HET
P A N D HET
P L A N
HET
HET
P A N D
P L A N
HET
HET
P A N D
P L A N
In de afgelopen 25 jaar is missionair-diaconaal centrum ‘Het Pand’ in de Groningse Korrewegwijk uitgegroeid tot een begrip. ‘Het Pand’ is een gezamenlijk project van Hervormde wijkgemeente Martinikerk en de IZB – vereniging voor zending in Nederland. Samen met zo’n 70 vrijwilligers coördineert missionair werker Jan Waanders een wekelijks programma met inloopochtenden, open maaltijden, sportactiviteiten, clubs voor kinderen en tieners, huiswerkbegeleiding.... Maar de ruimte is veel te klein. Daarom heeft ‘Het Pand’ nu ‘Het Plan’: een nieuwbouwproject, op steenworp afstand van de huidige locatie.
Help mee en investeer in dit prachtige werk! Uw bijdrage is welkom op rekeningnummer 980 980 ten name van de IZB te Amersfoort, onder vermelding van: ‘Het Pand’, Groningen. U kunt ook online doneren via www.izb.nl.
3
HET
HET
P A N D
P L A N
Toen missionair werker Jan Waanders onlangs een
Missionair werker Jan Waanders
dertigtal Duitse predikanten-op-excursie rondleidde door de wijk en hij hardop filosofeerde over zijn
Kerkvoordebuurt
plannen met het missionair werk, vroeg één van hen, oprecht verbaasd: ‘Maar wat is hier dan gebeurd? In de naoorlogse jaren was hier toch een kerk voor de buurt?’
Het gezelschap was tijdens het werkbezoek langs de voormalige Sionskerk gelopen, ooit het bruisende hart van kerkelijk leven. In de loop van de jaren is de gemeente geslonken.
‘Mijn ideaal is dat ‘Het Pand’ een plek is waar de wijkbewoners wekelijks
Veel gemeenteleden verhuisden naar nieuwbouw De Sionskerk
wijken elders in de stad. De vrijgekomen woningen
bijeenkomen om iets van God te horen,
werden veelal door (van origine) allochtonen
waar mensen oog hebben voor elkaar.
bewoond. Daardoor veranderde de samenstelling
Een gebouw met een lage drempel,
van de wijk. In 1984 viel het doek voor de kerk. Het gebouw
waar de hele week door activiteiten zijn
werd achtereenvolgens bibliotheek, restaurant en
voor allerlei leeftijden en doelgroepen.
buurtcentrum en biedt nu onderdak aan de Eyüp
Een kerk voor de buurt dus.’
Sultan moskee.
In missionair-diaconaal centrum ‘Het Pand’ is de kerk weer terug bij de oorspronkelijke bedoeling: kerk voor de buurt.
5
Debuurtinbeeld
HET
HET
P A N D
P L A N
De Korrewegwijk, waar Het Pand staat, bevindt zich dichtbij de binnenstad. Er wonen ca. 17.000 mensen. De bevolking is relatief jong: maar liefst 41% is tussen 20 en 29 jaar. Het aandeel eenpersoonshuishoudens is hoog, bijna 50%. Ook het percentage samenwonenden zonder kinderen (25%) is hoger dan het stedelijke gemiddelde. Er wonen meer niet-westerse allochtonen dan in andere wijken van de stad.
Veel kinderen zijn al vroeg in beeld bij hulpinstanties. Niet altijd kan worden voorkomen dat ze terecht komen in de hulpnetwerken voor oudere jeugd. Te veel jongeren in de wijk zorgen voor overlast en zelfs criminaliteit.
‘De kinderen die hier komen vertonen vaak een volwassen gedrag. Sommige 11-12 jarigen zijn geroutineerde rokers. Aan de andere kant zijn ze weer heel kinderlijk en spelen opeens vadertje en moedertje. Je ziet jongens en meisjes die met veel geld lopen en hoort dan: zoveel krijg ik van m’n vader, zoveel van m’n moeder, zoveel van m’n echte vader… Maar aan liefde hebben ze gebrek. Er komt hier na schooltijd vaak een meisje dat er thuis voor zes uur niet in mag. Er zijn ook kinderen die hun warme hap buiten de deur moeten halen.’
