HET NIEUWS VAN DEN DAG

Pc Jonge 1«eriliann Sigaren. isojt

-m*

wo

Woensdag

P_IÏ!!JJ! l_il!!_"!l*"!S

16 Juli

*M~

7m vlmmrmmmm*

HET NIEUWS VAN DEN DAG

RedAOteurt N. WTBRMNDS. Telefoonnummer stad 1188, Hotel Wisse 57'

SLëOAOTIE & MDMINISIRATIE* Teiefooa No. 1132.

Telegramadres „Dagnieuws".

Bureau: Binnen Nieuwpoortstraat, naast Albrecht & Co., Batavia. Hoofdvertegenwoordiger voor

Nederland: Nederl. Indisch Administratie kantoor Nassau-Zuijlenstraat No. 33 's-Gravenhage.

i!»*«*____****ty.>-«-s——~

uitgezonderd op Zoa- ca Feestdagen.

VERSCHIJNT DAGELIJKS,

fran«o per post f 15.—

Prijs der advertentiën: Plaal

Uitgevers: "& per enkele plaatsing 20

':%. tot Expl. v. Dagbladen, eaz. Ab<ma»me«tsprQs

f 12.— 's jaars. Voor buiten Jav* per 5 woorden of gedeelte daarvan, miaimua» f I.—. By abonnement aanzienlijk rabat. >.ige prijsverhooging.

bouwend land v jnbouwve beschouwen we nu deze gewesten met het En vooral in een landbouwend land, zooals oog op Mijnbouw. hier onze Indien, dat begint te lijden aan overSomt er, zooals tot nu toe het geval is gebevolking, in elk geval minder voedingsmiddelen weest, geen dividend, wat gebeurt er dan? voortbrengt dan noodig zijn tot onderhoud dier Voor het kapitaal dat in het land is, dat wil bevolking. zeggen voor de in goud veranderde rijst, koopen Mijnbouw en Landbouw. De energie en het kapitaal die men kon en de menschen machinerieën bij Siémens eu Halske, moest gebruiken tot vermeerdering vau voe- spoorwegen bij een ander, betalen zij werklooneu Aangezien door ons in den laatsten tijd eene dingsmiddelen, worden nu aangewend aan vreemdelingen die heengaan zoodra zij gevrijwel vijandelijke houding is aangenomen het verkrijgen van ruilmiddelen, goud tot en noeg hebben. Het eenige resultaat is onttrekking zooals vrientegen allen Mijnbouw, en niet zilver, beide stoffen zonder werkelijke intrinsieke van kapitaal, d. i. in ruilmiddel omgezet tegen alleen delijke menschen veronderstelden voedsel, aan het land. firma waarde. de ondernemingen die door ééne bepaalde Of wie dit laatste niet gelooft, hij verklaring leze De heel werkloon, zeker, en daarwerden beheerd, voegt het ons eene daartoe eenvoudig Robinson Crusoê, toen deze verlaten door koelies ontvangen op plaats ontstaat de zelf vau het bedrijf af te leggen van de redenen die ons man op zijn eiland een goudklomp vond. Wat had dus gelige wij welvaart, waarom meerdere zooals b.v.b. Paukate zetten leiden, uitéén hij aan dat goud'? Niets. Hij kon er niets voor laa Brandau, waar een met die toch, bestaat plaatsje bloeiend Mijnbouw, kant zijn tegen den koopen, daar er niets te koopen was.... en hij d. or de verdiende loonen aan men en wanneer petroleumde gedreven eenig meerder geluk duur betaalde schopte het verachtelijk met den voet weg. f mnen . en zal verdwijnen zoodra die zal profiteeren van. de thans belooft af te ï bronnen leeg geloopen zullen zijn. Zeker, het ruilmiddel heeft voor den wereld- j groote winsten Doch dit werkloon zou óók zijn verdiend in handel groote waarde, als ruilmiddel kan men j n regelen lelt ons standander volgende bedrijf, bij rijstbouw bijvoorbeeld. het moeielijk de missen. Maar onmisbaar is het ; zullen in gelooven We niet dat een koelie bij den Mijnniet. Dunt toelichten. ( b'iuw meer verdient dan een landbouwer. eene aanhaling ons men ons Laat eens vergunne veronderstellen dat alle Vooraf den grooten Wijs- bouw door Mijnbouw werd vervangen. «Dan zou ) Voordeel wordt er dus door den Mijnbouw in van meesterwerk het uit Ohelsea, Thomas Car- de wereld vergaan, nietwaar? ieder zou sterven i. hot stadium waarin die thans verkeert niet 2. er en kluizenaar van van honger, want goud kan men niet? behaald. een citaat uit den „Sartor Resartus". eten. Komt er wèl dividend, m. a. w. is de opEene eenvoudige uitvinding was het van Laat ons daartegenover brengst grooter dan de uitgaven veronderstellen dat men noodden Vetweider der Oudheid die het ver- alle mijnbouw door Landbouw werd vervangen, zakelijk moest doen om tot diedie opbrengst en te zijn langzamen Os hervelend vond om dan zou de handel groote beroeringen stokken, dan f blij komen, t het bovenstaande van te kracht. derwaarts over het land leiden totdat hij en ongelukken zouden er het gevolg van zijn, ! Want het dividend, de overwinst komt volhet dier voor koren of olie had ingeruild geene maar menschel'ijk vernietiging van het ! strekt niet ten bate van het laud. Dit zou alom een stuk leder te nemen en daarop te ras, daar men immer ruilen kon en graan m gedeeltelijk het geval zijn indien de Staat, krassen of er in te persen alleen de afeetbaar is. Gemeenschap, den Mijnbouw dreef of eene beelding van den Os (of Pecus), dat ro belasting van de winsten hief. "" „Indien du vuiuattd g.ud en zilver -.eraan- r stuk ieder in zijn zak te uo.a en het derde of ook zelfs maar stationair bleef, terwijl I Thans echter vloeit het goud, zoo het gewonPecunia of Geid te noemen. uitvinding! eenvoudige En toch, de betrekkingen tusschen de landen zich uit- |I nen wordt, in de zakken van enkelen. Eene Een gedeelte van die gelukkigen woont hier hierdoor werd Ruilen tot Koop. Het lederen breiden, dan zouden daarvan schrikkelijke geld is nu van goud of papier en, alle won- schommelingen het gevolg zijn, daling der loo- zelfs niet, en degenen die hier wonen zullen ] den regel na gemaakte winsten zoo spoedig deren en mirakelen zijn overtroffen; want nen en allerlei onheilen," zoo zeggen de munt- {in ; mogelijk repatrieeren met het gewonnen geld. daar zijn nu Rothschilds en Nationale stelsel-mannen. In hoever heeft dit land en zijne bewoners Schulden; en hij die een schelling bezit is Het is best mogelijk, laat ons aannemen dat | dan geprofiteerd van al die vermorste energie. zoover als zijn schelling het zeker is, hoewel nog geen twee menschen Souverein strekt over alle menschen, beveelt koks het over metallistische vraagstukken met el- Wil men ons dit eens vertellen ? Men zal zeggen: „Gij ijvert voor Landbouw. voor hem te koken, philosophen hem te kaar eens zijn geweest. Maar die schommelinonderwijzen, koningen om de wacht over gen zullen stellig tot rust kolnen, want in elk Maar ook de Tabaksbouw in Dcli is een soort hem te houden..... zoo ver als zijne zes geval zal, bij de tegenwoordige inrichting onzer van Mijnbouw, zekerder alleen dan de andere. stuivers reiken." maatschappij, de wet van vraag en aanbod al- Ook daar wordt waarde aan den grond onttrokles blijven beheerschen. De loonstrijd, de strijd ken door een systeem van rooibouw; die waarTot hiertoe Carlyle. tusschen zal altijd en met de vloeit weg naar Holland en Duitschland en In deze geestige regelen schuilt het geheim noodlottigekapitaal en arbeidgevolg hebben dat, slechts eenig werkloon komt der gemeenschap tot van onzen afkeer van Mijnbouw. Wij gelooven indien eea zekerheid arbeider met zijn gezin vijf pond teu goede. Tabak is. evenals goud oneetbaar, dat men ter wille van de lederen af beelding van brood noodig heeft om in het leven te blijven, Dcli kan zijne bewoners geen week lang den os het dier zelf vergeet; dat men, om in hij niet meer zal verdienen dan noodig is om voeden." twintigste-eeuw-taal te spreken, meer belang hoogstens ö pond brood te koopen, met leZij die zoo spreken hebben gelijk en tusschen stelt in het ruilmiddel dan in dat wat er voor deren ossen l/^ dan of met gouden schijven. Ver- zulken landbouw en mijnbouw bestaat dan ook kan ingeruild Worden; meer belang in goud dan dient hij méér, dan komen er meer arbeiders principieel bijna geen verschil. in voedingsmiddelen. en daalt het loon; verdient hij minder, dan Alleen dau en hier naderen wij eene gevaarMen beschouwe de volgende studie als een lee- sterven de arbeiders en rijst het loon. De duurte lijke communistische klip alleen dan zou de kenpraatje zonder pretentie. Een debat over Bime- van het ruilmiddel, de betrekkelijke schaarschte zaak eenig recht van bestaan hebben indien tallisme en alle andere „ismes" met betrekking of overvloed daarvan heelt eenigen invloed op de arbeider die den grond bebouwde ook eigetot deze materie gaan wij niet aan. Wij willen deze kwestie, localen invloed meest, maar niet naar van de opbrengst was. slechts deze stelling verdedigen: „in een land- veel. Wat doet men hier te lande met al hefc Dit nummer bestaat uit drie bladen.

Eerste Blad. -

...

■

ondervinding,

WWe

land-!

fvle

■

—

—

I

—

-

—

worden gedaan; het zou al de overige eigendommen beDadeelen. Het is veel te aristocratisch VAM ALLERHANDE SOORT voor zoo iets." „Maar het huis zou in den grond der zaak eene Naar het engelsch. particuliere woning zijn," sprak ik, „ik bedoel," stamelde ik, eene kleur krijgend en voelende, van ik door den grond zou zinken, „onze gasten zullen L. T. MEADE. zeer nette en welopgevoede menschen zijn." 8) „O, daar twijfel ik niet aan," zei de klerk, maar sluiten." contract mij, dunkt een in ieder huurceel van dat Spuare staat, dat er geen „Wy zullen, termyn?" lang geld mag verdiend worden in die huizen. Ik verik. is gewone de „Hoe hernam „Zeven, veertien of een-en-twintig jaar," zeide onderstel dat uwe gasten niet zullen komen zonder hy rad. „Maar ik geloof niet, dat deze huisheer te betalen." „Natuurlijk niet," hernam ik. ik voelde mij een langer termijn dan veertien jaar zal willen koud en hooghartig worden. Al het vertoornde vaststellen." lang zei het van mijne edele voorouders woelde in mijne genoeg," ik. We zouden bloed „O, dat is in Ik mogeiyk het aderen. zei nog een paar woorden en verliet orde maken, graag zoo spoedig De nahet kantoor. byzonder. riolen moeten huis bevalt ons „Wel ?" vroeg moeder, zy zag er treurig en tuurlyk nauwkeurig worden nagezien en het geworden opnieuw zolder uit. Het was een warme dag, maar ik tot vermoeid heele huis van kelder geloof, dat zij huiverig was geworden door het geschilderd en behangen." „Ik twyfel er niet aan, of dit zal voor een con- loopen door al die leege huizen. „Wel, Westenra, tract van veertien jaar gedaan worden," zei de heb je No. 17 gehuurd ?" „Helaas neen," antwoordde ik een beetje opgeman, „maar er zyn nog verschillende andere dingen te regelen," sprak hy. „U wenscht het huis wonden. „Zoudt u het gedacht hebben, moeder, de toch voor eene particuliere woning, is het niet." huisheer wil ons het huis niet verhuren, als we „Ja en neen," zei ik flauwtjes. Ik hoorde een er geld in verdienen." „Als we er geld in verdienen ? Ik begrijp het boek vallen in de naaste kamer. Ik schrok er van. niet," antwoordde moeder. Hare blauwe oogen Luisterde iemand naar hetgeen wy zeiden? my gericht. De klerk stond op en sloot kalm de tusschen- waren angstig op denkt u er dan niet meer aan „Wel, moeder, we onze kamers zouden dat zei verhuren ?" „wenik, zeggen," de waarheid te Om „O, dat vergat ik," zei moeder. „Nu zoo spoedie huis te om er een pension huren, het schen we mogelijk naar huis, Jenkins." e dikke boek Jenkins zette de paarden aan en we draafden naar het iegde oogenblikkelijk neergeschreven. moeder scheen blijkbaar verlicht. huis; had mijne orders neer waarin hy kunnen met toeje hebt het huis niet genomen ?" zei zij hij. „Wy zei «Dus r gaat niet," zaken in het huis wijze eenigerlei „Ik kan het niet krijgen," antwoordde ik; '„}_&"_ staan dat er op

FEUILLETON.

Naar

het

alsóf

-

Van. teman Da

-

is omzettend onaangenaam. Wat moeten we nu doen ? Ik had zoon zin in het huis." Voor die sombere plaats was het tamelijk vroolijk," zei moeder. „Westenra, eene Voorzienigheid

Mijnbuuw-gescharrel anders dan te trachten den klomp te produceeren dien Robinson Crusoë verachtelijk van zich schopte. Wij moeten hier rijst hebben en ossen, dingen die men eten kan. We kunnen desnoods suiker, indigo, koffie, katoen verbouwen, dat zijn deels genot-, deels voedingsmiddelen, deels artikelen voor de kleeding van nut, maar het voornaamste is dat de bewerker van den grond deel krijge aan de opbrengst, een veel ruimer deel dan zijn schamel werkloon van thans. „Voor goud kan men rijst koopen, voor de opbrengst van tabak en suiksr en indigo eveneens, die dingen vertegenwoordigen toch waard e." Zeker, dat is zoo, maar die waarde vloeit hier weg uit het land, nutteloos voor het land. Indien men een dertig procent der naderhand zeker komende dividenden besteedde aan het irrigeeren der Zuid-Preanger, waar duizenden bouws braak liggen, uitgestrekte landen die voedsel kunnen voortbrengen; indien men van de opbrengst van den mijnbouw een zware belasting hief en dat geld besteedde aan de irrigatie van de Solo. vallei, aan de ontginning van groote streken in Sumatra, aan het oprichten van een veestapel op het Diëng plateau en op de Bataksche hoogvlakte, dan zouden onze bezwaren belangrijk verminderen. Er moet hier meer voedsel zijn, vooral op Java. Het is een hemeltergende schande dat hier duizenden menschen van honger en ontbering sterven of een ellendig leven voortsleepen, dat in de mijnen zelf, die dan rijkdom zouden moeten aanbrengen, de arme kerels nog niet genoeg te eten krijgen en als beesten omkomen door gebrek aan zorg en verpleging. Alleen met dit laatste, schoon het een detail is, dat geven we toe, ware de mynbouw al veroordeeld. Een detail, want het principe staat daarboven en het principe is: „Ge schept ten koste van tijd en inspanning een denkbeeldig iets; ge maakt lederen afbeeldingen van ossen, in plaats Uwe aandacht te wijden aan de veeteelt zelve, ja zelfs aan den bouw vau graan en olie. Daaraan doet ge verkeerd en ge verarmt het land!" De bewerker van den grond moet eigenaar zijn van de opbrengst, of ten minste voor een zeer aanzienlijk bedrag daarin deelen. Het is billijk dat het kapitaal schadeloos worde gesteld, het is onbillijk dat het alles binnensleept. Noem nu dien bewerker van den grond als eenling de arbeider, of neem ze allen tezamen en noem ze Staat, dat is ons om het even. We constateeren slechts dat ons kapitaal, onze koopkracht, onze energie worden verspild aan voor deze gemeenschap volstrekt nuttelooze dingen, daar de opbrengst wegvloeit; dat men dus hier rijs-t omzet in goud, in plaats goud om te zetten in rijst. Ziedaar de zaak zoo scherp mogelijk belijnd. We spraken daar van duizenden bouws op

doen wat hij wilde. „In dit huis kunt u zooveel verhuren als u wilt, het is een heel goed huis en doet slechts honderd tachtig pond nuur. Er zijn tien slaapkaleidt ons pad. Ongetwyfeld staat God niet toe, dat je mers en vijf zitkamers. U deedt het best de huur je jonge leven vernielt met huurders te bedienen." dadelijk te fluiten". „Maar, moederlief, begrypt u dan niet dat we Maar dat kon ik niet doen. Het uitzicht was iets doen moeten om in ons onderhoud te voor- zoo afschuwelijk, de eenige toegang was door een zien ? Het is spijtig, maar we zullen het spoedig leelijk steegje. Ik dacht aan mijne fyngéyoelige te boven komen." aristocratische moeder in. deze omgeving. Ik stelHet overige van dien dag weigerde moeder ver- de my onze vrienden voor, ons hier in No. 17 Cleder over het plan te spreken. Zy scheen te denken velandstreet bezoekende ; ik zag mijn luchtkasteel dat er geen huis voor ons te vinden was, nu we instorten. Wat moest er gedaan worden ? No. 17 in Graham Square niet konden krygen. „Ik kan vandaag nog geen besluit nemen," volgenden Den dag ging ik zonder moeder uit. Ik zei ik, „ik zal u bericht geven." ging niet naar denzelfden makelaar. Toen ik weer in „Het zal u ontgaan," zei de makelaar. bloomsbury was, keek ik in een adresboek, ik „Toch kan ik zoo spoedig geene beslissing nebezocht de verschillende makelaars in huizen, die men, ik moet er mijne moeder over raadplegen." ik er in vond. Ik had my heel eenvoudig gekleed ; „Heel goed, juffrouw," zei de man, een beetje lk was met de tram tot de plaats van myne beteleurgesteld. stemming gekomen, ik meende dat ik er precies Ik verliet zijn kantoor en ging naar huis. uitzag, zooals ik mij voelde eene zeer zakelyke De eerstvolgende dagen sprak ik nauwelyks over J°nge dame. De afstand werd steeds grooter tusmijn plan. Ik trachtte mijzelf het soort leven voor &cuen mijn oud en mijn nieuw leven. Ik genoot te stellen, dat we zouden leiden als we de woning re eds ontzettend van mijne vrijheid. in Clevelandstreet betrokken. De straat zelf was kreeg ik een lijst huizen op en weer liep nauw, de huizen schenen naar hun buren over te ll£ rond om ze te zien. Wat zien leege huizen buigen; ofschoon er verscheidene kamers waren, er leelijk uit. Hoe vervallen en vies zien de mu- waren ze betrekkelijk klein ; en bovendien was de ren zonder schilderijen. Hoe verlaten zagen die huisheer maar tot heel weinig opknappen geneigd, emdelooze trappen, die lange smalle vensters, die en dat was niet het minst van de bezwaren. nopelooze, nauwe gangen, en de omgeving van „Dit soort huizen kunnen we heel gemakkelijk die zoogenaamde heerenhuizen was zoo vies, zou verhuren," zei de makelaar. „Ik zeg niet dat mijnnet ons mogelijk zyn zulke woningen op te vrooheer Mason de plafonds niet voor u zal laten witten, ? Zoudei** wiJ ze bewoonbaar kunnen maken ? maar wat behangen betreft, dat is volstrekt niet \vu Ik bezocht ze allen en zocht er eindelyk een drie- noodig. Voor den laatsten huurder is het vier jaar tal uit. Twee hadden de verplichting dat men er geleden gedaan." geen kamers mocht verhuren, maar het derde, het „En waarom is de laatste huurder vertrokken?'' minst verkieselijke/liet den huurder vry er in te vroeg ik.

.

—

De Jonge Amerikaan Sigaren. Java die voedsel konden voortbrengen; van groote vlakten, waar millioenen runderen op konden worden geteeld. Om dit te doen, om er een aanvang mee te maken, is kapitaal noodig en nu ziet men dat kapitaal besteden om ergens gaten in den grond te maken, daaruit goud te krabben, goud dat men zal besteden om ergens elders te gaan leven, om andere werelddeelen te doen genieten van het restje werkkracht, koopkracht, energie dezer bevolking, roekeloos verspild aan buiten-issigheden. ïn andere landen is goudgraven de pionier gebleken- Californie is welvarend geworden, zeggen de voorstanders van den Mijnbouw. Ja zeker, maar niet door den Mijnbouw. En Transvaal? De Boeren hebben den tegenstand tegen Engeland kunnen rekken omdat zij de opbrengst der mijnen hadden belast, niet zeer zwaar overigens. Maar heeft het goud overigens aan dat ongelukkige land voordeel aangebracht?

Landskoepokinrichting. Door de Regeering is bepaald dat het parc-vaecinogêne te Weltevreden voortaan zal heeten: „Landskoepokinrichtin g." Voorts is vastgesteld dat bij voornoemde inrich-

ting wordt ingevoerd een cursus voor onderwijs aan Inlanders in de techniek van vaccineeren (inentingscursus); terwijl tot vaccinateur bij voorkeur zullen worden benoemd personen, die in het

bezit zijn van een certificaat van met goed gevolg afgelegd examen na afloop van den inentingscursus. By de Landskoepokinrichting zal worden in dienst gesteld een Onderdirecteur op eene bezoldiging van f 300 's maands met vier driejaariyksche verhoogingen elk van f 100 'smaands, tot een maximum van f 700 'smaands, benevens vrye

woning of bij gemis daarvan eene indemniteit voor huishuur van f 100. Ook zal een 2e inlandsche vaccinateur worden aangesteld.

Verdere bepalingen zijn, dat aan de leerlingen van den inentingscursus, voor zoover zij geen landsinkomsten genieten, voor den tijd dat zy dien cursus volgen, wordt toegekend eene tegemoetkoming voor verblijfkosten van f 15 's maands per

geplaatst zag, liet hij eenvoudig het lot beslissen wie de gelukkige zou zyn. Uit de Javasche Oourant. Wij lezen in dit blad nog: Blijkens van den Minister van Koloniën ontvangen bericht zullen de belangen van de Republiek Cuba en van hare onderdanen in Nederland en zijne Koloniën en bezittingen in andere werelddeelen voorloopig worden waargenomen door de aldaar gevestigde Consulaire ambtenaren der Vereenigde Staten van Amerika. Van den Resident van Palembang is de mededeeling ontvangen, dat in den namiddag van 23 Juni jl. te Kepahiang gedurende één seconde eene aardbeving is gevoeld, waarvan de richting niet kan worden bepaald. In den voor- en namiddag van den 27sten dier maand werden aldaar een sterke schok en een hevige trilling waargenomen die respectievelyk 3 en 20 seconden aanhielden. In den namiddag van denzelfden dag werden ter hoofdplaats Moeara Doea gedurende 3 seconden iv de richting West Oost lichte horizontale schokken gevoeld, terwyl te Banding Agoeng (onderafdeeling Eanaudistricten) gedurende ± li/.f minuut eveif eens horizontale schokken werden waargenomen (richting Oost-West). Op denzelfden dag en in den nacht van den daaropvolgenden dag werden te Talang Padang, onderafdeeling IV Lawang, afdeeling Tebing-Tinggi, aardtrillingen gevoeld, die plm. 6 seconden aanhielden. Ook in de residentie Benkoelen hebben aardbevingen plaats gehad. Gedurende de afwezigheid van den waarnemenden consul van Italië en Zweden en Noorwegen zal het consulaat dier beide rijken waargenomen worden door den heer R. E. Koopmans Stadnitski. —In de Jav. Ct. van gisteren zijn opgenomen de statuten der Naaml. Vennootschap „Cultuur Maatschappy Redjosarie."

