Wessanen /Jaarverslag 2005
Het ongebaande pad Hoogwaardig, authentiek, natuurlijk, biologisch
Koninklijke Wessanen nv Beneluxlaan 9 Postbus 2635 3500 GP Utrecht Telefoon +31 (0)30 298 8888 Telefax +31 (0)30 298 8801 E-mail
[email protected] Internet www.wessanen.com Vormgegeven en geproduceerd door williams and phoa, London Drukwerk: Hollandia Printing
Jaarverslag 2005
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Wessanen in het kort
Wessanen in het kort
Ons bedrijfsprofiel Koninklijke Wessanen nv is een in Nederland gevestigd multinationaal voedingsmiddelen¬concern dat opereert op de Europese en Noord-Amerikaanse markt. Wij zijn gespecialiseerd in het traceren, ontwikkelen en distribueren van authentieke kwaliteitsvoeding die trouw is aan haar oorsprong. Health-producten, in het bijzonder natuurlijke en biologische voeding, en Premium Taste-producten, waaronder specialiteiten uit de hele wereld. Wij streven ernaar de waarde voor onze aandeelhouders voortdurend te vergroten door maximaal gebruik te maken van onze onderscheidende kwaliteiten op het gebied van category management, sterke merken, distributieservices met toegevoegde waarde en transatlantische afstemming. Onze missie Wessanen wordt het toonaangevende transatlantische bedrijf voor authentieke merkproducten op het gebied van Healthen Premium Taste-voeding. Authenticiteit en het nieuwe Wessanen Wessanen is een gevestigd bedrijf met een lange staat van dienst in de voedingsmiddelensector. In de afgelopen jaren hebben we het concern geherstructureerd en vanaf de basis opnieuw opgebouwd teneinde onze producten langs de meest efficiënte en kosteneffectieve weg, met gebruikmaking van de modernste logistieke en marketingtechnieken, naar onze markten te brengen. Onze focus verschuift nu naar de producten zelf. In Europa en NoordAmerika beschikken wij over kant-enklare markten voor onze authentieke Health- en Premium Taste-producten. Volgens de voorspellingen zullen deze markten belangrijke groei kennen in de toekomst, want de goed geïnformeerde consument staat op zuiverheid en authenticiteit van de voedingsproducten die hij consumeert. Wij hebben onszelf ten doel gesteld op zoek te gaan naar nieuwe ingrediënten en smaken, die de keus nog groter maken – zonder concessies te doen aan de authenticiteit die onze producten onderscheidt.
Deze publicatie omvat het verslag van de Concerndirectie, de jaarrekening en overige gegevens van Koninklijke Wessanen nv over het boekjaar 2005, opgesteld in overeenstemming met wettelijke bepalingen in Nederland. De Nederlandse versie is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden. In geval van verschil van interpretatie is de originele Engelse versie leidend.
Bedrijfsdoelstellingen voor 2006 • Groei van onze merk- en distributieactiviteiten • Reductie van het werkkapitaal bij verdere verbetering van de serviceniveaus in het gehele concern • Verdergaande procesverbetering door ISO 9002- en ISO 14001-certificering van alle activiteiten
Inhoud Kerncijfers Strategisch verslag Verslag van de Concerndirectie Operationeel en financieel overzicht 2005 Noord-Amerikaanse activiteiten North America Branded North America Distribution Europese activiteiten Europe Branded Europe Distribution Europe Private Label Financiering Risicomanagement en interne beheersing Duurzaamheid Medewerkers Corporate Governance
38 41 42 44
Verslag van de Raad van Commissarissen
46
Verslag van de Stichting Administratiekantoor
48
Jaarrekening
49
Overige gegevens Accountantsverklaring Dividenduitkering 2005 Informatie voor aandeelhouders Financieel overzicht 1996–2005 Adressen Verklarende woordenlijst
92 93 94 95 96 98 99
01 02 24 26 28 30 31 32 34 35 36 36
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Kerncijfers
Kerncijfers
1 in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
1.876,8 1.870,8 71,9
2.069,1 2.068,0 57,5
als % van de opbrengsten
3,8%
2,8%
Bijzondere posten (vóór belastingen) Bedrijfsresultaat (EBIT)
–29,9 42,0
–47,2 10,3
als % van de opbrengsten
2,2%
0,5%
Opbrengsten en winstgevendheid Opbrengsten Opbrengsten vóór bijzondere posten Bedrijfsresultaat vóór bijzondere posten (EBITAE)
Winst over het boekjaar, toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij
25,0
10,5
1,3%
0,5%
49,3% 12,2 52,8 –21,3
48,6% 7,5 91,7 –28,1
–1,2
0,3
als % van de opbrengsten Financiering en investeringen Totaal eigen vermogen ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij als % van de totale balans EBITDAE/netto interest ratio Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Netto kasuit-/instroom uit aan- en verkoop van deelnemingen na aftrek van de verworven/afgestoten geldmiddelen Medewerkers Aantal medewerkers per 31 december
7.349
8.445
Waarvan buiten Nederland
6.644
7.689
6,87
6,91
0,59
0,48
Financiële informatie per aandeel (in euro) Eigen vermogen ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij Winst over het boekjaar ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij, vóór bijzondere posten Winst over het boekjaar, ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij Verwaterde winst Dividend voor het boekjaar Hoogste aandelenkoers Laagste aandelenkoers Aandelenkoers per 31 december Aantal uitstaande aandelen per ultimo boekjaar Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (exclusief eigen aandelen) Eigen aandelen
0,36 0,15 0,35 0,14 0,65 0,58 14,38 12,49 9,59 8,80 12,81 9,45 72.588.501 72.588.501 70.516.232 1.782.535
69.321.279 2.533.745
Zie pagina 99 voor een toelichting bij de gebruikte terminologie.
EBITAE per geografische locatie 2005* 1 Noord-Amerika 20,7% 2 Europa 79,3%
Opbrengsten per geografische locatie 2005 1 Noord-Amerika 58,6% 2 Europa 41,4% 1
1
2
Noot: De geconsolideerde jaarrekening 2005 van Wessanen is opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards en de interpretatie daarvan zoals vastgesteld door de International Accounting Standards Board, en in overeenstemming met de in de Europese Unie aanvaardde grondslagen voor financiële verslaggeving (‘EU-bekrachtigde IFRS’). Dit is Wessanen’s eerste jaarverslag dat volgens IFRSrichtlijnen is opgesteld. Alle cijfers met betrekking tot 2004 zijn herberekend volgens IFRS-richtlijnen. Voor meer informatie over Wessanen’s grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en consolidatie zie pagina 50 tot 55.
2
Opbrengsten per groep 2005 1 North America Branded 7,1% 2 North America Distribution 51,5% 3 Europe Branded 23,5% 4 Europe Distribution 7,0% 5 5 Europe Private Label 10,9%
1 2
EBITAE per groep 2005* 1 North America Branded 15,9% 2 North America Distribution 4,8% 3 Europe Branded 51,9% 4 Europe Distribution 7.4% 5 Europe Private Label 20,0%
4
5
1
2 3
4
3
* Exclusief corporate kosten
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Strategisch verslag
2
2005 was voor Wessanen een overgangsjaar. Terwijl we voortgingen met verbetering van de efficiency en onze bedrijfsprocessen, zijn we begonnen onze focus op de merken distributieactiviteiten te versterken ter voorbereiding op verdere groei.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Strategisch verslag
We hebben het herstructureringsproces krachtig voortgezet, vooral in Noord-Amerika. Maar van betekenis is ook dat wij de focus van onze managementinspanningen hebben verlegd naar onze merken, producten en distributieservices. Deze verschuiving onderstreept dat wij nu actief inzetten op onze groeimogelijkheden.
3 Geachte aandeelhouder, Dit jaar is voor Wessanen een overgangsjaar geweest. Toen we drie jaar geleden de taak op ons namen om van Wessanen weer een sterk concern te maken, hebben we ons aanvankelijk geconcentreerd op kostenreductie. Naast een rationalisatie van het personeelsbestand hebben we een groot aantal initiatieven doorgevoerd ter verbetering van de bedrijfsprocessen. De meeste verbeteringen zijn inmiddels gerealiseerd en functioneren zoals verwacht, met als gevolg dat ons kostenniveau nu lager en onze efficiency groter is. Waardoor we in onze doelmarkten concurrerender kunnen opereren. In de loop van 2005 hebben we de herstructurering van de organisatie voltooid. In Noord-Amerika zijn onze distributieactiviteiten nu geconcentreerd in vier regionale vestigingen, die een coherent en rationeel systeem vormen waarmee wij onze markten kunnen bereiken. Dit heeft ertoe bijgedragen dat wij de gevolgen konden opvangen van de afnemende vraag naar low-carbproducten op de Amerikaanse markt. In Europa werden de Nederlandse activiteiten van Beckers en Boas gecombineerd en zijn verdere reorganisaties uitgevoerd bij Natudis, Dailycer en de Belgische en Duitse merkactiviteiten. We hebben onze systemen en processen concernbreed verbeterd, en verscheidene bedrijfseenheden zagen hun inspanningen bekroond met ISO 9001- of 14001-certificering. Nu de basis grotendeels is gelegd, hebben we de aandacht van het management gericht op onze merken, producten en services. We hebben marktonderzoek gedaan om erachter te komen hoe de consument onze merken en producten beleeft, en hoe die beleving kan worden verbeterd. Dit onderzoek levert een schat aan informatie op waarmee we de positionering van onze merken kunnen versterken en die ons helpt nieuwe producten te ontwikkelen die aansluiten op de veranderende vraag van consumenten. Zo is in de Verenigde Staten de alcoholvrije mixdrank Daily’s geherintroduceerd als premiumproduct met een hoog fruitgehalte en een markante smaak. Op soortgelijke wijze is in Europa het gezonde voedingsmerk Zonnatura geherpositioneerd en in een nieuw jasje gestoken om consumenten aan te spreken die zowel puurheid als een onbetwiste smaak wensen. De positieve reacties uit de markt op deze beide ontwikkelingen wijzen erop dat er een aanzienlijk potentieel voor autonome groei bestaat, en in een later stadium, voor internationale afzet van deze merken. De focus op merken en producten zal in 2006 verder worden versterkt. Na het besluit om onze activiteiten te concentreren
op de sectoren Premium Taste en Health, gaan we nu onze aanwezigheid in deze markten versterken. Wij zijn ervan overtuigd dat daarbij een sleutelrol is weggelegd voor een kwaliteit die de premium- en gezondheidsproducten gemeen hebben: authenticiteit. Premium Taste-consumenten zijn avontuurlijk en kritisch. Zij willen de authentieke smaken en geuren beleven van etnische keukens uit de hele wereld. Consumenten van natuurlijke gezonde voeding zijn evenzeer op zoek naar authenticiteit. Zij willen weten dat wat zij eten en drinken de natuur zo dicht mogelijk benadert. Zuivere bronnen en ingrediënten spelen een beslissende rol in hun koopgedrag. Ons doel is onze producten en merken onderscheidend te maken en te houden door rigoureus trouw te blijven aan authenticiteit. In het kader daarvan zullen we de afkomst en bronnen van onze producten duidelijker over het voetlicht brengen, met verpakkingen en andere marketingelementen die hun kwaliteit, puurheid en oorspronkelijkheid onderstrepen. De meeste van de geschetste ontwikkelingen zullen zich afspelen binnen onze eigen merkenportfolio, maar we zijn ook geïnteresseerd in overnames die onze kernwaarden ondersteunen. In 2005 hebben wij de Italiaanse voedingsproducent Righi overgenomen. Als topmerk is het uitermate trots op zijn Italiaanse afkomst en voldoet het aan onze criteria voor authenticiteit. Righi blijft zijn producten zelf in Italië verkopen, maar het assortiment wordt nu ook in Nederland geïmporteerd en op de markt gebracht als onderdeel van de Beckers World Snacks, wat tot belangrijke omzetgroei heeft geleid. In de toekomst blijven we naar mogelijkheden zoeken om bedrijven over te nemen die aansluiten bij onze kernwaarden. Wanneer we de blik vooruit richten zijn onze doelen helder. Wij zullen een beter evenwicht creëren tussen de distributieen merkactiviteiten van ons concern. Wij zullen onze processen blijven verfijnen en onze distributiesystemen nog efficiënter maken. Wij zullen onze merkactiviteiten blijven uitbouwen door groei van de bestaande merken en introductie van nieuwe merken die voldoen aan onze authenticiteitscriteria. We liggen nu op koers om eind 2007 de doelen te bereiken die wij ons gesteld hebben bij de start van het herstructureringsproces in 2003. De afgelopen twee jaar hebben wij het fundament gelegd voor groei. In 2005 hebben we de eerste vruchten van onze strategie mogen plukken en wij verwachten dat die lijn zich zal voortzetten in 2006 en volgende jaren. Ad Veenhof President en CEO Koninklijke Wessanen nv
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Hoogwaardig en authentiek
Vanuit de keukens van de wereld… rechtstreeks bij de consument in huis Wessanen brengt de authentieke natuurlijke smaken van de wereldkeuken naar de consumentenmarkten van Europa en Noord-Amerika.
4
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Hoogwaardig en authentiek
5
Een kritische markt Smaken verbreden zich naarmate meer mensen over de wereld reizen voor zaken of ontspanning. In het buitenland willen de reizigers nieuwe gerechten, snacks en ingrediënten ontdekken. Na thuiskomst wordt hun honger naar culinair avontuur verder aangewakkerd door de buitengewoon grote aandacht die de media besteden aan eten en koken. Ook de bevolkingssamenstelling verandert. In veel markten waar wij actief zijn, zijn steeds grotere etnische groepen op zoek naar voedingsmiddelen die de
kenmerkende smaak en geur van de keuken in hun land van herkomst exact reproduceren. De consumenten van tegenwoordig zijn niet alleen bereisd maar ook kritisch. Ze weten hoe de authentieke etnische keuken moet smaken en nemen met minder geen genoegen. Het is ons doel om authentieke producten uit de hele wereld te vinden en onze vaardigheden in de leveringsketen in te zetten om die producten thuis te bezorgen bij de Europese en Noord-Amerikaanse consument.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Het streven naar authenticiteit
6
Het doel van Wessanen is het creëren van voedingsproducten en de verspreiding daarvan op consumentenmarkten in Europa en Noord-Amerika. Deze producten en de merken waaronder zij op de markt worden gebracht, spelen daarom een centrale rol in onze propositie. In 2004 hebben wij na grondig consumenten- en marktonderzoek twee groepen voedingsproducten geïdentificeerd die ons de beste groeimogelijkheden zouden bieden. Deze groepen noemden wij Health en Premium Taste.
Het streven naar authenticiteit Ons productaanbod kent twee parallelle stromen: Health en Premium Taste voeding. Wat zij gemeen hebben is het uitgangspunt van authenticiteit.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Het streven naar authenticiteit
Authenticiteit als gemeenschappelijke factor Het gemeenschappelijke kenmerk van al onze producten is authenticiteit. Dit wordt gemotiveerd door de sterke overtuiging dat onze klanten vóór alles voeding wensen die trouw is aan haar oorsprong, hetzij qua etniciteit, hetzij in de zuiverheid van haar ingrediënten. Wij geloven dat de merken van Wessanen zich kunnen onderscheiden in de markt door vast te houden aan werkelijke authenticiteit – niet alleen van de producten zelf, maar ook van de marketing, verpakking en promotie van elk afzonderlijk product.
7
Natuurlijk is gezond Zoals de naam doet vermoeden is het Health-productaanbod gericht op consumenten die bewust voedingsmiddelen kiezen waarvan zij voelen dat ze door hun natuurlijke oorspronkelijkheid gezond voor hen zijn. Voor deze mensen zijn de zuiverheid en de balans van de ingrediënten het belangrijkst, belangrijker dan factoren als uiterlijk en zelfs prijs. Hun koopgedrag wordt gemotiveerd door de vastbeslotenheid om geen voeding te gebruiken met wat zij beschouwen als nodeloze en onnatuurlijke additieven en conserveringsmiddelen. In plaats daarvan willen zij zuivere, oorspronkelijke, authentieke ingrediënten, zoals door de natuur bedoeld. Als een product aan deze criteria voldoet en ook goed smaakt, zijn hun voedingswensen vervuld.
Rondkijken in de wereldkeuken Premium Taste-consumenten zijn anders. Het zijn avonturiers. Ze zijn voortdurend op zoek naar nieuwe geuren, nieuwe samenstellingen, nieuwe smaaksensaties. Deze speurtocht brengt hen ertoe de wereld te ontdekken via de mond. Indiaas, Italiaans, Mexicaans, Thais, Chinees, Frans, Indonesisch, Vietnamees – elke nieuwe etnische variant betekent een opwindende kans op nieuwe eetervaringen. Maar net als de gebruikers van Health-producten hebben onze Premium Taste-klanten hun eigen criteria. Bovenal willen zij dat de exotische voedingsmiddelen authentiek zijn. Zij zijn niet geïnteresseerd in een versie die is aangelengd, nagemaakt of anderszins in een vorm gegoten die weinig meer dan de naam gemeen heeft met het origineel.
Sommigen blijven het liefst bij de kudde. Bij Wessanen geven wij echter de voorkeur aan het ongebaande pad. Omdat we er betere mogelijkheden vinden voor frisse ideeën, voor echte innovatie, voor duidelijke vooruitgang, voor hogere opbrengsten, voor ware authenticiteit.
9
De spelregels veranderen – het ongebaande pad kiezen
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Cultuurverandering tot stand brengen
10
Wessanen heeft zijn reputatie gevestigd als distributeur en fabrikant van voedingsmiddelen in Europa en NoordAmerika. Met een keur van bekende merken en basisproducten was het bedrijf voornamelijk productgeoriënteerd en richtten de inspanningen van het management zich hoofdzakelijk op efficiencyverbetering in het productieproces en de distributieketen. Nu verandert de focus. . .
Cultuurverandering tot stand brengen Het nieuwe Wessanen heeft een missie en wil zich onderscheiden door authentieke voeding tot de keuze van klanten te maken. Die missie vergt een belangrijke verandering in onze bedrijfscultuur.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Cultuurverandering tot stand brengen
Met Operatie Phoenix, van start gegaan tegen het eind van 2003, hebben wij het bedrijf gerevitaliseerd. We hebben onze kosten verlaagd door productiefaciliteiten te consolideren, niet-kernactiviteiten uit te besteden, de efficiency van onze magazijnactiviteiten aan te scherpen en onrendabele leveringsovereenkomsten op te zeggen. Hierdoor konden wij de personeelsbezetting verlagen, met name door een aantal managementlagen te schrappen en de totale omvang van het werknemersbestand terug te dringen. Het resultaat is een gestroomlijnde, efficiënte en concurrerende onderneming. Upstream hebben we gevestigde merken die voortdurend nieuwe ideeën ontwikkelen, downstream een uiterst efficiënte leveringsketen die helemaal is gericht op snelle verplaatsing van voedingsproducten naar onze markten. De volgende fase van onze strategie is nu gereed voor implementatie.
11 In het bedrijfsleven onderscheidt men zich, net als in het gewone leven, door de keuzes die men maakt. We kiezen wat we tot stand willen brengen en we kiezen hoe we onze doelen willen bereiken. Sommigen kiezen ervoor bij de kudde te blijven, haar mentaliteit over te nemen en gedwee hun plaats te aanvaarden. Maar bij Wessanen verkiezen wij onze eigen weg te gaan. We nemen het ongebaande pad. Omdat we er, niet gehinderd door anderen, betere mogelijkheden vinden voor frisse ideeën, voor echte innovatie, voor duidelijke vooruitgang, voor hogere opbrengsten, voor ware authenticiteit. De spelregels veranderen Wij veranderen de spelregels. Terwijl andere ondernemingen de mainstreammarkt volgen, hebben wij ervoor gekozen onze eigen achterban van consumenten te creëren. Hoe? Door in te zien dat onze consumenten willen dat hun voeding authentiek is. Zij willen voeding die echt gezond is, of echt biologisch, of echt etnisch, of echt natuurlijk. Door de merken van Wessanen te associëren met deze kwaliteiten creëren we onze eigen achterban van consumenten. En onze consumenten associëren zich bewust met merken van Wessanen omdat zij weten dat onze naam garant staat voor authenticiteit.
Avontuurlijk en alert Onze wens om een andere weg te gaan betekent niet noodzakelijkerwijs een verhoogd risico. Wel vraagt de nieuwe koers om een meer opmerkzame, meer alerte stijl van leiderschap en management. We zijn nieuw gebied aan het veroveren en daarbij schiet een productgestuurde stijl tekort. We moeten een stroom nieuwe producten op gang brengen en zullen zeer goed moeten waarnemen hoe deze in de markt worden ontvangen. We moeten flexibel genoeg zijn om positieve resultaten te ondersteunen waar die zich voordoen. En flexibel genoeg om van koers te veranderen als producten niet in de smaak vallen bij onze consumenten. De mentaliteit van het nieuwe Wessanen is er een van voortdurend zoeken naar nieuwe ideeën voor producten die passen in ons streven naar authenticiteit. Hebben we die ideeën gevonden, dan moeten we al onze productie-, marketing- en promotietalenten inzetten om ze zo snel mogelijk op de markt te brengen. Terwijl ze worden gelanceerd, zal in onze ideeënpijplijn de volgende innovatie alweer worden voorbereid, voortbouwend op de merkbekendheid die door vorige innovaties is gegenereerd.
Wij hebben onze weg uitgezet. Die weg zal uitdagend zijn. En omdat hij uitdagend is, hebben wij onderweg mensen nodig die positief reageren op concepten als ‘avontuur’ en ‘volharding bij tegenslag’. De reis zal nieuwe tegenslagen en nieuwe kansen opleveren. Het is onze uitdaging om de eerstgenoemde te boven te komen en de laatstgenoemde te benutten. Wij laten ons niet afschrikken, want we hebben een heldere visie op onze bestemming en het rotsvaste voornemen om die te bereiken.
13
Uitdagend
Onconventioneel
In elke markt dicteren de grootste en machtigste spelers de spelregels. De anderen moeten hen zo goed mogelijk zien te volgen en hun plaats accepteren in het tweede garnituur. Maar zo doen wij dat niet. Wij zetten een onconventionele stap en creëren onze eigen markt door de wensen te vervullen van specifieke groepen consumenten die onze keuze voor authenticiteit en pure producten weten te waarderen.
15
Op het ongebaande pad is geen plaats voor twijfelaars. Onze mensen moeten gemotiveerd zijn en worden gedreven door de vastbeslotenheid succesvol te zijn. Zij moeten durven uitgaan van hun eigen overtuiging, die hun de wilskracht schenkt om alle tegenslagen op hun weg te boven te komen.
17
Gemotiveerd
Het echte werk
19
Het nieuwe Wessanen is speciaal. We kijken naar nieuwe manieren van werken. We kijken naar nieuwe markten om te betreden. We kijken naar nieuwe producten om te ontwikkelen. We kijken naar invalshoeken die onze merken onderscheiden in de markt. We zijn aanvoerders, geen volgelingen. Winnaars, geen verliezers. We brengen Wessanen naar plaatsen waar het nog nooit is geweest en zullen nieuwe gebieden veroveren waar de merken van Wessanen worden herkend en erkend als waarborgen van authenticiteit.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Snel op de markt
20
De afgelopen twee jaar hebben we Wessanen efficiënter gemaakt. We hebben onze verantwoordelijkheids- en communicatielijnen verkort. We hebben onze processen heringericht. We hebben de kwaliteit van onze marktinformatie verbeterd. Met als gevolg dat het huidige Wessanen gestroomlijnder, gezonder en sneller is, waardoor we effectiever kunnen opereren in een sector waar snelheid doorslaggevend is. Een belangrijke factor in onze toekomstgerichte strategie is de ontwikkeling van een stroom nieuwe, zeer authentieke producten voor de Europese en NoordAmerikaanse markten voor Premium Taste-/etnische en natuurlijke/gezonde voeding. We zijn ervan overtuigd dat deze heldere focus mee zal helpen om de merken van Wessanen te onderscheiden van hun concurrenten.
Snel op de markt Het huidige Wessanen is gestroomlijnder, gezonder en sneller – hetgeen concurrentievoordeel oplevert in een sector waar snelheid doorslaggevend is.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Snel op de markt
21
Het voordeel benutten Productinnovatie is een cruciale factor. Maar even belangrijk is een snelle gang van de bron naar de winkel, als we tenminste het voordeel willen benutten dat samenhangt met het feit dat we de eerste op de markt zijn. Onze recente herstructurering heeft het vermogen om dit doel te bereiken aanzienlijk versterkt. Door een compactere managementstructuur zijn we beter in staat snel te bepalen welke nieuwe ideeën kunnen worden omgezet in levensvatbare, winstgevende productlijnen. Tot onze kerncompetenties behoren een gevestigde expertise in het inkopen van ingrediënten, het vermogen om marktwaardige producten te creëren die hun authenticiteit behouden, en een vergaand inzicht in het gebruik van moderne logistieke technieken voor de snelst mogelijke marktdistributie.
Snel beslisproces Sommige van deze ideeën voor nieuwe producten zullen buiten Wessanen ontstaan, waar de bedenkers niet over de middelen of de infrastructuur beschikken, die zij nodig hebben om een markt buiten hun lokale netwerk te bedienen. Onze relatieve omvang en flexibiliteit leveren ons echter een belangrijk voordeel op ten opzichte van grotere concurrenten, omdat wij niet alleen een snel beslisproces kunnen bieden, maar ook creatieve verpakkings- en ontwerpmogelijkheden, eersteklas marketingvaardigheden en gestroomlijnde distributie en logistiek. En omdat we belang en waarde hechten aan individuele merken, bieden we overgenomen bedrijven de mogelijkheid om binnen de Wessanen-familie hun eigen identiteit te behouden. Maar het belangrijkste van alles is dat wij beschikken over kant-en-klare, grote afzetmarkten in Europa en NoordAmerika – precies de regio’s waar een bewezen en aanhoudende vraag is naar authentieke Premium Taste/etnische en natuurlijke/gezonde voeding.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Voortdurende innovatie
Voortdurende innovatie Met voortdurende product- en procesinnovatie willen wij een pionier zijn op de markt voor natuurlijke en etnische voedingsproducten.
22
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Voortdurende innovatie
23
Innovatie is een bepalend kenmerk van het nieuwe Wessanen. Innovatie begint met productinnovatie: zoeken naar nieuwe etnische en natuurlijke gezondheidsproducten waarmee we onze klanten kunnen verrassen en enthousiasmeren.
Maar innovatie houdt niet op bij de producten. Innovatie omvat het gehele spectrum van onze activiteiten. We zullen nieuwe processen ontdekken, nieuwe distributiemethoden, nieuwe marketingtechnieken, nieuwe manieren om onze markten te analyseren en te doorgronden. Het proces van verfijning is een continu proces.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Ad Veenhof
24
Alec Covington
Doede Vierstra
Niels Onkenhout
Verslag van de Concerndirectie Het ‘nieuwe’ Wessanen is nu volledig operationeel en de ontwikkelingen tot dusverre zijn veelbelovend. Nu zullen we onze voortgang moeten versnellen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie Ad Veenhof [60], President en Chief Executive Officer Nederlandse nationaliteit. CEO sinds juli 2003. Bekleedde voordien onder meer de volgende functies: lid van het Group Management Committee van Royal Philips Electronics en CEO van de Domestic Appliances and Personal Care (DAP) Product Division (1996–2003). Doede Vierstra [47], Chief Financial Officer Nederlandse nationaliteit. CFO sinds januari 2005. Bekleedde voordien onder meer de volgende functies: CFO en bestuurslid van Koninklijke Friesland Foods N.V. (2000–2004) en diverse financiële en bestuurlijke functies bij Unilever in Nederland, Thailand, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk (1985–2000). Alec Covington [48], lid Concerndirectie, verantwoordelijk voor de NoordAmerikaanse activiteiten Amerikaanse nationaliteit. Lid van de Concerndirectie sinds april 2004. Bekleedde voordien onder meer de volgende functies: CEO van Americold Logistics, LLC (2001–2004) en Executive VP en President en COO van de Distribution divisie van Supervalu, Inc. (2000–2001). Niels Onkenhout [44], lid Concerndirectie, verantwoordelijk voor de Europese activiteiten Nederlandse nationaliteit. Lid van de Concerndirectie sinds januari 2004. Bekleedde voordien de functies van Executive VP van Philips Domestic Appliances and Personal Care (DAP) (1998–2003). Bekleedde ook diverse marketingfuncties bij Procter & Gamble (1987–1998).
25 Nu alle onnodige kosten uit de bedrijfsvoering zijn geëlimineerd, is de kostenbasis van Wessanen thans in belangrijke mate verlaagd, hetgeen zich vertaald in een nieuwe, efficiënte organisatie. In 2005 is de nieuwe organisatiestructuur van het concern volledig geïmplementeerd. In NoordAmerika is de herstructurering van Tree of Life voltooid, waardoor de Amerikaanse distributieactiviteiten nu zijn geconcentreerd in drie regionale vestigingen. In Europa is de nieuwe Europese bestuursstructuur doorgevoerd in Nederland, waar de Nederlandse activiteiten van Beckers en Boas zijn gecombineerd in het nieuwe bedrijf Wessanen Nederland. Herstructurering van de organisatie vond eveneens plaats bij het Nederlandse Natudis, Dailycer (Frankrijk) en de Belgische en Duitse merkactiviteiten van Wessanen. Excellente processen vormden een ander belangrijk punt op de agenda van het Wessanen-management. Interne processen zijn opnieuw tegen het licht gehouden en management en medewerkers zijn getraind in het gebruik van procesverbeteringstools voor evaluatie en verbetering van bestaande bedrijfspraktijken. Bovendien is aan verscheidene bedrijfsonderdelen een ISO-certificering toegekend. Toen het organisatorisch kader en de bedrijfsprocessen eenmaal waren geïmplementeerd, kon het management zijn aandacht exclusief richten op het scheppen van groeikansen. Aan weerszijden van de Atlantische Oceaan zijn er volop initiatieven ontplooid binnen alle disciplines van ons activiteitenscala. De meest in het oog springende voorbeelden van groeiprojecten zijn de verschillende productintroducties en merkinnovaties in Europa en de Verenigde Staten. Maar er zijn nog veel meer interessante ontwikkelingen. In de Verenigde Staten hebben we de innovatieve marketingservice Smart Assortment sm gelanceerd, die onze klanten persoonlijke service op maat biedt op basis van gedetailleerde gegevensanalyse. Onze succesvolle inspanningen op het gebied van excellente processen, klantgerichtheid en Smart Assortment sm hebben diverse grote retailers ertoe gebracht distributieovereenkomsten met Tree of Life te sluiten of te vernieuwen. In Europa was de overname van de Italiaanse voedingsmiddelenproducent Righi een goed voorbeeld van Wessanens focus op authentieke voedingsproducten in het Premium Taste-segment. De producten van Righi zijn snel geïntegreerd in de Beckers-portfolio en in Nederland op de markt gebracht als eerste stap in een Europees expansieplan. We hebben veel vertrouwen in het groeipotentieel van deze heerlijke kwaliteitssnacks. Bovendien hebben we dankzij de uitgebreide samenwerking met een ander Italiaans bedrijf, Colussi, met onze gezond-
heidsproducten toegang gekregen tot de Italiaanse markt. Andere voorbeelden van ontwikkelingen bij onze Europese activiteiten in 2005 zijn de introductie van nieuwe productlijnen in Frankrijk (Gayelord Hauser Biorythmes) en Nederland (biologische kindervoeding van Zonnatura) en de inzet van het productconcept SOcrispY van Whole Earth in Nederland, eveneens onder de merknaam Zonnatura. Onze focus op authentieke Premium Tastevoeding gaat hand in hand met onze betrokkenheid bij een duurzaam milieu en onze taken en verantwoordelijkheden in verschillende onderdelen van de voedselleveringsketen. We zijn bezig richtlijnen op te stellen en indicatoren te definiëren om onze resultaten op belangrijke onderdelen van het duurzaamheidsbeleid te kunnen volgen. In de zomer van 2006 zullen wij ons eerste duurzaamheidsverslag op basis van GRI- normen publiceren, waarin ons beleid wordt toegelicht en onze vooruitgang op duurzaamheidsgebied wordt beschreven. Er zijn ook ontwikkelingen op concernniveau geweest. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, in april 2005, is het Administratiekantoor van Wessanen van zijn beschermende karakter ontdaan, waardoor meer transparantie is gecreëerd en de aandeelhouders een grotere stem hebben gekregen. Tijdens dezelfde vergadering zijn twee nieuwe leden van de Raad van Commissarissen benoemd met uitgebreide ervaring op het gebied van merkactiviteiten in het ‘fast-moving consumer goods ’segment, waarmee de vernieuwing van de Raad als gevolg van onze strategische herstructuring haar beslag kreeg. Op meer lokaal niveau was sprake van een tamelijk concrete breuk met het verleden. In oktober 2005 zijn de concernactiviteiten verhuisd van Amstelveen naar Utrecht, waar zij kantoorruimte delen met Wessanen Nederland. Het nieuwe kantoorgebouw bevordert openheid en transparantie met zijn hypermoderne voorzieningen in een lichte, ruime omgeving. Al met al kunnen we zeggen dat het ‘nieuwe’ Wessanen nu volledig operationeel is en dat de ontwikkelingen tot dusverre veelbelovend zijn. Nu zullen we onze voortgang moeten versnellen. We zullen nieuwe wegen naar voedingsbeleving inslaan en onze innovaties sneller achter elkaar op de markt brengen. Zo worden wij de toonaangevende transatlantische aanbieder van authentieke Health- en Premium Taste-merkvoeding. Onze missie is helder en we beschikken over een toegewijd en energiek team om haar waar te maken. Wij zien uit naar een vruchtbaar 2006.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Operationeel en financieel overzicht 2005
26 Operationele doelen voor de lange termijn** • Een meer uitgebalanceerde geografische verdeling tussen Europa en Noord-Amerika • Ontwikkeling van onze ‘kleine’ merken tot ‘toonaangevende’ merken • Versterking van onze activiteiten op het gebied van Health-voeding en verbreding van onze merkenportfolio op het gebied van Premium Taste-voeding door middel van acquisities en/of allianties. In Europa ligt de nadruk op groeiinitiatieven via innovatie en acquisities.
Kortetermijndoelen voor 2005* • Groei van de merk- en distributieactiviteiten • Afronding herstructureringsprogramma’s Operatie Phoenix en ‘Build on the Roots’ • Succesvolle introducties: groei eigen merken De resultaten in de Verenigde Staten en Europa werden vooral versterkt door merkinnovatie en de introductie van nieuwe producten. In de Verenigde Staten werd het authentieke Aziatische assortiment van KA-ME uitgebreid met kant-en-klare miepakketten en bracht Daily’s een reeks fruitmixen op de markt. In Europa lanceerde Zonnatura een nieuwe lijn gezonde snacks en een gezond assortiment voor kinderen onder de naam Kikker. De productportfolio van Beckers werd onderverdeeld in twee lijnen: Classic Snacks en World Snacks. Beckers bracht de Delicatezzas van het recentelijk overgenomen Righi op de Nederlandse markt onder de eigen merknaam. In Frankrijk introduceerde Gayelord Hauser een nieuw concept in de strijd tegen overgewicht: dieetproducten onder de naam Biorythmes die rekening houden met het natuurlijke biologische lichaamsritme. Verder werden de succesvolle sojachips SOcrispY, aanvankelijk gelanceerd onder de merknaam Kallo, ook geïntroduceerd in Nederland, onder de merknaam Zonnatura. De herstructureringsprojecten in het kader van Operatie Phoenix en het programma ‘Build on the Roots’ werden in 2005 voltooid. In de Verenigde Staten is de nieuwe organisatiestructuur afgerond en operationeel. In Europa is het kader voltooid en zijn de eerste landenorganisaties opgezet in Nederland en België.
* Zoals opgenomen in het jaarverslag 2004 ** Zoals opgenomen in de jaarverslagen 2003 en 2004
We hebben een European Innovation Board opgericht, die de ontwikkeling van nieuwe producten in de belangrijkste productcategorieën van Wessanen moet ondersteunen en stimuleren. Productinnovaties in deze categorieën worden geïnitieerd en aangestuurd door vaste Europese categorieinnovatiemanagers die nauw samenwerken met lokale brand en marketing managers in alle Europese vestigingen. Het is de taak van de Innovation Board om voorstellen te beoordelen, praktische ondersteuning te bieden en te waarborgen dat producten worden ontwikkeld die een ruimere Europese toepasbaarheid hebben. De overname van het Italiaanse Righi is een logische stap in het proces van versterking van Wessanens Premium Taste- portfolio van authentieke voedings-producten. Het voedingsmiddelenbedrijf produceert Italiaanse snacks van premiumkwaliteit op basis van originele Italiaanse recepten en met zuivere Italiaanse ingrediënten. Financiële doelen voor 2005* • Verdere verbetering van EBITAE tot een bedrag in de bandbreedte van EUR 70 tot 85 miljoen (versmald tot EUR 72–78 miljoen in augustus 2005) • Onverminderde focus op het genereren van cash door verdere reductie van het werkkapitaal De opbrengsten in 2005 kwamen uit op EUR 1.870,8 miljoen, 10% lager dan vorig jaar hoofdzakelijk als gevolg van de sterke afname in de eerste helft van het jaar. De trend in de loop van het jaar liet zien dat het verlies van inkomsten als gevolg van bewust afgestoten omzet in toenemende mate werd gecompenseerd door innovaties en betere resultaten bij belangrijke klanten, mede dankzij een positief valuta-effect.
Innovatiesnelheid en innovatieschaal Fred Alkemade, Corporate Director Strategy and Business Development “Innovatie is de levensader van een bedrijf als Wessanen en voor effectieve innovatie in de markt van vandaag zijn snelheid en schaalgrootte vereist. Deze beide factoren zijn daarom de focus van onze innovatiestrategie. Van oudsher hebben de Wessanen-bedrijven op hun eigen nationale markten geopereerd en daar hun eigen productportfolio’s ontwikkeld en met hun eigen leveranciers gewerkt. Met als gevolg dat er grote overlappingen zijn ontstaan in bepaalde segmenten van Wessanens productaanbod: zo worden ontbijtgranen, vruchtenspreads, dranken en snacks geproduceerd door Zonnatura in Nederland, door Whole Earth in het Verenigd Koninkrijk en door Bjorg in Frankrijk. Het is nu van levensbelang dat we de potentiële synergievoordelen benutten. Daarom hebben we in 2005 de productontwikkeling in handen gelegd van gespecialiseerde Europese categorieinnovatiemanagers die tot taak hebben meer Europees te denken bij innovaties op producten die in verschillende landen worden verkocht onder onze gevestigde merken. Zo versnellen we niet alleen het innovatieproces, maar profiteren we ook van schaalvoordelen. Door consolidatie van leveranciers en door grotere volumes in te kopen creëren we hechtere relaties binnen de leveringsketen, die een proces van voortdurende productontwikkeling vergemakkelijken. De Europese categoriemanagers krijgen ondersteuning van een team van externe deskundigen op het gebied van consumentengedrag, smaak, zintuiglijke aspecten, voedingswaarde en verpakkingen. Het hele proces wordt aangestuurd door de Innovation Board die de prioriteiten bepaalt en beslist over de toewijzing van middelen.”
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Het EBITAE-als-percentage-van-omzetniveau in al onze bedrijven lag ultimo 2005 dicht bij zowel de industrienorm als onze strategische targets voor eind 2007. De merkendivisies in Noord-Amerika en Europa rapporteerden beide een ROS van circa 9,5% (target: 10%). De distributieactiviteiten in Europa, waarvoor een target van 4% geldt, kwamen uit op 4,5%, terwijl North America Distribution een verbetering te zien gaf van min 0,9% vorig jaar tot een positieve marge van 0,4% dit jaar. Het vierde kwartaal van NA Distribution was verreweg het beste kwartaal met een gerapporteerde ROS van 2,3%. Het primaire werkkapitaal per ultimo jaar kwam uit op een niveau van EUR 299 miljoen. In Europa werd goede voortgang geboekt met reductie van het werkkapitaal, maar in Noord-Amerika steeg het werkkapitaal door valuta-effecten en aanhoudend hoge voorraadniveaus bij North America Distribution. Aangezien de algehele ontwikkeling enigszins achterligt op schema wordt het programma ter verlaging van het werkkapitaal voortzeret. De target per ultimo 2006 is EUR 250 miljoen. Onze eerder bekendgemaakte target van EUR 250 miljoen per ultimo 2006 als niveau voor het primaire werkkapitaal blijft ongewijzigd van kracht en blijft de doelstelling in de diverse scorecards van het management. De kasstroom uit operationele activiteiten was positief en kwam uit op EUR 53 miljoen. Dit was te danken aan het hogere niveau van winstgevendheid en een positieve bijdrage van EUR 37 miljoen van het werkkapitaal, hetgeen voor een klein deel teniet werd gedaan door een per saldo uitstroom van voorzieningen nu de belangrijkste herstructureringsprojecten de eindfase zijn ingegaan.
