J A A R G A N G
1 4
D E C E M B E R 2 015
NR. 3
IN DIT NUMMER: Traditie 1 Voorwoord 3 Column Leef! 3 Op de duofiets met... 4 Het Caren mantelzorgportaal 4 Hoe gaat het met u? 5 Palliatieve zorg in Oeganda 6 Extra bijlage: familie en traditie 8 Recept van een cliënt 11 Nieuws uit de regio Etten-Leur 12 Nieuws uit de regio Zundert 14 Column PlusBus 15 Open huis hospice 15 Opening Kenniscentrum 16
Avoord
H E T I N F O R M AT I E B L A D VA N AV O O R D Z O R G E N W O N E N
MetAvoord
Traditie De kerstboom. Hij verschijnt als vanouds prachtig versierd in vele woonkamers in afwachting van het kerstfeest. De boom wordt vaak samen opgetuigd. Het versieren is een echte traditie. Waar komt deze traditie vandaan? MetAvoord vond het antwoord in de kerstsferen bij tuincentrum Life & Garden in Etten-Leur.
Jonge traditie
Van oud naar nieuw
De kerstboom hebben we overgenomen
Vandaag de dag hebben we keus uit allerlei
van de heidenen. Zo ook het versieren
versiersing. Het begon met de kleuren
met kerstballen. Dit gebruik stamt direct
rood, wit en zilver. In de vorm van glazen
af van hun traditie om appels in een boom
ballen en figuren. Inmiddels zijn alle kleuren
te hangen. Vanaf de 16 eeuw verscheen
verkrijgbaar. De nieuwste kleuren zijn roze,
de versierde kerstboom op marktpleinen.
paars en koper. Er zijn ook steeds meer
Daarna in huizen van rijke mensen. Het
houten en ijzeren figuren. Het traditionele
duurde nog tot na de Tweede Wereldoorlog
kerststukje is een groter bloemstuk
tot werd toegestaan om kerstbomen in
geworden, dienbladen met kaarsen en
alle huizen te zetten. En sindsdien breidt
decoratieve beeldjes sieren salontafels.
de traditie van het versieren zich nog altijd
En de boom zelf? Tegenwoordig kunnen
verder uit.
we kiezen uit allerlei soorten echte en
e
Zorg en Wonen
Lees verder >>
Vervolg artikel voorpagina
kunstkerstbomen. Voor wie iets moderns wil, is
Geuren
Kerstwinkelen
er nu de houten kerstboom die losstaand, tegen
Er wordt meer aandacht besteed om het er in
Life & Garden in Etten-Leur, één
de muur of hangend aan het plafond het nieuwe
huis mooi uit te laten zien. Een andere, nieuwe
van de grootste locaties, is vanaf
kerstgevoel in huis brengt.
trend is het gebruik van speciale geurverstuivers
oktober helemaal aangekleed in
die niet alleen een lekkere geur afgeven, zoals
kerstsfeer. Bij de entree begroeten
van dennenhout, maar die ook de lucht reinigen.
levensgrote herten de bezoekers en
Kerst in en om het huis Kerst begint nu vaak al buiten bij de voordeur
op iedere afdeling in de winkel is
met een versierde krans en gaat verder op het
Oorsprong van de trends
er wel iets van de kerstdecoratie te
terras en de veranda de tuin in. De laatste jaren
Wist u dat alle kerstversiering is afgestemd op
zien. De kerstbeleving is voelbaar
neemt de verkoop van kerstverlichting enorm
de trends in de woonaccessoires? Zo past er
door de hele winkel heen. Dat is
toe. LED-verlichting in allerlei kleuren en vormen
altijd wel een soort kerstversiering bij de rest
steeds belangrijker geworden want
is in opkomst. Dit gaat langer mee en is ook
van uw interieur. Een team van Life & Garden
dat maakt het kerstwinkelen tot een
verkrijgbaar als batterijverlichting zodat we de
bezoekt in februari de landelijke kerstbeurs. Hier
gezellig uitstapje voor jong en oud.
feestelijke lichtsnoeren op allerlei plaatsen in
worden alle artikelen voor het volgende seizoen
Het personeel is gewend om extra
huis kunnen gebruiken.
gepresenteerd en vindt de inkoop plaats. In april
attent te zijn voor haar bezoekers.
heeft Life & Garden alles klaar voor het nieuwe
Zo houden ze de wandelpaden zo
seizoen. Ook de speciale kerstfolder!
breed mogelijk en bieden ze een extra stoeltje aan als ze zien dat iemand ergens steun zoekt. Life & Garden heet u dan ook de komende weken van harte welkom om te komen genieten!
Fijne feestdagen! 2
METAVOORD - DECEMBER 2015
VAN DE DIRECTIETAFEL
Voorwoord Deze MetAvoord gaat over tradities. Een
ware de afsluiting van het tijdvak dat met Kerst
traditie is een gebruik of gewoonte die
begint en door Driekoningen wordt afgesloten.
van de ene generatie op de andere wordt doorgegeven, aldus de Dikke van Dale. Tradities
Bezinning
verbinden generaties. Verbinden jong en oud.
December is bij uitstek een maand met veel
Afgelopen september was dat goed zichtbaar
tradities. De periode van Kerst en Oud en Nieuw
tijdens het bloemencorso in Zundert. Bewoners
brengt families bijeen om elkaar te ontmoeten.
van locaties De Willaert en Rijserf deden mee
We staan stil bij al hetgeen het afgelopen jaar
met het prikken van de dahlia’s en kinderen
is gebeurd. Een moment van bezinning en
veel waardering voor en wil ook hen bedanken
hadden hun eigen corso. Tradities verbinden.
tegelijkertijd roept dat de vraag op wat het
voor hun inzet.
komende jaar ons zal brengen.
