Notitie
Nieuwegein, 4 september 2009
Kenmerk Project Locatie Betreft
: : : :
V040817abA1.sc d’Amandelhof Capelle aan den IJssel Oriënterende windklimaat onderzoek
1. Inleiding In opdracht van NSL Architecten, contactpersoon dhr. L.H. Naarding, is een oriënterend onderzoek naar het te verwachten windklimaat (windhinder- en windgevaar risico’s) voor het bovengenoemde project uitgevoerd. In deze notitie zijn de resultaten en bevindingen gegeven van dit onderzoek. Het nieuwbouwproject d’Amandelhof bestaat uit een Zorgcentrum met blokken A, B en C en twee commerciële woontorens. De te verwachten windhinder- en windgevaarrisico’s zijn beoordeeld ter plaatse van de volgende relevante gebieden: – windklimaat ter plaatse van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden ten gevolge van de hoge bouwblokken A en C van het Zorgcentrum. – windklimaat ter plaatse van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden ten gevolge van de twee commerciële woontorens. – windklimaat ter plaatse van de dakterrassen op blok B van het Zorgcentrum; De verschillende bouwblokken met de ligging van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof zijn weergegeven in figuur 1.
Figuur 1 De ligging van bouwblokken A, B en C van het Zorgcentrum en de twee commerciële woontorens. De ligging van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof is groen gearceerd.
2. Gehanteerde gegevens Voor het onderzoek is uitgegaan van de volgende gegevens van NSL Architecten te Amsterdam met projectnummer W0090: − situatie met bladnummer S-01, d.d. 26 augustus 2009; − zorgcentrum (blok A, B en C): plattegronden, doorsneden en gevels, d.d. 23 maart 2009; − commerciële woningen: plattegronden, doorsneden en gevels, d.d. 1 maart 2007.
3. Uitgangspunten en randvoorwaarden KnoWind Voor het oriënterende windonderzoek is gebruik gemaakt van het door TNO Milieu, Energie en Procesinnovatie te Apeldoorn ontwikkelde windrekenprogramma KnoWind. Het plangebied ligt in het midden van de gemeente Capelle aan den IJssel. Voor de invoer van de situatie in KnoWind is rekening gehouden met het profiel van de omgeving, hierbij is in het rekenprogramma gekozen voor de omgeving ‘Z02’, dat houdt in: gebouw in centrum van middelgrote stad met afwisselend laagbouw en middelhoogbouw.
V040817abA1.sc - 4 september 2009
2/8
Het programma KnoWind biedt verder alleen de mogelijkheid om met rechthoekige gebouwen te rekenen. Tevens kan in het programma slechts maximaal twee gebouwen ingevoerd worden. Voor de invoer van het rekenmodel is daarom een vereenvoudiging van de werkelijke situatie noodzakelijk. Desondanks is deze benadering toch voldoende voor een oriënterend onderzoek.
4. Toetsingsrichtlijnen windhinder en windgevaar Er is sprake van windhinder indien een windsnelheid welke als hinderlijk wordt ervaren, te vaak wordt overschreden. Door TNO zijn toetsingsrichtlijnen ontwikkeld waarbij de kans op windhinder wordt bepaald op basis van het jaarlijks aantal uren, waarin op hoofdhoogte een uurgemiddelde windsnelheid van 5 m/s wordt overschreden. Het aantal windhinderdagen wordt verkregen door het aantal windhinderuren te delen door 24. Volgens de toetsingsrichtlijnen van TNO gelden voor doorloopgebieden op de betreffende locatie in Nederland de toetsingscriteria volgens tabel 1. Opgemerkt wordt deze criteria niet onverkort of als té absoluut te hanteren. Tabel 1 Toetsingscriteria windhinder voor een doorloopgebied in Capelle a/d IJssel (in het westen van Nederland) volgens TNO Aantal windhinderdagen per jaar
Windklimaat
minder dan 35 dagen
Goed
35-75 dagen
Matig
meer dan 75 dagen
Slecht
Er is sprake van windgevaar indien bij een zodanig hoge windsnelheid mensen hun evenwicht verliezen, waardoor het onmogelijk wordt zich staande te houden of lopend/fietsend voort te bewegen. Voor de windsnelheidsgrens voor windgevaar wordt in Nederland in het algemeen de grenswaarde van 15 m/s gehanteerd. Dit komt overeen met windkracht 9 (storm). De toetsingscriteria voor windgevaar is voor de betreffende locatie maximaal 24 uur per jaar dat de windsnelheidsgrens van 15 m/s overschreden mag worden.