—

laten we ons niet door gevoelso Evenwel, kwesties doen meesleepen. De zaak is: gaat leerling, met dien verstande dat deze tegemoetkoeen land waar goud gegraven wordt, vooruit? ming door hoogstens 10 leerlingen tegelyk zal En daarop klinkt ons antwoord: worden genoten; Ja, indien het aan den grond ontwoekerd dat aan Inlanders, die tot den inentingscursus ruilmiddel wordt aangewend in het waar be- by de Landskoepokinrichting zyn toegelaten, verlang van het land. Neen, indien het, zooals voer op 's Lands kosten wordt verleend van de plaats hunner inwoning naar Weltevreden en na hier, onmiddellijk wegvloeit. afloop van den cursus of by ontslag als leerling den Mijn- (mits niet het gevolg van eigen wil of onbehoorOm deze redenen zijn wij tegen bouw, zooals die thans in Nederlandsch Indie lyk gedrag) terug naar de plaats hunner inwoning, wordt gedreven. En we veranderen niet van voor zoover zij niet in 's Lands dienst zyn. De K oninlgin-Wilhelmina echoot. meening door de bedenking dat de nieuwe De Directeur van Onderwijs, Eeredienst en NyMijnwet die thans staat te worden ingevoerd, toch eene retributie heft ten voordeele der verheid is gemachtigd om, bij wyze van tijdelijken maatregel, gedurende den cursus 1902—1903 tot Gemeenschap. Want die retributie is belachede afdeeling A der Koningin Wilhelminaschool te lijk klein en vergoedt nog niet eens het rente- Batavia als leerlingen toe te laten, hoewel Diefstallen etc. verlies van het kapitaal dat in goudgraven daardoormeisjes splitsing de te vormen 2e klasse dier Anan op Blandoengan had aan de ml. vrouw wordt vastgelegd en dat in dien tusschentijd afdeeling in twee van parallel-afdeelingen noodig zal Sariön goederen ter warde van fHO toevertrouwd met grooter werkelijk voordeel zou kunnen zyn. om hem te de afrekeverkoopen. die voor Daar en Veeteelt. zijn besteed aan Landbouw Het onderwijzend personeel by de genoemde ning met die makelaarster steeds door haar werd school zal tydelijk worden vermeerderd met twee uitgesteld werd de politie in den arm genomen en K. W. leeraren waarvan één voor de wiskunde en één bleek het geld door haar ten eigen bate te zLja de Nederlandsche taal, ieder op een toelage verbruikt, waarop arresteering volgde. NEDERLANDSCH-INDIE. voor van f 100 's maands. —By den luitenant-Chinees Khouw Oen Hoey DeIntercommunale. op Manga Besar zou gisteren de offertafel in Batavia, 16 Juli 1902. Naar wy vernemen heeft de Intercommunale gereedheid gebracht worden, toen het bleek dat de Scheepsberlchten. over 1901 eene netto winst gemaakt van circa meeste voorwerpen daarvoor benoodigd verdwenen Bet s.s. „Soembing" is 15 dezer te Marseille fl. 27.300.— dat is ruim 2 pCt. méér over het uitwaren. By onderzoek kwam uit dat de bediende aangekomen. Saidjan die gestolen en verkocht had, waarvoor gegeven aandeelen kapitaal dan ten vorigen jare. Anjer gepasseerd. de politie hem voorloopig in bewaring nam. Speeitwlst en vechtorij. Door de politie werd heden-nacht de inlander 13 Juli, Eng. bark „Falls of Ettrick" kapt. WilGang Salimoen bewoners Saeman, en beiden van --emoeng gearresteerd, daar bij bezig was met naar New-York. liams, van Panaroekan die met enkele anderen gisterenavond houtwerk te stelen op het terrein der fabriek van Troentjie, Madsen, kapt. bark Ena" „John 14 —, Amer. gezellig een partijtje hadden gemaakt, kregen by de firma Taylor & bawson op Molenvliet. van New-York naar Hiogo. de afrekening twist over de winst- en verliesIn kampong Djawa werd hedennacht de in—, Eng. s.s. „Itinda" kapt. England, van Singa- rekening, uitliep vechtpartij. Het op wat een lander Ali wakker door eenig gerucht aan de pore naar Fremantle. gevolg gat met een in groot was dat Salimoen omwanding zijner woning. Opstaande om te zien —, Ned. s.s. „Prinses Amalia" kapt. Potjer, van het achterhoofd in het stadsverband en Saeman in hiervan wat de oorzaak was, zag hy, buitengekomen, Amsterdam naar Batavia.

—

—

—

het schoutsetablissement werd opgenomen.

Passagiers.

LTit Nederland naar Indië. Op Tanah Sereal had hetzelfde plaats tusschen Met het stoomschip Koning Willem 111 zouden Djoemad en --arpan, doch hier was de aanleiding den 21en Juni van Amsterdam naar Batavia vereene vrouwenkwestie en liep het voor Sarpan trekken : J. Spoel, echtgenoot en 2 kinderen, J. minder gunstig af, daar hij met een messteek in E. de Ruiter en echtgenoot, J. H. W. Sikman en den rug moest worden opgenomen en de dader echtgenoot, dr. L.F.C. Alers, echtgenoote en 2 ontvluchtte. Deze wordt nu gezocht. kinderen, mevr. wed. ds. M. N. Brouwer, mevrouw Brandstichting. John Zeelt-Pantekoek en kind, mevr. G. Quinte10 uur gisteren avond zag de wijkOmstreeks meyer-Warning, R. Smissaert, W. Kilian, .1. VieeschGang meester van Ternate dat de omwanding van drager, echtgenoote en 2 kinderen, mevr. J. het huis door Oeij A On inbrand stond. bewoond Dekker Bussing, benevens een detachement supniet opengedaan werd, ofop zyn kloppen Daar pletie-tioepen. hy schoon iemand in huis hoorde, ging hy onmiden inschepen G. Pucher Te Genua zouden zich echtgenoote, C. J. M. Welter, echtgenoote en 4 dellijk de politie waarschuwen. Deze verschafte kinderen, dames E. H. C. M. Siebers, L. Zeilmaker zich toegang tot de woning door overklimming, doch vond niemand meer aanwezig, terwyl het echtgenoote en 3 kinderen, J. P. van Ekris, echtvuur ook gebluscht was. In de keuken was de genoote en 2 kinderen, A. L. Schenk, mej. Odenthal, J. T. van Bloemen Waanders, D. R. Berkelbach omwanding verbrand. De bewoner was afwezig van den Sprenkel, echtgenoote en 6 kinderen, H. wegens werkzaamheden buitenshuis. De zaak is B. Defoer en echtgenoote, G. H. Prinsen Geerligs in onderzoek en men tracht uit te vinden of hier en echtgenoote, V. Roselje en echtgenoote, mej. aan moedwil dan wel aan onvoorzichtigheid moet A. J. ten Hoet, mevr. F. J. A. Noothout-Boecken, gedacht worden. dr. C. v/d. Staay, mevr. G. B. Vonck van Zyll de Overtreding. Jong en 2 kinderen, J. t\. M. J. Jennissen, H. van is den Arabieren, gevestigd ter hoofdplaats Het Rornburgh, G. J. van Ommen, P. Wynveldt, A. Buitenzorg, verboden buiten de hun aangewezen Kill, B. Schumann, L. Schoutendorp, B. Braams. wijk, d.i. de kompoeng Empang, te wonen. Sedert geruimen tijd woont echter in de buurt Per ss. „Reynst" zullen morgen 9 u. V.M. naar Tadjoer, eenige palen voorby de grens van de Muntok, Riouw en B'Deli vertrekken: hoofdplaats Buitenzorg, de Arabier Mangoes, ka.hr. W. Strick van Linschoten, Van Langen, F. pitein van zyn natie te Batavia. Men vraagt ons of het hoofd van plaatselijk de Jongh, K. Conradi, H.M. onderofficieren en mindere militairen, dekpassagiers. bestuur en de resident van Batavia hiermede bekend zyn en of aan genoemden Arabier vergunning is Dr. A. G. Vordermann buiten zyn wyk te wonen. Heden gewerd ons het schokkend bericht dat verleend Onveiligheid op Salemba. in den afgeloopen nacht is overleden de Inspecteur _*■. dienst Dr. G. Vorgeneeskundigen den van Het wordt op Salemba ook al niet veiliger. Onlangs werd een jong meisje op of vlak vóór het dermann. De overledene leed aan een wondje aan een der erf der familie N. v. d. V. aangerand door een inteenen, was zelfs om de genezing te bevorderen lander die haar de oogen toehield en haar vry ruw van eenige versierselen beroofde, waarmede en rust te nemen naar Bandoeng en Garoet gegaan. Doch de teen moest worden afgezet. Er hy zich in den vallenden avond ylings verwyderde. Naar wy hooren gaat schout Oalmer als Inlander kwam bloedvergiftiging bij, ook het been moest dit niet, zelfs baatte daar en verkleed des avonds langs die buurt om te trachgeamputeerd worden zeiden, gisterenwy ten Vordermann, zooals hier of daar een goeden slag te slaan. de Heer bezweek. nacht Cholera. Multatuli-avond. Overleden aan cholera: 1 inlander in kampong Bandan. Angetast 1 ml. vrouw in kampong Kepoe. De Heer Willem Royaards heeft blijkens achaan Twee gevallen; een doode. terstaande advertentie gehoor willen geven gedaan zyden hem van verschillende het verzoek en besloten Donderdag 24 Juli a.s. nog eene Wegens het niet aangeven van de eergisteren Multatuli-voordracht te geven. gemelde cholera-gevallen op Sawah Besar werden Daar dit de laatste Soiree zal zyn die wij van de beide hoofden der gezinnen, waar die gevallen dezen begaafden kunstenaar mogen tegemoet zien, zich voordeden, naar de politierol verwezen. voor dat hü zyn reis over Java zal voortzetten, Hygiëne. verwachten wy dat ook ditmaal de Schouwburg Een strenge order is uitgevaardigd op het werweer stampvol zal worden, weshalve tydige besprepen van vuil in de kali, daar deze door den lagen king van plaatsen zeer aantebevelen zal zyn. waterstand dit niet meer afvoert. Als deze order nu ook maar toegepast wordt op den afval van „Onvermogen tot betalen, juffrouw," was het de electrische fabriek, die reeds zoo lang het water snelle antwoord; tegelyk zag de man my scherp verontreinigt. aan. En als de Waterstaat maar zelf het water niet Onvermogen, ik wist wat dat insloot. Het was verontreinigt door het er in doen leêgen van beeren bankroet. Zeer putten. een ander woord voor ondergang waarschyniyk zouden wy ook door onvermogen Het lot beslist. genoodzaakt worden het te verlaten als wy dit aardige opgewekte Een eigenaardige wyze om uit te maken, wie leelMke huis huurden, want welke ? Ik benoemd komen zou willen worden tot de gevraagde, betrekking huurders zouden hier by ons nog ergens tijdeiyk van klerk voor er een firma alhier, had gismoesten schudde myn hoofd. Neen, plaats. teren Daar de chef die de betrekking te verzyn. Andera huizen te huur geven had, zich voor een te groot aantal aspiranten (Wordt vervolgd.)

~.

...

twee gedaanten wegvluchten, terwijl bij onderzoek de aangevangen arbeid van ondergraving geconstateerd werd. Een achtergelaten kapmes kan waarschijnlijk nog tot ontdekking der dieven leiden.

Personalia. Aan den controleur te Takalar F. H. W. J. R. Logeman, is wegens ziekte twee maanden verlof verleend naar Makasser.

—De volontair bij het boschwezen R. A. D. Harrocks heeft het verzoek gedaan om te worden benoemd tot opziener by het boschwezen in Suriname. Aan den hoofdonderwyzer te Ternate E. de Rooy is wegens ziekte twee maanden verlof verleend naar Malang. Aan den controleur te Soekaredjo Th J. W. is wegens gewichtige redenen drie weken Neys S.

— —

verlof verleend naar Tjikini en Weltevreden. Militaria.

Het aan den Kapitein der inf. G. O Zaadnoordyk wegens ziekte verleend verlof naar Soekaboemi is om dezelfde reden met een maand verlengd. MARKTBERICHT DER VEREENIGING voor den in

Opgemaakt ten 1 uur namiddag. N. I. Mynb. My. (aand.) 43, 43 52i/ 2 52i/2 Mynb. My. Totok (oblig.) 210, 210 Redjang Lebong (aand.) 50, 50 „ „ Kahajan. 120, 120 Part. Prauwenveer Soerabaja. 172i/ 172i/2 Ned. Ind. Telefoon My.

„

,

„

00, 100 Bandoengsche Kininefabriek. 5 4D 2 , 1411 2 Cert. Ned. Handel Mij. 144, 144 Semarang Cheribon Stoomtram. Mij. aangeboden. Handel blijven Ned. Cert. Aand. N.l. Mynb. viy,

Aand. Semarang Cheribon Tram blijven gevraagd.

De

Secretaris-Penningmeester: ("W.g.) H. WENtJINfJ.

Uit do Ind ischeBieden. De Schutterij.

In zyn jongste Week-overzicht heeft de Heer Van Geuns van het Soer. Hbl. het over deze brandende kwestie. Hy zegt o. a.: Dat de schuttery ook inwendig zal worden gereorganiseerd, is zeer toe te juichen. Zooals de burgerwacht tegenwoordig is ingericht, dient zij nergens anders toe dan om het geduld der schutterplichtigen op een uiterst harde proef te stellen en heeft zij, zooals wij dozy nen malen aantoonden, geen raison d'être. Zy is tegenwoordig .en onding, slechts geschikt om ons in de oogen van landgenoot en vreemdeling belachelijk te maken en hen voor zoover zij het geweer moeten dragen te verbitteren. Het korps officieren is, met uitzondering van misschien één tiende, geen knip voor den neus waard: met de echte officieren hebben zy niets anders gemeen dan dat zij een mooi pakje dragen en hun stem kunnen uitzetten. Geen vruchtdragende verbetering is mogelijk als de aanvoerders niet de facto militairen zyn. Tevens moeten de oefeningen gewyzigd worden. Natuurlyk moet een schutter in den pas kunnen loopen en op commando kunnen zwenken, maar al die hoogere dingen heeft hij niet noodig. Het komt er vooral op aan dat hy leert schieten. Aan één scherpschutter heeft men in tyd van oorlog meer dan aan vijf paradeheertjes, die niet met een

geweer weten om te gaan

Meer beschouwingen laten zich aan het ons geseinde résumé bezwaarlijk vastknoopen. Wel echter laat zich een vraag stellen, en wel deze: Zullen zich naast deze gedeeltelijk nieuwe plichten ook rechten plaatsen ? De heer D. A. Hooyer te Batavia heeft dezer dagen het goede idee gehad in de Indische Gids (van Juni) een citaat te geven uit van Hoëvells tydschrift van 1858, waarin de dringende behoefte aan een plaatselyk bestuur reeds werd aangetoond.

Sedert is er zoo het een en ander over decentralisatie geschreven De Indische regeering echter, die zich beijverd heeft, steeds nieuwe lasten op te leggen: patent, personeel- en thans weerbaarheidbelasting, heeft totnutoe verzuimd ook maar de geringste burgerschapsrechten daarvoor in ruil te geven. Zal dit ook thans weer het geval zijn ? Dan zal zij bitter weinig plezier beleven van haar herboren schutterij. Zij kan de burgers dwingen om soldaatje te spelen, maar zij mist de macht om van hen het élan te eischen waarmee de ware patriot den vijand van het land tegemoet trekt. Zij zal kunnen beschikken over breede scharen verdedigers, maar het zullen lauwe strijders zijn, die in de Nederlandsche vlag niet het symbool van rechtvaardigheid zien. Welke rechten hebben zy gehad in de schuts van die vlag? Is niet hun regeering droevig te kort geschoten in de zorg voor hun belangen ? Heeft zy hen niet verlaagd tot gewone belastingobjekten ? Naast plichten rechten ! Blij ven de laatste uit, dan draagt het eindje den last: zonder loyauteit zyn de beste schutters ternauwernood hun uni-

...

form waard. * Huisvlijt van Javanen. De heer C. Stoll schrijft in de Loc Een veld dat tot nog toe zoo goed als braak is blijven liggen, nl. de huisvlijt by de inlandsche bevolking, begint langzamerhand meer aandacht te trekken. Wong Tani gaf een flinken stoot aan de beweging door zijn artikel Ambulante ambachtsscholen voor den tani, opgenomen in de Indische Gids van Juni 1902. Nu schrijft iemand over dat zelfde onderwerp in het pas verschenen Tydschrift voor het B. B. die wegens zijn ontwikkeling en grondige kennis van den Javaan in deze materie zeker een bevoegd beöordeelaar mag genoemd worden, ik bedoel den eerst kort geleden opgetreden regent van Ngawi Raden Mas Toemenggoeng Oetoyo. Hij ziet er, en m. i. zeer terecht, veel heil in om de inlandsche jeugd uit de volksklasse te leeren haar verloren oogenblikken, die als men ze slechts van «en paar dagen bij elkaar neemt een werkdag op zich zelf zouden vertegenwoordigen, productief te maken met het vervaardigen van nuttige knutselarijen. Hoe gering ook vertegenwoordigen die zaken toch steeds een zekere waarde, en aangezien veel kleintjes een groote vormen zou 't, by het algemeen worden van de

huisvlijt onder de millioenen inlanders, niet tot de onmogelijkheden benooren dat die tak van nijverheid een aardigen bijslag geeft op het algemeen

budget.

R. M. T. Oetoijo beoogt met zijn opstel vooral den inlander tot het besef te brengen dat time werkelyk money is. Ik ga geheel met hem me. waar hij zegt dat, met het oog op dat doel, de

bevolking

voor

eerst

nog geen bepaalde am-

bachtsscholen noodig heeft, omdat zy in haar armoede en eenvoud wat betreft woning, huishoudelyke zaken en landbouw werktuigen zich geen voortbrengselen van bekwame ambachtslieden kan en behoeft aan te schaffen. Om dezelfde reden noemde ik in der tijd het nut van nyverheidstentoonstellingen problematiek of beter gezegd zeer partieel zoolang het gros van het volk, den grootsten kooper, nog in zulke allererbarmelijke financieele omstandigheden verkeert als thans. Vermeerder eerst zijn koopkracht door zijn landbouw, het hoofdmiddel van bestaan van 9/io van de 36 millioen zielen die op Java leven, met alle bereikbare middelen te verbeteren en uit te breiden. Eerst wanneer hy meer uit zyn land haalt dan hy strikt noodig heeft om hem en zyn gezin te voeden zal hy zich behoeften leeren scheppen aan zaken waar hy nu best buiten kan en missen moet omdat zyn koopkracht te klein is. R. M. T. Oetoyo noemt 6 vakken waarin de dessa-jeugd in praktische, daarvoor speciaal ingerichte eenvoudige schoolgebouwen, niet te ver van de centra der bevolking gelegen, onderwys dient te ontvangen, als: houtbewerking, waaronder wordt verstaan het vervaardigen van eenvoudige meubels en landbouwwerktuigen; draaisnywerk, en bamboebewerking, vezelbewerking en vlechtwerk^ schoolkennis. Het laatste moet volgens hem omvatten: het kunnen lezen, vooral van werkjes op landbouwkundig gebied, schryven met inheemsche karakters, rekenen met heele getallen, meetkunde, voor zoover dit nuttig is voor het dagelyksch leven, hand- en rechtlijnig teekenen voor zoover noodig om eenvoudige teekeningen te leeren lezen, wat vooral voor den a. s. handwerksman een niet te versmaden kunst is. Naar myn bescheidene meening gaat schrijver hierin te veren vrees ik dat het „qui trop embrasse, mal étreint" hierop maar al te goed van toepassing is. M y dunkt dat als wy het zoover gebracht hebben dat de jongens kunnen lezen en schrijven en de *i~ hoofdbewerkingen van het rekenen met een heel klein sprongetje in de breuken weten toe te passen, wij al hoogst tevreden mogen zyn. Tot man opgegroeid zal de dessabewoner dan in staat zyn over zaken aanteekeningen te maken die hy nuttig oordeelt niet alleen aan zyn geheugen toe te vertrouwen en bij geldzaken zal hy niet zoo geheel en al in de macht van zyn geldschieter zyn, en dat wil reeds veel zeggen. Weet R. M. Oetoijo nuttige voorstellen te doen, hij wyst ook de middelen aan om de noodzakeiyke kosten die de verwezenlyking van zyn plan met zich voeit, te bestryden. Deze moeten nl. gevonden worden in de opheffing van pl.m. 150 2e klasse inlandsche scholen op kleine plaatsen en van pl.m. 60 gesubsidieerde neutrale scholen. Terecht acht hy die onderwijsinrichtingen overbodig geworden omdat de leerlingen in de huisvlytscholen nog veel meer kunnen vinden dan op die scholen onderwezen wordt. De kosten worden hiermede geheel gedekt, dit is niet de kleinste verdienste van het voorstel en krygt daardoor veel kans aangenomen te worden. Hopen wij dat het onder de aandacht van den directeur van 0. E. en N. valt en dat hy dit buitenkansje om zonder buitengewone uitgaven praktische volksscholen te stichten, waarvan het grootere nut boven de bestaande op te heffen scholen van ze!f in het oog springt, niet laat glippen.

lle Jonge Slapen aan de wachten.