Uit: Tijding 1992
7
HET
P L A N
Het Pand krijgt de gelegenheid om op de plek van het speeltuingebouw nieuwbouw te realiseren. Het bestaande gebouw van de speeltuinvereniging is ernstig verouderd en zal worden gesloopt. Op ongeveer hetzelfde oppervlak is nu een plan gemaakt waarin zowel de speeltuinvereniging als Het Pand een plekje krijgen. Door slim gebruik te maken van de ruimtes in het gebouw is het mogelijk om met minder meters toch meer kwaliteit te bouwen, vertelt architect David Gerds, die met bijgaande schetsen alvast een tipje van de sluier oplicht. Aan de buitenkant is goed te zien dat elke ruimte zijn eigen hoogte nodig heeft. De zalen hebben een grotere hoogte dan bijvoorbeeld de keuken en de toiletgroep. Een deel van het gebouw is zelfs zo hoog dat daar de mogelijkheid bestaat om een extra verdieping te maken. Vanuit het hele gebouw is er zicht op de pas vernieuwde speeltuin.
Gezocht en gevonden: een ruim pand Van
20 naar
HET
HET
P A N D
P L A N
350 m2
‘Een jaar geleden deed zich onverwacht de gelegenheid
is opgeknapt. Het vooroorlogse gebouw van de
voor om het huis direct naast Het Pand te kopen. We
speeltuinvereniging is dringend aan vervanging toe.
visten net achter het net. Kort daarop kwam het weer
We hebben de handen ineengeslagen en samen een
in de verkoop, maar voordat we de financiën op een
nieuwbouwplan laten ontwikkelen dat uitgaat van
rijtje hadden, was het voor onze neus weggekaapt.
een ruimte van 350 vierkante meter. Vergelijk dat eens
Toen hebben we besloten in alle rust te gaan werken
even met ‘Het Pand’, van net iets meer dan 20 vierkante
aan een solide plan, met een goede financiële basis.’
meter. De grote zaal van 150 vierkante meter is met
Op steenworp afstand van ons huidige pand is een
schuifwanden op te delen in kleinere ruimten, zodat je
populaire speeltuin, die onlangs voor veel geld
verschillende activiteiten tegelijk kunt organiseren.
De gevels van het gebouw zijn uitgevoerd in metselwerk, materiaal dat in de wijk veel voorkomt en ook in de breedste zin van het woord duurzaam is. De kleuraccenten springen door de overwegend donkergrijze tint meteen in het oog. In de gevel zijn grote delen voorzien van beglazing. Voor een deel zal dit heldere beglazing zijn, zodat er voluit zicht op de speeltuin is. Andere delen zullen worden uitgevoerd in felle kleuren, wat zowel van binnen als van buiten een kleurrijk effect geeft.
9
Er komen twee grote fornuizen – een voor volwasse
We proberen de jongens en meiden van 16, 17 jaar,
nen en een aangepaste versie voor kinderen. Als de
die eigenlijk te oud worden voor de tienerclubs,
plannen doorgaan verkopen we ‘Het Pand’ aan de
bij ons werk te betrekken als assistent-leiding.
Padangstraat en verhuizen we alle activiteiten naar dit
Dat bevordert de sfeer en het betekent ook veel
nieuwe gebouw.
voor de betrokkenen. Ze doen ervaring op, leren verantwoordelijkheid dragen.
aparte ruimte in de nieuwbouw, met
‘Het Pand’ viert in 2013
een eigen ingang. De samenwerking
het 25-jarig bestaan.
verloopt uitstekend. Anders dan
De generatie die hier
Ondanks de miezerige regen
in sommige andere steden is de
vroeger naar de club
zijn de vaste gasten weer van de
christelijke signatuur van ons werk
kwam, zit nu in de fase
partij, tijdens het Open Huis in
voor wijkbewoners hier geen enkel
dat ze zelf kinderen
Het Pand. Ria, Siem, Josephine,
punt, misschien wel doordat we
krijgen.
