HET KMO-RAPPORT VLAANDEREN

Editie 2012

HET KMO-RAPPORT VLAANDEREN De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld

Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld

UNIZO-Studiedienst Graydon Belgium nv, Departement Research & Development december 2012

Uitgave van UNIZO vzw & Graydon Belgium nv

Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator Onderzoek)

Begeleidingscomité en databronnen Peter Thijs (Programmatie) Aimé Le Roy (Research & Development) Johan Bortier (Directeur UNIZO-Studiedienst) Eric Van den Broele (Senior Manager Research & Development Graydon Belgium nv)

Contact Secretariaat UNIZO-Studiedienst

Graydon Belgium nv

Spastraat 8, 1000 Brussel

Uitbreidingstraat 84-b1

Tel: 02 238 05 31

Tel: 03 280 88 55

Fax: 02 238 07 94

Fax: 03 280 88 99

[email protected]

[email protected]

www.unizo.be www.graydon.be

Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd mits dubbele bronvermelding “Graydon Belgium - UNIZO”. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn ontwikkeld op basis van de Graydon-databanken. De verwerking ervan gebeurde door de UNIZO-Studiedienst. Uitgevers, informatieverstrekker noch auteurs kunnen aansprakelijk gesteld worden voor mogelijke onnauwkeurigheden. De uiteindelijke interpretatie van de gegevens is voor rekening van de lezer.

5

KMO-rapport Vlaanderen 2012

Inhoud Inleiding 8 1. Methodologie

10

2. De KMO in cijfers

12

2.1 Evolutie aantal KMO’s in België

12

2.2 KMO’s volgens leeftijdscategorie

13

2.3 KMO’s volgens juridische vorm

14

2.4 KMO’s volgens sector

15

2.5 KMO’s volgens tewerkstellingsklassen

17

3. Financiële ratio’s van de Vlaamse ondernemingen

18

3.1 Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten

18

3.2 Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen

20

3.3 Algemene schuldgraad

21

3.4 Graad van financiële onafhankelijkheid

23

3.5 Dekking vreemd vermogen door cashflow

25

3.6 Liquiditeit

26

3.7 FiTo®-meter van de Vlaamse KMO

28

6


4. Andere financieel-economische gegevens van de Vlaamse KMO’s

30

4.1 Aantal dagen leverancierskrediet

30

4.2 Aantal dagen klantenkrediet

31

4.3 Investeringen in materiële vaste activa

33

4.4 Bedrijfsresultaat en aandeel verlieslatende bedrijven

35

4.5 Eigen vermogen

36

5. Multiscore van de Vlaamse KMO

39

6. Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren

44

7. Conclusie

46

Financiële ratio’s van de Vlaamse KMO-vennootschappen (FiTo®-meter)

46

Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren

49

Lijst van afkortingen

51

Lijst van tabellen en grafieken

51

Tabellen 51 Grafieken 52

Bijlagen 53 Bijlage 1: Sectorindeling UNIZO

54

Bijlage 2: Overzicht aantallen KMO’s per sector

56

Bijlage 3: Provinciale fiches

58

7


Inleiding Het KMO-Rapport Vlaanderen is dit jaar aan een vijfde editie

prestaties van de eenmanszaken. De cijfers voor de vennoot-

toe. Hoewel het rapport ieder jaar verder evolueert blijft de

schappen zijn hoofdzakelijk gebaseerd op de gegevens uit de

hoofddoelstelling voor UNIZO en Graydon dezelfde als bij de

jaarrekeningen. Daarnaast beschikt Graydon Belgium nv ook

start in 2008, namelijk het in kaart brengen van de financieel-

over een eigen kwalitatief instrument, namelijk de multiscore.

economische gezondheid van de Vlaamse KMO’s over een

De multiscore wenden we aan om de financieel-economische

langere periode. Dit rapport focust op de periode van 2002 tot

toestand van enerzijds de vennootschappen én anderzijds de

en met 2011 voor alle data die we uit de jaarrekeningen halen.

eenmanszaken in beeld te brengen.

De cijfers in verband met de multiscore hebben eveneens betrekking op de periode van 2002 tot 2011 en geven telkens

In een eerste deel geven we een cijfermatig overzicht van het

de situatie weer op 31 december van het desbetreffende jaar.

aantal KMO’s in België opgesplitst volgens regio. Het absolute

De cijfers zijn in eerste instantie interessant voor de onder-

KMO’s volgens leeftijdscategorie, volgens juridische vorm,

nemer zelf die zich kan positioneren ten opzichte van andere KMO’s binnen een specifieke sector en de totale KMOpopulatie in Vlaanderen. Daarnaast is het rapport ook een informatiebron voor diverse actoren die aan de hand van een

aantal KMO’s wordt van naderbij bekeken, alsook het aantal volgens sector en volgens tewerkstellingsklassen. We maken eveneens het onderscheid tussen KMO-vennootschappen en eenmanszaken. Samen vormen deze de groep van de KMO’s.

uitgebreid pakket cijfermateriaal, de financieel-economische

In een tweede deel bekijken we een aantal financieel-eco-

gezondheidstoestand van de Vlaamse KMO’s van naderbij

nomische parameters van de KMO-vennootschappen (dus

willen bekijken en opvolgen.

zonder de eenmanszaken). Deze worden op het einde van

De cijfers in het KMO-Rapport werden afgesloten op 20 november 2012. Op dat ogenblik waren 98% van de jaarrekeningen voor 2011 beschikbaar.

het hoofdstuk samengevat in een allesomvattende indicator: de FiTo®-score. De FiTo®-score werd op basis van jarenlang en nauwgezet onderzoek ontwikkeld door professor emeritus Hubert Ooghe (Universiteit Gent en Vlerick Leuven Gent

We bekijken zowel de financieel-economische gezondheid

Management School) in nauwe samenwerking met Graydon

van de vennootschappen tot en met 50 werknemers alsook de

Belgium nv. De score wordt berekend op basis van acht uitge-

8


werkte ratio’s die in een evenwichtige verhouding tot elkaar

taat en het aandeel verlieslatende bedrijven en tot slot het

worden geplaatst. Samen geven ze een duidelijk beeld over

eigen vermogen. Deze vijf parameters dragen – naast de

het al dan niet bestaan van financiële consistentie binnen de

eerder bekeken financiële ratio’s – er toe bij om een correct

onderneming. De verschillende ratio’s die in de berekening

beeld te krijgen van de financieel-economische gezondheid

worden opgenomen omvatten de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten, de nettorendabiliteit

van de KMO-vennootschappen.

van de bedrijfsactiva voor belastingen, de nettorendabiliteit

In het vierde deel bekijken we de multiscore voor de Vlaamse

van het eigen vermogen na belastingen, de graad van zelf-

KMO’s. De multiscore is een kwalitatieve analyse van Graydon

financiering, de graad van financiële onafhankelijkheid, de

om de financieel-economische gezondheid van de Vlaamse

korte termijn financiële schuldgraad, de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en tot slot de nettokas-

vennootschappen én eenmanszaken in beeld te brengen.

ratio. De ratio’s worden ook apart in dit rapport verwerkt, met

Tot slot bekijken we beknopt hoe het gesteld is met de finan-

uitzondering van de nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva

ciële gezondheid van de 5 sectoren die in 2011 het meeste

voor belastingen en de nettokasratio.

startende bedrijven liet optekenen.

We bekijken telkens eerst een aantal financieel-economische

Een bijkomende nieuwigheid ten opzichte van de vorige

parameters afzonderlijk voor Vlaanderen, Brussel en Wallonië voor alle KMO-vennootschappen. Daarna bekijken we de ratio voor iedere sector afzonderlijk voor het totaal van de Vlaamse KMO-vennootschappen. In een derde deel nemen we nog vijf andere financieeleconomische parameters onder de loep, namelijk het aantal dagen leverancierskrediet, het aantal dagen klantenkrediet,

edities van het KMO-Rapport bestaat er in dat we voor elke Vlaamse provincie en Brussel een aparte fiche met cijfers hebben opgenomen in bijlage. Op die manier kunnen bedrijven en sectoren zich ook positioneren ten opzichte van de specifieke situatie in de eigen regio of ten opzichte van de andere regio’s.

de investeringen in materiële vaste activa, het bedrijfsresul-

9


1. Methodologie Het KMO-Rapport Vlaanderen wordt samengesteld aan de hand van gegevens die door Graydon Belgium nv verzameld worden. De basisdatabank van Graydon bevat alle Belgische actieve, passieve en slapende BTW-nummers (sinds juni 2004 de ondernemingsnummers). Anno 2012 betekent dit ongeveer 2.300.000 BTW-nummers waarvan ruim 1.180.000 actieve ondernemingsnummers (vennootschappen, eenmanszaken, parastatalen en VZW’s). De ondernemingsnummers worden van bij het ontstaan doorgegeven vanuit de Kruispuntbank voor Ondernemingen of genoteerd via onder meer de oprichtingsakte. Zowel VZW’s als vrije beroepen, voor zover deze door UNIZO niet als KMO beschouwd worden, zijn niet opgenomen in de cijfers gezien de aard van hun activiteiten. Naast de ondernemingsnummers werkt Graydon actief met de oprichtingsaktes en de lezing van het Belgisch Staatsblad om de accuraatheid van de gegevens verder te verhogen, alsook door bijvoorbeeld contacten te onderhouden met de rechtbanken, BTW administraties en de RSZ. Elke mogelijke financieel-economische informatie die op de Belgische ‘informatiemarkt’ beschikbaar is wordt systematisch en gestructureerd verzameld en verwerkt. Een voortdurende aanvulling van deze informatie via individuele ondernemingsnummers gebeurt hoofdzakelijk op vier niveaus: online communicatie of communicatie via automatische dragers met verschillende officiële instanties, bijvoorbeeld de balansen van de Nationale Bank van België, de lijsten van geregistreerde aannemers,…; aanvulling en correctie van officiële informatie via allerhande publicaties op officieel niveau (Belgisch Staatsblad, protestenbladen, oprichtingsaktes,…); dagdagelijks doornemen van allerhande niet-officiële publicaties zoals dagbladen en tijdschriften; organiseren van een eigen poolingsysteem om op de hoogte te blijven van de meest recente ontwikkelingen (betalingservaringen, pooling ongedekte cheques, gedagvaarden in faling, RSZ-dagvaardingen, samenwerking met incassokantoren,…). De cijfers in dit rapport hebben betrekking op de periode 2002 tot 2011 en werden afgesloten op 20 november 2012. Op dat moment waren 98% van de jaarrekeningen voor 2011 beschikbaar. Alles wat ratio’s en andere afgeleiden uit de jaarrekeningen betreft zijn in die mate beschikbaar om voldoende representatief te zijn voor de volledige KMO-populatie. Cijfers in verband met de multiscore geven de situatie weer van 2002 tot en met 2011. We definiëren een KMO als een onderneming tot 50 werknemers. 1 In deel 2 - de KMO in cijfers - maken we een onderscheid tussen verschillende juridische vormen. Namelijk de NV, BVBA, EBVBA, diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen, de eenmanszaak, de vennootschap onder firma en overige juridische vormen. Onder de categorie ‘overige’ vallen alle andere entiteiten die niet onder de vorige juridische vormen ressorteerden. Deze andere entiteiten zijn onder meer: Europees samenwerkingsverband Europees economisch samenwerkingsverband Landbouwvennootschap Vereniging naar buitenlands recht Stille handelsvennootschap Feitelijke vereniging Vereniging met sociaal oogmerk … In deze vijfde editie hebben we een wijziging doorgevoerd in de sectoropdeling die we hanteren doorheen het rapport. De verschillende gehanteerde sectoren zijn nog steeds gebaseerd op de vernieuwde nacebel nomenclatuur die sinds januari 2008 gebruikt wordt. We baseren ons op de NACE-4 nomenclatuur. De vernieuwde gehanteerde hoofdsectoren bestaan uit de volgende nacebelgroepen: 1

Actieve ondernemingsnummers wijzen op nog bestaande bedrijven. Passieve ondernemingsnummers wijzen op stopgezette bedrijven en zijn

10

belangrijk om de historiek van de cijfers weer te geven. Slapende ondernemingsnummers wijzen op bestaande bedrijven zonder activiteit.


HOOFDSECTOREN DIENSTEN

NACEBELGROEP(EN) 58,59,60,61,62,63,64,65,66,68,70,72,73,74,77,78,79,80,81,82,87,88,90,91,92,93,94,95,96,97,98

BOUW

41,42,43

INDUSTRIE DETAILHANDEL

1,2,3,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,35,36,37,38,39 471,472,473,474,475,476,478,479

HORECA GROOTHANDEL

55,56 462,463,464,465,466,467,469

AUTOMOBIEL

451,452,453,454

TRANSPORT

49,50,51,52,53

VRIJE BEROEPEN**

4773, 69,711,75,86*

ANDERE

45,46*, 47,71,84,85,86*,99

*Niet alle deelactiviteiten behoren tot dezelfde hoofdgroep, bvb. groothandelsactiviteiten (46) overlappen met andere sectoren. **Omwille van het nog steeds volatiele karakter van de historische cijfers met betrekking tot de vrije beroepen, werd verkozen, behalve voor een beperkte groep die uitdrukkelijk wel als KMO wordt beschouwd, hierop geen analyses uit te voeren.

Daarnaast hebben we elk hoofdgroep in een reeks deelactiviteiten gegroepeerd. Voor een meer gedetailleerde sectorindeling verwijzen we naar bijlage 1: sectorindeling. In deel 3 en deel 4 bekijken we een aantal financiële ratio’s en financieel-economische parameters van de KMO’s, die worden beoordeeld op basis van hun mediaanwaarde. Er wordt gebruik gemaakt van de mediaanwaarde in plaats van het gemiddelde omdat op die manier de centrale tendens kan worden weergegeven zonder dat er vertekening wordt veroorzaakt door de extreme waarden van sommige individuele ratio’s. Op het einde van het derde deel worden de verschillende ratio’s samengevat in een allesomvattende indicator: de FiTo®-score. De FiTo-score wordt, zoals eerder aangegeven berekend op basis van acht ratio’s die samen uitdrukking geven aan het al dan niet bestaan van financiële consistentie. Vervolgens wordt de verkregen waarde – als gevolg van een logittransformatie steeds een getal tussen 0 en 1 - gepositioneerd ten opzichte van de referentiepopulatie waardoor voor het individuele bedrijf bepaald wordt welke de kwalitatieve plaats is die zij ten opzichte van haar collega’s inneemt. De individuele bedrijven worden binnen deze studie gebundeld tot sectoren. In deel 5 gaan we de financieel-economische toestand na van de Vlaamse vennootschappen én eenmanszaken aan de hand van de multiscore van Graydon. Deze multiscore geeft een overzicht van de kans op een faillissement en het perspectief op groeipotentieel van de ondernemingen binnen een sector. De multiscore deelt een sector in risicoklassen in. Daarvoor maakt de multiscore gebruik van een multidisciplinaire evaluatie van de gezondheid of ongezondheid van ondernemingen en het mogelijk groeipotentieel er van en wijst deze dan een score toe van 0 tot 100. De volledige score rust op 3 pijlers: Ten eerste zijn er de ‘feiten.’ Dit is een mix van gegevens die Graydon met de grootst mogelijke systematiek in haar databank opneemt (RSZ-dagvaardingen, incassodossiers, ongedekte cheques…). Deze gegevens, in totaal een 80-tal, spelen een essentiële rol in de kredietbeoordeling en worden telkens gewogen naar relevantie, anciënniteit en periodiciteit. Ten tweede verwerkt Graydon de ‘balansen’ van de bedrijven. In samenwerking met de Vlerick Leuven Gent Management School werd eerder vastgesteld welke ratio’s vooral bepalend zijn voor succes en faling van ondernemingen. Deze ratio’s worden ook gewogen naar relevantie en in de scoring geïntegreerd. Deze informatie kan uiteraard niet aangewend worden bij bedrijven die geen publicatieplicht hebben. Daarom wordt voor niet publicatie-plichtige ondernemingen - indien nodig - gebruik gemaakt van ander statistisch materiaal. Concreet betreft het onder andere de sector waarin een onderneming actief is, de leeftijd van een onderneming,… Ten derde zijn er de ‘betalingservaringen.’ Dit zijn gegevens over het betalingsgedrag van ondernemingen verkregen via het eigen informatienetwerk van Graydon. Het betalingsgedrag geeft immers, los van balansen en ander feitenmateriaal, een indicatie van de ‘moraal’ van de onderneming. De multiscore laat op die manier toe om evaluaties te maken over gehele activiteitssectoren en is daarmee een waardevol instrument binnen het kader van dit rapport.

11


2. De KMO in cijfers Het hoofdstuk ‘De KMO in cijfers’ voorziet in een uitgebreid pakket aan cijfermateriaal in verband met KMO’s, zowel de KMOvennootschappen als eenmanszaken2. We bekijken de evolutie van het totaal aantal KMO’s in België en de gewesten voor de periode 2002 tot 2011. Er wordt een overzicht geschetst van het aandeel van KMO-vennootschappen en eenmanszaken volgens leeftijdscategorie binnen het totaal aantal KMO’s volgens gewest in 2011. We gaan ook na wat de evolutie is van het aantal KMO’s volgens juridische vorm per gewest, opnieuw van 2002 tot 2011. Het aantal KMO’s volgens sector en gewest wordt geanalyseerd voor het jaar 2011. Tot slot geven we een overzicht van de ondernemingen volgens tewerkstellingsklassen.

2.1 Evolutie aantal KMO’s in België In Vlaanderen zijn in totaal 559.615 KMO’s (vennootschappen en eenmanszaken tot 50 werknemers) actief in 2011. Dat is 58% van het totaal aantal KMO’s in België. Tussen 2002 en 2011 blijft het aantal KMO’s in Vlaanderen onafgebroken toenemen. In 2011 zijn er ten opzichte van 2002 17% meer KMO’s actief in Vlaanderen. Brussel vertegenwoordigt 12% van het totaal aantal KMO’s in België, Wallonië 27%. Het aantal KMO’s in Brussel neemt tijdens de periode 2002 tot 2011 toe met 20%. In Wallonië is er een stijging met 10%.

Tabel 1: Evolutie aantal KMO’s volgens gewest, 2002-2011

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Vlaanderen

479.786

482.178

487.965

496.246

510.611

524.989

535.655

543.740

552.022

559.615

93.692

93.507

94.584

96.448

99.515

103.699

106.117

107.824

109.948

112.304

239.387

239.084

240.837

243.546

249.187

254.725

257.608

259.094

260.727

262.173

15.987

16.866

17.601

18.716

19.897

21.015

22.169

24.673

27.462

29.878

828.852

831.635

840.987

854.956

879.210

904.428

921.549

935.331

950.159

963.970

Brussel Wallonië Onbekend Federaal

2009

2010

2011

In 2011 is 57% van de KMO-vennootschappen in België gevestigd in Vlaanderen. Ten opzichte van 2002 stijgt het aantal KMOvennootschappen in Vlaanderen met 39%. In Brussel is er een stijging met 25% ten opzichte van 2002 en in Wallonië stellen we een stijging vast met 33%. Het aandeel van de Brusselse en Waalse KMO-vennootschappen in de totale Belgische populatie bedraagt respectievelijk 16% en 22%. Daarnaast is er een groep van KMO-vennootschappen die niet toe te wijzen zijn aan Vlaanderen, Brussel of Wallonië – dit is de groep ‘onbekend’ - met een aandeel van 6% in de cijfers. Het betreft hier voornamelijk bedrijven met een activiteitencentrum in België, maar met maatschappelijke zetel in het buitenland.

Tabel 2: Evolutie aantal KMO-vennootschappen volgens gewest, 2002-2011

Vlaanderen

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011 287.091

206.923

212.404

218.471

225.077

235.010

246.216

257.634

266.607

277.093

Brussel

63.060

63.873

65.037

66.383

68.384

71.196

73.356

75.095

77.008

79.002

Wallonië

85.226

87.644

89.981

92.465

95.671

99.650

103.309

106.200

109.776

113.074

Onbekend Totaal

15.410

16.254

16.925

17.984

19.075

20.155

21.301

23.483

25.775

27.907

370.619

380.175

390.414

401.909

418.140

437.217

455.600

471.385

489.652

507.074

Vlaanderen telt ruim 272.000 eenmanszaken in 2011. In aantal is dit een status quo ten opzichte van 2002. Het aantal eenmanszaken kent dan ook een wisselend verloop. Tussen 2002 en 2004 daalt het aantal eenmanszaken in Vlaanderen met ruim 3.000. Vanaf 2005 tot 2007 stellen we opnieuw een stijging vast van het aantal eenmanszaken met ruim 9.000. Van 2007 tot 2011 daalt het aantal eenmanszaken opnieuw met ruim 6.000. In Brussel is er een algemene stijging van het aantal eenmanszaken met 9% over de periode 2002-2011. In Wallonië is er over dezelfde periode een daling van het aantal eenmanszaken met 3%. Vlaanderen telt 60% van de Belgische eenmanszaken, Brussel 7% en Wallonië 33%. 2

De basis voor de cijfers zijn de ruim 1 miljoen actieve ondernemingsnummers in de databank van Graydon. We bekomen de eigenlijke KMO-cijfers door aftrek van de ondernemingen vanaf 50 werknemers en aftrek van VZW’s.

12


Uit de cijfers van het aantal KMO-vennootschappen en het aantal eenmanszaken blijkt dat het aandeel van de KMOvennootschappen in elk gewest aan belang wint en dat het aandeel van de eenmanszaken overal daalt. Vanaf 2010 zijn er in Vlaanderen zelfs voor het eerst meer KMO-vennootschappen dan eenmanszaken.

Tabel 3: Evolutie aantal eenmanszaken volgens gewest, 2002-2011

Vlaanderen Brussel Wallonië Onbekend Totaal

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

272.863

269.774

269.494

271.169

275.601

278.773

278.021

277.133

274.929

272.524

30.632

29.634

29.547

30.065

31.131

32.503

32.761

32.729

32.940

33.302

154.161

151.440

150.856

151.081

153.516

155.075

154.299

152.894

150.951

149.099

577

612

676

732

822

860

868

1.190

1.687

458.233

451.460

450.573

453.047

461.070

467.211

465.949

463.946

460.507

1.971 456.896

2.2 KMO’s volgens leeftijdscategorie3 In 2011 is bijna de helft (47%) van de KMO-vennootschappen in België jonger dan 10 jaar. Zowat 45% van de KMOvennootschappen is tussen de 10 en 50 jaar. De overige 9% van de KMO’s is ouder dan 50 jaar. Er is geen wezenlijk verschil tussen de drie gewesten.

Tabel 4: Aandeel van KMO-vennootschappen volgens leeftijdscategorie en gewest, 2011 0-4 jaar

5-9 jaar

10-19 jaar

20-29 jaar

30-39 jaar

40-49 jaar

+ 50 jaar

Totaal

Vlaanderen

29%

19%

26%

17%

5%

2%

2%

100%

Brussel

29%

18%

23%

18%

5%

3%

4%

100%

Wallonië

29%

19%

24%

19%

5%

2%

3%

100%

Federaal

30%

17%

25%

14%

5%

1%

9%

100%

In 2011 is 46% van de eenmanszaken in België jonger dan 10 jaar. Brussel heeft in vergelijking met het Belgische cijfer een groter aandeel van jonge eenmanszaken met 58%. 41% van het totaal aantal eenmanszaken in België is ouder dan 10 jaar en jonger dan 50 jaar. Brussel kent een lager aandeel (33%) van eenmanszaken tussen de 10 en 50 jaar, ten opzichte van het totaal. 13% van de eenmanszaken in België, Vlaanderen en Wallonië is ouder dan 50 jaar. In Brussel ligt dit cijfer met 9% iets lager in vergelijking met de rest van het land.

Tabel 5: Aandeel van eenmanszaken volgens leeftijdscategorie en gewest, 2011 0-4 jaar

5-9 jaar

10-19 jaar

20-29 jaar

30-39 jaar

40-49 jaar

+ 50 jaar

Totaal

Vlaanderen

29%

17%

23%

12%

5%

1%

13%

100%

Brussel

40%

18%

16%

10%

6%

1%

9%

100%

Wallonië

29%

15%

23%

13%

5%

1%

13%

100%

Federaal

30%

16%

22%

12%

5%

1%

13%

100%

3

Bedrijven die overgaan van éénmanszaak naar vennootschapsvorm verwerven een nieuw ondernemingsnummer en worden als nieuw bedrijf beschouwd. Indien daarentegen een reeds bestaande vennootschapsvorm wijzigt, behoudt die het ondernemingsnummer.

13


2.3 KMO’s volgens juridische vorm De belangrijkste juridische vorm voor KMO’s in Vlaanderen is nog steeds met voorsprong de eenmanszaak, ook al is het aandeel ervan gezakt binnen het totaal van de KMO-populatie van 57% in 2002 tot 49% in 2011. De tweede belangrijkste juridische vorm, de BVBA, neemt daarentegen in belang toe. In 2002 hadden 24% van de KMO’s een BVBA als juridische vorm, in 2011 is dit aandeel gestegen tot 29%. Ook de EBVBA kent een stijging van het aandeel over de periode 2002-2011 en neemt een aandeel van 5% voor haar rekening. Het aandeel van de NV’s zakt lichtjes van 13% tot 10% over de periode 2002-2011.

Tabel 6: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens juridische vorm, 2002-2011 Juridische vorm

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

61.348

60.967

60.540

59.877

59.562

59.133

58.341

57.441

56.595

55.684

BVBA

116.493

119.127

122.354

126.297

132.287

138.832

145.134

149.632

154.968

159.749

EVBA

5.390

7.959

10.199

12.075

14.299

16.850

19.521

21.739

24.275

26.766

NV

Div. Comm. en Coöp. Venn..

12.252

12.475

12.870

13.324

14.214

15.326

16.893

18.613

20.512

22.783

272.863

269.774

269.494

271.169

275.601

278.773

278.021

277.133

274.929

272.524

VOF

3.035

3.341

3.767

4.356

5.099

6.019

7.189

8.313

9.516

10.608

Overige

8.405

8.535

8.741

9.148

9.549

10.056

10.556

10.869

11.227

11.501

479.786

482.178

487.965

496.246

510.611

524.989

535.655

543.740

552.022

559.615

Eenmanszaken

Totaal

In Brussel heeft de BVBA aan belang gewonnen ten opzichte van 2002 (31%) en neemt anno 2011 de belangrijkste plaats in met een aandeel van 36%. In 2002 was de eenmanszaak nog de belangrijkste juridische vorm met een aandeel van 33%. Dit aandeel zakte echter tot 30% in 2011. De EBVBA neemt dan weer in belang toe met een aandeel van 7% in 2011. De NV kent een daling van het aandeel van 20% in 2002 tot 15% in 2011. De diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen dalen licht ten opzichte van 2002 en komen uit op een aandeel van 7% in 2011.

Tabel 7: Evolutie KMO’s in Brussel volgens juridische vorm, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

NV

Juridische vorm

18.805

18.482

18.139

17.839

17.695

17.645

17.459

17.038

16.685

16.287

BVBA

29.234

29.595

30.447

31.511

32.967

34.834

36.268

37.496

38.781

40.135

EVBA

2.145

2.965

3.635

4.098

4.625

5.339

5.908

6.506

7.053

7.496

Div. Comm. en Coöp. Venn..

7.201

7.122

7.043

7.025

7.078

7.189

7.357

7.552

7.789

8.029

30.632

29.634

29.547

30.065

31.131

32.503

32.761

32.729

32.940

33.302

299

308

312

335

363

394

436

480

530

593

Eenmanszaken VOF Overige

5.376

5.401

5.461

5.575

5.656

5.795

5.928

6.023

6.170

Totaal

93.692

93.507

94.584

96.448

99.515

103.699

106.117

107.824

109.948

6.462 112.304

De eenmanszaak als juridische vorm verliest ook in Wallonië terrein. In 2002 was de eenmanszaak nog goed voor 64% van het totaal, in 2011 is dit aandeel gezakt tot 57%. De meeste andere juridische vormen behouden ten opzichte van 2002 eenzelfde aandeel in het totaal. Enkel de BVBA en de EBVBA winnen duidelijk terrein. De BVBA heeft in 2002 een aandeel van 18%, in 2011 is dit opgelopen tot 24%. De EBVBA wint 4 procentpunt ten opzichte van 2002 en haalt een aandeel van 5% in 2011.

