“Het lijfrente-advies van mijn VvAA-adviseur geeft mij een zeker gevoel.”
Welke bestedingsmogelijkheden heb ik voor mijn lijfrentekapitaal?
VvAA biedt zorgprofessionals alles wat nodig is om professioneel en financieel gezond te werken en te leven. Uw ervaringen en verhalen zijn daarin voor ons leidend. Deel deze met ons via vvaa.nl/verhalenuitdepraktijk.
“Mooi dat ik mijn dromen kan verwezenlijken na mijn pensionering.” Antoinet Oostindiër, psychiater, lid sinds 1981
Advies over uw lijfrente-uitkering Uw lijfrente komt tot uitkering. Maar voor u kunt gaan genieten van uw opgebouwde kapitaal, staat u voor de keuze wat u precies met het uitgekeerde kapitaal gaat doen. Deze brochure ondersteunt u bij die keuze. Het kan zijn dat u toch nog behoefte hebt aan advies op maat. Ook dan bent u bij ons aan het juiste adres, want wij adviseren u graag.
Keuzemogelijkheden Als uw lijfrenteverzekering of lijfrenterekening binnenkort u itkeert, hebt u drie basismogelijkheden: • Met het vrijgekomen kapitaal koopt u direct een lijfrente aan en deze laat u vervolgens periodiek uitkeren. • Het vrijgekomen kapitaal wendt u (nog) niet aan
voor een lijfrente-uitkering
• De combinatie van de twee bovenstaande mogelijkheden.
Fiscaal regime Hoe kunt u het opgebouwde lijfrentekapitaal het beste besteden? Dat bepaalt het fiscale regime in belangrijke mate. In de praktijk gaat het om: • Premiebetalende polissen afgesloten voor 16 oktober 1990 of koopsommen afgesloten voor 1 januari 1992, het ‘oude regime’. • Koopsompolissen afgesloten op of na 1 januari 1992 en premiepolissen van na 16 oktober 1990, het ‘nieuwe regime’.
3
Oud regime lijfrente Koopsompolissen die voor 1 januari 1992 zijn afgesloten en premiebetalende polissen van vóór 16 oktober 1990, worden omschreven als een ‘kapitaalverzekering met lijfrenteclausule’. Dit betekent dat het eindkapitaal kan worden omgezet in periodieke lijfrente-uitkeringen. U hebt daarvoor de volgende mogelijkheden: • • • • •
een uitkering ineens een levenslange lijfrente een tijdelijke lijfrente nabestaande(n)lijfrente schenking aan uw kinderen
Een uitkering ineens
Een tijdelijke lijfrente
Voor polissen die zijn afgesloten onder het ‘oude
Een tijdelijke lijfrente is een goede financiële
regime’ geldt dat u niet verplicht bent het opge-
aanvulling op uw pensioen als u eerder stopt met
bouwde kapitaal in een lijfrente om te zetten. U
werken. Eerder stoppen met werken betekent
kunt het ook ineens of in maximaal drie delen laten
immers dat uw opgebouwde pensioen lager zal zijn.
uitkeren. Voor beide opties geldt dat dit in de prak-
Een tijdelijke lijfrente is ook een goede optie als u
tijk vaak zeer onvoordelig is omdat er direct 52%
in de eerste jaren na uw pensionering graag wilt
loonbelasting wordt ingehouden. Indien het bedrag
beschikken over een hoger inkomen, bijvoorbeeld
tot uw vermogen gaat behoren, telt het mee voor
voor uw hobby’s of ambitieuze plannen. Een tijde-
het bepalen van de vermogensrendementsheffing
lijke lijfrente wordt uitgekeerd tot een afgesproken
in box 3. Als u uw kapitaal in delen wilt incasseren,
einddatum, of tot eerder overlijden van de (langst
werkt dit als volgt: u laat een deel van het kapitaal
levende) verzekerde.
uitkeren en dit gebruikt u als inkomen in het
De nabestaande(n)lijfrente
betreffende jaar. Het resterende deel van uw kapitaal verlengt u. Hierbij geldt als beperking dat de fiscus dit slechts twee keer toestaat.