Verdwenen tradities
Zoals ik eerder schreef, kunnen tradities
Er zijn ook tradities die verdwijnen. Zo las ik
2015
verdwijnen. Laten we er samen voor zorgen dat
onlangs dat het ‘kopperen’ op Koppermaandag
Als ik terugkijk op het afgelopen jaar is er
de verbinding tussen jong en oud blijft bestaan.
in veel Brabantse dorpen is verdwenen.
veel gebeurd. Het jaar 2015 was het jaar
Kerst, een moment van samen zijn in het besef
Het ‘kopperen’, dat feestvieren betekent, is
van veranderingen in de langdurige zorg.
dat we ook samen leven. Ik wens u allen goede
ontstaan in de bloeitijd van de gilden. Het
Onze medewerkers hebben zich met hart en
feestdagen toe.
was toen gebruikelijk om de eerste werkdag
ziel ingezet met u, voor u. De betrokkenheid
van de week na Driekoningen ‘in ledigheid en
en activiteiten van vrijwilligers was voor
Martin den Hartog
vrolijkheid’ door te brengen. Het was als het
vele cliënten de kers op de taart. Ik heb daar
Bestuurder
COLUMN LEEF! De decembermaand is een maand vol feesten
woorden: traditie is iets dat ons doorgegeven
en beleving van de mensen en blijven zo
en tradities. Wanneer de klok teruggaat naar
wordt door andere generaties. Met het oog op
herkenbaar. Tradities scheppen orde in het
de wintertijd en de dagen korter worden,
de decembermaand zou je kunnen zeggen dat
jaar en zorgen voor een bepaalde regelmaat.
hoor ik verschillende geluiden. De één zegt:
onze verre voorouders al behoefte hadden om
Ze verbinden generaties met elkaar. Soms
“Ha fijn, de feestdagen komen er weer aan.
deze tijd in het jaar te markeren. De oudste
vraag ik me af: Hoe zou een jaar eruit zien
We maken het binnen gezellig”. De ander
traditie is daarbij het Germaanse feest van de
zonder tradities en feesten? Zou dan elke
zegt: “Hè bah, komt de winter weer met al
Zonnewende. De terugkeer van de zon. Het
dag hetzelfde zijn? Zou het leven dan minder
die feesten. Wat is het toch jammer dat de
lengen van de dagen. Later in de tijd is dit door
kleur, smaak en zin krijgen? Is het daarom dat
zomer voorbij is”. Beide reacties zetten je tot
het Christendom overgenomen en omgevormd
elke cultuur, elke tijd en elke mens tradities
nadenken waarom juist in de donkere periode
tot het Kerstfeest, waarbij het kindje Jezus
kent? Tot slot kwam ik deze mooie spreuk
van het jaar de meeste feesten en tradities zijn.
geboren werd als het licht der wereld.
tegen: Traditie is als een lantaarn: ze verlicht
Waar komen ze vandaan? Wat is de zin ervan?
ons levenspad. In de tijd veranderen tradities, ze vermengen
Het woord traditie komt van het Latijnse woord
zich en krijgen andere betekenissen. Ze sluiten
Emile Boleij
tradère, dat overlevering betekent. Met andere
zich (als het goed is) aan bij de behoefte
Geestelijk verzorger
HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
3
OP DE DUOFIETS MET... Deze keer gingen Jan van Veggel en Kees Vos voor het eerst samen op pad met de duofiets. We lezen hier hun verhaal.
De Evenaar en via de Leur weer terug naar Het Anbarg. We schatten dat we toch wel een kleine 15 kilometer hebben getrapt op de duofiets.
Op pad met Kees Ik ben Jan, vrijwilliger bij Avoord sinds januari
Dat smaakt naar meer
dit jaar en ik heb een goed contact met Kees.
Onderweg zagen we de aardbeienvelden,
Kees woont op woongroep 11 in Het Anbarg.
de maisvelden, mooie huizen en boerderijen.
Kees is 79 jaar en houdt van wandelen, buiten
Onderweg bespraken we alledaagse
zijn, een praatje maken en op zijn tijd een
onderwerpen zoals het weer, de kinderen
lekker stukje fietsen. Ik ben lid van ’t Gilde
en de sport op de televisie. Het beviel ons
maar… ook de schoonzoon van Kees.
goed. Dus het volgende fietsuitje staat al gepland! Dan gaan we naar vliegveld Seppe.
Rondje Etten en Leur
Dan gaan we samen naar de vliegtuigen
Vandaag, het is nog zomer, hebben we
kijken en een heerlijk bakje koffie drinken
een rondje Etten-Leur gedaan. Via de
bij restaurant de Cockpit.
Liesbosweg fietsen we naar Grand Café “De Peer”. Na een lekker verkoelend drankje
Wilt u ook een keer op pad met duofiets?
gingen we verder langs tuincentrum
Vraag het aan onze medewerkers!
Nieuw! Het Caren mantelzorgportaal Dit najaar heeft Avoord Caren geïntroduceerd.
de rapportages in te kunnen zien. “Het geeft
contact blijft natuurlijk ook mogelijk en
Met dit digitale mantelzorgportaal kunt u uw
snel inzicht en informatie over de zorg van onze
belangrijk.”
eigen zorgnetwerk opbouwen met uw naasten
moeder. Als familie ben je sneller op de hoogte
en de medewerkers van Avoord.
en Caren zorgt voor een goede wisselwerking
Het gaat om mij
tussen familie en zorg. De lijnen zijn korter.
Mevrouw Koeken is als cliënte zelf ook op
Hoe werkt het?