Tabel 8: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens juridische vorm, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

NV

Juridische vorm

22.876

22.964

22.874

22.732

22.518

22.319

21.985

21.645

21.307

20.827

BVBA

43.905

44.967

46.263

47.943

50.210

52.825

55.163

56.977

59.336

61.576

EVBA

2.951

4.145

5.145

5.910

6.742

7.815

8.935

9.904

10.848

11.772

Div. Comm. en Coöp. Venn.. Eenmanszaken

14

Totaal


10.409

10.413

10.438

10.422

10.463

10.617

10.868

11.099

11.414

11.713

154.161

151.440

150.856

151.081

153.516

155.075

154.299

152.894

150.951

149.099

260.727

262.173

239.387

239.084

240.837

243.546

249.187

254.725

257.608

259.094

Juridische vorm VOF Overige Totaal

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

559

568

609

662

746

851

968

1.100

1.251

1.431

4.526

4.587

4.652

4.796

4.992

5.223

5.390

5.475

5.620

5.755

260.727

262.173

239.387

239.084

240.837

243.546

249.187

254.725

257.608

259.094

2.4 KMO’s volgens sector In dit gedeelte wordt de verhouding tussen de verschillende hoofdsectoren weergegeven in elk gewest. De categorie “Andere/ niet gekend” bevat een reeks ondernemingen wiens activiteit onbekend is, ondernemingen wiens activiteit niet bij de hoofdsectoren kon worden ingedeeld en tenslotte ook de vrije beroepen voor zover zij als KMO’s beschouwd werden. Bijlage 2 geeft een volledig overzicht van de aantallen per (sub)sector en per gewest. In 2011 is 31% van de KMO’s in Vlaanderen te situeren binnen de dienstensector. Daarna komen de bouwsector en de industrie elk met een aandeel van respectievelijk 13% en 12%. De detailhandel komt op een vierde plaats met een aandeel van 9%. De horeca heeft een aandeel van 6%, de groothandel komt op 5%. Zowel de transportsector als de automobielsector halen elk een aandeel van 3%.

Grafiek 1: Aantal KMO’s in Vlaanderen volgens sector, 2011

AUTOMOBIEL

14374

TRANSPORT

14473

GROOTHANDEL

28231

HORECA

32966

DETAILHANDEL

50814

INDUSTRIE

64805

BOUW

70644

ANDERE/NIET GEKEND

112286

DIENSTEN

171022

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

160000

180000

Ook in Brussel haalt de dienstensector het hoogste aandeel met 33%. Op de tweede en derde plaats komen de bouwsector en de detailhandel met een aandeel van respectievelijk 10% en 9%. Daarna volgen de sectoren horeca (6%), groothandel (4%), industrie (3%), transport (3%) en automobiel (3%).

15


Grafiek 2: Aantal KMO’s in Brussel volgens sector, 2011

AUTOMOBIEL

2025

TRANSPORT

2902

INDUSTRIE

3924

GROOTHANDEL

4667

HORECA

6410

DETAILHANDEL

9713

BOUW

10853

ANDERE/NIET GEKEND

34555

DIENSTEN

37255

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

Net als in Vlaanderen en Brussel is de dienstensector de grootste in Wallonië met een aandeel van 27%. De industrie komt op de tweede plaats met 13%, van nabij gevolgd door de bouw met 12%. De detailhandel haalt een aandeel van 10%, de horeca haalt 6%. Tot slot haalt de transportsector een aandeel van 4%, de groothandel 3% en de automobiel 2%.

Grafiek 3: Aantal KMO’s in Wallonië volgens sector, 2011

TRANSPORT

4696

AUTOMOBIEL

7910

GROOTHANDEL

8372

HORECA

16431

DETAILHANDEL

26899

BOUW

31858

INDUSTRIE

33453

ANDERE/NIET GEKEND

61009

DIENSTEN

71545

0

16


10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

2.5 KMO’s volgens tewerkstellingsklassen In Vlaanderen hebben bijna 478.000 KMO’s (vennootschappen of eenmanszaken) geen werknemers in dienst of 85% van alle Vlaamse KMO’s. 12% van de KMO’s hebben 1 tot 9 mensen in dienst, 1% heeft 10 tot 49 mensen in dienst. Het aantal bedrijven zonder werknemers is het sterkst gestegen over de periode 2002-2011 (+ 18%). Het aantal bedrijven dat 5 tot 9 mensen te werk stelt groeide met 12% sinds 2002. Het aantal bedrijven dat 1 tot 4 personeelsleden heeft groeide met 10%.

Tabel 9: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 personeelsleden

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

geen

405.215

406.280

410.321

417.330

429.760

442.517

452.236

459.774

467.506

477.848

1 tot 4

48.228

49.247

50.725

51.555

53.015

53.906

54.393

55.021

55.431

53.290

5 tot 9

12.964

13.265

13.404

13.820

14.002

14.489

14.750

14.858

15.007

14.573

10 tot 19

7.827

7.882

8.006

7.995

8.146

8.243

8.373

8.362

8.328

8.253

20 tot 49

5.552

5.504

5.509

5.546

5.688

5.834

5.903

5.725

5.750

5.651

479.786

482.178

487.965

496.246

510.611

524.989

535.655

543.740

552.022

559.615

Totaal

In Brussel zijn er ongeveer 98.000 KMO’s zonder werknemers. Dat is 87% van het totaal aantal KMO’s in Brussel. 9% van de Brusselse KMO’s stelt 1 tot 4 mensen te werk. 4.602 Brusselse KMO’s of 4% van het totaal aantal KMO’s in Brussel stelt 5 tot 49 mensen te werk.

Tabel 10: Evolutie KMO’s in Brussel volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

geen

personeelsleden

78.220

77.949

78.894

80.742

83.696

87.793

90.204

91.990

94.315

98.046

1 tot 4

10.346

10.532

10.677

10.764

10.806

10.809

10.772

10.794

10.724

9.656

5 tot 9

2.468

2.447

2.456

2.395

2.444

2.488

2.513

2.498

2.431

2.263

10 tot 19

1.493

1.436

1.424

1.438

1.472

1.476

1.486

1.437

1.393

1.325

20 tot 49

1.165

1.143

1.133

1.109

1.097

1.133

1.142

1.105

1.085

1.014

93.692

93.507

94.584

96.448

99.515

103.699

106.117

107.824

109.948

Totaal

112.304

Het aantal KMO’s in Wallonië dat geen mensen te werk stelt, loopt in 2011 op tot ruim 228.000 of 87% van alle KMO’s in Wallonië. 11% van de Waalse KMO’s stelt tussen 1 en 9 mensen te werk, 2% stelt tussen 10 en 49 mensen te werk. De bedrijven met 20 tot 49 werknemers groeiden het sterkst sinds 2002 (+14%). Het aantal bedrijven met 5 tot 9 werknemers nam toe met 12%. Het aantal eenmanszaken groeide met 10% sinds 2002.

Tabel 11: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

geen

personeelsleden

208.418

207.509

208.366

210.499

215.266

220.146

222.455

223.504

224.875

228.271

1 tot 4

20.350

20.830

21.511

21.938

22.498

22.788

23.145

23.536

23.782

22.083

5 tot 9

5.405

5.481

5.610

5.624

5.840

6.001

6.109

6.209

6.201

6.063

10 tot 19

3.161

3.199

3.279

3.366

3.352

3.489

3.525

3.505

3.498

3.413

20 tot 49

2.053

2.065

2.071

2.119

2.231

2.301

2.374

2.340

2.371

2.343

239.387

239.084

240.837

243.546

249.187

254.725

257.608

259.094

260.727

262.173

Totaal

17


3. Financiële ratio’s van de Vlaamse ondernemingen Om de financieel-economische toestand van de Vlaamse KMO-ondernemingen in beeld te brengen analyseren we verschillende ratio’s gebaseerd op gegevens uit de jaarrekeningen van de ondernemingen. De financiële gegevens slaan enkel op vennootschappen en dus niet op eenmanszaken. We bekijken de productiviteit (bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten), de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, de solvabiliteit, de graad van financiële onafhankelijkheid, de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en de liquiditeit. Tevens maken we gebruik van de eerder besproken FiTo®-meter, die een goede indicator is voor de globale financiële gezondheid van een onderneming of een groep van ondernemingen. We geven voor de verschillende ratio’s en de FiTo®-meter telkens het cijfer volgens regio en volgens sector. De verkregen ratio’s worden telkens weergegeven op basis van hun mediaanwaarden in plaats van gemiddelde waarden om zo de centrale tendens te kunnen weergeven zonder dat er vertekening optreedt, veroorzaakt door mogelijke uitzonderlijke en individuele extreme waarden.

3.1 Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten De ratio bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten geeft weer in welke mate de bruto toegevoegde waarde de personeelskosten overtreft en is een maatstaf voor de productiviteit van een onderneming. Als de ratio kleiner is dan 100% betekent dit dat de toegevoegde waarde niet toereikend is om de gemaakte personeelskosten te kunnen dekken. Grafiek 4 geeft de evolutie weer van de mediaanwaarde van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten van de KMO’s in België per regio van 2002 tot 2011. In 2011 is de mediaanwaarde van Vlaanderen gelijk aan 175%, wat een status quo is ten opzichte van het voorgaande jaar. In 2007 haalde de ratio een maximale waarde van 180%. Brussel kent een minimale daling van het productiviteitscijfer ten opzichte van het voorgaande jaar en haalt nu een waarde van 147%. Brussel blijft ook het gewest met de laagste productiviteit. Wallonië haalt een productiviteitsniveau van 164%. Dat is een lichte daling ten opzichte van de het voorgaande jaar. Wallonië haalde het beste resultaat in 2007 met 168%. Alle regio’s kennen een gelijkaardige evolutie van het productiviteitsniveau gedurende het voorbije decennium. Van 2002 tot 2007 stijgt de productiviteit onafgebroken in alle regio’s. In 2008 en 2009 zien we een daling van het cijfer om dan in 2010 opnieuw te stijgen. In 2011 blijft de productiviteit op een gelijkaardig niveau als dat van 2010. Grafiek 4: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten (%) van de KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) 185% 180% 175%

170% 165% 160% 155% 150%

145% 140% Vlaanderen

18

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

169,7%

170,7%

173,6%

174,8%

176,0%

179,5%

175,1%

170,2%

174,7%

175,0%

Brussel

146,8%

146,7%

147,3%

147,8%

149,9%

151,8%

147,4%

143,3%

147,6%

147,0%

Wallonie

163,6%

163,6%

165,8%

166,1%

165,8%

168,4%

162,9%

162,2%

165,2%

164,3%

Federaal

165,0%

165,6%

168,1%

169,0%

170,0%

173,1%

168,1%

164,7%

168,8%

168,7%


Tabel 12 geeft de evolutie van de mediaanwaarde weer van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten van de KMO’s per sector in Vlaanderen voor 2011. Uit de tabel blijkt dat de dienstensectoren de meeste toegevoegde waarde creëren in verhouding tot de personeelskosten in 2011 (181%). Binnen de dienstensector scoort de immobiliënsector het hoogst met 227%. Op de tweede plaats komt de agro-industrie met 224%, gevolgd door de sector kunst, amusement en recreatie met 216%. Binnen de hoofdgroep horeca (157%) valt het grote verschil op tussen de subsector verschaffers van accommodatie (190%) en de subsector eet- en drinkgelegenheden (154%). Als hoofdgroep komt de groothandel op de tweede plaats met 175%, van nabij gevolgd door de detailhandel met 173%. Gemiddeld over de laatste 10 jaar haalt de agro-industrie het hoogste productiviteitscijfer met 233%, gevolgd door de sector banken en holdings met 228%. De verzekeringssector laat over de periode 2002-2011 de meest positieve evolutie optekenen (+25 procentpunt). Ook de immobiliënsector kent een sterk positieve evolutie over deze periode (+23 procentpunt). De meest negatieve evoluties op het vlak van productiviteit stellen we vast bij de sector banken & holdings (-27 procentpunt) en de verschaffers van accommodatie (-21 procentpunt). In 2011 vinden we de laagste niveaus van productiviteit terug in de IT-sector (148%) en de maatschappelijke dienstverlening (126%). Gemiddeld over de laatste 10 jaar scoort de sector maatschappelijke dienstverlening het slechtst met 123%, gevolgd door de IT-sector met 146%.

Tabel 12: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan) 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

178

179

186

186

183

189

181

172

179

181

Financiële diensten: banken, holdings Financiële diensten: Verzekeringen, pensioenfondsen Zakelijke diensten

235

234

260

262

222

228

217

214

198

208

176

178

196

202

204

201

189

196

204

201

171

170

178

177

174

182

174

164

171

170

Immobiliën

204

216

225

228

229

232

225

214

227

227

Communicatie

164

160

168

176

166

166

164

166

166

171

IT

139

140

149

150

149

152

148

139

145

148

Handelsbemiddeling

190

179

186

183

185

185

181

166

181

183

Diensten aan personen

160

158

159

160

156

158

153

151

149

151

Maatschappelijke dienstverlening

121

131

129

124

122

140

116

106

114

126

Kunst, amusement en recreatie

230

222

222

216

218

225

215

211

220

216

BOUW Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten Weg- en waterbouw

146

149

151

154

155

161

161

159

161

161

140

144

145

150

149

154

153

154

157

151

148

147

151

150

156

157

163

157

152

159

Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden

149

152

153

156

157

163

163

161

163

164

INDUSTRIE

162

163

163

165

163

172

167

161

166

167

Industrie: agro

234

237

224

235

238

234

235

227

247

224

Industrie: voedingsmiddelen

179

177

179

176

171

178

173

173

172

171

Industrie: overige

151

152

153

155

154

163

158

152

155

157

Drukkerijen en grafische bedrijven

169

172

171

171

171

177

174

162

164

169

DETAILHANDEL

179

179

182

181

181

183

175

172

174

173

Detailhandel excl. automobielsector

179

179

182

181

181

183

175

172

174

173

HORECA

165

159

157

159

156

157

153

149

159

157

Verschaffen van accommodatie

211

204

206

210

196

201

201

186

191

190

Eet- en drinkgelegenheden

161

155

153

155

153

154

149

146

156

154

GROOTHANDEL

171

172

175

179

180

183

179

170

174

175

Groothandel excl. automobielsector

171

172

175

179

180

183

179

170

174

175

AUTOMOBIEL

166

164

168

166

169

174

169

165

171

170

Automobielsector

166

164

168

166

169

174

169

165

171

170

TRANSPORT

161

159

159

157

155

162

157

153

153

153

Vervoer te land, te water en lucht

162

160

159

155

155

162

156

154

153

152

Vervoer logistiek

159

157

162

161

157

165

163

150

154

157

19


3.2 Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen geeft weer hoeveel rendement een onderneming genereert in verhouding tot het ingezette eigen vermogen. Het is een graadmeter die het rendement van de geïnvesteerde middelen meet. Hoe hoger de nettorendabiliteit, hoe meer de geïnvesteerde middelen opbrengen. De nettorendabiliteit van een bedrijf wordt best vergeleken met andere bedrijven in eenzelfde sector aangezien deze sterk kunnen verschillen omwille van de aard van de sector. In Vlaanderen kent de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen een continue stijging van 5,7% in 2002 tot 9,7% in 2007. In 2008 en 2009 daalt de nettorendabiliteit dan om vanaf 2010 opnieuw te stijgen tot 8,8% in 2011. Een gelijkaardige evolutie zien we in de andere regio’s. Opvallend is wel dat Wallonië de laatste drie jaar een hoger rendabiliteitcijfer neerzet in vergelijking met Vlaanderen. In 2011 haalt Wallonië een rendabiliteitcijfer van 9,4% ten opzichte van 8,8% in Vlaanderen. Daarnaast zien we dat Brussel te kampen heeft met een structureel lagere nettorendabiliteit in vergelijking met Vlaanderen en Wallonië.

Grafiek 5: Evolutie nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen van KMO’s in België per regio, 2000-2011 (mediaan) 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

5,7%

6,8%

7,9%

8,2%

8,9%

9,7%

8,6%

7,5%

8,1%

8,8%

Brussel

3,7%

4,4%

5,4%

6,0%

6,9%

7,7%

6,5%

5,9%

6,9%

7,6%

Wallonie

5,2%

6,7%

7,6%

7,9%

8,6%

9,5%

8,5%

8,1%

8,6%

9,4%

Federaal

5,3%

6,4%

7,5%

7,9%

8,6%

9,5%

8,3%

7,5%

8,1%

8,8%

De hoogste rendabiliteitcijfers vinden we in de sectoren IT (15,8%) en gespecialiseerde bouwwerken (11,6%). De bouwsector scoort als hoofdgroep ook het best met een rendabiliteitcijfer van 9,9%, gevolgd door de dienstensectoren met 9,7%. De grootste stijging van het rendabiliteitcijfer zien we bij de sectoren maatschappelijke dienstverlening (+7,4 procentpunt) en weg- & waterbouw (+4,5 procentpunt). Gemiddeld over de laatste 10 jaar haalt de IT-sector het hoogste rendabiliteitcijfer met 13,8%, gevolgd door de sector gespecialiseerde bouwwerken (10,6%) en de sector communicatie (9,8%). De laagste rendabiliteitcijfers vinden we terug in de agro-sector (4,7%) en bij de verschaffers van accommodatie (3,7%). Drie sectoren hebben in 2011 een lager rendabiliteitcijfer ten opzichte van 2002. De verschaffers van accommodatie scoren 0,6 procentpunt slechter. De sector vervoer over land, water en lucht scoort 0,5 procentpunt slechter. Tot slot haalt ook de voedingsindustrie een lager cijfer in 2011 ten opzichte van 2002 (-0,1 procentpunt). Gemiddeld over de laatste 10 jaar halen de verschaffers van accommodatie het laagste rendabiliteitcijfer van 3,9%. Ook de sectoren maatschappelijke dienstverlening (4,4%) en de agro-industrie (5,2%) scoren relatief laag.

20


Tabel 13: Evolutie Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

5,9

7,0

8,4

8,8

9,5

10,0

9,3

7,8

8,4

9,7


3,6

5,5

6,7

7,3

8,8

8,9

5,4

5,4

4,7

5,7

5,9

7,6

10,0

10,4

11,1

12,3

9,7

8,5

9,2

9,9

5,6

6,7

8,1

8,4

8,9

9,5

8,5

6,5

7,2

8,6

Immobiliën

5,1

6,0

7,3

8,1

8,6

9,1

8,6

7,7

8,0

9,1

Communicatie

6,7

9,5

12,5

12,3

11,9

11,2

9,6

5,7

8,4

10,5

IT

11,8

11,8

13,2

13,0

14,1

15,3

15,8

12,9

14,0

15,8

Handelsbemiddeling

7,8

8,2

9,7

9,0

10,4

11,1

9,9

7,7

8,3

9,8


5,7

6,3

7,9

7,8

8,4

8,8

7,6

7,8

7,2

8,7


1,6

4,8

4,0

6,2

5,0

4,6

4,4

1,6

3,0

8,9


4,1

6,3

5,9

6,5

7,4

7,8

6,9

5,4

6,8

7,2


6,5

8,1

9,3

9,7

10,5

11,7

10,6

9,0

9,1

9,9

4,4

6,1

7,2

7,8

8,1

8,6

7,1

6,2

6,5

6,3

5,6

7,4

8,1

9,2

11,7

12,4

11,8

9,0

7,8

10,1


7,6

9,2

10,2

10,6

11,3

13,1

12,0

10,2

10,1

11,6

INDUSTRIE

5,2

6,1

7,2

7,7

8,5

9,3

7,4

5,6

6,4

7,2

Industrie: agro

3,6

5,4

4,8

6,3

7,6

5,9

4,6

4,5

5,1

4,7


7,1

7,2

8,6

8,1

7,8

8,6

5,5

6,9

7,0

7,0

Industrie: overige

5,2

6,1

7,5

8,3

9,0

10,3

8,6

6,1

6,9

7,8


4,7

5,7

7,0

6,0

8,0

9,4

6,7

3,3

5,1

7,0

DETAILHANDEL

7,0

7,4

8,2

8,1

8,4

9,0

7,7

7,3

7,4

7,6


7,0

7,4

8,2

8,1

8,4

9,0

7,7

7,3

7,4

7,6

HORECA

5,8

4,7

4,5

5,4

5,3

6,5

4,5

3,9

8,2

7,0


4,3

4,8

4,8

4,2

4,7

4,5

3,5

1,0

4,1

3,7


6,1

4,7

4,4

5,6

5,4

6,9

4,7

4,3

9,1

7,6

GROOTHANDEL

6,3

7,0

7,8

7,8

8,7

9,2

7,7

6,3

6,8

7,3


6,3

7,0

7,8

7,8

8,7

9,2

7,7

6,3

6,8

7,3

AUTOMOBIEL

6,0

6,3

7,6

7,7

8,6

9,4

7,5

6,9

8,1

8,1

Automobielsector

6,0

6,3

7,6

7,7

8,6

9,4

7,5

6,9

8,1

8,1

TRANSPORT

7,2

8,5

8,9

8,0

9,6

10,8

8,3

5,2

6,5

7,5


7,5

8,7

8,8

7,6

9,5

10,9

7,7

4,7

6,2

7,0

Vervoer logistiek

6,0

7,6

9,1

8,8

9,9

10,7

10,3

6,3

7,4

8,5

3.3 Algemene schuldgraad De solvabiliteit geeft het vermogen van een onderneming weer om zowel kortlopende als langlopende schulden af te lossen via het eigen vermogen. Het is met andere woorden de omvang van de buffer (eigen vermogen) in het totaal van de passiva. Hoe groter de buffer, hoe meer een onderneming solvabel is gezien zij meer eigen middelen kan aanwenden en dus minder afhankelijk is van externe financieringsbronnen (vreemd vermogen) voor het aflossen van bestaande of aangaan van nieuwe schulden. In dit deel bekijken we de verhouding van het vreemd vermogen ten opzichte van het totaal vermogen, ofwel het niveau van de schuldgraad van een onderneming. De schuldgraad kan best vergeleken worden tussen bedrijven in eenzelfde sector gezien tussen verschillende sectoren grote verschillen kunnen optreden. Wat geldt als een goed cijfer in de ene sector, kan voor een andere sector als een slecht cijfer gelden, en omgekeerd. De schuldgraad kent voor de verschillende gewesten een dalende tendens van 2002 tot 2007, daarna ontstaan regionaal beperkte verschillen. In Vlaanderen daalt het cijfer verder tot 2009 om in 2010 en 2011 te stabiliseren op 67%. In Brussel stabiliseert het cijfer op 72% in 2008, 2009 en 2010 en daalt het tot 71,1% in 2011. In Wallonië blijft het cijfer tussen 2008 en 2011 schommelen rond 71%.

21


Grafiek 6: Evolutie solvabiliteit van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) 76% 74% 72% 70% 68% 66% 64% 62%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

70,0%

69,4%

68,6%

67,9%

67,3%

66,8%

66,6%

66,3%

67,0%

67,0%

Brussel

73,3%

73,1%

72,8%

72,2%

71,7%

71,7%

72,0%

72,0%

72,1%

71,1%

Wallonie

73,5%

73,0%

72,2%

71,6%

71,4%

71,0%

71,3%

71,1%

71,1%

70,9%

Federaal

71,4%

70,8%

70,1%

69,4%

68,9%

68,5%

68,4%

68,2%

68,7%

68,4%

Tabel 14 geeft de verschillende solvabiliteitsniveaus weer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen tijdens de periode 2002 tot 2011. De hoogste schuldgraad vinden we terug in de sectoren horeca (83,5), detailhandel (73,9) en de transportsector (71). Over de periode 2002-2011 zien we de grootste stijging bij de diensten aan personen (+4,5) en de eet- en drinkgelegenheden (+ 2,8). Gemiddeld over 10 jaar zien we de hoogste schuldgraad bij de eet- en drinkgelegenheden (83,8) en de agro-industrie (79,4). De sectoren met de laagste niveaus op het vlak van schuldgraad zijn de banken en holdings (55,1), de verzekeringen & pensioenfondsen (59,9) en de IT (60,3). De sectoren met de grootste daling van de schuldgraad gedurende het voorbije decennium zijn de banken & holdings (-8,1), de maatschappelijke dienstverlening (-6,9) en de groothandel (-6,2). Gemiddeld over 10 jaar blijkt dat de sector IT het beste solvabiliteitscijfer neerzet (59,3), gevolgd door de banken & holdings (60,3) en verzekeringen & pensioenfondsen (60,5).

Tabel 14: Evolutie solvabiliteitscijfer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan) 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

68,9

68,5

67,9

66,9

65,9

65,8

65,6

65,5

66,4

66,6


63,2

67,5

64,8

63,3

59,6

58,0

58,5

57,9

55,0

55,1

61,8

63,7

63,4

60,9

59,9

59,6

57,3

58,5

60,1

59,9

71,2

71,3

70,8

70,0

69,2

68,9

68,7

68,1

68,6

68,7

Immobiliën

66,8

65,9

65,9

64,5

64,1

63,6

63,1

63,0

64,1

64,4

Communicatie

73,7

72,1

69,3

69,1

67,9

68,8

69,0

70,2

71,0

69,6

IT

60,4

60,2

61,0

59,6

58,6

58,0

57,6

57,6

59,2

60,3

Handelsbemiddeling

72,3

71,8

70,0

69,6

69,5

69,1

69,3

69,7

70,0

70,3


74,5

74,7

73,5

73,0

73,2

73,8

75,0

76,5

78,4

79,0


82,1

81,4

73,5

75,1

68,7

71,6

72,1

72,4

73,1

75,1


75,9

76,4

75,4

76,3

75,2

76,0

75,1

75,0

75,8

75,7


67,1

66,2

65,6

65,4

65,8

65,6

66,0

65,8

66,2

66,8

68,1

67,3

67,3

67,3

67,9

68,0

68,8

68,3

68,8

68,8

65,8

64,7

63,3

64,8

64,8

63,3

63,4

62,9

63,5

64,5


66,8

65,8

65,0

64,6

64,9

64,6

65,0

64,9

65,4

66,4

INDUSTRIE

70,7

69,8

69,5

69,2

68,3

68,5

68,4

68,4

68,9

68,8

Industrie: agro

80,8

79,7

79,7

78,9

77,6

78,5

79,3

80,0

79,8

79,6


72,4

71,4

70,9

70,4

69,5

71,5

71,6

71,3

72,3

72,4

Industrie: overige

67,3

66,4

65,9

65,6

65,3

64,8

64,4

64,1

64,7

64,7


72,6

71,5

70,0

69,8

68,8

68,5

68,3

69,3

69,5

67,4

22


2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DETAILHANDEL

Sector

74,7

74,5

73,6

73,5

73,0

72,7

73,4

73,7

74,0

73,9


74,7

74,5

73,6

73,5

73,0

72,7

73,4

73,7

74,0

73,9

HORECA

80,9

82,0

82,0

82,2

83,0

83,3

84,3

85,8

84,5

83,5


77,4

76,7

76,7

76,6

75,3

74,4

75,8

78,7

77,4

77,9


81,2

82,5

82,6

82,8

83,8

84,2

85,0

86,6

85,1

84,0

GROOTHANDEL

76,4

75,4

74,4

74,0

72,6

71,7

71,1

70,3

70,4

70,3


76,4

75,4

74,4

74,0

72,6

71,7

71,1

70,3

70,4

70,3

AUTOMOBIEL

73,8

73,9

73,3

72,4

71,8

71,9

71,7

70,5

70,8

70,3

Automobielsector

73,8

73,9

73,3

72,4

71,8

71,9

71,7

70,5

70,8

70,3

TRANSPORT

75,7

74,4

73,7

73,1

72,6

71,4

71,8

71,5

72,1

71,0


75,2

74,0

73,3

72,7

72,0

71,0

71,4

71,4

71,7

70,4

Vervoer logistiek

76,8

75,5

74,7

74,3

74,2

72,6

72,5

71,6

73,2

71,9

3.4 Graad van financiële onafhankelijkheid De algemene graad van financiële onafhankelijkheid geeft een aanduiding van de mate waarin een onderneming zich meer met eigen vermogen - en dus minder met vreemd vermogen - financiert. Een hoge graad van financiële onafhankelijkheid wijst op een lage schuldgraad en omgekeerd. Hoe lager de financiële onafhankelijkheid, hoe meer schulden, hoe meer vaste betalingsverplichtingen omwille van schuldaflossingen, hoe meer interesten betaald moeten worden en dus hoe groter het financiële risico dat deze verplichtingen niet kunnen nagekomen worden. De KMO’s in Vlaanderen kennen een onafgebroken stijging van de graad van financiële onafhankelijkheid gedurende de periode 2002 tot 2009. De graad van financiële onafhankelijkheid stijgt er van 30,5% tot 34,2%. In 2010 en 2011 stabiliseert het cijfer op een niveau van 33,5%. Ook Brussel kent een stijgende graad van financiële onafhankelijkheid tot 2007. Tussen 2008 en 2010 blijft het cijfer hangen rond 29% om in 2011 te stijgen tot 29,7%. In Wallonië zien we dat het cijfer stijgt tot 2007. Gedurende de periode 2008 tot 2010 blijft het cijfer min of meer stabiel op 29% om in 2011 licht te stijgen tot 29,5%. Opvallend is dat de Vlaamse KMO’s structureel over een hoger niveau van financiële onafhankelijkheid beschikken in vergelijking met de Waalse of Brusselse KMO’s.