Deze vorm gebruikt u als inkomensvoorziening voor de nabestaande(n) en gaat in op het moment
Een levenslange lijfrente
van overlijden van de verzekerde. Het overlijden van de verzekerde nabestaande(n) bepaalt de eind-
De levenslange lijfrente gebruikt u bijvoorbeeld
datum, dan wel een eerder gekozen einddatum. De
om het pensioeninkomen levenslang aan te vullen.
groep van begunstigden is onbeperkt, de duur van
Er wordt uitgekeerd tot de overlijdensdatum van
de nabestaande(n)lijfrente is afhankelijk van een
de verzekerde of - als de lijfrente op twee levens is
aantal fiscale regels. Uw VvAA adviseur vertelt u
afgesloten - die van de langstlevende verzekerde.
hier graag meer over.
Dit betekent dat de tweede verzekerde - meestal de partner - inkomen blijft ontvangen als de eerste verzekerde overlijdt.
4
“Nu mijn pensioenleeftijd in zicht komt, is het tijd dat ik beslis wat ik ga doen met mijn lijfrentekapitaal.” Coen Geijer, huisarts, lid sinds 1983
Schenking aan uw kinderen
Schenking van kapitaal U raakt met deze variant de zeggenschap over uw
Misschien ontvangt u over enige tijd een zodanig
kapitaal kwijt. Maar als u dat geen probleem vindt,
goed pensioen, dat u het lijfrentekapitaal eigenlijk
kan het een interessante manier van schenken zijn.
helemaal niet nodig hebt. Dan kunt u overwegen
Over 70% van het bedrag is schenkbelasting ver-
om het geld aan uw kind of kinderen te schenken.
schuldigd. U kunt ook gebruikmaken van de jaar-
Zo’n schenking kan op twee verschillende manieren:
lijkse of eenmalige hoge schenkingsvrijstelling. Uw
u schenkt de lijfrente-uitkering of u schenkt (een
kinderen kunnen het geld bijvoorbeeld gebruiken als
gedeelte van) het kapitaal.
koopsom voor een eigen pensioenverzekering. Pas wanneer deze verzekering uitkeert, gaan ze daar
Schenking van de lijfrente-uitkering
belasting over betalen.
Deze manier van schenken werkt als volgt: u koopt een direct ingaande lijfrente en uw meerderjarige kinderen ontvangen de periodieke uitkering. Eén
De fiscus en de minimale tijdsduur
van de voordelen is dat u de zeggenschap behoudt.
Er is een aantal fiscale regels omtrent de mini-
Zodra u dat wilt, kunt u de lijfrente-uitkeringen
male duur van de lijfrente-uitkering. Deze zijn
weer aan uzelf of aan iemand anders toekennen.
afhankelijk van de leeftijd van de verzekerde(n).
Uw kinderen betalen over de ontvangen lijfrente-
Uw VvAA-adviseur houdt hier in zijn of haar
uitkeringen weliswaar inkomstenbelasting, maar dat
advies uiteraard rekening mee.
zal meestal minder zijn dan ú zou moeten betalen. Bovendien geldt voor elk van uw kinderen een eigen heffingskorting. Over de geschonken lijfrenteuitkeringen wordt geen schenkbelasting geheven. Met deze manier van schenken kunnen uw kinderen bijvoorbeeld een duurder huis financieren of hun studiefinanciering aanvullen.
5
Nieuw regime lijfrente Koopsompolissen die dateren van na 1 januari 1992 en premiebetalende polissen van na 16 oktober 1990, noemen we ‘gerichte lijfrenteverzekeringen’. Het eindkapitaal mag niet als bedrag ineens worden uitgekeerd. De wet verplicht u met het vrijgekomen kapitaal periodieke lijfrente-uitkeringen aan te kopen. U hebt daarbij de volgende mogelijkheden: • • • • •
een uitkering ineens een levenslange oudedags lijfrente een tijdelijke oudedags lijfrente een overbruggingslijfrente nabestaande(n)lijfrente
Een uitkering ineens
De overbruggingslijfrente
Een uitkering ineens is mogelijk wanneer de hoogte
Met deze lijfrente overbrugt u de periode tussen het
van de uitkering niet hoger is dan € 4.281,- (cijfers
moment dat u stopt met werken tot uw 65-jarige leef-
2015). Daarbij geldt de voorwaarde dat u bij de
tijd, dan wel het jaar waarin u AOW gerechtigd wordt.
verzekeraar waar de verzekering tot uitkering
U kunt het zien als een soort aanvullende VUT-voor
komt, geen andere nog niet uitkerende nieuw regime
ziening. De overbruggingslijfrente kan ieder gewenst
lijfrenteverzekering hebt lopen.
moment ingaan. De jaarlijkse uitkering is gemaximeerd op € 63.288,-. Dit bedrag wordt niet meer geïndexeerd.