Caren is ook gebruiksvriendelijk.” Zoon Kees
de hoogte wat er in Caren staat en leest
U kunt gratis gebruik maken van Caren.
geeft aan dat we er natuurlijk voor moeten
mee op haar tablet. Ze vindt het fijn om de
Hiermee kunt u:
waken dat het telefonisch contact niet vergeten
rapportages te kunnen inzien. “Het gaat
u w zorgdossier te allen tijde inzien. Inclusief
wordt. In sommige situaties is het beter om met
tenslotte toch over mij”, zegt ze.
het zorgleefplan en rapportages;
elkaar te bellen in plaats van te communiceren
c ontact onderhouden met het zorgteam
via de functie Berichten.
n
n
via de menuknop Berichten; n
4
u w afspraken noteren via de Kalender-functie.
Inmiddels hebben zich al meer dan 200 cliënten aangemeld voor Caren! Wij
In gesprek met ma
hopen dat ú en uw familie ook Caren gaat
De dochter van mevrouw Hereijgers vertelt:
ontdekken, om de samenwerking tussen
De eerste ervaringen
“Ik gebruik nu de informatie uit de rapportage
u, uw mantelzorg en de medewerkers van
De ervaringen van zowel cliënten en familie als
ook om in gesprek te gaan met mijn moeder.
Avoord verder te verbeteren. Kijk voor
van de medewerkers tijdens de proef op locatie
Het is niet meer nodig om een verzorgende
meer informatie over Caren op
Rijserf zijn positief. De familie Hendrickx nam
te zoeken om iets door te geven of te vragen.
www.carenzorgt.nl of neem contact op
hier ook aan deel. Zij ervaren het gebruik van
Via Berichten kan ik nu makkelijker een vraag
met uw contactverzorgende.
Caren als een aanwinst en vinden het fijn om
stellen. Telefonisch contact en direct persoonlijk
METAVOORD - DECEMBER 2015
Hoe gaat het met u? Sinds het begin dit jaar vragen we dit telefonisch aan cliënten die onlangs bij Avoord zijn komen wonen of bij Avoord logeren. We vinden het belangrijk dat u uw ervaringen kunt delen en zijn er ook benieuwd naar. Zo kunnen we de waardering voor onze zorg en dienstverlening steeds blijven verbeteren.
Wat vragen we? Nadat u zich bij Avoord heeft gesetteld, zijn wij benieuwd naar uw eerste ervaringen: n
Hoe was de kennismaking?
n
Hoe is de zorg en samenzorg?
n
Worden wensen en behoeften voldoende ingevuld?
n
Biedt Avoord een veilige woonomgeving?
n
Zijn er voldoende mogelijkheden om anderen te ontmoeten?
n
Hoe wordt de woonruimte ervaren?
Wat zijn uw ervaringen?
En verder
Wilt u uw ervaringen ook met ons
Inmiddels hebben wij ruim 70 cliënten
Bovenstaande resultaten zijn mooi en geven
delen maar heeft u die gelegenheid nog
telefonisch gesproken over hun eerste
een algemeen beeld. Maar we hebben ook
niet gehad? Neem dan contact op met
ervaringen met Avoord. In onderstaande
aandacht voor uw individuele ervaringen. Uw
het Cliënten Service Bureau van Avoord
tabel ziet u het percentage van de tevreden
antwoorden worden anoniem verwerkt maar
via 0800 – 220 0 220.
tot zeer tevreden cliënten:
als u ons wilt vertellen wie u bent, biedt u
0%
100%
ons de mogelijkheid om uw waardering voor Avoord meer gericht te verbeteren.
Breng uw stem uit over Avoord via www.zorgkaartnederland.nl ZorgkaartNederland is een initiatief van de
Kennismaking 91% Zorg 87% Samenzorg 66% Invulling wensen en behoeften 85% Veilige woonomgeving 83% Mogelijkheden ontmoeten 84% Woonruimte 80%
Een voorbeeld
Nederlandse Patiënten en Consumenten
Zo kwam in een telefoongesprek met een
Federatie (NPCF). Het biedt een compleet en
partner van een cliënt naar voren, dat
onafhankelijk overzicht van het zorgaanbod in
het lastig was het huishouden thuis te
Nederland. Bovendien kunt u op deze website
combineren met de zorg voor een partner op
Avoord als zorgorganisatie waarderen.
een woongroep. Er is nu geregeld dat beiden
Met uw mening helpt u andere bezoekers
op de woongroep kunnen eten. Dat scheelt
van deze website maar ook Avoord.
geregel thuis en geeft de mogelijkheid om meer betrokken te zijn bij de zorg van de partner op de woongroep.
HET INFORMATIEBLAD VAN AAVORD ZORG EN WONEN
5
Palliatieve zorg in Oeganda Hospice Marianahof ontmoet Hospice Tororo
Het hospice brengt de pijnstillers en verbandmateriaal. Een catheter thuis zorgt voor toename van kwaliteit van leven.
Deze mevrouw wilde persé met haar morfineflesje op de foto.
In september bracht Annemarie den Dulk, één van onze Specialisten Ouderengeneeskunde, een werkbezoek aan hospice Tororo in Oeganda. Zoals beloofd in de vorige MetAvoord, vertelt ze u in het kort over haar ervaringen:
terminale fase als orale intake niet meer mogelijk is. Het gebrek aan kennis over ongeneeslijke ziekten zorgt er vaak voor dat veel patiënten pas gezien worden in de
“Twee weken meelopen in een hospice in
team en een psychosociaal team
àllerlaatste fase van hun ziekte. De armoede
Oeganda. Dat is in zoveel opzichten anders
en heeft vaste medewerkers in dienst
maar zeker ook het beperkte aanbod op het
dan werken in een hospice in Nederland. Er
en enkele vrijwilligers.
gebied van specialistische oncologische zorg
zijn echter gelukkig ook veel overeenkomsten
6
spelen daarbij uiteraard ook een grote rol.
als het gaat om de liefde en inzet bij de zorg
“Het meelopen als ‘witte dokter’ met het
Daarnaast is de rol van traditionele genezers
voor patiënten in de laatste levensfase.”
team was een heel bijzondere ervaring.