Luuk, Willem, Bart…
er transparant over zijn. Ik zal
We zien hen ook terug
De begroeting is hartelijk, ze zijn
het evangelie nooit aan iemand
bij het gezinskamp, waar
hier onder elkaar. Luuk en Tina,
opdringen of het op een slinkse
ze participeren in de
gepensioneerde vrijwilligers,
manier aan de man willen
leiding. Onlangs zei een
schenken koffie, de koektrommel
brengen. Zoals ik het ook niet
buurtbewoner tegen
gaat rond. De deur naar de
zou waarderen als bijvoorbeeld
me: ‘Vroeger moest ik
kleine binnenplaats staat open.
moslims mijn kinderen na een
erom lachen dat, terwijl
Het weer mag dan druilerig zijn,
partijtje voetbal uit de Koran
mijn moeder voor de
het is niet koud.
gingen voorlezen.’
kost moest werken, wij
‘Ik heb weleens uit onderzoek
God moesten danken
begrepen dat 85% van de
voor het eten. Nu leren
mensen die niet christelijk zijn
mijn kinderen bidden.’
besluit nemen of ze verder iets met geloof willen
werk met kinderen en tieners.
bestuurslid van de speeltuinvereniging.
P A N D
P L A N
''Je moet het geloof niet te moeilijk maken. Dat is niet goed voor je hoofd.''
opgevoed, vóór hun 15e het In gesprek met Lammie Veldt,
HET
Het Pand in de praktijk
De speeltuinvereniging krijgt een
in hun leven. Dat is een geweldige stimulans voor het
HET
Willem
11
Bart, een gewezen psycholoog,
Drie bij zeven is de voormalige
tijdschriften. Aan de muur een
zit middenin verhalen over de
garage; iets meer dan 20 vier
prikbord met roosters en posters.
bloeiperiode van zijn leven,
kante meter. ‘We hebben eigen
waarin hij een boek publiceerde.
lijk altijd te weinig ruimte’, zegt
Willem, een oud-bouwvakker met
‘Interessant. Kan ik daar nog aan
Jan Waanders. ‘We durven op
lang sluik haar, bladert quasi-
komen?’, zegt Luuk. ‘Het is al lang
een gegeven moment geen
geïnteresseerd door Spits. ‘Komt
niet meer verkrijgbaar. Ik heb zelf
flyer meer uit te delen, omdat
Boris Boef nog?’ Met guitige
‘Mijn kinderen vinden het geweldig hier. Ze zitten op club
nog maar twee exemplaren. Eén
het gebouw al gauw te klein is.
oogjes voegt hij eraan toe:
en gaan mee op kamp. Ze zijn laaiend enthousiast. Via de
is van mijn overleden oma.’
Dat ervaren we als een zegen.
‘Dan kun je zien dat hier zelfs
twitterberichten en –foto’s van Jan kan ik zo volgen hoe het
‘Zet wel je naam erin, als je het
Tegelijk voelen we het als onze
criminelen komen.’
uitleent.’
verantwoordelijkheid om te
Het Pand heeft behalve een
‘Maar die staat op de omslag…’
zoeken naar een grotere ruimte.’
missionaire, ook een diaconale
De inrichting van de pijpenla is
functie. Het Open Huis is een
onderscheid tussen mensen die het wel en niet zelf kunnen
eenvoudig. Een klein barretje,
trekpleister voor mensen uit stad
betalen.
tafels in de lengterichting,
en ommeland. De bouwvakker is
Zelf ben ik niet gelovig opgevoed. Mijn dochter heeft er
Enkele gasten van het Open Huis
wat spelletjes, kranten en
''Iedereen mag mee''
HET
HET
P A N D
P L A N
‘Jan is een soort buurtvader’, zegt Dineke, moeder van vier kinderen. Ze woont met haar gezin tegenover Het Pand.
gaat. Het aardige van het kamp vind ik ook dat het voor elke knip betaalbaar is. Iedereen mag mee. Ze maken geen
wel veel mee. Die vertelt me soms dingen uit de Bijbel waarbij ik dan denk: O! Zit het zo!’
vanmorgen uit Hoogezand-
In de loop van de tijd zijn vriend
Sappemeer gekomen. ‘Treinen,
schappen ontstaan. Bezoekers
Daarna gaat Luuk de aanwezigen
dat mag ik graag doen. Dan zie ik
ontmoeten elkaar ook buiten Het
voor in gebed. ‘Het Pand is van
wel waar ik kom.’
Pand, voor wat gezelligheid of een
de kerk. Maar ze dringen het
De meeste stamgasten zijn via
filmavondje.
geloof niet op. Ik houd er wel
mond-tot-mondreclame bij Het
van om er over te praten’, zegt
Pand terechtgekomen. ‘Iemand
Luuk vraagt een moment stilte
Bart, die ‘eigenlijk van de enig
heeft me eens meegenomen’,
voor een korte overdenking. Hij
zaligmakende heilige moederkerk’
zegt Bart. ‘Ik ben meegegaan.
leest uit de Bijbel over de apostel
is, maar zich ‘oecumenisch’ noemt.
