Aangeboden door Latona Organisatie en Opleidingsadvies www.latonatrainingen.nl
08162c
HET REGIONAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG TE EINDHOVEN heeft het volgende overwogen en beslist omtrent de op 15 oktober 2008 binnengekomen klacht van: A wonende te B klaagster tegen: C verpleegkundige werkzaam te B wonende te B verweerster gemachtigde mr. N. van den Burg te Utrecht 1. Het verloop van de procedure Het college heeft kennisgenomen van: -
het klaagschrift met aanvulling
-
het verweerschrift
-
de repliek
-
de dupliek
-
een brief van de gemachtigde van verweerster van 23 september 2009 met bijlagen
-
een opname van diverse telefoongesprekken met de huisartsenpost
Partijen hebben geen gebruik gemaakt van de hun geboden mogelijkheid in het kader van het vooronderzoek mondeling te worden gehoord. De klacht is ter openbare zitting van 7 oktober 2009 behandeld. Partijen waren aanwezig. Verweerster werd bijgestaan door haar gemachtigde, die een pleitnota heeft overgelegd.
-1-
08162c
Aangeboden door Latona Organisatie en Opleidingsadvies www.latonatrainingen.nl
2. De feiten Het gaat in deze zaak om het volgende: Op zaterdag 9 augustus 2008 om ongeveer 8.50 uur belde klaagster vanuit haar bed met hevige buikpijnklachten de huisartsenpost waar verweerster als assistente werkzaam is. Zij kreeg een collega van verweerster aan de telefoon. Het dossier vermeldt daarover als volgt: “(S) zwangerschap niet gewenst, gister bloeding, na vrijen met vriend, ongesteld geworden, krampen, ligt nu op bed, pijn in spieren misselijk, zweterig, dreiging flauw te vallen, 2x overgegeven, dunne ontlasting, koorts – zijn dit normale symptomen?” Naar aanleiding van dit telefoongesprek is een afspraak met een arts van de huisartsenpost gemaakt om 11.00 uur die dag, omdat klaagster de komst van haar moeder moest afwachten. Toen de moeder van klaagster bij haar kwam, bleek dat klaagster niet op haar benen kon staan. Terwijl klaagster in de gang op de grond lag, heeft haar moeder om 10.31 uur opnieuw de huisartsenpost gebeld. Zij kreeg een andere collega van verweerster aan de lijn. Over dit contact staat in het dossier genoteerd: “Kan niet naar de wc. Heeft urine laten lopen. Is bij bewustzijn. Ze ligt in de gang. Begon opeens te rochelen. Moeder is in paniek. Valt steeds flauw. Kan niet op haar benen staan. Duizelig. Zweten. Misselijk.” De betrokken assistente heeft eerst met de moeder en daarna met klaagster zelf gesproken. Zij heeft gevraagd even te wachten voor overleg. Dat overleg heeft plaatsgevonden met verweerster, waarna verweerster, meer ervaren dan haar collega, het gesprek heeft overgenomen. Verweerster heeft in dat gesprek geadviseerd om naar de afspraak om 11.00 uur te komen. Toen klaagsters moeder en klaagster zelf zeiden dat dat niet ging omdat klaagster op de grond lag en niet op haar benen kon staan, en vroegen of de dokter kon komen, heeft verweerster gezegd dat die spoedvisites aan het rijden was en dat het wel twee uur kon duren voordat hij kon komen. Verder heeft zij, desgevraagd, te kennen gegeven dat in een dergelijk geval de ambulance niet kon komen. Klaagster heeft zich daarna naar het ziekenhuis laten rijden, waar zij onmiddellijk is opgenomen en geopereerd aan wat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap bleek te zijn. Verweerster heeft, toen klaagster niet om 11.00 uur was verschenen, om omstreeks 12.20 uur nog gebeld met klaagster die haar vertelde dat zij direct naar de eerste hulp was gegaan was gegaan en naar de OK ging. Van een verpleegkundige van de eerste hulp die zij vervolgens belde, hoorde zij dat klaagster shockerig op de eerste hulp was binnengekomen en op dat moment inderdaad naar de OK ging. -2-
08162c
Aangeboden door Latona Organisatie en Opleidingsadvies www.latonatrainingen.nl
3. Het standpunt van klaagster en de klacht Terwijl klaagster in een levensbedreigende situatie verkeerde, werden haar klachten niet serieus genomen doordrie assistentes van de huisartsenpost. Zij verleenden niet de juiste hulp. Dat alles terwijl klaagster haar klachten helder kon verwoorden, haar beschrijving van de symptomen waren klassieke aanwijzingen voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Ook het paniektelefoontje van haar moeder is niet serieus genomen. De verwijten jegens verweerster zijn: - zij interpreteerde de klachten niet juist - zij overlegde niet met een arts - zij gaf de indruk dat ik een arts aan de lijn had en zij gaf verkeerde voorlichting over de eventuele komst van een ambulance. 4. Het standpunt van verweerster Een triage-assistent op een huisartsenpost behoort in beginsel niet tot de kring van personen over wie ingevolge de Wet BIG bij de tuchtcolleges kan worden geklaagd. Verweerster, BIGgeregistreerd verpleegkundige, heeft niet in die hoedanigheid gehandeld. De klacht is daarom niet-ontvankelijk. Voor het geval het college anders mocht oordelen: De collega die het telefoongesprek met de moeder van klaagster en met klaagster voerde was nog niet zo lang in dienst en wist niet goed wat ze moest doen. Zij vroeg daarom aan verweerster het gesprek over te nemen. Verweerster kreeg toen klaagster aan de telefoon, die alert, rustig en adequaat reageerde. Ze vertelde dat ze een afspraak had om 11.00 uur maar dat ze niet kon opstaan, omdat ze dan flauw viel. Zij vroeg of een arts bij haar kon komen. Verweerster schatte de urgentie van de hulpvraag in als spoed en achtte het noodzakelijk dat klaagster op korte termijn zou worden gezien door een arts. Gevaar voor de vitale functies achtte zij gezien de alerte en heldere reacties van klaagster niet aan de orde; het inschakelen van een ambulance achtte zij dan ook niet nodig. Omdat de arts die op dat moment visites reed erg druk was, heeft verweerster klaagster verzocht te proberen met ondersteuning naar de huisartsenpost te komen. Klaagster stemde daarmee in en gaf aan haar vriend te bellen om haar te helpen. Verweerster is van mening dat zij de urgentie op basis van de beschikbare gegevens juist heeft ingeschat. Op basis van de NHG-telefoonwijzer was het advies om langs te komen juist.