nog erg groot. Desalniettemin ben ik erg
Je bezoekt met de verpleging de mensen
onder de indruk geraakt van de inzet en
Oeganda is het enige land in Afrika waar
thuis, vaak in lemen hutjes, en ervaart de
kwaliteit van zorg die nu al geboden wordt
vanuit een hospice zorg bij de mensen thuis
dankbaarheid als je hen onderzoekt en iets
door hospice Tororo. Ik hoop in de toekomst,
gegeven wordt. Naast deze thuiszorg worden
voor hen kunt betekenen. Wat ik moeilijk
samen met het team ons hospice Marianahof,
consulten verricht in het ziekenhuis. Het team
vond te accepteren, was het gebrek aan
een bijdrage te kunnen blijven leveren aan de
van hospice Tororo bestaat uit een medisch
adequate medicatie voor patiënten in de
Palliatieve Zorg in Oeganda!”
METAVOORD - DECEMBER 2015
GASTCOLUMN FRIDA VERGUNST
GEDICHT Aandacht voor die ander Aan het einde van het jaar Staan velen stil bij andere mensen. Onze gedachten zijn voor hen die het moeilijk hebben en wij geven hen de beste wensen. Het is goed om bij anderen stil te staan zij die verdriet hebben, ziek zijn of eenzaam. We bellen even of sturen een kaartje en soms nemen we de moeite om even langs te gaan. Probeer eens niet alleen aan het einde van het jaar
FAMILIETRADITIES
een medemens die aandacht te geven. Want de aandacht die men nodig heeft
De Prinsenbeekse Zanddreef in de buurt van
je beleeft samen hoogtepunten. Communie
de boerderij waar Jeanne opgroeide, werd
doen in de katholieke gemeenschap? Dat
lang, lang geleden bestraat. De opening van
hoorde gewoon. Aan haar kinderen gaf ze
Een kaartje van ik denk aan jou
de weg gebeurde mede door de pastoor
waarden mee, maar er was geen sociale druk.
of even om de koffie gaan.
en de meisjes liepen als bruidjes in een
Toch kómen de kinderen op hoogtijdagen en
Het kost zo weinig moeite
processie. Was dat een traditie?
met de komst van het eerste kleinkind kwam
maar geeft wat glans aan het bestaan.
duurt vaak het hele leven.
de vergeten Sint in galop terug. Familieleden en vrienden hebben op
Anoniem
feestdagen makkelijker aandacht voor elkaar.
Cor voegt toe: Het beléven van het geloof in
Is dat een traditie?
rituelen werd bij de kinderen wel minder. Hij beaamt wat Jeanne zegt: Tradities kunnen
Cor noemt bronnen voor tradities binnen
vervagen, beleving kan veranderen. Dat
gesloten gemeenschappen in het Brabant
gebeurt in een opener gemeenschap.
van vroeger: kerkelijke hoogtijdagen, het patroonheiligengebeuren, de hubkes, de
Nog meer tradities passeren de revue:
gilden, relikwievereringen. Ook verjaardagen
‘bruidjes kijken’, de ‘kindheidsoptocht’’;
en jubilea komen voorbij. De leefwereld was
het was prachtig én… ze verdwenen. En toch,
kleiner, het netwerk beperkte zich tot buren
verdriet en vreugde, we willen emoties delen.
en familie.
En delen, zegt Jeanne, maakt het leven lichter.
Kinderen trokken weg, de wereld werd
Tradities, binnen families of binnen een kring
zoveel wijder en tegelijkertijd zoveel kleiner
van lotgenoten, hebben we blijkbaar nodig.
door de bijna ongeremde mogelijkheid tot
Zijn ze, in wisselende uitingsvormen, de
contact. Geloven raakten niet meer zo strikt
ijkpunten in ons leven?
gescheiden. Tradities vervaagden. Maar de behoefte aan nieuwe vormen bleef bestaan.
Met dank aan Cor van den Buijs en Jeanne Koevoets,
Tradities worden in de regel door de ouders doorgegeven, zegt Jeanne. Gedeelde
Frida Vergunst
waarden versterken de gemeenschap;
Frida Vergunst, voormalig docent en politica
HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
7
Familie en traditie TERUG NAAR TOEN
We zijn aangekomen in de decembermaand. De tijd van welbekende tradities zoals Sinterklaas en Kerst. Deze feestelijkheden worden, zoals ieder jaar, door vele mensen uitbundig gevierd. Iedere familie viert ze anders. Bij de ene familie verschijnt tijdens Sinterklaas een zelfgebreide trui, bij de ander mag de rookworst niet ontbreken. Avoord vroeg aan ouderen op haar locaties welke tradities er binnen hun gezin plaatsvonden. Dit werd een leuke en grappige reis terug in het geheugen naar toen. We wensen u veel leesplezier aan deze speciale terugblik. We bedanken iedereen die meewerkte aan deze bijzondere extra bijlage! Het belang van familietradities is niet te
Als klein kind droomde ze van een eigen
“Bij ons in de familie aten we op zondag
onderschatten. Ze bezorgen de mooiste
piano. Want ze vond de muziek zo mooi die
altijd indonesisch. Ik ben 3 jaar uitgezonden
momenten met de mensen die je lief zijn en
eruit voortkwam. Altijd als ze pianomuziek
geweest naar Indonesië. In die 3 jaar was ik
die je je lang blijft herinneren. Het zijn leuke
hoorde op de radio dan zat ze eraan
dol op het lekkere eten dat ze daar hadden en
activiteiten die zich herhalen.
vastgekluisterd. En als ze op straat liep
heb ik goed gekeken hoe ze het klaarmaakten.
langs de muziekwinkel en in de etalage de
Eenmaal weer thuis stelde ik voor om op
Mevrouw Jansen zit aan tafel. Wanneer ik
piano zag dan kon ze niet anders dan ernaar
zondag Indonesisch te koken. Dat beviel zo
naast haar ga zitten en haar vraag of haar
blijven staren. Ze droomde dan van haar
goed, dat dat al die jaren zo is gebleven.
familie vroeger bepaalde tradities had,
eigen piano waarop ze ooit zelf muziek zou
Toen de kinderen uit huis gingen, kwamen ze
moet ze even nadenken. Plots begint ze
kunnen maken. Natuurlijk was dit een veel
op zondag altijd langs om te eten. Nu maak
te glunderen. Daaraan zie ik dat ze een
te dure droom.
ik het zelf niet meer klaar, maar doet mijn
herinnering naar boven heeft weten te halen.