27 De nettoschuld bedroeg EUR 123 miljoen per ultimo 2005. Vergeleken met eind 2004 nam de nettoschuld toe met EUR 26 miljoen, mede door de dividenduitkering van EUR 44,5 miljoen. Valutaschommelingen met betrekking tot onze opnamen in USD verhoogden onze opnamen in euro’s met 27 miljoen in 2005. Bijzondere posten Bijzondere posten hadden hoofdzakelijk betrekking op de herstructureringsactiviteiten bij North America Distribution, reorganisaties bij Europe Private Label en de concentratie van de Nederlandse vestigingen van Beckers en Boas en het concernhoofdkantoor in Utrecht. De verkoop van grond en gebouwen is ondergebracht onder bijzondere opbrengsten en bestaat uit de verkoop van gebouwen in Telford (VK) en Arizona (VS). Aandeel in de winst uit deelnemingen is een terugboeking van een eerdere bijzondere waardevermindering van het belang in deelnemingen in Oostenrijk. x EUR miljoen
Bijzondere posten gerelateerd aan
Operatie Phoenix/‘Build on the Roots’ Overige herstructureringsprojecten Overige bijzondere lasten Verkoop van grond en gebouwen
–12,1 –17,0 –6,8 6,0 –29,9 1,3 12,2 –16,4
Winst uit deelnemingen Belasting bijzondere posten
Winst per aandeel De winst per aandeel toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij, vóór bijzondere posten, bedraagt EUR 0,59 (2004: EUR 0,48). Na bijzondere posten komt de winst per aandeel uit op EUR 0,36 (2004: EUR 0,15).
Vooruitzichten 2006 Het jaar 2006 moet worden bezien in de context van de strategische en financiële targets voor eind 2007. Voor de meeste van onze bedrijven geldt, met uitzondering van North America Distribution, dat de EBITAE over 2005 als percentage van de omzet (ROS) de targets voor eind 2007 al dicht benadert en naar verwachting stabiel zal blijven in 2006. Wij zullen onze inspanningen nu voornamelijk richten op het creëren van groei. De merkactiviteiten in Noord-Amerika en Europa en de Europese distributieactiviteiten zullen naar verwachting met 4 à 5% groeien in 2006. Daarmee liggen wij volledig op koers voor verwezenlijking van de eerder aangekondigde groei- en margedoelstellingen voor deze activiteiten voor eind 2007. Over geheel 2006 zal de omzet van onze Noord-Amerikaanse distributiedivisie naar verwachting geringe groei vertonen. Wij verwachten dat in het eerste halfjaar sprake zal zijn van negatieve groei, aangezien het wegvallen van Ralphs als klant nog niet volledig is gecompenseerd door autonome groei en/of nieuwe klanten. Gebaseerd op deze groeiverwachting zal bij de Noord-Amerikaanse distributieactiviteiten de EBITAE als percentage van de omzet naar 1,5 tot 2% toenemen in 2006. Als gevolg van beperkte bijzondere posten, zal de EBIT toenemen naar ongeveer 1,5% in 2006. De herstructureringsprocessen binnen het concern naderen hun voltooiing. De gerelateerde (beperkte) kosten zullen naar verwachting worden gecompenseerd door bijzondere baten uit de verkoop van bedrijfsgebouwen. De som van bijzondere posten zal derhalve over 2006 rond de nul zijn.
Financieel overzicht per groep in miljoenen euro, tenzij anders vermeld Noord-Amerikaanse activiteiten North North America America Branded Distribution
2005 Opbrengsten vóór bijzondere posten EBITAE Bijzondere posten (voor belastingen) ROS Gemiddeld geïnvesteerd vermogen ROI 2004 Opbrengsten vóór bijzondere posten EBITAE Bijzondere posten (voor belastingen) ROS Gemiddeld geïnvesteerd vermogen ROI
Europese activiteiten Europe Private Label
Europe Branded
Europe Distribution
Corporate
Totaal
134,1 12,7
962,8 3,8
437,6 41,3
131,6 5,9
204,7 15,9
– –7,7
1.870,8 71,9
–2,3 9,5%
–22,5 0,4%
–2,9 9,4%
–0,6 4,5%
–0,2 7,8%
–1,4 –
–29,9 3,8%
49,1 25,9%
176,2 2,2%
86,3 47,9%
28,4 20,8%
53,0 30,0%
29,8 –
422,8 17,0%
137,5 11,4
1.119,1 –10,0
447,5 36,4
133,3 4,9
230,6 24,2
– –9,4
2.068,0 57,5
–2,2 8,3%
–15,4 –0,9%
–8,0 8,1%
–2,7 3,7%
–14,5 10,5%
–4,4 –
–47,2 2,8%
54,0 21,1%
164,7 –6,1%
98,0 37,1%
28,6 17,1%
48,3 50,1%
0,4 –
394,0 14,6%
Zie pagina 99 voor een toelichting bij de gebruikte terminologie.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
NoordAmerikaanse activiteiten
28 De Noord-Amerikaanse activiteiten van Wessanen richten zich op merkontwikkeling, category management en distributieservices met toegevoegde waarde in de Amerikaanse en Canadese markt voor natuurlijke en speciale voeding. Het Noord-Amerikaanse bedrijf bestaat uit twee afzonderlijke divisies: North America Branded, met een duidelijke focus op marketing en merkontwikkeling, en North America Distribution, dat zich richt op excellente prestaties op het gebied van voedingsdistributie en op leiderschap in kennis van productcategorieën.
Noord-Amerikaanse markt voor Health- en Premium Tastevoedingsproducten in 2005 De Noord-Amerikaanse markt voor Healthen Premium Taste-voedingsproducten, met inbegrip van (etnische) voedingsmiddelen, vertoonde in 2005 opnieuw solide groei en lijkt op weg naar een vergelijkbaar krachtige groei in 2006. De markt voor natuurlijke en biologische producten is in 2005 naar verwachting met bijna 10% harder gegroeid dan in 2004, een percentage dat duidelijk uitstijgt boven de omzetgroei van de voedingssector als geheel. Deze gestage opwaartse trend is de weerslag van het ruimere en verbeterde aanbod van deze producten in supermarkten, een groter bewustzijn van de voordelen ervan en de aantrekkingskracht van innovatieve retailconcepten als Whole Foods Market. Verscheidene belangrijke factoren ondersteunen de aanhoudende groei in deze categorie, waaronder de wens van de consument om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eigen gezondheid, nieuwe wettelijke bepalingen voor de etikettering van voedingsmiddelen die informatie over transvet verplicht stellen, en een aanhoudende stroom positieve onderzoeksresultaten die de gezondheidsvoordelen van volkorenproducten bevestigen. Volgens een recent rapport van Packaged Facts zal de markt voor Premium Tastevoeding en -dranken de komende vijf jaar gemiddeld met 9,7% per jaar groeien tot USD 62,5 miljard in 20091. Dranken – inclusief kant-en-klare thee, limonadespecialiteiten, koolzuurhoudend en verrijkt water – koekjes en crackers zijn enkele aanjagers van de groei. De consumentenbestedingen aan multiculturele en etnische voedingsproducten zijn in de Verenigde Staten de laatste vijf jaar met gemiddeld 5% per jaar gestegen en zullen naar verwachting in ieder geval tot en met 20102 duidelijk sneller blijven toenemen dan de voedingsbestedingen als geheel. Etnische voeding is momenteel verantwoordelijk voor een indrukwekkende 11,8% van alle voedselverkopen in het retailkanaal in de Verenigde Staten. Hoewel Spaanse en Latijnse ingrediënten nog steeds heel goed verkopen, voorzien sommigen dat Aziatische voedingsproducten binnenkort de hoofdrol zullen overnemen. 1
2
Bron: gegevens uit het Packaged Facts Report van MarketResearch.com, gepubliceerd in september 2005 Bron: gegevens uit Datamonitor, gepubliceerd in augustus 2005
Noord-Amerikaanse distributieactiviteiten weer winstgevend De EBITAE kwam voor zowel North America Distribution als North America Branded hoger uit dan vorig jaar. De omslag die Distribution heeft gemaakt van een negatieve EBITAE in 2004 naar positief in 2005 onderstreept het herstel van deze divisie. De Branded-divisie realiseerde eveneens een hogere EBITAE en hogere marges. De opbrengsten uit distributieactiviteiten waren lager dan in 2005, hoofdzakelijk als gevolg van afgestoten klanten en de omzetdaling in het low-carb-segment. Wisselkoersverschillen hadden een lichte impact. Bij de grootste tien afnemers van distributiediensten werd over het gehele jaar een opbrengststijging van 5% gerealiseerd. In 2006 zal er sprake zijn van een lichte stijging van de opbrengsten dankzij nieuwe klanten en autonome groei bij bestaande klanten, die allereerst het wegvallen van Ralphs als klant, eind 2005, zullen moeten compenseren. De merkactiviteiten vertoonden een kleine afname van de opbrengsten doordat de verkoop van merken van derden met lage marges is gestaakt. Herstructurering van distributiedivisie voltooid Een verenigd bedrijf met één strategische focus en één missie In de loop van 2005 zijn de laatste stappen gezet ter voltooiing van de reorganisatie van Tree of Life, het Noord-Amerikaanse distributiebedrijf van Wessanen. Tree of Life is nu één bedrijf geworden, dat zich richt op excellente dienstverlening op het gebied van inkoop, verkoop, logistiek en, voor supermarkten, magazijnen voorraadbeheer de basis van retaildistributie. Gedurende de afgelopen twee jaar zijn de opslag- en distributieactiviteiten geherstructureerd om de kosten te verlagen, de operationele efficiency te verhogen en de dienstverlening aan klanten uit te breiden. Bedrijfsbrede consolidatie van opslagfaciliteiten heeft de behoefte aan vloeroppervlak met ruim 46.000 vierkante meter verminderd. Evenzo heeft optimalisatie van de routering het bedrijf in staat gesteld het totale aantal gereden kilometers te reduceren met 17%.
Kerncijfers Noord-Amerikaanse activiteiten in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
Opbrengsten 1.096,9 Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen 1.093,0 EBITAE 16,5 EBITAE-marge (als % van opbrengsten) 1,5% Bijzondere posten (vóór belastingen) –24,8 Bedrijfsresultaat (EBIT) –8,3
1.256,6
1.256,6 1,4 0,1% –17,6 –16,2
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Thans zijn de Noord-Amerikaanse distributieactiviteiten van Tree of Life geconcentreerd in vier regionale vestigingen in St. Augustine (Florida; East Region), Dallas (Texas; Southwest/West/Northwest Region), Bloomington (Indiana; Midwest Region) en Toronto (Canada; Canada Region). Daarnaast heeft de marktbewerkingsstructuur de overgang voltooid van één afdeling met een regionale managementstructuur naar een nationale benadering op basis van drie pijlers: Category Management (optimalisering van het assortiment), Vendor Management (prijsbeleid en relaties met leveranciers) en Inventory Management (inkooporders en serviceniveau). Ter ondersteuning van de regionale bedrijfseenheden is een US Shared Services Center in het leven geroepen. Vanuit het hoofdkantoor van Tree of Life in St. Augustine ondersteunt deze centrale functie een aantal gemeenschappelijke bedrijfsprocessen, zoals de debiteuren-, crediteuren- en salarisadministratie. Het gehele herstructureringsproces heeft Tree of Life een sterke resultaatverbetering en consequent hogere serviceniveaus opgeleverd. Klantenservice met toegevoegde waarde Smart Assortmentsm-marketingservice Terwijl de Tree of Life-strategie is gebaseerd op het bieden van excellente service aan klanten op het gebied van inkoop, verkoop, voorraadbeheer en distributie, is er ook een nieuw initiatief van Tree of Life North America (TOL NA) van start gegaan: de Smart Assortmentsm-marketingservice (SAMS), die is geïntroduceerd om in belangrijke mate toegevoegde waarde te creëren voor de retailklanten van het bedrijf. Het SAMS-programma is opgezet om de productportfolio’s te optimaliseren, zowel in de vestigingen van TOL NA als in de winkel. Op fabrieksniveau maakt SAMS gebruik van transactiegegevens van consumenten om te waarborgen dat het productaanbod in lijn blijft met de evoluerende behoeften van consumenten van natuurlijke, biologische en etnische voedingsproducten en specialiteiten. Op retailniveau is SAMS een door consumentengegevens gestuurde aanpak, gericht op de ontwikkeling van optimale portfolio’s van natuurlijke, biologische producten, delicatessen en specialiteiten die zijn toegesneden op de wensen van individuele retailers.
29 Hoewel SAMS pas in 2005 is gelanceerd, is de retailrespons op de SAMS-benadering van optimalisering van complexe categorieën als natuurlijke, biologische, Aziatische, Iberische en koosjere voedingsproducten zeer positief. Bovendien heeft Tree of Life nog meer maatregelen genomen om zich te onderscheiden van haar concurrenten door een team van zeer gerespecteerde categorie-experts samen te stellen. Dankzij dit team kan Tree of Life haar klanten nu alle voordelen bieden van een volledig bemande afdeling Category Management, waarin ieder teamlid een schat aan ervaring en deskundigheid kan bieden op zijn of haar gebied. Nieuwe klantrelaties opbouwen Vertrouwen groeit bij nieuwe en bestaande klanten In 2004 hebben we de relaties met onze belangrijkste klanten gestabiliseerd, verscheidene contracten vernieuwd en verliesgevende relaties beëindigd. In 2005 begonnen de herstructureringsinspanningen en de verbeterde serviceniveaus vrucht af te werpen in de vorm van nieuwe contracten en verlenging van contracten met bestaande regionale en nationale supermarktketens zoals onder andere Safeway, Roundy’s, Minyards en Coburns. In Canada sloten wij een overeenkomst voor levering van natuurlijke en biologische producten aan Metro in Quebec. Deze gunstige bedrijfsontwikkelingen weerspiegelen de klanttevredenheid en het vertrouwen dat klanten hebben in de maatregelen die de afgelopen twee jaar zijn genomen. De beëindiging van de distributierelatie met Ralphs Grocery Company, aangekondigd in oktober 2005, zal naar verwachting minimale financiële gevolgen hebben. Al met al is de onderliggende omzettrend positief, zoals zichtbaar is in de groei ten opzichte van vorig jaar bij de top 10 van onze NoordAmerikaanse klanten: een stijging van 9% in het vierde kwartaal en van 5% over het gehele jaar.
Ontwikkeling van nieuwe producten Authenticiteit als groeimotor In 2005 introduceerde Liberty Richter haar innovatieve KA-ME Noodle Boxes op de Amerikaanse markt. Op basis van de traditionele pan-Aziatische keuken en met Aziatische smaken en geuren weten de KA-ME Noodle Boxes de delicate yinen-yang-balans van koel en heet, zoet en zuur, kruidig en subtiel vast te houden. Elke verpakte maaltijd is bereid volgens een authentiek Aziatisch recept en met traditionele kruiden, en de producten bevatten geen kunstmatige conserveringsmiddelen of monosodiumglutamaat. De gerechten zitten in een opvallende kartonnen verpakking, die doet denken aan een traditionele afhaalverpakking. Elke verpakking is voorzien van het KA-MEechtheidszegel dat garandeert dat het om een traditioneel en authentiek premiumproduct gaat. KA-ME heeft in 2005 uitstekende resultaten laten zien en over het hele jaar een omzetgroei van 17% geboekt. Herpositionering van het merk Daily’s Aan de herpositionering van Daily’s cocktailmixen ging uitgebreid consumentenonderzoek vooraf uitgevoerd door het marketingteam van American Beverage Corporation. Uitkomst van dit onderzoek was dat smaak en authentieke fruitingrediënten in feite de doorslag geven bij de keuze van een cocktailmix. Verder onderzoek hielp ABC ‘smaakbeleving’ te identificeren als de positionering die het beste aansloot bij de voor de consument doorslaggevende eigenschappen. In de tweede helft van 2005 herintroduceerde ABC haar premiumproductlijn van cocktailmixen op basis van echt fruit en met een volle natuurlijke smaak. De doelgroep was de hedendaagse energieke vrouw die constant op zoek is naar de juiste balans tussen werk en privé en alles met alles probeert te combineren. De herintroductie van Daily’s is een succes gebleken: de omzet is ten opzichte van 2004 met 7% gestegen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
30 Door de oprichting van deze nieuwe consument- en merkgerichte organisatie kan Wessanen haar merkactiviteiten verder uitbreiden in de NoordAmerikaanse markt voor Health- en Premium Taste-voedingsproducten. Binnen de divisie Branded worden twee bedrijfsonderdelen onderscheiden die elk hun eigen producten vermarkten en verkopen. Het ene onderdeel, American Beverage Corporation, richt zich op cocktailmixen en niet-koolzuurhoudende kwaliteitsdranken zoals fruitdrank en bronwater. Het andere onderdeel van Branded is Liberty Richter, dat zich richt op natuurlijke voeding, specialiteiten en banketproducten. De portfolio omvat populaire merken als KA-ME, Daily’s en Sesmark.
North America Branded
Omzet North America Branded 2005 1 Health 5% 2 Premium taste 95% 1
2
Strategische focus De Noord-Amerikaanse Brand Group is verantwoordelijk voor de distributie, marketing en promotie van onze Healthen Premium Taste-merken in de zogeheten ‘on and off premise’-kanalen, waartoe onder meer supermarkten, mass merchandisers, supernaturals, onafhankelijke retailers, drankwinkels, bars en restaurants behoren. De strategie is gericht op marktleiderschap voor onze merken; dit willen wij bereiken via productinnovatie en merkpositioneringen die herkenbaar en onderscheidend zijn en tegelijkertijd appelleren aan de propositie van authenticiteit en smaakbeleving.
Belangrijkste doelen 20051 • Implementatie van marketingconcepten voor Daily’s, KA-ME en Sesmark • Verdere rationalisering van de activiteiten voor derden Belangrijkste ontwikkelingen 2005 • Herpositionering en herintroductie van Daily’s cocktailmixen tijdens het pr-evenement ‘Life is A Mix’ • Introductie van de KA-ME- Noodle Boxes, authentieke pan-Aziatische maaltijden die in slechts twee minuten kunnen worden bereid • Afronding van het consumentenonderzoek naar de crackers van het merk Sesmark, waarmee de basis werd gelegd voor groei Belangrijkste doelen 2006 • Uitvoering van groei-initiatieven (bijvoorbeeld ontwikkeling van intercompany verkopen en versnelde innovatie van belangrijke merken) • Vergroting omzet van belangrijke merken: Daily’s, KA-ME, Sesmark en MI-DEL • Verlaging van productiekosten door verbeterde inkoop (KA-ME) en vermindering van harsgebruik (Daily’s) • Behalen van ISO-certificaat Belangrijkste merken • KA-ME (pan-Aziatische maaltijden en ingrediënten van een toonaangevend merk) • Daily’s (alcoholvrije cocktailmixen op basis van authentieke ingrediënten) • Sesmark (zuiver natuurlijke, gezonde steenovencrackers) • MI-DEL (zuiver natuurlijke koekjes, tarween glutenvrije koekjes) 1
Zoals opgenomen in het jaarverslag 2004
“Daily’s cocktailmixen, op basis van echt fruit, is een van Wessanens topmerken. Deze premiumlijn van cocktailmixen met een volle natuurlijke smaak is leverbaar in diverse heerlijke smaken, waaronder aardbei, framboos, peach daiquiris, margarita en Pina Colada. In 2005 is het merk geherintroduceerd in een nieuwe verpakking die de moderne consument ertoe moet bewegen ons product te associëren met de beste smaakbeleving op het gebied van cocktails. Uit onderzoek was gebleken dat consumenten zich bij de keuze van een cocktailmix vooral laten leiden door smaak. Verder gaven zij aan dat aspecten als authentieke ingrediënten op basis van echt fruit mede de doorslag gaven. Deze inzichten leidden tot een nieuwe premiumverpakking met eigen flessen en unieke labels, die de aandacht vestigen op het echte fruit en de authentieke ingrediënten in de producten van Daily’s. De herintroductie van Daily’s cocktailmixen werd opgeluisterd met een speciaal pr-evenement met als thema: vrouwen, mode en stijl. Om de rijke smaak en authenticiteit van Daily’s cocktailmixen te demonstreren, besloten wij een cocktailreceptenwedstrijd te organiseren in de ontspannen en feestelijke ambiance van New York’s fashion week in september 2005. En uiteraard waren alle recepten gebaseerd op Daily’s cocktailmixen.
Totaal aantal medewerkers per 31 december
2005
508
2004
520
Kerncijfers North America Branded in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Opbrengsten Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen EBITAE EBITAE-marge (als % van opbrengsten) Bijzondere posten (vóór belastingen) Bedrijfsresultaat (EBIT)
Herintroductie van Daily’s cocktailmixen Tony Battaglia, CEO, American Beverage Corporation (ABC)
2005
2004
134,1
137,5
133,6 12,7
137,5 11,4
9,5%
8,3%
-2,3 10,4
-2,2 9,2
Gezien alle aandacht die het merk in 2005 heeft gekregen, zijn Daily’s cocktailmixen uitstekend gepositioneerd om tot nieuwe hoogten te stijgen in 2006.”
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
North America Distribution
Omzet North America Distribution 2005 1 Supermarketen en mass markets 79% 2 Speciaalzaken 19% 3 Supernaturals 2% 3 1
2
Belangrijkste doelen 20051 • Implementatie van nieuwe organisatiestructuur voor TOL NA • Introductie van marketingservice ‘Smart Assortmentsm’ • Nationale verkoopstrategie: werving van nieuwe klanten • Verdere rationalisering van faciliteiten en afstemming van kosten • Onverminderde focus op reductie van het aantal artikelen en verbetering van het werkkapitaal Belangrijkste ontwikkelingen 2005 • Organisatorische herstructurering voltooid • Drie pijlers voor inkoop geïmplementeerd • Shared Services-afdeling opgezet voor TOL NA • Marketingservice ‘Smart Assortmentsm’ gelanceerd • Team van categorie-experts geïnstalleerd • Nieuwe en vernieuwde distributieovereenkomsten met klanten • Consolidatie van de faciliteiten in Dallas, Californië en de East Region • Reductie van het productassortiment met bijna 10.000 artikelen Belangrijkste doelen 2006 • Volledige implementatie van de strategie ‘Excellence in the Basics’ (inkopen, verkopen, opslaan, distribueren) • Positionering en differentiatie van TOL NA als ‘kennisleider’ door de inzet van Smart Assortmentsm, categorie-experts en onderzoek naar consumentengedrag in de segmenten Health en Premium Taste • Bevordering van groei door categorieontwikkeling bij bestaande klanten en werving van nieuwe klanten • Reductie van werkkapitaal door optimalisatie van voorraadniveaus en verhoging van omloopsnelheid 1
Zoals opgenomen in het Jaarverslag 2004
31 De Noord-Amerikaanse distributiegroep van Wessanen (TOL NA) omvat alle groothandels- en distributieactiviteiten van Tree of Life, Inc. in de Verenigde Staten en Canada. Deze afgeslankte en efficiënte groep richt zich op excellente distributieservices en toegesneden marketingservices met toegevoegde waarde voor supermarkten, kleinere winkels en vele duizenden onafhankelijke retailers in de VS en Canada. In de Verenigde Staten is het bedrijf een nationale groothandelsdistributeur van ruim 42.000 producten. Deze producten worden ingekocht bij bijna 2.000 nationale en internationale leveranciers, uiteenlopend van kleine tot middelgrote nichemarktpartij tot nationaal gevestigde merken, zoals Hain/Celestial, Nestlé, Amy’s, Goya, Bigelow, Kikkoman, McCormick, Knorr en Organic Valley. In Canada distribueert en vermarkt het bedrijf meer dan 5.000 producten uit de hele wereld. Het aanbod bestaat uit etnische en speciale kruidenierswaren, een complete reeks natuurlijke en biologische producten, premiumbanket en kaasspecialiteiten uit diverse landen. Agentschappen zijn verantwoordelijk voor ruim 70% van de Tree of Lifeactiviteiten in Canada, waarbij per saldo de nadruk ligt op groothandelsdistributie. Strategische focus De strategie van Tree of Life is excelleren in inkoop, verkoop, distributie en, voor supermarkten, bevoorrading van winkels – de basis van voedingsmiddelendistributie. De doelen die wij onszelf hebben gesteld voor dienstverlening op al deze terreinen, liggen boven de normen die voor onze branche gelden. Maar is dat niet juist wat een retailer van een distributeur mag verwachten? Wij creëren toegevoegde waarde voor onze klanten door onze innovatieve marketingservice Smart Assortmentsm in te zetten. Deze service staat garant voor optimale assortimenten – natuurlijke, biologische, multiculturele (etnische) voedingsproducten, delicatessen en specialiteiten – toegesneden op de behoeften van individuele retailers en locaties. In 2006 zet TOL NA met haar strategie in op verdere ontwikkeling van het op marktgegevens en kennis gebaseerde differentiatievermogen, zodat de expertise op het gebied van producten en categorietrends wordt aangevuld met grondige kennis van consumentengedrag en -trends en de effecten daarvan op huidige en toekomstige aankoopbeslissingen. Het doel is verrijking van de kwaliteit van het TOL NA-assortiment en verdieping van de relaties met retailers door een uitzonderlijk niveau van expertise op het gebied van producten, markten en consumenten.
Totaal aantal medewerkers per 31 december
2005
2004
3.309
4.016
Cultuur van continu leren Greg Leonard, VP Trade Marketing Tree of Life “De strategische focus van Tree of Life is gericht op het streven zich te ontwikkelen tot ‘world class’ partij op het gebied van de verschillende basisonderdelen van distributie, namelijk inkopen, verkopen, opslag en logistiek. Wij willen ons onderscheiden door onze klanten de hoogst mogelijke mate van categoriekennis aan te bieden. We zijn een klantgerichte organisatie geworden waarin alle strategische beslissingen draaien om het leveren van excellente prestaties en uitzonderlijke waarde aan onze klanten. In 2005 hebben we een team van categorieexperts geïnstalleerd dat een schat aan ervaring heeft op het gebied van ‘premium taste’-, multiculturele (etnische) en natuurlijke en biologische voeding. Daarnaast creëren we bij Tree of Life momenteel een cultuur van continu leren waardoor onze kennis zich kan vermeerderen en verbreiden binnen het bedrijf. Tree of Life creëert ook toegevoegde waarde voor haar klanten met de exclusieve marketingservice Smart Assortmentsm. Onderdeel van deze service zijn een aantal onderzoeksinstrumenten en -processen waarmee productassortimenten geheel kunnen worden afgestemd op de behoeften van individuele winkels. Ons doel is inzicht in de veranderende wensen van de consumenten die de door ons gedistribueerde producten kopen, identificatie van de winkels waar zij boodschappen doen, en ontwikkeling van marketing- en productassortiment-plannen die zijn toegesneden op de behoeften van specifieke retailers en retailomgevingen. Met onze cultuur van continu leren zullen we in 2006 zelfs nog een stap verdergaan door partnerships aan te gaan met bedrijven die consumentengedrag en -trends in kaart brengen.” Kerncijfers North America Distribution in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
Opbrengsten 962,8 Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen 959,4 EBITAE 3,8 EBITAE-marge (als % van opbrengsten) 0,4% Bijzondere posten (vóór belastingen) –22,5 Bedrijfsresultaat (EBIT) –18,7
1.119,1
1.119,1 –10,0 –0,9% –15,4 –25,4
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Europese activiteiten
32 In de afgelopen twee jaar zijn de Europese activiteiten van Wessanen gereorganiseerd met als doel de vorming van een meer coherente, transparante organisatie. De nieuwe structuur versterkt de focus op Health- en Premium Taste-merkproducten (Europe Branded ), de distributie van producten naar verkooppunten van gezonde voeding (Europe Distribution ) en de productie van producten onder huismerk (Europe Private Label ). De beide groepen Branded en Distribution zijn onderverdeeld per land zodat flexibiliteit en efficiency van handelen zijn gewaarborgd in de respectievelijke lokale markten. Tegelijkertijd is de coördinatie van productinnovatie gewaarborgd door centrale coördinatie binnen geselecteerde pan-Europese categorieën. Zwakke zomer, sterke marges De Europese activiteiten leverden over het hele jaar genomen lagere opbrengsten op. Deze afname werd primair veroorzaakt door de huismerkactiviteiten, waarvan de marges en omzetten onder druk stonden als gevolg van hevige concurrentie. Europe Branded kampte met lagere verkopen in de zomer. Sterk presterende merken zoals Gayelord Hauser, Righi, Whole Earth en Bonneterre hielden zich goed staande, terwijl de ‘Classics’-portfolio van Beckers omzetverlies leed als gevolg van een zwakke out-of-home-markt. De Europese distributieactiviteiten kampten met moeilijke economische omstandigheden in de eerste twee kwartalen, maar boekten een sterke omzetgroei in de tweede helft van het jaar, waardoor de omzet over geheel 2005 gelijk bleef aan die van vorig boekjaar.
Europese markt voor Health- en Premium Taste-voedingsproducten in 20051 Trends die vorig jaar zichtbaar waren, hebben zich in 2005 voortgezet. In totaal groeide de Europese markt voor gezonde voedingsproducten met circa 10%. Deze groei is voornamelijk te danken aan de vraag naar verse producten en natuurlijke persoonlijke verzorging. Nu biologische producten steeds vaker hun weg vinden naar de gewone markt, groeit het volume sneller dan de omzet. Door de vraag van de gemiddelde consument winnen smaak en innovaties aan belang. Ook stijgt, omdat het aantal mensen met voedingsallergieën toeneemt, het marktaandeel van specifieke dieetproducten snel. In dit verband vertoonde de categorie ‘glutenvrij’ in 2005 een groei met dubbele cijfers. De Premium Taste-markten ondervonden enige prijsdruk, maar boekten toch groeicijfers – boven het marktgemiddelde – van rond 6%. Binnen het etnische segment lijken Italiaans, Mexicaans en koosjer zich te stabiliseren, terwijl Indiase en Thaise producten bovengemiddelde groei laten zien. Nieuwe trends lijken Caraïbisch, Braziliaans en ZuidAfrikaans te worden. 1
Source: Wessanen, gebaseerd op gegevens van NBJ, NMI, Reuters Business Insight, Datamonitor en Packaged Facts, januari 2005
De Europese merk- en distributieactiviteiten vertonen een stijging van de EBITAE-marges. Deze veelbelovende opwaartse beweging bevestigt dat de focus op een selectie van sterke merken en een complete portfolio van merken van derden een winstgevende propositie is.
Kerncijfers Europese activiteiten in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
Opbrengsten 773,9 Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen 775,1 EBITAE 63,1 EBITAE-marge (als % van opbrengsten) 8,2% Bijzondere posten (vóór belastingen) –3,7 Bedrijfsresultaat (EBIT) 59,4
811,4
811,4 65,5 8,1% –25,2 40,3
Nieuwe Europese bestuursstructuur Vorming van een teamgeoriënteerde organisatie In 2005 hebben we opnieuw goede vooruitgang geboekt met de implementatie van de nieuwe structuur door twee businesslijnen te implementeren die elk direct op een bepaald retailkanaal zijn gericht (respectievelijk grote retailers en supermarkten en verkooppunten van gezonde voeding). In 2004 werd de eerste stap gezet in het proces van consolidatie van Wessanens Europese activiteiten, namelijk de oprichting van ‘Kalisterra’ waarmee alle gezonde-voedings-activiteiten in Frankrijk werden geconcentreerd in Lyon. In 2005 is Wessanen Nederland opgericht waarin de Nederlandse merkactiviteiten van Beckers en Boas (Zonnatura) zijn geconcentreerd. Door deze krachtenbundeling zal Wessanen Nederland zich ontwikkelen tot een belangrijke Nederlandse speler op het gebied van marketing en distributie van Health- en Premium Taste-producten voor grote retailers. Op 1 januari 2006 volgde de oprichting van Wessanen België, waarin de Belgische retailgeoriënteerde bedrijven van Distriborg en Beckers zijn geïntegreerd. Tegelijkertijd zijn de Duitse activiteiten van Tartex, Allos en Dr. Ritter onder één management team geplaatst. In de loop van 2006 zullen in diverse landen verdere bedrijfsintegratiemaatregelen worden genomen, voornamelijk gericht op integratie van verschillende backoffice-activiteiten . Versnelde innovatie in Europa Een gemeenschappelijke benadering van groei De groei-door-innovatiestrategie van Wessanen is gebaseerd op de ontwikkeling van onderscheidende, nieuwe productconcepten voor de Europese markt die in de verschillende landen onder de gevestigde merknamen van Wessanen op de markt worden gebracht. Ter ondersteuning en bespoediging van dit proces heeft Wessanen zowel een European Innovation Board als categorie-innovatieteams geïnstalleerd. Samenwerking en snelheid zijn essentieel in deze benadering. Vaste categorieinnovatiemanagers werken nauw samen met lokale brand en marketingmanagers teneinde de eerste aanzet te geven tot innovaties in de zes belangrijkste productcategorieën van Wessanen: granen, fruit- en groentesappen, fruitspreads, tussendoortjes voor elk moment, hartige tussendoortjes en zoete tussendoortjes. Dit team worden ondersteund door leden van de Innovation Board die voorstellen beoordelen en praktische hulp bieden, om te waarborgen dat de ontwikkelde producten een bredere Europese toepasbaarheid hebben. Inmiddels zijn op deze wijze al drie innovatieprojecten aangewezen die in 2006 zullen leiden tot productintroducties.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Een ander belangrijk element van deze benadering is benutting van mogelijke synergie in de organisatie. Het inkopen van grote volumes bij strategische leveranciers, bijvoorbeeld, biedt perspectief voor samenwerking met Wessanen op het vlak van continue productinnovatie. Sinds kort zijn wij begonnen rijstproducten zoals de ‘SOcrispY’rijstkoeken bij één leverancier in te kopen, waardoor wij niet alleen kosten besparen maar ook expertise kunnen opbouwen die onontbeerlijk is voor verdere productinnovatie. Belangrijke Europese merken opnieuw vormgegeven en geherintroduceerd Authenticiteit inzetten ten behoeve van onze merken In de loop van 2005 zijn drie van de vijf belangrijke Europese merken van Wessanen opnieuw vormgegeven en geherintroduceerd. Na uitgebreid onderzoek werd het merk Zonnatura opnieuw gelanceerd, ondersteund door de introductie van de nieuwe producten Sappa!, SOcrispY en Special Teas en – in het najaar – Kikker, een lijn gezonde producten voor kinderen. Tegelijkertijd werd het merk Beckers opnieuw gepositioneerd, in lijn met Wessanens focus op authentieke Premium Tasteproducten. De nieuwe positionering van Beckers geeft op twee manieren invulling aan het idee van authenticiteit: traditioneel en vertrouwd (Classic Snacks, zoals de Nederlandse frikandel en kroket) en origineel en opwindend (World Snacks, zoals loempia’s, wraps, tapas en Italiaanse snacks van Righi). Eind 2005 kreeg het merk Whole Earth een nieuw uiterlijk ter onderstreping van de biologische oorsprong. In de eerste helft van 2006 zal het merk opnieuw worden geïntroduceerd op de Engelse markt, met nieuwe productconcepten en een compleet nieuwe productpresentatie. De positionering van het Franse merk Bjorg zal in 2006 verder worden verfijnd, inclusief een nieuwe verpakking en nieuw ontwikkelde productconcepten. Promotie van etnische smaken ‘Taste the World’ In het najaar van 2005 startte Wessanen Nederland een op beleving gerichte marketingpromotiecampagne die consumenten informeert, inspireert en verleidt om van de etnische keuken te proeven. In de ‘Taste the World’campagne staan vier etnische topmerken centraal die door Wessanen in Nederland op de markt worden gebracht. Deze welbekende merken zijn Blue Dragon (Japanse keuken), Patak’s (Indiase keuken), Thai Kitchen (Thaise keuken) en Merza (mediterrane keuken). Behalve met presentaties en kookdemonstraties wordt deze campagne ondersteund door een website en een kookboek. Dit flexibele promotionele concept plaveit de weg
33 voor crossover selling door consumenten te verleiden tot het ondergaan van een nieuwe smaakbeleving. Bovendien kan dit concept eenvoudig worden uitgebreid met meer merken uit dezelfde categorie, in dit geval de etnische keuken, en zelfs geschikt worden gemaakt voor andere merkcategorieën. Strategische acquisitie: Righi Authentieke keuken op zijn best In juni 2005 verwierf Wessanen het Italiaanse voedingsspecialiteitenbedrijf Righi, dat in heel Italië bekendheid geniet vanwege de authentieke gerechten uit de regio Emilia. Voor Wessanen is de acquisitie van Righi een logische stap ter versterking van onze Premium Taste-portfolio van authentieke voedingsproducten. Met Righi heeft Wessanen een goed gepositioneerd merk erbij gekregen, alsmede een uitstekende productreeks en een goed functionerende organisatie. Door de combinatie van authentieke producten van premiumkwaliteit en het merkimago van het bedrijf is Righi een uitstekende aanvulling op onze huidige portfolio. Voor Righi betekent de acquisitie door Wessanen toegevoegde waarde, omdat het Italiaanse bedrijf toegang heeft gekregen tot een platform voor internationale groei en uitbreiding, met name in de beide kanalen retail en outof-home. Righi behoudt haar identiteit binnen de Wessanen Groep als leverancier van producten gebaseerd op een combinatie van kwalitatief hoogwaardige productieprocessen, premiumingrediënten en Italiaans erfgoed. In het vierde kwartaal van 2005 introduceerde Wessanen Nederland de eerste specialiteiten van Righi in de Nederlandse supermarkten, en wel als onderdeel van de ‘World Snacks’-portfolio van Beckers. Verbetering van omzetprognoses en voorraadbeheer Serviceniveaus omhoog, voorraadniveaus omlaag Sinds de implementatie van Slim4 – ons prognose en voorraadbeheersysteem – bij Tree of Life UK in 2005 zijn de serviceniveaus verhoogd van 93% naar 95%. Dit was een groot succes en betekende een belangrijke duurzame verbetering in slechts enkele maanden. Bovendien is het proces van voorraad bestellen efficiënter geworden. Het nieuwe systeem kan het aantal orders dat bij leveranciers wordt geplaatst, en de frequentie waarmee dat gebeurt, analyseren en rationaliseren. Uiteindelijk zal dit moeten leiden tot lagere voorraadniveaus zonder gevolgen voor onze serviceniveaus. En dit betekent een verlaging van de voorraadkosten. Slim4 wordt al enkele jaren voor voorraadprognoses en –beheer gebruikt bij Boas in Nederland en bij Distriborg in Frankrijk. Vanwege onze positieve ervaringen daar en in het Verenigd Koninkrijk is Slim4 geselecteerd als Europees standaardsysteem voor
voorraadprognoses en voorraadbeheer. Het zal in 2006 worden geïmplementeerd in alle Europese werkmaatschappijen. Omzet gezonde voeding groeit in het Verenigd Koninkrijk Ondanks de strategische beslissing om de verkoop van gekoelde producten bij Tree of Life UK te staken, wist het bedrijf zijn omzet te verhogen, hoofdzakelijk bij grotere klanten. Gedurende het jaar werden diverse initiatieven ondernomen om Wessanen-merken uit andere Europese landen op de Engelse markt te introduceren. Het resultaat is dat Tree of Life UK thans de gezonde voedingsproducten van Kallo, Allos en Molenaartje levert aan Engelse speciaalzaken, en verdere introducties zijn gepland voor 2006. Behalve omzetgroei wist Tree of Life UK in 2005 hogere marges te realiseren dankzij hogere inkomsten uit promotionele activiteiten en een efficiënter inkoopproces. Natudis gereed voor toekomstige groei Natudis, distributeur van natuurlijke en biologische voedingsproducten in de Benelux, kan terugkijken op een succesvol en dynamisch 2005, een jaar dat grotendeels in het teken stond van de implementatie van het organisatieontwikkelingsplan. Dit plan omvat het opzetten van een nieuwe Retail Servicesafdeling, gericht op ondersteuning van speciaalzaken, en de introductie van category management in 2006. Verder werden zo’n vijftig nieuwe producten geïntroduceerd onder merknamen van Natudis en werden zeshonderd nieuwe producten opgenomen in ons wholesaledistributieassortiment. Het merk Molenaartje kreeg een nieuw gezicht, hetgeen resulteerde in een omzetgroei van ruim 10%. In België hebben wij de transportactiviteiten uitbesteed aan een derde partij, het magazijn verkocht en een nieuw modern kantoorgebouw gehuurd. In de komende jaren verwacht Natudis een gezonde omzetgroei te realiseren door verdere ontwikkeling van de eigen merken; daarbij kan het bedrijf een compleet productassortiment aanbieden en zijn klanten tevens nieuwe diensten met toegevoegde waarde presenteren. Natudis participeert ook in een investeringsfonds ter financiële ondersteuning van leveranciers die een professionele, grootschalige winkel in gezonde voeding willen opzetten. Desinvestering Private Label-activiteiten Bij de publicatie van de jaarcijfers in februari 2006 maakte Wessanen het voornemen bekend om de Private Labelactiviteiten te desinvesteren. Op basis van ervaring en na uitvoerige analyse is gebleken dat verdere afstemming van deze productieactiviteiten op onze merkactiviteiten te veel tijd en middelen zou vergen. De desinvestering van Dailycer (Frankrijk, Verenigd Koninkrijk) en Delicia (Nederland) is thans in voorbereiding. Het desinvesteringsproces zal naar verwachting binnen de komende twaalf maanden worden afgerond.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
34 De Europese merkengroep van Wessanen combineert de activiteiten van Beckers, Boas, Distriborg, Kallo Foods en Whole Earth in vijf nationale units die zich richten op de lokale Health- en Premium Taste-markten in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland en België.