Grafiek 7: Evolutie graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) 36% 34% 32% 30% 28% 26% 24% 22% 20%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

30,5%

31,1%

31,8%

32,6%

33,2%

33,7%

33,9%

34,2%

33,5%

33,4%

Brussel

27,7%

27,9%

28,1%

28,7%

29,1%

29,1%

28,9%

29,0%

28,7%

29,7%

Wallonie

26,9%

27,4%

28,2%

28,8%

29,0%

29,4%

29,1%

29,3%

29,3%

29,5%

Federaal

29,2%

29,7%

30,4%

31,1%

31,6%

32,0%

32,1%

32,3%

31,8%

32,0%

Tabel 15 geeft de evolutie van de financiële graad van onafhankelijkheid weer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen. De

23


hoogste graad van financiële onafhankelijkheid vinden we bij de banken & holdings (45%), verzekeringen & pensioenfondsen (40,1%) en de IT (40,1%). De dienstensectoren halen een cijfer van 33,8%, gevolgd door de bouwsector met een cijfer van 33,3%. De sectoren die over de periode 2002-2011 de grootste stijging kennen van hun graad van financiële onafhankelijkheid zijn de sectoren banken & holdings (+8,2 procentpunt), de groothandel (+6,1 procentpunt) en de drukkerijen & grafische bedrijven (+5 procentpunt). Gemiddeld over de laatste 10 jaar halen de sectoren IT (41,2%), banken & holdings (40%) en verzekeringen & pensioenfondsen (39,6%) de hoogste cijfers op het vlak van financiële onafhankelijkheid. De sectoren met een lage graad van financiële onafhankelijkheid zijn de sectoren maatschappelijke dienstverlening (20,6%), de agro-industrie (20,5%) en de eet- & drinkgelegenheden (16,3%). Over de periode 2002-2011 blijkt dat de sector diensten aan personen de grootste daling kent van de financiële onafhankelijkheid (-4,4 procentpunt). Gemiddeld over de laatste tien jaar zien we dat de sectoren eet- & drinkgelegenheden (16,6%) en de agro-industrie (20,8%) de laagste graad van financiële onafhankelijkheid laten optekenen.

Tabel 15: Evolutie van graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

31,5

32,0

32,4

33,5

34,5

34,6

34,9

35,0

34,0

33,8


36,8

33,8

34,7

36,7

40,6

42,1

42,8

42,2

45,5

45,0

38,2

36,9

36,6

39,1

40,3

40,4

42,7

41,5

39,9

40,1

29,2

29,1

29,5

30,3

31,3

31,5

31,8

32,3

31,7

31,7

Immobiliën

33,5

34,6

34,5

35,9

36,4

36,9

37,3

37,5

36,3

35,9

Communicatie

27,1

28,4

31,2

31,3

32,3

31,9

31,2

30,3

29,0

30,5

IT

40,0

40,2

39,4

40,9

41,8

42,4

42,9

42,7

41,3

40,1

Handelsbemiddeling

27,9

28,6

30,4

30,9

30,9

31,6

31,1

30,8

30,8

30,2


25,7

25,5

26,7

27,2

27,0

26,5

25,2

23,5

21,9

21,4


17,5

18,1

21,7

22,2

28,6

26,0

26,5

27,3

24,7

20,6


24,4

24,2

24,9

24,1

25,3

24,6

25,4

25,5

24,6

24,8


33,1

34,0

34,7

34,8

34,3

34,7

34,2

34,4

34,0

33,3

32,3

33,0

33,1

33,1

32,4

32,2

31,5

31,9

31,5

31,5

34,2

35,3

36,7

35,3

35,2

36,9

36,8

37,4

36,8

35,7


33,3

34,4

35,2

35,6

35,3

35,6

35,2

35,3

34,7

33,7

INDUSTRIE

29,5

30,5

30,8

31,1

32,0

31,7

31,9

31,9

31,5

31,4

Industrie: agro

19,4

20,5

20,5

21,2

22,6

21,6

20,9

20,2

20,3

20,5


27,8

28,6

29,3

29,9

30,7

28,8

28,6

28,9

28,1

27,8

Industrie: overige

33,0

33,9

34,5

34,6

34,9

35,4

35,9

36,2

35,7

35,5


27,6

28,9

30,1

30,3

31,4

31,5

31,8

31,0

30,6

32,6

DETAILHANDEL

25,6

25,8

26,7

26,8

27,2

27,6

27,0

26,6

26,2

26,3


25,6

25,8

26,7

26,8

27,2

27,6

27,0

26,6

26,2

26,3

HORECA

19,5

18,5

18,2

18,1

17,4

17,1

16,1

14,5

15,8

16,9


23,0

23,7

23,3

23,4

24,8

25,8

24,5

21,6

23,2

22,2


19,2

17,8

17,8

17,6

16,4

16,2

15,3

13,8

15,2

16,3

GROOTHANDEL

23,9

25,0

25,8

26,4

27,7

28,7

29,3

30,2

30,0

30,0


23,9

25,0

25,8

26,4

27,7

28,7

29,3

30,2

30,0

30,0

AUTOMOBIEL

26,5

26,2

26,9

27,9

28,4

28,3

28,5

29,7

29,6

29,9

Automobielsector

26,5

26,2

26,9

27,9

28,4

28,3

28,5

29,7

29,6

29,9

TRANSPORT

24,6

25,9

26,6

27,1

27,7

28,8

28,5

28,8

28,3

29,2


25,0

26,2

26,8

27,4

28,1

29,2

28,7

28,8

28,5

29,9

Vervoer logistiek

23,4

25,1

25,7

26,1

26,5

27,8

27,7

28,8

27,3

28,3

24


3.5 Dekking vreemd vermogen door cashflow De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow geeft weer in welke mate de cashflow van een bepaald jaar het totaal van het vreemd vermogen dekt. De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow meet op die manier de schuldaflossingscapaciteit van een onderneming. De dekking van het vreemd vermogen van een gemiddelde Vlaamse KMO stijgt voor het tweede jaar op rij en komt zo tot op een niveau van 15,2%. 2007 was het jaar waarin de dekking van het vreemd vermogen door de cash flow het hoogst was. In Brussel ligt de dekkingsgraad van de KMO’s met 10,4% beduidend lager in vergelijking met Vlaanderen (15,2%) en Wallonië (14,9%). Vlaanderen heeft structureel altijd een iets hogere dekkingsgraad in vergelijking met Wallonië.

Grafiek 8: Evolutie dekking vreemd vermogen door de cashflow (%) van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) 17%

15%

13%

11%

9%

7%

5% Vlaanderen

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

12,2%

12,8%

13,7%

14,2%

14,7%

15,6%

14,8%

14,0%

14,5%

15,2%

Brussel

7,9%

8,0%

8,7%

9,1%

9,6%

10,1%

9,2%

8,5%

9,6%

10,4%

Wallonie

11,8%

12,3%

13,1%

13,3%

13,8%

14,6%

13,7%

13,6%

14,1%

14,9%

Federaal

11,5%

12,0%

12,8%

13,3%

13,8%

14,6%

13,8%

13,2%

13,8%

14,5%

De dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow is het hoogst in de sectoren weg- & waterbouw (23%), IT (22,9%) en vervoer over land, water en lucht (22,9%). De grootste stijgingen over de periode 2002-2011 zien we bij de sectoren verzekeringen en pensioenfondsen (+6,2 procentpunt), weg- en waterbouw (+4 procentpunt) en IT (+3,8 procentpunt). Gemiddeld over de laatste 10 jaar scoort de sector vervoer over land, lucht en water het best met 23,4%, gevolgd door de sectoren weg- & waterbouw (22,1%) en IT (21,7%). De laagste dekkingsgraad van het vreemd vermogen vinden we bij de sectoren maatschappelijke dienstverlening (9,1%), groothandel (9,5%) en bouw van gebouwen & ontwikkeling bouwprojecten (10,3%). De sectoren met de grootste dalingen van de dekkingsgraad van het vreemd vermogen zijn de sectoren vervoer over land, lucht en water (-1,4 procentpunt), verschaffers van accommodatie (-1 procentpunt) en de voedingsindustrie (-1 procentpunt). Gemiddeld over 10 jaar scoren de sectoren maatschappelijke dienstverlening (8%), groothandel (9,1%) en automobiel (9,8%) het laagst op het vlak van de dekkingsgraad van het vreemd vermogen.

Tabel 16: Evolutie dekkingsgraad vreemd vermogen door cashflow (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

11,6

12,0

13,2

13,8

14,1

15,0

14,5

13,1

13,4

14,5


11,5

12,6

13,0

15,8

11,0

14,3

14,4

13,8

13,8

12,0

12,5

15,5

16,7

18,2

19,5

19,9

19,1

17,6

18,3

18,7

12,4

12,7

14,0

14,5

15,1

15,6

15,0

13,4

14,0

15,2

9,3

9,9

10,8

11,5

11,8

12,6

12,2

11,5

11,4

12,4

Immobiliën

25


Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Communicatie

12,6

14,3

16,1

16,8

17,7

16,4

16,0

13,8

14,0

16,1

IT

19,1

19,0

20,0

20,9

23,1

24,2

24,7

21,5

21,9

22,9

Handelsbemiddeling

11,0

10,8

12,0

12,2

13,2

13,9

12,6

10,5

10,8

12,0


15,5

15,0

16,9

17,1

16,4

16,4

14,7

14,3

13,5

14,8

5,7

9,3

10,4

9,3

9,4

9,0

6,3

7,8

3,8

9,1


13,1

13,4

14,2

14,3

15,2

14,9

14,6

12,8

13,5

14,2


15,2

16,4

17,6

18,2

18,2

19,8

19,3

18,3

18,2

18,4

10,0

11,2

11,7

12,6

12,1

12,6

11,0

10,6

10,7

10,3

19,0

19,6

21,0

21,5

22,2

26,1

24,3

23,0

20,9

23,0


17,6

18,7

20,0

20,4

20,8

22,5

22,2

21,0

21,0

21,2

INDUSTRIE

13,3

13,8

14,4

15,1

15,4

15,9

14,5

13,4

14,2

14,4

Industrie: agro

10,2

11,2

10,6

11,9

12,5

12,1

10,6

10,2

11,6

10,9


17,3

17,5

18,5

17,9

17,4

17,9

15,3

16,1

16,8

16,4

Industrie: overige

12,8

13,2

14,1

15,0

15,2

16,4

15,4

13,8

14,2

14,8


16,6

17,4

18,0

18,6

19,1

19,6

17,2

14,0

15,9

16,7

DETAILHANDEL

10,9

10,8

11,5

11,6

11,8

12,3

11,2

10,9

11,2

11,6


10,9

10,8

11,5

11,6

11,8

12,3

11,2

10,9

11,2

11,6

HORECA

13,8

12,6

12,8

13,3

13,1

13,5

12,3

11,1

14,4

14,5


12,2

12,2

11,9

12,7

12,6

12,6

11,4

8,9

11,5

11,1


14,0

12,7

12,9

13,4

13,2

13,5

12,4

11,4

14,8

15,0

GROOTHANDEL

7,7

8,4

8,9

9,0

9,7

10,1

9,4

8,7

9,1

9,5


7,7

8,4

8,9

9,0

9,7

10,1

9,4

8,7

9,1

9,5

AUTOMOBIEL

8,7

8,6

9,5

9,7

10,3

11,0

9,9

10,0

10,3

10,4

Automobielsector

8,7

8,6

9,5

9,7

10,3

11,0

9,9

10,0

10,3

10,4

TRANSPORT

19,9

20,2

19,9

19,1

20,3

22,2

20,7

18,1

18,7

19,7


24,4

24,3

23,3

22,4

23,6

25,9

23,8

21,1

21,8

22,9

9,8

10,5

11,4

11,3

12,2

12,7

13,3

11,1

12,2

12,4


Vervoer logistiek

3.6 Liquiditeit De liquiditeit van een onderneming geeft weer in welke mate een onderneming in staat is om haar schulden op korte termijn te betalen. Een cijfer groter dan 1 betekent dat de onderneming liquide is, een cijfer kleiner dan 1 betekent dat de onderneming niet liquide is en dus problemen kan ervaren indien de schulden afgelost moeten worden op korte termijn. Grafiek 9 geeft de mediaanwaarde weer van de liquiditeitsevolutie in België. Uit de grafiek blijkt dat Vlaamse KMO’s over een betere liquiditeitspositie beschikken in vergelijking met hun Waalse of Brusselse collega’s. In Vlaanderen is een toename van de liquiditeitspositie van KMO’s te zien tussen 2002 en 2009 van 1,21 tot 1,32. In 2010 en 2011 valt de liquiditeit in Vlaanderen iets terug tot 1,29. In Wallonië verbetert de liquiditeitspositie van de KMO’s van 1,19 tot een niveau van 1,24 in 2009. Ook hier valt de liquiditeit iets terug in 2010 en 2011 tot 1,22. Brussel kent een stijging van het liquiditeitsniveau van 1,14 tot 1,22 en kent als enige gewest geen terugval van het cijfer over de periode 2002-2011. Wallonië en Brussel kennen een structureel lagere liquiditeitspositie in vergelijking met Vlaanderen.

26


Grafiek 9: Evolutie liquiditeit van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) 1,35

1,30

1,25

1,20

1,15

1,10

1,05

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Vlaanderen

1,21

1,23

1,25

1,27

1,30

1,31

1,32

1,32

1,30

2011 1,29

Brussel

1,14

1,15

1,16

1,17

1,19

1,20

1,20

1,20

1,20

1,22

Wallonie

1,19

1,20

1,21

1,22

1,23

1,24

1,23

1,24

1,22

1,22

Federaal

1,20

1,21

1,22

1,24

1,26

1,28

1,28

1,28

1,27

1,26

De hoogste liquiditeitscijfers vinden we terug bij de sectoren IT (1,55), weg- & waterbouw (1,46) en gespecialiseerde bouwwerken (1,46). De bouwsector doet het algemeen goed met een cijfer van 1,43. De sectoren die over de periode 2002-2011 de grootste stijging laten optekenen van hun liquiditeitscijfer zijn de banken & holdings (+0,27), maatschappelijke dienstverlening (+0,16) en de groothandel (+0,14). Gemiddeld over de laatste 10 jaar scoort de IT-sector het best op het vlak van liquiditeit (1,57), gevolgd door de sector gespecialiseerde bouwwerken (1,47) en de weg- & waterbouw (1,44). De sectoren met de laagste liquiditeitscijfers zijn de verschaffers van accommodatie (0,58), eet- & drinkgelegenheden (0,74) en diensten aan personen (0,97). Ook de sector kunst, amusement en recreatie blijft net onder het cijfer 1 met een waarde van 0,99. De sectoren die de grootste daling van het liquiditeitscijfer kennen over de periode 2002-2011 zijn de diensten aan personen (-0,11), de agro-industrie (-0,08) en de verschaffers van accommodatie alsook de voedingsindustrie (elk -0,05). Over de laatste 10 jaar blijkt dat de horeca gemiddeld de laagste liquiditeitscijfers neerzet met een gemiddeld cijfer van 0,73. De verschaffers van accommodatie halen een cijfer van 0,62, de eet- & drinkgelegenheden komen gemiddeld op een waarde van 0,75.

Tabel 17: Evolutie liquiditeit van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

1,12

1,14

1,15

1,19

1,20

1,24

1,24

1,24

1,22

1,21


1,05

1,06

1,07

1,23

0,98

1,31

1,18

1,19

1,21

1,32

1,31

1,25

1,24

1,35

1,45

1,43

1,46

1,49

1,44

1,42

1,12

1,14

1,14

1,17

1,19

1,21

1,21

1,21

1,21

1,20

Immobiliën

1,03

1,05

1,08

1,12

1,15

1,18

1,19

1,19

1,17

1,16

Communicatie

1,18

1,21

1,25

1,31

1,32

1,37

1,37

1,30

1,28

1,29

IT

1,46

1,51

1,51

1,55

1,59

1,61

1,66

1,66

1,59

1,55

Handelsbemiddeling

1,17

1,19

1,23

1,26

1,29

1,29

1,28

1,27

1,28

1,26


1,08

1,07

1,04

1,07

1,07

1,06

1,03

1,02

0,98

0,97


0,88

0,91

0,96

0,81

1,08

1,01

1,09

1,22

1,09

1,04


0,91

0,94

0,95

0,98

0,95

1,00

1,01

0,97

0,95

0,99


1,38

1,41

1,43

1,45

1,45

1,47

1,47

1,47

1,45

1,43

1,33

1,36

1,37

1,39

1,37

1,37

1,37

1,38

1,36

1,36

1,36

1,39

1,42

1,43

1,42

1,46

1,48

1,50

1,49

1,46


1,41

1,44

1,47

1,48

1,49

1,50

1,51

1,50

1,48

1,46

27


2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

INDUSTRIE

Sector

1,29

1,30

1,31

1,33

1,33

1,33

1,34

1,33

1,32

1,30

Industrie: agro

1,09

1,07

1,04

1,04

1,06

1,04

1,02

1,00

1,00

1,01


1,15

1,16

1,15

1,15

1,14

1,15

1,14

1,13

1,10

1,10

Industrie: overige

1,37

1,40

1,42

1,44

1,43

1,47

1,47

1,49

1,46

1,44


1,24

1,23

1,27

1,30

1,29

1,31

1,30

1,33

1,30

1,32

DETAILHANDEL

1,29

1,30

1,31

1,32

1,33

1,34

1,32

1,31

1,31

1,30


1,29

1,30

1,31

1,32

1,33

1,34

1,32

1,31

1,31

1,30

HORECA

0,76

0,75

0,75

0,74

0,74

0,74

0,72

0,68

0,72

0,73


0,63

0,60

0,61

0,66

0,64

0,66

0,62

0,61

0,61

0,58


0,78

0,77

0,76

0,76

0,75

0,75

0,73

0,69

0,72

0,74

GROOTHANDEL

1,23

1,26

1,28

1,28

1,32

1,34

1,36

1,38

1,38

1,37


1,23

1,26

1,28

1,28

1,32

1,34

1,36

1,38

1,38

1,37

AUTOMOBIEL

1,28

1,28

1,30

1,32

1,32

1,32

1,33

1,36

1,35

1,35

Automobielsector

1,28

1,28

1,30

1,32

1,32

1,32

1,33

1,36

1,35

1,35

TRANSPORT

1,12

1,15

1,15

1,17

1,18

1,22

1,20

1,20

1,19

1,20


1,12

1,16

1,16

1,17

1,19

1,23

1,19

1,19

1,18

1,20

Vervoer logistiek

1,11

1,13

1,14

1,16

1,18

1,21

1,22

1,21

1,21

1,20

3.7 FiTo®-meter van de Vlaamse KMO De FiTo®-meter is een tool die 8 ratio’s herleidt tot 1 cijfer. Deze 8 ratio’s zijn: de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten, de nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva voor belastingen, de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, de graad van zelffinanciering, de graad van financiële onafhankelijkheid, de korte termijn financiële schuldgraad, de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en tot slot de nettokasratio. De FiTo®-meter is de samenvatting van deze verschillende ratio’s. Zij wordt berekend als het rekenkundig gemiddelde van de logit-getransformeerde4 ratio’s. De mediaanwaarde van de FiTo®-meter voor België is in 2002 0,565. Daarna stijgt de FiTo®-meter voor België onafgebroken tot een mediaanwaarde van 0,574 in 2007. In 2008 en 2009 daalt de FiTo®-meter tot een waarde van 0,572 om dan in 2010 en 2011 opnieuw te stijgen tot 0,577. Dezelfde evolutie geldt ook voor de gewesten. In 2011 haalt de FiTo®-meter in Vlaanderen een mediaanwaarde van 0,579. Brussel en Wallonië halen respectievelijk een mediaanwaarde van 0,565 en 0,575 in 2011

Grafiek 10: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van KMO’s in België per regio, 2002-2011 0,585 0,58 0,575 0,57 0,565 0,56 0,555 0,55 0,545 0,54

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

0,5681

0,5702

0,5723

0,5741

0,5756

0,5775

0,5766

0,5753

0,5768

0,5792

Brussel

0,5544

0,5557

0,5573

0,5589

0,561

0,5621

0,5601

0,5585

0,5617

0,5652

Wallonie

0,5643

0,566

0,5679

0,5693

0,5709

0,5723

0,5708

0,5706

0,5722

0,5753

Federaal

0,5653

0,5672

0,5692

0,571

0,5726

0,5743

0,5731

0,5721

0,5739

0,5766

4

De logittransformatie wordt toegepast om vergelijkbare waarden tussen 0 en 1 te bekomen. De formule van de logittransformatie is:

logit x = 1/(1+e-x)

28


De sector verzekeringen & pensioenfondsen haalt de beste FiTo®-score (0,592) in 2011. In 2000 stond deze sector op de vierde plaats (0,573), na de IT-sector (0,578), immobiliën (0,574) en banken & holdings (0,574). De top vier van 2002 bestaat uit dezelfde sectoren als de top vier van 2011. De IT-sector, immobiliën en banken & holdings zakken elk een plaats, terwijl de sector verzekeringen & pensioenfondsen drie plaatsen stijgt. De sectoren die in 2011 de grootste winst optekenen ten opzichte van de situatie in 2002 zijn de verzekeringen & pensioenfondsen (+0,019), immobiliën (+0,014), de IT-sector (+0,014) en de sector gespecialiseerde bouwwerken (+0,012). Over een periode van 10 jaar scoort de IT-sector gemiddeld het best met een FiTo®-score van 0,586, gevolgd door de sector verzekeringen & pensioenfondsen (0,585), immobiliën (0,582) en de banken & holdings (0,581). De laagste FiTo®-score in 2011 zien we bij de eet- & drinkgelegenheden (0,0559), de maatschappelijke dienstverlening (0,560) en bij de verschaffers van accommodatie (0,564). Ten opzichte van 2002 zijn er twee sectoren die een lager score neerzetten in 2011, met name de verschaffers van accommodatie (-0,001) en diensten aan personen (-0,003). De gemiddeld laagste scores over een periode van 10 jaar worden gemeten bij de eet- & drinkgelegenheden (0,559), maatschappelijke dienstverlening (0,560) en de automobielsector (0,566).

Tabel 18: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

0,571

0,573

0,575

0,577

0,579

0,580

0,581

0,578

0,579

0,583

Financiële diensten: banken, holdings Financiële diensten: Verzekeringen,pensioenfondsen Zakelijke diensten

0,574

0,576

0,581

0,581

0,584

0,585

0,579

0,583

0,584

0,585

0,573

0,576

0,582

0,587

0,589

0,592

0,588

0,584

0,588

0,592

0,568

0,570

0,573

0,574

0,575

0,577

0,578

0,574

0,575

0,578

Immobiliën

0,574

0,577

0,579

0,581

0,583

0,583

0,585

0,584

0,585

0,588

Communicatie

0,565

0,568

0,575

0,577

0,578

0,577

0,573

0,569

0,572

0,576

IT

0,578

0,578

0,581

0,583

0,587

0,591

0,592

0,587

0,588

0,592

Handelsbemiddeling

0,565

0,565

0,569

0,572

0,573

0,575

0,571

0,568

0,569

0,572


0,567

0,566

0,568

0,569

0,568

0,568

0,565

0,563

0,562

0,564


0,549

0,553

0,561

0,570

0,570

0,577

0,559

0,555

0,546

0,560


0,565

0,567

0,568

0,567

0,569

0,570

0,570

0,566

0,569

0,571


0,568

0,571

0,573

0,575

0,576

0,578

0,578

0,577

0,577

0,579

0,562

0,566

0,567

0,569

0,569

0,569

0,568

0,567

0,568

0,567

0,570

0,572

0,574

0,576

0,578

0,585

0,581

0,579

0,579

0,580


0,571

0,574

0,575

0,577

0,579

0,582

0,582

0,580

0,581

0,583

INDUSTRIE

0,565

0,567

0,568

0,571

0,571

0,573

0,570

0,568

0,569

0,571

Industrie: agro

0,566

0,568

0,567

0,571

0,573

0,568

0,563

0,563

0,565

0,566


0,572

0,573

0,576

0,574

0,572

0,575

0,569

0,572

0,572

0,572

Industrie: overige

0,564

0,565

0,567

0,569

0,570

0,573

0,572

0,569

0,570

0,573


0,566

0,570

0,570

0,572

0,574

0,575

0,573

0,567

0,569

0,574

DETAILHANDEL

0,564

0,565

0,566

0,566

0,568

0,569

0,566

0,565

0,566

0,567


0,564

0,565

0,566

0,566

0,568

0,569

0,566

0,565

0,566

0,567

HORECA

0,555

0,552

0,553

0,555

0,553

0,555

0,551

0,548

0,556

0,559


0,565

0,567

0,565

0,565

0,563

0,568

0,560

0,555

0,562

0,564


0,553

0,550

0,551

0,553

0,552

0,554

0,550

0,547

0,556

0,559

GROOTHANDEL

0,557

0,559

0,561

0,562

0,565

0,567

0,565

0,562

0,564

0,566


0,557

0,559

0,561

0,562

0,565

0,567

0,565

0,562

0,564

0,566

AUTOMOBIEL

0,559

0,559

0,560

0,562

0,564

0,566

0,562

0,562

0,566

0,566

Automobielsector

0,559

0,559

0,560

0,562

0,564

0,566

0,562

0,562

0,566

0,566

TRANSPORT

0,569

0,571

0,571

0,570

0,573

0,576

0,573

0,569

0,570

0,573


0,572

0,573

0,573

0,571

0,574

0,578

0,574

0,570

0,571

0,574

Vervoer logistiek

0,562

0,566

0,565

0,566

0,569

0,572

0,571

0,565

0,568

0,568

29


4. Andere financieel-economische gegevens van de Vlaamse KMO’s Naast de verschillende financiële ratio’s die in het vorige hoofdstuk nader werden bekeken, analyseren we in dit hoofdstuk een aantal andere parameters die eveneens belangrijk zijn voor de algemene gezondheid van de Vlaamse KMO’s. We gaan met name dieper in op het aantal dagen leverancierskrediet, het aantal dagen klantenkrediet, de investeringen in materiële vaste activa, het bedrijfsresultaat, het aandeel verlieslatende bedrijven en het eigen vermogen.

4.1 Aantal dagen leverancierskrediet Het aantal dagen leverancierskrediet geeft weer hoeveel dagen een bedrijf kan wachten vooraleer het de rekeningen dient te vereffenen bij de leveranciers. Het is eigenlijk een vorm van kortlopend vreemd vermogen waarbij de leverancier krediet verleent aan een bedrijf. Het aantal dagen leverancierskrediet van de KMO’s in België kent een structureel dalend verloop. Het aantal dagen leverancierskrediet zakt voor Belgische KMO’s met 9 dagen, van 49 dagen in 2002 tot 40 dagen in 2011. De dalende trend in België manifesteert zich in alle regio’s. In Brussel zakt het aantal dagen leverancierskrediet met 8 dagen, van 53 dagen tot 45 dagen. In Vlaanderen is er een daling met 9 dagen tot 39 dagen in 2011. In Wallonië is de daling het grootst met 10 dagen, tot 38 dagen in 2011.