8
oudste dochter het en gaan we lekker bij haar
En ze verteld: “Wij vierden altijd carnaval
Toen werd het Sinterklaas. Kadootjes werden
met vele anderen uit de straat. Dat was
uitgedeeld. Ook zij kreeg een cadeau. Vol
altijd leuk. Op de laatste avond van carnaval
verwachting maakte zij het open. Welk kind
“Op Sinterklaasavond eten wij altijd
mocht iedereen van mijn ouders bij ons
is nu niet nieuwsgierig naar wat er in een
erwtensoep met worstenbrood. Sinterklaas is
pannenkoeken komen eten. Niemand ging die
pakje zit? Maar wat zij daarin vond was haast
niet compleet zonder ons vaste familiehapje.”
avond dan meer naar het carnaval. Iedereen
onwerkelijk. In het cadeau zat een miniatuur
“Ik weet niet precies meer hoeveel jaar terug,
bleef bij ons thuis want we mochten tot
vleugel met echte toetsen! Al was het geen
maar toen de kinderen uit huis waren werd
middernacht eten. Daarna begon het vasten.”
echte piano, dit kwam zeker in de buurt. Ze
ik door mijn dochters spontaan uitgenodigd
De gedachte aan toen doet haar zichtbaar
was er dan ook ontzettend blij mee en heeft
op mijn verjaardag. Ik moest dan naar één
goed. Ze heeft een glimlach van oor tot oor.
heel wat liedjes leren spelen op die kleine
of andere straat komen en ze wilden me
~
vleugel. Die herinnering aan het moment van
niet vertellen wat we gingen doen, of wat ik
“Het was altijd een hele gezellige boel bij ons
een droom die in het klein uitkwam, draagt ze
aan moest trekken. Ik ging daar dus in mijn
thuis op die avond met al dat volk, vertelt ze.”
voor altijd met veel warmte met zich mee.
goede goed naartoe. Een maal aangekomen,
METAVOORD - DECEMBER 2015
eten. Zo blijft het toch mooi in de familie.”
~
HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
9
bleek ik verwacht te worden door een
gingen we dan de hele krans af. Daarna
“Bij ons in de familie werd altijd muziek
schoonheidsspecialist. Ze hadden voor
gingen we altijd met de hele familie naar het
gemaakt. We konden allemaal wel een
mij geregeld dat ik de hele dag verwend
kapelletje op de Zeg, in Meerseldreef of naar
instrument bespelen. We kwamen regelmatig
zou worden. Deze verrassing was zo goed
de Mariagrot in St. Willebrord. Dit was voor
samen om muziek te maken. Bij mijn kinderen
bevallen, dat ze het jaar daarop weer iets
ons vaste prik in de familie. Tegenwoordig ga
en kleinkinderen zie ik dit terug en dat is
nieuws bedachten. In het begin waren daar
ik nog altijd rond die tijd met mijn kinderen
hartverwarmend.”
alleen nog de vrouwen en kinderen bij. Op
die kant op. We bidden dan wel minder, maar
een gegeven moment wilden de mannen
het uitstapje is blijven bestaan.”
ook meedoen. Tot op de dag van vandaag
“Ik en mijn drie broers waren altijd onafscheidelijk. We deden als kind alles
verzinnen mijn kinderen en kleinkinderen
“Eens per jaar, zo rond mei, prikken we een
samen en eenmaal uit huis spraken we
een leuk uitstapje rond mijn verjaardag.
datum voor een familiedag. Dan komen
regelmatig af. Om de drie maanden kwamen
Echt super leuk.”
mijn broers, zussen en aanhang samen voor
we samen voor een gezellig potje kaarten.
een uitstapje. Drieëntwintig jaar geleden
Wat een leuke tijd en mooie herinneringen
“Op zaterdag ga ik altijd op visitie bij mijn
overleed onze moeder en we vonden het
heb ik daar aan!”
dochter. Daar zetten we de computer aan
zo fijn om weer even allemaal samen te zijn,
om te videochatten met mijn andere dochter
dat we besloten dit ieder jaar te doen. We
“Van kinds af aan kwamen mijn neefjes en
in Australië. Mooi hoe dat allemaal kan met
leggen iedere maand 6 euro uit. Om de beurt
nichtjes bij elkaar spelen. Nu 60 jaar later zijn
de techniek van vandaag. Het is een kleine
verzinnen twee personen een leuk uitstapje.
we nog steeds goede vrienden en proberen
traditie, waar ik iedere week weer naar uitkijk.
Ieder jaar laten we ons weer verrassen. We
we 1x per jaar allemaal samen te komen. Het is
Een mevrouw draagt altijd een rozenkrans.
spreken dan ergens op een parkeerplaats af en
een heel geplan, maar zo leuk als we allemaal
Een stagiaire vond deze mooi en vroeg
pas daar horen we wat we gaan doen. Tot nu
weer samen zijn.”
haar naar de betekenis en traditie ervan.
toe is het nog nooit tegengevallen. We zijn met
“In de meimaand bidden wij thuis altijd
14 man begonnen en zijn nu nog met 10 man,
met de rozenkrans. We deden dan tien
maar we blijven gaan zo lang het kan. Het is
Weesgegroetjes en één Onze Vader en zo
echt iets waar we het hele jaar naar uit kijken.”