Daarna heb ik die persoon nooit
Petrus, die uit de gevangenis
Willem is van huis uit hervormd.
meer gezien, maar ik ben altijd
wordt bevrijd. Uit een dagboek
‘Je moet het geloof niet te moeilijk
blijven komen. Nu al bijna 25 jaar.
kiest hij een verhaal over een
maken. Dat is niet goed voor je
Als we kunnen, komen we. Niet
evangelist die op wonderlijke
hoofd.’
dan, Willem?’
wijze aan de martelingen van een
‘Het verveelt nooit.’
Afrikaanse dictator ontsnapt.
13
Jan
Van Rijssen ...
De bezoekers spreken met
Tegen sluitingstijd komt hij nog even
het moet
waardering over de maaltijd, die
‘een bakkie doen’. Gewillig poseert
zichtbaar
ze gisteren in Het Pand kregen
hij voor de fotograaf. Mocht ‘Het
zijn in je
voorgeschoteld. Er waren twaalf
Pand’ ooit naar een andere locatie
doen en laten
eters voor het menu met kabeljauw
verhuizen, dan wil hij hier zijn intrek
dat je een
en sperziebonen. De opkomst is
wel nemen, zegt hij, terwijl zijn blik
persoonlijke
Eigenlijk zou Jan Waanders theologie gaan studeren.
Tot die bewuste zaterdag, in 2004, een advertentie
weleens hoger geweest. Aan de
keurend rondgaat. ‘Die aangepaste
relatie hebt
De studiegids van de theologische universiteit had
in de ochtendkrant het leven op z’n kop zette.
kwaliteit ligt het niet.
ligfiets van me, die zwiep ik zo in de
met Jezus.’
Bij gebrek aan een gebruiks
gang.’
Tegen het
hij al in huis gehaald. Draait hij de film van zijn leven
Missionair werker gezocht. In een impulsieve
nog verder terug, dan ziet hij allerlei ervaringen die
reactie reden Jan en Anneke diezelfde dag met de
aanwijzing proberen Bart en
middaguur
Willem alle knoppen van de
Er melden zich nieuwe bezoekers.
gaat ieder zijns
hem gevormd hebben. In zijn geboorteplaats Rijssen
kinderen naar Groningen om daar het werkterrein in
geluidsinstallatie, totdat de boxen
Eén van hen, Jan, ooit hulpkok van
weegs.
was hij betrokken bij kinder- en tienerclubs. Hij was
ogenschouw te nemen. ‘We waren zo halsoverkop
‘een leuk muziekje’ laten horen. Boris
Het Pand, afficheert zich als ‘neo-
Bart en ‘Boris’ zien
actief bij de scouting, ook in de leiding. Lid van de
vertrokken dat Ilse de schoenen was vergeten aan
Boef blijkt in werkelijkheid een licht-
Keltisch christen’, die de sabbat
we even later in de croissanterie om
gehandicapte, aardige kerel met een
heiligt en vegetariër is. ‘Het geloof
de hoek. ‘Dit is mijn dagje uit.’
jeugdraad van de kerk, evangelisatie-ouderling,
te trekken. De Martinikerk was open – het was Open
fikse zonnebril en een ‘mafioso-jas’.
moet doordringen in heel je leven,
leider van de Alpha-cursus, later Youth-Alpha. Ideale
Monumentendag. We spraken met mensen uit de
bagage voor een aankomend theologiestudent.
advertentie. Het klikte meteen.’
''Het Pand is voor hen het enige contact met de kerk''
HET
HET
P A N D
P L A N
naar Groningen
Siem is gastheer tijdens de open maaltijden in Het Pand. ‘Voor een aantal aanwezigen is dat het enige moment
Ze verkochten hun twee-onder-één-kap huis in Twente
Anneke trekt er op uit met buurvrouwen, we worden
van de week dat ze er even ‘uit’ zijn. Ze leiden een betrekkelijk eenzaam bestaan. Hier ontmoeten ze mensen en
en vestigden zich in de achterstandswijk. ‘Als je er
uitgenodigd voor een buurtfeest en we zitten op een
bovendien krijgen ze goed te eten.’