Grafiek 11: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s in België per regio, 2002-2011 55

50

45

40

35

30

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

48

46

45

45

45

43

41

41

42

39

Brussel

53

52

52

50

51

50

48

47

48

45

Wallonie

48

46

45

44

44

43

40

39

39

38

Federaal

49

47

46

45

46

44

42

42

42

40

De sectoren die over het meest aantal dagen leverancierskrediet beschikken zijn de sectoren banken & holdings (88 dagen), weg- & waterbouw (80 dagen) en de sector communicatie (72 dagen). De grootste toename in het aantal dagen leverancierskrediet zien we in de sectoren banken & holdings (+ 12 dagen), weg- & waterbouw (+8 dagen) en de voedingsindustrie (+3 dagen). Over een periode van 10 jaar blijkt dat de sectoren met de meeste dagen leverancierskrediet dezelfde zijn als in 2011, in het bijzonder de sectoren banken & holdings (86 dagen), weg- & waterbouw (74 dagen) en communicatie (70 dagen). De sectoren met het minst aantal dagen leverancierskrediet zijn de sectoren verschaffers van accommodatie (17 dagen), detailhandel (16 dagen) en eet- & drinkgelegenheden (16 dagen). De sectoren die het sterkst achteruitgaan op het vlak van het aantal dagen leverancierskrediet zijn de sectoren vervoer & logistiek (-9 dagen), kust, amusement & recreatie (-8 dagen), diensten aan personen (-8 dagen), gespecialiseerde bouwwerkzaamheden (-8 dagen) en overige industrie (-8 dagen). Gemiddeld over 10 jaar blijkt dat de sectoren verschaffers van accommodatie (17 dagen), detailhandel (16 dagen) en eet- & drinkgelegenheden (9 dagen) over het minst aantal dagen leverancierskrediet beschikken.

30


Tabel 19: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

56

57

56

56

57

55

54

55

56

53


76

82

82

78

68

88

83

118

94

88

56

56

50

50

55

46

53

53

58

50

60

60

58

60

59

60

57

57

59

56

Immobiliën

53

57

56

54

54

53

51

53

53

50

Communicatie

71

68

79

67

71

69

69

66

72

72

IT

60

63

60

63

65

64

61

62

64

61

Handelsbemiddeling

55

53

54

54

54

49

51

53

53

52


38

37

42

37

39

36

36

30

32

30


35

34

28

41

39

34

24

33

26

36


37

34

34

34

32

35

39

42

37

29


54

55

54

54

56

52

49

52

52

49

48

49

48

47

48

43

42

44

48

48

72

74

70

74

78

73

70

74

76

80


56

56

56

55

58

54

51

52

52

48

INDUSTRIE

61

60

58

59

59

58

56

56

58

55

Industrie: agro

46

42

39

40

36

38

42

41

45

41


35

36

32

36

42

39

40

40

41

38

Industrie: overige

67

66

64

65

63

62

59

59

61

59


71

71

69

74

73

71

67

69

68

65

DETAILHANDEL

16

15

16

14

16

17

16

18

17

16 16


16

15

16

14

16

17

16

18

17

HORECA

10

11

10

11

10

9

9

11

11

9


16

15

18

16

16

18

21

17

19

17

Eet- en drinkgelegenheden GROOTHANDEL

9

10

10

10

9

8

8

9

10

8

56

54

55

56

57

54

51

51

53

51


56

54

55

56

57

54

51

51

53

51

AUTOMOBIEL

25

26

25

28

27

26

24

25

26

25

Automobielsector

25

26

25

28

27

26

24

25

26

25

TRANSPORT

64

63

64

62

64

60

55

59

60

59


62

62

63

61

63

58

52

58

59

59

Vervoer logistiek

68

66

64

65

66

68

58

62

61

59

4.2 Aantal dagen klantenkrediet Het aantal dagen klantenkrediet geeft weer hoeveel dagen een klant kan wachten vooraleer zijn of haar rekeningen te betalen en is met andere woorden een vorm van kredietverlening aan de klant van het bedrijf. Het aantal dagen klantenkrediet kent een dalend verloop in alle gewesten. In 2002 bedraagt het aantal dagen klantenkrediet in Vlaanderen 51 dagen, terwijl dit in 2011 gezakt is tot 47 dagen. Ook in Brussel en Wallonië zakt het aantal dagen klantenkrediet tot respectievelijk 48 en 43 dagen in 2011.

31


Grafiek 12: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen klantenkrediet van KMO’s in België per regio, 2002-2011 55

50

45

40

35

30

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

51

51

50

50

51

49

47

49

50

47

Brussel

52

52

50

50

51

50

49

49

50

48

Wallonie

48

47

46

47

47

46

44

45

45

43

Federaal

50

50

49

49

50

48

46

47

48

46

De sectoren die in 2011 over het meeste aantal dagen klantenkrediet beschikken, zijn de banken & holdings (69 dagen), weg- & waterbouw (62 dagen) en vervoer & logistiek (59 dagen). Ten opzichte van 2002 blijkt dat enkel de sector bouw van gebouwen & ontwikkeling bouwprojecten (+ 2 dagen), de voedingsindustrie (+2 dagen) en de automobielsector (+1 dag) een stijging kennen van het aantal dagen klantenkrediet. Over een periode van 10 jaar beschikken de sectoren weg- & waterbouw (67 dagen), vervoer & logistiek (66 dagen) en maatschappelijke dienstverlening (65 dagen) gemiddeld over het hoogst aantal dagen klantenkrediet. De sectoren die in 2011 over het laagste aantal dagen klantenkrediet beschikken, zijn de sectoren IT (30 dagen), detailhandel (29 dagen) en eet- & drinkgelegenheden (23 dagen). Over de periode 2002-2011 verliezen de sectoren gespecialiseerde bouw (-14 dagen), drukkerijen & grafische bedrijven (-15 dagen) en de weg- & waterbouw (-16 dagen) het meest aantal dagen klantenkrediet. Over de laatste 10 jaar zien we het laagste gemiddelde aantal dagen klantenkrediet bij de diensten aan personen (33 dagen), de detailhandel (31 dagen) en eet- & drinkgelegenheden (25 dagen).

Tabel 20: Evolutie mediaanwaarde saldo aantal dagen klantenkrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

Sector

49

47

46

45

47

44

43

43

44

40


73

75

50

39

55

65

76

66

47

69

44

44

44

45

44

36

43

35

38

37

56

51

51

52

53

49

48

47

50

45

Immobiliën

49

48

47

43

45

42

42

44

46

40

Communicatie

63

65

63

60

61

52

54

51

55

58

IT

40

42

41

40

43

40

34

35

36

30

Handelsbemiddeling

51

46

45

42

46

41

40

38

40

40


32

31

32

30

34

33

37

32

33

32


55

108

59

64

64

67

54

64

63

51


46

47

45

46

48

46

38

41

38

33


54

52

52

52

54

48

47

47

48

45

54

52

53

56

56

48

47

52

53

56

78

68

61

66

78

65

63

62

68

62


54

51

51

49

52

47

46

43

45

40

INDUSTRIE

61

58

57

57

58

55

53

53

54

50

Industrie: agro

59

54

53

56

54

55

58

60

50

45

32


2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Sector

38

39

38

38

46

42

43

40

43

40

Industrie: overige

66

63

62

61

60

56

54

55

56

53


66

66

64

60

63

57

59

63

53

51

DETAILHANDEL

34

33

31

29

31

30

30

29

29

29


34

33

31

29

31

30

30

29

29

29

HORECA

28

28

27

27

28

26

26

25

26

24


42

43

42

41

45

41

40

40

45

41


27

27

26

26

26

25

24

24

24

23

GROOTHANDEL

54

51

50

51

52

47

44

43

44

41


54

51

50

51

52

47

44

43

44

41

AUTOMOBIEL

33

33

35

35

37

34

34

35

34

34

Automobielsector

33

33

35

35

37

34

34

35

34

34

TRANSPORT

59

58

56

56

58

54

47

53

54

51


53

51

51

49

52

47

41

44

47

46

Vervoer logistiek

72

71

66

69

67

67

57

62

65

59

4.3 Investeringen in materiële vaste activa De investeringen in materiële vaste activa zijn een graadmeter voor de financiële gezondheid van het bedrijf en het vertrouwen van de onderneming naar de toekomst. Enkel financieel gezonde bedrijven zijn in staat om substantiële investeringen door te voeren. De bedrijfsinvesteringen in KMO’s kennen een volatiel verloop en geven aan dat bedrijven werken met investeringscyclussen. Opvallend zijn de pieken van de investeringen in 2005 en 2008. Deze pieken gelden vooral voor Brussel waar de volatiliteit zeer uitgesproken is. In Vlaanderen is deze volatiliteit er ook, maar veel minder sterk. De piek in 2005 bedraagt 135% en zakt in 2006 licht terug tot 131%. In Wallonië is het verloop nog anders. Zo is er geen piek in het investeringsvolume in 2005. In 2011 haalt het investeringsniveau van de Belgische KMO’s een niveau van 169% ten opzichte van het referentiejaar 2002.

Grafiek 13: Evolutie totaal volume KMO-investeringen in materiële vaste activa in België per regio (basis 2002 = 100), 2002-2011 500,0% 450,0% 400,0% 350,0% 300,0% 250,0% 200,0% 150,0% 100,0%

50,0% 0,0%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaanderen

100,0%

102,0%

114,0%

135,0%

131,0%

147,0%

159,0%

153,0%

156,0%

173,0%

Brussel

100,0%

115,0%

105,0%

437,0%

174,0%

214,0%

373,0%

176,0%

183,0%

195,0%

Wallonie

100,0%

89,0%

100,0%

108,0%

116,0%

125,0%

140,0%

136,0%

132,0%

131,0%

Federaal

100,0%

102,0%

109,0%

190,0%

137,0%

156,0%

198,0%

154,0%

156,0%

169,0%

Naast de eigenlijke evolutie van de investeringsvolumes dienen we op te merken dat het gemiddelde aandeel van de gewesten in het totaal Belgisch investeringsvolume onderling sterk verschilt. Vlaanderen haalt tijdens de periode 2002-2011 een gemiddeld aandeel van 57% van de investeringen. Voor Brussel is dit 26% en voor Wallonië is dit 17%.

33


Tabel 21: Evolutie aandeel van het totaal investeringsvolume in materiële vaste activa van KMO’s in België per regio, 2002-2011 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Vlaanderen

Regio

60%

60%

63%

43%

58%

57%

48%

60%

60%

2011 gemiddelde 61%

57%

Brussel

20%

23%

19%

46%

25%

27%

38%

23%

23%

23%

26%

Wallonië

20%

17%

18%

11%

17%

16%

14%

18%

17%

15%

17%

Federaal

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

De sector met de hoogste mediaanwaarde voor investeringen in Vlaanderen in 2011 is de sector weg- & waterbouw met 45.601 euro. Op de tweede plaats komt de sector vervoer via land, lucht & water met 38.678 euro, gevolgd door de agro-industrie met 33.877 euro. Ten opzichte van 2002 realiseert de maatschappelijke dienstverlening de grootste groei met een stijging van 88%. De sector agro-industrie groeit met 36%, de automobielsector met 34%. Gemiddeld over de laatste 10 jaar haalt de sector vervoer via weg, lucht en water het grootste investeringsvolume met 48.241 euro, gevolgd door weg- & waterbouw (42.995 euro) en de voedingsindustrie (30.708 euro). De sectoren met de laagste investeringsvolumes in 2011 zijn de sectoren eet- & drinkgelegenheden (10.281 euro), communicatie (9.717 euro) en de IT-sector (7.895 euro). De grootste dalingen van de investeringsvolumes ten opzichte van 2002 zien we bij de sectoren diensten aan personen (-15%), communicatie (-15%), vervoer via land, lucht en water (-29%) en drukkerijen & grafische bedrijven (-30%). Over de laatste 10 jaar halen de volgende sectoren gemiddeld de laagste investeringsvolumes: handelsbemiddeling (10.866 euro), eet- & drinkgelegenheden (9.265 euro) en de IT-sector ( 8.522 euro).

Tabel 22: Evolutie mediaanwaarde KMO-investeringen in materiële vaste activa volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

13.392

12.382

13.000

13.035

15.068

14.750

15.224

12.874

12.429

13.048


32.280

29.185

33.203

28.749

22.908

32.728

36.842

29.303

29.425

29.284

12.734

12.465

15.000

14.597

14.521

16.171

14.910

14.283

10.994

15.176

15.488

13.926

14.570

14.386

16.868

16.694

18.409

15.278

14.293

15.587

Immobiliën

14.383

14.007

14.537

14.483

15.994

16.942

16.467

14.179

14.274

14.967

Communicatie

11.492

11.953

10.109

12.187

13.421

12.002

11.415

9.280

9.546

9.717

8.944

7.664

8.107

8.473

9.889

9.248

9.778

8.055

7.171

7.895

IT Handelsbemiddeling

10.112

9.554

10.788

10.200

12.400

11.395

12.173

10.104

10.690

11.242


12.155

10.625

11.271

11.987

11.934

13.500

15.000

12.343

10.276

10.320


15.131

8.683

11.019

7.064

17.442

13.047

8.911

8.236

10.136

28.400


13.650

13.870

15.399

14.217

16.905

14.438

16.354

15.750

13.171

14.601


16.479

16.019

17.446

18.976

20.029

22.595

22.374

19.938

19.232

20.400

16.045

16.091

18.526

20.171

21.489

23.299

21.929

18.271

18.131

19.423

38.296

37.051

42.581

43.301

52.656

50.221

41.881

41.600

36.761

45.601


16.000

15.479

16.315

17.915

18.673

21.603

21.909

19.863

19.073

20.000

INDUSTRIE

26.881

25.000

26.878

26.443

35.117

31.708

32.609

27.568

28.043

29.405

Industrie: agro

24.821

24.587

27.000

26.443

30.679

36.172

34.876

32.052

34.541

33.877


26.683

27.498

28.888

29.502

40.810

29.833

34.891

29.440

28.000

31.535

Industrie: overige

28.378

25.500

27.228

26.943

38.297

32.040

33.166

27.696

28.299

30.046


21.297

19.385

20.638

19.286

22.686

23.385

23.151

15.875

14.797

14.835

DETAILHANDEL

10.961

11.370

11.049

11.662

13.000

13.485

13.660

12.326

12.087

12.526


10.961

11.370

11.049

11.662

13.000

13.485

13.660

12.326

12.087

12.526

9.819

9.805

9.845

10.094

11.092

11.000

10.914

10.372

10.058

11.458

28.644

30.558

27.009

30.458

35.217

32.802

30.312

28.432

26.498

27.710

8.756

8.646

8.759

8.959

9.687

9.643

9.708

9.304

8.904

10.281

GROOTHANDEL

18.762

17.656

19.397

19.087

22.359

21.262

21.775

18.984

19.784

20.129


18.762

17.656

19.397

19.087

22.359

21.262

21.775

18.984

19.784

20.129

HORECA Verschaffen van accommodatie Eet- en drinkgelegenheden

34


Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

AUTOMOBIEL

16.862

15.221

17.940

18.052

20.306

20.614

21.412

19.357

19.294

22.526

Automobielsector

16.862

15.221

17.940

18.052

20.306

20.614

21.412

19.357

19.294

22.526

TRANSPORT

43.590

38.613

40.637

41.000

45.664

44.768

48.286

31.489

28.902

34.020


54.115

48.296

50.000

52.399

55.424

55.886

59.649

35.465

32.500

38.678

Vervoer logistiek

25.904

22.656

23.192

24.845

30.518

26.630

25.936

22.832

22.399

24.002

4.4 Bedrijfsresultaat en aandeel verlieslatende bedrijven Het bedrijfsresultaat is het verschil tussen de opbrengsten en de kosten van een onderneming en is een significante graadmeter voor de financiële gezondheid van een onderneming. De evolutie van het totaal volume van de bedrijfsresultaten van de KMO’s evolueert algemeen positief over de periode 20022011. Opvallend is de terugval van de bedrijfsresultaten zowel in 2003, 2004 als in 2011. Voor België komt het totaal volume aan bedrijfsresultaten neer op 150% ten opzichte van het basisjaar 2002. In Vlaanderen is dit 155%, Wallonië 173% en in Brussel 100%.

Grafiek 14: Evolutie totaal volume KMO-bedrijfsresultaten in België per regio (basis 2002 = 100), 2002-2011 350,0%

300,0% 250,0% 200,0%

150,0% 100,0% 50,0% 0,0%

-50,0% -100,0% -150,0%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

100,0%

99,0%

93,0%

105,0%

125,0%

139,0%

153,0%

172,0%

173,0%

155,0%

Brussel

100,0%

-105,0%

61,0%

102,0%

142,0%

293,0%

203,0%

224,0%

255,0%

100,0%

Wallonie

100,0%

101,0%

101,0%

119,0%

138,0%

141,0%

167,0%

183,0%

194,0%

173,0%

Federaal

100,0%

69,0%

89,0%

107,0%

130,0%

162,0%

162,0%

181,0%

188,0%

150,0%

Vlaanderen

De sector met de hoogste mediaanwaarde van het KMO-bedrijfsresultaat is de sector weg- & waterbouw met een mediaanwaarde van 22.133 euro. Op de tweede plaats komt de sector banken & holdings met een mediaanwaarde van 20.847 euro. Op de derde plaats staat de overige industrie met 18.980 euro. De grootste stijging van het KMO-bedrijfsresultaat stellen we vast bij de maatschappelijke dienstverlening met 222%. Al moeten we hier wel opmerken dat het bedrag van jaar tot jaar sterk varieert. In 2002 haalt de sector een mediaan bedrijfsresultaat van 1.816 euro. In 2011 is dit 5.812 euro, maar het jaar daarvoor bijvoorbeeld maar 78 euro. De hoogste gemiddelde cijfers over een periode van 10 jaar zien we bij de sectoren weg- & waterbouw (19.635 euro), banken & holdings (18.862 euro) en de overige industrie (17.454 euro). De drie sectoren met de laagste mediaanwaardes van het bedrijfsresultaat, de enige sectoren ook onder de grens van 5.000 euro, zijn de diensten aan personen (4.859 euro), kunst, amusement & recreatie (4.820 euro) en eet- & drinkgelegenheden (3.573 euro). De grootste dalers over de periode 2002-2011 zijn de sectoren vervoer over land, water & lucht (-14%) en verschaffers van accommodatie (-22%). De laagste gemiddelde cijfers over een periode van 10 jaar zien we bij de diensten aan personen (4.752 euro), vervoer over weg, lucht & water (4.332 euro) en de verschaffers van accommodatie (2.061 euro).

35


Als we het aandeel van verlieslatende bedrijven binnen de verschillende sectoren bekijken zien we dat de sectoren weg- & waterbouw (24,3%), gespecialiseerde bouwwerkzaamheden (25,7%) en de IT-sector (29%) het laagste aandeel verlieslatende bedrijven telt in 2011. Sectoren die op dit vlak het slechtst scoren zijn de sectoren horeca (44,6%), kunst, amusement & recreatie (41,8%) en diensten aan personen (41,5%). Tabel 23: Evolutie mediaanwaarde KMO-bedrijfsresultaat volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011

Sector DIENSTEN

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 8.081

9.793 10.879 12.751

33,5%


11.705 14.987 20.206 23.741 20.714 23.046 17.522 17.021 18.833 20.847

30,5%

10.155 12.258 14.312 16.874 14.351 16.021 14.967 11.756 14.990 14.258

30,7%

8.388 10.177

34,5%

Immobiliën

10.275 11.367 12.116 13.154 14.184 15.109 15.404 14.086 15.029 17.259

32,0%

6.958

8.678

7.646

9.553 10.121 11.376 11.665 11.486

Aandeel verlieslatend

8.501

8.813

9.018

9.739

9.406

7.435

Communicatie

5.627

6.531

8.694

36,8%

IT

9.658

9.644 10.601 10.957 13.420 13.972 16.142 12.948 14.062 16.498

29,0%

Handelsbemiddeling

7.651

7.270

7.647

7.580

8.316 10.240

8.736

7.444

8.196

9.647

36,1%


4.415

4.264

5.122

5.154

5.318

5.522

4.113

4.415

4.342

4.859

41,5%


1.816

7.766 10.884 11.473 15.155 13.967

5.303

1.206

78

5.817

40,7%


3.230

4.413

4.481

3.085

3.913

4.820

41,8%


8.704

9.789 10.685 11.549 12.649 14.263 13.901 12.364 12.672 13.940

28,6%

7.586

8.968 10.183 11.297 12.212 12.922 11.952 10.381 10.716 10.480

36,0%

15.197 14.202 17.567 19.241 25.704 23.850 22.511 18.155 17.791 22.133

24,3%

Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden INDUSTRIE Industrie: agro

8.925

8.232

4.522

9.058

4.943

9.267

4.704

8.223

5.206

8.546

4.657

6.377

9.983 10.678 11.377 12.331 14.413 14.183 12.847 13.102 14.675

25,7%

11.803 12.451 13.349 14.244 17.361 16.063 13.736 10.757 12.982 14.389

33,4%

6.942

8.340

7.558

9.373 10.361

8.831

5.711

6.159

9.126

7.568

40,9%


12.710 13.507 13.809 12.544 13.387 13.095 10.388 12.935 14.369 13.586

35,3%

Industrie: overige

13.854 14.678 16.581 17.883 22.860 21.666 19.281 13.228 15.533 18.980

30,0%


7.378

9.396

9.762

9.686 10.692 11.844

9.699

5.766

7.043

8.738

37,7%

DETAILHANDEL

7.845

7.515

8.321

7.998

7.990

8.883

7.600

7.315

7.778

8.010

37,0%


7.845

7.515

8.321

7.998

7.990

8.883

7.600

7.315

7.778

8.010

37,0%

HORECA

2.869

1.966

1.726

2.102

1.950

2.210

1.737

1.336

3.766

3.798

44,6%

11.238 10.243

7.331

8.796

7.924

8.685

7.686

2.941

8.131

8.803

47,6%

1.441

1.806

1.603

1.901

1.435

1.263

3.562

3.573

44,3%

GROOTHANDEL

10.877 11.855 12.584 13.912 15.175 16.164 14.650 12.398 13.793 15.349

32,1%


10.877 11.855 12.584 13.912 15.175 16.164 14.650 12.398 13.793 15.349

32,1%

AUTOMOBIEL

12.013 11.829 12.991 13.588 14.628 17.198 14.863 14.442 15.543 16.646

31,2%

Automobielsector

12.013 11.829 12.991 13.588 14.628 17.198 14.863 14.442 15.543 16.646

31,2%

TRANSPORT

11.937 12.847 11.926 10.583 13.877 15.191 12.162

7.671

9.823 11.443

33,8%


12.148 13.000 11.499

6.833

9.002 10.396

34,8%

Vervoer logistiek

10.837 12.410 12.969 13.437 17.780 17.121 16.397 10.357 13.146 15.625

31,7%

Verschaffen van accommodatie Eet- en drinkgelegenheden

2.432

1.589

9.551 13.093 14.507 10.966

4.5 Eigen vermogen Het eigen vermogen geeft de eigen financiële basis van de onderneming weer. Het eigen vermogen neemt toe wanneer de onderneming opbrengsten genereert, maar neemt af in geval van een negatief resultaat of uitkering van dividenden. In België kunnen we voor alle regio’s een algemeen stijgende trend van de mediaanwaarde van het eigen vermogen van KMO’s vaststellen tot 2008. In 2009 en 2010 zakt de mediaanwaarde van het eigen vermogen van de KMO’s lichtjes om in 2011 opnieuw te stijgen tot een niveau van 61.265 euro. In Vlaanderen bedraagt de mediaanwaarde van het eigen vermogen van de KMO’s 72.988 euro. In Brussel is mediaanwaarde van het eigen vermogen gelijk aan 36.004 euro en in Wallonië 49.414 euro.

36


Grafiek 15: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s in België per regio, 2002-2011 75000 1 65000 55000 45000

1 1 1

35000 1 25000 0 15000 0 5000 0 -5000 Vlaanderen Vlaanderen Brussel Brussel Wallonie Wallonie Federaal Federaal

2000 2002 100,0% 57886 100,0% 33190 100,0% 40087 100,0% 49410

2001 2003 104,1% 59798 103,6% 33544 104,0% 41413 104,4% 50947

2002 2004 104,6% 62752 101,0% 33703 102,0% 43048 104,2% 53201

2003

2004 2005 113,4% 65704 102,0% 102,5% 34406 105,4% 109,6% 45056 107,5% 112,2% 55681 108,1%

2005 2006 118,7% 68956 104,7% 35595 114,7% 46603 117,5% 58104

2006 2007 124,6% 71434 108,3% 36143 118,6% 48375 122,6% 59993

2007 2008 129,1% 72420 110,0% 35653 123,1% 48110 126,6% 60314

2008 2009 130,9% 71938 108,5% 34431 122,4% 48132 127,3% 59780

2009

2010 2010 130,1% 72006 104,7% 104,9% 34468 122,5% 122,5% 48117 126,1% 126,0% 59720 130,0%

2011 2011 131,9% 72988 109,5% 36004 125,8% 49414 129,3% 61265

De hoogste mediaanwaarden van het eigen vermogen bij KMO’s zien we bij de banken & holdings (205.608 euro), de overige industrie (138.519 euro) en de groothandel (113.229 euro). De groothandel is eveneens de sector met de grootste toename van de mediaanwaarde over de periode 2002-2011 met 58%. Daarna volgen de banken & holdings (+47%) en de automobielsector (+42%). Gemiddeld over de periode 2002-2011 blijkt dat de hoogste mediaanwaarde van het eigen vermogen zich situeert bij de banken & holdings met 179.253 euro, gevolgd door de overige industrie (135.558 euro) en de weg- & waterbouw (117.828 euro). De sectoren met de laagste mediaanwaarden van het eigen vermogen zijn de eet- & drinkgelegenheden (28.460 euro), de diensten aan personen (21.520 euro) en de sector kunst, amusement & recreatie (14.833 euro). De grootste daling van de mediaanwaarde van het eigen vermogen ten opzichte van 2002 zien we bij de sector diensten aan personen (-9%), de weg- & waterbouw (-4%) en de maatschappelijke dienstverlening (-2%). Over de laatste 10 jaar blijkt dat de sector eet- & drinkgelegenheden de laagste niveaus van eigen vermogen haalt (13.030 euro), gevolgd door de diensten aan personen (23.761 euro) en de sector kunst, amusement & recreatie (27.660 euro). Tabel 24: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

DIENSTEN

47.665

49.352

52.855

55643

62.143

60.716

61.573

60.250

59.270

59.594

139.564

156.669

170.989

172.224

145.370

200.940

193.009

212.858

195.296

205.608

72.898

76.982

81.791

86.354

91.888

98.680

99.027

90.479

91.370

94.863

43.566

44.721

48.439

49.976

54.456

55.253

54.954

51.942

53.214

53.713

Immobiliën

64.162

66.492

70.649

74.678

78.881

82.055

83.925

84.179

83.474

83.414

Communicatie

34.145

35.083

38.572

39.157

43.823

41.197

42.121

39.807

34.773

38.167

IT

39.187

39.838

42.396

46.101

50.658

51.434

52.184

51.344

49.948

49.687

Handelsbemiddeling

35.531

38.251

40.045

41.658

44.447

45.963

45.901

46.231

46.768

46.560


23.531

23.982

24.904

26.068

26.869

25.332

23.664

21.666

20.072

21.520


35.647

38.618

42.254

53.193

73.453

63.102

51.600

53.508

44.445

35.112


25.392

26.373

27.669

28.435

29.882

28.676

28.352

26.351

27.005

28.460


53.771

55.463

58.731

61.775

65.771

66.502

67.104

65.720

66.071

66.460

64.017

67.565

70.546

75.139

84.672

83.594

82.570

82.112

84.413

84.922

115.580

119.397

120.041

116.967

135.463

121.168

120.669

112.181

106.379

110.435


47.684

49.203

52.256

54.843

58.263

59.341

60.117

59.437

59.049

60.179

INDUSTRIE

91.861

93.003

95.154

99.052

120.113

103.637

106.190

104.508

105.066

108.546

Industrie: agro

56.829

57.833

58.854

60.659

67.204

67.745

68.258

68.685

71.761

73.073


70.527

72.298

73.197

77.968

98.035

80.285

78.328

78.927

76.723

77.932


37


Sector

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

120.335

122.232

127.191

132.065

166.773

137.767

139.472

135.924

135.304

138.519


64.014

62.759

64.292

68.014

73.211

67.805

67.967

66.053

64.780

66.653

DETAILHANDEL

39.339

40.884

42.908

44.723

45.876

46.749

47.198

45.742

45.866

46.736


39.339

40.884

42.908

44.723

45.876

46.749

47.198

45.742

45.866

46.736

HORECA

14.522

14.322

14.386

14.558

14.764

15.084

14.336

13.530

14.782

16.361


70.569

74.729

72.934

72.323

79.040

83.135

79.191

69.225

73.738

71.304


13.000

12.825

12.946

12.928

13.056

13.139

12.390

11.877

13.309

14.833

GROOTHANDEL

71.835

76.693

82.584

86.808

97.734

99.896

101.884

103.964

108.163

113.229


71.835

76.693

82.584

86.808

97.734

99.896

101.884

103.964

108.163

113.229

AUTOMOBIEL

72.558

74.162

79.132

82.249

89.632

93.283

94.491

95.925

99.938

102.746

Automobielsector

72.558

74.162

79.132

82.249

89.632

93.283

94.491

95.925

99.938

102.746

TRANSPORT

67.917

69.467

70.554

73.000

84.307

81.068

78.755

74.164

75.479

77.969


62.096

64.410

66.211

68.470

77.287

75.555

72.974

67.343

68.513

71.115

Vervoer logistiek

79.940

80.418

81.000

87.212

106.637

96.356

97.819

89.917

92.359

98.199

Industrie: overige

38


5. Multiscore van de Vlaamse KMO De multiscore geeft een indicatie van de kans op faling en het perspectief op groeipotentieel van een KMO (vennootschappen en eenmanszaken). Per sector kan een beeld opgemaakt worden met een overzicht van het percentage bedrijven dat zich in een bepaalde risicoklasse bevindt gedurende de periode 2002-2011. We onderscheiden hierbij drie risicoklassen. De eerste klasse heeft een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel (score tussen 0 en 19), de tweede klasse heeft een matig risico op faling en een matig groeipotentieel (score tussen 20 en 49) en de derde klasse heeft weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel (score tussen 50 en 100). Als we het overzicht maken van het aandeel KMO’s binnen een bepaald risicoprofiel, zien we dat 16,5% van de KMO’s in België een groot risico op faling en een beperkt groeipotentieel hebben. In Vlaanderen zit 15,0% van de KMO’s in de groep met een hoog risicoprofiel. In Wallonië is dit 16,8%. In Brussel ligt het cijfer voor 2011 beduidend hoger met 26,5%. Wanneer we de groep van bedrijven bekijken die binnen de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel vallen, zien we dat 71,4% van de Vlaamse KMO’s hieronder vallen. In Brussel is dit een stuk lager met een cijfer van 57,5%, in Wallonië is dit 72,3%. Tabel 25: Aandeel KMO’s volgens risicoprofiel in België per regio, 2011 0

1-9

10-19

20-29

30-39

40-49

50-59

60-69

70-79

80-89

Vlaanderen

10,2%

2,6%

2,2%

5,5%

3,5%

4,6%

24,6%

12,9%

26,1%

6,9%

90-100 0,8%

Brussel

18,9%

4,1%

3,5%

7,2%

4,0%

4,8%

25,2%

10,1%

18,1%

3,6%

0,6%

Wallonië

12,2%

2,5%

2,0%

4,2%

3,0%

3,8%

26,3%

11,6%

29,0%

4,9%

0,4%

België

11,6%

2,7%

2,2%

5,2%

3,3%

4,3%

25,6%

12,4%

26,3%

5,8%

0,7%

Tabel 26 geeft de evolutie weer van het aandeel van KMO’s in dienstensectoren volgens risicoklasse in Vlaanderen. Het aantal bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel blijft gedurende de periode 2002-2011 min of meer stabiel rond 70%. Het aandeel bedrijven met een groot risico op faling en een beperkt groeipotentieel komt in 2011 uit op 15,3%, beduidend minder dan de voorgaande jaren. 2003 was in die zin een dieptepunt met ruim een vijfde van de KMO’s die een hoog risicoprofiel kenden. Daartegenover staat dat het aandeel van bedrijven in dienstensectoren met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel toeneemt van 11,2% in 2002 tot 15,2% in 2011.