Een levenslange oudedagslijfrente
De lijfrente keert uit tot de afgesproken einddatum of tot eerder overlijden van de verzekerde. Sinds 1 januari
Deze lijfrente gebruikt u als levenslange aanvulling
2006 wordt de opbouw van een overbruggingslijfrente
op uw inkomen en kan ieder gewenst moment ingaan,
fiscaal niet meer toegestaan. Er is voor bestaande lijf-
maar uiterlijk op 70-jarige leeftijd. De uitkering loopt
rentepolissen nog wel een overgangsregeling: de waar-
altijd tot de datum van overlijden van de verzekerde.
de van de lijfrentepolis per 31 december 2005 en in 2006 betaalde premies die zijn afgetrokken in belastingjaar
Een tijdelijke oudedagslijfrente
2005 zijn daarbij bepalend voor het bedrag waarmee nog een overbruggingslijfrente kan worden afgesloten.
Het is natuurlijk zeer goed denkbaar dat u nog am
De nabestaande(n)lijfrente
bitieuze plannen hebt voor de directe periode na uw pensionering. Dan is het handig als u de eerste jaren na uw pensionering beschikt over een hoger inkomen.
Deze vorm gebruikt u als inkomensvoorziening voor de
Een tijdelijke lijfrente biedt financiële uitkomst. Deze
nabestaande(n) en gaat in op het moment van overlijden
gaat op z’n vroegst in op 65-jarige leeftijd, en uiterlijk
van de verzekerde. Het overlijden van de verzekerde
op 70-jarige leeftijd. De minimale looptijd is vijf jaar
nabestaande(n) bepaalt de einddatum, dan wel een
en de jaarlijkse uitkering is gemaximeerd. In 2015 is
eerder gekozen einddatum. De groep van begunstigden
dit € 21.142,-. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd.
is onbeperkt, de duur van de nabestaande(n)lijfrente is
De lijfrente keert uit tot de afgesproken einddatum
afhankelijk van een aantal fiscale regels. Uw VvAA
of tot eerder overlijden van de verzekerde.
adviseur vertelt u hier graag meer over.
6
Wel of niet uitkeren?
Nog niet uitkeren
Wel uitkeren
Er zijn tal van redenen te bedenken waarom u, direct na het vrijkomen van uw kapitaal, nog
Hiertoe besluiten de meeste verzekerden. U hebt
geen lijfrente-uitkeringen wenst te ontvangen. Zo
hier natuurlijk ook jaren naar toegewerkt door
kan het voorkomen dat u nog in uw praktijk of in
zorgvuldig uw kapitaal op te bouwen. Met het
dienstverband werkt en geen behoefte hebt aan een
vrijgekomen kapitaal koopt u een gegarandeerde
aanvulling op uw inkomen. Ook fiscaal gezien is het
lijfrente-uitkering aan. Uiteraard moet u daarbij
in dat geval gunstiger om een (nieuwe) inschatting
rekening houden met de fiscale (on)mogelijkheden
te maken van uw pensioendatum en de lijfrente-
zoals eerder beschreven. Welke keuze u ook maakt,
uitkeringen uit te stellen. Dat kan eenvoudig door
de lijfrente-uitkering gaat direct van start.
de einddatum van uw huidige lijfrenteverzekering op te schuiven naar een toekomstig tijdstip. Daarmee stelt u de lijfrente-uitkering nog enkele jaren uit. Welke keuze u ook maakt, in alle gevallen biedt VvAA u de juiste oplossing.
“Ik kan kiezen uit meerdere mogelijkheden om mijn lijfrente uit te laten keren. Dat is prettig, maar vraagt ook om goed advies.
Ad Keulers, fysiotherapeut, lid sinds 1982
Vermijd kapitaalverlies voor uw erfgenamen Zodra een lijfrenteverzekering is omgezet in een
nabestaanden op het moment dat de (langstlevende)
uitkering kan er een behoorlijk kapitaalverlies op-
lijfrentegenieter is overleden en de lijfrente-uitke-
treden. Stel: de (langstlevende) verzekerde overlijdt
ring stopt. Het verzekerd kapitaal van een contra-
vroegtijdig, dan eindigt de lijfrente-uitkering. Het
verzekering daalt jaarlijks. Dit heeft te maken met
totaal van de reeds gedane uitkeringen staat in
het aantal lijfrente-uitkeringen dat in totaal al is
dat geval in geen verhouding tot het opgebouwde
uitgekeerd. De eenmalige koopsom voor een contra-
kapitaal. Dit kapitaalverlies is voor een belangrijk
verzekering kan het beste worden betaald door de
deel te voorkomen door een contraverzekering af
nabestaanden, bijvoorbeeld uw kinderen. Dit heeft
te sluiten. Een contraverzekering is een tijdelijke
als voordeel dat de nabestaanden een eventuele
overlijdensverzekering die wordt uitgekeerd aan de
uitkering vrij van erfbelasting mogen ontvangen.