werkt, moet je er wonen, dat is nooit een punt van
mooie zomeravond op een terrasje voor ons huis en
Tot besluit van de maaltijd leest Siem uit de Bijbel. ‘Ik probeer daar een lijn in aan te brengen, bijvoorbeeld
discussie geweest bij ons. Het maakt nogal verschil of
spreken met deze en gene. Doordat je hier als gezin
door in etappes een heel bijbelboek te lezen. Soms ontspint zich een gesprek. Het is tamelijk onvoorspelbaar
je iedere ochtend op je fietsje de wijk inrijdt, of dat je
woont, heb je ook veel meer oren en ogen in de wijk.
hoe bezoekers reageren.’
er 24 uur per dag woont. Dan zien bewoners je ups en
Anneke heeft meer contact met moeders op school,
Sommige gasten aan tafel hebben een kerkelijke achtergrond, maar voor een andere categorie is ‘Het Pand’
downs, dan wordt je één van hen.
dan ik. De kinderen beleven allerlei dingen in de wijk,
het enige contact met de kerk. ‘Het is eigenlijk verrassend hoe harmonieus het er aan toe gaat’, zegt Siem.
Het heeft wel een paar jaar geduurd voordat ik m’n
waar je gemakkelijk op in kunt spelen. Dat gaat heel
‘want er komen mensen met uiteenlopende karakters.’
draai had gevonden, voordat we het ‘onze wijk’ konden
natuurlijk en ongecompliceerd.’
noemen. Inmiddels zijn we helemaal ingeburgerd.
15
Basisschool ‘De kleine wereld’
''Hulp nodig? Ga dan naar Jan.''
HET
HET
P A N D
P L A N
Samenwerking met school
‘Juf, u zegt hetzelfde als Jan.’ Carolina, leerkracht van
Carolina kent kinderen die thuis geen christelijke
groep 7/8 van de protestants-christelijke basisschool
opvoeding hebben genoten, maar door het contact met
‘De kleine wereld’, moet glimlachen als ze over de
de school en Het Pand steun hebben gekregen aan hun
reacties van kinderen vertelt.
geloof. Zelf is ze actief betrokken bij het werk in haar
Het is vrijdagmiddag. Vanuit het schoollokaal op de
kerk en dat schept een band met de werkers in Het Pand.
eerste verdieping kijkt ze naar de leerlingen die na
‘Ik ben opgegroeid in deze wijk. Het enige wat er te
schooltijd onder leiding van Jan Waanders en enkele
doen was, was de vrijdagavondclub van de kerk. En de
student-vrijwilligers sporten. ‘Eddy, Youri, ja, daar lopen
zondagsschool, hier in deze lokalen. Wat dat betreft is er
er verschillende uit mijn groep.’
nu dankzij Het Pand heel wat meer te beleven.’
De band tussen de school en Het Pand is nauw en dat wordt door beide partijen op prijs gesteld. Jan
We werken goed samen beaamt Jan. ‘Verderop in de wijk is
mag voor de tieneractiviteiten gebruikmaken van de
er nog een openbare basisschool. Kinderen van die school
sportaccommodaties van de school. En de school op
komen ook wel naar onze sportweek. Maar dan zeg ik niet
haar beurt benut het aanbod van Het Pand, zoals de
tegen hen dat we ’s dinsdagsmiddags club hebben, want
huiswerkbegeleiding. ‘Het gebeurt wel dat ik tegen de
dan kunnen we de toeloop niet aan. Om dezelfde reden
leerlingen zeg: “Het is wel wat veel, deze toets. Als je hulp
maak ik ook geen foldertjes, want dan puilt ‘Het Pand’
nodig hebt, ga maar naar Jan. Hij kan met je oefenen.”
uit. Deze situatie is niet wenselijk, nee. Maar wat moet je,
En dan zien we echt verbetering van de resultaten.’
zolang we geen grotere ruimte hebben?’
17
Help Het Pand’ uit de brand!
Getuige
HET
HET
P A N D
P L A N
‘Tijdens een week met Athletes in Action wilde een jongen een ‘getuigenis’ geven. Hij zou vertellen over zijn oma, die op haar sterfbed zo duidelijk had laten blijken dat ze troost vond in haar geloof. Die middag zag ik zijn grootvader lopen. Ga hem maar vertellen wat je van plan bent, zei ik. Opa kwam inderdaad kijken, dat was een prachtig moment.’
Tieners, onze zorg!
