Zoon en dochters herdenken Willem Duys
„HIJ WAS GEEN STANDAARDVADER”
• Nakomertje Willem (l.) met zijn ouders en vijf broers. Vier broers vertrokken naar Afrika, één naar Frankrijk. Op één na werd iedereen op de foto (ruim) in de tachtig. Willem heeft zijn zoon vernoemd naar zijn twee na oudste broer Malcolm, door wie hij zo goed als opgevoed is. FOTO: FRITS GERRITSEN
ZOON MALCOLM EN dochters Saskia en Dunja herdenken hun vader Willem Duys. De innemende persoonlijkheid was namelijk veel meer dan alleen een succesvolle tv-man. De drie koesteren stuk voor stuk liefdevolle en warme herinneringen aan hun leven met Duys. Saskia: „Mijn vader lag werkelijk nergens wakker van.” In koor: „Het wordt altijd middernacht!” Met die uitspraak groeiden zij op. „Maak je niet druk. Nergens om. Dat deed hij ook nooit.”
• In 1982 met zijn tweede vrouw Mary, met wie hij in 1967 trouwde. Willem was op zijn 49e met vrouw en jongste dochter vertrokken naar Frankrijk, waar ze jarenlang een huis hadden in Saint-Paul-de-Vence.
• Kleindochter Gwen Robinson, dochters Dunja en Saskia en zoon Malcolm (v.l.n.r.) koesteren liefdevolle herinneringen aan hun (groot)vader. FOTO: ALDO ALLESSIE
• Halfzusjes Saskia en Dunja (r.) met hun geliefde vader in 1975. FOTO: HANS DE WIT
• Tennissen, pingpongen, racefietsen, puzzelen, gutsen, sjoelen, schaken... Volgens zijn kinderen deed Willem (hier in 1974) werkelijk alles even fanatiek. FOTO: JAN STAPPENBELD In Rust wat in Blaricum, het etablissement waar hun vader met regelmaat kwam, zitten zoon Malcolm en dochter Saskia uit Duys’ eerste huwelijk, dochter Dunja uit zijn huwelijk met Mary plus kleindochter Gwen Robinson. Dunja kijkt rond: „De laatste keer dat ik hier zat leefde mijn vader nog. Het is een gek gevoel dat hij er niet meer is. We waren bijna bij zijn overlijden geweest. Een uurtje daarvoor waren we vertrokken. Alleen mijn moeder zat nog aan zijn bed.” Malcolm geeft toe: „Dit scenario had zich al meerdere malen voorgedaan. Ik had er niet eens speciaal voor willen terugkomen uit Canada. Ik had echt nooit gedacht dat hij dit keer echt zou gaan.” Dunja knikt: „Ik had echt gedacht: die zit volgende week weer thuis.” Saskia: „Mentaal was hij erg sterk. Na vier bypasses was hij op zijn zestigste gestopt met roken. Na jarenlang twee pakjes per dag… Kreeg hij mooi nog 22 jaar voor cadeau.” Dunja: „Maar dit keer kreeg hij complicatie op complicatie. Hij had een bacteriële infectie, toen een bloedvergiftiging en daarna een versliklongontsteking. En toch heeft geen van ons zijn overlijden echt zien aankomen.” Kindervriend De drie kinderen halen herinneringen op. Malcolm, vernoemd naar de twee na oudste broer van zijn vader, bijt het spits af: „Mijn vader en ik hadden een bepaalde manier van communiceren. Met alleen naar elkaar kijken begrepen wij elkaar al. Mijn ouders scheidden toen ik negen jaar was. Toen was hij al het huis uit. Dus elk moment om met hem mee te gaan greep ik aan. Hij nam mij ook mee naar Wim Sonneveld, met wie hij veel ruzie had. ’Hij
vindt jou aardig’, zei mijn vader. En de keren dat ik mee was, deed Wim dan ook minder onaardig. Op die manier heb ik ook de Amerikaan Danny Kaye ontmoet. Hij was een grote kindervriend. Omdat mijn moeder geboren Engelse is, sprak ik die taal wel een beetje.” De zoon van Duys knikt: „Ja, mijn moeder leeft nog. Zij woont ook in Blaricum. Afgelopen Kerstmis was zij er ook bij. Dat hebben we met z’n achttienen gevierd.” Terug naar zijn vader: „Later ging ik ook regelmatig mee als hij een Voor de vuist weg deed. En mee naar Joop van den Ende. Die maakte in die tijd veel theatershows voor het leger. Zo was er daar ook een keer een man die een lege kruikenzak kon opblazen tot die knapte. Nou dat lukt je niet, hoor, kan ik je uit eigen ervaring vertellen. Maar die man zat dus niet veel later in Voor de vuist weg . Maar voor dat tv-programma werd ook heel veel geregeld door regisseur Theo Ordeman. Hij was achter de schermen de échte grote man. En ik ging elke zondagochtend mee naar de radiostudio, waarop hij 37 jaar Muziek Mozaïek presenteerde. Hij was heel slecht in genieten in zijn eentje.” Zijn zus beaamt: „Hij vroeg heel veel aandacht. Niet vervelend bedoeld hoor, hij was gewoon een echte mensenmens.” Malcolm: „Toen hij in 1999 afscheid nam van Muziek Mozaïek , had hij al een herseninfarctje gehad. Ik denk dat de trouwe luisteraar dat ook wel heeft gehoord.” Saskia: „Ik was zeven jaar toen mijn ouders scheidden. Maar van mijn veertiende tot zijn vertrek naar Frankrijk woonde ik weer bij hem. Kort misschien, maar dat waren wel dé jaren. En daarin betrok hij mij, net als hij met Malcolm deed, overal bij. Maar eigenlijk betrof dat meer de tennisbaan. Hij was een verdienstelijk tennisser, nog