Europe Branded Omzet Europe Branded 2005 1 Supermarkten mass markets 54% 2 Speciaalzaken 26% 3 Out-of-home 17% 4 Overige kanalen 3% 4
1
3
2
Belangrijkste doelen 20051 • Oprichting van een Europese ‘category management’-organisatie • Lancering van de eerste Europese productinitiatieven • Restyling en herintroductie van merken • Resultaten die de marktgroei overtreffen
Strategische focus De Europese merkendivisie is verantwoordelijk voor onze merkactiviteiten in Europa. In feite regelt deze divisie de distributie, promotie en marketing van onze meest gangbare Health- en Premium Taste-merken voor het kruidenierskanaal, waartoe grotere retailers en supermarkten behoren. De strategie is erop gericht het lokale karakter van afzonderlijke merken te behouden, maar waar mogelijk zullen wij aantrekkelijke productconcepten exporteren naar andere Wessanenbedrijven die ze op de markt brengen onder een lokaal merk.
Belangrijkste ontwikkelingen 2005 • Europese ‘category management’organisatie opgericht • Acquisitie van authentiek Italiaans voedingsmerk Righi • Introductie van diverse nieuwe productlijnen (Zonnatura: Sappa!, SOcrispY en gezondheidsthee, alsmede gezonde voeding voor kinderen onder het merk Kikker; Beckers: Italiaanse Delicatezza’s; Gayelord Hauser: Biorythmes) • Renovatie van het merk Beckers, resulterend in de beide portfolio’s ‘Classics’ en ‘World Snacks’ • Introductie van de sojachips SOcrispY onder de merken Kallo en Zonnatura • Restyling van het merk Whole Earth • Oprichting van Wessanen Nederland en Wessanen Belgium en plaatsing van Tartex, Allos en Dr. Ritter onder één Duits managementteam Belangrijkste doelen 2006 • Uitvoering van groei-initiatieven door innovatie, verdere verbetering van de positionering van belangrijke merken, training van verkoopmedewerkers en vergroting van het klantenbestand • Verlaging van productiekosten en werkkapitaal en verdere verhoging van klantenserviceniveaus door verbetering van de leveringsketenprocessen en het inkoopproces • Verbetering van proces-excellence en behalen van ISO-certificaten volgens planning voor 2006 Belangrijkste Health- en Premium Taste-merken Health: • Bjorg (uitgebreid assortiment biologische voedingsproducten) • Gayelord Hauser (positieve dieetproducten) • Whole Earth (natuurlijke graanproducten, fruitspreads en vruchtensappen) • Zonnatura (grote variëteit aan natuurlijke en biologische voedingsproducten) Premium Taste: • Beckers (avontuurlijke, smakelijke en eenvoudig te bereiden voedingsproducten) • Righi (authentiek Italiaanse snacks) 1
Zoals opgenomen in het Jaarverslag 2004
Authentiek Italiaanse keuken Leonardo Righi Managing Director van Righi “Puur door toeval toen ik een oude kast aan het restaureren was die van mijn overgrootmoeder was geweest, stuitte ik op een recept voor erbazzone. Dit was een bijna in vergetelheid geraakte culinaire traditie in de stad waar ik woon, Reggio Emilia in Noord-Italië. De regio Emilia geniet wereldwijde bekendheid vanwege zijn traditionele keuken. In een mum van tijd waren de door mij zelf gemaakte erbazzones niet aan te slepen in het restaurant van mijn vader. Mensen kwamen van heinde en verre om onze erbazzone te proeven. Deze wedergeboorte van een Italiaanse traditie was het begin van het bedrijf Righi begin jaren zeventig. Met enthousiasme en volharding zetten wij ons in om van het bedrijf een succes te maken en bouwden wij de reputatie op van authentieke voeding volgens moeders en grootmoeders recept. Tot op de dag van vandaag doen we er alles aan om de authenticiteit van onze producten te waarborgen. Elk jaar organiseer ik een diner voor de dames van Reggio die de traditie doen voortleven. We praten: zij brengen hun recepten mee en ik luister naar hun adviezen.
Totaal aantal medewerkers per 31 december
2005
2.314
2004
2.458
Kerncijfers Europe Branded in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Opbrengsten Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen EBITAE EBITAE-marge (als % van opbrengsten) Bijzondere posten (vóór belastingen) Bedrijfsresultaat (EBIT)
2005
2004
437,6
447,5
438,0 41,3
447,5 36,4
9,4%
8,1%
–2,9 38,4
–8,0 28,4
Met de overname door Wessanen was de continuïteit van het bedrijf Righi veiliggesteld, zo ook de identiteit en authenticiteit van onze producten. Het bedrijf blijft gevestigd in Reggio en wij hebben ons ten doel gesteld te groeien en internationaal uit te breiden met steun van het Wessanen-netwerk. Righi op zijn beurt versterkt Wessanens positie met een sterk merk dat staat voor authentieke producten van premiumkwaliteit.”
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
35
Europe Distribution
De Europese distributieorganisatie bestaat uit drie landen-units die distributieservices met toegevoegde waarde bieden aan natuurvoedingswinkels in het Verenigd Koninkrijk (Tree of Life UK), België en Nederland (Natudis).
Omzet Europe Distribution 2005 1 Speciaalzaken 99% 2 Supermarketen/mass markets 1%
Strategische focus Onze Europese distributiedivisie speelt in op de behoeften van lokale natuurvoedingswinkels in elk van onze Europese nationale markten. Deze divisie blijft lokale merken vermarkten en promoten, maar zal deze merken en labels ook onverminderd introduceren in andere Europese landen, met name in het segment van onafhankelijke leveranciers. De geloofwaardigheid van onze producten in dit kanaal is te danken aan de winkels zelf, die worden vertrouwd door de meer principieel ingestelde consument.
2 1
“Onze nieuwe trucks zijn grasgroen en rijden op koolzaadolie. Zij belichamen de Natudismissie die neerkomt op bevordering van een gezonde leefstijl met natuurlijke, biologische voedingsproducten die milieuvriendelijk zijn geproduceerd. Sinds de pioniersfase begin jaren tachtig is het bedrijf voortdurend uitgebreid en uitgegroeid tot wat het vandaag is: de drijvende kracht achter en een belangrijke wholesaler van natuurlijke en biologische voedingsproducten in Nederland.
Belangrijkste doelen 20051 • Integratie van magazijnactiviteiten van Distriborg België met die van onze logistieke partner • Verlaging werkkapitaal • Verbetering serviceniveaus • Coördinatie van pan-Europese productinitiatieven • Introductie van geselecteerde Europese merken in andere landen Belangrijkste ontwikkelingen 2005 • Integratie van Belgische distributieactiviteiten met activiteiten van Natudis • Verlaging van het werkkapitaal bij Tree of Life UK met 21% • Serviceniveau van Tree of Life UK verhoogd van 93% naar 95% • Restyling merk Molenaartje • Introductie van merken Kallo, Allos en Molenaartje in gezondheidssegment in het Verenigd Koningkrijk, via Tree of Life UK • Reorganisatie van Natudis • Belgische transportactiviteiten uitbesteed aan derde partij Belangrijkste doelen 2006 • Partnerships aangaan met marktpartijen ter verhoging van de consumentenbestedingen en professionalisering van winkelconcepten • Voortbouwen op succesvolle innovaties en belangrijke merken in nationale markten en via samenwerking tussen bedrijven • Ontwikkelen van category management ter ondersteuning van categoriegroei op winkelniveau • Installeren en vullen van innovatiepijplijn voor merken bestemd voor speciaalzaken • Betere benutting van schaalvoordelen en verlaging van brandstofverbruik door geoptimaliseerde routering en betere afhandeling van retourvrachten Belangrijkste merken voor natuurvoedingswinkels • De Rit • Molenaartje • Allos • Tartex • Bonneterre • Evernat • Dr. Ritter 1
Zoals opgenomen in het jaarverslag 2004
Nederlandse pionier op het gebied van natuurlijke en biologische voeding Nico Broersen General Manager Natudis
Totaal aantal medewerkers per 31 december
2005
379
2004
390
Kerncijfers Europe Distribution in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Opbrengsten Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen EBITAE EBITAE-marge (als % van opbrengsten) Bijzondere posten (vóór belastingen) Bedrijfsresultaat (EBIT)
2005
2004
131,6
133,3
132,0 5,9
133,3 4,9
4,5%
3,7%
–0,6 5,3
–2,7 2,2
Bij al onze innovaties gericht op verbetering van onze eigen merken in termen van kwaliteit, smaak en verpakking laten wij ons leiden door een gezonde leefstijl en zorg voor het milieu. Wij staan altijd en overal klaar voor onze klanten, de over het land verspreide speciaalzaken in natuurlijke en biologische voedingsproducten. Samen met hen hebben wij aan de basis gestaan van de ‘biologische beweging’ in Nederland. Natudis is een van de grootste wholesalers in het land met een uitgebreid aanbod van natuurlijke producten: voeding, vitaminen en cosmetica. We hebben ons category management en onze logistieke diensten toegesneden op de wensen van consumenten die niet alleen milieuvriendelijke producten willen, maar als maatschappelijk betrokken consumenten ook om ‘fair trade’-producten vragen. Wij helpen onze retailklanten hun business te verbeteren door bijvoorbeeld te adviseren bij de selectie en presentatie van hun productassortiment en door verstrekking van promotiemateriaal. Wij hebben ook een joint venture met leveranciers van verse en bakkerijproducten via de Natuurwinkel-franchise.”
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
778
2004
1.004
Belangrijkste doelen 20051 • Huismerkactiviteiten verder in lijn brengen met de Europese merkactiviteiten Belangrijkste ontwikkelingen 2005 • Omzetstijging bij Delicia, zowel autonoom als via nieuwe activiteiten • Merkinitiatieven chocoladeproducten voorbereid en gereed voor uitvoering in 2006 • Beperkte afstemming op merkactiviteiten Belangrijkste doelen 2006 • Implementatie van een programma voor omzetgroei • Uitvoering van een nieuw productontwikkelingsplan • Verlaging van kostenniveaus en verbetering van de output van de productielijnen 1
Zoals opgenomen in het jaarverslag 2004
Kerncijfers Europe Private Label in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Opbrengsten Opbrengsten vóór bijzondere posten bij constante wisselkoersen EBITAE EBITAE-marge (als % van opbrengsten) Bijzondere posten (vóór belastingen) Bedrijfsresultaat (EBIT)
Europe Private Label
Financiering
De Private Label Group van Wessanen bestaat uit de huismerkfabrikanten Dailycer (traditionele ontbijtgranen en innovatieve granenspecialiteiten met een hoge toegevoegde waarde) en Delicia (chocoladehagelslag en -vlokken). Op dit moment worden de Private Labelactiviteiten voorbereid op desinvestering.
De financieringsstrategie van Wessanen is erop gericht de financiering van het concern op lange termijn zeker te stellen en in dit kader de rentelasten te minimaliseren met zoveel mogelijk uitsluiting van valutaire risico’s. Uitgangspunten daarbij zijn het investeringsniveau en verwezenlijking van onze strategische doelen. De verbetering van de winst in 2005 heeft onze financieringsmogelijkheden verder verruimd.
Desinvestering Private Label-activiteiten Bij de publicatie van de jaarcijfers in februari 2006 maakte Wessanen het voornemen bekend om de Private Labelactiviteiten te desinvesteren. Op basis van ervaring en na uitvoerige analyse is gebleken dat verdere afstemming van deze productieactiviteiten op onze merkactiviteiten te veel tijd en middelen zou vergen. De desinvestering van Dailycer (Frankrijk, Verenigd Koninkrijk) en Delicia (Nederland) is thans in voorbereiding. Het desinvesteringsproces zal naar verwachting binnen de komende twaalf maanden worden afgerond.
Totaal aantal medewerkers per 31 december
2005
36
2005
2004
204,7
230,6
205,1 15,9
230,6 24,2
7,8%
10,5%
–0,2 15,7
–14.5 9,7
De nettoschuld bedroeg EUR 123 miljoen per ultimo 2005. In vergelijking met eind 2004 betekent dit een toename van de nettoschuld met EUR 26 miljoen, mede door dividenduitkeringen ten bedrage van EUR 44,5 miljoen. Valutaschommelingen met betrekking tot onze opnamen in USD verhoogden onze opnamen in euro’s met 27 miljoen in 2005. Dividend De winstverbetering heeft niet alleen positieve invloed op onze financieringsmogelijkheden, maar stelt Wessanen ook in staat om, naast uitvoering van haar acquisitiestrategie, het dividend structureel te verhogen. Derhalve zal Wessanen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, te houden op 20 april 2006, voorstellen om de dividenduitkering te verhogen tot EUR 0,65 per aandeel. Kasstroom uit operationele activiteiten De kasinstroom uit operationele activiteiten, vóór mutaties in werkkapitaal en voorzieningen, was positief en kwam uit op EUR 52,8 miljoen. Naast de impact van de verbeterde winstgevendheid in 2005 was er een positieve bijdrage van EUR 36,7 miljoen van het werkkapitaal, die deels teniet werd gedaan door per saldo een uitstroom van voorzieningen nu de belangrijkste herstructureringsprojecten de eindfase zijn ingegaan. Acquisities en desinvesteringen De kasstroom uit investeringen, acquisities en desinvesteringen bleef beperkt tot een uitstroom van EUR 8,5 miljoen. De belangrijkste kasstromen hadden betrekking op de acquisitie van Righi en de desinvestering van Gelderland Frischwaren. Op de schaal van 0,8–1,2 keer de omzet lag de acquisitieprijs van Righi dichter bij de laagste waarde.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Solvabiliteit en financiering De solvabiliteit per ultimo 2005 was 49,3% (ultimo 2004: 48,5%). Het eigen vermogen ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij bedroeg EUR 484,1 miljoen. Ultimo 2005 bestond onze rentedragende schuld voornamelijk uit variabel rentende opnamen ten bedrage van USD 100 miljoen en EUR 33,2 miljoen uit hoofde van een kredietfaciliteit ten bedrage van EUR 250 miljoen met een looptijd van drie jaar, en uit kapitaallease. De kredietfaciliteit vervalt in juni 2007 en staat volledig ter beschikking van Wessanen. De overeenkomst ter zake van deze kredietfaciliteit is gebruikelijk voor dit type faciliteit en gebaseerd op de winstgevendheid van Wessanen. Valutarisico’s Nagenoeg alle valutarisico’s uit hoofde van operationele transacties worden afgedekt met financiële instrumenten. Deze risico’s hebben voornamelijk betrekking op de US dollar en het Britse pond sterling. Alle dochterondernemingen verrichten hun transacties door intern gebruik te maken van de vergaand gecentraliseerde afdeling Corporate Treasury, die deze risico’s op geconsolideerde basis beheerst. De waardestijging van de US dollar in 2005 had een minimaal effect op ons nettoresultaat. Het effect van schommelingen in de koers van US dollar en euro in 2006 zal naar verwachting beperkt zijn, en daarmee ook een beperkte invloed hebben op Wessanen’s totale resultaat. Ten aanzien van de balans is onze strategie erop gericht de impact van schommelingen in de waarde van vreemde valuta’s op ons eigen vermogen zoveel mogelijk te minimaliseren. Daarom worden – voor zover mogelijk – al onze dochtermaatschappijen buiten de eurozone zoveel mogelijk met lokale valuta gefinancierd. Ons beleid voorziet niet in afdekking van conversierisico’s die voortvloeien uit omrekening van balansen van buitenlandse ondernemingen naar euro’s. Deze verschillen worden verwerkt in het geconsolideerde eigen vermogen per ultimo jaar. In 2005 was er sprake van een positief valutaconversie-effect van EUR 14,7 miljoen, voornamelijk omdat de US dollar per einde jaar met 12% tegenover de euro was gestegen vergeleken met ultimo 2004. Renterisico In 2005 steeg de korte rente in de VS aanzienlijk, hetgeen Wessanen’s rentelasten beïnvloedde aangezien het merendeel van onze huidige schuldenportfolio in USD luidt. De EBITDAE /interest-ratio, exclusief de bijzondere bate van de renteswap in 2004, gaf opnieuw een verbetering te zien van 7,5 tot 12,2 beduidend boven de door ons nagestreefde minimale verhouding van 6.
37 Teneinde het aan de USD gerelateerde renterisico te minimaliseren, besloot Wessanen in juli 2005 om een IRS-contract (Interest Rate Swap) te sluiten ten bedrage van USD 100 miljoen met een looptijd van 10 jaar. Effectief heeft Wessanen via deze IRS de rentevoet voor opname van USD 100 miljoen vastgesteld op 4,51% voor de periode 2005–2015, terwijl in dezelfde periode over hetzelfde nominale bedrag rente wordt ontvangen tegen het LIBORtarief. Op deze in juli 2005 gesloten IRS passen wij hedge accounting toe, omdat ten aanzien van dit derivaat is vastgesteld dat het uitermate effectief is in het compenseren van veranderingen in de reële waarde van de afgedekte post. Uit hoofde van deze boekhoudkundige verwerkingsmethode hebben wij per 31 december 2005 een actief van EUR 2,5 miljoen voor nietgerealiseerde brutowinst op dit derivaat opgenomen in de afdekkingsreserve binnen het totale eigen vermogen. Ook in de toekomst zal het beleid van Wessanen erop gericht blijven de geprojecteerde rentelast deels voor de langere termijn vast te leggen, zodat er sprake is van een gezonde rentedekkingsverhouding. Wij sluiten geen termijncontracten voor handelsdoeleinden.
Ontwikkeling nettoschuld in miljoenen euro 300 250 200 150 100 50 0
2001
2002
2003
2004
2005
Nettoschuld/EBITDAE ratio Nettoschuld gedeeld door EBITDAE 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0
2002
2003
2004
2005
Solvabiliteitsratio Eigen vermogen ter beschikking aan aandeelhouders van de moedermaatschappij als % van het totale vermogen 60 50 40
Uitgaande van het huidige schuldniveau en de toepassing van het Interest Rate Swap-instrument, voorzien wij voor 2006 een vergelijkbaar rentelastniveau. Treasury risico-management Teneinde onvoorziene risico’s voortvloeiend uit de back-upsystemen en medewerkers van de afdeling Treasury substantieel te verkleinen, besloot Wessanen een outsourcing-overeenkomst te sluiten met Bank of America voor een beheersysteem en administratieve diensten inzake treasury-activiteiten. Het nieuwe treasurybeheersysteem is in 2005 met succes geïmplementeerd.
30 20 10 0
2001
2002
2003
2004
2005
2004
2005
Interest cover ratio EBITDAE gedeeld door nettorente derden 15,0
10,0
5,0
2001
2002
2003
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Risicomanagement en interne beheersing
38 Wessanen kiest voor een proactievebenadering van risicomanagement en interne controle. Het management van Wessanen onderkent dat met elk bedrijfsproces een zeker risico is gemoeid. Risicobeheersings structuur en -systeem moeten daarom voldoende effectief en robuust zijn om beheersingsrisico’s te kunnen identificeren. Om die reden heeft het risicomanagement systeem van Wessanen de volgende doelstellingen: vergroting van het besef van risico’s binnen de organisatie, formalisering van een gemeenschappelijk risicomanagementproces binnen Wessanen, realisatie van transparantie en toepassing van een aantoonbaar gestructureerde benadering van risicomanagement. Het risicomanagement systeem is zo ingericht dat de Concerndirectie van Wessanen haar strategische doelen kan verwezenlijken binnen een beheersbaar risicoprofiel. De Concerndirectie van Wessanen is verantwoordelijk voor het formuleren van zowel risicomanagementbeleid als -strategie. Het senior management en de werkmaatschappijen zorgen voor de risicobeoordeling, stellen actieplannen op en voeren de interne-controleprocedures uit. De Audit Commissie ziet als onafhankelijk orgaan en commissie van de Raad van Commissarissen toe op de risicomanagement- en controleactiviteiten teneinde de Raad van Commissarissen getrouw te kunnen informeren over het totale proces van risicomanagement en interne beheersing. Enige aanpassing of verbetering van betekenis van het risicomanagement en controlesysteem wordt besproken met de Audit Commissie en de Raad van Commissarissen.
Verdeling van verantwoordelijkheden binnen risicomanagement
Raad van Commissarissen
• Supervisie risico’s • Toezicht op financiële verslaggeving • Goedkeuring risicomanagement doelen en -strategie
Audit Commissie
• Volgt activiteiten • Ondersteunt RvC • Evalueert resultaten risicomanagement
Concerndirectie
• Formuleert strategische, operationele en financiële doelstellingen • Formuleert risicobeleid • Bepaalt risicomanagement strategie • Rapporteert over evaluatie van risicomanagement en interne beheersing
Werkmaatschappijen
• Dragen zorg voor risicomanagement • Zien toe op internebeheersingsproces • Maken risicobeoordeling • Voeren actieplan uit
In 2005 hebben wij met goedkeuring van Audit Commissie en Raad van Commissarissen ons risicomanagementproces verbeterd en een concernbreed Framework voor Internal Control ontwikkeld. Versterking risicomanagementproces Wessanen heeft een op COSO ERM1 gebaseerd risicomanagementproces geïmplementeerd teneinde een gecoördineerde benadering van risicomanagement mogelijk te maken. Gedurende 2005 zijn potentiële risico’s – marktgerelateerd, operationeel, financieel, strategisch en gericht op wet– en regelgeving – in kaart gebracht met behulp van risicobeoordelingen die zijn uitgevoerd door de managementteams van de diverse werkmaatschappijen. De uitkomsten van elke beoordeling vormen een risicoregister. Ter verdere verbetering van het risicomanagementproces worden de risico’s en toepasselijke controles voortdurend geëvalueerd. Daarom heeft elke werkmaatschappij een systeem dat waarborgt dat risicobeoordelingen regelmatig worden uitgevoerd, dat de risicoregisters worden bijgehouden en de resulterende actieplannen goedgekeurd en herzien. Scoresysteem voor risico-inschatting De geïdentificeerde risico’s worden geëvalueerd met een scoresysteem aan de hand waarvan de Concerndirectie de waarschijnlijkheid van het risico, alsmede de mogelijke impact daarvan op de EBIT (in %), kan beoordelen en prioriteiten kan stellen. De afdeling Internal Audit rapporteert eventuele bevindingen aan de Concerndirectie. De Audit Commissie van de Raad van Commissarissen heeft kennisgenomen van de uitkomsten van alle risicobeoordelingen. In 2004 stelde Wessanen een procedure in voor het management van de werkmaatschappijen die hierop neerkomt dat zij een aan de Concerndirectie gerichte Letter of Representation (LOR) tekenen, met als inhoud nadere informatie over de verantwoordelijkheid voor ontwerp en werking van financiële procedures en een beschrijving van financiële-verslaggevingsrisico’s ten behoeve van de Managing Director en Financial Director van elke werkmaatschappij. Deze controleprocedure regelt onder andere vooral de verantwoordelijkheden binnen het risicomanagementproces.
1
COSO-ERM: The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO) - Enterprise Risk Management, the Integrated Framework
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Wessanen Framework voor Internal Control (FIC) In 2004 maakte Wessanen diverse organisatorische aanpassingen bekend ter versterking van de aansturing van het concern, zoals de introductie van de Internal Audit department. Met het oog op verdere verbetering van de aansturing begon Wessanen in 2005 met de ontwikkeling van een uniform Framework of Internal Control (FIC). Het Wessanen FIC is ontwikkeld op basis van het COSO ERM model in samenwerking met de werkmaatschappijen van Wessanen. Dit framework geeft voor geheel Wessanen een duidelijk beeld van de vereiste controleactiviteiten in verband met de belangrijkste procesrisico’s binnen de belangrijkste bedrijfsfuncties. Het doel van deze controleactiviteiten is drieledig: een efficiënte en effectieve bedrijfsvoering, betrouwbare financiële verslaggeving en naleving van wet- en regelgeving. De eerste fase in de ontwikkeling van dit framework, dat zes belangrijke bedrijfsprocessen bestrijkt, is eind 2005 afgerond. In 2006 worden de internecontrolesystemen van de afzonderlijke werkmaatschappijen getest om na te gaan of de framework-controles naar behoren functioneren. Ook zullen actieplannen worden opgesteld ter verbetering van de interne controle in lijn met het framework. Uitkomsten risicobeoordeling bevestigen risicomanagement De risico’s komende uit het risicomanagementproces zijn als volgt ingedeeld: operationeel, marktgerelateerd, financieel, strategisch en gericht op wet- en regelgering. Zie pagina 40 voor een gedeteilleerd overzicht.
39 Op basis van de uitkomsten van de risicobeoordeling werkt Wessanen aan verdere versterking van haar risicomanagement en controlesystemen. Alle interne beheersingssystemen, hoe goed ook ontworpen, hebben intrinsieke beperkingen en kunnen slechts redelijke zekerheid bieden dat de jaarrekening vrij van fouten is. Gezien de aangebrachte verbeteringen en gegeven ons onverminderde streven om de interne beheersingsprocedures verder verbeteren, is Wessanen van mening dat de financiële beheersingssystemen per ultimo 2005 in alle materiële aspecten effectief functioneren. In 2006 zal Wessanen onverminderd doorgaan met het aanbrengen van verbeteringen in haar systeem voor risicomanagement en interne beheersing. Risicomanagement en interne beheersing: 2006 en daarna Voor toekomstige managementbeslissingen is het van essentieel belang dat risico’s en toepasselijke interne beheersing continu worden beoordeeld. Wessanen zal haar risicomanagementproces en haar internebeheersingframework voortdurend verbeteren, enerzijds vanwege de aansturing van het concern en anderzijds ter ondersteuning van de realisatie van de ondernemingsdoelstellingen. Een van de belangrijkste doelen voor volgend jaar is de Wessanen-brede implementatie van het Framework voor Interne Controle (FIC). De output van FIC is een onderdeel van de Letter of Representation (LOR) getekend door de Managing Director en de Financial Director van elke werkmaatschappij. De afdeling Internal Audit zal de implementatie ondersteunen door in het kader van de reguliere review van de werkmaatschappijen beoordelingen uit te voeren.
Risico’s in de hand houden Arie Bast Hoofd Internal Audit “Wanneer we aan potentiële risico’s denken, gaan de gedachten al snel uit naar financiële risico’s, maar bedrijven zien zich geconfronteerd met uiteenlopende soorten risico’s. Zo zijn er operationele en strategische risico’s zoals een te hoge of te lage productiecapaciteit of te hoge/lage voorraadniveaus. Dit soort situaties zouden ernstige gevolgen kunnen hebben voor de klanttevredenheid met als uiteindelijk resultaat verlies van business. Een ander potentieel risico met alle mogelijke gevolgen vandien is uitval van een ITsysteem. Binnen Wessanen variëren de risico’s van bedrijf tot bedrijf en afhankelijk van het type bedrijf zijn de risico’s merk-, distributie- of productiegerelateerd. In 2005 hebben wij de belangrijkste risico’s voor elk van onze bedrijven geïdentificeerd, inclusief de waarschijnlijkheid en de mogelijke gevolgen van deze risico’s. Het uitgangspunt is risicomanagement te verankeren in de werkmaatschappijen maar ook op centraal niveau. De volgende stap is implementatie van interne controleprocedures om dergelijke risico’s te minimaliseren of uit te sluiten. Dit is het strategisch doel voor 2006. In feite zijn het de werkmaatschappijen zelf die deze controls moeten aanbrengen. Internal Audit helpt door procedures te ontwikkelen en ondersteuning te bieden, zodat deze controls consequent en systematisch worden geïmplementeerd. Het is de taak van de Internal Auditor om de effectiviteit van Wessanens procedures en processen voor risicomanagement objectief en systematish te beoordelen en te verbeteren. Risicomanagement is onlosmakelijk verbonden met de ‘corporate governance’-vereisten voor transparantie en openheid. Bovendien is risicomanagement een wettelijke vereiste voortvloeiend uit de Code Tabaksblat die in 2003 van kracht is geworden in Nederland.”
Stroomdiagram risicobeoordeling
Formulering doel
Identificatie risico
Prioritering
Analyse
Planning actie
Implementie
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Type risico
Definitie
Operationeel
Het risico van verlies als gevolg van enerzijds inadequate of falende interne processen, mensen en systemen en anderzijds externe gebeurtenissen zoals brand, overstroming of andere calamiteiten die impact hebben op fysieke activa.
40 Geïdentificeerde risico’s van belang
Respons
Kwaliteit personeel
Verdere versterking van de organisatie en verbetering van de kwaliteit van managementteams via Management Development Program en toepassing van Executive Performance Commitment Cycle.
Innovatie
Diverse initiatieven, zowel op centraal niveau als binnen de werkmaatschappijen, gericht op vergroting van ons inzicht in de markt en verhoging van het tempo van innovatie. Installatie van European Innovation Board en categorieinnovatiemanagers.
ICT
Implementatie van een mondiale ICT-infrastructuur voor communicatie en samenwerking Implementatie van nieuwe applicaties ter verbetering van bedrijfsprocessen
Marktgerelateerd
Bij de evaluatie van marktrisico’s beoordeelt Wessanen de gevoeligheid van het concern voor onvoorziene economische veranderingen, de mate van afhankelijkheid van belangrijke leveranciers en klant en, de bijzonderheden van de industrie waarin wij operen en onze eigen productportfolio
Productiefouten en terugroepacties
Tegelijk met de versnelde ontwikkeling van nieuwe producten formaliseerde Wessanen de productveiligheidscontroles en de terugroepprocedures en bracht deze in lijn met het Wessanen Framework voor Interne Controle.1
Verlies van klanten
Verbetering van klantenserviceniveaus door reorganisatie en herstructurering van bedrijfsprocessen voor een betere afstemming op de klant- en marktvraag. Het management van Wessanen volgt een strategie gericht op het vinden van nieuwe klanten en omzetkansen
Schommelingen in prijs grondstoffen en brandstof
Veranderende markttrends
Continue focus op kostenreducties, productinnovatie, en procesefficiency. Optimalisatie van de aansturing van de leveringsketen bij de distributieactiviteiten door het delen van best practices (logistieke Balanced ScoreCard) en door verbetering van de distributiestructuur. Uitgebreid consumenten- en marktonderzoek voor inzicht in markttrends en consumentvoorkeuren. Uitgebreid consumenten- en marktonderzoek om marktontwikkelingen en consumententrends op de voet te volgen Herpositionering van de belangrijkste merken zodat consumenten kunnen bieden een relevant en herkenbaar assortiment kan worden geboden. Nieuwe merk- en marktstrategieën worden ontwikkeld om gelijke tred te kunnen houden met de ontwikkeling van markttrends.
Financieel
Strategisch
Wessanen volgt specifieke (valutaCreditnota’s en interestgerelateerde) financiële en treasury-risico’s centraal en probeert deze zoveel mogelijk in de hand te houden. Deze risico’s zijn gedetailleerd beschreven in het hoofdstuk Financiering. Strategische risico’s zijn risico’s die voortvloeien uit strategische beslissingen en activiteiten, die 1) niet in lijn zijn met de hogere doelstellingen van het concern en/of 2) niet zijn afgestemd op en ondersteuning bieden voor missie en visie van het concern.
Acquisitieen desinvesteringsactiviteiten
Centralisering van financieel management door het opzetten van Financial Shared Service Centers in zowel Noord-Amerika als Europa. Gestandaardiseerde controleprocedures voor creditnota’s.
De strategie van Wessanen is gebaseerd op drie parallelle elementen: 1) focus op authentieke Health- en Premium Taste- voeding, 2) een evenwichtige balans tussen de Amerikaanse en Europese activiteiten en 3) een hoger percentage omzet uit merkactiviteiten Verdere herstructurering en acquisities gericht op stroomlijning en uitbreiding van de bedrijfsactiviteiten. Acquisities en desinvesteringen worden gemonitord door de Concerndirectie en stafafdelingen van Wessanen. Beslissingen worden genomen op basis van een set financiële en strategische criteria die in samenspraak met de Raad van Commissarissen zijn vastgesteld. Innovatie staat hoog op de agenda van alle managementteams.
WetDeze risicocategorie heeft en regelgeving betrekking op risico’s voortvloeiend uit de naleving van toepasselijke wet- en regelgeving door Wessanen.
1
De Corporate Company Code (Code of Conduct) geeft aan dat van toepassing zijnde wet en regelgeving.
Hoewel de werkmaatschappijen van Wessanen productkwaliteit als een waarschijnlijk risico aanmerkten, zag het concern zich in 2005 niet geconfronteerd met enige productiefout of terugroepactie van betekenis
Disclaimer Aan de in dit jaarverslag opgenomen lijst van geïdentificeerde risico’s mag geen 100% zekerheid worden ontleend. Het niet vermelden van enig risico sluit niet uit dat dit risico alsnog plaatsvindt.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Duurzaamheid
41 Wessanen is vastbesloten om bij te dragen aan duurzame ontwikkeling binnen al haar bedrijven. Wij maken voortdurend een afweging tussen de belangen – economisch, sociaal, ecologisch – van al onze stakeholders en laten ons daarbij leiden door zowel de positieve effecten van onze activiteiten als een minimale belasting van het milieu. Twee jaar geleden begon Wessanen met de opzet en invoering van haar duurzaamheidsbeleid. Sindsdien is een aantal stappen gezet om de belangrijkste duurzaamheidsthema’s in de organisatie in te bedden. 2004 • Op basis van een grondige studie naar duurzaamheidsaspecten binnen de gehele Wessanen-organisatie werd het Wessanen-duurzaamheidsbeleid1 geformuleerd. • De gedragscode van Wessanen1 werd geformuleerd, die eveneens elementen bevat met betrekking tot duurzame ontwikkeling. In 2005 werd een verbeterproject gestart om de wereldwijde toepassing te intensiveren. • Er ging een project van start dat concernbreed leren mogelijk maakte via ons wereldwijde intranet. 2005 • De top 60 senior managers van Wessanen namen deel aan een workshop die hun inzicht in onderwerpen rond duurzaamheid heeft vergroot. • Duurzaamheid is de projectstatus ontstegen en geïntegreerd in de activiteiten van alledag, waardoor een integrale benadering is gewaarborgd. • Er werd een tool geïntroduceerd waarmee kennis van processen kan worden gedeeld. Dit bevordert een geïntegreerde benadering van business excellence (beheersystemen voor kwaliteit, voedselveiligheid, milieu, veiligheid en gezondheid). • We hebben ons aangesloten bij de Stichting Duurzame Voedingsmiddelenketen2, die zich inzet voor de promotie van duurzaam ondernemen door bekende Nederlandse bedrijven uit alle onderdelen van de leveringsketen met elkaar in contact te brengen en te inspireren. • We hebben een Sustainability Board ingesteld, onder voorzitterschap van onze CEO, als orgaan dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van ons duurzaamheidsbeleid. • Er werden met duurzaamheid samenhangende doelstellingen opgenomen in onze corporate Balanced Scorecard. • De implementatie van ISO 9001 en 14001 maakt goede voortgang. • We ontwikkelden een rapportagekader en voltooiden een pilotproject op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving.
1
2
Beschikbaar op onze website www.wessanen.com Meer informatie op: www.duvo.nl
Voor 2006 zijn de volgende doelen gesteld: • Focus op een geïntegreerde, procesgestuurde benadering van Business Excellence. • Eind 2006 moet 90% van onze bedrijven ISO-gecertificeerd zijn. • In september 2006 zal Wessanen haar eerste Duurzaamheidsverslag publiceren.
Duurzaamheidsverslag Marlotte Herweijer Corporate Quality Consultant ‘Bij Wessanen leeft het besef dat ons succes en voortbestaan op de lange termijn in belangrijke mate mede worden bepaald door ons maatschappelijk en milieugedrag. Duurzaamheid is nauw verbonden met onze bedrijfsstrategie gericht op authenticiteit. De uitdaging die wij ons stellen, is ontwikkeling van een duurzaamheidsbeleid dat waarde toevoegt aan de gehele organisatie. Werkend vanuit een afgeslankte, slagvaardige organisatie is het zaak goed te overwegen waaraan we tijd besteden. Wessanen neemt haar verantwoordelijkheid in de leveringsketen meer dan serieus. Vanuit het perspectief van duurzaamheid opereert het concern in verschillende hoedanigheden binnen de leveringsketen: als producent, als distributeur en als eigenaar van merken. En omdat duurzaamheidsaspecten vaak zijn gekoppeld aan sociaal-culturele percepties wordt duurzaamheid een criterium dat voor de ontwikkeling van beleid dat voor de gehele organisatie van belang is. Vandaar dat we voor een praktische benadering van ons duurzaamheidsbeleid kiezen. Het is van belang de vaart erin te houden en niet verstrikt te raken in eindeloze discussies over de juiste benadering. Ons eerste duurzaamheidsverslag is een goed voorbeeld. Eerst stellen we vast hoe de werkmaatschappijen presteren ten aanzien van diverse duurzaamheidsaspecten; vervolgens formuleren we targets om verdere invulling te geven aan ons duurzaamheidsbeleid. En natuurlijk streven we naar transparantie ten aanzien van onze performance. Wij gaan stap voor stap te werk.’
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
42
Medewerkers
Op basis van Wessanens corporate HRstrategie wordt momenteel een wereldwijde HR-standaard ontwikkeld. Uiteindelijk moet dit resulteren in een generieke HR-benadering die een uitgekiende balans tot stand brengt tussen HR-beleid dat centraal wordt ontwikkeld en mondiaal toegepast, en HR-beleid dat lokaal wordt ontwikkeld op basis van lokale wetgeving en de plaatselijke marktsituatie. In 2005 werd de wereldwijde HR-agenda van Wessanen bepaald door de noodzaak om van de onderneming een goed presterende organisatie te maken en daarnaast een uitdagende cultuur te creëren. Vandaar dat de focus lag op ontwikkeling van managementcompetenties, uitwerking van een concurrerend beloningsbeleid voor het senior management, identificatie van talent en uitstippeling van hun carrièrepad, en de ontwikkeling van een wereldwijd managementperformancesysteem. Bovendien heeft het behoud van ervaren medewerkers hoge prioriteit en strategisch belang, waarbij dit proces in goede banen wordt geleid door programma’s met als gemeenschappelijk thema: ‘Jij maakt het verschil’.
Medewerkers per land 1 Nederland 9,6% 2 België 2,1% 3 Frankrijk 24,8% 4 Verenigd Koninkrijk 5,1% 5 Duitsland 5,6% 6 VS en Canada 52,0% 7 Italië 0,8%
Leiderschapsontwikkeling Wessanens nieuwe model voor leiderschapscompetenties definieert gedrag dat van alle senior managers wordt verwacht. Het model gaat uit van onze ambities en kernwaarden en vertaalt deze in gedragsregels die voor onze senior managers gelden. De leiderschapscompetenties fungeren ook als vertrekpunt voor de selectie en ontwikkeling van potentiële kandidaten voor de positie van senior manager binnen de organisatie. In de toekomst zal de selectie voor vacante posities in gelijke mate worden bepaald door enerzijds ervaring en staat van dienst en anderzijds leiderschaps- en professionele competenties.