BÜ algemeene order is ter kennisse van het dat, wanneer de plaatselijke comjeger gebracht, van oordeel is, dat de aard der wacht or de toestand in het garnizoen geen beletsel is teBen slapen op wacht, vergunning kan worden verleend aan de niet op post staande militairen te slapen, onder dien verstande evenwel, dat minstens de helft der manschappen steeds bij de hand ls- Kleeding en wapening mogen niet worden afgelegd, terwyl voorts het slapen buiten het lokaal is verboden. De commandant moet steeds wakker ,

mandant

Wijven.

maatregel, moet zeker in het belang van de gezondheid onzer afgejakkerde militairen Worden toegejuicht. Bovendien sanctioneert men au eindelyk een toestand, welke reeds lang min of meer bestond. Vele wachtcommandanten toch, oie open oog hadden voor de belangen hunner manschappen, verleenden reeds de bedoelde vergunning. Anderen daarentegen hielden streng aan de letter der wet en zoodoende kreeg men kwade en <-*oede sergeanten ais wachtcommandant. Nu weten de manschappen waarmede ze af zyn. Wij zouden het rationeel gevonden hebben ook aan een gedeelte der manschappen te vergunnen de wapens af te leggen by het rusten. Wij leven in een vredesgarnizoen toch niet in een periode, waarin alles dadelyk gereed moet staan in het geweer te vliegen. Bovendien, indien men er toe moet overgaan met een gedeelte der wacht uit te rukken, dan heeft men meer aau menschen, die wel een oogenblikje noodig hebben voor hun toilet, dan aan minder goed uitgeruste en steeds gereed gehouden manschappen. Als man dit laatste ook maar eens op posteu, waar wel

Bedoelde

gevaar bestaat, in practijk bracht. Juist zal men zien dat'in de nabijheid van den vijand van iedereen geëischt wordt klaar wakker te blyven en duardoor trekt men zulk een kolossalen wissel op de gezondheid der manschappen, dat een bezetting dooi gaans na een zeer korte periode van oorlogstoestand moet worden afgelost. Ook hier geldt

de regel dat men het meeste verkrygt door de menschen met oordeel te gebruiken, doch ook vooral met oordeel te sparen. Een andere goede maatregel, welke nu is genovan pimen, is de vergunning aan de officieren rijtuig een of per paard, rondes te in hun ket spoor verder van geen hier maken. Ook rijwiel te (Loc.) afjakkeren. noodeloos

óm

DE

RAMP OP MARTINIQUE.

opgenomen het rapport In de Staatscourant is van Hr. Ms. pantserschip van den commandant betreffende zijn reis naar MarKoningin-Regentes C. ontleent er R. het volgende aan : N. De tinique. de noodlijdenden waren ingescheept: 209 vaten tarwemeel, 50 zakken rijst, 12 kisten tabak, 40 balen katoengoed, 50 vaten zout, vaten beschuit, 3 _8 zakken boonen, 8 vaten erwten, 103 dozijn stroohoeden, 18 zakken koffie. In den morgen van 19 Mei werd geankerd ter reede van Fort de France, alwaar aanwezig waren de Fransche kruiser Suchet, commandant capitaine de fiégate Le Bris, de Amerikaansche kruiser

Voor'

Cincinnati, onder commander Mac Lean en de Engelsche kruiser Indeiatigable, commandant kapitein ter zee Campbeli. De plichtpleging van complimenteeren en de beantwoording daarvan had op de gewone wijze plaats . . . De Hollandsche vice-consul F. le Vié kwam spoedig aan boord en door hem vergezeld maakte ik myne opwachting bij den Gouverneur ad interim Lhuerre, aan wien ik mededeelde door Uwe Excellentie namens de Regeering van H. M. de Koningin gezonden te zyn als blijk van levendige sympathie jegens Frankrijk in de ramp welke het getroffen had in een zijner koloniën ; dat ik een voorraad levensmiddelen en kleedingstukken medebracht, welke door myne Regeering en door inwoners van Curacao ten behoeve der slachtoffers ter beschikking van den Gouverneur werden gesteld en dat ik my bereid behield voor elke assistentie

welke door mijnen onderhebbenden bodem kon

worden verleend. De Gouverneur betuigde zijn innigen dank voor het blijk van belangstelling door

de Nederlandsche Regeering gegeven, aanvaardde met waardeering de tot leniging der behoefte medegebrachte goedoren en gaf te kennen het aanbod tot verdere assistentie, hoewel die voor het oogenblik niet behoevende, zeer op prys te stellen. Wijl mij bleek dat na de ontscheping der mede gebrachte goederen de aanwezigheid van Hr. Ms. Koningin-Regentes niet langer noodig was, zoo meende ik in deze omstandigheden mijn verblyf ter reede niet te mogen rekken en besloot daarom 21 Mei te zullen vertrekken, waarvan ik Uwe Excellentie kennis gaf in myn telegram van aankomst luidende: „Heden aangekomen, vertrek "Woensdag." In den vroegen morgen van 20 Mei tegen 5 uren, werden teekenen eener verhoogde werking van den berg Pelee, waargenomen. Dikke zwarte rookwelken stegen boven den krater op en dreven af naar Fort de France; door de opkomende zon als in vuurgloed gehuld deden zy en de regen van kleine steentjes, die ongeveer een half UUr aanhield een gedeeltelijke paniek aan den wal onstaan. Ik liet stoom opkomen, de brandbluschmiddelen klaar leggen en alles gereed maken om zoo noodig dadelyk zee te kunnen kiezen. Tegen acht uur had alles weder een geruststellend aanzien gekregen, zoodat met parade het Fransche gouvernement gesalueerd werd met 21 schoten, welk saluut men dadelyk beantwoordde. De Gouverneur liet my, by monde van den koloder troepen, weten, geen gevolg nePcommandant geven aan zyn voornemen mij dien te kunnen dag een bezoek te brengen, omdat hij wegens de uitbarsting der Pelee zich met de hernieuwde Suchet naar het Noorden van Martinique begaf. Ik verzocht genoemden kolonel aan den gouverneur myne aanbieding tot verleening van assis-

Amerifegian Sigaren.

voeging dat ik mijne officieren kon medebrengen. Omtrent de vulkanische uitbarsting welke Martinique teisterde en nog bedreigt kan ik het vol gende berichten : Reeds eenigen tyd vóór de catastrophe van St, Pierre had de berg Pelée teekenen gegeven van werking door zwarte rookwolken, die uit den krater opstegen, het braken van modder en .het rom melend en donderend geluid van ontploffingen, zoodat er een groote mate van ongerustheid onder de bevolking van St. Pierre begon teheerschen. Ue gouverneur van Martinique benoemde eene commissie om den aard der vulkanische werking van de Pelée te bestudeeren en, wetende dat het eindrapport dier commissie bevredigend luidde, begaf hy zich 7 Mei tot geruststelling der inwoners naar St. Pierre en werd tot meerder bewijs dat er geen reden tot angst bestond, door zijne echt genoote vergezeld. In den avond van dien dag we.d het rapport der commissie bekend, dat de vulkanische uitbarsting een normaal verloop had, dat de uitgebraakte stoffen zich concentreerden tot de vallei eener benoorden st. Pierre gelegen rivier en dat voor deze stad geen gevaar te duchten was. Den volgenden morgen gaf de natuur aan de wetenschap het ontzettend démenti, door die

Wijl de Gouverneur beleefdelijk bedankte voor zijne meerdere assistentie, zoo deelde ik hem teopzullen in avond mede, den vraag daaromtrent vertrekken na terugkeer van een bezoek aan St. Pierre met de Potomac, waartoe de commandant der Ci'-cinnati mij had uitgenoodigd, onder by-

Tydelyk belast:

met de waarneming der betrekking van adjunctchef der 4e-afdeeling bij de exploitatie vanstaatsspoorwegen op Java, de stationschef der le klasse G. van de Kieft. By het Binnenl. Bestuur op Java en Madoera.

Verplaatst: van Kedoe naar Pasoeroean, de controleur R. Pij. M. van der Meer. Militair Departement.

Ingetrokken :

hunne overplaatsing: bij het tweede bataillon, de

eerste-luitenant by het reserve bataillon T. J. O Mulder; bij het reserve b„taillon, de eerste-luitenant bij het tweede depotbataillon W. F. H. Epke; bij de troepenmacht in Atjeh, de onderluitenant bij het subsistentenkader te Soerabaja J. Posthumus, algem. starab. no. 22223; bij het subsistentenkader te Soerabaia, de onderluitenant bij het dertiende bataillon G. van Zelm, algemeen stamboek no. 24762. Bevorderd:

Aenbesteding. voor de voortzetting van de exploitatie van da gecombineerde boschperceelen,

«è'èt, Zn'd-Tjatafc en Oost-Tjatnk gelegen in de residentie Rembang, te houden door den Resident van REM BA NG, op Vrijdag, dan /Oden Ootober 1902, des voormiddags ten IO ure. DE GLOBALE RAMING BEDRAAGT: 7011 M3timmerhout van SM. lengte en daarboven; 6461 M 3 „ , 3 t/m 4?!_ M. lengte; 11785 MS . n minder dan 3 M. lengte; . 574 MS ronde of onbeslagen houtwerken. 1 St: M. brandhout. Zie Javasche Courant van 15 Juli 1902, No. 56 en volgende nummers. De Directeur van Binnenlandsch Bestuur, 1195 P. C ARENDS. 0p WOENSDAG den 20 .UGUSTUB ËffIÊÈF* 1902 des voormiddags' ten élf ure zal op

het

residentie kantoor alhier door den Resident van

BAÏAVIA of by verhindering van dezen door den secretaris der residentie eene openbare heraanbesteding worden gehouden voor de levering gedurende het jaar 1903 dan wel do jaren 19Ü3, 1904

stad van nagenoeg 30,0uü inwoners binnen een Tot kapitein bij het wapen der infanterie de ie uur tijds te verdelgen met alle daarin levende luitenant W. Bekker. zielen. Overgeplaatst: Niemand bleef over die eenig bericht kon geven Lij het tweede bataillon, de eerste-luitenant by en 1905 van VAATWERKEN en andere BENOODIGDHEDEN voor de zieken gestichten (met uitomtrent de toedracht der verwoesting: de gouhet achttiende bataillon P. G. Gruys; verneur, de commissie, alle ambtenaren, de geesMj het eerste depot bataillon, de tweede luitenant zondering van het Stads ver band en het Chineesch telijkheid, de geheele bevolking waren verdwenen bij het garnizoens-batailion van Palembang, geëvaHospitaal) en gevangenissen iü de residentie BAonder de modder van den vulkaan en de puinhoopen cueerd naar Batavia, A. '■'■ iegand ; TAVIA, zoomede voor de gevangenissen en ziekender omvergerukte huizen. Slechts conjecturen waren bij het negentiende bataillon, de eerste-luitenant gestichten elders in NEDERLANDSOH-INDIE, zoo dikwijls het ter uitsluitende beoordeeiing van den te maken uit de mededeelingen van enkele geredde bij het derde depót-batailon J. van den Berg. opvarenden der zich ter reede bevindende vaartuigen Ohef van hai betrokken Departement van algebij de troepenmacht ln Atjeh, de onderluitedie alle te gronde gingen, met uitzondering van nant by het negentiendeibataillon J. E. Vos, alg. meen Bestuur in 's Lands voordeel wordt geacht, den Engelschen stoomer Roddam, welks gezagüie artikelen by den aannemer in te koopen. stamb. 25169. voerder den ankerketting liet slippen en met behulp De stukken, aeze aanbesteding betreffende liggen Verleend: van den eerste-machinist en eenige stokers St. ter inzage voor gegadigden op voormeld bureau, wegens een maand verlof ziekte naar Soekaboemi, Lucia kon' bereiken. aan den eerste-luitenant by het garnizoens- alwaar des verlangd ook nadere aanwyzingen of Een dertigtal schepelingen zyner bemanning, bataillon van Palembang, geëvacueerd naar Batavia, inlichtingen te verkrygen zijn. die aan wal waren, kwamen om, een elftal aan De inscnryving&oiijetten moeten worden ingeW. D. Lavis. boord overleed tengevolge der bekomen branddiend ten residentie kantore te BATAV lA by den wonden. Secretaris der residentie of zynen tydeiyken verTELEGRAMMEN. Hetgeen ter reede ondervonden werd moet zijn vanger. f Van Reuters Office). geweest als de uitwerking van een a bout portant Batavia, den 14 Juli 1902. gelost wordend los schot uit geschut van monLonden, 15 Juli 1902. De Resident van Batavia, sterachtige afmeting. De enorme luchtdruk wierp In eene audiëntie die Lord Salisbury Vrijdag 1186 BAKHUIZEN* VAN DEM BRINK. de vaartuigen over zij, deed de masten afknappen, bij den Koning had, vereerde Edward VII hem terwijl de onmiddellijk volgende vuurmassa alles in brand zette. Alle zeilvaartuigen waren dadelyk het grootkruis der Victoria-orde met de Ster t wrakken; het Engelsche kabelschip Grappler zonk in brillanten. en de Roraima, een groote stoomer der Quebeclme, In den namiddag van dien dag had Balfour De jaarlyksche Algemeene Vergadering, bedoeld werd ongeveer 40 graden over zy geworpen en bij Artikel 11 der statuten, zal plaats hebben op eene audiëntie en werd tot Geheimzegelbewaarstond dadelijk voor en achter in brand. MAANDAG 28 Juli a.s. des avonds te 9 uur. De stuurman van deze boot werd gered; hij viel der benoemd. _E*u.*a*t_**?<» v».n '-fc.-eh _>..»*» _».&£*-._jjr * van dek naar beneden, waarna een aantal schepeSir Michael Hieks Beach zal vermoedelijk lingen op hem terechtkwamen, zoodat hij beschut Verslag van den stand der SOCIËTEIT op le. werd tegen brandwonden. Na eenigen tijd kon hij tot het najaar zijne functiën van Minister van Ultimo Juni 1902. zich loswerken en naar boven gaan, om later door Financiën waarnemen. Verkiezing van eene nieuwe DIRECTIE, 2e. Verkiezing van eene COMMISSIE van Veride Suchet van het brandende schip te worden 3e. Generaal Chaffee legt het commando over de gered. De Roraima bleef nog eenige dagen branden ficatie als bedoeld by Artikel 11 der StaAmerikaansche troepen op de Filippijnen neder en verdween toen ook. tuten. Aan den wal verkreeg men den indruk, alsof op den SOsten September. Generaal Davis zal Namens de Directie, d» verwoesting het gevolg was van de gecom1166 opvolgen. DE SECRETARIS. bineerde werking van vuur en van een cyclonische hem luchtbeweging. Alie huizen waren vernield en De in onderwerping gekomen Boeren, die bij Met toestemming van den Hestdeni slechts de stevige gedeelten der muren blyven de Britsche krijgsmacht gein dienst waren staan. De lyken waren voor het meerendeel zwart treden, worden nu door de in het veld gebleven gebrand en onherkenbaar, zoodat noch de oor spronkelijke huidkleur, noch het geslacht was te Burgers gehaat en vervolgd. constateeren. Door de Suchet, bygestaan door Lord George Hamiltón, Secretaris van Staat FEL'X STERMSERö en HEBBE HEBZSERG het Deensche oorlogsschip Valkyrie, werden tal pianist violist van vluchtelingen uit den omtrek van it. Pierre voor Britsch-Indië, beantwoordde eene interpelmet overgevoerd, terwijl van uit latie van het parlementslid voor Manchester welwillende medewerking van naar Fort de France deze plaats detachementen werden gezonden om C. E. Schwann, en zeide dat hij nog Mevrouw G. geb. M. P. geene te trachten te redden wat te redden was en de uit Soerabaia. lyken te verwijderen door begraven of begieten schatting had der kosten van den QuattaZONDAG 20 JULI 19D2 met petroleum en daarna verbranden. Mushki Spoorweg. om 9 uur i n den Sch ouwb u r g, L le Cincinnati en de Indefatigable waren naar dusver waren nog geene voorstellen tot Tot St. Pierre gegaan om te trachten de lyken hunner :p roqr a. xve:r£ j^ . voortzetting der lijn door Seistan(') bij het consuls op te sporen. i. Het eerste schip beweerde de overblijfselen van Engelsch Indische gouvernement ingediend. 1. Sonate C-dur op. 2 No. 3 L.v. Beethoven. zyn consul te hebben gevonden en deze werden a. Allegro con brio (*i Op de grens van Perzië en Afghanistan. in den avond van 20 Mei te Fort de France begraven. b. Adagio. Het Engelsche oorlogsschip gaf de poging op en c. Scherzo. riep zijne aan den wal zijnde manschappen met d. Allegro assai. & MODES ET CONFECTIONS. spoed terug, omdat van den krater naar het strand 2 (FELIX STERNBERG.) -, * Atelier rollende modderstroomen hunne veiligheid bedreigPrière G. Fauré. voor het maken m 2. a.b. En den. Non Credo Widor. Onze consul O van Romondt bevindt zich al g van Rela-, Brulde-, Receptie- en (Mevrouw G.) sinds 2 jaren niet te St. Pierre en woont te New- ö Bal-Toiletten, enx. 3. Concerto No. 2 D- moll H. Wieniawski. Vork; onze vice-consul E. Devers behoort tot de V. O. MEULEN & Oo * a. Roman ze '« 64a slachtoffers. b. A la Zingaran Tegen 11 uren van 21 Mei begaf ik mij met alle (PIERRE HERZBERG). beschikbare officieren aan boord der Potomac, die bereids de Amerikaansche reporters en geleerden ~>U\~T~~~„ der Dinie had geëmbarkeerd. Het scheepje stoomde 15 dezer overleed zacht en kalm na een 11. naar St. Pierre en maakte vast op een der dicht Op langdurige 4. a. Barcarolle ziekte F. Sternberg. Mevrouw de wed. L. M. by het strand gelegen boeien, waarna onder leiding b. Fantasie Hongroise VAN -ALEN geb. de Winteb diep Fr. Liszt. ROS THERESIA van den commandant der Cincinnati, Mac Lean, betreurd door hare kinderen Behuwd en kleinkin(FELIX STERNBERG.) alle passagiers aan wal werden gezet. De Potomac 5. Habanèra uit de Opera „Carmen" Bizet. zou de Pelee, waaruit dikke wolken opstegen, deren. Namens de Familie blyven observeeren en met de stoomfluit sein (Mevrouw G.) S. K. G. CRAMER geb. van Rosmalen 6. a. geven als onmiddeliyke terugkeer naar boord Berceuse .F. Sternberg. J. F. CRAMER. 1197 noodig was. b. Souvenir de Moscou . . . H. Wieniawski. de biyken van deelnemingbij het overlyden (PIERRE HERZBERG). Besluiten en Benoemingen. van mevrouw de weduwe E. G. VAN RAALgroote De Concertvleugel van LIPP is welwilTEN—Bruijnikga, betuigen ondergeteekenden ook afgestaan door de firma NAESSENS & Co. Giviel Departement. namens de verdere familie hun hartelyken dank. lend

Militaire Sociëteit ,CoDCO_rdia"

CONCERT

.

; Au Bon Marchó g

*

AdwerihsMï

.

Voor

Ontslagen:

's lands dienst, de klerk voor de scheepvaart-regeling te Lho Seumawe (Atjeh en Onderhoorigheden) C. J. C. M. Hoethousen : eervol uit zijne betrekking, de controleur bij het Binnenlandsch Bestuur op de bezittingen buiten Java- en Madoera J. K. P. Maks. eervol

uit

Benoemd:

tot secretaris der residentie Preanger-Regentschappen, de ambtenaar op non-activiteit J. C. S. van Kraaijenoord, laatstely'k controleur by het Binnenlandsch-Bestuur op Java en Madoera. By het Binnenlandsch Bestuur. tot Referendaris bij de afdeeling Comptabiliteit de ambtenaar op wachtgeld F. A. Niggebrugge,

tentie te hernalen. kwam des avonds terug en den volDe te 10 uren bracht de Gouverneur morgen eenden Zyne Excellentie betuigde tegenbezoek. my een hoofdcommies, thans ter beschikking dank voor de door Harer Majesteits laatstelyk byzonderen zijn gesteld van den chef van dat departement; Eegeering betoonde sympathie en hulp en verzocht tot derde-commies, de klerken by dat deparmy dien dank aan Uwe Excellentie over te bren- tement B. C. J. van Lutzow en L. A. C. H. Ryken. gen.

wegen en stoomwezen van het Departement; met bepaling, dat hy gedurende die ter beschikking stalling by zyn corps a la suite wordt gevoerd.

Gesteld: Gerekend van af 1 Juli 1902 voor den tyd van 1 jaar ter beschikking van den Directeur der Burgerlijke Openbare Werken, öe adjunct chef der 4e afdeeling by de exploitatie van Staatspoorwegen op Java S. A. Gonsalves, ten einde te worden werkzaamgesteld by de afdeeling Spoor en tram-

K. VAN RAALTEN. J. H. VAN OMMEREN.

1198

F-Vüz-eia. dier

..

Loge

~"TW"*i",^"*—IB"*"M"--'''''w*-«»WBa-(--(-*****"-«w«r--_wi-iM_«__ii*'«nn_DN_Hk__^Mina____i>_ala(cn<

mui

|| | IIIIM» l_Mul_.Ull.Jll

Ontpakten hedeni

1

I

w\%u

spelen. mm ENGELSCHE.

Nieuw verbeterd model. NED. IND. SPORT M"., Koningsplein, 21a

I 1

J^.r'gE**-****-;--''--**'**--^^

ÜTI

NVHOfVFÏSSONVO-tBBa -_Kv_a~lS ONVO

struma t

. . . . „ 2.50 ii

f 3.50 Balcon. .

.

.

f L—■

Bespreken der plaatsen, voor Loge en Parterre met f 0,50 verhooging, by de Heeren GENTIS & Co, Beneden-stad en by F. B. SMIT-*, Noordwijk, en

den 20en dezer van B—lo uur voormiddag in den S c h o u w b u r g. 1175 Met toestemming van het plaatseiyk Bestuur.

Bataviasche Schouwburg.

'85/f"ON slüH

ÜSIIIHHSA

Parterre

piaa-tae-a**

Qga

ma

*-Q&o „de Ster in het Oosten". Donderdag, >7 Ju ll I&Q2, in den na-avond ■^r* <e> ac «" ,j I Ige fi> xi d,» -«"*-<> 92 ■U . HET BESTUUR.

MULTATULI- VOORORAOHT door

WILLEM ROYAARDS

TOONEELSPELER van de koninklyke Vereeniging,

„het Neder-

landsch-Toonee 1",

op I>omd.erd.«s4r 24 Jttlian, des avonds ten 9 ure.

1196

De Jongde Amerikaan Sigaren. Tegen 1 AUGUSTUS a.s, eenige avond" "aMw uren beschikbaar voor degelyk onderwijs In boekhouden, tegen billijke conditien.

Planten- en Dierentuin. ZONDAG, 20 JULI .902 des avonds ten 9i/2 ure.

.

NMÊB"-

Seiróe" Varieé geven Vereeniging

Reflectanten gelieven zich onder Nummer dezer administratie van het Nieuws 1159 v. d. Dag voor- N. I. te wenden tot de

HOEF- HUIS

.

RIJTUIGSMEDERIJ^ zadelmakerij

SOL

llFw

voorheen en th»n« „WlfiSSffEß"

Salemba telef. 82G nabij do oplumfabrlek. Mr. Oornella telef. 828. RUNNER of CONDUCEuropeesch TïO_E:_Er-BES_L__A.-GP» UXU V " TEUR voor een hotel) tegen „Vriendschap zij ons do ?1". genot van vrije kost, inwoning en bewasching, beBeste adres voor repareeren, vermaken en aanmaken. Rytuigen en Paardentuigen op garan komen ti e tegen „Concureerende" pryzen. aanbrenggeld nevens overeen te en nader PROGRAMMA: Het dragen van UNIFORM PET en JAS Atelier voor herstellingen en aanmaken van yzeren ledikanten, tuinbanken en stoelen, enz. , 1. De Landverhuizers . Kom: Scène. salaris. is verplichtend. Bekendheid met moderne talen Gunstige getuigschriften voor geleverde werken. Aan huis te ontbieden. 2. De knecht van twee Meesters of een dag vol strekt tot aanbeveling. Beleefd aanbevolen, 941 vergissingen (Kluchtspel in een bedryf). Franco brieven bureau Java-Bode No. 4222. WIESSNER, PERSONEN: 1172 Arthur Een jong zee oficier. Henriette Een jonge weduwe. Jeröme Knecht by Arthur en Henriette. GENPAARD, en een zoo goed als nieuwe TENTBonhomme . Rentenier. 1190 WAGEN. Te bevragen onder No. dezer. Monsieur Pierre Knecht in een Hotel. door de Tooneel

te

.

ftTFTTR A A (IU J_li._l_tl.T_L/

EeQ

.

Uit de hand te koop:

....... Schoenpoetser. . . . .

fcïïwrwï %ss*

GOALPARA

Bij de geboorte de beste JAVA THEE

3. De 4. Korporaal Laadstok

Kom. Solo Scène. Kom. soldaten Solo Scène. PAUZE. 5. De Rarekiek Kom. voordracht. van een kind, neme men daarvoor, zoodra mo6. De Politieke Bloemist Voordracht. gelijk een studiebeurs, uitzet of kapitaal verze7. De twee vroolyke Schoorsteenvegers . . . (Huts en Muts) Duet. kering, daar dan de premie gering is. 8. Vreemde woorden coupletten Kom. voordracht. 9. De chocolademeeting . Kom. Scène. 10. Terug uit de Congo Maatschappij . Kom. Scène. heeft daarvoor, zoowel als voor alle andere soorten Na afloop BAL verzekering, billijke tarieven met zéér gunstige f^tryk-orkest der Stafmuziek, voorwaarden. Inlichtingen verstrekt gaarne De Inspecteur voor WEST-JAVA. Entree : Vry. Leden op vertoon van Julikaart I. A. ZEEHANDELAAR. leden f 1.50 KASSIERSKANTOOR SMITS & Co., Heeren, niet . „ I.— 1194 Dames, niet leden Noordwijk. (niet-leden) en Militairen beneden Kinderen „ 0,7b den rang van officier bespreken Zondag 20 dezer Plaatsen te van 81/2—Hl^ ure bij EIGEN HULP, Rijswijk h f 0,25. HET BESTUUR. 1164 N.B. Nieuwe leden kunnen zich aanmelden by p>§£ aWL ____B__raw»-«fl Eigen H.ulp, Ryswyk en by den Heer Opziener J. SCHLEBUSCH, in den tuin.