Tabel 26: Evolutie percentage KMO’s dienstensector algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector DIENSTEN

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

19,9%

20,3%

19,7%

17,3%

17,3%

17,0%

16,4%

16,4%

16,1%

15,3%

score 20-49

11,2%

11,6%

11,6%

12,0%

12,0%

12,5%

13,1%

13,7%

14,6%

15,2%

score 50-100

68,8%

68,1%

68,8%

70,6%

70,7%

70,5%

70,4%

69,8%

69,3%

69,4%

Tabel 27 geeft een detailoverzicht van de KMO’s actief in dienstensectoren in Vlaanderen volgens risicoklasse. De sectoren met het grootste aandeel bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel zijn de diensten aan bedrijven (85,2%), kunst, amusement & recreatie (73,9%) en de zakelijke diensten (71,1%). De sector immobiliën (57,6%) telt de minste bedrijven in de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel. De sectoren met het grootste aandeel bedrijven met een groot risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel zijn de sectoren handelsbemiddeling (20%) en maatschappelijke dienstverlening (21,5%).

39


Tabel 27: Evolutie percentage KMO’s dienstensectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector

Score

Fin. Dienst.: banken, holdings

Fin. Dienst.: Verzek., pensioen-fondsen

Zakelijke diensten

Immobiliën

Communicatie

IT

Handels-bemiddeling


Maatsch. Dienst-verlening


2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

25,3%

24,1%

22,3%

16,9%

15,7%

18,0%

16,4%

16,8%

16,6%

16,4%

score 20-49

16,3%

23,2%

18,4%

21,6%

25,5%

21,8%

20,9%

25,5%

24,3%

22,9%

score 50-100

58,4%

52,7%

59,3%

61,6%

58,8%

60,2%

62,8%

57,6%

59,1%

60,7%

score 0-19

21,8%

21,7%

19,5%

17,2%

18,2%

15,6%

16,6%

16,7%

17,5%

16,6%

score 20-49

17,3%

19,3%

17,7%

18,3%

18,1%

19,1%

19,9%

21,0%

20,4%

21,2%

score 50-100

60,9%

59,0%

62,8%

64,4%

63,6%

65,3%

63,5%

62,3%

62,2%

62,1%

score 0-19

20,8%

21,3%

20,5%

18,1%

18,3%

18,3%

16,9%

16,6%

16,2%

15,1%

score 20-49

10,9%

11,0%

10,8%

11,3%

11,0%

11,5%

12,3%

12,4%

13,2%

13,9%

score 50-100

68,3%

67,7%

68,8%

70,6%

70,7%

70,1%

70,8%

71,0%

70,6%

71,1%

score 0-19

24,0%

24,2%

23,3%

19,4%

18,7%

18,1%

17,8%

18,3%

18,0%

17,2%

score 20-49

20,5%

21,0%

21,1%

21,8%

21,7%

22,2%

22,9%

23,6%

24,6%

25,2%

score 50-100

55,5%

54,8%

55,6%

58,8%

59,5%

59,7%

59,4%

58,1%

57,4%

57,6%

score 0-19

22,2%

22,4%

20,7%

19,4%

18,5%

18,7%

19,1%

18,2%

19,5%

18,6%

score 20-49

13,0%

13,3%

12,3%

11,7%

11,8%

14,0%

15,9%

17,4%

18,0%

18,6%

score 50-100

64,8%

64,3%

67,0%

68,9%

69,7%

67,3%

65,1%

64,4%

62,5%

62,8%

score 0-19

20,8%

21,9%

21,6%

18,8%

19,2%

17,7%

17,0%

16,6%

16,4%

16,1%

score 20-49

10,9%

12,2%

11,7%

12,0%

11,8%

11,7%

12,4%

13,0%

14,4%

15,2%

score 50-100

68,3%

65,9%

66,7%

69,2%

69,0%

70,7%

70,6%

70,3%

69,2%

68,8%

score 0-19

24,1%

24,3%

23,3%

21,0%

22,6%

21,3%

20,8%

21,6%

20,7%

20,0%

score 20-49

9,2%

9,2%

9,3%

9,9%

10,2%

11,2%

12,0%

12,9%

14,1%

15,3%

score 50-100

66,7%

66,5%

67,4%

69,2%

67,2%

67,5%

67,1%

65,5%

65,2%

64,7%

score 0-19

12,0%

12,0%

12,1%

11,2%

11,8%

11,3%

11,4%

11,2%

10,8%

10,4%

score 20-49

3,8%

3,6%

3,6%

3,8%

3,6%

3,6%

3,6%

3,9%

4,1%

4,4%

score 50-100

84,2%

84,4%

84,3%

85,1%

84,6%

85,1%

85,0%

84,8%

85,0%

85,2%

score 0-19

26,1%

28,9%

22,8%

23,6%

9,5%

19,1%

19,0%

18,5%

16,0%

21,5%

score 20-49

12,4%

11,6%

9,3%

8,5%

6,3%

10,6%

11,0%

11,7%

13,5%

12,6%

score 50-100

61,5%

59,5%

67,9%

67,8%

84,2%

70,3%

70,0%

69,8%

70,4%

65,9%

score 0-19

19,1%

19,1%

18,8%

17,0%

15,5%

16,9%

16,4%

16,3%

16,3%

15,3%

score 20-49

8,1%

8,7%

8,6%

8,7%

6,5%

8,9%

9,3%

9,9%

10,5%

10,8%

score 50-100

72,7%

72,2%

72,6%

74,3%

78,0%

74,3%

74,4%

73,8%

73,2%

73,9%

In de bouwsector blijkt dat 73,7% van de KMO’s behoort tot de groep met weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel. Dit cijfer blijft over de volledige periode vrij stabiel. In 2008 was de situatie het meest positief met een aandeel van 74,7% van de bouwbedrijven met weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel. 13,7% van de Vlaamse bouwbedrijven behoort tot de categorie van bedrijven met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Dit is het laagste cijfer gedurende de periode 2002-2011. Tabel 28: Evolutie percentage KMO’s bouwsectoren algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector BOUW

40


Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

16,9%

17,2%

16,1%

14,9%

16,4%

15,0%

14,0%

14,2%

14,0%

13,7%

score 20-49

11,1%

11,1%

10,3%

11,0%

10,8%

10,9%

11,4%

11,8%

12,3%

12,6%

score 50-100

72,0%

71,8%

73,6%

74,1%

72,7%

74,1%

74,7%

74,0%

73,8%

73,7%

Wanneer we het detail van de bouwsector bekijken stellen we vast dat de subsectoren weg- & waterbouw en gespecialiseerde bouwwerkzaamheden beduidend beter scoren in vergelijking met de subsector bouw van gebouwen & ontwikkeling van bouwprojecten. De eerste twee subsectoren halen binnen de categorie van bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel een aandeel van om en beide 76%. De subsector bouw van gebouwen & ontwikkeling van bouwprojecten haalt echter maar een aandeel van 61% binnen de categorie van bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel. Tabel 29: Evolutie percentage KMO’s bouwsectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten

Weg- en waterbouw


Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

21,1%

21,6%

20,4%

18,3%

21,0%

18,7%

18,8%

19,8%

19,6%

19,6%

score 20-49

17,7%

17,5%

15,7%

17,1%

16,8%

17,7%

18,4%

19,6%

19,4%

19,2%

score 50-100

61,2%

60,9%

63,9%

64,7%

62,2%

63,7%

62,8%

60,6%

61,0%

61,2%

score 0-19

18,3%

17,5%

15,6%

13,9%

21,7%

15,3%

12,4%

12,5%

11,8%

12,1%

score 20-49

10,7%

9,2%

8,7%

11,1%

9,3%

9,8%

10,4%

10,1%

11,7%

11,8%

score 50-100

71,0%

73,3%

75,7%

75,1%

69,0%

74,8%

77,2%

77,4%

76,5%

76,1%

score 0-19

15,7%

16,0%

15,1%

14,0%

14,9%

14,0%

12,8%

12,9%

12,7%

12,3%

score 20-49

9,4%

9,5%

9,0%

9,5%

9,3%

9,3%

9,7%

10,0%

10,6%

11,1%

score 50-100

74,9%

74,5%

76,0%

76,5%

75,8%

76,7%

77,5%

77,1%

76,7%

76,6%

Binnen de industrie blijkt dat het aandeel van bedrijven binnen de categorie met weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel redelijk stabiel blijft rond de 80%. Het aandeel binnen de categorie met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel neemt wel lichtjes toe van 7% in 2002 tot 9,2% in 2011. Het aandeel bedrijven met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel zakt met 1 procentpunt van 12,1% in 2002 tot 11,1% in 2011. Tabel 30: Evolutie percentage KMO’s industriële sectoren algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector

Score score 0-19

INDUSTRIE

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

12,1%

12,7%

12,0%

11,0%

14,2%

11,7%

11,6%

11,6%

11,7%

11,1%

score 20-49

7,0%

7,0%

6,8%

7,4%

7,3%

7,5%

8,0%

8,6%

8,8%

9,2%

score 50-100

81,0%

80,3%

81,2%

81,6%

78,5%

80,8%

80,4%

79,8%

79,5%

79,7%

Tabel 31 geeft het detail weer van de industriële subsectoren volgens hun risicoklasse. Opvallend is dat de agro-industrie merkelijk betere cijfers haalt in vergelijking met de andere industriële sectoren. Het aandeel bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel ligt er op 87,7% in 2011, waar de andere subsectoren een aandeel halen dat schommelt tussen 70,4% en 72,1%.

Tabel 31: Evolutie percentage KMO’s industriële sectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector Industrie: agro


Industrie: overige

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

7,7%

8,7%

8,2%

7,6%

12,1%

8,7%

8,8%

8,5%

8,2%

7,5%

score 20-49

2,8%

3,0%

3,0%

3,3%

3,1%

3,5%

3,9%

4,4%

4,5%

4,8%

score 50-100

89,5%

88,3%

88,8%

89,1%

84,8%

87,8%

87,2%

87,1%

87,3%

87,7%

score 0-19

16,6%

16,1%

14,9%

13,7%

16,8%

15,2%

14,9%

15,9%

15,2%

15,4%

score 20-49

10,3%

10,1%

10,1%

10,4%

11,1%

11,5%

12,2%

12,9%

12,1%

12,5%

score 50-100

73,2%

73,8%

75,0%

75,9%

72,1%

73,3%

72,8%

71,2%

72,8%

72,1%

score 0-19

19,1%

19,0%

17,9%

16,1%

17,2%

15,7%

15,0%

15,2%

15,9%

14,9%

score 20-49

14,4%

13,9%

13,0%

14,0%

13,6%

13,4%

13,5%

13,9%

14,3%

14,7%

score 50-100

66,5%

67,1%

69,1%

69,9%

69,2%

70,9%

71,4%

70,9%

69,9%

70,4%

41


Sector Drukkerijen en grafische bedrijven

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

18,3%

19,5%

18,3%

15,7%

16,0%

14,0%

14,2%

14,5%

16,0%

15,7%

score 20-49

11,0%

11,5%

10,3%

10,5%

10,7%

9,9%

10,8%

11,9%

12,6%

12,2%

score 50-100

70,6%

69,0%

71,4%

73,7%

73,3%

76,1%

75,0%

73,6%

71,5%

72,1%

De detailhandel haalt een aandeel van 72% binnen de categorie bedrijven met weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel. Een cijfer dat min of meer stabiel blijft gedurende de volledige periode van 2002 tot 2011. Het aandeel bedrijven dat tot de groep met een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel behoort, neemt af van 18,4% in 2002 tot 17% in 2011. Het aandeel bedrijven binnen de categorie met en matig risico op faling en matig groeipotentieel stijgt van 8,7% in 2002 tot 11% in 2011. Tabel 32: Evolutie percentage KMO’s detailhandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector DETAILHANDEL

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

18,4%

17,6%

17,7%

16,6%

18,3%

17,2%

17,4%

17,6%

17,3%

17,0%

score 20-49

8,7%

8,7%

8,5%

9,2%

9,1%

9,7%

10,2%

11,0%

10,8%

11,0%

score 50-100

72,9%

73,7%

73,8%

74,2%

72,6%

73,2%

72,4%

71,4%

71,9%

72,0%

Tabel 33 geeft het overzicht van het aandeel horecazaken in Vlaanderen volgens risicoklasse. Het aandeel horecazaken dat een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel heeft, daalt van 26,5% in 2002 tot 23,6% in 2011. Het aandeel bedrijven met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel stijgt over dezelfde periode van 10,1% tot 12,8%. Het aandeel bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel blijft stabiel op ongeveer 63% Tabel 33: Evolutie percentage KMO’s horeca algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

26,5%

26,0%

25,9%

24,2%

25,4%

24,4%

24,5%

24,9%

24,7%

23,6%

HORECA

score 20-49

10,1%

10,3%

10,2%

11,6%

10,4%

11,8%

11,8%

12,5%

12,8%

12,8%

score 50-100

63,5%

63,7%

63,9%

64,2%

64,2%

63,8%

63,7%

62,7%

62,5%

63,7%

Binnen de horeca valt op dat de verschaffers van accommodatie een stevige inhaalbeweging hebben gemaakt over de periode 2002-2011. In 2002 is het aandeel bedrijven met een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel nog 29%. In 2011 is het cijfer gedaald tot 22,1%. Het aandeel bedrijven met weinig risico op faillissement en een ruim groeipotentieel stijgt van 56,4% in 2002 tot 66% in 2011. De cijfers van de subgroep eet- & drinkgelegenheden blijven veel stabieler. Gedurende de hele periode haalt de subgroep binnen de categorie bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel een aandeel van om en beide 63%. Tabel 34: Evolutie percentage KMO’s horeca in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector Verschaffen van accommodatie


Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

29,0%

27,4%

26,7%

22,7%

23,6%

21,6%

21,5%

22,8%

23,0%

22,1%

score 20-49

14,7%

14,2%

13,1%

14,8%

12,8%

14,6%

13,8%

14,4%

13,5%

11,9%

score 50-100

56,4%

58,4%

60,1%

62,5%

63,5%

63,8%

64,7%

62,7%

63,5%

66,0%

score 0-19

26,3%

25,9%

25,9%

24,3%

25,5%

24,6%

24,7%

25,0%

24,8%

23,7%

score 20-49

9,9%

10,1%

10,0%

11,4%

10,3%

11,6%

11,7%

12,3%

12,7%

12,8%

score 50-100

63,8%

64,0%

64,1%

64,3%

64,2%

63,8%

63,7%

62,7%

62,4%

63,5%

In de sector groothandel behoort 57,3% van de bedrijven tot de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel. Het aandeel bedrijven met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel daalt van 24,3% tot 21,4%.

42


Tabel 35: Evolutie percentage KMO’s groothandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector GROOTHANDEL

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

24,3%

23,8%

23,5%

21,8%

22,6%

21,3%

21,4%

22,0%

22,1%

21,4%

score 20-49

20,5%

19,8%

18,2%

20,0%

20,4%

20,1%

20,9%

21,2%

20,8%

21,2%

score 50-100

55,2%

56,4%

58,3%

58,2%

57,0%

58,6%

57,6%

56,8%

57,1%

57,3%

Het aandeel bedrijven binnen de automobielsector met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel bedraagt in 2011 71%. Een lichte stijging ten opzichte van 2002 toen het aandeel 68,3% bedroeg. Het aandeel bedrijven met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel daalt van 17,8% in 2002 tot 15,6% in 2011.

Tabel 36: Evolutie percentage KMO’s automobiel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector AUTOMOBIEL

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

score 0-19

17,8%

17,6%

17,6%

16,4%

17,4%

16,0%

16,2%

16,4%

15,9%

15,6%

2011

score 20-49

13,9%

13,1%

12,1%

13,4%

13,2%

13,3%

13,9%

14,2%

14,1%

13,4%

score 50-100

68,3%

69,3%

70,3%

70,2%

69,4%

70,7%

69,9%

69,4%

70,0%

71,0%

Binnen de transportsector komt het aandeel van bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel in 2011 uit op 62,7%. In 2007 en 2008 haalde de sector de beste scores met een aandeel van 65,3% van de bedrijven binnen de categorie met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel. Het aantal KMO’s met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel daalt van 22,5% in 2002 tot 20,8% in 2011. Tabel 37: Evolutie percentage KMO’s transportsector algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector TRANSPORT

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

22,5%

22,7%

21,7%

20,4%

21,4%

20,1%

19,7%

20,6%

21,4%

20,8%

score 20-49

13,9%

13,6%

13,2%

14,6%

14,8%

14,7%

14,9%

15,6%

16,7%

16,5%

score 50-100

63,7%

63,7%

65,1%

65,0%

63,8%

65,3%

65,3%

63,8%

61,9%

62,7%

Binnen de subsector vervoer via land, water & lucht behoort 64% van de KMO’s tot de categorie bedrijven met weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel. De bedrijven in de subsector vervoer & logistiek doen het iets minder goed met een aandeel van 60,7% binnen de categorie met weinig kans op faling. Tabel 38: Evolutie percentage KMO’s transportsectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Sector Vervoer te land, te water en lucht

Vervoer logistiek

Score

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

score 0-19

20,7%

20,4%

19,5%

18,9%

20,1%

18,5%

18,0%

18,7%

19,9%

19,3%

score 20-49

14,4%

14,0%

13,4%

14,5%

14,8%

14,7%

15,0%

15,8%

17,1%

16,8%

score 50-100

64,9%

65,5%

67,1%

66,6%

65,1%

66,8%

67,1%

65,5%

63,0%

63,9%

score 0-19

25,7%

26,7%

25,5%

23,1%

23,6%

22,7%

22,7%

23,8%

24,0%

23,4%

score 20-49

12,9%

12,9%

12,8%

14,7%

14,6%

14,7%

14,9%

15,1%

16,1%

15,9%

score 50-100

61,4%

60,4%

61,6%

62,2%

61,7%

62,6%

62,4%

61,0%

60,0%

60,7%

43


6. Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren De sectoren die in 2011 de meeste startende bedrijven registreerden waren de overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer & bedrijfsvoering, overige detailhandel, computerconsultancy activiteiten, cafés & bars en schoonheidsverzorging. In het kader van dit rapport hebben we een aantal (financiële) parameters op een rij gezet om de gezondheid van deze ‘populaire’ starterssectoren weer te geven. De cijfers geven de situatie weer voor 2011 voor deze bedrijven in Vlaanderen die tot de sector behoren en die aan onze definitie van een KMO voldoen. De sector overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer & bedrijfsvoering is de sector die het grootste aantal starters kende in 2011. Het aandeel bedrijven dat verlieslatend is in de sector komt neer op een derde. De productiviteit scoort het hoogst van de 5 populaire sectoren met een niveau van 225%. Ook de rendabiliteit scoort behoorlijk goed met 11,6% en komt daarmee op een tweede plaats. Als we de gegevens van de multiscore bekijken blijkt dat de sector een relatief laag aandeel bedrijven telt met weinig kans op een faillissement en een ruim groeipotentieel (57,2%), ten opzichte van de andere populaire starterssectoren. De sector overige detailhandel scoort met 41% relatief slecht inzake het aandeel verlieslatende bedrijven. De productiviteit haalt een niveau van 181,7%, wat de middenmoot is in vergelijking met de andere sectoren. De rendabiliteit ligt met 6,6% eerder aan de lage kant. De liquiditeit en schuldgraad komen respectievelijk uit op 1,11 en 79. De graad van financiële onafhankelijkheid komt uit op 20,4%. Op het vlak van de multiscore scoort de sector niet slecht met 77,5% van de ondernemingen die tot de categorie van bedrijven met weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel behoren. Met een kwart van de bedrijven die verlieslatend zijn, scoort de sector van computerconsultancy het best van de 5 populaire sectoren. Ook de rendabiliteit (21,4%), de liquiditeit (1,56) en de graad van financiële onafhankelijkheid (39,1%) zijn het hoogst van de starterssectoren. Op het vlak van de multiscore zet de sector een redelijke prestatie neer met 68% van de bedrijven die weinig risico op een faillissement hebben en een ruim groeipotentieel kennen. 14% van de bedrijven in de sector hebben een hoog risico op faling, 18% heeft een matig risico op faling. De sector cafés en bars haalt het op een na hoogste aandeel (46,5%) van verlieslatende bedrijven. De productiviteit ligt er op een niveau van 154%. De liquiditeit is kleiner dan 1 met een waarde van 0,83, het op twee na slechtste cijfer. De schuldgraad doet het relatief slecht met een waarde van 79. De rendabiliteit ligt eerder aan de lage kant met een niveau van 6,6%. Met 22% van de bedrijven die een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel kennen, scoort de sector het slechtst van de starterssectoren. De sector schoonheidsverzorging scoort het slechtst van de populaire sectoren op het vlak van het aandeel verlieslatende bedrijven (47%), de rendabiliteit (6,5%), de liquiditeit (0,72) en de graad van financiële onafhankelijkheid (12,1%). Ook op het vlak van de multiscore scoort de sector zeer goed. 88% van de bedrijven in de sector hebben weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel. Slechts 9% van de bedrijven in de sector hebben een verhoogd risico op faling en 2,5% heeft een matig risico op faling. Het grote verschil tussen de resultaten op het vlak van de afzonderlijke financiële parameters en de multiscore moet gezocht worden in het feit dat de sector wordt gekenmerkt door het grote aantal eenmanszaken. Binnen deze sector vertonen de kleine eenmanszaken een beduidend lager risicoprofiel dan de meestal grotere bedrijven met vennootschapsvorm. Deze zijn wel opgenomen in de multiscore, terwijl de financiële parameters enkel beschikbaar zijn voor deze bedrijven die een jaarrekening indienen.

44


graad financiële onafhankelijkheid

solvabiliteit

liquiditeit

rendabiliteit

productiviteit

aandeel verlieslatend

Tabel 39: Financieel-economische parameters en multiscore voor 2011 (mediaan) van top 5 KMO-starterssectoren in Vlaanderen

multiscore

score 0-19

score 20-49 score 50-100

Overige adviesbureaus

29,1%

224,8%

11,6%

1,23

62

38,6%

16,0%

26,7%

57,2%

Overige detailhandel

40,9%

181,7%

6,6%

1,11

79

20,4%

17,7%

4,8%

77,5%

Computerconsultancyactiviteiten

25,2%

152,9%

21,4%

1,56

61

39,1%

13,8%

18,0%

68,3%

Cafés en bars

46,5%

153,7%

6,6%

0,83

79

21,6%

22,1%

11,8%

66,0%

Schoonheidsverzorging

47,1%

184,5%

6,5%

0,72

88

12,1%

9,3%

2,4%

88,3%

45


7. Conclusie Deze vijfde editie van het KMO-Rapport Vlaanderen geeft een overzicht van de financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO’s van 2002 tot 2011. De cijfers in dit rapport werden afgesloten op 20 november 2012. Op dat ogenblik waren 98% van de jaarrekeningen van 2011 beschikbaar. We baseren ons hiervoor op drie pijlers, namelijk financiële ratio’s en de eraan gekoppelde FiTo®-score, andere financieeleconomische gegevens en de multiscore. Daarnaast bekijken we ook hoe het gesteld is met de financiële gezondheid van de 5 belangrijkste starterssectoren voor Vlaanderen. In 2011 waren in Vlaanderen in totaal 559.615 KMO’s actief, waarvan 287.091 KMO-vennootschappen en 272.524 eenmanszaken. Vlaanderen telt 57% van de KMO-vennootschappen van België, waarvan bijna de helft jonger is dan 10 jaar. De belangrijkste juridische vorm in Vlaanderen is met voorsprong de eenmanszaak, al daalt het belang er van tot 49% in 2011 ten opzichte van 57% in 2000. Over de periode 2002 tot 2011 blijkt dat het aandeel van de KMO-vennootschappen in elk gewest aan belang wint en dat het aandeel van de eenmanszaken overal structureel daalt.