De nieuwbouw geeft een krachtige impuls aan het werk van ‘Het Pand’ in Groningen. De grote, multifunctionele ruimte is noodzakelijk om alle ‘Omdat ik zelf in de Korrewegwijk
technisch speelgoed aan te schaffen,
negentien projecten. Waanders
we vroegen niet alleen geld voor de
van een paar tientjes in de week.
woon, heb ik gemerkt dat er voor
waarmee tienerjongens aan de slag
veroverde de vierde plek, en kreeg
‘Technische uitdaging voor tieners’,
En dan is het wel sneu als kinderen
mijn dochter van tien jaar best wat
kunnen. Ze leren robots te bouwen
12.000 euro.
maar ook voor de meidenclub Super
daardoor de aansluiting missen.
U kunt daar een bijdrage aan
te doen is in de buurt, maar voor
met de mooiste Lego die er op dit
De evangelist krijgt veel enthou
Woman, voor de sportactiviteiten
leveren! Uw gift is welkom op
mijn tienerzoon niet’, vertelde
moment te koop is; ze zorgen ervoor
siaste reacties van jongeren uit de
en de huiswerkbegeleiding. Dat
We kregen 340 stemmen van
Jan Waanders in 2009 aan een
dat stoommachines gaan werken en
buurt. ‘Wanneer beginnen jullie?’
laatste onderdeel doen we samen
buurtbewoners en belandden
verslaggeefster van het Friesch
knutselen aan op-afstand-bestuurbare
vragen ze.
met een professioneel bureau in
daarmee op de tweede plek. Veel
Dagblad. Daarom vatte hij het idee
benzineauto’s.
Inmiddels zijn we drie jaar verder.
de buurt. We leren brugklassers
wijkbewoners hebben laten weten
van de IZB te Amersfoort,
op om iets voor tieners op te zetten.
Dat speelgoed is erg duur en daar
En opnieuw heeft ‘Het Pand’ in
huiswerk te plannen. Dat kunnen
ons te steunen. “Dit is wat de wijk
onder vermelding van ‘Het
‘Wat vinden ze nu echt leuk?’, dacht
door meestal onbereikbaar voor de
Groningen bij de wijkstemdag geld
kinderen ook leren bij een
nodig heeft”, zeggen ze. Voor ons
Pand’, Groningen. U kunt ook
ik. ‘Je kunt wel een Playstation
jongeren in de Korrewegwijk.‘ Het
binnengehaald: € 33.000, voor het
huiswerkinstituut, maar daar betaal
is het een bewijs dat ‘Het Pand’ kan
online doneren via www.izb.nl.
neerzetten, maar uiteindelijk is het
project is bekostigd uit subsidie die
totaalprogramma ‘Tieners, onze
je 200 euro per maand, 2500 euro
rekenen op een breed draagvlak in
Hartelijk dank voor uw steun en
veel leuker om zélf bezig te zijn.’
hij verkreeg na de wijkstemdag.
zorg! ‘Voor deze nieuwe aanvraag
per jaar. Dat is niet te betalen voor
de wijk.’
betrokkenheid!
Zo kwam hij tot het plan om allerlei
Alle inwoners konden stemmen op
hebben we onze focus verbreed:
gezinnen die moeten rondkomen
activiteiten onderdak te bieden en verder uit te groeien tot ‘kerk voor de buurt’.
rekeningnummer 980 980
19
Meiden onder elkaar. Praten over zaken die je raken: schoonheid, eerlijkheid, vriendschap. Bellen met je mobieltje. En eens in de twee weken samen koken en eten. Hoewel ze zeer van elkaar verschillen vormen de vaste gasten van Superwoman een hechte club. ‘Het is een leuke doelgroep, 12 tot 17 jaar’, vertellen Ellis Snoep-Bosma en Judith Kruize-Wiekamp, die sinds de zomer van 2011 als vrijwilligers leidinggeven aan de meidenclub. Via een oproep in een kerkblad van de Tehuisgemeente raakten
Recht voor hun raap
ze erbij betrokken en het stelde hen niet
Onverwachte steun en samenwerking Bij het opstellen van het programma wordt gebruik gemaakt van het materi-
Een mix van spelletjes, iets creatiefs en
van God hebben ervaren. ‘Die uitdrukking ligt mij niet voor in de mond, maar dit was wel een heel bijzondere
iets inhoudelijks. ‘Het is de kunst ieder-
gewaarwording’, zegt Paul.