7 6
1
2
3 4 5
Aantal medewerkers per 31 december Europa
waarvan in Nederland
NoordAmerika
Totaal
2005 totaal huidige activiteiten* North America Branded North America Distribution Europe Branded Europe Distribution Europe Private Label
3.532* – – 2.314 379 778
705* – – 326 175 143
3.817 508 3.309 – – –
7.349* 508 3.309 2.314 379 778
2004 totaal huidige activiteiten* North America Branded North America Distribution Europe Branded Europe Distribution Europe Private Label
3.909* – – 2.458 390 1.004
756*
4.536* 520 4.016 – – –
8.445* 520 4.016 2.458 390 1.004
– 376 183 140
* Mede inbegrepen concernstaf (31 december 2005: 61, 31 december 2004: 57)
In 2005 hebben de top 100 senior managers van Wessanen een ‘upward appraisal’-programma gevolgd met als doel feedback te krijgen van hun directe medewerkers op hun functioneren ten aanzien van leiderschapscompetenties. Dit Upward Appraisal Scheme wordt een jaarlijks terugkerend programma, dat resulteert in targets voor individuele en teamverbetering; deze targets worden opgenomen in het persoonlijke Leadership Development Model en de Balanced Scorecard, twee methodieken voor het meten van prestaties. De ontwikkeling en implementatie van een integrale opleidingsstrategie op basis van de uitdagingen die ten grondslag liggen aan het leiderschapscompetentiemodel, is uitgesteld en krijgt nu prioriteit in 2006. Management Development Onze leidende positie valt of staat met succesvolle bijdragen van onze medewerkers. Onze jaarlijkse Management Development Review is een essentieel managementproces, onder persoonlijke begeleiding van de leden van onze Concerndirectie, dat individuele prestaties en ontwikkeling koppelt aan huidige en toekomstige bedrijfsdoelen. Het inzicht dat we hebben verworven in de huidige sterkten en zwakten van ons senior management en de organisatie als geheel, heeft geleid tot actieplannen die twee doelen dienen: voldoende talent voor onze toekomstige behoeften en uitstippeling van opvolgingstrajecten voor zelfs de hoogste niveaus binnen de organisatie. Iedere senior manager heeft individuele feedback gekregen vanuit het proces en op basis van de uitkomsten. De Management Development Review is bovendien in beknopte vorm besproken met de Selectie-, Benoemings- en Honoreringscommissie van de Raad van Commissarissen. Performance management In 2004 hebben we voor het eerst de Wessanen Performance Commitment Cycle toegepast binnen de organisatie. De Employee Performance Commitment (EPC) is een belangrijke tool voor verwezenlijking van de doelstellingen die de Concerndirectie voor Wessanen heeft geformuleerd, vooral omdat managers en medewerkers dankzij de EPC over de middelen beschikken om te excelleren en hun eigen presteren te managen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Het EPC-proces is een continue cyclus die drie belangrijke elementen bij elkaar brengt: • Formulering en bewaking van prestatiedoelen • Beoordeling van competenties en planning van persoonlijke ontwikkeling • Algehele evaluatie en beoordeling van de prestaties per ultimo jaar De EPC ondersteunt andere belangrijke processen binnen Wessanen, waaronder carrièreplanning via de Management Development Reviews (MD Reviews), de identificatie van veelbelovende managers en de bepaling van variabele beloning, zoals betalingen in het kader van het Wessanen Short Term Incentive Plan (STIP). In 2006 zullen alle medewerkers van Wessanen werken volgens deze gemeenschappelijke methodiek van performance management. Beloningsbeleid voor senior management In 2005 hebben we de methodieken voor beloning van Wessanen-managers uitgebreid doorgelicht en de normen voor senior managers herzien. Met het nieuwe beloningsbeleid, dat in 2006 wereldwijd zal worden ingevoerd, beoogt Wessanen meer helderheid, transparantie, consistentie en rechtvaardigheid in haar beloningsbeleid. Deze waarden worden gezien als belangrijke factoren voor bevordering van een op verdiensten gebaseerde cultuur binnen Wessanen, waarbij medewerkers worden beloond en bevorderd op basis van tastbare en meetbare resultaten. In het kader van het nieuwe beleid krijgen medewerkers van Wessanen duidelijke feedback op zowel hun prestaties als de gemaakte afspraken. Voor meer informatie over beloning zie onze website www.wessanen.com.
43 Gedragscode In 2005 heeft Wessanen een nieuwe Gedragscode ingevoerd met richtlijnen voor alle medewerkers. De Gedragscode van het concern bestaat uit vier onderling samenhangende delen: • • • •
Onze missie Onze kernwaarden Onze zakelijke principes Onze richtlijnen
Tegelijk met de Gedragscode is er een klokkenluidersregeling ingevoerd, waarvan alle medewerkers op de hoogte zijn gesteld. De integrale Gedragscode kan worden gedownload van Wessanens website. Werknemersoverleg (Europese Ondernemingsraad) Overleg en medezeggenschap De implementatie van de nieuwe organisatiestructuur bij veel Europese bedrijven is uitgevoerd in nauw overleg met de Europese Ondernemingsraad. De Ondernemingsraad heeft bijgedragen aan dit proces door extra aandacht te vragen voor de menselijke aspecten van een dergelijke reorganisatie. Verder besprak de Europese Ondernemingsraad zijn eigen rol en structuur met betrekking tot overleg en medezeggenschap, met als oogmerk de Europese medewerkers op de best mogelijke wijze te vertegenwoordigen. In 2006 vinden ondernemingsraadverkiezingen plaats op lokaal, nationaal en Europees niveau. In september 2006 publiceert Wessanen een online duurzaamheidsverslag. Dit verslag zal ook ingaan op zaken als werkgelegenheid, arbeidsverhoudingen, training, opleiding en persoonlijke ontwikkeling.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Corporate Governance
44 Al in 2003 heeft Wessanen de ‘corporate governance’-initiatieven van de Commissie Tabaksblat overgenomen en het concern onderschrijft dan ook de principes en best practices van de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur. De enige grote uitzondering is inmiddels opgelost tijdens de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders door schrapping van Artikel 11 uit de statuten van Koninklijke Wessanen nv.
In 2005 is goede voortgang geboekt door opheffing van de limiet voor overdracht van aandelen mét de bijbehorende stemrechten. De principes en best practices van de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur zijn nu integraal geïmplementeerd. De conclusies in het rapport van de commissie-Frijns (Monitoring Commissie Corporate Governance) hebben als uitgangspunt gediend voor het in Control Statement. ‘Corporate governance’-structuur Wessanen De governance-structuur van Wessanen is in overeenstemming met de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur (de Code). Principes en ‘best practice’bepalingen met betrekking tot: • De Algemene Vergadering van Aandeelhouders • De Raad van Commissarissen • De Concerndirectie • De externe en interne accountantscontrole zijn gepubliceerd, hetzij intern hetzij extern. Alle relevante documentatie waaruit naleving van de Code blijkt en die de ‘corporate governance’-structuur van Wessanen toelicht, is voor stakeholders en anderen beschikbaar op de website van Wessanen (www.wessanen.com). Deze documentatie bevat ook een gedetailleerd overzicht van de naleving per ‘best practice’.
Rol en verantwoordelijkheden Concerndirectie De Concerndirectie, verantwoordelijk voor het bestuur van de onderneming, bestaat uit vier leden die worden benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor een periode van vier jaar. In het directieverslag op pagina 24 tot 45 rapporteert de Concerndirectie over de strategie en doelstellingen van de vennootschap, welke ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen zijn voorgelegd. Zoals uiteengezet op de pagina’s 38 tot 40, heeft de adequate werking van het interne risicomanagement en controlesysteem de voortdurende aandacht van de Concerndirectie. Een gedragscode, een klokkenluidersregeling en een openbaarmakingsbeleid zijn onderdeel daarvan – stuk voor stuk voorbeelden van de verantwoordelijkheid die het concern neemt voor verbetering van de transparantie binnen Wessanen. De gedragscode van Wessanen behelst onze missie, onze kernwaarden, onze ondernemingsprincipes en richtlijnen voor goed gedrag. Met het oog op verdere implementatie van de gedragscode ontwikkelde Wessanen in 2005 een beheersingssysteem dat waarborgt dat nieuwe medewerkers middels een training kennisnemen van de gedragscode. Beloningsbeleid Het beloningspakket van de Concerndirectie wordt samengesteld door de Selectie-, Benoemings- en Honoreringscommissie van de Raad van Commissarissen en bestaat uit een basissalaris, een short-term incentive en een long-term incentive. Dit pakket is volledig in overeenstemming met de uitgangspunten van de Code. Details van de beloning zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening op de pagina's 65 tot 69. Deze informatie is tevens beschikbaar op onze website. De Concerndirectie vermijdt iedere schijn van belangenverstrengeling. In lijn met de Code is een ‘reglement privébeleggingen’ van toepassing op bestuurders en toezichthouders. In 2005 voldeden alle directeuren aan de bepalingen van het reglement privébeleggingen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Concerndirectie
Rol en verantwoordelijkheden Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid van de onderneming zoals uitgevoerd door de Concerndirectie. Daarnaast fungeert de Raad als adviesorgaan voor de Concerndirectie. De leden van de Raad van Commissarissen worden benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor een periode van vier jaar. De werkwijze en het profiel van de Raad van Commissarissen, alsmede van de subcommissies, zijn vastgelegd in een reglement. Het verslag van de verrichte werkzaamheden in het verslagjaar is te vinden op de pagina’s 46 en 47. De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat alle benodigde expertise om te komen tot een goede taakuitvoering aanwezig is en de leden onafhankelijk en kritisch ten aanzien van elkaar, het bestuur of welk onderwerp dan ook kunnen opereren. De beloning van de commissarissen is niet afhankelijk van de winst van de vennootschap. De Raad van Commissarissen van Wessanen bestaat momenteel uit vier leden. Gezien de omvang van de Raad van Commissarissen is de onderneming volgens de Code niet verplicht afzonderlijke subcommissies in te stellen. Wessanen hecht belang aan een goede besluitvoorbereiding en -vorming en heeft ervoor gekozen twee afzonderlijke commissies in te stellen, die in lijn met de Code zijn ingericht. Dit zijn de Audit Commissie en de Selectie-, Benoemingsen Honoreringscommissie. Algemene Vergadering van Aandeelhouders De Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) wordt ten minste één keer per jaar gehouden. Tijdens deze vergadering worden de jaarresultaten van de onderneming besproken. Alle andere aandeelhoudersvergaderingen hebben een algemener karakter. Aandeelhouders kunnen de Concerndirectie of Raad van Commissarissen verzoeken bepaalde onderwerpen op de agenda te plaatsen. Deze verzoeken zullen worden ingewilligd, wanneer deze voldoen aan de in de statuten genoemde voorwaarden. Wessanen faciliteert het stemmen op afstand via proxy-voting. Zodra dit vanuit financieel oogpunt haalbaar is, zal tevens de mogelijkheid worden geboden tot elektronisch stemmen. Als lid van de Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders hecht Wessanen veel belang aan hechte relaties met haar aandeelhouders en het creëren van aandeelhouderswaarde. Dit verklaart waarom Wessanen lid is van voornoemde stichting. Dit kanaal vergemakkelijkt het contact tussen de
45 onderneming en haar aandeelhouders, uiteraard zonder inbreuk te maken op de privacy van de aandeelhouders. Meer informatie is te vinden op www.communicatiekanaal.nl. Rol van de Stichting Administratiekantoor Wessanen De traditionele rol van het Administratiekantoor is het te haren name houden van aandelen en het daartegen uitgeven van royeerbare certificaten van aandelen die aan de beurs zijn genoteerd. Aangezien Wessanen zich op het standpunt stelt dat de certificering van aandelen niet mag dienen als beschermingsmaatregel tegen een vijandige overname, werd in april 2005 aan de aandeelhouders het voorstel gedaan om de limiet van 5% voor de overdracht van aandelen, zoals voorzien in Artikel 11 van de statuten van het concern, op te heffen. Dit voorstel werd aanvaard door de aandeelhouders en vandaar dat certificaten nu onbeperkt kunnen worden omgezet in aandelen mét de bijbehorende stemrechten. Als gevolg hiervan besloot het Administratiekantoor zijn voorwaarden van administratie aan te passen en houders van certificaten onbeperkte stemvolmacht te verlenen, hetgeen van kracht is sinds 15 juli 2005. De Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur bepaalt dat stemvolmachten onbeperkt en onder alle omstandigheden moeten worden verleend, dus ook in tijden van ‘oorlog’.
Het voorstel voor introductie van een verplicht bod werd tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in april 2005 aanvaard. Het doel van dit bod is minderheidsaandeelhouders te beschermen tegen houders van 30% of meer van de aandelen, die bijgevolg een controlerend belang in het concern hebben zonder de verplichting een bod uit te brengen op de resterende aandelen. Het verplichte bod is geen beschermingsmaatregel tegen een overname, maar het beschermt wel de belangen van minderheidsaandeelhouders in die zin dat zij een premie ontvangen van de grote aandeelhouders. Communicatie met de financiële wereld Wessanen hecht grote waarde aan open en transparante communicatie met haar kapitaalverschaffers en de financiële gemeenschap in het algemeen. Er is regelmatig contact met analisten en beleggers, alsmede de financiële media die de belangrijkste informatiebron vormen voor particuliere beleggers. Ons beleid ten aanzien van informatieverstrekking is vastgelegd in een ‘fair disclosure policy’, welke een zorgvuldige en gelijktijdige informatieverstrekking aan alle aandeelhouders waarborgt conform de richtlijnen van de AFM. Verdere informatie over aanstaande evenementen is te vinden in onze financiële kalender, die op de website van Wessanen is gepubliceerd. Utrecht, 27 februari 2006
Door opheffing van de 5%-limiet voor de overdracht van aandelen werd niet alleen de laatste stap gezet waardoor Wessanen thans volledig voldoet aan de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur, maar werd ook het pad geëffend voor de logische volgende stap, namelijk decertificering en ontbinding van het Administratiekantoor, wat zal worden voorgesteld tijdens de volgende Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Dit vraagt om verhoogde aanwezigheid tijdens aandeelhoudersvergaderingen om te voorkomen dat een kleine minderheid van certificaathouders, in afwezigheid van het Administratiekantoor, de gang van zaken kan bepalen tijdens de vergadering. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 27 april 2005 was het aanwezigheidspercentage een bemoedigende 40%. Verhoging van de aanwezigheid tijdens aandeelhoudersvergaderingen gaat hand in hand met het streven van Wessanen naar vergroting van de betrokkenheid van aandeelhouders bij het concern.
Concerndirectie Ad Veenhof, President en CEO Doede Vierstra, CFO Alec Covington Niels Onkenhout
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Raad van Commissarissen
Verslag van de Raad van Commissarissen
46 Algemeen De Raad van Commissarissen kwam zes maal in vergadering bijeen in 2005. Gedurende het verslagjaar werd de Raad van Commissarissen regelmatig door de Concerndirectie geïnformeerd over de gang van zaken. Een aparte vergadering werd belegd met de externe accountant. Daarnaast werd één vergadering gehouden in afwezigheid van de Concerndirectie, waarbij naast het eigen functioneren, ook het functioneren van de Concerndirectie werd besproken. Naast de periodieke reviews van de resultaten werd over de volgende onderwerpen vergaderd: de strategie, de financiële positie van het concern, de organisatie, het dividenduitkeringsbeleid, de pensioenregelingen en diverse andere onderwerpen, zoals vastgelegd in het ‘corporate governance’-beleid van Wessanen. De Raad van Commissarissen constateert met genoegen in alle opzichten te hebben voldaan aan de bepalingen van de Nederlandse Code voor goed ondernemingsbestuur. Aandeelhoudersvergaderingen De voltallige Raad van Commissarissen woonde de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 27 april 2005 bij. Tijdens deze vergadering werden successievelijk de volgende agendapunten besproken: het verslag van de Concerndirectie over 2004, de resultaten van 2004, de uitkering van dividend aan aandeelhouders en de benoeming van de externe accountant.
Leden van de Raad van Commissarissen D.I. Jager (man, Amerikaanse nationaliteit, 1943), Voorzitter Voormalig CEO van Procter & Gamble en commissaris bij Chiquita Brands International, Inc., Eastman Kodak Company, Koninklijke KPN N.V. en Polycom Inc.; termijn loopt af in 2009 (beschikbaar voor herbenoeming). L.M. de Kool (man, Nederlandse nationaliteit, 1952) Executive Vice President en Chief Financial & Administrative Officer van Sara Lee Corporation; termijn loopt af in 2009 (beschikbaar voor herbenoeming). J.G.A.J. Hautvast (man, Nederlandse nationaliteit, 1938) Voormalig vice-voorzitter Voeding van de Gezondheidsraad, lid van Advisory Board Nutrition van DSM en voormalig directeur van het Wageningen Centre for Food Sciences; termijn loopt af in 2008 (beschikbaar voor herbenoeming). F.H.J. Koffrie (man, Nederlandse nationaliteit, 1952) Bestuursvoorzitter van Buhrmann NV; benoemd tot commissaris in 2001; termijn loopt af in 2009 (beschikbaar voor herbenoeming).
De aandeelhouders verleenden goedkeuring aan de benoeming van de heren D.I. Jager en L.M. de Kool als opvolgers van respectievelijk de heer K.J. Storm en de heer J.A.N. Van Dijk, die beiden aftraden als commissaris. De heer F.H.J. Koffrie werd herbenoemd. Voor alle benoemingen geldt een termijn van vier jaar. De vergadering van aandeelhouders benoemde de heer D.G. Vierstra tot lid van de Concerndirectie en tot Chief Financial Officer van Koninklijke Wessanen nv, eveneens voor een periode van vier jaar. Wij wensen alle nieuw benoemde leden alle succes toe in hun nieuwe functie. Verder werden besproken tijdens de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 27 april: het beloningsbeleid met betrekking tot Concerndirectie en Raad van Commissarissen en de machtiging van de Concerndirectie tot het uitgeven en inkopen van aandelen. Als laatste twee agendapunten kwamen aan de orde: de implementatie van corporate governance en een voorstel tot wijziging van de statuten van het concern.
Het voorstel tot wijziging van Artikel 11 van de statuten van het concern komt neer op opheffing van de limiet van 5% voor de overdracht van aandelen. Tegelijkertijd werd aan de aandeelhouders voorgesteld een verplicht bod te introduceren voor houders van 30% of meer van de aandelen teneinde minderheidsaandeelhouders te beschermen. Opheffing van beperkingen voor de overdracht van aandelen mét de bijbehorende stemrechten is een uitvloeisel van de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur. In wezen is hiermee een einde gekomen aan de rol van de Stichting Administratiekantoor van Aandelen Koninklijke Wessanen (de ‘Stichting’). Na uitvoerige discussie tijdens de vergadering besloot de Stichting zich van stemming te onthouden. Aangezien alle andere aandeelhouders vóór stemden, werd het voorstel aangenomen. Nu deze laatste horde is genomen, is de governance-structuur van Wessanen thans geheel in overeenstemming met de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur. Onafhankelijk bestuur De Raad van Commissarissen beschikt over zowel een reglement als een profielschets, die beide beschikbaar zijn op de website van het concern. Eén commissaris bezit 10.000 certificaten van aandelen van de vennootschap. Deze transactie vond plaats in 2005 en is naar behoren gemeld aan de AFM. De commissarissen bezitten geen op de markt verhandelbare opties op aandelen of op certificaten van aandelen van de vennootschap. Aan de commissarissen worden geen opties op aandelen of op certificaten van aandelen van de vennootschap verstrekt. De honorering van de commissarissen is niet afhankelijk van de resultaten van de vennootschap. Geen der commissarissen was in de afgelopen vijf jaar werkzaam bij de onderneming. Evenmin is sprake van levering van adviesdiensten, zogeheten ‘interlocking directorships’ oftewel kruisverbanden, of van een positie als dominante aandeelhouder. Alle commissarissen voldoen aan de bepalingen van het beleggingsbeleid. Hiermee voldoet het concern aan de ‘best practice’-bepaling ten aanzien van onafhankelijkheid van de Raad van Commissarissen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Raad van Commissarissen
Commissies De Raad van Commissarissen van Wessanen bestaat momenteel uit vier leden. Hoewel een Raad van deze omvang volgens de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur geen afzonderlijke subcommissies hoeft in te stellen, heeft Wessanen een Audit Commissie en een Selectie-, Benoemingsen Honoreringscommissie ingesteld. Audit Commissie De Audit Commissie beoordeelt het financiële-verslaggevingsproces, het systeem van interne beheersing van financiële risico’s, het controleproces en de procedures aan de hand waarvan de onderneming naleving van wet- en regelgeving bewaakt. In 2005 kwam de commissie in totaal vier keer in vergadering bijeen. Alle vergaderingen vonden telkens plaats voorafgaand aan publicatie van de resultaten, in aanwezigheid van de externe accountant en het Hoofd van de afdeling Internal Audit. Daarnaast werd onder meer vergaderd over de volgende onderwerpen: de jaarrekening, de implementatie van het herstelplan volgend op het balansonderzoek bij Tree of Life North America, de introductie van IFRS, het rapport van de externe accountant, voorstellen tot benoeming en honorering van de externe accountant, de fiscale positie van het concern, risicobeheersing, verzekeringen en pensioenen. In 2005 waren de heren J.A.N. van Dijk (voorzitter tot 27 april 2005) en F.H.J. Koffrie lid van de Audit Commissie. De heer L.M. de Kool volgde de heer Van Dijk op als voorzitter van de Audit Commissie. Selectie-, Benoemings- en Honoreringscommissie De commissie is in 2005 drie keer in vergadering bijeengekomen. In 2005 waren de heren J.G.A.J. Hautvast (voorzitter) en D.I. Jager, die de heer Storm opvolgde na de AvA van 27 april, lid van de Selectie-, Benoemings- en Honoreringscommissie. De commissie heeft aandacht besteed aan met name het algehele honoreringsbeleid van Wessanen, het overige beleid van het concern en de administratie van diverse regelingen. Het onderliggende honoreringsbeleid is fundamenteel ongewijzigd gebleven ten opzichte van het door de AvA goedgekeurde beleid, met dien verstande dat de aandelenoptieregelingen van het concern niet langer aandelenopties betreffen maar prestatiegerelateerde beperkte rechten op aandelen. De commissie besteedde ook aandacht aan verdere organisatieontwikkeling. Een overzicht van de bezoldiging van de Concerndirectie in 2005 is opgenomen in de jaarrekening, toelichting 6, pagina 66 tot 68. Het integrale remuneratierapport is beschikbaar op de website van Wessanen.
47 Verklaring De door de Concerndirectie opgemaakte en door KPMG Accountants N.V. te Amstelveen gecontroleerde jaarrekening over het boekjaar 2005, alsmede het verslag van de Concerndirectie, zijn overeenkomstig de statutaire bepalingen aan ons college voorgelegd. Met deze jaarrekening en het daarin opgenomen dividendvoorstel kunnen wij ons verenigen. Wij stellen de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor deze jaarrekening vast te stellen. Tevens wordt voorgesteld aan de leden van de Concerndirectie decharge te verlenen voor het bestuur en aan de leden van de Raad van Commissarissen voor hun toezicht daarop voor zover van dat bestuur uit de jaarrekening blijkt. De Raad van Commissarissen is bijzonder veel dank verschuldigd aan alle medewerkers voor de bereikte resultaten en voor hun grote mate van inzet en toewijding in het jaar 2005. Utrecht, 27 februari 2006 Raad van Commissarissen D.I. Jager, Voorzitter L.M. de Kool J.G.A.J. Hautvast F.H.J. Koffrie
Wessanen op hoofdlijnen Nieuwe leden van de Raad van Commissarissen Afgelopen jaar zijn bij Wessanen drie nieuwe commissarissen benoemd. Met deze benoemingen kreeg de vernieuwing van de Raad van Commissarissen als gevolg van onze nieuwe in 2003 uitgestippelde strategische koers haar beslag. De nieuwe commissarissen brengen een schat aan kennis en ervaring mee die van grote waarde zal zijn bij het maken van toekomstige keuzen. Aangezien zij achtergrondinformatie nodig hadden om de strategische plannen van Wessanen te kunnen beoordelen, werd een uitgebreid oriëntatieprogramma opgezet dat de nieuwe commissarissen inzicht moest verschaffen in de strategie en activiteiten van het concern. In de loop van het jaar bezochten de nieuwe commissarissen de werkmaatschappijen van Wessanen aan weerszijden van de Atlantische Oceaan. Na een inleidende presentatie was er telkens voldoende gelegenheid voor gesprekken met management en medewerkers. Zij bezochten verder productielocaties, magazijnen en, onder begeleiding van verkopers, lokale winkels waar zij zelf het assortiment in ogenschouw konden nemen. Terug op het hoofdkantoor van Wessanen werden de concernstrategie en de zakelijke mogelijkheden geanalyseerd en besproken. Daarbij presenteerden bestuurs- en stafleden de belangrijkste ontwikkelingen en uitdagingen. Uiteraard werden de gesprekken afgewisseld met proefsessies – Wessanens nieuwste premiumproducten – afgewisseld met – Daily’s verrukkelijke fruitmixen.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Verslag van de Stichting Administratiekantoor
Verslag van de Stichting Administratiekantoor van Aandelen Koninklijke Wessanen Aan de houders van certificaten van gewone aandelen Koninklijke Wessanen nv De voorwaarden van administratie krachtens welke door de Stichting de hierboven genoemde certificaten worden uitgegeven, zijn laatstelijk vastgesteld bij akte, op 15 juli 2005 verleden, ten overstaan van notaris Mr. G.W.Ch. Visser, notaris te Amsterdam. Exemplaren van deze voorwaarden zijn voor certificaathouders kosteloos verkrijgbaar bij de stichting, alsmede bij de N.V. Algemeen Nederlands Trustkantoor te Amsterdam (‘ANT’), Herengracht 420, 1017 BZ (telefoon: 020 – 522 25 55, fax: 020 – 522 25 00, e-mail:
[email protected]). Ter voldoening aan het gestelde in Artikel 15 van de voorwaarden van administratie bericht ondergetekende, dat de werkzaamheden gedurende het verslagjaar 2005 hebben bestaan uit het te haren name houden, doen stellen en in administratie nemen van gewone aandelen, elk groot EUR 1,- nominaal, Koninklijke Wessanen nv en het daartegen uitgeven van royeerbare certificaten aan toonder, alsmede in voorkomende gevallen uit het weer inwisselen van certificaten in de daartegen validerende originele aandelen, een en ander met inachtneming van de bepalingen van de statuten Koninklijke Wessanen nv, en voorts uit het uitoefenen van de aan de aandelen verbonden rechten, waaronder het stemrecht ter Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Per 31 december 2005 bedroeg het nominaal bedrag der in administratie genomen aandelen Koninklijke Wessanen nv waartegen certificaten werden uitgegeven EUR 72.261.138 hetgeen ten opzichte van 31 december 2004 een vermeerdering betekent van EUR 14.815. Voor dit bedrag zijn 14.815 certificaten uitgegeven, waartegen een inschrijving in het aandeelhoudersregister werd verkregen.
48 Het door Koninklijke Wessanen nv op respectievelijk 27 april en 14 september 2005 beschikbaar gestelde slotdividend 2004 en interim-dividend 2005 werd op dezelfde data op de certificaten, uitgegeven door de Stichting, betaalbaar gesteld. Op basis van de aan aandeelhouders verstrekte informatie hebben de bestuursleden van de Stichting zich in het verslagjaar regelmatig op de hoogte gesteld van de gang van zaken bij de onderneming. Op 12 januari 2005 vond op initiatief van het bestuur van de Stichting een vergadering van certificaathouders plaats in Amsterdam. Aan de orde kwamen de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur en de invloed daarvan op de voorwaarden van administratie door de Stichting; daarnaast konden de certificaathouders een aanbeveling doen voor invulling van de vacature die in april 2005 zou ontstaan door het aftreden van de heer H. Langman als bestuurslid van de Stichting. De vergadering weigerde haar vertrouwen uit te spreken in het bestuur van de Stichting. Tijdens de vergadering was circa 10% van het totale aantal uitstaande certificaten vertegenwoordigd, waaronder één certificaathouder met een belang van 5% en de daarbij behorende dominante positie tijdens de vergadering. Aangezien de Stichting als doel heeft te voorkomen dat een grote partij de vergadering bij een lage presentie naar haar hand zet, heeft de Stichting besloten de uitkomst van de tijdens de vergadering gehouden stemming naast zich neer te leggen. Voor opvolging van de heer H. Langman als bestuurslid stelden de ter vergadering aanwezige certificaathouders mevrouw C.W. van der Giessen als eerste kandidaat voor en de heer P.P.F. de Vries als tweede kandidaat. Vanwege de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 27 april 2005, nam het bestuur per agendapunt besluiten over het stemgedrag in de Algemene Vergadering, met dien verstande dat de vertegenwoordigers van het bestuur hun stemgedrag in die vergadering konden aanpassen indien de discussies daartoe huns inziens aanleiding zouden geven. De bestuurders hebben daarnaast van tijd tot tijd onderling telefonisch overleg gevoerd. Tijdens de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 27 april 2005 was de Stichting vertegenwoordigd met 61,4% van de uitgebrachte stemmen. Tijdens deze vergadering zag het bestuur van de Stichting voldoende aanleiding in de discussies over het voorstel tot wijziging van Artikel 11 van de statuten en opheffing van de limiet van 5% voor de overdracht van aandelen om zijn stemgedrag aan te passen en in plaats van tegen het voorstel neutraal te stemmen. Dientengevolge werd het voorstel aangenomen, waarna twee
bestuursleden van de Stichting besloten om met onmiddellijke ingang af te treden, met als gevolg dat de heer H.P.J. Ophof, voordien tot bestuurslid benoemd, enig bestuurslid werd. Op 15 juli 2005 zijn zowel de statuten van de Stichting als de administratievoorwaarden volledig in overeenstemming gebracht met de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur, waarmee onder andere is gewaarborgd dat certificaathouders vanaf die datum ten volle en onbeperkt hun stemrecht kunnen uitoefenen tijdens aandeelhoudersvergaderingen van het concern. De thans in functie zijnde bestuurder bezit geen aandelen of certificaten van aandelen in de vennootschap. Krachtens afspraak met de vennootschap komen de kosten die het Administratiekantoor in redelijkheid meent te moeten maken, voor rekening van de vennootschap. Daaronder zijn begrepen EUR 40.807 aan ingewonnen adviezen en verzekeringen. De bezoldiging van de voorzitter bedroeg EUR 5.500, die van de overige bestuursleden EUR 4.500 per persoon. Wessanen neemt deel aan het door de Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders georganiseerde project met betrekking tot ‘proxy voting’. Certificaathouders worden in staat gesteld om per volmacht stemrecht te verkrijgen, zowel via ANT op afstand als ter vergadering. Administrateur van de Stichting is het N.V. Algemeen Nederlands Trustkantoor te Amsterdam (‘ANT’). Amsterdam, 27 februari 2006 Stichting Administratiekantoor van Aandelen Koninklijke Wessanen Bestuur Prof. mr. drs. H.P.J. Ophof
Verklaring De Concerndirectie van Koninklijke Wessanen nv en het Bestuur van de Stichting Administratiekantoor van Aandelen Koninklijke Wessanen verklaren hiermede dat naar hun gezamenlijk oordeel is voldaan aan de ten aanzien van de onafhankelijkheid van de bestuurders van deze stichting gestelde eisen als bedoeld in Bijlage X bij het Fondsenreglement van Euronext Amsterdam N.V., Amsterdam. Amsterdam, 27 februari 2006 Concerndirectie Koninklijke Wessanen nv Bestuur van de Stichting Administratiekantoor van Aandelen Koninklijke Wessanen
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
49 Waarderingsgrondslagen Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerd kasstroomoverzicht Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Vennootschappelijke balans per 31 december Vennootschappelijke mutatieoverzicht van het eigen vermogen Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening
50 56 57 58 59 60 88 88 89 90
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
Grondslagen van waardering, resultaatbepaling en consolidatie
50 voor nadere informatie over de toepassing dit jaar van IAS 32 en 39, Financiële Instrumenten, door Wessanen en het effect daarvan op de balans per 1 januari 2005. Wessanen heeft gebruikgemaakt van de door IFRS geboden mogelijkheid om de vergelijkende cijfers niet te herzien. Voor verkoop aangehouden vaste activa en groepen activa die worden afgestoten, worden gewaardeerd tegen de laagste van de boekwaarde en de reële waarde minus verkoopkosten.
Koninklijke Wessanen nv (‘De Vennootschap’) is gevestigd in Nederland. De geconsolideerde jaarrekening van Wessanen over het boekjaar 2005 omvat Wessanen en haar dochterondernemingen (tezamen te noemen ‘Wessanen’) en het belang van de Groep in geassocieerde deelnemingen. Overeenstemmingsverklaring De geconsolideerde jaarrekening 2005 is opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS) en de interpretaties daarvan zoals vastgesteld door de International Accounting Standards Board, en in overeenstemming met de “EU-bekrachtigde IFRS’s” die van kracht zijn per 31 december 2005. Deze geconsolideerde jaarrekening, de eerste gepubliceerde jaarrekening van Wessanen die is opgesteld volgens IFRS, voldoet aan de vereisten van IFRS 1, First-
time Adoption of International Financial Reporting Standards. Het effect van de overgang naar IFRS op de gerapporteerde financiële positie, de financiële resultaten en de kasstromen van Wessanen wordt toegelicht in toelichting 30 bij de geconsolideerde jaarrekening. Gehanteerde grondslagen bij opstelling van jaarrekening De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, afgerond op het dichtstbijzijnde honderdduizendtal. De jaarrekening is opgesteld op basis van historische kosten, met dien verstande dat de volgende activa en verplichtingen zijn gewaardeerd tegen reële waarde: afgeleide financiële instrumenten, beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden en financiële instrumenten geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop. Opgenomen, afgedekte activa en verplichtingen zijn met betrekking tot het afgedekte risico gewaardeerd tegen reële waarde. De grondslagen voor financiële verslaggeving zijn consistent toegepast voor alle gepresenteerde perioden in deze geconsolideerde jaarrekening en bij het opstellen van de openingsbalans per 1 januari 2004 volgens IFRS, in het kader van de overgang naar IFRS, met uitzondering van vergelijkende informatie met betrekking tot financiële instrumenten, die op NL GAAP is gebaseerd. Zie toelichting 30
De opstelling van de jaarrekening in overeenstemming met IFRS vereist dat het management beoordelingen, schattingen en veronderstellingen doet, die invloed hebben op de gerapporteerde waardering van activa en verplichtingen, de toelichting op de niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen per balansdatum van de geconsolideerde jaarrekening en de verantwoorde opbrengsten en kosten gedurende de periode. Hoewel deze schattingen en bijbehorende veronderstellingen zijn gebaseerd op kennis van het management van huidige gebeurtenissen en acties, kunnen werkelijke resultaten afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend getoetst. Bijstellingen van gemaakte schattingen worden verwerkt in de periode waarbinnen de schatting is herzien, mits de herziening uitsluitend die periode betreft, of in de periode van herziening en toekomstige perioden als de herziening zowel de huidige periode als toekomstige perioden betreft. De grondslagen voor financiële verslaggeving zijn door de tot de Groep behorende entiteiten consequent toegepast. Grondslagen voor consolidatie Dochterondernemingen De geconsolideerde jaarrekening omvat de jaarrekening van de Vennootschap en van alle entiteiten waarin de Vennootschap zeggenschap heeft (‘dochteronderne-mingen’). Er is sprake van zeggenschap indien de Vennootschap de mogelijkheid heeft om, direct of indirect, het financiële en operationele beleid van een entiteit te bepalen teneinde voordelen te verkrijgen uit de activiteiten van de entiteit. Bij de beoordeling of er sprake is van zeggenschap wordt rekening gehouden met potentiële stemrechten dieop dat moment uitoefenbaar of converteerbaar zijn. De jaarrekeningen van dochterondernemingen zijn in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen vanaf de datum waarop voor het eerst sprake is van zeggenschap, tot aan het moment waarop deze eindigt.
Geassocieerde deelnemingen Geassocieerde deelnemingen zijn entiteiten waarin Wessanen invloed van betekenis heeft op het financiële en operationele beleid, maar waarover de Vennootschap geen zeggenschap heeft. De geconsolideerde jaarrekening omvat het aandeel van de Groep in het totaalresultaat van geassocieerde deelnemingen volgens de ‘equity’methode, vanaf de datum waarop de Groep voor het eerst invloed van betekenis heeft, tot aan de datum waarop voor het laatst sprake is van invloed van betekenis. Wanneer het aandeel van de Groep in de verliezen groter is dan de waarde van het belang in een geassocieerde deelneming, wordt de boekwaarde van de entiteit in de balans van de Groep afgeboekt tot nihil en worden verdere verliezen niet meer in aanmerking genomen behalve voor zover de Groep een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting is aangegaan namens een geassocieerde deelneming. Eliminatie van transacties bij consolidatie Intragroepssaldi en -transacties en eventuele niet-gerealiseerde winsten op transacties binnen de groep worden bij de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening geëlimineerd. Nietgerealiseerde winsten uit hoofde van transacties met geassocieerde deelnemingen worden geëlimineerd naar rato van het belang dat de Groep in de deelneming heeft. Niet-gerealiseerde winsten uit hoofde van transacties met geassocieerde deelnemingen worden geëlimineerd ten opzichte van de investering in de deelneming. Nietgerealiseerde verliezen worden op dezelfde wijze geëlimineerd als nietgerealiseerde winsten, maar slechts voor zover er geen aanwijzing is voor een bijzondere waardevermindering. Vreemde valuta Transacties in vreemde valuta Transacties luidend in vreemde valuta (niet zijnde de functionele valuta) worden omgerekend tegen de geldende wisselkoers per de transactiedatum. In vreemde valuta luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balansdatum omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. Niet-monetaire activa en passiva in vreemde valuta’s die tegen reële waarde worden opgenomen, worden omgerekend tegen de wisselkoersen die golden op de data waarop de waarden werden bepaald.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
51 Valutakoersverschillen voortvloeiend uit afgeleide financiële instrumenten waarmee valutarisico’s worden afgedekt, worden verantwoord onder financiële baten en lasten.
Jaarrekening van buitenlandse activiteiten De activa en verplichtingen van buitenlandse activiteiten, met inbegrip van goodwill en bij consolidatie ontstane reële-waardecorrecties, worden in euro’s omgerekend tegen de geldende koers per balansdatum. De opbrengsten en kosten van buitenlandse activiteiten worden omgerekend tegen de wisselkoers per de transactiedatum. Valutaomrekeningsverschillen worden direct in een afzonderlijke component van het eigen vermogen opgenomen, de reserve omrekeningsverschillen. Netto-investering in buitenlandse activiteiten Valutakoersverschillen als gevolg van omrekening van de netto-investering in buitenlandse activiteiten, en van hiermee verbonden afdekkingstransacties worden vanaf 1 januari 2004 ook verwerkt in de reserve omrekeningsverschillen. Deze verschillen worden bij afstoting overgeboekt naar de winst- en verliesrekening. Afgeleide financiële instrumenten Wessanen maakt gebruik van afgeleide financiële instrumenten om de valutaen renterisico’s af te dekken die voortvloeien uit bedrijfs-, financieringsen investeringsactiviteiten. Afgeleide financiële instrumenten worden bij eerste opname gewaardeerd tegen kostprijs. Na de eerste opname worden afgeleide financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde. De winst of het verlies uit herwaardering naar reële waarde wordt onmiddellijk in de winst- en verliesrekening opgenomen. Indien derivaten echter voor hedge accounting in aanmerking komen, is de opname van een resulterende winst of een resulterend verlies afhankelijk van de aard van de post die wordt afgedekt. De reële waarde van renteswaps is het geschatte bedrag dat Wessanen zou ontvangen of betalen om de swap per balansdatum te beëindigen, rekening houdend met de actuele rente en de actuele kredietwaardigheid van de tegenpartijen bij de swap. De reële waarde van valutatermijncontracten is de genoteerde marktprijs per balansdatum, zijnde de contante waarde van de genoteerde termijnkoers.