~
10
~
~
METAVOORD - DECEMBER 2015
~
RECEPT
Grootmoeders hachee met rode kool en aardappelen 4 personen
Dit gerecht doet mevrouw van der Hurk echt denken aan vroeger. Haar oma en moeder maakten dit ook altijd klaar en zij heeft dit van hen overgenomen. Ze herinnert zich de gezelligheid en het bij elkaar zijn als dit op tafel kwam. Stuur ook een recept in! Wie weet verschijnt het in de volgende MetAvoord.
Hachee: n
Rode kool:
1 kg runderlappen (of ander rundvlees dat
n
1 hele rode kool (in stukjes gesneden)
geschikt is om te stoven), flinke stukken.
n
1 handje ongekookte rijstkorrels (als
n
2 grote goudreinetten (zonder schil, in stukken
n
1 kg gram uien, in halve ringen
n
50 gram boter + 25 gram boter
n
10 blaadjes laurier
n
2 tl. nootmuskaat
n
suiker
n
2 tl. paprikapoeder
n
kaneel
n
zout en peper, naar smaak
n
zout
bindmiddel). snijden).
Verhit 25 gram boter in een braadpan. Doe
Doe de rode kool, de appeltjes en de rijstkorrels
de uien in de pan en bak totdat ze lichtbruin
in een pan met water. Zorg dat de ingrediënten
zien. Schep de uien hierna uit de pan. Voeg
onder water staan, deksel op de pan. Laat het
50 gram boter toe aan het vet waarin de uien
op laag vuur ongeveer 3 uur gaar koken.
zijn gebakken. Kruid het vlees van tevoren
Hierna afgieten met deksel, suiker en kaneel
met peper en zout. Doe het vlees in de pan
toevoegen naar smaak. Mocht de rode kool niet
en bak bruin. Voeg hierna de uien toe, de
voldoende gebonden zijn, voeg dan zo nodig
laurierblaadjes, nootmuskaat en paprikapoeder.
bindmiddel toe. Voeg een beetje zout toe naar
Hierna water toevoegen tot het vlees geheel
smaak. Serveren met gekookte aardappels.
onder staat. Deksel op de pan en ongeveer
3 uur laten sudderen op zacht vuur. Af en
Eet smakelijk!
toe doorroeren. Mevrouw. van der Hurk- van Dartel, Woonachtig op de Schapenweide
HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
11
Herinneringsviering Contrefort
“Ik heb je bij mij, daarom ben je zo dichtbij”
Nieuws uit de regio Kerstmis bij de Zusters, vroeger en nu.
Donderdag 5 november waren wij als familieleden in de avond uitgenodigd op locatie Contrefort. Het was een bijzondere avond, want wij allen hadden afgelopen jaar een familielid verloren. Onze vader, moeder, echtgenoot of familielid was hier op Contrefort met liefde en aandacht verzorgd tot het afscheid van het leven. Het weerzien met bekende verzorgsters bracht herinneringen mee en het was goed elkaar nog eens te zien. In een grote kring zaten we allemaal rondom een tafel met nog niet ontstoken kaarsen. Enkele van de huidige bewoners schoven ook aan en dat gaf een goed gevoel van samen-zijn. Pastor Piet de Leeuw leidde een dienst met muziek, gedichten en troostrijke woorden.
Kerstgroep in de kapel van ‘t Withof
Het was doodstil en onze gedachten waren bij de tijd en het afscheid van een lief mens.
Het Kerstfeest is in ons klooster altijd een
hogere leeftijd bereikten, werd in 1980 besloten
Het verdriet kreeg weer even de aandacht,
groot feest geweest. Het werd niet voor niets
dat de ‘nachtmis’ voortaan niet meer om
maar ook de dankbaarheid voor een groep
een hoogfeest genoemd. We wensten elkaar
middernacht maar ‘s avonds om 22.00 uur zou
verzorgsters die het voor ons als familie
een Zalig Hoogfeest toe. Tegenwoordig spreken
beginnen. Toen kwamen er ook veel mensen uit
hanteerbaar hadden gemaakt. Piet de Leeuw
ook wij over Kerstfeest, en wensen we elkaar
de omgeving met Kerstmis bij ons naar de kapel.
legde er de nadruk op dat nabestaanden een
en anderen een Zalig Kerstfeest, d.w.z. een
We hadden dan een heel mooie viering, die veel
nieuw evenwicht moeten zoeken en troost
Gezegend Kerstfeest toe. Dat heeft voor
mensen aansprak. Dat is tot de sluiting van de
kunnen vinden bij elkaar. Daarna werden alle
ons een diepere betekenis dan de wens
grote kapel (in januari 2006) zo gebleven.
namen genoemd en een familielid ontstak
Vrolijk Kerstfeest. Tegenwoordig hebben we in San Francesco
een lichtje. Zoveel kaarsjes (18) verwarmden iedereen en de uitgedeelde witte rozen
Van oudsher werd de kerstviering in de kapel
op Kerstavond om 20.00 uur onze Kerstviering.
geurden heerlijk. Het was goed om dit zo
in ‘t Withof om 12 uur ‘s nachts gevierd. Dat is
In de namiddag is er dan al een viering geweest
samen te doen.
nog heel lang zo geweest, zelfs onder de oorlog
voor de zusters en gasten voor wie 20.00 uur
toen dat in de parochiekerken niet meer kon.
te laat is. Er is dus nog al wat veranderd tussen
Na de viering was er een moment van rust
Wij hoefden er immers niet voor naar buiten te
vroeger en nu. Wat niet veranderd is voor ons:
en werd het tijd om samen koffie te drinken.
gaan. Toch moesten we ons in de oorlog ook wel
de betekenis en de beleving van het Kerstfeest.