7
Bancaire lijfrente Sinds de invoering van het wetsvoorstel Banksparen per 1 januari 2008 kunt u ook bij een bank fiscaal gefaciliteerde voorzieningen afsluiten voor uw oude dag. De stortingen op de geblokkeerde bankrekening worden fiscaal nagenoeg gelijk behandeld als de nieuw regime polissen bij een verzekeringsmaatschappij. U hebt bij de bancaire variant de keuze uit drie lijfrenten: • een oudedags lijfrente • een tijdelijke oudedags lijfrente • een nabestaande(n)lijfrente
Een oudedagslijfrente
Enige aandachtspunten
Deze lijfrente kunt u gebruiken voor een lange aan-
• Een contraverzekering is niet nodig bij
vulling op het inkomen. De uitkering kan op ieder
een bancaire lijfrente. Bij overlijden van de
gewenst moment ingaan maar uiterlijk op de 70-jarige
verzekerde blijft de lijfrente-uitkering - het
leeftijd. De minimale uitkeringsduur is 20 jaar plus
‘spaarbankboekje’ - beschikbaar voor de
het aantal jaren dat de rekeninghouder jonger is dan
nabestaande(n).
65 jaar op het moment van ingaan van de uitkering.
• Verlengen van een verzekering in bancair sparen is ook mogelijk. Bij oud regime polissen verliest
Een tijdelijke oudedagslijfrente
u dan wel de ruimere bestedingsmogelijkheden die bij een verzekeringsmaatschappij gelden
De ingangsdatum van de uitkering is op zijn vroegst
zoals bijvoorbeeld uitkering ineens of aan de
de 65-jarige leeftijd maar uiterlijk de 70-jarige leef-
kinderen.
tijd. De uitkering is minimaal vijf jaar en mag niet
• Geen begunstigingsmogelijkheden. Als u als
hoger zijn dan € 21.142,- per jaar (cijfers 2015).
de rekeninghouder een ander wil aanwijzen dan partner en kinderen moet u dit testamentair
De nabestaande(n)lijfrente
regelen. • De uitkering van een bancaire lijfrente valt
De begunstigde is vrij maar zal in de meeste geval-
bij overlijden in de nalatenschap. Bij een lijf-
len de partner of de kinderen zijn. De uitkering gaat
renteverzekering is dit niet het geval en is
in op het moment van overlijden van de rekening-
dus voordeliger voor wat betreft de te betalen
houder. De duur van de nabestaande(n)lijfrente is
erfbelasting.
afhankelijk van de leeftijd van de nabestaand(en);
• Een overbruggingslijfrente is niet mogelijk in de
hier zijn enkele fiscale regels voor, zoals de maxi-
bancaire variant, ook als het kapitaal opgebouwd
male duur van de lijfrente-uitkering.
is voor 31-12-2005.
8
Overzicht van de mogelijkheden
levenslang tijdelijk
lijfrente-uitkering
gegarandeerde lijfrente
nabestaande(n)lijfrente verlengen van de verzekering op basis van garantie
Oud regime
nog niet uitkeren verlengen van de verzekering op basis van beleggingen progressief belast
uitkering ineens
levenslange oudedagslijfrente tijdelijke oudedagslijfrente lijfrente-uitkering
overbruggingslijfrente alleen mogelijk met kapitaal opgebouwd vóór 2006 alleen mogelijk bij een verzekeringsmaatschappij
Nieuw regime
gegarandeerde lijfrente
nabestaande(n)lijfrente
verlengen van de verzekering op basis van garantie nog niet uitkeren verlengen van de verzekering op basis van beleggingen
oudedagslijfrente lijfrente-uitkering
tijdelijke oudedagslijfrente
gegarandeerde lijfrente
nabestaande(n)lijfrente Bancaire lijfrente voortzetten lijfrenterekening op basis van garantie
nog niet uitkeren voortzetten lijfrenterekening op basis van beleggingen
9
VvAA: een ledenorganisatie van en voor u VvAA is een ledenorganisatie en dienstverlener die opereert in het hart van de gezondheidszorg in dienst van meer dan 114.000 professionals in de Nederlandse gezondheidszorg: medici, paramedici, studenten en zorginstellingen. VvAA biedt hen verzekeringen, financiële diensten, juridisch advies, belastingadvies, praktijkfinanciering, vestigingsbegeleiding, opleidingen, reizen via een eigen reisbureau QualityTime, mobiele telefoons en abonnementen en ‘Arts en Auto’, het maandelijkse magazine. VvAA is gevestigd in Utrecht en heeft regiokantoren door het hele land. VvAA levert onder eigen merk producten en diensten die zijn toegesneden op professionals en organisaties in de gezondheidszorg. Daar waar VvAA geen eigen producten voert of deze niet aansluiten op uw wensen of situatie, zoeken we een passend alternatief bij derden. In dat geval stellen we u hiervan op de hoogte.