gebeurt altijd heel veel op zo’n avond.’ Een van de doelen van de bijeenkomst is
P A N D
P L A N
financiële toezegging van de Nederlands Gereformeerde Kerk in Groningen. Onafhankelijk van elkaar zeggen Jan Waanders en Paul Kurpershoek, voorganger van de Tehuisgemeente dat ze in de recente ontwikkelingen de leiding
men. Het is een dynamische groep, er
HET
De plannen voor nieuwbouw van ‘Het Pand’ zijn onverwacht in een stroomversnelling gekomen door een royale
aal dat Youth for Christ heeft ontwikkeld.
een op haar manier tot bloei laten ko-
HET
Paul Kurpershoek: ‘Het verzoek om financiële steun (‘Help het Pand uit de brand’) belandde net voor het weekend bij mij in de bus; die zondag zouden we met de gemeente een beraad hebben over de besteding van een groot geldbedrag dat wij hadden verkregen door de verkoop van onroerend goed. Tot een jaar of zes geleden
kinderen weerbaar te maken, een posi-
beschikte onze gemeente over een herenhuis aan de haven in
tief zelfbeeld stimuleren, hen motiveren
Groningen. We gebruikten het voor de huisvesting van studenten
en helpen hun talenten te ontwikkelen.
en voor jeugdwerk, vergaderingen, gesprekskringen, etc. Omdat we
Judith ontmoet als psychologe in de
niet zo’n beheersgemeente zijn – we beschikken bijvoorbeeld ook niet over een kerkgebouw, maar komen bijeen in de aula van een
teleur. ‘Soms denk je: het zijn nog kinderen. Dan weer merk
kinder- en jeugdzorg heel frequent tienermeiden tijdens haar
je opeens dat het jongvolwassenen zijn. Ze oriënteren zich
werk. ‘Tijdens de Superwoman-bijeenkomsten is het toch an-
erg op elkaar: dragen dezelfde schoenen, houden van de-
ders; je kunt meer van jezelf laten zien; er is minder afstand
zelfde muziek. Maar als je ze apart spreekt, valt op dat ze
dan in de hulpverlening.’ Ellis, die als juriste werkt, vindt het
gedachten over een goede besteding van het geld, werden opeens
toch ook weer heel verschillend zijn, dat ieder van hen een
ontzettend leuk om met de tienermeiden op te trekken. ‘Als
heel concreet. Als we zouden investeren in ‘Het Pand’ nieuwe stijl,
sprankelend eigen verhaal heeft.’
je zelf geen kinderen of nichtjes in die leeftijd hebt, ontmoet
zouden we er een gebedsruimte in kunnen huisvesten; verder zou
je deze mensen anders niet vaak. Je merkt dat ze heel erg
ook het jeugdwerk en het internationale studentenwerk er een
letten op wat wij zeggen of doen. Soms gaan de gesprekken over onderwerpen, waarbij je opeens merkt: hé, dat krijgen jullie dus niet vanuit jullie omgeving mee.’ De leidinggeven-
school – hebben we het huis verkocht. Het geld parkeerden we op een rekening. Het verzoek van ‘Het Pand’ kwam op een uitgelezen moment. Onze
plek kunnen krijgen. En het geeft allerlei mogelijkheden voor onze gemeente om bij het missionaire werk betrokken te zijn.’ Jan Waanders is opgetogen over de recente ontwikkelingen. ‘De Nederlands Gereformeerde Kerk leent een significant bedrag uit,
den zijn een eindje in de twintig. Hebben ze nog voldoende
zonder rente of aflossing. Daarmee zijn we niet in één klap klaar,
aansluiting bij de jeugdcultuur? ‘Je moet de ontwikkelingen
maar we zijn wel zover dat het plan ineens haalbaar is. En wat ik
natuurlijk wel bijhouden. Wat vinden ze leuk? Wat speelt er?
belangrijk vind: ze geven zichzelf. Als gemeenten groeien we naar
En als je iets hebt gemist, maken ze je dat wel duidelijk. Ze
elkaar toe. De eerste vrijwilligers uit hun gemeente zijn begonnen
zijn nogal recht voor hun raap. Dat scheelt.’
bij een tienermeidenclub in Het Pand. Het is bijzonder om mee te maken dat de lijnen onverwacht bij elkaar komen.’