5. Onderzochte situaties Er zijn viertal situaties onderzocht, die in het navolgende zijn toegelicht. Situatie 1: in het vrije veld in Capelle aan den IJssel Om inzicht te verkrijgen in het windklimaat van het plangebied is allereerst onderzocht hoeveel windhinder en windgevaar er globaal te verwachten is, indien er niet of nauwelijks 1 bebouwing op het plangebied aanwezig is . Het programma KnoWind biedt echter alleen de mogelijkheid om te rekenen wanneer minstens één gebouw is ingevoerd. 1
Opgemerkt wordt dat in de huidige situatie bestaande bebouwingen in het plangebied aanwezig zijn.
V040817abA1.sc - 4 september 2009
3/8
2
Daarom is een gebouw met een zo klein mogelijke afmeting (lengte 15m, breedte 10m en hoogte 15m) ingevoerd om zo het windklimaat van een vrije veld situatie te kunnen beoordelen met zo min mogelijk verstoring van een gebouw. Situatie 2: windklimaat t.g.v. bouwblokken A en C van het Zorgcentrum Het windklimaat ter plaatse van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof is onderzocht, indien bouwblokken A en C van het Zorgcentrum gerealiseerd worden. De maximale hoogte van blok A en C bedraagt ca. 32 m. De afmeting van bouwblok A is ca. 38 m bij ca. 19 m en voor blok C bedraagt deze ca. 39 m bij ca. 17 m. De onderlinge afstand (doorgang) tussen de twee blokken is ca. 27 m. De invoer van situatie 2 in KnoWind is weergegeven in figuur 2.
Figuur 2 Invoer blok A en C in KnoWind Situatie 3: windklimaat t.g.v. de twee commerciële woontorens Het windklimaat ter plaatse van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof is onderzocht, indien de twee commerciële woontorens gerealiseerd worden. De maximale hoogte van de twee commerciële woontorens bedraagt ca. 37 m. De afmetingen van de commerciële woontorens zijn resp. ca. 24 m x 24 m en ca. 18 m x 33 m. De afstand tussen de woontorens is ca. 30 m. In het rekenprogramma zijn de gebouwen vereenvoudigd ingevoerd.
2
De kleinste mogelijke invoer van een gebouw in het rekenprogramma KnoWind
V040817abA1.sc - 4 september 2009
4/8
Situatie 4: dakterrassen op blok B van het Zorgcentrum Onderzocht is naar het windklimaat ter hoogte van de dakterrassen op blok B van het Zorgcentrum (zie figuur 1). De dakterrassen liggen op hoogte van ca. 10 m boven het maaiveld. Blok B ligt tussen de bouwblokken A en C (beide ca. 32 m hoog) in. Voor de beoordeling van het windklimaat ter hoogte van de dakterrassen is voor de invoer van de hoogte van blok A en C van 22 m aangehouden. De afstand (doorgang) tussen bouwblok A en B bedraagt ca. 27 m. In het rekenprogramma zijn de bouwblokken vereenvoudigd ingevoerd.
6. Resultaten Hierna worden de resultaten van de onderzochte situaties toegelicht. Situatie 1: in het vrije veld in Capelle aan den IJssel In het vrije plangebied is een windklimaat aanwezig met ca. 10 á 30 windhinderdagen per jaar, zie figuur I.1 van bijlage I. Op basis van de criteria in tabel 1 blijkt deze situatie te resulteren in een overwegend goed windklimaat ten aanzien van windhinder voor een doorloopgebied. Uit de resultaten blijkt verder dat er zich voor een ‘vrije veld situatie’ geen windgevaar in het plangebied voordoet. Samenvattend; zonder bebouwing is er in het plangebied, voor een doorloopgebied situatie, sprake van een overwegend goed windklimaat op het aspect windhinder. Situatie 2: windklimaat t.g.v. bouwblokken A en C van het Zorgcentrum Door de plaatsing van bouwblokken A en B is het windklimaat ter plaatse van het openbare gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof ongunstiger ten opzichte van een ‘vrije veld situatie’. In figuur I.2 van bijlage I is dit grafisch weergegeven. In het openbaar gebied ligt het totaal aantal berekende windhinderdagen tussen de ca. 30 á 60 per jaar. Op basis van de criteria in tabel 1 blijkt deze situatie te resulteren in een overwegend matig windklimaat ten aanzien van windhinder voor een doorloopgebied. Verder blijkt dat er zich geen windgevaar binnen het plangebied voordoet. Situatie 3: windklimaat t.g.v. de twee commerciële woontorens Het windklimaat ter plaatse van het openbare gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof, als gevolg van de twee commerciële woontorens, is eveneens ongunstiger dan in de ‘onbebouwde’ situatie. In het beoordelingsgebied bedraagt het totaal aantal berekende windhinderdag ook weer ca. 30 á 60 per jaar. In het beoordelingsgebied is in deze situatie ook geen sprak van windgevaar. Verder wordt opgemerkt dat ter plaatse van het doorgangsgebied tussen de twee commerciële woontorens volgens de berekeningsresultaten wel sprake is van enig windgevaar. In het midden van het doorgangsgebied komt in totaal ca. 1,5 dag per jaar een windsnelheid van meer dan 15 m/s voor. Echter gezien de geprojecteerde situatie waarbij de
V040817abA1.sc - 4 september 2009
5/8
parkeerplekken overdekt zijn wordt het risico van windgevaar voor het doorloopgebied ter plaatse van de parkeergarage gering geacht. Situatie 4: dakterrassen op blok B van het Zorgcentrum Het windklimaat ter plaatse van de dakterrassen op blok B wordt beïnvloed door de aangrenzende bouwblokken A en C. In figuur I.4 van bijlage I zijn de resultaten van het windklimaat ter plaatse van de dakterrassen op blok B weergegeven, waaruit blijkt dat het totaal aantal berekende windhinderdagen tussen de ca. 10 á 50 per jaar ligt. Op basis van de criteria in tabel 1 blijkt dat ook bij de dakterrassen een overwegend matig windklimaat heerst ten aanzien van windhinder. Ten aanzien van windgevaar is er geen sprake ter plaatse van de dakterrassen.