“Bij andere aanbieders ben je een van de duizenden. Met mijn VvAA-adviseur heb ik persoonlijk contact, dat geeft veel meer vertrouwen.”
10
Overgangsregeling Met ingang van 1 januari 2014 wordt de ingangsdatum waarop de tijdelijke of levenslange oudedagslijfrente mag ingaan gelijk aan het jaar waarin u uw AOW-leeftijd bereikt. Dat is tegenwoordig later dan het moment waarop u 65 wordt. Hebt u een lijfrentepolis- en/of rekening die al vóór 1 januari 2014 bestaat, dan hebt u de volgende keuzes. 1. U kunt kiezen om het saldo op 31 december 2013 (inclusief waardeaangroei) periodiek te laten uitkeren in het kalenderjaar waarin u 65 jaar wordt.; 2. Of u kiest er voor om de uitkering te laten starten in het jaar waarin u uw AOW-leeftijd bereikt. Gaat u ná 31 december 2013 door met sparen op uw huidige lijfrente-opbouwrekening/polis? Dan moet u de waardeaangroei en de stortingen vanaf 1 januari 2014 gebruiken voor een oudedagslijfrente die ingaat in het jaar waarin u uw AOW-leeftijd bereikt. Dat is dus nadat u de leeftijd van 65 jaar bereikt.
Overbruggingslijfrente De nieuw regelgeving heeft ook direct invloed op de einddatum van de overbruggingslijfrente. U hebt de volgende keuzes. 1. Einddatum in het kalenderjaar waarin u 65 jaar wordt. 2. Einddatum in het jaar waarin u de AOW-leeftijd bereikt. 3. Einddatum is gelijk aan de pensioengerechtigde leeftijd.
Keuze maken Wilt u de vrijheid behouden om met het opgebouwde saldo zelf te bepalen of de ingangsdatum valt in het jaar waarin u 65 jaar wordt of dat die samenvalt met uw AOW-leeftijd? Dan is het vooral van belang dat u vanaf 31 december 2013 geen nieuwe stortingen/premies doet op uw huidige rekening respectievelijk polis. Een storting op deze rekening en/of polis bepaalt namelijk uw keuze.
11
Uw voordelen Met advies over uw lijfrente-uitkering van VvAA bent u zeker van: • Persoonlijk advies
Onze adviseurs kennen uw wereld. Zo bent u verzekerd van gespecialiseerd advies
afgestemd op uw beroepsgroep. •
De meest passende lijfrente voor u
Iedere situatie is weer anders. Om per situatie het juiste aanbod aan te kunnen bieden, werkt VvAA nauw samen met verschillende aanbieders van financiele producten zoals banken, verzekeraars en (beheerders) van beleggingsinstellingen. • Transparant en duidelijk tarief U betaalt een vast tarief voor advies en bemiddeling van uw lijfrente.
Hebt u vragen? We kunnen ons goed voorstellen dat deze ingewikkelde materie voor u de nodige vragen oproept. In de meeste gevallen gaat het immers om een flink opgebouwd kapitaal dat u uiteraard zo goed mogelijk wilt aanwenden. Daarom adviseren we onze leden deskundig en met plezier. Hebt u vragen? Belt u dan met één van onze adviseurs op 030 247 48 75. U kunt ons ook bereiken via
[email protected].
03.03.0001_09
Wij zijn u graag van dienst met informatie en advies.
Bezoekadres Orteliuslaan 750 3528 BB Utrecht
Postadres Postbus 8153 3503 RD Utrecht
Maart 2014