-3-
08162c
Aangeboden door Latona Organisatie en Opleidingsadvies www.latonatrainingen.nl
Voor het geval het niet mocht lukken om ondersteuning te krijgen, heeft verweerster aangeboden dat klaagster kon terugbellen waarna een visitearts zou worden ingeschakeld. 5. De overwegingen van het college De klacht is ontvankelijk, nu verweerster een BIG geregistreerde verpleegkundige is die zich in deze zaak heeft beziggehouden met individuele gezondheidszorg. Dat is voldoende voor de ontvankelijkheid, zodat het college de klacht inhoudelijk zal beoordelen. Klaagster heeft, in een naar achteraf is gebleken levensbedreigende situatie, geen gehoor gevonden voor haar dringende en volkomen terechte verzoeken om ofwel een visite door een arts op zeer korte termijn, ofwel om een ambulance te sturen. Uit de ter zitting beluisterde telefoongesprekken tussen klaagster en haar moeder enerzijds en verweerster en haar collega’s anderzijds wordt duidelijk, dat naar aanleiding van het tweede telefonisch contact om 11.31 uur anders had moeten worden gehandeld dan verweerster heeft gedaan. In zijn algemeenheid is bij een herhaalde hulpvraag geen plaats voor een triage door een assistente; de bevoegdheid om te beslissen over een herhaalde hulpvraag dient bij een arts te liggen. Alleen al om deze reden had verweerster niet zelfstandig mogen handelen zoals zij heeft gedaan. Verweerster beroept zich ten onrechte op de NHG-telefoonwijzer. Verweerster had, voordat zij het gesprek overnam, de tekst in het patiëntendossier gezien. Zij wist dus dat er sprake was van signalen, (zwanger, aanhoudende hevige buikpijn, zweten, dreiging tot flauwvallen) die in de telefoonwijzer worden vermeld als wijzende op een levensbedreigende situatie. Zij had ook kunnen lezen dat er sprake was van paniek bij de moeder. Weliswaar is klaagster ermee akkoord gegaan dat zij zou wachten op de komst van haar vriend om dan met zijn hulp zelf naar de huisartsenpost te komen, maar verweerster heeft klaagster daarbij geen keus gelaten; het kwam erop neer dat klaagster volgens verweerster ofwel ongeveer twee uur zou moeten wachten op een visite of zelf moest komen, zulks terwijl zowel klaagster als haar moeder duidelijk hadden gemaakt dat zelf komen niet mogelijk was en twee uur wachten niet verenigbaar was met de dringendheid van de hulpvraag. Verweerster had alles bijeengenomen niet zelfstandig mogen beslissen om het verzoek van klaagster, dat neerkwam op een spoedvisite dan wel het sturen van een ambulance, niet te honoreren.
-4-
Aangeboden door Latona Organisatie en Opleidingsadvies www.latonatrainingen.nl
08162c
Verweerster heeft, bij de overname van het gesprek, niet gezegd wie zij was of wat haar functie was. Uit de door haar gemaakte opmerking dat ze blij was dat ze klaagster nu zelf aan de telefoon had, kon klaagster eens te meer afleiden dat zij met een arts van doen had. Dit heeft haar ten onrechte de mogelijkheid ontnomen om te vragen met een arts te spreken. Ook dit onderdeel van de klacht is gegrond. Het college acht de klacht gegrond en zal aan verweerster een waarschuwing opleggen. 6. De beslissing Het college: -
legt aan verweerster op de maatregel van waarschuwing.
Aldus gewezen door mr. H.P.H. van Griensven, als voorzitter, mr. W.E.M. Duynstee-Bijvoet, als lid-jurist, dr. J. Wever, J.D.M. Schelfhout en A. de Jong, als leden-beroepsgenoten, in aanwezigheid van mr. I. Ruitenberg als secretaris, en in het openbaar uitgesproken op 18 november 2009 in aanwezigheid van de secretaris.
-5-