Een periode was afgesloten op een waardige
aanpassen. Alle ramen moesten toen verduisterd
manier. Ik dank de pastor en het personeel van
zijn. Dat was met onze grote kapelramen
En... we hebben een oude traditie in ere
Contrefort voor de respectvolle uitvoering van
natuurlijk niet mogelijk. Gelukkig konden we een
gehouden: op Kerstdag aan het ontbijt:
dit initiatief.
kleinere kapel gebruiken, maar die zat dan ook
beschuit met muisjes!
helemaal vol. Doordat veel zusters een steeds
Zuster Monique Luykx
Mimi van Erp
12
METAVOORD - DECEMBER 2015
Uw eigen kleine, fijne kerst
Avoord versiert
Woont u (niet meer) zo groot? Zet dan
Maandagavond 7 december kwamen
3. Plaats een los object zoals een kleinere
eenvoudig de kersttraditie wat kleiner en
kerststal of een tafereeltje onder een
medewerkers en vrijwilligers van Avoord
veilig voort met deze vijf tips:
stolpje (bijvoorbeeld een kerstbeeldje
samen om alle locaties op dezelfde
1. Plaats een kleine (kunst)kerstboom in huis.
met een takje of een figuur).
avond in een feestelijk jasje te steken.
Zet hem eventueel op een verhoging voor een mooie uitstraling. 2. Gebruik ook kerstverlichting elders in huis, als echt sfeermaker. Veilig en praktisch in
4. D ek de tafel met uw mooiste tafellinnen
In een mum van tijd waren alle locaties
en servies en maak het compleet met
omgetoverd in een prachtige kerstsfeer.
een tafelstukje.
Bent u nieuwsgierig hoe het is geworden?
5. B reng de kerstgeur tot leven door
gebruik zijn nepkaarsen die op batterijen
geurstokjes met dennenhout of het
werken. U haalt er zonder last van kabels
aanprikken van een sinaasappel met
toch de kerstsfeer mee in huis.
kruidnagels.
Kijk dan eens op onze Facebookpagina ‘Avoord Zorg en Wonen’!
Bloemenhulde aan vrijwilligers
Maar liefst 81 jubilerende vrijwilligers
tijdens een gezellige bijeenkomst in Grand
werden 13 november in het zonnetje gezet.
Café Kloostergaard eens bij stilgestaan. De
Zij waren 5, 10, 15, 20, 25, 30 of 35 jaar
jubilarissen werden door Martin den Hartog
actief als vrijwilliger. Dat is niet zomaar
toegesproken en bedankt voor hun inzet,
iets, dat is heel waardevol. Dus werd daar
betrokkenheid, enthousiasme en warmte. HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
13
Nieuws uit de regio CZ Verwenzorg
Zaterdag 10 oktober hebben we in
Kortom, een leuke wandeling onder leiding
Wandeling van Gogh
samenwerking met het Van Goghhuis de
van een gids, een praatje en een kop koffie
wandeling ‘Van Gogh’ gewandeld. Met meer
met gebak, en dan nog friet! Een dag waar
dan 80 personen namen we hieraan deel. In
iedereen naar volle tevredenheid op kan
Het Verwenzorgidee “Ervaar het daglicht
de ochtend zijn we met bijna 30 personen
terug kijken. Wat extra aandacht voor
door de ogen van Vincent van Gogh” was één
gaan wandelen en hebben we in de Van
elkaar, lekker weer en veel gezelligheid
van de meest bijzondere Verwenzorgideëen
Goghkamer kunnen genieten van een kop
maakte dat dit een topdag is geworden.
van 2015 van alle inzendingen op de
koffie met gebak. In de middag zijn we met
Dank aan allen die dit mogelijk hebben
uitgeschreven prijsvraag van zorgverzekeraar
alle anderen gaan wandelen en hebben we bij
gemaakt.
CZ. Locatie De Willaert viel hiermee in de
Auberge kunnen genieten van dat heerlijke
prijzen en kreeg voor dit idee de financiële
Van Goghgebak. Na deze stevige wandeling
middelen om het daadwerkelijk tot uitvoering
werden alle cliënten nog getrakteerd op een
te brengen.
frietje. Dat liet eenieder zich goed smaken.
Koninklijke onderscheiding Zondag 15 november werd vrijwilliger dhr. Antoine van Doremalen verrast door de burgemeester van Zundert, Leny Poppe-de Looff, en benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau vanwege zijn grote maatschappelijke inzet en betrokkenheid. Antoine is al ruim 16 jaar vrijwilliger bij Avoord op locatie De Willaert. Bestuurder Martin den Hartog hield een mooie speech voor Antoine en bedankte hem voor zijn inzet als vrijwilliger. Naast al het vrijwilligerswerk bij Avoord is Antoine ook al 40 jaar actief bij de kruisboogvereniging Zeldzaam maar Zeker in Wernhout en heeft hij veel betekend voor de Nederlandse Kruisboog Bond. Avoord feliciteert Antoine nogmaals van harte met zijn Koninklijke onderscheiding.
14
METAVOORD - DECEMBER 2015
Ludieke kerstboom Vouw deze ludieke kerstboom uit een blad!
COLUMN
De PlusBus Samen er op uit!
Je kunt hem daarna laten versieren door je kinderen met stikkers, glitters, slingers…Het is super makkelijk en snel gemaakt. Ook leuk om
Een vrijwilliger vertelt
Kerstactiviteiten
cadeau te geven aan Opa en Oma.
In de decembermaand staan we extra stil
Deze maand hebben we in ons programma
1 Pak een blad en vouw iedere pagina om in
bij onze naasten, familie en de medemens.
aandacht voor verschillende kerstactiviteiten,
Die saamhorigheid is belangrijk, vooral in de
zoals een kerstconcert in Amsterdam, de
decembermaand, want dan is eenzaamheid
kerstmarkt in Het Anbarg en het kerstcircus.
twee keer zoals hieronder is te zien.
sterker voelbaar. Fijne feestdagen!