Financiële ratio’s van de Vlaamse KMO-vennootschappen (FiTo®-meter) De verschillende financiële indicatoren geven aan dat er in 2011 een stabilisering optreedt ten opzichte van de situatie in 2010. De productiviteit, solvabiliteit en financiële onafhankelijkheid blijven op hetzelfde niveau als in 2010. De nettorendabiliteit en dekking van het vreemd vermogen door de cash flow stijgen zeer beperkt. De liquiditeit zakt lichtjes. De voorgaande jaren waren wel duidelijke evoluties te zien. 2008 en 2009 waren duidelijk moeilijkere jaren voor de KMO-populatie. 2010 bracht beterschap, maar deze positieve evolutie kan onvoldoende doorgetrokken worden naar 2011. De productiviteit van de KMO-vennootschappen wordt gemeten aan de hand van de toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten. In 2011 blijft de productiviteit op hetzelfde niveau als in 2010 en dus ook onder het niveau van 2007. De mediaanwaarde van de productiviteit komt uit op een niveau van 175% in Vlaanderen. In Brussel en Wallonië komt het cijfer uit op respectievelijk 147% en 164%. De hoogste productiviteitscijfers zien we in de dienstensectoren met op kop de immobiliën. Ook de agro-industrie en de sector kunst, amusement & recreatie scoren zeer goed op het vlak van productiviteit. De sectoren verzekeringen en immobiliën slagen er in de grootste productiviteitsgroei te realiseren over de periode 2002-2011. De sectoren die het grootste productiviteitsverlies laten optekenen zijn de banken & holdings en de verschaffers van accommodatie. De laagste productiviteitsniveaus vinden we in de IT-sector en maatschappelijke dienstverlening. De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, een waardemeter voor het rendement van de geïnvesteerde middelen, stijgt voor het tweede jaar op rij in alle regio’s. Vanaf 2002 konden we een onafgebroken stijging waarnemen tot 2007 om dan 2 jaar op rij een daling te laten optekenen. In 2010 en 2011 herstelt de rendabiliteit opnieuw maar blijft deze onder het niveau van 2007. In Vlaanderen komt de mediaanwaarde van de nettorendabiliteit van het eigen vermogen op 8,8% in 2011. De hoogste nettorendabiliteit vinden we in de sectoren IT en gespecialiseerde bouwwerken. De laagste rendabiliteitcijfers worden gerealiseerd door de agro-industrie en bij de verschaffers van accommodatie De schuldgraad van een onderneming geeft weer in welke mate de onderneming beroep doet op externe financiering. Hoe hoger de schuldgraad, hoe minder eigen middelen (buffer) en hoe minder solvabel een onderneming algemeen beschouwd wordt. De indicator kent een dalende tendens over de periode 2000-2007. Nadien stabiliseert het cijfer. 2011 doet het opnieuw iets beter in vergelijking met 2010. De mediaanwaarde van de schuldgraad komt voor Vlaanderen op een niveau van 67%. In Brussel en Wallonië is dit cijfer respectievelijk 71,1% en 70,9%. In Vlaanderen vinden we de zwakste solvabiliteitscijfers in de sectoren horeca, detailhandel en de transportsector. De beste solvabiliteitscijfers zien we in de sectoren banken & holdings, verzekeringen & pensioenfondsen en de IT-sector. De graad van financiële onafhankelijkheid geeft weer in welke mate een onderneming zich meer met eigen vermogen – en dus minder met vreemd vermogen – financiert. Het cijfer stijgt van 2000 tot 2009. In 2010 daalt het cijfer voor België licht ten opzichte van 2009, om in 2011 opnieuw licht toe te nemen. In Vlaanderen bedraagt de mediaanwaarde in 2011 33,4%. De hoogste graad van financiële onafhankelijkheid constateren we in de sectoren banken & holdings, verzekeringen & pensioen-

46


fondsen en de IT-sector. Relatief lage cijfers vinden we in de sectoren maatschappelijke dienstverlening, de agro-industrie en de eet- & drinkgelegenheden. De dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow, een maat voor de schuldaflossingscapaciteit van een KMOvennootschap, stijgt onafgebroken tijdens de periode 2002-2007. In 2008 en 2009 daalt de indicator om de daaropvolgende twee jaar opnieuw een inhaalbeweging in te zetten. Toch zitten we nog niet op het pre-crisisniveau. Alle regio’s kennen een gelijkaardige evolutie. De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow is het hoogst in de sectoren weg- & waterbouw, IT, vervoer over land, lucht en water. De dekkingsgraad is het laagst in de sectoren maatschappelijke dienstverlening, groothandel en bouw van gebouwen & ontwikkeling bouwprojecten. De liquiditeit geeft weer in welke mate een onderneming in staat is om haar schulden op korte termijn terug te betalen. De liquiditeitspositie van de KMO-vennootschappen kent een positieve evolutie tot 2007. In 2008 en 2009 is een stabilisering van het cijfer op te merken om in 2010 en 2011 licht te dalen. In 2011 bedraagt het liquiditeitscijfer voor Vlaanderen 1,29, voor Brussel 1,22 en voor Wallonië 1,22. De sectoren die het best scoren qua liquiditeit zijn de sectoren IT, weg- & waterbouw en de gespecialiseerde bouwwerken. De laagste liquiditeitscijfers vinden we bij de verschaffers van accommodatie, eet- & drinkgelegenheden en diensten aan personen. Door een logittransformatie toe te passen op 8 verschillende financiële ratio’s kunnen we de FiTo®-meter samenstellen, die de verschillende parameters in 1 cijfer integreert. De mediaanwaarde van de FiTo®-meter stijgt van 2002 tot 2007. Daarna daalt de FiTo®-meter twee jaar op rij om zich dan in 2010 en 2011 opnieuw te herstellen. De evolutie is gelijkaardig in de verschillende regio’s. De best presterende sectoren in 2011 zijn de sectoren IT en de financiële diensten. De sector immobiliën eindigt op de derde plaats. De slechtst presterende sectoren zijn de verschaffers van accommodatie, maatschappelijke dienstverlening en eet- & drinkgelegenheden. Tabel 40: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van de FiTo®-score, 2002 en 2011 score 2002

rang 2002

score 2011

rang 2011

evolutie rang

DIENSTEN

Sector

0,5707

1

0,5827

1

0

Financiële diensten: banken, holdings

0,5737

2

0,5845

4

2

Financiële diensten: Verzek., pensioenf.

0,5725

4

0,5918

2

-2

Zakelijke diensten

0,5680

9

0,5783

7

-2

Immobiliën

0,5737

3

0,5881

3

0

Communicatie

0,5647

16

0,5762

8

-8

IT

0,5776

1

0,5918

1

0

Handelsbemiddeling

0,5650

14

0,5717

13

-1


0,5665

10

0,5639

21

11


0,5491

24

0,5603

23

-1

Kunst,amusement en recreatie

0,5650

15

0,5710

14

-1


0,5680

3

0,5789

2

-1

0,5617

20

0,5674

16

-4

0,5702

8

0,5802

6

-2


0,5707

7

0,5829

5

-2

INDUSTRIE

0,5651

4

0,5713

4

0

Industrie : agro

0,5661

11

0,5658

19

8

Industrie : voedingsmiddelen

0,5719

5

0,5724

12

7

Industrie : overige

0,5636

18

0,5728

11

-7


0,5659

12

0,5735

10

-2

DETAILHANDEL

0,5641

5

0,5670

5

0

Detailhandel excl.automobielsector

0,5641

17

0,5670

17

0

HORECA

0,5547

8

0,5593

8

0


0,5653

13

0,5639

22

9


0,5532

23

0,5588

24

1

GROOTHANDEL

0,5574

7

0,5658

7

0

Groothandel excl.automobielsector

0,5574

22

0,5658

20

-2

47


score 2002

rang 2002

score 2011

rang 2011

AUTOMOBIEL

Sector

0,5586

6

0,5664

6

evolutie rang 0

Automobielsector

0,5586

21

0,5664

18

-3

TRANSPORT

0,5692

2

0,5725

3

1


0,5719

6

0,5739

9

3

Vervoer logistiek

0,5623

19

0,5684

15

-4

Andere financieel-economische gegevens Naast de parameters voor de FiTo®-score gingen we eveneens de evolutie na van een aantal andere financieel-economische gegevens. De eerste parameter is het aantal dagen leverancierskrediet. De mediaanwaarde van deze parameter kent een dalend verloop in alle regio’s. In Vlaanderen daalt het aantal dagen leverancierskrediet van 48 dagen in 2002 tot nog 39 dagen in 2011. De sectoren die over het meest aantal dagen leverancierskrediet beschikken, zijn de sectoren banken & holdings, weg- & waterbouw en de sector communicatie. Een tweede parameter is het aantal dagen klantenkrediet. Deze parameter kent eveneens een dalend verloop in alle gewesten. In Vlaanderen zakt de mediaanwaarde van het aantal dagen klantenkrediet van 51 dagen in 2002 tot 47 dagen in 2011. Het hoogste aantal dagen klantenkrediet vinden we bij de sectoren banken & holdings, weg- & waterbouw en vervoer & logistiek. De investeringen van de KMO-vennootschappen in materiële vaste activa kennen een volatiel verloop – vooral in Brussel – en geven aan dat bedrijven werken met investeringscyclussen. We merkten op dat het gemiddelde aandeel van Vlaanderen in het totaal Belgisch investeringsvolume 57% bedraagt. Brussel haalt gemiddeld 26% en Wallonië 17%. De sectoren in Vlaanderen die de hoogste investeringen (mediaan) uitvoeren zijn de sectoren weg- & waterbouw, vervoer via land, lucht & water en de agro-industrie. De sectoren met de laagste volumes aan investeringen (mediaan) zijn de sectoren eet- & drinkgelegenheden, communicatie en de IT. Het bedrijfsresultaat van de KMO-vennootschappen evolueert algemeen positief gedurende de periode 2002-2011, met 2003 als uitschieter. Opvallend is de terugval van de bedrijfsresultaten zowel in 2003, 2004 als in 2011. Voor België komt het totaal volume aan bedrijfsresultaten neer op 150% ten opzichte van het basisjaar 2002. In Vlaanderen is dit 155%. De sectoren met de laagste bedrijfsresultaten zijn de sectoren diensten aan personen, kunst, amusement & recreatie en eet- & drinkgelegenheden. De sectoren met de hoogste niveaus van bedrijfsresultaten zijn de sectoren weg- & waterbouw, banken & holdings en overige industrie Het eigen vermogen van de KMO-vennootschappen kent een ononderbroken stijging tot 2008. In de daaropvolgende 2 jaar zakt de mediaanwaarde van het eigen vermogen licht om in 2011 opnieuw te stijgen, zij het eerder beperkt. De hoogste mediaanwaarden van het eigen vermogen van KMO’s zien we in de sectoren banken & holdings, overige industrie en de groothandel. De laagste mediaanwaarden zien we in de sectoren eet- & drinkgelegenheden, diensten aan personen en de sector kunst, amusement & recreatie.

Multiscore van de Vlaamse KMO’s De multiscore geeft een indicatie van de kans op faling en het groeipotentieel van een KMO. Uit de analyse bleek dat 16,5% van de KMO’s in België een groot risico op faling hebben en een beperkt groeipotentieel. In Brussel ligt dit beduidend hoger met 26,5%. In Vlaanderen zit 15% van de KMO’s in de groep met een hoog risicoprofiel. In Wallonië is dit 16,8%. Wanneer we de groep van bedrijven bekijken die binnen de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel vallen, zien we dat 71,4% van de Vlaamse KMO’s hieronder vallen. In Brussel is dit een stuk lager met een cijfer van 57,5%, in Wallonië is dit 72,3%. De gedetailleerde gegevens per sector voor Vlaanderen tonen dat de sector horeca zowel in 2002 als in 2011 het grootste aantal KMO’s (23,6%) telde met een verhoogd risico op een faillissement en een beperkt groeipotentieel. Op de tweede plaats staat de sector vervoer en logistiek met 23,4%. De derde plaats wordt ingenomen door de sector maatschappelijke dienstverlening met een percentage van 21,5%. De sectoren waar een beperkt aantal KMO’s terug te vinden is in het profiel met een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel zijn de sectoren agro-industrie (7,5%), diensten aan personen (10,4%) en weg- & waterbouw (12,1%).

48


Tabel 41: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van het verhoogd risicoprofiel en beperkt groeipotentieel (multiscore), 2002-2011 Sector

score 2002

rang 2002

score 2011

rang 2011

evolutie rang

DIENSTEN

19,9%

5

15,3%

3

-2

Financiële diensten: banken, holdings

25,3%

20

16,4%

12

-8

Financiële diensten: Verzek., pensioenf.

21,8%

15

16,6%

13

-2

Zakelijke diensten

20,8%

12

15,1%

6

-6

Immobiliën

24,0%

17

17,2%

15

-2

Communicatie

22,2%

16

18,6%

16

0

IT

20,8%

13

16,1%

11

-2

Handelsbemiddeling

24,1%

18

20,0%

19

1


12,0%

2

10,4%

2

0


26,1%

22

21,5%

21

-1


19,1%

9

15,3%

7

-2


16,9%

2

13,7%

2

0

21,1%

14

19,6%

18

4

18,3%

6

12,1%

3

-3


15,7%

3

12,3%

4

1

INDUSTRIE

12,1%

1

11,1%

1

0

Industrie : agro

7,7%

1

7,5%

1

0


16,6%

4

15,4%

8

4

Industrie : overige

19,1%

10

14,9%

5

-5


18,3%

7

15,7%

10

3

DETAILHANDEL

18,4%

5

17,0%

5

0


18,4%

8

17,0%

14

6

HORECA

26,5%

8

23,6%

8

0


29,0%

24

22,1%

22

-2


26,3%

23

23,7%

24

1

GROOTHANDEL

24,3%

7

21,4%

7

0


24,3%

19

21,4%

20

1

AUTOMOBIEL

17,8%

3

15,6%

4

1

Automobielsector

17,8%

5

15,6%

9

4

TRANSPORT

22,5%

6

20,8%

6

0


20,7%

11

19,3%

17

6

Vervoer logistiek

25,7%

21

23,4%

23

2

Alle sectoren slagen er om het percentage bedrijven dat binnen de categorie met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel valt, te verlagen. De sectoren die hierbij de grootste vooruitgang boeken zijn de sectoren banken & holdings, verschaffers van accommodatie, immobiliën en de sector weg- & waterbouw.

Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren In deze vijfde editie hebben we eveneens beknopt de gezondheid van de 5 sectoren bekeken die de meeste startende bedrijven lieten registreren in 2011. Het betrof de sectoren overige adviesbureaus op het vlak van bedrijfsbeheer & bedrijfsvoering, overige detailhandel, computerconsultancy activiteiten, cafés & bars en schoonheidsverzorging. De sector overige adviesbureaus op het gebeid van bedrijfsbeheer & bedrijfsvoering is de sector die het grootste aantal starters kende in 2011. De sector scoorde zeer goed in vergelijking met de andere starterssectoren op het vlak van productiviteit, rendabiliteit, liquiditeit en graad van financiële onafhankelijkheid. Op het vlak van de multiscore scoort de sector wel relatief laag binnen de categorie van bedrijven met weinig kans op een faillissement en een ruim groeipotentieel.

49


De sector overige detailhandel scoort eerder gemiddeld op de financiële parameters en heeft ook een aandeel van 41% verlieslatende bedrijven. Op basis van de multiscore scoort de sector dan weer wel vrij goed met een aandeel van 77,5% van de bedrijven binnen de categorie met weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel. De sector computerconsultancy heeft het laagste aandeel verlieslatende bedrijven in vergelijking met de andere starterssectoren. De rendabiliteit scoort het best met 21,4% en ook de liquiditeit en graad van financiële onafhankelijkheid ligt het hoogst in deze sector. De sector cafés & bars scoort gemiddeld het slechtst van de starterssectoren. 46,5% van de bedrijven is verlieslatend, de productiviteit en liquiditeit is telkens het op een na laagste cijfer. De sector scoort ook het slechts op vlak van de multiscore binnen de categorie bedrijven met een verhoogd risico op faillissement en beperkt groeipotentieel. De sector scoort wel relatief goed op het vlak van financiële onafhankelijkheid. De sector schoonheidsverzorging scoort het slechtst op het vlak van aandeel verlieslatende bedrijven, rendabiliteit, liquiditeit en de graad van financiële onafhankelijkheid. Op het vlak van de multiscore zet de sector dan weer de beste prestaties neer in vergelijking met de andere starterssectoren.

50


Lijst van afkortingen BTW

belasting op de toegevoegde waarde

BVBA

besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

Div. Comm. en Coöp. Venn.

diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen

EBVBA

eenpersoons besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

FiTo®

financiële toestand

KBO

Kruispuntbank voor ondernemingen

KMO

kleine en middelgrote onderneming

NV

naamloze vennootschap

RSZ

Rijksdienst voor de Sociale Zekerheid

VOF

vennootschap onder firma

VZW

vereniging zonder winstoogmerk

Lijst van tabellen en grafieken Tabellen Tabel 1: Evolutie aantal KMO’s volgens gewest, 2002-2011 Tabel 2: Evolutie aantal KMO-vennootschappen volgens gewest, 2002-2011 Tabel 3: Evolutie aantal eenmanszaken volgens gewest, 2002-2011 Tabel 4: Aandeel van KMO-vennootschappen volgens leeftijdscategorie en gewest, 2011 Tabel 5: Aandeel van eenmanszaken volgens leeftijdscategorie en gewest, 2011 Tabel 6: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens juridische vorm, 2002-2011 Tabel 7: Evolutie KMO’s in Brussel volgens juridische vorm, 2002-2011 Tabel 8: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens juridische vorm, 2002-2011 Tabel 9: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 Tabel 10: Evolutie KMO’s in Brussel volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 Tabel 11: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens tewerkstellingsklassen, 2002-2011 Tabel 12: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan) Tabel 13: Evolutie Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) Tabel 14: Evolutie solvabiliteitscijfer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan) Tabel 15: Evolutie van graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) Tabel 16: Evolutie dekkingsgraad vreemd vermogen door cashflow (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) Tabel 17: Evolutie liquiditeit van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 (mediaan) Tabel 18: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011

51


Tabel 19: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 20: Evolutie mediaanwaarde saldo aantal dagen klantenkrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 21: Evolutie aandeel van het totaal investeringsvolume in materiële vaste activa van KMO’s in België per regio, 2002-2011 Tabel 22: Evolutie mediaanwaarde KMO-investeringen in materiële vaste activa volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 23: Evolutie mediaanwaarde KMO-bedrijfsresultaat volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 24: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 25: Aandeel KMO’s volgens risicoprofiel in België per regio, 2011 Tabel 26: Evolutie percentage KMO’s dienstensector algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 27: Evolutie percentage KMO’s dienstensectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 28: Evolutie percentage KMO’s bouwsectoren algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 29: Evolutie percentage KMO’s bouwsectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 30: Evolutie percentage KMO’s industriële sectoren algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 31: Evolutie percentage KMO’s industriële sectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 32: Evolutie percentage KMO’s detailhandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 33: Evolutie percentage KMO’s horeca algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 34: Evolutie percentage KMO’s horeca in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 35: Evolutie percentage KMO’s groothandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 36: Evolutie percentage KMO’s automobiel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 37: Evolutie percentage KMO’s transportsector algemeen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 38: Evolutie percentage KMO’s transportsectoren in detail volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2002-2011 Tabel 39: Financieel-economische parameters en multiscore voor 2011 (mediaan) van top 5 KMO-starterssectoren in Vlaanderen Tabel 40: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van de FiTo®-score, 2002 en 2011 Tabel 41: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van het verhoogd risicoprofiel en beperkt groeipotentieel (multiscore), 2002-2011

Grafieken Grafiek 1: Aantal KMO’s in Vlaanderen volgens sector, 2011 Grafiek 2: Aantal KMO’s in Brussel volgens sector, 2011 Grafiek 3: Aantal KMO’s in Wallonië volgens sector, 2011 Grafiek 4: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten (%) van de KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) Grafiek 5: Evolutie nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen van KMO’s in België per regio, 2000-2011 (mediaan) Grafiek 6: Evolutie solvabiliteit van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) Grafiek 7: Evolutie graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) Grafiek 8: Evolutie dekking vreemd vermogen door de cashflow (%) van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) Grafiek 9: Evolutie liquiditeit van KMO’s in België per regio, 2002-2011 (mediaan) Grafiek 10: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van KMO’s in België per regio, 2002-2011 Grafiek 11: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s in België per regio, 2002-2011

52


Grafiek 12: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen klantenkrediet van KMO’s in België per regio, 2002-2011 Grafiek 13: Evolutie totaal volume KMO-investeringen in materiële vaste activa in België per regio (basis 2002 = 100), 2002-2011 Grafiek 14: Evolutie totaal volume KMO-bedrijfsresultaten in België per regio (basis 2002 = 100), 2002-2011 Grafiek 15: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s in België per regio, 2002-2011

Bijlagen

53


Bijlage 1: Sectorindeling UNIZO UNIZO CODE 01 0101 0102

54

SECTORALE INDELING

NACEBELGROEPEN (NACE-4 indeling)

DIENSTEN Financiële diensten : banken, holdings Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen

6411 - 6419 - 6420 - 6430 - 6491 - 6492 - 6499 6511 - 6512 - 6520 - 6530 - 6611 - 6612 - 6619 - 6621 - 6622 - 6629 - 6630

0103

Zakelijke diensten

7120-7211-7219-7220-7311-7312-7320-7410-7420-7430-7490-7711-7712-7721-7722-7729-7731-7732-7733-7734-7735-77397740-7810-7820-7830-7911-7912-7990-8010-8020-8030-8110-8121-8122-8129-8130-8211-8219-8220-8230-8291-8292-8299

0104

Immobiliën

6810-6820-6831-6832-7010-7021-7022

0105

Communicatie

5811-5812-5813-5814-5819-5821-5829-5911-5912-5913-5914-5920-6010-6020

0106

IT

6110-6120-6130-6190-6201-6202-6203-6209-6311-6312-6391-6399

0107

Handelsbemiddeling

4611-4612-4613-4614-4615-4616-4617-4618-4619

0108


9411-9412-9420-9491-9492-9499-9511-9512-9521-9522-9523-9524-9525-9529-9601-9602-9603-9604-9609-9700-9810-9820

0109

Menselijke gezondheidszorg

8610-86902

0110

Maatschappelijke dienstverlening 8710-8720-8730-8790-8810-8891-8899

0111


02

BOUW

0201

Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten

4110-4120

0202

Weg- en waterbouw

4211-4212-4213-4221-4222-4291-4299

0203


4311-4312-4313-4321-4322-4329-4331-4332-4333-4334-4339-4391-4399

03

INDUSTRIE

0301

Industrie : agro

0111-0112-0113-0114-0115-0116-0119-0121-0122-0123-0124-0125-0126-0127-0128-0129-0130-0141-0142-0143-0144-01450146-0147-0149-0150-0161-0162-0163-0164-0170-0210-0220-0230-0240-0311-0312-0321-0322

0302


1011-1012-1013-1020-1031-1032-1039-1041-1042-1051-1052-1061-1062-1071-1072-1073-1081-1082-1083-1084-1085-10861089-1091-1092-1101-1102-1103-1104-1105-1106-1107-1200

0303

Industrie : overige

2314-2319-2320-2331-2332-2341-2342-2343-2344-2349-2351-2352-2361-2362-2363-2364-2365-2369-2370-2391-2399-24102420-2431-2432-2433-2434-2441-2442-2443-2444-2445-2446-2451-2452-2453-2454-2511-2512-2521-2529-2530-2540-25502561-2562-2571-2572-2573-2591-2592-2593-2594-2599-2611-2612-2620-2630-2640-2651-2652-2660-2670-2680-2711-27122720-2731-2732-2733-2740-2751-2752-2790-2811-2812-2813-2814-2815-2821-2822-2823-2824-2825-2829-2830-2841-28492891-2892-2893-2894-2895-2896-2899-2910-2920-2931-2932-3011-3012-3020-3030-3040-3091-3092-3099-3101-3102-31033109-3211-3212-3213-3220-3230-3240-3250-3291-3299-3311-3312-3313-3314-3315-3316-3317-3319-3320-3511-3512-35133514-3521-3522-3523-3530-3600-3700-3811-3812-3821-3822-3831-3832-3900

0304

Drukkerijen en grafische bedrijven 1811-1812-1813-1814-1820


9001-9002-9003-9004-9101-9102-9103-9104-9200-9311-9312-9313-9319-9321-9329

UNIZO CODE

SECTORALE INDELING

NACEBELGROEPEN (NACE-4 indeling)

04

DETAILHANDEL

0401


05

HORECA

0501


5510-5520-5530-5590

0502


5610-5621-5629-5630

06

GROOTHANDEL

0601


07

AUTOMOBIEL

0701

Automobielsector

08

TRANSPORT

0801


4910-4920-4931-4932-4939-4941-4942-4950-5010-5020-5030-5040-5110-5121-5122

0802

Vervoer logistiek

5210-5221-5222-5223-5224-5229-5310-5320

09

VRIJE BEROEPEN

0901

Medische beroepen

4773-7500-8621-8622-8623-8690

0902

Juridische beroepen

6910

0903

Economische beroepen

6920

0904

Bouwtechnische beroepen

7111-7112

10

ANDERE/NIET GEKEND

1001

Andere

8411-8412-8413-8422-8423-8424-8425-8430-8510-8520-8531-8532-8541-8542-8551-8552-8553-8559-8560-9900

1002

Onbekend

NACE code niet gekend

4711-4719-4721-4722-4723-4724-4725-4726-4729-4730-4741-4742-4743-4751-4752-4753-4754-4759-4761-4762-4763-47644765-4771-4772-4774-4775-4776-4777-4778-4779-4781-4782-4789-4791-4799

4621-4622-4623-4624-4631-4632-4633-4634-4635-4636-4637-4638-4639-4641-4642-4643-4644-4645-4646-4647-4648-46494651-4652-4661-4662-4663-4664-4665-4666-4669-4671-4672-4673-4674-4675-4676-4677-4690

4511-4519-4520-4531-4532-4540

55


Bijlage 2: Overzicht aantallen KMO’s per sector Sector DIENSTEN Financiële diensten : banken, holdings Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen Zakelijke diensten Immobiliën Communicatie IT Handelsbemiddeling Diensten aan personen Maatschappelijke dienstverlening Kunst,amusement en recreatie BOUW Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten Weg- en waterbouw Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden INDUSTRIE Industrie : agro Industrie : voedingsmiddelen Industrie : overige Drukkerijen en grafische bedrijven DETAILHANDEL Detailhandel excl.automobielsector HORECA Verschaffen van accommodatie Eet- en drinkgelegenheden GROOTHANDEL Groothandel excl.automobielsector AUTOMOBIEL Automobielsector TRANSPORT Vervoer te land, te water en lucht Vervoer logistiek OVERIGE/VRIJE BEROEPEN/ONBEKEND

VL 123339 531 1197 32691 26752 2435 10698 13784 25711 198 9342 57020 11385 2177 43458 69964 41653 5734 19244 3333 55089 55089 33944 1687 32257 30855 30855 14459 14459 14282 9144 5138 80834

2002 BXL 29860 295 362 10663 6121 1189 3367 2699 3456 67 1641 6484 1533 245 4706 3875 201 502 2532 640 8813 8813 5719 238 5481 5635 5635 2144 2144 2805 1702 1103 28357

WAL 58190 159 602 17397 7496 909 4703 8274 13717 119 4814 28890 5260 1057 22573 37915 24321 2726 9663 1205 29411 29411 16793 1128 15665 9375 9375 8346 8346 5306 3860 1446 45161

VL 125796 524 1220 32939 27990 2565 11296 13605 25962 201 9494 57667 11474 2188 44005 68985 40760 5631 19217 3377 54063 54063 33643 1738 31905 30289 30289 14352 14352 14177 9029 5148 83206

2003 BXL 29534 291 349 10335 6397 1214 3397 2550 3310 67 1624 6586 1547 246 4793 3814 191 496 2491 636 8860 8860 5741 244 5497 5421 5421 2107 2107 2703 1649 1054 28741

WAL 58356 157 600 17376 7855 942 4927 8077 13533 116 4773 28863 5227 1020 22616 37288 23753 2688 9635 1212 28932 28932 16678 1136 15542 9245 9245 8236 8236 5185 3764 1421 46301

VL 129653 516 1247 33699 29431 2777 11911 13728 26361 220 9763 58831 11676 2258 44897 68165 39668 5510 19500 3487 53807 53807 33642 1791 31851 29882 29882 14238 14238 14180 8995 5185 85567

2004 BXL 29917 283 343 10232 6759 1258 3579 2519 3265 64 1615 6901 1598 249 5054 3814 191 507 2451 665 8962 8962 5816 241 5575 5257 5257 2086 2086 2685 1648 1037 29146

WAL 59366 152 594 17407 8334 1020 5268 8133 13551 115 4792 29164 5245 990 22929 36832 23210 2666 9692 1264 28716 28716 16668 1152 15516 9176 9176 8223 8223 5108 3649 1459 47584

VL 134742 518 1288 34781 30959 2975 12778 14172 27010 226 10035 60558 11993 2313 46252 67907 39004 5480 19816 3607 53536 53536 33794 1873 31921 29453 29453 14195 14195 14283 9035 5248 87778

2005 BXL 30676 291 347 10236 7243 1306 3776 2543 3263 63 1608 7485 1678 258 5549 3878 191 503 2461 723 9041 9041 5891 240 5651 5163 5163 2081 2081 2665 1607 1058 29568