Nederlands jeugdkampioen geweest. Hoe vaak hij ons wel niet naar de bar verwees, voor een ijsje of wat dan ook. Zodat hij kon doorspelen. Hij is door het werk een keer van de baan geroepen, voor iets heel belangrijks. Maar dat vond hij niet. Woest was hij dat ze hem voor zoiets ’onbenulligs’ opgetrommeld hadden. Hij is daarna ook gewoon weer teruggekeerd om verder te spelen.” Ze wijst naar de vijver: „En hij schaatste hier heel fanatiek. Eigenlijk deed hij alles fanatiek.” „Zo had hij van een ruimte waarvan een ander misschien vier kamers had laten maken een pingpongruimte gemaakt. En dan kwam Rogier van Otterloo soms wel vier keer per week om een partijtje te spelen. Soms tot ergernis van Mary, omdat zij dan net wilde gaan eten. Maar hij was gewoon in alles heel fanatiek. Zo heeft hij ook een puzzelperiode gekend. En dan ging hij de puzzels die klaar waren vernissen en ophangen. Of dan had hij van Willem Breukink een racefiets gekregen, en dan was dat het weer even helemaal. Het ging nooit gewoon, alles gebeurde vol overgave.” Malcolm: „Oh ja, en houtsnijden. Zolang ik mij kan herinneren heeft hij gegutst. En in Frankrijk heeft hij nog een blauwe maandag geschilderd. Maar ook daarvan maakte hij een competitie, en Mary vond dat niet leuk en is toen met schilderen gestopt.” Dunja: „En hij deed aan schaken. Nee, er waren niet veel sporten die hij niet kon beoefenen. Hij was competitief in alles. Iets doen? Dan zo goed mogelijk! Proberen te winnen, maar onder geen beding vals spelen. Doe je dat wel, dan heb je aan Duys een heel slechte.” Familieman Dunja is twaalf jaar jonger dan haar zus, en enig kind uit het huwelijk van Willem met zijn tweede echtgenote Mary. „Toen ik zeven jaar was, ben ik met mijn ouders naar Frankrijk vertrokken. Ik heb hem dus eigenlijk het meest als familieman meegemaakt.” Beaamt: „Een vader kwijtraken is nooit leuk, maar alle aandacht is hartverwarmend.
Afgelopen donderdag keken bijna een miljoen mensen naar de ingekorte versie van Een leven voor de vuist weg , het memoriam dat Han Peekel maakte over zijn leven en eigenlijk pas in oktober uitgezonden zou worden. De avond van de begrafenis, aanstaande dinsdag, zendt de AVRO van zeven tot acht uur de documentaire in zijn geheel uit.” Dunja vervolgt: „Mijn moeder zei laatst ’iedereen heeft het over tv, maar zijn twee platenmaatschappijen waren eigenlijk zijn echte werk’. Het coachen van jong talent. Eerst was hij samen met Pim Jacobs mededirecteur van Iramac, later had hij Blue Mouse.” Ze glimlacht: „Ik zie het briefpapier nog voor me, met dat gaatje voor het staartje van de muis.” Dunja tegen haar 13-jarige dochter, die deze dag graag dicht bij haar moeder wilde zijn: „Jij herinnert je hem alleen in rolstoel denk ik, hè?” Gwen Robinson: „Nee hoor, ook in Frankrijk. Ik heb vaak met hem piano gespeeld. Ik herinner mij heel veel. Dat we aan tafel met z’n allen het autospel speelden. Dat speelden we, hoe kan het ook anders, altijd heel fanatiek. En ik herinner mij een heel groot feest, met een grote, gele tent.” Dunja: „Hij was vooral een ’doeman’. Geen knuffelman. En hij overhoorde mij graag. Dan kon hij pochen met hoe fantastisch zijn kind het deed. Zo ben ik voor hem ook altijd regisseur geweest, terwijl ik in werkelijkheid regieassistent ben.” Saskia: „Hij was meer een maatje dan een standaardvader. Zo heb ik net als mijn vader een hele tijd gerookt. En als mijn geld dan op was, kocht hij voor mij ook een pakje shag. De meeste ouders zouden dat niet hebben gedaan.” Enig kind Dunja: „Voor mij is het allemaal toch wel heel anders geweest. Ik ben als enig kind opgegroeid, en heb het anders ervaren. Ik zag hem namelijk altijd alleen maar in zijn vrije tijd. Mijn ouders maakten alleen maar lol, er werd elke dag muziek gemaakt. Er waren altijd gasten, wat ik ook niet altijd leuk vond. Gewoon, omdat ik ook wel eens met mijn ouders alleen wilde zijn.” Saskia: „Ook in Nederland was het altijd zoete inval. Zijn collega’s zijn hem tot het eind toe trouw blijven bezoeken. Lee Towers tot het bittere eind, al was het alleen maar om een arm om zijn schouders te slaan. En Toots Thielemans speelde dan door de telefoon. Hij nam nog volwaardig deel aan het leven. Las kranten, keek tv… Aan zijn ogen zagen we als hij het mooi vond.” Dunja: „Mijn moeder kon met hem lezen en schrijven. Ze is vreselijk verdrietig. Wat wil je; ze waren 43 jaar getrouwd.” Na zo veel liefdevolle jaren samen zal het dinsdag dan ook een emotionele dag worden. De uitvaart vindt om half elf plaats in het Sint Vitusgebouw in Blaricum, waarna de legendarische tv-presentator in besloten kring wordt begraven. Malcolm: „Vlak voordat we hiernaartoe kwamen, hebben Saskia en ik een mooie plek uitgezocht onder een eik.” Mariët Oosterwijk