Afdekking Kasstroomafdekking Wanneer een afgeleid financieel instrument wordt aangewezen als afdekking van de variabiliteit van de kasstromen van een verantwoorde verplichting, een bindende toezegging of een hoogstwaarschijnlijke verwachte transactie, dan wordt het effectieve deel van een winst of verlies op het afgeleide financiële instrument vanaf 1 januari 2005 rechtstreeks in het eigen vermogen verwerkt. Indien de bindende toezegging of verwachte transactie vervolgens leidt tot de opname van een niet-financieel actief of niet-financiële verplichting, wordt de hiermee verband houdende cumulatieve winst of het hiermee verband houdende cumulatieve verlies verwijderd uit het eigen vermogen en opgenomen in de kostprijs bij eerste opname van het actief of de verplichting. Anders wordt de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies uit het eigen vermogen verwijderd en, tegelijk met de afgedekte transactie, opgenomen in de winst- en verliesrekening. Het niet-effectieve deel van eventuele winsten of verliezen wordt meteen in de winst- en verliesrekening opgenomen. Enige winst of enig verlies voortvloeiend uit veranderingen in de tijdswaarde van het afgeleide financiële instrument wordt niet meegenomen in de bepaling van de effectiviteit van de afdekking en wordt meteen opgenomen in de winst- en verliesrekening. Wanneer een afdekkingsinstrument wordt beëindigd of de afdekkingsrelatie ingetrokken, maar de afgedekte transactie naar verwachting nog steeds zal plaatsvinden, blijft de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies op dat moment in het eigen vermogen opgenomen en wordt deze winst of dit verlies verwerkt in de winst- en verliesrekening overeenkomstig bovenvermelde grondslag wanneer de transactie plaatsvindt. Indien niet langer wordt verwacht dat de afgedekte transactie zal plaatsvinden, wordt de cumulatieve niet-gerealiseerde winst of het cumulatieve niet-gerealiseerde verlies dat in het eigen vermogen is opgenomen, onmiddellijk overgeboekt naar de winst- en verliesrekening.
Afdekking van monetaire activa en verplichtingen Wanneer een afgeleid financieel instrument wordt gebruikt als economische afdekking van het valutarisico van een opgenomen monetair actief of monetaire verplichting, wordt geen hedge accounting toegepast en wordt een winst of verlies op het afdekkingsinstrument in de winst- en verliesrekening opgenomen. Afdekking van netto-investering in buitenlandse activiteit Het deel van de winst of het verlies op een instrument dat wordt gebruikt om een netto-investering in een buitenlandse activiteit af te dekken, wordt, indien het als effectieve afdekking is bepaald, rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen. Het ineffectieve deel wordt verantwoord in de winst- en verliesrekening. Opbrengsten Opbrengsten zijn de waarde van aan derden geleverde goederen verminderd met belasting toegevoegde waarde of andere omzetbelasting. Opbrengsten worden opgenomen in de winst- en verliesrekening zodra de belangrijkste risico’s en voordelen van eigendom zijn overgegaan op de koper. Klantkortingen, coupons, retouren en overige kortingen worden opgenomen als kortingen op de brutoverkopen en komen tot uitdrukking in de opbrengsten in de geconsolideerde winst- en verliesrekening. Opbrengsten worden niet opgenomen als er gerede twijfel bestaat over inning van het uitstaande bedrag, de daarmee samenhangende kosten of de mogelijke retournering van goederen. Opbrengsten uit overheids-subsidies worden verantwoord als aan alle voorwaarden betreffende de subsidie is voldaan. Uitgaven Leasebetalingen uit hoofde van operationele leases Leasebetalingen die in het kader van operationele leases worden gedaan, worden lineair verantwoord in de winsten verliesrekening over de looptijd van de lease. Netto financieringskosten De netto financieringskosten omvatten te betalen rente over schulden (berekend met de effectieve-rentemethode), te ontvangen rente over beleggingen, winsten en verliezen op valutakoersen en winsten en verliezen op afdekkingsinstrumenten die in de winst- en verliesrekening zijn opgenomen. Een rentebate wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening zodra hier sprake van is, rekening houdend met het effectieve rendement van het actief. De rentelastcomponent van de financiële-leasetermijnen wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening, daarbij gebruikmakend van de effectieve-rentemethode.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
Grondslagen van waardering, resultaatbepaling en consolidatie – vervolg
Winstbelastingen Af te dragen winstbelasting Winstbelasting op de winst of het verlies over het boekjaar omvat actuele belasting en uitgestelde belasting. Winstbelasting wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening behalve wanneer de winstbelasting betrekking heeft op posten die zijn opgenomen in het eigen vermogen. Actuele belasting is de verwachte belastingverplichting met betrekking tot de belastbare winst over het boekjaar, uitgaand van (nagenoeg) vastgestelde belastingtarieven per de balansdatum, en de eventueel gecorrigeerde belastingverplichting met betrekking tot voorgaande jaren. Uitgestelde belasting wordt berekend met de ‘balans’-methode (balance sheet liability method), die rekening houdt met tijdelijke verschillen tussen de boekwaarden van activa en passiva voor financiële-verslaggevingsdoeleinden en de waarden voor fiscale doeleinden. Het opgenomen bedrag van de uitgestelde belasting is gebaseerd op de verwachte wijze van realisering of afwikkeling van de boekwaarde van de activa en passiva, daarbij gebruikmakend van (nagenoeg) vastgestelde belastingtarieven per de balansdatum. Additionele winstbelastingen in verband met de uitkering van dividend worden opgenomen tezamen met de verplichting tot uitkering van het dividend. Verslaglegging per segment Wessanen onderscheidt in haar financiële verslaglegging segmenten die producten leveren in een specifieke economische omgeving. Elk van deze omgevingen is onderhevig aan risico’s en kansen, die per segment verschillen.
52 Immateriële activa Goodwill Alle bedrijfscombinaties worden administratief verwerkt via toepassing van de overnamemethode. Goodwill betreft een bedrag dat voortvloeit uit de overname van dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures. Met betrekking tot bedrijfsovernames die hebben plaatsgevonden vanaf 1 januari 2004, komt goodwill overeen met het verschil tussen de kostprijs van de overname en de reële waarde van de overgenomen activa en verplichtingen per de overnamedatum. De classificatie en verwerking van bedrijfscombinaties die vóór 1 januari 2004 hebben plaatsgevonden, zijn niet aangepast voor de opstelling van de IFRS-openingsbalans per 1 januari 2004. Bij overnames vóór deze datum is goodwill gebaseerd op de veronderstelde kostprijs, die gelijk is aan de waarde die hieraan op grond van de voorheen toegepaste NL GAAP werd toegekend. Als een actief of een verplichting onder de voorheen toegepaste GAAP deel uitmaakte van goodwill, maar onder IFRS apart zou zijn opgenomen, dan blijft dat actief of die verplichting onderdeel van de goodwill, tenzij IFRS opname voorschrijft in de jaarrekening van de geacquireerde entiteit. Gelet op het voorgaande, zijn bepaalde merken verantwoord. Goodwill die vóór 1 januari 2001 is verworven, is in mindering gebracht op het eigen vermogen, volgens NL GAAP. Goodwill wordt gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met cumulatieve bijzondere waardeverminderingsverliezen. Goodwill wordt toegerekend aan kasstroomgenererende eenheden en wordt niet langer afgeschreven. In plaats daarvan wordt jaarlijks getoetst of er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Bij geassocieerde deelnemingen wordt de boekwaarde van goodwill opgenomen in de boekwaarde van de investering in de geassocieerde deelneming. Onderzoek en ontwikkeling Uitgaven voor onderzoeksactiviteiten, die worden verricht met het vooruitzicht nieuwe wetenschappelijke of technische kennis en inzichten te verwerven, worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer de kosten worden gemaakt. Uitgaven voor ontwikkelingsactiviteiten, waarbij de onderzoeksresultaten worden aangewend voor een plan of ontwerp voor de productie van nieuwe of wezenlijk verbeterde producten en processen, worden geactiveerd indien het product of proces technisch en commercieel haalbaar is en Wessanen over voldoende middelen beschikt om de ontwikkeling te voltooien. De geactiveerde uitgaven omvatten materiaalkosten, directe arbeidskosten en een redelijk deel van de indirecte kosten. De geactiveerde ontwikkelingskosten worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen.
Merken Geactiveerde merken worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen. Geactiveerde merken, met een onbepaalde levensduur worden niet afgeschreven. Een actief heeft een onbepaalde levensduur wanneer na analyse van alle relevante factoren er geen limiet valt te voorzien aan de periode gedurende welke het actief naar verwachting per saldo kasontvangsten zal genereren voor de entiteit waartoe het behoort. Bij een bedrijfsovername verworven merken worden in eerste instantie gewaardeerd tegen reële waarde. Kosten van verwerving van verkooprechten Kosten van verwerving van verkooprechten zijn vergoedingen, betaald door Wessanen aan de klant om diens winkels te kunnen beleveren inclusief beheer van de schappen. Deze vergoedingen, betaald in overeenstemming met getekende overeenkomsten, worden geactiveerd en afgeschreven over de looptijd van de overeenkomsten. Overige immateriële activa Overige door Wessanen verworven immateriële activa worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen. Uitgaven voor intern gegenereerde goodwill en merken worden als last opgenomen in de winst- en verliesrekening wanneer de uitgaven worden gedaan. Uitgaven na eerste opname Uitgaven na eerste opname voor geactiveerde immateriële activa worden uitsluitend geactiveerd, wanneer hierdoor de toekomstige economische voordelen toenemen die zijn besloten in het specifieke actief waarop zij betrekking hebben. Alle overige uitgaven worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer zij worden gedaan. Afschrijving De afschrijving geschiedt lineair ten laste van de winst- en verliesrekening op basis van de geschatte gebruiksduur van de immateriële activa, tenzij deze gebruiksduur onbepaald is. De afschrijving van immateriële activa start zodra de activa gebruiksklaar zijn. De resterende gebruiksduur wordt jaarlijks opnieuw beoordeeld.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
53 Overheidssubsidies Ontvangen overheidssubsidies met betrekking tot materiële vaste activa worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de activa waarvoor de subsidie is verstrekt. De subsidies worden aldus, door verlaging van de afschrijvingslasten, opgenomen als een bate over de gebruiksduur van de activa.
Materiële vaste activa Materiële vaste activa (mva) worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen. De afschrijving geschiedt lineair ten laste van de winst- en verliesrekening op basis van de geschatte gebruiksduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Wanneer materiële vaste activa bestaan uit onderdelen met een ongelijke gebruiksduur, worden deze als afzonderlijke posten onder de materiële vaste activa opgenomen. Afschrijvingsmethoden, gebruiksduur en restwaarden worden jaarlijks beoordeeld. Uitgaven in verband met vervanging van een mva-onderdeel dat als aparte post is opgenomen, inclusief de kosten van groot onderhoud, worden geactiveerd. Overige uitgaven na eerste opname worden alleen geactiveerd als deze het toekomstige bedrijfseconomische nut van het mva-onderdeel vergroten. Alle overige uitgaven worden als last opgenomen in de winst- en verliesrekening wanneer de uitgaven worden gedaan. Activa die niet in gebruik zijn, worden gewaardeerd op de laagste van de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Geleaste activa Leaseovereenkomsten waarbij Wessanen vrijwel alle aan de eigendom verbonden risico’s en voordelen overneemt, worden geclassificeerd als kapitaalleases. Vastgoed en machines, die via kapitaalleases zijn verworven, worden gewaardeerd op de laagste van de reële waarde en de contante waarde van de minimale leasebetalingen bij aanvang van de lease, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen. Leasebetalingen worden administratief verwerkt zoals beschreven onder Uitgaven.
Beleggingen in schuldbewijzen en aandelen Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële instrumenten worden geclassificeerd als vlottende activa en gewaardeerd tegen reële waarde, waarbij de daaruit voortvloeiende winsten of verliezen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Financiële instrumenten die uitdrukkelijk worden aangehouden tot het einde van de looptijd worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs verminderd met bijzondere waardeverminderings verliezen. Andere door Wessanen aangehouden financiële instrumenten worden geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en worden gewaardeerd tegen reële waarde, waarbij de daaruit voortvloeiende winsten of verliezen rechtstreeks in het eigen vermogen worden verwerkt, met uitzondering van bijzondere waardeverminderingsverliezen en, in het geval van monetaire posten, winsten en verliezen op valutakoersen. Wanneer deze beleggingen niet langer in de balans worden opgenomen, wordt de cumulatieve winst die, of het cumulatieve verlies dat, rechtstreeks in het eigen vermogen is verwerkt, opgenomen in de winst- en verliesrekening. Voor zover deze beleggingen rentedragend zijn, wordt de met de effectieve-rentemethode berekende rente opgenomen in de winsten verliesrekening. De reële waarde van de financiële instrumenten geclassificeerd als aangehouden voor handelsdoeleinden en beschikbaar voor verkoop is de genoteerde biedprijs per balansdatum. Bij afwezigheid van een notering of een andere betrouwbare schatting van de reële waarde worden deze financiële instrumenten opgenomen tegen (veronderstelde) kostprijs. Ontvangen dividenden worden opgenomen per de declaratiedatum.
Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten Met betrekking tot vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten is vanaf 1 januari 2005 IFRS 5 van kracht . Onmiddellijk voorafgaand aan de classificatie als aangehouden voor verkoop wordt de waardering van de activa (en alle activa en verplichtingen van een groep af te stoten activa) geactualiseerd in overeenstemming met de toepasselijke IFRS’s. Vervolgens worden de vaste activa en groepen activa die worden afgestoten, bij eerste opname als aangehouden voor verkoop, gewaardeerd op de laagste van de boekwaarde en de reële waarde minus verkoopkosten. Bijzondere waardeverminderingsverliezen bij de eerste classificatie als aangehouden voor verkoop worden in de winst- en verliesrekening opgenomen, zelfs indien er sprake is van een herwaardering. Hetzelfde geldt voor winsten en verliezen bij latere herwaardering. Een beëindigde bedrijfsactiviteit is een onderdeel van de activiteiten van Wessanen dat een afzonderlijke belangrijke bedrijfsactiviteit of een afzonderlijk belangrijk geografisch bedrijfsgebied vertegenwoordigt, of is een dochteronderneming die uitsluitend is overgenomen met de bedoeling te worden doorverkocht. Classificatie als beëindigde bedrijfsactiviteit geschiedt bij afstoting of, indien dit eerder is, wanneer de bedrijfsactiviteit voldoet aan de criteria voor classificatie als aangehouden voor verkoop. Een groep af te stoten activa die wordt opgeheven, kan hier ook aan voldoen. Bijzondere waardeverminderingen van activa De boekwaarde van de activa van Wessanen, uitgezonderd voorraden en uitgestelde belastingvorderingen, wordt per iedere balansdatum opnieuw bezien om te bepalen of er aanwijzingen zijn voor bijzondere waardeverminderingen. Indien dergelijke aanwijzingen bestaan, wordt een schatting gemaakt van de realiseerbare waarde van het actief. Voor immateriële activa die nog niet gebruiksklaar zijn, wordt per iedere balansdatum de realiseerbare waarde geschat. Er wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen wanneer de boekwaarde van een actief of de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort, hoger is dan de realiseerbare waarde. Bijzondere waardeverminderingsverliezen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. Goodwill, merken en andere immateriële activa met een onbepaalde gebruiksduur worden jaarlijks getoetst op bijzondere waardevermindering, ongeacht of er aanwijzingen zijn voor bijzondere waardevermindering of niet.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
Grondslagen van waardering, resultaatbepaling en consolidatie – vervolg
Berekening van realiseerbare waarde De realiseerbare waarde van Wessanens beleggingen in tot einde looptijd aangehouden effecten en vorderingen wordt berekend als de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen, gedisconteerd tegen de oorspronkelijke, bij eerste opname van deze financiële activa berekende effectieve rente. Vorderingen met een korte looptijd worden niet contant gemaakt. Voor de overige activa is de realiseerbare waarde gelijk aan de opbrengstwaarde, of de bedrijfswaarde indien deze hoger is. Bij het bepalen van de bedrijfswaarde wordt de contante waarde van de geschatte toekomstige kasstromen berekend met behulp van een disconteringsvoet vóór belasting die een afspiegeling is van zowel de actuele markttaxaties van de tijdswaarde van geld als van de specifieke risico’s met betrekking tot het actief. Voor een actief dat geen kasontvangsten genereert die sterk onafhankelijk zijn van die van andere activa, wordt de realiseerbare waarde bepaald voor de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Terugneming van bijzondere waardeverminderingen Een bijzonder waardeverminderingsverlies met betrekking tot een tot einde looptijd aangehouden effect of een tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerde vordering wordt teruggenomen indien de stijging, na opname van dit verlies, van de realiseerbare waarde objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die zich heeft voorgedaan nadat dit bijzondere waardeverminderingsverlies werd opgenomen. Een bijzonder waardeverminderingsverlies met betrekking tot goodwill wordt niet teruggenomen. Voor andere activa wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies teruggenomen als er een indicatie is dat de bijzondere waardevermindering niet meer gerechtvaardigd is en als de schattingen zijn veranderd op basis waarvan de realiseerbare waarde was bepaald. Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt uitsluitend teruggenomen voor zover de boekwaarde van het actief niet hoger is dan de boekwaarde, na aftrek van afschrijvingen of amortisatie, die zou zijn bepaald als geen bijzonder waardeverminderingsverlies was opgenomen.
54 Voorraden Handelsvoorraden en voorraden grondstoffen, halffabrikaten, eindproducten, benodigdheden en verpakkingsmaterialen worden opgenomen tegen kostprijs, of nettoopbrengstwaarde indien deze lager is. De kostprijs van de voorraden is gebaseerd op het ‘first in, first out’-principe en omvat de uitgaven gedaan bij verwerving van de voorraden en het naar de bestaande locatie en in de bestaande toestand brengen daarvan. De kostprijs van voorraden gereed product en onderhanden werk omvat een redelijk deel van de indirecte kosten op basis van de normale productiecapaciteit. De voorraad wordt gewaardeerd na aftrek van eventuele leverancierskortingen. De netto-opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs in het kader van de normale bedrijfsvoering, verminderd met de geschatte kosten van voltooiing en de verkoopkosten. Handels- en overige vorderingen Handels- en overige vorderingen worden opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. De geamortiseerde kostprijs wordt bepaald met behulp van de effectieve rentevoet. Geldmiddelen en kasequivalenten Geldmiddelen en kasequivalenten bestaan uit kas- en banksaldi en andere direct opvraagbare deposito’s. Rekeningcourantkredieten die direct opeisbaar zijn en die integraal deel uitmaken van Wessanens middelenbeheer, maken in het kasstroomoverzicht deel uit van geldmiddelen en kasequivalenten. Kasequivalenten worden slechts opgenomen voor zover de zeggenschap over de mogelijkheid van kasconversie is overgedragen aan en/of van Wessanen. Bankrekeningen worden gesaldeerd als de Vennootschap een wettelijk afdwingbaar recht daartoe heeft en als saldering op regelmatige basis plaatsvindt.
Geplaatst kapitaal Het geplaatst kapitaal van Wessanen bestaat uit gewone aandelen van elk EUR 1,00 nominaal en wordt opgenomen tegen nominale waarde. Inkoop van eigen aandelen Bij inkoop van eigen aandelen wordt het bedrag van de betaalde vergoeding, met inbegrip van de rechtstreeks toerekenbare kosten, als mutatie in het eigen vermogen opgenomen. Ingekochte aandelen worden geclassificeerd als ingekochte eigen aandelen en gepresenteerd als aftrekpost op het totale eigen vermogen. Als ingekochte eigen aandelen weer uitgegeven worden, dan worden de ontvangen vergoedingen verantwoord als mutatie in het eigen vermogen. Eventuele winsten op deze heruitgegeven aandelen worden als mutatie van de rekening ingehouden winsten opgenomen. Dividend Dividenden worden als verplichting verwerkt in de periode waarin zij worden gedeclareerd. Rentedragende leningen Rentedragende leningen worden bij eerste opname verwerkt tegen reële waarde verminderd met toerekenbare transactiekosten. Na de eerste opname worden rentedragende leningen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, waarbij een verschil tussen de kostprijs en het aflossingsbedrag op basis van de effectieve-rentemethode in de winst- en verliesrekening wordt opgenomen over de looptijd van de leningen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
55 Wanneer de berekening resulteert in een positief saldo voor Wessanen, wordt de opname van het actief beperkt tot een bedrag dat maximaal gelijk is aan het saldo van eventuele niet-opgenomen actuariële verliezen en pensioenkosten van verstreken diensttijd en de contante waarde van eventuele toekomstige terugstortingen door het fonds of lagere toekomstige pensioenpremies.
Personeelsbeloningen Toegezegde-bijdrageregelingen Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen op basis van toegezegde bijdragen worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer de bijdragen verschuldigd zijn. Toegezegd-pensioenregelingen De nettoverplichting van Wessanen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen wordt voor iedere regeling afzonderlijk berekend door een schatting te maken van de pensioenaanspraken die werknemers hebben opgebouwd in ruil voor hun diensten in de verslagperiode en voorgaande perioden. Deze pensioenaanspraken worden gedisconteerd om de contante waarde te bepalen, en de reële waarde van de fondsbeleggingen wordt hierop in mindering gebracht. De disconteringsvoet is het rendement per balansdatum van obligaties met kredietwaardigheid AAA waarvan de looptijd de termijn van de verplichtingen van Wessanen benadert. De berekening wordt uitgevoerd door een erkende actuaris volgens de ‘projected unit credit’-methode. Wanneer de pensioenaanspraken uit hoofde van een regeling worden verbeterd, wordt het gedeelte van de verbeterde pensioenaanspraken dat betrekking heeft op de verstreken diensttijd van werknemers lineair als last in de winst- en verliesrekening opgenomen over de gemiddelde periode totdat de pensioenaanspraken onvoorwaardelijk worden. Voor zover de aanspraken onmiddellijk onvoorwaardelijk worden, wordt de last meteen in de winst- en verliesrekening opgenomen. Alle actuariële winsten en verliezen per 1 januari 2004, de datum van overgang naar IFRS, zijn opgenomen in het eigen vermogen. Actuariële winsten en verliezen die na 1 januari 2004 ontstaan, worden opgenomen in de winst- en verliesrekening over de verwachte gemiddelde resterende diensttijd van de werknemers die aan de regeling deelnemen, voor zover eventuele niet-opgenomen cumulatieve actuariële winsten of verliezen meer bedragen dan 10% van de contante waarde van de brutoverplichting uit hoofde van de toegezegd-pensioenregeling, dan wel van de reële waarde van de fondsbeleggingen indien deze hoger is.
Lange-termijnpersoneelsbeloningen De nettoverplichting van Wessanen uit hoofde van lange-termijnpersoneelsbeloningen, met uitzondering van pensioenregelingen, is het bedrag van de toekomstige beloning dat werknemers hebben verdiend in ruil voor hun diensten in de verslagperiode en voorgaande perioden. De verplichting wordt berekend met behulp van de ‘projected unit credit’methode en wordt gedisconteerd tot de contante waarde, waarna de reële waarde van eventuele daarop betrekking hebbende activa in mindering wordt gebracht. De disconteringsvoet is het rendement per balansdatum van obligaties met hoge kredietwaardigheid (AA) waarvan de looptijd de termijn van Wessanens verplichtingen benadert. Op aandelen gebaseerde betalingstransacties De aandelenoptieregeling stelt werknemers van Wessanen in staat om aandelen Wessanen te verwerven. Het aandelenrechtenprogramma geeft werknemers van het concern die hiervoor in aanmerking komen, onder vooraf bepaalde voorwaarden, recht op aandelen. De reële waarde van de toegekende aandelenopties en aandelenrechten wordt opgenomen als een personeelslast, met een overeenkomstige opboeking van het eigen vermogen vanwege in aandelen afgewikkelde transacties. De reële waarde wordt bepaald per de toekenningsdatum en verdeeld over de periode tot aan het moment waarop de werknemers onvoorwaardelijk recht krijgen op de aandelenopties en aandelenrechten. De reële waarde van de toegekende aandelenopties en aandelenrechten wordt bepaald met behulp van een binomiaal model, waarbij rekening wordt gehouden met de voorwaarden waartegen de opties en aandelenrechten zijn toegekend. Het als last opgenomen bedrag wordt aangepast voor het daadwerkelijke aantal aandelen en aandelenrechten die onvoorwaardelijk worden, behoudens aandelenopties waarvan de toekenning niet onvoorwaardelijk wordt als gevolg van het feit dat de aandelenkoers een bepaalde drempel niet heeft bereikt.
Voorzieningen Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer Wessanen een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft als gevolg van een gebeurtenis in het verleden, en het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Indien het effect daarvan materieel is, worden de voorzieningen bepaald door de verwachte toekomstige kasstromen contant te maken op basis van een disconteringsvoet vóór belasting die een afspiegeling is van de actuele markttaxaties van de tijdswaarde van geld en, waar nodig, van de specifieke risico’s met betrekking tot de verplichting. Een voorziening voor reorganisatie wordt gevormd indien aan bepaalde criteria wordt voldaan. Tot deze criteria behoren: het bestaan van een gedetailleerd plan dat de betrokken activiteiten beschrijft; de betrokken locatie(s); het verwachte aantal betrokken werknemers van wie de contracten zullen worden beëindigd; de tijdsplanning; de geschatte kosten van de reorganisatie; en de communicatie omtrent de belangrijkste aspecten van het plan ter informering van de betrokkenen. Er wordt geen voorziening getroffen voor toekomstige bedrijfslasten. De voorziening eigen risico bestaat voornamelijk uit de ‘workers’ compensation’-voorziening. Dit is een voorziening voor betalingen die voortvloeien uit schadevergoedingen aan werknemers ten gevolge van arbeidsongevallen. De voorziening is bepaald op basis van historische kosten en geprojecteerde verliesontwikkeling. Handels- en overige schulden Handels- en overige schulden worden opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs. De geamortiseerde kostprijs wordt bepaald met behulp van de effectieve rentevoet.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
56
Geconsolideerde winst- en verliesrekening Voor het jaar eindigend op 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Opbrengsten
Toelichting
2005
2004
2,5
1.876,8
2.069,1
1.226,0
1.365,6
299,7
347,0
Kosten van grond- en hulpstoffen Personeelskosten
6
(Bijzondere) afschrijvingen en amortisatie van activa Overige bedrijfskosten Bedrijfskosten
25,3
42,7
283,8
303,5
1.834,8
2.058,8
Bedrijfsresultaat (EBIT)
42,0
10,3
Rentebaten en -lasten
–7,0
–11,5
Overige financiële baten en lasten
–1,6
10,0
Netto financieringslasten
7
–8,6
–1,5
Aandeel in winst van geassocieerde deelnemingen
11
1,4
2,5
34,8
11,3
–5,9
0,9
28,9
12,2
Winst vóór belastingen Belasting bate/last
8
Winst na belastingen maar vóór boekwinst op niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Winst van en opbrengsten van verkoop van niet duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten, na belastingen
1
Winst over het boekjaar
–2,3
–0,4
26,6
11,8
25,0
10,5
Toe te rekenen aan: Aandeelhouders van de moedermaatschappij Minderheidsbelang Winst over het boekjaar
1,6
1,3
26,6
11,8
Winst per aandeel (in euro) Nettowinst
18
0,36
0,15
Verwaterde winst
18
0,35
0,14
Nettowinst
70.516
69.321
Verwaterde winst
72.145
70.921
Gemiddeld aantal aandelen (1.000 aandelen)
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
57
Geconsolideerde balans Per 31 december, vóór winstverdeling in miljoenen euro Toelichting
2005
2004
Activa Immateriële activa
9
148,3
137,4
Materiële vaste activa
10
179,3
187,5
Investeringen in geassocieerde deelnemingen
11
3,2
5,3
Overige beleggingen
12
2,3
4,2
Uitgestelde belastingvorderingen
13
Totaal vaste activa
98,8
90,8
431,9
425,2 213,9
Voorraden
14
233,8
Belastingvorderingen
15
0,5
24,6
Handelsvorderingen
15
235,0
251,3
Overige vorderingen
15
35,1
30,2
Geldmiddelen en kasequivalenten
16
27,1
41,1
3
18,0
–
Totaal vlottende activa
549,5
561,1
Totaal activa
981,4
986,3
Activa geclassificeerd als aangehouden voor verkoop
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal
17
Agio Reserves
72,6
72,6
99,7
99,7
–6,5
–29,3
Ingehouden winsten
318,3
336,0
Totaal eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij
484,1
479,0
Minderheidsbelang Totaal eigen vermogen
8,7
8,9
492,8
487,9
Verplichtingen Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen
19
123,6
115,1
Personeelsbeloningen
20
33,8
30,9
Voorzieningen
21
7,4
12,1
Uitgestelde belastingverplichtingen
13
4,3
16,0
Totaal langlopende verplichtingen
169,1
174,1
Rekening-courantkredieten banken
16
19,2
16,5
Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen
19
7,3
6,5
Voorzieningen
21
10,4
22,8
Belastingschulden
6,7
0,2
169,9
175,9
22
83,9
102,4
3
22,1
–
Totaal kortlopende verplichtingen
319,5
324,3
Totaal verplichtingen
488,6
498,4
Totaal eigen vermogen en verplichtingen
981,4
986,3
Handelsschulden Overige te betalen posten Verplichtingen geclassificeerd als aangehouden voor verkoop
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
58
Geconsolideerd kasstroomoverzicht Voor het jaar eindigend op 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
26,6
11,8
(Bijzondere) afschrijvingen activa
26,0
39,2
Toevoeging/vrijval voorzieningen en personeelsbeloningen
25,1
–*
Aandeel in de winst van geassocieerde deelnemingen
–1,4
–2,5
Bedrijfsactiviteiten Winst over het boekjaar Aanpassingen voor:
Resultaat verkochte vaste activa
–5,5
–
Overige niet-contante en niet-operationele posten
–10,9
–11,0
Bedrijfsresultaat voor mutaties in werkkapitaal en voorzieningen
59,5
37,5
Mutaties in werkkapitaal
36,7
70,1
Mutaties in belastinglatentie, voorzieningen en personeelsbeloningen
–51,0
–10,7
Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten
45,6
96,9
Betaalde rente
–6,3
–10,5
Ontvangen belastingbate
13,5
5,3
Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten
52,8
91,7
Investeringsactiviteiten Verwerving van materiële vaste activa
–21,3
–28,1
Ontvangsten uit de verkoop van materiële vaste activa
11,3
6,4
Verwerving/afstoting van investeringen
4,5
8,6
Verwerving van immateriële activa, met uitzondering van goodwill
–1,8
–1,3
Aankoop van deelnemingen, na aftrek van de geldmiddelen van het afgestoten belang
–7,2
–
6,0
0,3
–8,5
–14,1
3,7
–10,3
Verkoop van deelnemingen, na aftrek van de geldmiddelen van het afgestoten belang Kasstroom uit investeringsactiviteiten Financieringsactiviteiten Ontvangsten/aflossing van leningen Verkoop/aankoop valutatermijncontracten Verkoop/aankoop eigen aandelen
–27,4**
–
7,8
33,1
Dividenduitkeringen
–44,5
–40,4
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
–60,4
–17,6
Netto kasstroom
–16,1
60,0
Effect van koersverschillen op geldmiddelen
–0,6
–
Mutatie geldmiddelen en kasequivalenten
–16,7
60,0
Geldmiddelen en kasequivalenten begin boekjaar
24,6
–35,4
Geldmiddelen en kasequivalenten einde boekjaar
7,9
24,6
–16,7
60,0
Netto toename/afname geldmiddelen en kasequivalenten
* In 2004 opgenomen in mutaties werkkapitaal en voorzieningen ** Afwikkeling vreemde valuta contracten. Dergelijke contracten worden afgesloten om vreemde valuta risico’s met betrekking tot de financiering van de Amerikaanse activiteiten te mitigeren. In 2004 is deze mutatie opgenomen in ontvangsten/aflossingen van leningen
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
59
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen Per 31 december in miljoenen euro
Geplaatst kapitaal
Agio
Reserve omrekeningsve rschillen
Afdekkingsreserve
Reële waarde reserve
Totaal eigen vermogen toe te rekenen aan Resserve aandeelhouders voor eigen van de moederaandelen maatschappij
Minderheidsbelang
Totaal eigen vermogen
2005 Stand begin boekjaar
72,6
99,7
–6,4
–
–22,9
336,0
479,0
8,9
487,9
Winst over het boekjaar
–
–
–
–
–
25,0
25,0
1,6
26,6
Overgang naar IAS 32 en 39
–
–
–
–
–
–
–
–3,0
–3,0
Omrekeningsverschillen vreemde valuta
–
–
14,7
–
–
–
14,7
Effectief deel van veranderingen in reële waarde van kasstroomafdekking
–
–
–
2,5
–
–
2,5
–
2,5
Totaal nettowinst verwerkt via het eigen vermogen
–
–
14,7
2,5
–
25,0
42,2
–1,4
40,8
Reclassificatie
–
–
–1,2
–
–
–
–1,2
1,2
–
Ingekochte eigen aandelen
–
–
–
–
–2,1
–
–2,1
–
–2,1
Verkochte eigen aandelen
–
–
–
–
3,8
1,0
4,8
–
4,8
Aandelenopties uitgeoefend door werknemers
–
–
–
–
5,1
–
5,1
–
5,1
In aandelen afgewikkelde transacties, na belasting
–
–
–
–
–
0,8
0,8
–
0,8
Dividend aan aandeelhouders
–
–
–
–
–
–44,5
–44,5
–
–44,5
72,6
99,7
7,1
2,5
–16,1
318,3
484,1
8,7
492,8
Stand einde boekjaar
14,7
2004 Stand begin boekjaar
72,6
99,7
–
–
–56,0
365,4
481,7
7,6
489,3
Winst over het boekjaar
–
–
–
–
–
10,5
10,5
1,3
11,8
Omrekeningsverschillen vreemde valuta
–
–
–6,4
–
–
–
–6,4
–
–6,4
Totaal nettowinst verwerkt via het eigen vermogen
–
–
–6,4
–
–
10,5
4,1
1,3
5,4
Verkochte eigen aandelen
–
–
–
–
29,5
–
29,5
–
29,5
Aandelenopties uitgeoefend door werknemers
–
–
–
–
3,6
–
3,6
–
3,6
In aandelen afgewikkelde transacties, na belasting
–
–
–
–
–
0,5
0,5
–
0,5
Dividend aan aandeelhouders
–
–
–
–
–
–40,4
–40,4
–
–40,4
72,6
99,7
–6,4
–
–22,9
336,0
479,0
8,9
487,9
Stand einde boekjaar
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
60
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
1. Bijzondere posten en niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Bijzondere posten Bijzondere posten zijn baten of lasten die voortvloeien uit gebeurtenissen of transacties die behoren tot de gewone bedrijfsuitoefening, maar op grond van aard, omvang of incidentele karakter in de visie van het management afzonderlijk worden gepresenteerd ten einde een goed inzicht te geven in het resultaat van Wessanen voor de periode. De bijzondere posten hebben voornamelijk betrekking op lasten gecompensenseerd door de baten naar aanleiding van desinvesteringen en verkoop van onroerend goed. Duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten 2005
Opbrengsten
A
Kosten van grond- en hulpstoffen Personeelskosten (Bijzondere) afschrijvingen activa Overige bedrijfskosten Bedrijfskosten
B
Totaal vóór bijzondere posten
Bijzondere posten
1.870,8
2004
Totaal
Totaal vóór bijzondere posten
Bijzondere posten
Totaal
6,0
1.876,8
2.068,0
1,1
2.069,1
1.226,0
–
1.226,0
1.362,8
2,8
1.365,6
288,8
10,9
299,7
333,1
13,9
347,0
26,6
–1,3
25,3
33,6
9,1
42,7
257,5
26,3
283,8
281,0
22,5
303,5 2.058,8
1.798,9
35,9
1.834,8
2.010,5
48,3
Bedrijfsresultaat (EBIT)
71,9
–29,9
42,0
57,5
–47,2
10,3
Rente baten en lasten
–7,0
–
–7,0
–11,5
–
–11,5
Overige financiële baten en lasten
–1,6
–
–1,6
–1,2
11,2
10,0
Netto financieringslasten
–8,6
–
–8,6
–12,7
11,2
–1,5
Aandeel in winst van geassocieerde deelnemingen
D
Winst vóór belastingen Belastingbate/(last) Winst na belastingen maar vóór boekwinst op niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten
C
0,1
1,3
1,4
0,2
2,3
2,5
63,4
–28,6
34,8
45,0
–33,7
11,3
–18,1
12,2
–5,9
–10,1
11,0
0,9
45,3
–16,4
28,9
34,9
–22,7
12,2
Winst en opbrengsten van verkoop van niet duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten, na belastingen
–2,3
–
–2,3
–0,4
–
–0,4
Winst over het boekjaar
43,0
–16,4
26,6
34,5
–22,7
11,8
Bijzondere posten in 2005 bestaan uit vier voornaamste onderdelen: A 6,0 geclassificeerd als bijzondere opbrengst, zijnde de boekwinst op de verkoop van bedrijfspanden in Telford, Verenigd Koninkrijk en Arizona, Verenigde Staten. B 35,9 geclassificeerd als een bedrijfslast. Een overzicht daarvan is hieronder weergegeven. C 12,2 betreft de belastingbate op de bijzondere posten. D 1,3 betreft aandeel in winst van niet-geconsolideerde deelnemingen. In 2000 was een niet geconsolideerde deelneming afgewaardeerd wegens iliquiditeit. Op grond van nieuwe ontwikkelingen en gedeeltelijke verkoop is deze afwaarding teruggedraaid. Het resultaat hiervan is gepresenteerd als een bijzondere post. Overzicht van de belangrijkste posten binnen de bedrijfslasten (onderdeel B): 2005
2004
1. Operatie Phoenix / Build on the Roots
12,1
36,4
2. Overige herstructureringsprojecten
17,0
10,0
3. Overig Totaal
6,8
1,9
35,9
48,3
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
61
1. Bijzondere posten en niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten vervolg Bijzondere posten vervolg 1. Operatie Phoenix is het herstructuringsplan van Wessanen dat is gestart in augustus 2003. Bijzondere kosten hebben vooral betrekking op het sluiten van productielijnen van Dailycer in het Verenigde Koninkrijk, de sluiting van fabrieken van ABC in Arizona, Natudis en Beckers in België, Distriborg in Frankrijk en Spanje en beëindigingskosten in verband met het klanten rationalisatieprogramma van Tree of Life NA. De gehele operatie is afgerond in 2005. Build on the Roots is het plan om de prestaties van Tree of Life NA structureel te verbeteren door de rationalisatie van het product assortiment en het in overeenstemming brengen van de kostenstructuur met de klanten portefeuille. Begin 2004 is begonnen met de implementatie van dit plan waarbij, door middel van het sluiten van locaties en het samenvoegen van divisies en activiteiten, wordt gestreefd naar een doelmatiger gebruik van de distributie faciliteiten. Bijzondere kosten hebben vooral betrekking op de afwaardering van vaste activa en voorraden afkoop van lease contracten, extra personeelskosten door afvloeiïngsregelingen en extra kortingen en promotionele kosten om niet meer gangbare producten te verkopen aan klanten. Het plan zal tot ongeveer medio 2006 lopen. Tevens bevat Build on the Roots de toevoegingen aan de verplichtingen voor credit facturen van 4,6, welke betrekking hebben op de herstructureringen in de westelijke regio van onze Noord-Amerikaanse distributie activiteiten. 2. Overige herstructuringsprojecten die geen onderdeel uitmaakten van Operatie Phoenix of het “Build on the Roots” plan hebben betrekking op projecten bij een aantal operationele ondernemingen. De belangrijkste van deze projecten zijn: • Diverse veranderingen in de Tree of life NA organisatie als gevolg van rationalisaties • Sluiting van Distriborg Italië • Strategische herpositionering en afronden herstructurering Dailycer UK • Eenmalige kosten van verhuizing van locaties in Zoetermeer, Tilburg en Amstelveen naar het nieuwe hoofdkantoor in Utrecht, Nederland • Verplaatsing van de productie van vruchtensappen van Nashua naar Verona in het vierde kwartaal van 2004 • Afdelingsreorganisaties in het Wessanen hoofdkantoor, leidend tot afkoop van arbeidsovereenkomsten voormalige werknemers De meeste herstructureringsprojecten zijn afgerond in 2005. 3. Overige bijzonder posten hebben voornamelijk betrekking op het faillisement van Winn Dixie (Tree of Life NA), voorraad afwaardering en kosten als gevolg van de herintroductie van de cocktail mix lijn van Daily’s (ABC), resterende kosten aangaande het bijzonder onderzoek 2003/2004 en diverse juridische zaken in de Verenigde Staten, begonnen voor 2004. Deze werden deels gecompenseerd door bijzondere vrijvallen van voorzieningen en overige te betalen posten van 1,1. Niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten1 2005
2004
Opbrengsten
25,0
55,7
Kosten van grond- en hulpstoffen
14,5
32,7
Personeelskosten
5,1
12,0
(Bijzondere) afschrijvingen activa
0,3
1,3
Overige bedrijfskosten
6,6
10,0
26,5
56,0
–1,5
–0,3
Bedrijfskosten Bedrijfsresultaat (EBIT) Rente baten en lasten
–
–
Overige financiële baten en lasten
–0,6
–0,8
Netto financieringslasten
–0,6
–0,8
Aandeel in winst van niet-geconsolideerde deelnemingen Winst vóór belastingen
–
–
–2,1
–1,1
Belasting bate/(last)
–0,2
0,7
Winst na belastingen van niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten
–2,3
–0,4
1
Voor nadere detaillering, zie toelichting 3
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
62
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
2. Informatie over bedrijfssegmenten en geografische segmenten Wessanen opereert in vijf bedrijfssegmenten: North America Branded, North America Distribution, Europe Branded, Europe Distribution en Europe Private Label. De belangrijkste financiële gegevens van deze segmenten zijn hieronder opgenomen. NoordAmerika Branded
Noord Amerika Distribution
Europa Branded
Europa Distribution
Europa Private Label
Niet gealloceerd
134,6
962,8
437,6
131,6
210,2
9,0
–
–
–
–
143,6
962,8
437,6
131,6
210,2
0,2
Eliminatie
Totaal
–
–
1.876,8
–
–9,0
–
–9,0
1.876,8
2005 Informatie over resultaat duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Opbrengsten uit transacties met derden Opbrengsten transacties andere segmenten Opbrengsten Amortisatie immateriële activa en afschrijvingen materiele vaste activa Bedrijfsresultaat van het segment Aandeel resultaat van geassocieerde deelnemingen Bijzondere posten, voor belasting
1,9
8,4
7,1
1,3
6,6
–
–
25,3
10,4
–18,7
38,4
5,3
15,7
–9,1
–
42,0
–
–
–
–
–
–
1,4
–2,3
–22,5
–2,9
–0,6
–0,2
–0,1
68,8
290,0
264,0
43,3
105,3
210,0
1,4 –28,6
Balansinformatie duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Activa van het segment Investeringen in geassocieerde deelnemingen
–
981,4
–
0,6
–
0,1
–
2,5
–
3,2
Verplichtingen van het segment
15,1
94,8
137,4
16,0
58,5
166,8
–
488,6
Investeringen immateriële activa en materiele vaste activa
3,2
3,1
7,9
0,9
5,7
1,9
–
22,7
Overige informatie duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Totaal overige non-cash posten
–
–
–
–
–0,2
0,8
–
0,6
Gemiddeld aantal werknemers
514
3.662
2.386
384
891
60
–
7.897
138,6
1.119,1
447,5
133,3
230,6
–
–
2.069,1
20,9
–
–
–
–
–
–20,9
–
159,5
1.119,1
447,5
133,3
230,6
–
–20,9
2.069,1 33,6
2004 Informatie over resultaat van duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Opbrengsten uit transacties met derden Opbrengsten transacties andere segmenten Opbrengsten Amortisatie immateriële activa en afschrijvingen materiele vaste activa Bijzondere waardeverminderingsverliezen Bedrijfsresultaat van het segment Aandeel resultaat van geassocieerde deelnemingen Bijzondere posten voor belasting
2,8
9,8
7,6
1,5
11,7
0,2
–
–
–0,1
0,5
0,1
8,6
–
–
9,1
9,2
–25,4
28,4
2,2
8,7
–12,8
–
10,3
–
–
–
–
–
2,5
–
2,5
–2,2
–15,4
–8,0
–2,7
–14,5
9,1
–
–33,7
60,8
291,7
247,0
43,7
120,5
222,6
–
986,3
Balansinformatie duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Activa van het segment Investeringen in geassocieerde deelnemingen Verplichtingen van het segment Investeringen immateriële activa en materiele vaste activa
–
0,6
0,1
0,1
–
4,5
–
5,3
12,4
113,6
123,6
15,6
66,7
166,5
–
498,4
4,5
2,8
8,0
1,2
13,2
0,1
–
30,0
Overige informatie duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten Totaal overige non-cash posten Gemiddeld aantal werknemers
–
–1,1
–
–
–
0,5
–
–0,6
465
4.454
2.630
398
1.070
59
–
9.076
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
63
2. Informatie over bedrijfssegmenten en geografische segmenten vervolg De prijzen voor transacties tussen segmenten worden op een zakelijke, objectieve grondslag bepaald, gebaseerd op het ‘Wessanen transfer pricing principe. De resultaten, activa en verplichtingen van een segment omvatten posten die rechtstreeks, dan wel op basis van redelijkheid aan het segment kunnen worden toegerekend. Dit houdt in dat niet-operationele resultaten, activa en verplichtingen – zoals financiering en belastingen – niet aan segmenten worden toegewezen. Geografische segmenten Onderstaande tabel geeft de spreiding van de opbrengsten gebaseerd op de geografische locatie van de afnemers. De spreiding van de boekwaarde van de activa alsmede van de investeringen in materiële vaste activa is gebaseerd op de geografische locatie van de activa. 2005
2004
Totale opbrengsten Nederland
160,2
172,3
Overige Europese landen
618,3
638,3
1.097,4
1.257,7
VS en Canada Overige landen Totaal
0,9
0,8
1.876,8
2.069,1
2005
2004
Activa van het segment Nederland
140,1
150,8
Overige Europese landen
380,5
398,0
VS en Canada
454,6
431,5
Niet gealloceerd Totaal
6,2
6,0
981,4
986,3
2005
2004
Investeringen immateriële activa en MVA Nederland
8,0
6,4
Overige Europese landen
8,4
16,1
VS en Canada Totaal
6,3
7,5
22,7
30,0
3. Niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten en activa geclassificeerd als aangehouden voor verkoop Niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten In januari 2005 heeft Wessanen Gelderland Frischwaren Gesellschaft verkocht. De resultaten van 2004 in de vergelijkende cijfers worden gepresenteerd onder winst uit niet duurzaam voortgezette beëindigde bedrijfsactiviteiten (zie toelichting 4) Eind derde kwartaal 2005 besloot de Concerndirectie de Duitse Out of Home (OOH) activiteiten van Beckers te verkopen. Deze niet onder merk verkochte portfolio, van hoofdzakelijk maaltijdcomponenten voor de cateringmarkt, vereist lokale flexibiliteit en is gericht op een specifieke markt die niet langer aansluit bij de focus van de Beckers-activiteiten. De Duitse OOH-activiteiten van Beckers worden gepresenteerd als een voor verkoop aangehouden groep activa. De verkoop zal naar verwachting in de tweede helft van 2006 plaatsvinden. Per 31 december 2005 bestond de af te stoten groep activa uit activa ter waarde van 13.5 minus verplichtingen ten bedrage van 22.1. Geen bijzondere waardevermindering is opgenomen aangezien de geschatte reële waarde minus verkoopkosten de boekwaarde van de af te stoten groep activa overstijgt. De resultaten over 2005 en de vergelijkende cijfers van 2004 worden apart gepresenteerd onder winst uit niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten. Overige voor verkoop aangehouden activa bevatten onroerend goed in Essen en Lubbeek (België), Zoetermeer (Nederland) en Godalming (VK).