.

. . . .

l>e ütrechtsche Levensverzekering

en gros te bekomen \>"

Krekot, Weltevreden.

937

kevestisd te Buitenzorg Schuins tegenover smederh'

Zondag 20 Juli 1902,

Bflm

Srande Soiree Varieé na afloop Bal

&?v

.

Jnr ?. j

■

11

*BfWrfr

* Malaria, Urologie.

Muziek-Onderwijs.

1188

m mm

Nieuwe Slachterij „GOMBONG",

Mejuffrouw A. HOOGESTEGER is terug uit Europa en heeft hare lessen hervat.

,„,

964

ACCOUCHEUSE

hardloopen.

figjrafcjgg

■'

Zondag 17 Augustus 1902,

"-"

'"' Bjßw T&

_JBa

Strauss-avona, gelegenheid tot dansen.

Babakan

ffIBKEKSIMERU

Zondag 24 Augustus 1902,

Matinee JM-UEticale,

1070

Noord-Tangerang, Vroeger te r>_B£*OK.

Eerste stoom-panneufabriek SYSTEEM BOULLET.

Zondag 7 September 1902, Oonoours In het Rolsohaatsenrljden

na afloop Bal.

C_ra.__g Passar Ooroe.

ft L. LEYKAM,

w "

Zondag 10 Augustus 1902, des morgens BENDD3-RACES en WEDDEN in he

Eenige Importeurs

Sternen en bloempotten fal>rik:cs.nt.

voor WEST-JAVA»

E. DUNLOP & Co,

Zondag 14 September 1902,

Gtrande Fête de _CVuit,

Batavia- Bandoeng.

verlichting h Giorno van het geheele terrein

Schitterend Vuurwerk. Zondag 21 September 1902, Bat Masqué et Oostumé.

Bestellingen worden met de meeste accuratesse uitgevoerd. Prima materiaal. Concureerende pryzen. Eenig Agenten N. V. A. HOUTMAN, __ Co Batavia. Bestellingen kunnen ook rechtstreeks aan de fabriek worden toeg«zonden.

,

Grande Soiree Variée na Boop Bal. Zondag 12 October 1902, des morgens KINDER-CORSO Gelegenheid tot dansen in de Recreatie-zaal. Zondag 19 October 1902,

Met het oog op deze ziekte die weer overal het hoofd opsteekt, brengen

wy hiermede onder elks

(Inlandsch feest Dag en Nacht) des avonds Bal-Blanc. Zondag 26 October 1902, Matinée-Musloale, enz., enz., enz.

merk ROODE DRIEHOEK, het eenig zuivere,

bac ter i envry e

mineraalwater is.

HULP", Maatschappij „ONDERLINGE — s-**m*amaHH*smf*~*<m*m*

Afdeelina Kleermakerij on Kleeding op maat.

Civiel:

.

.

..

. .

Pantalon van drill Costuums van kakhidrill

,

compleet

....... „ ... .

. .

„ „

„ „

...... ........ „ . ....

.

& Oontroleur

liet liöjfd der

-kieermfikerU

.

—— —

„ 375. ,',' 275 „ „„ 290.— 15.— 12. %tmt eea bekwaaiu cciu^eur-

.

f

85.—

67.50

50.—

40.—

....... . . .

. .

. .

.

.

.

19.— 13.—

»

"

"

„

io._

„

9.—

Witte uniformen:

"■""""■"» 15.— Attila, russisch linnen " * .'„" " drill ' ' » " " » '"80 en " S.&O .. linnen Pantalon, russisch " " " " 4-50 drill

. .

—^mm*m*mm*m*M

Assistent-resident

Pet Pet At_

—

48.

55.— 46.50 10.50

475.—

.

. .

. . Uniformpetten Hoofdofficier . Subaltern officier

66.—

"".....„

.

. ..." „ , „ „ „ Secretaris . ...'.'.! . „ „ Controleur. . .. . ., .. voor Resident Assistent-resident , . . voor . . . . . .

Costuum voor Resident

—

"

.

'

. ...... ...... .........

tenue, attila, le kwaliteit laken met echt garnituur id. id. met beriyn gartituren id. id. Ie kwaliteit laken Klein tenue id. Serge id. Uniformpantalon laken Serge id

Groote

98.— 85. 98.— 80-~

8.50 5.— 4.50 10.—

'

BATAVIA.

Militair:

, . Rok, vest en pantalon, laken , . " f kamgaren id. id. id. . . . . Gekleede jas, vest en pantalon, laken kamgaren id. B ...."» » Half gekleede jas, en pantalon, kamgaren f 62.— en Colbert, vest en pantalon, kamgaren ....."„ Smoking, vest en pantalon , . 50.— en id. id. Colbert „ 44.50 en „ fantaisie Russisch linnen jas. * . . 10.— en id. id. pantalon. 7.50 en „ Jas van drill.

.

lB7a

HANDELSVEREENIGING AMSTERDAM.

HET BESTUUR.

.

dat het

aandacht

Apollinaris

öroot Sedekataboemie-feest

.

1163

CHOLERA

1902,

NOORD-WIJK

1058

Mevrouw BRAAKMAN

Vraagt prljsiyst. Beleefd aanbevolen, THONG KIM SOET & Co.

Leeraar in: Piano-, Harmonieleer en Contra-punt. 936 Adres: HOTEL LEROUX, Noordwijk.

rend Vuurwerk.

__

Adres: JONGE DAMES- INsTITUUT, Salemba.

prima versch RIWDVLEESCH.

MAPIQ PACL

Zondag 3 Augustus 1902, Oorao Carnaval, Bal Oostumé Schitte-

640

voor gasgloeilicht per stuk. f 0.35 per 6 stuks „ 2.— Branders hiervoor 0.90 Lampenglazen 1053 met- en zonder luchtgaten Gaskronen, Gaspypen enz. enz. tegen sterk concureerende pryzen. 854 HET CENTRUM. Noordwyk. Weltevreden.

J. F, VIS Arts

H&k J_fi_fi \SBk fli

Zondag 27 Juli 1902, Ma-fcinée-Mixsieale,,

Zondag 5 October

.....

WIESSNER

Tjikemeuh-Djembatan-merah

VITOS, _

Telephoon 351.

Gloeikousjes

TANDJAKKAN-EMPANG-BUITENZORG. Degelijks verkrijgbaar:

X>ie_rentuin,

.*

S. J. op 't HOLT,

....

JPlanten- en

E. Vraagt Uwen leverancier het merk

[

.

.

.

l%—

Het atelier is geopend van 's morgens 8 tot 's avonds 730 uur.

DVNHAEIGUWTS

beroepsvechters, uit menschen die zich aan den hunne lichamen aan de galg ten toon moesten meestbiedende voor één campagne verhuurden en blyven hangen. Zeven ruiters echter, die zich voor Nederlandsch-Indië, wien het dus onverschillig was onder welke vanen vrywillig als berouwhebbende zondaars hadden zij vochten, mannen die heden vriend, morgen met aangegeven, werden ontslagen. van WOENSDAG 16 JULI 1902,No, 160 denzelfden y ver vyand waren, zoo die vijand sleöhts Het behoeft voorzeker geen betoog, dat in de Redacteur: K. WYBRANDS. beter betaalde. legers van die dagen ook diefstal een herhaaldeGewoonlijk werd een deserteur „met de corde lijk voorkomend misdrijf was. Hoe kon dit ook angestraffet datter de Doodt nae volght". ders, waar de verschillende legerbenden zoo vele Zoo werd Jan Isacksen, soldaat onder de elementen herbergden, die, als het ware, voor galg compagnie van den kapt. Bergerie van het regiment en rad waren opgegroeid. van den kolonel Torcay, den 16en April 1693 Anthony Omsteya, soldaat onder den capt, Swarte De militaire rechtspraak wegens desertie tot den strop verwezen, ofschoon behoorende bij het Groninger bataljon van den niet alle leden van den Krygsraad van hetzelfde Prins van Nassau-Vrieslandt, werd o. a. den sen in de 17de eeuw. gevoelen waren. Een lid adviseerde bijv. dat September 1693 wegens diefstal veroordeeld om Isacksen „seherpelijk met de spitsroeden sal worden door den scherprechter „met roeden strengeiyck Nu dezer dagen de militaire rechtspraak in de gestraft", een ander omschreef dit nog duidelijker gegeeseld, daernaer een voet voor sijn Tweede Kamer zoo lang en breed besproken wordt, door te dat hij „twee dagen aen den gat gegeven ende als een schelm weghgevergen, heeft het zijn eigenaardige bekoorlijkheid «ens na anderen vier maal sal ioopen door de spitsroede jaeght ende voorts gebannen te werden". geschiedde. te gaan hoe deze vroeger van 't bataljon". heele Toen was het einde dat de dat Een ander weer, Arie Krant, die niet minder op beweren, het Met velen zullen durven gebied van militaire rechtspleging in de 2uste eeuw boosdoener door „het hennipen venster" moest dan drie paarden gestolen had, hoorde eenige dagen later, nl. den 15en September 1693, zich verde ideaaltoestand bereikt is, niemand zal dus ver- kijken. Een enkele maal vinden wy, dat een deserteur oordeelen om gegeeseld en voorzien te worden wachten, wanneer wü thans het een en ander mededeelen over de wyze waarop het krijgsvolk gepardonneerd werd, zooals o. a. geschiedde mee van „een brantmerck op de rugge". De toenmaals in de 17e eeuw werd berecht, voorbeelden te zullen een soldaat, die in hetzelfde jaar naar de Franschen hier te lande dienende Zweedsche '. oionel Sparre, hooren van een militaire rechtspraak zooals zy deserteerde, daar dienst nam, zeer spoedig echter by die gelegenheid lid van den Krijgsraad, vond berouw kreeg en met zeventien Zwitsers naar zijn deze straf te mild en meende dat deu dief bovenwerkelijk moest zijn. Vaandel terugkeerde. zeden! andere tijden, Andere dien de ooren nog moesten worden afgesneden ! Zeker voor het op zoo zonderlinge wijze aanOm de talryke huurbenden, samengesteld uit De kolonel kreeg evenwel zijn zin niet en Krant avonturiers, in het gareel te houden, was noodig brengen van manschappen werd hem zyn misdaad werd slechts tot de eerste beide straffen veroorvergeven. deeld, waarmede hij het, ons inziens, best kon een yzeren hand welke meedoogenloos strafte wanDat de Zwitsers trouwens, zooals de uitdrukking doen? neer eene overtreding gepleegd werd. Zoo was octo ._ het in den tachtigjarigen oorlog, toen de groote luidt, „met een natten vinger" v Ook degradatie komt in die dagen reeds voor. krijgen duidelijk bleek b. v. begin in 't van Zwijger zyne hulptroepen tegen de Spanjaarden De notulen van den Hoogen Krygsraad verteldeed oprukken en zoo bleef het ook in de i7e en Augustus 1694 toen zich te Munster niet minder len ons, om een voorbeeld te noemen, dat een dan 240 dezer bergbewoners ais deserteurs uit het sergeant 18e eeuw. van het regiment van den colonel Van Het waren steeds de z.g. krygsraden, welke over Fransche leger aanmeldden. .Practisch als onze lussen, wegens een niet genoemd misdryf, „sall voorvaderen waren, werden de overloopers reeds gedegradeert leven en dood van de delinquenten moesten beworden van zijn serg. plaets ende slissen en aan wie ook de berechting van civiele den 15en Augustus naar het leger der Geallieervoor musquetier dienen tot d' Heer Commandant geschillen en commune delicten werd opgedragen. den opgezonden, om de daarbij dienende Zwitservan 't Regim. hem sall bequaam vinden om te sche compagnieën te completeeren. Na 1648 werd een meer geregelde toestand inherstellen." In 1697 werd een cornet van het .Regiment van gevoerd en kreeg bijv. ieder garnizoen zijnkrygsAan officieren moest ook een enkele maal straf raad, waaraan een auditeur-militair werd toege- den Hertog van Wurtemberg, die zich ook aan worden opgelegd, zeer dikwyls wegens duels, ongeoorloofde verwijdering had schuldig gemaakt, som tyds voor piicht verzuim of voegd. ook wel wegens Boven den krijgsraad stond de Hooge Krijgsraad ingedaagd en daarna bij verstek veroordeeld tot beleediging. of fungeerende als zoodanig de Raad van State, „sijnen Naam aan de Galge geslaaghen ende soo In dit laatste geval werd de beleediger gewoonterwgl verder de Fiscaal der Unie en de Provoost- hy zelfs gekregen wordt, zal als een deserteur lijk veroordeeld om den beleedigde in tegenwoorgestraft worden," d. w. z. gehangen. digheid van alle officieren van het korps „affbeGeneraal mede tot de militaire rechterlijke ambteOok het wegjagen gebeurde sontijds na gepleegnaren behoorden. dinge" te doen. Deze laatste functie werd o. a. in 1674 bekleed de desertie, zooais in i696 met den Wurtemberger Ontslag of van traktement volgde ook soldaat Hans Caspar Stendel, die drie dagen dooi- menigmaal opverlies door Johan Orrock en in 1684 door Arent van Daovertredingen door officieren gelen ; in laatstgenoemd jaar diende n.l. Van Dalen de spitsroeden van 800 man moest loopen en pleegd. een request in, waarbij hij pretendeerde nog f 40üü daarna als eerlooze schelm werd weggejaagd, In Juli 1697 vinden wy b. v. een vonnis tegen te moeten vorderen van de Provincie Holland „over ofschoon een blijkbaar niet erg gevoelig lid van den een ritmeester uitgesproken, waar Dij hy voor vier verschoote weysen van Justitie", dij scheen zich krysgraad, majoor Vrydagh, deze straf niet volmaanden „van zyn charge gesuspendeert" werd. niet te kunnen voorstellen waarom men hem zoo doende scheen te vinüen en er het vvreede „afsnij- zija „gagie" moest verliezen en bovendien „in ai rost sitten by d'estaudart waghte in den teydt slecht betaalde; hy had toch, zoo stontt in het ver- den van neus en ooren" aan wilde toevoegen. Het deserteeren scueen iv jat jaar zóó in de van sijne suspensie". zoekschrift, het land zoo trouw gediend, „zoowel te voedt ende. tê Paerdt, ter zee, buyten, ende bin- lucht te zitten, dat de Generale Staten den 31n Weid een misleide schoone trouweloos verlaOctober 1696 het noodig .vonden a „Generaal ten, dan scheen het onderzoek naar het nen 's landts". vaderHet spreekt vanzelf, dat de straffen, hoe streng pardon" af te kondigen voor alle deserteurs, die schap niet verboden; er volgde ten minste dikook reeds in tijd van vrede, in oorlogstijden nog „haar binnen drie maanden bij haare Compagnie wijls eene veroordeeiing tot het betalen van eene begeeven." verscherpt weraen en hangen en worgen, radbraschadeloosstelling, van „kraamkosten" en ook spreekt Het dat van zelf, onder zulke ruwe van „teerkost" voor de(n) jonggeborene, tot ken en „harquebuseren" was dan ook in de camklanten ook manslag dikwerf voorkwam. pagne-jaren aan de orde van den dag. Jean Biron, geboren te Latour in Frankryk, deze een bepaalden leeftijd bereikt had. De leden van de krygsraden waren door een Wij willen deze staaltjes van militaire rechteed gebonden volgens de bestaande plakkaten en dienende als soldaat onder den capt. Hartman in het regiment van den colonel Aylva, werd b.v. spraak besluiten met het aanhalen van een paar artikelen recht te spreken. Een voorbeeld van zulk een eed vinden wy in den sen September 169» veroordeeld gestraft te voorbeelden van de wijze waarop de Krijgsraad dien gedaan in 1694 door den overste-luit. baron worden „mette sweerde datter de Doodt uae volgt", met vaderlijke zorg voor het huwlijksheil van den Van Robeeek, van het regiment van kolonel Matta omdat hy te Diest een kameraad had doodgestoken. soldaat zorgde. In 1695 werd Hans Ernst Jensen, soldaat onder en welke luidde als: Petrus Bothuuius daarentegen, „gevryde corpode v(yjloyyuger dans V.L.L, regiment Sehaes^ voor de uooge Heeren geen qui toutes les affaires schryver bij de compagnie van den capt. seront proposé en ce Conseil rael" de guerre selons Partiele brief" (sic), „les placats Pieterson in het regiment van den Prins van roepen „omdat hy menende dat sijn eerste vrouw de sa Majesté et autres coutumes de la guerre et Nassau-Vrieslandt, die manslag begaan had aan doot was een ander heeft getrout. Waerop gedeliselons ma conscience et meilleur savoir sans aucun Arent Schoenmaker van dezelfde compagnie, was bereert ende de eerste vrouw gehoort sijnde die égard; ainsi Dieu m'assiste et touts ses 6aints". zoo verstandig pardon aan Z. M. vvü.em ILi te versoght weder met haer man té mogen Dat die plakkaten en „coutumes de la guerre" verzoeken, met het gevolg dat hij het leven er leven is haer süicx geaccordeert ende verstaen dat nog al eens vreemde bepalingen inhielden leert niet bij in schoot, doen zich deu 7en October 169 het tweede huweiijk nui is, ende dat de Gearresons o. a. het „Reglement over de Militie van de- hoorde veroordeelen tot verbanning uit het leger teerde over syne begane foute sal loopen aght zen Staet", den Ben December 1665 gegeven door en het ressort van de Generaliteit „op poene van mael door de spitsroeden van drie hondert man Hunne HoogMogenden. ln artikel IV stond bijv. swaerder straffen", terwyl nem gepermitteerd werd uit voorsz. Regiment." .en zag waarscoynlyk veel heil in deze hard„dat niemant sonder consent van syn Overigheyt, naar Oost-Indië te gaan. Hij moest evenwel gehandige wijze om op het moreel van den soldaatvorder ais een Canonschoot in 't ronde buyten 't durende de loopende campagne by den Provoost in ecntgenoot te werken; kort daarop werd ten minste Leger sal mogen gaen, ofte daer yemant beschaarrest blyven. Lang zal dit arrest evenwel niet hebben geduurd, een ander, R. Crithman, die het evenmin erg nauw digende, sal sonder genade gehangen worden" en aangezien artikel XI bepaalde „Dat niemant syn gevoegh in het leger in dat jaar reeds iv de tweede met de huwiijkstrouw genomen had, veroordeeld t Leger zal mogen dóen, dan ter geordonneerde helft van October de winterkwartiereu betrok. om „vyff mael wegh ende weer" (d. i. heen en plaatse, op verbeurte van 't opperste kleet". weer) door driehondeid man spitsroerlen te loopen. Bij de veroordeeling Napels üi.1697 van den te men dus „va. 't Leger" een soldaat zonder jas, Zag Deze Urithman, soldaat in 't Regiment van den geboren soldaat Antonio wegens manslag Vitrane dan wist men terstond aan welke euveidaad hy zich zullen zeker wel verzachtende omstandigheden gePrins van .nhalt, compareerde ni. voor den Hoogolden hebben ; immers over hem werd slechts net gen Krygsiaad met zijue huisvrouw Catharina had schuldig gemaakt 1 Door de ordonnantie van 24 Juli 1673 trachtte vonnis uitgesproken; „dat het swcert overt hooft :churman, omdat zij niet begeerde „bij haeren man sigh weder te voeghen, als synde een maei de Prins van Oranje het „vloeeken en sweeren" op behoort te gaen ende voorts gebannen". volgende de wyze tegen te gaan. Aangezien er Ook soldaat Adrian SoiSsy van de compagnie van van hem verlaeten ende getrouwt met een andere den „veelerhande ongebondentheyt en goddeloosheyt capt. Utenhove in het regiment Amelis weert vrouwe. Vermits sy sigh niet laet voorstaen in 't toekomende een Goedt Leven te konnen voeren", gepleeght kwam genadig van een doodslag af, daar er by werde met sweeren, vloeeken, proverzocht zij den Krijgsraad „een acte van ontslag phaneeren, Godt te lasteren" enz. werd aan alle hem geen moedwil verondersteld werd maar aangepersonen van het leger gelast „sich niet te ver- nomen dat „hy met zyn geweer onversightigh heeft van haeren man". ün de Heeren beslisten, dat hy, behalve het pak vorderen den naame des Heeren te blasphameeren gehandelt". Daarom moest hy „ses mael door de ransel, ook nog „de tweede vrouwe sal houden spitsroeden loopen door 300 Mann". of te lasteren". Werden officieren op vloeken beende de eerste verlaeten"! trapt, dan verbeurden zy voor de eerste maai een Natuurlijk gestreng tegen werd uiterst opgetreden waarvan soldy, maand i/3 aan den aanbrenger en WS- Hbl.) Fa. de W. H. 2/3 aan de armen kwam. Een tweede maal werden rebellie. Een voorbeeld van een vonnis tegen een dergelijk zy „van haare charge gedeporteert". feit vinden wy in Maart 161)4. In dat jaar was de Overtreders beneden den rang van officier werUit de Mail. den de eerste maal „onder den blaauwen Hemel Hooge Krygsraad nl. verplicht zich naar Nijmevoor haare regimenten, ten thoon voor alle de gen te begeven wegens een „revolte" onder de ruiters van het Regiment van den Graaf Arco. Marine in de Oost-Aziatische wateren. weereldt aan een Paal geslooten en twee da<**en langh te waater en te 'oroodt aldaar gesteldt". Een Een zekere Herman Baertman scheen de belhaDoor het Japansch Engelsch verbond treden de te zyn en werd met 24 andere weerspannige vorming en verdeeling tweede overtreding had de wreede straf ten gevol- mel van de strijdmiddelen ter manschappen gevat. sec, die enkele staten, ter handhaving ge : met een gloeienden priem door de tong gehunner beOver op leggen de te straf de gebannen. meeningen langen in de Oostaziatische wateren voor zich uit het van den Staat waren gebied en boord benogal verdeeld; daar nog vele rebeilen zeer jong schikbaar hielden, meer op den voorgrond Een De Hooge Krijgsraad werd gewooniyk gepre- waren, werd door een van de leden van den Krijgsvergeiykend overzicht, zooals wy dit vinden in de sideerd door een kolonel; slechts by uitzondering raad voorgesteld slechts enkele van de boosdoe„National Zeitung" kan thans van belang geacht bekleedde de voorzitter een hoogeren rang. ners met den b te straffen en door het lot te worden. ° Zoo was dit bijv. het geval in de zitting van doen uitmakendood wie gehangen zou worden en wie pogen Augustus ter zee een bijzondere rol in m 1692, toen de zaak behandeld den Uen Ö ?SÖ?5 6 te spelen, °. is Frankryk werd van Bartholomy de Livière, „Chevallier Esqüer alle groote moEen ander id wilde den aanstoker de rechtergendheden voor geweest. Het seigneur de Grandval", beschuldigd van het voorvan trouw verbond hand doen afkappen, daarna moest hy geworgd en hmp tusschen Engeland en Japan nemen Willen 111 te willen vermoorden. heeft Franworden aan een paal en op het rad gelegd, waar- krijk dadelyk beantwoord De krygsraad was toen samengesteld als volgt. aan ook zyn met een grondige reorrechterhand moest worden vastge- ganisatie van zijn strijdmiddelen President graaf van Athlone (Ginckel), ge neraal spykerd. Om de straT te verzwaren ter zee in de van de cavalerie; leden: luit. generaal van s-Gra- laatst van allen worden geëxecuteerd. zou hy het Japansche wateren. In maritieme kringen is er breedvoerig over gepraat -en dat praten ging venmoer, de generaal-majoor Van Weeda, graaf Een adviseert: eerst de rechterhand af- over m twistgeschrijf dat Frankrijk op over De Nayelles, Soobel en La Foret en de brigadiers gekapt,derde daarna „levend geradbraakt datter de Doodtdreven en byna onverstandige wijze Churchil en Ramsay. liet nae volght", vervolgens het lichaam op het rad geQ den bouwvan linie-schepenkruisers en torpedo's De ongelukkige dweper Grand val werd verlegd, de hand op een staak boven het rad ten toon veronachtzaamde. Ü? De samenstelling echter, volgens oordeeld om te worden gesleept „op een horde gesteld en het laatst geëxecuteerd. net besluit van den oppersten Weer een anplaetse de van Executie, ende aldaer te der wil den hoofdscnuldige eerst half wurgen(!), marineraad, van naer de eskader iv de oostelijke werden gehangen daer naer het Hooft affge- daarna radbraken, S„ eê be doch hem het eerst vonnissen. dat dlt verwijt ongegrond was. r-ké sneden, ende desselffs Lichaem in vier quartier Ra,,?'. wlJsV Men ziet, dat de voorstellen aan onmeuschelyku d°°r de on«*ervinding geleerd, dat gedeelt omme nevens het Hoofd gestelt te heid niets te wenschen overlieten «tóhpi ! ten toon plaetse ter 001 het beoogde doel waren snel Syne ende daer het werden Zijn definitief vonnis luidde ten slotte : het eerst Majesteyt believen sal", terwyl zyne goederen geëxecuteerd, de rechterhand afgekapt, gewurgd 11 werden geconflskeerd. kraCMig °ptredeQ °P een paal, vervolgens op een rad gelegd en de aan krygsraad delicten waarover de De meeste moest hand op een staak gesteld „ter plaetse de de sterke Russische zeedesertie. Hoe kon dit ook anders, revolte is geschiedt". De vier-en-twintig waer oordcelen waren ?iglü?ln met anderen uit legers dagen gesteund door de oost*Aziê, die bestonden de uit waar werden allen „tot de ioorde" veroordoeld, terwyl Dezette punten m Saigon, DiegoSuarez en Nou-

Tweede Blad.