WAL 60843 149 609 17598 8813 1076 5652 8384 13595 117 4850 29669 5369 981 23319 36595 22922 2644 9716 1313 28445 28445 16775 1183 15592 9106 9106 8171 8171 5122 3610 1512 48820

VL 141935 519 1336 36572 33147 3176 13968 14590 27875 250 10502 63140 12434 2387 48319 68221 38667 5438 20301 3815 53527 53527 34005 1947 32058 29498 29498 14309 14309 14546 9100 5446 91430

2006 BXL 31806 306 357 10419 7810 1353 4049 2537 3283 66 1626 8259 1787 258 6214 3966 197 515 2493 761 9226 9226 6043 256 5787 5067 5067 2095 2095 2739 1642 1097 30314

WAL 63993 148 624 18088 9495 1134 6436 9232 13763 119 4954 30474 5552 979 23943 36560 22754 2591 9810 1405 28465 28465 16916 1213 15703 9042 9042 8201 8201 5123 3578 1545 50413

Opm.: De cijfers met betrekking tot de vrije beroepen zijn nog niet voldoende stabiel om een meerjarige evolutie weer te kunnen geven, en worden daarom bij de overige activiteiten ingedeeld

56


vervolg

Sector DIENSTEN Financiële diensten : banken, holdings Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen Zakelijke diensten Immobiliën Communicatie IT Handelsbemiddeling Diensten aan personen Maatschappelijke dienstverlening Kunst,amusement en recreatie BOUW Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten Weg- en waterbouw Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden INDUSTRIE Industrie : agro Industrie : voedingsmiddelen Industrie : overige Drukkerijen en grafische bedrijven DETAILHANDEL Detailhandel excl.automobielsector HORECA Verschaffen van accommodatie Eet- en drinkgelegenheden GROOTHANDEL Groothandel excl.automobielsector AUTOMOBIEL Automobielsector TRANSPORT Vervoer te land, te water en lucht Vervoer logistiek OVERIGE/VRIJE BEROEPEN/ONBEKEND

VL 148434 528 1376 38148 35556 3346 15236 14262 28898 262 10822 66114 12829 2479 50806 68097 37797 5418 20815 4067 53534 53534 34062 2037 32025 29459 29459 14416 14416 14764 9229 5535 96109

2007 BXL 33430 316 386 10763 8474 1396 4466 2565 3326 76 1662 9271 1911 257 7103 4052 204 516 2512 820 9447 9447 6154 277 5877 5025 5025 2114 2114 2838 1683 1155 31368

WAL 66515 151 633 18580 10245 1189 6936 9602 14046 126 5007 31528 5745 985 24798 36219 22236 2546 9960 1477 28429 28429 16975 1248 15727 8981 8981 8173 8173 5141 3533 1608 52764

VL 154891 541 1415 39775 37796 3432 16447 13915 29897 289 11384 67581 13006 2494 52081 67476 36875 5312 21169 4120 53123 53123 34108 2127 31981 29282 29282 14466 14466 14900 9341 5559 99828

2008 BXL 34775 333 375 11099 9025 1424 4730 2498 3465 81 1745 9612 1983 264 7365 4027 209 502 2516 800 9571 9571 6241 285 5956 4927 4927 2109 2109 2894 1705 1189 31961

WAL 68418 157 634 19036 11013 1190 7325 9330 14434 135 5164 31588 5864 968 24756 35608 21712 2496 9935 1465 28299 28299 16987 1259 15728 8879 8879 8134 8134 5086 3502 1584 54609

VL 160216 554 1432 41589 39613 3455 17252 13654 30625 322 11720 68589 12988 2536 53065 66389 35728 5205 21370 4086 52492 52492 33873 2199 31674 28923 28923 14457 14457 14803 9246 5557 103998

2009 BXL 35429 327 395 11153 9480 1439 4828 2427 3510 83 1787 9967 2051 276 7640 3991 209 506 2489 787 9651 9651 6356 295 6061 4856 4856 2103 2103 2869 1684 1185 32602

WAL 69666 154 649 19362 11621 1192 7570 9022 14725 135 5236 31590 5900 972 24718 34827 21127 2421 9854 1425 27915 27915 16816 1277 15539 8674 8674 8061 8061 4962 3404 1558 56583

VL 165793 545 1479 43366 41618 3497 18301 13327 31322 330 12008 69638 13070 2627 53941 65551 34773 5128 21603 4047 51687 51687 33610 2250 31360 28658 28658 14381 14381 14653 9166 5487 108051

2010 BXL 36429 324 399 11309 9999 1426 5027 2422 3597 80 1846 10339 2110 314 7915 3948 212 491 2505 740 9714 9714 6384 293 6091 4760 4760 2071 2071 2869 1708 1161 33434

WAL 70901 144 657 19607 12336 1223 7924 8659 14933 129 5289 31597 5983 965 24649 33991 20479 2380 9765 1367 27501 27501 16729 1290 15439 8530 8530 8007 8007 4815 3291 1524 58656

VL 171022 550 1505 44771 43776 3544 19367 13084 31815 351 12259 70644 13228 2702 54714 64805 33862 5049 21856 4038 50814 50814 32966 2261 30705 28231 28231 14374 14374 14473 9060 5413 112286

2011 BXL 37255 331 400 11316 10566 1459 5201 2430 3612 82 1858 10853 2171 354 8328 3924 209 480 2524 711 9713 9713 6410 308 6102 4667 4667 2025 2025 2902 1742 1160 34555

WAL 71545 140 660 19627 13036 1249 8140 8264 15027 128 5274 31858 6116 997 24745 33453 20055 2344 9677 1377 26899 26899 16431 1284 15147 8372 8372 7910 7910 4696 3197 1499 61009

Opm.: De cijfers met betrekking tot de vrije beroepen zijn nog niet voldoende stabiel om een meerjarige evolutie weer te kunnen geven, en worden daarom bij de overige activiteiten ingedeeld

57


Bijlage 3: Provinciale fiches

58


PROVINCIE West-Vlaanderen

West-Vlaanderen

Verdeling rechtsvorm per leeftijdscategorie, 2011 BVBA

EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

0-4 jaar 534 7500 5-9 jaar 964 5199 10-19 jaar 3542 8731 20-29 jaar 4420 5036 30-39 jaar 1114 1657 40-49 jaar 451 490 +50 jaar 340 272 TOTAAL 11365 28885 9,6% 24,5%

2688 2021 325 35 7 3 1 5080 4,3%

106 72 125 334 32 22 38 729 0,6%

78 74 152 253 5 5 21 588 0,5%

1506 365 197 33 3 1 2 2107 1,8%

41 68 214 130 16 5 3 477 0,4%

5 3 2 0 0 0 0 10 0,0%

1157 451 230 59 29 6 19 1951 1,7%

166 36 57 33 2 0 3 297 0,3%

16460 10174 16117 8456 3020 870 10002 65099 55,1%

407 243 102 91 81 124 424 1472 1,2%

30648 19670 29794 18880 5966 1977 11125 118060 100,0%

26,0% 16,7% 25,2% 16,0% 5,1% 1,7% 9,4% 100%

NV

Gezondheid van de KMO populatie in West-Vlaanderen Verdeling KMO's West-Vlaanderen in risicogroepen, 2000-2011 100% 90% 80% 70% 73,25%

72,87%

72,00%

72,00%

72,74%

73,99%

73,69%

74,00%

74,01%

73,43%

73,72%

60%

75,01% GEZOND GEMIDDELD

50%

GEVAAR

40% 30% 20% 10% 0%

9,64%

10,31%

10,63%

10,56%

10,33%

11,21%

11,29%

11,30%

11,67%

12,27%

12,38%

12,15%

17,11%

16,82%

17,37%

17,45%

16,93%

14,80%

15,02%

14,71%

14,32%

14,30%

13,89%

12,84%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Evolutie FITO-score KMO's WEST-VLAANDEREN

0,585

0,58

0,575

West-Vlaanderen

0,57

België Vlaanderen

0,565

0,56

0,555 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

59


Verdeling en evolutie per UNIZO sector

West-Vlaanderen

Aandeel KMO's in West-Vlaanderen volgens sector, 2011 100% 90% 80%

70% 60% 50% 40% 30%

20% 10% 0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

TRANSPORT

2695

2761

2815

2807

2834

2854

2984

2975

2999

2955

2919

2889

AUTOMOBIEL

3184

3186

3203

3210

3181

3200

3287

3223

3235

3261

3236

3229

GROOTHANDEL

6118

5999

5931

5855

5802

5737

5886

5672

5606

5521

5485

5375

HORECA

8605

8484

8484

8438

8425

8523

9165

8512

8495

8380

8329

8112

DETAILHANDEL

13285

12973

12763

12486

12415

12329

12597

12212

12009

11795

11549

11305

INDUSTRIE

20580

20335

20092

19838

19563

19503

20852

19407

19218

18964

18706

18451

BOUW

12379

12419

12574

12760

13044

13417

14341

14491

14829

15125

15392

15711

DIENSTEN

24061

24297

24568

24877

25452

26238

30324

28420

29248

30066

30951

31678

12212


11305


10910

Industrie : agro 8115

Zakelijke diensten

7683

Immobiliën

7140


6963



5375

Industrie : overige

5321

Automobielsector

3229

Handelsbemiddeling

3191


3174

2010

2300


2129


1434


972

Verschaffen van accommodatie Drukkerijen en grafische bedrijven

786

Vervoer logistiek

760

Communicatie

428

Weg- en waterbouw

325 265

Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen Financiële diensten : banken, holdings

98


29 0

60

2011

2606

IT


2011

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

West-Vlaanderen

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat

120000

14,0%

16000

100000 80000 60000 40000

18000

€ 101.900 13,5%

€ 95.951

71.434 € 12,75%

12,66%

13,0%

20000

0

10000

8000

2008

2009

negatief eigen vermogen (%)

2010

300000

32,5%

€280.590

€255.338

2010

2011

vlaamse mediaan

mediaan

190 185

186,97 183,4 179,52

175,01

175

150000 100000

170

50000

165

0 2007

2008

2009

mediaan

2010

2011

160 2007

vlaanderen

66,99

66,8

66,5

65,6 65,16

12

6

64,5

4

64

2

63,5 2008 mediaan

2009

2010 Vlaanderen

2011

2010

2011

vlaanderen

9,73 9,04

8,8 7,99

8

65

2007

2009

Rentabiliteit eigen vermogen na belastingen 10

66

2008 mediaan

Solvabiliteit

65,5

2009

Bruto Toegevoegde Waarde vs Personeelskost

180

200000

67

32,0% 2008

negatief resultaat (%)

€ 341.839 € 279.129

34,0%

33,59%

33,5%

2007

250000

67,5

34,5% 33,78%

0

Vlaamse mediaan

400000

35,0%

33,0%

2011

mediaan

35,5%

2000

Omzet 350000

€ 13.239

€ 12.513

4000

12,0% 2007

36,0%

6000 12,5%

36,5%

14000 12000

72.988 €

37,0%

€ 15.530

€ 14.519

0 2007

2008 mediaan

2009

2010

2011

Vlaanderen

61


West-Vlaanderen

Boekjaar 2011 Financiële ratio's Mediaan DIENSTEN Financiële diensten : banken, holdings Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen Zakelijke diensten Immobiliën Communicatie IT Handelsbemiddeling Diensten aan personen Maatschappelijke dienstverlening Kunst,amusement en recreatie

BOUW Bouw van gebouwen, ontwikkeling van bouwprojecten Weg- en waterbouw Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden

INDUSTRIE Industrie : agro Industrie : voedingsmiddelen Industrie : overige Drukkerijen en grafische bedrijven

DETAILHANDEL Detailhandel excl.automobielsector


GROOTHANDEL Groothandel excl.automobielsector

AUTOMOBIEL Automobielsector

TRANSPORT Vervoer te land, te water en lucht Vervoer logistiek

Bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten

Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen

Solvabiliteit

201,84 220 225 191 242 178 162 199 157 246 164 156,66 155 167 173 233,09 184 163 177 186 186,38 168 202,55 161 190 190,13 190 189,69 159 156,97 176 217

7,6 5,3 9,8 7,7 6,5 7,4 15,7 9,3 6,6 15,9 4,7 9,75 6,0 7,4 11,7 6,81 4,6 8,1 7,1 6,7 7,72 7,7 6,35 3,9 7,4 7,48 7,5 8,15 8,2 6,34 6,5 6,0

65,4 49,2 59,8 67,9 62,1 63,2 62,9 66,9 77,9 68,6 77,4 66,56 68,0 63,3 66,2 68,09 81,8 69,3 62,3 73,5 73,09 73,1 84 72,4 85,7 66,81 66,8 66,68 66,7 68,95 69,3 67,9

Dekking vreemd Graad van financiële vermogen door Liquiditeit onafhankelijkheid cashflow

35,1 50,8 39,6 32,5 38,2 36,0 37,1 33,3 22,1 27,8 22,8 33,47 32,4 35,9 33,8 31,98 18,2 30,7 37,8 26,5 27,28 27,3 16,48 27,6 14,4 33,27 33,3 33,38 33,4 31,08 30,7 32,1

13,7 10,2 18,0 15,8 11,5 16,1 21,4 12,6 14,8 14,6 14,7 18,48 10,8 24,2 21,8 14,68 11,2 19,0 15,6 14,0 12,35 12,4 14,83 12,6 15,4 11,85 11,9 11,47 11,5 23,53 24,4 16,7

1,13 1,35 1,44 1,17 1,09 1,29 1,35 1,23 0,89 1,19 0,81 1,45 1,41 1,56 1,47 1,31 0,96 1,20 1,50 1,24 1,29 1,29 0,66 0,59 0,67 1,4 1,40 1,45 1,45 1,21 1,22 1,17

FITO-meter

0,5828 0,5792 0,5909 0,5803 0,5882 0,5775 0,5878 0,5739 0,5652 0,5651 0,5697 0,58 0,5688 0,5813 0,5842 0,5725 0,5663 0,5777 0,5743 0,5693 0,5693 0,5693 0,5629 0,5714 0,5600 0,5719 0,5719 0,5702 0,5702 0,5756 0,5759 0,5743

Investeringen in Aantal dagen Aantal dagen Eigen materiële vaste Bedrijfsresultaat klantenkrediet leverancierskrediet vermogen activa

48 14 30 49 49 67 59 54 41 0 17 47 46 77 45 57 37 40 60 66 15 15 9 9 9 46 46 26 26 54 54 53

40 105 55 46 41 56 24 34 20 0 37 43 47 58 41 49 44 33 55 42 29 29 26 31 25 35 35 34 34 46 41 58

20432 28100 13849 22704 23164 9717 13900 13568 13067 4310 23775 24729 23775 59980 24243 36789 42878 43267 36419 16776 16743 16743 16710 32422 13637 27987 27987 29695 29695 43914 46823 37706

13806 10235 14994 12224 19213 8694 14157 10505 6317 10509 4950 17341 12737 31078 18455 17537 8150 23368 23994 8883 11378 11378 6737 13279 5779 20765 20765 21905 21905 10368 9674 14696

88949 280437 128971 70495 140522 51532 49821 65600 31618 51704 33282 84722 111638 202199 75839 146734 84834 134126 214837 58890 61151 61151 24801 119254 19033 161345 161345 149560 149560 82107 78534 104291

62


PROVINCIE Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen


EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

695 9176 981 6601 3716 10127 3938 5266 1032 1516 328 388 439 307 11129 33381 8,9% 26,6%

3186 2168 410 38 7 1 1 5811 4,6%

158 150 197 438 27 9 39 1018 0,8%

148 106 181 203 3 7 20 668 0,5%

2061 609 280 60 1 4 4 3019 2,4%

31 56 201 135 20 4 3 450 0,4%

8 6 5 0 0 0 1 20 0,0%

NV 0-4 jaar 5-9 jaar 10-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar +50 jaar TOTAAL

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

18270 10701 15652 7527 2807 792 9250 64999 51,9%

505 317 225 204 131 97 336 1815 1,4%

35939 22399 31409 17927 5577 1640 10427 125318 100,0%

28,7% 17,9% 25,1% 14,3% 4,5% 1,3% 8,3% 100%

1585 116 661 43 359 56 101 17 31 2 10 0 26 1 2773 235 2,2% 0,2%

Gezondheid van de KMO populatie in Oost-Vlaanderen Verdeling KMO's Oost-Vlaanderen in risicogroepen, 2000-2011 100% 90% 80% 70%

70,44%

70,71%

71,51%

72,15%

71,33%

72,52%

72,59%

72,31%

72,70%

72,80%

72,50%

73,70%

60%

GEZOND

50%

GEMIDDELD GEVAAR

40% 30% 20% 10% 0%

9,88%

10,57%

11,00%

11,28%

10,93%

11,78%

11,83%

11,86%

12,41%

12,75%

13,18%

13,19%

17,97%

17,92%

18,29%

18,28%

17,74%

15,70%

15,57%

15,35%

14,89%

14,95%

14,32%

13,11%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Evolutie FITO-score KMO's OOST-VLAANDEREN

0,585

0,58

0,575

OOST-VLAANDEREN

0,57

België Vlaanderen

0,565

0,56

0,555 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

63



Oost-Vlaanderen

Aandeel KMO's in Oost-Vlaanderen volgens sector, 2011 100% 90%

80% 70% 60%

50% 40% 30% 20% 10%

0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

TRANSPORT

3131

3131

3046

3050

3066

3083

3223

3137

3167

3133

3084

3054

AUTOMOBIEL

3307

3244

3214

3168

3127

3101

3175

3135

3131

3096

3040

3046

GROOTHANDEL

7026

6873

6747

6604

6498

6373

6584

6334

6270

6185

6102

6001

HORECA

8041

7848

7796

7712

7714

7726

8675

7776

7711

7636

7503

7337

DETAILHANDEL

13907

13476

13096

12777

12615

12476

12722

12361

12208

12035

11705

11465

INDUSTRIE

17734

17346

17086

16825

16576

16521

17676

16518

16358

16097

15881

15659

BOUW

14314

14376

14517

14646

14828

15125

16235

16437

16686

16921

17202

17391

DIENSTEN

26476

26732

27370

27910

28695

29867

34676

33025

34486

35699

36849

37980

13494

Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden 11465

Detailhandel excl.automobielsector 10227

Zakelijke diensten 9120

Immobiliën

8355



6945


6001


4885

Industrie : overige

4371

IT 3233


3046

Automobielsector Kunst,amusement en recreatie

2884

Handelsbemiddeling

2832 1376

Industrie : voedingsmiddelen Drukkerijen en grafische bedrijven

1043

Vervoer logistiek

1012 789

Communicatie

664

Weg- en waterbouw

392


317

Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen

114

Financiële diensten : banken, holdings

86

Maatschappelijke dienstverlening 0

64

2010

2042



2011

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

Oost-Vlaanderen

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat 13,5%

84000 82000

14000

€ 82.143

80000

16000

€ 78.168

76000 74000

37,0%

13.239 €

36,5% 36,0%

12,86%

13,0%

72.988 €

35,0%

8000

34,5%

33,87%

34,0% 33,23%

6000

33,5% 33,0%

4000

71.434 €

70000

35,5%

10000

12,99%

72000

32,5%

2000

68000 2007

2008

2009


2010

2011

mediaan

Vlaamse mediaan

200000

€ 289.643 € 255.514 €280.590 €255.338

190 185

150000

175

100000

170

50000

165 2007

2008

2009

mediaan

2010

2011

mediaan

vlaamse mediaan

180,66

179,52

175,01

2007

2008

2009

mediaan

66,99

2011

160

2010 vlaanderen

12

9,95

9,01

10

66,5 65,74

65,59

8

65,5

6

65

4

64,5

2011

Rentabiliteit eigen vermogen na belastingen

Solvabiliteit 66,8

2010

185,67

vlaanderen

67,5

2009


180

0

2008


350000

250000

31,5% 2007

Omzet 300000

32,0%

0

12,5%

66000

66

12.513 €

€ 14.889

12000

78000

67

€ 13.949

9,73

8,8

2

64 2007

2008 mediaan

2009

2010 Vlaanderen

2011

0 2007

2008 mediaan

2009

2010

2011

Vlaanderen

65


Oost-Vlaanderen









Bruto toegevoegde Nettorendabiliteit Graad van Dekking vreemd waarde in van het eigen Solvabiliteit financiële vermogen door Liquiditeit verhouding tot de vermogen na onafhankelijkheid cashflow personeelskosten belastingen

193,52 208 219 181 263 155 155 207 159 207 161 157,17 163 164 169 233,32 179 156 174 179 178,92 160 180,79 159 181 180,84 173 172,91 159 155,56 177 230

9,9 6,0 10,3 8,7 9,4 9,6 16,3 9,4 9,0 7,9 5,1 10,05 6,8 11,4 11,8 6,84 4,5 7,2 7,4 6,6 7,59 7,6 6,94 3,9 7,6 7,15 7,2 8,21 8,2 7,89 7,3 9,3

65,8 52,5 56,3 68,0 64,3 72,3 57,2 67,6 76,0 74,8 74,1 65,72 65,5 65,9 65,7 67,16 77,4 72,4 63,2 66,3 73,2 73,2 85,08 80,4 85,5 67,88 67,9 70,87 70,9 69,65 70,0 68,2

34,4 46,2 43,6 32,1 35,9 27,7 43,0 32,4 23,5 18,1 25,9 34,43 34,7 33,9 34,4 33,09 22,5 27,6 37,3 33,4 26,89 26,9 15,12 18,3 14,8 32,44 32,4 29,13 29,1 30,49 30,1 31,8

15,2 12,0 20,3 15,9 13,1 15,0 25,4 12,4 15,4 7,8 12,1 19,2 12,0 23,0 21,5 14,43 10,6 15,5 14,8 18,1 11,91 11,9 14,26 10,5 14,5 10,75 10,8 11,36 11,4 22,05 24,5 13,6

1,21 1,32 1,42 1,20 1,12 1,22 1,60 1,34 1,02 0,63 0,98 1,45 1,41 1,41 1,47 1,34 1,08 1,06 1,47 1,39 1,28 1,28 0,74 0,60 0,74 1,43 1,43 1,37 1,37 1,2 1,21 1,17

FITO-meter

Aantal dagen klantenkrediet

Aantal dagen leverancierskrediet

Investeringen in materiële vaste activa

Bedrijfsresultaat

Eigen vermogen

0,5858 0,5874 0,5940 0,5806 0,5913 0,5722 0,5948 0,5756 0,5702 0,5602 0,5696 0,5807 0,5718 0,5815 0,5837 0,5728 0,5678 0,5731 0,5734 0,5806 0,5695 0,5695 0,5593 0,5625 0,5591 0,5687 0,5687 0,5686 0,5686 0,5767 0,5772 0,5732

53 65 35 58 49 78 49 50 32 72 35 56 58 90 53 56 50 42 60 65 16 16 9 22 7 47 47 23 23 60 61 58

38 37 73 46 40 36 25 36 28 50 28 50 63 51 43 49 44 44 50 51 29 29 27 81 24 40 40 36 36 51 44 58

15519 45154 16774 18804 17415 13032 9068 13615 13972 30911 15525 22870 21260 61572 22000 27516 23000 28477 30736 16011 12878 12878 12387 18931 11814 23041 23041 22225 22225 39898 43092 35950

14848 23449 15269 11341 21087 7039 17688 9878 6768 10092 4434 15748 12624 35659 16191 15291 6196 13967 19293 12335 8513 8513 3965 4717 3795 15687 15687 19329 19329 14401 12975 19717

68626 156367 95900 62634 95596 40745 57055 52762 23259 34276 34292 76437 93563 170431 69003 112019 70785 77174 145869 72672 55140 55140 16090 32988 14833 125004 125004 108664 108664 80497 78123 83807

66


PROVINCIE Antwerpen

Antwerpen

Verdeling rechtsvorm per leeftijdscategorie, 2011

0-4 jaar 5-9 jaar 10-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar +50 jaar TOTAAL

NV

BVBA

EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

1242 1749 5656 5341 1598 745 1015 17346 11,2%

14872 10161 15526 7797 2621 1214 784 52975 34,3%

3803 2794 556 42 14 3 2 7214 4,7%

197 147 231 536 31 21 47 1210 0,8%

161 103 299 389 9 16 60 1037 0,7%

3655 943 430 81 9 4 11 5133 3,3%

59 89 268 121 19 3 5 564 0,4%

14 8 12 1 0 0 0 35 0,0%

1870 557 247 62 18 12 24 2790 1,8%

198 70 63 14 0 0 0 345 0,2%

20634 10703 13249 6522 3099 714 6747 61668 39,9%

801 572 603 847 446 195 583 4047 2,6%

47506 27896 37140 21753 7864 2927 9278 154364 100,0%

30,8% 18,1% 24,1% 14,1% 5,1% 1,9% 6,0% 100%

Gezondheid van de KMO populatie in Antwerpen Verdeling KMO's Antwerpen in risicogroepen, 2000-2011 100% 90% 80% 70%

62,18%

60,93%

60,54%

60,64%

62,87%

64,19%

64,53%

65,05%

64,88%

64,12%

63,95%

65,60%

60%

GEZOND GEMIDDELD

50%

GEVAAR

40% 30%

12,82%

13,61%

13,96%

13,98%

13,29%

14,24%

14,25%

14,23%

14,72%

15,42%

15,64%

15,55%

20% 10% 0%

25,01%

25,46%

25,50%

25,38%

23,84%

21,57%

21,23%

20,71%

20,40%

20,46%

20,40%

18,86%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Evolutie FITO-score KMO's ANTWERPEN

0,585

0,58

0,575

Antwerpen

0,57

België Vlaanderen

0,565

0,56

0,555 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

67



Antwerpen

Aandeel KMO's in Antwerpen volgens sector, 2011 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40%

30% 20% 10% 0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

TRANSPORT

5019

4988

4930

4863

4830

4860

5193

5020

5065

5068

5011

4957

AUTOMOBIEL

3593

3581

3533

3479

3437

3417

3540

3487

3505

3491

3481

3469

GROOTHANDEL

11225

10942

10556

10294

10116

10010

10287

10040

9999

9938

9845

9715

HORECA

8800

8668

8536

8424

8380

8384

9620

8576

8643

8644

8664

8574

DETAILHANDEL

14939

14582

14319

14108

14073

14063

14611

14218

14145

14013

13936

13828

INDUSTRIE

14565

14271

14043

13858

13773

13724

14736

14027

13952

13662

13543

13442

BOUW

13204

13386

13485

13609

13900

14399

15769

15936

16469

16689

16959

17288

DIENSTEN

34062

34591

34988

35638

36771

38251

44711

42302

44388

45955

47743

49326


13828

Immobiliën

13743 13213


12815


Groothandel excl.automobielsector 8212


7738

Diensten aan personen 5907

IT

5635

Industrie : overige

5583


Kunst,amusement en recreatie Automobielsector

3469

Handelsbemiddeling

3461 2615


2342

Vervoer logistiek Communicatie

1183


1118


1106 874

Weg- en waterbouw

526


362

Verschaffen van accommodatie Financiële diensten : banken, holdings

176


125 0

68

2010

3201



2011

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

Antwerpen

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat

80000

18,5%

72.988 €

70000

71.434 €

18,0%

60000 17,41%

17,5%

40000 30000

17,0%

16,78%

12000

16,5%

10000

8000

2007

2008

2009


€ 11.226

39,0% 38,5% 38,0%

37,5%

37,06%

37,0%

36,69%

36,5%

2010

Vlaamse mediaan

€ 286.915

€ 262.063

€280.590

250000 200000

35,0% 2007

€255.338

2008

2009


2010

mediaan

2011 vlaamse mediaan


350000 300000

35,5%

0

2011

mediaan

36,0%

2000

Omzet 185 180

175

179,52

175,01

171,91

166,81

170

150000

165

100000

160

50000

155

0 2007

2008

2009

mediaan

2010

2011

150 2007

vlaanderen

2008

2009

mediaan

2010

2011

vlaanderen


Solvabiliteit 71

69,68

69,44

12

10

69

67

39,5%

6000

16,0%

0

68

€ 10.479

13.239 €

4000

20000

70

12.513 €

10000

€ 59.959

€ 59.801

50000

14000

66,99

66,8

9,73 9,04

8,8 7,99

8 6

66

4

65

2

64 2007

2008 mediaan

2009

2010 Vlaanderen

2011

0 2007

2008 mediaan

2009

2010

2011

Vlaanderen

69


Antwerpen









70


Bruto toegevoegde Nettorendabiliteit van Graad van Dekking vreemd waarde in Aantal dagen het eigen vermogen na Solvabiliteit financiële vermogen door Liquiditeit FITO-meter verhouding tot de klantenkrediet belastingen onafhankelijkheid cashflow personeelskosten