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
64
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
3. Niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten en activa geclassificeerd als aangehouden voor verkoop vervolg Niet duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten vervolg 2005 België
Nederland
Duitsland
Verenigd Koninkrijk
Activa geclassificeerd als aangehouden voor verkoop Immateriële activa
–
–
2,8
–
1,2
2,0
3,7
1,3
Voorraden
–
–
3,4
–
Handelsvorderingen
–
–
3,6
–
1,2
2,0
13,5
1,3
Handelsschulden
–
–
2,4
–
Overige te betalen posten
–
–
19,7
–
–
–
22,1
–
Materiële vaste activa
Schulden geclassificeerd als aangehouden voor verkoop
4. Overnames en afstotingen Righi In 2005 verwierf Wessanen voor een bedrag van 6,2 voldaan in contanten Righi S.r.l., gevestigd in Reggio Emilia, Italië. Dit bedrijf produceert en distribueert merkdelicatessen die de authentieke smaken van de streek Emilia combineren met de hedendaagse trend van kant-en-klare maaltijden. In 2005 behaalde het bedrijf een netto-opbrengst van 8,1 en het bedrijfsresultaat van 1,0 droeg bij aan het geconsolideerde bedrijfsresultaat over 2005. Righi netto activa op acquisitie datum 2005 Verworven waarden
Reele waarde aanpassing
Boekwaarden
–
2,2
2,2
Materiële vaste activa
1,9
–
1,9
Voorraden
0,9
–
0,9
Handels- en overige vorderingen
2,9
–
2,9
Geldmiddelen en kasequivalenten
–1,0
–
–1,0
Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen
–1.0
–
–1,0
Personeelsbeloningen
–0,3
–
–0,3
Uitgestelde belastingverplichtingen
–0,1
–0,7
–0,8
Handelsschulden, belastingverplichtingen en overige te betalen posten
–2,9
–
–2,9
0,4
1,5
Immateriële activa
Saldo van identificeerbare activa en verplichtingen Goodwill bij overname
1,9 4,3
Betaalde koopsom, voldaan in contanten
6,2
Verworven geldmiddelen en kasequivalenten
–1,0
Uitstroom van kasmiddelen (netto) Verwervingskosten van in totaal 0,2 zijn toegevoegd aan goodwill.
7,2
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
65
4. Overnames en afstotingen vervolg Gelderland Frischwaren Gesellschaft mbH Effect van afstoting van individuele activa en verplichtingen Materiële vaste activa
–4,0
Voorraden
–1,0
Handelsvorderingen
–2,6
Overige vorderingen
–0,3
Geldmiddelen en kasequivalenten
–0,4
Handelsschulden
1,3
Overige schulden
0,8
Saldo van identificeerbare activa en verplichtingen
–6,2
Betaalde koopsom, voldaan in contanten
–6,4
Geldmiddelen en kasequivalenten
0,4
Instroom van kasmiddelen (netto)
–6,0
5. Overige opbrengsten en kosten Overige opbrengsten ten bedrage van 17,1 (2004: 5,3) zijn opgenomen onder Opbrengsten en bestaan uit inkomsten van nieuwsbrieven, vakbeurzen, magazijnactiviteiten voor derden en retourladingen. Eveneens opgenomen is de bijzondere opbrengst zoals hierboven beschreven (toelichting 1).
6. Personeelskosten en personeelsbeloningen 2005
Lonen en salarissen Sociale lasten
Totaal vóór bijzondere posten
Bijzondere posten
204,4
2004
Totaal
Totaal vóór bijzondere posten
Bijzondere posten
Totaal
9,6
214,0
231,1
9,5
240,6
53,5
0,7
54,2
62,1
0,7
62,8
Bijdragen aan toegezegde-bijdrageregelingen
6,0
0,6
6,6
8,4
1,0
9,4
Toename verplichting uit hoofde van toegezegde-pensioengelingen
3,6
–
3,6
3,2
–0,1
3,1
In aandelen afgewikkelde transacties
0,8
–
0,8
0,5
–
0,5
Overige personeelskosten
20,5
–
20,5
27,8
2,8
30,6
288,8
10,9
299,7
333,1
13,9
347,0
De bijzondere posten bestaan met name uit betalingen inzake het beëindigen van arbeidscontracten. Het gemiddelde aantal werknemers gedurende het boekjaar bedroeg 7.897 (2004: 9.076). In Nederland heeft Wessanen gemiddeld 730 (2004: 785) werknemers in dienst. Aandelenoptie- en beperkte aandelenrechtenregelingen Aandelenoptie- en aandelenrechtenregelingen zijn long-term incentives die als beloning zijn bedoeld voor hiervoor in aanmerking komende medewerkers vanwege hun loyaliteit en toewijding aan Wessanen. Alle aandelenopties en aandelenrechten van Wessanen betreffen in aandelen afgewikkelde betalingen. Toegekend na 7 november 2002 zijn de aandelenopties van 2003 en 2004 en de aandelenrechtenregeling van 2004 en 2005, vanaf deze datum is IFRS 2 toepasbaar. De reële waarde van toegewezen aandelenopties en aandelenrechten wordt bepaald met behulp van een binomiaal model, waarbij rekening wordt gehouden met de voorwaarden waartegen de opties zijn toegekend. Het als kosten verantwoorde bedrag wordt jaarlijks aangepast aan het werkelijk aantal opties dat uitgeoefend kan worden. Opties
Aandelen
2005
Conderndirectie 2004
2005
Overige werknemers 2004
Gemiddelde aandelenkoers
–
9,85
–
10,88
13,24
7,50
13,24
9,08
Gemiddelde uitoefenprijs
–
9,85
–
10,88
–
–
–
–
Verwachte gemiddelde volatiliteit
–
28,6%
–
28,4%
26,1%
28,6%
28,4%
28,4%
Looptijd optie (in jaren)
–
8
–
8
3
3
3
3
Verwacht dividend (per jaar)
–
0,58
–
0,58
0,65
0,58
0,65
0,58
Gemiddelde risicovrije rentevoet –
3,94%
–
3,93%
2,84%
3,94%
2,61%
3,92%
1,57
–
1,90
3,38
9,50
3,69
9,08
Gemiddelde reële waarde
–
In 2005 bevatte het Long-Term Incentive Plan niet langer een aandelenoptieplan.
2005
Conderndirectie 2004
2005
Overige werknemers 2004
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
66
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
6. Personeelskosten en personeelsbeloningen vervolg Aandelenoptie- en beperkte aandelenrechtenregelingen vervolg De verwachte volatiliteit is gebaseerd op de historische volatiliteit (berekend op basis van de gewogen gemiddelde resterende looptijd van de aandelenopties), aangepast voor eventuele verwachte wijzigingen in de toekomstige volatiliteit als gevolg van openbaar beschikbare informatie. Aandelenopties worden toegekend onder voorwaarden die gerelateerd zijn aan prestatiegerelateerde, marktgerelateerde en niet marktgerelateerde voorwaarden. Alleen marktgerelateerde voorwaarden worden meegenomen in de reële waardeberekening van de aandelenoptie- en aandelenrechtenregeling op toekenningsdatum van de ontvangen diensten. Met betrekking tot de toekenning van de 2004 aandelenopties gelden geen marktgerelateerde voorwaarden. In oktober 2005 heeft Wessanen resultaatgerelateerde aandelen toegekend uit hoofde van het Performance Share Plan 2005. Deelnemers aan deze regeling hebben na drie jaar recht op een bepaald aantal aandelen, afhankelijk van het behalen van resultaatdoelstellingen. Indien het dienstverband van een deelnemer gedurende de beoordelingsperiode wordt beëindigd, om een andere reden dan overlijden, arbeidsongeschiktheid of pensioen, zullen alle toegekende resultaatgerelateerde aandelen automatisch vervallen, tenzij anders beslist door de Concerndirectie. In 2005 bedragen de kosten voor in aandelen afgewikkelde transacties 0,8 (2004: 0,5). Onderstaand is een samenvatting van de voornaamste condities betreffende uitgegeven aandelenopties- en aandelenrechten. Aandelenoptie- en aandelenrechtenregeling/ gerechtigde werknemers
Aantal instrumenten
Voorwaarden voor onvoorwaardelijke toezegging
Contractuele looptijd van de opties
Global Long-Term Incentive Option Plan (LTIP) 2000 voor de Concerndirectie en in aanmerking komende werknemers
563.330
Direct uitoefenbaar
5 jaar
Global LTIP 2001 voor de Concerndirectie en in aanmerking komende werknemers
645.195
Direct uitoefenbaar
5 jaar
Global LTIP 2002 voor de Concerndirectie en in aanmerking komende werknemers
623.755
Drie dienstjaren
8 jaar
Global LTIP 2003 voor de Concerndirectie en in aanmerking komende werknemers
970.039
Drie dienstjaren
8 jaar
Global LTIP 2004 voor de Concerndirectie en in aanmerking komende werknemers
595.530
Drie dienstjaren en winstgevendheid doelstelling 2004 groter dan 0% prestaties versus referentie groep na 2 jaar.
8 jaar
Drie dienstjaren en winstgevendheid doelstelling 2004 groter dan 0%
3 jaar
Drie dienstjaren, EBITAE in 2005 hoger dan EUR 50 miljoen, Total Shareholder Return in 2006 versus een referentiegroep, EBITAE gerelateerd aan Distribution en Branded in 2006 en ontwikkeling van de koers van het aandeel Wessanen in de totale beoordelingsperiode van drie jaar.
3 jaar
Wessanen Restricted Share Rights plan 2004
87.778
Wessanen Performance Share plan 2005
154.210
Optierechten op aandelen Het verloop van de uitstaande optierechten is als volgt: Stand ultimo 2004
Verstrekt 2005
Uitgeoefend 2005
Vervallen 2005
Stand ultimo 2005
822.689
60.000
115.000
–
767.689
2000
153.080
–
112.750
40.330
–
2001
366.700
–
69.250
82.730
214.720
12,95
mei 2006
2002
327.630
–
154.785
43.300
129.545
9,25
april 2010
2003
441.425
–
49.950
35.425
356.050
6,33 december 2011
2004
354.655
–
20.350
21.925
312.380
10,90 november 2012
Verstrekt in:
Uitoefenprijs (in EUR)
Uit te oefenen vóór
Concerndirectie* (incl. voormalige leden) Overige medewerkers
Totaal overige medewerkers
1.643.490
–
407.085
223.710
1.012.695
Totaal
2.466.179
60.000
522.085
223.710
1.780.384
*
Specificatie op pagina 68
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
67
6. Personeelskosten en personeelsbeloningen vervolg
Aandelenrechten Het verloop van de uitstaande aandelenrechten is als volgt:
Concerndirectie*
Stand ultimo 2004
Verstrekt in 2005
Overgedragen in 2005
Vervallen in 2005
Stand ultimo 2005
43.333
72.000
–
–
115.333
Overdracht na
Overige werknemers
*
2004
29.445
–
1.100
2.600
25.745
2007
2005
–
97.210
–
–
97.210
2008
72.778
169.210
1.100
2.600
238.288
Bonussen
Uitgestelde beloningen
Overige lange termijn beloningen
Uitkeringen bij beëindiging diensttermijn
Overig
Totaal
Uitsplitsing op pagina 68
Bezoldiging Concerndirectie en Raad van Commissarissen Bezoldiging Concerndirectie In EUR 1.000
Salaris
2005 A.H.A. Veenhof
500
–
100
62
–
33
695
N.R. Onkenhout
318
51
63
79
–
75
586
A.C. Covington1
484
134
3
177
–
57
855
D.G. Vierstra2
335
54
64
53
–
43
549
1.637
239
230
371
208
2.685
2004 A.H.A. Veenhof
500
88
100
45
–
40
773
N.R. Onkenhout
292
75
46
70
–
75
558
A.C. Covington1
352
38
–
135
–
243
768
N.J.M. Kramer
305
61
71
3
373
47
860
R.A. Thorne
185
–
10
–
1.104
22
1.321
1.634
262
227
253
1.477
427
4.280
Voormalige bestuursleden3:
1 2 3
Mr A.C. Covington is in dienst getreden per 30 maart 2004 Mr D.G. Vierstra is in dienst getreden per 1 januari 2005 Mr R.A. Thorne was in dienst tot 31 maart 2004. De heer N.J.M. Kramer is teruggetreden per 31 december 2004
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
68
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
6. Personeelskosten en personeelsbeloningen vervolg Ultimo 2005 bezaten de leden en voormalige leden van de Concerndirectie 767.689 optierechten op aandelen (ultimo 2004: 822.689) tegen een gewogen gemiddelde uitoefenprijs van EUR 8,46 (ultimo 2004: EUR 8,65). De leden van der Raad van Commissarissen bezaten geen aandelenopties of aandelenrechten. Er zijn geen leningen, voorschotten of daarop betrekking hebbende garanties afgegeven aan de huidige bestuurders of commissarissen. Het verloop van de aan de huidige en voormalige leden van de concerndirectie toegekende optierechten van nominaal EUR 1,00 in het kapitaal van de vennootschap is als volgt: Stand ultimo 2004
Verstrekt in 2005
Uitgeoefend in 2005
Vervallen in 2005
Stand ultimo 2005
2003
250.000
–
–
–
250.000
5,15
april 2011
2004
25.000
–
–
–
25.000
10,70
april 2012
Uitoefenprijs (in Eur)
Uit te oefenen vóór
A.H.A. Veenhof
N.R. Onkenhout 2003
102.689
–
–
–
102.689
2004
15.000
–
–
–
15.000
9,70 december 2011 10,70
april 2012
A.C. Covington 2004
125.000
–
–
–
125.000
9,47
februari 2012
2004
15.000
–
–
–
15.000
10,70
april 2012
–
60.000
–
–
60.000
9,60
januari 2013
2000
57.500
–
57.500
–
–
10,00
april 2005
2001
130.000
–
25.000
–
105.000
12,75
april 2006
2002
72.500
–
32.500
–
40.000
9,25
april 2010
2003
30.000
–
–
30.000
5,20
april 2011
822.689
60.000
115.000
D.G. Vierstra 2005, optieprogramma 2004 Voormalige bestuursleden
–
767.689
Het verloop van de rechten op aandelen welke zijn verstrekt aan de huidige leden van de Concerndirecte is als volgt: Stand ultimo 2004
Verstrekt in 2005
Stand ultimo 2005
Overdracht in
A.H.A. Veenhof 2004
8.333
–
8.333
april 2007
2005
–
21.000
21.000
mei 2008
N.R. Onkenhout 2004
5.000
–
5.000
april 2007
2005
–
11.500
11.500
mei 2008
2004
25.000
–
25.000
februari 2007
2004
5.000
–
5.000
april 2007
2005
–
13.000
13.000
mei 2008
2005, aandelenplan 2004
–
15.000
15.000
januari 2008
2005
–
11.500
11.500
mei 2008
43.333
72.000
115.333
A.C. Covington
D.G. Vierstra
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
69
6. Personeelskosten en personeelsbeloningen vervolg Mutaties in de Concerndirectie De heer R.A. Thorne is teruggetreden als lid van de Concerndirectie op de aandeelhoudersvergadering van 31 maart 2004. De heer A.C. Covington is in die vergadering als lid van de Concerndirectie benoemd. Op 31 december 2004 trad de heer N.J.M. Kramer terug als lid van de Concerndirectie. De heer D.G. Vierstra is in januari 2005 in dienst getreden als Chief Financial Officer. Hij is benoemd als lid van de Concerndirectie tijdens de de aandeelhoudersvergadering van 27 april 2005..
Remuneratiebeleid Het remuneratiebeleid met betrekking tot de leden van de Concerndirectie bestaat uit een basis salaris, een bonus, aandelenopties, aandelenrechten en een pensioenregeling. Dit beleid is onderworpen aan jaarlijkse beoordeling door de remuneratiecommissie. Dit is een subcommissie van de Raad van Commissarissen. Een beschrijving van het remuneratiebeleid kan gevonden worden op www.wessanen.com De Nederlandse leden van de Concerndirectie komen in aanmerking voor deelname aan het Wessanen Pensioenplan op basis van eindloonregeling. Zij mogen ook kiezen voor een vaste bijdrage. Het pensioenbeleid met betrekking tot leden van de Concerndirectie gaat uit van pensionering op de leeftijd van 65 jaar. Voor leden van de Concerndirectie met de Amerikaanse nationaliteit en woonachtig in de VS is de pensioenregeling gebaseerd op een bijdrage conform de ‘401-K’-regeling. Kortlopende bonussen aan de leden van de Concerndirectie zijn toegekend op basis van criteria die in 2005 betrekking hadden op de EBITA, de ontwikkeling in het werkkapitaal en persoonsgebonden doelen. De bonusdoelstelling voor 2005 betreffende EBITAE is gebaseerd op de oorspronkelijke bandbreedte van EUR 70 tot 85 miljoen. De EBITAE over 2005 kwam uit op EUR 71,9 miljoen, rechtgevend op een gedeeltelijke bonusuitkering. De kasstroom-targets werden niet gehaald door de ontwikkeling van het werkkapitaal en door ongunstige valuta-effecten; er vond derhalve geen bonusuitkering plaats op basis van dit beoordelingscriterium. Daarnaast golden voor elk directielid drie meetbare persoonlijke doelstellingen, goed voor een derde van de bonus gekoppeld aan het behalen van deze doelstellingen. Eén directielid wist twee van de drie doelstellingen te halen, drie leden haalden elk één doelstelling. Hoewel de CEO recht heeft op een bonus voor enerzijds EBITAE en anderzijds verwezenlijking van een van zijn persoonlijke doelstellingen, zag hij af van dit recht. De Raad van Commissarissen besloot het functioneren van de CEO te honoreren met een verhoging van diens rechten op aandelen onder het long-term incentive plan voor 2006. In 2005 zijn rechten op aandelen verstrekt onder de voorwaarde van drie jaar dienstverband en een prestatiedoelstelling in het eerste jaar (zie ook pagina 65). Uit hoofde van dit plan heeft Wessanen in 2005 72.000 rechten op aandelen toegekend aan leden van de Concerndirectie. Onder de voorwaarden van het aandelenoptieplan 2004 heeft Wessanen aan de heer D.G. Vierstra aan het begin van diens arbeidscontract 60.000 opties op aandelen toegekend. Niet gekoppeld aan enige prestatie is de retentievergoeding die met de heer A.C. Covington overeengekomen is toen hij in 2004 in dienst trad van Wessanen. De heer Covington zal een retentiebonus van USD 500.000 ontvangen indien hij vier jaar in dienst blijft, waarvan elk jaar 25% opgebouwd wordt. Bezoldiging Raad van Commissarissen Vast
Overig
Totaal
in EUR 1.000
2005
2004
2005
2004
2005
D.I. Jager1
40
–
3
–
43
–
J.G.A.J. Hautvast2
40
7
3
1
43
8
F.H.J. Koffrie
40
28
3
3
43
31
L.M. de Kool3
33
–
2
–
35
–
K.J. Storm4
20
39
1
4
21
43
J.A.N. van Dijk
17
28
1
3
18
31
–
19
–
2
–
21
190
121
13
13
203
134
H. Wiegel6
1 2 3 4 5 6
2004
De heer Jager is benoemd per 27 april 2005 De heer Hautvast is benoemd per 1 oktober 2004 De heer De Kool is benoemd per 27 april 2005 De heer Storm is per 27 april 2005 uit de Raad van Commissarissen getreden De heer Van Dijk is per 27 april 2005 uit de Raad van Commissarissen getreden De heer Wiegel is per 1 oktober 2004 uit de Raad van Commissarissen getreden
Leden van de Raad van Commissarissen ontvangen een jaarlijkse vergoeding van EUR 40.000 elk, exclusief onkosten. De voorzitter van de Audit Commissie ontvangt EUR 50.000 en de voorzitter van de Raad van Commisarissen ontvangt EUR 60.000. De evenredige bedragen zijn opgenomen in de tabel hierboven. Een lid van de Raad van Commissarissen bezit 10.000 aandelen van de onderneming.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
70
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
7. Netto financieringslasten 2005
2004
Rentelasten
–7,0
–11,5
Rentebaten en laten
–7,0
–11,5
Overige financiële lasten
–2,9
–2,0
Overige financiële baten
1,3
12,0
Overige financiële baten en lasten
–1,6
10,0
Netto financieringslasten
–8,6
–1,5
Rentelasten hebben betrekking op de nettoschuldpositie van de onderneming. Overige financiële baten in 2004 hebben voornamelijk betrekking een opbrengst van de renteswap.
8. Belasting bate/last De belastingen resulteerden in een last van 5,9 (2004: 0,9). De belangrijkste componenten van de belastingbate/last waren als volgt: 2005
2004
–13,4
–4,2
Verschuldigde winstbelastingen Lopend boekjaar Correcties voorgaande jaren
–3,2
–0,1
–16,6
–4,3
Uitgestelde winstbelastingen Uitgestelde verplichtingen in verband met tijdelijke verschillen
2,0
1,1
Uitgestelde vorderingen in verband met tijdelijke verschillen
–3,5
0,8
Mutaties in belastingtarief
–0,4
–0,2
Bate uit hoofde van in het verleden niet opgenomen fiscale verliezen
0,6
0,2
Afschrijving of terugneming van afschrijving van uitgestelde belastingvorderingen
2,3
2,8
Over-/ondervoorzien in voorgaande jaren
8,2
0,1
Overig/reclassificatie
1,5
0.4
10,7
5,2
5,9
0.9
Totaal uitgestelde belasting last Belasting bate/last in winst- en verliesrekening
De bedrijfsactiviteiten zijn onderworpen aan vennootschapsbelasting in de verschillende landen met belastingtarieven variërend tussen 25% en 41%. De aansluiting tussen de effectieve belastinglast en de genormaliseerde belastinglast is als volgt: Aansluiting van effectieve belastingdruk
2005
Winst vóór belastingen Aandeel in winst van niet-geconsolideerde deelnemingen Winst voor belasting en voor aandeel niet-geconsolideerde deelnemingen
2005
2004
11,3
1,4
2,5
33,4
Winstbelastingen op basis van het lokale belastingtarief
–32%
Effect van het belastingtarief in buitenlandse jurisdicties Effect van gecompenseerde fiscale verliezen
2004
34,8
8,8
–10,5
–32%
0%
0,1
16%
1,8
2%
0,6
2%
0,2
–11%
–3,9
–35%
–4,0
2%
0,6
–2%
0,2
Overige belasting voordelen
–2%
–0,7
24%
2,7
Over-/ondervoorzien in voorgaande jaren
25%
8,2
1%
0,1
1%
0,3
34%
3,9
–17%
–5,9
8%
0,9
Niet in de winst- en verliesrekening opgenomen belastingvoordelen Niet-aftrekbare kosten en fiscaal vrijgestelde opbrengsten
Overig Totale belastingbate/last in de winst- en verliesrekening
–3,6
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
71
9. Immateriële activa Het verloop van de immateriële activa is als volgt Goodwill
Verkooprechten
Merken
Software
Totaal
137,4
2005 Boekwaarde ultimo vorig boekjaar
113,5
2,5
18,9
2,5
Valuta omrekeningsverschillen
2,5
–0,2
0,1
–0,1
2,3
Overgang naar IAS32 en 39
5,7
–
–
–
5,7
–
1,4
–
0,8
2,2
4,5
–
2,2
–
6,7
–2,8
–
–
–
–2,8
–
–1,9
–
–1,3
–3,2
123,4
1,8
21,2
1,9
148,3
Gedurende het boekjaar betaald Verworven via bedrijfscombinaties Verkocht of geclassificeerd als aangehouden voor verkoop Afschrijvingen Boekwaarde ultimo boekjaar Totaal van afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen
26,3
19,8
–
7,1
53,2
149,7
21,6
21,2
9,0
201,5
Boekwaarde ultimo vorig boekjaar
115,9
4,6
18,9
3,9
143,3
Valutaomrekeningsverschillen
–0,6
–
–
–0,2
–0,8
–1,8
–
–
–
–1,8
Gedurende het boekjaar betaald
–
1,2
–
0,3
1,5
Afschrijvingen
–
–3,3
–
–1,5
–4,8
113,5
2,5
18,9
2,5
137,4
Historische aanschafwaarde 2004
Gewijzigde aankooprijs
Boekwaarde ultimo boekjaar Totaal van afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen Historische aanschafwaarde
26,3
17,9
–
5,8
50,0
139,8
20,4
18,9
8,3
187,4
Toetsing op bijzondere waardevermindering voor kasstroomgenererende eenheden die goodwill en merken bevatten De volgende eenheden bevatten belangrijke posten aan goodwill en merken: 2005
North America Distribution Europe Branded Europe Distribution
2004
10,7
9,7
110,0
99,0
23,9
23,7
144,6
132,4
De realiseerbare waarde van alle kasstroomgenererende eenheden is gebaseerd op de berekeningen van de waarde in gebruik. Bij deze berekeningen wordt uitgegaan van kasstroomprognoses op basis van geprognotiseerde kasstromen. Een Europese en Amerikaanse specifieke gewogen gemiddelde kapitaalkostenvoet is gebruikt om de geprognotiseerde kasstromen contant te maken. De gewogen gemiddelde kapitaalkostenvoet, na belastingen, weerspiegelt de huidige marktbeoordeling van de waarde van geld, afgezet tegen de tijd en het specifieke risico van de kasstroomgenererende unit. Merken en goodwill met onbepaalde levensduur hebben in oktober 2005 een impairment-test ondergaan. De belangrijkste veronderstellingen, waarop het management de bepaling van de kasstroom heeft gebaseerd zijn de strategische plannen zoals in 2004 zijn gepresenteerd, en een stabiel groeipercentage per ondernemingsonderdeel na vijf jaar. Merken worden verondersteld een onbepaalde levensduur te hebben, omdat er geen te verwachten limiet is van de periode waarover netto kasstromen worden gegenereerd. Zekerheden Er zijn geen eigendomsbeperkingen en de immateriële activa zijn niet in onderpand gegeven als zekerheid voor verplichtingen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
72
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
10. Materiële vaste activa De samenstelling en het verloop van de materiële vaste activa zijn als volgt Bedrijfsgebouwen en terreinen
Machines en installaties
Overig
In uitvoering en vooruitbetalingen
Totaal
187,5
2005 Boekwaarde ultimo vorig boekjaar
78,2
65,9
40,5
2,9
Valuta omrekeningsverschillen
3,5
3,7
2,2
–
9,4
Investeringen
1,8
8,6
2,7
7,4
20,5 1,9
Verworven via bedrijfscombinaties
–
1,6
0,3
–
7,1
12,2
–15,4
–3,9
–
–11,7
–4,3
–1,9
–
–17,9
Afschrijvingen
–4,9
–13,0
–4,2
–
–22,1
Boekwaarde ultimo boekjaar
74,0
74,7
24,2
6,4
179,3
Gereedgekomen materiële vaste activa in uitvoering Verkocht of geclassificeerd als aangehouden voor verkoop
Totaal van afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen
46,3
90,9
33,2
–
170,4
Historische aanschafwaarde
120,3
165,6
57,4
6,4
349,8
Boekwaarde ultimo vorig boekjaar
89,3
69,8
44,8
4,7
208,6
Valuta omrekeningsverschillen
–1,5
–2,0
–1,8
1,0
–4,3
1,6
16,9
2,4
7,6
28,5
2004
Investeringen Gereedgekomen materiële vaste activa in uitvoering
0,2
10,5
–
–10,7
–
Verworven via bedrijfscombinaties
–0,2
–5,8
–1,4
–
–7,4
Afschrijvingen
–5,5
–19,1
–4,5
0,3
–28,8
Bijzondere waardeverminderingsverliezen ten laste van het resultaat
–5,7
–4,4
1,0
–
–9,1
Boekwaarde ultimo boekjaar
78,2
65,9
40,5
2,9
187,5
Totaal van afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen
42,6
85,7
32,0
–
160,3
Historische aanschafwaarde
120,8
151,6
72,5
2,9
347,8
De levensduur van materiële vaste activa, waarop de afschrijving is gebaseerd, is als volgt: Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties
30 jaar 10–15 jaar
Computers
3–5 jaar
Overig
3–5 jaar
Activa die niet in gebruik zijn of geclassificeerd als aangehouden voor verkoop worden niet afgeschreven. Veranderingen in schattingen Als gevolg van verandering in 2005 van de schatting van de levensduur van materiële vaste activa zijn de toekomstige jaarlijkse afschrijvingskosten afgenomen met 1,6. Geleaste materiële vaste activa Wessanen least zowel gebouwen als machines en installaties middels een aantal financiële lease overeenkomsten. Aan het eind van de lease van machines en installaties, heeft Wessanen de mogelijkheid om de activa over te nemen voor een gunstige prijs. Voor gebouwen bestaat een dergelijke optie niet. De boekwaarde van de geleaste gebouwen bedroeg per 31 december 4,2 (2004: 4,3). De boekwaarde van de geleaste machines en installaties bedroeg 9,2 (2004: 9,6). Voor deze bedragen heeft Wessanen niet het juridische eigendom. Zekerheden Behalve voor de geleaste activa zijn er geen eigendomsbeperkingen en de materiële vaste activa zijn niet in onderpand gegeven als zekerheid voor verplichtingen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
73
11. Investeringen in geassocieerde ondernemingen Wessanen heeft de volgende investeringen in geassocieerde ondernemingen: Land
2005
2004
Mautner Markhof*
Oostenrijk
nvt
25,7%
World Finer Foods
Verenigde Staten
45,2%
45,2%
Fifty-Fifty
Verenigde Staten
22,7%
22,2%
Oostenrijk
nvt
37,0%
Quintus *
Als gevolg van een gedeeltelijke verkoop van de aandelen, wordt Mautner Markhof niet meer als geassocieerde onderneming geclassificeerd. Het resterende aandeel in Mautner Markhof geclassificeerd als een investering aangehouden voor verkoop’
Samengevatte meest recente financiële gegevens betreffende geassocieerde deelnemingen – 100% 2005
World Finer Foods (per 30 juni 2004) Fifty–Fifty
Activa
Verplichtingen
Eigen vermogen
Opbrengsten
29,7
28,9
0,8
75,5
Winst/verlies
–
1,5
0,2
1,1
5,1
0,2
12. Overige beleggingen Overige beleggingen betreffen met name aandelenbeleggingen en obligaties.
13. Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen In de balans opgenomen uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen De uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen zij als volgt toe te rekenen: Activa
Immateriële activa
Verplichtingen
Netto
2005
2004
2005
2004
2005
2004
27,0
30,4
–
–
270
30,4
Materiële vaste activa
–
–
–12,6
–10,8
–12,6
–10,8
Overige beleggingen
–
0,2
–
–
–
0,2
Voorraden
–
0,1
–
–
–
0,1
1,8
3,8
–
–
–1,8
3,8
20,8
10,1
–
–
20,8
10,1
4,6
15,6
–
–
4,6
15,6
–
–
–26,8
–27,1
–26,8
–27,1
Handelsvorderingen Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen Voorzieningen Overige posten Fiscale waarde van opgenomen voorwaartse verliescompensatie
79,7
52,5
–
–
79,7
52,5
Belasting vordering/(verplichting)
133,9
112,7
–39,4
–37,9
94,5
74,8
Saldering van belastingvorderingen en -verplichtingen
–35,1
–21,9
35,1
21,9
–
–
Netto belasting vordering/(verplichting)
98,8
90,8
–4,3
–16,0
94,5
74,8
2005
2004
18,3
11,1
Niet in de balans opgenomen uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen Fiscale verliezen niet opgenomen in de balans
Het grootste deel van de fiscale verliezen vervalt niet onder de huidige belastingwetgeving. Met betrekking tot deze posten is geen uitgestelde belastingvordering opgenomen aangezien het niet waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van de post kunnen worden aangewend.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
74
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
13. Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen vervolg Mutaties in de uitgestelde netto belastingvorderingen en -verplichtingen 2005
2004
Boekwaarde ultimo vorig boekjaar
74,8
67,6
Valutaomrekeningsverschillen
10,7
–4,7
1,8
5,2
Gevormd ten laste van het resultaat Overig Boekwaarde ultimo boekjaar
–1,7
6,7
94,5
74,8
Overig bestaat uit verwervingen door bedrijfscombinaties, verkoop en andere herclassificaties. Uitgestelde belastingvorderingen met betrekking tot Amerikaans federale en staat belasting bedraagt 79,2 (2004: 68,9), inclusief 50,7 (2004: 34,5) voorwaartse verlies compensatie en 23,5 (2004: 24,2) belasting aftrekbare goodwill. De latente belastingvordering op voorwaartse verliescompensatie is ontstaan sinds 2003 naar aanleiding van het feit dat de cumulatieve belastingverliezen in de VS de bedragen beschikbaar voor terugwaartse verliescompensatie overtroffen. Het te gelde brengen van deze latente belastingvorderingen hangt af van toekomstige belastbare winsten, welke boven de winst voortkomende uit de terugdraaiing van bestaande belastbare tijdelijke verschillen dienen uit te komen. Gebaseerd op een vijfjarenprojectie van de geschatte US belastbare winsten en bestaande mogelijkheden tot belastingplanning is het management van mening dat het waarschijnlijk is dat voldoende toekomstige winsten zullen worden gegenereerd om deze vorderingen te realiseren.
