ONTSTAAN Op 5 maart 1960 hield president Fidel Castro een toespraak bij een massabegrafenis van Cubanen die waren omgekomen bij een vermoedelijke aanslag. Alberto Korda, Castro’s ‘hoffotograaf’, maakte foto’s. Eventjes kwam Guevara, toen minister van Industrie, in beeld. Korda kon twee foto’s maken voordat Che weer verdween. Hij fotografeerde hem van onderaf, geheel volgens de regels van het socialistisch realisme. De revolutionaire leider met de sombere, zoekende blik onsteeg zo de werkelijkheid en werd een mythische held. Het portret verscheen in 1961 in een Cubaanse krant, maar werd pas echt bekend na Che’s dood in 1967.
ORIGINS
A-tekst_95x100cm.indd 1
On March 5th 1960, President Fidel Castro called a funeral and mass demonstration to honour more than 100 Cubans killed in a suspicious harbour explosion. At the time, Che was Minister of Industry in the new government, and Korda was Castro’s official photographer.
His photograph enshrines Che as a mythic hero. Taken from below, the revolutionary leader with searching eyes and resolute expression becomes larger than life. A perspective that dominates the imagery of social realism, it bears an irresistible aura of authority, independence and defiance.
During Castro’s speech, for a few seconds – no longer – Che Guevara came into view. Korda snapped just two frames of him before he disappeared from sight.
The image, though published in Cuba in 1961, only became widely known after Che’s death in 1967.
19-01-2007 13:33:11
IDENTITEIT De afbeelding van Che heeft een speciale betekenis in Latijns-Amerika. Daar symboliseert de heroïsche guerillastrijder de eenheid van het continent, de Latijns-Amerikaanse identiteit. Guevara, geboren in Argentinië, zag zichzelf niet als Argentijn of Cubaan, maar als Latijns-Amerikaan. Hij wilde het hele continent bevrijden en riep alle volken op tot solidariteit. Vooral in de jaren 1970 verschenen er daarom posters waarop Che opging in een kaart van Midden- en ZuidAmerika waarop de grenzen van de individuele landen waren weggelaten.
IDENTITY The Heroic Guerrilla appears in both private and public spaces, on bedroom walls and street corners. It is an image that speaks to people of many different backgrounds, but has a particular resonance in Latin America.
Particularly in the 1970s, many of the posters that feature the Korda image conflate Guevara and the maps of Central and South America. With the topography of Latin America depicted as a single mass, without national boundaries, Che represents the dream of union and liberation.
Che never saw himself as Argentine or Cuban, but as Latin American. His intention was to ignite political change throughout the continent by awakening the solidarity of the indigenous peoples.
A-tekst_95x100cm.indd 2
19-01-2007 13:33:11
PROTEST Korda’s Che werd al gauw een protestsymbool en een tegenhanger van de gelikte beelden uit commerciële reclamecampagnes. Het portret bleek een merkwaardige eigenschap te hebben: iedereen kon er zijn boodschap in kwijt. Zo werd Che ‘woordvoerder’ voor talloze kwesties. De meest uiteenlopende politieke groeperingen zetten hem op posters en ander propagandamateriaal. Naar believen drukte hij woede, verzet of nobel idealisme uit.
PROTEST Korda’s image of Che rapidly became a defining symbol of agitation propaganda, agitprop and graphics. With its uncanny ability to convey complex ideas in a way that is easily understood, it was taken up by a broad spectrum of political and social movements. Emblazoned on posters, banners and signs, it declared outrage, allegiance, honour and sacrifice.
A-tekst_95x100cm.indd 3
In contrast to the increasingly slick visual language of commercial advertising, the protest poster provided an alternative means of communication, with Che in the role of unofficial ‘spokesperson’ for countless issues.
19-01-2007 13:33:11
OPDRUK De populairste bestemming van Korda’s Che is misschien wel het T-shirt en andere kleding. Het knappe, nog jonge gezicht, het onverzorgde uiterlijk, het leren jack en de militaire baret zijn een onweerstaanbare combinatie gebleken. Che werd dé belichaming van radical chic. Met Che op je borst kun je van alles uitdrukken, afhankelijk van plaats en tijd: dat je radicaal bent, een revolutionair, of best wel cool.
EMBLEM One of the most ubiquitous incarnations of Korda’s Che can be found on T-shirts and other clothing.
To wear Che’s image today can be a declaration of radical defiance or a vague statement of cool, depending on the place and context.
The combination of his youthful face, unkempt good looks, leather jacket and military beret have made Guevara a potent embodiment of guerrilla chic.
A-tekst_95x100cm.indd 4
19-01-2007 13:33:11
CHESUCHRISTU De vergelijking ligt voor de hand: de jonge, baardige rebel en de jonge, baardige Christus, die beiden hun leven gaven voor hun overtuiging. Maar de een bestreed de onderdrukking met geweld, terwijl de ander liefde en verdraagzaamheid predikte. De koppeling Che-Christus wordt dan ook vaak gekenmerkt door humor en ironie.
CHESUCHRISTU Half-jokingly, yet also reverentially, the guerrilla rebel who gave his life for his beliefs is frequently compared with Christ and his suffering. That one took up violence as a means of ending oppression, while
A-tekst_95x100cm.indd 5
the other espoused unconditional love and tolerance is part of the visually and ideologically arresting paradox of this pairing. Often the layering of the two identities is done knowingly with humour and irony.
19-01-2007 13:33:11