__

a

I*s i*^

-

„

!

stc^SafÏSSÜ 'bedLg'-lrïunteT *** ** .trï-imwf SSl 61?

mea, hoopt de Fransche regeering, met haar belde, in het verre Oosten te stationneeren kruiser-divisies van 10 schepen elk, voorbereid te zijn op elke gebeurlijkheid, ja zelfs een tegenstander, die meer schepen telt, meester te kunnen worden. De kern van deze divisies zullen zijn de pantserkruiser „Montcalm" waarmee president Loubet gebracht is naar Rusland en de moderne groote kruisers

— — „D'Entrécasteaux", „Chateaurenauld",

en „Jurien-de-la-Gravière". Oe „jonge school" van de

„Guichen"

Fransche marine is deze eskadervorming zeer verheugd, daar zij hierin ziet een erkenning van de juistheid harer meening. Zy toch heeft er sinds lang op gewezen dat de vier kano'nneerbooten, gestationneerd in de drie genoemde punten, en het oude linieschip „Redoutable" ongeschikt zijn voor het doel. En de ttegeering heeft het bevel gegeven dat deze schepen terug moeten stoomen. De vyf genoemde kruisers meten gezamenlyk 39,638 ton. De bemanning bedraagt 2883 personen, terwijl de bewapening uit 104 stukken geschut bestaat. De geyechtswaarde van het nieuwe Fransche eskader is niet veel grooter dan de gevechtswaarde tijdens de oude formatie. Doch ei wordt reeds gerekend op versterking door drie nieuwe kruisers, terwyl in dagen van gevaar natuurlijk Rusland zal moeten helpen. De marine van déze mogendheid in de oostelijke wateren is zeer sterk, rn tegenstelling met de Fransche strijdmiddelen, steunt zij zoowel op linieschepen als op kruisers. Beide soorten, in de modernste typen, zijn reeds in het Oosten, terwyl tegen het eind van dit jaar een aanzienlijke versterking gezonden zal worden. De Russische marine zal in die wateren dan bestaan uit zes linieschepen, vijf pantserkruisers, vijf groote kruisers met een tonnenmaat van 155,120 ton, een bemanning van 10,231 koppen en 601 stukken geschut, Frankryk en Rusland zullen dus te zamen kunnen beschikken over 21 schepen, metende 194,758 ton, met 13,119 man en 752 stukken geschut. Japan heeft na 1896 zyn marine enorm ontwikkeld. En wanneer het waarheid is dat van 1906 af wat in verschillende berichten uit Japan tot Europa is gekomen dit land weer zyn positie ter zee zal versterken, dan zalhet den Europeeschen mogendheden, die nog andere belangen te verdedigen hebben dan juist die, welke in de Oostaziatische wateren gelegen zyn, zwaar vallen in dit deel der wereldzeeën met Japan op gelijke Ïyn te staan. Voorloopig heeft Japan in zee- en krijgswaardigen toestand zes moderne linieschepen, waaronder de sterkste van de thans ter wereld bestaande, zes pantserkruisers, die bij een waterverplaatsing van 145,034 toa, een bemanning van 8645 man, en 499 stukken geschut dragen. Daarenboven heeft de Japansche marine moderne kruisers, kanonneerbooten en torpedo's, in zeer groot aantal. Het materiaal van den Engelschen bondgenoot staat qualitatief achter by de moderne Fransche en Russische strijdmiddelen. Het tegenwoordige eskader i 3 vijf linieschepen sterk, één pantserkruiser en zes groote kruisers, met een waterverplaatsing van 131,450 ton, 8039 mannen en 493 stukken geschut. Japan en Engeland samen kunnen dus stelien tegenover Frankryk en Rusland 24 schepen, met een tonnenmaat van 276.484 ton, 16.674 mannen en 992 stukken. Behalve de vier reeds genoemde mogendheden hebben nog een gestationeerd eskader in de OostAziatische wateren Duitschland en de Ver. Staten. Daar deze landen niet zóó veel politiek belang hebben in deze streken als de vier andere landen, zijn hunne strydkrachten ook natuuriyk minder. Duitschland heeft er zes kruisers en drie kanonneerbooten, terwijl Amerika er telt één pantserschip, zeven kruisers en 10 kanonneerbooten.

oyer

—

—

—

—

Uit Zuid-Afrika.

üit Winburg wordt dd. 12 Juni gemeld Ongeveer 850 Boeren, onder wie de commando's uit Winburg, Senekal, Ladybrand en Ficksburg en een gedeelte van de commando's uit Bethlehem en

Bloemfontein, zijn zich hier vandaag komen overgeven.

Bij hun aankomst in het concentratiekamp sprak generaal De Wet de menschen toe. Eerst zich tot ds vrouwen richtende, dankte hij haar hartelyk voor den onveranderlijken steun dien zij de Boerenzaak gedurende den heclen oorlog hadden verleend, zoowel te velde als in het kamp. Als de vrouwen niet zoo hadden volgehouden, zeide hij, dan zouden de burgers al lang verplicht zijn geweest om toe te geven; maar te velde had hij uit alle kampen gehoord van hare vastberaden eensgezindheid, en dat had de burgers ontzaglyk bemoedigd. Zelfs indien al de burgers te velde gesneuveld waren, zou het de plicht van de vrouwen geweest zyn, nare kinderen groot te brengen, om even standvastig te zijn als de burgers die hij nu binnen gebracht had. Zij stonden nu onder een nieuwe regeering —nu pas en nooit daarvoor —en dat was de Engelsche regeering, en hij moest verklaren dat dit thans de volkomen wettige regeering was.

„Ik zeg", vervolgde De Wet, „dat onze regeering

de Engelsche regeering is, en ik sta nu onder deze regeering, daar ik gevochten heb tot er geen hoop

meer wa.. Hoe bitte.** het ook was, het was tijd om de wapens neer te leggen, en ik raad u trouw te zijn aan de nieuwe regeering. Misschien is het hard voor u, om uit mijn mond te vernemen dat wij een nieuwe regeering hebben, maar God 1 aldus besloten, en wy waren verplicht afscheid te nemen van de zaak die wij twee jaren en acht maanden hadden hoog gehouden. Als een christeiyk volk verlangt God nu dat wij trouw zullen zijn aan onze nieuwe regeering. Ik dank myn zusteren hartelyk voor hare trouw en geloof in onze zaak. Laat ons ons neerleggen bij Gods raadsbesluit over mij en mijn volk, en ik vraag u, onze nieuwe regeering trouw te dienen, evenals ik en de burgers het zullen doen." Te Pretoria is, naar de correspondent van de Times meldt, onlangs gebanketteerd ter eere van de voornaamste officie ren van de Nationale Verkenners en de Oranje B.ivier Kolonie Vrywilligers, om hun diensten te huldigen. Generaal lan Hamilton en het bekende stel verraders : Andries (ronjé, Piet de Wet, Vil. mei en Celliers voerden het woord. „Het zou moe ieliik zijn verklaart de correspondent in echt E ngelschen trant een prachtiger stel menschen 'bij elkaar te krijgen dan deze leiders van hetgeen i eeds een imperialistische beweging onder de Boeren is." Inderdaad, een welverdiende hulde aan deze skunks 1

— —

Advertentiën* Dr,

NOOBDWIJK,

E A. KLOOSTERMAN

*»

TA Hl &

WEij

N Sm

TEL.No.Br6.

ONTVINGEN!

Tsars «i-arts HOEK KONINGSPLEIN, CITADELWEG.

GEDROOGDE APPELEN, KWARTAPPELEN, SCHIJFAPPELEN. ROODEN en WITTEN PEREN, ABRIKOZEN, PRÜNES D'ENTE. Telefoonnummer 113. WITTE BOONEN, BRUINE BOONEN. CAPÜCTNERS, GROENE ERWTEN, SPLIT ERWTEN Spreekuren 7,30—12; 'savonds van 5—6. LINZEN, ALKMAARDER GORT, PAREL GORT, MAIZENA. Kosteloos voor minvermogenden Woensdag- en ZaTAPIOCA AARDAPPELMEEL. MARCARONIE, VEBMICELLIE GROF. terdag-middag van 4—5 uur. 88a MIDDELSOORT, FUNDRAAD, LETTER, en FIGUUR VERMICELLIE; HOLLANDSCHE EN FRANSCHE MOSTERD. HOLL. WIJN AZIJN VINAIGRE Ü. L'ESTRAGON ET AUX FINES HERBEB Gevestigd te Batavia als particulier KRENTEN. SUCADE, SNIPPERS, SULTANA ROZIJNEN; TAFEL AMANDELEN, TAFEL ROZUNEN, geneesheer GEBAK Arts,

Dr. E C. van den VBIJHOBF

Cognac

Kebon Sirih bij de Spoorhalte Telefoonnummer 982. Spreekuren : 's morgens van 7—B uur. 157 a 's namiddags van S— 6 uur

"ZZL*

0""

«EjNTIS &

6. J. de Krnijff & Co.

Commissionairs in eflecten. batavia.

BUITENZORG-TJIANDJOEB. Ontvu-Maren: Overheeriy k

Co.

m

GANO Kadimah hots No. 7/127, Weltevreden. Stoods voorhanden: Overheeriyk Hol «ou,tvL h f 60 Per Pond, ook in vaatjes ft 10 «, Rookspek, Rookworst (geldersch), Spliterwten, enz., alles per pond verkrijgbaar. Een kleine voorraad Ontbytblikjes van Teï Marsch, zooais Metworst, Bloedworst, SchinkenWörst, worst, Saucys de Boulogne in 1/8 en 1/4Cervelaat' blikkne Keurige Geldersche Hammen, per ons f 050 Sigaren (diverse merken) in kistjes 50 en 100 st. van zeer goedkoop tegen concurreerende prijzen, Genever m Q flesschen, geurig en fijn van smaak. Op boatelling verkrijgbaar: Overheeriy ke warme saucysjes- en garnalenbroodjes, Sneeuwen Appelbollen, klein- en drooggebak. Fyne nen van de_ firma Garreau Frères, Cognac en wuLi-

Administratie Kantoor la^8??

Commissie % pOt.

per pond verkrijgbaar.

NEMEN GELDEN IN DEPOSITO

Kltine Westfaalsche hammen, met certificaat van den Ambtmann.

RENTEVERGOEDING:

dadelyk opzegbaar *i/a pCt. p. a. Na 3 md. , . 3%

" Bezorgen Consignatie contracten

Edammer balletjes in blik buitengewoon fijn Provisiën Tieleman & Dros. Dranken van de gewildste merken. Sigaren merk Felix Merites, Ansichtskarten en Fotografieën van Buitenzorg, wij lieten de mooiste punten van Buitenzorg en van den tuin op nemen de fotografieën zyn by ons te koop voor 7B ets. per stuk de ansichtskarten voor 1,75 per pakje ver

»'

»12

i

.Toko WILHELMINA»

Knopen en verkoopen soliede Europeesehe effecten.

HoUandgch-Zontvleesch

AMANDELEN

»

»

a

»

"*Va

B

„

_ _ »

»

voor Ondernemingen, Beheeren Ondernemingen, Bezittingen en Boedels,

in

Ufleens schen

V"^°P*ater

°°gde

H%%o''O'm tn

voorraadt de echte Makas

ieS' wAIIe dra^en Tiï?J° ottL"? 00k zön verkrygbaar in Wtt^S 1 °u .Toko aa

Bexorgen AAN- en VERKOOP van ONDERNEMINGEN.

provisiëQ cD

WaHELMWA»,»

ha 11 e Padala r a n g. Verkrygbaar: Hollandsch ZoutvlOeaoh in Ml° Z6er geScWkt Voor sle almntW&ng^: vELsch Hollan
Oprichting en beheer van NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPPEN.

schillende.

Bevelen zich aan voor het houden van venduties

Intercommunale Telefoon No.

Huishoudelijke- en luxe artikelen.

20.

Stedeiyke Telefoon No. 1181, 452 en 851. KAU BESAR-OOST

Telegram Adres: GENTlS—Batavia. ABC Code 4 cd. Mereuur Code 2 cd.

84a

BATAVIA.

173

G. F. MARSMAN,

Opticien.

a

Abonnement op Middag- en Avondtafel.

-

49a

Beleefd aanbevolen.

D. A

Tnnnr_P

Mécanicien.

NOORDWJJK-BATAVIA.

Electrische handlampen f 18.»

sche"p

ïeScilrï "°

Losse batterijen f 2.50,

„HET C E H T R U Hl" WELTEVREDEN.

Rijwielhandèl-Pbototeehm§eh karen Typewriter Stores, Reparatie-, Emailleer- en Nikkel Inrichtingen, j '"*"** _A.. ét !_*,

U3a

_Dl_EM.Oiyrr.

JQHN

het nieuwste, eenigst afdoende en geheel onschadelijke middel tegen overbevolking. Verkrygbaar uitsluitend 4 Contant met volledige toelichtingen en attesten a f 15.—

81a

Semarang.

Gewone en groote Tenue. Uniform-benoodigdheden. Orden, Eereteekens, Medailles, Orde-Lint. den

-'

een nieuwe

Pillen tegen b.iude en bloedende V.

87a

BATAVIASCHE

"

:B_ES_AJEiI

en Suikerwerk, waaronder fin» J Fondant-Dragés en Chocolade Bonbons

-

3

F>ain £^am

STADSAPOTHEEK

—-

mooie Anai OVi_.

wordt

Ac ac

«"""ondtafol.

Luxe Graham ï

FTBrSMITs;

BATAVIA.

STXITEISJZOiR.Q.

t ~JdJ\~_,j_\,_t~

zenamg'ttfcad

versche

EN

*

%^B!&t2ï~_ï_^~*- «"***»-■ -**~. i. Pond vergaar Gemarineerde Haring in flacons van stuk en Len Gruyère kaas heden aangesnS% i'lT± « Abonnemont op Middag- en Avondtmtm *J, 2 v

aambeien, bereid van inlandsche kruiden, volgens voorschrift van een praktiseerend

—N.met gebruiksaanwyzing.VOLKS-

_

NOORDWUK:

BILLIJKE PRIJZEN.-GEMAKKELIJKE BETALINGS-VOORWAARDEN Prijscourant en Aanwljxlng-Maatnemen op aanvraag. ' geheelen Archipel. 4,0*

Indisch geneesheer. Prys per flacon f 5.

Co

—

—

SPECIALITEIT: OFFICIERS-UNIFORMEN.

— franco door

*

worden in hun belang aangeraden zich vóór den afrit te voorzien van een kistie ffi nfl van Best-Sigaren, teneinde op eene aangename manier den tijd te kunnen door brengen, indien zij om de een of andere reden soms onderweg worden opgehouden Het welbekende, geurige fabrikaat van de Gebrs. van Best, Sigaren-fabrikanten te Valkenswaard, is in bijna alle solide toko's verkrijgbaar. Om teleurstellingen re voorkomen lette men erop dat de naam der raorijranten fabrikanten duidelijk op ieder kistje vermeld is. 62a

VOORZORG te MiïhWMU,.

Bestellingen van af f 25.

PBYOE

Automobielen-wedstrijd

„PHEDRI" M. VAN RIXTEL.

„

-»*W

WEST-JAVA "

Deelnemers aan den a. s.

Wederom ontvangen:

Paradeplein,

BENIGE IMPOBTIÜKB VOOI

—

_»

*.

X

per dag versch brood. en Wr*a*-+~~. *

109 to'

NOOBDWIJK,

Heeft wederom ontvangen!

DE welbekende OLIEVERF in tuben, zoomede SCHILDERDOOZEN vanSCHOFTVFFt n -"-U-IV/AJi. ..T C.JL.L» compleet . t e,.., 10,._ en f 18.~ f

SCHILDER VOORBEELDEN «e bekende lage prijzen. Watebtebf van

in mime keuze tot

ook do

ACKEBKASIf te de beat,, in voorren

_oo gowfla.

PAS ONTVANGEN.

F. B SMITS E.O.A.EKE.TE.

WILLEM 111 poimo».

Voor

.tóoda

SCHILDERIJKOORD

*,

motoMte

,„ „lell

__.

te

■_,-

*

a

TOK» HOITM, Senen ever Kramatbrug

Specialiteit in lampen en alles wat tot het lampenvak behoort. J

Een-, twee-, drie, vier en vijflichts vernikkelde kroonlampen met en zonder katrol, met reuzenbranders volgens de nieuwste uitvindingen met opdraaisprieten en hevel, vereenigende eenvoudige constructie en behandeling met groote lichtsterkte. Hanglampen met groote en kleine Reuzenbranders, in groote verscheidenheid, pas-

Keukenlampen, Ganglampjes, Gezondheidstafellampen met dubbele glazen, gewone Nieuwste

tafellampen groote keuze. Mat witte en gekleurde Stolpen met en zonder sterren. Stallantaarns, Muurlantaarns, Gewone en Gashaken. Van alle lampen bij ons gekocht zijn steeds alle waarlooze stukken in

voorraad. Voorts steeds verkrijgbaar, alle soorten ballons, kappen, witte en gekleurde glazen, lichtbrekers, lichtvergrooters, branders, katoen pitten. Bendy- en Rytuig-lantaarns, Kaarsen

sende by de kroonlampen.

\~\

Biljardlampentmet en zonder porceleinen kappen. Groote en kleine Muurlampen, Pianolampen.

NAAIMACHINES, SEIDEL NAUMANN. SAXONIA, CLEMENS, MULLER WERTHEIM MET

Buitengewone ofterte

zoolang de voorraad strekt van Branonia naaimachines at 18.- per stuk. Keekkachels van af 25 gulden.

Van alle naaimachines bh' ons gekocht zijn steeds waarlooze stukken verkrijgbaar, alsook Naalden, Spoeltjes, Ringen, Garen. Amerikaansche IJsmachines van af f 5.— Groote en kleine Ijskasten.

Keurig Portièregoed met daarbij behoorende franjes, kwasten en tafelkleeden, Speelmet toebehooren, Kapstokken f I.— tafels Damast tafelgoed f I.— per el. Gebloemd klamboegoed, stukken, 32 ellen a f 4.50 Klamboekant, Keurig linnenkant met entredeux. Witte en gedecoreerde Eet en Theeserviezen, Waschstellen, Bloempotten. Keurige Presentkopjes en Tête a tête, Goedkoope stellen fijn Glaswerk met bijbehoorende Karaffen en Vingerglazen. Van alle stellen Glaswerk steeds waarloos verkrijgbaar. Een groote collectie Electro en Aluminium voorwerpen, geschikt voor het huishou-

HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN. Petroleumkookmachines pitten,

KAST.

met en zonder oven, een en tweegaats, met een, twee en drie groote keuze, concurreerende prijz en. Waarlooze stukken steeds verkrijgbaar. Al-

lerlei soorten katoen.

De bekende groote en kleine tapijten nieuwste patronen, met daarbij behoorende

den en voor cadeaux, Groote en kleine spiegels en schilderyen zeer goedkoop.

alcatieven.

Delftsche Mnurborden. Groote beweegbare Poppen, Elastieke Poppen, Badpoppetjes, Poppenmeubelen, Pop-

Van het gezonde, onaangezette Licht Oerato Bier uit de oude Bierbrouwerij d'Oranjeboom Rotterdam. . Van het Stout d'Ooievaar. Van de dranken van Hoogendijk. Van de Prima Wijnen van Quancard te Bordeaux. Steeds voorradig, Chateau Peijralles, Cru de I'Esteyrolles en Graves Supérieur. De gunstig bekende cognac van de firma de Laage fils en Hoogendtjk. Deze wijnen en cognac worden sinds 1850 hier geimporteerd. Sigaren van A. J. Rijnvaan, L. Dobbelman en Sillevoldt en Horstink. Sigaretten van Simon Artz. Portwijn van José Bentos & Co. De prima Deensche Boter van Kraunsoë, in blikken van 1, 2, 5 en 10 Natuurboter (van Klopman en Baerselman, in blikken van 1, 25en 10 Goudsche en Leidsche kaas. Appelen, Peeren, Pruimen, Abricozen, gpliterwten, Gort, Bruineboonen, Groene erwten, Capucyners per ft.

penwagens.

Poppenwiegjes.) Nikkelen en Porceleinen, Eet- en Theeserviezen. Groote en kleine fornuisjes, Meisjes schooltasschen, Griffeldoozen met sleuteltjes, en Emmertjes. Goedkoope Prentenboeken, Mekanieke spoortjes, trams, kikvorschen,

Jukjes |krokodillen, vogels, schildpadden, katjes, Spoortjes op rails en zonder rails, stoomboot, machines, allen met stoom, Electricke spoortjes, Ganzenborden met dobbelsteenen, (Bikkels met ballen, Elastieke ballen).

Sportkarren, Kruiwagens, Tulngereedsohap, Kinderwagens. Postpapier en Enveloppen in alle formaat, Antoine, Schryf en copiëer inkten, Meerschuimen houten tabaks, Sigaren en Sigaretten pijpen. Depoksche Bloempotten. Echtsche machinale pannen. Luxe en andere artikelen. Provisiën en dranken.

«

fienige Importeurs van:

*

De bekende zuivere JENEVER van A. en J. Houtman Schiedam, van de Oude klare van Gebr. v. d. Schalk Schiedam.

Havermout in blikken N. 0. Hiaandeiyks versche aanvoer s van de Insulinde verffabriek Van den Berg^& Co., Batavia. Pryscouranten en kleurenkaart op aanvraag verkrijgbaar. Alleen verkoop voor Batavia en omstreken der mineraalwateren van de firma HELLPRACH & Co., Buitenzorg, Padang en Soerabaia. Exeelsiorwater met patent en kurksluiting; mousseerende limonade in 17 soorten. Siropen in 22 soorten. Hoofdagenten

|

via en

Hoofdagenten van de Bisquiterie Nantaise waarvan 1000 monster blikken od Bata elders zijn verspreid. Specialiteit in alle soorten patent medicijnen tegen ongekende lage prüzen Posco van Korf, een haerlijk versterkende geneeskrachtige morgen drank in l/_ 'l eni/.i '8 Provisiën van Tieleman & Dros. Likeuren Wijnand Fockink, Amer Picon, Absinth en Vermouth.