14. Voorraden Handelgoederen, gereed product Grond- en hulpstoffen Halffabrikaten Vooruitbetalingen op voorraden
2005
2004
18,9
20,7
2,3
3,0
211,1
189,3
1,5
0,9
233,8
213,9
15. Handels- en overige vordering 2005
2004
235,0
251,3
Belastingvorderingen
0,5
24,6
Overige vorderingen
35,1
30,2
270,6
306,1
Handelsvorderingen
Handelsvorderingen worden gepresenteerd onder aftrek van bijzondere waardeverminderingsverliezen. Deze bedroegen in 2005 8,1 (2004:2,3). Derivaten in overige vorderingen bedragen 2,5 (2004: 0,4), en geven de Interest Rate Swaps (IRS) weer.
16. Geldmiddelen en kasequivalenten 2005
Liquide middelen Banksaldi Direct opvraagbare deposito’s
2004
0,1
2,3
24,0
38,8
3,0
–
Geldmiddelen en kasequivalenten
27,1
41,1
Rekening-courantkredieten banken
–19,2
–16,5
7,9
24,6
Geldmiddelen en kasequivalenten, verminderd met rekening-courant kredieten banken Deposito’s met een zeer korte looptijd worden gewaardeerd op nominale waarde.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
75
17. Geplaatst kapitaal en reserves Per 31 december bestond het maatschappelijk aandelenkapitaal uit 300 miljoen (2004: 300 miljoen) gewone aandelen met een nominale waarde van Euro 1,00. Het verloop in het aantal gewone geplaatste en volgestorte aandelen (x 1.000) is als volgt: Stand ultimo vorig boekjaar
2005
2004
72.589
72.589
Mutaties Stand ultimo boekjaar
–
–
72.589
72.589
De houders van gewone aandelen zijn gerechtigd dividend te ontvangen zoals bekendgemaakt en zijn gerechtigd tot één stem per aandeel in de vergadering van aandeelhouders van Wessanen. De aandelen in de onderneming die in het bezit zijn van Wessanen zijn gerechtigd tot dividend. Reserve omrekeningsverschillen De reserve omrekeningsverschillen omvat alle valutaverschillen op vreemde valuta die ontstaan door de omrekening van de jaarrekening van buitenlandse activiteiten, evenals door de omrekening van verplichtingen waarmee de netto-investering van Wessanen in een buitenlandse dochteronderneming wordt afgedekt. Afdekkingsreserve De afdekkingsreserve bestaat uit het effectieve deel van de cumulatieve nettomutatie in de reële waarde van kasstroomafdekkingsinstrumenten met betrekking tot afgedekte transacties die nog niet hebben plaatsgevonden. Reserve eigen aandalen De reserve voor eigen aandelen van de onderneming omvat de kostprijs van de aandelen van de onderneming die door Wessanen worden gehouden. Per 31 december hield Wessanen 1.782.535 aandelen (2004: 2.533.745). In 2005 zijn 190.225 eigen aandelen gekocht (2004: 0). Door de uitoefening van aandelenopties van medewerkers zijn 523.685 aandelen gebruikt (2004: 412.750). Gedurende 2005, 417.750 aandelen zijn verkocht tegen een gemiddelde prijs van EUR 11,53 voor een totaal bedrag van 4,8 (2004: 3.020.000 aandelen tegen een gemiddelde prijs van EUR 9,78 voor een totaalbedrag van 29,5). Het verloop eigen aandelen (x 1.000) is als volgt: Stand ultimo vorig boekjaar
2.534 aandelen
Gekochte en verkochte aandelen
(751) aandelen
Stand ultimo boekjaar
1.783 aandelen
Dividend De statuten voorzien in de mogelijkheid om dividend uit te keren. Het onderstaande dividend is betaald in het jaar. 0,63 per in aanmerking komend gewoon aandeel (2004: 0,58)
2005
2004
44.463
40.368
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
76
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
18. Winst per aandeel Gewone winst per aandeel Bij de berekening van de gewone winst per aandeel is uitgegaan van de aan houders van gewone aandelen toe te rekenen winst en een gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen dat gedurende het jaar heeft uitgestaan, als volgt berekend: Aan aandeelhouders van de moedermaatschappij toe te rekenen winst 2005
2004
25,0
10,5
Winst van niet duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten
–2,3
–0,4
Winst van duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten
27,3
10,9
Winst over het boekjaar
Aantal gewone aandelen (x 1.000) Uitgegeven gewone aandelen ultimo vorig boekjaar Effect van gehouden eigen aandelen, door de onderneming
2005
2004
72.589
72.589
–1.783
–2.534
Aantal gewone aandelen ultimo boekjaar
70.806
70.055
Gewogen gemiddeld aantal aandelen
70.516
69.321
Winst per aandeel uit duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten Winst per aandeel uit niet-duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten Totaal winst per aandeel uit bedrijfsactiviteiten
0,39
0,16
–0,03
–0,01
0,35
0,15
Verwaterde winst per aandeel Bij de berekening van de verwaterde winst per aandeel is uitgegaan van de aandeelhouders van gewone aandelen toe te rekenen winst en een gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen dat gedurende het jaar heeft uitgestaan, gecorrigeerd voor het effect van de potentieel uitgeoefende aandelenopties en aandelenrechten van werknemers. Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen (verwaterd) (x 1.000) Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen Effect van aandelenopties Effect van aandelenrechten Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen ultimo boekjaar (verwaterd) Verwaterde winst per aandeel uit duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten Verwaterde winst per aandeel uit niet-duurzaam voorgezette bedrijfsactiviteiten Totaal verwaterde winst per aandeel uit bedrijfsactiviteiten
2005
2004
70.516
69.321
1.461
1.545
168
55
72.145
70.921
0,38
0,15
–0,03
–0,01
0,35
0,14
19. Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen Informatie met betrekking tot financiële instrumenten is opgenomen in toelichting 23. Langlopende verplichtingen De samenstelling van de langlopende verplichtingen en hun looptijd is als volgt: Openstaand bedrag
Bedragen die na vijf jaar
2005
2004
2005
2004
114,3
100,0
–
–
7,9
11,4
2,1
2,4
1,1
1,9
–
0,4
Schulden aan kredietinstellingen Variabele rente Verplichtingen uit hoofde van financiële leases Vaste rente Variabele rente Overige rentedragende verplichtingen Vaste rente
0,3
1,8
–
–
123,6
115,1
2,1
2,8
Aflossingen die in 2006 verschuldigd zijn, zijn opgenomen onder kortlopende verplichtingen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
77
19. Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen vervolg De gewogen gemiddelde resterende looptijd van de per 31 december 2005 nog uitstaande leningen is 1,8 jaar (2004: 2,6 jaar) en de gemiddelde rentevoet is 4,2% (2004: 2,9%). Ultimo 2005 bestond de rentedragende schuld voornamelijk uit variabel rentende opnamen ten bedrage van USD 100 miljoen en EUR 33,2 miljoen uit hoofde van een kredietfaciliteit ten bedrage van EUR 250 miljoen (2005: respectievelijk 4,5% en 2,7%, 2004: 2,5% (USD)), en uit financiele lease. De kredietfaciliteit vervalt in juni 2007 en heeft geen restricties in gebruik. De overeenkomst ter zake van deze kredietfaciliteit is gebruikelijk voor dit type faciliteit en gebaseerd op de winstgevendheid van Wessanen. Financiële leases Niet-opzegbare financiele leases zijn als volgt aflosbaar: 2005
2004
Totaal lease betalingen
Rente
Korter dan 1 jaar
7,8
0,8
7,0
6,7
1,0
5,7
Tussen 1 en 5 jaar
7,7
1,1
6,6
11,6
0,9
10,7
Langer dan 5 jaar
Boek waarde
Totaal lease betalingen
Rente
Boek waarde
2,4
0,1
2,3
2,6
–
2,6
17,9
2,0
15,9
20,9
1,9
19,0
Volgens de bepalingen van de leaseovereenkomsten zijn er geen voorwaardelijke leaseverplichtingen in 2005. Kortlopende verplichtingen De samenstelling van de kortlopende verplichtingen en hun looptijd is als volgt: 2005
2004
Schulden aan kredietinstellingen
0,3
0,8
Verplichtingen uit hoofde van financiële leases
7,0
5,7
7,3
6,5
Reële waarde van rentedragende leningen Reële waarde
Langlopende verplichtingen Kortlopende verplichtingen
Boekwaarde
2005
2004
2005
2004
123,6
115,1
123,6
115,1
7,3
6,5
7,3
6,5
De rente van de rentedragende leningen is variabel en gebaseerd op LIBOR. De reële waarde is gelijk aan de boekwaarde.
20. Personeelsbeloningen Toegezegde pensioenregelingen Koninklijke Wessanen en haar dochterondernemingen dragen bij aan toegezegde pensioenregelingen in Nederland, het VK, Italië, Duitsland en Frankrijk die bij pensionering van medewerkers overgaan tot het uitkeren van pensioen.. Dit zijn eindloon- en middelloonregelingen, gebaseerd op dienstjaren en beloning in het laatste jaar vóór pensionering. De pensioenregelingen zijn in beheer van bedrijfstakpensioenfondsen, levensverzekeringsmaatschappijen en onafhankelijke bedrijfspensioenfondsen.De nettoverplichting uit hoofde van toegezegde-pensioenregelingen wordt voor iedere regeling afzonderlijk berekend dooreen schatting te maken van de pensioenaanspraken die werknemers hebben opgebouwd in ruil voor hun diensten in de verslagperiode en voorgaande perioden. Deze pensioenaanspraken worden gedisconteerd om de contante waarde te bepalen,en de reële waarde van de fondsbeleggingen wordt hierop in mindering gebracht. De disconteringsvoet is het rendement per balansdatum van obligaties met hoge kredietwaardigheid (AA) waarvan de looptijd de termijn van de verplichtingen van Wessanen benadert. De berekening wordt uitgevoerd door een erkende actuaris volgens de ‘projected unit credit’-methode. Brancheregelingen De Nederlandse bedrijven nemen deel aan brancheregelingen van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Groothandel
in Levensmiddelen, Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de vlees-, vleeswaren- en de gemaksvoedingindustrie en Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Suikerwerk en Chocoladeverwerkende Industrie. Deze brancheregelingen zijn toegezegdpensioenregelingen, maar worden opgenomen als beschikbare premieregeling omdat voor boekhoudkundige verwerking niet met voldoende zekerheid het aandeel van de diverse deelnemende bedrijven kan worden bepaald, noch de onderliggende financiële positie en de resultaten van de regeling. Dit vloeit voort uit het feit dat deze regelingen de deelnemende partijen blootstellen aan actuariële risico’s samenhangend met huidige en voormalige medewerkers van andere entiteiten. Overschotten en tekorten voor de genoemde regelingen worden bepaald op basis van de normen in de “Actuariële principes pensioenfondsen” en ‘Richtlijnen van De Nederlandse Bank 30 september 2002’. De Stichting bedrijfspensioenfonds voor de Groothandel in Levensmiddelen en Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de vlees-, vleeswaren-, en de gemaksvoedingindustrie hebben beide een reservetekort conform de definitie van DNB, waarvoor herstelplannen zijn opgezet die middels aanpassing van de premiestelling en beperking van de indexaties tot herstel van het reservetekort zullen leiden.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
78
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
20. Personeelsbeloningen vervolg Beschikbaar premiestelsel In de Noord-Amerikaanse bedrijven bestaan de pensioenregelingen uit beschikbare premiestelsels (401-k). Toegezegde pensioenregelingen 2005
Contante waarde van de niet gefinacieerde verplichtingen
2004
2,4
2,4
Contante waarde van de gefinacieerde verplichtingen
121,9
117,2
Reële waarde van fondsbeleggingen
–88,7
–79,5
Contante waarde van nettoverplichtingen Niet-opgenomen actuariële winsten en verliezen
35,6
40,1
–1,6
–9,0
Niet-opgenomen pensioenkosten uit voorgaande jaren
–0,2
–0,2
Opgenomen verplichting uit hoofde van toegezegde pensioenrechten
33,8
30,9
Mutaties in de in de balans opgenomen nettoverplichting uit hoofde van toegezegde pensioenrechten Nettoverplichting uit hoofde van toegezegde pensioenrechten ultimo vorig boekjaar Verworven via bedrijfscombinaties
2005
2004
30,9
28,9
0,3
–
Verkocht of geclassificeerd als aangehouden voor verkoop
–0,3
–
Ontvangen premies
–2,4
–2,7
In winst- en verliesrekening opgenomen last
5,1
4,7
Valuta omrekeningsverschillen
0,2
–
33,8
30,9
Nettoverplichting uit hoofde van toegezegde pensioenrechten einde boekjaar In winst- en verliesrekening opgenomen last Aan boekjaar toegerekende pensioenkosten
3,7
3,4
Rente over de verplichting
5,6
5,4
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
–4,1
–3,8
Amortisatie van niet opgenomen pensioenkosten uit voorgaande jaren Inkrimpingswinst
0,1
0,1
–0,2
–0,4
5,1
4,7
2005
2004
De last is opgenomen onder de volgende posten in de winst- en verliesrekening: Personeelskosten
3,6
3,1
Netto financieringskosten
1,5
1,6
5,1
4,7
Effectief rendement op fondsbeleggingen
8,7
6,9
Brutoverplichting uit hoofde van toegezegde pensioenrechten Voornaamste actuariele veronderstellingen per balansdatum 2005
Disconteringsvoet per 31 december Verwacht rendement op fondsbeleggingen per 31 december
2004
Euro-zone
VK
Euro-zone
VK
4,25%
4,75%
4,5%
5,25%
4,3–5,0%
6,6%
4,5–5,0%
5,6%
Toekomstige loonsverhogingen
3,0%
3,8%
3,0–3,5%
4,3%
Prijsinflatie
2,0%
2,8%
2,0%
2,8%
0–1,5%
2,8%
0–2,0%
2,8%
Toekomstige pensioenstijgingen
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
79
21. Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen was gedurende 2005 als volgt: Reorganisaties
Workers’ compensation
Contract risicos
Overige voorzieningen
Totaal
12,4
11,1
1,6
9,8
34,9
Valuta omrekeningsverschillen
0,6
1,6
–
0,2
2,4
Gevormd ten laste van het resultaat
1,9
21,0
–
2,4
25,3
–10,7
–25,1
–0,1
–2,5
–38,4
–1,4
–
–0,3
–4,3
–6,0
–
0,5
–
–
0,5
Herrrubriceringen
0,3
–
–
–1,2
–0,9
Stand ultimo boekjaar
3,1
9,1
1,2
4,4
17,8
Langlopend deel
2,7
5,4
0,8
1,5
10,4
Kortlopend deel
0,4
3,7
0,4
2,9
7,4
3,1
9,1
1,2
4,4
17,8
Stand ultimo vorig boekjaar
Uitgaven lopend boekjaar Vrijval voorzieningen vorig boekjaar Oprenting voorziening
De reorganisatievoorziening bestaat voornamelijk uit: • Operatie Phoenix herstructureringsplan bij verschillende ondernemingen in Europa • Een reorganisatievoorziening voor Dailycer De workers’ compensation betreft de werknemerscompensatie in de Verenigde Staten. De voorzieningen voor contractrisico’s zijn gevormd voor verplichtingen met betrekking tot acquisities en verkochte bedrijven Overige voorzieningen hebben betrekking op rechtzaken. Vrijvallen van voorzieningen vorig boekjaar worden opgenomen in het bedrijfsresultaat. Indien de toevoegingen in voorgaande jaren als bijzondere posten zijn geclassificeerd, worden de vrijvallen ook als bijzondere post geclassificeerd.
22. Overige te betalen posten 2005
2004
Premies sociale lasten
7,1
8,4
Schulden terzake van pensioenen
0,5
0,7
Vakantiegeld
5,3
5,3
31,9
39,9
Bonussen aan klanten Verschuldigde lonen Overige schulden en overlopende passiva
In overige schulden is 1.0 aan derivaten opgenomen en betreffende te betalen rente op de renteswap.
9,1
9,1
30,0
39,0
83,9
102,4
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
80
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 23. Financiële instrumenten In het kader van normale bedrijfsuitoefening loopt Wessanen krediet-, rente- en valutarisico. Hierna wordt informatie verstrekt over de financiële instrumenten en afgeleide financiële instrumenten die gebruikt worden om het risico van schommelingen in vreemde valutakoersen, rentepercentages, krediet en ‘commodity risks’ te beheersen. Valutarisico Wessanen staat bloot aan valutarisico voortvloeiend uit verkopen, inkopen en leningen, die in een andere valuta luiden dan de euro. Dit risico is hoofdzakelijk gemoeid met de valuta’s pond sterling en US dollar. Valuta-instrumenten worden aangewend ter beperking van bestaande valutarisico’s. Naast de indekking van bestaande posities in vreemde valuta worden tevens risico’s afgedekt die samenhangen met toekomstige transacties die zich met een grote mate van waarschijnlijkheid zullen voordoen. Het betreft hier zowel de verwachte inkoop van grondstoffen en verkoop van eindproducten in exportmarkten als verwachte incidentele transacties. Bij de indekking hiervan worden zowel termijntransacties als valutaopties gehanteerd. Ultimo 2005 liepen aan- en verkoopcontracten voor buitenlandse valuta voor bedragen van respectievelijk 9,9 (2004: 8.0) en 28,0 (2004: 37,7). De aan- en verkoopcontracten hebben voornamelijk betrekking op USD 12,4 (2004: 11,4), CAD 8,0 (2004: 3,8), GBP 15,7 (2004: 7,5) en de CHF 1,4 (2004: 3,0). Eind 2005 vertegenwoordigde de reële waarde van de valutatermijncontracten 0,0 (2004: 0,3). Ultimo 2005 stonden er valuta koop- en verkoopoptiecontracten ter afdekking van koersrisico’s uit voor respectievelijk 5,0 en 4,3. Deze hadden voornamelijk betrekking op USD 4,9 en CAD 4,4 (2004: respectievelijk 7,2 en 5,7). De reële waarde van deze contracten per einde 2005 bedroegen 0,0 (2004: 0,0). Het omrekeningsrisico op de netto-investering in buitenlandse deelnemingen en de daarmee samenhangende langlopende financieringen wordt niet afgedekt en worden opgenomen in de reserve omrekeningsverschillen. Het beleid van Wessanen is erop gericht alle kortlopende intercompany leningen af te dekken. Wessanen heeft uitstaande forward contracten van USD 143 en GBP 12 gerelateerd aan het afdekken van intercompany leningen per 31 december 2005 verkocht. Aan het eind van 2005 is de reële waarde van deze contracten -1. Renterisico De vennootschap financiert in principe de niet vlottende activa en een deel van de vlottende activa met eigen vermogen en vastrentende langlopende schulden. Het resterende deel van de vlottende activa wordt gefinancieërd met kortlopende schulden, waaronder kortlopende leningen met variabele rente. Om het renterisico te beheersen heeft de onderneming de mogelijkheid gebruik te maken van Interest Rate Swaps (IRS) of Forward Rate Agreements (FRA’s). Ultimo 2005 bedroeg de vordering uit hoofde van USD FRA’s 0.02 (2004: 0,2) en een renteswap IRS van 2.5 (2004: 0,0). In juli 2005 sloot Wessanen een IRS voor USD 100 miljoen met een looptijd van 10 jaar. Effectief heeft Wessanen met dit contract de rentevoet voor het opnemen van USD 100 miljoen vastgelegd op 4,51% voor de periode 2005–2015, terwijl tevens rente wordt ontvangen voor dezelfde periode en hoofdsom tegen LIBOR rentevoet. Wessanen classificeert de IRS als kasstroomafdekking en neemt deze op tegen reële waarde, gebruikmakend van hedge accounting. De reële waarde van de swap is 2,5 miljoen positief per 31 december 2005, welke rechtstreeks in het eigen vermogen onder afdekkingsreserve wordt opgenomen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
81
23. Financiële instrumenten vervolg Effectieve rente en verdeling naar renteherzieningsdatum De onderstaande tabel geeft voor rentedragende financiële activa en financiële verplichtingen de effectieve rente per balansdatum en de termijn waarop de renteherziening plaatsvindt. Variabele rentedruk Toelichting
Effectieve rente
Totaal
0–6 maanden
6–12 maanden
1–2 jaar
2–5 jaar
Langer dan 5 jaar
2005 Rekening-courantkredieten banken
114,3
114,3
–
–
–
Interest Renteswap1
–
–
–84,3
–
–
–
84,3
Netto bedrag rekening courant banken
–
114,3
30,0
–
–
–
84,3
Geldmiddelen en kasequivalenten
19
4,1%
16
2,1%
27,1
27,1
–
–
–
–
Financiële-leaseverplichtingen 19
6,0%
1,1
1,1
–
–
–
–
Rekening-courantkredieten banken
3,3%
1
16
19,2
19,2
–
–
–
–
161,7
77,4
–
–
–
84,3
Wessanen is een renteswap aangegaan welke effectief het bedrag schuldig aan rekening-courantkredieten met 84,3 verminderd van variabele rente naar vaste rente van 4,51%
2004 Rekening-courantkredieten banken
19
Netto bedrag herprijzing Geldmiddelen en kasequivalenten
2,8%
100,0
100,0
–
–
–
–
–
100,0
100,0
–
–
–
–
0,4
16
2,0%
41,1
41,1
Financiële-leaseverplichtingen 19
5,3%
2,3
1,9
–
–
–
Rekening-courantkredieten banken
1,5%
16,5
16,5
–
–
–
–
159,9
159,5
–
–
–
0,4
16
Vaste rentedruk Lease verplichting (2005)
19
6,2%
14,8
2,4
3,4
4,0
2,7
2,3
Rekening-courantkredieten (2005) 19
4,5%
–
84,3
–
–
–
–84,3
Lease verplichting (2004)
5,5%
16,7
1,1
2,7
5,7
5,0
2,2
31,5
87,8
6,1
9,7
7,7
–79,8
19
Toelichting leaseverplichtingen De reële waarde wordt geschat op de contante waarde van de toekomstige kasstromen, gedisconteerd tegen de rente voor homogene leaseovereenkomsten. De geschatte reële waarde weerspiegelt verandering in de rente. Kredietrisico Het kredietrisico met betrekking tot operationele activiteiten heeft betrekking op het verlies dat zou ontstaan indien tegenpartijen volledig in gebreke zouden blijven bij de naleving van hun contractuele verplichtingen. De activiteiten van de onderneming betreffen de distributie, marketing en productie van voedingsmiddelen, voornamelijk in samenwerking met de detailhandel. Hierdoor bestaat een concentratie van kredietrisico in het supermarktkanaal. Met betrekking tot financiële transacties is het beleid om uitsluitend overeenkomsten af te sluiten met financiële instellingen met een hoge kredietwaardigheid waardoor de kans op in gebreke blijven van financiële tegenpartijen zeer beperkt is. Het maximale kredietrisico per 31 december 2005 voor de in de balans opgenomen instrumenten is gelijk aan de boekwaarde. Commodity risk Wessanen gebruikt forward contracts teneinde zich in te dekken tegen het prijsrisico op de inkoop van bepaalde grondstoffen, zoals cacao en harsen. Per 31 december waren diverse forward contracts uitstaand, ten behoeve van inkoop van grondstoffen in 2006. Gehanteerde rente bij bepaling van de reële waarde Wessanen hanteert voor discontering van de financiële instrumenten het rendement op overheidsobligaties per 31 december 2005 verhoogd met een adequate constante kredietspreiding. De gehanteerde rentes voor afgeleide financiële instrumenten, leningen en overige financieringsverplichtingen, leases en vorderingen zijn als volgt: Rente
2005
2004
3,5%–5,9%
2,5%–5,1%
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
82
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 24. Operationele leaseovereenkomsten De verschuldigde bedragen uit hoofde van niet-opzegbare operationele leaseovereenkomsten vervallen als volgt: 2005
2004
Korter dan 1 jaar
20,0
24,2
Tussen 1 en 5 jaar
44,1
49,5
Langer dan 5 jaar
8,0
13,6
72,1
87,3
Wessanen least een aantal magazijn- en productiefaciliteiten, auto’s en computerhardware in de vorm van een operationele leaseconstructie. De contractduur loopt uiteen van drie tot vijftien jaar, waarbij de mogelijkheid bestaat de lease te vernieuwen na afloop van de periode. De leasetermijnen worden jaarlijks verhoogd om de marktcondities weer te geven. Geen van deze leaseconstructies bevat voorwaardelijke huursommen. Wessanen treedt in principe niet op als verhuurder. In het boekjaar 2005 werd uit hoofde van operationele leasing een last van 21,1 in de winst- en verliesrekening opgenomen. (2004: 25,0)
25. Investeringsverplichtingen Verplichtingen tot aankoop materiële vaste activa per 31 december 2005, zijn 1,7 (2004: 0) Per 31 december 2005 zijn er geen verplichtingen om immateriële activa aan te kopen (2004: 0). Handelscontracten met betrekking op de inkoop van goederen zijn aanwezig, inherent aan de bedrijfsactiviteiten.
26. Voorwaardelijke verplichtingen Bij de verkoop van Wessanen do Brasil in 2004 zijn bepaalde garanties afgegeven ten behoeve van de koper. Wessanen heeft enkele voorwaardelijke verplichtingen die voortkomen uit claims van verschillende partijen. Aangezien het niet mogelijk is de uitkomst van dergelijke claims en mogelijke processen te voorspellen, is het management ervan overtuigd dat een mogelijk hieraan gerelateerd verlies, dat hoger is dan de opgenomen voorzieningen, geen materieel nadelig effect zal hebben op de jaarrekening per 31 december 2005. Wessanen heeft uitstaande ‘letters of credits’ aan derden voor in totaal 22,5 (2004: 19,0).
27. Verbonden partijen Er is sprake van een relatie tussen de onderneming en haar dochterondernemingen (zie toelichting 28), geassocieerde deelnemingen (zie toelichting 11) en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. Bovendien zijn het ondernemingspensioenfonds en andere pensioenfondsen in Nederland en Groot Brittannie verbonden partijen. Gedurende het boekjaar 2005 kochten geassocieerde deelnemingen goederen van Wessanen voor een bedrag van 0,3 en per 31 december 2005 waren geassocieerde deelnemingen niets aan Wessanen verschuldigd. Van geassocieerde deelneming werd geen dividend ontvangen. Transacties met bestuurders en leidinggevende functionarissen wordt beschreven in toelichting 5.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
83
28. Groepsentiteiten Belangrijkste dochteronderondernemingen van Wessanen zijn: Land van vestiging
Belang (in %) 2005
2004
Tree of Life Inc.
V.S.
100,0
100,0
American Beverage Corporation
V.S.
100,0
100,0
Liberty Richter Inc.
V.S.
100,0
100,0
Boas BV
Nederland
100,0
100,0
Beckers BV
Nederland
100,0
100,0
Delicia BV
Nederland
100,0
100,0
Natudis BV
Nederland
70,7
70,7
Allos Walter Lang GmbH
Duitsland
100,0
100,0
Tartex + Dr. Ritter GmbH
100,0
Duitsland
100,0
Distriborg Groupe SA
Frankrijk
89,0
89,0
Dailycer S.A.S.
Frankrijk
100,0
100,0
Kallo Foods Ltd.
Verenigd Koninkrijk
100,0
100,0
Tree of Life UK Ltd.
Verenigd Koninkrijk
100,0
100,0
Italië
100,0
–
Verenigd Koninkrijk
100,0
100,0
Nederland
100,0
100,0
Righi S.r.l. Dailycer UK Ltd. Dailycer Nederland BV
De houders van het minderheidsbelang in Natudis beschikken over het recht om hun belang aan Wessanen te verkopen. De optie zal worden uitgeoefend in 2006. De verplichting die voortkomt uit de putoptie inzake de verkoop van Natudis is in de balans verwerkt vanaf 1 januari 2005. Vanaf 1 januari 2005 is IAS 39 van toepassing. Gebeurtenissen na balansdatum Op 27 februari 2006 heeft de directie van Wessnen besloten om de Private Labelactiviteiten te desinvesteren om zich te richten op merk- en distributieactiviteiten. Op basis van ervaring en na uitvoerige analyse is gebleken dat verdere afstemming van deze productieactiviteiten op onze merkactiviteiten te veel tijd en middelen zou vergen. De desinvestering van Dailycer (Frankrijk, Verenigd Koninkrijg) en Delicia (Nederland) is thans in voorbereiding. Het desinvesteringsproces zal naar verwachting binnen de komende twaalf maanden worden afgerond.
29. Schattingen Het management moet bij het opstellen van de jaarrekening conform IFRS beoordelingen, schattingen en veronderstellingen doen, die invloed hebben op de gerapporteerde waardering van activa en verplichtingen, en de toelichting op de niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen op balansdatum van de geconsolideerde jaarrekening en de verantwoorde opbrengsten en kosten gedurende de periode. Hoewel deze schattingen en bijbehorende veronderstellingen gebaseerd zijn op kennis van het management van huidige gebeurtenissen en acties, kunnen werkelijke resultaten afwijken van deze schattingen. Belangrijkste bronnen van schattingsonzekerheden Bij de bepaling van de waardering van voorzieningen, goodwill, bijzondere waardeverminderingsverliezen, personeelsbeloningen, uitgestelde belastingvorderingen en financiële instrumenten zijn belangrijke schattingen inbegrepen. In toelichting 9 worden schattingen en bijbehorende risicofactoren omtrent de bijzondere waardeverminderingsverliezen van goodwill uiteengezet. In toelichting 23 wordt de blootstelling aan krediet-, rente- en valutarisico uitgelegd. Toelichting 6 beschrijft de aannames welke zijn gebruikt om de schattingen van de ontstane kosten in relatie tot personeelsbeloningen. Personeelsbeloningen Wessanen hanteert een gemiddeld rendement op fondsbeleggingen van ongeveer 5%, hetgeen gebaseerd is op historische gegevens. Indien het werkelijke rendement lager zou zijn, kan dit resulteren in additionele pensioenlasten in het volgende jaar. Overige aannames, welke de vaststelling van de verplichting voor toegezegde pensioenregelingen beïnvloeden, worden vermeld in toelichting 20. Voorzieningen De voorziening voor workers’ compensation is opgenomen ter dekking van kosten die opkomen ter compensatie van werknemers die verwondingen oplopen tijdens het werk. Deze voorziening is gebaseerd op historische gegevens omtrent kosten en toekomstige kosten ontwikkelingen, hierbij gebruik makend van actuariële schattingen om de contante waarde te bepalen. Het management bepaalt de reorganisatie en overige voorzieningen op basis van geschatte bedragen van toekomstige uitstroom van economische voordelen en de beoordeling van de waarschijnlijkheid dat een dergelijke uitstroom zal plaats hebben. Bijzondere waardeverminderingsverliezen De boekwaardes van de activa van Wessanen worden op elke balansdatum beoordeeld op indicatie voor bijzondere waardeverminderingsverliezen. Indien een dergelijke indicatie bestaat, zal de realiseerbare waarde worden ingeschat (zie toelichting 9). Goodwill en merken met een onbepaalde levensduur worden jaarlijks getest.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
84
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 29. Schattingen vervolg Belastingen Wessanen neemt alleen uitgestelde belastingvorderingen op, voor zover het waarschijnlijk is dat toekomstige belastbare winsten beschikbaar komen, waarvoor de vordering kan worden benut. Een uitgestelde belastingvordering, gerelateerd aan verrekenbare verliezen, wordt alleen opgenomen als de onderneming voldoende tijdelijke belastbare verschillen heeft of er is voldoende overig bewijs van belastbare winst. Uitgestelde belastingvorderingen worden verminderd tot de omvang dat het niet langer waarschijnlijk is dat het betreffende belastingvoordeel zal kunnen worden benut.