21
Ookvoorvolwassenen ‘Je hebt in ‘Het Pand’ allerlei activiteiten
betreft mensen met geen of minimale
bevroegen elkaar: hoe lees je dit verhaal?
Het Pand in een stroomversnelling.
voor kinderen en jongeren van pakweg
kennis van het christelijk geloof. ‘Je wordt
Kritisch of met de geur en kleur van de
De huidige ruimte is onpraktisch, de
4 tot 20 jaar. Het zou jammer zijn als
gedwongen na te denken over de vraag:
kinderbijbel? Vervolgens spraken we
inrichting is weinig flexibel door de
het contact na die leeftijd verloopt.
wat is de kern van wat je te melden hebt?
over de samenkomsten die we voor ogen
vele tafels.’ Een nieuw plan zou ook
Daarom is de gedachte opgekomen om
Waarvoor komen we bij elkaar? Waar zijn
hebben: wat zou je in de opzet van deze
een impuls kunnen geven aan de
ook voor volwassenen samenkomsten te
relevante thema’s voor de doelgroep?’
‘diensten’ niet willen missen? Wat moet er
wijkgemeente van de Martinikerk,
organiseren.’
Jan: ‘We hebben elkaar in de werkgroep
beslist in? Dat zijn mooie avonden, waarin
twee kilometer verderop. ‘Dat
Arjan Klok – student filosofie en lid van de
het hemd van het lijf gevraagd: Wat
je nader tot elkaar komt, elkaar beter leert
kerkgebouw is niet van ons, maar van
wijkgemeente Martinikerk – maakt deel uit
betekent het evangelie voor jou? Waar
kennen.’
een stichting. We huren het voor de
van het kernteam dat deze bijeenkomsten
komt dat in de kern op neer? Ook: Hoe
In het najaar van 2012 wil de werkgroep
kerkdiensten. Voor doordeweekse
voorbereidt. De groep heeft zichzelf geen
lees je de Bijbel? We lazen bijvoorbeeld
met de bijeenkomsten beginnen. ‘Hopelijk
activiteiten moeten we altijd uitwijken
eenvoudige taak gesteld: de doelgroep
een gedeelte uit het Oude Testament en
komen de plannen voor nieuwbouw van
naar elders.’
HET
HET
P A N D
P L A N
GEZELLIG EN VROLIJK ‘Die samenkomsten zullen gekenmerkt worden door twee woorden: gezellig en vrolijk’, zegt Jan. ‘Het evangelie is een blijde boodschap. En je moet de evangeliën er maar eens op nalezen hoe vaak Jezus aanwezig is bij een feest. We combineren de samenkomst met een maaltijd, dat werkt gemeenschapsbevorderend. Tijdens een recente onderzoek in de wijk gaven nogal wat bewoners aan dat ze balen van het individualisme; mensen zouden meer moeten omzien naar elkaar. Zo’n buurtmaaltijd kan daar een bijdrage aan leveren. We kiezen vooralsnog voor een vrijdagavond, omdat nogal wat
buurtbewoners tijdens het weekend naar de camping gaan. Tijdens de viering en de 5-minuten preek staan de thema’s centraal die in de afgelopen maand ook in de clubs en andere activiteiten aan de orde zijn geweest.’ ‘Ik hoop van harte dat er een gemeenschap ontstaat, een plek waar het anders aan toegaat dan het ‘ieder voor zich’ wat gebruikelijk is in de buurt. Wat ik mensen graag wil meegeven is dat ze gewenst zijn. Door God. Dat is in de context waarin ze leven een rake boodschap. Als je dat voor ogen houdt, dan ga je anders naar hen kijken, dan ga je van hen houden.
Arjan Klok
23
‘We houden van sport. We houden van Jezus. We houden van jullie.’ Flyer van Het Pand, bij sportactiviteit.
Colofon Dit is een eenmalige uitgave van het m issionaire project ‘Het Pand’ in Groningen en de IZB, vereniging voor zending in Nederland. Tekst: Koos van Noppen. Foto’s: Sjaak Boot, Jan Waanders. Opmaak: VanEckDesign, Boskoop. Druk: Drukkerij Holland BV, Alphen aan den Rijn. Het Pand Padangstraat 37 9715 CL Groningen Tel. 050 – 5775886
[email protected] www.pandvoordewijk.nl IZB, passie voor missie Joh. van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort www.izb.nl
[email protected]