166,98 193 167 159 212 152 142 162 141 214 156 142,13 163 160 160 230,7 157 151 161 164 164,33 144 164,95 142 171 171,11 167 166,55 149 150,04 145 209

9,9 5,6 9,5 8,8 9,5 9,9 15,9 9,7 8,2 8,5 7,9 10,51 7,1 12,0 12,1 7,5 5,2 6,2 8,3 6,9 7,85 7,9 7,24 4,4 8,0 7,14 7,1 8,34 8,3 8,07 7,1 9,0

68,9 53,6 61,5 70,4 67,4 72,8 63,2 74,8 80,5 91,4 75,2 68,2 72,3 64,3 66,9 72,27 79,0 74,8 69,4 67,4 75,8 75,8 83,97 80,9 84,3 75,55 75,6 72,24 72,2 72,75 71,5 74,1

31,5 46,4 38,5 29,9 33,2 26,7 37,0 25,5 19,6 6,3 25,7 31,96 27,9 35,3 33,2 27,97 21,0 25,2 31,1 32,6 24,29 24,3 16,4 19,2 16,2 24,7 24,7 28,21 28,2 27,57 28,7 26,1

13,5 14,2 18,2 14,6 11,6 12,6 20,6 10,3 14,4 0,8 14,3 18,2 8,7 22,4 21,2 13,06 10,2 15,7 12,9 16,1 10,83 10,8 14,24 10,5 14,6 6,59 6,6 9,85 9,9 15,43 19,7 9,8

1,20 1,37 1,50 1,19 1,15 1,22 1,48 1,23 0,91 0,79 1,05 1,41 1,29 1,46 1,45 1,24 1,02 1,08 1,35 1,27 1,26 1,26 0,74 0,56 0,74 1,3 1,30 1,3 1,30 1,21 1,19 1,23

0,5783 0,5833 0,5876 0,5744 0,5832 0,5698 0,5875 0,5638 0,5578 0,5187 0,5717 0,5773 0,5630 0,5785 0,5816 0,5684 0,5659 0,5687 0,5690 0,5669 0,5631 0,5631 0,5548 0,5526 0,5550 0,5609 0,5609 0,5632 0,5632 0,5681 0,5693 0,5664

55 117 58 57 49 70 61 51 32 11 33 47 47 77 45 53 33 35 57 64 17 17 9 15 8 53 53 24 24 59 56 60

Aantal dagen leverancierskrediet

41 71 32 43 41 61 38 47 31 32 29 47 67 73 39 49 44 37 53 48 29 29 23 53 22 45 45 32 32 56 48 60

Investeringen Eigen in materiële Bedrijfsresultaat vermogen vaste activa

10988 22385 9782 13269 12389 8769 6603 8868 8783 28400 11725 17710 17710 31723 17149 26860 42627 31452 24750 14904 10516 10516 8470 22445 7819 15194 15194 18795 18795 26378 33689 18358

10852 23598 12486 8676 14175 6923 15646 8155 3585 -2854 4105 12386 10070 19072 12837 12012 9137 8411 15102 7430 6138 6138 3013 9767 2876 13979 13979 12942 12942 12278 10244 16194

47966 247330 85484 43772 66400 30826 43987 39224 16627 5896 24743 55325 74840 78503 49699 85744 92919 59880 94452 65119 35440 35440 12748 39062 12239 91245 91245 75980 75980 87492 70213 115687

PROVINCIE Limburg

Limburg


EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

0-4 jaar 389 6282 5-9 jaar 641 4030 10-19 jaar 2527 5822 20-29 jaar 2664 2031 30-39 jaar 573 486 40-49 jaar 161 114 +50 jaar 125 181 TOTAAL 7080 18946 9,9% 26,4%

2077 1558 258 19 1 1 0 3914 5,4%

83 57 89 129 5 12 56 431 0,6%

101 58 148 116 0 5 8 436 0,6%

927 151 54 10 1 1 1 1145 1,6%

16 31 42 22 5 1 1 118 0,2%

146 4 3 0 0 0 0 153 0,2%

1021 363 130 34 10 0 2 1560 2,2%

146 45 58 28 0 0 0 277 0,4%

11258 6151 8578 4177 1682 421 4439 36706 51,1%

354 240 167 182 85 82 131 1241 1,7%

22663 13329 17876 9412 2848 798 4944 71870 100,0%

31,5% 18,5% 24,9% 13,1% 4,0% 1,1% 6,9% 100%

NV

Gezondheid van de KMO populatie in Limburg Verdeling KMO's Limburg in risicogroepen, 2000-2011 100%

80% 69,93%

70,12%

71,18%

71,79%

71,07%

72,15%

72,23%

71,59%

71,97%

72,64%

72,74%

72,63%

60%

GEZOND GEMIDDELD GEVAAR

40%

9,85%

10,48%

11,12%

11,05%

10,97%

11,72%

11,53%

11,65%

12,23%

12,97%

13,61%

13,61%

18,35%

18,34%

18,77%

19,02%

17,96%

16,05%

16,32%

15,62%

15,13%

15,06%

14,81%

13,76%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

20%

0%

Evolutie FITO-score KMO's LIMBURG

0,585

0,58

0,575

LIMBURG

0,57

België Vlaanderen

0,565

0,56

0,555

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

71



Limburg

Aandeel KMO's in Limburg volgens sector, 2011 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

TRANSPORT

1315

1342

1335

1342

1355

1357

1457

1438

1457

1438

1456

1425

AUTOMOBIEL

2182

2170

2157

2170

2179

2181

2246

2234

2257

2265

2290

2300

GROOTHANDEL

3284

3259

3232

3212

3196

3144

3260

3184

3217

3165

3140

3082

HORECA

4485

4386

4406

4343

4358

4383

4895

4410

4463

4449

4370

4288

DETAILHANDEL

7321

7158

7053

6971

6976

6996

7334

7081

7134

7116

7035

6926

INDUSTRIE

9513

9377

9295

9186

9157

9136

9950

9197

9148

9000

8874

8847

BOUW

8312

8350

8401

8504

8738

9054

9892

9939

10228

10367

10553

10686

DIENSTEN

13159

13529

13892

14202

14646

15375

17876

17151

17950

18702

19418

20047

8160



Zakelijke diensten

4786


4522

Industrie : agro

4411

Immobiliën

3954

Eet- en drinkgelegenheden 3375

Industrie : overige

3082


Automobielsector

2155

IT

2021


947

Vervoer te land, te water en lucht 525

Industrie : voedingsmiddelen Weg- en waterbouw

505

Vervoer logistiek

478


425 332

Communicatie

334


174

Financiële diensten : Verzekeringen,pensioenfondsen Financiële diensten : banken, holdings

71


39 0

72

2010

1386



2011

1506

Handelsbemiddeling

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

Limburg

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat

73500

12,5% 72.988 €

73000 72500

72000

€ 72.226

71500

12,0%

71.434 €

71000 70500

12000

12.513 €

38,5% 38,0% 37,5% 37,0% 36,5% 36,0% 35,5% 35,0% 34,5% 34,0% 33,5% 33,0% 32,5%

13.239 € € 12.497

10000

6000

11,55% 11,5%

69500

€ 12.641

8000

€ 71.289

11,54%

70000

14000

69000

34,98%

34,51%

4000 2000

68500

0

11,0%

68000 2007

2008

2009


2010

2011

mediaan

2007

Vlaamse mediaan

250000 200000

€ 269.650

€ 276.500 €280.590

€255.338

150000 100000 50000 0 2007

2008

2009

mediaan

2010

2011

182 180 178 176 174 172 170 168 166 164

66,5

66,31

vlaamse mediaan

179,52

175,41 175,01

vlaanderen

2008

2009

mediaan

2010

2011

vlaanderen


67,5 66,8

mediaan

2011

179,14

2007

Solvabiliteit 67

2010


400000

300000

2009


Omzet 350000

2008

66,99

12 10

65,95

66

8

9,43

8,39

9,73

8,8

6

65,5

4

65

2

64,5 2007

2008 mediaan

2009

2010 Vlaanderen

2011

0 2007

2008 mediaan

2009

2010

2011

Vlaanderen

73


Limburg









74




Solvabiliteit

Graad van financiële onafhankelijkheid

Dekking vreemd vermogen door cashflow

Liquiditeit

FITO-meter


175,89 142 192 164 209 198 144 183 159 195 161 150,37 154 167 168 197,94 161 164 156 173 173,46 164 182,89 163 174 173,8 165 164,91 154 149,59 183 230

8,7 3,5 4,5 7,6 7,8 16,0 14,6 9,6 9,9 1,0 5,8 9,28 5,2 8,8 11,0 7,23 4,6 5,0 7,9 9,5 6,78 6,8 6,25 -1,0 6,8 6,56 6,6 7,39 7,4 7,58 6,9 9,6

65,9 63,8 57,3 69,7 63,0 71,1 56,5 66,9 80,2 35,2 75,6 66,96 66,9 63,2 67,4 67,84 80,6 71,2 64,0 65,7 71,06 71,1 81,48 83,3 81,3 67,75 67,8 69,11 69,1 71,32 71,9 67,2

34,4 32,8 40,1 30,7 37,3 28,8 43,9 33,5 19,9 49,7 24,4 33,17 33,2 36,8 32,7 32,43 19,5 28,2 36,2 33,9 29 29,0 18,73 16,6 18,8 32,54 32,5 30,97 31,0 28,92 28,1 31,3

14,1 8,8 15,2 13,3 11,6 20,7 26,4 15,3 15,6 5,3 15,0 17,74 9,5 25,6 20,4 14,28 10,3 15,5 15,5 19,1 11,44 11,4 13,74 6,9 14,7 10,8 10,8 9,57 9,6 20 21,0 16,0

1,21 0,98 1,27 1,13 1,19 1,34 1,65 1,33 1,04 1,35 1,01 1,43 1,40 1,50 1,44 1,33 1,00 1,06 1,47 1,43 1,42 1,42 0,79 0,59 0,82 1,44 1,44 1,38 1,38 1,19 1,20 1,16

0,5810 0,5745 0,5902 0,5744 0,5854 0,5853 0,5947 0,5747 0,5657 0,5446 0,5650 0,5779 0,5653 0,5800 0,5820 0,5717 0,5595 0,5681 0,5753 0,5804 0,5684 0,5684 0,5605 0,5504 0,5623 0,5665 0,5665 0,5656 0,5656 0,5723 0,5723 0,5715

53 111 58 53 56 40 63 49 16 24 37 53 50 78 53 56 46 34 57 63 14 14 16 25 14 52 52 25 25 64 67 50

Investeringen in Aantal dagen Eigen materiële vaste Bedrijfsresultaat leverancierskrediet vermogen activa

38 54 28 37 45 51 25 27 33 96 38 42 49 50 37 53 49 39 54 60 27 27 23 33 20 42 42 40 40 56 54 66

12871 41622 16147 13599 14365 9452 7885 9320 10439 60063 14925 20596 16982 48952 20649 32362 30800 37125 34645 16311 11926 11926 12590 26272 11500 21495 21495 20871 20871 39827 42821 26993

10923 16537 17744 9104 15130 15133 14267 8250 4350 -3792 3821 12840 7868 18654 14150 14781 6314 10616 21484 9621 8196 8196 3141 1551 3146 13657 13657 15363 15363 11014 9839 13156

54451 326420 95659 48555 81654 27027 46856 36466 22633 176303 27479 63303 68609 132426 59047 115815 58904 91004 154920 71446 52194 52194 17503 41084 16501 112544 112544 100220 100220 70279 65507 78469

PROVINCIE Vlaams-Brabant

Vlaams-Brabant

Verdeling rechtsvorm per leeftijdscategorie, 2011 NV

BVBA

EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

0-4 jaar 505 5-9 jaar 844 10-19 jaar 2724 20-29 jaar 2734 30-39 jaar 694 40-49 jaar 238 +50 jaar 298 TOTAAL 8037 9,0%

7033 5224 7745 3560 1037 318 222 25139 28,3%

2390 1971 330 29 3 0 0 4723 5,3%

111 89 141 345 13 8 46 753 0,8%

75 65 131 269 1 8 27 576 0,6%

1355 402 199 33 3 2 1 1995 2,2%

34 45 114 58 14 1 1 267 0,3%

96 4 11 0 0 0 0 111 0,1%

984 325 170 40 5 2 5 1531 1,7%

96 17 28 11 0 0 0 152 0,2%

13502 7576 10029 5036 1733 526 5695 44097 49,6%

348 290 322 233 99 46 210 1548 1,7%

26438 16852 21944 12348 3602 1149 6505 88838 100,0%

29,8% 19,0% 24,7% 13,9% 4,1% 1,3% 7,3% 100%

Gezondheid van de KMO populatie in Vlaams-Brabant Verdeling KMO's Vlaams-Brabant in risicogroepen, 2000-2011 100%

80% 69,19%

69,75%

70,37%

71,38%

70,39%

71,30%

71,32%

71,57%

70,85%

70,93%

71,75%

72,19%

60%

GEZOND GEMIDDELD GEVAAR

40%

9,64%

10,27%

10,90%

11,20%

10,72%

11,61%

11,68%

11,78%

11,97%

12,39%

12,89%

12,75%

18,98%

19,36%

19,35%

19,61%

18,89%

17,07%

17,02%

16,65%

16,28%

16,67%

16,26%

15,05%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

20%

0%

Evolutie FITO-score KMO's VLAAMS BRABANT 0,585

0,58

0,575

België

0,57

Vlaanderen VLAAMS BRABANT

0,565

0,56

0,555 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

75



Vlaams-Brabant

Aandeel KMO's in Vlaams-Brabant volgens sector, 2011 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

TRANSPORT

2273

2218

2156

2115

2095

2129

2246

2194

2212

2209

2183

2148

AUTOMOBIEL

2413

2393

2352

2325

2314

2296

2367

2337

2338

2344

2334

2330

GROOTHANDEL

4567

4448

4389

4324

4270

4189

4434

4229

4190

4114

4086

4058

HORECA

4855

4785

4722

4726

4765

4778

5385

4788

4796

4764

4744

4655

DETAILHANDEL

8321

8064

7859

7722

7729

7673

7947

7663

7628

7534

7463

7290

INDUSTRIE

9943

9709

9448

9278

9096

9023

9523

8948

8800

8666

8547

8406

BOUW

8079

8023

8043

8148

8321

8563

9101

9311

9369

9487

9532

9568

21658

22067

22521

23169

24089

25011

28321

27536

28819

29794

30832

31991

DIENSTEN

8819

Immobiliën

8427



7290


Diensten aan personen Industrie : agro

4492


4454 4328

IT

4058


Industrie : overige

2330

Automobielsector Handelsbemiddeling

2094


2037 1327

Vervoer te land, te water en lucht 812

Communicatie

821

Vervoer logistiek


666


608 334

Weg- en waterbouw

223


201

Verschaffen van accommodatie Financiële diensten : banken, holdings

91


72 0

76

2010

1599



2011

2000

4000

6000

8000

10000

Vlaams-Brabant

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat

74000

72.988 €

72000

15,5%

68000 66000

14,94%

14,89%

64000

14000 12000

71.434 €

70000

16,0%

15,0%

10000

€ 62.952

€ 62.425

60000

14,5%

56000

34,47%

4000

0

14,0%

2007

2008

2009


2010

2011

mediaan

2007

Vlaamse mediaan

€255.338

€280.590

250000 200000

€ 222.979

€ 215.869

150000 100000 50000 0

2007

2008

2009

mediaan

2009

2010

mediaan

2011 vlaamse mediaan


350000

300000

2008


Omzet

2010

2011

182 180 178 176 174 172 170 168 166 164 162 160

179,52 175,97

175,01 171,06

2007

vlaanderen

2008

2009

mediaan

2010

2011

vlaanderen


Solvabiliteit 67,5

66,5

34,55%

2000

58000

67

13.239 €

12.513 €

8000 6000

62000

38,5% 38,0% 37,5% 37,0% 36,5% 36,0% 35,5% 35,0% 34,5% 34,0% 33,5% 33,0% 32,5%

€ 12.979

€ 12.348

66,99

66,8

12

10,7

9,77

10 66,05

66,05

66

8

9,73

8,8

6

65,5

4

65

2

64,5 2007

2008

mediaan

2009

2010

Vlaanderen

2011

0 2007

2008

mediaan

2009

2010

2011

Vlaanderen

77


Vlaams-Brabant









78



176,75 252 183 163 227 179 146 186 160 203 161 143,08 149 168 162 199,25 172 152 164 169 169,08 156 178,2 155 159 159,17 159 159,12 148 147,24 156 217

Nettorendabiliteit Dekking vreemd van het eigen Graad van financiële Solvabiliteit vermogen door Liquiditeit vermogen na onafhankelijkheid cashflow belastingen

11,8 12,6 12,6 9,7 12,0 11,4 16,1 11,8 9,0 8,6 11,9 8,96 5,5 6,4 10,2 7,82 4,2 7,9 9,1 6,7 7,89 7,9 7,77 2,8 8,1 7,85 7,9 7,55 7,6 7,44 7,3 7,9

65,0 54,0 63,6 66,3 63,5 62,7 59,2 69,3 78,5 73,2 75,5 66,79 70,3 64,1 65,7 66,84 73,1 73,2 64,2 63,9 73,69 73,7 82 79,1 82,0 68,05 68,1 71,34 71,3 70,84 69,3 78,5

35,4 39,2 34,2 33,9 36,7 37,3 41,2 30,9 21,6 24,9 24,2 33,39 30,0 33,8 34,4 33,2 26,9 26,7 35,8 35,3 26,59 26,6 18,32 20,9 18,3 32,28 32,3 29,17 29,2 29,41 31,1 21,3

16,6 11,5 20,9 16,3 14,8 21,4 23,3 14,0 14,4 13,0 15,1 17,94 10,0 20,6 21,1 15,96 13,6 16,5 16,3 16,6 11,96 12,0 15,9 12,7 16,0 10,8 10,8 10,19 10,2 20,61 23,5 12,9

1,31 1,34 1,26 1,28 1,29 1,38 1,61 1,25 0,98 1,28 1,06 1,42 1,33 1,29 1,45 1,31 1,02 1,10 1,47 1,37 1,26 1,26 0,72 0,44 0,73 1,4 1,40 1,28 1,28 1,16 1,19 1,12

FITO-meter


0,5877 0,5904 0,5985 0,5824 0,5934 0,5899 0,5928 0,5745 0,5644 0,5717 0,5800 0,5784 0,5662 0,5699 0,5821 0,5719 0,5676 0,5715 0,5735 0,5742 0,5668 0,5668 0,5616 0,5682 0,5614 0,5685 0,5685 0,5646 0,5646 0,5713 0,5748 0,5642

55 124 37 60 51 74 65 53 21 33 28 44 45 58 43 57 74 35 59 63 18 18 9 24 8 53 53 25 25 60 59 60

Investeringen in Aantal dagen Eigen materiële vaste Bedrijfsresultaat leverancierskrediet vermogen activa

40 63 24 50 34 58 34 37 38 41 38 38 50 34 34 51 52 42 51 53 29 29 22 26 21 41 41 33 33 45 39 49

10180 19921 18274 10381 11396 7705 6850 10772 8176 21004 12619 14826 14206 22146 14565 20108 25000 22726 21464 12164 11038 11038 10191 22204 9970 17838 17838 24110 24110 28309 30592 22134

14576 23724 10351 11097 18209 10518 19014 10965 4971 6937 7324 10501 8388 10836 11264 11096 4900 12572 15102 5851 7717 7717 3501 9132 3451 13753 13753 15617 15617 9524 8432 10791

55582 140100 63334 51083 69268 47958 53907 40204 21638 11880 24768 53616 69457 79099 49965 76895 51935 58006 98423 60421 38774 38774 15846 57436 15313 106827 106827 99187 99187 53238 55072 46650

PROVINCIE Brussel H.G.

Brussel H.G.


EVBA

CVBA

CV/ CVOA

COMV

COMA

E(ESV)

VOF

LV

EENMANSZAAK

OVERIGE

TOTAAL

verdeling in %

1679 13799 1896 8027 4641 9854 4599 4616 1443 1645 799 1103 1089 1021 16146 40065 14,4% 35,8%

4190 2528 671 76 15 4 4 7488 6,7%

277 171 349 1259 65 30 73 2224 2,0%

578 253 622 2195 55 71 120 3894 3,5%

1026 241 260 83 9 5 18 1642 1,5%

55 61 82 28 11 4 0 241 0,2%

0 47 134 30 0 0 0 211 0,2%

296 92 86 35 34 22 26 591 0,5%

0 0 1 0 0 0 0 1 0,0%

13430 5882 5418 3346 1977 408 2964 33425 29,8%

1337 737 1161 1255 681 362 554 6087 5,4%

36712 19935 23279 17522 5935 2808 5869 112060 100,0%

32,8% 17,8% 20,8% 15,6% 5,3% 2,5% 5,2% 100%

NV 0-4 jaar 5-9 jaar 10-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar +50 jaar TOTAAL

Gezondheid van de KMO populatie in Brussel H.G. Verdeling KMO's BRUSSEL in risicogroepen, 2000-2011 100% 90% 80%

48,50%

49,12%

50,57%

51,12%

51,14%

52,66%

54,18%

70%

54,62%

55,82%

55,83%

54,75%

57,46%

60%

GEZOND

50% 40%

GEMIDDELD

17,37%

16,82%

16,06%

15,80%

16,76%

17,29%

16,82%

16,18%

16,27%

16,77%

16,89%

GEVAAR 16,01%

30% 20%

33,08%

33,36%

34,06%

34,12%

32,10%

30,05%

29,00%

27,99%

27,91%

28,61%

28,36%

26,53%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

10% 0%

Evolutie FITO-score KMO's BRUSSEL

0,585 0,58 0,575 0,57 0,565

België Vlaanderen

0,56

BRUSSEL 0,555 0,55 0,545 0,54 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

79



Brussel H.G.

Aandeel KMO's in Brussel volgens sector, 2011 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30%

20% 10% 0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

TRANSPORT

3087

2912

2805

2703

2685

2665

2826

2838

2894

2869

2869

2902

AUTOMOBIEL

2266

2184

2144

2107

2086

2081

2122

2114

2109

2103

2071

2025

GROOTHANDEL

6184

5893

5635

5421

5257

5163

5173

5025

4927

4856

4760

4667

HORECA

5840

5732

5719

5741

5816

5891

6288

6154

6241

6356

6384

6410

DETAILHANDEL

8931

8845

8813

8860

8962

9041

9419

9447

9571

9651

9714

9713

INDUSTRIE

4055

3919

3875

3814

3814

3878

4167

4052

4027

3991

3948

3924

BOUW

6598

6482

6484

6586

6901

7485

8369

9271

9612

9967

10339

10853

DIENSTEN

30642

30168

29860

29534

29917

30676

35713

33430

34775

35429

36429

37255

11316

Zakelijke diensten

10566

Immobiliën 9713



Eet- en drinkgelegenheden 5201

IT

4667


Diensten aan personen 2524

Industrie : overige

2430

Handelsbemiddeling

2171


2025

Automobielsector

1459

Communicatie

1160

Vervoer logistiek

711

Drukkerijen en grafische bedrijven Industrie : voedingsmiddelen

480


400

Weg- en waterbouw

354

Financiële diensten : banken, holdings

331 308


209

Industrie : agro

82

Maatschappelijke dienstverlening 0

80

2010

1742



2011

1858


2000

4000

6000

8000

10000

12000

Brussel H.G.

Eigen vermogen

Bedrijfsresultaat

70000

22,5%

12000

61.265 €

60000

50000

21,52%

40000

€ 36.143

30000

20,94%

8000

21,5%

€ 36.004

6000 21,0%

4000

20000 20,5%

10000

2007

2008

2009


2010

2007

België

€209.556

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0

€221.713 € 172.372

€ 172.375

100000 50000 0 2007

2008

2009

mediaan

2010

2011

72

2011

mediaan

België

168,65 146,97

2008

België

2009

mediaan

2010

2011

België


71,67

71,07

10

10

9,45

8,81

8

71 70 69

2010

173,08 151,78

2007

Solvabiliteit 73

2009


200000 150000

2008 negatief resultaat (%)

Omzet 250000

€ 5.209

€ 4.408 41,34%

0

2011

mediaan

43,04%

2000

20,0%

0

46,0% 45,5% 45,0% 44,5% 44,0% 43,5% 43,0% 42,5% 42,0% 41,5% 41,0% 40,5% 40,0% 39,5% 39,0%

10000

22,0%

59.993 €

11.241 €

10.313 €

68,49

68,43

6

68

4

67

2

66 2007

2008

2009 mediaan

2010 Belgie

2011

7,73

7,63

0 2007

2008

2009 mediaan

2010

2011

België

81


Brussel H.G.









82




143,55 139 130 142 163 160 136 150 124 166 159 184,71 182 153 137 138,92 131 139 137 141 141,42 130 167,82 129 147 147,32 145 145,2 147 142,74 159 178

8,9 5,3 6,8 8,1 8,9 8,1 15,7 6,8 5,1 7,9 5,8 10,3 6,2 10,8 12,3 6,03 1,4 6,4 7,0 4,1 5,75 5,8 5,13 2,5 5,5 6,49 6,5 6 6,0 6,34 5,7 7,8

Graad van Solvabiliteit financiële onafhankelijkheid

70,9 71,8 66,3 68,2 71,3 72,5 63,7 78,1 82,5 75,3 79,2 68,03 74,6 66,3 65,8 68,65 52,8 76,4 67,4 68,1 79,2 79,2 84,41 80,6 84,4 73,21 73,2 78,67 78,7 71,62 73,1 69,2

29,7 26,2 35,1 32,4 29,0 27,8 36,6 22,2 17,8 22,2 21,1 32,27 25,4 31,5 34,4 31,5 44,6 23,3 32,6 31,9 21,2 21,2 16,34 17,7 16,2 27,34 27,3 22,01 22,0 29,47 28,9 31,0

Dekking Investeringen vreemd Aantal dagen Aantal dagen Eigen Liquiditeit FITO-meter in materiële Bedrijfsresultaat vermogen klantenkrediet leverancierskrediet vermogen vaste activa door cashflow

10,5 6,2 9,1 11,6 9,0 11,6 16,1 6,5 9,4 6,7 8,9 14,37 6,1 22,8 18,1 9,65 8,5 12,6 9,2 9,7 6,95 7,0 9,56 6,3 9,8 6,28 6,3 6,52 6,5 18,31 20,9 12,0

1,22 1,35 1,31 1,29 1,16 1,19 1,45 1,18 0,85 0,71 1,01 1,4 1,22 1,34 1,46 1,3 1,39 0,94 1,39 1,25 1,16 1,16 0,71 0,65 0,71 1,29 1,29 1,18 1,18 1,1 1,03 1,20

0,5690 0,5579 0,5737 0,5701 0,5743 0,5643 0,5783 0,5546 0,5363 0,5521 0,5574 0,5717 0,5627 0,5805 0,5749 0,5592 0,5744 0,5510 0,5594 0,5592 0,5498 0,5498 0,5372 0,5512 0,5360 0,5555 0,5555 0,5472 0,5472 0,5654 0,5666 0,5623

60 78 57 66 57 79 60 63 16 35 40 54 58 55 53 57 65 26 57 71 17 17 11 15 10 54 54 23 23 49 48 53

51 53 53 51 58 60 41 59 29 57 53 43 59 51 37 49 30 36 52 55 33 33 24 64 23 52 52 27 27 37 33 51

7385 16275 11498 7021 9538 6425 5012 5842 5406 37395 10022 9200 13757 14529 7861 11115 39930 12062 10681 7063 6372 6372 6841 37805 5913 10433 10433 6623 6623 16324 16794 14586

6352 -442 5579 6352 9609 3435 9374 3202 328 6318 2815 7099 7099 5366 7030 4078 -556 1934 5191 3532 1887 1887 975 12888 789 4948 4948 2589 2589 2552 2093 4085

38240 751244 88966 40589 53446 27196 32776 28764 7346 58167 23017 31270 47683 43705 27342 42473 92737 20284 53334 33191 16342 16342 7651 75997 7223 50575 50575 18635 18635 18030 16193 23108

HET KMO-RAPPORT VLAANDEREN

Recommend Documents