (2), uit het archief van Jan Vreeswijk. Jan Vreeswijk, Leidschendam.
33
BIJLAGE 1 Tekeningen uit 1959
1
tekening uit 1959, behorend bij de verkoopakte d.d. 1 juni 1959
2
Situatie boerderij Van Bohemen aan de Van Ruijsdaellaan 39 uit 1959
3
Te verkopen percelen grond in 1959, in eigendom bij C.J. van Bohemen.
4
Situatietekening uit 1966 met de diverse grondeigenaren (tekening nummer: G-6-1-2)
5
BIJLAGE 2 diverse tekeningen
6
7
tekeningnummer P-14-61, jaar is onbekend
8
9
10
Situatietekening uit 2001 van de afdeling IBOR legenda: blauw d. groen l. groen zwart
water ruigte even en onven jaren maaien bloemrijk grasland/begraasd bosplantsoen
11
Situatie uit 2005, bouwvergunning uit 2005
12
Situatie uit 2009, behorend bij de bouwaanvraag uit 2009.
13
BIJLAGE 3 informatie uit literatuur Over, door en om de Leytsche Dam Lusthoven en Oude huizen (C.H. Voorhoeve)
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
BIJLAGE 4 Foto’s
24
situatie bokkenwei aan de Noordsingel 3 uit 2007, behorend bij de bouwvergunning
25
foto’s december 2012
26
foto’s december 2012
27
foto’s december 2012
28
BIJLAGE 5 Diversen (o.a. krantenberichten)
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
persbericht maart 2012 (bron: www.lv.nl
Naar één kinderboerderij in Leidschendam-Voorburg Rusthout dit jaar nog dierenweide 28 maart 2012 - De functie en eventueel behoud van de kinderboerderijvoorzieningen Vreugd en Rust en Rusthout zijn onderzocht. Het blijkt financieel niet haalbaar om Rusthout in Leidschendam in 2012 als kinderboerderij te laten voortbestaan voor bezoekers. Wel zien burgemeester en wethouders de mogelijkheid om Rusthout vanaf 31 maart als dierenweide open te houden. Rusthout sluit definitief op 1 januari 2013. Kinderboerderij Vreugd en Rust in Voorburg blijft voorlopig open. Kiezen en investeren in één kinderboerderij Leidschendam-Voorburg is een groene woonstad met aantrekkelijke voorzieningen voor de inwoners en gezonde gemeentefinanciën. Om dat zo te houden is met de Voorjaarsnota 2011 bepaald dat Leidschendam-Voorburg 23 miljoen euro moet bezuinigen. Op de kinderboerderijvoorzieningen moet 96 duizend euro worden bezuinigd. Het college wil investeren in één volwaardige, goed functionerende en aantrekkelijke kinderboerderijvoorziening in deze gemeente, bij kinderboerderij Essesteijn. In opdracht van de gemeenteraad is het college nog in overleg met Steinmetz de Compaan over het beheer en het eventuele behoud van kinderboerderij Vreugd en Rust. Vrijwilligersorganisatie De Groene Basis en de initiatiefnemers van een petitie tot open houden van Rusthout zijn geïnformeerd. Voor de dieren wordt gezorgd De dieren van kinderboerderij Rusthout worden niet aan hun lot overgelaten. Een deel kan worden geplaatst op kinderboerderij Vreugd en Rust een ander deel blijft in Rusthout. Realiteit: kwaliteit Het college realiseert zich dat dit besluit voor bezoekers en vrijwilligers een teleurstelling is, maar wijst erop dat behoud van de kinderboerderijfunctie in de gemeente voorop staat. Bezuinigen en investeren in de kwaliteit ervan gaan hier hand in hand.
40
41