*

§^* AUe andere Provisiën en Dranken. Speciale inrichting voor de verzending naar de Binnenlanden en Ëaiteübezit.ingen. EENIGE AGENTEN VAN H. L. LEYKAM VOOR DE LEVERING VAN ETSCHE DAKPANNEN, STEENEN EN BLOEMPOTTEN.

CONCUREERENDE PRIJZEN. Luxe en andere artikelen 10 pCt. Provisiën en Dranken 5 pCI

j

,kor,,n.

, .9 .J contanle beta,,n 9b,

, ,

.

J. LAARHOVEN,

BA T .A. VI _A_.

TAILLEUR

RiJSWIJK

Telefoon Ifo.

Heerenkieedïng, .

9

Uniformen....

Modeartikelen,

. _ .

_

f 120.— per dozjjn Gegarandeerd patentvast, Khakidnlpakken, f 72.— per dozijn a Contant. . 156.— . Doorstikken kragen 0,10 , jas extra. Witte dril Uniformpakken, le Qualiteit dril Colbert of Vestonmodel , , . 0,25, id. " id. id. 2e Witte dril -\ .114.-, Witte drilpakken, le Qualiteit dril 120.— „ dozijn. Kamgarens, Fantasiestoffen, Pantalonstoffen, Mohair, Russisch Linnen, Flaneis, Half flanelpakken f 16.— per jas en pantalon. Ov.rhemden, Fantasieoverhemden, Boorden, Manchetten Dassen, Stroo- en Vilthoeden. Uitmuntende Confectie, nette aflevering.

Witte drilpakken,

2e

Qualiteit drill ■

.

......

. ..

,

811

flonthandei Poerwodadie. Stapelplaats DJEMBATAN BATOE 126 Telefoon No. 35 Steeds in voorraad djattihout in alle afmetingen. DE AGENT.

NÊmmmajamßmmmtsmmmmmmimm

Levensverzekering Maatschappij „DORDRECHT".

In. alid

BATAVIA. Importeurs van:

DE ALOM BEKENDE WIJNEN

DE BOÜRRAN

FRÈRES

VAN

& 00.,

TJAP KETJIL

St. Emilion, Fronsac, etc.

f 2.000,000,— __<~p" Bovengenoemde Maatschappij —n~ aiie !*c-*m Contracten voor LEVENSVERZEKERING- en LIJFRENTE tegen de meest voordeelige

Apotheek.

van DE BOURRAN FRÈRES & Co., te letten op de ECHTE tjap ketji handteekening in rood DE BOURRAN

en de

FRÈRES &

Co.

Oude Genever kruiken HULSTKAMP. van

in

SHERRY EN MADEIRA

van JB3. EMBdCBI.C.

O .

A. DRIESSEN. Opnieuw ontvangen:

AMERIKA ANS€HG BIER

PALE

tn witte flesschen van de wereldberoemde

INTERNATIONALE CREDIET-en HANDELSVEREENIGING .ROTTERDAM",

.

001/4 OOL/a „ OB'% „

UHITfiD STATES

..

koelen, Padang, Oelèë-Lheuë, Sabang, Segli, Lho-Öemawé, Edi en Penang. 19 Juli 9 V. naar Muntok en Palembang; met

Zaterdag

Both

overseheping

naar MoearaSaba, Simpang en

Mossel

Genebaal Pel

f

2marang.

SoerabatJa; voorheen J. DAENDELS & Co. Padansr

jgBL IH ML LINES.

..

Zaterdag 19 Juli 5 N. naar BiUiton en Singapore; met overseheping te Singapore (via Pontianak) naar singkawang, Pemangkat en Sambas. Zondag 20 Juli 9 V. naar

Cabpentieb.

—_

,

,

Stoomvaart Maatschappij „Nederland". T^^nÊSÊO

Veertiendaagsche Maildienst via Suez

en

enna naar

Nederland.

Cheribon, Tegal, Pekalongan, Vertrek van Batavia. Samarang, Soerabaja, Boele14 Mei '02 s.s. Peins Hendeik, kapt. A. Turfboer. 9 Juli '02 s.s. Kon. Wilhelmina, kapt. F.W. Soomer. leng, Ampenan, Makassar, Am_ , Kon. Regentes, CL. J. Kotting. 28 , C. A. Bakker. 23 Kon. Willem 11, Pbinses boina, Saparoea, Banda, Gisser, 11 Juni „ Amaua, , , Aug. D. 6 H. T. Potjer. Willem I, kon. Hubert. Sekar, Fakfak, Toeal, Dobo, .25 „ , Peinses Sophie, J. Versteeg. Marauke en Elat. De gunstig bekende passagiersschepen van deze 18n zijn allen voorzien van electrische verlicht . Woensdag 23 Juli 9 V. naar ting en verder van alle geriefelijkheden die deze dienst vereischt. Cheribon, Tegal, Pekalongan, Adres voor Vracht en Passage: Samarang en Soerabaja; met De Scheepsagentuur voorheen J. DAENDELS &Co., overseheping te Soerabaja naar Samarang, Soerabaia, Padang, Macassar en Singapore. Batavia, U7a Bawean, Bandjermasin, KotaBaroe, Balik Papan, MoearaDjawa, Samarinda en Donggala; met overseheping te Bandjermasin, voor dekpassagiers en goederen alleen, naar Berouw. Donderdag 24 Juli 9 V. naar Samarang, Soerabaja en Ma-

_

blauwe blik-

„

, , „

.

, ,

GÊN F S

ken, rood etiquet.

mr

Verkrygbaar bij ALLE VOORNAME TOKOHOUDERS. 131a

te Palembang

Djambi.

BOTER

Japaba

kassar ; met ove* scüeping te Makassar naar Donggala, Toli-

ïoli, üwool, Paleüieh, soemaSÖEXJBS. lata, K.wandang, Bolaang-Oeki, Telephoon 561. Amoerang, Menado, Ternate, Kota-Boena, Gorontalo, Pagoedevant. Specialiteit in Corsetten droits jaman, Poso, Mapane en Totok. zpen, en broche effen, Fluweel in alle kleuren, vracht en passage oü de Agenten nebuleuse, Batiste in alle kleuren, Kant,. KomAdres^voor Scheepsagentuur voorheen J. DAENDELS & Co.. metjes, Haarspelden, Bloemen Simili artikelen, 10& iSSa TBUUrOQH No. 1021 (vracht), f4O (passage). Waaiers, Zakdoekjes,, etc. S'X--t.E_ISJ BSÜCa-I3_isr

Da Scheeps-Agentuur

.4_

*

en Socioteiten De

Eenige Importeurs, GUMPRIGH & STRAUSS.

in vijf en tienponds

Batavia.

—-

ANHEUSER BUSCH BREWING ASSOCIATION St. Louis, U. S. A. gjQT Verkrijgbaar en detail bij alle Tokohouders

..

HET KANTOOR IS OP WERKDAGEN Paciflc Mail Steamship Company. GEOPEND: Occidental and oriental Steamship Company. voormiddags van 71/2 I2^j_ uur. 7 uur. namiddags van 4i/2 Toyo Kisen Kabushiki Kaisha. (Oriental ss. Co.) 32a HONGKONG-YOKOHAMA-SAN FRANCISCO JtSataviaiêielie V ieeöelAli* u*v»e*r*y , NAGASAKI—KOBE-HONOLULU. A SSKTKA-ACHü O» Kebon Sirih, MMwimmmOm de tien dagen vertrekt een Stoomschip van bovengenoemde Maatschappijen, me. Dagelijks verkrijgbaar versoh Rundvleeaoh fgHSlr lading en passagiers naar Japan, Honolulu, de VeeeenigdeStaten, Mexico, Centeaal en Zuid Zondags ook Kalfsvleeseh. 120 Amebika en Eueopa via het traject over land per spoor der Southebn Pacific Railwat and Con Railway. nections Canadian Pacific Railway and Noetheen Pacific Engeland, Fbankbijk, Duitsch Nedebland, PAJÜSXVAAKT worden verstrekt naar passage-billetten Directe KOJNUNJiLIJiUi Stoomvaabtlijnen. alle Tbans-Atlantische bij land, etc, MAATSCHAPPIJ. Aan de passagiers wordt vergund een reis over te blijven op de aanlegplaatsen in Japan Vaarbeurten vaa JBatavia. Honolulu, de steden in de Vereenigde Staten. Speciale tarieven (eerste klasse alleen) gelden voor Geestelijken, Marine-, Diplomatieke- en Beynst Donderdag 17 Juli 9 V. naar Civiele ambtenaren. Muntok, Riouw en Belawanvan eerste klasse Passage van Hongkong naar San Francisco, Portland, Vancouver en Puge Tarief * Dcli; met overseheping te Be£ 65.— 45.—| Naar Parijs via Londen lawan-Deli naar Tandjong-Kala Sound Ports , 62.— en Londen Liverpool sur mer, Rotterdam, Boulogne en Edi eh naar Asahan, Paneh, Naar (direct) Hamburg _. 62 67.— Amsterdam Bengkalis en Siak en naar Passag» verstrekken inlichtingen voor Vracht en Nadere Penang. CAMPBELL MACCOLL & Co, Hoofdagent Batavia . Juli 5 N naar Vrydag 18 Van Imhoff Mr. G. J. H. WAGENER, agent Semarang. Telok-Betong, Engano, BenASPINMI LLER & Co, agenten Soerabaja.

BLb/JC ZOO GEWILDE

voorname

..

a

IN FLESSCHEN VAN Js. de Kuyper & Zoon.

van

Vertrek van Batavia vla Padang. kapt, W. Bagehus. kapt. W. van der Putte. 19 Nov.'o2 s.s. Gedé s.s. , A. F. van Du^'n, _, W. Bagehus. 3 Dec. , , Mebapi , Gedé ,N. , , Guthrie. 17 Sindobo Guthrie. ,N. » Sindobo , J. , „ Sharp. , Salak , 31 Sharp. J. Salak , H. Meijer. 14 Jan. '03 , Lawoe , H. Mefler. , Lawoe Aedjoeno , , P. de Boer. , , 28 „ P. de Boer. » Aedjoeno Soembing , ü. Udema. , 11 Febr. , U. Udema. Soembing n , Goentobe , 25 .H. le Clercq. , Goentoeb ,H. le Clercq. Oengaban ,M. v/d. Putte. „ Maart Oengaean 11 ,M. v/d. Putte „ » Oengaean

*

GENËVER AC~A

!

.

_f 003,8 . 6 mjdato en op de HOOFDPLAATSEN der PROVINCIËN 3 djxioht Provincies OOi/s %"

PORTWIJN,

C

,

.

,

" "

Het Agentschap WELTEVREDEN, Noordhet gebouw der Koninklijke Paketvaart MIJ., Oostxljdo, trekt op Ambterdam: BB a T. T. o^ o

_

J^^^^^^

10 Sept. , 24 „ , 8 Oct. 22 . 5 Nov. Bovengenoemde Mailstoomers zjjn speciaal voor den tropischen dienst ingericht en alle van electrisch licht voorzien. Voor vracht en passage gelieve men zich te wenden tot de Agenten:

wijk, In

, „

E. DUNLOP & Co.

Rotterdamsche Lloyd.

27

E. DUNLOP & 00. NEDERLANDSCH-INDISCHE

Zicht 2 mjdato 3 mjdato

inSTDISOII SIO-.A REIT 3SZE A Q-J^ZTJUT Rljswljk on Bandoeng en gros

a

16 Juli '02

Escompto-Maatschappij'

~~T Vooral

162

, 30 13 Aug.

hagen, H. A. Lach

Cognacs Fine Champagne,

-

Port,..

Suez en MarseiUö Veertiendaagsche Mail' Nederland, naar dienst via Padang, J^Hg^^

Boekhandel Visseb & Co. Tandjong Priok, Exp. kantoob W. Westebkamp. Mr. Cornelis, W. C. N. van Gent. Anjer en Tjilegon, L. B. P. Stübmeb. Serang, Rangkas-Betoeng, M. F. Stolk. Tangerang, A. Joseph. G. J. de Keuijff & Co. Buitenzorg, F. E. Hagenaab. Soekaboemi, H. E. Beukeb. Indramajoe, E. Wolff. Cheribon, Bandoeng. A. S. J. de Boeb. Inspecteurs: H. S. Wentink, W. H. Wesen37a

uia_

Ook verkrijgbaar:

3STBI>E_RI,.

voorwaarden. 'VOLLEDIGE TARIEVEN verkrijgbaar by de HOOFD-AGENTEN voor NEDERL.-INDIË en de BTRAITS E. DUNLOP & 00. en bfl de Agenten voor West-Java: C. H. H. Gebbitsen Plaggebt Weltevreden, „ Hotel deb Nedeblanden.

Kbamat

.

g^* Vraagt Uwen langanan de uitstekende

Grevestigrd t© Dordrecht.

, „

,

IU k e prUx e nm

MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL

GUPRICH k STRAUSS

„

HOTEL DE LONDRES.

VIS è, VIS de la Gare centrale et des Bateaux, Lumière 1 électrique, öalorifères, Ascenseur hydraulique, Billets de chemin de fer et enregistrement des Bagages dans I'HAteL Tarif dans toutes les chambres.

FEDERICO FIORONI

propmi.

DVNHAEIGUWTS

voor Nederlandsch-Indië. van WOENSDAG 16 JULI 1902, No. 160. Redacteur: K. WYBRANDS.

Derde Blad. Een aangename spoorreis! Humoreske door

Leon Xanrof.

De stationschef (op z»er koe__m toon): „O^-ssoo, zjjn dat Engelschen ?'t Is ongehoord! Altijd leggen de Fransche reizigers den vreemdelingen iets in den weg U moest juist heel beleefd tegenover deze Engelsche familie zijn, dan krygen zij een goeden indruk van ons, Franschen ". Meneer Patience (nijdig): „Ja, dat ontbreekt er

nog aan 1 Ik zou tegenover zulke onopgevoede..." De stationschef (hem in de rede vallende): „TJ gebruikt dadelyk zulke grove woorden Die menschen zyn niet met onze gebruiken bekend, dat is alles v\ armeer u zich maar een weinig tegemoetkomend wilde toonen Niets is toch eenvoudiger dan in een anderen coupé te stappen". Meneer Patience: „ Maar er is nergens meer een

....

..

.

.

hoekplaatsje vrij".

Meneer Patience is ruim drie kwartier voor het vertrek van den exprestfein van 8 uur op het station gekomen, opdat hij niet in den eersten den besten coupé zal behoeven te stappen, maar ruime keuze zal hebben. Hy heeft zoo zijn kleine eigenaardigheden en kan bijvoorbeeld niet achteruitrijden. Ook zoekt hij altijd een coupé midden in den trein op en zit liefst in een hoekje, vooral wanneer hij in den trein moet overnachten. Dezen keer heeft hy zich eene uitstekende plaats kunnen uitkiezen en haar met zijn handkoffer, eenige couranten, een boek en zyne parapluie belegd, waarna hij een sigaar opsteekt, den coupé weer verlaat en op het perron blijft op- en neerloopen, vanaf den goederenwagen tot de locomotief

tot dat de trein zal vertrekken. Eindelijk is het oogenblik van vertrek aangebroken en meneer Patience haast zich om in zyn coupé te komen. Hy kent het nummer van den coupé en heelt dus niet veel moeite om hem weer te viuden. Als hij wil binnenstappen, blijft hy eensklaps als door den bliksem getroffen op üe treeplank staan. Hij komt namelyk tot de voor hem zeer onaangename ontdekking, dat zyn hoekje bezet is. Hij gelooft eerst zich in het coupé nummer te hebben vergist, stapt weer uit en zoekt verder; maar neen, deze coupé moet het zyn. Een geheele familie is in den coupé gestapt, terwyl hy op het perron wandelde. Zij bestaat uit zes personen, en wel een dikken heer, een e groote magere dame, twee lange in het groen gekleede jonge dames, die zoo slank zijn, dat men ze gemakkelijk voor twee sprinkhanen kon houden, en twee jongens van zeven en veertien jaar, gekleed in matrozenpakjes en met cylinderhoeden op. leder der vier hoofdindringers heeft van een hoek bezit genomen, en een der beide sprinkhaanachtige juffrouwen zit in den hoek van meneer Patience en heeft zijne bagage, die op zyne plaats lag, in het bagagenet aan de overzyde gelegd. Meneer Patience (heel beleefd): „Juffrouw, mag ik zoo vry zyn u te doen opmerken dat u op myn plaats zit?" De juffrouw kijkt meneer Patience eenige oogenblikken wezenloos aan. Meneer Patience (op dringenden toon): „Dit is myn plaats, juffrouw!" jDe juffrouw blijft hem onnoozel aanstaren, en nu denkt Patience, dat hy met een doofstomme te doen heeft.

(Op dit oogenlik klinkt het fluitje van vertrek.) ut. stationschef: '.Meneer, u moet öf dadelyk instappen, öf aciuerbly v*en. De trein vertrekt". Meneer Patience (buiten zichzelf van kwaadheid): .Als men nu nog tenminste aan den overkant plaats voor mij maakte! Ik wil in geen geval achteruitrijden 1" De stationschef (hem by den arm grijpend): .Meneer, stap in dezen coupé, aan het volgend station kunt u van coupé verwisselen". Meneer Patience: „Maar het duurt nog twee uur voor we het eerste station bereikt hebber.". Op dit oogenblik zet de trein zich langzaam in beweging en meneer Patience heeft juist nog den tijd om gaastig in te stappen en naast den dikken iüngeischmau plaats te nemen. Meneer Pat_e__.ce (den Engelschman strak aankijkend en in zichzélf sprekend): .Nu, wij zullen aan het voigenue station wel eens zien! -lle

..

Anderen stellen zich met het scheepsbevrachters argument tevreden, dat 's Britten militaire voortreffelijkheid blijkt uit het feit dat men hier in zooen-zooveel tijd, zoo-en-zooveel officieren, manschappen, paarden, kanonnen, geweren en ammunitie en proviand had kunnen sturen 6000 myl ver weg. Waar de toestand zoo is, is het begrypeiyk dat het blauwboek (Cd. 982), over de opvoeding en opleiding van officieren by het leger een geweldige ontgoocheling heeft bezorgd en een algemeen geroep van: „heb ik 't niet altyd gezegd?" in de wereld stuurde. Dit blauwboek bevat het rapport eener commissie, die, 29 April 1901 pas aangesteld, haar zeer omvangrijken arbeid dus met buitengewoon bekwamen spoed heeft verricht. Zij bestond uit de volgende heeren : A. Akers— Douglas, minister van openbare werken, kapitein der Yeomanry en parlementslid ; Sir Michaël Fostér, professor in de physiologie te Cambridge, parlementslid voor de Londen University; R_ v. dr. E. Warre, schoolhoofd van Eton en eeie-kolonel van üet bataillon vroeger professor iv de geschiedenis en de taktiek aan hec K. Mil. Coll. in Canada en nu algevaardigde voor Fareham in Bampshire. Aan veelzijdigheid dus geen gebrek:; vooral-de preüikant Warre, tevens schoolhoofd en kolonel, maakt op dat punt een goeden inaruk. Het rapport stelt in het licht dat er vooreerst veel te veel op het militaire onderwys bezuinigd wordt. Van 1901—1902 kostte Engeland zij n staand leger, van 209,911 officieren en manschappen, co 2 ;,ö85,000 (bijna f 36. millioen), waarvan.slechts £ 4u,03u (ruim f 480,000) dus 0.15 pCt. besteed weiden aan onderwijs en opleiding van officieren. in de tweede plaats deugt de schoolvorming der aanstaande kadets niet. Ze krijgen les in 8 vakken, waar 5, hoogstens 6, ruim voldoende is. 't Is voldoende ais ze leeren: 1. Engeische taal, wat letterkunde, wat ge-