Elkaar opzoeken Wij proberen met de activiteiten van
Het team van de PlusBus
de PlusBus daar iets aan te veranderen. Iedere dag organiseren wij uitstapjes voor
Kijk voor meer info en het programma:
de ouderen in Etten-Leur. Mensen uit de
www.avoord.nl/plusbus
wijk kunnen en gaan er samen op uit en ontmoeten elkaar in de PlusBus.
Bijna 2 De PlusBus bestaat volgende maand 2 jaar! Dus verraste onlangs de burgemeester van Etten-Leur, Heleen van Rijnbach-de Groot, alle deelnemers en vrijwilligers door het stuur voor 1 dag over te nemen. Samen bezochten 2 Wanneer alle pagina’s van het blad gedaan
ze de Van Gogh kerk, werd er gepauzeerd
zijn, plak je de eerste en de laatste pagina
met koffie en appeltaart. Tot slot bezochten
aan elkaar zodat het helemaal rond gaat.
zij alle vrijwilligers, sponsoren en serviceclubs
3 Zet het blad overeind. Ziezo, nu heb je een kerstboom van papier!
om hen te bedanken voor hun steun die het mogelijk maakt de PlusBus te laten rijden.
www.Good2get.nl
Open huis hospice Dag van Palliatieve Zorg Zaterdag 10 oktober hield highcare hospice Marianahof (onlangs bekroond met het
Het laatste mooie stukje paradijs op aarde. Gevuld met heel veel zorg en liefde M. Huijskens
keurmerk Palliatieve Zorg) van 11:00 tot 15:00 uur open huis. Enkele honderden
Geef ieder de liefde,
geïnteresseerden bezochten op deze Dag
die jezelf ook graag ontvangt
van de Palliatieve Zorg de informatiemarkt
B. Goossens
en rondleidingen en stelden vragen over de begeleiding in de laatste fase van het leven.
Van mijn moeder: Daar alleen kan liefde wonen
Levensspreuken De bezoekers werd gevraagd naar hun levensspreuk. Een aantal van hen wilde deze graag met u delen:
Daar alleen is het leven goed Waar men blij en ongedwongen Alles voor elkander doet E. Smit HET INFORMATIEBLAD VAN AVOORD ZORG EN WONEN
15
Opening Kennis- en Informatiecentrum Palliatieve Zorg Antwoorden over levenseinde
Avoord
Zorg en Wonen
Op 9 oktober 2015, 3 jaar na de opening van highcare hospice Marianahof, lanceerde Avoord Zorg en Wonen het Kennis- en Informatiecentrum Palliatieve Zorg. Een deel van het benodigde geld voor de oprichting van dit regionale centrum, kwam bij elkaar dankzij de benefietavond Amu-Sing in december 2014. Dit centrum is bedoeld als ontmoetingsplek voor zorgverleners, cliënten en hun naasten die vragen hebben over de laatste fase van het leven. Maar zeker ook voor de periode daarna. Kennis en ervaring met palliatieve zorg vanuit hospice Marianahof en de palliatieve thuiszorg van Avoord AanHuis wordt gedeeld met het kennis- en informatiecentrum.
Mini-symposium De opening vond plaats tijdens een minisymposium over palliatieve zorg in Nederland. Onder de sprekers bevond zich Saskia Teunissen, hoogleraar Palliatieve Zorg. Zij nam de aanwezigen mee naar taboes en nieuwe
COLOFON
feiten over zorg in de laatste levensfase. De daadwerkelijke opening vond plaats door het
Dat is precies waar het kenniscentrum
symbolisch ontsluiten van kennis door het
voor staat. Er zullen regelmatig van dit
losmaken van een grote rode strik. De ene helft
soort themabijeenkomsten gaan
werd vastgehouden door twee dochters van
plaatsvinden. Hou onze website en
mevrouw Madlener (voormalig cliënt van
Facebookpagina in de gaten voor de
hospice Marianahof) en de andere helft door
aankondiging.
Saskia Teunissen.
MetAvoord is het informatieblad van Avoord Zorg en Wonen en verschijnt 4x per jaar in een oplage van 1500 exemplaren en digitaal op www.avoord.nl/metavoord. De MetAvoord wordt gedrukt op FSC gecertificeerd papier. Hoofd- en eindredactie:
Locatie & openingstijden
Barbara Schoutens
Eerste lezing goed ontvangen
San Francescolaan 1
Redactieleden:
De eerste lezing vond plaats op 18 november.
4876 CV Etten-Leur
Angelique Lamers, Emile Boleij, Birgit Voorn,
Bezoekers vertelden na afloop enthousiast dat
Maandag:
Marion Aerts en Miranda Dirven.
ze het een leerzame lezing vonden dat als
inloopmiddag van 14.00 tot 16.00 uur
thema had ‘hoe verleen je zorg in de laatste
Donderdag:
levensfase bij iemand met dementie’. Het werd
inloopmiddag van 14.00 tot 16.00 uur
erg gewaardeerd dat er ruimte was om eigen
Zaterdag:
verhalen te delen met andere bezoekers en te
iedere 1e zaterdag van de maand
luisteren naar andermans ervaringen.
van 10.00 tot 12.00 uur
Contact:
[email protected] Bron beeldmateriaal: Avoord Zorg en Wonen, Shutterstock, IStock Druk: NPN Drukkers, Breda Vormgeving: de Code, ’s-Hertogenbosch De redactie houdt zich het recht voor te bepalen welke inzendingen geplaatst worden. Artikelen kunnen worden ingekort of gewijzigd om de
Zoals u het wenst 16
METAVOORD - DECEMBER 2015
leesbaarheid te vergroten.