7. Conclusies en aanbevelingen Op grond van de verrichtte oriënterende berekeningen blijkt dat het windklimaat op het plangebied in Capelle aan den IJssel, zonder aanwezigheid van bebouwing, overwegend goed is voor de functie ‘doorloopgebied’. De geprojecteerde bebouwing (nieuwbouw blokken) heeft een negatief effect op het windklimaat tussen en rondom de gebouwen ten opzichte van de situatie zonder bebouwing. Het windklimaat in de omgeving wordt matig. Met de geprojecteerde blokken ontstaat echter geen risico voor windgevaar voor de omgeving en ook niet ter plaatse van de dakterrassen op blok B. De resultaten van de verrichtte oriënterende berekeningen geven een globaal inzicht in het windklimaat in de locatie en de mate waarin windhinder en windgevaar kunnen optreden. Aangezien uit de resultaten volgt dat er voor het plangebied geen sprake zal zijn van een slecht windklimaat voor windhinder en er geen sprake zal zijn van windgevaar, acht LBP een nader onderzoek in een windtunnel vooralsnog niet noodzakelijk. Voor wat betreft mogelijke aanvullende bouwkundige maatregelen om het lokale windklimaat te verbeteren (tot een acceptabel niveau) kan bijvoorbeeld gedacht worden aan luifels (ter plaatse van entrees), windschermen (ter plaatse van doorloopgebieden) en / of het aanbrengen van begroeiing (bomen / heggen). Het effect van dit soort maatregelen is afhankelijk van de omvang en de plaats van de maatregelen, de afstanden tot de gebouwen en van de wijze waarop genoemde maatregelen worden gecombineerd.
Lichtveld Buis & Partners BV
dhr. ir. S.H. Chan
dhr. drs. M.P.J. Hagenouw
Bijlage: 1
V040817abA1.sc - 4 september 2009
6/8
Bijlage I
Resultaten windhinder
In de omliggende omgeving rondom het ingevoerde gebouw heerst een overwegend goed windklimaat met windhinderdagen van minder dan 30 dagen per jaar.
Figuur I.1 Resultaat situatie 1: aantal windhinderdagen per jaar. Het centraal blauw gearceerde vlak betreft het kleinste mogelijke invoer van een gebouw in KnoWind.
Blok A
Blok C
In het beoordelingsgebied heerst een windklimaat met ca. 30 á 60 windhinderdagen per jaar.
Figuur I.2 Resultaat situatie 2: aantal windhinderdagen per jaar. De rode omkadering betreft de schematische ligging van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof.
V040817abA1.sc - 4 september 2009
7/8
Commerciële woontoren 1
Commerciële woontoren 2
Ter plaatse van de doorgang tussen de twee commerciële woontorens heerst wel windgevaar (windsnelheid van meer dan 15 m/s). Dit komt ca. 1,5 dag per jaar voor.
In het beoordelingsgebied heerst een windklimaat met ca. 30 á 60 windhinderdagen per jaar.
Figuur I.3 Resultaat situatie 3: aantal windhinderdagen per jaar. De rode omkadering betreft de schematische ligging van het openbaar gebied, wandel- en fietspaden aan de zuidzijde van d’Amandelhof.
Blok A
Blok C
Ter hoogte van de dakterrassen op bouwblok B heerst een windklimaat met ca. 10 á 50 windhinderdagen per jaar.
Figuur I.4 Resultaat situatie 4: aantal windhinderdagen per jaar. De rode omkadering betreft de schematische ligging van het dak van blok B.
V040817abA1.sc - 4 september 2009
8/8