30. Toelichting overgang naar IFRS Introductie Tot en met 31 december 2004 publiceerde Wessanen haar financiële rapportages volgens de in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving (NL GAAP). Vanaf 2005 publiceert Wessamen haar geconsolideerde financiële overzichten volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS). Impact IFRS Samengevat komt de impact van IFRS op de jaarrekening van de Groep neer op een toename van de nettowinst over 2004 met 8,8 en een afname van het Vermogen per 31 december 2004 met 3,8. Dit is vooral toe te schrijven aan verschillen in de verwerking van pensioenen en combinaties van bedrijven onder IFRS. De onderliggende kasstromen van de bedrijven worden niet door IFRS beïnvloed. Veranderingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving als gevolg van de introductie van IFRS Voor staandarden die geen deel uitmaken van NL GAAP, zijn de grondslagen voor financiële verslaggeving aangepast zoals hieronder beschreven. IFRS 1 beschrijft de ontheffingen op het principe dat Wessanens beginbalans volgens IFRS zou moeten voldoen aan elke IFRS standaard. Deze standaard verleent ontheffing van bepaalde vereisten van andere standaarden en verbiedt de toepassing van sommige aspecten van andere standaarden met terugwerkende kracht. Wat betreft deze ontheffingen, heeft Wessanen besloten de overstap op IFRS als volgt te verwerken: • IFRS 3, Business Combinations, is toegepast met ingang vanaf 1 januari 2004. Met uitzondering van het activeren van bepaalde immateriële activa, zijn bedrijfscombinaties die vóór 1 januari 2004 zijn geacquireerd, niet herrekend. • De aangepaste historische kostprijs in de beginbalans van materiële vaste activa wordt bepaald uitgaande van de vorige GAAP-waarde (op historische basis), gecorrigeerd voor de herrekende afschrijving van componenten. • Wat betreft pensioenen (IAS 19) wordt met ingang van 1 januari 2004 de zogeheten ‘corridor’-methode toegepast. Dit betekent dat alle actuariële opbrengsten en verliezen per de datum van overgang op IFRS via het vermogen worden verantwoord in de IFRS beginbalans per 1 januari 2004. • De gecumuleerde omrekeningsverschillen van alle buitenlandse activiteiten worden geacht nul te zijn per de datum van overgang op IFRS. De winsten of verliezen bij desinvestering van buitenlandse activiteiten na de datum van overgang op IFRS zullen daardoor slechts omrekeningsverschillen bevatten die na de datum van overgang op IFRS zijn ontstaan. • IFRS 2 betreffende aandeelgerelateerde betalingstransacties is toegepast op vermogensinstrumenten die na 7 november 2002 zijn toegekend, en daarom zijn er kosten verantwoord in de winst- en verliesrekening, gerelateerd aan de optieplannen en aandeelrechten, die in 2003 en 2004 zijn toegekend. Bovendien heeft Wessanen ervoor gekozen om, in overeenstemming met IFRS 1, IAS 32 en 39 Financiële Instrumenten toe te passen met ingang van 1 januari 2005. Personeelsregelingen Pensioenen en overige pensioenvoorzieningen Onder NL GAAP werden bepaalde pensioen verplichtingen opgenomen op premiebasis. Conform IFRS 1 zijn pensioenverplichtingen per 1 januari 2004 ten bedrage van 28,9 opgenomen voor alle toegezegde pensioenregelingen, met uitzondering van plannen die betrekking hebben op meerdere werkgevers. Het gevolg op de winst- en verliesrekening is een toename van de personeelskosten (0,6) en overige financiële lasten (1,5) voor het jaar eindigend op 31 december 2004. Bedrijfscombinaties en immateriële activa Betaalde goodwill wordt volgens NL GAAP geactiveerd en afgeschreven. IFRS 3 schrijft voor dat betaalde goodwill weliswaar moet worden geactiveerd, maar niet mag worden afgeschreven; daarvoor in de plaats komt een jaarlijkse toets op waardevermindering. Wessanen heeft gekozen voor de overgangsoptie van IFRS 1 die toepassing van IFRS 3 mogelijk maakt vanaf de overgangsdatum. In de verwervingen voor 1 januari 2004 is goodwill opgenomen op basis van een indicatie, welke het bedrag vertegenwoordigt dat wordt verantwoord onder NL GAAP. Indien, conform NL GAAP, merken waren opgenomen als onderdeel van de goodwill dan wel als goodwill zijn afgeschreven ten laste van het vermogen en deze merken onder IFRS in de balans van de overgenomen partij tot waardering hadden moeten worden gebracht, zijn deze merken alsnog separaat tot waardering gebracht.. Dit geldt voor de merken Gayelord Hauser, Tartex, Dr. Ritter, Allos, Rella, Better Than Milk en Whole Earth. Geactiveerde merken met een onbepaalde levensduur worden niet afgeschreven. IFRS 3 en gerelateerde overgangsregelingen hebben de volgende impact op Wessanen: • Alle boekingen met betrekking tot eerdere bedrijfscombinaties zijn bevroren per de overgangsdatum; • De waarde van de goodwill is bevroren per 1 januari 2004 en de eerder onder NL GAAP gerapporteerde afschrijving over 2004 (10,1) zal afwezig zijn in financiële rapportages opgesteld volgens IFRS; • Goodwill en geactiveerde immateriële activa worden jaarlijks getest op waardevermindering.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
85
30. Toelichting overgang naar IFRS vervolg Materiële vaste activa Componenten Indien een post die onder materiële vaste activa (mva) valt, uit belangrijke componenten bestaat met elk een verschillende economische levensduur, vereist IAS 16 dat deze componenten als afzonderlijke componenten binnen mva worden geboekt. Dit was niet altijd het geval in de volgens NL GAAP opgestelde balans. Uitgaven in verband met vervanging van een component binnen de mva-post, inclusief de kosten van groot onderhoud, worden geactiveerd. Vervolguitgaven worden alleen geactiveerd als deze het toekomstige bedrijfseconomische nut van mva vergroten. Alle overige uitgaven worden als een last verantwoord in de winsten verliesrekening. Overheidssubsidies Onder IFRS worden overheidssubsidies in mindering gebracht op de activa waarop zij betrekking hebben. Dit was niet altijd het geval onder NL GAAP. EUR 0,6 miljoen is per 1 januari 2004 opnieuw geclassificeerd, van voorzieningen naar mva. Software Software welke is gekocht, wordt onder IFRS geactiveerd en verantwoord als een immaterieel vast actief. Bij Wessanen was het gebruikelijk om geactiveerde softwarekosten te verantwoorden onder mva; vandaar dat een reclassificatie heeft plaatsgevonden ten bedrage van EUR 3,9 miljoen per 1 januari 2004, en 2,7 miljoen per 31 december 2004. Voorraden IFRS vereist dat voorraadkosten zijn gebaseerd op het ‘first in, first out’-principe en dat hierin alle kosten zijn inbegrepen benodigd om voorraden aan te kopen en te brengen in de huidige positie en conditie. In het geval van geproduceerde voorraad en onderhanden werk is in de kosten inbegrepen een toegerekend deel van de overheadkosten gebaseerd op normale bedrijfscapaciteit. De basis voor activering van indirecte kosten is herbeoordeeld, hetgeen leidde tot een vrijval van geactiveerde kosten per 1 januari 2004 ten bedrage van 3,0 (na belastingen), ten gunste van het vermogen. Per 31 december 2004 bedroeg de vrijval 2,0 na belastingen. Voorzieningen Alle voorzieningen van materiële omvang dienen volgens IFRS te worden gedisconteerd. Dit was niet altijd het geval onder NL GAAP. Het effect van discontering van tot dusverre niet contant gemaakte voorzieningen per 1 januari 2004 is een afname van de voorzieningen met 0,2. Vanaf nu wordt rente over gedisconteerde voorzieningen verantwoord onder financiële lasten. Onder NL GAAP werden zulke lasten verwerkt in het operationele resultaat. Aandelengerelateerde beloningen In overeenstemming met NL GAAP bracht Wessanen lasten uit hoofde van opties op aandelen en verleende aandeelrechten direct ten laste van het eigen vermogen zodra de daaruit voortvloeiende uitoefening plaatsvonden. Volgens IFRS 2 dienen Wessanens optie- en aandeelplannen van 2003 en 2004 te worden gekwalificeerd als zogeheten ‘equity settled plans’. Als gevolg daarvan moet Wessanen de reële waarde van de aandeelopties ten laste brengen van het resultaat (gespreid over de looptijd) en verantwoorden in reserve ingehouden winsten.. De reële waarde is berekend met behulp van het zogenaamde Binomiale model voor de waardering van opties. Het bedrag ten laste van het resultaat gedurende de relevante optieperioden is gecorrigeerd voor werkelijke en verwachte aanspraken.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
86
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening vervolg Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 30. Toelichting overgang naar IFRS vervolg Geconsolideerde balans 1 januari 2004
31 december 2004
NL GAAP
Overgang naar IFRS
IFRS
NL GAAP
Overgang naar IFRS
Immateriële activa
128,9
13,4
142,3
115,3
22,1
137,4
Materiële vaste activa
187,5
IFRS
213,8
–5,2
208,6
191,9
–4,4
Investeringen in geassocieerde deelneming
8,4
0,9
9,3
5,3
–
5,3
Overige beleggingen
6,2
–1,8
4,4
4,2
–
4,2
Uitgestelde belastingvorderingen
77,3
7,5
84,8
83,6
7,2
90,8
Totaal vaste activa
434,6
14,8
449,4
400,3
24,9
425,2
Voorraden
280,9
–4,3
276,6
216,2
–2,3
213,9
–
35,3
35,3
–
24,6
24,6
Handelsvorderingen
261,3
–
261,3
251,3
–
251,3
Overige vorderingen
72,9
–34,5
38,4
55,3
–25,1
30,2
Geldmiddelen en kasequivalenten
38,1
–
38,1
41,4
–
41,1
653,2
–3,5
649,7
563,9
–2,8
561,1
1.087,8
11,3
1.099,1
964,2
22,1
986,3
Belastingvorderingen
Totaal vlottende activa Totaal activa Geplaatst kapitaal
72,6
–
72,6
72,6
–
72,6
Agio
99,7
–
99,7
99,7
–
99,7
Ingehouden winsten
322,4
–12,9
309,5
310,5
–3,8
306,7
Totaal eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij
494,7
–12,9
481,8
482,8
–3,8
479,0
7,6
–
7,6
8,9
–
8,9
502,3
–12,9
489,4
491,7
–3,8
487,9
Minderheidsbelang Totaal eigen vermogen Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen
26,0
1,2
27,2
114,6
0,5
115,1
–
28,9
28,9
–
30,9
30,9
63,3
–34,7
28,6
38,3
–26,2
12,1
Uitgestelde belastingverplichtingen
4,2
–0,2
4,0
16,3
–0,3
16,0
Totaal langlopende verplichtingen
93,5
–4,8
88,7
169,2
4,9
174,1
Rekening-courantkredieten banken
73,5
–
73,5
16,5
–
16,5
Rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen
115,0
0,3
115,3
5,9
0,6
6,5
–
29,1
29,1
–
22,8
22,8
Personeelsbeloningen Voorzieningen
Voorzieningen Belastingverplichtingen
–
11,8
11,8
–
0,2
0,2
159,8
–
159.8
175.9
–
175,9
Overige te betalen posten
143,7
–12,2
131,5
105,0
–2,6
102,4
Totaal kortlopende verplichtingen
492,0
29,0
521,0
303,3
21,0
324,3
585,5
24,2
609,7
472,5
25,9
498,4
1.087,8
11,3
1.099,1
964,2
22,1
986,3
Handelsschulden
Totaal verplichtingen Totaal eigen vermogen en verplichtingen
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
87
30. Toelichting overgang naar IFRS vervolg Aansluiting eigen vermogen per 1 januari 2004 NL GAAP eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij Personeelsbeloningen en overige pensioenregelingen Waardering van immateriële activa (merken)
1 januari 2004
31 december 2004
494,7
482,8
–18,2
–19,9
9,5
9,3
–
10,1
Voorraadwaardering
–3,0
–2,0
Componenten van materiële vaste activa
–1,6
–1,7
Discontering van voorzieningen
0,2
0,2
Overig
0,2
0,2
481,8
479,0
Afschafffing amortisatie van goodwill
IFRS eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij Aansluiting winst over het boekjaar
2004
NL GAAP
3,0
Personeelsbeloningen (IAS 19)
–1,4
Immateriële activa en goodwill
9,9
Voorraad
1,0
Onderdelen materiële vaste activa
–0,1
Aandelenoptie en aandelenrechen
–0,5
Overig
0,1
Totaal verschillen
8,8
IFRS
11,8
NL GAAP
Personeels: beloningen
Immateriële activa
Overige verschillen
IFRS
Opbrengsten
2.124,8
–
–
–
2.124,8
Kosten van grond- en hulpstoffen
1.399,8
–
–
–1,5
1.398,3
346,0
0,6
–
0,4
347,0
(Bijzondere) afschrijvingen activa
52,4
–
–10,1
3,6
45,9
Overige bedrijfskosten
327,1
–
–
–3,4
323,7 2.114,9
Personeelskosten
Bedrijfskosten
2.125,3
0,6
–10,1
–0,9
Bedrijfsresultaat (EBIT)
–0,5
–0,6
10,1
0,9
9,9
Rente baten en lasten
–2,4
–
–
–
–2,4
Overige financiële baten en lasten Netto financieringslasten
1,9
–1,5
–
–0,3
0,1
–0,5
–1,5
–
–0,3
–2,3 10,1
Aandeel in winst van niet-geconsolideerde deelnemingen
2,5
–
–
Winst vóór belastingen
1,5
–2,1
10,1
0,6
2,5
Belastingbate/last
1,5
0,7
–0,2
–0,3
1,7
Winst na belastingen
3,0
–1,4
9,9
0,3
11,8
Aandeelhouders van de moedermaatschappij
1,8
–1,4
9,9
0,2
10,5
Minderheidsbelang
1,2
–
–
0,1
1,3
Winst over het boekjaar
3,0
–1,4
9,9
0,3
11,8
Toe te rekenen aan:
Toepassing IFRS 5 en IAS 32 en 39 Wessanen heeft gebruikgemaakt van de door IFRS 1 geboden mogelijkheid om met betrekking tot de adoptie van IAS 32 en 39, Financiële Instrumenten, de vergelijkende cijfers van 2004 niet te herzien. De impact op het totale eigen vermogen was nihil, uitgezonderd de herclassificatie in verband met de waardering van de op Natudis betrekking hebbende put-optie. De waarde van deze put-optie is opgenomen in de balans per 1 januari 2005, hetgeen resulteerde in de verantwoording van extra goodwill ten bedrage van EUR 5,7 miljoen. De overeenkomstige aanpassing van de kortlopende schulden betreft de herclassificatie van minderheidsbelang. IFRS 5 betreffende voor verkoop aangehouden activa en niet-duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten is van toepassing met ingang van 1 januari 2005. In de volgens IFRS opgestelde winst- en verliesrekening van 2005 zijn de cijfers over 2004 aangepast. Bovenstaande cijfers, zoals ook al eerder gepresenteerd, bevatten de opbrengsten en kosten van Gelderland Frischwaren Gesellschaft en de Duitse out-of-home activiteiten van Beckers. Zie toelichting 3 in de jaarrekening voor een nadere toelichting op niet-duurzaam voortgezette bedrijfsactiviteiten.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
88
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 2005
2004
Aandeel in resultaat deelnemingen
27,9
14,1
Overige resultaten, na belastingen
–2,9
–3,6
Winst over het boekjaar
25,0
10,5
Toelichting
2005
2004
Totaal vaste activa
3
555,5
566,8
Totaal vlottende activa
4
1,2
8,6
556,7
575,4
Vennootschappelijke balans Per 31 december voor winstdeling 2005 in miljoenen euro, tenzij anders vermeld
Activa
Totaal activa Eigen vermogen Geplaatst kapitaal
5
Agio Wettelijke reserve Overige reserves Reserve voor eigen aandelen
72,6
72,6
99,7
99,7
–
–
–6,5
–29,3
293,3
325,5
Winst over het boekjaar
25,0
10,5
Totaal eigen vermogen
484,1
479,0
72,6
96,4
Verplichtingen Totaal kortlopende verplichtingen Totaal verplichtingen Totaal eigen vermogen en verplichtingen
6
72,6
96,4
556,7
575,4
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
89
Vennootschappelijke mutatieoverzicht van het eigen vermogen Per 31 december in miljoenen euro Reserve omrekenings- Afdekkingsverschillen reserve
Overige wettelijke reserve
Winst over het boekjaar
Totaal eigen vermogen
325,5
–
10,5
479,0
–
–
–
–
–
–
–
25,0
25,0
–
–
–
–
–
14,7
–
2,5
–
–
–
–
2,5
14,7
2,5
–
–
–
25,0
42,2
–1,2
–
–
–
–
–
–1,2
–
–
–
–
10,5
–
–10,5
–
–
–
–
–
–2,1
–
–
–
–2,1
Verkochte eigen aandelen
–
–
–
3,8
1,0
–
–
4,8
Aandelenopties uitgeoefend door werknemers
–
–
–
5,1
–
–
–
5,1
In aandelen afgewikkelde transacties, na belasting
–
–
–
–
–
0,8
–
–
0,8
Dividend aan aandeelhouders
–
–
–
–
–
–44,5
–
–
–44,5
72,6
99,7
7,1
2,5
–16,1
293,3
–
25,0
484,1
Stand ultimo vorig boekjaar NL GAAP
72,6
99,7
–7,3
–
–56,0
417,6
1,3
–33,2
494,7
Overgang naar IAS 32 en 39
–
–
7,3
–
–
–20,3
–
–
–13,0
Winst over het boekjaar
–
–
–
–
–
–
–
10,5
10,5
Omrekeningsverschillen vreemde valuta
–
–
–6,4
–
–
–
–
–
–6,4
–
–
–6,4
–
–
–
–
10,5
4,1
–
–
–
–
–
–31,9
–1,3
33,2
–
Verkochte eigen aandelen
–
–
–
–
29,5
–
–
–
29,5
Aandelenopties uitgeoefend door werknemers
–
–
–
–
3,6
–
–
–
3,6
In aandelen afgewikkelde transacties, na belasting
–
–
–
–
–
0,5
–
–
0,5
Dividend aan aandeelhouders
–
–
–
–
–
–40,4
–
–
–40,4
72,6
99,7
–6,4
–
–22,9
325,5
–
10,5
479,0
Geplaatst kapitaal
Agio
Stand ultimo vorig boekjaar
72,6
99,7
–6,4
–
Overgang naar IAS 32 en 39
–
–
–
–
Winst over het boekjaar
–
–
–
–
Omrekeningsverschillen vreemde valuta
–
–
14,7
Effectief deel van de veranderingen in reële waarde van kasstroom afdekking
–
–
Totaal resultaat verwerkt via het eigen vermogen
–
Reclassificatie minderheidsbelag
–
–
Reclassificatie
–
Ingekochte eigen aandelen
Reële waarde Ingehouden reserve winsten
2005
Stand ultimo boekjaar
–
–22,9
2004
Totaal resultaat verwerkt via het eigen vermogen Reclassificatie
Stand ultimo boekjaar
–
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
90
Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Per 31 december in miljoenen euro, tenzij anders vermeld 1. Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening 1.1 Algemeen De vennootschappelijke jaarrekening maakt deel uit van de jaarrekening van Wessanen. Wessanen heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een vereenvoudigde vennootschappelijke winst- en verliesrekening op te nemen in overeenstemming met art. 402, Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. In overeenstemming met artikel 379 en 414 Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, wordt, tezamen met de jaarrekening een lijst van geconsolideerde en niet-geconsolideerde bedrijven gedeponeerd bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Amsterdam. 1.2 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Ter bepaling van de grondslagen voor verantwoording en waardering van activa en verplichtingen en voor bepaling van het resultaat ten behoeve van de vennootschappelijke jaarrekening, maakt Wessanen gebruik van de mogelijkheid waarin wordt voorzien in artikel 362, lid 2 onder Titel 8 van het Burgerlijk Wetboek. Dit betekent dat de grondslagen voor verantwoording en waardering van activa en verplichtingen en voor bepaling van het resultaat (hierna te noemen grondslagen voor verantwoording en waardering) ten behoeve van de vennootschappelijke jaarrekening dezelfde zijn als die welke zijn toegepast op de geconsolideerde jaarrekening van Koninklijke Wessanen nv. Deelnemingen waarin overwegende zeggenschap wordt uitgeoefend, zijn opgenomen op basis van de ‘equity’-methode. Deze geconsolideerde jaarrekening is opgemaakt volgens de standaards zoals gedefinieerd door de International Accounting Standards Board en goedgekeurd door de Europese Unie. Resultaten op transacties verband houdende met overdracht van activa en verplichtingen tussen Wessanen en haar deelnemingen of tussen deelnemingen onderling, worden niet opgenomen in zoverre dat deze als niet-gerealiseerd kunnen worden geacht.. 1.3 Herziening boekhoudkundig beleid Als gevolg van toepassing van de voor de geconsolideerde jaarrekening gebruikte grondslagen op de vennootschappelijke jaarrekening heeft Wessanen een stelselwijziging doorgevoerd. De stelselwijziging die met terugwerkende kracht wordt toegepast, beïnvloedt het eigen vermogen en het resultaat. Het effect op het eigen vermogen per 1 januari 2004 en per 31 december 2004 is respectievelijk 13,0 en 3,8 negatief. Het effect op het resultaat over 2004 is 8,7 positief. De vergelijkende cijfers zijn aangepast op basis van de stelselwijziging. De vergelijkende cijfers zijn niet aangepast voor zover de stelselwijziging betrekking heeft op IAS 32 Financiële Instrumenten: toelichting en presentatie en IAS 39 Financiële Instrumenten: verantwoording en waardering in verband met toepassing van de uitzondering onder IFRS 1. De aansluitingsoverzichten van de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening, waarin de effecten van de stelselwijziging zijn verantwoord voor elke post van de jaarrekening, zijn opgenomen in toelichting 2 en 3. Zie voor meer detail toelichting 30 van de geconsolideerde jaarrekening, waarin de overgang naar IFRS is toegelicht.
2. Winst over het boekjaar NL GAAP 2004
Resultaat geassocieerde deelnemingen, na belastingen Overige resultaten, na belastingen Winst over het boekjaar
Overgang IFRS
NL GAAP met toepassing van IFRS 2004
5,0
9,1
14,1
–3,2
–0,4
–3,6
1,8
8,7
10,5
Resultaat uit deelnemingen is voornamelijk veranderd as gevolg van terugdraaien afschrijving goodwill. Toelichting 6 en 17, van de geconsolideerde jaarrekening geven additionele informatie over de aandelenoptie- en aandelenrechtenregelingen en inkoop eigen aandelen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Jaarrekening 2005
91
3. Vaste activa (financiële vaste activa) Stand ultimo vorig boekjaar IFRS resp ectivelijk NL GAAP Stelselwijziging
2005
2004
566,8
572,0
–
–13,0
Kasstroom afdekking
2,5
–
Effect mutatie in valuta koersen
2,1
–6,4
27,9
14,1
Aandeel in het resultaat van deelnemingen Betaald dividend
–45,0
–
Overige mutaties
1,2
0,1
555,5
566,8
Stand ultimo boekjaar
Het belang in geassocieerde deelnemingen worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde, welke wordt bepaald op basis van de grondslagen zoals beschreven op pagina 50 tot 53.
4. Vlottende activa 2005
2004
Vorderingen op deelnemingen
0,6
–
Te vorderen vennootschapsbelasting
0,5
6,6
Overige vorderingen
0,1
2,0
1,2
8,6
5. Aandelenkapitaal Informatie omtrent aandelenkapitaal is vermeld in toelichting 17 van de geconsolideerde jaarrekening.
6. Kortlopende verplichtingen Verplichtingen deelnemingen Overige schulden
2005
2004
72,3
95,7
0,3
0,7
72,6
96,4
Vlottende activa vervallen binnen een jaar. Niet uit de balans blijkende verplichtingen De vennootschap heeft zich aansprakelijk gesteld voor de schulden van groepsmaatschappijen tot een bedrag van 150.6 (2004: 137,2). In de geconsolideerde balans zijn de schulden, waarop deze garanties betrekking heeft, opgenomen voor een bedrag van 150,6 (2004: 137,2). De vennootschap is deel van de fiscale eenheid van Wessanen; hierdoor heeft de vennootschap de verplichting voor de belastingschuld van de gehele fiscale eenheid in nederland. De vennootschap heeft zich tevens hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor het merendeel van de Nederlandse groepsmaatschappijen, waarvan de jaarrekeningen volledig in de geconsolideerde jaarrekening zijn verwerkt, overeenkomstig het bepaalde in artikel 403, lid 1, onder Titel 9 van Boek 2 Burgelijk Wetboek, hetgeen impliceert dat deze vennootschappen hun jaarrekening niet in alle opzichten volgens de bepalingen van Titel 9 van dit boek behoeven in te richten en deze ook niet behoeven te publiceren.
Utrecht, 27 februari 2006 Raad van Commissarissen D.I. Jager, voorzitter J.G.A.J. Hautvast F.H.J. Koffrie L.M. de Kool
Concerndirectie A.H.A. Veenhof, President en CEO D.G. Vierstra, CFO A.C. Covington N.R. Onkenhout
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
Overige gegevens
92 Accountantsverklaring Dividenduitkering 2005 Informatie voor aandeelhouders Financieel overzicht 1996–2005 Adressen Verklarende woordenlijst
93 94 95 96 98 99
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
Accountantsverklaring
93 Opdracht Wij hebben de in dit verslag op pagina 49 tot en met pagina 91 opgenomen jaarrekening 2005 van Wessanen nv te Utrecht gecontroleerd. De jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en de enkelvoudige jaarrekening. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de huishouding. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van de huishouding daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel met betrekking tot de geconsolideerde jaarrekening Wij zijn van oordeel dat de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat en de kasstromen over 2005 in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9, Boek 2 BW voorzover van toepassing.
Oordeel met betrekking tot de enkelvoudige jaarrekening Wij zijn van oordeel dat de enkelvoudige jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat over 2005 in overeenstemming met in Nederland aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de enkelvoudige jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Tevens zijn wij nagegaan dat het verslag van de Concerndirectie zoals opgenomen op pagina 24 tot en met pagina 45 voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de jaarrekening.
Amstelveen, 27 februari 2006 KPMG ACCOUNTANTS N.V. F.A.C.M. van Kasteren RA
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
Dividenduitkering 2005
94 Dividenduitkering 2005 Het nettoresultaat over 2005 bedroeg EUR 25,0 miljoen positief tegenover EUR 10,5 miljoen in 2004. Op grond van artikel 31 lid 1 van de statuten en met goedkeuring van de Raad van Commissarissen heeft de Concerndirectie besloten de gehele winst over 2005 toe te voegen aan de reserves. De statuten voorzien in de mogelijkheid om dividend uit te keren ten laste van het uitkeerbaar deel van het eigen vermogen. Op grond van artikel 32 lid 2 van de statuten en met goedkeuring van de Raad van Commissarissen zal de Concerndirectie aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 20 april 2006 voorstellen een bedrag van EUR 47,2 miljoen ten laste van het uitkeerbaar deel van het eigen vermogen, oftewel een bedrag van EUR 0,65 per aandeel, uit te keren aan de houders van aandelen. Rekening houdend met het interim-dividend van EUR 0,20 per aandeel dat in september 2005 is uitgekeerd, zal de totale dividenduitkering per 4 mei 2006 uitkomen op een bedrag van EUR 0,45 per aandeel.
Utrecht, 27 februari 2006
Concerndirectie
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
95
Informatie voor aandeelhouders
De aandelen Koninklijke Wessanen nv van nominaal EUR 1,00 zijn genoteerd aan de beurs te Amsterdam en zijn opgenomen in de AMX, Next 150 en Next Prime indices. In de Verenigde Staten worden sponsored ADRs verhandeld. Bovendien worden (certificaten van) aandelenopties verhandeld aan de derivatenbeurs van Euronext, Amsterdam. In de loop van 2005 hebben vier liquidity providers gehandeld in onze certificaten van aandelen aan de beurs van Amsterdam. Belangrijke data 20 april 2006
Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders
21 april 2006
Beursnotering ex-dividend
4 mei 2006
Betaalbaarstelling dividend 2005
15 mei 2006
Publicatie resultaten 1e kwartaal 2006
9 augustus 2006
Publicatie halfjaarcijfers 2006
3 november 2006
Publicatie resultaten 3e kwartaal 2006
27 februari 2007
Publicatie jaarcijfers 2006
18 april 2007
Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders
In 2005 woonden leden van de Concerndirectie diverse beleggersbijeenkomsten bij. Daarnaast organiseerde Wessanen, direct aansluitend op de publicatie van cijfers, circa 200 individuele en groepsgerichte beleggersbijeenkomsten in Amsterdam, Londen, New York, Boston, Parijs, Frankfurt, Milaan, Edinburgh en Genève. Onze certificaten van aandelen worden voor een belangrijk deel gehouden door buitenlandse beleggers, met name in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In 2006 zullen leden van de Concerndirectie opnieuw diverse beleggersbijeenkomsten bijwonen in binnen- en buitenland. Nadere informatie over onze roadshows en beleggersbijeenkomsten kan worden ingewonnen bij onze Investor Relations Office. Winst per aandeel en beurskoersontwikkeling De nettowinst1, en het dividend per aandeel ontwikkelden zich als volgt: in euro
Nettowinst1
Dividend
Hoog
Laag
Ultimo jaar
2005
0,59
0,65
14,38
9,59
12,81
2004
0,48
0,58
12,49
8,80
9,45
2003
0,14
0,58
10,05
4,30
9,39
2002
0,51
0,58
10,30
6,20
6,60
2001
0,94
0,58
14,77
7,76
10,00
1
Voor bijzondere en buitengewone posten, voor afschrijving van goodwill
Noot: De gegevens over 2005 en 2004 zijn gebaseerd op IFRS, de voorgaande jaren op NL GAAP. Het gemiddelde omgezette volume over alle handelsdagen in 2005 bedroeg 482.424 (2004: 333.200). Wet Melding Zeggenschap In het kader van de Wet Melding Zeggenschap in ter beurze genoteerde ondernemingen 1991 werden in 2005 geen meldingen ontvangen. Aandeelhouder met een belang van meer dan 5% is Commercial Union Assurance plc. Investor Relations Office André van der Toorn, Hoofd Investor Relations Tel.: +31 (0)30 298 88 03 Fax: +31 (0)30 298 88 85 E-mail:
[email protected] Aandelenkoers en volumeontwikkeling 150 140
150
Wessanen aandelenkoers index AMX index
130 125 120 110 100
100 3,000,000
2,000,000
1,000,000
0 31.12.2004
9.05.2005
31.12.2005
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
96
Financieel overzicht 1996–2005 Geconsolideerde winst- en verliesrekening in verkorte vorm in miljoenen euro, tenzij anders vermeld (aangepast voor vergelijkingsdoeleinden) Opbrengsten EBITAE Afschrijving goodwill Bedrijfsresultaat vóór bijzondere posten
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1.870,8
2.068,0
2.431,8
2.829,6
3.967,9
3.933,8
3.016,0
2.620,1
2.534,7
2.130,4
71,9
57,5
9,9
62,2
124,6
153,8
120,5
96,1
141,3
119,1
–
–
–11,3
–9,2
–4,3
–
–
–
–
–
71,9
57,5
–1,4
53,0
120,3
153,8
120,5
96,1
141,3
119,1
Bijzondere posten
–29,9
–47,2
–68,9
72,0
191,6
–
–
57,9
–
–14,1
Bedrijfsresultaat
42,0
10,3
–70,3
125,0
311,9
153,8
120,5
154,0
141,3
105,0
Financiële baten en lasten (per saldo) –8,6
–1,5
–4,7
–16,0
–32,5
–38,5
–20,1
–24,5
–22,2
–15,2
Aandeel in resultaat van deelnemingen
1,4
2,5
1,2
1,5
12,9
24,4
20,5
21,2
16,9
14,4
Winst vóór belastingen
34,8
11,3
–73,8
110,5
292,3
139,7
120,9
150,7
136,0
104,2
Winstbelastingen
–5,9
0,9
41,8
–8,0
–52,5
–40,2
–39,0
–17,4
–43,9
–29,6
Winst na belastingen maar vóór winst beëindigde bedrijfsactiviteiten –2,3 Minderheidsbelangen Winst over het boekjaar – toe te rekenen aan aandeelhouders van moedermaatschappij
–0,4
–
–
–
–
–
–
–
–
1,6
1,3
1,2
1,1
0,8
1,3
0,3
–6,0
–
–
25,0
10,5
–33,2
101,4
239,0
98,2
81,6
139,3
92,1
74,6
Nettowinst vóór bijzondere posten en vóór afschrijving goodwill 41,4
33,2
9,7
35,8
78,5
98,2
81,6
70,2
92,1
83,6
Winst over het boekjaar – toe te rekenen aan aandeelhouders van moedermaatschappij als % van gemiddeld eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van moedermaatschappij 2,6%
6,9%
1,7%
6,7%
11,2%
16,2%
11,9%
10,9%
15,6%
14,1%
Toelichting: de cijfers van 2005 en 2004 zijn gebaseerd op IFRS, de cijfers van de jaren daarvoor op NL GAAP. In de jaren vóór 2002 is de stelselwijziging met betrekking tot crediteringen op de verkopen niet meegenomen.
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
97
Financieel overzicht 1996–2005 Geconsolideerde balans in verkorte vorm in miljoenen euro, tenzij anders vermeld (aangepast voor vergelijkingsdoeleinden) Vlottende activa
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
549,5
561,1
653,2
675,7
821,7
1.007,7
813,0
548,8
739,2
597,2 268,5
Kortlopende schulden1
282,6
278,5
303,5
338,6
417,9
614,6
396,9
262,7
339,9
Werkkapitaal
266,9
282,6
349,7
337,1
403,8
393,1
416,1
286,1
399,3
328,7
Vaste activa
431,9
425,2
434,6
462,3
523,8
734,0
661,2
535,9
537,6
528,8
Werkzaam vermogen
698,8
707,8
784,3
799,4
927,6
1.127,1
1.077,3
822,0
936,9
857,5
Gefinancierd met: Vermogen
492,8
487,9
502,3
634,4
620,6
514,2
600,1
621,0
569,2
562,0
Voorzieningen
17,8
34,9
67,5
61,0
55,2
37,8
39,3
52,5
55,6
60,0
Personeelsbeloningen2
33,8
30,9
Uitgestelde belastingverplichtingen2
4,3
16,0
123,6
115,1
26,0
155,7
180,7
192,0
253,9
145,9
115,8
101,7
Langlopende rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen Kortlopende rentedragende leningen en overige financieringsverplichtingen3 Groepsvermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van moedermaatschappij als % van totale activa Winst over het boekjaar – toe te rekenen aan aandeelhouders van moedermaatschappij per aandeel (in euro)
26,6
23,0
188,5
–51,7
71,1
383,1
184,0
2,6
196,3
133,8
698,8
707,8
784,3
799,4
927,6
1.127,1
1.077,3
822,0
936,9
857,5
49,3%
48,6%
45,5%
52,8%
44,5%
29,2%
40,2%
57,5%
43,7%
49,2%
0,59
0,48
0,14
0,51
0,94
1,16
0,95
0,82
1,08
1,01
Toelichting: de cijfers van 2005 en 2004 zijn gebaseerd op IFRS, de cijfers van de jaren daarvoor op NL GAAP. In de jaren vóór 2002 is de stelselwijziging met betrekking tot crediteringen op de verkopen niet meegenomen. 1 2 3
Exclusief kortlopende financiering Tot 2003 onderdeel van reserveringen 2003 inclusief private placement van 108,1
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
98
Adressen
Nederland
Duitsland
Verenigd Koninkrijk
Hoofdkantoor Koninklijke Wessanen nv Beneluxlaan 9 3527 HS Utrecht P.O. Box 2635 3500 GP Utrecht Tel.: +31 (0)30 2988888 Fax: +31 (0)30 2988801 E-mail: corporate.communications @wessanen.com Internet: www.wessanen.com
Allos Walter Lang GmbH Zum Streek 5 49457 Mariendrebber Tel.: +49 (0)5445-9899-0 Fax: +49 (0)5445-9899-114 Internet: www.allos.de
Kallo Foods Ltd. Coopers Place Combe Lane, Wormley Godalming, Surrey GU8 5SZ Tel.: +44 (0)1428 685100 Fax: +44 (0)1428 685800 E-mail:
[email protected] Internet: www.kallofoods.com
Wessanen Nederland bv Beneluxlaan 9 3527 HS Utrecht P.O. Box 2554 3500 GN Utrecht Tel.: +31 (0)30 2988600 Fax: +31 (0)30 2988703 E-mail:
[email protected] Internet: www.wessanen.nl Natudis bv Daltonstraat 38 3846 BX Harderwijk Tel.: +31 (0)341 464211 Fax: +31 (0)341 425704 E-mail:
[email protected] Internet: www.natudis.nl Delicia bv Zevenheuvelenweg 53-55 5048 AN Tilburg Tel.: +31 (0)13 4625525 Fax: +31 (0)13 4630805 E-mail:
[email protected] Internet: www.delicia.nl
België
Wessanen Belgium nv Remylaan 4c – 2e verdieping 3018 Wijgmaal Tel.: +32 (0)16 499500 Fax: +32 (0)16 499501 Internet: www.wessanen.be
Beckers GmbH Marienstrasse 3 46325 Borken Phone: +49 (0)2861-947-0 Tel.: +49 (0)2861-947-222 E-mail:
[email protected] Internet: www.beckerskk-convenience.de Tartex + Dr. Ritter GmbH Hans-Bunte-Strasse 8a 79108 Freiburg Tel.: +49 (0)761-5157-0 Fax: +49 (0)761-5157-157 E-mail:
[email protected] Internet: www.tartex.com
Italië Righi s.r.l. Via Monti Urali, 32 Reggio Emilia Tel.: +39 (0)522 552616 Fax: +39 (0)522 558707 E-mail:
[email protected] Internet: www.righisrl.com
Tree of Life UK Ltd. Coaldale Road Lymedale Business Park Newcastle under Lyme Staffordshire, ST5 9QX Tel.: +44 (0)1782 567100 Fax: +44 (0)1782 567199 E-mail:
[email protected] Internet: www.treeoflifeuk.com
Verenigde Staten Tree of Life, Inc. 405 Golfway West Drive St. Augustine, FL 32095 Tel.: +1 904 940 2100 Fax: +1 904 940 2553 E-mail:
[email protected] Internet: www.treeoflife.com
Frankrijk
Liberty Richter 400 Lyster Avenue Saddle Brook, NJ 07663 Tel.: +1 201 843 8900 Fax: +1 201 368 3575 E-mail:
[email protected] Internet: www.libertyrichter.com
Distriborg Groupe SA 217, Chemin du Grand Revoyet 69561 Saint Genis Laval Cedex Tel.: +33 (0)4 72 67 10 20 Fax: +33 (0)4 72 67 10 57 E-mail:
[email protected] Internet: www.distriborg.com
American Beverage Corporation 1 Daily Way Verona, PA 15147 Tel.: +1 412 828 9020 Fax: +1 412 828 8876 E-mail:
[email protected] Internet: www.ambev.com
Dailycer S.A.S. Le Technoparc 34, Rue C.E. Jeanneret 78306 Poissy Cedex Tel.: +33 (0)1 39 11 81 81 Fax: +33 (0)1 39 11 81 80 E-mail:
[email protected] Internet: www.dailycer.com
Koninklijke Wessanen nv /Jaarverslag 2005 Overige gegevens
99
Verklarende woordenlijst
Audit Commissie Commissie van de Raad van Commissarissen belast met de controle op de financiële rapportage, financiële risico’s, de accountantscontrole en naleving van wet- en regelgeving.
ERP-systeem Enterprise Resource Planning. Software die de bedrijfsvoering over de gehele linie ondersteunt door verwerking van de informatie rond goederenstromen en financiële stromen.
Authenticiteit Productauthenticiteit verwijst naar puurheid en zuiverheid, zowel wat betreft productherkomst als productingrediënten en de manieren waarop deze ingrediënten zijn gekweekt of geproduceerd.
Gemiddeld geïnvesteerd vermogen De optelling van materiële vaste activa, vooraden, handelsvorderingen, belastingen, intercompany vorderingen en overige vorderingen.
Balanced Scorecard Een methode voor het meten van bedrijfsprestaties, waarbij Key Performance Indicators (KPI’s) inzicht verschaffen in de volgende vier aspecten: • Organisatie (ontwikkeling en vitaliteit van de organisatie) • Interne processen (efficiëntie en innovatie) • Klanten (voortgang en ontwikkeling van de omzet en de relatie met onze klanten) • Financieel (uitkomsten van processen Bijzondere posten Winst- en verliesposten uit gewone bedrijfsuitoefening van een dergelijke aard of omvang dat in de visie van het management de bekendmaking ervan noodzakelijk is om de resultaten van de onderneming in de desbetreffende periode te kunnen verklaren. De bijzondere posten hebben voornamelijk betrekking op lasten gecompenseerd door baten naar aanleiding van desinvesteringen en verkoop van onroerend goed. Corporate governance Heeft betrekking op de bestuurs- en zeggenschapsstructuur van een onderneming. Dit systeem is gebaseerd op de Code Tabaksblat en het erop volgende werk van de Commissie Frijns. EBIT Earnings Before Interest and Taxes. Bedrijfsresultaat na afschrijving goodwill, vóór rente en belastingen. EBITAE Earnings Before Interest, Taxes, Amortization and Exceptional Items. Bedrijfsresultaat vóór afschrijving goodwill en bijzondere posten. EBITDAE Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, Amortization and Exceptional Items. Bedrijfsresultaat vóór afschrijving goodwill en materiële vaste activa en vóór bijzondere posten. EBITDAE / interest-ratio EBITDAE gedeeld door de betaalde rente, uitgedrukt als een percentage. Economic premium Het inkomen dat overblijft nadat het rendement dat door geldgevers, aandeelhouders en banken wordt geëist, in mindering is gebracht op het bedrijfsresultaat van de onderneming.
Goodwill Het verschil tussen de aankoopprijs en de intrinsieke waarde van een deelneming. Health-voeding Verzamelbegrip voor authentieke, natuurlijke, biologische en verrijkte voedingsproducten. Hedging Manier om beleggingsrisico’s te compenseren. De perfecte hedge sluit zowel toekomstige winst als toekomstig verlies uit. Leveringsketen (supply chain) Het volledige traject dat door een product wordt afgelegd van de bron (grondstof) tot de consument. Nettoschuld Het nettosaldo van beschikbare kasmiddelen en alle rentedragende schuld uitstaand bij derden. Premium Taste-voeding Verzamelbegrip voor culinaire en etnische voedingsproducten en specialiteiten van superieure kwaliteit. Renteopties Een contract uit hoofde waarvan de koper het recht verwerft de onderliggende obligatie of deposito te kopen of te verkopen tegen een op het moment van sluiten overeengekomen prijs op of voor een overeengekomen datum. Rentetermijncontract Het lenen of uitlenen van een deposito tegen de op het moment van contractsluiting geldende termijnrente en met een specifieke looptijd, maar met afrekening op een specifieke datum.
Solvabiliteitsratio Eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van de moedermaatschappij gedeeld door totaal activa. Supernaturals Landelijke ketens in de VS die uit grote professionele winkels bestaan gespecialiseerd in natuurlijke en biologische voedingsproducten. Swap Een ruiltransactie waarbij twee partijen elkaars verplichtingen overnemen. Renteswaps worden gebruikt ter verkleining van het renterisico door de looptijden van vorderingen en verplichtingen op elkaar af te stemmen. Synergie Toegevoegde waarde voor de organisatie door samenwerking tussen de verschillende bedrijven van Wessanen. TOL NA Tree of Life North America. De grootste groep van Wessanen, die zich richt op nicheproducten in de markt voor gezonde, natuurlijke voeding en specialiteiten. Treasury stock Aandelen in de portefeuille van de onderneming die voor aandelenopties worden gebruikt. Value Based Management Een systeem dat het management van Wessanen drie strategische instrumenten biedt waardoor snel kan worden ingespeeld op technologische en maatschappelijke veranderingen. Deze instrumenten zijn: • Een uitgebreid systeem voor strategische planning, dat ondersteuning biedt bij het uitwerken van actiegestuurde plannen • Een programma voor toewijzing van kapitaal, dat waarborgt dat kapitaal wordt toegewezen aan projecten die waarde voor de aandeelhouders opleveren • De Balanced Scorecard, die zorgt voor de juiste balans tussen kortetermijn- en langetermijndoelstellingen
ROI Return on Investment (vóór bijzondere posten). EBITA als percentage van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen, exclusief in het verleden betaalde goodwill.
Valutaopties Een contract uit hoofde waarvan de koper het recht verwerft vreemde valuta te kopen of te verkopen tegen een op het moment van sluiten overeengekomen koers op of voor een overeengekomen datum.
ROIC Return on Invested Capital (vóór bijzondere posten). EBITA als percentage van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen, inclusief in het verleden betaalde goodwill.
Valutatermijncontract Het kopen of verkopen van vreemde valuta tegen de op het moment van contractsluiting geldende koers, maar met afrekening op een specifieke datum.
ROS Return on Sales. Bedrijfsresultaat als percentage van de omzet.
WACC Weighted Average Cost of Capital. De kosten van vreemd en eigen vermogen, oftewel het minimale rendement dat op al onze activiteiten moet worden behaald.
Koninklijke Wessanen nv/Jaarverslag 2005 Wessanen in het kort
Wessanen in het kort
Ons bedrijfsprofiel Koninklijke Wessanen nv is een in Nederland gevestigd multinationaal voedingsmiddelen¬concern dat opereert op de Europese en Noord-Amerikaanse markt. Wij zijn gespecialiseerd in het traceren, ontwikkelen en distribueren van authentieke kwaliteitsvoeding die trouw is aan haar oorsprong. Health-producten, in het bijzonder natuurlijke en biologische voeding, en Premium Taste-producten, waaronder specialiteiten uit de hele wereld. Wij streven ernaar de waarde voor onze aandeelhouders voortdurend te vergroten door maximaal gebruik te maken van onze onderscheidende kwaliteiten op het gebied van category management, sterke merken, distributieservices met toegevoegde waarde en transatlantische afstemming. Onze missie Wessanen wordt het toonaangevende transatlantische bedrijf voor authentieke merkproducten op het gebied van Healthen Premium Taste-voeding. Authenticiteit en het nieuwe Wessanen Wessanen is een gevestigd bedrijf met een lange staat van dienst in de voedingsmiddelensector. In de afgelopen jaren hebben we het concern geherstructureerd en vanaf de basis opnieuw opgebouwd teneinde onze producten langs de meest efficiënte en kosteneffectieve weg, met gebruikmaking van de modernste logistieke en marketingtechnieken, naar onze markten te brengen. Onze focus verschuift nu naar de producten zelf. In Europa en NoordAmerika beschikken wij over kant-enklare markten voor onze authentieke Health- en Premium Taste-producten. Volgens de voorspellingen zullen deze markten belangrijke groei kennen in de toekomst, want de goed geïnformeerde consument staat op zuiverheid en authenticiteit van de voedingsproducten die hij consumeert. Wij hebben onszelf ten doel gesteld op zoek te gaan naar nieuwe ingrediënten en smaken, die de keus nog groter maken – zonder concessies te doen aan de authenticiteit die onze producten onderscheidt.
Deze publicatie omvat het verslag van de Concerndirectie, de jaarrekening en overige gegevens van Koninklijke Wessanen nv over het boekjaar 2005, opgesteld in overeenstemming met wettelijke bepalingen in Nederland. De Nederlandse versie is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden. In geval van verschil van interpretatie is de originele Engelse versie leidend.
Bedrijfsdoelstellingen voor 2006 • Groei van onze merk- en distributieactiviteiten • Reductie van het werkkapitaal bij verdere verbetering van de serviceniveaus in het gehele concern • Verdergaande procesverbetering door ISO 9002- en ISO 14001-certificering van alle activiteiten
Inhoud Kerncijfers Strategisch verslag Verslag van de Concerndirectie Operationeel en financieel overzicht 2005 Noord-Amerikaanse activiteiten North America Branded North America Distribution Europese activiteiten Europe Branded Europe Distribution Europe Private Label Financiering Risicomanagement en interne beheersing Duurzaamheid Medewerkers Corporate Governance
38 41 42 44
Verslag van de Raad van Commissarissen
46
Verslag van de Stichting Administratiekantoor
48
Jaarrekening
49
Overige gegevens Accountantsverklaring Dividenduitkering 2005 Informatie voor aandeelhouders Financieel overzicht 1996–2005 Adressen Verklarende woordenlijst
92 93 94 95 96 98 99
01 02 24 26 28 30 31 32 34 35 36 36
Wessanen /Jaarverslag 2005
Het ongebaande pad Hoogwaardig, authentiek, natuurlijk, biologisch
Koninklijke Wessanen nv Beneluxlaan 9 Postbus 2635 3500 GP Utrecht Telefoon +31 (0)30 298 8888 Telefax +31 (0)30 298 8801 E-mail
[email protected] Internet www.wessanen.com Vormgegeven en geproduceerd door williams and phoa, London Drukwerk: Hollandia Printing
Jaarverslag 2005