stationschefs zijn niet even onbeschoft ." (Hij ziet, üat de buide sprinkhaanachtige dames een spirituslamp, een theepot, een flesch en een pak tüee uitpakken). „Nu gaan zij waarachtig ook nog ihee zetten en makea van den coupé een complete keuken!" (huid sprekend): „üat gaat toch zoo schiedenis. maar niet; ais u wat gebruiken wilt, moet u naar 2. Mathesis (beginselen rekenk., stelk., meetk, den restauratiewagen gaan I" en wat driehoeksmeting). He Engelschen storen zich volstrekt niet aan 3. öf Fransch öf Duitsch, naar verkiezing. deze woorden en gaan kalm voort hun keukan 4. Latijn. in orde te brengen. De lamp wordt aangestoken 5. Praetische schei- en natuurkunde. en het water begint te koken, üaar echter de vlam Eu kunnen ze iv 4 van die 5 vakken een toedoor den wind heen en weer flikkert, zoeken zij latingsexamen doen, dan is dat, voldoende. Algenaar iets, om er vóór te zetten. meene gescheidenis is niet noodig, tenzy öf van De dikke Engelschman (die nu heel brutaal een Frankryk öf van Duitschland, naar gelang van de der couranten van meneer Patience neemt en deze taal die ze leeren. v. ie by Latyn ook nog Grieksch voor het kooktoestel houdt): „Give me pardon, sir !" wil leeren, kan dit doen. Meneer Patience «.buiten zicnzelf van kwaadheid): De beide hoofdbronnen voor de vorming van „Neen, maar —nu gaat de grap toch wat al te officieren zijn de Koninklyke Militaire Akademie ver! Wil u my wel dadelyk die courant teruggete Woolwicü, die in 171» reeds werd opgericht, ven !" waar de artilleristen en genieofficieren worden i*iaar de dikke Engelschman kykt hem onnoozel klaar gemaakt, en het Royal Military College te glimlachend aan, zonder er aan te denken van de Sandhurst, in 1802 gestient, voor de andere wacourant, welke hy heeft buitgemaakt, weder afstand penen. te doen. Bovendien komen officieren uit de militie, de Ondertusschen eten de Engelschen sandwiches yeomanry en van de universiteiten. Doch Woolen drinken thee en sterke likeuren. Daarna maken wich en öandhurst staan bovenaan. Aangezien zy het zich zoo gemakkelijk mogelyk. De dikkert men nu het staand leger zoo wil dat trekt zyne laarzen uit, de beide kleine jongens jaariyks 800 nieuwe officieren zullen uitbreiden noodig wezen, zetten hunne cylinderhoeden af, de sprihkhaanachterwyl de academie en het college er samen slechts tige dames poetsen hare tanden en de oude dame 510 kunnen afleveren, is het noodig zoowel yeozet hare afschuwelijke muts af. manry en militie als de universiteiten te animeereu Daarom wijst hij eerst op den hoek en daarna Meneer Patience (byna stikkend van woede): tot de levering van het restant. Oxford is niet op zichzelf, wat moet beteekenen: „Dat is mijn „Geneer jullie je maar niet; maar wacht maar: meegaande, doch Cambridge wil wel een „Board plaats 1" aan het eerste het beste station zullen we wel of Military studies", een faculteit voor de krygsDe juffrouw schynt nu plotseling te begrypen eens zien!'' ' wetenschappen inrichten, üe studenten vormen al dat meneer Patience tot haar spreekt. Zij wendt Eindelyk komt de trein aan een station, meneer een bataillon vrywilligers en de adjudant daarvan, zich tot de rest der familie en zegt eenige wel- Patience stapt uit den coupé en zoekt den stationsbenevens een officier, door het ministerie van luidende, doch .onverstaanbare woorden, die door chef op. oorlog daartoe aangewezen, zouden de burger de anderen op eveneens onverstaanbare wijze beAls hij dezen heeft gevonden, zet hy hem het professoren kunnen by staan met deskundige raad antwoord worden. geheele geval uit elkaar en verlangt zija hulp. en hulp. „Dat is een mooi geval", denkt meneer Patience He stationschef (die eerst welwillend heeft geIn Dublin en Schotland wil men aan de Hoogeen heeft daarbij een gevoel als bevindt hij zich luisterd, maar, als hy hoort dat de vreemdelingen scholen ook wel dien weg uit en de studentin eene volière met allerlei vreemde vogels, doch Egelschen zyn, hevig ontstelt): adspirant-officieren zou men met het garnizoen dit troost hem volstrekt niet. „ at, wilt u dat ik de Engelschen uit den trein mee willen laten exerceeren. „Zoo, zoo, het zyn buitenlanders", zegt hij in laat zetten?! Zeker opdat zij zich by hun gezant Die opleiding van adspirant-officier tot officier zichzelf... „Nu, dat kan een aangename reis wor- hier zullen gaan beklagen en wij in allerlei moei- zou het verder doorstudeeren, na het 16e, I7ejaar den !" Kn er vast van overtuigd dat zy Duitsch lykheden zullen gewikkeld worden? Neen, dat dus, van vreemde talen onnoodig maken, wel de zullen kunnen verstaan, schreeuwt hy de dame nooit, hoor! Als het Franschen waren, ja, dan was techniek van electriciteit en magnetisme, doch die op zyne plaats zit in die taal wat toe. het wat anders Met hen zou ik niet zoo veel hoogere mathesis, physica of mechanica is onnoodig. Een conducteur : „Instappen asjeblief meneer 1" complimenten maken!" Taktielc is vooral meer noodig zegt de commissie, Meneer Patience (vol hoop): „O, zoudt u zoo Meneer Patience (op bitteren toon): „Ja, dat kan benevens het maken van bedekkingen terreinkunde. goed willen zyn my aan mijn plaats te helpen? ik best begrypen!" (In Sandhurst hebben ze nu in het jaar 60 uur Ik had ze met bagage bezet en die dame heelt De stationschef: „Engelschen eenigen overlast taktiek, waarvan 40 binnenshuis, en 39 uur per alles in het net gelegd en is er zelf gaan zitten I" aandoen ? Neen, dat nooit, hoor!" jaar paardrijden). Versterkingskunst moet niet overDe conducteur: „Nu, dat zaakje zullen we eens Op dit oogenblik wordt het stoomfluitje gehoord dreven worden en teekenen ook niet; wat begingauw in orde maken. Ik vind het al een heel ten teeken van vertrek en meneer Patience stapt selen van administratie en krygswetten kan geen sterk staaltje van onbeschaamdheid". (Op bevelenweer in zyn coupé, terwyl hij in zichzelf bromt: kwaad. den toon zich tot de dame in het groen wendend): „Nu, dat zal me een nacht worden! Ja, wanVerder moeten niet sergeants, doch officieren „U moet van die plaats weg!" neef ik Engelschman was, dan zou ik ook ande- onderricht geven in „reerutenschool" etc, ze moeten De dame (op kalmen toon): „I don't understand!" ren ergeren en niemand zou het wagen my een elk jaar 1 maand in een kamp doorbrengen en daar Meneer Patience (tot den conducteur): „Wat woord te zeggen!" leeren hun paard zelf verzorgen. zegt zy daar?" Plotseling krijgt hy een inval en roept: „Wacht, In Sandhurst moeten de kadets wel hun leerwerk He conducteur (verbluft): „Dat is eene Engelals ik op de plaats myner bestemming kom, koop in orde houden, doch de geweren maken de opsche !" ik een Engelsche grammaire... en wanneer ik passers schoon; dit vindt de commissie de verMeneer Patience: „Nu, spreek dan in het Envoortaan weer op reis ga, kan ik my uitgeven keerde wereld. En ook dat-niet ieder kadet een gelsch met haar". voor een Engelschman, dat is het zekerste middel eigen slaapkamer heeft, doch 2, 3 of 4 soms één De conducteur: „Ik ken geen Engelsch om door de spoorbeambten beleefd te worden bekamer deelen keurt zy af. Maar daar is de hoofdconducteur; wend u maar handeld ik zal tegenover ieder grof en onZp dan nu de adspirant-officieren op die wyze En tot hem. (Daarna verdwynt hy snel) zyn!" klaargemaakt, uitstaanbaar dan moet, naar de commissie voor: „Instappen, meneer, instapHy tracht nu het accent van den Engelschen slaat, die jonge officier zich verder ontwikkelen dikzak na te bootsen en zegt: „Anglish, o yes!" als hy bij zyn regiment komt. Ziehier dan hoe de Meneer Patience : „Pardon, spreekt u ook Enuaarna slaapt hy met een glimlach op de lippen Engelsche ideaal-officier dient te wezen. in. Zyn rechterhand weert den dikken Engelsch- | Goed onderlegd met miliitaire kennis, goed schutDe hoofdconducteur (die meneer Patience voor man af, die zich tegen hem aan laat * ter, bekend met exercities, signaaldienst, verkeneen Engelschman houdt en op een goede fooi re- en zyn linkerhand de groote voeten van deleunen, dame nen, verspieden, terreinkennis hebben, veldverkent, uiterst beleefd): „Yes sir, what do you want ?" tegenover hem, die deze op zyn schoot heeft gelegd, sterking weten toe te passen by de taktiek, een Meneer Patience : „Wat ? (begrypt de dwaling) om na haar maaltyd luier te kunnen liggen. begrypelyk rapport kunnen opstellen over terrein O, neen dank u ik vraag het niet voor van een militair standpunt bekeken, en een schetsmy U moet alleen aan die Engelsche dame je daarvan kunnen maken. Van Heinde en Verre. zeggen, dat ze van myne plaats moet gaan!" Verder: belangstellen in krygsgeschiedenis, takHe hoofdconducteur (veel minder beleefd): „Zoo, tiek, de organisatie van het Engelsche leger begrijOpleiding der Engelsche officieren. heeft zy uw plaats ingenomen ?"' (Nadat hij met pen en de omtrekken van zyn geschiedenis kenTerwyl de militaire deskundigen op het vasteden grootsten eerbied tegen de dame en de overige begrip hebben van krygsraad-procedure en familieleden heeft gesproken): „Uwe plaats was land van Europa gedurenden den oorlog tegen de nen, de bevoegheid van hoofdofficieren, miiiitaire van toch onbezet, is 't niet ? TJ zat er toch niet ?" Afrikaanders een zeer beslist oordeel vormden over administratie begrijpen, kunnen ryden en met een Meneer Patience: „Dat is, dunkt mij, nog al de bekwaamheid en geschiktheid der Engelsche paard kunnen omgaan, zadel en tuig kunnen beduidelijk. Wanneer ik er reeds gezeten had, had officieren en dat oordeel af en toe ook wel uitsprahandelen, weten wat de taak is van soldaten, kordie dame er toch niet op kunnen gaan zitten, maar ken, werden de goede burgers dezer eilanden op- poraals en sergeants. Voorts beveelt de commissie myn bagage lag er op!" gevoed in de leer dat, evenals in alle andere dinstudie in terreinkennis aan. De hoofdconducteur (op barseben toon): Weet gen, zy ook op militair gebied de eerste natie der Dit alles lykt nu niet zoo verbazingwekkend en u wat, daar is de stationschef wend u wereld vormen. overweldigend nieuw, doch men vergete niet dat Het was altyd eenigszins lastig van deze goede uit het blauwboek blykt maar tot hem!" (verdwynt onmiddellijk). gelyk de oorlog tegen lieden te weten te komen op welke gronden dat de Afrikaanders bewees De stationschef: „De trein vertrekt dadelyk; dat van al deze stap in, meneer!" zelfgenoegzaam oordeel steunde; voor de meesten eenvoudige, van zelf sprekende Meneer Patience (koppig): „Ik wil mijn hoekje bleek het meer een quaestie van gelooven dan van dingen nu bij den Britsch en offi terug hebben, waar ik mijn bagage al gelegd had ! weten. Tot deze behoort een breede schare jingo's c_ier zoo wat niets ta vinden is. Het Heb ik het recht mijn plaats terug te eischen of welke, nu de vrede met de Afrikaanders gesloten zyn nieuwighedendie de commissie oppert! is, het oogenblik gekomen achten, Frankryk e.ms niet ?" (Alg. Hbld.) u dat mores te leeren en dit diep gezonken voik door De stationschef: „Wel natuurlijk hebt bombardement van een haven of wat te leeren, Financieel nieuws. recht!" dat het andere kunst moet trachten voort te brengroen): het Aan de N. R. C. van 17 Juni 11. ontleenen wü Meneer Patience (wijst op de dame in of meer schunnige spotblaadjes aiet het volgende: „Die Engelsche dame heeft myne plaats ingeno- gen, dan minschunnige prentjes. ik ook meer zeg, zy zitten". min of blijft Van de locale waarden bestond er deze week erkalm men en wat

*

...

,

——

voor de aandeelen in Ind, credietinstellingen ca cultuurondernemingen wat meer belangstelling, verband houdende met de uitgebrachte of nog te verwachten jaarverslagen, alsm.de met de uitkeeringen van dividend of het achterwege blyven daarvan, uie belangstelling uitte zich dan ook op verschillende wijzen. Voor aandeelen Nederlandsche Handel Mij. hield de vraag nog aan, omdat van het jaarverslag gunstige verwachtingen worden' gekoesterd o. a. wegens het reserveeren van de geheele winst op de uitgifte der nieuwe aandeelen. Op rescontre steeg de prijs eerst van ï&P'f__ tot 148' pet.; maar deze koers zakte later tot 142 pet. in. Aandeelen Indische Handelsbank gingen eerst van 4 tot 6a pet. vooiuit, omdat aan eene schorsing öBi/ der dividend-uitkeering niet werd geioofd, maar daalden d;.arna tot 5i pet., in verbaud met lutzietit gestelde uitkeering van 2.9 pet., tegen 6

_

pet. verleden jaar. He lage pryzen van de voornaamste Indische cultures aeden trouwens . .ra dan -ivgende uitkomsten tier exploitatie verwachten eu de pryzen van de aanüeJ.e.i dezei __.d-___e_üingen waren in ven laatsten tyd _.\e__t < .Lctiteiuugaade ; maar nu werd uie daling verscherpt Liquiöatie-aandeelen Haige & Mooi __.au u ve;minderden van 40 tut 351/2 pet., maar kwamen later tot 36 pet. op ; gew. Koloniale Biut gingen van 37 .tot 30 en de preferente van 60 "ïot 57 pet. terug; gew. Üultuur Mij. der Vorateniaadea, waarop geen dividend wordt uitgekeerd, daalden van 88 tot 36 pet., maar de preferente waarop eene uitkeering van 5 pet. wordt voorgesteld, gingen van 117 tot 119 pet. vooruit. In de aandeelen van tabakscultuur ondernemingen was de handel wederom niet uitgebreid, en de stemming meestal afwisselend en uiteenloopend voor de verschillende soorten. Doch tea slotte behield, by zeer stillen omzet, de flauwe stemming de overhand.

AANDEELEN.

6

Juni.

Asahan-Plantage Amsterdam-Deli Deli-Batavia DeliCuituur Kwaia Pessilam Namoe Djawi prof. Nieuwe Asahan

75 68cw/t 400

üenemuah Öoengei Bedjankar

431 9t 175

....... .....

Rotterdam-Heli

öumatra Cultuur Sumatra Plantage

.

18

80

sbo 406 71

74i/a 2 82t/ 6 148i/2 240

81 60

■

4 HB3/ 8

9 416 9ö

j_

1793/< 80

82

Voor de aandeelen in Indische petrolenmmaatschappyen was de marktstemining zeer weifelend. Eerst opgaande, zakten de prijzen der hoofdsoorten later in, waarschyuiy,*-. omdat men niets nader» betreffende het kartel met de Russische maatschappyen vernam, alsook in verband met de geiuehten dat op de aandeelen Üoeara Enim en Palembang geen dividend wordt uitgekeerd. Aandeelen „Koninklyke" werden tegen 4271/ï—43l— 4ü9; Moera Enim tegen 106*'f— 10P/4

—

103/2 5 -sumatra-Palembang tegen 72i/a —623/ pet. verhandeld; maar . ordtsche stegen van4 683/4 2 tot 124/2 pet. De koersbewegingen van del2üi/ aandeelen dèr Russische ondernemingen waren geheel onafhankelijk van die der Indische, veelal zelfs in omgekeerde richting. Voor Londen was er weder vraag naar aaudeelen Schibaieff, waarvan de gewone tégen 997/lt,_9Bi 4_i.i en de preferente tegen 923/8—9l&/ 8 —94t/4 werden verhandeld. Aandeelen Russian fetroieum & Lig. Fuel werden exdividend van 206^ op 205 pet. gebracht, waarna de prys tot 208 "/._ pet. vooruitging; Elzas werden tegen 72—73^-2—7 pet. verhandeld; Interna-

u

tionale Rumeensche stegen, wegens aanboring eener nieuwe bron, van 72 tot 78 pet. De teleurstellende uitkomsten van de exploitatie der meeste myn bouwondernemingen, waarvan de jaarverslagen niet ophouden melding te maken, leiden nog steeds tot aanbod en wericen verdere daling uit. Zoo zyn aandeelen Suriname van 56 tot 51; Soemalata van i49t/2 tot 135 j_ ; Nederl.Indische Mynbouw van 56t 16 tot 54 pet gedaald; doch Nederl.-Indisehe Exploratie My. gingen van 90 tot 94 pet. vooruit in verband met de voorgestelde restitutie van de helft van het kapitaal en de cyfers uit het jaarverslag. Aandeelen Redjang Lebong werden tegen 194— 205—1951,-205 pet, verhandeld. Van aandeelen in Scheepvaartmaatschappyen zyn „Nederland" van 138» tot 139 pet. vooruitgegaan ; Kon. Paketvaart noteeren exdividend 148 pet. Aandeelen Hollandsche IJzeren apmy. waren aangeboden, daar de bekend gemaakte jaarcyfera geen aangenamen indruk maakten en het voorgestelde dividend van f 31,85, tegen f 4o over het voorgaande jaar, niet mede viel; de prys ging dan ook van 1091& 16 tot 1041 8 pet. terug. De voorgestelde dividenduitkeering van 4^ 4 pet, op de aandeelen der My. tot Exploitatie v. Staatsspoorwegen, tegen 5 pet. over 1901, had geen invloed op den koers der aandeelen welke onveranderd 116 pet. bleef. Aandeelen Amsterdamsche Bank verminderden van 1871, tot 185. Rotterdamsche Bank van ifiS tot 149 pet., waarop echter herstel tot 152t 4 pet, volgde: Holland Bank gingen van 80 tot 76 pet terug.

Blykens de verkorte balans der Nederlandsche Bank van 7 Juni nam de credietvraag by die instelling nog verder af; de .binnenlandsche disconto's verminderden met ruim f 4.338.000, de beleeningen met byna f 1.750.000. De rekening courant saido's van particulieren namen echter met f 8.4.000, en het te goed van het ityk met f 2.983.000 af. Van den goudvoorraad verminderde het ongemunte metaal met f 4.281.000, grootendeels wegens verkoop van baren voor uitvoer naar Engeland. Van de buitenlandsche wisselkoersen zyn zicht Londen en zicht Parys nagenoeg onveranderd; zicht Duitschland sluit iets zwakker op 59.2& 59.271 2

.

*

_

Een aneodote van lord Paunoefeto. De Gaulois vertelt een aardige anecdote vao den overleden Britschen gezant te Washington. lord Pauucefote. Pauneefote woonde opk de Vre^s Conferentie in Den Haag bij en bediéade zich daar','als hy ieta te schryven had, by voorkeur van een uit 'n duroGumhuls vervaardigden penhouder. Een gedelegeerde ergerde zich daaraan zeer en zefde : „Mylord, u doet verkeerd met zulk een moorddadig instrument op dit congres te schryven. He voorwerpen, die door de personen gebruikt worden, zyn zooveel als symbolen. Zy kuaaea, m*

Nog een kleine voorraad:

_n dat is hier het geval een klein deeltje van henzelf worden, een bekentenis van hunne ideeën en van hun eigen wezen". Den volgenden dag had de boetprediker schrijftuig noodig en vroeg in zyn onbezonnenheid aan Pauncefote een pen te leen. Pauncefote haalde een ganzepen uit den zak en reikte hem die over. Toen de vrager gereed was, zeide Pauncefote heel droogjes: „Mynheer. u doet verkeerd dat soort instrument te gebruiken. De voorwerpen, die door de menschen gebruikt worden, zyn zooveel als symbolen. Zy kunnen —en dat is hier het geval als een deeltje van henzelf beschouwd worden, als een bekentenis van hun ideeën en van hun eigen wezen." De gedelegeerde-gans kon het hiermee doen.

PUITHUffKAUTR

—

(artistieke uitvoering).

Vooorhanden bij:

Petroleum zeep. In Duitschland is patent verleend aan een desinfecteerende petroleumzeep. Een mengsel van vaseline en petroleum. De bijvoeging der vaseline doet büna geheel de onaangename petroleumlucht

/

Marino.

De luit. ter zee 2e kl. E. E. Schultz, uit 0.-I. teruggekeerd, zal op non-activiteit worden gesteld. Het op het etablissement Peijenoord aangebouwde pantserschip De Ruijter zal nog in deze

— pantserdekschip — Het hulp

Hoeft ontvangen a

Nikkelen horloges a f 6.-- (2 jr, ort) „ 12.- (3 id) Zilveren id. Een groot assortiment Régulateurs. Een mime collectie brillen en lorgnetten in nikkel, zilver en goud.

—

„

oen loop van Juli derwaarts vertrekken. Leger. 17 Juni li. vertrok met het stoomschip „Sindoro" van Holland naar Ned.-Indië een detachement .uppletietroepen sterk 2 onderofficieren en 35 mmci. ien onder bevel van den i e-luitenant der infanterie A. H. v. der Hoeve, wien als medegeleiders y.:]ü toegewezen de 2e-luitenants der infanterie C. Ouvlee en J. van Zeijl.

Byoutsrie-artikelen

ALBRECHT & C°. Batavia (Stad.)

1136

ALLERLEI reparatien worden

__)

uitgevoerd.

*£" 1. Stöoiaververij jj en en Chemische £ Isioneerd

ljj

—

i

Pry-zen «eer blliyk.

In goud en xllver.

—De 2e-luit. der inf. 0.-I. leger F. Tersteege, ;edetacheerd bij de koloniale reserve, en sedert 15 -.ril tot het volgen van een cursus geplaatst aan ac normaal-schietschool te 's-Gravenhage, zou L Juli die reserve terugkeeren. —De mil. apotheker 2e kl. D. G. J. Bolten, die voor 3 jaar wordt, gedetacheerd bü de landmacht a vv est-Indië, is bestemd voor de kolonie Suriname. Aan den sergeant P. Hoving, van het instr. bat. te Kampen, is heden de zilveren medalje voor ar trouwen dienst uitgereikt.

l

„„„ „„ „

Rijswijk- Weltevreden.

Nederland terug. Üe off. van gez. le kl. by de marine IJ. Postma is aangewezen voor den dienst in 0.-I. en zal in

mM.mmwMmmmmaÈWmmÊmKmmmmmmi»mi^m»m^ia^m.^a^Ê

Prima rood brieven lak, rond en vierkant f 3.- per doos. Goed brwin pnklak »« 0.75 sponsje flacon. „l> De bekende fleschjes gom met 0.75 stje Gom met kw » flesch. prima gom » .Literflesschen Mo de, blauwe-, rood-blauwe-, zwarte-, schuit-, reuzen- en andere potluoden.

HORLOGEMAKER

Koningin Regentes, dat onlangs verleende op St. viartinique, keert ~ in het laatst van dit jaar uit est-Indië naar

vm "é*\

Pas weer ontpakt:

J.B. LOUPIAS

maand proefvaren.

'

BATAVIA (STAD).

1137

verdwijnen.

Adverten tienm

ALBRECHT & C°.

Wasscherij

£ nitstoomenQ

obelast0 belast zich met het 0 en verven van

_■_ I r_rn,

0

is volgens Dr. mcd. vetr. F. PASZOTTA gepengouvernementsveearts op Java het beste goedkoopste desinfectie middel. Verkrijgbaar in de Apotheeken. Hoofdagenten BROCADES & STHEEMAN—MEPPEL (fabrikanten van gecomprimeerde geneesmiddelen en huisapotheeken). Sub. agent voor Ned. Indië 200 WILLEM ITALIË, Soerabaja.

SLACHTERU PEDJAMBON. Telefoon No. 393.

0W BERICHT!!

0

Gedurende meer dan tien jaren heeft y, "V. Kaspail niet opgehouden in zijne boeken, t& door bemiddeling van de dagbladen van Parijs «n het buitenland, bekend te maken, dat hij ■iemand machtigde zich van zijnen naam te bedienen of zulke machtiging voor te geven of te doen vermoeden, hetzij door uittreksels uit zijne werken, door het gebruik maken van zijn portret, dan wel doorhet openbaar maken van brieven van tijne hand. Daar hij het moede geworden is deze door hem gedurende zoo geruimen tijd gesignaleerde misbruiken telkens op de meest frauduleuse wijze, ten koste van zijnen goedennaam en van de openbare gezondheid, herhaald te zien, heeft hij besloten ie overtreders met al de gestrengheid die zijne plicht hem oplegt en zijne rechten hem toekennen te vervolgen; en bij zijn vonnis van ien 9" november 1863' heeft het Hof van Appel te Parijs volle voldoening aan F. V. Raspail gegeven door aan de distillateurs te verbieden zijn en naam aan hunne producten te geven, hen bevelende het gebruik te onderlaten van alle etiquetten, prospectussen en aanwijzingen die eene verwarring en zoodoende een nadeel aan de heeren Raspail vader en zoon te veroorzaken. Het eenige huis waarvan F. V. Raspail met kennis van zaken de waren heeft kunnen garandeeren is het Huis RASPAIL, 14 en 16, Rue du Temple, te Parijs. Men eische vooral als garantie op al de produkten êt handteekening hiernevens van E. Raspail. s_—.___^. Om namaaksels te vermijden, jm verzoeken wü verbruikers de (TT_-*\ nevenstaande handteekening \jftféatfetfgp I }M E. Raspail op alle etiquetten |L < le eischen. *———— De produkten ven het Huis Raspail zijn voor Ner" XndiA vertegenwoordigd door de Représentaf ie I'industrie Européenne aux Indes "Vr-'.'.a. daises (E. Elsbach, Directeur) te Parijs en -rkrijgbaar bij de bekende agenten, i

O

Prima Rundvleesch. Zondags ook Kalfsvleeseh.

IW.

Engelscho taal

I voor officieren, ambtenaren en

I

a

192

particulieren.

a Molenvliet Oost 10/88. BAIAVIABCHE

Begrafenis-onderneming Telefoon nummer 144.

Petedje, hack Gang Chaulan No, *i/ieo.

Dagelijks!

£ HEEREN en DAMES-? $

BACILLOL

_L WOODFORD. F. Onderwyzer in de

38a

___

Directeur: Augst. Waardenburg.

a

GARDEROBES,

pj

Portières, Ciordijiieii

0

Mineraalwaterfabiek „Baïavia' lijf GANG SECRETARIE, WELTEVREDEN ÜB

«

Gebruikt uitsluitend gedistilleerd

lil g pi

-wit en crème» enz., enz,

g alles onder GARANTIE, i A SANDT, H

N

Batevia.

J. A. STOKTt ,

M J- T~ m3l I- JL Jk.

_^___^^_

138

m________^

1

water en vloeibaar koolzuur DE LOCOMOTIEF.

lUa

grootste en meest gelezen dagblad in Nederlandsch-Indië, verschijnt dagelijks, Zon- en feestdagen uitgezonderd, onder redactie van den Heer Mr. P. BROOSHOOff. De Locomotief geeft door eeh uitgebreiden telegraphischen dienst, onmiddeliyk het nieuws" oorden der wereld. Het kantoor van ondergeteekende is VEKPLAATST uit alleDe Locomotief beveelt zich verder aan door haar correspondenties in binnen- en buitenland welke haar lezers op de hoogte houden van hetgeen zoowel in Nederlandsch-Indië als in Nederland en elders voorvalt. Behalve vele tijdelijke of occasioneele schrijvers van belangrijke hoofdartikelen, telt De Lo omotief onder hare vaste medewerkers mannen van naam, op allerlei gebied. Zoo geeft: Kantoor-uren 's morgens van 9 tot 1 uur. FRANS NETSCHER, overzichten van de Nederlandscherpolitiek. avonds van 6 tot 8 uur. 's Dr. Ch. M. VAN DEVENTER, Udaagsche artikelen over Hollandsche letterkunde; 121 a J. A. STOK.mr ERNST, veertiendaagsche artikelen over den mijnbouw in Ned.-Indië; HANNES, wekelijksche overzichten van nieuwe romans; C. W., belangrijke correspondentiën uit Japan over de dreigende Chineesche kwestie " KUNST- EN COMMISSIEHANDEL G. BUSKEN HUET, zoon van Nederlands grootste letterkundige, de eene week eenbrief uit West, schuin t/o. Hoofd- | arys, de andere een artikel over de wereldpolitiek; GEORGE STOLL, Udaagsche hoofdartikelen over inlandsche en dessa-toestandenbureau Postdienst. R. A. VAN SANDICK, de tegenwoordige redacteur van de Indische Gids, hoofdartikelen over ENCADREMENTEN, BOEKBINDERIJ. koloniale en andere onderwerpen in Nederland; Tegen zeer b i*l Ijjk e n prys. te Batavia bij A, HOUTMAN & Co. 180 JAN VAN LEYDEN, onderhoudende causeriën uit den Haag: 172 a BELEEFD AANBEVOLEN. ALPHONSUS, de eene week een Zig-Zag, de andere Wetenschappelijk Allerlei, zilnde beaDra kingen van tijdschrift-litteratuur; *" terwijl de Indische politiek- van den dag geregeld wordt behandeld in opstellen, of Van dag tot dag's van den hoofdredacteur, en de hoofdgebeurtenissen der wereldpolitiek terstond na aankomst WORDEN ZOOWEL WAT KWALITEIT ALS Weltevreden, te van iedere mail worden samengevat in een overzicht. AFWERKING BETREFT, (Logegebouw). Een boeiend vervolg-feuilleton wordt dagelyks, en voorts worden kleinere verhalen of nouvellen de hydraulisch geperste cementtegels uit de fabriek van Telefoon No. 274. tijd van tot tijd opgenomen. er. B. TL.o-~rr Bovendien geelt De Locomotief iedere week gratia een prettig ..geïllustreerd hljblad" »~Z_s- Is opgericht tot nut van 't algemeen en ■^-^^ daarom voor een ieder toegankelijk. en stelt verkrijgbaar het zoo gunstig bekende tijdschrift „EIGEN MAARO". voor den luttelen Civiel-Architect. K amat 5/8. betalen contrivan f 5.— per jaargang, terwijl een abonnement hier by een boekiiandelaar genomen f & prijs eene vooruit te tegen Verstrekt 77a Batavia. butie van f I.—, f 2.—, of f B.— 's maands, één, per jaargang kost. De Locomotief is door haar groote oplaag het meest geschikte dagblad om te adverteeren, twee of drie werken tegelijk. De toevloed van advertenties, zoo uit Semarang ais uit andere plaatsen afkomsti" bewust 'smorgens 7 10 uur Is op werkdagen van tot hoezeer dit begrepen wordt door iedereen, die iets heeft aan te bieden of ieta°te vragenwel namiddags geopend. best, j het COIFFEURS. PARFUMEUR en van 4'tot 6i. 2 uur 's Adverteeren in Oe Locomotief leidt altyd tot het begeerde resultaat. Passa» Baïob 13/78 t/o Postsaktook. Sluit ook verbintenissen met buiten Batavia Voor langdurige plaatsing van advertenties worden concurreerende pryzen toegestaan. te borgtocht. overeen komen tegen een wonenden, De Locomotief kost in Nederlandsch-Indië, franco aan huis, voor 6 maanden f 20.~ Hollandsche, voorraad fransche, Bezit een ruimen EN SCHEREN Duitsche of lectuur. f lO.— ; voor het buitenland bedraagt het abonnement f 25.— per semester. Engelsche en kwartaal (per tegen zeer billijke condities. Houdt zich voor boekgeschenken beleefd aanMen abonneert zich by | Parfumerieën en Haarwater bevolen. „ _DES De _A__DA_CIl>riSTS.-A_TIE Secretaris, ▼an Pinaud* -J- 0. ZIJLMANS 1 BILLIJKE FIUIIN. 33a 46a 42a *\d. LOO O MOT fE F, Samarang.

Noordwjfkm

naar het paviljoen van dsn Heer HOÜPT. Noordwijk.

—

.

_______^_—_—_-_—j^^^i*m—^m.\i—wimmii

w

a

AANBEVOLEN

het

IPasserbaroe

De Volks-JLeesbibliotneek

—

Waitillingkam & Moetoe,

HAARKNIPPEN

_

ii

Ommg Potjenongmn.

-■^■-■"^■«■,j*~^-'Til-'H,iriri'iVÉtWrV'*-!

-*Tf''-''-~'"i

-ih''

'i"'!''

„Nieuwe Melkerij" __,

Tolotoon Ho.

Gegarandeerd Znivere Koemelk van eigen Veestapel en niet opgekocht Tan Inlanders, verkrijgbaar bij heele en f 3,— per halve flesch 's maands. Speciaal aanbevolen voor Kinderen, Zieken en Herstellenden.

203.

Abonnement a f e,— "per

BUITENZORG

7mr aan te bevelen ÜEBZIGEE

HEIiZLAI

.fl

tt

?

TEARBACHIK BCHLOSBBEEG LAUBENHEIMEE v »

,,

1

.

fi

. . . ., . . GEAACHEE HIMMELBEICH .< PKPOETEE

V

BBAÜNEBEBGEE

.

AUTISCH V :\ liebfeaumilch.

BBAÜNEBEEGEE

80

ï

; 7

EÜDEBHEIMEE

.

"f; *

.

V

,

;.

ffIWSBSsWÊÈÊBÈMÊÈMÊMUÈUÊUÊBMm

Van Arcken k Co. eshte Waltham, (Mass:) Rementeir herlegas met MASSIEF GOUDEN BEUGELS, GOUDEN BEMONTOIR en WIJZERS, DEGELIJKE KASTEN met ENKELE of DUBBELE DEKSEL en voorzien van KOPEREM of GOUDEN BINNENDEKSEL van af f 75.—

. .f . .„

van af Oméga do. (dubbele deksel 15 St.) Waltham, (Mass:) met schroefdeksel (waterdicht en stofvrij), f 25. '2Ba (dubbele deksel; do. B 30.

iiimmmimm*

wmm

0M

«"*!<-__

K_§r^4^f

*E* K

""S*

J

*

iZ

'

5%

*

*

„„

a U 1

S1

'

*i

ÊÊSÊL *"

"

' '

it' * »

"^ ï*"^

;

?t '■'

J 5 '\

*

m

! *,"" '

.

H~~ ;; Hz FRANCO ■

mm\

40

' '"V

"

.; . f

;

;

'

S

m»

*

?

«

S !*' ' * * ':

;

THUIS BATAVIA.

'

«

-

* **

ïS

■

'

K■"!

■

«

"

*

l'!

*'

*

R

.

?

——

12. 15. 17.50 25.—

i^A

MANNEQUINS.

-^ IÊL 6%

Fw-

ISolo,

Ternate,

'5 * yHk

.

,-_.......-

-

niM |,|,|

-n IU i

_ __, LL

Co., * PASSAR B4ROE WELTEVREDEN. 160

TELEFOON No. 42. ——— HONTZH.^EJ__eiDï«J

riimrï-r

1> lö

-—"*—"—-————

MM |

nm

,

het is eenigste Postxegeltljdschrlft in Nederland en Koloniën. Het geeft ledore maand gratia aan zijne abonnés zebb mooie :p_r,:e:m.i:ê_:nTafel-, Zoete-, Geneeskrachtige Wijnen Port wijn den kost slechts voor Indië f 1.80 p. jaar = 12 nummers. Zij, die zich voor 1 Mei 1901 abonneerd en Sherry, Champagne, Cognac en Whisky. ontvangen tegen inzending van het abonnementsbedrag ad f 1.80 plus 12i/2 et., of 22'/2 et. wanneer 883, aanteekenen gewenscht wordt, gratis en franco _ , prix). Bekroond ( Parijs 1900 1,(grand " een Briefkaart van Suriname 1879, 71/2 cent op 121/2 cent Koningspkop. waarde volgens Senf Catalogus 1900/1901 Superieur Zuiver en billijk. ~?-~~"~~~ _m:__\.:e-i:k_. Zend dus ommegaand uw postwissel en ontvang: le. Maandelijks „De Postzegelgids". Maandelijks een fraaie premie. 2e. B-DE BAS Be. De zeldzame Briefkaart van Suriname (waarde volgens Senf Mk. 2). 100 a De uitgever: J. C. AUF DEK HEIDE ri. H. D. Amsielveld 17, Amstsedam. ~

< èMSTER°onn

ïh. v^p^sri

* 00-iS

NOORDWIJK.

"

%\ -

» l«*~ S Si* -»— _ 3

V

'

80-

~m~~~~m~~—aa^BKm~tmËÊmx^mto

Nederlandsch-Nieuw-Guinea

Handel-

,

Verkrijgbaar en gros, en detail

bti HE KIM SOEIJ ■■-i

d

3

1«— *» M^18.* iü.-* * *-—

maatschappij. Tjilatjap, Rouwenhorst Mulder & Co, Samarinda, Koetei Compagnie. Correspondenten te Singapore t De Heeren Hooglandt & Co. neemt Gelden a Deposito, ook als Borgtocht voor comptabele ambtenaren overeenkomstig Staatsblad 28 December 1885 No. 213, tegen Vergoeding van Rente: 3 pCt. 'sjaars by 1 jaar aan de 2-Va » n 6 maanden f terugbetaling, » \ voorafgaande, » ?., » » 3 _ 1/2 ■ »»1 . opzegging.

_■

Q

?

en correspondenten in Indië te Banda, Hoofdagentschap der Crediet- enHandeiavereeniging Banda. Bandjermmsin, Borneo Sumatra Maatschappij Banjoewangi, J. F. Gruyter. Benkoelen, R. J. van der Vossen & Co. Blitar, G. Geul. Buitenxorg, M. L. van den Broek. Cheribon, H. Willems & Go. Indramajoe, Rupe & Colenbrander. Macasser, Moraux & Co. Malang, H. P. van Seters. Medan, van Nie & Co. Menado, Hoofdagentschap der Moluksche Handelsvennootschap. Palembang, Borneo Sumatra Maatschappij Paaoeroean, N. V. Afscheep- & Commissiezaak v/h. J. F. Esser. Pekalongan, Hana Mullemeister & Co. Pontianak, de Borneo Sumatra My. Probolinggo, Larsen & Co. Soekaboemi, H. C. Stokhekker. J. A. de Riel. Tegal, K. Hovens Greve.

„ 85.—

£ *""

5.

■

-J

Maatschappli-

„ 35.—

s

. »

J

V S

g

opgericht te Batavia in 1857, heeft Agentschappen te Amsterdam, Bandoeng, Padang, Soerabaja, Semarang, TandjongPriok, Weltevreden,

Boliutósehe en Maiili Sigaret A

4'

-

B

De Nederlandsch-Indische flEscompto

Hoeden in elk genre, laatste vbdingen, voor dames, meisjes en kinderen. Zijdjes, Stoffen, Veeren, Bloemen, Kanten, Zijden japonnen, fil d'Elcosse kousen. Handschoenen peau de Suède en glacé. Pelerir es, Bokken, Linnengoed, Peignoirs, Sport-blooaes, kragen en manchetten. PABUSCHE CORSETTEN. PABIUMERIE, BROSSERIE.

Gt. EIBBIUS PELETIER, A. J. RBIJNVAAN en LA TORRE DE EIFFEL

*jj

kirt van M/l i e;

" *

MODISTE, NOORDWIJK.

UIT DE FABRIEKEN VAN

§

'

H

; '

*

«

*'

il» HABI€H.

GROOTE EN KLEINE

pc?

„

rt

m B

Z3

R

,

Pas ontvangene

Patent London (IO St,) f 9.— NICKELEN HEERENHORLOGES Oméga f 12.— ZILVEREN 900/1000 REMONTOIR HORLOGES voor DAMES van af f 12.—

.

■

156

MÜKfiL-tiN HiüKKtiNHÜRLOttES

voor HEEKEN:

'

;^^S^lS WBÈ I '

ONTVANGEN: NIEUWE SOORT PLATTE GOUDEN,

.'

m

'

|

Patent London (kleine soort lu St.) (groot soort 10 St.). do.

REUK- en ■"ESELWUIEI a -8 s a PB*, IS/J Jl " - - -

Overheerlijk.

YËrÉFÖÖN NVSÖ4

Opent kassiersrekeningen, escompteert wissel» accepten en ander handelspapier. Koopt en verkoopt wissels op de voornaamst» steden der wereld. Koopt en verkoopt vreemde muntspeciön en bankpapier.

Koopt coupons te Amsterdam en/of Rotterdam betaalbaar dan wel aldaar inwisselbaar in Nederlandsch geld. Belast zich met incasseeringen. Verstrekt reiscredietbrieven, betaalbaar in de voornaamste plaatsen der Wereld. Opent delegatie-rekeningen en credieten tegea onderpand. Verstrekt voorschotten op goederen, producten en waarden. Verricht alle bankiers- en kassierszaken. Heeft correspondenten in de voornaamste plaatgen van het Buitenland.

"~~BATAVÏAr'

Handelsvereemging voorheen CL MOLL, BATAYIA, SOERABAIJA, SAMARANG, DJOCDJA, DJEMBER.

Chemicaliën, Drogeryen, Geneesmiddelen, Patentmedieynen, Fotografieartikelen. f 2.-; Haematogen f 2.15. Hospitaallinnen (een zyde van gummi) per meter „ 2.50. vln^L 10° gran\ f Sr"'. KaTf pf vm Bra*"

"ïfi^^

R

_ _..«=; Zt^!;~ ïï SS "tó'.afer.'i» ""' „_. Prezen uitsluitend è Contant. Maatschappij De ""Ned. Ind. Acetyleengas Mij" Probolinggo.

: St; " _Y?Q*Bt prijscourant. Srandassurantlgl

Levert prima kwaliteit GALGIUM OARBID ad f 0.3 S per kilo bjj aftsame tan 100 küo tegelijk, inclusief emballage fr. station Pro bo 1 i n g g o. Gegarandeerd minstens 300 L. gas per kilo bij 6 cM. waterdruk. BRUIS OARBID voor lantaarns, ad f 0.45 er blik ad 1 kilo. Heeft in voorraad: prachtige collectie lampea en daarbij behoorende artikalea . Complete installaties, de eenvoudigheid zelve \ Kapitaal, Reaerve -ft Garantie, ruim 119 Millioen France, Voor belanghebbenden en belangstellenden is ten kantore van ondergeteekenden kosteloos verkrijgbaar de Balans en Winst- en Verlies rekening over 1901. 105 \

n:r I VEIBIIIf &

€e., Umi*.

AcetuleengioeilichtF

a

van ALLG. OARBIO en Acet. Ges. Berlin van3o en 40 N. K. lichtsterkte, welke eene gasbesparing geven van 4-0 pOt.lt Binnenkort de allernieuwste branders verwacht Begrootingaa gratis

14a

ALLES tegen scherp concurreerende prijzen.

ltt£ aiREOHE.

M. HOUPT, Cuisinier, Patissier, NOOBDWIJK, BATAVIA.

TELEPOON^No.

«o^**»---»»*-»

Opnienve ontvangen:

I Het echte Stout (zwartbier) op 1/. flesschen a 3.— per dozijn. dozijn. Maastrlohtsbler op 1/1 laf 3.50 per dozyn op i/2 fl. a 1.75 per Keuriee blanke Lengvisch k f 1.25 per ®, blanke Anchoviseh in kleine potjes en fleschjes JV. „ ' Caviar in kleine flfleschjes en in blikjes. Wederom voorradig: Mooie blanke Mainzer Zuurkool niet uit het vat, doch uit potten, keurig mooi doorregen Kookspek, Geldersche rookworst en kettingsaucijs per «:. Nieuwe Tafelamandelen en Rozijnen, Peeren, Prunesdentes, Abricozen, Perziken, Heele en »

.

. ...

Glaoler.

Steeds gelegenheid

tot het

Schijfappelen, Versch griersmeel, Alkmaardergort, Capucijners Heele- en Spliterwten, Bruine Jen Witte Boenen. Wederom alle dagen versch voorradig: het gunstig bekende Amsterdamsch StoomrogKeurige Ontbijtkoek a f 0,60, Succadekoek a f 0,75. gebrood. SCUI , , «,.,;. „ , . " AXT

.

■

.

ZrtTuT^ Xll^l^tt op soorten Bitter flesschen %

Diverse

"

zooals:

"rdeN°^9

por

m W i/^-4s_f€_f

W"%Mr ft ËLtt M «#_£_* t$

G'obleni, de» Zondags den geheelen da« verkrfl>banr warme

.

.■

Eoode Pommerans, Longavita, Citroen, Oranje, Angostura. aUe avonden v*.r«ohil|ende «oorten gs en

Boonekamp, groene Pomermans,

ververschingen;

gebruik van

278.

ook ter afbalingm

portie,

_L_evering van fijne Diners en Soupers in alle pr|j*zeM. ooit diverse afsßonderlyke Schotels,

van Menu. Abonnement op- middag- en avondtafel met de meeste variatieBET.T.Tïy-IP °

_A__a___>T_B^"V"OT_lßlSr

M. HOÜPT.

_

nmii.m ,-_^eyii iM»SMS»ti\*atlÈUSÊmÊÊÊmÊmammÊimmmmuKims—St^—^Ms^Êm\it'

''

jiiMiiiMWi»a___w*aa^)»i_air_ii__-,*irii..i-¥,T_TT

J*a*e-*i^Tsal..--i*tj.iAi.-_..

'

geregelde aanvoer der bekende

B

I ■■yê '

■■

CHARLS & VAN BS & Co.

PHOTOGII. AUTIST. ATELIER

fgj

Rijswijkstraat

$|||

rFjaA-NTSaHE

120

BUTJET. * -.--*.-.

..

—>-^.

v"' V-"'--1-*"^*:- _'»"*L-"""^V*^****-i-''*L"V^/'-- : .-"--*-*

a

'ff'#si

i^.-T.'V T-:

-

■'—'

-.'-.

Clmbanneau Wijnen Si JULIEN LISTRAC, MEDOC SUPERIEUR GRAVES, CHATEAU OU

BOUSCAUT.

priiscourfint.

"V re.a ir t Ook verkrygbaar NED. IND. SIGAEEN MAGAZIJN Rij sw ij k. 868 a De eenige importeurs, E. DUNLOP & Co,

| Huis E. RASPAIL, 14 et 16, Rue du

Tempï7|

INSTITÜ üïTs Ö E H A B O E M ï f\ Kost- tevens Oasrscliool» voor Meisjes en Jonsrens. Aanvang van den nieuwen cursus. Donderdag 6 Juni, vim. 71/2 uur. Interne leerlingen worden terugvewaegt Woensdag 15 Juni. Prospectus en Inlichtingen verstrekken gaarne W. KOOIMAN. W. VAN WICHERIN Pzn. 8?a

Kramat-Hötel.

i o

-? *■ K

E

GEZICHT VAN DE FABRIEK RASPAIL Raspail en Pasteur zijn de twee 11 beroemdste mannen der laatste eeuw. WÊ

f

Geheel gerestaureerd en naar de laatste eischen ingericht Hotel le rang.

Die zich van de Produkten van Raspail bedientvan zijne genezing verzekerd lll

g

g

B

Geneest de Choiéra, de Buikloop en de Maagkrampen.

!S ZADELMAKERIJ. RIJTUIGVERHUÜBDËMJ. ERU. J

S 2

s HOEF- EJN W AGEIN SMED geirotieu. g Met tamiliëu woraeu bijzondere aiTaugeuieuten * STEEDS WAGEN AAN HET SPOOR. _öeleeid

104

a

J^^JM^EM__^ginMv

Eiseuaar «J- G.

gelegen in de nabijheid van het Residentiekantoor, Bentlng, Postkantoor on Sociëteit. Biliyke conditien. Euim uitzicht. KAMEKS met afzonderlijke voorgalerij. aanwezig. Bij aankomst der booten mandoor en rytuig NB. Aan het hotel is eene groote TOKO verbonden, alwaar alle mogelijke goederen, provisiën en dranken, huishoudelijke artikelen, ledikanten (ook compleet), lampen, enz., enz. verkrygbaar

«**>e-

Tegen Beroerte, Flaauwte, Congesties naar het Hoofd, WÊ m Hartkloppingen, Zonnesteek, enz. il

HOTEL WISSE

GOEDE BKDIEHIKO

PRIJZEN

„MATARAM" ~~J r* Rang Hotel -A.u_A.Jtt.X-A-» JL>a oCJJ PRACHTIG Gü^LEGEN, NABIJ T STATION,

Keurige luchtige Kamers, uitmuntende taiei gegarandeerd, ireheei onder Europeesch toezicht. TVfevr. KRKSSB imiibb mni____iiw

iiinnii

1

!■■--..

1 1 iwih-hm

iwi vi■nn-fin

mm

1

—

■"■■■"■■■ 1 fiir inni I—l1—1 im___M_ni ii j.i.mi

.

BR

-m

j Tegen Maagkrampen, Hoofdpijnen, Koortsen, Malaria, enz. B iisobt op ulle Produkten de bierneven- ïéftf***#o\ jf .

stunde handteekening \

~y

m

,r

m

Vertegenwoordigd voor Med. ïadiö door de ReprisentaUon de l'lnduitrie §1 j Européenne aus Indet Néerlandaisei (E. Elsbach, Directeur), te Parijs, en li I verkrijgbaar bij de bekende agenten. * "Jf

j

by A. HOUTMAN & Co., te Batavia.

Import-export en comm ssfeliunde!, 134 J- 0> r-IEUwKtüHIC i*utme kamer

RIAKTSTE UITZICHT VAN WELTEVREDEN. BO_____

X* W-

Ongeëvenaard tegen de Slechte Spijsvertering.

"

Hotel „Koningin A?Vilhelmina"-PALEMBANG WIKXJVrJkiJffiHiK:

_jx»,-»*«*c»-tuiii-»

fj|

aanbevelend,

PALIMBAM ;

z^n.

■(

g

RUIME LUCHTIGE KAMERS.

Groote lommerrijke tuin, met speelplaats voor kinderen, Abonnement op eten buitenshuis.

||| is 1|

"VOX POPULI"

ta

179

a

HEKKER CUIsiNIER-PATISSIER-GONFISEUR RESTAURANT

NOORDWIJK.

BATAVIA. Gelegenheid

tot déjeuneeren en dineeren. Beleefd aanbevolen voor levering van déjeuners, diners, soupers, koude en warme schotels, gebak enz., enz.

Abonnement op middag- en avondeten.

—

29a

„"~"

~~~r~~"

—;

Mevrouw öutonus

naast de Willemskerk, (Weltevreden), houdt zich beleefd aanbevolen voor het leveren van Bouauetten. 78a

IX lES Jk. SIONG

]

blikslager DJEMBATAN BOESOÊK, 143 st&emt aam het maken van ijzeren dakgoten ken badkuipen en allerlei soort lantaarns; is ook staat groote leveringen daarvan te doen. 153&

öeivefet

is :

H»ï Nraow» v/b. Das te Batavi».